Klimaatverandering. en het effect op weerfenomenen en verzekeringen. Kristof Van Tricht

Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen en verzekeringen Kristof Van Tricht KU Leuven Departement aard- en omgevingswetenschappen Afdeling Geografie, weer- en klimaatgroep

Klimaatverandering?

Juni 2014

Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Klimaatverandering?


Klimaatverandering?

15 jaren sinds 2000 in top 20 warmste jaren ooit Een kans van 1 op 1,5 biljard

Bron: De Redactie


Klimaatverandering?


Weer- en klimaat KU Leuven http://ees.kuleuven.be/geography/rcs/

Klimaatverandering? Relevantie voor verzekeraars? - Sinds 1980 zijn uitbetalingen voor weercatastrofes elke 10 jaar meer dan verdubbeld - Onzekerheid – inherent aan klimaatverandering – is de achilleshiel van het verzekeringswezen Verzekeringswezen als wereldwijde integrator van impacts over alle sectoren van de economie Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Klimaatverandering?

Inhoud 1.

Spreken over klimaatverandering

2.

Klimaatverandering: de wetenschap – –

De feiten Projecties voor de toekomst

3.

Implicaties voor weerfenomenen in België

4.

Implicaties voor verzekeringen

5.

En nu?

6.

Conclusies



“Hoe heet was de zomer van 2012?” • 2012 was niet de heetste zomer • De 5 koudste zomers wel vóór 1924 • De 5 warmste zomers wel ná 2001

Thomas Stocker, IPCC



Van nature een moeilijk onderwerp…



Van nature een moeilijk onderwerp… -

Overdosis informatie Geen labo-experimenten mogelijk Klimaat verandert altijd We ervaren het weer

Klimaatverandering ≠ het weer Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen


… en toch heeft iedereen een mening!



Dit begint al met de definitie van klimaatverandering! “Klimaatverandering is een significante en blijvende verandering in de statistische distributie van weerpatronen over periodes van tientallen tot miljoenen jaren” (Wikipedia)


Spreken over klimaatverandering Verandering van het gemiddelde Geen individuele events Verandering van de variabiliteit Statistieken !

Verandering van de symmetrie Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen


Klimaatverandering is hier en nu!

http://www.collective-evolution.com/


Inhoud 1.


2.



3.


4.


5.

En nu?

6.

Conclusies


Klimaatverandering: de feiten Klimaatverandering is het resultaat van een netto onevenwichtige stralingsbalans

Klimaat is in evenwicht

Meer energie komt binnen

Minder energie komt binnen Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Klimaatverandering: de feiten

Het systeem streeft steeds naar een evenwicht…

… dus moet de temperatuur van de aarde omhoog = “ de opwarming van de aarde”



Dus het klimaat warmt momenteel op… “Het klimaat verandert altijd”;

Maar nu gaat het wel onrustwekkend snel…


James Balog


Klimaatverandering: de feiten Op 27 september 2013 publiceerde het IPCC zijn vijfde klimaatrapport: - Bundeling van 9200 wetenschappelijke publicaties - Grotere “zekerheid” van gerapporteerde cijfers - Zou nu stilaan hét bewijs moeten vormen Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Klimaatverandering: de feiten Een voorbeeld van een driver voor klimaatverandering Stijgende CO2 concentraties

Voorbeelden van de effecten van klimaatverandering Veranderingen in de temperaturen Veranderingen in de neerslag Smelten van ijskappen en gletsjers en stijging zeeniveau Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Klimaatverandering: de feiten Stijgende CO2 concentraties



Vanwaar komt die extra energie plots?



H2O, CO2, …

= “Het broeikaseffect” Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen


AR5, IPCC 2013


Klimaatverandering: de feiten CO2 is het belangrijkste uitgestoten broeikasgas De steeds hoger wordende concentraties zijn het gevolg van menselijke activiteiten “Amerikaanse meteorologen melden dat op 9 mei 2013 voor het eerst in drie miljoen jaar de grens van 400 ppm (deeltjes per miljoen) is bereikt. Een inktzwarte mijlpaal.” (Scientias, 2013)

- Op ca. 250 jaar tijd is de CO2 concentratie met 30% gestegen - We stoten jaarlijks 12 ton per Belg uit! - Wereldwijd jaarlijks ca. 30 miljard ton Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Klimaatverandering: de feiten CO2

NOAA


Klimaatverandering: de feiten Maar ook zeker het effect van CH4 mogen we (in de toekomst) niet vergeten!

Veeteelt Permafrost

Schaliegas Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Klimaatverandering: de feiten Veranderingen in de temperaturen

Europese hittegolf, 2006


Klimaatverandering: de feiten Geobserveerde verandering in temperatuur tussen 1901 en 2012

AR5, IPCC 2013


Klimaatverandering: de feiten Veranderingen in de neerslag


Klimaatverandering: de feiten Warmere temperaturen +1°C = +7 % waterdamp

Meer waterdamp in de atmosfeer Veel moeilijker te voorspellen

Meer neerslag Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Klimaatverandering: de feiten Geobserveerde verandering in neerslag

Meer neerslag in Europa AR5, IPCC 2013


Klimaatverandering: de feiten Geobserveerde trends in België:  Sinds 1833 is België 2°C warmer geworden (gemiddeld), 0.9°C in de laatste 20 jaar  Sinds 1833 een verhoging van de jaarlijkse neerslag in Ukkel met 7% (momenteel zo’n 5 mm per decennium)  Stijgende tendens voor jaarlijkse (meerdaagse) extreme neerslaghoeveelheden, vooral tijdens de winter 5e nationale mededeling klimaatverandering Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Klimaatverandering: de feiten Degradatie van ijskappen en gletsjers

Upsala gletsjer, Patagonië

Belang van ijs volume! Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen



Klimaatverandering: de feiten Globaal gemiddelde zeeniveau verandering

AR5, IPCC 2013


Projecties voor de toekomst Maar wat zegt de toekomst? (en in hoeverre kunnen we dit weten?)


Projecties voor de toekomst Klimaatmodellen stellen ons in staat projecties voor de toekomst te creëren

- Voor lange-termijn projecties: scenario’s - Globale projecties relatief betrouwbaar. Wikipedia Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Projecties voor de toekomst Op globale schaal


Projecties voor de toekomst Wereldgemiddelde temperatuurverandering

AR5, IPCC 2013


Projecties voor de toekomst Oceaan warmt heel traag op en CO2 blijft lang in atmosfeer: ook bij stabilisatie van CO2 concentratie zal aarde nog blijven opwarmen


Projecties voor de toekomst Wereldwijd toenemende neerslag, maar veel verschillen per regio en seizoen Verandering in gemiddelde neerslag (2081-2100 t.o.v. 1986-2005)

AR5, IPCC 2013


Projecties voor de toekomst Gemiddelde zeeniveau stijging tot 90 cm tegen 2100

AR5, IPCC 2013


Projecties voor de toekomst En voor België?


Projecties voor de toekomst Tegen het einde van de 21ste eeuw: -

1.5°C tot 4.4°C warmer in de winter 2.4°C tot 7.2°C warmer in de zomer Tot 22% meer neerslag in de winter Tot 25% minder neerslag in de zomer (maar áls het regent, dan meteen heviger!) - Frequentie extreme events neemt toe

Vijfde nationale mededeling over klimaatverandering (2009)


Projecties voor de toekomst Tegen het einde van de 21ste eeuw:

- Kans op ernstige hittegolven zal sterk toenemen - Eén zomer op twee zou minstens zo warm kunnen zijn als zomer van 2003

Vijfde nationale mededeling over klimaatverandering (2009)


Projecties voor de toekomst België: 60– 90 cm stijging zeeniveau tegen 2100, maar nog grote onzekerheid 63.000 ha onder zeeniveau

En secundaire effecten!

Département de Géographie, UCL Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Projecties voor de toekomst Zijn we voorbereid? • Het Sigmaplan ter bescherming van het bekken van de Zeeschelde is momenteel voorzien op 60 cm zeespiegelstijging • Hoe lang zal dit een veilige marge blijven?


Inhoud 1.


2.



3.


4.


5.

En nu?

6.

Conclusies


Implicaties voor het weer

Klimaatverandering

Veranderende weerfenomenen

Meer “extreme events”

Meer schade allerhande Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Implicaties voor het weer


Implicaties voor het weer Impacts voor België in eerste instantie Meer overstromingen Meer hittegolven Grotere rukwinden en noodweer

Gezondheidsproblemen Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Implicaties voor het weer Meer overstromingen - Vaker winterse overstromingen in een groot deel van Europa (EEA, 2005) - Exacte voorspellingen zeer moeilijk - Meer regen op vaak kortere tijd

Ook de ruimtelijke ordening Speelt hier een heel belangrijke rol !


Implicaties voor het weer Cfr. Somme rivier (Frankrijk) 2001 -

Gevolg van overvloedige regenval in de winter 1100 personen geëvacueerd ca. 150 miljoen euro schade Duur van de ramp (2 maanden!) toegeschreven aan stijging grondwater


Implicaties voor het weer Meer hittegolven Paradoxaal genoeg neemt de kans op waterschaarste in de zomer eveneens toe!

Kalmthoutse heide, 2011 Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Implicaties voor het weer Gevolgd door noodweer?

Onweer, juli 2011

Pukkelpop, 2011


Implicaties voor het weer Grotere rukwinden - Sommige studies voorspellen een toename van diepere depressies in onze gebieden (vb. Leckebusch et al., 2004) - Dit gaat gepaard met meer “extreme windstoten” en bijhorende schade


Implicaties voor het weer Toenemende gezondheidsproblemen - Weerextremen gaan vaak gepaard met gezondheidsproblemen - Extreme temperaturen en luchtkwaliteit brengen veel kosten met zich mee voor gezondheidszorg


Implicaties voor het weer Een concreet voorbeeld uit 2050


Implicaties voor verzekeraars En wie moet opdraaien voor de schade?


Inhoud 1.


2.



3.


4.


5.

En nu?

6.

Conclusies


Implicaties voor verzekeringen -

Schade aan gebouwen Inboedelschade Waterschade Schade aan machinepark, kantoorapparatuur - Schade aan voertuigen - …


Implicaties voor verzekeringen - Schade aan gebouwen in oprichting, kunstwerken in opbouw (polis alle bouwplaatsrisico’s) - Schade aan inboedel musea en inkomstenderving (polis alle risico’s kunst) - Schade aan vaartuigen



Annulering evenementen Productiestilstand Inkomstenderving Vertraging bij leveringen door tekort aan producten/materialen - Schade door uitvallen energievoorzieningen - … Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen


Medische onkosten Hospitalisatie Levensverzekering Gewaarborgd inkomen Schuldsaldo Aansprakelijkheid


Implicaties voor verzekeringen En nog extra uitgaven door onder meer: -

Expertisekosten Erelonen advocaten Extra personeel schadebeheer Extra communicatie info makelaars, klanten, media, overheid…


Implicaties sociale zekerheid - Uitkeringen arbeidsongeschiktheid door ziekte of ongeval te wijten aan klimatologische omstandigheden - Medische onkosten - Uitkeringen wegens technische werkloosheid Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Implicaties voor overheid - Infrastructuur schade - Kunstwerken (bruggen, sluizencomplexen) - Openbare werken in uitvoering - Openbare gebouwen, … - Parken, bossen, … - … MEESTAL NIET VERZEKERD! Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Implicaties voor Captive’s Multinationals en grote bedrijven richten Captive’s op waarin zij provisies storten voor mogelijke schadegevallen/ catastrofes. Reserves dienen aangesproken te worden om gevolgen van de schades te financieren.


Implicaties voor landen tuinbouwsector

-

Schade aan gewassen , oogst Verlies zaai- en plantgoed Vertraging in oogst Sterfte vee Melk- en vleesproductie vermindert en wordt mogelijk besmet

Slechts beperkt vergoedbaar!


Implicaties voor verzekeringen In België - Wet van 17 september 2005: Alle woning- (of brand)verzekeringen moeten een verplichte waarborg natuurrampen omvatten (maar nog geen wettelijke verplichting om brandverzekering af te sluiten)

- Verzekeraars moeten maar tot bepaald grensbedrag uitkeren, resterende bedrag zal via het Rampenfonds worden betaald. Maar hoe zullen verzekeraars met de gevolgen van klimaatverandering omgaan?


Implicaties voor verzekeringen Het Rampenfonds komt enkel tussen als het schadefeit officieel als algemene natuurramp erkend werd. Maar: Niet voor goederen die al verzekerd zijn via brandverzekering Niet voor goederen die verzekerd konden worden (uitzonderingen mogelijk) Rampenfonds komt in principe enkel tussen voor nietverzekerbare schade -

-

-


Implicaties voor verzekeringen Evan Mills (Science, 2005) “Onverwachte veranderingen in de aard, schaal of locatie van risico’s behoren tot de belangrijkste gevaren voor het verzekeringssysteem” “Klimaatverandering is een stresstest voor het verzekeringswezen, ‘s werelds grootste industrie met een omzet van € 3,36 biljoen (1012), 7 % van de globale economie”

Stijgende onzekerheid is de achilleshiel van het verzekeringswezen Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Implicaties voor verzekeringen Het effect van klimaatverandering op verzekeringsschade zet zich voort naar de levens- en gezondheidstakken: -

Temperatuur extremen Verminderde waterkwaliteit- en beschikbaarheid Toename van ziektes Luchtvervuiling Voedselvergiftiging Gewonden en doden bij rampen + mentale schade

Gecombineerde effect zorgt voor een toename van het aantal jaren die verlieslatend zijn!


Implicaties voor verzekeringen Verzekeraars bevinden zich in de ideale positie om: -

Trends in economische verliezen te monitoren Oorzaken van klimaatverandering te identificeren Voorbereiden op en aanpassen aan impacts Impacts te communiceren via voorwaarden en prijzen van polissen

 Verzekeringsverliezen behoren tot de beste bronnen van ramp-statistieken Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Opportuniteiten voor verzekeraars

“Where there are risks, there are opportunities” - UNEP Finance Initiative (1995) - ClimateWise (2007) - Kyoto statement (2009)

129 verzekeringsmaatschappijen 29 landen


Opportuniteiten voor verzekeraars Een voorbeeld: “Pay-as-you-drive” polis (‘kilometerverzekering’) - ± 3 miljoen in de VS - Tot 8% gereduceerd autoverkeer mogelijk - Tot 4% minder olieverbruik - $50 tot $60 miljard gereduceerde kosten per jaar Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Opportuniteiten voor verzekeraars Andere voorbeelden:

- Diversifiëren bestaande polissen bv. verminderde premies voor “hybride” auto’s - Ontwikkelen nieuwe verzekeringsproducten - Meewerken aan research rond klimaatverandering - Opleggen verzekeringsvoorwaarden die milieu sparen - … Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Opportuniteiten voor de makelaar - Optimalisatie portefeuille - Meewerken met verzekeraars aan creatie nieuwe producten - Informeren klanten over verzekeringsmogelijkheden - Klant bijstaan bij schade - Opvolgen evoluties en wetgevingen


Conclusie voor verzekeraars De relevantie van klimaatverandering voor verzekeraars is tweevoudig: 1. Ze ondervinden de impacts 2. Ze hebben de mogelijkheid om een reactie te bieden

Wat effectief gaat gebeuren, valt nog te zien… Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Inhoud 1.


2.



3.


4.


5.

En nu?

6.

Conclusies


En nu?

? … of maakt het allemaal niet meer uit? Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

En nu?

Geobserveerde toename sinds start industriële revolutie

David Roberts Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

En nu?

De grens van gevaar


En nu?

De hel op aarde - Hoogste T in 30 miljoen jaar - Zeeniveau stijgt met 1 tot 1,8 m - 40% van het bewoonde land lijdt onder droogte - Honderden miljoenen “klimaatvluchtelingen” - De helft van alle gekende soorten uitgestorven David Roberts Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

En nu?

Waar we momenteel heen gaan tegen 2100 “Worst case scenario” – als we verder doen zoals we bezig zijn


En nu? Om de temperatuur te stabiliseren, moeten globale emissies pieken binnen dit en 5-10 jaar en daarna snel afnemen jaar na jaar


En nu? JA, er is nog hoop, maar er is NU actie nodig  In het beleid

 Als individu


En nu? • Efficiënte actie kan niet worden bereikt als individuele groepen hun eigenbelang onafhankelijk voorop stellen. • Klimaatverandering is een probleem dat eenieder aangaat en internationale samenwerking vereist op verschillende schalen

IPCC AR5 Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Inhoud 1.


2.



3.


4.


5.

En nu?

6.

Conclusies


Conclusies - Heldere communicatie is een must - Klimaat ≠ het weer, maar zijn wel intiem verbonden

Meer weerextremen En bijhorende schade

Klimaat

Weer Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Conclusies Zonder twijfel zullen de impacts van klimaatverandering merkbaar (blijven) groeien voor verzekeraars

Maar welk antwoord zal men hierop geven? Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Conclusies - Klimaatverandering is – voor zover we weten – nog niet onomkeerbaar, maar actie is nu nodig


Implicaties voor verzekeraars

“Zullen verzekeraars hun zelf-gekozen historische rol in het aanpakken van basisoorzaken (als oprichters van brandweer, bouwvoorschriften en auto-veiligheid testprotocollen) kunnen uitbreiden naar een rol om verliezen tegen te gaan op een veel grotere schaal, namelijk, het wereldwijde klimaat?” Mills, 2005


Conclusies

Klimaatverandering,

…het risico waard? Klimaatverandering en het effect op weerfenomenen

Klimaatverandering. en het effect op weerfenomenen en verzekeringen. Kristof Van Tricht

Recommend Documents