Klantenpanel PDOK & INSPIRE Op donderdagochtend 2 juli vond het klantenpanel PDOK & INSPIRE plaats bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland in Utrecht. Delen van kennis en ervaringen was het doel van de bijeenkomst. Dit is een verslag op hoofdlijnen op basis van de agenda.
1. Opening Voorzitter Elvera van de Panne (Rijksvastgoedbedrijf) heet iedereen welkom en vraagt gebruikers wensen en ervaringen te delen.
2. Resultaten Het verslag van de vorige klantendag wordt zonder opmerkingen aangenomen. Jeroen Baltussen gaat hierna in op de uitkomsten en resultaten van de voorgaande bijeenkomsten:
De laatste gebruikersdag vond plaats tijdens de GeoBuzz en kon rekenen op een grote groep belangstellenden. Er waren veel medewerkers van gemeenten. De volgende gebruikersdag vindt plaats op 30 september 2015 bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amersfoort. Het gebruik van PDOK blijft stijgen. Inmiddels is er veel data beschikbaar en wordt er steeds meer gefocust op gebruik. Interessant is dat de release momenten voor data verleden tijd zijn. Gegevens worden nu continu geüpdatet. Met een enquête zijn in een eerder stadium 68 gebruikerswensen van PDOK geïnventariseerd. Hiervan zijn er inmiddels 18 gerealiseerd. Van 24 wensen is het realisatieproces gestart. De aanwezigen bespreken verder ontwikkelingen op het vlak van LKI-WFS, PDOK Datastore, SLD (kleurstellingen), BAG-huisnummer besproken. Zij hechten belang aan het herhalen van de enquête; doe dit online, met rating en commentaar/forum en reserveer een bedrag om wensen te realiseren. Over de gegevens gaat PDOK niet. Data-kwaliteit wordt wel steeds belangrijker. Zo zijn met IenM en de politie zestig data issues besproken. Bekeken wordt of de issues ingezet kunnen worden voor opdrachten van studenten.
3. Ervaringen en wensen voor het gebruiken van PDOK en INSPIRE Alle aanwezigen krijgen de mogelijkheid om wensen en ervaringen kenbaar te maken. Hieronder een overzicht:
In het onderwijs wordt steeds meer gebruik gemaakt van PDOK. De vragen van studenten nemen af omdat meer data vindbaar is. Toch wordt het NGR als een ingewikkelde website ervaren, met name door de overvloed aan informatie. Praktijkvoorbeelden en video’s kunnen helpen. Dat metadata vrijwel alleen in het Nederlands beschikbaar is, wordt door sommige gebruikers als hinderlijk ervaren. Geonovum heeft de gegevens uit de 34 INSPIRE thema’s gekoppeld aan de informatiehuizen van de Omgevingswet. Meeste gebruikers zoeken via Google; Meeste gebruikers koppelen weinig terug; Innovatieve ideeën van studenten (geopunt.be) leiden tot implementatie in QGIS. Het Kadaster levert gegevens aan PDOK die vervolgens intern gebruikt worden. Denk hierbij aan de BRT achtergrondkaart. PDOK zou nog meer gepromoot moeten worden voor intern en extern gebruik. De performance is erg goed. Er zijn onlangs wel een paar storingen geweest.
De geocodeerservice kan beter; Er is veel data beschikbaar, dat is erg fijn; Bij ruimtelijke plannen zou de documentatie beter kunnen; PDOK wordt door ZLTO gebruikt om leden actief te informeren over beleid. Van bepaalde lagen zijn metagegevens niet beschikbaar; hierdoor blijft effectief gebruik achter. Gebruik van de BGT voor PDOK gaat goed, leuk dat er een beschikbaarheidskaartje is. Bij Alterra wordt een groeiende behoefte aan landsdekkende datafeeds waargenomen. Ook zou meer data als download beschikbaar moeten zijn. De provincies ervaren PDOK als stabiel en zijn blij met de vele services. Tegelijkertijd blijft het voor veel mensen moeilijk zoeken. Over dit laatste worden wissende signalen ontvangen. Daarnaast blijft er behoefte aan BAG-huisnummers en een goede geocodeerservice. De waterschappen gebruiken de achtergrondkaarten van PDOK in de eigen systemen. Verder gebruiken ze gegevens uit eigen systemen, deze willen ze wel in de PDOK Datastore laden. INSPIRE gegevens zijn niet rijk genoeg voor operationele taken. De waterschappen zijn nu aan het onderzoeken hoe zij de geo-informatievoorziening in de toekomst vorm willen geven. Een intensief professioneel gebruiker geeft aan erg tevreden te zijn. Het zou een verbetering zijn als alle gegevens, maar zeker de WFS-services met meer dan 15000 records, als download beschikbaar zouden zijn. Ook zou de geocodeerservice beschikbaar moeten zijn. Beide suggesties worden ondersteund. Samen met de community en de bronhouders wordt gewerkt aan een geocodeerservice. Het RCE gebruikt steeds intensiever de PDOK-services, zoals de achtergrondkaarten, voor interne en externe doelen. Waar nodig richt men zelf aanvullende functionaliteiten in. Hoewel het gebruik van PDOK-services grote voordelen oplevert qua tijd, uniformiteit en beheer, maakt wel afhankelijk. Bij storingen moet de communicatie daarom beter. Dan weten de gebruikers waar ze aan toe zijn. Hieraan wordt momenteel gewerkt. De politie gebruikt alleen downloadservices. Online gebruik is niet toegestaan is. Er is veel onbekendheid met geo en PDOK. Een gezamenlijk onderzoek met ICTU moet de bekendheid en kennis vergroten. Daarnaast moet ook op app-bouwers gefocust worden. Zij maken te gemakkelijk gebruik van Google Maps bij overheidsopdrachten. Het ministerie van EZ gebruikt de PDOK-services. Voor implementatie bij bedrijfskritische processen blijft men echter huiverig. Binnen het ministerie wil men wel steeds meer met (big) data gaan doen. Hier kan PDOK van profiteren. Bij het Rijksvastgoed bedrijf gebruikt men PDOK in GIS-applicaties. Mensen die met big data bezig zijn vinden dit maar ingewikkeld. Dit is een ander soort gebruiker van gegevens. Over het algemeen is men positief, maar we zijn er nog niet.
4. Voortgang en ontwikkelingen PDOK Met een presentatie gaat Dorus Kruse (Kadaster) in op het de voortgang en de ontwikkelingen van PDOK. Het gebruik van PDOK is gegroeid naar 1,1 miljard hits in 2014. De stijging komt naar verwachting door een toename van gebruik bij gemeenten. In 2015 komt het aantal hits op plusminus 1,5 miljard als het huidige gebruik zich voortzet. Meest gebruikt zijn BRT, AHN CBS en de achtergrond luchtfoto’s. Begin 2015 zijn een aantal storingen geweest, dit gaat nu weer beter. Op de vraag of een ratingsysteem voor datasets (NGR) een goed idee is regeert men veelal positief; het werkt ook bij andere trajecten, het biedt voordelen voor beginnende gebruikers, en is interessant voor bronhouders. De volgende kanttekeningen worden geplaatst; datasets zijn erg verschillend, het kennisniveau van de gebruiker en wat je beoordeeld.
Als suggesties voor de uitwerking wordt meegegeven:
Scoren heeft alleen meerwaarde als er ook een mogelijkheid is om commentaar te geven; Scoor op bruikbaarheid, beschikbaarheid, kwaliteit Kijk hoe andere initiatieven dit aanpakken en pas mogelijkheden voor filteren toe.
In het vervolg van de presentatie gaat Dorus in op:
de doorontwikkeling van de BGT en de achtergrondluchtfoto’s binnen PDOK; de uitgevoerde audit met conclusies over de marktconforme architectuur, de gewenste herbezinning op strategie en governance en link met de digitalisering van de Omgevingswet; Ontwikkelingen op de korte termijn als; het uploadstation, continues delivery van data, 3Ddatasets, nieuwe ontwikkeling PDOK-kaart, de geocodeerservice en de PDOK-datastore; De hoge actualiteit van PDOK/BRT ten opzichte van Google Maps en BING.
Presentatie: Dorus Kroese – PDOK de stand van nu De presentatie van Arjen van de Hoek gaat over de ontwikkelingen van de BRT achtergrondkaart. Een nieuw productieproces dient de kwaliteit en actualiteit verder te verbeteren. Vijf keer per jaar verschijnt een update met steeds een ander actueel stuk van Nederland en de resultaten uit de terugmeldfaciliteit. De aanwezigen maken in diverse processen veel gebruik van de achtergrondkaart. Om wisselende URL’s te voorkomen wordt gewerkt aan een URI strategie. Op de vraag of een pop-up gebruikersenquête voor de BRT achtergrondkaart een goed idee is reageert men niet echt positief. De aanwezigen zetten voornamelijk vraagtekens bij het voorkomen van dubbele uitnodigingen. Ook merken zij op dat deze enquête voorafgaande aan het daadwerkelijk gebruik gaat en geven aan meer behoefte te hebben om zelf feedback te geven. Ook wordt de vraag gesteld of er behoefte is aan een abonnement service. Bij de aanwezigen bestaat wel enige behoefte maar dan moet deze service wel landsdekkend en niet te ingewikkeld zijn.
5. Nieuwe ontwikkelingen en gebruikersmogelijkheden PDOK-Kaart Dat PDOK volop in beweging is blijkt uit de volgende presentaties. Eerst spreekt Richard Duivenvoorde over de ontwikkelingen PDOK kaart. Vervolgens gaat Simeon Nedkov in op PDOK-community vorming. Richard betoogt dat teveel Google Maps kaarten worden gebruikt. Dit zou niet nodig moeten zijn als men zelf gemakkelijk PDOK kaarten bij elkaar kan klikken, gegevens kan laden in eigen viewers en kan gebruiken in appjes. De nieuwe versie van PDOK-kaart, die beschikbaar is in github, geeft bijvoorbeeld de mogelijkheid om eigen markers te gebruiken. Aan de hand van een aantal voorbeelden laat hij zien dat veel mogelijk is. Zo maakt Rijkswaterstaat bij alle interne en externe viewers gebruik van PDOKkaart. Als voorbeeld laat hij een kaart met waterstandgegevens zien. In de presentatie over community vorming geeft Simeon aan dat PDOK een open source product is waar iedereen aan kan bijdragen. Om PDOK echt van de gebruikers te maken wil hij de community versterken door open te communiceren. Nu ervaart men geo en PDOK toch vaak als ingewikkeld. Remko Wicherson merkt op dat de provincies veel ervaring hebben met community vorming rondom de Flamingo viewer. Volgens hem blijft dit een complex issue met alle externe ontwikkelingen. Door in te zetten op goede documentatie, acties op basis van gebruikerswensen en een open ontwikkel- en beheerproces voor PDOK wil Simeon het gemakkelijker maken. Hierdoor kunnen meer mensen bijdragen wat voordelen oplevert op het gebied van beheer en inventiviteit. Om dit te bewerkstelligen
worden tools als Github, Readthedocs en Discourse gebruikt. Simeon sluit af met de oproep om mee te doen middels de volgende links:
http://github.com/geonovum/pdokkaart http://github.com/geonovum/pdok-ngr-documentatie
6. Highlights INSPIRE Jandirk Bulens en Ine de Visser lichten de ontwikkelingen met betrekking tot INSPIRE toe. Zij gaan in op het INSPIRE congres, de implementatie en de Roadmap. Op het INSPIRE congres zijn interessante best practices gespot. Een Duitse applicatie over marine data helpt bij de verplichte rapportering voor diverse richtlijnen. Tijdens het congres is ook gesproken over INSPIRE in het kader van bredere ontwikkelingen, hoe om te gaan met door publiek ingevoerde data en de prijs die Michel Grothe (Geonovum) ontving. Ook droeg Nederland bij aan een versimpeling van de rapportage over INSPIRE richting Europa. Dit was in het verleden een tijdrovende klus. De nieuwe methode indexeert automatisch de discoveryservices en presenteert de resultaten in een dashboard. De rapportage is nu eenduidiger, actueler en accurater. Het dashboard is hier te zien. Implementatie in de nabije toekomst gaat vooral over harmonisatie en de samenhang met ontwikkelingen als de Laan voor de Leefomgeving en de richtlijnen air quality en marine strategy.
7. Get INSPIRED In verband met de beperkte tijd is gekozen om maar één van de drie geplande presentaties doorgang te laten vinden. De presentaties over INSPIRE-plugins voor QGIS en ArcGIS en de INSPIRE-datagids worden doorgeschoven naar het Geo Gebruikers Festival op 30 september 2015. Het verhaal van ID-in-a-day van Johan van Schaaik krijgt daardoor ruim baan. Studenten, met elk een verschillende opleidingsachtergrond, werden gevraagd om te komen met innovatieve ideeën voor dit initiatief van het Kadaster. De casus, ingediend door de Politie, werd aan een groep studenten voorgelegd, die bewust voor deze casus hadden gekozen. De casus betrof grensoverschrijdende criminele activiteiten van een aantal verdachte personen die uiteindelijk een mogelijke terreuraanslag wilde gaan plegen. Aan de studenten werd onder andere de vraag gesteld welke geo-informatie benodigd was om het advies, over hoe te handelen door de Politie en andere autoriteiten, te kunnen opstellen. Geconcludeerd werd o.a. dat (1) het verzamelen van relevante (geo) data erg tijdrovend was, (2) de kwaliteit van gegevens en tijd kritische succesfactoren waren en (3) dat er innovatie mogelijkheden voor het Kadaster en Politie aanwezig zijn. Als prijs voor het winnen van het beste idee, werden de studenten op 3 april in de gelegenheid gesteld om het winnende idee aan de geo-directie van het Kadaster te presenteren.
8. Afsluiting Bij de afsluiting is wederom aangehaald dat het Geo Gebruikers Festival ditmaal op 30 september 2015 bij de RCE in Amersfoort wordt gehouden. Inschrijving kan via: http://www.geonovum.nl/formulieren/geo-gebruikers-festival
Bijlage 1 - Deelnemers Alex van de Ven Arjen van den Hoek Bram van Oers Coby Arts Dorus Kruse Elvera van de Panne Geert Hermans Harko Steijl Herman de Groot Ine de Visser Jacques Hoeijenbos Jandirk Bulens Jeroen Baltussen Johan van Schaaik Maarten Storm Marien de Bakker Remko Wicherson Richard Duivenvoorde Richard Wittmer Simeon Nedkov Sjors Slaats Theo Overduin Wimfred Grashoff
Ministerie van Infrastructuur en Milieu Kadaster ZLTO Ministerie van Infrastructuur en Milieu Kadaster Ministerie van Economische Zaken ZLTO VTSPN Rijksdienst Cultureel Erfgoed Geonovum het Waterschapshuis Geonovum Geonovum Politie | IV-organisatie | Dienst Informatiemanagement | Advies Alterra HAS Provincie Overijssel - IPO Zuidt Kadaster Geonovum Geonovum Geonovum ICTU
