KNIPSEL-KNIPSELS MEI 2011 Train lichaam én geest, dat helpt tegen angst en burn-out Medicijngebruik en arbeidsverzuim van patiënten met stress- en angstklachten dalen spectaculair door psychosomatische oefentherapie. Ook kunnen zij beter omgaan met factoren die hun klachten veroorzaken. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek van het Nederlands Paramedisch Instituut. Psychosomatische oefentherapeuten behandelen stressgerelateerde klachten en onbegrepen pijnklachten met therapeutische gesprekken en cognitieve gedragstherapie. Ook krijgen patiënten ontspannings-, adem- en aandachtstraining en expressieoefeningen, het zogenoemde therapeutisch lichaamswerk..... Van Berkel is ‘buitengewoon verrast’ over de resultaten van het onderzoek. ‘Bij alle patiënten waren de klachten na de behandeling afgenomen. Negentig procent gaf aan dat de gezondheidsproblemen sterk waren verbeterd. Bron: Psy.nl, 3 mei 2011. Raad van State verbiedt inzage suïcideverslag Een echtpaar mag het suïciderapport van hun dochter die bij De Gelderse Roos in behandeling was niet inzien. Dat heeft de Raad van State onlangs bepaald. Volgens hoogleraar gezondheidsrecht Johan Legemaate moeten nabestaanden een andere weg bewandelen. ‘Inzage in het patiëntendossier kan soms wel.’.... Bron: Psy.nl, 3 mei 2011. ‘We moeten vrienden worden met de patiënt’ Professor Xavier Amador van de Colombia University in New York vond een manier om schizofrene patiënten zonder ziekte-inzicht toch over te halen in behandeling te gaan. 'Deze strijd win je niet met argumenten.' Zeven jaar lang maakte psychiater Xavier Amador ruzie met zijn schizofrene broer Henry. Amador probeerde hem te helpen, Henry wilde geen hulp. Want Henry was niet ziek. Vond Henry. ‘Hij werd gemiddeld vier keer per jaar opgenomen in het ziekenhuis’, vertelt Amador. ‘Dan zei hij braaf ja en amen tegen de doktoren, en beloofde zijn medicijnen te slikken. Eenmaal thuis gooide hij ze meteen in de prullenbak. Hij loog tegen mij en de dokters, hij deed mijn moeder veel verdriet. Ik dacht dat hij een verschrikkelijk persoon was geworden.’ Schizofrene patiënten die hun ziekte ontkennen, worden 'lastige' patiënten genoemd, weet Amador. Ze willen niet behandeld worden, ze komen niet op afspraken en ze nemen hun medicijnen niet. Na een jaar slikt de helft van de schizofrene patiënten hun medicijnen niet meer, na twee jaar is driekwart ermee gestopt.... ‘Ironisch genoeg door niet meer te proberen de patiënten ervan te overtuigen dat ze ziek zijn. Dat meningsverschil wordt namelijk een obstakel in de relatie. ... Zelfs al behandelde ik hem met respect, iedere keer als ik vertelde dat hij ziek was, beledigde ik hem. Ik heb in de loop der jaren een methode gevonden om over dat obstakel heen te springen. Deze methode, LEAP, bestaat uit vier stappen: luisteren, inleven, overeenkomen en samenwerken (Listen, Empathise, Agree, Partner).’... ‘Ik luister wat de patiënt te zeggen heeft en laat blijken dat ik hem begrijp: “Ok, dus je weet zeker dat je niet ziek bent, het échte probleem is dat er een chip in je hoofd
is geplaatst.” Ik leef me in: “Dat moet heel naar voor je zijn, dat niemand je gelooft.” Dat meen ik echt. Deze mensen zijn ontzettend eenzaam. Hoe zou jij het vinden als niemand je zou geloven, terwijl jij honderd procent zeker weet dat je gelijk hebt? Vervolgens ga ik op zoek naar zaken waar we het wél over eens zijn. Wat wil de patiënt graag? Hij wil het ziekenhuis uit, een baan, goede nachtrust. Daarbij kan ik hem helpen. We gaan samenwerken om die doelen te bereiken. Als hij medicijnen neemt, zal hij zich minder zorgen hoeven te maken over de CIA die hem 's nachts uit zijn slaap houdt. Bovendien zullen de mensen minder bang voor hem zijn, omdat hij niet meer hardop tegen zijn stemmen praat. Dat zal het makkelijker maken om een baantje te vinden.’... Gebrek aan ziekte-inzicht is namelijk een symptoom van de ziekte schizofrenie. Wetenschappelijk onderzoek is daar heel duidelijk over, er is ook een officiële naam: anasognosia. In de DSM IV staat dan ook beschreven dat dit een kenmerk van de ziekte is, en geen onwil of manier om met de ziekte om te gaan.’.... Bron: Psy.nl, 3 mei 2011. Rijks-app voor meldcode kindermishandeling Onlangs is de eerste rijks-app verschenen waarmee de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling kan worden gedownload. De app geeft in stappen weer wat mensen kunnen ondernemen als ze huiselijk geweld of kindermishandeling vermoeden. Bron: Mentaal Alert, 17 mei 2011. ‘Onze kinderen worden de dupe van dit kabinet’ In een brief aan minister Van Bijsterveldt van Onderwijs roepen ouders van kinderen met adhd en/of autisme haar op de komende bezuinigingen op het passend onderwijs terug te draaien. Zij voorzien groeiende ellende voor hun kinderen.... Het Ouderplatform Verontruste Ouders is onlangs opgericht uit bezorgdheid over alle voorgenomen bezuinigingen op de ambulante begeleiding van kinderen met psychische stoornissen. In een brief aan de bewindslieden van het ministerie van OCW wijzen de ouders op de gevolgen van het wegvallen van begeleiding voor hun kinderen. Die zullen bij gebrek aan ondersteuning uit het onderwijs verdwijnen, ouders zullen hun baan moeten opzeggen en zelf thuis begeleiding en les moeten geven. Bron: Psy.nl, 19 mei 2011 Liesbeth Reitsma overleden Liesbeth Reitsma, onvermoeibaar voorvechter van de cliënten- en familiebeweging in de ggz is 13 mei plotseling overleden. Ze was medeoprichter van het Landelijk Platform GGz, waarin negentien belangenverenigingen uit de ggz zijn verenigd. Liesbeth Reitsma is 69 jaar geworden.... Het Landelijk Platform GGz omschrijft Liesbeth Reitsma als ‘een ikoon die als geen ander partijen en organisaties met elkaar in contact én in beweging wist te brengen. Ze was een strijdvaardige en doortastende persoonlijkheid die zich met hart en ziel inzette voor cliëntenrechten in de gezondheidszorg.’ Bron: Psy.nl, 19 mei 2011
High Care-consultatieteam voorkomt langdurige separaties GGZ Eindhoven heeft sinds eind vorig jaar een eigen High Care-consultatieteam. Het helpt behandelaars en patiënten wanneer ze vast dreigen te lopen. De ervaringen zijn positief. ‘De rol van de ervaringsdeskundige is essentieel’, zegt projectleider Erik Kuijpers. ‘En langdurige seperaties kunnen hierdoor worden voorkomen.' Als een afdeling tijdens een crisis ondersteuning nodig heeft, kan zij het High Careconsultatieteam inschakelen. Doel is de impasse te doorbreken en separeren te voorkomen. ‘Gemiddeld wordt het team nu eenmaal per week voor consultatie ingeschakeld’, zegt projectleider Kuijpers. ‘De resultaten tot nu toe zijn positief. Afdelingen die het team hebben ingeschakeld, zeggen achteraf dat het advies van het team nieuw perspectief biedt, waardoor een crisis wordt vlotgetrokken. Die ervaring horen we ook van patiënten.’... Het consultatieteam bestaat uit enkele psychiaters, verpleegkundigen en een ervaringsdeskundige.... Bron: Psy.nl, 19 mei 2011 VWS: bezuinigingen subsidies laten ruimte voor nieuw beleid Bundeling van krachten van patiënten- en gehandicaptenorganisaties is noodzakelijk. Professionelere organisaties van een voldoende grote omvang kunnen met minder, maar doelgerichtere subsidies blijven opkomen voor hun leden. Dit stellen minister Edith Schippers en staatssecretaris Marlies Veldhuijzen van Zanten (VWS) in een brief aan de Tweede Kamer. Eveneens geven zij vandaag in een brief invulling aan eerder afgesproken bezuinigingen op VWS-subsidies op onder andere leefstijlbeleid. Een omslag in gezondheidsbeleid gaat gepaard met nieuw subsidiebeleid. In totaal gaat het om een besparing van structureel ongeveer € 220 miljoen. Nederland kruipt uit een diep financieel-economisch dal. Bezuinigingen zijn nodig en iedereen moet daaraan bijdragen. Ons land telt ruim 200 patiënten-, gehandicaptenen ouderenorganisaties (PGO). Uit evaluaties en onderzoeken blijkt dat deze effectiever en efficiënter kunnen werken. De VWS-bewindslieden koppelen bezuinigingen aan een nieuwe visie op de toekomst van de organisaties en aan een nieuwe subsidiesystematiek, waarin organisaties een structurele financiële basis krijgen. Het nieuwe beleid is gericht op samenwerking en krachtenbundeling. Er is voor gekozen om patiënten- en gehandicaptenorganisaties te blijven subsidiëren, maar ouderenorganisaties ontvangen geen subsidie meer. Ouderen met een specifieke aandoening kunnen zich aansluiten bij een bestaande patiënten- of gehandicaptenorganisatie voor die aandoening.... Bron: Regeringsnieuws, 25 mei 2011 Op zoek naar het talent van de cliënt Het ‘strength model’ helpt psychiatrische patiënten zoeken naar hun kracht en talenten. Hulpverleners leren gericht vragen stellen en ook kansen buiten de ggz te benutten. Is de maatschappij inderdaad een ‘oase van mogelijkheden’? Het Trimbosinstituut onderzocht het bij GGZ Noord-Holland-Noord. Hoewel de strength-aanpak in Nederland vrij nieuw is, bestaat deze in de VS al sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw. De methodiek is voortgekomen uit
ontevredenheid over het toenmalige casemanagersmodel. Dat richt zich vooral op het in zorg houden van cliënten. Volgens de founding father van het strength-model, Charles Rapp, is het vooral ook belangrijk dat cliënten in hun eigen omgeving begeleiding krijgen die gericht is op hun wensen en talenten en het participeren in de samenleving. Deze aanpak stimuleert hulpverleners actief buiten de grenzen van de ggz te kijken naar aanknopingspunten voor de cliënt; zijn omgeving wordt beschouwd als een ‘oase van mogelijkheden’.... De strength-aanpak past uitstekend in de visie van herstelgericht werken, het recovery-model. Dat was ook de reden voor GGZ Noord-Holland-Noord om twee wijkteams volgens deze aanpak te laten werken. Het Trimbos-instituut onderzocht hoe dit uitpakte. Er deden 21 casemanagers en 89 cliënten mee aan het onderzoek. De cliënten geven de strength-aanpak een zeven. Bijna veertig procent van de cliënten zegt door deze aanpak meer sociale contacten gekregen te hebben. Ruim veertig procent zegt actiever te zijn geworden. Opvallend genoeg meten de onderzoekers geen duidelijke toename van het aantal sociale contacten en activiteiten buitenshuis.... Bron: Psy.nl, 25 mei 2011. Schizofreniepatiënten relativeren slechter Het ziekte-inzicht van schizofrenie patiënten hangt samen met hun sociale en emotionele vaardigheden. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Lisette van der Meer. De hersengebieden die betrokken zijn bij ziekte-inzicht en sociale en emotionele vaardigheden, blijken te overlappen. Van der Meer, die op 25 mei promoveert aan de Rijksuniversiteit Groningen, deed hersenonderzoek onder gezonde mensen, schizofrene patiënten en familieleden van mensen met schizofrenie. Ze concludeert dat een hersengebied dat betrokken is bij het inlevingsvermogen in een ander, bij schizofrene patiënten minder actief is dan bij gezonde mensen. Dit inlevingsvermogen is volgens Van der Meer van belang bij het ziekte-inzicht. ‘Als je je kunt verplaatsen in een ander, kun je ook van een afstandje naar jezelf kijken. Dit kan een beter ziekte-inzicht opleveren’, legt Van der Meer een mogelijke verklaring voor de samenhang tussen ziekte-inzicht en inlevingsvermogen uit.... Bron: Psy.nl, 25 mei 2011. Bezuinigingen verzwakken positie cliënten- en familieorganisaties ggz Het Landelijk Platform GGz is bezorgd over de bezuinigingsvoorstellen die het kabinet woensdag 25 mei jl. presenteerde. Veel lidorganisaties van het LPGGz krijgen te maken met kortingen op hun subsidie. Sommige zien zich in het voortbestaan bedreigd, andere zijn genoodzaakt hun activiteiten tot een minimum terug te brengen. De stem van cliënten en familieorganisaties in de ggz wordt daarmee verzwakt. Persbericht LPGGz, 27 mei 2011 Plan kabinet: meeste patiënten verliezen persoonlijke zorgbudget
Het kabinet gaat flink snijden in het persoonsgebonden budget (pgb). Slechts tien procent van de 130.000 mensen die nu een persoonsgebonden budget ontvangen om zelf zorg in te kopen, mogen dat budget behouden. Belangenverenigingen waarschuwen dat er voor veel patiënten geen alternatieven zijn. Het kabinetsplan om het aantal pgb’s te decimeren lekte maandag 30 mei uit in De Telegraaf. Het voorstel moet nog worden goedgekeurd door de ministerraad. Woensdag 1 juni vergadert het kabinet hierover. Per Saldo, belangenvereniging voor mensen met een persoonsgebonden budget, zegt echter van bronnen in Den Haag te hebben vernomen dat de coalitiepartijen VVD en CDA en gedoogpartner PVV hun handtekeningen al onder het akkoord hebben gezet.... Bijna 120.000 mensen zouden hun pgb verliezen. Een groot deel van hen bestaat uit psychiatrische patiënten, zegt Kamperman. Zij vormen ongeveer eenderde van alle mensen die een pgb ontvangen.... Volgens Per Saldo is er voor veertig procent van de mensen die hun budget mogelijk verliezen geen alternatieve zorg. Balans, de landelijke vereniging voor ouders met een kind met gedragsproblemen zoals autisme of adhd maakt zich dan ook grote zorgen, zegt woordvoerder Jolie Luijckx. ‘Het aanbod in de ggz is simpelweg niet toereikend. Veel ouders zijn dus afhankelijk van particuliere initiatieven, die zij kunnen bekostigen door het pgb..... Bron: Psy.nl, 31 mei 2011. Subsidies patiëntenorganisaties worden gehalveerd Patiëntenorganisaties in de ggz raken een fors deel van hun subsidie kwijt. Maar de koepel, Landelijk Platform GGz, heeft de wind mee en krijgt – in 2015 - weer 800.000 euro subsidie van het ministerie van Volksgezondheid. Eigen verantwoordelijkheid en krachten bundelen worden de leidraad voor patiëntenorganisaties. Vanaf 2015 krijgen ze daarom 18 miljoen euro minder subsidie van het ministerie. Dat schrijven minister Schippers en staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten in de brief Bundel je kracht, samen sterk aan de Tweede Kamer. De bewindslieden stellen dat ze grote waardering hebben voor het werk van al die vrijwilligers die zich inzetten voor patiëntenorganisaties. Maar ook dat het allemaal wel een tandje beter kan.... Een kernbegrip in de brief is dat er meer ‘massa’ moet ontstaan, doordat organisaties gaan samenwerken. In de nieuwe financiering wordt dat ook aangemoedigd. Organisaties die zich bundelen op een bepaald thema krijgen een voucher van 18.000 euro per organisatie. Minimaal zeven organisaties moeten zich op dat thema aaneensluiten, zodat er jaarlijks minstens 126.000 euro rond een thema beschikbaar is..... Afzonderlijke patiëntenclubs krijgen nu nog maximaal 120.000 euro per jaar voor activiteiten als lotgenotencontact en informatievoorziening. Dat bedrag wordt in twee jaar afgebouwd. In 2014 krijgen organisaties nog maar maximaal 35.000 euro. Tenminste als ze minstens honderd leden tellen.... Platform GGz opgewaardeerd Ook de financiering van de zogeheten koepels wordt bijgesteld. Gezamenlijk krijgen de Nederlandse Patiënten en Consumenten Federatie (NPCF), de CG-Raad (voor chronisch zieken en gehandicapten), de VG-Raad (verstandelijk gehandicapten) en het Landelijk Platform GGz in plaats van de 9 miljoen euro nu, 4 miljoen in 2015.
Voor het Platform GGz en de VG-Raad betekent dit dat hun subsidie weer wordt opgehoogd naar het niveau van 2010: 800.000 euro elk. De pijn zit bij de NPCF en de CG-Raad die in 2015 ieder 1,2 miljoen euro krijgen.... Daarnaast krijgen de koepels een extra subsidie van 1,5 miljoen in 2013 en 2 miljoen in 2015 als ze gezamenlijk de regie voor de patiënten en cliënten op zich nemen in het nog op te richten Kwaliteitsinstituut. Voor de professionalisering van de organisaties blijft ook geld beschikbaar: tot 2013 krijgt PGOsupport daar 1,9 miljoen euro voor... Bron: Psy.nl, 31 mei 2011.