KOPPen bij elkaar en schOUDERS eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen
Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet? KOPP en KVO? In deze brochure hebben we het soms over KOPP en KVO. KOPP staat voor Kinderen van Ouders met Psychiatrische Problemen, KVO staat voor Kinderen van Verslaafde Ouders.
2
Als kind merk je als er iets met je ouders aan de hand is. Daarom vinden wij het belangrijk om informatie en ondersteuning te geven. Hierbij gaat het om alle kinderen. Want of je nu 5 of 31 jaar bent, je blijft altijd kind van je ouders. Wanneer je vader of moeder ziek wordt, kunnen er veel dingen veranderen. Dit geldt niet alleen voor kinderen van ouders met een lichamelijke ziekte, maar ook voor die met een psychiatrische aandoening en/of verslaving.
KOPPen bij elkaar en schOUDERS eronder Hoe gaat het met jullie, de kinderen van onze patiënten? Worden jullie/zij goed opgevangen en hebben jullie of de verzorgers van deze kinderen ondersteuning nodig? Via het project KOPP & schOUDERS gaan wij actief op zoek naar de kinderen van onze patiënten. We geven informatie aan de kinderen van onze patiënten, of aan de verzorgers van deze kinderen. Indien nodig bieden we ook ondersteuning in de vorm van praatgroepen en cursussen. Dit doen we samen met Prezens en Kenter Jeugdhulp. KOPP & schOUDERS is een samenwerking van GGZ inGeest en Stichting Labyrint-In Perspectief, een stichting voor familieleden en naasten van mensen met psychiatrische problematiek. Deze stichting biedt ondersteuning op allerlei manieren zoals een telefonische hulplijn en lotgenotengroepen door het hele land.
3
Herkenbaar? Voor kinderen tot 6 jaar Wanneer een vader of moeder psychiatrische problemen heeft, heeft dit ook gevolgen voor het kind. Voor hele jonge kinderen is het van groot belang dat er iemand is die voor rust en aandacht zorgt. Daarnaast moeten deze kinderen de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen. In de babyjaren is het belangrijk dat er een goede hechtingsrelatie ontstaat. Bijvoorbeeld met de niet-zieke ouder of met iemand anders die het kind opvangt. Voor jonge kinderen zijn er voorleesboekjes. Zowel Prezens als Kenter Jeugdhulp bieden ondersteuning aan hele jonge kinderen en het gezin. Bij ‘Wat helpt’ op pagina 7 staat waar u deze ondersteuningsmogelijkheden kunt vinden.
Ben je 6 tot 12 jaar? Je vader of moeder krijgt hulp van GGZ inGeest. Maar hoe gaat het met jou? Gebeuren er soms dingen die je niet goed begrijpt of waar je bang van wordt? Durf je geen vriendjes of vriendinnetjes mee naar huis te nemen? Maak je thuis schoon omdat je vader of moeder daar te moe voor is? Als je vader en/of moeder problemen heeft, is dit ook moeilijk voor jou. Veel kinderen denken dat de ziekte van hun vader of moeder hun schuld is. Of dat ze door hen niet kunnen stoppen met drinken. Dit is niet waar! Jij kunt er niets aan doen dat je vader of moeder die problemen heeft. Is er iemand met wie je kunt praten? Zijn er andere kinderen die dit ook herkennen? In dit boekje kun je op pagina 7 vinden welke ondersteuningsmogelijkheden er zijn. Als je bepaalde woorden niet begrijpt, kun je kijken bij ‘Wat betekent?’ op pagina 8. 4
Ben je 12 tot 21 jaar? Gaat de ziekte van mijn vader of moeder over? Wat kan er aan worden gedaan? Krijg ik het ook? Wanneer je vader of moeder ziek is, heeft dit invloed op jou en het hele gezin. Het zal thuis minder leuk zijn en er kunnen ruzies ontstaan. Jij wil graag dat het beter gaat thuis. Misschien doe je klusjes in het huishouden? Of extra je best op school? Het is belangrijk dat je dingen doet die voor jou belangrijk zijn. Dus blijf sporten en hou contact met je vrienden. Het is heel normaal als jij je dit afvraagt. In dit boekje staan een aantal opties voor informatie en hulp. Op www.ggzingeest.nl/kopp_schouders vind je websites die je kunt bezoeken en boeken die je kunt lezen.
Ben je 21 jaar of ouder? Is het voor jou een tweede natuur om jezelf steeds aan te passen? Heb je een te groot verantwoordelijkheidsgevoel? Vind je het moeilijk om met emoties om te gaan, omdat het je niet is geleerd? Wanneer je vader of moeder in je jeugd al ziek was, kun je er op late leeftijd achter komen wat voor invloed dit op jou heeft (gehad). Maar ook als je vader of moeder nu voor het eerst ziek wordt, verandert er veel voor jou. Ook voor volwassen KOPP/KVO hebben we verschillende ondersteuningsmogelijkheden.
5
Mijn vader kon vroeger ineens heel kwaad worden. Ik deed altijd heel stil in huis om hem niet boos te maken. Door de informatie en ondersteuning die ik heb gekregen, begrijp ik nu dat deze boosheid niets met mij te maken had. Het kwam door zijn ziekte.
6
5
Wat helpt? 1
tips
Praten
- Praat met iemand in je buurt. Een buurvrouw bijvoorbeeld, of een leerkracht of een vriend. - Bel of WhatsApp met speciale telefoonnummers, bijvoorbeeld de kindertelefoon. - Chat in forums op internet. - Doe mee in een KOPP-groep, of praat met een KOPP-consulent. De gegevens vind je op pagina 10. Op www.ggzingeest.nl/kopp_schouders vind je een overzicht van alle websites en telefoonnummers waar je terecht kunt. 2
Leuke dingen doen Het is heel belangrijk dat je leuke dingen blijft doen. Ga naar een vriendin, sporten of hobby. Ondanks dat dit best moeilijk is, omdat er in huis nog van alles moet gebeuren of omdat je vader of moeder het zwaar heeft.
3
KOPP-groepen In Amsterdam, Hoofddorp, Haarlem en Amstelveen kun je naar KOPPgroepen. Dit houdt in dat je een paar keer per jaar met een groep andere KOPP-kinderen bij elkaar komt. Er zijn verschillende groepen, voor verschillende leeftijden. Informatie over startdata en locaties vind je op www.prezens.nl en op www.kenterjeugdhulp.nl
4
Lezen Op www.ggzingeest.nl/kopp_schouders vind je een lijst met boeken. Dit varieert van voorleesboekjes voor kleuters tot aan boeken voor volwassenen.
5
Internet Het internet biedt veel mogelijkheden voor alle leeftijden. Je kunt chatten met een deskundige of met lotgenoten, online een groepscursus volgen en heel veel informatie opzoeken. Een overzicht van deze websites vind je op www.ggzingeest.nl/kopp_schouders. 7
Wat betekent…? Depressie
Als iemand depressief is, is hij of zij vaak moe en somber. Depressieve mensen hebben geen zin om dingen te doen, die ze vroeger wel leuk vonden om te doen.
Fobie Mensen met een fobie hebben veel angst voor normale dingen. Zoals kleine ruimtes, viezigheid of over straat lopen. De angst kan soms zo groot zijn dat iemand een heleboel dingen niet meer doet, die hij vroeger wel deed.
Manie Een manie is het tegenovergestelde van een depressie. Iemand is heel vrolijk en actief en denkt alles te kunnen. Er zijn ook mensen die last hebben van beide. Zij zijn dan eerst een lange tijd heel somber en daarna heel blij en vrolijk. Dit noemen we ook wel een bipolaire stoornis.
Psychiater Dit is een dokter voor mensen die ziek zijn in hun hoofd of die verslaafd zijn. Deze dokter praat met de zieke mensen en helpt soms met medicijnen.
Psychiatrisch Als iemand psychiatrische problematiek heeft, komt dit door een ziekte in zijn of haar hoofd.
Psychose/schizofrenie Mensen die een psychose hebben, verliezen het contact met de werkelijkheid. Ze denken dingen die niet kloppen. Bijvoorbeeld dat zij een beroemd persoon zijn. Ook kunnen ze dingen zien of horen die niet echt zijn. Ze horen bijvoorbeeld stemmen van mensen die er niet zijn. Mensen die schizofrenie hebben, hebben lange tijd last van psychoses. Bron: KIPIZIVERO reeks Trimbos-instituut.
8
Ik vond het altijd erg moeilijk om mijn moeder thuis alleen te laten. Ik voelde me schuldig als ik bij een vriendinnetje bleef spelen. In de gespreksgroep vertelden meer kinderen dat ze zich schuldig tegenover hun zieke ouder voelen. Dit luchtte op. Ook hebben we geleerd dat we best plezier mogen hebben en leuke dingen mogen doen.
9
Contactinformatie voor kinderen, familie en naasten Vragen over KOPP
[email protected] Amsterdam T (020) 788 6333 Kennemerland en de Meerlanden T (023) 518 7640
Voorlichting GGZ inGeest Telefonisch spreekuur Bel (023) 5187680 op maandag van 13.30-15.00 uur en op woensdag van 10.00-11.30 uur. Buiten deze tijden kun je een bericht inspreken en bellen we je terug.
Via WhatsApp Stuur ons een WhatsApp-bericht. Op werkdagen tussen 09.00-17.00 uur beantwoorden we de berichten. Ons nummer is 06 5116 8007.
10
Contactgegevens voor kinderen Je vader of moeder is in behandeling op locatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Afdeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jouw contactpersoon is . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Beschikbaar op de dagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Via telefoonnummer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
E-mailadres . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
11
Ieder mens is uniek. De aanpak naar herstel dus ook. Met die kennis biedt GGZ inGeest gespecialiseerde psychiatrische zorg. Aan jongeren, volwassenen en ouderen. Met oog voor hun persoonlijke situatie en naaste omgeving. Afgestemd op lichaam en geest en volgens de nieuwste inzichten. GGZ inGeest, samen op eigen wijze
GGZ inGeest Postbus 74077 1070 BB Amsterdam www.ggzingeest.nl januari 2016 fotografie: DigiDaan
