¶ ¶ ¶ ¶
Op 10 juni presenteerden verenigingen in de KVS in Brussel hun kennis, ervaringen en praktijktips over gemeenschappelijke uitdagingen van het verenigingsleven. Vaak aangevuurd door een lokale L.ove (Lokaal Overleg Verenigingen) dachten ze daar het afgelopen jaar op creatieve manieren over na. Die namiddag in de KVS inspireerden verenigingen en lieten zich inspireren. Niet in het minst door de info en tips in de deelnemersmap en de boordevolle 'L.ove-bag', die elke deelnemer mee naar huis kon nemen. Een beknopt verslag. De coördinaten van de sprekers zijn te vinden op de infofiches die je elders op deze site kan downloaden.
¶ ¶¶¶ ¶
Elisabeth Seeuws (Vormingplus Gent-Eeklo) en Piet Blomme (oa Davidsfonds Meetjesland) vertelden over hun ervaring met L.ove Meetjesland: - troef: gebruik maken van bestaande fora (zoals Comeet, Cultureel Overleg Meetjesland): direct een grote gedragenheid en heel diverse organiserende verenigingen; - thema: het aantrekken van nieuwe bloed; - aanpak: loskomen van mopperen en vertrekken vanuit oplossingsgerichte houding (de ‘klaagmuur’ als laatste moppergelegenheid), voorstellen good practices, tijd om uit te wisselen; - insteek: ‘als er wind opsteekt, zoek dan geen schuilplaats, maar bouw windmolens’: kansen zien in veranderingen; - het belang van het zorg dragen voor vrijwilligers: begeleiden, bedanken, ondersteunen. Uit onze eigen ‘klaagmuur’ met post-it’s bleek dat vrijwilligers vinden niet het moeilijkste is, ze houden wel, wat veel te maken heeft met de ‘clash van leeftijden’. Tips: - Gebruik overredingskracht en investeer veel tijd om oude bestuursleden te overtuigen nieuwe dingen toe te laten. - Voer een tweesporenbeleid: aparte werking voor jongere en oudere vrijwilligers, waarbij af en toe gemeenschappelijke activiteiten en ondersteuning van de andere activiteiten gestimuleerd worden - Durf je werking in vraag stellen! ‘hoe kunnen we er voor zorgen dat zij het leuk vinden?’. Streef naar een open gesprek tussen oud en nieuw en zoek naar compromissen. - Socius ontwikkelde een instrument rond gesloten groepsstructuren van besturen. http://www.socius.be/?action=subthema&thema=137
¶ ¶¶
Bart Vanduffel (KVG Limburg) stelde het project ’25 + 75: samen naar 100%’ voor. Doelstelling van dit traject was jong en oud elkaar laten leren kennen. - KVG bracht jonge vrijwilligers samen in een vormingsavond om samen na te denken over hun eigen motivatie en wat ze van de ouderen kunnen leren. - KVG bracht de oudere vrijwilligers op dezelfde manier samen. - Bij een gezamenlijk etentje werden sterktes en kansen bekeken, met een IIQ-kwis (intergenerationele IQ-kwis) waarbij jong en oud elkaar nodig hadden.
Nicolas De Baere (Bond Beter Leefmilieu) stelde de groeimeter voor (www.groeimeter.be). De groeimeter is gebaseerd op het EFQM-model en wordt in het najaar van 2009 naar de eigen achterban gepromoot. De groeimeter peilt naar de kwaliteit van het verenigingswerk op basis van 7 rubrieken en geeft een score, directe tips en infofiches om de slechter scorende velden aan te pakken. Op die manier kunnen verenigingen zelf werken aan hun intern beleid en kan de BBL haar ondersteuningsbeleid aanpassen aan de resultaten. Er is ook een open module voor niet-leden. Hilde Mertens (Gezinsbond) kwam vertellen over de nieuwe doelgroepen en actieterreinen van de Gezinsbond. De Gezinsbond wil er zijn voor alle gezinnen, maar blijkbaar bereikten ze weinig mensen in armoede en allochtonen. Imago is erg belangrijk. De Gezinsbond had het beeld ‘een witte organisatie te zijn’ – o.a. door de foto’s - , waardoor allochtonen zich niet aangesproken voelden. De Gezinsbond startte diverse activiteiten in Gent en Antwerpen: - kleinschalige activiteiten zoals een multicultureel moederdagontbijt; - tweedehandsbeurzen; - thuisactiviteiten (bijtanken@home, geïnspireerd op tupperware-avonden) over opvoedingsondersteuning en energiebesparing. Tips: het belang van samenwerking en netwerken, het faseren van deeldoelen (bv. in betrokkenheid van nieuwe doelgroepen). KBG kreeg een facelift. OKRA (Open, Kristelijk, Respectvol, Actief) werd niet in één dag gebouwd, vertelde Lieve Demeester. KBG liet een marktonderzoek uitvoeren en haar imago doorlichten. Ze wilden hun doelgroep en imago duidelijk verjongen. Ze werkten samen met diverse communicatiebureaus om een nieuwe naam en imago te bepalen en gedragenheid te geven binnen de beweging. Hoe konden ze de oude doelstellingen behouden en vertalen in nieuwe waarden en een nieuw imago? Uiteindelijk werd het OKRA en een jonger imago dat mikt op 55+’ers.
De oude leden hebben het vernieuwingsverhaal (langzaam) kunnen volgen. Het leverde nieuwe leden en vrijwilligers op en ook beleidsmatig wordt het standpunt van OKRA vaker gevraagd.
3.
¶
Jacques Van der Borght stelde het platform ‘Geknipt' uit Mechelen voor, een divers samengesteld platform van organisaties die werken aan armoede (de plaatselijke verenigingen waar armen het woord nemen, Vormingplus, ACW, welzijnszorg, kerken, O). Elk jaar voeren ze samen een actie of organiseren ze een vormingsmoment in Mechelen. Telkens werken ze rond een ander thema en betrekken hierbij themaspecifieke partners en specialisten. Op die manier willen ze verder verbreden. Iedereen neemt taken op, het werk wordt goed verdeeld. Het is een echt platform. Samen regelmatig vergaderen is belangrijk, maar niet te veel, de eigen organisaties vragen ook veel. Samen naar buiten komen om mensen wakker te schudden. Het is niet makkelijk om te blijven verbreden, maar het blijft een voortdurend aandachtspunt, waarbij persoonlijk contact belangrijk is. Zócalo is de bruisende Leuvense vrijetijdsbeurs en cultuurmarkt. Hoe die beurs zo bruisend werd, dat kwam Christoph Nuyttens ons vertellen. De hele buurt van het Fochplein zal op 20 juni 2009 in een bont en kleurrijk Mexicaans tintje gezet worden: 120 lopende meter bruisend verenigingsleven in Leuven, 60 verenigingen die op een warme, kleurrijke en sfeervolle manier aan het grote publiek hun passie voorstellen. Zócalo heeft ook tot doel om iedereen dichter bij elkaar te brengen en om de (leden van de verschillende) deelnemende verenigingen aan te sporen mekaar beter te leren kennen en om in de toekomst, indien mogelijk en gewenst, gezamenlijk projecten op te zetten. Tips: - Werk op een soepele en eenvoudige manier samen. - Werk vanuit de passie die leeft bij de basis. - Hou alles concreet en visueel! - Werk in stappen: hink, stap, sprong! - Maak fouten en leer! - Bovenal, have fun! Speeddaten. In 14 willekeurige groepjes zochten de deelnemers naar concrete activiteiten (binnen het jaar) die zij samen konden opzetten, inspirerende succesvolle samenwerkingO - De bestaande taalgrenswandelingen (van Vormingplus) uitbreiden naar andere doelgroepen, met extra inspanningen voor mensen in armoede (via lokaal welzijnsoverleg) en anderstaligen. Tijdens de tocht worden informatieve sessies (vb. over problematiek taalgrens en thema natuur en milieu) en recreatieve stops voorzien. - Een campagne vanuit ‘de Verenigde Verenigingen’ die lokale verenigingen stimuleert om in 2010 één keer een gezamenlijke activiteit te organiseren met een vereniging waar men tot nog toe nog nooit mee samenwerkte (m.a.w. tandems opzetten). - Een intergenerationeel uitwisselingsproject waarbij jonge vrijwilligers meedraaien in organisaties waar vooral oudere vrijwilligers actief zijn en omgekeerd. Op die manier wordt de kloof overbrugd, kunnen ze elkaar leren kennen en vooroordelen wegwerken.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
‘Gezinnen in de wereld’. Gezinnen kunnen een kijkje nemen in de gezinssituatie van cultureel verschillende families. Onderwerpen: inrichting van het huis, samenstelling van het gezin, besteding van vrije tijd, opvoeding, millenniumdoelstellingen, aanleveren van basiswoordenschat in een nieuwe taal. Een fototentoonstelling, waarbij de foto’s gemaakt worden door mensen met een handicap. Vormingplus biedt lesgevers aan die de fotografen begeleiden, bij het Centrum voor Beeldexpressie worden subsidies en fototoestellen aangevraagd. De tentoonstelling wordt voorgesteld op Open Doek, een intercultureel filmfestival in Turnhout. Op die manier wordt er aandacht gevraagd voor personen met een handicap en hun capaciteiten. Later gaat de tentoonstelling op tournee. Een netwerk (vertrekkende van de deelnemers: 11.11.11, Dienst diversiteit Mechelen, Erfgoedcel Meetjesland; Brussels Sociaal-cultureel Netwerk) dat elk jaar rond een verbindend thema werkt, om uit de routine, de vergrijzing en de eilandwerking te breken. Aan de hand van thema’s als vrede, verdraagzaamheid, vaderschap, vrijetijdsbesteding kan het netwerk zich naar een breder publiek richten. Een zomerse standjesmarkt op verschillende plaatsen aan de kust met alle verenigingen, naar het voorbeeld van Zócalo, met workshops, try-outs, cultuurmarkt: een week lang, onder het mom "we gaan naar de mensen" (en die zitten in de zomer aan de kust). De digitale kloof, een wereldwijd probleem, aanpakken: via educatie en de campagne worldwide waarbij mensen andere mensen helpen duidelijk maken wat ze kunnen leren op het web. Zo krijg je een kettingreactie. Onder coördinatie van Vormingplus (netwerk en logistiek), worden vrijwilligers, mensen met een handicap (KVG), die aan huiswerkbegeleiding willen doen, opgeleid en begeleid, gebruikmakend van de expertise van LINC & Centrum voor Innoveren en Leren. Een groep slechtziende senioren brengt een bezoek aan een bibliotheek en licht die door, op het vlak van (fysische) toegankelijkheid, collectie (grootletterboeken, brailleboeken) en internet/info. Locus neemt de taak op zich om de knelpunten, aandachtspunten en dit goede praktijkvoorbeeld aandacht te geven binnen de sector. ‘Sport verbindt ons’, een fietstocht met rustpunten bij de verschillende organisaties (chez nous, roze huis, een plaats waar bekende wielerfiguren mensen ontvangen). De Fietsersbond stippelt de route uit. Vormingplus organiseert in de aanloop van de tocht fietscursussen. Een sensibiliserend publieksevenement rond duurzaam reizen en duurzame ontwikkeling met een wandelzoektocht met vragen over stiltegebied en fair trade, fairtradehapjes, O Een Vlaamse oproep aan gemeentes om hun verenigingen te laten deelnemen aan een samenwerkingsactiviteit: 3 lokale organisaties organiseren voor elkaar een activiteit. Hierdoor leren ze de ander en haar leden kennen en proberen ze er ondertussen hun eigen verhaal in te steken. Met een afsluitdag in de week van de vrijwilliger. ‘Breek open’: een week die zoekt naar gemeenschappelijkheden tussen de verschillende generaties, met elke dag een andere activiteit. ¶ ¶
Jef Van Eyck (Vormingplus kempen), Julia Van Gils (Okra Antwerpen), Yves Verschaeren (VFG) , Susy Ceulemans (Cultuurraad Vorselaar & Fairtradegemeenten) en Marja Hermans (Fonds cultuurparticipatie) wisselden in een slotgesprek gedachten en ervaringen rond samenwerking met de lokale overheid uit.
Enkele belangrijke bedenkingen en tips: -
-
Samenwerking vraagt tijd en moeite: Vrijwilligers moeten bestuurlijk denken, bestuur moet mensen met een handicap leren kennen. Van concurrentie (OKRA en dienstencentra OCMW) naar samenwerking: een traag proces dat begint met toenadering en elkaar leren kennen. Soms komt vraag uit bestuur zelf. Eerst enkele praktische, concrete projecten met snelle resultaten kunnen als succesverhalen meer deuren openen Soms spreek je echt een andere taal en ook functionarissen onderling doen dat. Elkaar leren kennen, communicatie op zich is dikwijls echt een meerjarenproces dat op termijn loont. Het is belangrijk dat je openkaart speelt. Samenwerking met de lokale overheid kan naast organisatorische voordelen (gebruik van infrastructuur, middelen, O) ook kansen voor de vrijwilligersgroep met zich meebrengen, bv. groepsvorming rond onderhandelen. Soms geldt de macht van het geld, hier moet je waakzaam voor zijn, ook dat je niet voor de kar van één politicus wordt gespannen. Vergeet de ambtenaren niet!
Laat je ook verder inspireren door de themafiches met meer info, tips en tricks!
