Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
LATEXcursus 5e sessie: plaatjes en afbeeldingen TEXnicie
18 december 2007
Soorten plaatjes
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Inhoudsopgave 1
Plaatjes Plaatjes in je document opnemen Plaatjes aanpassen
2
Afbeeldingen Afbeeldingen, nummering en onderschriften Zwevende elementen Verwijzen naar afbeeldingen Afbeeldingen naast de tekst
3
Meer truuks
4
Soorten plaatjes Bestandstypen Tekenprogramma’s
Soorten plaatjes
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Plaatjes
Zoals we hebben gezien in het eerste deel van de cursus is LATEX heel goed in het produceren van professioneel ogende documenten. Vaak kun je een in tekst en wiskunde uitgedrukt verhaal met een welgemikt plaatje in ´e´en klap een stuk duidelijker maken. Ook op dit gebied laat LATEX je niet in de steek. In dit college bekijken we de grafische mogelijkheden van onze favoriete opmaaktaal.
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Plaatjes in je document opnemen
Het package graphicx zorgt ervoor dat je plaatjes in je document kunt opnemen: \usepackage{graphicx} % let op de x! ... \includegraphics[hoptiesi]{hbestandsnaami} % let op de s! Je kunt de extensie van de bestandsnaam (.jpg, .png, . . . ) weglaten.
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Plaatjes aanpassen Met het eerste, optionele argument van \includegraphicx kun je LATEX aanwijzingen geven over hoe het plaatje moet worden weergegeven. Zo zul je meestal de hoogte of breedte willen opgeven die het plaatje in je document moet krijgen: Zowel hoogte als breedte, maar dan op schaal \includegraphics[keepaspectratio=true, width=2cm,height=2cm]{donaldduck}
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Plaatjes aanpassen – meer opties In de LATEX Companion en de CTAN-documentatie van het graphicx-package vind je nog meer – al dan niet nuttige – opties, bijvoorbeeld om het plaatje te draaien: angle \includegraphics[angle=80,height=2cm]{donaldduck}
De opties worden van links naar rechts toegepast. Dus in dit geval: 1
draai het plaatje 80◦ ;
2
zorg dat het 2 centimeter hoog wordt.
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Afbeeldingen
\includegraphics is heel nuttig, maar normaal wil je je plaatjes niet plompverloren tussen de tekst neergooien. Met de figure-omgeving kun je heuse afbeeldingen maken, zoals ze bijvoorbeeld je favoriete studieboek voorkomen. LATEX zorgt er dan voor dat ze mooi worden neergezet. Bovendien kun je afbeeldingen een onderschrift geven en ernaar verwijzen vanuit de tekst.
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Afbeeldingen – opbouw
Een afbeelding is als volgt opgebouwd: \begin{figure}[hplaatsingi] hplaatjei \caption{honderschrifti} \end{figure} hplaatjei is doorgaans een \includegraphics-commando, maar je kunt er neerzetten wat je wilt.
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Afbeeldingen – voorbeeld \begin{figure} \includegraphics[height=2cm]{donaldknuth} \caption{Donald Knuth, de geestelijk vader van TEX} \end{figure}
Figuur 1: Donald Knuth, de geestelijk vader van TEX
Soorten plaatjes
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Afbeeldingen – plaatsing LATEX probeert zelf een logische en mooie plaats te verzinnen voor de afbeelding. Je kunt LATEX verzoeken bepaalde plaatsingen te proberen: h zet het figuur hier t zet het figuur bovenaan de pagina b zet het figuur onderaan de pagina p zet het figuur samen met andere figuren op een losse pagina ! doe heel hard je best Merk op dat dit voor LATEX alleen hints zijn; LATEX probeert zoveel mogelijk rekening te houden met je wensen, maar geeft geen garanties.
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Floats
Een figure is een specifiek geval van een algemener LATEX-concept, namelijk dat van floats. Een float is een element dat niet uit elkaar mag worden gehaald en niet bij de lopende tekst van het document hoort (en dus ‘zweeft’).
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Floats – table
Naast de figure-omgeving biedt LATEX ook standaard de table-omgeving voor tabellen. Deze werkt hetzelfde, maar heeft een voor tabellen toepasselijker caption: \begin{table} \begin{tabular}{r|l} pakken melk & 2 \\ broden & 3 \end{tabular} \caption{Boodschappen} \end{table}
pakken melk broden
2 3
Tabel 1: Boodschappen
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Labels en referenties
Vaak wil je vanuit de lopende tekst refereren naar een figuur of tabel, aangezien die soms een stuk verderop in het document staat. Hiertoe kun je een float een label geven, waarnaar je in de tekst kunt verwijzen. Een figure met label ziet er als volgt uit: \begin{figure} hplaatjei \caption{honderschrifti} \label{hlabeli} % \end{figure}
← nieuw
Let op dat je het \label-commando na het \caption-commando plaatst.
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Labels en referenties – vervolg Vervolgens kun je naar het label refereren: \ref{hlabeli} Voorbeeld \begin{figure} \includegraphics [height=2cm]{donaldknuth} \caption{Donald Knuth} \label{fig:Knuth} \end{figure}
Figuur 2: Donald Knuth
Zie figuur \ref{fig:Knuth} voor een foto van Donald Knuth.
Zie figuur 2 voor een foto van Donald Knuth.
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Labels en referenties – uit oma’s trukendoos
Labels kunnen ook op allerlei andere plekken nuttig worden gebruikt, bijvoorbeeld om naar secties te verwijzen. Naast het commando \ref is er ook \pageref, dat een verwijzing geeft naar de pagina waarop de label staat. Afbeelding 2 staat bijvoorbeeld op pagina/slide 14.
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Afbeeldingen naast de tekst
Met behulp van figure kunnen we dus een afbeelding maken waarvoor de volledige breedte van de pagina wordt gereserveerd. Dit is gangbaar in wetenschappelijke publicaties, maar soms wil je tekst langs een afbeelding laten lopen. Hiertoe is er het package wrapfig, met de wrapfigure-omgeving: \begin{wrapfigure}{hplaatsingi}{hbreedtei} hplaatje, caption, enz.i \end{wrapfigure}
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Afbeeldingen naast de tekst – plaatsing Het eerste verplichte argument, plaatsing, kan l (links van de tekst) of r (rechts van de tekst) zijn. \begin{wrapfigure}{l}{0.1\textwidth} \includegraphics[width=0.1\textwidth]{blob} \end{wrapfigure} Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Phasellus rutrum ipsum nec tellus. Mauris velit. Aliquam eleifend rutrum libero. Curabitur posuere mattis purus. Suspendisse potenti. Suspendisse sollicitudin sapien nec tortor. Mauris vel dolor et dolor fringilla laoreet. Nunc lacinia nonummy dui. In sagittis laoreet magna. Sed sit amet nulla. Integer quam tellus, sollicitudin vel, tempor a, varius in, lorem.
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Afbeeldingen naast de tekst – onderschrift
’t Was bradig en de slijp’le torfs Driltolden op de wijde weep: Misbrozig stonden borogorfs, ’t Verdoolde grasvark schreep. ’Mijn zoon, vrees de Krakelwok! Zijn kakement, zijn grepe klauw! Vrees ook de Jubjub-vlerkenbrok, De gritse Bandjegauw!’
Figuur 3: Een \caption is ook mogelijk in een wrapfigure
Uit ‘De Krakelwok’ van Ab Westervaarder en Ren´e Kurpershoek
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Truuks
Je kunt nog veel meer interessante dingen doen met plaatjes en afbeeldingen. Een aantal voorbeelden: Een figure maken die bestaat uit meerdere subafbeeldingen met het subfig-package. Arbitraire stukken LATEX-code draaien, nelegeips en schalen met \rotatebox, \reflectbox en \scalebox uit het graphicx-package. Zoek deze packages op op CTAN of in de LATEX Companion als je hier meer over wilt weten.
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Bestandstypen
LATEX (of eigenlijk pdflatex) kan overweg met jpeg (.jpg) Een populair formaat, vooral geschikt voor foto’s. png (.png) Een ander veel gebruikt formaat, vooral geschikt voor plaatjes met lijntekeningen of tekst. pdf (.pdf) Hetzelfde formaat als wat pdflatex zelf genereert. Het is schaalbaar, dus PDF-bestanden met diagrammen of tekst worden niet blokkerig als je ze vergroot.
Plaatjes
Afbeeldingen
Meer truuks
Soorten plaatjes
Tekenprogramma’s Je kunt op verschillende manieren plaatjes maken voor in je document. Een aantal mogelijkheden zijn: LATEX zelf (picture-omgeving, TikZ). Volledige integratie met je document. Kan ingewikkeld zijn; LATEX is geen tekenprogramma.
Een LATEX-bewust tekenprogramma (XFig, Ipe). Gebruiken het LATEX-lettertype. Kunnen overweg met wiskunde en willekeurige andere LATEX-code.
Een tekenprogramma voor vectorafbeeldingen (Inkscape, Adobe Illustrator). Kunnen vaak exporteren naar een schaalbaar .pdf-bestand.
Een tekenprogramma voor rasterafbeeldingen (GIMP, Adobe Photoshop).
