WANDELEN Tekst en fotografie Hans Avontuur
5]
MOOIE HERFSTTOCHTEN
KLEUR, KASTANJES EN BOMKRATERS De herfst is niet de populairste maand voor meerdaagse wandeltochten. Storm, regen, koude nachten. Maar een aantal gebieden is om verschillende redenen juist dan op zijn mooist. Wij zochten er vijf voor je uit. 42
7 - 2010
OP1007_Herfstwandelingen 42
01-10-2010 12:13:34
1] Finland Ruska op de toendra In Noord-Amerika hebben ze hun Indian Summer, in het hoge noorden van Scandinavië doen ze aan Ruska. Het resultaat is het hetzelfde: kleuren die van de bomen knallen. Een van de mooiste plekken om er dwars doorheen te lopen is het PalasYllästunturi National Park in Fins Lapland, waar je naar eigen inzicht tal van routes kunt lopen. Het is een wonderlijk fenomeen, die Ruska. Bij gebrek aan hoge bomen moet je er een beetje beter naar zoeken. Het zijn vooral de lage berken en bessenstruiken die geel, rood en oranje kleuren. Minder oogverblindend dan de Canadese tegenhanger misschien, maar gecombineerd met de schone lucht, de eindeloze vlaktes en meertjes is de Ruska-tijd herfstwandelen op z’n best. Terwijl er ’s ochtends aan de randen van de meertjes ijs op het water staat, kun je er ’s middags in de volle zon nog in het t-shirt lopen. Soms staat er even niets op de toendra, dan weer moet je door een
bos van dwergberken waar heldere beekjes doorheen stromen. Onderweg maak je met takken een brug, want de stroom heeft weer een nieuwe weg gekozen en je moet toch echt naar de overkant. Als aan het eind van de middag de zon langzaam zakt en de kleuren aan de horizon versmelten tot een zachtroze streep is
het geluk compleet. In de blokhut, waar de houtkachel knappert, rest enkel nog de kwestie sauna. Wie gaan er eerst: de mannen of de vrouwen?
www.outdoor.fi www.laplandfinland.com
7 - 2010 43
OP1007_Herfstwandelingen 43
04-10-2010 10:21:47
2] Zuid-Tirol 62 kilometer Törggelen Kijk, je kunt natuurlijk met je rugzak de bergen in trekken voor een record aantal hoogtemeters, maar daar is het najaar in Zuid-Tirol niet voor bedoeld. Dan moet je Törggelen. Wandelen van boerderij naar boerderij en je in de Stube tegoed doen aan wijn, spek, kaas, kastanjes, worst, zuurkool en Schlutzkrapfen, gevulde deegenvelopjes. Logisch: Zuid-Tirol is een beetje Oostenrijk èn een beetje Italië. De mooiste meerdaagse trektocht langs Törggel-lokalen gaat over de Keschtnweg 44
van Brixen naar Bozen. Hoewel die ruim 60 kilometer lange Kastanjeweg het hele jaar door leuk is, is de herfst het meest bijzonder. Dankzij het Törggelen én dankzij de gouden gloed van duizenden kastanjebomen, die eeuwenlang als voedselbron voor de wintermaanden dienden. Er werd vooral brood van gemaakt. Wie vanuit het leuke plaatsje Brixen naar boven stapt, voelt meteen dat hier – halverwege dal en bergtoppen - een andere wereld begint. De vriendelijke wereld van de boer-
derijen en de almen. Je loopt er zonder veel hoogteverschil langs wijngaarden en fruitbomen. Af en toe is er zicht op het diepe dal of op een klooster dat op de rand van de afgrond balanceert. En aan het eind van elke etappe wacht een authentieke boerderij met slaapplaats en lange, lange, lange nacht.
www.eisacktal.com www.suedtirol.info
7 - 2010
OP1007_Herfstwandelingen 44
01-10-2010 12:13:54
3] Mallorca bezinning in het binnenland Het eeuwenoude pad van ronde stenen ligt hoog boven de zee. Als je goed kijkt is het donkerblauwe water aan de horizon te zien. Nu de zomerdrukte is verdwenen en maar weinig dagjesmensen naar het binnenland van Mallorca gaan, keert het eiland weer in zichzelf. Hét moment voor een pelgrimstocht van klooster naar klooster, zoals de monniken honderden jaren geleden al deden. Tijd voor bezinning. Vanuit het Monasterio de Nuestra Señora de Lluc - bedevaartsoord met zwarte Madonna - zijn tal van spectaculaire routes te lopen. Door de diep uitgesleten ravijnen richting zee of over ruig terrein naar de hoogste toppen van het eiland. Boven zijn plekken van waar je bijna 360 graden zeezicht hebt. Mooi is de ingetogen sfeer op de flanken van de Serra de Tramuntana, waar je op tal van plaatsen nog oude pelgrimswegen
vindt. Steen voor steen door de monniken aangelegd. Ze gaan door tunnels van bomen, langs waterpartijen en door gehuchten waar in honderden jaren nauwelijks iets is veranderd. Even ter herinnering: op Mallorca hè, een van de populairste massabestemmingen van Spanje. ’s Avonds bij het vallen van de avond thuiskomen in het klooster, voetstappen galmend op de gang en dan met een boek de stilte van Mallorca over je heen laten komen. Een beetje zoals Frédéric Chopin en George Sand dat in Valldemossa voor ogen hadden, maar waar ze de ene na de andere teleurstelling te verwerken kregen. Voor dat laatste hoeft de herfstwandelaar op Mallorca niet bang te zijn.
www.illesbalears.es www.lluc.net www.santuariodecura.com
7 - 2010 45
OP1007_Herfstwandelingen 45
01-10-2010 12:14:06
4] Zuid-Limburg langs de wijranken Met een beetje fantasie zou je het ’t Toscane van Nederland kunnen noemen: het puntje groen dat ingeklemd ligt tussen Maastricht, de Maas en de Belgische grens. Het landschap rond de Jekervallei heuvelt er precies zo als in de gevierde Italiaanse streek tussen Florence en Siena. Bovendien heeft de mergelsteen uit de grotten van de Sint Pietersberg dezelfde goudgele kleur als het materiaal waaruit in Toscane hele dorpen zijn opgetrokken. Het mooiste plekje is gereserveerd voor de wandelaars die vanuit Neerkanne de meanderende Jeker volgen. Plots ontvouwt zich links een on-Nederlands uit-
46
zicht. Flanken vol wijngaarden kruipen omhoog naar de Apostelhoeve, die trots op de top staat. Met de zon op de gele en bruine bladeren, zou het zo een Bertollireclame kunnen zijn. Met zo’n 50.000 flessen per jaar is de Apostelhoeve een van de grootste wijnhuizen van Nederland. Kennelijk is dit vruchtbare bodem, want op en rond de Sint Pietsersberg bevinden zich nóg twee wijngaarden: Hoeve Nekum, goed voor 16.000 flessen per jaar en de kleine Wien Plantaasj Sjtejneberg (1.500 flessen). Met een beetje geluk zie je ter plekke hoe de trossen met de hand worden geoogst en geselecteerd.
Er bestaat geen kant-en-klare meerdaagse wijnroute, maar die kun je moeiteloos zelf samenstellen. Met de juiste adressen van wijnhuizen - opvragen bij de VVV ZuidLimburg - en een paar goede wandelkaarten kom je een heel eind. Ook worden er tijdens het najaar verschillende wandelarrangementen met dagtochten aangeboden.
www.apostelhoeve.nl www.hoevenekum.nl www.limburgsewijn.com www.limburgs-landschap.nl (zie routes)
7 - 2010
OP1007_Herfstwandelingen 46
01-10-2010 12:14:12
5] Heuvelland Den Grooten Oorlog Het plafond boven het Vlaamse Heuvelland telt tientallen tinten grijs. Wolken jagen voorbij. Het regent. Niet hard, maar zachtjes. Miezer. Mooi, want voor een tocht langs de slagvelden van de Eerste Wereldoorlog is geen beter weer denkbaar. Zo triest en treurig zag het er bijna honderd jaar geleden ook uit. Maar dan zonder huizen en bomen. Honderdduizenden bommen hadden het landschap is één kale modderpoel veranderd. De littekens van Den Grooten Oorlog, zoals de Vlamingen de Eerste Wereldoorlog noemen, staan nog altijd in het landschap gegrift: bomkraters vol water, stukken bunker, ijzerwerk dat uit een vers geploegd veld steekt, loopgraven, monumenten en meer dan honderd grote en kleine kerkhoven. Sommige met een bijzonder verhaal, zoals dat van een compleet rugbyteam dat vrijwillig in dienst ging en vrijwel meteen omkwam bij een bombardement op hun slaapplek in het bos van Ploegsteert. Natuurlijk kun je er het hele jaar fraaie tochten maken. Maar in de herfst past de stemmige sfeer het mooist bij de indrukwekkende historie. De stilte, de wolken,
de milde zeewind en af en toe een bui. Bovendien werden de grootste veldslagen hier in het najaar geleverd. Onze favoriete plek: de Rode Berg, met uitzicht op de Kemmelberg, het dorp Loker en de Franse stad Lille aan de horizon. Ruim honderd kilometer wandelpad, met elkaar verbonden via een knooppuntsysteem, ligt er klaar. Ideaal om een route
van dorp naar dorp samen te stellen, waarbij je overnacht in kleine hotelletjes of B&B’s. Bovendien zijn er bij de VVV’s themawandelingen verkrijgbaar, waaronder enkele bijzondere zoals de Slag om de Kemmelberg met onder meer achtergrondinformatie en historische foto’s.
www.toerismewesthoek.be
7 - 2010 47
OP1007_Herfstwandelingen 47
01-10-2010 12:14:17
