PC OB V OOR U
Koopkracht
8 pagina’s
Spiegel voor onze tijd Veel mensen zien de heilige boeken van de drie grote godsdiensten als bron van veel ellende in de wereld. Anton Wessels draait dat graag om: ‘Mijn diepe overtuiging is dat niet het probleem, maar de oplossing in die boeken ligt’, zegt hij. ‘Als we zouden volgen wat daarin wordt gezegd, zou recht worden gedaan aan de mens. Dat is de boodschap van de profeten, inclusief Mohammed.’ De heilige geschriften zijn een spiegel voor onze tijd, beweert Wessels. ‘Ze zijn ontstaan in tijden vergelijkbaar
30 | perspectief
met de onze. Tijden waarin grote rijken zoals die van Assur, Babel, Athene en Rome met geweld en overmacht anderen eronder kregen. Geweld roept altijd nieuw geweld op, leert zowel Bijbel als Koran. In het boek Deuteronomium, in hoofdstuk 17, staat de zogenoemde ‘koningswet’. ‘In onze geschiedenis wordt die wel een ‘vorstenspiegel’ genoemd: een redevoering ‘Geweld komt altijd die aan iedere vorst wordt als een boemerang voorgehouden. Erasmus schreef in 1516 zo’n betoog terug. Dat wisten de voor de jonge Karel V, waar- profeten duizenden uit blijkt dat hij tegen de jaren geleden al’ heilige oorlog is, die volgens hem niet wordt gevoerd uit noodzaak, maar uit angst, ambitie en stupiditeit. In elke oorlog gaat de menselijkheid verloren.’ In de koningswet van Deuteronomium wordt het toekomstige koningen van Israël daarom verboden om veel paarden en wagens te houden. Wessels: ‘Dat was de vernietigingsmacht uit die tijd. Het waren de intelligentste wapens die ze hadden.’ Daarom was de oorlogsretoriek van politici na de aanslagen in Parijs zo onverstandig, zegt Wessels. ‘Geweld komt altijd als een boemerang terug. Dat wisten de profeten duizenden jaren geleden al. Dat maakt het zo relevant om te zien wat de Bijbel en de Koran werkelijk zeggen. En dat is het tragische: fundamentalistische christenen en islamieten brengen die geschriften in diskrediet. Dat verschrikkelijke misbruik van zowel de Bijbel als de Koran leidt ertoe dat mensen terecht een hekel krijgen aan godsdienst en geloof. Daarmee ontdoen ze zich van instrumenten die kunnen helpen om juist deze extremen goed te bestrijden.’
32 5x PCOB in actie | 33 Dag blauwe envelop | 34 Belastingaangifte in 7 stappen | 35 Laat u helpen | 36 PCOB lokaal: Zo doen ze het in Heerde en Bunschoten-Spakenburg | 38 PCOB belastingservice
Samen erop vooruitgaan
+ +
PCOB De PCOB mag vijf exemplaren weggeven van het ’t Is een vreemdeling zeker van Anton 26 februari via www.pcob.nl/win of stuur een briefkaart o.v.v. ‘Vreemdeling’ naar Redactie Perspectief, Postbus 1238, 8001 BE Zwolle.
Met de PCOBledenpas krijgt u heel veel voordeel. Kijk op pag. 63.
De economie herstelt en iedereen profiteert daarvan, klonk het in de troonrede. Verbetert de koopkracht van ouderen na jarenlange daling eindelijk weer? En wat is het effect van het nieuwe Belastingplan op uw portemonnee? Lees hoe de PCOB zich sterk maakt voor uw koopkracht!
.
Wessels. Meedingen kan tot
tip!
Tekst: Inger Hoegee
‘Jezus is de vleesgeworden Thora, de Joodse wet’, vertelt Wessels. ‘De Thora staat voor recht doen en liefhebben. En wat zegt de Koran bij herhaling? Zoals Jezus de Thora bevestigt, zo bevestigt de Koran zowel de Thora als het evangelie in het Nieuwe Testament.’ De persoon die de religieuze eenheid belichaamt, is Abraham. ‘Hij is voor zowel de jood, de christen als de moslim de vader van alle gelovigen’, vertelt Wessels. ‘In zijn voetstappen moeten wij treden, zoals Paulus schrijft in zijn brief aan de Korinthiërs. Dat is de kern. In Genesis 18 en 19 lees je over het bezoek van de vreemdelingen aan Abraham. Een van die vreemdelingen is God zelf. Dus als jij als volgeling van Abraham niet handelt zoals Abraham deed, dan zet je God zelf buiten de deur. Dat komt ook terug in het Nieuwe Testament, in Mattheüs 25: als je degene die hongerig, dorstig, naakt of vreemdeling is niet helpt, dan zet je God zelf buiten de deur. Dan laat je God zelf hongerig. “In zoverre u aan deze broeders heeft gedaan, hebt u aan mij gedaan of niet gedaan”, zegt Jezus. Dat is zijn ‘Het misbruik van laatste grote rede. Prezowel de Bijbel als cies deze beelden, die opgeroepen worden de Koran leidt ertoe dat mensen een hekel in Mattheüs 25, kom je ook in de Koran krijgen aan godsdienst tegen.’ en geloof’ Tegenover de gastvrije ontvangst van de vluchteling staat de exodus, de uittocht uit het onrecht. Dat is een hoofdmotief in zowel jodendom, christendom als islam. In de Bijbel gaat het om de exodus uit Egypte en uit de ballingschap in Babel, in de Koran gaat het om de ‘hidjra’ van Mohammed uit de stad van het onrecht Mekka naar Medina.
perspectief
| 31
2,10% Geen mening
20,10% Helemaal mee oneens
44,90% Mee oneens
18,40% Niet mee eens / niet mee oneens
Mee eens
2,80% Helemaal mee eens
11,80%
‘Ik vind dat in het huidige kabinetsbeleid de solidariteit tussen generaties en inkomensgroepen voldoende is terug te vinden.’
(bron: PCOB Panel september 2015)
g2
stellin
g3
stellin
0,80% Geen mening
16,90% Helemaal mee oneens
36,10% Mee oneens
19,40%
25,40% Niet mee eens / niet mee oneens
Helemaal mee eens
1,40%
‘Voor mij persoonlijk geldt dat ik als oudere financieel nog best wat kan inleveren.’
Mee eens
32 | perspectief
22,10%
49,20%
23,20%
Belastingplan 2016
Dit vindt u
De PCOB vroeg uw reactie op het Belastingplan 2016. Liefst 400 mensen meldden zich. Met uw reactie maakten we de Eerste Kamer eind december duidelijk dat een kritische toets van het plan nodig is. Enkele reacties:
• ‘Jammer dat weer de ouderen, net als in vele voorafgaande jaren, oneerlijk zwaarder belast worden. Daartegen teken ik bezwaar aan en hopelijk de PCOB ook.’
• ‘Voor ouderen is dit een slecht plan. Ouderen met alleen AOW en soms een klein pensioen hebben al onevenredig veel ingeleverd. Het wordt hoog tijd dat het kabinet dit voor een groot deel gaat herstellen.’
Nee, helemaal niet
• ‘Teleurstellend voor ouderen.’ Nee, niet echt
Ja, heel erg
5,20%
‘Ik maak me zorgen of ik in 2016 nog kan rondkomen.’
Ja, een beetje
Koopkracht in cijfers
g1
stellin
• ‘Geen belastingverlaging is onacceptabel.’
tip! Lees op www.pcob.nl/ koopkracht wat onze inzet heeft opgeleverd.
PC OB V OOR U
De stelling
5x
PCOB in actie
Met concrete voorstellen leveren we een bijdrage in het debat over lastenverlichting. 1. Structurele verhoging van de ouderenkorting. 2. Ongedaan maken van de afschaffing van de ouderentoeslag voor huishoudens met een laag inkomen. 3. Verhogen van het heffingsvrije vermogen voor AOW-gerechtigden naar 50.000 euro met ingang van 1 januari 2016. 4. Betaalbaar houden van de huishoudelijke hulp voor ouderen met een laag inkomen. 5. Maken van een stapelingsmonitor voor 2016.
s
5 vragen aan Wolbert Meijer, PCOB-beleidsadviseur
nieuw
Dag blauwe envelop!
1. Dag blauwe envelop, hoezo? ‘De Belastingdienst gaat alle post digitaal versturen, daarmee verdwijnt de ‘blauwe envelop. Dat gebeurt zonder overgangsperiode en vangnet voor mensen die niet met pc’s kunnen omgaan. Voortaan zijn berichten van de Belastingdienst te lezen in een online berichtenbox op Mijnoverheid.nl.’ 2. Heeft dit gevolgen voor ouderen? ‘De PCOB staat achter digitalisering. De meeste ouderen maken gebruik van technologie en kunnen de ontwikkelingen volgen. Wel vragen we aandacht voor mensen die geen gebruik (kunnen) maken van internet of een computer omdat zij kennis missen, of er financieel of door een chronische ziekte of beperking niet toe in staat zijn.’ 3. Hoe kunnen deze mensen geholpen worden? ‘De PCOB bepleit dat ruim tijd genomen wordt om aan de verandering te wennen. Voor wie digitaal niet vaardig is, moet een vangnet, een contactmogelijkheid via post of telefoon, beschikbaar blijven. Samen met Unie KBO en ANBO lanceerde PCOB daarom in november 2015 het Meldpunt Dag blauwe envelop. Via dit meldpunt kunnen senioren
laten weten hoe ze denken over deze vorm van digitalisering. Met deze meldingen onder de arm gaan we in gesprek met de Belastingdienst.’ 4. Blijft de blauwe envelop nu toch bestaan? ‘Staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën deed, mede door alle reacties, eind november een toezegging: wie geen computer of internet heeft, digibeet is en geen vrienden of familie heeft om te helpen, kan toch nog een papieren brief in een echte blauwe envelop van de Belastingdienst krijgen. Een paar weken later meldde hij dat ook voor de definitieve beschikking van toeslagen de papieren blauwe envelop blijft.’ 5. Goed nieuws dus? ‘Dit is zeker een mooi lobbysucces van de PCOB en collega-ouderenorganisaties. Wij zijn blij dat onze zorg wordt weggenomen. Onze Beluister boodschap aan de staatseen radio-interview secretaris: gebruik de extra met de PCOB over tijd die er nu is voor het digitalisering. creëren van een goed vangnet.’
tip!
Kijk op www.pcob.nl/ koopkracht perspectief
| 33
7
speciaal aanbod
Belastingaangifte in 7 stappen 1. Zorg dat u voor 1 april uw aangifte
5. Neem de tijd voor het invullen van
inkomstenbelasting over 2015 doet.
uw belastingaangifte, want het kan ook geld opleveren. Bijvoorbeeld omdat u bepaalde kosten in mindering mag brengen op het belastbaar inkomen.
2. Gebruik de vooraf ingevulde aangifte, waarin de Belastingdienst een groot aantal gegevens al heeft vermeld. U hoeft deze alleen nog te controleren en aan te vullen.
3. Geef aftrekposten wel zelf op. De belangrijkste aftrekposten zijn: • Giften • Uitgaven voor specifieke zorgkosten (ziektekosten) • Rente over de (hypothecaire) lening en de financieringskosten • Alimentatie
4.
Vergeet niet bij het opvoeren van aftrekposten bewijsstukken bij de kopie van de aangifte te bewaren. De Belastingdienst kan ter controle deze stukken in willen zien.
Help andere ouderen en word Huba
Vraag informatie via
[email protected] of 038-422 55 88.
34 | perspectief
6. Vraag voor 1 april uitstel aan als het niet lukt om voor die datum aangifte te doen. Dit kan digitaal, telefonisch of schriftelijk. Particulieren kunnen uitstel krijgen tot 1 september 2016. Als u uitstel hebt gekregen, heeft u ook automatisch uitstel voor het aanvragen van toeslagen.
7. Digitaal belastingaangifte doen? Ga naar www.digid.nl/aanvragen en volg de instructies om een DigiD aan te vragen en houd uw Burgerservicenummer bij de hand (dat staat op uw paspoort of rijbewijs). Uw DigiD heeft u nodig om belastingaangifte te doen.
tip! Meedenken en meepraten over koopkracht voor ouderen? Meld u dan aan voor de Netwerkgroep Financiën. Kijk op www.pcob.nl/ netwerkgroep
Voordeel op het gebied van comfortabel thuis blijven wonen! Kijk in de special Ledenvoordeel (vanaf pag. 63)
Overweeg een duurzame investering in uw woning, zoals zonnepanelen, dubbel glas of betere isolatie. Hiermee kunt u flink besparen op uw energiekosten. Kijk op www.pcob-ledenvoordeel.nl voor duurzame producten.
2x Laat u helpen! Wilt u hulp bij het invullen van uw belastingpapieren? Maak dan gebruik van de Belastingservice. Een Huba-vrijwilliger (Hulp bij Belastingaangifte) helpt u bij uw aangifte en komt desgewenst bij u thuis. De Belastingservice is toegankelijk voor PCOB-leden en voor leden van Unie KBO en ANBO die: • gepensioneerd zijn en een inkomen hebben (AOW-uitkering aangevuld met pensioen) tot €35.000 per jaar voor alleenstaanden of €50.000 voor een echtpaar; • een eenvoudige aangifte hebben. Voor de hulp die de vrijwilligers bieden, wordt een kleine vergoeding (maximaal €12 per huishouden) gevraagd om tegemoet te komen aan gemaakte reis-, porto- en/of drukkosten. Als u voor uw aangifte gebruik wilt maken van een belastinginvuller, kunt u bellen naar het landelijke servicenummer 0900-040 14 37 (€0,10 per minuut). Dit nummer is elke werkdag bereikbaar tussen 9.30 en 12.30 uur. Op pag. 38 vertelt PCOB-lid Bina Sikkens uit Stadskanaal waarom zij gebruikmaakt van de Belastingservice.
perspectief
| 35
PC OB V OOR U
g
handi
tip!
PC OB v oo r u
tip! Schoonhoven
l
kaa o l b co
p
‘Onze leden krijgen bij ruim 20 winkels korting’, vertelt Remke van der Heide. ‘Onze PCOB-afdeling maakte samen met andere ouderenorganisaties afspraken met winkeliers. Zo kunnen senioren in hun eigen buurt voordelig boodschappen doen.’
Samen de koopkracht verbeteren Lokale PCOB-afdelingen gaan aan de slag met maatschappelijke thema’s. Wonen, zorg en financiën krijgen steeds meer aandacht. Via ouderenadviseurs en het nieuwe PCOB-programma Mij & Zorg is voor PCOB-leden veel waardevolle informatie te verkrijgen. Het lidmaatschap verdient zichzelf terug! Tekst: Inger Hoegee
‘I
k heb steeds minder te besteden. De huur stijgt, zorgkosten lopen op en een pensioen heb ik niet. De stapeling van kosten moet stoppen! Ik ben lid geworden van de PCOB. Zij behartigen de belangen van senioren, nu en in de toekomst.’ Zo begint de radiocommercial die in november en december te horen was in de regio Noordoost-Veluwe. ‘Met deze ledenwerfactie willen we de belangenbehartiging van de PCOB naar voren brengen, licht Maarten de Bloois van afdeling Heerde toe. Senioren worden eerder lid van een
De Vrijwillige ouderenadviseur
‘Ik heb een bezwaarschrift opgesteld. Dat was succesvol’ vereniging zoals de PCOB als dat wat oplevert. ‘Ze willen weten wat er gaat veranderen op het gebied van ziektekosten en pensioenen, ook voor henzelf.’ ‘Dat houdt mijzelf ook bezig’, vervolgt hij. ‘Samen met
36 | perspectief
mijn vrouw heb ik een goed pensioen. Gelukkig hoef ik niet met slechts een AOW-uitkering rond zien te komen. Maar ook voor mij is er de afgelopen jaren veel veranderd. Het lucht op om tijdens een afdelingsbijeenkomst of in kleine dialooggroepen je zorgen te delen. Je vindt herkenning en krijgt soms zelfs tips om problemen aan te pakken. Zo’n bijeenkomst is daarvoor dé gelegenheid.’ Maatschappelijke thema’s De PCOB praat mee over thema’s als de stijging van de ziektekosten en het niet indexeren van pensioenen. ‘Maar we moeten niet alleen op landelijk niveau berekenen wat dit voor ouderen betekent’, meent Maarten de Bloois. ‘Ook op regionaal en lokaal niveau moeten we aan de slag met dergelijke thema’s. Afdelingen zouden meer aandacht moeten schenken aan maatschappelijke thema’s zoals zorg en ondersteuning, wonen en financiën. We moeten onze stem laten horen. De dialoogbijeenkomsten van het nieuwe PCOB-programma Mij & Zorg, waarvan ik ambassadeur ben, bieden daarvoor handvatten.’
tip! Zeewolde Joop Leene: Met de PCOBledenpas krijgen onze leden 10% korting bij een autogarage. Zo hebben we afspraken gemaakt met 18 bedrijven. Het lidmaatschap is zo gauw terugverdiend en we dragen lokaal bij aan het verbeteren van de koopkracht voor ouderen.’
Actieve ouderenadviseur In steden en dorpen in het hele land zijn via de PCOB bovendien ruim 100 vrijwillige ouderenadviseurs (VOA’s) actief. Door hun kennis en betrokkenheid kunnen zij ingezet worden bij het aanvragen van zorg- en huurtoeslag. Zo leveren zij lokaal een belangrijke bijdrage aan het verbeteren van de positie van ouderen. Jaap Cordia, vrijwillig ouderenadviseur van afdeling Bunschoten-Spakenburg, schudt de voorbeelden zo uit zijn mouw. ‘Mijn grootste succes is de kwijtschelding van een belastingschuld van €40.000’, vertelt hij. Hij ondersteunt ook mensen met ingewikkelde financiële juridische vraagstukken. Zoals de vrouw die haar baan in een gezondheidsinstelling verloren was. Ze kampte met een psychische aandoening, waardoor onduidelijk was of zij recht had op een WAO- of een werkloosheidsuitkering. Even ontving ze beide. Toen de fout werd ontdekt, werden ook beide uitkeringen stopgezet, waardoor ze lange tijd moest leven van haar spaargeld. De advocaat die ze inschakelde, bereikte niks. ‘Ik ben grondig door haar financiële administratie gegaan’, onderstreept Cordia. ‘Gelukkig was die op orde. Vervolgens heb ik het UWV aangeschreven. Daar werd uiteindelijk geconcludeerd dat deze mevrouw recht had op een WAO-uitkering, die ze met terugwerkende kracht kreeg uitgekeerd.’
Cordia werkt vanuit een welzijnscentrum waar inwoners van Bunschoten-Spakenburg terechtkunnen voor hulp en ondersteuning. ‘Iedereen is welkom,’ verzekert hij, ‘maar zeker 70 tot 80 procent van de cliënten zijn ouderen. Zoals de man die €40.000 belastingschuld had, omdat hij zijn
Ambassadeur Mij & Zorg
‘Je zorgen delen met anderen, lucht op’
belastingaanslagen lange tijd ongeopend had weggelegd. Dankzij een verzoekschrift en de betaling van openstaande aangiftes werd de enorme schuld uiteindelijk kwijtgescholden.’ Als VOA ondersteunt Cordia ook mensen bij een keukentafelgesprek. Zoals de man die vanwege een spierziekte een aangepaste douchecabine nodig had. De gemeenteambtenaar die bij hem thuis was geweest, had besloten dat hij maar moest verhuizen naar een aangepaste woning. ‘Ik heb een bezwaarschrift opgesteld. Dat was succesvol. Ondertussen is de woning van deze man grondig verbouwd. De gemeente is zelfs met een hoger bedrag over de brug gekomen dan waar in eerste instantie om werd gevraagd.’
perspectief
| 37
PC OB V OOR U
‘De HUBA-vrijwilliger is open en eerlijk en hij geeft regelmatig goede adviezen’
Belastingservice via de PCOB
‘Het voelt goed en vertrouwd’ ‘Zelf mijn belastingpapieren invullen? Dat is niets voor mij. En ook mijn man, die vorig jaar is overleden, was daar niet goed in. Daarom komt hier al jaren een HUBA-vrijwilliger van de PCOB over de vloer: een Hulp bij Belasting Aangifte. En ik heb er alle vertrouwen in dat hij zijn werk goed en zorgvuldig doet.’
M
evrouw Bina Sikkens uit Stadskanaal is dus maar wat blij met de hulp van ‘haar’ HUBA-vrijwilliger, Arjen Bos. Ze vertelt: “Meneer Bos heeft altijd gewerkt in de belastingen en hij is dat na zijn pensioen blijven doen. Gewoon omdat hij dat zo mooi vindt. Hij belt me elk jaar op voor een afspraak. Ik verzamel ondertussen alle papieren en we bespreken de wijzigingen in het afgelopen jaar. Hij neemt vervolgens alle spullen mee naar huis en vult mijn belastingaangifte netjes in. Zo simpel is het.’ ‘Ik vind het belangrijk om goed contact te hebben met de persoon die mijn belastingaangifte verzorgt. Want je geeft zo iemand toch inzicht in jouw inkomsten en uitgaven. Ik vind het belangrijk dat anderen zorgvuldig en vertrouwelijk omgaan met mijn gegevens. Er moet dus vertrouwen zijn.’ Open en eerlijk ‘Het contact met meneer Bos voelt goed en vertrouwd. Hij is open en eerlijk en hij geeft regelmatig goede adviezen. Bijvoorbeeld dat ik er verstandig aan doe mijn kinderen
nu al zo af en toe wat geld toe te schuiven, want dat scheelt belasting. En als ik geld terugkrijg van de belasting, drukt hij me op het hart om dat geld pas uit te geven als ik het heb. Dat laatste zou ik toch al nooit doen, maar het is wel heel attent dat hij zoiets zegt. Hij heeft echt hart voor zijn werk. Het ook prettig dat de HUBA’s elk jaar een cursus krijgen over de veranderingen. Dat geeft mij het vertrouwen dat zij hun werk goed doen.’ Veel behoefte Landelijk zijn er zo’n 2700 HUBA’s, in Stadskanaal zijn in totaal vier actief. En die hebben het volgens mevrouw Sikkens elk jaar weer razend druk. ‘Dat geeft wel aan dat er onder ouderen veel behoefte is aan hulp bij het invullen van de belastingpapieren. Ik ben er in elk geval heel blij mee dat de HUBA-vrijwilligers er zijn!’
+ +
PCOB Op www.pcob.nl/belastingservice vindt u meer informatie. Of bel 0900 - 040 14 37 (€0,10 p/m).
