Kijken naar (kijk)operaties

Foto: Lizzy van Kalisvaart

3 november 2011 – nummer 22

Topkwaliteit, hightech, maar ook kritiek

Geschoolde docenten krijgen certificaat

Vijf verbeteracties dingen mee naar Award

‘Zwangerschap is een stresstest’

Samen eten: gezellig en gezond

De resultaten zijn bekend van een onderzoek naar de beeldvorming over en de verwachtingen van UMC’s   ▶ pagina 2

Opnieuw heeft een groep docenten laten zien dat ze over adequate didactische vaardigheden beschikken  ▶ pagina 3

De vijf beste inzendingen zijn genomineerd voor de Award Patiëntveiligheid. Op 15 november volgt de ontknoping  ▶ pagina 4

Hoogleraar verloskunde Christianne de Groot zorgde er voor dat haar oratie meteen als app online stond  ▶ pagina 7

Met het project ‘Cliënt aan tafel’ kunnen verpleegkundigen observeren of bewoners regelmatig en gezond eten  ▶ inDrukken

Kijken naar (kijk)operaties Een muisstille zaal, waar af en toe een zucht van opluchting te horen was. Het kijken naar (kijk)operaties ging niet iedereen in de koude kleren zitten, dat was duidelijk. Het evenement dat dit jaar voor de tweede keer plaatsvond, trok opnieuw zeer veel belangstelling. Er was speciale aandacht voor oncologische ingrepen. n Jan Spee Zo’n 1.700 geïnteresseerden, waaronder veel scholieren en studenten geneeskunde, kwamen op vrijdag 28 oktober naar VUmc om operaties bij

Topartsen gezocht De nieuwssite Mednet roept medisch specialisten op binnen hun specialisme de beste generalist aan te wijzen. Het motto van deze zesde editie van de intercollegiale verkiezing is: ‘aan welke arts vertrouwt u uw dierbaren toe?’ Ook kan er op het beste aanstormende talent worden gestemd. Deelnemen aan de verkiezing kan tot 20 november via www. mednet.nl. De bekendmaking van de Mednet Topartsen vindt plaats tijdens de Mednet nieuwjaarsborrel op 12 januari 2012. Er kan tussen meer dan dertig specialismen worden gekozen. Vorig jaar werden er 29 Topartsen in 12 klinische specialismen genomineerd.

te wonen. Ze hadden zich aangemeld voor de publieksdag ‘Kijken naar (kijk) operaties’. Ze zagen vanuit de Amstelzaal en de Waver een behandeling van een hersentumor bij een wakkere patiënt, de verwijdering van een baarmoeder en van een prostaat met de operatierobot en de behandeling van een darmtumor. In de regiewagen (zie foto) werd live geschakeld met vier ok’s waar ingrepen plaatsvonden. Huisartsen en Vrienden van VUmc cca bevolkten de Waver. In de Amstelzaal werden de beelden toegelicht door medisch specialisten. Alle ingrepen waren

ook op internet te volgen via live-stream. De stream stond op verschillende sites, zoals parool. nl, medischcontact.nl, nu.nl en at5.nl. Zo keken bijna 17.000 mensen mee waarvan 12.500 unieke bezoekers. Ze kwamen niet alleen uit Nederland maar ook uit het Verenigd Koninkrijk (129), Duitsland (96), België (83), Verenigde Staten (79) en 60 andere landen. Gemiddeld keek men ruim 5 minuten naar de live-stream. Via twitter werden vragen gesteld aan medische experts van VUmc. In de middag werden de meeste tweets verstuurd en was VUmc

een van de trending topics.

Zelf doen Bezoekers aan deze dag konden ook zelf met kijkoperatie-instrumenten werken. Zo kon met een kijkbuis in de darm, de longen en op de stembanden gekeken worden en in een box worden geoefend in de oog-handcoördinatie die nodig is voor een kijkoperatie. Ook konden onze bezoekers kennis maken met microchirurgie door met behulp van een microscoop een tomaat te ontleden. Er stond zelfs een echte operatiekamer voor de bezoekers klaar met kijkoperatie-instru-

menten en een namaakpatiënt. Artsen, operatieassistenten, anesthesiemedewerkers en studenten geneeskunde zorgden voor de begeleiding. Experts van VUmc lieten de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van beeldgestuurde chirurgie, beeldvorming en bestraling zien. Met name jonge mensen, die een carrière in de gezondheidszorg ambiëren, toonden belangstelling voor deze open dag. De conclusie aan het einde van de dag: alle operaties zijn technisch geslaagd en de patiënten werken aan hun herstel.

Vacaturebeheersing maakt bezuinigingen voelbaar Per 1 november heeft de raad van bestuur de maatregel Vacaturebeheersing ingesteld. Hiermee moeten de stijgende personele kosten een halt toe worden geroepen. Vacatures worden alleen bij uitzondering opengesteld en tijdelijke contracten worden niet verlengd zonder goede afweging. Directeur p&o Yolande Schaeffer en bestuursvoorzitter Elmer Mulder lichten deze ingrijpende maatregel toe. “We worden gedwongen om onze kosten terug te brengen”, begint Elmer Mulder. ”Uit de financiële rapportage in augustus over 2011, blijkt dat de personele kosten weer verder gestegen zijn. Er zijn meer medewerkers in dienst gekomen

dan de productie is gestegen. De verwachting is dat we dit jaar op een structureel tekort op de eerste geldstroom van circa negen miljoen euro uitkomen. Tel daar een nieuwe bezuiniging van de regering van tien miljoen euro in 2012 bij op, en het zal duidelijk zijn dat we structurele maatregelen moeten nemen. Aan de ene kant moeten we meer patiënten behandelen met minder medewerkers, aan de andere kant moeten de kosten omlaag. Uit de analyse van onze kosten blijkt dat met name de personele kosten scheef lopen.”

Oplossingen zoeken Yolande Schaeffer wil niet spreken van een vacaturestop, maar van vacaturebeheersing. “De nadruk bij

deze maatregel ligt op het zoeken naar interne oplossingen in geval van vacatures. Bijvoorbeeld door taken anders in te delen of door interne verschuivingen. In bijzondere situaties zijn uitzonderingen mogelijk. Deze moeten goed beredeneerd voorgelegd worden aan het divisiebestuur of de directeur van een ondersteunende dienst. Een adviesgroep kijkt ook nog mee. Zij adviseert vervolgens de raad van bestuur en die neemt de eindbeslissing of een vacature opengesteld mag worden. Over de verlenging van een tijdelijk contract of het omzetten van een tijdelijk naar een vast contract beslist een divisie of een ondersteunende dienst zelf. Overigens geldt de vacaturebeheersing niet

voor leerlingen en medewerkers die vanuit overige geldstromen, bijvoorbeeld onderzoeksprojecten, worden gefinancierd.” Schaeffer benadrukt dat de adviesprocedure in acht dagen doorlopen is. “Er zal dus nauwelijks sprake zijn van tijdverlies.”

Heel jaar Mulder voorziet dat de maatregel voor het hele jaar 2012 blijft gelden: “Om de personele kosten daadwerkelijk en structureel te verlagen zullen we deze maatregel langer moeten hanteren. Naar mijn verwachting zal slechts enkele maanden niet voldoende zijn.” Meer informatie over de uitwerking van de maatregel is te verkrijgen via de leidinggevende of via p&o direct. n EK

Informatiesysteem stelt patiëntenzorg centraal

Douwe van Riet ontvouwt ambitieuze plannen n Ellen Kleverlaan

Sinds 1 november is Douwe van Riet programmadirecteur GPS (geïntegreerd patiënt­informatiesysteem); het systeem van VUmc waarin echt alle informatie over patiënten moet gaan samenkomen. In 2014 zal een eerste versie van het systeem draaien. Voor het zover is, moet er nog wel wat gebeuren.

Kennis delen Vier doelstellingen die het gps moet waarborgen heeft een stuurgroep gps onder leiding van Van Riet geformuleerd: veiligheid, kwaliteit, betaalbaarheid en continuïteit van zorg. Van Riet licht het allemaal graag toe, inclusief voorbeelden. “Informatie over het conflicteren van een medicijn dat een zorgverlener wil toedienen met het medicatiedossier van de patiënt, is essentieel voor de veiligheid van de patiënt. Dat behoort het systeem te faciliteren. Zo ook de deelbaarheid van informatie over patiënten met andere ziekenhuizen in de regio. De kwaliteit van zorg is bovendien sterk gediend bij informatie die deelbaar is met andere afdelingen. Het mag niet zo zijn dat een patiënt op iedere afdeling een ander papieren dossier heeft. Als een patiënt telkens opnieuw zijn gegevens moet opgeven, is dat niet alleen vervelend voor de patiënt, ook de efficiency van de zorg is er niet bepaald mee gediend. Ofwel de betaalbaarheid, het derde aspect. Het vierde aspect is de continuïteit van zorg. Want ook op de langere termijn moet het systeem zo werken, dat we informatie voor de toekomst opslaan en

Tracer

Foto Jean Pierre Jans

Douwe van Riet zet er vaart achter. Het is dan ook van groot belang dat het gps er komt, legt hij uit. Maar zoals bij alle omvangrijke projecten die iedere medewerker en afdeling raakt, is een gemeenschappelijke visie en draagvlak voor de ideeën noodzakelijk. Een visie op wie welke informatie nodig heeft om de patiënt excellente zorg te bieden, want daarover gaat het gps.

lering trekken uit het verleden.” Naast doelstellingen heeft de stuurgroep ook uitgangspunten van het gps geformuleerd. Het belangrijkste is dat de patiënt centraal staat. En wie nu denkt dat iedereen dat in de zorg inmiddels roept, moet niet vergeten dat een umc drie pijlers heeft en niet slechts één. “gps is een patiëntenzorginformatiesysteem. Onderzoek en onderwijs & opleiden worden hieraan gekoppeld zodat informatie uit dit systeem kan worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek of het onderwijs dat we verzorgen.” Een ander

uitgangspunt is dat de verpleegkundige straks het dossier van de arts kan inzien. Essentiële kennis is dus deelbaar via het systeem. Een autorisatieprotocol is noodzakelijk; zorgvuldig moet worden afgewogen wie welke informatie mag inzien.

Risicoanalyse Met de doelstellingen en uitgangspunten van het gps op schrift, is het nu de beurt aan tien themagroepen om een visie te ontwikkelen op evenzoveel thema’s, van zorgpaden tot zorgprocessen. Op 31 oktober was de kick-off meeting.

Topkwaliteit, hightech

maar ook kritiek

10e jaargang nr 22, 3 november 2011



Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.850. Tracer wordt gemaakt onder verantwoor­de­lijk­ heid van de dienst communicatie. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van Boekel, Mariet Bolluijt, Annemarie Burgers, Bernie Hermes, Gert de Jager, Edith Krab, Marcel Licher, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Kris Hemmink, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Henriëtte van der Horst, Chris Mulder

Wanneer je 55 stakeholders vraagt wat ze vinden van umc’s in Neder­ land blijken hun antwoorden eenvoudig in twee categorieën te delen: wat de umc’s doen en hoe umc’s dit doen. Over het wat, als last resort hightech zorg, onderzoek en onderwijs zijn de stakeholders het eens: dat doen umc’s goed. Maar hoe de umc’s te werk gaan verdient geen schoonheidsprijs. Daar vallen harde woorden als solistisch, weinig transparant, traag en een tikje arrogant.

Ill u s t r a t i e R i c k D r o s

Redactiesecretariaat



Opgave en vragen over abonnementen



dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 (020) 44 43 444, e-mail [email protected]

Volgende Tracer



D e volgende Tracer verschijnt op ­donderdag 17 november. Deadline voor kopij is 9 november om 12.00 uur.

2

bijvoorbeeld de patiëntveiligheid.” Omdat VUmc en amc de intentie hebben uitgesproken om tot een verregaande vorm van samenwerking te komen, zullen de umc’s ook hierin samen optrekken. “Voor het delen van kennis, het uitwisselen van informatie maar ook voor artsen en verpleegkundigen die in beide ziekenhuizen zullen werken, is het essentieel om met hetzelfde informatiesysteem te werken.” Plannen, inrichten en de Europese aanbesteding in 2012 zullen VUmc en amc gezamenlijk doen. Wordt vervolgd.

Stakeholders over UMC’s

Zuinig met energie

dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email: [email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk RotoSmeets, Utrecht Abonnement De abonnementsprijs bedraagt voor ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar.

In december zal er een strategiedag zijn, waarop Van Riet en zijn collega’s de visie presenteren. In de tussentijd verschijnt er informatie op intranet. Het masterplan gps, dat begin 2012 aan de raad van bestuur wordt aangeboden, bevat een businesscase en een risicoanalyse. “Informatie is bij VUmc een bedrijfskritisch onderdeel. Als je dat proces verandert, moet je dus een heel goede inschatting maken van de risico’s die je daarmee loopt. Zoals financiële risico’s. Maar ook het risico dat het systeem uitvalt en de consequenties daarvan voor

Liever met de bus of trein Medewerkers reizen jaarlijks minstens vijfduizend keer met de auto naar een afspraak buiten de deur. Als VUmc hebben we alleen al een klein bos nodig om de CO2-uitstoot van dit reisgedrag te compenseren. De gemiddelde dienstreis is heen en terug zo’n 100 km, de afstand Amsterdam-Utrecht vv, en één

boom gebruikt zo’n 25 kilo CO2 per jaar. Het openbaar vervoer biedt daarnaast nog veel meer voordelen. Zo kun je nuttig en ontspannen bezig zijn gedurende de reis, je doet gewoon even de ogen dicht of geniet van het landschap dat voorbijtrekt. En je ziet nog eens wat anders dan files, rode achterlichten en bumperklevers.

Tr a c e r 2 2 – 3 n o ve m b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

Onlangs kregen de umc’s de resultaten terug van een gezamenlijk stakeholderonderzoek naar de beeldvorming over en de verwachtingen van umc’s. Interviews met onder meer ministeries, zorgverzekeraars, de inspectie, ziekenhuizen en subsidiënten leverden een duidelijk beeld. Aan het bestaansrecht van umc’s wordt niet getwijfeld, maar verbetering is zeker mogelijk. umc’s moeten doorpakken met de concentratie en taakverdeling van de medische zorg. Ook wil men umc’s meer in het publieke debat terugzien met een visie over de regionale en landelijke inrichting van de zorg en een positieve bijdrage over het economische nut van de gezondheidszorg. In Nederland

wordt de zorg te veel als kostenpost gezien, terwijl het ook een branche is waar banen worden gecreëerd en medische producten en diensten ontwikkeld. Tenslotte moeten umc’s veel meer dan nu transparant zijn en duidelijk communiceren over wat ze doen, waarom ze dat doen, wat het kost en wat het oplevert.

Handige checklijst In VUmc is er een checklist gemaakt die precies aangeeft welke thema’s door welke stakeholders belangrijk worden gevonden en hoe die organisatiebreed in VUmc zijn opgepakt. Elmer Mulder, voorzitter raad van bestuur VUmc en nfu, reageert: “Je ziet dat we op veel aandachtspunten juist in VUmc al initiatieven hebben ingezet. Bijvoorbeeld als het gaat om concentratie en taakverdeling werken we al samen met het amc op het gebied van kindergeneeskunde en neurochirurgie. Het zou goed zijn als medewerkers bij het ontwikkelen van beleid en acties en in hun contacten met stakeholders ook rekening houden met de aandachtspunten uit het onderzoek.” Het uitgebreide onderzoeksrapport en de checklist zijn aan te vragen bij [email protected]. n MS

Geschoolde docenten krijgen certificaat Opnieuw heeft een groep docenten laten zien dat ze over adequate didactische vaardig­ heden beschikt. Op woensdag 26 oktober ontvingen 25 docenten en opleiders het bko-certificaat. Onderwijs geven op universitair niveau is een complexe taak. Met de BasisKwalificatie Onderwijs hebben deze docenten handvatten gekregen om kwalitatief goed onderwijs te geven. Het certificaat is landelijk erkend en draagt ertoe bij dat onderwijs en opleiden bij VUmc op een hoger niveau wordt getild.

F o t o t h i js w o l z a k

De uitreiking vond plaats in de prachtige Almazaal op de negende verdieping van het ozwgebouw. Decaan Wim Stalman en directeur opleiding geneeskunde Gerda Croiset spraken de gediplomeerde docenten vol enthousiasme toe, deelden bloemen uit en onderstreepten het belang van hoog gekwalificeerd onderwijs als basis voor de toekomst van VUmc. Daarom is er vorig jaar gekozen om iedereen die onderwijs geeft in het medisch opleidingscontinuüm (verder) te scholen. n MR

De verdovers doet anesthesiologie eer aan

‘ Dankzij de cello kan de viool schitteren’ n Edith Krab

Het was tijdens de boekpresentatie van Anna Enquist’ nieuwe boek ‘De verdovers’ duidelijk dat er een klik was tussen de schrijfster en de afdeling anesthesiologie. “Ik heb ontzettend veel plezier gehad tijdens mijn ’stage’. Ik kon alle vragen stellen, er waren geen verboden gebieden en er kwamen echte antwoorden. Ik heb een enorme bewondering voor het vak gekregen.” Een trotse Stefan Loer, hoofd anesthesiologie, nam het eerste exemplaar van ‘De verdovers’ in ontvangst. Anna Enquist had zich terdege voorbereid op de vier maanden die zij meeliep in VUmc. “Ik schrijf 500 woorden per dag, daarna is de focus weg. Dus om 11 uur ’s morgens ben ik klaar en ligt de dag voor me.

Ik schrijf dan ook graag boeken waar research voor nodig is, op die manier vul ik de rest van mijn dag.”

Indrukwekkend Voor haar stage bij VUmc werkte Enquist met veel plezier het handboek anesthesiologie door, omringd door woordenboeken om de medische terminologie te begrijpen. “Anna was goed op de hoogte”, aldus Loer. “Zij stelde de goede vragen. De weerslag van haar bezoek aan onze afdeling in het boek is prachtig. De technieken in het boek kloppen, het is indrukwekkend hoeveel details zij gezien en beschreven heeft.” In ‘De verdovers’ is pijn het centrale thema. Pijn die vanuit de psychotherapie doorleefd moet worden, terwijl anesthesisten er juist naar streven om niet te laten voelen.

Het initiatief om schrijvers mee te laten lopen binnen VUmc komt van Arko Oderwald, universitair hoofddocent medische filosofie en ethiek. “Een schrijver heeft een andere blik op de dagelijkse gang van zaken. Die frisse kijk zorgt ervoor dat we ons eigen handelen weer eens onder de loep nemen en daar kunnen we veel van leren.” Enquist heeft vooral van de anesthesiologen geleerd, zo benadrukte zij in haar speech. “Anesthesie is een belangrijk, maar weggestopt

vak. Patiënten weten wel wie hun chirurg is, maar hebben geen idee wie hun anesthesist is. En dat terwijl de viool slechts dankzij de cello kan schitteren. Ik ben onder de indruk geraakt van de breedte en de wijsheid van het vak.”

Schrijvers op de afdeling Het boek ‘De verdovers’ is de tweede in de reeks Schrijver op de afdeling. In januari 2010 verscheen het boek ‘Onverklaarbaar bewoond’ van Bert Keizer naar aanleiding van zijn bezoek aan de afdeling neurochirurgie van VUmc. Inmiddels heeft de Belgische schrijfster Kristien Hemmerechts meegelopen op de afdeling hematologie. Haar roman ‘Haar bloed’ verschijnt op 20 januari 2012.

Chris Mulder

‘Palliatieve zorg’ Deze zomer overleed op onze afdeling een man van 53 jaar. Na tien jaar gemetastaseerde ziekte dreigde hij te verbloeden. Na een stabilisatie van één dag, waardoor zijn zoon uit New York kon terugvliegen en afscheid kon nemen, hebben wij hem in alle waardigheid kunnen laten inslapen. Zijn wilsbeschikking lag al tien jaar bij de notaris. Bij het nagesprek vol emoties vertelde de echtgenote dat in haar omgeving mensen zeiden: “Maar doet VUmc aan euthanasie, is dat niet tegen jullie beginselen?” VUmc respecteert de wet. In VUmc werken dokters, die vol empathie patiëntenzorg doen. Sterven is een deel van het leven. Wij dokters zijn er niet alleen voor de winnaars en de glamour. Iedereen doet zijn best, sommigen kunnen deze

actieve hulp niet aan. Principieel, emotioneel, geloof, wij respecteren dat. Men doet dan een stapje terug. Anderen zetten dan zonodig een extra stapje. In najaar 1977 heb ik op dringend verzoek van een non, met haar hulp een katholieke man met Vaticaanse ordes geholpen met barbituraten. Mijn eerste ‘euthanasie’, in het geheim. Er waren geen regels. Twee jaar terug kwam ik zijn zoon tegen. Hij vroeg me: “Heb je mijn vader geholpen?” Mijn antwoord was “ja”. Hij was blij dat eindelijk te horen; hij was het ermee eens. Eerlijkheid pas na 32 jaar. De wereld is veranderd. Wat daar tussen ligt zijn vele mensen die ik heb zien sterven. Ik heb ooit een vrouw van 89 jaar volgens de

Tr a c e r 2 2 – 3 n ove m b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

regels; wilsbeschikking, tweede arts, etc., thuis mogen helpen. De pastoor, in vol ornaat, was erbij. Hij gaf de laatste sacramenten en toen was ik aan zet. Na afloop vroeg hij mij te knielen voor God en gaf de absolutie. Ik was zeker een uur emotioneel incontinent. De schouwarts en de officier van justitie ook. Ik leer mijn assistenten dat je wordt afgerekend hoe je omgaat met de verliezers. Waardigheid in sterven is er een van. Actieve hulp is zelden gewenst. Als VUmc respecteren we het leven én de dood. We voelen ons verantwoordelijk om patiënten bij te staan als genezing niet meer mogelijk is, dus doen we een stapje meer. Veel van onze patiënten hebben we dankzij onze voortschrijdende kunde op een eerder moment een goede, natuurlijke dood al of niet bewust onthouden. Met normale palliatie komen we soms niet meer uit. Chris Mulder is hoogleraar maag-, darm- en leverziek ten

Nieuwe VUmc onderwijs-app: Broncho VUmc lanceert de onderwijs-app ‘Broncho’ voor iPhone en iPad. De applicatie laat de bronchusboom in de longen zien met foto’s en video’s. Daarnaast kan de ct-scanner zelf worden bewogen voor een gedetailleerder beeld. De app is ontwikkeld ter ondersteuning van longartsen (in opleiding), intensivisten (in opleiding) en andere geïnteresseerden in luchtweganatomie. De app is voor 3,99 euro via de app-store van Apple te verkrijgen (zie ook http://itunes. apple.com).

Opvallend

!

Peggy Cohen-Kettenis heeft de Henry Benjamin Lifetime Distinguished Scientific Achievement Award 2011 gekregen. Deze prijs van de World Professional Association of Transgender Health (wpath), werd uitgereikt tijdens het wereldcongres dat van 24 tot 28 september in Atlanta, Verenigde Staten, werd gehouden. Voorzitter Walter Bockting overhandigde de plaquette, die hij zeer verdiend noemde. Hij prees met name haar pionierswerk met genderdysfore kinderen en pubers, dat nu over de hele wereld wordt toegepast. Apple heeft VUmc benoemd tot ‘lighthouse’ (lichtend voorbeeld) in Nederland wegens de manier waarop de organisatie samen met de VU iTunes U heeft opgezet en gelanceerd. Deze digitale leeromgeving maakt het mogelijk om instructiemateriaal op één plek centraal en internationaal beschikbaar te stellen voor hergebruik. Docenten bieden hun colleges/materiaal aan op een openbare omgeving en kunnen daarnaast verwijzen naar colleges van anderen. Eerder is kno-arts Jochem Bretschneider benoemd tot ‘distinguished educator’ bij Apple. 3

Orthese geeft Duchennepatiënten armgebruik terug n Jeroen Kleijne

“Veel mensen denken dat het vooral heel erg is om niet te kunnen lopen”, zegt Justus Kuijer, “maar eigenlijk zijn je armen veel belangrijker. Daarmee kun je bijvoorbeeld zelf eten en zelf je rolstoel bedienen en dus zelfstandiger zijn.” Flextensionvoorzitter Micha Paalman van de sectie ontwikkeling van fysica en medische technologie: “De orthese die we ontwikkelen zal niet alleen geschikt zijn voor Duchennepatiënten, maar ook voor mensen met een andere spierziekte.” Kuijer: “Voor mij is het natuurlijk iets om heel erg naar uit te kijken.”

Zelf bedacht Het idee voor de ontwikkeling van de armorthese komt oorspronkelijk van Kuijer zelf. Op internet zag hij een exoskelet, waarmee mensen met een spierziekte weer kunnen lopen. Na onderzoek van Paalman bleek dat de armen van dit exoskelet

F o t o M a r k v a n de n b r i n k

Flextension heeft 1,3 miljoen euro subsidie gekregen van de Stichting Technische Wetenschappen voor de ontwikkeling van een armorthese. Met dit ingenieuze hulpmiddel kunnen mensen met de ernstige spierziekte Duchenne straks hun armen weer gebruiken. Duchennepatiënt Justus Kuijer (rechts) werkt als stagiair bij VUmc zelf aan de ontwikkeling van een handorthese.

niet de gewenste functionaliteit gaven, maar het idee was geboren om een lichaamsgebonden orthese te ontwikkelen. Het initiatief is nu uitgegroeid tot een project dat door verschillende patiëntenorganisaties wordt ondersteund en waarin VUmc, TU Delft, UT Twente en de Radboud Universiteit samenwerken

onder de vlag van Flextension. Met de toekenning van de subsidie kunnen VUmc en de andere samenwerkingspartners in Flextension de komende vier jaar aan de slag om deze droom werkelijkheid te laten worden. Paalman: “Vanaf nu gaat het volle kracht vooruit. Ik verwacht dat we medio 2012

een volledig functioneel prototype af hebben dat het gewicht van de arm balanceert. Vier jaar later zal er ook een orthese zijn die wordt aangestuurd door zenuwsignalen.” Kuijer voert in het kader van zijn studie industrieel ontwerpen aan de TU Delft sinds kort een stageop-

dracht uit bij VUmc. “Ik ontwerp een handorthese die aan de armorthese zal worden bevestigd. Ik werk dit studiejaar toe naar een testmodel. Het is leuk om zelf een steentje bij te dragen aan dit project.” Meer informatie: www.flextension.nl

F o t o : M a r k v a n de n B r i n k

Vijf verbeteracties dingen naar Award Patiëntveiligheid

Mariela Castro Espín (rechts) en haar gezelschap werd door Marlon Buncamper (midden) rondgeleid in VUmc

Castro op bezoek bij genderteam Mariela Castro Espín, directeur van het Cubaanse instituut Cenesex, heeft bij VUmc met vertegenwoordigers van het kennis- en zorgcentrum voor genderdysforie gesproken. De dochter van president Raúl Castro was met name geïnteresseerd in de aanpak van genderdysfore kinderen en jongeren. Cenesex houdt zich bezig met seksuele gezondheid en educatie en komt op voor de emancipatie van homo-, bi- en transseksuelen. VUmc heeft sinds vier jaar een hechte band met Cuba. Sinds dat land geslachtsaanpassing toestaat gaat plastisch chirurg Marlon Buncamper er regelmatig heen om transen te opereren. “Dat doe ik samen met een hoogleraar van de Gentse universiteit bij wie ik mijn opleiding heb gedaan”, aldus Buncamper. “We worden altijd bijzonder warm ontvangen in Havanna.” Tijdens het bezoek sprak Castro ook met Peggy CohenKettenis, hoogleraar medische psychologie, over de begeleiding van genderdysfore kinderen. n MK 4

De oproep om verbeteracties op het gebied van patiëntveiligheid te delen met collega’s heeft binnen VUmc en ggz inGeest geleid tot 14 inzendingen. Daarvan zijn de vijf beste genomineerd voor de Award Patiëntveiligheid 2011. Op dinsdag 15 november tussen 15.00 en 17.00 uur wordt de Award uitgereikt in de foyer naast de Amstelzaal. Nadat de vijf genomineerde verbeteracties zijn gepresenteerd, kiest het aanwezige publiek samen met de jury de winnaar. Deze krijgt het bronzen beeldje ‘Reaching the top’, taart voor de hele afdeling en een cadeaumand met o.a. een vvvbon en boeken over patiëntveiligheid. De genomineerden zijn: Vuur uit de muur Bij ggz inGeest wilden de medewerkers van Zuiderpoort in Haarlem het tegen de regels in roken op kamers volledig uitbannen en een einde maken aan het gevaar van brandstichting door verwarde cliënten. Ze hebben daarvoor het concept ‘vuur uit de muur’ ontwikkeld. Cliënten leveren hun aanstekers in bij opname en op plaatsen waar gerookt mag worden zijn vaste aanstekerblokken aangebracht met

daarin verzonken tien grote aanstekers. De opnamekliniek kortdurende psychiatrie Zuid-Kennemerland is inmiddels een ‘aanstekervrije’ afdeling geworden waarmee de kans op brand en alle vervelende gevolgen van brand op een afdeling - zowel menselijk leed als financieel – wordt geminimaliseerd. Het idee is positief beoordeeld door de cliëntenraad.

Petriprint Het ivf laboratorium heeft een printer omgebouwd die de bodem van de honderden petrischaaltjes in spiegelschrift kan bedrukken. In deze schaaltjes worden de embryo’s gekweekt. Medewerkers noteerden tot voor kort de identificatiegegevens met de hand in spiegelschrift op de bodem. Omdat de handschriften niet altijd goed leesbaar waren en het systeem foutgevoelig was, is de zogenaamde petriprint ontwikkeld. Deze printer haalt de gegevens rechtstreeks uit het zis en epd. Bovendien voorziet de printer de bakjes van een unieke 2D-code, om verwisselingen onmogelijk te maken. Wel of niet (op) OK Wel of niet (op) ok is een methode om de niet

nagekomen werkafspraken nieuw leven in te blazen. Zo wordt het veiliger voor patiënt en medewerker. Dat kan op elke afdeling! Het is een maandelijkse quiz dat negen praktijkvoorbeelden bevat met een situatiebeschrijving, praktijkfoto, het antwoord en de bron waar de afspraak te vinden is. Medewerkers participeren door het insturen van foto’s. Op de ok is het een interactieve pdf, maar het kan ook in ms Word gemaakt worden. Deze werkwijze om kennis op te frissen leverde enthousiaste reacties op van zowel anesthesiemedewerkers als aios en anesthesiologen.

en de status van de psychosociale zorg vermeld. Ook wordt het beleid voor opeenvolgende verpleegkundige diensten met één oogopslag helder en dient de doelenlijst als checklist voor een aantal standaard handelingen. De dagelijkse doelenlijst zit nog in een oriëntatiefase.

Dagelijkse doelenlijst Bij de intensive care kinderen is een systeem bedacht om de ouders beter op de hoogte te houden van de behandeling van hun kind: de dagelijkse doelenlijst. Er zijn immers meerdere overdrachten per dag en het is voor ouders vaak ondoenlijk om op de hoogte te blijven. In deze lijst vermelden verpleegkundigen en artsen de dagelijkse doelen per patiënt. Zo staan de bedreigingen voor de patiënt, de criteria waaraan moet worden voldaan voor ontslag

Nieuw geneesmiddel Een wereldwijd nieuw geneesmiddel sugammadex bracht aan het licht hoe waardevol simulatietrainingen zijn. Dit middel wordt gebruikt om spierverslappers tijdens een intubatie acuut te kunnen tegenwerken. Sugammadex wordt zelden gebruikt en bovendien is de dosering lastig te berekenen. Tijdens een normale okdag kregen 18 anesthesieteams daarom een simulatietraining. Slechts vier teams slaagden er in de juiste dosis te berekenen en de gemiddelde tijd tot toediening bedroeg bijna 7 minuten. Deze bevindingen zijn gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift Anaesthesia en dit jaar uitgeroepen tot het meest geciteerde artikel in dat blad. Fabrikant msd is inmiddels bezig om de bijsluiter te herschrijven en bij VUmc is een nieuw protocol opgesteld. n MK

health, consultatiemodellen en het iapt-programma (Improving Access to Psychological Therapies) aan bod. Tijdens het middagprogramma zijn er workshops waarin verschillende interessante cases op het gebied van preventie en emental health de revue passeren. Het Valeriussymposium wordt afgesloten met een debat over het

nut of de noodzaak van preventie. Vanuit verschillende invalshoeken (politiek, zorg, verzekeraar, wetenschap) geven de sprekers aan de discussietafel hun mening, wat ongetwijfeld tot een aantal pittige uitspraken zal leiden. Meer informatie over deelname aan het symposium: www. paog.nl/valeriussymposium.

Uit de Agenda

Innovatieve GGZ in de eerste lijn donderdag 10 november – Amstelzaal, 9.30-17.00 uur, Valeriussymposium 2011

Op het Valeriussymposium 2011 staat het innovatieve programma van Prezens centraal. Prezens opereert tussen de eersteen tweedelijnszorg en biedt een geïntegreerd aanbod van preventie, consultatie en behandeling. Laagdrempeligheid en efficiëntie zijn hierbij belangrijke sleutelbegrippen. Tijdig signaleren voorkomt het

ontstaan of verergeren van psychische problemen en verbetert de efficiëntie. Maar welke preventieve programma’s zijn er en hoe effectief zijn die? Welke behandelmethodes zijn er en hoe cruciaal is de samenwerking tussen huisarts en geestelijke gezondheidszorg? ’s Ochtends komen onderwerpen als stepped care, collaborative care, e-mental

Tr a c e r 2 2 – 3 n o ve m b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

Vacatures VUmc

Agenda

Paramedisch Medisch psycholoog D3.2011.00068 Ter vervanging van zwangerschapsverlof kom je het team een jaar versterken. Afdeling: pediatrische psychologie, Divisie III

Alle vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O’, klik op: ‘interne vacatures en werving’ en daarna op, ‘interne vacatures’. Ons adres is: Werving & selectie, polikliniek 7Z 163.

Adviseur infectiepreventie D5.2011.00085 Ga jij de strijd aan met ziekenhuisinfecties? Afdeling: medische microbiologie en infectiepreventie, Divisie V Vacatures 17 oktober tot 24 oktober. Uiterlijke reactie datum zie intranet.

Verpleegkundigen/Verzorgenden Medisch pedagogisch medewerker D3.2011.00070 Ben jij in staat een bijdrage te leveren aan verdere professionalisering van het medisch pedagogisch werk waarin het kind centraal staat? Afdeling: medisch pedagogisch werk, kindergeneeskunde, Divisie III

Dialyse verpleegkundige in opleiding D1.2011.00077 Kies voor de opleiding tot dialyse verpleegkundige, een vak, dat continu in beweging is! Afdeling: dialyse/nefrologie, Divisie I

Wetenschappelijk onderzoek/onderwijs Wetenschappelijk docent ethiek en sociale wetenschappen D6.2011.00105 Het geven en ontwikkelen van onderwijs voor geneeskunde- en gezondheidswetenschappen. Afdeling: metamedica, Divisie VI

Vacatures 24 oktober tot 31 oktober. Uiterlijke reactie datum zie intranet.

Junior docent geneeskunde (wetenschappelijk docent) D6.2011.00107 Maken van nieuwe toetsvragen en verwerken van toetsresultaten voor de studenten geneeskunde! Afdeling: studentenonderwijs / huisartgeneeskunde, Divisie VI

Verpleegkundigen/Verzorgenden

Laboranten

Intensive care (IC) verpleegkundige D4.2011.00111 Kom werken op de nieuwste stateof-the-art IC van Nederland! Afdeling: intensive care volwassenen (ICV), Divisie IV

Opleider verpleegkundige vervolgopleiding acute zorg D6.2011.00111 Draagt u bij aan het competentiegericht leerplan? Afdeling: amstel academie, Divisie VI

Echocardiografisch laborant D4.2011.00106 De medische techniek is jouw passie! Afdeling: polikliniek/functieafdeling cardiologie, Divisie IV

Administratief/secretarieel Planner personeelsrooster met project ervaring D5.2011.00083 Ervaren roosteraar die onze systematiek naar het hoogste niveau wil brengen Afdeling: radiotherapie, Divisie V Administratief medewerker traumaregistratie D2.2011.00087 Ben jij toe aan een dynamische functie waarbij je de traumaregistratie beheert en onze ketenpartners bezoekt? Afdeling: afdeling traumacentrum noord-west nederland,VUmc, Divisie II

Planner personeelsrooster met project ervaring D5.2011.00083 Ervaren roosteraar die onze systematiek naar het hoogste niveau wil brengen Afdeling: radiotherapie, Divisie V Ervaren secretaresse D5.2011.00084 Ervaren secretaresse voor afdelingshoofd radiotherapie van VU medisch centrum Afdeling: radiotherapie, Divisie V Onderzoeksassistent ‘verminderen van herstelbehoefte door stimuleren van dagelijkse lichaamsbeweging en ontspanning’ D6.2011.00110 Verminderen van herstelbehoefte door stimuleren van dagelijkse lichaamsbeweging en ontspanning bij medewerkers Delta Lloyd’ Afdeling: EMGO+ instituut/sociale geneeskunde, Divisie VI Medewerker medische administratie D2.2011.00086 Zijn patientgebonden administratie en receptiewerkzaamheden, taken die jou aanspreken? Afdeling:verpleegeenheid NCH/ORT, Divisie II

Amstel Academie De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam Bedrijfsopleidingen F. Broekhof  Bij- en nascholingen F. Broekhof Verpleegkundige vervolgopleidingen K. Jonker  Paramedische opleidingen M. van Oostrom www.amstelacademie.nl

Het aanbod van het Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteitsverbetering najaar 2011- voorjaar 2012 van de Amstel Academie staat op internet: www.amstelacademie.nl De Amstel Academie biedt inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Weet u nog niet welke training u wilt volgen? Kijk snel op onze website en schrijf nu in!

(020) (020) (020) (020) (020)

444 444 444 444 444

4229 4253 4253 2020 4569

Leiderschapsontwikkeling Workshops voor gevorderd leidinggevenden: 7 december (ochtend) U bent op een punt beland dat u kunt zeggen dat u een ervaren leidinggevende bent. Dagelijkse situaties biedt u zonder veel moeite het hoofd. Maar daarnaast zijn er terugkerende situaties die ook u nog uw nachtrust kunnen kosten. Complexe situaties die u niet oplost door meer van hetzelfde te doen, maar die juist een aanpak buiten de gebaande paden vragen.

Titel voorbeeld titel

Het Heilig VU-UUR Donderdag 17 november 2011 in de Amstelzaal, VUmc

ds. Ruben van Zwieten commercieel en sociaal ondernemer

“Vergroting van verbeeldingskracht” Stelling I In de zorg is de inbeelding in het levensverhaal van de patiënt afgenomen.

Stelling II Bij gebrek aan verbeeldingskracht heeft men het ziekenhuis in het grotere geheel van de samenleving uit het oog verloren.

De lezing is bedoeld voor alle medewerkers. Aanvang: 12.00 uur (met broodjes, koffie, thee, melk, etc.). Begin voordracht: 12.30 uur (duur voordracht is 25 tot 30 minuten met aansluitend 10 minuten discussie).

Sneller gaan door stil te staan: 21 december (ochtend) Vertragen: ruimte en rust voor u zelf creëren om te reflecteren op waar u mee bezig bent. Inspirerende workshops voor persoonlijke groei Bouwen aan een team: 13 december (ochtend) Hoe kan ik hier aan bijdragen en er voor zorgen dat we belemmerende patronen doorbreken? taal en schrijftrainingen workshop spelling; d’s en t’s: 1 december (10.00 – 12.00 uur) Verwachtte of verwachte? Gebeurd of gebeurt? Vindt of vind? Twijfelt u ook regelmatig? Dat hoeft niet meer na deze workshop van 2 uur. Trainingen voor Wetenschappers Begeleiden van promovendi: 22 en 23 november en 8 december (2 hele dagen, 1 ochtend) Beter begeleiden in minder tijd? Hoe om te gaan met een promovendus die maar niet zelfstandig wordt? Wat te doen als uw promovendus niet bij te sturen valt? U kunt nu leren hoe u uzelf als instrument kunt inzetten voor een betere begeleiding. Het volledige aanbod en inhoudelijke informatie over al deze trainingen en workshops kunt u vinden op www.amstelacademie. nl Daar treft u ook het digitale inschrijfformulier. Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met ons secretariaat. Zij staan u graag te woord! Tel. 45084, e-mail [email protected] Het nieuwe opleidingsaanbod najaar 2011voorjaar 2012 van de Amstel Academie staat weer op de website. Kijk voor een volledig overzicht van alle scholingsactiviteiten en trainingen op www.amstelacademie.nl of www.vumc.nl/opleidingen Inhoudelijke informatie over de Bij- en nascholingen kunt u vinden onder de gelijknamige rubriek op de website. De Amstel Academie biedt ook inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Kijk snel op onze website en schrijf u nu in voor ons nieuwe aanbod! Cardiac Care: 5 en 12 december (hele dagen) Dit is een praktische cursus voor de student die hierbij leert om alle parameters te ordenen en interpreteren volgens een vast systeem in de zorg voor patiënten met hartfalen.

Tr a c e r 2 2 – 3 n ove m b e r 20 11 – S e r v i c e p a g i n a

Medium Care: Thema 3: 5 december (hele dag) Een medium care verpleegafdeling heeft een diversiteit aan patiënten die adequate zorg nodig hebben. Dat biedt deze bijscholing voor inhoudsdeskundige verpleegkundigen. Pediatric Basic Life Support (reanimatie van kinderen): 19 december (middag) In deze bij- en nascholing leert u het reanimeren van kinderen (Pediatric Basic Life Support volgens de Nederlandse Reanimatieraad (NRR) en de European Resuscitation Council (ERC) Voorbehouden handelingen bij kinderen: Inbrengen perifeer infuus: 19 december (middag) Voorbehouden handelingen zijn handelingen die verpleegkundigen moeten kunnen uitvoeren tijdens de zorg voor kinderen in een klinische of niet klinische situatie. Het ligt niet voor de hand dat iedere verpleegkundige zich deze vaardigheden ook eigen heeft kunnen maken in de initiële opleiding. Om die reden wordt deze scholing aangeboden. Op weg naar een verpleegkundige vervolgopleiding: 22 dec. 2011, 12 en 26 januari 2012 en 9 februari (hele dagen) Deze scholing is ontwikkeld om u op adequate wijze voor te bereiden op de verpleegkundige vervolgopleiding (VVO). Tijdens deze scholing krijgt u als het ware een duwtje in de rug door concreet en praktijk gericht te werken aan de competenties die nodig zijn bij kwaliteitsverbetering en deskundigheidsbevordering. Stralingsveiligheid bij röntgendoorlichting (niveau 5A): 9 en 16 januari en 6 februari 2012 (2 hele dagen, 1 ochtend) Tegenwoordig word u, in uw functie als operatieassistent of functielaborant, steeds vaker gevraagd om ‘de knop in de drukken’. U mag deze handeling in opdracht van de arts uitvoeren. Maar de eis vanuit de Wet BIG geldt ook voor u! U moet zichzelf deskundig én bekwaam achten om de handeling uit te voeren. Bij deze scholing ontwikkeld u de vaardigheden en kennis die u nodig heeft om de apparatuur verantwoord te bedienen. Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met het secretariaat. Zij staan u graag te woord. Tel. 44253, e-mail : i.boctor@ vumc.nl of Tel. 45354, e-mail: k.kappel@ vumc.nl De gezondheidszorg blijft in beweging, dus ook ons opleidingsaanbod!

Promoties vrijdag 4 november – aula, 13.45 uur, D. Samoocha, ‘Empowerment of Disability Benefit Claimants prior to their Disability Assessment’ promotoren: prof.dr. A.J. van der Beek, prof.dr. J.R. Anema copromotor: dr. D.J. Bruinvels vrijdag 11 november – aula, 11.45 uur, J. Lakerveld, ‘Efforts to prevent diabetes and cardiovascular diseases in primary care. An innovative lifestyle intervention for adults at risk’ promotoren: prof.dr. M.G.A.A.M. Nijpels, prof.dr. M.W. van Tulder copromotoren: dr. S.D.M. Bot, dr. M.J.M. Chin A Paw woensdag 16 november – auditorium, 13.45 uur, K.A. van Nifterik, ‘’ promotor: prof.dr. B.J. Slotman copromotoren: dr. P. Sminia, dr. L.J.A. Stalpers, dr. M.V.M. Lafleur vrijdag 18 november - aula, 11.45 uur, R. Lieverse, ‘Chronobiopsychosocial perspectives of old age major depression. A Randomized Placebo Controlled Trial with Bright Light’ promotoren: prof.dr. W. Hoogendijk, prof.dr. A.T.F. Beekman vrijdag 18 november - aula, 13.45 uur, K. van den Hurk, ‘Diabetes and the Heart’ promotoren: prof.dr.ir. J.M. Dekker, prof. dr. M.G.A.A.M. Nijpels copromotoren: dr. O. Kamp, dr. M.J. Alssema dinsdag 22 november – aula, 13.45 uur, N.N. Driessen, ‘Sugar caps of mycobacteria: virulence factors or decorative elements?’ promotor: prof.dr. C.M.J.E. Vandenbroucke-Grauls copromotor: dr. B.J. Appelmelk Symposia donderdag 10 november – Valeriussymposium 2011 meer informatie: Irene van Baardwijk en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl donderdag 10 november – LASA Publieksdag “Licht op later”; 20 jaar onderzoek naar ouder worden meer informatie: Frederique Donders en Patricia de Waal, tst. 48444, www. paog.nl donderdag 24 november: Opening Nederlandse Moedermelkbank meer informatie: Ingrid van de Vegte en Jitta Reddingius, tst. 48444, www. paog.nl Cursussen Common Trunk onderwijs Contactgegevens: Voor data + info, kijk op www.paog.nl PAOG cursus- en congresorganisatie, Romke Langezaal, tel 48446 Discipline Overstijgend Onderwijs Contactgegevens: Voor data + info, kijk op www.paog.nl PAOG cursus- en congresorganisatie, Romke Langezaal, tel 48446 donderdag 3 en vrijdag 4 november – Teach the teacher, cursus 1 meer informatie: Ingrid van de Vegte en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl woensdag 9 november en 20 december Advanced Suturing Course meer informatie: Patricia van Meekeren en Patricia de Waal, tst. 48444, www. paog.nl donderdag 10 en vrijdag 11 november – Teach the teacher, cursus 2 meer informatie: Ingrid van de Vegte en Christel Sluis, tst. 48444, www.paog.nl donderdag 17 november – Foetale Echocardiografie: van vier-kamerbeeld tot gecorrigeerde transpositie meer informatie: Patricia van Meekeren en Jitta Reddingius, tst. 48444, www. paog.nl vrijdag 18 november – Terugkomdag Basiscursus Echografie meer informatie: Ingrid van de Vegte en Romke Langezaal, tst. 48444, www. paog.nl

5

Menu

Personeel en organisatie

Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet

donderdag 3 november klapstuk, vegetarische worst, jus + vegetarische jus, hutspot, gebonden pindasoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden pindasoep, vegetarische heldere aspergesoep vrijdag 4 november gewokt rundvlees “goyagura”, vegetarische “goyagura”, zilvervlies rijst, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep zaterdag 5 november varkensfricandeau, omelet tomaat-kaas, jus + vegetarische jus, bloemkool met bechamelsaus, gekookte aardappelen, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zondag 6 november gemarineerde kipfilet, groentestrüdel, jus+vegetarische jus, tuinbonen, frituur aardappelen, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaat-vermicellisoep maandag 7 november goulash, vegetarische goulash, doperwten, witte rijst, gebonden champignonsoep, heldere madrileense soep, gebonden vegetarische champignonsoep, heldere vegetarische Madrileense soep dinsdag 8 november kippenbout “bonne femme”, carrée aardappel, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, gebonden vegetarische crème soep, heldere vegetarische aspergesoep woensdag 9 november rookworst, vegetarische rookworst, erwtensoep, vegetarische erwtensoep, roggebrood, katenspek, mosterd, gebonden mosterdsoep, heldere Chinese kippensoep, gebonden vegetarische mosterdsoep, heldere vegetarische Chinese soep donderdag 10 november kipsaté, omelet naturel, satésaus, nasi, vegetarische nasi, atjar + kroepoek, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere vegetarische groentesoep vrijdag 11 november gebakken vis, remouladesaus, tomaat-komkommersalade, frites, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, gebonden vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaat-vermicellisoep zaterdag 12 november canneloni, ijsbergsalade, foccacia, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 13 november visfilet provençaal, omelet tomaat-kaas, tomatensaus, haricots verts, gekookte aardappelen, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep heldere vegetarische groentesoep maandag 14 november rookworst, vegetarische rookworst, jus + vegetarische jus, stamppot boerenkool, vegetarische stamppot boerenkool, bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegetarische bruine bonensoep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 15 november roti kip Bretonse gehaktbal, roti vegetarisch jus, spruitjes, gekookte aardappelen, gebonden champignonsoep, Italiaanse minestrone soep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere Italiaanse minestrone soep woensdag themadag pools 16 november wolowina po staropolsku kalfslapje, kapusta kaasschnitzel, kartoffelen jus, Chinese kool, aardappelpuree, gebonden Poolse vissoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden crème soep, vegetarische heldere aspergesoep

6

In memoriam

Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘P&O direct’

Afschaffing spaarloon Per 1 januari 2012 vervalt de spaarloonregeling. Er kan vanaf die datum niet meer ingelegd worden op de spaarloonrekening. Het tegoed van de spaarloonrekening komt in 2012 vrij. U kunt echter ook kiezen om het tegoed te laten staan. Wanneer het tegoed blijft staan (op grond van de overgangsregeling) kunt u gebruik maken van de (extra) vrijstelling van spaarloon in belastingbox 3. U dient zich dan wel aan de voorwaarden van de spaarloonregeling te houden. Meer informatie hierover vindt u op P&O direct. Afschaffing levensloopregeling De levensloopregeling wordt per 1 januari 2012 afgeschaft. Voor allen geldt dat de tot en met 2011 opgebouwde levensloopverlofkorting kan worden verzilverd bij opname van het levenslooptegoed of bij omzetting naar de vitaliteitsregeling die in 2013 wordt ingevoerd (zie nieuwsbericht ‘de vitaliteitskorting, wat is dat?’). Maakt u gebruik van de levensloopregeling dan kunt het huidige saldo opvragen bij de aanbieder. Met een bankafschrift kunt u aantonen in aanmerking te komen voor de overgangsregeling. De vitaliteitsregeling, wat is dat? Het duurt nog even maar per 1 januari 2013 wordt de nieuwe vitaliteitsregeling ingevoerd. Deze regeling komt in de plaats van de spaarloon- en levensloopregeling en biedt eveneens de mogelijkheid fiscaal voordelig te sparen. Meer informatie hierover vindt u op P&O direct. Website Dokterhoe Op 7 oktober jl. is de nieuwe Dokterhoe website live gegaan (www.dokterhoe. nl). Deze website is een initiatief van de Nederlandse Federatie van UMC’s (NFU) en UMC Zorgverzekering. Dokterhoe kent twee onderdelen: Gezond werken en Gezond leven. Gezond werken is door de gezondheids- en arbo professionals van alle UMC’s gevuld met richtlijnen en ‘good practices’ Meer informatie hierover vindt u op P&O direct. P&O service -Mutaties en declaraties inleveren In verband met de jaarafsluiting is de uiterste inleverdatum voor alle mutaties -die in 2011 verwerkt dienen te worden- 15 november aanstaande. Dit betreft alle mutaties dus ook de indiensttredingen en de declaraties. Voor declaraties met betrekking tot het functiegebonden budget is de uiterste inleverdatum 1 november aanstaande. Meer informatie hierover op P&O direct.

P&O service - Wijziging opbouw vakantie tijdens ziekte Met ingang van 1 januari 2012 bouwen zieke medewerkers vakantiedagen op over de gehele periode van ziekte. Vanaf dan geldt niet langer dat slechts over de laatste zes maanden van ziekte vakantie wordt opgebouwd. De opbouw is gemaximeerd tot vier maal de overeengekomen arbeidsduur. Meer informatie hierover de komende maanden op P&O direct.

Extra en verhoogd persoonlijk budget Heeft u recht op extra of verhoogd persoonlijk budget? Dan kunt u op ieder moment in het jaar kiezen of u dit wilt besteden aan vrije tijd of persoonlijke ontwikkeling. Hierop is echter één uitzondering. Wilt u in 2012 uw keuze wijzigen in vermindering jaaruren of extra verlofuren dan dient u dit vóór 1 december te doen. Hetzelfde geldt ook andersom. Als u niets wijzigt hoeft u ook niets te doen. Meer informatie hierover op P&O direct. Kosten externe inhuur VUmc huurt regelmatig externen in om de eigen medewerkers bij te staan. Hierbij wordt nu –onder andere door de huidige arbeidsmarktontwikkelingen en bezuinigingen- kritisch gekeken naar de kosten van inhuur en naar de doelmatigheid en de noodzaak daarvan. Het programma Externe Inhuur heeft een aantal projecten in gang gezet om beter zicht te krijgen op externe inhuur en interne richtlijnen. Deze richtlijnen zijn door de raad van bestuur geaccordeerd. Meer informatie hierover op P&O direct. Vacaturebeheersing VUmc staat voor de opdracht om te komen tot een structurele bezuiniging voor de komende jaren. Als onderdeel van deze structurele bezuiniging heeft de raad van bestuur besloten om te starten met de maatregel vacaturebeheersing. Vacaturebeheersing geldt voor alle functies binnen VUmc en gaat in op 1 november aanstaande. Verwacht wordt dat de maatregel in ieder geval gedurende heel 2012 van kracht blijft. Meer informatie hierover op P&O direct.

In deze rubriek kunnen medewerkers en vrij­ willigers een bericht plaatsen over geslaagden of een afscheid. Niet meer dan 25 woorden. Aanleveren via [email protected]

Tr a c e r 2 2 – 3 n o ve m b e r 20 11 – S e r v i c e p a g i n a

Anton Lamers Op zaterdag 8 oktober overleed veel te vroeg en na een langdurige en moedig gedragen ziekte, onze collega Anton Lamers. Hij mocht slechts 52 jaar oud worden. Anton werkte bij ons op de afdeling als verpleegkundige sinds april 2000. In de bijna 12 jaar dat wij met hem mochten werken, hebben

Persoonlijk budget vanaf 2012 Vanaf 2012 mag het persoonlijk budget gebruikt worden voor scholingsverlof en vergoeding van (her) registratiekosten van niet verplicht gestelde kwaliteitsregisters (bijvoorbeeld beroepsverenigingen). Ook wordt vanaf 2012 het saldo extra persoonlijk budget (EPB) gemaximeerd. Maximering van het extra persoonlijk budget betekent: 24 maal het EPB-percentage maal het salaris in januari 2012. Indien het opgebouwde EPB boven de maximering uitkomt wordt er niet langer opgebouwd.

Personalia

Afscheid 3 radiologen De afdeling radiologie neemt afscheid van 3 radiologen, samen goed voor bijna 100 jaar ervaring. Annette Taets van Amerongen, Fred van den Berg en Richard Golding gaan met pensioen. Iedereen die afscheid wil nemen is van harte welkom op de afscheidsreceptie op donderdag 17 november vanaf 16.30 uur in Patio West (poli -1) De pensionado’s willen geen cadeaus o.i.d. maar stellen het zeer op prijs als u een donatie wilt doen voor het door hun gekozen goede doel: Gezondheidscentrum in Bandung.

In memoriam

Afscheid Cornelis Jakobs, symposium “Festschrift Cornelis Jakobs” Op vrijdag 25 november a.s. neemt prof. C. Jakobs, hoofd van het Metabool Laboratorium, afdeling Klinische Chemie, afscheid. Overdag is er een afscheidssymposium in de Amstelzaal van 09.00 tot 17.30 uur. Daarna van 17.30 tot 19.30 uur is er een receptie. U bent van harte uitgenodigd. Zie ook posters in VUmc. Op verzoek kan de flyer over het symposium toegestuurd worden via het secretariaat: [email protected]

wij Anton leren kennen als een warme hartelijke vakman met een enorme betrokkenheid en een groot invoelend en relativerend vermogen. Anton omlijste de zorg aan onze patiënten met een soort van theater hij was een echte sfeermaker op onze afdeling. Hij kende ook zo ongeveer alle protocollen en procedures uit zijn hoofd en handelde daar ook naar. Anton droeg zijn kennis en vaardigheden vaak en graag over aan studenten en nieuwe collega’s. Studenten waar het niet zo goed mee ging nam hij op sleeptouw en dan kwam het goed. Hij stimuleerde ons om datgene dat goed was beter te doen en was ook jarenlang actief in onze Verpleegkundige Advies Raad. Anton was zorgzaam en bevlogen in zijn werk. Hij voelde zich thuis bij ons en wij bij hem. Met Anton verliezen wij een ontzettend fijne collega. Op 13 oktober hebben wij als collega’s en vrienden samen met zijn familie afscheid van hem genomen. Wij wensen zijn familie veel kracht en sterkte toe bij de verwerking van dit verlies. Namens alle collega’s

Ronald Gabel hoofd zorgeenheid VNCO-2C, neurochirurgie/orthopedie

Oproepen & advertenties Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet hoger dan 2250 euro. Aanleveren via [email protected]

Symposium Honours Programme Geneeskunde Dagvoorzitter: Prof.dr. Maarten Boers, voorzitter Honours Programme Sprekers: Stefan Bruijnen, Merijn Joling, Gem Kramer, Najim Lahrouchi, Marc Shamier, Nicky Niele, Lisette Schuitemaker, Elvira van Vliet en Elisabeth van der Stroom Met om 16.00 uur de afsluiting door Prof.dr. M. Boers, daarna feestelijke uitreiking certificaten en prijs voor de beste presentatie. Voor meer informatie: honoursprogramma@ vumc.nl Donderdag 3 november 2011, aanvang 13.00 uur Locatie: Medische Faculteit zaal MF-G513 Vooraankondiging symposium ‘Mindfulness - van dummie tot expert’ Op vrijdag 20 januari 2012 vindt het symposium ‘Mindfulness - van dummie tot expert’ plaats. Deze bijeenkomst wordt geopend door Irma Verdonck, hoogleraar ‘leven met kanker’. Het workshopprogramma biedt vele invalshoeken van mindfulness: ‘van dummie tot expert’. Doelgroep professionals werkzaam in de gezondheidszorg Datum vrijdag 20 januari 2012 Tijd 13.00 – 17.30 uur Locatie Auditorium, Vrije Universiteit Amsterdam Voor inlichtingen en inschrijving: PAOG cursus- en congresorganisatie e-mail: [email protected]

Thema-avond forensische radiologie op 9 november Wat kan de radiologie bijdragen aan forensisch onderzoek? Deze en andere vragen komen aan de orde op de thema-avond forensische radiologie op 9 november 2011 Locatie: Amstelzaal. Aanvang programma 19.15 uur, sluiting 22.00 Aanmelding per e-mail bij: [email protected] of [email protected] MMI: Nieuw aanvraag formulier en identificatie ingezonden materiaal Vanaf 2 november a.s. is het aanvraagformulier van de afdeling Medische Microbiologie en Infectiepreventie gewijzigd. Dit valt samen met het in gebruik nemen van ons nieuwe laboratorium automatiseringssysteem. Hiernaast zullen wij voortaan, naar analogie van de werkwijze bij klinische chemie en hematologie, onvolledige en/of niet ondubbelzinnig identificeerbare patiëntenmaterialen in principe niet meer in behandeling nemen. Uiteraard zal de aanvrager hiervan op de hoogte worden gesteld. Hij/zij kan dan of nieuw materiaal afnemen en insturen of persoonlijk op ons laboratorium het reeds afgenomen en ingezonden materiaal komen identificeren. Voor meer informatie zie http://intranet/afdelingen/V/microbiologieinfectiepreventie/

F o t o M a r k v a n de n b r i n k

‘Je moet de mens niet vereenzelvigen met zijn stoornis. Ook als deze stoornis sterk met de rest van het leven verweven raakt.’ Ralph Kupka, hoogleraar bipolaire stoornissen van VUmc en ggz inGeest, over het onderzoek. De psychiater, oktober

‘Zwangerschap is een stresstest’ Op 26 september om kwart voor vier sprak hoogleraar verloskunde Christianne de Groot haar oratie uit. Een kwartier later was de rede ‘Als de zwangere ziek wordt’ als app online. n Ursula Wopereis

Elegant “De meeste oraties krijg je vaak achteraf als boekje, ik vond het elegant om mijn rede als app te presenteren. Een app is transparant, altijd en overal toegankelijk en interactief, iedereen kan direct reageren. Samen met middelbare scholieren heb ik nog twee apps ontwikkeld: een screensaver voor contactgegevens voor noodgevallen (ice) en een moederpas waarmee vrouwen zelf hun zwangerschapsgegevens kunnen beheren, zodat deze bij de overdracht tussen verloskundige of gynaecoloog direct

beschikbaar zijn. Daarmee leg je het initiatief meer bij de vrouw en vergroot je de patiëntveiligheid.”

Perinatologie “De verloskunde is rijk aan tradities, maar de wetenschappelijke erfenis is gering. Ik heb een grote liefde voor onderzoek en vind het leuk om jonge mensen met creatieve ideeën daarin te coachen. Perinatologie is verloskunde in de breedte plus prenatale diagnostiek. Mijn onderzoek concentreert zich op de oorzaken van vroeggeboorte, in het bijzonder als gevolg van zwangerschapsvergiftiging (preeclampsie), en de late effecten van zwangerschap.” Risicoselectie “In het Nederlands verloskundig zorgsysteem begeleidt de huisarts en/of verloskundige vrouwen met een laag-risico zwan-

Vijf maal V volgens Christianne de Groot Verwanten Ik ben getrouwd en heb twee zonen en een dochter van 11, 9 en 6 Vrije tijd De kinderen hockeyen fanatiek, ik train ze. Verder loop ik twee keer per week hard Vrijbuiter ’s Zomers zeilen we op het IJsselmeer, de Waddenzee en de Noordzee Vakantie In het voor- en najaar bezoeken we grote steden als Rome en Parijs Voer Ik heb een voorkeur voor de Italiaanse keuken

Verloskunde start medium care

Zieke pasgeborene blijft bij moeder n Pauline Diemel

Op 3 oktober startte 8B, de verloskunde en gynaecologie afdeling, met een medium care voor zieke pasgeboren baby’s. Daarvoor lagen deze baby’s op de afdeling neonatologie gescheiden van hun moeder. Op de medium care is ruimte voor drie zieke zuigelingen én hun moeders. “De meeste zieke pasgeboren kinderen hebben geen IC indicatie, en tot voor kort namen deze kinderen wel een IC bed in beslag, vertelt gespecialiseerd senior verpleegkundige Annemarie Valens. Zij is mede betrokken geweest bij het opzetten van de medium care. Er waren nog meer redenen om een eigen medium care in te richten. “Het feit dat moeder en 7

Na haar studie geneeskunde aan het LUMC doet Christianne de Groot (1964, Rijswijk) basaal cellulair onderzoek aan de University of California, San Francisco. Ze promoveert hierop in Leiden, in het eerste jaar van haar specialisatie tot gynaecoloog. De Groot wordt staflid verloskunde/perinatologie in het Erasmus MC en zet haar loopbaan voort in het Westeinde Ziekenhuis in Den Haag. Sinds november 2010 is Christianne de Groot hoogleraar en hoofd van de afdeling verloskunde van VUmc. gerschap, de gynaecoloog begeleidt vrouwen met een hoog-risico zwangerschap. De risicoselectie wordt in een vroeg stadium monodisciplinair verricht en de twee lijnen opereren onafhankelijk van elkaar. Tweederde van de aanvankelijk als laag-risico gekwalificeerde zwangerschappen eindigt echter als hoog-risico bij de gynaecoloog in het ziekenhuis. Eén op de honderd kinderen sterft rond de geboorte.”

Multidisciplinair zorgloket “Door een gezamenlijke intake en de integratie van de verloskundige zorg in regionale, multidisciplinaire centra voor zwangerschap en geboorte (czg) kan de perinatale sterfte in de Randstad worden teruggedrongen. Omdat het huidige zorgsysteem vrij onafhankelijk is proberen we momenteel met name de overdracht tussen hulpverleners,

Fototherapie Valens licht toe welke kinderen in aanmerking komen voor medium care. “Op ic/neonatologie liggen pasgeborenen vanaf 24 weken, bij medium care liggen kinderen vanaf 36 weken. Het gaat onder andere om kinderen die antibioticum nodig hebEen ziek pasgeboren kind hoeft niet meer ben, of die een lage gescheiden te worden van de moeder bloedsuikerwaarde of temperatuurswisselingen hebben. Ook passen kind na de geboorte gescheiden werwe fototherapie toe bij kinderen den, kwam de moeder-kindrelatie waarbij in het lichaam teveel rode natuurlijk niet ten goede. En als er bloedcellen worden afgebroken. Dit geen plaats was op de ic/neonatolois een behandeling waarbij kinderen gie kon het voorkomen dat moeder onder een speciale lamp worden en kind overgeplaatst werden naar gelegd die dit moet voorkomen.” een ander ziekenhuis. Of zelfs dat Op de medium care is plaats voor de moeder bij ons bleef en dat het drie moeders en drie kinderen, die kindje elders werd ondergebracht.”

Tr a c e r 2 2 – 3 n o ve m b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

verloskundigen en gynaecologen te verbeteren. We organiseren bijvoorbeeld teamtrainingen rond verloskundige calamiteiten.”

Blauwdruk “De zwangerschap vormt de basis voor het leven van het kind, maar voor de moeder is het eigenlijk een stresstest voor aandoeningen op latere leeftijd. Uit epidemiologisch onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat een verhoogde bloeddruk tijdens de zwangerschap de kans vergroot op hart- en vaatziekten op latere leeftijd. Idem voor zwangerschapssuiker en diabetes. De signalen zijn er, daar moet je iets mee doen. Onze studies over late effecten zijn gekoppeld aan interventiestudies naar vroege signalering van het ICaR-VU en het emgo Instituut en worden nu verder uitgewerkt. Ik ben ontzettend blij met deze samenwerking.”

daar maximaal acht dagen kunnen verblijven. “Er zullen nooit meer dan twee kinderen en hun moeders op één kamer liggen.”

Rouleren Alle verpleegkundigen van 8B en 8C (de afdeling verloskunde/ verloskamers) zijn twee dagen naar de Amstel Academie geweest om zich te laten bijscholen. “Behalve de mensen die nog maar net in dienst zijn, zullen alle verpleegkundigen worden ingeroosterd op de medium care.” De samenwerking met neonatologie en met de kinderartsen verloopt goed. “Iedereen ziet de meerwaarde van de medium care. En omdat we allemaal op dezelfde etage zitten is het gemakkelijk om snel even in te springen als dat nodig is.” Het is de bedoeling dat de medium care zal gaan rouleren tussen 8 B en 8C. “En als alles goed gaat, zal in de toekomst op beide afdelingen een medium care zijn.”

‘Het DNA van Van Andel is heel bijzonder. Bij leven heeft zij psychologische testen ondergaan, waarin is vastgesteld dat ze ook nog zo scherp was als een 60-jarige.’ Geneticus Henne Holstege over de oudste vrouw van Nederland die bijzondere genen had. Trouw, 18 oktober ‘We hebben de laatste jaren veel geleerd over MS en dat heeft ook geleid tot betere behandeling. Hoe eerder een MS-patiënt begint met een behandeling, hoe effectiever deze is. Dat is een voorsprong die bij een latere diagnose niet meer in te halen is.’ Neuroloog Chris Polman over de betere behandeling van ms. Telegraaf, 18 oktober ‘We willen 5 km uitzetten in onze gebouwen en we hebben allerlei verdiepingen nodig om dit parcours in VUmc mogelijk te maken.’ Marcel van der Haagen, manager zorgadministratie, over de 7e VUmc-gebouwenloop. Hart van Nederland, sbs6, 22 oktober ‘Gewoon opsluiten van mensen met een psychiatrische probleem kan ernstige gevolgen hebben. Dat zien we in het buitenland, waar ze geen TBS kennen.’ Ethicus Guy Widdershoven over het tbs-systeem in Nederland. Buitenhof, Nederland 1, nps, Vara en vpro, 23 oktober ‘De kwaliteit van de voorreiniging is sindsdien verbeterd. Het apparaat heeft een absolute meerwaarde.’ Bas Hijl, unitmanager van de centrale sterilisatieafdeling, over een desinfecteringsbad waarin medische instrumenten door geluidsgolven worden gereinigd. Financieele Dagblad, 27 oktober ‘Vandaag komen circa 1.700 mensen, waaronder veel scholieren, naar VUmc. Ze kunnen vandaag veel operaties live volgen. Op deze manier geven wij hen een idee over het werken in een ziekenhuis en ook meer kennis over een aantal ziekten.’ Chirurg Jaap Bonjer over de publieksdag ‘Kijken naar (kijk)operaties’. Vandaag de dag, wnl, Nederland 1, 28 oktober ‘Binnen de teams is veel knowhow, maar door de hiërarchie komt die kennis nog niet goed aan het licht. Als iedereen alles tegen elkaar zou zeggen, heb je een geweldige veiligheidsklep ingebouwd. Dit is de taak van de ziekenhuizen voor de komende jaren.’ Teaching professor Fedde Scheele over meer teamwork en daardoor meer veiligheid. nrc, 29 oktober ‘Voor ik hoogleraar werd, deed ik al twaalf jaar onderzoek naar het leven van patiënten na hun behandeling tegen kanker. Ik had de drive om ervoor te zorgen dat dat onderzoek niet in de universiteit bleef hangen, maar vooral bij de patiënten terechtkwam.’ Irma Verdonck, hoogleraar leven met kanker, over haar werk. Gesprek op 2, vpro, Nederland 2, 30 oktober

Prikbord

Aa ngeboden: Suède Ra lph La uren da messch oen en

f o t o P a u l le Cle r c q

Het prikbord op intranet biedt medewerkers de mogelijkheid om oproepen te plaatsen. Dagelijks zijn er nieuwe vraag- en aanbodadvertenties te vinden. Som mige berichten zijn wel erg bijzonder.

Jantina Marsman koopt haar kleding alleen nog maar via internet uit Amerika. “Dat is goedkoper, gemakkelijker en geheel mijn smaak”, vertelt zij. “Ik koop graag kleding en schoenen van het merk Ralph Lauren, ik houd van de klassieke stijl die zij hanteren. Omdat de kleding van Ralph Lauren in Nederland naar verhouding te duur is en slechts in een beperkte collectie verkrijgbaar is,

bestel ik het in de vs. Dat kan bijvoorbeeld via de website van from us to eu (www.fromus2eu.nl). Daar hebben zij over het algemeen een veel grotere collectie beschikbaar en aantrekkelijkere prijzen. Een echte aanrader!” Jantina vervolgt: “Nu heb ik een paar klassieke damesschoenen besteld, type instappers, echter deze zijn een halve maat te groot.” Jantina is nu op zoek naar iemand die de schoenen

van haar wil overnemen. De Ralph Lauren loafers, maat 40 (us maat 10), bruin suède, zijn nog helemaal nieuw in doos en voor 60 euro op te halen. “Ze zijn hier niet in de winkel verkrijgbaar dus ik hoop dat ik iemand kan vinden die ook van de klassieke stijl houdt.” En Jantina? Zit zij nu zonder de Ralph Lauren loafers? “Nee hoor, ik heb al een nieuw paar besteld in de juiste maat.” n VK

Dankzij gebouwenloop naar Kenia

De jubilaris

1212 jaar

Medewerkers die 12 ½, 25, 40 en zelfs 50 jaar aan VUmc verbonden zijn, blijken geen uitzondering. Elke dag is er wel een medewerker die zijn of haar jubileum viert. Voor hen is het gras nergens groener dan hier. Deze keer Erik van Halsema, stafadviseur bij de dienst geestelijke verzorging.

f o t o P a u l le Cle r c q

Binnen VUmc kan je jezelf ontwikkelen, ontplooien en tevens ‘over de schutting’ kijken bij andere collega’s.”

Waarom werk je al zo lang bij VUmc? “Dat gaat helemaal vanzelf. Door de mogelijkheden tot afwisseling en verandering in je werkzaamheden gaat de tijd hier voorbij zonder dat je er erg in hebt.

Veel geld In Tracer 21 van 20 oktober vertelde Irma Bon over haar missie om samen met dertig anderen de New York marathon te lopen, met als doel geld in te zamelen voor het project Run for Your Son (www.runforyourson.nl). Ze is enthousiast over wat er tot dusver is bereikt. “Op dit moment is het totaal aantal donaties nog niet volledig in kaart gebracht, maar we zitten in ieder geval op 35.000 euro. Ook heb ik vele leuke reacties gehad van collega’s. De marathon vindt plaats op zondag 6 november en wij hopen dan uiteindelijk rond de 40.000 euro opgehaald te hebben voor het onderzoek naar taaislijmziekte.” n VK

Hoe kijk je terug op de afgelopen 12,5 jaar? “Erg positief. VUmc is een laagdrempelige organisatie waar je je collega’s gemakkelijk kunt bereiken en benaderen. Door middel van mijn rol in het verleden als teamleider van de ict helpdesk, mijn huidige lidmaatschap van de ondernemingsraad (or) en mijn stafadviseur functie heb ik veel collega’s leren kennen.” Wat vind je het meest aantrekkelijk in je werk? “Het leukste in mijn werk is de veelzijdigheid in

taken in combinatie met mijn rol bij de or. Ook heb ik hier intern een prettig netwerk met collega’s opgebouwd, wat het regelen en uitvoeren van werkzaamheden vergemakkelijkt. Daarnaast zijn er nog een hele hoop andere leuke dingen waar ik bij betrokken ben. Bijvoorbeeld het maandelijkse lunchconcert in de kapel en tweemaal per jaar een multicultureel feest, zoals de afgelopen Divali viering.” Hoe heb je het jubileum gevierd? “Eigenlijk nog helemaal niet, Ik was zelfs verrast door mijn jubileum. Misschien een goed idee om het alsnog te doen!” n VK

Lorenzo

Meer dan 850 deelnemers gingen dit jaar de uitdaging aan om dwars door de gebouwen van VUmc te lopen tijdens de zevende VUmc gebouwenloop. Sommigen liepen voor een goede tijd, anderen liepen vanwege het unieke karakter van de loop

en er waren deze keer ook een aantal lopers die hun vriendin, die opgenomen was in het ziekenhuis, een hart onder de riem probeerden te steken. Daarnaast liep iedereen voor het goede doel Doctor2Doctor, het samenwerkingsproject van VUmc, klm Health Services, klm Aircares en het Moi Teaching and Referral Hospital in Eldoret, Kenia. Een recordbedrag van 10.000 euro was, dankzij de lopers, sponsors en

andere gulle gevers het eindresultaat. Kees Klarenbeek, manager bedrijfsvoering divisie III, nam namens de organisatie de cheque in ontvangst. “Het is echt geweldig dat we zoveel hebben binnengehaald. Met dit geld kunnen we tien artsen en verpleegkundigen uit VUmc naar Kenia sturen. Daar leiden ze dan de gezondheidswerkers op en dragen hun kennis en ervaring over, een duurzame vorm van ontwikkelingshulp dus. We zijn alle sponsors en lopers zeer dankbaar!”

Televisie Dat de gebouwenloop bijzonder is, blijkt wel uit de belangstelling van de landelijke televisie. sbs6 besteedde ’s avonds in Hart van Nederland aandacht aan de loop. Het item van sbs6 en andere filmpjes en foto’s zijn te bekijken op www.vumc.nl/ gebouwenloop. n ML

In cijfers Elk jaar publiceert VUmc de kerncijfers over het afgelopen jaar. BIZA heeft echter veel meer en spannender gegevens over wat er binnen de organisatie gebeurt.

2.466

Per jaar vinden er in VUmc ongeveer 2.500 geboortes plaats. Dat zijn bijna zeven baby’s per dag. In 2010 waren dat er 2.466.

8

Tr a c e r 2 2 – 3 n o ve m b e r 20 11 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

Par le Thalys à Paris

Nationale Burendag

Het is een van de schaarse zonnige dagen in september als cliënten van GGZ inGeest, hun familieleden en buurtbewoners genieten van een gezellige middag op het Osdorpplein. Het is Nationale Burendag.

“Op 11 augustus vertrekken we vanuit Amsterdam om ruim drie uur later op het Gare du Nord te arriveren. Het belooft een leuk weekend te worden, we hebben prachtig weer! Het hotel overtreft onze verwachtingen. Paars en zwart fluweel en een panter voor het raam. De kamer is knus, met alles erop en eraan. Uitzicht op gezellige terrassen en winkels. ’s Avonds zijn we naar de Seine gewandeld. Een soort Zandvoort aan Zee, met gezellige strandjes met parasols en reuze tweepersoons strandstoelen.

n Hesther Tims, SPV sociale psychiatrie Amsterdam-West “Mag ik een bordje meenemen voor mijn verloofde?” vraagt een van de bewoners van de bejaardenflat gelegen op het Osdorpplein schalks aan de serveerster. “Hoezo, durft hij zelf niet te komen?” lacht haar buurvrouw. Een enorm assortiment aan heerlijkheden wordt geserveerd door de catering van

F o t o Hes t h e r T i ms

Locatie Osdorpplein viert feest

Als besteller van het eindejaarsgeschenk van vorig jaar won Yvonne Kinneging een weekendtrip naar Parijs. Ze schreef een reisverslag als tegenprestatie.

ggz inGeest - locatie Walborg. Onder het genot van garnalenspiesjes, lamsworstjes en fijne salades konden cliënten en buurtgenoten genieten van interactief theater en van een pittige workshop Zumba. Gewoon samen De rust keert weer als de heer

Gajadhar zijn gitaar oppakt om enkele nummers uit de oude doos te spelen. Iedereen droomt even weg. Ook zijn er enkele cliënten die erkenning krijgen voor het feit dat zij hun grenzen verlegd hebben het afgelopen jaar. Want tussen de regels door willen we wel een boodschap overbrengen: er is vaak te veel stilte

Feedback Voorafgaand aan de barbecue hebben we een ‘feedback­ bijeenkomst’ georganiseerd op de afdeling. Daar vertelden ongeveer twintig cliënten ons wat zij vonden van de behandeling, de bejegening, en de informatievoorziening op de afdeling. Het was een levendig gesprek en cliënten gaven aan het te waarderen dat hun mening gevraagd wordt, zeker als er daarna een barbecue staat te wachten buiten. Zoals een van hen het verwoordde: “Het was goed dat we er nog een keer telefonisch aan werden herinnerd en een beetje werden gepusht om te komen! Het geeft het gevoel dat je gewaardeerd wordt, dat je er een beetje bij hoort. Het is voor mij niet altijd makkelijk om zelf over die drempels heen te stappen.”

Samen eten: gezellig en gezond

Foto Jean Pierre Jans

Met de metro en een kaart van Parijs konden we bijna alle bezienswaardigheden bezoeken. Dit hebben we dan ook gedaan. De Eiffeltoren, de Champs Elysées, Montmartre, de Notre Dame, Sacré Coeur, Montparnasse en Galerie Lafayette. Tijdens ons uitstapje naar de Eiffeltoren ontdekten we bij toeval het monument van Vel d’Hiv, uit het boek Haar naam was Sarah, dat we recent hadden gelezen. Op de Champs Elysées hebben we behalve Zara, Benetton en h&m ook de tassenwinkel van Louis Vuitton bezocht. Dat was een heel bijzondere ervaring. Bodyguards bij de deur, en tassen, portemonnees en sleutelhangers die voor heel veel geld te koop waren. Door het mooie weer, hebben we kunnen genieten op veel terrasjes. De crêpes met ham en kaas, die we op straat kochten bij een kiosk waren heerlijk. De zon en temperatuur maakten het reisje compleet. Met een voldaan gevoel stapten we zondag weer in de Thalys, om drie uur later in Amsterdam weer uit te stappen. Een geweldig lang weekend (ook al was het te kort). We gaan zeker nog een keer terug, om de overige bezienswaardigheden te bezoeken en terrasjes uit te proberen.”

rond mensen met een psychische kwetsbaarheid. We willen de stigmatisering tegengaan, onder meer door gewoon samen iets gezelligs te doen.

n Remco van Rijn 3e jaargang, nummer 14 3 november 2011 inDrukken is het tweewekelijkse medewerkersblad van GGZ inGeest. Oplage: 4.850. inDrukken wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Eindredactie Annemarie Burgers Redactie Dienst communicatie Aan dit nummer werkten mee Remco van Rijn, Hesther Tims, Mariëlle van der Zwet Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Drukwerk RotoSmeets, Utrecht Redactieadres GGZ inGeest, dienst communicatie t.a.v. inDrukken Postbus 74077 1070 BB Amsterdam T (020) 444 7011 E [email protected]

inDrukken – 3 n o v e m b e r 2 0 11

Regelmatig en gezond eten is voor iedereen belangrijk. Maar vooral voor mensen met een psychiatrische aandoening, omdat zij een verhoogd risico hebben op het metabool syndroom. Daarom startte in de Valeriuskliniek het project ‘Cliënt aan tafel’. Op een teammiddag in juni verzuchtten verpleegkundigen van de afdeling medium care van de Valeriuskliniek hoe jammer het was dat niet meer, zoals enige jaren geleden, ’s middags en ’s avonds alle cliënten meeaten. Dat was niet alleen gezellig, het bood verpleegkundigen ook de mogelijkheid cliënten op een laagdrempelige manier te observeren. Voor Rjimke van

Lennep, leerling-verpleegkundige bij het circuit acute psychiatrie, vormde deze constatering de aanleiding voor het project ‘Cliënt aan tafel’. “Om het samen eten succesvol terug te brengen op de afdeling was een gedegen voorbereiding essentieel”, vertelt Van Lennep. “Alle medewerkers – van gastvrouwen en facilitair medewerker tot psychiater – waren betrokken bij het project.” Verrassend soepel Op 1 augustus trad het ‘project’ in werking. De overgang ging verrassend soepel, vertelt Van Lennep. “Slechts één cliënt vond het ‘betuttelend’ dat hij op verplichte tijden moest eten, maar ook hij schoof aan.” De goede voorbereiding heeft daaraan zeker bijgedragen, meent ze. Niet alleen waren alle

praktische zaken geregeld, zoals dat het eten achter een afgesloten deur werd gezet, ook werd veel voorlichting gegeven aan cliënten. “Het was fijn dat de psychiater tijd vrijmaakte om mee te schrijven aan een folder over het belang van goede en regelmatige voeding.” Metabool syndroom Tijdens de maaltijden geven de verpleegkundigen ook voorlichting over voeding. “Bij onze cliënten ligt het metabool syndroom op de loer, een stofwisselingsaandoening die de levensverwachting met tien tot dertig jaar kan verlagen. Iemand met dit syndroom heeft drie van vier frequent voorkomende aandoeningen: hoge bloeddruk, diabetes, verhoogd cholesterol en overgewicht. Ongeveer twintig

procent van de Nederlanders lijdt hieraan, maar bij cliënten met schizofrenie ligt dat percentage, mede door hun medicatie die het verzadigingsgevoel opheft, twee tot vier keer hoger.” Basis Inmiddels loopt het project ruim twee maanden. De afdeling is enthousiast, vertelt Van Lennep: “De sfeer is verbeterd. Wij hebben meer contact met cliënten, ook met de wat stillere mensen, die je overdag weinig spreekt. De groep zelf wordt ook hechter, men spreekt elkaar vaker. We hopen dat we met deze maaltijden een basis leggen waarop mensen later kunnen doorbouwen. Want een goed dagritme en gezond eten zijn belangrijk om een terugval te voorkomen.” 2

9

medewerkersblad van

donderdag 3 november 2011 nummer 14

Onderhandelaars­ akkoord CAO

F o t o M a r k v a n de n B r i n k

Op 3 oktober 2011 heeft ggz Nederland met de werknemersorganisaties een onderhandelaarsakkoord bereikt voor de cao ggz. De cao loopt van 1 maart 2011 tot 1 januari 2013 en er zijn goede afspraken gemaakt over o.a. duurzame inzetbaarheid van werknemers in elke leeftijdsfase, afschaffing van het spaarverlof en de hoogte van de stagevergoeding. De hoofdpunten van het onderhandelaarsakkoord zijn onder meer dat de werknemers er per 1 augustus 2011 0,75 procent bij krijgen en per 1 november 2011 0,25 procent, eenmalig met een bodem van 25 euro. Tevens wordt de eindejaarsuitkering met 0,5 procent verhoogd en in 2012 volgt opnieuw een verhoging van de eindejaarsuitkering met 0,5 procent tot 6,75 procent in totaal. Op 1 juli 2012 zal een structurele loonsverhoging volgen van 1 procent en op 1 september 2012 komt daar eenmalig een uitkering van 0,25 procent bij, met een bodem van 25 euro. De loonstijging komt neer op 3,25 procent (waarvan 0,5 procent eenmalig) in twee jaar. De achterbannen van ggz Nederland en de werknemersorganisaties krijgen het akkoord nu voorgelegd. Dat betekent dat de eventuele aanpassingen van salarissen pas op zijn vroegst met het salaris van december geëffectueerd kunnen worden. Het volledige onderhandelaarsakkoord is terug te vinden op intranet.

Samenwerking met VUmc

Geboren in VUmc: MamaKits Naar een polikliniek verloskunde in een universitair medisch centrum komen vooral vrouwen met een gecompliceerde zwangerschap. Omdat ze meer risico lopen op psychische klachten zijn MamaKits (onderdeel van Prezens) en VUmc gezamenlijke spreekuurgesprekken gestart. VUmc is hiermee de zesde MamaKits-locatie, naast Zuiderpoort, Velserpoort, Spaarnepoort, Amstelmere en de Overschiestraat. Speciaal voor zwangere en net bevallen vrouwen biedt MamaKits een uitgebreid aanbod van

informatie, advies, individuele gesprekken, cursussen en een ondersteuningsgroep. Het gaat erom dat klachten in een vroeg stadium worden herkend en aangepakt, zodat verdere therapie niet nodig is. Meestal zijn drie gesprekken voldoende. Als er toch intensievere hulp nodig is, zorgt MamaKits voor een snelle doorverwijzing naar passende hulp bij de juiste instelling.

Soma-psyche MamaKits is een project uit het programma soma-psyche. Dit programma wordt gevormd door een

aantal projecten binnen ggz inGeest en VUmc waarbij sprake is van een integrale benadering van lichaam en geest (somatiek en psyche). Een van de doelstellingen van het programma soma-psyche is om betere resultaten te behalen op de drie kerntaken: patiëntenzorg, onderwijs/ opleiden en onderzoek. Ervaringen van de afgelopen jaren hebben al laten zien dat MamaKits ertoe doet. De samenwerking met VUmc biedt nu een uitgelezen mogelijkheid om onderzoek te doen naar de hulp- en dienstverlening van MamaKits. Kan ook wetenschappelijk aangetoond

worden dat de preventieve interventies van MamaKits effectief zijn en dat daarmee daadwerkelijk ernstigere depressieve en/of angstklachten voorkomen kunnen worden? Twee keer per week, op dinsdag en op woensdag, gaan Agaath Drost en Irene Topper van MamaKits spreekuur houden in de polikliniek verloskunde van VUmc. Op 25 oktober zag MamaKits daar officieel het levenslicht. Ter gelegenheid hiervan trakteerden Drost en Topper hun nieuwe collega’s op soesjes met gekleurde muisjes en deelden zij geboortekaartjes uit. n AB

Jaarverslag 2010 Klachtencommissie Cliënten

Neem een klacht altijd serieus Het secretariaat van de klachten­ commissie doet meer dan alleen het begeleiden van klachten­procedures door middel van een bemiddelings­ gesprek of een hoorzitting. “We geven informatie en zijn vaak het aanspreekpunt voor cliënten die ergens ontevreden over zijn.” n Mariëlle van der Zwet ggz inGeest heeft samen met amcpsychiatrie, Arkin en de vereniging vrijgevestigde psychiaters Amsterdam en omstreken (vvpao) een gezamenlijke Klachtencommissie ingesteld. Eind september verscheen hun jaarverslag over 2010. Margreet Spreij, ambtelijk secretaris van deze

onafhankelijke commissie bespreekt op hoofdlijnen de resultaten en opvallende afwijkingen ten opzichte van andere jaren. “Het aantal klachten over bejegening is bij de andere instellingen vrij hoog, maar

‘Probeer niet dicht te klappen of in de verdediging te schieten als iemand klaagt’ valt bij ggz inGeest lager uit dan je zou verwachten: acht ten opzichte van twintig bij Arkin. Ook is er maar één klacht over privacy zoals beroepsgeheim, terwijl Arkin hier tien klachtbrieven over ontving.” Wat verder opvalt, is dat het totaal

aantal klachten over dwangbehandeling hoog is. Vooral klachten over gedwongen toediening van medicatie. “De verruiming voor behandelaars om dwangbehandeling toe te passen, heeft direct meer klachten tot gevolg”, verklaart Spreij.

Onvrede wegnemen In 2010 ontving de commissie in totaal 185 klaagschriften. Hiervan waren 100 klachtbrieven gericht tegen Arkin en 28 tegen het amc. ggz inGeest ontving 56 klaagschriften, dit waren er in 2009 nog 87. Maar voor Spreij valt dit niet echt te verklaren. Noch zet deze positieve daling dit jaar door. “In 2011 zijn de klachten fors toegenomen en zitten we voor ggz inGeest al op 90 klaagschrif-

ten. Maar cijfers zeggen niet alles. Als secretariaat nemen we een deel van de klachtenopvang voor onze rekening en ik weet uit ervaring dat mensen vaak vooral begrip willen. Wij bieden dan een luisterend oor en geven informatie over de verschillende klachtmogelijkheden. Daarom is het ook zo belangrijk dat je als hulpverlener een klacht altijd serieus neemt. Dat klinkt misschien een beetje obligaat, maar het is toch wat we vaak van cliënten te horen krijgen. Probeer niet dicht te klappen of in de verdediging te schieten als iemand klaagt. Het is dan juist noodzaak om in gesprek te komen en te blijven. Zo kun je de meeste onvrede wegnemen en in veel gevallen een verdere procedure voorkomen.”

Lunchen met raad van bestuur Ook dit najaar komt de raad van bestuur bij je op de lunch. Praat onder het genot van een broodje met Joke van Lonkhuijzen over actuele zaken bij ggz inGeest. Tijdens de lunchbijeenkomsten kunnen medewerkers met Van Lonkhuijzen van gedachten wisselen over zaken als: – de fusie met VUmc; – bezuinigingen en financiën; – ontwikkeling in de zorg; –a  ndere actuele zaken die je bezighouden. De eerstvolgende lunch is op 15 november van 12:00 tot 13:30 uur op locatie Amstelmere, Laan van de Helende Meesters 433, kamer A0.36. Er kunnen zich maximaal twintig medewerkers aanmelden. Aanmelden kan tot uiterlijk 9 november via [email protected].

Facilitair bedrijf verhuisd Sinds half oktober huist het facilitair bedrijf van ggz inGeest in VUmc, in gebouw Zuid en op de Van der Boechhorststraat. Het facilitair bedrijf van VUmc was hier al gevestigd. De nieuwe contactgegevens voor het management, managementondersteuning, stafmedewerkers en contractmanagement: VUmc, gebouw Zuid Amstelveenseweg 601 1081 jc  Amsterdam De nieuwe contactgegevens voor vastgoedbeheer: VUmc Van der Boechhorststraat 3 1081 bt  Amsterdam Het postadres blijft ongewijzigd: Postbus 5,  2120 ba  Bennebroek.