Werkgeversbenaderin Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’ Februari 2013 – versie 2.0
Werkgeversbenadering
Werkzoekendenbenadering
Arbeidsmarktoffensief 2013-2014
1 Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’ 1.1 Inleiding In 2011 koos het gemeentebestuur voor een nieuw beleid: de Enschedese Arbeidsmarkt Aanpak. Een beleid dat gericht is op het vergroten van de arbeidsmarktparticipatie. Hierbij staat de Werkgever op Kop, hij is het vertrekpunt. Deze nieuwe aanpak focust zich op integrale ondersteuning van werkgevers en het diagnosticeren en ontwikkelen van werkzoekenden. Met als doel het effectief matchen van vraag en aanbod. Een aanbod dat bestaat uit meer dan € 30 miljoen aan talent en menselijk kapitaal, beschikbaar voor 9.000 bedrijven en instellingen in Enschede/Twente. Door de inzet van dit kapitaal in zowel de commerciële als non-profit sector, wordt ook de concurrentiepositie van deze bedrijven en instellingen versterkt.
1.2 Pilot EAA In december 2011 zijn we gestart met de pilot EAA. Een pilot rondom het nieuwe uitvoeringsproces. In deze pilot lag de focus op integrale ondersteuning van werkgevers, het diagnosticeren en ontwikkelen van werkzoekenden en het bevorderen van effectief zoekgedrag. In januari/februari 2012 is er een start gemaakt aan werkgeverszijde, in april/mei aan de werkzoekendenzijde. De belangrijkste conclusies zijn: • • • • • •
De werkgevers zijn positief over de nieuwe aanpak Wij kennen > 450 werkgevers goed/ beter Door de werkgever ‘binnen te halen’ via de Adviseur Werk wordt beter inzicht verkregen in en druk uitgeoefend op het matching proces Wij kennen de nieuwe instroom WWB goed/beter De groepstraining lijkt succesvol De rapportages van de nieuwe instroom zijn op orde
1.3 Omslag In deze kwalitatieve verantwoording blikken we terug op heel 2012. Een jaar dat in het teken stond van de omslag van de uitvoeringsorganisatie naar de Werkgever op Kop benadering, zowel aan de werkgevers- als aan de werkzoekendenzijde. Terugkijkend op 2012 kunnen we zeggen dat we een goede slag hebben gemaakt. Zo zijn we er in 2012 in geslaagd de afgesproken taakstellingen op alle vier de strategische opgaven te halen. Het begin is er. Het kost echter tijd voordat onze nieuwe aanpak zich helemaal gaat lonen. In de kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’ blikken we terug op de behaalde resultaten in 2012 en gaan we in op de te zetten stappen in 2013. Eén van deze stappen is het geven van een impuls aan de werkzoekendenzijde. Eind 2012 zijn we hier, met de opstart van het Arbeidsmarktoffensief, al mee begonnen. Het Arbeidsmarktoffensief geeft een extra impuls aan de strategische doelen op het gebied van Werken, Leren, Meedoen en Jongeren voor de jaren 2013 en 2014. Hierbij ligt de focus op het zittende bestand: 3.000 werkzoekenden, die veelal langer dan een jaar in een uitkering zitten. Het activeren en motiveren van dit bestand is noodzakelijk om de werkgever optimaal te bedienen.
1.4 Inhoud Onderwerpen die we in deze kwalitatieve verantwoording behandelen voor zowel de werkgevers- als de werkzoekendenbenadering: • • • • •
Organisatie Instrumenten Middelen Resultaten Praktijk
Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’
2
2 Werkgeversbenadering 2.1 Organisatie 2.1.1
Ondernemersloket
De accountmanagers van het Ondernemersloket wijzen werkgevers de weg bij vragen over bedrijfshuisvesting, milieuzaken, vergunningen, bereikbaarheid en arbeidsmarktvraagstukken. Bedrijven met vijf of meer medewerkers hebben in 2012 een eigen accountmanager toegewezen gekregen. ZZP’ers en bedrijven met minder dan vijf medewerkers kunnen met hun vraag terecht bij de Servicedesk van het Ondernemersloket. De marktbenadering is afgestemd op de omvang van het bedrijf. Zodra een accountmanager een vraag ophaalt bij de werkgever over de arbeidsmarkt, schakelt hij een Adviseur Werk in.
2.1.2
Adviseurs Werk
De Adviseur Werk is het eerste aanspreekpunt voor de werkgever bij arbeidsmarktvraagstukken. Hierbij is de vraag van de werkgever leidend: de Werkgever staat op Kop. In 2012 zijn er vijftien Adviseurs Werk en twee branchecoördinatoren geselecteerd, ingewerkt, opgeleid en getraind. Elke Adviseur Werk heeft het afgelopen jaar een duurzame relatie opgebouwd met een eigen, branchegericht bestand van werkgevers. In samenwerking met werkgevers en opleiders gaven de Adviseurs Werk invulling aan (arbeids)plekken in de vorm van Werken, Leren, Meedoen. Hierbij hebben jongeren prioriteit. De Adviseur Werk streeft ernaar als sparringpartner te opereren, faciliteert de werkgever met betrekking tot vragen op het gebied van personeel en hij geeft adviezen. Indien nodig, brengt hij werkgevers in verbinding met andere partners/werkgevers. De Adviseur Werk kent zijn branche, biedt proactief oplossingen en boort nieuwe kansen aan.
2.1.3
Het keurmerk Werkpakt
De Adviseur Werk adviseert over zaken omtrent sociaal ondernemen en capaciteit. Aan werkgevers die samen met de gemeente en andere partners aantoonbaar bijdragen aan duurzame oplossingen voor werkzoekenden en daarbij optreden als ambassadeur en betrokken partner, verstrekt het Werkplein het Werkpakt keurmerk. Werkpakt is het keurmerk voor ondernemers die zich onderscheiden door sociaal ondernemerschap. Werkpakt-ondernemers onderkennen de talenten van (langdurig) werkzoekenden, bieden hen perspectief en vertalen dit in succesvol en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het Werkpakt keurmerk is in 2012 ontwikkeld en is een keurmerk van het Werkplein. Tijdens de Military in oktober zijn de eerste keurmerken aan een zestal werkgevers uitgereikt. Begin 2013 is een beoordelingscommissie opgesteld, die werkgevers beoordeeld op hun resultaten van het afgelopen jaar op: •
Ambassadeursrol: het netwerk actief inzetten of beschikbaar stellen aan de gemeente,
•
Betrokkenheid: actief deelnemen aan banenmarkten, ronde tafels, werkbezoeken voor
optreden als positieve referent, etc. werkzoekenden organiseren, etc. •
Capaciteit: geplaatste kandidaten uit de doelgroep (Wwb, SW, WW, alle Meedoen/Leren/Werken instrumenten), in principe minimaal 5% van de formatie.
2.2 Instrumenten De Adviseur Werk kent een integrale aanpak en faciliteert de werkgever met verschillende instrumentaria. Hierbij is altijd sprake van maatwerk. Onderstaande instrumenten worden op behoefte ingezet. Reguliere plaatsing Proefplaatsing
De werkgever zoekt een geschikte werknemer voor een betaalde baan. De Adviseur Werk zoekt een kandidaat die matcht bij de vraag van de werkgever. Instrument om uit te testen of een geselecteerde kandidaat geschikt is voor de aangeboden functie. De proefplaatsing heeft een duur van max. drie maanden.
Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’
3
Pilot Loondispensatie Klimopbaan Begeleid Werken
Leren/Werken
Vrijwilligerswerk
Detachering
De werkgever betaalt slechts de loonwaarde die de medewerker (met een arbeidsbeperking) vertegenwoordigt. De gemeente vult het loon aan tot maximaal het minimumloon. De medewerker voert met behoud van uitkering zijn baan uit. Voor de medewerker een goede manier ervaring op te doen. De werkgever neemt een medewerker met een arbeidsbeperking in dienst en zorgt ook voor de begeleiding. De gemeente biedt een aantal mogelijkheden de werkgever financieel te compenseren. De werkzoekende wordt een stageplaats of betaalde werkomgeving geboden. Hierdoor heeft de werkgever geschoold personeel en de werkzoekende meer kans op de arbeidsmarkt. De werkgever heeft ruimte voor iemand die hand-en-spandiensten kan verrichten, zonder dat er sprake is van verdringing van een arbeidsplaats. De werkgever verzorgt de dagelijkse begeleiding en aansturing. Een medewerker met een arbeidshandicap verricht werkzaamheden op locatie. De gemeente is en blijft werkgever.
Naast bovenstaande instrumenten biedt de gemeente Enschede de werkgever ondersteuningsmogelijkheden, zowel in financieel opzicht als met trainingen en begeleiding. Samen met de werkgever wordt gezocht naar maatwerkoplossingen, die zowel voor de werkgever als de werkzoekende passend zijn.
2.3 Middelen De werkgever wordt via verschillende kanalen geïnformeerd over het arbeidsmarktbeleid van de gemeente Enschede: Website Werkpakt
Hier vindt de werkgever meer informatie over het arbeidsmarktbeleid van de gemeente Enschede, het keurmerk Werkpakt en er zijn praktijkcases te bekijken (video’s). Geeft de werkgever een overzicht van de instrumenten.
XL business card Folder Werkpakt Werkpakt keurmerkpakket
Voorlichtingsbijeenkomsten
Geeft de werkgever informatie over het keurmerk Werkpakt en biedt tevens de mogelijkheid het keurmerk aan te vragen. Ontvangt een werkgever als hij voldoet aan de ABC criteria (zie 2.2.). Het keurmerkpakket bestaat uit een certificaat, een usb stick met logo’s en een keurmerksticker. Voorlichtingsbijeenkomsten voor verschillende groepen werkgevers.
Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’
4
3 Resultaten Het jaar 2012 is een succesvol jaar geweest aan werkgeverszijde. Er zijn veel contacten gelegd met werkgevers, er zijn diverse projecten gestart rondom SROI en het plaatsen van werkzoekenden en ook de pilot Loondispensatie en het project Begeleid Werken laten goede resultaten zien. Bovendien was het jaar 2012 het jaar waarin de eerste zes werkgevers in Twente het Werkpakt keurmerk ontvingen. De werkgevers ontvingen het keurmerk, omdat zij zich onderscheiden door sociaal ondernemerschap. Onderstaand staan de resultaten met betrekking de werkgeversbenadering weergegeven.
3.1 Organisatie 3.1.1 • •
3.1.2 •
Adviseurs Werk Gemiddeld aantal bedrijfsbezoeken: 5 per week. Dit is exclusief de overige contactmomenten via e-mail, telefoon, etc. Gemiddeld aantal actieve contacten die de Adviseur Werk onderhoudt (parttime/fulltime Adviseurs): 50 tot 60 actieve contacten per Adviseur Werk
Branchecoördinatoren Continu bezig met het uitbreiden van het netwerk o Binnen het MKB: bijwonen van verschillende netwerkbijeenkomsten. o Actie die hieruit voort is gevloeid: voorlichting aan verschillende groepen werkgevers over de dienstverlening van de gemeente, in samenwerking met de accountmanager MKB o Focus op grote keyaccounts, als bijvoorbeeld Grolsch.
3.2 Projecten 3.2.1
Pilot Loondispensatie
Sinds februari 2011 voert de gemeente Enschede de pilot Loondispensatie uit. Loondispensatie betekent dat de werkgever minder dan het wettelijke minimumloon mag betalen als de werknemer door zijn/haar arbeidsbeperking verminderd productief is. De werkgever ontvangt een aanvullende uitkering van de gemeente. Loondispensatie moet het voor werkgevers aantrekkelijker maken mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen. De pilot Loondispensatie is één van de meest succesvolle projecten in 2012. Landelijk nemen 32 gemeenten aan de pilot deel. Enschede is met betrekking tot het aantal plaatsingen koploper. Het totaal aantal contracten tot en met 2012 bedraagt 135 en het totaal aantal proefplaatsingen 156. Factoren die hebben bijgedragen aan dit succes zijn: • • • •
De actieve betrokkenheid van bestuurders De inzet van voldoende capaciteit voor de uitvoering Kennis van de doelgroep Een sterk werkgeversnetwerk
Knelpunten Het instrument Loondispensatie heeft veel potentie. Echter is het instrument voor de betrokken partijen (werkgever, klant en gemeente) mede door de complexiteit, de regelgeving en de arbeidsintensiteit op sommige vlakken nog wel onduidelijk. Belangrijke knelpunten vormen de uitvoering van de toegangstoets, de duur van de proefplaatsingen, de financiën (in sommige gevallen gaan klanten er financieel niet op vooruit), de extra risico’s voor werkgevers (uitval en extra ziekteverzuim) en de uitvoering en kosten van de loonwaardebepaling. De gemeente Enschede heeft deze knelpunten doorgegeven aan de Rijksoverheid. Zij hebben besloten wel met het instrument door te gaan.
3.2.2
Begeleid Werken
De herinrichting van het programma Economie & Werk heeft tot gevolg gehad dat de DCW als zelfstandige dienst binnen de gemeente niet meer in de huidige vorm bestaat. De DCW is nu enkel
Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’
5
nog het Beschut Bedrijf, ofwel het productiebedrijf. Het team Detacheringen is per 1 oktober 2012 ondergebracht binnen de afdeling Werk. In 2012 zien we dat het aantal detacheringen op pijl is gebleven. Daarnaast zijn we met zes koplopende bedrijven in gesprek over een Deta Plus constructie. Dit betekent dat de werkgever de begeleiding op zich neemt (en hiervoor subsidie ontvangt) en de werknemers onder contract blijven bij de gemeente Enschede. Met bedrijven als Onderhoud Enschede, Visschedijk, Plastipaq, Docuwork, Twente Milieu en SES zijn de onderhandelingen inmiddels in een vergevorderd stadium. Aankomend jaar zullen bij Onderhoud Enschede en Visschedijk circa 400 mensen worden geplaatst. Doelstelling van de Enschedese Arbeidsmarkt Aanpak is echter dat de komende jaren zoveel mogelijk individuele overeenkomsten worden omgezet naar vaste dienstverbanden bij werkgevers (Begeleid Werken). Begeleid Werken biedt werkgevers de mogelijkheid met ondersteuning van de gemeente Enschede sociaal ondernemerschap in de praktijk te brengen. We stimuleren werkgevers met een aantal voorzieningen, waaronder begeleiding, loonkostensubsidie, no-risk polis bij ziekte, scholing en premiekorting. Voor de medewerker gelden de CAO en arbeidsvoorwaarden van de werkgever. Per 11-2013 staan er zestig mensen via Begeleid Werken bij werkgevers onder contract. Dit is veelal op individuele basis. Hiervan zijn in 2012 vijf personen succesvol gerealiseerd via de projectgroep Begeleid Werken.
3.3 Kansrijke branches De meest succesvolle en kansrijke branches in 2012 zijn de Zorg, Techniek en Industrie en de Transport en Logistiek.
3.3.1
Zorg
Door de economische crisis zijn er ook in de Zorg in 2012 veel minder reguliere vacatures. LeerWerken is in deze branche daarom een zeer belangrijk instrument. Een ander succesvol instrument is de klimopbaan. In het afgelopen jaar zijn projecten gestart met verschillende werkgevers, waaronder Livio, Carintreggeland, Bruggerbosch, OLCEA, De Posten, AriënsZorgpalet en Manna. Livio ontving voor haar maatschappelijke rol in oktober het Werkpakt keurmerk. De rol van de gemeente Enschede in deze projecten is werving en selectie, het testen van de werkzoekenden op leerbaarheid, het inzetten van scholing (op maat), plaatsing en nazorg. Indien nodig worden andere instrumenten ingezet, als training van de werknemersvaardigheden en/of extra Nederlandse taallessen. Doel hiervan is het voorkomen van uitval van werkzoekenden. In projecten wordt veel samengewerkt met het ROC van Twente en andere partners, zoals kenniscentra Calibris, WGV, UWV en RegioTwente. Over het algemeen wordt de scholing voor werkzoekenden zonder startkwalificaties door de gemeente vergoed. Boven niveau 3 worden aparte arrangementen afgesloten met de werkgever (maatwerk). Het hoofddoel van deze projecten is niet het verdringen van reguliere arbeidsplaatsen, maar ervoor zorgen dat de werkzoekenden worden opgeleid tot volwaardige krachten. Met als uiteindelijk resultaat reguliere uitstroom.
3.3.2
Techniek en Industrie
In de loop van 2012 zijn we steeds sterker in gaan zetten op deze branche. Deze lijn zullen we in 2013 alleen maar versterken. In de Techniek en Industrie zijn er mogelijkheden voor zowel reguliere plaatsingen als leerwerkplekken. In de Techniek liggen de kansen met name in de installatie-, electro- en metaaltechniek. Voor de Industrie geldt dit voornamelijk voor de infra en procesindustrie. Door werkzoekenden in te zetten in verschillende leerwerktrajecten, is er in 2012 al veel in deze sector geïnvesteerd. Een aantal van deze projecten zijn: •
•
Triple O (Opstap, Omscholing en Opdoen van werkervaring), in samenwerking met Regio Twente: biedt werkzoekenden en zij-instromers met MBO niveau 2 of HAVO de kans opgeleid te worden tot BBL 2 monteur mechatronica of BBL 3 monteur-tester mechatronica. Door omscholing en werkervaring krijgen zij een kans in de techniek. Procesoperator, in samenwerking met Regio Twente: de gemeente Enschede participeert in dit project samen met vijf andere gemeenten. Randstad fungeert als werkgever. Inmiddels
Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’
6
•
hebben zes werkzoekenden vanuit de gemeente Enschede een halfjaarcontract gekregen. Zij worden als operators door Randstad gedetacheerd. Versindustrie, in samenwerking met Talent4food en SVO: in dit project zijn tientallen werkzoekenden geplaatst in een leerwerktraject. De deelnemers zijn inmiddels in dienst bij werkgevers als Huuskes, HDV groentensnijbedrijf, Bolscher en Neptunus.
Andere werkgevers waar in 2012 werkzoekenden zijn geplaatst: Gruba Banden, Dega Verkeersinfra, TDC Groep, Hankamp Gears, Trebbe, AGI van de Steeg, Dutch Environment Corporation, Vredestein en Bolscher Vlees. In deze sectoren werkt de gemeente Enschede samen met verschillende externe partijen, als scholingsfondsen (O&O), de Metaalunie, Stichting Industriële Kring Twente, Regio Twente en Metalektro. Scholing van de werkzoekenden loopt via het OBM (OpleidingsBedrijfMetaal), het ROC, Stichting Metaal- en Elektro opleidingen Twente en STODT Toekomsttechniek.
3.3.3
Transport en Logistiek
Het Rijk wijst de sector Logistiek aan als de topsector waar kansen liggen voor verdere ontwikkelingen. Deze kansen liggen voor een belangrijk deel bij MKB-ondernemers. Door deze ontwikkelingen ontstaan meer arbeidsplaatsen. In 2012 zijn we samen met de Stichting Mobiliteit Nederland een aantal projecten gestart. Dit betrof voornamelijk leerwerktrajecten, dus een combinatie van theorie en praktijk. De geleerde kennis past de werkzoekende direct toe bij een werkgever. Andere projecten in deze branche liggen in de sfeer van het leerlingenvervoer, bij werkgevers als Connexxion, De Klomp en Luttikhuis. Andere werkgevers waar in 2012 werkzoekenden zijn geplaatst: Heisterkamp, NDL Transport, Dega en AJV Logistiek te Haaksbergen. In deze sector werkt de gemeente Enschede samen met verschillende externe partijen, als Poort van Twente, VTL (kenniscentrum voor de sector Transport en Logistiek), Transport en Logistiek Nederland en het UWV. Scholing van de werkzoekenden loopt via het ROC en de Stichting Mobiliteit Nederland.
3.4 Lopende projecten: • • • • • • • • • • • • • •
Callcenter (uitzendbranche) Beladers (Twente Milieu) Mufide (Mufide Hengelo) Zorg, niveau 3 (bij versch. instellingen) Sport People Randstad (SROI) Tripel O (techniek) (Regio Twente) Schoolverlatersproject (techniek) Fietsproject (depo) (techniek) Proces Operator, Regio Twente (techniek) SVO, versindustrie The Peppermint Company (industrie) Bob-werkt (industrie) Fit for Job (groen)
• • • • • • • • • • • • •
Onderhoud Enschede (groen) Connexxion (vervoer) MSG koeriers (vervoer) Talent4Food (versindustrie) Vredestein (industrie) Infrawerkt (industrie) St. Mobiliteit Nederland (logistiek) Connexxion (transport) De Klomp (transport MSG (transport) Farwick/Harry Menkehorst (groen) Vitale Sportvereniging Sportboulevard
Scoren met Werk, in samenwerking met Stichting FC Twente: “Iedereen in de basis” is erop gericht mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt te ondersteunen in het vinden van een betaalde of onbetaalde werkplek. De deelnemers krijgen bijvoorbeeld hulp bij het maken van een goed CV, het schrijven van een goede sollicitatiebrief en het in kaart brengen van de eigen mogelijkheden en wensen. Partners zijn Domijn, De Woonplaats, gemeente Enschede, ROC van Twente en Werkplein Enschede. Maatschappelijk plein Twente in de Grolsch Veste Het Maatschappelijk Plein Twente is een samenwerking tussen FC Twente, ‘Scoren in de wijk’ en organisaties die werkzaam zijn in het maatschappelijk veld. De organisaties komen uit de sectoren werk, wonen, zorg, onderwijs en welzijn en hebben allen als doel hun eigen maatschappelijke
Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’
7
verantwoordelijkheid in deze bijzondere omgeving vorm en verder inhoud te geven. Daarnaast gaat het om het leggen van verbindingen tussen mensen en organisaties. De functie van de nieuwe ruimte in De Grolsch Veste gaat echter verder dan dat. Het ‘Twentekwartier’ wil een ontmoetingsplaats worden voor maatschappelijke organisaties uit de regio. Ingezet wordt op het stimuleren van kruisbestuiving tussen de genoemde sectoren wat o.a. moet leiden tot een innovatieve aanpak van sociaal-maatschappelijke vraagstukken.
3.5 Regionale samenwerking De arbeidsmarkt is regionaal. Onderdeel van onze werkgeversbenadering is daarom de regionale aanpak via werknetwerken. Streven is dat alle bedrijven in Twente een vast aanspreekpunt krijgen. Dit kan zowel een Adviseur Werk (gemeente) als een bedrijfsadviseur (UWV) zijn. In de tweede helft van 2012 hebben we een impuls gegeven aan deze regionale samenwerking. We hebben diverse gesprekken gevoerd in de subregio Enschede om zo tot een gezamenlijke werkgeversbenadering te komen. Bovendien is in de tweede helft van 2012 de samenwerking met het UWV versterkt. In december 2012 zijn ongeveer 15 medewerkers van het UWV vanuit Hengelo ingetrokken in het Werkplein Enschede.
3.6 SROI Social Return On Investment (SROI) is in 2012 een nog belangrijker onderdeel van de werkgeversbenadering van de gemeente Enschede geworden. Er zijn diverse gesprekken met werkgevers gevoerd die belangstelling hebben voor SROI. Samen met werkgevers kijken we welke mogelijkheden er zijn, waar kansen liggen en welke arrangementen we daaraan kunnen koppelen. Een aantal SROI projecten die in 2012 zijn opgestart: •
Randstad, Oud papier en karton (Dϋsseldorf), Reclame objecten, Inzamelen Klein Chemisch Afval, Ledpanelen, InfraWerkt
3.7 Het keurmerk Werkpakt Werkgevers die zich onderscheiden door sociaal ondernemerschap, ontvangen van de gemeente Enschede het Werkpakt keurmerk. Met dit keurmerk wil de gemeente werkgevers bewustmaken van hun maatschappelijke rol en hun daar tevens voor belonen. In de toekomst zal het keurmerk een rol gaan spelen in niet-Europese aanbestedingen van de gemeente Enschede. Bedrijven met een keurmerk hebben dan een voorsprong. Het Werkpakt keurmerk is in 2012 ontwikkeld. Tijdens de Military in oktober zijn de eerste keurmerken uitgereikt aan een zestal organisaties (zie onderstaand). Begin 2013 is een beoordelingscommissie opgesteld, bestaande uit leden van het managementteam Werk. Deze commissie zal in 2013 maandelijks beoordelen welke bedrijven in Enschede/Twente in aanmerking komen voor het keurmerk. In maart 2013 vindt de tweede uitreiking plaats. Werkgevers worden hierbij beoordeeld op hun resultaten van het afgelopen jaar op de eerder genoemde ABC criteria. Vervolgens wordt het Werkpakt keurmerk circa één keer in de twee maanden uitgereikt door de wethouder Werk & Inkomen. Onderstaande organisaties ontvingen in 2012 het Werkpakt keurmerk:
Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’
8
4 Praktijk
Huiskes Kokkeler Autogroep “Momenteel hebben wij al ca. 10 kandidaten na een klimopbaan in dienst genomen. Stuk voor
stuk succesverhalen en voor alle partijen een win-win situatie” In oktober 2012 ontving Huiskes Kokkeler Autogroep, een bedrijf met ca. 250 medewerkers en meerdere vestigingen in de regio, het Werkpakt keurmerk van de gemeente Enschede. De organisatie ontving het keurmerk voor haar inspanningen om een bijdrage te leveren aan duurzame oplossingen voor langdurig werkzoekenden en hen een kans te geven relevante werkervaring op te doen. Marijke Agterbosch, personeelfunctionaris bij Huiskes Kokkeler: “In onze organisatie hebben al zo’n 30 mensen een klimopbaan gehad. In deze crisistijd moeten wij werken met steeds kleiner wordende marges en zijn deze krachten van harte welkom om extra service te kunnen blijven bieden aan klanten.” Marijke geeft aan dat het project enkele jaren geleden wat moeizaam op gang kan. “Dit kwam doordat we soms met verschillende contactpersonen van de gemeente te maken hadden. Het duurde lang voordat CV’s van kandidaten werden aangeleverd. Ook hadden we in het begin een aantal slechte ervaringen met aangeboden kandidaten die niet gemotiveerd waren, vaak te laat kwamen of zonder zich af te melden niet op kwamen dagen.” Inmiddels zijn ze bij Huiskes Kokkeler erg tevreden over de nieuwe werkwijze met twee vaste contactpersonen (1 Adviseur Werk en 1 accountmanager). “Kandidaten worden nu beter voorgeselecteerd op de door ons aangegeven criteria. Bij de gemeente is inmiddels duidelijk welke werkzoekenden bij ons bedrijf passen en zelfs kans maken op een betaalde baan. Het onderlinge vertrouwen is gegroeid en de snelheid van handelen is toegenomen. Dit maakt het project succesvoller”, aldus de personeelsfunctionaris. Marijke: “Als iemand opvalt door zijn enthousiasme, motivatie en inzet en er ontstaat ergens in de organisatie een passende vacature, dan bieden wij deze kandidaten met alle plezier een passende arbeidsovereenkomst aan. Dit hebben we al bij tien kandidaten gedaan. Stuk voor stuk succesverhalen en voor alle partijen een win-win situatie. De gemeente heeft een uitkeringsgerechtigde minder, de kandidaat heeft weer inkomen en een toekomstperspectief en wij als werkgever hebben er een zeer loyale en gemotiveerde werknemer bij. Dit past goed in onze visie van sociaal en maatschappelijk verantwoord ondernemen.”
Livio “De toegevoegde waarde voor ons is groot. We doen ervaring op met zij-instromers, het voorziet voor een stukje in onze personeelsbehoefte en we vervullen die maatschappelijke rol die we zo belangrijk vinden.” Ook Livio ontving in oktober 2012 het Werkpakt keurmerk. De organisatie is hier erg blij mee. “Het is een bevestiging van de gemeente Enschede dat je ook daadwerkelijk die maatschappelijke rol vervult die je wilt vervullen”, aldus Henk Eleveld, teammanager Social Relations. Het valt Livio op dat de gemeente Enschede erg actief is in het bemiddelen van werkzoekenden met een afstand tot de arbeidsmarkt. “Wij zien de gemeente als een actieve partner voor het aanleveren van personeel. We zijn over dit onderwerp dan ook veel met ze in gesprek. Als je als werkgever de gemeente hierin tegemoet komt, kunnen er mooie samenwerkingsverbanden ontstaan.” Eén van die samenwerkingsverbanden heeft geleid tot het LiCare project. Op 23 februari 2012 zijn 23 werkzoekenden begonnen aan een scholingstraject, waarbij ze in twee jaar tijd met behulp van een aangepast leerwerktraject klaargestoomd worden om als Verzorgende Individuele Gezondheidszorg (niveau 3) bij Livio aan de slag gaan. De gemeente ontwikkelde dit project in samenwerking met Livio, Werkplein Twente en het ROC van Twente. Een uniek project, doordat een groot aantal kandidaten rechtstreeks bij de werkgever is geplaatst en direct een LeerWerkOvereenkomst heeft gekregen. “Daarnaast hebben we ook veel klimopbanen binnen de organisatie. Zo’n vier a vijf keer per jaar komt het voor dat we mensen doorleiden naar een vaste baan of opleidingsplek”, aldus de teammanager. Voor de komende jaren verwacht Henk dat zij-instromers een belangrijke doelgroep worden voor het opvullen van de personeelsbehoefte in de organisatie. “Wat ons opvalt, is dat in situaties waarbij de match uiteindelijk toch niet gemaakt wordt, het in alle gevallen te maken heeft met de thuissituatie. Het is niet omdat de mensen het niet willen of kunnen. Bij nieuwe groepen proberen we daarom al eerder op deze thuissituatie in te zoomen, zodat we waar mogelijk op tijd ondersteuning kunnen bieden.” Henk omschrijft de toegevoegde waarde van de nieuwe aanpak voor Livio als groot. “We doen ervaring op met zij-instromers, het voorziet een stukje in onze personeelsbehoefte en we vervullen die maatschappelijke rol die we zo belangrijk vinden. Daarnaast vinden we het systeem van één loket erg fijn.”
Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’
9
5 Werkzoekendenbenadering 5.1 Organisatie Doel van de werkzoekendenbenadering is het voorkomen van instroom en het bevorderen van de uitstroom. Het totale bestand bestond in 2012 uit circa 5.500 werkzoekenden. Voor de nieuwe instroom is een diagnose/ontwikkelpad ontwikkeld. Dit diagnose/ontwikkelpad wordt uitgevoerd door de diagnoseadviseurs en werkzoekendenbegeleiders en vormt belangrijke input voor de Adviseurs Werk. De Adviseurs Werk gebruiken deze input in de werkgeversbenadering voor het matchen van vraag en aanbod. Het diagnose/ontwikkelpad bestaat uit: •
• •
5.1.1
Diagnosegesprek: screening op (arbeidsmarkt)zelfredzaamheid. Zeer belangrijk om de klant te kennen. In het diagnosegesprek wordt bepaald welk diagnose-ontwikkeltraject geschikt is voor de werkzoekende. De adviseur kan hierbij gebruikmaken van testen of adviezen van deskundigen, als een arbeidsdeskundige of een verzekeringsarts. We werken met een gespreksformat en een stroomschema om uniformiteit en kwaliteit te handhaven. Groepstrainingen: motivatie, drijfveren en bevorderen van effectief zoekgedrag. In de groepstraining vindt de feitelijke diagnose plaats. Contactfrequentie: in vier weken (16 dagdelen ) intensieve groepstraining en vervolgens structurele coaching/begeleiding.
Diagnoseadviseurs
De diagnoseadviseur bepaalt in principe in één gesprek van een uur het ontwikkelpad van de werkzoekende. Zeer incidenteel volgt een tweede gesprek. Indien nodig wordt een deskundig advies opgevraagd bij bijvoorbeeld een arbeids- of medisch deskundige. De diagnoseadviseur kan de werkzoekende onder meer: • • • • •
5.1.2
Zelfstandig naar werk laten zoeken (zelfredzame groep) Doorverwijzen naar de groepsaanpak Doorverwijzen naar het onderwijs (veelal het ROC) Doorverwijzen naar een individuele begeleider (tijdelijk) Een tijdelijke ontheffing toekennen
Werkzoekendenbegeleiders/groepstrainers
De werkzoekendenbegeleiders hebben als belangrijkste taak het geven van trainingen aan circa 15 werkzoekenden, deels met een andere trainer, deels alleen. Het betreft een training van 16 dagdelen in vier weken. Tijdens de training werkt de werkzoekende aan zelfkennis, motivatie, sollicitatievaardigheden en het inzetten van sociale en digitale netwerken. Vervolgens ondersteunen de werkzoekendenbegeleiders, indien nodig, de werkzoekende bij het vinden van werk of een vervolgopleiding. Dit loopt veelal via een Adviseur Werk. Werkzoekenden die na de training niet direct werk of een aansluitende opleiding hebben, blijven in de caseload van de werkzoekendenbegeleider en worden verder individueel begeleid naar werk.
5.2 Instrumenten Voor de werkzoekendenbenadering worden een aantal instrumenten ingezet: Werkmodel
Het werkmodel geeft inzicht in het traject van intake via diagnose/ontwikkelpad naar werkgevers. Er is een gespreksformat en handleiding voor het diagnosegesprek ontwikkeld.
Gespreksformat en handleiding Script groepstraining
Banenmarkten /speeddates
Script voor de groepstrainingen die worden gegeven aan werkzoekenden. In de groepstrainingen worden werkzoekenden uitgevraagd over hun opvattingen over werk, over hun sterke kanten en over hun CV. Bijeenkomsten om de werkzoekenden te matchen aan werkgevers.
Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’
10
5.3 Middelen De werkzoekende wordt via verschillende kanalen geïnformeerd over het arbeidsmarktbeleid van de gemeente Enschede: Website Werkplein Enschede Digitaal nieuws Werk & Bijstand
De werkzoekende vindt hier meer informatie over het vinden van werk, actuele vacatures, etc. Een digitale nieuwsbrief die één keer in de drie weken wordt verstuurd naar ruim 2.500 werkzoekenden met een Wwb-uitkering. De nieuwsbrief bevat actuele vacatures en nieuwsberichten.
5.4 Resultaten In 2012 lag de focus aan de werkzoekendenzijde voornamelijk op de nieuwe instroom. Door middel van het diagnose/ontwikkelpad en de groepstrainingen zijn veel werkzoekenden succesvol geplaatst op reguliere vacatures of op instrumenten als een klimopbaan of een scholingstraject. Deze nieuwe aanpak van diagnose en begeleiding sluit goed aan bij de Werkgever op Kop. In mei 2012 is gestart met het toepassen van de nieuwe aanpak op de nieuwe instroom. Eind 2012 is een start gemaakt met het geven van een impuls aan het zittende bestand door middel van het opzetten van het Arbeidsmarktoffensief. Onderstaand staan de belangrijkste resultaten weergegeven. Tevens zijn een aantal resultaten uit de evaluatie van de pilot EAA opgenomen. Voor het volledige resultatenoverzicht van de werkzoekendenbenadering verwijzen we naar de Monitor Enschedese Arbeidsmarkt Aanpak.
5.4.1
Verdeling werkzoekendenbestand 2012
Het totale bestand bestond in 2012 uit 5.500 werkzoekenden. De nieuwe instroom (< 1 jaar) betrof circa 1.700 werkzoekenden. In 2012 is een deel van het zittende bestand al aangepakt. Hierbij gaat het om circa 800 werkzoekenden, die zijn verdeeld over verschillende projecten als De Krom, PS:Doen en SEP (zie figuur hiernaast). Wat nog resteert, zijn circa 3.000 mensen. In 2013 gaan de aandacht uit naar het geven van een extra impuls aan dit resterende zittende bestand, waarvan de meeste mensen al meer dan een jaar in de uitkering zitten. Dit doen we middels het Arbeidsmarktoffensief 2013-1014 (2.200 werkzoekenden). De overige 800 werkzoekenden worden door de intensieve benadering van de wijkcoaches bediend. De nieuwe instroom zal in 2013 naar verwachting bestaan uit circa 2.000 werkzoekenden.
Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’
11
5.4.2
Strategische doelen
In 2011 zijn er voor de Enschedese Arbeidsmarkt Aanpak vier strategische doelen opgesteld: 1. WERKEN: directe plaatsing bij werkgevers, gericht op regulier werk (klimopbanen, arbeidsfit houden en loondispensatie) 2. LEREN: arbeidsmarktgerichte scholing in leerwerktrajecten 3. MEEDOEN: activering door directe plaatsing bij werkgevers en instellingen (klimopbanen, arbeidsfit maken) 4. Jongeren tot 27 jaar ‘Wet Investeren in Jongeren’: in het kader van WIJ en de aanpak jeugdwerkeloosheid wordt deze doelgroep apart in kaart gebracht. In onderstaande tabel staan de resultaten op de strategische doelen in 2012 weergegeven. Doel 2012
Strategisch doel 1 Strategisch doel 2 Strategisch doel 3 Strategisch doel 4 Totaal
Doel 2013
Doel 2014 (1 kwartaal)
750
Realisatie peildatum 31-1212 765 (102%)
1.175
1.200
800
841 (105,1%)
1.200
1.300
1.270
1.590 (125,2%)
1.380
1.400
440
529 (120,2%)
660
750
2.820
3.196 (113,3%)
3.755
3.900
e
Geconcludeerd kan worden dat we er in 2012 in geslaagd zijn de afgesproken taakstellingen te halen op alle vier de strategische opgaven.
5.4.3
Groepstrainingen
De resultaten laten zien dat werkzoekenden door de groepstrainingen beter worden uitgerust om zelf werk te zoeken (en dit vol te houden). Daarnaast presenteren ze zich beter in de lijn van de verwachtingen van werkgevers. Groepstrainingen zijn dus een effectief middel voor de nieuwe instroom. In de periode mei tot en met oktober 2012 hebben 215 werkzoekenden deelgenomen aan de groepstraining.
5.4.4
Diagnosegesprekken
In de periode april tot en met oktober 2012 hebben er 689 diagnosegesprekken plaatsgevonden met werkzoekenden.
Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’
12
6 Praktijk
Een succesvolle plaatsing “Wacht niet totdat er iets voorbij komt, het zijn barre tijden. Kansen creëer je door zelf initiatief te nemen. Breng jezelf op de markt door in de praktijk te laten zien wat je kunt.” Het Digitaal nieuws Werk & Bijstand wordt elke drie weken verstuurd aan ruim 2.500 werkzoekenden met een WWBuitkering. De eerste vier edities van de digitale nieuwsbrief hebben al 16 plaatsingen opgeleverd, waarvan 10 plaatsingen op een klimopbaan, één plaatsing op een leer/werktraject en vijf reguliere plaatsingen. Eén van de vervulde vacatures was afkomstig van Pets Place. Eind 2012 liet Arjan Dik van Pets Place weten bereid te zijn een werkzoekende werkervaring te bieden via een klimopbaan (werken met behoud van uitkering). Via het Digitaal nieuws Werk & Bijstand maakte Adviseur Werk Marcel Hazebroek de vacature kenbaar bij een groot aantal werkzoekenden. “Mijn rol als Adviseur Werk is, de vacatures die werkgevers bij mij melden, bekend te maken bij mijn collega’s en werkzoekenden. Vervolgens selecteer ik een aantal belangstellenden uit het aanbod.” De meest passende kandidaten legt Marcel voor aan de werkgever. “Bij Pets Palace was dit mevrouw Feijer. Zij is uiteindelijk ook aangenomen en helpt nu twee dagen per week in de winkel.” De eigenaar van Pets Place is tevreden met de vernieuwde werkwijze. “Het is goed dat werkzoekenden zelf initiatief tonen door te reageren op de vacatures. Ik ben ervan overtuigd dat ik hierdoor met meer gemotiveerde mensen in aanraking kom. In het verleden werden werkzoekenden verplicht te reageren op vacatures. De nieuwe werkwijze is veel effectiever”, aldus Arjan Dik. Ook mevrouw Feijer is blij met de nieuwe manier van werken en de geboden kans. Zij is alleenstaande ouder van een zoontje van drie. Sinds ongeveer zes maanden ontvangt zij een WWB-uitkering. Door te reageren op de vacature van Pets Place in het Digitaal nieuws, is zij in contact gekomen met Marcel, die haar bemiddelde naar haar nieuwe baan. Mevrouw Feijer raadt andere werkzoekenden aan ook zelf het heft in handen te nemen. “Wacht niet totdat er iets voorbij komt, het zijn barre tijden. Kansen creëer je door zelf initiatief te nemen. Breng jezelf op de markt door in de praktijk te laten zien wat je kunt.”
Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’
13
7 Arbeidsmarktoffensief 2013-2014 In september 2012 heeft het College de Nota Uitvoeringsprogramma Enschedese Arbeidsmarkt Aanpak 2013 vastgesteld. In deze nota zijn vier strategische doelen geformuleerd op het gebied van Werken, Leren, Meedoen en Jongeren voor 2013 en 2014. Met het Arbeidsmarktoffensief geven we een extra impuls aan deze strategische doelen. Het Arbeidsmarktoffensief stelt ons daarnaast in staat versneld inzicht in het zittende bestand te krijgen en te houden. Het activeren en motiveren van het zittende bestand is noodzakelijk om de werkgever optimaal te bedienen. Tot slot stelt het Arbeidsmarktoffensief ons in staat om bij een aantrekkende economie zoveel mogelijk werkzoekenden arbeidsfit te houden. Bij de implementatie van het Arbeidsmarktoffensief maken we gebruik van de ervaringen die zijn opgedaan in het project PS:Doen, SEP (Sociaal Economisch Programma Wesselerbrink Noord) en het Wijkteam Wijkcoaches. We gaan naar de mensen toe, voeren gesprekken aan de keukentafel en zorgen voor één contactpersoon voor werkzoekenden. Het Arbeidsmarktoffensief is na de sollicitatieronde, het opleiden en inwerken van de medewerkers vanaf 1 september 2013 volledig operationeel. Het Offensief is een extra tijdelijke versterking van de staande organisatie.
7.1 Inhaalslag Met het Arbeidsmarktoffensief richten we ons gedurende twee jaar op het potentieel wat voor onze stad beschikbaar is, maar nog onvoldoende is aangeboord. Door middel van een wijkgerichte aanpak willen we een inhaalslag maken op ons zittende bestand: 3.000 mensen, die veelal langer dan een jaar in een uitkering zitten. Een deel van deze groep, met een omvang van circa 800 mensen, wordt door de intensieve benadering van de wijkcoaches bediend (wijkcoachbenadering). We hanteren dezelfde standaarden en kwaliteitsnormen als het gaat om systemen en het invullen van rapportages als in de staande organisatie. Het Arbeidsmarktoffensief wordt uitgevoerd vanuit de stadsdelen, waarbij mede gebruik wordt gemaakt van de reguliere inzet van de wijkcoaches van WZW en van de kennis en ervaringen van PS:Doen in Pathmos, SEP en het stadsdeelmanagement. Uitgangspunt is dat één projectmedewerker gedurende het gehele project in contact blijft met de werkzoekende, tenzij de werkzoekende regulier werk heeft gevonden. In de wijk richten we ons op diagnose, groepsaanpak en vervolgtrajecten als een opleiding. De werkgeversbenadering blijft plaatsvinden vanuit het Werkplein, om ervoor zorg te dragen dat de werkgever één aanspreekpunt houdt als het gaat om werk. Op basis van de ervaringen in Pathmos vindt de diagnose plaats aan de keukentafel. Jongeren en mensen met een korte afstand tot de arbeidsmarkt hebben prioriteit, aangezien bij deze groepen de meeste kansen liggen. Op basis van een analyse van het bestand en overleg met stadsdeelmanagers worden deze prioriteiten vastgesteld. De stadsdeelmanager helpt richting te geven en helpt bovendien te bepalen waar kansen en behoeften liggen om mensen mee te laten doen. De projectmedewerker zoekt samen met het stadsdeelmanagement in het betreffende stadsdeel naar geschikte plekken voor werkzoekenden die mee moeten gaan doen.
7.2 Interne wervingscampagne In december 2012 zijn we een interne wervingscampagne gestart voor het opvullen van ruim 65 vacatures voor zowel de vaste formatie van de afdeling Werk als het Arbeidsmarktoffensief. Want hoe tegenstrijdig ook, naast krimp van de ambtelijke organisatie, is er ook instroom nodig. Om zo samen verder de Werkgever op Kop te zetten. Medewerkers zijn hierover geïnformeerd middels het E&W Journaal (interne nieuwsbrief voor het programma Economie & Werk), nieuwsberichten op het gemeentebrede intranet en door middel van A5 posters. Deze zijn verspreid over alle locaties, met als doel mensen te activeren te gaan solliciteren. Het sturen op individuele mobiliteit staat voor ons immers centraal. In totaal hebben ruim 70 medewerkers op de vacatures gereageerd. Momenteel vinden de sollicitatiegesprekken plaats. Het college wil de ambtelijke capaciteit binnen Enschede verder focussen op een aantal speerpunten, zoals dit Arbeidsmarktoffensief. Ambtenaren die in het kader van CFO flexibel willen worden en over de competenties beschikken die nodig zijn voor deze opgave, kunnen hun bijdrage leveren aan het Offensief. Dit leidt tot ruim 30 tijdelijke vacatures.
Kwalitatieve verantwoording ‘Werkgever op Kop’
14