Koning is in Den Haag aan

s

Naktuinbouwnieuws verschijnt vier keer per jaar

jaargang 6 • no. 22 • juni 2005

n i e u w Secretaris verlaat Naktuinbouw De secretaris van Naktuinbouw, mr. R.P.J.M. (Rob) Koning, legt zijn functie 1 september aanstaande neer en verlaat daarmee Naktuinbouw. Een terugblik op 33 jaar waarin er op stormachtige wijze veel is veranderd. oning is in Den Haag aan de Groot Hertoginnelaan op 2 december 1972 begonnen als assistent van de toenmalige secretaris van NAKB en NAKS. De centrale dienst was hier gehuisvest in een advocatenkantoor; op de eerste en tweede verdieping. Op dat moment werkten er één secretaresse, één typiste en vier administratief medewerkers.

K

Koning vertelt dat alle administratie toen nog werd gedaan op gietijzeren typemachines en een

mechanische boekhoudmachine met ponskaarten. Eenmaal per maand kwam een NAKG-medewerker om daar ook gebruik van te maken. Dat was wel zo efficiënt. Kopieerapparaten bestonden toen nog niet. Dit geldt ook voor faxen, computers en e-mail. Alles ging via de stencilmachine en per PTT Post. In de bestuursvergaderingen rookte bijna iedereen. Met name in de boomkwekerijsector werd menig sigaar opgestoken. Nu is Koning af en toe als enige nog te vinden in de speciale rookruimte.

Op locatie In Horst, een locatie met vijf hectare grond, was in 1972 alleen sprake van een keet, rugspuit en een kruiwagen. In Biddinghuizen, een locatie met negen hectare grond, was een stenen schuur. In Roelofarendsveen stond naast een ketelhuis en enkele kassen een semi-permanent gebouw van hout.

Internationale projecten Naktuinbouw werkt mee in projecten, gericht op ondersteuning van landen die recent tot de EU zijn toegetreden óf in de toekomst lid hopen te worden. De hier genoemde projecten zijn gefinancierd door het Ministerie van EZ.

vervolg op pag. 2

®

Select Plant

een meer en meer internationaal karakter Naktuinbouw Select Plant® krijgt in de bloemisterijsector een steeds groter internationaal karakter. Inmiddels maken tien buitenlandse bedrijven al gebruik van dit kwaliteitsmerk, dat naast Elite® bestaat.

eelname aan het kwaliteitsmerk Naktuinbouw Select Plant® is vrijwillig. Bedrijven sluiten een overeenkomst met Naktuinbouw voor deelname. Voor de gewassen Alstroemeria, Freesia en kasrozen zijn certificeringsvoorschriften vastgesteld en van kracht. Binnenkort volgt Bouvardia.

D

Het aantal deelnemende Nederlandse bedrijven met bloemisterijgewassen aan het kwaliteitsmerk Naktuinbouw Select Plant® met activiteiten in het buitenland en buitenlandse bedrijven neemt toe. Inmiddels voert Naktuinbouw voor tien bedrijven Select Plant®keuringen uit in de gewassen Alstroemeria (in Duitsland), Freesia (in Duitsland en Marokko) en kasrozen (in Kenia).

aktuinbouw vindt het belangrijk goede contacten op te bouwen met keuringsinstanties in de nieuwe EU-landen. Dit leidt er mede toe dat onderlinge handelscontacten (tweezijdig) en samenwerking met deze landen voor het Nederlandse bedrijfsleven in de toekomst soepeler verlopen. vervolg op pag. 3

N

In dit nummer De rol van Naktuinbouw - slot Vervolg Secretaris Naktuinbouw

2

Internationale projecten

3

Export waardplanten Canada en USA Bacterievuur

4

EU-plantenpaspoort zaden Biotoets valse meeldauw Inzamelingscijfers boomzaden Kort nieuws Boomkwekerijgewassen

5

Isolatencollectie / resistentietoetsing Vaste Planten nieuws

6

Initiatief ISHI-Veg Voorlichting over Hosta Virus X Nieuwe vakopleidingen

7

Jaarrekening voldoet aan ZBO-eisen Keuringsaanpak aardbeiplanten Agenda 2005

8

Indeling De Select Plant®-keuringen voor Alstroemeria en Freesia zijn met name gericht op het vaststellen, vervolg op pag. 8

2 nieuws Bestuur

Welke rol speelt ‘het vak’ bij Naktuinbou In de afgelopen drie edities zijn de sectorbesturen aan het woord geweest. Nu een overzicht hoe het bureau en het bestuur is georganiseerd. oor het naar behoren kunnen uitvoeren van haar wettelijke taak – de keuringen – is vanaf het moment van ontstaan van Naktuinbouw in 2000 een tweede bestuurslaag gecreëerd waar het zwaartepunt in de besluitvormingsprocedures is gelegd: het niveau van de sectorbesturen. Naktuinbouw heeft er drie: er is

V

een Sectorbestuur Bloemisterijgewassen, een Sectorbestuur Boomkwekerijgewassen en een Sectorbestuur Groentegewassen. Het aandachtsgebied van deze sectorbesturen strekt zich uit tot alles wat met keuringen te maken heeft: reglementering, de inrichting van keuringssystemen, het algemeen toezicht op de uitvoering van keuringstaken en – last but not least – de daaraan verbonden financiële aspecten (budgetstelling, tarifering en kostenbewaking). De rol van de eerste bestuurslaag – die van het (centrale) stichtingsbestuur – is beperkt tot de formalisering van de besluitvorming, zoals die binnen de sectorbesturen plaatsvindt. De eindverantwoordelijkheid ligt binnen de stichting Naktuinbouw als zelfstandig bestuursorgaan bij het stichtingsbestuur dat de besluiten van de sectorbesturen zal toetsen aan de statuten van de stichting, aan nationale en in-

ternationale (Europese) regelgeving en gemaakte afspraken met het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Ook op het stuk van de financiële besluitvorming in de sectoren heeft het stichtingsbestuur een bewakende en coördinerende rol. De leden van de Sectorbesturen worden rechtstreeks benoemd

door de representatieve organisaties van het bedrijfsleven. Denk daarbij aan onder meer de Nederlandse Bond voor Boomkwekers, Plantum NL, LTO Nederland en de Koninklijke Bond van Groothandelaren in Bloembollen en Boomkwekerijproducten (KBGBB). Zo wordt bereikt dat alle belanghebbenden op het terrein van productie van en handel in teeltmateriaal “genoegzaam zijn vertegenwoordigd”, zoals de statuten het omschrijven. De leden van de sectorbesturen zijn in persoon benoemd en vertegenwoordigen niet hun bedrijf,

maar hun totale achterban. De leden stemmen zonder last of ruggespraak; maar dat betekent uiteraard niet dat zij het algemene belang van de bedrijven die zij vertegenwoordigen uit het oog mogen verliezen! De Sectorbesturen worden alle voorgezeten door de heer ir. H.J. (Henk) Lange, die is benoemd door de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. De heer Lange is tevens voorzitter van het stichtingsbestuur en neemt een onafhankelijke positie in. Aldus wordt bijgedragen aan

Draagvlak: “goed luisteren, maar daarbij niet de

Hierin was NAKG gehuisvest en was ook het laboratorium van NAKS ondergebracht, waar gezondheidstoetsingen werden gedaan aan anjers, chrysanten en freesia’s. De NAKG had haar eigen zaadlaboratorium waar zaad technologisch onderzoek werd verricht.

Voor de wind Koning beschrijft de afgelopen 33 jaar, met name de jaren zeventig / tachtig, als een stormachtige periode. Dat was volgens hem ook te merken in de tuinbouw. De secretaris doelt op veredeling, technologische ontwikkelingen, sortimentsveranderingen en niet te vergeten dat bedrijven van regionaal georganiseerd, zijn gegroeid naar nationaal en in sommige gevallen internationaal niveau. In deze periode zijn de

keuringsdiensten voldoende meegegroeid vindt Koning. “Er is altijd een sterke betrokkenheid geweest van het bedrijfsleven bij de keuringsdiensten; zowel op bestuurlijk niveau als in de praktijk. De keuringsdiensten vormden altijd een forum. Met elkaar, vanuit handel, productiebedrijven en verschillende instituten zoals IVT, IPO, PD en Proefstations, om de tafel op neutraal terrein. Hier zijn vele ontwikkelingen besproken waar een stimulerende werking vanuit ging”. Koning tekent daarbij aan dat dit wel een periode is geweest dat het allemaal erg ‘bloeiend’ was, om maar even in tuinbouwtermen te blijven.

Schaalvergroting De relatie met de bedrijven is enigszins veranderd. Dit is onder meer ingegeven door de schaal-

vergroting in de tuinbouw, welke het sterkst is geweest in de groente- en bloemisterijgewassen. In 1972 waren er bijvoorbeeld 800 aangesloten chrysantenbedrijven. Nu zijn het er nog 16. Doordat er grote bedrijven zijn ontstaan is er ook een grotere afstand ontstaan tussen de bedrijven en de keuringsdiensten. Vroeger waren de ondernemers zelf rechtstreeks vertegenwoordigd in de besturen. Nu zijn dat vaak medewerkers van aangesloten bedrijven. Dat brengt volgens Koning toch een andere vorm van betrokkenheid met zich mee. Daarnaast is het zo dat nu de vertegenwoordigers uit de besturen benoemd worden door de brancheorganisaties. Zij vaardigen iemand af namens een groep van veredelaars / vermeerderaars / kwekers. De mondige en kritische houding van de bedrijven die nu op verschillende plekken in de tuinbouw naar voren komt is volgens Koning ten aanzien van de keuringsdiensten er altijd al geweest. “Er is niets nieuws onder de zon”.

wel sterk veranderd, doordat de politiek daarom vraagt. “LNV was vroeger een vakministerie en erg betrokken bij de praktijk. Dit uitte zich onder meer in de stimulering van ontwikkelingen. Nu is LNV meer en meer een ministerie dat zich formeel juridisch afdekt. LNV trekt zich steeds verder terug en blijft bezuinigen en reorganiseren. LNV wil een voorwaardenscheppend ministerie zijn, maar het moet oppassen niet vooral een voorwaardenstellend ministerie te worden”. Koning vult aan met de opmerking dat dit niet geldt voor de medewerkers van LNV. Zij blijven ondanks de door de politiek ingegeven positie uitstekend hun best doen. “Er is altijd sprake geweest van een goede en plezierige samenwerking”. Twee jaar geleden heeft Naktuinbouw een aansturingsprotocol

Relatie LNV

1976 Secretaris bestuur NAKG (tot 1991)

Aangaande de relatie met de Overheid zegt Koning dat er wezenlijk niet veel veranderd is. De positie van de Overheid (ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit; LNV) is echter

1976 Secretaris / directeur SBW (tot 1991)

Curriculum vitae 1972 Assistent van de secretaris NAKB / NAKS 1974 Adjunct-secretaris NAKB / NAKS 1976 Secretaris / directeur Algemene Zaken NAKB / NAKS

2000 Secretaris bestuur Naktuinbouw (50%) 2000 Directeur Vermeerderingstuinen Nederland (50%) 2005 Afscheid secretaris Naktuinbouw

getekend met LNV. De secretaris is hier blij mee, maar dit is volgens hem zeker niet te vroeg gekomen. Bedrijven en de minister van Landbouw hadden en hebben het recht om te weten wat zich afspeelt binnen Naktuinbouw. Het gaat om een gelijkwaardige transparantie / verantwoording gericht op inhoud naar zowel de betrokken bedrijven als naar de minister.

Invloed EU LNV moet volgens Koning ervoor zorgen dat er voldoende aandacht is voor de Europese Unie (EU). In de periode dat Koning betrokken is geweest bij de keuringsdiensten, is de in-

3

Internationale projecten ject in Slowakije is op 15 april 2005 afgesloten. Tijdens de slotbijeenkomst heeft directeur John van Ruiten (Naktuinbouw) met directeur Anna Vitariusova (UKSUP) een samenwerkingsovereenkomst gesloten (foto links).

een evenwichtige besluitvorming en een uniforme benadering van horizontale punten in de drie sectorbesturen op beide bestuursniveaus. Voorzitter en besturen worden ondersteund door een Bestuursbureau dat wordt geleid door de secretaris. De taakstelling van het Bestuursbureau is met name gericht op: de secretariaatvoering van de besturen, wet- en regelgeving (nationaal en internationaal), juridische zaken, beleidsadvisering en representatie en belangenbehartiging op bestuurlijk niveau. De algemene leiding is in handen van de secretaris, die rapporteert aan de voorzitter van het bestuur. Deze functie wordt tot 1 september aanstaande bekleed door mr. R.P.J.M. (Rob) Koning. Hij wordt opgevolgd door de huidige adjunct-secretaris mr. R.G.J. (Remy) Broenink. Het team wordt ondersteund door secretaresse A.M. (Anne) Bakker, die binnen het bestuursbureau op part time-basis werkzaam is.

Turkije In Turkije ondersteunt Naktuinbouw de keuringsdienst VRSCC en het Ministerie van Landbouw. Er is belangrijke vooruitgang geboekt betreffende de implementatie van de nieuwe Kwekersrechtwet. Turkije is momenteel bezig een nieuwe Zaaizaad- en Plantgoedwet te realiseren, die

Slowakije In Slowakije heeft Naktuinbouw de keuringsdienst UKSUP ondersteund bij het opzetten van een systeem van keuringen en certificering van fruitgewassen. Er is hulp geboden bij het aanpassen van de wet- en regelgeving aan de EU eisen. Keurmeesters zijn opgeleid. De theorie is hen uit-

oren laten hangen” vloed van de EU sterk gegroeid. In 1966 was er al overeenstemming over een Bosbouwrichtlijn. In 1972 kwam de richtlijn voor Groentezaden, welke in begin negentiger jaren werd gevolgd door de richtlijnen voor Fruitgewassen, Siergewassen en Groenteplanten. Inmiddels is de EU bepalend geworden voor de uitvoeringswerkzaamheden van Naktuinbouw. Binnen de EU moeten de belangen van de bedrijven worden verdedigd door LNV. Naktuinbouw moet LNV op haar beurt weer voeden met kennis vanuit de praktijk. Op deze manier blijft het invloed uitoefen op de EU mogelijk, hetgeen van groot belang is voor met name het bedrijfsleven.

Braaf en duur? Koning is het niet eens met de stelling dat Nederland het braafste jongetje van de klas wil zijn binnen de EU. “Nederland houdt zich aan zijn verplichtingen, en wel om een onbelemmerd handelsverkeer te waarborgen als exporterend land”. De secretaris geeft verder aan dat dit iets ‘vanzelfsprekends’ is geworden voor de bedrijven. “Hoe beter het geregeld is, hoe beter het met de bedrijven gaat, hoe minder kritiek je hoort”. Koning is het ook niet eens met

de stelling dat Naktuinbouw te duur is ten opzichte van andere EU-landen. Volgens hem moet je het begrip ‘te duur’ ergens aan relateren. Het kostenniveau in Nederland is gerelateerd aan de faciliteiten die worden geboden, en die faciliteiten zijn ook weer onderdeel van het Nederlandse succes. Een contradictie is dat de Nederlandse bedrijven het vaak hebben over goedkopere keuringen in andere EU-landen (concurrentievervalsing), terwijl zij zelf marktleider zijn. “In Nederland zijn wij in de gelukkige situatie dat de keuringsdiensten worden bestuurd door het bedrijfsleven. Wij worden alert gehouden doordat zij zelf moeten betalen. Het is goed dat wij elkaar daar telkens op aanspreken en elkaar scherp houden”.

meer EU-conform moet worden dan de oude.

Bulgarije Vanuit Bulgarije, dat naar verwachting in 2007 toetreedt tot de EU, heeft de keuringsdienst EAVTFISC aan Naktuinbouw en NAK ondersteuning gevraagd op enkele specifieke terreinen. Het gaat daarbij vooral om het uitvoeren van rassenonderzoek ten behoeve van toelating en kwekersrecht bij groentegewassen en om het uitvoeren van keuringen bij groentegewassen en pootaardappelen.

gelegd, maar er is vooral praktische training ‘on-the-job’ gegeven door Nederlandse keurmeesters, zowel in Nederland als op productiebedrijven in Slowakije (foto rechts). Ook is hulp geboden bij het opzetten van een testcentrum inclusief laboratorium voor het toetsen en virusvrij maken van uitgangsmateriaal. Het pro-

er niet meer en internationaal heeft Naktuinbouw dan geen betekenis meer. Binnen het project ‘Plantkeur’ liggen goede mogelijkheden voor de bedrijven om efficiency te behalen op het gebied van keuringen. Een efficiencyslag is begin jaren negentig ook al gemaakt doordat plantenpaspoorten kwaliteitskeuringen worden gedaan door één keurmeester. Daar passen volgens Koning de

niet tegen moeten houden. In de afgelopen jaren zijn in de tuinbouw efficiencyslagen gemaakt. Zo zal met zijn vertrek als effect van de fusie NAKB/NAKG het aantal directeuren en juristen bij de dienst zijn gedaald van 5 naar 3. Binnen de EU vindt Koning het wenselijk dat er een meer samenhangend stelsel komt van richtlijnen. Nu is er een inspectoraat voor de fyto-keuringen.

komst is volgens de afscheidnemende secretaris dat Naktuinbouw de dialoog met de bedrijven blijft aangaan. Dit is met name van belang in een periode dat de organisatiegraad van bedrijven en de coöperatieve / collectieve gedachte verminderen. “De leiding van de dienst moet goed luisteren, maar hoeft daarbij niet de oren te laten hangen. Eerder naar buiten kijken dan naar binnen. Een forum op neutraal

“Een verdere integratie met de marketing- en kwaliteitsrichtlijnen hierin zou geen verkeerde ontwikkeling zijn”.

terrein, waar ontwikkelingen gestimuleerd worden blijft ook in de toekomst van groot belang”. Volgens Koning versterkt Naktuinbouw haar positie juist door voldoende draagvlak bij de primaire doelgroep, waarbij kennis en ervaring aan elkaar wordt uitgewisseld. Een wijze les uit de geschiedenis van de afgelopen 33 jaar.

Hoogtepunten: • Begin jaren tachtig: overname van het virusproject van de PD (nu TC-Horst) • De fusie NAKB / NAKS in 1994 • De fusie van NAKB / NAKG in 2000 • De ontwikkeling van de vermeerderingstuinen bij NAKB • De goede verstandhouding en samenwerking extern met de bedrijven en intern met het personeel • De voortdurende verbetering van de accommodaties van de keuringsdiensten.

Toekomstperspectief Koning ziet de toekomst voor Naktuinbouw positief in. De missie ‘het bewaken en bevorderen van de kwaliteit van teeltmateriaal’ blijft volgens hem de komende jaren overeind. De secretaris verwacht niet dat Naktuinbouw ooit een soort gewaspolitie wordt. Hij vindt dat ook niet gewenst. Mocht dat toch zo zijn, dan wordt de betekenis van Naktuinbouw minder; de functie van kennis- / expertisecentrum is

NAKB

NAKS

internationale certificaten goed bij en dit levert voor de bedrijven voordeel op. Op de vraag: komt er ooit nog eens één plantaardige keuringsdienst?, zegt Koning: “Dan moeten wij eerst maar eens aan de tuinbouw denken”. Volgens de secretaris hangt dit met name af van wat het bedrijfsleven wil in de land- en tuinbouwsector. De keuringsdiensten zelf zullen dit

Wijze les Koning adviseert Naktuinbouw om voortdurend alert te blijven op de overheadkosten. Die mogen geen molensteen om de hals van de organisatie worden. Het belangrijkste voor de toe-

Mr. R.P.J.M. Koning neemt op 26 augustus afscheid in Roelofarendsveen. Binnenkort worden uitnodigingen verstuurd. Indien u meer wilt weten over dit afscheid, e-mail: [email protected]

nieuws Bestuur / Keuringen

w? – Slot –

4 nieuws Keuringen

Export waardplanten Phytophthora ramorum naar Canada en USA Door Canada en USA worden extra voorwaarden gesteld aan de export van waardplanten van Phytophthora ramorum. Voorwaarden Uitsluitend waardplanten die afkomstig zijn van een productieeenheid die vrij is bevonden van Phytophthora ramorum komen in aanmerking voor afzet naar Canada en USA. Niet Nederlands plantmateriaal komt niet voor (re)export naar Canada en USA in aanmerking, tenzij officieel kan worden aangetoond dat aan de specifieke voorwaarden wat betreft de veldinspectie en bemonstering/onderzoek is voldaan. Wordt Phytophthora ramorum aangetroffen dan wordt de gehele betreffende productie eenheid voor het exportseizoen 2005/2006 uitgesloten voor export naar Canada en USA. Op besmette productie eenheden worden vervolgens door de PD maatregelen opgelegd.

Export naar Canada Voor export van waardplanten naar Canada (zie kader 1 voor waardplanten) zijn er de volgende eisen: Naktuinbouw inspecteert de waardplanten éénmaal intensief in de periode van augustus t/m oktober. Bij kenmerkende of mogelijke symptomen van een aantasting door Phytophthora ramorum wordt er een monster ingestuurd voor toetsing. De

kosten van de toetsing zijn voor rekening van de aangeslotene (± € 245,– per monster). Worden er geen symptomen aangetroffen of is de uitslag van ingezonden monsters negatief dan komt het aangesloten bedrijf op een lijst te staan van bedrijven welke Phytophthora ramorum waardplanten naar Canada mogen exporteren.

Export naar USA Voor de export van waardplanten (zie kader 2 voor waardplanten) naar USA zijn dezelfde eisen van toepassing als voor Canada. Daarnaast eist de USA dat er een bemonstering op latente infecties moet zijn uitgevoerd. Hiertoe moeten van 40 waardplanten monsters genomen worden voor toetsing. De kosten voor deze toetsing bedragen enkele honderden euro’s per productie-eenheid. Verder heeft de USA per 1 april 2005 noodmaatregelen afgekondigd ter voorkoming van de introductie van de nieuwe schimmelziekte Phytophthora kernoviae. In de waardplantenreeks bestaat een overlap met Phytophthora ramorum. Bedrijven die belangstelling hebben voor de export van waardplanten naar de USA zullen op de hoogte worden gehouden.

Opname in lijst Exporteurs van waardplanten naar Canada of USA kunnen hun toeleveranciers van waardplanten aanmelden voor opname op de lijst van bedrijven die waardplanten mogen exporteren naar USA of Canada. Ook kunnen individuele aangesloten bedrijven zich aanmelden voor opname op de lijst.

Aanmelden voor 1 augustus Aanmelding dient jaarlijks vóór 1 augustus plaats te vinden via e-mail [email protected] onder opgave van: • Naam bedrijf • Aansluitnummer Naktuinbouw • Geteelde waardplanten • Teeltlocatie(s) • Exportbestemming

Meer weten? De volledige handleiding Plantenpaspoort is te downloaden op www.naktuinbouw.nl Meer informatie is te verkrijgen bij het team Keuringen Boomkwekerijgewassen te Raamsdonksveer, tel. (0162) 51 14 00.

Bacterievuur: Toetsing, levering en nieuw ZP-gebied Met betrekking tot bacterievuur (Erwinia amylovora) zijn op basis van nieuwe EU-regelgeving enkele ontwikkelingen te melden. eeds bekend is dat wanneer bacterievuur waardplantmateriaal wordt verhandeld naar de zogenaamde beschermde gebieden in de EU (ZP; Zona Protecta), het plantenpaspoort voorzien moet zijn van de code ZP-b2. Dit materiaal moet zijn geteeld in één van de bufferzones, met de daarbij behorende voorwaarden. Nieuw is dat het materiaal met ingang van het seizoen 2005 óók wordt getoetst op latente

R

1. Te inspecteren waardplanten voor export naar Canada Abies spp., Acer spp., Aesculus spp., Arbutus spp., Arctostaphylos spp., Azalea (zie Rhododendron) Camellia, spp., Calluna ssp., Castanea spp., Clintonia, Corylus ssp., Drimys spp., Dryopteris, Fagus ssp., Hamamelis spp., Heteromeles spp., Kalmia ssp., Laurus spp., Leucothoe ssp., Lithocarpus spp., Lonicera spp., Pieris spp., Pittosporum spp., Pseudotsuga spp., Pyracantha ssp., Quercus spp., Rhamnus spp., Rhododendron spp., Rhus, spp., Rosa ssp., Rubus spp., Salix spp., Sequoia spp., Smilacina, Syringa ssp., Taxus ssp., Trientalis spp., Umbellularia spp., Vaccinium spp. en Viburnum spp.

2. Te inspecteren waardplanten voor export naar USA Abies grandis, Acer macrophyllum, Aesculus californica, Aesculus hippocastanum, Arbutus menziesii, Arbutus unedo, Arctostaphylos manzanita, Azalea ssp. (zie Rhododendron spp.) Calluna vulgaris, Camellia japonica, Camellia reticulate, Camellia sasanqua, Camellia (x) williamsii, Castanea sativa, Clintonia andrewsiana, Corylus cornuta, Drimys winteri, Dryopteris arguta, Fagus sylvatica, Hamamelis virginiana, Heteromeles arbutifolia, Kalmia latifolia, Laurus nobilis, Leucothoe fontanesiana, Lithocarpus densiflorus, Lonicera hispidula, Pieris floribunda (x) japonica, Pieris formosa, Pieris formosa var. forrestii, Pieris formosa var. forrestii (x) P. japonica, Pieris formosa (x) P. japonica, Pieris japonica, Pittosporum undulatum, Pyracantha koidzumii, Pseudotsuga menziesii var. menziesii, Quercus agrifolia, Quercus cerris, Quercus chrysolepis, Quercus falcata, Quercus ilex, Quercus kellogii, Quercus parvula var. shrevei, Quercus rubra, Rhamnus californica, Rhamnus purshiana, Rhododendron spp., Rhus diversilobum, Rosa gymnocarpa, Rubus spectabilis, Salix caprea, Sequoia sempervirens, Smilacina racemosa, Syringa vulgaris, Taxus baccata, Taxus brevifolia, Toxicodendron diversiloba (zie Rhus diversilobum), Trientalis latifolia, Umbellularia californica, Vaccinium ovatum, Viburnum (x) bodnantense, Viburnum (x) burkwoodii, Viburnum (x) carlcephalum (x) V. utile, Viburnum davidii en Viburnum farreri.

(‘onzichtbare’) aanwezigheid van de bacterie. Deze verplichting is gebaseerd op EU-regelgeving. De bemonsteringsintensiteit (het aantal monsters) voor deze toetsing is afhankelijk van de perceelgrootte. Nadere informatie en details maakt de Plantenziektenkundige Dienst later dit seizoen bekend. Naktuinbouw voert de monstername en toetsingen uit.

Levering in 2005 Als de planten (containerplanten en planten uit de vollegrond) of het uitgangsmateriaal uit het voorgaande seizoen (vorig jaar) niet in een bufferzone zijn gegroeid, dan kunnen de planten pas na 1 november, als ze aan de voorwaarden voldoen, met de code ZP-b2 worden afgeleverd. Als de planten of het uitgangsmateriaal het voorgaande seizoen wel in een bufferzone zijn gegroeid dan kunnen de planten

na twee inspecties en de toetsing worden geleverd. Dit kan, als alles snel wordt uitgevoerd, vanaf begin september plaatsvinden.

Estland ZP Met ingang van seizoen 2005 is Estland beschermd gebied voor bacterievuur. Dit betekent dat afzet van bacterievuur-waardplantmateriaal naar Estland alleen toegestaan is mits dit materiaal is voorzien van een ZP-b2 plantenpaspoort, uiteraard onder de daarvoor geldende regels en voorwaarden.

Meer weten? Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met het team Keuringen Boomkwekerijgewassen of met Jeroen Kavelaars van de PD. Hij is te bereiken op tel. (0317) 49 69 11 of e-mail [email protected]

EU-plantenpaspoort zaden

5

Lycopersicon (tomaat), Phaseolus (boon) en Helianthus (zonnebloem) paspoortplichtig. Hiervan is in de vorige editie van Naktuinbouw Nieuws al melding gemaakt.

De ingezamelde hoeveelheden boomzaden van eik, beuk oor het plantenpaspoort wordt aangetoond dat de zaden aan de eisen voldoen die betrekking hebben op Clavibacter en Xanthomonas (tomaat), Xanthomonas (boon) en Plasmopara halstedii (zonnebloem).

D

Informatiebijeenkomst Op 13 april zijn de zaadbedrijven hierover geïnformeerd tijdens een bijeenkomst bij Naktuinbouw. Door de Plantenziektenkundige Dienst (PD) is de EU-regelgeving toegelicht. De eisen, te stellen aan het document, zijn door Naktuinbouw op een rijtje gezet.

Aanvulling Tijdens de bijeenkomst op 13 april kwamen enkele specifieke punten naar voren, die door de PD nader zijn opgenomen met “Brussel”. De stand van zaken is volgens de PD nu als volgt: • Vermelding derde land van herkomst op plantenpaspoort. De vermelding ‘buiten EU’ volstaat niet. Het land van herkomst moet vermeld worden op het paspoort. Dit moet in de vorm van de vermelding ‘Land van oorsprong’ of ‘Oorsprong’, gevolgd door of-

•

wel de naam van het derde land, ofwel de ISO-code van het derde land, ofwel een bedrijfsinterne landspecifieke code voor dit derde land, die tracering mogelijk maakt. Eventueel gebruikte codes moeten op verzoek beschikbaar gesteld worden aan Naktuinbouw / PD om in geval van problemen het land van oorsprong te achterhalen. Indien er sprake is van bulktransport van ongeschoond, onbehandeld en niet getest materiaal (dat daarmee nog niet aan de plantenpaspoorteisen voldoet) kan het materiaal binnen Nederland van de ene vestiging van een bedrijf naar de andere vervoerd worden, mits het vergezeld gaat van een document waarin de identiteit van de partij is vastgelegd. Voor vervoer vanuit andere Europese landen naar de Nederlandse vestiging kan de Nederlandse PD die toezegging uiteraard niet doen. Bedrijven moeten zelf bij de autoriteiten aldaar nagaan wat de verplichtingen zijn die aan het vervoer gesteld worden. Formeel geldt dan de plantenpaspoortplicht.

•

•

De PD zegt toe dat zaad wat nog van oogst 2004 of eerder in voorraad ligt wordt geacht aan de voorwaarden te voldoen en dus kan worden voorzien van een plantenpaspoort. In de Fytorichtlijn wordt als eis om een plantenpaspoort te kunnen afgeven vaak als eerste mogelijkheid “gebiedsvrijheid” aangegeven. De PD heeft aangegeven dat gebiedsvrijheid in Nederland wel geldt voor tomatenzaad in relatie tot Clavibacter en Xanthomonas. Voor zaad van boon (in relatie tot Xanthomonas campestris pv phaseoli) en voor zaad van zonnebloem (in relatie tot Plasmopara halstedii) geldt in Nederland géén gebiedsvrijheid. Er moet op een andere manier aan de eisen worden voldaan.

Meer weten? Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met het team Keuringen Groentegewassen of met de heer Jeroen Kavelaars van de PD. Te bereiken via tel. (0317) 49 69 11 of e-mail [email protected]

Inzet biotoets valse meeldauw bij keuring van eerstejaars plantuitjes Naktuinbouw is twee jaar geleden gestart

vervolgens besloten of dit plantmateriaal in het handelsverkeer gebracht mag worden.

met het ontwikkelen van een biotoets om

en tamme kastanje najaar 2004 zijn bijeengebracht. Bij de Adviescommissie Bosbouwkundig Teeltmateriaal op 10 mei jl. zijn de gegevens per opstand gepresenteerd.

Korte berichten Keuringen Boomkwekerijgewassen Bacterievuur Van Quercus robur is ingezameld: • Opstanden getoetst (T) • Opstanden geselecteerd (S) • Opstanden bekende origine (S.I.) • Opstanden bekende origine (autochtoon (S.I.) Totaal:

38.243 kg 118.081 kg 19.181 kg 1.006 kg 176.511 kg

Hiervan is in totaal 103.832 kg. buiten Nederland verhandeld. Najaar 2003 bedroeg de inzameling van Quercus robur totaal 153.500 kg., waarvan 64.489 kg. is buiten Nederland afgezet. De meeste buitenlandse handel vindt binnen de EU plaats. Van Quercus rubra is ingezameld: • Opstanden geselecteerd (S) 10.093 kg • Opstanden bekende origine (S.I.) 7.016 kg Totaal: 17.109 kg Hiervan is 8.440 kg. buiten Nederland verhandeld. In 2003 is er van de totaal ingezamelde 15.209 kg. een hoeveelheid van 6.970 kg. buiten Nederland afgezet. Verder zijn er nog ingezameld: • Fagus sylvatica Opstanden geselecteerd (S) 9.293 kg (2003 – 0 kg.) Opstanden bekende origine (S.I.) 5.060 kg (2003 – 0 kg.) Totaal: 14.353 kg

Verordening

besmettingen met valse meeldauw in eerstejaars plantuitjes aan te kunnen tonen. alse meeldauw is een probleem waarmee de uiensector in toenemende mate wordt geconfronteerd. Belangrijke besmet tingsbronnen kan de tweedejaars plantuienteelt zijn en de teelt van overwinteringsuien. Vanuit deze teelten kunnen zowel productiepercelen voor consumptie-uien als productiepercelen van eerstejaars plantuitjes worden aangetast. Voor de productie van consumptie-uien kan dit tot behoorlijke oogstderving leiden. Voor eerstejaars plantuitjes gaat dit nog een stap verder. Aantastingen leveren niet alleen oogstderving op, maar kunnen – omdat het hier om plantmateriaal gaat – het jaar daarop valse

V

meeldauw overbrengen in de tweedejaars plantuienteelt. Dat is sterk afhankelijk van de mate van aantasting en het tijdstip waarop besmetting tijdens de productie van de eerstejaars plantuitjes plaatsvindt.

Biotoets Om dit vast te kunnen stellen is door Naktuinbouw een biotoets ontwikkeld. Op percelen waar tijdens de veldkeuring gewasaantastingen door valse meeldauw zijn aangetroffen, trekt de keurmeester een monster van de uitjes uit de aangetaste delen van het perceel. Hierop wordt de biotoets uitgevoerd en wordt nagegaan of de partij is besmet. Op basis van de resultaten wordt

Bij het aantreffen van valse meeldauw in uiengewassen moeten bedrijven ook rekening houden met de verordening HPA ‘bestrijding valse meeldauw bij uien 2004’. Voor de inhoud van deze verordening verwijzen wij naar de website van het Hoofd Productschap Akkerbouw www.hpa.nl

nieuws Keuringen

Boomzaden inzamelingscijfers

Naar verwachting worden per 1 september zaden van

• • •

Quercus cerris Opstanden bekende origine (S.I.) 290 kg (2003 – 608 kg.) Quercus petraea Opstanden bekende origine (S.I.) 604 kg (2003 – 508 kg.) Castanea sativa Opstanden bekende origine (S.I.) 1.726 kg (2003 – 1.971 kg.)

Controleer uw waardplanten regelmatig, vooral als de weersomstandigheden voor aantastingen gunstig zijn (warm vochtig weer, beschadigingen door hagel- of windschade). Door het vrijwel ontbreken van middelen om curatief in te grijpen zullen aantastingen zich niet uit mogen breiden. Treft u verdachte symptomen aan neem dan direct contact op met uw keurmeester om vast te stellen of er werkelijk sprake is van een aantasting door bacterievuur. Zorg voor goede hygiënische maatregelen bij het verwijderen van een beginnende aantasting.

Aangifte veldkeuring ’05 Aan alle aangesloten bedrijven zijn de formulieren voor de aangifte veldkeuring 2005 verzonden. Door een tijdige inzending zorgt u ervoor dat uw keurmeester zijn keuringswerkzaamheden zo efficiënt mogelijk kan indelen, dit werkt kostenbesparend. Evenals in 2004 wordt bij bedrijven waar een extra bezoek van de keurmeester noodzakelijk is om de aangifte te regelen een extra bezoektarief van € 80,– in rekening gebracht (naast de uurtarieven).

Phytophthora ramorum inspecties Inspecties op aantastingen door Phytophthora ramorum blijven de nodige aandacht vragen. Controleer ook zelf regelmatig de partijen waardplanten op uw bedrijf op symptomen. Indien u verdachte symptomen aantreft dan dient u uw keurmeester in te lichten. Deze zorgt voor toetsing van een monster zodat kan worden vastgesteld of er inderdaad sprake is van een aantasting en er direct maatregelen genomen kunnen worden om verdere besmetting van uw bedrijf te voorkomen. Geconstateerd is dat het kan voorkomen dat er besmetting aanwezig is in plantgoed afkomstig uit het buitenland. In dit geval is het zeer belangrijk dat verdachte symptomen direct worden gemeld bij Naktuinbouw. Er wordt dan via de PD aan de autoriteiten uit het betreffende land gemeld dat er een aantasting is aangetroffen. Deze kunnen dan maatregelen nemen om herhaling te voorkomen.

6 nieuws Rassen & Proeven

Isolatencollectie en resistentietoetsingen Met een uitbreiding van het team en de opbouw van een nieuwe isolatencollectie kan Naktuinbouw de groeiende vraag naar resistentietoetsingen de komende tijd aan. Richard Lüdlage, Marjan van Houwelingen, Daniël Deinum en Diederik Smilde. oor een groeiend aantal gewassen wordt actief veredeld voor resistenties tegen ziekten en plagen. Resistentie is in het toelatingsonderzoek bij groentegewassen (ten behoeve van registratie voor de nationale lijst en kwekersrecht) een belangrijk onderwerp. In het toelatingsonderzoek wordt onder meer de onderscheidbaarheid van nieuwe rassen getoetst. Een verschil in resistentie kan worden gebruikt als het enige onderscheid tussen een nieuw ras en het bestaande sortiment. Door resistentiekenmerken zo te gebruiken kan Naktuinbouw meer resistente rassen toelaten binnen gewasgroepen met een smalle genetische basis, wat bij veel groentegewassen het geval is.

V

met bedrijven en onderzoekers stelt Naktuinbouw vast welke differentiële rassen nodig zijn voor fysio-determinatie. Deze differentiële rassen zijn ook voor nietaangeslotenen verkrijgbaar.

Check Door de isolatencollectie hoopt Naktuinbouw dat de resistentietoetsen die op de bedrijven worden uitgevoerd niet meer herhaald hoeven worden bij Naktuinbouw. Dit is de huidige

praktijk voor toelatingsonderzoek voor de nationale lijst van groentegewassen. Daarbij wordt wel steekproefsgewijs gekeken of de resultaten van Naktuinbouwtoetsen overeenstemmen met die van bedrijven. Dit wordt onder andere gedaan in jaarlijkse ringtoetsen die via Plantum NL worden georganiseerd.

toetsen uit ten behoeve van kwekersrechtaanmeldingen, of op verzoek tegen een aantrekkelijk tarief. Op speciaal verzoek kunnen ook nieuwe toetsen ontwikkeld worden voor resistenties die mogelijk in de toekomst worden opgenomen in het registratieonderzoek.

Uitbreiding team Nieuwe toetsen Naktuinbouw voert daarnaast zelf een groot aantal resistentie-

Om al deze taken aan te kunnen is het kleine team Resistentie van Rassen & Proeven onlangs

verdubbeld door de komst van Diederik Smilde (fytopatholoog) en Daniël Deinum. Het team Resistentie is door deze uitbreiding in staat om aan de groeiende vraag naar betrouwbare resistentietoetsingen te voldoen.

Meer weten? Stuur een e-mail aan [email protected] of neem contact op met Diederik Smilde, tel. (071) 332 62 07.

Vaste Planten nieuws Een promotieflyer en een

Goede isolaten Veredelingsbedrijven staan voortdurend in contact met de praktijk. Zij zijn er vaak vroeg bij wanneer een nieuw, schadelijk, fysiologisch ras (‘fysio’) van een ziekte of plaag optreedt. Wanneer bedrijven met verschillende isolaten werken ontstaat een sterke behoefte aan fysio-determinatie met behulp van een nieuw fysio-differentiërend ras, en aan veilige opslag van de isolaten. Alleen met complete informatie en betrouwbaar materiaal kan goed veredeld worden. Naktuinbouw speelt op dit gebied een belangrijke rol, omdat ook bij de registratie van rassen alleen met goed beschreven isolaten gewerkt kan worden.

Back up Naktuinbouw stelt niet alleen eisen aan de isolaten of stammen van ziekten en plagen die gebruikt mogen worden voor de officiële beschrijving van nieuwe rassen, maar werkt ook met de bedrijven samen. Daarom heeft Naktuinbouw besloten om een isolatencollectie op te zetten van en voor een groep van veredelingsbedrijven die samenwerken via Plantum NL. Deze isolatencollectie bevat in principe alle isolaten die nodig zijn voor het lopende en toekomstige registratieonderzoek. Voor de aangesloten bedrijven fungeert deze collectie als een veilige back-up van hun eigen isolaten en een betrouwbare bron van isolaten die zij nog niet in eigen bezit hebben. In overleg

(digitale) nieuwsbrief worden als middel ingezet om nog meer over de Moederplantentuin te vertellen aan het vak en (professionele) liefhebbers van vaste planten.

e Moederplantentuin bestaat nu vier jaar. Deze komt inmiddels goed tot haar recht. In de tuin staan de 3.000 meest verhandelde rassen en soorten vaste planten, waarvan de rasechtheid of soortechtheid is vastgesteld. Om de tuin beter onder de aandacht van vakgenoten te brengen is er een promotiecampagne gestart. Inmiddels is er een flyer en een nieuwsbrief in het Nederlands en het Engels ontwikkeld.

Fotografie / eigen sortiment

De flyers en nieuwsbrieven zijn te vinden op de website: www.naktuinbouw.nl (zie Rassen & Proeven / Moederplantentuin). Op deze site is ook een volledig namenoverzicht te raadplegen waarin de definitief beschreven rassen zijn weergegeven. De flyers en Nederlandse nieuwsbrief zijn onlangs verstuurd aan alle vaste plantenkwekers en overige professionele liefhebbers.

toelatingsonderzoek voor groentegewassen. Er gebeurt

D

Inmiddels zijn er fotografen benaderd om tegen betaling foto’s van de planten in de Moederplantentuin te maken. Geïnteresseerden kunnen zich hiervoor nog melden. Verder wordt plantenkwekers de

mogelijkheid geboden om hun eigen sortiment te tonen op een naast de Moederplantentuin gelegen perceel.

Meer weten? Open middagen De tuin is open voor vakbezoek op iedere woensdagmiddag gedurende het bloeiseizoen. Voor

Rassen & Proeven doet meer... Rassen & Proeven wordt meestal geassocieerd met

echter nog veel meer binnen deze Naktuinbouw-eenheid. et boomkwekerijsortiment is in handen van één van onze gewasspecialisten. Nacontrole onderzoek is van belang bij zowel groenten als bloemen. Ook voor bloemen wordt er klachtenonderzoek verricht. Het team Keuringen Boomkwekerij-

H

een compleet overzicht met data kunt u terecht op de website van Naktuinbouw.

gewassen laat jaarlijks monsters planten en onderzoeken naar aanleiding van vragen uit de praktijk. Zo is er dit jaar een proef met Lavandula angustifolia ‘Munstead’ van verschillende herkomst. Op verzoek voert Rassen & Proeven ook voor bedrij-

Vragen of opmerkingen over de moederplantentuin kunt u richten aan: moederplantentuin@ naktuinbouw.nl

ven proeven uit om de rasechtheid en de raszuiverheid vast te stellen. In samenwerking met de Stichting Keurmerk Bloembollen Holland en de Bloembollenkeuringsdienst heeft Naktuinbouw een proef voor vaste planten opgezet waarin producten op opkomst, bloeibaarheid, rasechtheid en raszuiverheid worden beoordeeld. Daarnaast onderhoudt Rassen & Proeven de hierboven genoemde “Moederplantentuin”. Ook worden in opdracht van de EU monsters geplant en beoordeeld.

7

Prima initiatief! Begin jaren negentig is International Seed Health InitiativeVegetables (ISHI-Veg) ontstaan uit een groep technici van groentezaadbedrijven die zich binnen hun bedrijven bezig hielden met de ontwikkeling van zaadgezondheidstoetsen.

opgezet. Hierin worden besmette partijen, met verschillende niveaus, ingezameld en beschikbaar gesteld voor deze doeleinden. Deze zadenbank wordt nog steeds verder uitgebreid; onder meer ook voor NAL. In een voorstudie wordt de toets uitgebreid getest met bijvoorbeeld referentiemateriaal en aan de hand van deze resultaten wordt de opzet statistisch doorgelicht en waar nodig aangepast. In dit kader heeft Naktuinbouw al diverse ringtoetsen georganiseerd zoals voor: Pea Early Browning Virus in combinatie met Pea Seedborne Mosaic Virus.

Review Een andere activiteit binnen deze technische groep van ISHI-Veg is het opnieuw kritisch beoordelen (review) van de huidige methoden. Alle bestaande methoden zijn aan de hand van een aantal vaste criteria gereviewd om vervolgens in een passend format gegoten te worden. Naktuinbouw-medewerker Petra Remeeus, tevens Plan-coördinator

aadbedrijven waren en zijn er niet op uit hun concurrentiekracht te meten op basis van hun toetsmethodieken. Sterker nog, het is juist goed als iedereen dezelfde kennis en technologie inzet om het product te controleren, zo is de gangbare filosofie.

Z ITG

De ISHI-Veg organiseert jaarlijks een vergadering waarin onder andere de vorderingen van elke ITG (International Technical Group) besproken worden. Deze technische groepen zijn gerelateerd aan een gewasgroep en hierin staat het valideren van methodes centraal.

Validatie Validatie is het objectief beoordelen of de kwaliteit van een toets toereikend is. Het valideren van een methode gebeurt via een opgezet stappenplan en wordt afgesloten met het organiseren van een ringtoets. Hiervoor zijn verschillende stappen cruciaal, zoals het beschikbaar zijn van voldoende natuurlijk besmet zaad, voldoende ervaren deelnemers, een goedgekeurd testplan, enz. Omdat er een tekort is aan natuurlijk besmet zaad – en het de voorkeur heeft om deze validatie met natuurlijk besmet zaad uit te voeren – heeft Naktuinbouw een zogenaamde ‘zieke zadenbank’

Voorlichting over Hosta Virus X De recente ontwikkelingen op het gebied van Hosta Virus X, zijn in juni op een gezamenlijke voorlichtingsbijeenkomst aan de orde geweest. p deze middag, welke georganiseerd was door de overleggroep ‘Hosta Virus X’ (PPO, Vereniging van Vaste plantenkwekers, KBGBB en Naktuinbouw), zijn de resultaten uit het tot nu toe uitgevoerde onderzoek gepresenteerd en is de keuringsaanpak door Naktuinbouw toegelicht. Alle bij Naktuinbouw bekende kwekers van Hosta waren voor deze middag uitgenodigd.

O

Meer weten? Kon u niet aanwezig zijn op deze middag en/of heeft u belangstelling voor aanvullende schriftelijke informatie over de prestaties dan kunt u contact opnemen met het team Keuringen Boomkwekerijgewassen te Raamsdonksveer, tel. (0162) 51 14 00 of e-mail: [email protected]

De rol van Naktuinbouwmedewerkers Petra Remeeus, teamleider Laboratorium Zaadanalyse van Naktuinbouw heeft de functie van ISHI-veg plan-coördinator. Een belangrijke rol bij de afstemming en coördinatie van de vele onderzoeksprojecten en activiteiten. Daarnaast is onderzoeker Harrie Koenraadt voorzitter van de International Technical Group: Bean.

Meer weten? Meer informatie over de activiteiten van ISHI-Veg zijn beschikbaar via de website van ISF: www.worldseed.org U kunt ook met Petra Remeeus contact opnemen. E-mail: [email protected] of tel. (071) 332 62 02.

Nieuwe vakopleidingen ‘Ken je bedrijfstak Bloemisterijgewassen’ en ‘Bemonstering van zaden’ (Engelstalig) zijn twee nieuwe vakopleidingen binnen het pakket dat Naktuinbouw biedt. Beide opleidingen gaan dit najaar van start. n september wordt voor de eerste maal de vakopleiding ‘Ken je Bedrijfstak Bloemisterijgewassen’ gehouden. De opleiding is zo ontworpen dat het een aantrekkelijke blikverruiming biedt voor met name de nieuwe medewerkers van veredelings- en vermeerderingsbedrijven in de sierteeltsector. Deze parallel-opleiding van ‘Ken je Bedrijfstak Groente- en bloemzaden’ vindt plaats bij Naktuinbouw te Roelofarendsveen. De opleidingsdag is van 13.00 uur tot ongeveer 21.00 uur. Het totale vakopleidingenpakket van Naktuinbouw voorziet dit jaar nog in zes opleidingen, waaronder een nieuwe Engelstalige opleiding ‘Bemonstering van zaden’.

I

Vakopleiding

Datum

Dagdelen

Kosten excl. btw

Aantal deelnemers (minimum / maximum)

Zaadanalist

start 27 september

21

Module afhankelijk

8 - 12 personen per module

Bemonstering van planten en partijen

14 september

3

€ 470,–

8 - 12 personen

Ken je bedrijfstak Groente- en bloemzaden

19 september

2

€ 180,–

15 - 20 personen

Ken je bedrijfstak Bloemisterijgewassen

22 september

2

€ 180,–

15 - 20 personen

Bestaande opleidingen

Laanboomteelt

medio oktober

8

€ 800,–

8 - 12 personen

Bemonstering van zaden (Engelstalig)

september/oktober *) 3

€ 590,–

8 - 10 personen

In het eerste kwartaal zijn de vakopleidingen ‘Ken je Bedrijfstak

*) Onder voorbehoud, bij voldoende deelname.

Groente- en bloemzaden’ en Bemonstering van zaden (Nederlandstalig) gegeven. De opleiding Aardbeiplantenselecteur is op woensdag 20 mei gestart. Deze opleiding bestaat vervolgens nog uit drie cursusdagen op diverse locaties. De opleiding Laanbomenteelt is momenteel ‘aan de gang’ en wordt één dezer dagen, met een praktijken theorie-examen, afgerond. Naast de reguliere opleidingen hebben al enkele ‘in company’ opleidingen plaatsgevonden.

Meer weten? Op website www.naktuinbouw.nl vindt u aanvullende informatie, de aanmeldingsformulieren en het opleidingsoverzicht. Aanmelden voor een opleiding of informatie-aanvraag kan via e-mail: [email protected]

nieuws Laboratoria / Keuringen / Vakopleidingen

ISHI-Veg:

8 nieuws Corporate / Keuringen

Klachten?

Koninklijke onderscheiding

aktuinbouw beschikt over een klachtenprocedure welke wordt toegelicht op: www.naktuinbouw.nl (‘Serviceloket’). Ook is hierover een folder verschenen die u kunt downloaden of opvragen bij de klachtencoördinator. Deze is te bereiken via tel. (071) 332 62 22 of e-mail: [email protected] Het Stichtingsbestuur van Naktuinbouw kunt u bereiken via e-mail: [email protected]

N

Jan van Leeuwen Vanwege zijn zeer grote verdiensten voor de gemeenschap in Oudenbosch, zijn vele bestuursactiviteiten en met name ook inzet in organisaties in de boomkwekerij heeft Naktuinbouw-bestuurslid Jan van Leeuwen op 29

Select Plant® internationaal

april jl. de onderscheiding ‘Ridder in de orde van Oranje Nassau’ ontvangen. Ook Naktuinbouw is er trots op (weer) een ridder in de bestuurlijke gelederen te hebben.

Jaarrekening 2004 voldoet aan de ZBO-eisen Per februari 2003 ontving Naktuinbouw van het Ministerie

instructie dat de financiële verantwoording een expliciet

ING ZB

0-

PR O

oordeel van de accountant moet omvatten inzake de

EK

4 200 RR JAA

rechtmatige besteding en inning van publieke middelen.

EN

OF

04

van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) de

it is een ‘consigne’ (opdracht) welke rechtstreeks afkomstig is uit de recent gewijzigde comptabiliteitswet. Deze instructie was niet alleen aan Naktuinbouw gericht maar ook aan alle andere onder LNV vallende ZBO’s en RWT’s (Rechtspersonen met een Wettelijke Taak).

D

Dit verlangen van LNV sluit naadloos aan bij de transparantie die Naktuinbouw zichzelf oplegt: scheiding (in organisatorische én financiële zin) van de publieke (wettelijke) taak en de overige werkzaamheden. De begroting over het jaar 2004 werd eerder al volgens een nieuw concept opgesteld, namelijk in

de driedeling Wettelijke Taak (WT), Overige Wettelijke Taken (OWT) en Dienstverlening, ieder met een gescheiden financiële huishouding. Op deze begrotingsopzet werd van de minister van LNV instemming verkregen. Met het opleveren van de jaarrekening over 2004, vergezeld van de verklaring van de externe accountant, inhoudende de expliciete vermelding dat aan de bedoelde eisen van de comptabiliteitswet wordt voldaan, is de kroon op het werk van de financiële transparantie gezet. In de vorige editie van Naktuinbouwnieuws is over de cijfers in de jaarrekening gepubliceerd.

Xanthomonas fragariae Keuringsaanpak aardbeiplanten 2005 In de afgelopen jaren is de aardbeiensector regelmatig geconfronteerd met aantastingen door Xanthomonas

vervolg van pag. 1 door middel van monstername en toetsing, van virusziekten in een partij planten of gewas. Het betreffende teeltmateriaal kan worden ingedeeld in klasse A (maximaal 10% viruszieke planten) of klasse E (maximaal 2% viruszieke planten) en verhandeld met een Select Plant®-partijcertificaat. De keuringen voor kasrozen vinden plaats op gewassen die worden gebruikt voor de productie van enthout of stekhout. Hierbij is specifieke aandacht

voor zichtbare aantastingen van virussen, Agrobacterium tumefaciens en schimmelziekten. Teeltmateriaal (stekhout of enthout) kan met een Select Plant®-partijcertificaat worden verhandeld.

Meer weten? Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Dick van Pouderoijen, teammanager Keuringen Bloemisterijgewassen: [email protected]

Aangeslotenen overzicht Op website www.naktuinbouw.nl zijn nieuwe overzichten te raadplegen aangaande de aangesloten bedrijven. Naast naam en woonplaats staan nu ook de adresgegevens en de telefoonnummers vermeld in de lijsten.

De lijsten zijn gemaakt in een pdf-bestand, zodat deze ook eenvoudig is te downloaden en te printen. De lijsten voor Bloemisterij-, Boomkwekerij- en Groentegewassen zijn te vinden onder het kopje ‘Keuringen’.

fragariae. De vorig jaar vastgestelde keuringsaanpak blijkt in de praktijk goed te werken. n overleg met de Plantenziektenkundige Dienst is besloten om voor 2005 geen wijzigingen aan te brengen in de keuringsaanpak. Alle producenten van

I

aardbeiplanten zijn vorig seizoen op de hoogte gebracht over de keuringsaanpak die dus ook voor 2005 geldt.

agenda Redactie: Naktuinbouw Postbus 40, 2370 AA Roelofarendsveen Alfred Klaver, afdeling Communicatie tel. (071) 332 61 63 / fax (071) 332 63 56 e-mail: [email protected]

Druk: Drukkerij Hijbeek, Dordrecht

Basisontwerp: Arno Geels & Lucie Vijverberg, Den Haag

Bestuur: Bestuur Naktuinbouw Bijeenkomst oud-bestuursleden Bestuur Naktuinbouw Sectorbestuur Groentegewassen Sectorbestuur Bloemisterijgewassen Sectorbestuur Boomkwekerijgewassen Bestuur Naktuinbouw Adviescommissies: 6 september Bosbouwkundigteeltmateriaal 15 september Aardbeiplanten 25 oktober Aardbeiplanten 26 oktober Fruitgewassen 27 oktober Groenteplanten / Groentezaden Overige: 13 oktober Begeleidingscommissie Plantsjalotten 1 november Naktuinbouw Elite® Siergewassen 10 november Naktuinbouw Select Plant® Asperge 24 juni 1 juli 20 oktober 22 november 22 november 29 november 8 december