Een uitgave van de Federatie van Onderlinge Verzekeringmaatschappijen in Nederland JAARGANG 21 NUMMER 7 SEPTEMBER 2011
IN DIT NUMMER ONDER MEER:
Persoonlijke financiële advisering
Pagina 4
Bestuursvergadering
”Klanten zijn niet geïnteresseerd in integrale financiële plannen”
Pagina 5
In mei 2011 promoveerde Bas Schuurmans, principal consultant bij Capgemini, op een
DNB wil zicht op
proefschrift over fundamentele veranderingen in persoonlijke financiële advisering.
verevening tussen
De totstandkoming van het advies kan volgens hem veel efficiënter plaatsvinden door
schadeportefeuilles
gebruik te maken van standaarden en modules. Het resultaat daarvan is niet alleen tijdwinst en kostenbesparing, maar ook meer klantgerichtheid en, niet het minst
Pagina 7
”De overheid moet vaker nee zeggen” Pagina 7
Wijffels: De financiële
belangrijk, een beter advies. Als adviseur bij Capgemini in de sector finan-
aangeboden, moeten eerst alle gegevens over
ciële dienstverlening werkt Bas Schuurmans
zijn levensstijl, inkomen, vermogen, schulden en
voornamelijk voor grote financiële instellingen,
hypotheek en ook alle gegevens van zijn
die hij adviezen geeft over de wijze waarop zij
partner en eventuele ex-partners in kaart
sector moet dienstbaar
de distributie van financiële diensten het beste
worden gebracht. Vervolgens wordt er uitvoerig
worden aan de
kunnen inrichten. Binnen dat proces van distri-
gepuzzeld en tot slot komt er dan een advies
samenleving
butie richt hij zich vooral op de eerste fase,
uit. Dat er wellicht een groot verschil tussen een
namelijk de advisering aan de klant. ”In 2003
maatpak en confectiekleding bestaat, bestrijdt
Pagina 8
Politiek betrekt sector te weinig bij besluitvorming Pagina 9
Life planning: het einde van productdenken Pagina 11
Univé Midden-Drenthe
ben ik gestart met een nadere analyse van dat
Schuurmans. ”Die kleermaker had vroeger ook
adviesproces”, vertelt hij. ”Ik was destijds een
stalen klaarliggen en dacht al bij het binnen-
aantal praktijken tegengekomen die bijzonder
komen van de klant: die lijkt wel erg veel op de
inefficiënt plaatsvonden en het leek me niet
vorige klant, er hoeft alleen maar tien centi-
moeilijk in te zien hoe dat beter zou kunnen.”
meter bij. Mensen denken überhaupt in
Deze analyse leidde in het afgelopen voorjaar
standaarden en patronen. Pas als iets na
tot zijn promotie aan de Universiteit van Tilburg. OMSLACHTIGE MANIER VAN WERKEN
De inefficiëntie in het adviesproces illustreert
in Beilen: ”Als we
Schuurmans in zijn proefschrift door een
moeten fuseren, liggen
vergelijking met de kledingindustrie te maken.
de plannen klaar”
Vroeger ging men naar een kleermaker die eerst alle persoonlijke maten opnam, vervolgens moest men een of twee keer terugkomen om het pak te passen en tot slot kon men het resultaat komen ophalen. Tegenwoordig gaat men naar een winkel om in luttele minuten een pak uit te kiezen. In de financiële advisering wordt nog op de oude, omslachtige manier gewerkt. Voordat de klant een product wordt
Bas Schuurmans.
De onderlinge
1
herhaaldelijk proberen niet in een vakje past,
daarvan de beste specialisten in het vakgebied
wordt men ’getriggerd’ om iets nieuws te
bij elkaar kunt brengen. Vergelijk het met de
bedenken. Financiële planners en adviseurs en
auto-industrie. De eerste auto’s werden
ook die kleermakers van vroeger vormen daar
helemaal naar de wens van de klant gemaakt.
geen uitzondering op.”
Hoewel daarna de T-Ford kwam die maar in één model en alleen in het zwart verkrijgbaar was,
MODULAIR EN GESTANDAARDISEERD
hebben we nu natuurlijk geen tekort meer aan
Bas Schuurmans pleit in zijn proefschrift voor
modellen en varianten. Bovendien is het
een modulaire vorm van financiële advisering,
lopende-bandproduct dat nu voor ons beschik-
waarbij de diverse modules op de concrete
baar komt, van een heel hoge kwaliteit. Ook is
behoeften van klanten zijn afgestemd. Binnen
er nog volop gelegenheid om bij persoonlijke
de modules kunnen dan voor klantengroepen
wensen en verschillen tussen gezinnen aan te
die wat betreft inkomen, vermogen en levens-
sluiten. Diezelfde standaarden van hoge kwaliteit
fase homogeen zijn, standaardproducten
kun je in de financiële dienstverlening met
beschikbaar worden gesteld. Bas Schuurmans:
combinaties van producten realiseren, vergelijk-
”In het vakgebied financiële planning wordt altijd
baar met het gemengde product, de combinatie
gezegd dat je integrale plannen moet maken.
van een overlijdensrisicoverzekering en een
Klanten zijn daar echter helemaal niet in geïnte-
levensverzekering. In mijn proefschrift heb ik
resseerd. Verschillende dienstverleners hebben
een aantal van die combinaties beschreven,
geprobeerd hun klanten met uitgebreide
op de grenzen van verzekeren, beleggen en
reclamecampagnes voor zo’n integraal plan
hypotheken, die naar mijn idee volop kansen
warm te maken, maar daar meldt zich niemand
bieden om betere producten te maken, tegen
voor. Mensen raken pas geïnteresseerd in finan-
lagere kosten voor de klanten en zelfs met een
ciële dienstverlening op het moment dat ze een
betere marge voor de aanbieders ervan.”
urgente vraag hebben over bijvoorbeeld de koop of verkoop van een huis, de studie van de
ZELF DOEN OP INTERNET
kinderen of een lening. De modules proberen
Financiële plannen kunnen naar het idee van
op die concrete behoeften aan te sluiten.
Schuurmans heel goed per module en in de
Vervolgens moet de adviseur bij het invullen van
vorm van standaarden op internet beschikbaar
die behoeften, zeker gelet op de richtlijnen van
worden gesteld. Hij zegt: ”Mensen kunnen op de
de Autoriteit Financiële Markten, wel het
site naar een situatie zoeken die op hun eigen
integrale plaatje meenemen, maar voor de klant
situatie lijkt. Vervolgens kunnen ze zich in het
moet het helder zijn dat de adviseur probeert
financiële plan verdiepen dat daarbij hoort. Lijkt
zijn concrete behoefte in te vullen. Voor dat
het hun wel wat, dan kunnen ze het gestan-
integrale financiële plan heeft de klant geen tijd,
daardiseerde plan nog wat beter op hun eigen
daar is hij niet in geïnteresseerd.”
situatie laten aansluiten. Drukken ze tot slot op ’enter’, dan wordt de transactie in gang gezet
2
De onderlinge september 2011
STANDAARDEN VAN KWALITEIT
zonder dat er een adviseur aan te pas is
Volgens Bas Schuurmans is de kwaliteit van het
gekomen. Is de zaak wat ingewikkelder, dan kan
financiële advies door deze aanpak niet in het
een adviseur alsnog valideren wat door de klant
geding. Hij zegt: ”Ik durf de stelling aan dat de
is bedacht en als coach in het verdere besluit-
manier waarop nu financiële advisering in de
vormingsproces optreden. Onderzoek heeft
praktijk plaatsvindt, niet beter is dan een meer
uitgewezen dat een financieel advies uitbrengen
gestandaardiseerde aanpak. Het voordeel van
op de traditionele wijze gemiddeld negen uur
standaarden is dat je voor de ontwikkeling
kost en op deze nieuwe wijze gemiddeld één
uur. Zelf vind ik dat nog aan de ruime kant. Als
groepen behalve verschillen ook veel overeen-
mensen een probleem met hun gezondheid
komsten kunnen vertonen. De praktijk van de
hebben, gaan ze naar hun huisarts en staan ze
financiële adviseur zou daar meer dan nu het
na zeven minuten weer buiten. In die tijd is de
geval is, op moeten kunnen inspelen.
klacht besproken, een analyse gemaakt, een oplossing geboden en alles gedocumenteerd.
SPEKKOEKBENADERING
Nu hoeft een financieel advies wat mij betreft
Om financiële adviseurs volgens de beschreven
niet in zeven minuten plaats te vinden, ik kan
aanpak te kunnen laten werken, zijn eerst nog
me voorstellen dat je er een kwartier over doet
wel wat hobbels te nemen. Bas Schuurmans
of een halfuur als het wat ingewikkelder is, maar
benadrukt in dit verband de noodzaak om de
het is toch wel bijzonder als je daar gemiddeld
huidige productgerichte structuur en besturing
een uur over moet doen. Hoe krijg je de tijd vol,
van financiële instellingen door een klant-
vraag ik me dan af.”
gerichte benadering te vervangen. ”Maar een grote financiële instelling van product- naar
KLANTGERICHTER
klantgericht te laten kantelen” zo zegt hij, ”is
De geschetste gang van zaken is niet alleen
een traject waarbij veel inspanningen nodig zijn,
tijdsbesparend, maar ook veel klantgerichter. In
waarmee veel kosten gemoeid zijn en waarbij
het klantenpanel dat Bas Schuurmans voor zijn
veel risico’s worden gelopen, terwijl de voor-
onderzoek gebruikte, werd nagenoeg unaniem
delen van zo’n verandering zich niet meteen
de voorkeur gegeven aan een concreet aanbod
laten vertalen in geld dat er binnenkomt. Grote
met een korte toelichting, boven een gesprek
financiële instellingen hebben daarom twijfels
van anderhalf uur om eerst tot een integraal
bij een dergelijke verandering. Je zult daarom
plan te komen. Ook de financiële adviseurs die
een weg moeten vinden die daar heel staps-
Schuurmans erover heeft gesproken, denken er
gewijs invulling aan geeft. Die benadering heb
net zo over. Zeker nu de provisies komen te
ik de spekkoekbenadering genoemd, waarbij je
vervallen, moeten tussenpersonen hun bedrijfs-
laag voor laag en segment voor segment
model anders gaan inrichten. Het aan klanten in
klanten op een meer klantgerichte wijze gaat
rekening brengen van een advies dat ruim een
bedienen. Heb je laten zien dat het voor een
dag werk heeft gekost, zal daar niet in passen.
bepaald klantensegment succesvol is, dan kun
”Tussenpersonen moeten heel serieus naar
je aan het volgende segment beginnen.
mogelijkheden kijken om de advisering veel
’Customer centricity’ is dus noodzakelijk, maar de
efficiënter invulling te geven”, aldus Schuurmans.
weg om te komen is nog niet zo eenvoudig.”
”Ik zie geen andere mogelijkheden dan de
Zoals gebruikelijk is, had Bas Schuurmans aan
modulaire, gestandaardiseerde aanpak. Zag ik
zijn proefschrift tien stellingen toegevoegd. Niet
wel zo’n mogelijkheid, dan zou ik die bij wijze
alle stellingen hadden direct betrekking op zijn
van spreken meteen in het model incorporeren.”
onderzoek, hetgeen ook niet noodzakelijk is,
Schuurmans heeft zelfs een grote bereidheid bij
maar de derde stelling hield daar wel recht-
de Autoriteit Financiële Markten bemerkt om
streeks verband mee. ”Als een financieel plan is
concepten zoals het door hem voorgestelde,
te vergelijken met maatkleding”, zo luidt deze
kritisch maar positief te beoordelen. De AFM
stelling, ”dan loopt 90 procent van de Neder-
draagt wel nog steeds uit dat elke klant uniek is,
landers in vodden, onbeschermd tegen weers-
dat elk financieel advies op de persoon van de
en klimaatveranderingen.” Beter kan de
klant moet zijn gericht en dat absoluut altijd een
noodzaak van fundamentele veranderingen in
persoonlijk gesprek met de financiële adviseur nodig is, maar ziet toch ook in dat klanten-
persoonlijke financiële advisering niet worden
aangegeven.
De onderlinge september 2011
3
R E D A C T I O N E E L
Tussenpersoon 3.0
F E D E R AT I E
dit door middel van crowdfunding reali-
ministerie van Financiën of de FOV deze
seren. ”Iedereen mag hier vanaf € 100
eveneens onderschrijft, is bevestigend
een ledencertificaat kopen. Naar mate de
geantwoord. Dit mede omdat de principes
waarde van het bedrijf stijgt, stijgt de
nagenoeg geheel overeenkomen met
waarde van het certificaat. De leden
reeds bestaande wettelijke eisen. De FOV
investeren en voelen zich betrokken. Zij
stelt wel als voorwaarde dat er in een
krijgen 5 procent van de winst uitgekeerd.
verbijzondering voor kleinere partijen
Daarnaast gaat 5 procent van de winst
wordt voorzien. De principes zijn daar
naar een goed doel, dat de leden bepalen.”
Elly Jonkman, directeur van JA-Groep
immers niet voor geschreven en laten zich lastig vertalen. Over de verbijzondering is
Lelystad, heeft de naar haar zeggen eerste
Wat hier wordt aangeboden, is een mix
de FOV met de monitoringscommissie in
coöperatieve tussenpersoon van
van een commercieel aanbod en de
gesprek, die op grond van de code is
Nederland gelanceerd: Tussenpersoon 3.0.
onderlinge manier van werken. De klanten
ingesteld (zie ook het artikel hierna). Het
Dat is een coöperatie waarin de leden de
worden goed bediend, dat is zeker. Er is
gesprek betreft ook de monitoring op zich,
bedrijfsvoering meebepalen. Daarnaast is
echter één wezenlijk verschil met onder-
die de FOV als dubbeling van toezicht
alle bedrijfsinformatie voor alle leden
linge verzekeraars/tussenpersonen: bij die
beschouwt omdat DNB en AFM feitelijk al
inzichtelijk. Dit is de uiterste manier van
aanbieders speelt er geen eigen commer-
toezicht op de principes houden. Anders
transparantie, aldus Jonkman. Iedereen
cieel belang en gaat het uitsluitend om de
dan deze toezichthouders, rapporteert de
mag lid worden van de coöperatie, zowel
leden/verzekerden. Het initiatief van
monitoringscommissie echter aan overheid
assurantiekantoren als particulieren, klant
Jonkman verdient waardering, daar niet
en politiek.
of geen klant. Hiermee wil Jonkman zorg
van. Maar het moedermodel houdt de
De monitoring door de genoemde
dragen voor een ledenraad waarin
voorkeur.
verschillende belangen vertegenwoordigd zijn. Het doel is dat er transparante,
commissie vindt op twee manieren plaats: door een onderzoek van openbare jaar-
Chris van Toor
rekeningen van verzekeraars en door
eerlijke producten en diensten ontstaan uit
individuele uitvragen bij verzekeraars. Op
de vraag van de leden. Jonkman’s bedrijf
basis van het proportionaliteitsbeginsel
werkt al zeven jaar met abonnementen,
FEDERATIE
heeft de FOV er bij het ministerie en bij de monitoringscommissie op aangedrongen
zelden werkt zij op basis van provisie. Zij
dat de leden die niet tevens bij het
doet dit alleen als de klant zelf aangeeft provisies te willen betalen, omdat dit
Bestuursvergadering
Verbond van Verzekeraars zijn aangesloten,
bijvoorbeeld goedkoper is. Werken met
Op 16 september vergaderde het FOV-
niet met individuele uitvragen worden
abonnementen vindt Jonkman een groot
bestuur in Bunnik. Een groot deel van de
belast. Voor 2011 is daarmee ingestemd
voordeel voor de klant en voor de dienst-
vergadering stond in het licht van de
en over de toekomstige uitvragen vindt
verlener: ”Onze klanten mogen per dag
governance principes, die door het
nader overleg plaats.
opzeggen. De inkomsten spreiden wij over
Verbond van Verzekeraars zijn opgesteld
De principes hebben ondertussen een
de klantrelatie. De klant betaalt ons voor
en voor de leden van die vereniging
wettelijke verankering gekregen. Deze
het onderhoud van de relatie. Daarom
verplicht gesteld. Mr. L.G. van der Scheer,
verankering brengt met zich mee dat
doen wij elke dag ons best de klant bij
beleidsmedewerker bij het Verbond,
vergunninghoudende verzekeraars vanaf
ons te houden. En dat merkt de klant.
woonde de vergadering bij en gaf een
verslagjaar 2011 in hun jaarverslag
Aangezien wij de inkomsten spreiden,
toelichting op de totstandkoming van de
moeten aangeven of de principes worden
dekken wij onze bedrijfskosten op de
principes. Hieruit bleek dat deze onder
nageleefd. Als dit het geval is, kan worden
lange termijn. Hiermee waarborgen wij
druk van de overheid zijn overgenomen
volstaan met een enkele mededeling.
onze continuïteit.”. Om de coöperatie
van de bankencode. Zorgverzekeraars
Wanneer op onderdelen van de code
vorm te geven zijn het ledennetwerk en
Nederland heeft de principes inmiddels
wordt afgeweken – wat op grond van het
het startkapitaal essentieel. Jonkman wil
ook aanvaard en op de vraag van het
pas toe of leg uit-principe mogelijk is – zal
4
De onderlinge september 2011
dit in de jaarrekening moeten worden
rissen en de raad van bestuur binnen de
dergelijke ’vereveningsstrategie’ tussen de
toegelicht. De mededeling in de jaar-
specifieke functie en verantwoordelijk-
diverse portefeuilles van een maatschappij
rekening kan ook bestaan uit een
heden van een verzekeraar. De commissie
wel door DNB wordt geaccepteerd en
verwijzing naar een openbare bron, zoals
moet de naleving hiervan inventariseren,
premietekortvoorzieningen dus achterwege
de website van een verzekeraar.
onduidelijkheden signaleren en voorstellen
kunnen blijven. ”Beleid is dat binnen één
Een tweede onderwerp waar de verga-
voor aanpassingen doen. Voor verzeke-
rapportagegroep zaken met elkaar mogen
dering bij stilstond, had betrekking op het
raars geldt ten aanzien van de commissie
worden verrekend”, aldus woordvoerder
’project onderlinge samenwerking’ dat de
het ’pas toe of leg uit’-beginsel. De
Kees Verhagen. ”Heb je bijvoorbeeld een
FOV heeft ingericht. Dit project dient de
commissie is in samenspraak met het
verlies in de WA-tekening, dan mag je dat
leden die daar behoefte aan hebben, op
Verbond van Verzekeraars, Zorgverzeke-
als verzekeraar compenseren met de winst
een zo praktisch mogelijke wijze te onder-
raars Nederland en de FOV samengesteld.
die je maakt bij Casco, omdat ze beide
steunen bij het voldoen aan eisen die uit
Ferdinand Grapperhaus (advocaat en SER-
vallen onder de autoverzekeringen. Dit is
wet- en regelgeving danwel uit toezicht op
lid) is – tot maart 2013 – benoemd tot
in principe toegestaan, maar we willen het
hen afkomen. Gestart wordt met een
voorzitter van de ’monitoringscommissie’.
als toezichthouder wel graag weten. Het is
ondersteuning op het gebied van Solvency
De overige commissieleden zijn Hein
echter een ander verhaal als je gaat praten
II basic. Het project reikt echter verder en
Albeda (adviseur), Sybilla Dekker (ex-
over verevening tussen verschillende
betreft ook onderwerpen als klantzorg en
minister van VROM), Jan Helderman
rapportagegroepen, bijvoorbeeld tussen
de gevolgen voor inrichting van een
(accountant, ex-Nivra-voorzitter) en Ingrid
brandverzekeringen en zorgverzekeringen.
maatschappij, communicatie, en toe-
Visscher (ex-Aegon en Delta Lloyd, nu
Dan hebben de verzekeringsmaat-
komstige ontwikkelingen op het gebied
directeur Unicef). Ieke van den Burg,
schappijen de plicht om DNB inzicht te
van technologie, etc. Voor het project werd
voorzitter van de Stichting Toetsing
verschaffen en willen we ook precies
groen licht gegeven.
Verzekeraars, zal als adviseur van de
weten hoe die verevening plaatsvindt.”
Enkele onderhanden marktconsultaties,
commissie optreden. In nadere toelichting aan de FOV gaf DNB
over Solvency II en de Wijzigingswet financiële markten, werden ook besproken. De volgende bestuursvergadering vindt plaats in november.
DNB wil zicht op verevening tussen schadeportefeuilles
mag bijvoorbeeld haar intermediaire
Autoverzekeraars kunnen niet zonder meer
activiteiten door de verzekeringstak laten
slechte resultaten in hun autoportefeuille
meefinancieren. Het mag echter niet zo
aan dat verevening op zich geoorloofd is. ”Een verzekeraar annex tussenpersoon
Monitoringscommissie Governanceprincipes geïnstalleerd
compenseren met goede resultaten in
zijn dat een verlieslatende portefeuille of
andere schadebranches, laat DNB weten
activiteit de vermogenspositie van het
Minister De Jager heeft de Tweede Kamer
op vragen van Assurantie Magazine. ”We
geheel aantast”, aldus DNB. ”We willen dit
meegedeeld dat er een onafhankelijke
willen precies weten hoe deze verevening
zichtbaar hebben, zodat eventuele trends
monitoringscommissie governanceprincipes
plaatsvindt.” Het onderzoek dat DNB het
bij een verzekeraar kunnen worden
verzekeraars in het leven is geroepen. De
afgelopen half jaar heeft gedaan naar de
onderkend. Het is in eerste instantie de
commissie moet toezien op de naleving
premiestelling van Motorrijtuigen
verantwoordelijkheid van de verzekeraar
van een sectorbrede code voor verzeke-
Aansprakelijkheid (waaruit bleek dat tien
zelf om hier op te sturen.” Met de
raars, analoog aan de code voor de
autoverzekeraars vorig jaar in de WA-
publicatie in Assurantie Magazine heeft
banken, wat een aanbeveling is van de
tekening in de gevarenzone zaten) zorgde
DNB een signaal aan de markt willen
Commissie De Wit. De ’governance-
voor de nodige commotie in de branche.
afgeven. ”Het gaat ons om de bewust-
principes’ hebben onder meer betrekking
Een veelgehoorde reactie was: ”Onze
wording van de risico’s die met verevening
op een cultuurverandering (de klant
schadeportefeuille als geheel staat er goed
verband kunnen houden. Die risico’s doen
centraal), productgoedkeuringsproces,
voor, wij zijn een solide onderneming, er
zich bij een relatief beperkt aantal
risicomanagement, beloningsbeleid en het
is dus geen reden voor ongerustheid”.
maatschappijen voor. Vanwege de
functioneren van de raad van commissa-
Maar het is nog maar de vraag of een
geheimhoudingsplicht heeft DNB geen De onderlinge september 2011
5
A C T U A L I T E I T E N
namen naar buiten gebracht. De maatschappijen waar het probleem bij
speelt, zijn natuurlijk op de hoogte.”
ACTUALITEITEN
AFM’ers gaan shoppen bij financiële dienstverleners
Boete voor ontbreken controle op klantmedewerkers
laatste groep service-abonnementen
De AFM heeft een boete van € 1.000
kunnen tot 7 oktober reageren op het
opgelegd aan Lifetime Hypotheken. Reden
gehele wetsvoorstel. ”Dit wil niet zeggen
voor de boete is dat de franchiseorgani-
dat op alle punten inhoudelijke wijziging
aanbiedt, worden door de voorgestelde regeling geraakt, aldus het ministerie. Zij
satie, met vestigingen in Weert, Waalre en
kan plaatsvinden”, nuanceert het ministerie
Eindhoven, heeft nagelaten de betrouw-
direct. ”Doordat het hier om implemen-
baarheid te controleren van medewerkers
tatie van een Europese richtlijn gaat, is de
die zich rechtstreeks met financiële dienst-
beleidsruimte in beginsel beperkt tot
De AFM gaat voor het toezicht op financiële
verlening aan consumenten bezighielden.
invulling van de lidstaatopties.” Het
dienstverleners zogeheten ’mystery
De AFM heeft vastgesteld dat bij vijf van
ministerie is daarnaast geïnteresseerd in
shoppers’ inzetten. In een eerste onderzoek
de bij Lifeline aangesloten kantoren tussen
opmerkingen over de administratieve
van dit type werden 58 kantoren (23 leden
juli 2008 en juli 2010 niet is gecontroleerd
lasten en nalevingskosten. ”Tot slot
van franchiseorganisaties en 35 zelfstandige)
of de betrouwbaarheid van de betreffende
ontvangen wij ook graag een reactie op de
bezocht met het oog op het dienstverle-
klantmedewerkers buiten twijfel stond.
bijgevoegde vragen inzake het nog in te
ningsdocument (dvd) . Bij 86 procent van
Daarnaast heeft Lifetime verzuimd om de
richten Solvency II Basic regime voor
de adviesgesprekken bleek dit document
betrouwbaarheid van ingeschakelde free-
kleine verzekeraars.” Dit is een nationaal
tijdig te zijn verstrekt, aldus de AFM. Bij een
lancers te controleren. Deze freelancers
regime dat waarschijnlijk per 1 januari 2014
eerder onderzoek in 2010 gaf 97 procent
waren tevens klantmedewerker. Volgens
van start zal gaan. De verwachting is dat
van de adviseurs aan het dvd tijdig te
het Besluit Gedragstoezicht financiële
verzekeraars door de invoering van
verstrekken. De AFM heeft nu onderzocht
ondernemingen Wft (artikel 28 ) dient een
Solvency II structureel een toename in
in hoeverre dit strookt met de praktijk. Het
financiële dienstverlener ervoor te zorgen
administratieve kosten en nalevingskosten
is de toezichthouder opgevallen dat
dat betrouwbaarheid buiten twijfel staat
zullen hebben van € 33 mln. De een-
franchiseorganisaties het verstrekken van
van de werknemers en andere natuurlijke
malige kosten als gevolg van de imple-
het dienstverleningsdocument beter in het
personen die zich onder zijn verantwoor-
mentatie van de richtlijn bedragen
adviestraject lijken te hebben ingebed dan
delijkheid rechtstreeks bezighouden met
ongeveer € 260 mln.
zelfstandige kantoren. De AFM kondigt aan
het verlenen van financiële diensten.
de ’mystery shoppers’ vaker te gaan
Bron: AM Signalen
inzetten voor toezichtdoeleinden. Door zich voor te doen als gewone consumenten verwacht de toezichthouder effectiever onderzoek te kunnen doen en misstanden die het belang van de consument schaden,
Consultatieprocedure Solvency II van start
’Gedragsregels adviseurs veranderen gedrag consument niet’ ”Het opleggen van gedragsregels aan verleners van financiële diensten leidt niet tot verandering van consumentengedrag.”
sneller aan te kunnen tonen. Uit overleg
Het ministerie van Financiën is gestart met
Met deze stelling promoveerde Cees de
met het ministerie van Financiën en
de consultatieprocedure die voorafgaat
Jong op 2 september bij de Rechtenfaculteit
andere toezichthouders is de conclusie
aan de implementatie van de Europese
van de Open Universiteit in Heerlen.
getrokken dat de AFM onder voorwaarden
richtlijn Solvency II, die eind 2012 zijn
Hoewel de nieuwe regelgeving tot een
testklanten mag inzetten om financiële
beslag moet krijgen. De Europese
betere kwaliteit van de advisering door
dienstverleners te controleren op onder
Commissie wil hiermee het verzekerings-
tussenpersonen zou moeten leiden, is dit
meer naleving van de Wft. Zulke advies-
toezicht in de EU harmoniseren, de
niet het geval, zegt De Jong in zijn proef-
gesprekken worden eventueel van te voren
interne verzekeringsmarkt bevorderen en
schrift. ”Het is tevens onjuist te veronder-
aangekondigd in de branche; van uit-
de bescherming van de consument verbe-
stellen dat consumenten door deze regels
lokking zal geen sprake zijn, aldus de AFM.
teren. Alle verzekeraars (groot en klein) en
de kwaliteit van een tussenpersoon beter
Bron: AM Signalen
assurantietussenpersonen, voorzover deze
kunnen beoordelen en op basis daarvan
6
De onderlinge september 2011
voor een bepaalde tussenpersoon kiezen”,
of de huidige minister dat ook daad-
van AM. Het meest in het oog springt de
aldus De Jong. Hij is ook geen voorstander
werkelijk gaat doen.
afname bij Rabobank in de eerste helft van 2011. De marktleider ontving 16 procent
van een provisieverbod en ziet de nood-
minder assurantieprovisies. De provisie-
ringen met een vermogensopbouwelement,
”De overheid moet veel vaker nee zeggen”
”omdat provisie hier een lagere opbrengst
Het Wetenschappelijk instituut van het
Rabobanken, die samen het grootste inter-
tot gevolg heeft”. De Jong is als onder-
CDA heeft een rapport met de titel ”De
mediairbedrijf van ons land vormen op het
zoeker verbonden aan het Universitair
ontregelde samenleving” gepubliceerd. Het
gebied van verzekeringen, in 2010 al met
Centrum voor Verzekeringsstudies van de
rapport gaat over ontbureaucratisering en
7 procent teruggelopen. In de eerste zes
UvA en werkte eerder bij onder meer
de rol van de overheid hierin. De samen-
maanden van 2011 is nog eens een
Interpolis en AXA Nederland, waar hij in
leving raakt ontregeld door een overmaat
zesde van de assurantieprovisies afgegaan
2007 met pensioen ging als ”corporate
aan bureaucratie, als gevolg van verko-
en resteerde € 156 (185) mln. Volgens
secretary and legal counsel”. Hij adviseert
kering en regelzucht. In een complexe
Rabobank zit de klad niet alleen in de
zaak van zo'n verbod alleen bij verzeke-
inkomsten waren bij de 141 lokale
nu verzekeraars en het intermediair over
samenleving kan de overheid steeds
inzakkende inkomsten uit levensverzeke-
onder andere toezichtzaken.
minder taken adequaat uitvoeren. De
ringen, wat weer is toe te schrijven aan de
Bron: AM Signalen
overheid heeft echter de neiging om
opkomst van banksparen, maar nemen
zoveel mogelijk in regels te willen
ook de schadeprovisies af. Zo daalde het
Beloning financieel adviseur transparanter
vastleggen, daartoe aangespoord door
aantal pakketpolissen voor bedrijven en
burgers die verwachten dat de overheid
ook van het jarenlange succesnummer,
Financiële tussenpersonen kunnen over
alle risico’s uitbant. Incidenten krijgen
de particulier Alles-in-een-Polis, nam het
enkele jaren worden gedwongen nog veel
daardoor veel aandacht in de media. Het
polisbestand licht af. De provisiebaten uit
duidelijker aan de klant te vertellen hoeveel
rapport gaat uitgebreid in op de sociaal-
assurantiën zijn bij SNS Bank in de
hun dienstverlening kost. Dat staat in een
culturele omstandigheden die bureaucratie
eerste helft van het jaar met meer dan
wijziging van de Wet op het financieel
in de hand werken. Ook krijgt de wissel-
10 procent gedaald tot € 22 (25) mln.
toezicht, waarover het ministerie van
werking tussen burger, politiek en media
Van de banken ING en ABN Amro zijn
Financiën een consultatie is gestart. De
aandacht. Er worden oplossingen aan-
helaas geen actuele cijfers voorhanden.
huidige wetgeving stelt al veel meer eisen
gedragen, resulterend in een aantal aan-
Friesland Bank meldt in het halfjaarbericht
aan de openheid die tussenpersonen
bevelingen. Het verminderen van bureau-
dat ”de assurantieprovisies achterbleven”.
moeten geven over de eigen beloning dan
cratie is een taai proces. Om de samen-
De inkomstendaling met 5 procent (tot
begin van deze eeuw. Met de geplande
leving te ontregelen is het essentieel om
€ 9,2 mln) wordt door de Friese bank
wetswijziging krijgt de minister de
de idee los te laten dat de samenleving
toegeschreven aan een lagere levenomzet
bevoegdheid nog veel meer regels in te
maakbaar is. Te veel wordt uitgegaan van
en premiedruk bij zakelijke schade-
stellen en veel meer duidelijkheid te eisen.
het idee dat de samenleving door regels
verzekeringen.
Tot nu toe is vooral duidelijkheid geëist in
en wetten is te sturen. We zullen moeten
Bron: AM Signalen
gevallen waarin de tussenpersoon zijn geld
accepteren dat er zaken fout gaan.
krijgt van de leverancier van het product,
Ontbureaucratisering vraagt om vertrouwen
dus van de verzekeraar of de bank. De
in mensen. En ook moet de overheid
laatste jaren zijn steeds meer financieel
zaken niet ingewikkelder maken dan nodig
Wijffels: De financiële sector moet dienstbaar worden aan de samenleving
adviseurs echter van dergelijke provisie
en regels minder centraal stellen.
Dat zei voormalig topman van de SER en de Rabobank Herman Wijffels zondag
overgestapt op een uurtarief. In het openheid over moet komen. De wet, die
Banken zien inkomsten uit assurantiebemiddeling dalen
Buitenhof. De sector heeft de afgelopen
in 2013 moet ingaan, geeft de minister
De grootbanken hebben te kampen met
decennia ”destabiliserend en parasiterend”
zelfs de bevoegdheid om dit uurloon aan
forse dalingen van hun inkomsten uit
gefunctioneerd voor de economie en
banden te leggen. Het is nog onduidelijk
assurantiebemiddeling, blijkt uit onderzoek
wetsvoorstel staat dat ook daar meer
25 september in het televisieprogramma
maatschappij en daar moet een einde aan De onderlinge september 2011
7
komen. Wijffels begint in oktober als
heeft op het van toepassing zijnde btw-
wogen of zelfs zijn gezet. Hier zou een
voorzitter van het Sustainable Finance Lab
regime. De dienstverlening kan onder de
betere betrokkenheid en afstemming met
(SFL) aan een serie discussies met de
vrijstelling blijven vallen indien het gaat
de sector plaats kunnen vinden, om samen
sector en andere belanghebbenden om
om kenmerkende en essentiële werk-
naar oplossingen en meer zekerheid te
”te komen tot een maatschappelijke sector
zaamheden van een tussenpersoon inzake
zoeken. Verzekeraars kunnen hieraan van-
die levert waar wij behoefte aan hebben”.
verzekeringen, of wanneer de dienst van
wege hun soliditeit en langetermijnfocus
In de gesprekken moet worden onder-
de tussenpersoon over het geheel
een relevante bijdrage leveren. Met verlaging
zocht of er ”wellicht andere wetgeving,
genomen een afzonderlijk geheel vormt
van de overdrachtsbelasting heeft het
andere regelgeving,
en de kenmerkende en essentiële functies
kabinet laten zien de woningmarkt weer vlot
andere vormen
van een bemiddelingsdienst vervult.
te willen trekken. Maar volgens bereke-
van toezicht
Activiteiten die uitsluitend bestaan uit
ningen van het CPB is het effect ervan
moeten komen”.
advisering (bijvoorbeeld in het geval dat
verwaarloosbaar. Het blijft daarom cruciaal
Hoogleraar finan-
een tussenpersoon door een consument
om de lange termijn zekerheid en het
ciële markten
wordt ingeschakeld om advies/een second
consumentvertrouwen in de woningmarkt
Arnoud Boot,
opinion te geven) zijn wel met btw belast.
verder te herstellen. Een nationaal akkoord
eveneens lid van
De staatssecretaris geeft aan er voor de
op dit terrein is gewenst. Verzekeraars
het SFL, zei in
inkomstenbelasting nog niet uit te zijn.
willen ook de uitvoerbaarheid agenderen
Buitenhof dat juist de huidige situatie,
Herman Wijffels.
De aanpassingen van het Verzamelbesluit
van de nieuwe pensioenafspraken, als-
Kapitaalverzekeringen en het Verzamel-
mede de mogelijkheden die het kabinet
waarbij de finan-
besluit Lijfrenten waren al aangekondigd.
biedt om fiscaalvriendelijk te reserveren voor
ciële sector in een moeilijk parket verkeert,
Het provisieverbod zal op 1 januari 2013
studie, verlof of pensioen. Een verhoging van
kansen biedt om over de lange termijn na
van kracht worden.
de pensioenleeftijd in één stap naar 67
te denken. ”Er is juist nu bereidheid in de
per 2014 acht het Verbond een betere optie dan middels twee stappen in 2013
3 oktober 2011 met een serie discussie-
Politiek betrekt sector te weinig bij besluitvorming
avonden in de aula van het Academie-
In een recent persbericht heeft het Verbond
wordt voorgesteld, wordt ook als te mager
gebouw te Utrecht. Daarbij willen de
van Verzekeraars verklaard zich grote
beoordeeld. De ambities die met betrekking
sprekers samen met de aanwezigen de
zorgen te maken over de ontwikkelingen
tot deze regeling eerder zijn geformuleerd,
meest relevante vragen op tafel krijgen en
rond de eurocrisis. De begroting voor
worden niet waargemaakt. De regeling is
bespreken. In 2012 zal een tweede reeks
2012 loopt het risico snel achterhaald te
dermate sober dat deze geen mogelijk-
sector”. Het Sustainable Finance Lab start
en 2015. De vitaliteitsspaarregeling die
discussieavonden plaatsvinden en zullen
worden vanwege de gevolgen van de
heden biedt om de bestedingsdoelen uit
de leden van het Sustainable Finance Lab
toenemende onrust in het eurogebied.
het regeerakkoord te realiseren. Behoud
via publicaties bijdragen aan de discussie
Verzekeraars ondersteunen de lijn van dit
van de huidige levensloopregeling verdient
over de hervorming van de financiële
kabinet, dat betrokken eurolanden hun
dan de voorkeur. Die biedt burgers voor-
sector.
financiële huishouding op orde moeten
alsnog meer zekerheid dan een uitgeklede
brengen conform de afspraken. Tegelijk
regeling die amper levensvatbaar is.
Fiscale gevolgen van het provisieverbod
moet er in Europa harder gewerkt worden aan verbetering van de afdwingbaarheid
De staatssecretaris van Financiën Frans
van budgettaire discipline en zijn meer
Toets bij aanschaf complex product zonder advies
Weekers heeft de Tweede Kamer geïnfor-
structurele oplossingen nodig in plaats van
Het ministerie van Financiën overweegt
meerd over de fiscale gevolgen van het
ad-hoc maatregelen, aldus het Verbond.
een kennis- en ervaringstoets verplicht te
provisieverbod met betrekking tot de
De onzekerheden stapelen zich op voor de
stellen voor consumenten die een
omzetbelasting en de inkomstenbelasting.
BV Nederland. Dit geldt ook voor de verze-
complex product direct, zonder advies
Weekers bevestigt dat een wijziging in het
keringssector. Te vaak moet de sector nu in
willen aanschaffen. Dit staat in het wets-
beloningsmodel op zichzelf geen invloed
de krant lezen welke stappen worden over-
voorstel dat de Wet op het financieel
8
De onderlinge september 2011
toezicht met ingang van 1 januari 2012
verscheen een artikel over de fraaie toe-
moderne(re) productdenken, dat
wil aanpassen. In de toelichting op het
komst die voor onafhankelijke financieel
momenteel veelal vooral wordt uitgevent
wetsvoorstel wordt opgemerkt dat de
adviseurs in het verschiet ligt. Het artikel
door financieel adviseurs van banken,
consument op dit moment zonder waar-
beschreef een business- en verdienmodel
wordt de vraag naar dat levensdoel vaker
schuwing kan kiezen om een complex
waarbij productonafhankelijk advies door
en explicieter gesteld. Veelal houdt de
financieel product af te nemen zonder
een leveranciersonafhankelijke adviseur
adviseur rekening met die doelstelling(en)
advies, terwijl hij mogelijk de risico’s
centraal staat. Dat advies wordt betaald
tot het moment dat de inventarisatiefase
daarvan niet kan inschatten. De wetgever
door de klant (abonnement). Product-
en het ’modelleren’ van het financieel
wil daarom een bepaling in de wet
bemiddeling past in dat model, maar dan
advies duurt. Komt
opnemen die het mogelijk maakt dat een
wel als laatste stap in het adviesproces.
het vervolgens aan
financiële dienstverlener die ten aanzien
Niet aan de orde kwam wat de inhoud
op het koppelen
van bepaalde (complexe) producten een
van dat advies moet zijn. Daarover gaat dit
van het advies aan
kennis- en ervaringstoets dient af te
artikel, dat met toestemming van het
producten, dan zit
nemen als de consument deze zonder
Verzekeringsblad in deze Onderlinge is
zo’n adviseur in
advies wil afnemen. Een dergelijke toets
opgenomen:
een spagaat. Ik
bestaat al bij producten die onder de
ondervond dat
Mifid-regeling vallen. Het ministerie is van
De ondernemer in financiële dienst-
onlangs aan den
mening dat de consument door een toets
verlening die het hiervoor genoemde
lijve toen mijn
bewust wordt gemaakt van zijn financiële
businessmodel omarmt neemt afscheid
huisbankier
inzicht en de vraag of hij in staat is een
van het klassieke productdenken. Het gaat
voorstelde om een
afgewogen keuze te maken voor een
namelijk om ’financial life planning’, een uit
eerder opgesteld financieel advies te
Michiel Huisman.
financieel product. Indien dat niet het
de Angelsaksische wereld overgewaaid
actualiseren aan mijn huidige omstandig-
geval is, dient de consument gewaar-
fenomeen waarbij financieel advies een
heden. Uitermate tevreden over de manier
schuwd te worden dat het verstandig is
continu proces is rondom de levenscyclus
waarop de inventarisatie van mijn (finan-
advies in te winnen. Doel van deze
van de klant. De trigger van het advies
ciële) wensen plaatsvond en terwijl het
procedure is dat consumenten een vorm
start bij de doelen die een klant zich stelt.
advies uitmondde in een bijgesteld finan-
van bescherming krijgen bij het afnemen
En om direct al een misverstand weg te
cieel plan, verdween die tevredenheid
van een complex financieel product
werken: dat gaat om ’levensdoelen’.
toen het erop aankwam om mijn wensen
zonder advies. Het is aan de consument
Financiële doelstellingen van de klant zijn
en financiële (on)mogelijkheden vast te
zelf om een advies uiteindelijk wel of niet
daarvan afgeleid en staan ten dienste van
leggen in producten en diensten. Dat
in te winnen.
dat levensdoel. De kunst is dus om de
voelde mijn persoonlijk adviseur (hij is
klant zover te krijgen dat hij weet wat hij
goed in zijn vak) ook haarscherp aan toen
Life planning: het einde van productdenken
‘later wil worden’. De financieel adviseur
hij, met handen en voeten gebonden aan
staat vervolgens voor de uitdaging om met
de (acceptatie)voorwaarden van zijn
Financial life planning in combinatie met
zijn klant het daarbij behorende financieel
bank/werkgever, zijn advies in producten
een strikte scheiding van advies en
plan vast te stellen en een pad uit te
vorm en inhoud moest geven. Daar wringt
product maakt de financiële keten niet
stippelen waarlangs dat plan gerealiseerd
iets. En iedere financiële professional voelt
goedkoper, maar kwalitatief wel een stuk
wordt.
beter.
wel aan wat. Namelijk de gespannen verhouding tussen enerzijds de inventari-
In het klassieke productdenken wordt die
satie en het financieel advies en anderzijds
Door:
vraag naar iemands levensdoel op zijn
de (product)oplossing. Het blijft iets
Michiel Huisman, hoofdredacteur
best impliciet beantwoord door de aan-
gekunstelds houden als je als adviseur
Verzekeringblad
name dat de klant belangstelling zal
anderhalf uur de tijd neemt om een
hebben voor vermogensvormende en
maatwerkadvies voor de klant op te stellen
In het Verzekeringsblad verscheen onlangs
inkomensbeschermende producten. In het
om vervolgens in (pak ’m beet) vijftien De onderlinge september 2011
9
S L O TA R T I K E L
minuten dat advies in het confectiepak
Angelsaksische landen te boek als financial
van de bankproducten te persen. Ik kan
life planning. Essentieel daarbij zijn vier
mij tenminste niet voorstellen dat ik de
stappen die achtereenvolgens genomen
enige klant ben die dat zo ervaart. Het kan
dienen te worden en in een continu
Door zusters omringd
dan ook volgens mij niet anders of in de
proces van vaststellen, monitoren en
In 1998 besloten de onderlingen
(nabije?) toekomst zullen financieel advies
actualiseren periodiek weerkeren. Die vier
Univé Smilde-Ooststellingwerf en Univé
en execution (wettelijk) gescheiden worden.
stappen zijn:
Beilen-Westerbork tot een fusie. De
Dat heeft als voordeel dat productleveranciers (banken, verzekeraars, vermogensbeheerders) zich de kosten van advies (een tijdrovende en voor die leveranciers allesbehalve lucratieve bezigheid) kunnen besparen en zich volledig kunnen toe-
doelen formuleren;
nieuwe naam werd Univé Midden-
financiële doelen daarvan afleiden;
Drenthe – Ooststellingwerf, maar deze
een financieel plan ter verwezenlijking
laatste toevoeging (de naam van de
van die doelen opstellen;
Friese gemeente waarvan Oosterwolde
bijbehorende producten en diensten
de grootste kern is) wordt in de
afsluiten ter vorming en bescherming
dagelijkse communicatie nogal eens
leggen op productontwikkeling en uit-
van: inkomen, bezit en vermogen,
weggelaten. Men gaat ervan uit dat de
voering. Aan die gescheiden manier van
human capital (of: iemands persoonlijke
oorspronkelijke onderlinge in Beilen,
arbeidscapaciteit).
opgericht in 1906, de oudste rechts-
inhoud (het advies) en vorm (het product) zit nog een belangrijk voordeel. We raken
Eén bepaald niet onbelangrijk, bijkomend
voorganger is, maar de onderlingen in
af van die gekunstelde tweedeling (zo je
voordeel is nog onbenoemd. Dat is de
de overige genoemde plaatsen zijn niet
wilt driedeling) in ’leven’ en ’schade’ (en
paradigma-shift die plaatsvindt als financial
veel jonger. Wel staat het hoofdkantoor
’bancaire producten’) in de particuliere
life planning tot een leidend principe in de
van Univé Midden-Drenthe ook in
markt. Schadeverzekeringen in de zin van
financiële sector uitgroeit. Dan namelijk
Beilen. Het werkgebied van de onder-
vermogens- en bezitsbescherming zijn
breekt het inzicht pas goed door dat aan
linge strekt zich uit van Westerbork ten
immers een mogelijke en logische product-
verzekerings- en bancaire oplossingen
oosten van Beilen tot de gemeente
oplossing bij de realisatie van een financieel
dezelfde waarde toegekend moet worden
Ooststellingwerf ten westen daarvan.
plan en staan als zodanig dus niet los van
als aan andere – vaak voordeliger – oplos-
In de Univé-familie is Univé Midden-
levensverzekeringen en (andere bancaire)
singen zoals preventieve maatregelen,
Drenthe een naar verhouding kleine
vermogensvormende producten. Daarvoor
testamentaire beschikkingen en andere
onderlinge, die dan ook door tal van
in de plaats komen dan een voor iedereen
contractuele verbintenissen voor diensten
zusters, namelijk in Hoogeveen,
begrijpelijke terminologie en indeling die
(in natura). Productgedreven verkoop
Meppel, Ruinen, Dwingeloo, Assen,
zijn gebaseerd op de drie aspecten van
maakt plaats voor vraaggedreven
Emmen en Stadskanaal, wordt
een financieel advies. Namelijk:
advisering. Die zich dan vanzelfsprekend
omringd. Bij Univé Midden-Drenthe
inkomen en inkomensbescherming;
wel moet laten betalen. Zelf betwijfel ik of
werken 21 medewerkers (18 fte), die
bezitsvorming (inclusief vermogens-
de consument met deze aanpak uitein-
circa 12.000 verzekerden bedienen,
vorming) en bezitsbescherming
delijk goedkoper uit is. Advies en zeker
onder wie zo’n 8.000 brandleden.
(inclusief vermogensbescherming);
goed advies is niet goedkoop. Maar ik ben
Deze brandleden zijn jaarlijks goed
inzet, bescherming en verzekering van
er zeker van dat de kwaliteit in de financiële
voor ongeveer 2,7 miljoen euro brand-
iemands human capital (de persoonlijke
keten ten faveure van de consument
premie.
potentie van iemand om inkomen te
toeneemt. En dat is winst. Wie hier meer
genereren en bezit en vermogen te
over wil weten kan zijn toevlucht nemen
verwerven).
tot een scala aan (meest Engelstalige)
Het zijn deze drie aspecten die in elk
websites, waarvan www.dnabehavior.com
financieel advies terug dienen te komen
en www.ameriprise.com, zeker niet de
en door de adviseur samen met zijn klant gemonitord moeten worden. Deze integrale financiële aanpak staat in de 10
De onderlinge september 2011
minst aantrekkelijke zijn.
Univé Midden-Drenthe in Beilen
plaats van met Univé. Dat toch dit laatste
”Dankzij winst en solvabiliteit weer een flinke premierestitutie”
het geval is, met een naam die vertrouwd voelt, is voor deze klanten een mooie bijkomstigheid.” Bij Univé Midden-Drenthe zal men er dan ook voor waken besluiten te nemen die nadelig voor agrariërs
De uitdrukking ’klein maar fijn’ is dubbel en dwars op Univé Midden-Drenthe
kunnen uitpakken. ”Een premieverhoging
van toepassing. Alle kengetallen klinken er als een klok. De onderlinge zit
in de agrarische sector zullen we zo lang
dan ook niet op schaalvergroting te wachten, maar als de noodzaak daar is,
mogelijk proberen te voorkomen”, aldus
liggen de plannen ervoor zo goed als klaar. Jack Frieling, directeur van Univé
Frieling.”
Midden-Drenthe, hoopt dat het niet zover hoeft te komen. MINDER BINDING
Jack Frieling werkt al bijna 20 jaar bij
zogeheten bedrijfsadviseurs, waarbij hij het
Het agrarische karakter van de onderlinge
Univé. Hij kwam in 1992 bij de centrale
noorden voor zijn rekening nam. Een van
is vanzelfsprekend in de samenstelling van
organisatie in Assen werken, op de
de taken van de bedrijfsadviseurs was het
het bestuur weerspiegeld, zij het dat een
afdeling marketing, toen nog alle beschik-
tijdelijk inspringen bij onderlingen als daar
van de twee agrarische bestuursleden in
bare inzet nodig was om de naam Univé
een vacature in de directie was. Op deze
mei van dit jaar, na een bestuursperiode
goed in de markt te zetten. Het was
wijze kwam hij in 2002 bij Univé Midden-
van circa twintig jaar, afscheid heeft
Frielings taak om alle kengetallen van de
Drenthe te werken, waar hij met hulp van
genomen. Frieling: ”We zoeken daarom
aangesloten onderlingen zo goed mogelijk
een collega ad interim het directeurschap
een kandidaat met een agrarische
in kaart te brengen. Hij legde daarmee in
mocht invullen. Deze constructie beviel zo
achtergrond die aan alle eisen van
feite de basis van wat tegenwoordig
goed dat Frieling in 2004 door het bestuur
De Nederlandsche Bank en rondom de
database management wordt genoemd.
van de onderlinge werd gevraagd om de
aanname van nieuwe bestuurders voldoet.
Daarnaast was hij actief in de direct
leiding definitief over te nemen.
Dat is lastig, het is een problematiek die
marketing en stuurde hij het commerciële
momenteel speelt. Het is niet eenvoudig
accountmanagement aan. Na enkele jaren
AGRARISCHE WORTELS
om het überhaupt voor kandidaten
kwam hij bij de afdeling te werken van de
Nogal eens willen onderlingen hun
interessant te maken om zo’n onderlinge
agrarische wortels onder de particuliere
te besturen. In het verleden vond men het
Jack Frieling.
aanwas schoffelen, maar in Midden-
een uitdaging, als het al niet een eer was,
Drenthe is dat geenszins het geval. ”Wij
om bestuurslid te zijn en deed men dat
willen voorkomen dat de agrarische
vanuit de oude onderlinge of coöperatieve
doelgroep te weinig aandacht krijgt”,
gedachte. Alle besluiten werden gebaseerd
vertelt Jack Frieling. ”Natuurlijk zijn er in de
op wat goed voor de leden was. De
loop van de jaren veel particulieren bij
toezichthouder stelt nu zwaardere eisen
gekomen, maar vergeleken met verschil-
aan bestuurders. Op zich is daar natuurlijk
lende onderlingen elders zijn de verhou-
niets mis mee, maar het gevaar bestaat
dingen bij ons absoluut anders. In
dat die beroepsbestuurders veel minder
sommige gebieden hebben we onder
binding hebben met de organisatie die ze
agrariërs een penetratie van bijna honderd
besturen. Mijns inziens kun je je afvragen
procent en daar zijn we natuurlijk heel
of we daarmee op de juiste weg zijn. Het
trots op. Dat is ook de verdienste van
is absoluut ongewenst om, zoals vroeger,
onze agrarische adviseur, Albert ten Berge.
bestuurswerk van vader op zoon over te
Hij is al meer dan vijfentwintig jaar voor
laten gaan, enige opleiding en ervaring zijn
deze onderlinge werkzaam en veel
natuurlijk wel gewenst, maar we moeten
agrariërs doen dan ook zaken met hem in
oppassen dat we daar niet in doorslaan.” De onderlinge september 2011
11
SCHAALGROOTTE
vergroting noodzakelijk maken, dan is
SOLVABILITEIT
Jack Frieling benadrukt in dit verband dat
Univé Midden-Drenthe daar nu al
De inzet van Frieling en zijn medewerkers
Univé Midden-Drenthe een heel andere
helemaal klaar voor. Jack Frieling: ”Met
blijft niet onbeloond. Ondanks de al zeer
organisatie is dan bijvoorbeeld een
de Univé-onderlingen in Ruinen en
hoge klantdichtheid in het werkgebied blijft
AEGON of een Nationale-Nederlanden.
Dwingeloo hebben we in de afgelopen
de onderlinge met 3 à 5 procent per jaar
Hij is ervan overtuigd dat ook kleine onder-
jaren goede gesprekken gevoerd. Wij
groeien. Vorig jaar werd ondanks twee
lingen van de ouderwetse signatuur een
willen alle drie klein blijven, omdat dat nog
grote branden (en een relatief hoog eigen
goede toekomst kunnen hebben. ”De
steeds het beste voor de leden is, maar
behoud van 2,5 ton) ruim een miljoen
financiële resultaten, de klanttevredenheid,
als het moet, kunnen we onze organisaties
euro winst geboekt. Net als in 2009
de polisdichtheid bij klanten, de penetratie
zo in elkaar schuiven.”
konden de leden een premierestitutie
nog allemaal voor de kleine onderlinge.
COMMERCIEEL ACTIEF
De resterende winst werd aan het eigen
Wij weten natuurlijk drommels goed dat
Hoewel hij nu bijna acht jaar leiding aan
vermogen toegevoegd, waardoor de
Solvency II eraan komt en dat we in dat
de onderlinge geeft, blijft Jack Frieling toch
onderlinge nu een solvabiliteit kan laten
verband nog veel voor elkaar moeten
ook een marketingman. Hij zegt: ”Direct
zien van bijna 270 procent. ”Een van de
in het werkgebied, al die cijfers pleiten
van circa 20 procent tegemoet zien.
krijgen. Daar zijn we ook druk mee bezig.
marketing was mijn vakgebied en dat heb
hoogste in Nederland, zou ik zeggen”,
Maar als daarbij met onze omvang
ik niet kunnen loslaten. Regelmatig
aldus Jack Frieling. ”Doordat we er in de
rekening wordt gehouden en met de
bedenken we een eigen mailing, nog
afgelopen jaren flink aan hebben gewerkt
risico’s van deze onderlinge, en als daar
steeds op de ouderwetse manier, dus op
om de onderlinge zo solvabel te maken,
dan het toezicht op wordt gebaseerd, dan
papier. Vervolgens blijft het belangrijk dat
zijn we nu in staat om de leden weer
kunnen wij het in deze schaalgrootte
zo’n mailing door een telefoontje van
premie terug te geven. Dat is een fijn
gewoon heel goed volhouden.” Mocht
onze kant wordt opgevolgd. Dat lukt niet
Solvency II toch een zekere schaal-
altijd – onze organisatie is heel ’lean and mean’, waardoor we soms iets te krap in de bezetting zitten – maar dan hebben we
COLOFON
altijd nog het ’outbound’-team van de
De onderlinge is een uitgave van de FOV (Federatie van Onderlinge Verzekeringmaatschappijen in Nederland) en verschijnt 10 keer per jaar in een oplage van 1.250 exemplaren. Leden van de FOV zijn gratis geabonneerd op De onderlinge.
centrale organisatie. Die kunnen dat dan
Redactiecommissie:
Chris van Toor
Met medewerking van: Peter van Steen, Geldermalsen en Hester Heleen Fotografie, Amerongen Redactiesecretariaat:
Productie en druk:
Loes Malherbe Postbus 92 3980 CB Bunnik T 030 - 656 71 60 F 030 - 656 75 04 E
[email protected] I www.fov.nl Drukkerij De Eendracht, Schiedam
© Overname van (gedeelten van) artikelen is toegestaan mits de bron wordt vermeld. ISSN 0927-6173
12
De onderlinge september 2011
namens ons oppakken.” Ook anderszins is Univé Midden-Drenthe commercieel actief. De onderlinge is bijvoorbeeld altijd opvallend vertegenwoordigd op de brandweerdagen die om de paar jaar in samenwerking met de gemeente Beilen worden georganiseerd. Enkele jaren geleden kregen alle leden van de onderlinge tijdens deze dagen een brandblusser cadeau. Tijdens de brandweerdagen dit jaar, op vier zaterdagen in september, konden ze deze blussers gratis laten controleren en kregen ze een blusdeken cadeau. Frieling: ”NietUnivé-leden zien dat natuurlijk en komen zo tot het inzicht dat het niet alleen om de scherpe premies gaat, maar ook om de betekenis van Univé voor haar leden en voor de gemeenschap.”
gevoel en dat vinden de leden ook!”
