1 Landelijke doelstelling Op 9 augustus 2012 is per RMC-regio een convenant ondertekend. Voor RMC Oost Groningen (RMC regio1) is het convenant ondertekend door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, de wethouder van RMC-contactgemeente Veendam namens RMC Oost-Groningen en de directies van de betrokken onderwijsinstellingen. Het convenant gaat over het terugdringen van het aantal nieuwe voortijdige schoolverlaters in de schooljaren 2012-2013 tot en met 2014-2015. Een vergelijkbaar convenant is ook ondertekend voor schooljaren voorafgaand aan de eerdergenoemde periode. Met de -
ondertekening van het convenant zijn de volgende doelen vastgelegd: Dat Nederland in 2016 het aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters gereduceerd wil hebben tot maximaal 25.000. Het aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters bedroeg in het schooljaar 2009-2010 nog 39.000. Het beleid van de minister is erop gericht dat onderwijsinstellingen en gemeenten datgene doen wat in hun vermogen ligt om voortijdige schooluitval te voorkomen. Vanaf het schooljaar 2012-2013 zal worden gewerkt met een aangescherpte meetsystematiek waardoor bovengenoemde aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters lager zal uitvallen. Rekening houdend met deze aangescherpte meetsystematiek moet er de komende jaren nog een reductie plaatsvinden van ongeveer 11.000 nieuwe voortijdig schoolverlaters in de leeftijdscategorie 12 tot 23 jaar om de landelijke doelstelling in het kalenderjaar 2016 te kunnen behalen.
Lokale doelstelling De uitgangspunten van de sluitende aanpak jongeren gemeente Stadskanaal sluiten aan op de doelstelling vanuit het ministerie, maar is breder en beperkt zich niet alleen tot de nieuwe voortijdig schoolverlaters: - Alle kinderen/jongeren gebruik laten maken van hun recht op onderwijs - Alle jongeren een startkwalificatie én werk Doelgroep sluitende aanpak jongeren Alle jongeren van 0 tot 27 jaar. Voor al onze jongeren willen wij een doorlopende leerlijn tot aan de startkwalificatie én werk. Bovenstaande beschreven doelstelling en uitgangspunten geven we vorm door onze medewerkers op 3 terreinen in te zetten: 1. Preventie, maatschappelijke zorg en handhaving van leerplicht; 2. Preventie, maatschappelijke zorg en aanpak van voortijdige schoolverlaters; 3. Preventie en aanpak jeugdwerkloosheid (deze cijfers zijn niet meegenomen in dit jaarverslag, streven is vanaf schooljaar 2012-2013 deze cijfers mee te nemen).
Jaarverslag sluitende aanpak jongeren – schooljaar 2011-2012
2 1. Preventie, maatschappelijke zorg en handhaving van leerplicht In dit hoofdstuk gaat het om de leerplichtigen en kwalificatieplichtigen, dat wil zeggen jongeren in de leeftijd van 4/5 tot en met 17/18. In totaal hebben 400 unieke leerplichtige jongeren contact gehad met het team sluitende aanpak jongeren. Dit contact kan bestaan uit één telefoontje tot de complexere casussen, waarbij veelvuldig contact nodig is met de jongere, de ouders en allerlei organisaties als politie, jeugdzorg, MEE, rechtbank, etc. Verdeling 400 unieke leerplichtigen met contactmoment naar leeftijd – peildatum 4-2-2013
Meisje Jongen
4 2 2
5 3 6
6 3 3
7 5 8
8 6 4
9 5 7
10 8 10
11 5 4
12 7 7
13 15 14
14 28 24
15 31 27
16 37 42
17 26 32
18 16 13
totaal 197 203
Verdeling leerplichtigen met een contactmoment naar onderwijssoort
basisonderwijs voortgezet onderwijs middelbaar beroepsonderwijs praktijkonderwijs voortgezet speciaal onderwijs kinderdagopvangcentrum niet plaatsbaar
Onderwijssoort Basisonderwijs Voortgezet onderwijs Middelbaar beroepsonderwijs Praktijkonderwijs Voortgezet speciaal onderwijs Kinder dagcentrum Niet plaatsbaar / vrijstelling/RENN4 Totaal
Jaarverslag sluitende aanpak jongeren – schooljaar 2011-2012
Aantal 85 185 76 24 19 3 8 400
3 Hoe komen de jongeren in beeld In totaal zijn 304 verzuimmeldingen gepleegd door 212 unieke jongeren. In de volgende overzichten laten we zien hoe deze jongeren bij ons in beeld komen. Hoe komen jongeren in beeld Leerplichtspreekuur DUO Anders (netwerk, mail, ect.)
120 100 80 60
360
40
340
Aantal unieke jongeren 116 93 39
320 20
300
0
280 Leerplichtspreekuur
DUO
Anders (netwerk, mail, etc)
verzuimmeldingen 2010-2011
verzuimmeldingen 2011-2012
Toelichting op bovenstaande overzichten: • 212 unieke jongeren zijn in totaal 304 keer gemeld vanwege verzuim, kan zowel in het kader van preventie (= leerplichtspreekuur) als vanwege wettelijk verzuim (meestal via DUO). • 116 jongeren zijn via het leerplichtspreekuur in beeld gekomen, waarvan 36 later ook als nog via DUO gemeld zijn. • Er worden nog relatief veel verzuimmeldingen op een andere wijze gedaan dan via het leerplichtspreekuur en/of DUO. • Er is een duidelijke afname te constateren in het aantal verzuimmeldingen: 347 in schooljaar 2010-2011 en 304 in schooljaar 20112012.
Jaarverslag sluitende aanpak jongeren – schooljaar 2011-2012
4 Ingezette acties vanuit de leerplicht De verzuimmeldingen hebben geleid tot vele acties vanuit de leerplichtambtenaren, in de volgende grafiek is zichtbaar gemaakt welke acties zijn ingezet. Instrument ingezet 120 100 80 60 40 20
Aantal jongeren
Leerplichtspreekuur Waarschuwingsgesprek ZAT Netwerk 12+ HALT Proces-verbaal Zorg voor Jeugd Crisisplaatsing
unieke 116 108 56 14 12 19 40 3
0
• •
Een waarschuwingsgesprek (met soms een ondertekening van een HALT-verklaring) is de laatste officiële waarschuwing voor dat een HALT wordt ingezet of een proces-verbaal wordt opgesteld. Voor 19 jongeren heeft de verzuimproblematiek geleid tot één of meerdere proces-verbalen. Een proces-verbaal kan zijn opgemaakt voor de jongere, het gezin en/of de ouder(s). De problematiek van één van deze jongeren heeft geleid tot het opmaken van 3 proces-verbalen. In totaal zijn 25 proces-verbalen opgemaakt.
Jaarverslag sluitende aanpak jongeren – schooljaar 2011-2012
5 Verzuimmeldingen onderverdeeld naar onderwijssoort In de volgende cirkeldiagram zijn de 212 unieke leerplichtige jongeren die verzuim hebben gepleegd onderverdeeld naar onderwijssoort.
basisonderwijs voortgezet onderwijs middelbaar beroepsonderwijs praktijkonderwijs
Onderwijssoort Basisonderwijs Voortgezet onderwijs Middelbaar beroepsonderwijs School voor Praktijkonderwijs Voortgezet speciaal onderwijs
voortgezet speciaal onderwijs
Jaarverslag sluitende aanpak jongeren – schooljaar 2011-2012
Aantal 17 139 32 15 9
6 Indeling leerplichtigen naar hoofdcategorieën binnen de sluitende aanpak jongeren De leerplichtigen die in aanraking komen met het team sluitende aanpak jongeren kunnen in de volgende 4 hoofdcategorieën worden ingedeeld: 1) Ongeoorloofd verzuim : wettelijk verzuim + preventie zoals leerplichtspreekuur; 2) Thuiszitters : dit zijn leerplichtige voortijdige schoolverlaters, die langer dan een maand ongeoorloofd thuis zitten en/of de school verlaten hebben zonder een diploma; 3) Absoluut verzuim : dit zijn leerplichtige leerlingen die niet ingeschreven staan op een school; 4) Vsv-ers : leerplichtige leerlingen die in het schooljaar 18 worden en zodra ze 18 zijn van school gaan zonder een diploma en dus een voortijdig schoolverlater (vsv-er) worden. De gemelde leerplichtigen zijn ingedeeld naar de hierboven genoemde 4 hoofdcategorieën.
Hoofdcategorie Ongeoorloofd verzuim Thuiszitter Verzuim Thuiszitter
Absoluut verzuim Vsv-er
Absoluut verzuim Vsv-er
Jaarverslag sluitende aanpak jongeren – schooljaar 2011-2012
Aantal unieke jongeren 212 12 ( waarvan nog 3 actueel) 1 13
7 2. Preventie, maatschappelijke zorg en aanpak van voortijdige schoolverlaters Landelijke definities voortijdig schoolverlater Voor dit hoofdstuk is helderheid over de verschillende definities van voortijdig schoolverlater noodzakelijk. Er worden verschillende definities gebruikt en dat veroorzaakt verwarring. In de volgende tabel zijn de verschillende landelijke definities schematisch weergegeven. Definitie I
Omschrijving Voortijdig schoolverlater
Leeftijd 12 tot 23 jaar
II
Thuiszitter
5 tot 18 jaar
III
Nieuwe voortijdig schoolverlater
18 tot 23 jaar
IV
Hoogsthaalbare
18 tot 23 jaar
Toelichting Langer dan een maand ongeoorloofd afwezig van school en/of school verlaten zonder een startkwalificatie Leerplichtig + definitie I Conform definitie I, maar vsv-er geworden in de periode 1 oktober 2011 tot en met 1 oktober 2012, voor het schooljaar 2011-2012 Geen startkwalificatie Een getuigschrift school voor praktijkonderwijs of een diploma MBO niveau 1 én 12 uur werk. Zodra de jongere zijn baan verliest, is hij een vsv-er.
Bron RMC wet- en regelgeving
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap – Europees gehanteerde definitie Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (gaat in vanaf schooljaar 2012-2013)
Jaarverslag sluitende aanpak jongeren – schooljaar 2011-2012
8 Lokale definities sluitende aanpak jongeren Binnen onze integrale sluitende aanpak jongeren kunnen wij grofweg 4 groepen jongeren onderscheiden. Dit is schematisch weergegeven in de volgende tabel. Subdoelgroepen van de sluitende aanpak jongeren Stadskanaal Definitie A
Omschrijving Leerplichtigen
Leeftijd 5 tot 18 jaar
Toelichting Geen vsv-er, maar pleegt ongeoorloofd verzuim of wordt in het kader van preventie gemonitord. Conform definitie I (bladzijde 7) Wel of geen uitkering Wel of geen werk
B
Voortijdig schoolverlater Stadskanaal
5 tot 27 jaar
C
Jongeren met startkwalificatie, maar zonder werk
18 tot 27 jaar
Conform ons uitgangspunt: Alle jongeren een startkwalificatie én werk. Wel of geen uitkering
D
Hoogsthaalbare
18 tot 27 jaar
Geen startkwalificatie, maar wel … Een getuigschrift school voor praktijkonderwijs of een diploma MBO niveau 1 én 12 uur werk. Zodra de jongere zijn baan verliest, is hij een vsv-er.
Bron Wet op de Leerplicht 1969
Sluitende Aanpak Jongeren Stadskanaal, integraal onderdeel van de nota ‘Werk Bieden 2011-2014’. Sluitende Aanpak Jongeren Stadskanaal, integraal onderdeel van de nota ‘Werk Bieden 2011-2014’. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (gaat in vanaf schooljaar 20122013)
Jaarverslag sluitende aanpak jongeren – schooljaar 2011-2012
9 Verdeling ‘oude’ en ‘nieuwe’ casussen sluitende aanpak jongeren In onze JONG-monitor volgen we alle jongeren die in beeld komen, omdat ze: • Ongeoorloofd verzuim plegen; • Voortijdig schoolverlater zijn of; • Omdat ze een startkwalificatie hebben, maar geen werk. In de volgende overzichten laten we het aantal casussen zien van die jongeren die voortijdig schoolverlater zijn én/of een startkwalificatie hebben, maar geen werk. De casussen zijn ingedeeld volgens de door ons gehanteerde definities B en C (zie bladzijde 8). Het gaat in de onderstaande overzichten om unieke jongeren.
Zonder SK* totaal
openstaande casussen vsv-ers van schooljaar 2010-2011
Nieuw casussen schooljaar 2011-2012 Openstaande casussen van schooljaar 2010-2011 Totaal
met startkwalificatie zonder startkwalificatie
instroom vsv-er in schooljaar 2011-2012
Met SK*
Totaal
211
36
247
638
112
750
849
148
997
0 200 400 600 800 1000
*SK = startkwalificatie We hebben 997 jongeren in de sluitende aanpak jongeren als voortijdig schoolverlater én/of als een jongere met een startkwalificatie, maar zonder werk (definities B en C). In het volgende overzicht zijn die 997 jongeren verdeeld naar leeftijd - peildatum 4-2-3013.
Meisje Jongen
12
13
2
1
14 1
15
16
1
4
17 10 10
18 29 40
19 33 39
20 42 58
21 58 48
22 47 72
23 47 61
24 58 77
25 70 69
26 46 61
27 9 4
totaal 450 547
Jaarverslag sluitende aanpak jongeren – schooljaar 2011-2012
10 Verantwoordelijke ketenpartner De volgende grafiek gaat in op de verantwoordelijke ketenpartner sluitende aanpak jongeren Stadskanaal (op basis van definities B en C). Het gaat hier niet om unieke jongeren. De overstappers zijn ook meegenomen. Overstappers zijn jongeren die in het schooljaar 2011-2012 van de ene ketenpartner naar een andere ketenpartner zijn overgedragen.
Leerplichtambtenaar Preventiemedewerker jongeren Jobcoach afdeling Werk en Inkomen UWV UWV -WW
Leerplichtambtenaar Preventiemedewerker jongeren Jobcoach afdeling Werk en Inkomen UWV UWV-WW UWV-WAJONG Totaal
15 420 154 88 36 349 1062
UWV-WAJONG
In het schooljaar 2011-2012 zijn er in totaal 65 overstapmomenten geweest. Leest u ook het kader hieronder als voorbeeld van een ‘overstapper’. School meldt Bas (17 jaar) als voortijdig schoolverlater bij de leerplichtambtenaar. Gedurende het traject uitgezet door de leerplichtambtenaar wordt Bas 18 jaar. De leerplichtambtenaar draagt Bas over aan de preventiemedewerker jongeren. Vanuit afdeling Werk en Inkomen bestaat de mogelijkheid om deel te nemen aan een project, voorwaarde is dat Bas een uitkering aanvraagt. Bas wordt door de preventiemedewerker overgedragen aan afdeling Werk en Inkomen. Bas heeft, als unieke jongere, gedurende zijn traject in de caseload van 3 verantwoordelijk uitvoerders gezeten. In de JONG-monitor is Bas voor zowel de leerplichtambtenaar, als de preventiemedewerker jongeren als voor het afdeling Werk en Inkomen een casus en wordt Bas dus bij 3 ketenpartners meegeteld voor de totale caseload.
Jaarverslag sluitende aanpak jongeren – schooljaar 2011-2012
11 Resultaten uitstroom aanpak voortijdig schoolverlaters en jongeren met startkwalificatie, maar zonder werk Er zijn 4 uitstroommogelijkheden gekoppeld aan onze aanpak van jongeren, die in beeld zijn gekomen in verband met: • Voortijdig schoolverlaten; • Het hebben van een startkwalificatie, maar nog geen werk. Hieronder zijn in een cirkeldiagram de resultaten van de uitstroom gevisualiseerd voor het schooljaar 2011-2012.
Terug naar school Startkwalificatie + werk
Uitstroomreden Terug naar school Startkwalificatie + werk 27 jaar geworden Verhuisd naar andere gemeente Totaal
27 jaar geworden Verhuisd naar andere gemeente
Jaarverslag sluitende aanpak jongeren – schooljaar 2011-2012
Aantal 72 24 43 55 194
12 Resultaten nieuwe voortijdig schoolverlaters Jaarlijkse stelt RMC Oost Groningen (te Veendam), namens alle gemeenten van Oost Groningen, een effectrapportage op, dat dient als een verantwoording voor het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap op basis van de gemaakte convenantsafspraken. De convenantafspraken zijn genoemd op de eerste bladzijde van dit jaarverslag. De definitie van nieuwe voortijdig schoolverlater is beschreven op bladzijde 7 van het jaarverslag, het gaat om definitie III. 4,5% 4,0% 3,5% 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% 0,5%
Landelijke percentages RMC Oost Groningen percentages Gemeente Stadskanaal percentages
0,0%
Bron: www.vsvverkenner.nl Opvallende zaken naar aanleiding van bovenstaande lijngrafiek zijn: • Schooljaar 2009-2010: in dat schooljaar presteerde RMC Oost Groningen als de beste RMC-regio van het hele land, mede dankzij de resultaten van onze gemeente; • Schooljaar 2010-2011: na afloop van dat schooljaar zijn veel jongeren achteraf alsnog meegeteld als nieuwe voortijdig schoolverlater, omdat onder andere veel van deze jongeren waren geplaatst op een voorziening (tijdelijke opvangklas) die achteraf is afgekeurd door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in verband met het maken van te weinig schooluren. De cijfers schooljaar 2011-2012 zijn nog niet definitief (d.d. 19 maart 2013).
Jaarverslag sluitende aanpak jongeren – schooljaar 2011-2012