Kwetsbaarheid, zorgvraag en welbevinden I
HHM Hegge Internist geriater
Hippocratus 460 BC tot 377 BC 82 jr
Titian 1484 tot 1576 92 jr
Ouder worden
Hans Rosling BBC
Levensverwachting op 25 jr 2005‐2008 ; CBS 2011
CBS ‘11
Met alle ziekten worden we ouder Het streven is naar zo weinig mogelijk beperkingen
Veroudering
Frailty
Kwetsbaarheid
Noxe
Functionele gevolgen
Lancet 2010
Kwetsbaarheid
Noxe psychisch sociaal somatisch
Functionele gevolgen psychisch sociaal somatisch
Frailty = Kwetsbaarheid geassocieerd aan veroudering
genen veroudering
Stochastische kans
frailty fenotype
omgeving
ziekten bestaan niet
Er bestaan alleen zieke mensen
Prostaatkanker
J int med ‘06
Sociale Productie-Functie theorie welbevinden stimulatie
comfort
Sport Omgeving prettig fysiek en veilig Sex Afwezigheid van Bewegen functieverlies Aangeraakt stimulatie intern pijn Afwezigheid worden comfort Afwezigheid Eten / drinken fysiologische behoeften Muziek Lezen Film kijken
status Macht
gedragsbevestigin affectie g
sociaal Waardering
Ontvangen (en ervaren (en geven) van geven) voor wat liefde Kennis je doet, wie je status affectie vriendschap Functie gedragsbent tederheid bevestiging Vaardighei Zingeving steun d Iets betekenen aandacht Geld voor iemand Partner, kinderen Sociaal netwerk
Uitgangspunten Generieke modellen in plaats van ziekte georiënteerde modellen Behoeftes van patiënten in plaats van zorgaanbod: Vraaggestuurde zorg Alle ouderen Relaties met welbevinden
Frailty als onderdeel van een triage-instrument Vroege opsporing: Wie is frail (of at risk) Onbeantwoorde zorgbehoefte Persoonlijk welbevinden
Integratie wonen-welzijn-zorg
Experiment Screeningsinstrument: Kwetsbaarheid Complexiteit van de zorgvraag Welbevinden
profielen
Primair vanuit de beleving van de persoon
Tekstvak 24 tekstvak
Transitie- experiment ouderenprofielen
Effectmetingen
Initiatieven
Vraag ouderen
Professionals Ouderen
Diversiteit in welbevinden en kwetsbaarheid
Tekstvak tekstvak 25
Transitie- experiment ouderenprofielen
Effectmetingen
Initiatieven
Vraag ouderen Making sense of…
Professionals Ouderen
Tekstvak tekstvak 26
Kwetsbaarheid, zorgvraag en welbevinden II
HHM Hegge Internist geriater
Screeningsinstrument:
Kwetsbaarheid
Complexiteit van de zorgvraag Welbevinden
profielen
Primair vanuit de beleving van de persoon Tekstvak 29 tekstvak
Groningen Frailty Indicator Mobiliteit / ADL 1. boodschappen 2. Buiten wandelen 3. Uitkleden 4. Toiletgang Fysieke Fitheid 5. Fitheid Visus 6. Visus Gehoor 7. Horen Voedingsstatus 8. Gewichtsverlies Co-morbiditeit 9. Medicatie (> 3verschillende middelen) Cognitie 10. Geheugen verlies Psycho-sociaal 11. Eenzaamheid 12. Missen van personen 13. Sociale steun 14. Somber 15. Angstig
Groningen Frailty Indicator Mobiliteit / ADL 1. boodschappen 2. Buiten wandelen 3. Uitkleden 4. Toiletgang Fysieke Fitheid 5. Fitheid Visus 6. Visus Gehoor 7. Horen Voedingsstatus 8. Gewichtsverlies Co-morbiditeit 9. Medicatie (> 3verschillende middelen) Cognitie 10. Geheugen verlies Psycho-sociaal 11. Eenzaamheid 12. Missen van personen 13. Sociale steun 14. Somber 15. Angstig
“Hoe frail?” is belangrijker dan “hoe oud?” Gebruik deze informatie voor: de selectie van patiënten Specialistische behandelingen
Van een klinische indruk naar een gevalideerd instrument………. niet eenvoudig.
GFI: Goede voorspeller voor:
Slechte uitkomst
Complicaties na heupfractuur Moeheid en QOL na oncologische chirurgie Overleving bij longkanker behandeling Complicaties eerste hulp populatie
Component causes and frailty
0
15
Standaard zorg
Component causes
0
15
Standaard zorg
Beoordeling Zorg op maat
Palliatieve zorg
Complexiteit van zorgvraag
Doelstellingen INTERMED-methode Beoordeling van gezondheidsrisico’s en – behoeften Opsporen en behandelen van complexe patiënten die behoefte hebben aan multimodale en gecoördineerde zorg. Faciliteren van interdisciplinaire communicatie
INTERMED history biological psychological social health care
current
CHRONICITY
SEVERITY
COMPLEXITY
COMPLEXITY
COPING
COMPLIANCE
FUNCTIONING
SYMPTOMS
INTEGRATION
INSTABILITY
FUNCTIONING
NETWORK
INTENSITY
ORGANISATION
EXPERIENCES
REFERRAL
prognoses
Krijgt u voldoende en de juiste zorg Ik heb meer zorg nodig
Ik heb voldoende zorg / ik heb geen zorg nodig
Is uw thuissituatie naar tevredenheid? Er zijn onmiddelijk veranderingen in mijn woonsituatie nodig
Er zijn nu geen veranderingen nodig
Dus
Frailty (GFI) voorspelt slechte uitkomst INTERMED-SA meet zorgbehoeften vanuit perspectief van de oudere
scenario’s complexiteit
Defragmentatie Stop medische nonsense Andere keuzes?
frailty
Transities: preventie complexiteit
frailty
Transities: reductie van kwetsbaarheid en zorgbehoefte complexiteit
frailty
Meer complex
Meer frail
Meer complex
Meer complex
Meer frail
Meer complex
Laag welbevinden en huisvestingings problemen
Meer frail
Meer complex
Laag welbevinden
Meer frail
Meer complex
Laag welbevinden en zorgbehoefte
Meer frail
Twee zienswijzen op de data
Epidemiologisch – groepen
Betekenis
Klinisch – individuele mensen
Dhr Landman 74 jr
54
Meer complex
Meer frail
Mw Duiven 86 jr
Meer complex
57
Meer frail
Dhr Visser 81 jr
60
Meer complex
Meer frail
Take home Schade tijdens het leven leidt tot chronische ziekten en frailty. De oorzaak is hetzelfde. Frailty of kwetsbaarheid kan ( voor een deel) voorkomen worden. Frailty is relevant voor de epidemiologie en de individuele zorg. Een frailty indicator is belangrijk maar niet voldoende om triage instrumenten te maken. Zorg complexiteit en welbevinden moeten worden toegevoegd.
Referral bias