Kwalificatiestructuur van Kenteq

Thema opleiding

G88@DJ9:AJ8=I7:=6C9:A>C<

Door Hans van Aar

Koning Willem 1 College

Kwalificatiestructuur van Kenteq

Monteur koudetechniek

Op zes gespecialiseerde ROC’s in Nederland wordt een opleiding verzorgd die leidt tot de kwalificatie Monteur koudetechniek. Deze opleiding duurt één of twee jaar, afhankelijk van vooropleiding en ervaring. Naast de lessen zijn ook de *6Ê«`À>VÌiÊ«`À>VÌiÊÊiÌÊ>ìÀÊÛ>ÊìÊ beroepspraktijkvorming) zeer belangrijk. Deze opdrachten moeten tijdens de opleiding worden uitgewerkt. De kwalificatie Monteur koudetechniek bestaat uit de volgende vier deelkwalificaties: CE 110 Voormontage Koudetechniek CE 111 Montage Koudetechniek CE 216 Inspectie en Onderhoud Koudetechniek CE 211 Maatschappelijke Culturele Kwalificatie De eerste drie deelkwalificaties worden afgerond

In dit artikel wordt de kwalificatiestructuur van Kenteq beschreven met betrekking tot de opleidingen Monteur koudetechniek, Servicemonteur koudetechniek, Projectleider koudetechniek en Projectmanager koudetechniek. Van al deze opleidingen wordt uitgelegd welke deelkwalificaties er zijn, welke terminologie er wordt behandeld en wat de vereisten zijn voor het examen.

met een geïntegreerd examen, waarbij praktische en theoretische kennis en vaardigheden worden getoetst. De laatstgenoemde deelkwalificatie wordt afgerond met een schriftelijke toets of met een uitgewerkte opdracht in de vorm van een scriptie. Nadat de deelkwalificaties CE 110 en CE 216 met voldoende resultaat zijn afgerond, kan men in aanmerking komen voor een STEK-diploma. iÊ *6Ê«`À>VÌiÊÛÀiÊiiÊiÝÌÀ>ÊÛiÀeiste voor het behalen van het diploma Monteur koudetechniek. Bij deze opdrachten moeten de deelnemers diverse werkverslagen opstellen en de theoretische kennis en schematechniek in de praktijk toepassen. Eindtermen CE 110 Tijdens de deelkwalificatie CE 110 hebben de

102e Jaargang mei 2009

23

Thema opleiding G88@DJ9:AJ8=I7:=6C9:A>C<

eindtermen betrekking op: de montage van hoofdcomponenten, hulpcomponenten, appendages, het verbindende leidingwerk, de toegestane verbindingsmethoden, leiding- en/of componentenbevestiging, elektrotechnische basiskennis, kabelselectie, kabelbewerking, kabelaansluiting en kabelaanleg. De genoemde eindtermen worden behandeld tijdens de theoretische lessen. Gedurende het geïntegreerde theoretische en praktische examen wordt niet alleen de kennis getoetst, maar vooral ook de praktische vaardigheden, zoals leidingaanleg, hardsolderen en het elektrotechnisch aansluiten en bekabelen van diverse commando- en schakelorganen. Het examen wordt afgerond met een drukbeproeving en een hydraulische sterktetest conform 97/23 EG, waarna het elektrotechnisch functioneren moet worden getoetst conform de examenopdracht. EINDTERMEN CE 111 Tijdens de deelkwalificatie CE 111 hebben de eindtermen o.a. betrekking op: natuurkundige basiskennis, eenheden, warmteleer, thermodynamica, compressie koudesystemen, vochtige lucht en elektrotechniek. Verder wordt ingegaan op functie en werking (met eventuele voor- en nadelen) van de hoofdcomponenten, appendages en hulpcomponenten. Ook wordt er aandacht besteed aan het elektrotechnisch bekabelen, aansluiten en doormeten van hoofdcomponenten, eventuele appendages, hulpcomponenten, thermostaten en beveiligingen, en aan het elektrotechnisch aansluiten op de schakelkast conform stuurstroom-, hoofdstroom-, en aansluitschema’s. De genoemde eindtermen worden behandeld tijdens de theoretische lessen. Gedurende het geïntegreerde theoretische en praktische examen wordt niet alleen de kennis getoetst, maar vooral ook de praktische vaardigheden, zoals het bouwen van een volledig koudesysteem conform het koudetechnische schema, het aanleggen van het leidingwerk conform de opdracht, het elektrotechnisch bekabelen vanaf kabelselectie en kabelvoorbewerking, en het aansluiten van de kabels op genoemde componenten en appendages conform fabrikanteninstructies. Andere vaardigheden die worden getoetst, zijn: het aansluiten van de schakelkast conform de elektrotechnische schema’s, het instellen van de regelthermostaat en beveiligingen conform de opgegeven en gewenste parameters en het lekdicht opleveren van een werkend koudesysteem EINDTERMEN CE 216 Tijdens de deelkwalificatie CE 216 hebben de eindtermen betrekking op: het in en uit bedrijf nemen van koudesystemen, het inspecteren van en onderhoud plegen aan koudesystemen, het

24


repareren van koudesystemen, het bijwerken van logboekdocumenten, het opstellen van rapportages, het onderhouden van klantencontact en het klantgericht handelen. De genoemde eindtermen worden behandeld tijdens de theoretische lessen. Gedurende het geïntegreerde theoretische en praktische examen wordt niet alleen de kennis getoetst, maar vooral ook de praktische vaardigheden, zoals het inspecteren, onderhouden en invullen van de vereiste logboekdocumenten van een volledig werkend koudesysteem dat door de examencommissie wordt aangeboden. Verder is er een reparatieopdracht, waarbij het koudemiddel emissievrij verwijderd moet worden en het leidingwerk en de bekabeling moeten worden aangepast. Andere vaardigheden die worden getoetst, zijn: het aanpassen van het koudetechnische schema en het hoofd- en/of stuurstroomschema, het conform regelgeving emissievrij in bedrijf stellen van het gerepareerde en gemodificeerde koudesysteem, het instellen van de beveiligingen conform regelgeving, het compleet invullen van een meetrapport en het intekenen van de procesgegevens in een h-logp diagram. Het laatste deel van het examen betreft het bijwerken van de vereiste logboekdocumenten en het opleveren van het koudesysteem.

Servicemonteur koudetechniek

Op vijf gespecialiseerde ROC’s in Nederland wordt een opleiding verzorgd die leidt tot de kwalificatie Servicemonteur koudetechniek. Deze opleiding duurt één of twee jaar, afhankelijk van vooropleiding en ervaring. Naast de lessen zijn ÊìÊ *6Ê«`À>VÌiÊâiiÀÊLi>}À°Ê iâiÊ opdrachten moeten tijdens de opleiding worden uitgewerkt. De kwalificatie Servicemonteur koudetechniek bestaat uit de volgende drie deelkwalificaties: CE 216 Inspectie en Onderhoud Koudetechniek CE 321 Storinganalyse en Advies CE 311 Maatschappelijke Culturele Kwalificatie De eerste twee deelkwalificaties worden afgerond met een geïntegreerd examen, waarbij praktische en theoretische kennis en vaardigheden worden getoetst. Deelnemers die al eerder zijn geslaagd voor de kwalificatie Monteur koudetechniek, krijgen vrijstelling voor CE 216. Deelkwalificatie CE 311 wordt afgerond met een schriftelijke toets of met een uitgewerkte opdracht in de vorm van een scriptie. iÊ *6Ê«`À>VÌiÊÛÀiÊiiÊiÝÌÀ>ÊÛiÀiÃÌiÊ voor het behalen van het diploma Servicemonteur koudetechniek. Bij deze opdrachten moeten de deelnemers diverse werkverslagen opstellen en de theoretische kennis en schematechniek in de praktijk toepassen.

Thema Airconditioning

G88@DJ9:AJ8=I7:=6C9:A>C<

EINDTERMEN CE 216 Tijdens de deelkwalificatie CE 216 hebben de eindtermen betrekking op: het in en uit bedrijf nemen van koudesystemen, het inspecteren van en onderhoud plegen aan koudesystemen, het repareren van koudesystemen, het bijwerken van logboekdocumenten, het opstellen van rapportages, het onderhouden van klantencontact en het klantgericht handelen. De genoemde eindtermen worden behandeld tijdens de theoretische lessen. Gedurende het geïntegreerde theoretische en praktische examen wordt niet alleen de kennis getoetst, maar vooral ook de praktische vaardigheden, zoals het inspecteren, onderhouden en invullen van de vereiste logboekdocumenten van een volledig werkend koudesysteem dat door de examencommissie wordt aangeboden. Verder is er een reparatieopdracht, waarbij het koudemiddel emissievrij verwijderd moet worden en het leidingwerk en de bekabeling moeten worden aangepast. Andere vaardigheden die worden getoetst, zijn: het aanpassen van het koudetechnische schema en het hoofd- en/of stuurstroomschema, het conform regelgeving emissievrij in bedrijf stellen van het gerepareerde en gemodificeerde koudesysteem, het instellen van de beveiligingen conform regelgeving, het compleet invullen van een meetrapport en het intekenen van de procesgegevens in een h-logp diagram. Het laatste deel van het examen betreft het bijwerken van de vereiste logboekdocumenten en het opleveren van het koudesysteem. EINDTERMEN CE 321 Tijdens de deelkwalificatie CE 321 hebben de eindtermen betrekking op: thermodynamica, compressie koudesystemen, cascade koudesystemen, pompcirculatiesystemen, natuurlijke circulatiesystemen, oliehuishouding, niveauregelingen en vochtige lucht. Verder wordt ingegaan op elektrotechnische hoofdstroomschema’s, stuurstroomschema’s en aansluitschema’s en op doel en functie (met selectieachtergronden) van alle hoofdcomponenten, appendages en hulpcomponenten die in koudesystemen worden toegepast, zowel bij commercieel als bij industrieel gebruik. Ook wordt aandacht besteed aan het analyseren en oplossen van storingen, het technisch adviseren van klanten, het administratief bijwerken van documenten die bij de koudesystemen horen en het rapporteren naar klant en werkgever. De genoemde eindtermen worden behandeld tijdens de theoretische lessen. Gedurende het geïntegreerde theoretische en praktische examen wordt niet alleen de kennis getoetst, maar ook de praktische vaardigheden, zoals het oplossen van koudetechnische en elektrotechnische storingen

en het rapporteren en opnemen van een koudesysteem, waarna het concluderende advies van de deelnemer verdedigd moet worden voor de examencommissie. Andere vaardigheden die worden getoetst, zijn: het invullen van een meetrapport met thermodynamische gegevens, inclusief luchttemperaturen en luchtsnelheden over de verdamper en condensor, en het intekenen van de processen in een h-x en h-logp diagram. Met behulp van het meetrapport en de ingetekende diagrammen moet men onder meer de volgende zaken berekenen: capaciteiten van de hoofdcomponenten, aandrijfvermogen, massastroom, isentropisch rendement en nog veel meer onderwerpen, zodat de technische kennis betreffende koudesystemen voldoende wordt aangetoond. *ÀiVÌiìÀÊÕìÌiVi Op vier à vijf gespecialiseerde ROC’s in Nederland wordt een opleiding verzorgd die leidt tot ìÊÜ>wV>ÌiÊ*ÀiVÌiìÀÊÕìÌiVi°Ê iâiÊ opleiding duurt één of twee jaar, afhankelijk van vooropleiding en ervaring. Naast de lessen zijn ÊìÊ *6Ê«`À>VÌiÊâiiÀÊLi>}À°Ê iâiÊ opdrachten moeten tijdens de opleiding worden uitgewerkt. iÊÜ>wV>ÌiÊ*ÀiVÌiìÀÊÕìÌiViÊLiÃÌ>>ÌÊ uit de volgende drie deelkwalificaties: CE 311 Maatschappelijke Culturele Kwalificatie CE 320 Ontwerpen en Calculeren koudesystemen CE 322 Verkoop en Coördinatie koudesystemen EINDTERMEN CE 320 Tijdens de deelkwalificatie CE 320 hebben de eindtermen betrekking op: thermodynamica, koudelastberekeningen, compressie koudesystemen, cascade koudesystemen, pompcirculatiesystemen, natuurlijke circulatiesystemen, oliehuishouding, ontdooi-systemen, selectiemethoden, leidingselectie en berekeningen van leidingweerstand. Verder wordt ingegaan op selectie van hoofdcomponenten, hulpcomponenten, appendages, regelaars, beveiligingen, niveauregelingen en op de toepassing van vochtige lucht. EINDTERMEN CE 322 Tijdens de deelkwalificatie CE 322 hebben de eindtermen betrekking op: het adviseren van klanten over koudesystemen en/of -onderdelen, het adviseren van klanten over milieubelasting en energieverbruik, het plegen van acquisitie, het opstellen van rapportages, het aansturen van medewerkers en het voeren van functioneringsgesprekken. Verder wordt ingegaan op alle wettelijke normen en richtlijnen die tijdens de uitvoering van een project van belang zijn. Ook wordt aandacht besteed aan bedrijfstechniek voor het installatiebedrijf en aan de vormen van kwaliteitsborging en


25

Thema opleiding G88@DJ9:AJ8=I7:=6C9:A>C<

kwaliteitsnormen. Andere onderwerpen die aan bod komen, zijn: het opstellen van een projectplan, aanbestedingsvormen, voorbereiding op verkoop, verkoopmethoden, marketing, werkvoorbereiding, planningsmethoden en projectcoördinatie. De genoemde eindtermen worden behandeld tijdens de theoretische lessen. De kwalificatie *ÀiVÌiìÀÊÕìÌiViÊLi«iÀÌÊâVÊÛÀ>melijk tot DX koudesystemen en klimaattechnische systemen voor commerciële en middelgrote toepassingen. De eerstgenoemde deelkwalificatie wordt afgerond met een schriftelijke toets of met een uitgewerkte opdracht in de vorm van een scriptie. De laatste twee deelkwalificaties worden elk afzonderlijk afgerond met een theoretisch examen dat uit twee delen bestaat, plus een schriftelijk praktijkexamen. iÊ *6Ê«`À>VÌiÊÛÀiÊiiÊiÝÌÀ>ÊÛiÀiÃÌiÊ ÛÀÊiÌÊLi>iÊÛ>ÊiÌÊ`«>Ê*ÀiVÌiìÀÊ koudetechniek. Hierbij moeten de deelnemers twee projecten (casussen) volledig handmatig uitwerken. Er mag dus geen gebruik worden gemaakt van software. Zo kunnen de deelnemers aantonen dat zij voldoende inzicht hebben in het technische proces en systeem. Het ene project handelt meestal over een koudetoepassing voor het koelen van AGF of vlees, en het andere over een vriesopslag met heetgas ontdooiing of met een combinatie van koelen en vriezen.

Casusproject voor Projectleider

Aan de hand van een vraag uit de markt, bijvoorbeeld van een AGF-bedrijf, slachthuis, clean room, of levensmiddelen- of zuivelbedrijf, moet men een volledig uitgewerkte oplossing aanbieden. De oplossing/uitwerking omvat uiteraard koudelastberekeningen met betrekking tot het te koelen/vriezen product. Deze berekeningen vormen immers het uitgangspunt voor het ontwerp. Daarnaast omvat de uitwerking berekeningen van luchtventilatie en -circulatie, koudetechnische schema’s, opstellingstekeningen, handmatige hoofdcomponentenselectie met vermelding van de uitgangspunten en handmatige componenten-, hulpcomponenten- en appendageselectie, ook met vermelding van de uitgangspunten. Verder moet door deelnemers worden aangeleverd: handmatige leidingselectie met berekeningen van leidingweerstand, onderbouwing oliehuishouding, ontdooi toepassing met onderbouwing en een selectie van ontlastorganen met afblaasleidingen. Men mag ook een functionele omschrijving opstellen van de werking van het koudesysteem, zodat een elektrotechnisch installateur dit systeem correct kan aansluiten. Of men levert de benodigde elektrotechnische schema’s, zoals het hoofdstroomschema, stuurstroomschema en aansluitschema. Verder moet men een aanbie-

26


dingsbrief, een werkvolgorde, een planning en nog enkele andere specifieke zaken aanleveren opdat dit casusproject praktisch bij een klant gerealiseerd zou kunnen worden. *," / ,Ê"1 / Op één gespecialiseerd ROC in Nederland wordt een opleiding verzorgd die leidt tot de kwalificatie *ÀiVÌiìÀÊÕìÌiViÊVÕÃivÊ* ViÀtificaat). Deze opleiding duurt één of twee jaar, afhankelijk van vooropleiding en ervaring. Naast ìÊiÃÃiÊâÊÊìÊ *6Ê«`À>VÌiÊâiiÀÊLi>}rijk. Deze opdrachten moeten tijdens de opleiding worden uitgewerkt. iÊÜ>wV>ÌiÊ*ÀiVÌ>>}iÀÊÕìÌiViÊ bestaat uit de volgende vier deelkwalificaties: CE 311 Maatschappelijke Culturele Kwalificatie CE 320 Ontwerpen en Calculeren koudesystemen CE 322 Verkoop en Coördinatie koudesystemen

Ê{ÈÈÊ*ÀiVÌÊi`}É"ÌÜiÀ«ÊÕìÃÞÃÌii Eindtermen CE 320 Tijdens de deelkwalificatie CE 320 hebben de eindtermen betrekking op: thermodynamica, koudelastberekeningen, compressie koudesystemen, cascade koudesystemen, oliehuishouding, ontdooi-systemen, selectiemethoden, leidingselectie en berekeningen van leidingweerstand. Verder wordt ingegaan op selectie van hoofdcomponenten, hulpcomponenten, appendages, regelaars, beveiligingen, niveauregelingen en op de toepassing van vochtige lucht. Alles moet voldoen aan de richtlijnen EN 378 en 97/23 EG. EINDTERMEN CE 322 Tijdens de deelkwalificatie CE 322 hebben de eindtermen betrekking op: het adviseren van klanten over koudesystemen en/of -onderdelen, het adviseren van klanten over milieubelasting en energieverbruik, het plegen van acquisitie, het opstellen van rapportages, het aansturen van medewerkers en het voeren van functioneringsgesprekken. Verder wordt ingegaan op alle wettelijke normen en richtlijnen die tijdens de uitvoering van een project van belang zijn. Ook wordt aandacht besteed aan bedrijfstechniek voor het installatiebedrijf en aan de vormen van kwaliteitsborging en kwaliteitsnormen. Andere onderwerpen die aan bod komen, zijn: het opstellen van een projectplan, aanbestedingsvormen, voorbereiding op verkoop, verkoopmethoden, marketing, werkvoorbereiding, planningsmethoden en projectcoördinatie. EINDTERMEN CE 466 Tijdens de deelkwalificatie CE 466 hebben de eindtermen betrekking op: thermodynamica, koudelastberekeningen, compressie koudesystemen, tweetraps koudesystemen, cascade koude-

Thema opleiding

G88@DJ9:AJ8=I7:=6C9:A>C<

systemen, pompcirculatiesystemen, natuurlijke circulatiesystemen, oliehuishouding, ontdooisystemen, selectiemethoden, leidingselectie en berekeningen van leidingweerstand. Verder wordt ingegaan op: selectie van hoofdcomponenten, hulpcomponenten, appendages, regelaars, beveiligingen, niveauregelingen en toepassing van vochtige lucht. Ook wordt aandacht besteed aan het ontwerpen en dimensioneren van cascade condensors, warmtewisselaars voor indirecte koeling, diverse typen afscheiders, het dimensioneren voor toepassing van natuurlijke circulatie en pompcirculatie, diverse typen tussenkoelers, economisers en olie- correctiesystemen voor R-717 en R-744. Andere onderwerpen die aan bod komen, zijn: ontlastorganen en afblaasleidingen, gaasband vriezers, ijsbanken, koudebuffers, koudedrager systemen, invriestunnels, geluid en geluidsdruk, begroten en kostprijsberekeningen. Deelnemers leren: begrotingen systematiserend toepassen in een bouwteam, offertes en begrotingen opstellen, leverings- en betalingsvoorwaarden beoordelen, juridische consequenties inschatten, risicoregeling inschatten en calculaties maken aan de hand van uren en materialen. Men leert de begrotingen van “derden” te beoordelen op basis van prijs, kwaliteit, levertijd en garantiebepalingen. Men leert binnen een projectmatige aanpak vanuit een technische omschrijving een offerte te definiëren op grond van verbale en communicatieve vaardigheden. Men leert voortgangscontroles uit te voeren en wet- en regelgeving toe te passen met betrekking tot koudesystemen en warmtepompen. Tot slot leert men welke stappen er nodig zijn om een project te kunnen toetsen aan de richtlijnen 97/23 EG en EN 378. iÊÜ>wV>ÌiÊ*ÀiVÌ>>}iÀÊÕìÌiViÊÃÊ gericht op koudesystemen en klimaattechnische systemen voor middelgrote en industriële toepassingen. De eerstgenoemde deelkwalificatie wordt afgerond met een schriftelijke toets of met een uitgewerkte opdracht in de vorm van een scriptie. De laatstgenoemde deelkwalificatie wordt afgerond iÌÊìÊiÝ>iÃÊ*ÀiVÌÌÜiÀ«ÊiÊ*ÀiVÌi`}°Ê Beide examens moeten worden afgesloten met een voldoende cesuur (60 %). ìÊiÊìÊ«i`}Ê*ÀiVÌiìÀÊvÊìÊ«ÃÌÊ HBO-opleiding Koudetechniek met succes heeft afgerond, is de voorwaarde voor diplomering dat men een (casus)project uitwerkt voor een industriele toepassing. Dit project moet na oplevering voor de examencommissie worden verdedigd. Indien men een HBO-diploma bezit in de richting W-, E-, I- of gelijkwaardig, dan kan men direct instromen in de deelkwalificatie CE 466. Voor diplomering moet men dan wel de examens afleggen voor de deelkwalificaties CE 320 en CE 322.

Deze deelkwalificaties behoren tot de opleiding *ÀiVÌiìÀÊÕìÌiVi°ÊiÊiÌÊÊiiÊ examenproject van deze opleiding uitwerken met betrekking tot een AGF- of vleestoepassing. Verder moet er een project worden uitgewerkt voor een industriële toepassing, waarbij de richtlijn 97/23 EG moet worden nageleefd. Dit project moet na oplevering voor de examencommissie worden verdedigd. Indien de examens met voldoende resultaat zijn afgelegd en het project conform 97/23 EG is goedgekeurd, ontvangt men naast het diploma ÊiÌÊ* ViÀÌwV>>ÌÊÛ>ÊìÊ 6°

-1-*," /Ê6"",Ê*," / ,Ê Aan de hand van een vraag uit de markt, bijvoorbeeld van een AGF-bedrijf, slachthuis of levensmiddelen- of zuivelbedrijf, moet men een volledig uitgewerkte oplossing aanbieden. De oplossing/ uitwerking omvat uiteraard koudelastberekeningen met betrekking tot het te koelen/vriezen product. Deze berekeningen vormen immers het uitgangspunt voor het ontwerp. Daarnaast omvat de uitwerking berekeningen van luchtventilatie en -circulatie, koudetechnische schema’s, opstellingstekeningen, handmatige hoofdcomponentenselectie met vermelding van de uitgangspunten en handmatige componenten-, hulpcomponenten- en appendageselectie, ook met vermelding van de uitgangspunten. Verder moet door deelnemers worden aangeleverd: handmatige leidingselectie met berekeningen van leidingweerstand, onderbouwing oliehuishouding, ontdooi toepassing met onderbouwing en een selectie van ontlastorganen met afblaasleidingen. Men mag ook een functionele omschrijving opstellen van de werking van het koudesysteem, zodat een elektrotechnisch installateur dit systeem correct kan aansluiten. Of men levert de benodigde elektrotechnische schema’s, zoals het hoofdstroomschema, stuurstroomschema iÊ>>ÃÕÌÃVi>°ÊiÊÃÌ>««iÊÛ>ÊìÊ* ÊiÌÊ risicoanalyse, classificatielijsten, sterkteberekeningen enz.) moeten worden bijgeleverd. Verder moet men een aanbiedingsbrief, een werkvolgorde, een planning en nog enkele andere specifieke zaken aanleveren opdat dit casusproject praktisch bij een klant gerealiseerd zou kunnen worden.


27

Kwalificatiestructuur van Kenteq

Recommend Documents