KONINKLIJK ATHENEUM EMANUEL HIEL SCHOOLJAAR VISIETEKST TAALBELEID

KONINKLIJK ATHENEUM EMANUEL HIEL SCHOOLJAAR 2013-2014 VISIETEKST

TAALBELEID

1.

Visie

Met ons taalbeleid proberen we het leerrendement van al onze leerlingen te verhogen en te komen tot een gezamenlijke taalaanpak. We streven naar een structurele aanpak binnen het hele onderwijs in onze school. Ons taalbeleid moet dus effect hebben op al onze leerlingen! Omdat we beseffen dat enkele (groepen) leerlingen daarnaast ook nood hebben aan extra ondersteuning, proberen we dit op te vangen door ook aan ‘mediaal’ taalbeleid te doen. Hierbij gaan we er echter steeds van uit dat we dan voor maatregelen kiezen die rechtstreeks (en soms onrechtstreeks en/of later) al onze leerlingen ten goede zullen komen.1

Voor de uitwerking van ons taalbeleidsplan worden we o.a. bijgestaan door de taalbegeleiders van de SG Brussel.

1

Zie schema onder nummer 2

Koninklijk Atheneum Emanuel Hiel – visietekst taalbeleid – schooljaar 2013 - 2014

Hoofdstuk: Visie

Dit taalbeleidsplan is gegroeid uit de jarenlange ervaring op taalgebied met onze specifieke Brusselse leerlingenpopulatie. Met vallen en opstaan zijn we NOG steeds ‘lerende’. Onze school heeft reeds ettelijke structurele en incidentele acties ondernomen, steeds met hetzelfde doel voor ogen: de taalvaardigheid van al de leerlingen verhogen om zo ook het leerrendement te optimaliseren. We bieden een zo groot mogelijke groep leerlingen kansen om door te stromen naar hoger onderwijs en/of naar betere kansen op de arbeidsmarkt.

1

Door te werken aan taalbeleid probeert onze school te werken aan de taalvaardigheid van al de leerlingen. Dit houdt o.a. in:  

Receptieve vaardigheden: luisteren en lezen. Productieve vaardigheden: schrijven en spreken.

Als school focussen we uiteraard vooral op de taalvaardigheden die in de klas van de leerlingen worden gevraagd (schoolse taalvaardigheden): 



Receptieve vaardigheden: o Het lezen en begrijpen van schoolboekteksten (schooltaal). o Het lezen en begrijpen van vragen bij teksten, toetsen en examens (instructietaal). o Het auditief kunnen volgen van de les (taal van de leerkracht). Productieve vaardigheden: o Het schriftelijk kunnen formuleren van antwoorden op vragen (zinsbouw, structuur tekst, spelling). o Het mondeling kunnen beantwoorden van vragen.

Het blijkt duidelijk dat zowel bij de receptieve vaardigheden als bij de productieve de woordenschat een scharnierfunctie vervult. Zo zal het voor een leerling onmogelijk zijn om een schoolboektekst of een geschreven vraag van de leerkracht te doorgronden wanneer hij het grootste deel van de gebruikte woorden niet begrijpt. De leerling zal zich niet correct kunnen uitdrukken bij het beantwoorden van vragen (schriftelijk of mondeling) als hij niet beschikt over een voldoende ontwikkelde woordenschat. Om niet over de hoofden van de leerlingen les te geven, moeten we er in dit verband voor zorgen dat 



Onze leerlingen zeker de vaardigheden bezitten om o Expliciete uitleg te vragen, o Woordenschatstrategieën te gebruiken; Onze leerkrachten goed op de hoogte gebracht worden van o De gebrekkige (lees)woordenschat van hun leerlingen.

2

Zie jaarlijks taalbeleidsplan voor de geplande acties (kaderplan)


Hoofdstuk: Visie

Emanuel Hiel is een school met een grote taaldiversiteit. Het in kaart brengen van deze diversiteit EN van de schoolse taalvaardigheid is één van onze grote prioriteiten om te werken aan ons taalbeleid. 2

2

2.

Schema SCHOOL -taalcoördinatoren -vakgroep taalbeleid -nascholingen -OLC (taalatelier) -curriculum

REMEDIAAL -tijdelij k en/of met verrijking voor hele groep -hulplessen -inhaallessen -remediëren

KLAS -streven naar TVO -kans op mediaal onderwijs

Taalbeleid op Emanuel Hiel 2013-2014

EXTERNEN

Hoofdstuk: Schema

-advies en hulp bij de uitwerking van ons taalbeleid

OUDERS -oudercomité in taalgroepen -briefwisseling -oudercontact


3

3.

De praktijk

3.1. Screening en effectmeting Onze school brengt de bestaande taalvaardigheidssitutatie in kaart.

o

Algemene screening van de instroom eerste jaar – afgerond eind september.  Intakegesprek bij de inschrijving.  Rapportjes uit het BaO.  Oriënteringsdocumentjes Brusselse basisscholen van het GO!  Eventuele attesten (dyslexie, ADHD, dyscalculie, …)  Gesprekken van de leerlingenbegeleiders, de leerkracht Nederlands en een taalcoördinator met het BaO (leerkracht en/of directeur) (eind juni voorafgaand en begin september)  Observatie van de leerlingen tijdens de onthaaltweedaagse en tijdens de lessen – maand september.  Evaluatiegegevens uit het eerste ‘oriënteringsrapport’ (eind september).

o

Screening van het begrijpend lezen : Diatekst (versie A)-niveau algemeen vormend onderwijs  meet het niveau van het schoolse tekstbegrip in vergelijking met het landelijk gemiddelde:  DLE – didactisch leeftijdsequivalent.  De scores op micro-, meso- en macroniveau  De vaardigheidsgroep van een leerling binnen het eigen onderwijsniveau AE  Het lezerstype van zwakke leerlingen binnen het eigen onderwijsniveau.

o

Screening van de woordenschat: Diawoord (versie A) – niveau algemeen vormend onderwijs  signaleert woordkennistekorten

o

Test technisch lezen: EMT

o

Spelling : Dudal-dictee

o

Portretklassenraad – eind september: alle gegevens worden verzameld en in kaart gebracht door de taalcoördinator – ze worden besproken tijdens de portretklassenraad en gepubliceerd op Smartschool (intradesk – LVS) Deze portretklassenraad brengt advies uit bij de definitieve keuze voor één van de drie opties, specifiek voor onze school:


Hoofdstuk: De praktijk

Eerste graad – eerste jaar

4

 



Optie Moderne: 1uur taalatelier, 1uur wetenschappelijk werk, 1 uur economische initiatie, 1 uur sport. Optie Taal&Sport: 1 uur taalatelier (samen met de Moderne), 1 uur leesatelier , 1uur sport (samen met de Moderne), 1 uur sport en spel (sporten die individueel en in kleine groep beoefend worden en aangebracht met grote nadruk op taal) Optie Latijnse: 4 uur Latijn

° Opzoekvaardigheid (o.a. woordenboekvaardigheid) wordt in kaart gebracht door de leerkracht Nederlands ° Effectmeting : voor elk van de punten: op het einde van het schooljaar / wordt meegenomen naar de delibererende klassenraad Eerste graad – tweede jaar 







De resultaten ‘Diatekst / Diawoord – B-versie’ eind vorig schooljaar (=eind eerste jaar) samen met de rapportgegevens bepalen de beginsituatie taalvaardigheid. Ze worden gepubliceerd op Smartschool / intradesk + LVS. Voor de instroom van nieuwe leerlingen proberen we de gegevens te krijgen van de vorige school of doen we zelf een eigen screening en/of door de leerkracht Nederlands. Effectmeting op het einde van het schooljaar voor begrijpend lezen, woordenschat en spelling: de tabellen worden meegenomen naar de delibererende klassenraad en kunnen gebruikt worden om bijvoorbeeld een advies uit te spreken. Nieuw in 2013-2014: effectmeting Frans met de paralleltoetsen van het Departement voor ‘lezen’

Tweede graad – eerste jaar 

 

Beginsituatie: de resultaten ‘Diatekst / Diawoord – eind tweede jaar samen met de rapportgegevens vormen de beginsituatie taalvaardigheid (zie intradesk Smartschool/LVS) Instroom: idem eerste graad Effectmeting woordenschat (de posterwoorden) in de loop van het schooljaar – (via door ons ontworpen test )

 

Beginsituatie : op basis van klassenraad- en rapportgegevens en voor de instromers tevens een intakegesprek. Planning voor de toekomst: met de VG Nederlands een instrument samenstellen om aan effectmeting ‘Begrijpend lezen’ te doen (zowel voor de individuele leerling als voor de school)



Tweede graad – tweede jaar en derde graad

5

Derde graad (nieuw in 2013-2014)

Effectmeting in 6ASO / 6TSO via de paralleltoetsen van het Departement Onderwijs - eind mei voor : Nederlands : lezen Frans : luisteren


o o


6

3.2. School De populatie van Emanuel Hiel is zo divers en voornamelijk anderstalig dat op schoolniveau diverse maatregelen zijn getroffen om tot hogere taalbeheersing en dus ook tot meer leerrendement te komen. De sterke leerling moet sterker worden, de normaal taalvaardige leerling moet sterk worden en de zwakke moet normale resultaten kunnen halen. Een taalcoördinator werd aangesteld, vanaf schooljaar 2013-2014 is er zelfs een tweede taalcoördinator actief. De werkgroep taalbeleid komt maandelijks samen om taalactiepunten uit te werken. Deze vergadering wordt geprogrammeerd enkele dagen voor de maandelijkse vergadering van de VGV (vakgroepvoorzitters). Zo kan de communicatie doorstromen naar de vakgroepen. Verslagen komen op Smartschool. Leerkrachten worden aangemoedigd om nascholing te volgen in dit kader, ook in functie van het frisser en afwisselender maken van de lessen. Ze worden ook aangemoedigd om van elkaar te leren. Het OLC van de school (open sedert september 2009) is de ruimte waar aan taal kan gewerkt worden: het ’Taalatelier’. Een taalcoördinator is er permanent aanwezig. Leerkrachten vinden er didactisch materiaal rond het taalbeleid, rechtstreeks en onrechtstreeks via nevenprojecten. Voorbeelden: de uitgewerkte taalsteunlessen (taalatelier), het didactisch materiaal van het Hielposterproject, een brede waaier aan literatuur rond taal en didactiek. Leerkrachten kunnen er samenkomen om concrete lessen uit te werken, ervaringen te bespreken. Lesmateriaal wordt er kritisch besproken en verwerkt. Ze kunnen er rekenen op de begeleiding van de taalcoördinator en de taalbeleidsgroep. Leerkrachten worden aangezet tot mediëren: hun didactiek verrijken met allerlei ‘injecties’, bijvoorbeeld contract- en hoekenwerk en activerende werkvormen. Het OLC is een motiverende ruimte die hiertoe stimuleert. De expertise opgedaan in de ‘Topklassen’ (het project ‘Brussels Curriculum’ dat eindigde in 2011 wegens gebrek aan middelen) gebruiken we nu wel om al onze leerlingen van het eerste jaar te laten genieten van de talige en frisse werkvormen. Alle leerlingen krijgen enkele vakken in projectvorm. Per schooljaar worden vier projecten uitgewerkt met telkens twee leerkrachten voor de klas: wetenschappen – cultuur en taal. De projecten worden als het ware met ‘taal behangen’ en zijn de kans bij uitstek om interactieve werkvormen toe te passen en zo het leren en ook de taalvaardigheid en het welbevinden te verhogen. In het eerste jaar kan er gekozen gekozen worden tussen drie opties:

-Moderne: 1u wetenschappelijk werk/1u economische initiatie/1u sport / 1u taalatelier (met de nadruk op woordenschatverrijking + posterproject) -Taal&Sport: 2u sport / 1u taalatelier / 1u leesatelier (met de nadruk op leesbegeleiding, cfr leestutoraat)


Hoofdstuk: School

-Latijn: 4 lesuren Latijn (met tijdens deze lessen extra aandacht en ondersteuning voor taal – de kleine groep maakt dit mogelijk)

7

Na onze eerste schooldoorlichting (schooljaar 1999-2000) zijn we gestart met het structureel aanbieden van lessen Nederlandse taalsteun binnen het curriculum in de eerste graad. Later werd dit van twee naar één lesuur gebracht. Het is de bedoeling dat alle leerkrachten op onze school, en zeker zij die lesgeven in de eerste graad, aan taalgericht vakonderwijs doen. Ook de vier wekelijkse projecturen krijgen een volledig talige inslag. Om de connotatie van het vak taalsteun aantrekkelijker te maken, hebben we de naam aangepast: ‘Taalatelier’. Ook onze leerlingen van de tweede graad TSO (Handel) krijgen één wekelijks lesuur Nederlandse taalsteun =Taalatelier. Tijdens dit lesuur wordt aan ondersteunend werk gedaan ten behoeve van de andere vakken: bijvoorbeeld werken met zaakvakteksten, leesbegeleiding,schrijfopdrachten. Het onderdeel huislectuur wordt eveneens binnen dit lesuur uitgewerkt en behandeld. Leerlingen gaan er ook ‘actief’ lezen. Liefde voor het lezen wordt aangebracht – in ‘het leessalonnetje van het OLC wordt daadwerkelijk gelezen, ook tijdens de pauzes en na de lesuren. Het gunstig effect van de lesuren BZS (huiswerkbegeleiding) in de Topklassen heeft ons ertoe aangezet om een werkgroep OLC-huiswerkbegeleiding op te richten. Enkele leerkrachten bieden zich aan om i.p.v. van vervangingen en studie, wekelijks mee te helpen aan de huiswerkbegeleiding in het OLC (vanaf 15.15u en tijdens de middagpauze) – deze begeleiding heeft een zeer talig karakter. (zie rooster snelmenu Leerlingen) . De school haalt hiervoor zelfs uren uit het lesurenpakket. Er wordt eveneens een beroep gedaan op externe partners. (zie verder). Examens: we opteren voor drie examenperiodes in de eerste en tweede graad en in het eerste jaar van de derde graad. We willen onze leerlingen meer kansen bieden om te leren plannen en bij te sturen. -examen 1: twee weken – voor de kerstvakantie – alle vakken, uitgezonderd de vakken met permanente evaluatie, -examen 2: drie dagen – voor de paasvakantie – Nederlands, wiskunde en het vak eigen aan de richting (of een struikelvak), -examen 3: twee weken – zoals examen 1.

Informatie over ‘evalueren’ werd verzameld in het OLC: naslagwerken en documentatie met praktische uitwerking na nascholingen, zoals ‘Kwaliteitsvolle toetsen examenvragen’ (een coherent taalbeleid op school en in de klas). Voor leerlingen van het eerste jaar gaat aan de ‘grote examenperiode’ een halve dag contract- en hoekenwerk vooraf ‘Liever Leuker Leren’. De talige aanpak van het studeren krijgt hier grote aandacht.


Hoofdstuk: School

Voor een aantal vakken kiezen we voor permanente evaluatie binnen het dagelijks werk. Door op een andere manier te evalueren, willen we onze leerlingen meer kansen bieden om hun ‘kunnen’ op een talige manier te demonstreren. Oog hebben voor het proces en de bijsturing is hier van groot belang. Voortrekkers en zeer goede voorbeelden in dit soort van evalueren en de toepassing ervan zijn de werkgroepen OC en GIP.

8

De troeven van meertaligheid worden eveneens benut. In het eerste jaar loopt een project ‘La Géo du quartier’ waarin de leerkrachten aardrijkskunde en Frans samen voor de klas staan . Ze werken communicatief en interactief - ze ondersteunen en vullen mekaar aan. Voor het Engels wordt samengewerkt met twee basisscholen: Conscience (Schaarbeek) en WegWijzer (Evere). De leerlingen van het zesde en vijfde leerjaar krijgen twee-wekelijks Engelse les van onze leerkracht Engels. Zij speelt in op de thema’s die in beide scholen aan bod komen. De overgang naar het secundair onderwijs wordt hierdoor kleiner. Werkvormen uit het basisonderwijs werken inspirerend en kunnen toegepast worden in het secundair. Zesde jaar TSO - OPR: extra lessen Engels (en/of Portugees) worden aangeboden in het kader van de voorbereiding van de buitenlandse stages. Leerlingen van de derde graad kunnen kiezen voor een halfjaarlijks seminarie : ‘Masterclass English’. Actuele problemen aanleunend bij de vakken worden in het Engels uitgediept. Taal- en studieondersteuning wordt eveneens in seminarievorm aangeboden. L.V.S.-taalvaardigheid: in te kijken op het leerlingenvolgsysteem en op intradesk van Smartschool. De beginsituatie en de evolutie op taalgebied kan gevolgd worden. Vooral in de eerste graad en in het eerste jaar van de tweede graad wordt dit instrument gebruikt. We werken nog aan het optimaliseren (digitaliseren) van dit systeem. Nieuwe leerkrachten informeren over onze typische taalsituatie. -website van de school www.kahiel.be -de directeur (bij de indiensttreding), de mentoren en taalcoördinator (tijdens een gezamenlijk ontbijt / eind augustus) leggen de nadruk op de diverse algemene en didactische aspecten in functie van onze ‘taalpopulatie’ en ons taalbeleid. -taalcoördinator geeft toelichting bij specifieke aspecten zoals posterproject, taalatelierklassen, Topklas, projectwerking. - de taalcoördinatoren bezoeken de diverse vakgroepen Heel belangrijk is het om op schoolniveau regelmatig evaluaties van het taalbeleid te organiseren. Elk jaar evalueren de taalcoördinatoren van de scholengroep ons taalbeleid. De dossiers kunnen ingekeken worden in de kantoren van de Scholengroep Brussel (Evere).

Hoofdstuk: School

Via allerhande projecten zoals schooltoneel, seminarie boekenbende proberen we de liefde voor het werken met taal te stimuleren.


9

3.3. Klas Ons grote doel is om in alle klassen aan TVO - TAALGERICHT VAKONDERWIJS te doen! Taalverwerving wordt gestimuleerd binnen het onderwijs in de verschillende schoolvakken. Voorbeelden van deze goede praktijk binnen onze school hebben aangetoond dat we met dit leren tot leerwinst komen. We willen het aantal goede voorbeelden verhogen. We beseffen dat het moeilijk is om de transfer van de taaldidactiek (van bij het vak Nederlands aangeleerde aanpak van woordenschat en begrijpend lezen, bijvoorbeeld) naar de andere vakken door te voeren. We proberen dit via acties van de vakgroep taalbeleid, die dan via de vergadering van de VGV, naar de diverse vakgroepen en naar de klas doorgesluisd worden. Via nascholingen en goede praktijkvoorbeelden maken we hier werk van. Al onze leerkrachten zijn betrokken partij – iedereen moet gericht meewerken aan het vergroten van de taalvaardigheid van onze leerlingen. Door de taal als medium te gebruiken krijgen de leerlingen de kans de taal van het vak zelf te ontwikkelen. Al onze leerkrachten zetten een ‘taalbril’ op en zorgen voor kwaliteitsvol en talig onderwijs in de klas via o.a.: -activerende werkvormen (vb. coöperatief leren), -variatie te brengen in de lesstijl, -variatie in werkvormen, -mediëren: didactiek verrijken met allerlei ‘injecties’. Projecten: -leesbegeleiding (tutorlezen) – met volledige ondersteuning van de taalbegeleiders van de scholengroep en door studenten van o.a. de VUB. -alle talige projecten aanmoedigen zodat zoveel mogelijk klassen en leerkrachten deelnemen: ‘in de kijker’ via elektronisch leerplatform. Schooljaar 2013-14: project ‘Onderzoekende school’ samen met de VUB VOSjes: vakoverschrijdende steekkaarten / gezamenlijk aan het werk rond onderzoekscompetenties en uniforme talige aanpak

Hoofdstuk: Klas

’roadshow’ door de werkgroep taalbeleid naar alle vakgroepen toe : stappenplan lezen en betekenisonderhandeling (woordenschat)


1 0

3.4. Remediaal Soms is het moeilijk om in klassikaal verband leer(taal)winst te behalen. Om deze leerlingen op te vangen proberen toch zoveel mogelijk te doen binnen het normale gebeuren van de klas. We kiezen echter steeds in de eerste plaats voor acties waarvan niet alleen de te ondersteunen leerling beter wordt, maar ook de hele klas. Bij dyslexie / dyscalculie (met attest): STICORDI-maatregelen -stimuleren: focussen op wat de leerling goed kan – zie beginsituatie (taaltalenten en hobbies)  laag zelfbeeld wegwerken. -compenseren: leerling mag gebruik maken van de computerprogramma met spellingscorrector -remediëren: de leerkrachten zorgen ervoor dat de achterstand niet te groot wordt – (toetsen bv. Eerder aankondigen) – begeleiding in OLC -differentiëren: meer tijd geven voor opdrachten – bladen met ander lettertype -dispenseren: vrijstelling voor spelling – minder zinnen – andere evaluatie  deze en andere maatregelen worden besproken op de klassenraad in samenspraak met de leerlingenbegeleiders, de klastitularis, de leerling en zijn ouders, het CLB. -leerlingen krijgen de kans om examens in een apart lokaal – met computerondersteuning af te leggen (samen met vaste leerlingenbegeleider en met afgesproken sticordimaatregelen) Okanleerlingen: -krijgen alle kansen om zich op hun tempo te ontwikkelen door o.a. de speciale examenbegeleiding (cfr Sticordi), de huiswerkklas (OLC) , bijzondere seminaries -de school houdt nauw contact met de Okanscholen Reteaching kan tijdelijk worden toegepast om de leerwinst van ‘taalzwakke’ leerlingen te verhogen.

Tutoring Brussel (voorheen Smart en Brutus): studenten/tutoren uit de VUB en de HUB (lerarenopleiding) werken met leerlingen van alle graden aan een talige begeleiding van economische en andere vakken. Onze (taal)coördinatoren sturen dit project. Inhaalbeweging technisch lezen voor enkele leerlingen van het eerste jaar – samenwerking taalcoördinator en leerkracht Nederlands.


Hoofdstuk: Remediaal

vakgroepen en vakgroep OLC organiseren inhaallessen

1 1

3.5. Ouders Onze ouders zijn onze belangrijkste partners! Ook wanneer het taal betreft, proberen we hen alle steun mogelijk aan te bieden. Briefwisseling waarin gebruik gemaakt wordt van pictogrammen – signaaltekens. De eerste brief naar de ouders (alsook belangrijke brieven) krijgen op de keerzijde een vertaalde versie. Publicatie van de vuistregels van de school in verschillende talen – wordt tijdens het eerste info-moment aan de ouders overhandigd. Oudercomité en info-momenten in taalgroepen. Tijdens het eerste info-moment voor de ouders van de leerlingen van het eerste jaar spreekt de directeur de ouders toe in het Nederlands. De leerkracht Frans van het eerste jaar tolkt. In de zaal zijn vertegenwoordigers van de verschillende taalgroepen aanwezig: Engels, Arabisch, Turks, … indien nodig van andere talen. Ze helpen de ouders waar nodig om o.a. de vuistregels van onze school te begrijpen. Oudercontact: de ouders zelf halen het rapport van hun kind af – contact met de ouders is van primordiaal belang om te komen tot een hoger leerrendement en welbevinden. Om de taalbarrière kleiner te maken kan er voor een tolk gezorgd worden (JoJo-medewerker, leerkracht, oudere zus/broer, …). Ouders mogen Frans spreken – leerkrachten doen alle moeite om de communicatie met de ouders hoog te houden. De klastitularis kan steeds een beroep doen op ‘talige’ assistentie. Nederlandse les voor ouders: ouders aanmoedigen om les te volgen. Mee helpen zoeken in het aanbod. Ouders die reeds een notie hebben van het Nederlands en/of hun best doen, aanmoedigen, helpen en stimuleren. CVO (VUB- Brussels Education Center)- organiseert twee avonden per week taallessen op onze campus – de folders met het aanbod zijn aanwezig op onze school en worden aan geïnteresseerde ouders uitgedeeld. Vrije tijd / sport in het Nederlands: ouders informeren over het Nederlandstalig aanbod. Hun kinderen aanmoedigen om bijvoorbeeld een cursus ‘animator’ te volgen.

Hoofdstuk: Ouders

Mondeling contact met ouders stimuleren. Vlug naar de telefoon grijpen – ouders vragen om naar school te komen. KT’s zelf naar ouders laten bellen – laten aanspreken en via gesprekken het contact hoog houden.


1 2

3.6. Externen Externe hulp bij ons taalbeleid: -de begeleiders taalbeleid van de eigen scholengroep (samen met Broso) : de ‘twee Franken’. -scholengroep Brussel / Boco -VUB – HUB : project Tutoring Brussel (bij elke opstart van het project geeft taalcoördinator toelichting over ons taalbeleid en de individuele taalsituatie van alle leerlingen en in het bijzonder van de betrokken leerlingen) -VUB (eventueel andere partners) : project leestutoraat, onderzoekende school (thema: talige aanpak,…) -CVO – Brussels Education Center: gebruikt onze schoollokalen om er taallessen te geven – nieuw in 2013-2014: Nederlands voor Beginners (gratis voor inwoners van Brussel) – campagne om ouders aan te moedigen -OCB (Onderwijscentrum Brussel) -de pedagogische adviseurs: voor specifiek advies -CLB -onze basisscholen

Wat geen moeite kost, is de moeite niet waard!


Hoofdstuk: Externen

Uiteraard wordt er in de loop van elk schooljaar ingepikt op het aanbod.

1 3

KONINKLIJK ATHENEUM EMANUEL HIEL SCHOOLJAAR VISIETEKST TAALBELEID

Recommend Documents