KIJK EN VERGELIJK Op 11 april is er een sociaal akkoord gesloten tussen vakbonden, werkgevers en het kabinet. Wat heeft ons dat opgeleverd? Kijk en vergelijk het sociaal akkoord!
Kijk en vergelijk onderhandelingsresultaat sociaal overleg Op 11 april is er in het overleg tussen vakbonden, werkgevers en kabinet een over de sociale agenda een onderhandelingsresultaat bereikt. Wat heeft dat ons opgeleverd? In deze Kijk-en-vergelijk wordt het voorgestelde onderhandelingsresultaat vergeleken met onze inzet en standpunten, zoals verwoord in de notitie FNV-inzet voor een sociale agenda die werkt, het door ons voorgestelde Generatiepact, de resultaten van het ZIV traject en de brandbrief van de FNV-bonden aan Minister Asscher over schijnconstructies en cao-ontduiking, en met het regeerakkoord. In de tabellen in de bijlage beoordelen we het onderhandelingsresultaat op de volgende onderwerpen: • Aanpak flex; • Aanpak (schijn)constructies en ontduiking van cao’s; • Werken met een beperking; • Ontslag; • Werkloosheid en van-werk-naar-werk; • Investeren in werk - Uitwerking van het Generatiepact; • Pensioen en AOW.
Aanpak flex Werkgevers en kabinet erkennen dat is doorgeschoten en dat dat aangepakt moet worden. De keten van tijdelijke contracten wordt verminderd: er mogen nog maar maximaal drie tijdelijke contracten in twee jaar worden afgesproken en ook bij cao mag daar niet meer zo veel van afgeweken worden. De draaideur (meerdere ketens achter elkaar met drie maanden ertussen) wordt moeilijker gemaakt doordat de periode wordt verlengd van drie naar zes maanden. Dat zijn belangrijke verbeteringen ten opzichte van de huidige situatie en leidt er o.a. toe dat (payroll) cao’s die afgesloten worden door andere bonden met bijv. zeven jaar tijdelijke contracten niet meer mogelijk zijn. Ook is er voortaan een aanzegtermijn van een maand bij het einde van een tijdelijk contract dat langer duurt dan een half jaar. Uitzendkrachten krijgen meer zekerheid doordat het uitzendbeding – waardoor ze van de ene dag op de andere werk kwijt kunnen zijn – aan banden wordt gelegd. De speciale ontslagregels voor payrollen worden afgeschaft, zodat ontslag van payrollers bij einde werk ook lastiger wordt. De 0-uren contracten in de zorg worden afgeschaft en overal elders wordt het gebruik hiervan beperkt. Verder is de afspraak het oneigenlijk gebruik van driehoekrelaties aan banden te leggen. Over de afspraken op het gebied van flex hebben we bijna alles binnengehaald. De erkenning dat flex doorgeschoten is en aangepakt moet worden is een goed uitgangspunt om aan de slag te gaan. Over payrollen en andere driehoeksrelaties moeten we in de Stichting van de Arbeid afspraken gaan maken, om dat verder te beperken. Payrollen is nog niet de wereld uit, maar we zijn wel een stapje dichterbij gekomen.
Aanpak (schijn)constructies en ontduiking cao’s Het kabinet heeft tegelijk met het akkoord een plan van aanpak schijnconstructies naar de Tweede Kamer gestuurd, dat verder wordt uitgewerkt met de sociale partners. De aanpak van schijnconstructies bestaat uit het bestrijden van schijnzelfstandigheid, ontduiking minimumloon en cao en misbruik premie-afdrachten. Ook worden er allerlei legale constructies gebruikt (bijv. de Cyprus-route en de Polenconstructie om cao’s en minimumloon te ontduiken) en ook dat wil men gaan aanpakken.
3
Deze aanpak is door ons gevraagd in de brandbrief aan Minister Asscher die door de werknemers van Sierafor aan
Werkloosheid en Van-Werk-Naar-Werk
hem is aangeboden. De brandbrief was ondertekend door bestuurders van meerdere FNV bonden, en in de FNV
De hoogte en duur van de WW blijft in principe gelijk. Wel wordt de WW vanaf 2016 anders gefinancierd. De overheid
breed gesteund. Zeer goed om te zien dat deze aanpak nu in het onderhandelingsresultaat terug komt en dat sociale
gaat hier minder aan betalen, en sociale partners nemen de rest voor eigen rekening, door middel van cao-afspraken.
partners expliciet bij de uitwerking betrokken worden. Handhaving staat hoog op de agenda.
Hiermee krijgen vakbonden en werkgevers de regie ook terug. Werkgevers hebben toegezegd dat hier op centraal
Ook aanbesteding leidt nogal eens tot ontduiking cao’s. Daarom is het goed dat nu is uitgesproken dat de hoofdregel
niveau harde afspraken over gemaakt zullen worden. De SER zal hierover om advies worden gevraagd.
moet zijn dat de werknemers met behoud van arbeidsvoorwaarden hun werk behouden, ook in geval van aanbesteding
Het is mooi dat we de huidige regels over hoogte en duur kunnen behouden in ieder geval tot de crisis is verdwenen is.
en bij faillissement. Bij publieke aanbesteding moeten arbeidsvoorwaarden gerespecteerd worden. Deze dingen
De veranderingen in de structuur daarna zijn een opdracht voor ons en een manier om vakbondsmacht te ontwikkelen.
moeten nog wel nader uitgewerkt worden.
Voor van werk-naar-werk-regelingen is in 2014 en 2105 jaarlijks 300 miljoen ter beschikking gesteld voor de
De ketenaansprakelijkheid wordt uitgebreid naar (cao-)loon, iets waar we al lang voor pleiten. Ook op dit onderdeel
cofinanciering van sectorale plannen. O&O-fondsen worden ontschot en er worden transitiefondsen opgericht.
heeft onze inzet tot belangrijke stappen vooruit geleid en kunnen we zelf met werkgevers en overheid voluit aan de
In het Generatiepact hebben we deze voorstellen gedaan en het is goed om dit terug te zien. De IOW vanaf 60 blijft
slag. We moeten er natuurlijk wel voor zorgen dat op een aantal onderdelen ook de uitwerking gaat deugen.
bestaan, wat we ook willen. De IOAW wordt langzaam afgebouwd. Als er sectorplannen worden ingediend kunnen hier ook zaken als deeltijd-WW, afzien van 52% belasting bij eerder
Werken met een beperking
stoppen met werken en ontheffing van sollicitatieplicht van 60+-ers worden afgesproken.
Beschut werk blijft mogelijk. De instroom in de huidige WSW wordt gestopt per 1 januari 2015. In de tussentijd worden
Er komt een nieuwe structuur voor de (regionale) arbeidsmarkt en voor de sociale zekerheid. Sociale partners gaan
er 35 regionale werkbedrijven opgericht die daarna gaan zorgdragen voor plaatsing van mensen bij werkgevers.
samen met o.a. de gemeentes een houdbare infrastructuur ontwikkelen. De 35 werkpleinen gaan daarin een centrale
Gemeenten krijgen hier de lead. Er wordt beloond conform minimumloon of cao met een doorgroeimogelijkheid tot
rol vervullen. We kunnen daar een goede bijdrage leveren aan de aanpak van werkloosheid en onze zichtbaarheid
120% WML. De werkgever kan een loonkostensubsidie aanvragen.
vergroten.
Wajongers worden vanaf 2015 elke vijf jaar opnieuw gekeurd en de huidige Wajongers wordt herkeurd (ook om te zorgen dat jonge mensen niet voor hun hele leven worden afgeschreven) en de Wajong is dan alleen nog toegankelijk
Pensioen en AOW
voor mensen die volledig en duurzaam geen arbeidsvermogen hebben. Wie niet voor de Wajong in aanmerking komt
Om de problemen veroorzaakt door de verhoging van de AOW leeftijd te verzachten is er een verruiming van de
kan ook een beroep doen op het Werkbedrijf. Indien in 2016 niet ten minste 11.000 extra banen in de marktsector
overbruggingsregeling afgesproken tot 300% WML voor samenwonenden en 200% WML voor alleenstaanden.
voor deze groepen beschikbaar zijn, gaat het 5% quotum in werking en worden werkgevers op straffe van een boete
Deze overbruggingsregeling lost voor de meeste van onze leden de problemen op.
verplicht om werkenden met een beperking in dienst te nemen. Deze afspraken zijn heel erg goed en komen overeen
Over pensioen maken we ons meer zorgen en daar valt nog wel wat te doen. Sociale partners krijgen de gelegenheid
met onze inzet: beschut werk blijft bestaan; de regionale aanpak is heel zinvol en er wordt gewoon beloond conform
om een alternatief uit te werken voor de in het regeerakkoord voorgestelde beperking van het Witteveenkader. Een
WML of cao zodat ontduiking van cao en/of WML op deze manier niet meer mogelijk is. Het quotum treedt in 2016 in
van de mogelijke opties is het mogelijk maken van netto-netto-sparen, maar ook andere varianten zullen aan de orde
werking tenzij zonder dat quotum de doelstelling al gehaald is. We kunnen op dit onderdeel dus zeer tevreden zijn.
kunnen komen. Sociale partners krijgen zes weken de tijd om dit uit te werken. Over de financiering is nog niet alles
Eén kanttekening: herkeuring Wajongers moet leiden tot Gewoon Goed Werk voor deze mensen.
duidelijk. De voorstellen over de discontovoet en het integraal Financieel Toetsingskader bieden nog veel ruimte voor uitleg. De komende zes weken zijn cruciaal voor eindbeoordeling.
Ontslag In het ZIV traject hebben we o.a. gesproken over het huidige ontslagrecht. In het onderhandelingsresultaat staat
Conclusie
daarover een aantal dingen. Allereerst is van belang dat deze wijzigingen pas in 2016 in werking treden, als de crisis
Onze inzet en uitgangspunten komen dus in veel onderdelen van het onderhandelingsresultaat terug. Op veel onder-
zeer waarschijnlijk voorbij is en de arbeidsmarkt weer tot rust is gekomen.
werpen hebben we goede afspraken kunnen maken. Op een aantal onderwerpen is er ruimte voor ons om vakbonds-
De preventieve toets blijft behouden en de werkgever kan niet meer kiezen welke route hij neemt (UWV of kanton-
macht te ontwikkelen en ons te profileren. Ons eindoordeel is dan ook positief en daarom vragen we de bondsraad in
rechter) zodat de willekeur uit het huidige systeem verdwijnt. Voor ons zijn dit twee belangrijke uitgangspunten.
te stemmen met het onderhandelingsresultaat.
Verder wordt hoger beroep mogelijk, een andere wens van ons en krijgt voortaan iedereen een zogenoemde transitie-
Na totstandkoming van dit onderhandelingsresultaat is aansluitend een discussie ontstaan over de bezuiniging van
vergoeding. Die vergoeding is lager dan tot nu toe, maar geldt straks wel voor iedereen. Nu krijgt lang niet iedereen
2014. Het lijkt daarbij alsof de VVD op voorhand onze afspraken weer van tafel wenst te halen. Dat kunnen wij nooit
een vergoeding. Bij sociaal plan kunnen er afwijkende afspraken gemaakt worden. Dat levert ons mogelijkheden op
accepteren. Als de regering dat laat gebeuren zullen we meteen na de oprichting van FNV in Beweging moeten laten
om ons te profileren en geeft ruimte voor het ontwikkelen van vakbondsmacht.
zien waar we voor staan. Een krachtige vakbeweging die niet over zich heen laat lopen. Daar zijn we met zijn allen
Een ander belangrijk punt is dat er een bedenktijd komt van twee weken voor mensen die een vaststellingsovereen-
bij. Maar dit akkoord staat voor ons als een huis.
komst tekenen. Ook hier werk aan de winkel voor vakbonden.
In de tabellen hieronder vindt u op detailniveau een weergave van de afspraken en een vergelijking met onze inzet
Over al deze zaken kunnen we dus positief zijn. Behoud van de preventieve toets, één route, mogelijkheid tot hoger
en standpunten zoals verwoord in FNV in Beweging voor een Sociale Agenda die Werkt, de resultaten van het ZIV
beroep en een vergoeding voor iedereen zijn voor ons belangrijke uitgangspunten. Ook flexwerkers krijgen recht op
traject, de brandbrief aan Minister Asscher en het Generatiepact.
een transitievergoeding, jammer is dat die vergoeding pas na een of meer tijdelijke contracten van samen twee jaar geregeld is. Wel worden de scholingsmogelijkheden voor flexwerkers verbeterd en krijgen ze gelijke toegang tot Van-Werk-Naar-Werk voorzieningen (zie hiernaast).
4
5
Aanpak flex Sociaal akkoord
inzet
Erkend dat flex is doorgeschoten
Erken dat flex is doorgeschoten.
regeerakkoord
waardering Belangrijk uitgangspunt.
Tijdelijke contracten per 2015 • Maximaal drie tijdelijke contracten in twee jaar.
Maximaal 1 tijdelijk contract in 1 jaar, met onbeperkte
• Afwijking van deze bepaling in de cao tot maximaal
afwijkingsmogelijkheid in de cao en draaideurconstructies
werd door andere bonden met bijvoorbeeld zeven jaar
bemoeilijken.
tijdelijke contracten groeide hard. Vanaf 2015 kan dat
zes contracten in vier jaar.
Niets.
• Volgt er een tijdelijk contract binnen zes maanden na
Zeer goed. Het aantal (payroll) cao’s dat afgesloten
niet meer. Aanzegtermijn belangrijk voor ons.
het aflopen van het vorige contract dan gaat de telling door. • Aanzegtermijn van een maand moet bij einde contract als dat contract langer duurt dan zes maanden. Uitzendcontracten • Maximaal 6 maanden uitzendbeding.
In de brandbrief aan minister Asscher is gepleit voor
• Bij cao kan hier tot maximaal 1,5 jaar van afgeweken
inperking van het onbeperkt gebruik van het uitzend-
gebruik gemaakt worden van de bepaling met twee
beding.
jaar uitzendbeding.
worden.
Niets.
Zeer goed. Hiermee kan in de NBBU cao niet langer
Payrollen • De aparte ontslagregels voor payrollen worden afgeschaft. • Payrollen komt terug in de StAr met als uitgangspunt
Payrollen is één van de driehoeks-relaties die we willen
Niets.
Van belang dat payrollen in de Stichting komt en dat
aanpakken. Er wordt nu veelvuldig misbruik van
we de legitimiteit er van kunnen bestrijden. Het ver-
gemaakt (zie brandbrief).
plichten van een schriftelijke arbeidsovereenkomst is
dat oneigenlijk gebruik moet worden tegengegaan.
een goede stap, net als het afschaffen van de speciale
• Er komt een verplichting tot een schriftelijke arbeids-
ontslagregels. Er moet hier meer gebeuren om de
overeenkomst voor payrollers zodat duidelijk is wie
problemen op te lossen.
de werkgever is. Proeftijd • Bij tijdelijke contracten van zes maanden of minder
Geen proeftijd in tijdelijke contracten.
Goed.
Geen concurrentiebeding in tijdelijke contracten.
Zeer goed.
kan geen proeftijd meer aangeboden worden. Concurrentiebeding • In tijdelijke contracten kan geen concurrentiebeding worden opgenomen, met uitzondering van hele bijzondere situaties 0-urencontracten • Geen nul urencontracten in de zorg.
Geen versnippering contracten maar volwaardige
• Alleen nul urencontracten in andere sectoren gedu-
arbeidsovereenkomsten.
Niets.
Goed. Het vergt wel coördinatie om te zorgen dat er geen afwijkingen in de cao’s worden afgesproken.
rende maximaal 6 maanden als dit overeengekomen
Maar dat gaat lukken.
is in de arbeidsovereenkomst. Bij cao kan hiervan, mits gemotiveerd, afgeweken worden. Zieke flexwerkers • De arbeidsverledeneis bij ziekte van een flexkracht gaat van tafel. Hierdoor behouden ook flexkrachten
6
We voeren hier al lang actie voor en lobbyen in de
Per 1 januari 2014 zou de ziektewetuitkering van een
politiek.
flexkracht afhankelijk zijn van het arbeidsverleden. Hier
recht op doorbetaling van 70% van hun laatste loon
door zou de uitkering van een zieke flexkracht al binnen
gedurende twee jaren ziekte.
drie maanden naar bijstandsniveau kunnen zakken.
Zeer goed.
7
Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
Gebruik driehoeksrelaties • Vakbonden, werkgevers en kabinet gaan onderzoeken hoe het oneigenlijk gebruik van “driehoeksrelaties”
Aanpakken van driehoeksrelaties, zeker waar die
Redelijk. Payrolling en contracting worden ingeperkt
gebruikt worden om cao enz. te ontduiken.
maar niet verboden. Dit vergt nog veel werk om dit pro-
zoals bij uitzendarbeid, payrolling en contracting moet
bleem op te lossen. Goede cao coördinatie op deze pun-
worden tegengegaan. Voorkomen moet worden dat
ten wordt belangrijk de komende jaren.
deze constructies vooral worden benut voor ontduiking of ontwijking van cao en andere arbeidsvoorwaarden. Meer flexibiliteit voor jongeren tot 18 jaar • Voor jongeren tot 18 jaar, met baantjes tot 12 uur kan
Geen inzet.
Als je 18 wordt vlieg je er dus uit als je een baantje bij
er wel meer flexibiliteit geboden worden in tijdelijke
een supermarkt hebt. In veel andere sectoren past dit
contracten, oproepcontracten etc.
wel in het idee over vakantiewerk.
Scholing • Flexibele werknemers moeten vaker opgeleid worden
Gelijke rechten voor flexkrachten.
Een mooie basis.
om startkwalificaties te halen. • Er moet gelijke toegang tot scholing (bedrijfsscholing/ sector-fondsen) komen voor flexkrachten.
(Schijn)constructies en ontduik ing cao’s Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
Het kabinet heeft een Plan van Aanpak schijnconstruc-
In de brandbrief aan Minister Asscher staan de volgende
Effectiever bestrijden van fiscale fraude.
Zeer goed. De problemen van de doorgeschoten en
ties naar de Tweede Kamer gestuurd. Verdere uitwerking
punten:
Verder is er in het regeerakkoord geen aandacht voor
onfatsoenlijke flex en het gebruik van (schijn)construc-
vindt plaats met sociale partners.
Stevige aanpak van schijn-zelfstandigheid aan de ‘poort’
sociaal beleid, waaronder goede arbeidsvoorwaarden
ties staat nu echt op de kaart. Er is erkenning voor het
De aanpak van schijnconstructies bestaat uit het
(voorkom registratie van werknemers als zelfstandige
en arbeidsomstandigheden.
ontwrichtende effect op de arbeidsmarkt en de oneer-
bestrijden van:
i.p.v. arbeidsintensieve controles naderhand). Zorg dat
lijke concurrentie die het te weeg brengt. Een totaal-
• Schijnzelfstandigheid
alleen echte zzp’ers een VAR en handelsregistratie
aanpak moet leiden tot effectieve bestrijding van
• Ontduiking minimumloon (maar ook voorkomen
kunnen verkrijgen. Bemiddeling van zzp’ers door
schijnconstructies. Oplossingsrichtingen zijn in lijn met
oneigenlijk opvoeren van onkostenvergoedingen
uitzendbureaus moet worden tegengegaan. Ook het
ons beleid en we worden bij de uitwerking betrokken.
als onderdeel van het loon)
UWV moet werklozen niet ‘pushen’ naar het zzp-schap.
Aanpak schijnconstructies
• Misbruik premieafdrachten (inclusief sociale zekerheidsafdrachten in andere EU landen) • Ontduiking van cao’s (onder meer bij grensover schrijdende arbeid) • Gefingeerde dienstverbanden (georganiseerde misdaad)
Voorkom misbruik via EU landen met een lage premie/ belasting druk. Data van controlerende en uitvoerende instanties aan elkaar koppelen, zodanig dat malafide en frauduleuze constructies (maar ook de personen die erachter zitten) makkelijker zijn te achterhalen en aan te pakken.
• Migratieconstructies Het misbruiken van bestaande legale constructies en van flexibele arbeidsrelaties (werken met schijnzzp’ers) en internationale (belasting)constructies (bijv. Cyprusroute en Polenconstructie) moet met kracht worden tegengegaan.
8
9
Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
• Regel ketenaansprakelijkheid en hoofdelijke
n.v.t.
Zeer goed. Ketenaansprakelijkheid krijgt eindelijk
Aanbesteding • Uitbreiding ketenaansprakelijkheid naar (cao-)loon. • Verantwoordelijkheden en regelgeving bij aan besteding dienen beter geregeld te worden: zowel opdrachtgever als inlener zijn aansprakelijk en verantwoordelijk! • Bij aanbesteding, uitbesteding of (schijn)faillissement moeten de werknemers, die het betreffende werk doen, het werk met behoud van arbeidsvoorwaarden kunnen volgen. • Bij publieke aanbesteding arbeidsvoorwaardenniveau
aansprakelijkheid.
uitbreiding naar (cao)loon.
• Leg vast aan welke arbeidsvoorwaarden aan bestedingsovereenkomsten moeten voldoen. • Zorg voor betere implementatie van ILO verdrag 94, dat eist dat in de sector gebruikelijke cao moet worden toegepast op de betrokken werknemers. • Voorkom dat doorstart na faillissement kan met flexwerkers/zzp’ers. Uitgangspunt moet zijn: mens volgt werk.
van cao’s respecteren (ILO verdrag 94). • Bij aanbesteding mogen slechts in uitzonderlijke situaties 0-urencontracten worden afgesloten. Cao naleving • Intensiveren handhavingsinspanningen, onder meer door tijdelijk 35 extra inspecteurs aan te
• De pakkans bij overtreding wettelijke regels en cao moet worden vergroot.
Bezuinigingen: 20% van de formatie inleveren (voor zitter or van de Arbeidsinspectie zoekt media op om
stellen bij de Inspectie SZW cao team (voorheen
• Inspectie SZW moet ook controleren op naleving cao.
aan te geven dat gegeven de onderbezetting de dienst
Arbeidsinspectie). De pakkans moet hiermee worden
• Regel ketenaansprakelijkheid, dus ook voor cao loon.
‘niet aan haar wettelijke taken kan voldoen’).
vergroot.
• Controle op naleving cao’s voor sociale partners ver-
• Verstevigen samenwerking Inspectie SZW en cao partijen.
Zeer goed. Komt overeen met onze inzet.
eenvoudigen door hen vergaande controlebevoegdheden toe te kennen.
• Wettelijke bevoegdheden voor vakbonden in het kader van cao naleving en ter voorkoming van illegale arbeid versterken. ZZP • Zzp’ers zouden toegang moeten krijgen tot
Zorg dat flexwerkers en zzp’ers toegang krijgen tot
O&O-fondsen en toekomstige transitiefondsen.
collectieve voorzieningen. Dit vergroot het draagvlak
Door eveneens gebruik te kunnen maken van
onder dergelijke afspraken. Een premieverplichting
scholing en loopbaanoriëntatie krijgen zij een
moet voor allen gelden en niet op vrijwillige basis
sterkere positie op de arbeidsmarkt. Uiteraard
(zo wordt oneerlijke concurrentie voorkomen).
n.v.t.
Goed. Komt overeen met de inzet.
staan hier premieverplichtingen tegenover. • Voorkomen oneerlijke concurrentie door aanpak schijnzelfstandigheid (zie onder Aanpak schijn constructies).
10
11
Werken met een beperking Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
Beloningsregime: loonkostensubsidie en aansluiten bij
Geen loondispensatie. Gelijk werk, gelijk loon.
Veel ruimte loondispensatie.
Zeer goed. Misschien nog wel beter dan we hoopten.
CAO werkgever (regulier of gemeente). Verschil tussen
De FNV is voorstander van een loonkostensubsidie
100% WML en loonwaarde is rekening overheid (loonkos-
of loonsuppletie om werkgevers te compenseren voor
tensubsidie; maximaal 70% WML). Verschil tussen CAO-
een productieverlies.
Praktisch opheffen WSW.
Goed. Een basisvoorziening blijft overeind.
Gemeentes beschut werk laten aanbieden.
Prima. Dit is zoals we het voor ogen hadden
loon en 100% WML is rekening werkgever (regulier of werkbedrijf). Mogelijkheid tot doorgroei naar 120% WML. Per 1-1-2015 is er geen nieuwe instroom in de WSW
De FNV vindt het onacceptabel om de werkgelegenheid
meer. Mensen die niet meer in de WSW kunnen instromen
in de sociale werkvoorziening af te breken voordat het
kunnen beroep doen op het werkbedrijf voor begeleiding
aan werk helpen en houden van mensen met een
naar werk. Het zittende bestand WSW blijft onder huidig
arbeidsbeperking in reguliere bedrijven en instellingen
wettelijk WSW-regime. Inzet op zoveel mogelijk plaatsen
is gerealiseerd.
van WSW-ers bij reguliere werkgevers. Efficiencykorting WSW verspreid over zes jaar oplopend tot 290 miljoen euro. Perspectief is gericht op vorming 35 regionale werk
FNV wil dat de expertise van het UWV behouden blijft
bedrijven, die zorg dragen voor plaatsing van mensen
voor de re-integratie van jongeren met een arbeids
bij werkgevers. Gemeenten hebben de lead bij de werk-
handicap, bijvoorbeeld op het niveau van de 30-35
bedrijven, die met een commerciële inslag worden
werkpleinen. Werkgevers, werknemers en UWV doen
geleid. Werkgevers, werknemers en UWV doen mee
mee in de leiding van het Werkbedrijf.
in de leiding van het Werkbedrijf. Werkgevers kunnen bovendien meedoen in de financiering. Geen afspraken over Bijstand, wel geïndividualiseerde
Afschaffen huishouduitkerings-toets.
Invoeren huishouduitkerings-toets. Gemeentes hebben
De Wajong blijft bestaan, verder is er niets geregeld,
Wajong op min 75% WML
Bijstandsgerechtigden niet langer dan 3 maanden
de mogelijkheid om bijstandsgerechtigden langdurig
sowiesois er niks voor bijstandsgerechtigden geregeld.
werken met behoud van uitkering.
met behoud van uitkering of onder minimum loon te laten werken.
De Wajong is per 1-1-2015 alleen nog toegankelijk voor
Er blijft een specifieke regeling voor jonggehandicapten.
Uitkleding Wajong, met name voor niet volledige
Prima. Alles staat of valt bij of gemeentes samen met
mensen die volledig en duurzaam geen arbeidsvermogen
Wajongers dienen zich voldoende in te spannen om in
arbeidsongeschikten.
sociale partners er inslagen daadwerkelijk baanaanbod
hebben, iedere 5 jaar herkeuring. De huidige Wajongers
aanmerking te blijven komen voor een uitkering.
te genereren. Herkeuring van de bestaande groep is
worden ook allemaal herkeurd. Mensen die niet voor de
lastig te beoordelen, als het gaat om op weg helpen
Wajong in aanmerking komen kunnen een beroep doen op
naar Gewoon Goed Werk, past het binnen onze uitgangs-
het Werkbedrijf voor begeleiding naar werk. Deze mensen
punten, maar dat werk moet er dan wel zijn.
komen formeel in dienst bij de gemeente, de gemeente verzorgt zo nodig een uitkering (bijstandsregime). Naast allerlei min of meer vrijblijvende instroom afspra-
De instroom in de Wajong wordt beperkt doordat er
ken ook een in de wet vastgelegd quotum met de
afdwingbare kwantitatieve afspraken komen over
genoemde jaarlijkse aantallen, waarbij een structurele
arbeidsplaatsen voor jongeren met een arbeids
situatie bereikt wordt in 2025. Het quotum wordt geac-
handicap.
Invoering van quotum van 5% arbeidsongeschikten.
De nu gekozen regeling lijkt een adequate uitwerking van onze inzet.
tiveerd op het moment dat het aantal afgesproken banen niet tot stand komt. Dit wordt voor het eerst eind 2016 gemeten, dan zouden er minimaal 11.000 extra banen voor mensen met een beperking moeten zijn gerealiseerd in de marktsector. De activering van het quotum start na overleg met de sociale partners en gemeenten.
12
13
Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
Het Werkbedrijf bepaalt de loonwaarde op de werkplek
Een onafhankelijke indicatiestelling: De FNV is van
In de contourennota wil het kabinet de indicatie voor
Lijkt prima. Maar regering houdt nog slag om de arm:
in samenspraak met de werkgever. Het Werkbedrijf
mening dat dergelijke verstrekkende indicaties
bijv. beschut werk, de ondersteuning bij participatie,
een verkening. In de gaten houden dus.
draagt zorg voor de noodzakelijke begeleiding op de
onafhankelijk dienen te geschieden.
en misschien zelfs ook of men tot de doelgroep loon-
werkplek.
dispensatie hoort, bij de gemeente beleggen.
Verkend zal worden of de keuring van werknemers door één organisatie kan plaatsvinden; dit zou een samenvoeging van UWV en CIZ betekenen.
ONTSLAG Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
Een preventieve toets blijft behouden. Alleen met een
Een preventieve toets behouden.
Ontslagtoets door advies. De werkgever mag ook met
Positief. Deze toets geeft dezelfde mate van preven-
positieve beslissing van het UWV (of toestemming van
een negatief advies van het UWV ontslaan en de werk-
tieve rechtsbescherming als de huidige preventieve
de kantonrechter), mag de werkgever ontslaan. Tot die
nemer moet het initiatief nemen om het ontslag aan
toets.
beslissing blijft de werknemer in dienst.
te vechten.
Hoger beroep wordt mogelijk. Er is niet expliciet aan
Een rechterlijke toets moet mogelijk zijn.
gegeven dat herstel dienstverband mogelijk is, de
Herstel dienstverband moet mogelijk zijn.
Geen hoger beroep.
Dit is een verbetering ten opzichte van de huidige situatie. Hoger beroep is namelijk nu niet mogelijk en
verwachting is van wel omdat anders hoger beroep
leidt tot een zorgvuldiger beoordeling.
zinloos is. Enkelvoudige route afhankelijk van de reden voor ont-
Bij voorkeur enkelvoudig om “shoppen’ van werkgevers
slag; werkgever kan niet meer kiezen. Bij ontslag om
te voorkomen.
Enkelvoudige route.
Positief. De ongelijke behandeling van werknemers die samenhangt met de keuze van de ontslagroute
economische redenen moet de werkgever naar het
(UWV of kantonrechter) wordt opgeheven.
UWV, bij ontslag om in de persoon gelegen redenen naar de kantonrechter. Vergoeding Toekenning van een vergoeding hangt niet meer af van
Ontslagvergoeding voor iedereen, ook voor flexwerker.
Iedereen een vergoeding maar een lagere dan nu
Iedereen krijgt een vergoeding dat is positief.
de gekozen route en iedereen heeft recht op een ver-
voorgesteld, nl. na 1 jaar recht op ¼ maandsalaris per
Ook flexwerkers krijgen na twee jaar dienstverband (één
goeding bij einde dienstverband, bij een dienstverband
dienstjaar.
of meer aansluitende contracten) een vergoeding; dat
van 2 jaar of meer. De inspanningen van de werkgever
verbetert de positie van flexwerkers. Het is jammer dat
voor employability en VWNW-trajecten kunnen in min-
flexwerkers niet eerder recht op vergoeding krijgen. De
dering worden gebracht. Hierover moeten afspraken
uitwerking van investeringen van werkgever en conse-
worden gemaakt in de Stichting van de Arbeid en kun-
quenties daarvan zullen nog een flinke klus worden
nen we dus nog invloed uitoefenen. Van belang is dat
maar geven ons de ruimte om ons eigen VNWN-beleid
dan duidelijk afgesproken wordt wanneer dat kan, het
verder vorm te geven. Wel goed dat iedereen nu een
gaat hier immers om een prikkel voor werkgevers om
vergoeding krijgt en niet alleen degenen die via de
daadwerkelijk te investeren in employability van wer-
kantonrechter ontslagen worden.
kenden en in VWNW-trajecten.
14
15
Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
De hoogte van de transitievergoeding is 1/3 maand
Geen norm opgenomen. Discussie over de hoogte ligt
Vergoeding is een kwart maandsalaris per dienstjaar
Verbetering is dat iedereen recht heeft op een ver
salaris per dienstjaar en bij een dienstverband langer
voor de hand. De nadruk moet meer liggen op garanties
met een max. van vier maandsalarissen.
goeding en dat deze niet afhankelijk is van de ontslag-
dan 10 jaar een half maandsalaris, met een maximum
op nieuw werk dan op de hoogte van ontslagvergoeding.
route. De hoogte van de vergoeding is echt hoger dan
van 75.0000 euro.
wat in het regeerakkoord staat. Het is natuurlijk wel lager dan de huidige kantonrechtersformule, maar daarbij moet opgemerkt worden dat deze niet voor iedereen geldt en dat de kantonrechters hebben aangekondigd de kantonrechtersformule aangepast zou gaan worden (lees: verlaagd zal worden).
Bij in de persoon gelegen redenen voor ontslag is
Schadevergoeding moet een afschrikwekkend effect
Maximaal een half maandsalaris per dienstjaar met een
Positief is in ieder geval dat er geen maximering is en
afwijking van transitievergoeding mogelijk bij ernstige
hebben in geval van een aan de werkgever verwijtbaar
maximum van 75.000 euro.
dat de rechter ruimte blijft houden voor individuele
verwijtbaarheid bij werknemer of werkgever. Criteria
ontslag.
gevallen om hogere ontslagvergoedingen op te leggen.
van ‘ernstige verwijtbaarheid’ moeten nog opgesteld
Nu wordt de kantonrechtersformule als leidraad geno-
worden.
men, (waarvan positief en negatief kan worden afge-
Maximale vergoeding is hierbij niet van toepassing en
weken), maar dit is ook geen wettelijke regeling. Het is
rechter stelt afwijking vast.
nog onduidelijk hoe dit in de praktijk zal uitwerken.
Alle regelingen over de vergoeding zijn van ¾ dwingend
Geen normvergoeding over opgenomen, maar het
recht. Dat betekent dat in cao’s en sociaal plannen hier-
uitgangspunt van de ZIV-rapportage is dat ¾ dwingend
Plannen op het huidige niveau. Dit betekent dat er
van afgeweken mag worden.
recht (afwijking per cao) mogelijk moet zijn.
vakbondswerk van gemaakt moet worden en dat het
Maximering tot 75.000 euro.
Het is dus mogelijk om afspraken te maken in Sociaal
aantrekkelijk is om lid te worden van een vakbond. De proceduretijd bij UWV of Kantonrechter mag worden
Niet expliciet opgenomen.
afgetrokken van de opzegtermijn (de opzegtermijnen
Bestaande wettelijke opzegtermijn, maar duur van de
Dit is geen verslechtering ten opzichte huidige regel
procedure bij UWV verkort naar 4 weken.
geving. In het Sociaal Akkoord staat geen verkorting
blijven hetzelfde). Net als nu moet altijd minimaal een
van de procedure, maar in het overzicht van SZW wel.
maand opzegtermijn overblijven.
Maand opzegtermijn blijft behouden.
Er wordt geen verkorting van de UWV procedure voor-
De Stichting van de Arbeid wijst op het belang van een
gesteld. Echter in overzicht van SZW staat wel dat
zorgvuldige procedure bij het UWV.
procedure UWV vier weken gaat duren. Transitievergoeding overige afspraken • Overgangsregeling tot 1 jan 2020 voor werknemers die op 1 januari 2016 50 jaar of ouder zijn. • Vergoeding van 1 maand per dienstjaar voor de jaren dat iemand ouder is dan 50 jaar op het moment van
Veel aandacht voor VWNW en middelen die hiervoor
Lage individuele transitievergoeding die geoormerkt is
De transitievergoeding is niet geoormerkt. Mooi is dat
beschikbaar moeten worden gesteld door werkgever
voor scholing.
er voor oudere werknemers een overgangsregeling is
voor bijvoorbeeld sector-overschrijdende transitie-
waarbij de vergoeding hoger is.
fondsen (dus met name collectief)
Collectief: hier ligt uitdaging om er vakbondswerk van
ontslag.
te maken, namelijk het opzetten van goede transitie-
• MKB-bedrijven met minder dan 25 werknemers
fondsen. Extra uitdaging is om dit vakbondswerk
worden uitgezonderd, wordt nader uitgewerkt.
zichtbaar te maken. Dit vergt nog veel werk waar we
• Hardheidsclausule dat werkgever geen vergoeding
vakbondswerk van kunnen maken.
hoeft te betalen als continuïteit van bedrijf in gevaar komt.
Overige maatregelen bij ontslag De wijzigingen van het ontslagrecht gaan in per
De veranderingen moeten op middellange termijn
1 januari 2016.
worden ingevoerd, centraal moet een duurzame
ingaan want er moet nog veel werk worden verricht
arbeidsmarkt met Gewoon Goed Werk staan.
door sociale partners om te komen tot een goede infra-
Waarschijnlijk 1 januari 2014.
Het is ook belangrijk dat de wijzigingen niet per direct
structuur voor deze van-werk-naar-werk transities.
16
17
Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
Ontslag via een commissie die bij cao wordt ingesteld
De wet moet mogelijkheid bieden om bij cao te ontslaan
Geen regeling.
Dit biedt weer kansen en risico’s voor vakbondswerk.
wordt mogelijk (voorwaarden moeten nog nader wor-
in een qua beschermingsniveau vergelijkbare procedure.
Door een cao-procedure kunnen er misschien betere
den bepaald).
VWNW-afspraken worden gemaakt binnen de sector en binnen bedrijf kunnen misschien ook kansen op herplaatsing meer uitgenut worden. Risico is dat we ook als vakbond een zorgvuldige procedure moeten waarmaken.
In de wet wordt verplichting opgenomen om te inves-
Goede werkgever moet in werknemer investeren,
teren in employability.
afspraken met name employability
Vaststellingsovereenkomst blijft mogelijk met een
Vaststellingsovereenkomst herroepbaar binnen
bedenktijd van 2 weken
redelijke termijn
Afwijking afspiegelingsbeginsel bij cao mogelijk.
Geen voorstel, dus ook geen wijziging voorgesteld.
Geen afspraken.
Er is in akkoord veel aandacht voor employability, waarop wij ook hebben ingezet.
Geen afspraken.
Dit is verbetering ten opzicht van de huidige situatie.
Afwijking afspiegelingsbeginsel mogelijk bij cao.
Risico kan zijn dat werkgevers alleen ouderen willen ontslaan. Dit kan echter alleen bij cao, dus ook hier is van belang dat er in cao’s geen slechte afspraken worden gemaakt.
Werkloosheid en van-werk-naar-werk Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
• Tot 2016 zelfde hoogte en zelfde duur WW als nu.
• Hoogte en duur wordt niet aantast.
Duur WW beperken tot 2 jaar en opbouw veranderen.
Inzet gedeeltelijk bereikt: WW blijft hetzelfde;
• Vanaf 2016 komt er een ander financieringsmodel
• Werknemers en werkgevers betalen voor WW premie.
Eerste 10 jaar een maand per jaar en daarna ½ maand
de wettelijke duur beperkt; materieel gelijk aan nu,
waarin overheid en sociale partners samen zorgen
per jaar. Eerste jaar loongerelateerd, tweede jaar mini-
mits geregeld in de cao.
voor behoud van totale hoogte en duur van
mumniveau. Overgangsrecht, opgebouwde jaren wor-
Ouderen worden wel ontzien.
38 maanden.
den binnen het maximum gerespecteerd.
Geeft mogelijkheid om ons op cao te profileren en
WW
• De duur van de door de overheid gefinancierde WW
is dus een opdracht aan ons.
wordt langzaam ingekort met 1 maand per kwartaal in januari 2016 t/m 2019 max 2 jaar. • Sociale partners kunnen in de cao een aanvulling van de WW-uitkering afspreken van zowel de opbouw als de duur (zodat in totaal een WW overblijft die hetzelfde is als nu qua opbouw, duur en hoogte). • Wijziging opbouw wettelijke WW i.p.v. 1 maand per gewerkt jaar, naar: eerste 10 jaar werken 1 maand WW per jaar en na 10 jaar ½ maand per jaar tot max 24 maanden, met overgangsrecht. • Na 2016 bouwen aan privatisering WW en regie bij sociale partners. • Publiek gefinancierde deel WW wordt 50/50 betaald door werkgevers en werknemers. Invoering 2012-2020.
18
19
Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
(Inter)sectorale aanpak ontwikkelen voor transities
Wordt verantwoordelijkheid van individu; krijgt transitie-
Intersectorale aanpak is mogelijk maar de financiering
van-werk-naar-werk van overschot naar tekort sectoren
budget voor scholing en financiering voor begeleiding
moet ook uit andere bronnen komen. De structurele
• Ontschotten O&O-fondsen.
ook beschikbaar voor voormalig werknemers die werk-
en ondersteuning.
aanpak van VWNW komt nu in de sectoren op de agenda.
• Oprichten transitiefondsen.
loos zijn geworden uit de sectoren.
Van-werk-naar-werk regeling • 300 mln euro beschikbaar voor van-werk-naar-werk afspraken en co-financiering van sectorale plannen
Ontschotten O&O-fondsen en oprichten van collectieve transitiefondsen. Regie WW SER advies over de vormgeving van de sociale infra-
Regie van de WW naar sociale partners, ruimte voor
Geen regie naar sociale partners, regie WW en uitvoering
Procesafspraak op hoofdlijnen, geeft ruimte om onze
structuur.
premiedifferentiatie en preventief beleid.
naar gemeenten.
wensen te realiseren en hangt af van de randvoor
Op basis van goed werkgeverschap premie differentiëren.
waarden die in SER worden afgesproken. Kans om bij
Gaat om instituties rondom duurzame inzetbaarheid, van-werk-naar-werk en re-integratie, inclusief een
VWNW bond beter te profileren.
financiering die samen door sociale partners wordt opgebracht en premiedifferentiatie. IOW IOW vanaf 60 blijft bestaan tot 2020. De IOW leeftijd
Geen specifieke inzet.
wordt niet verlaagd naar 55 jaar. Op basis van een
IOW na evaluatie, besluiten om wel/niet af te schaffen.
Is wat we wilden, blijft bestaan.
IOW leeftijd verlagen van 60 naar 55 jaar.
evaluatie wordt bezien of de IOW structureel wordt gemaakt. IOAW Wordt langzaam afgebouwd. Werknemers die 50 jaar
Geen specifieke inzet.
en ouder zijn op 1 januari 2015 (werknemers geboren
Komt te vervallen. In plaats hiervan zou voor 55 plus de
Verdwijnt, maar er is ruim overgangsrecht.
IOW gelden.
vóór 1 januari 1965) op de eerste dag van hun werkloosheid kunnen nog gebruik maken van de IOAW na de WW-uitkering. Daarna niet meer.
Investeren in Werk - Uitwerking van het Generatiepact Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
Sectorale plannen worden in de loop van 2013
Wij stellen voor om op landelijk niveau een taskforce in
Er was nog niets geregeld, alleen de intentie dat sociale
Prima. Conform onze inzet.
geconcretiseerd; de Stichting van de Arbeid heeft een
te stellen, waarin overheid, werkgevers en werknemers
partners betrokken zouden worden.
actieteam ingesteld gericht op het uitwerken van
het Generatiepact verder vormgeven en uitwerken.
sectorplannen en het wegnemen van hindernissen.
De taskforce krijgt als taak om het afgesproken pakket
En in een “Werkkamer” zullen sociale partners met de
maatregelen verder te concretiseren/uit te werken en
Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), binnen
om de uitvoering/uitwerking.
drie maanden het ontwerp ontwikkelen voor deze regionale arbeidsmarktinfrastructuur. De SER gaat adviseren over instituties t.a.v. WW-regie en VWNW-beleid.
20
21
Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
n.v.t.
Een niet zo concrete toezegging, maar onze vraag was
Sociale partners doen een versterkte inzet op
Duobanen/combinatiebanen/mentorschap/koppelbanen/
cao-afspraken die de combinatie van arbeid en zorg
betere arrangementen voor een goede verdeling van
ondersteunen. Er zijn veel goede voorbeelden van
werk. Door nú te kiezen voor arbeidsduurverkorting,
vaderverlof, zelfroosteren en flexibel werken.
is het realiseren van nieuwe instroom mogelijk.
Het kabinet zal bezien of dit verdere ondersteuning
En dynamisch arbeidstijdenmanagement.
ook niet echt concreet.
behoeft via voorlichting en mogelijk wetgeving. In dat kader zal de Wet modernisering regelingen voor verlof en arbeidstijden dit najaar aan de Tweede Kamer worden gestuurd. Kabinet en sociale partners blijven over dit onderwerp in gesprek. Onder sector plannen: in specifieke omstandigheden
Deeltijd-WW kan worden ingezet onder vergelijkbare
en onder nader te bepalen voorwaarden wordt het
voorwaarden als in 2008/2009, waaronder toetsing
mogelijk gemaakt om WW-middelen effectief te kunnen
door de vakbeweging van een aanvraag voor deeltijd-WW.
Geen deeltijd WW.
Geen generieke regeling maar mogelijkheden binnen sectorplannen. Redelijk alternatief.
inzetten, gericht op het behoud van werkgelegenheid. Er wordt ook een WW-dagloongarantie afgegeven bij
Nu is het zo dat alleen een dagloongarantie wordt afge-
transities van werk naar werk waarbij beide banen op
geven bij werk vanuit de WW. Dit moet ook gebeuren
plannen. Dat kan maar er is dus wettelijk nog niets
elkaar aansluiten, zodat de consequenties van
bij een transitie van-werk-naar-werk waarbij beide
geregeld. Is dus nog punt van aandacht.
werkaanvaarding tegen een lager loon niet volledig
banen op elkaar aansluiten. Zonder deze aanpassing
voor rekening komen van werknemers.
van de regelgeving ondervinden van-werk-naar-werk-
Geen dagloon garantie.
Voorstel in STAR verklaring overgenomen onder sector-
trajecten een forse beperking van de mogelijkheden, doordat de consequenties van werkaanvaarding tegen lager loon juist in die (gewenste) situatie volledig voor rekening komen van de werknemer. In specifieke omstandigheden en onder nader te
In specifieke gevallen, waarbij kansen van met name
bepalen voorwaarden wordt het mogelijk gemaakt om
oudere en zeer specifiek opgeleide werknemers op
verklaring overgenomen onder sectorplannen.
WW-middelen effectief te kunnen inzetten, gericht op
ander werk in de regio uiterst gering zijn, moeten er
Dat kan maar er is dus wettelijk nog niets geregeld.
het behoud van werkgelegenheid.
meer mogelijkheden komen om op creatieve wijze met
Is dus nog punt van aandacht.
Inzet WW voor preventie juist afgeschaft.
Net als dagloongarantie alleen een voorstel in STAR
een gezamenlijke inzet mensen aan het werk te houden in hun oude werk – soms in een kortere werkweek en tot aan hun pensioen – onder andere met behulp van WW-middelen. Dit moet goed worden getoetst en kan alleen na overeenstemming tussen werkgevers en de vakorganisaties in een sector.
22
23
Sociaal akkoord
inzet
Een nieuwe structuur voor de (regionale) arbeidsmarkt
Arbeidsmarktinitiatieven in de regio versterken.
en voor de sociale zekerheid Sociale partners gaan op
Het is zeer wenselijk dat in de regio’s in ons land,
korte termijn en in samenwerking met de andere betrok-
sociale partners en de overheden komen tot een echte
kenen een nieuwe, houdbare infrastructuur ontwikkelen
kwaliteitsimpuls in het regionale arbeidsmarktbeleid.
voor de regionale arbeidsmarkt. Dit moet het mogelijk
Zo is regionale differentiatie in het arbeidsmarktbeleid
maken landelijke sectorale plannen op eenvoudige wijze
mogelijk op maat van regio’s, zodat er zo goed en
te vertalen naar regionale en (inter)sectorale behoeften
effectief mogelijk kan worden gewerkt aan meer werk-
en mogelijkheden. Goede afstemming tussen vraag en
gelegenheid. Het is wenselijk dat deze verder worden
aanbod in regio’s en in sectoren is immers van wezenlijk
uitgebouwd en dat de overheid deze initiatieven
belang voor het functioneren circa 35 Werkpleinen waar
faciliteert.
regeerakkoord
waardering Prima uitvoering van de plannen
regionale werkgevers en vakbondsbestuurders samen met de wethouders van de betrokken gemeenten een regionaal arbeidsmarktbeleid tot stand te brengen dat soelaas biedt voor een verknoping tussen landelijke sectorale afspraken en regionale uitvoering. In 2014 en 2015 stelt het kabinet 300 mln euro
Betere van-werk-naar-werk transities.
In regeerakkoord en eerder al toezeggingen door
beschikbaar voor ‘van-werk-naar-werk’ en intersectorale
Nú gaat het om het op korte termijn bewegen van
regering gedaan.
scholing. Dit budget wordt onder begeleiding van het
mensen van overschot- naar tekortsectoren of van
actieteam (zie punt 1) gebruikt voor co-financiering
overschot-naar-tekort functies. Hier ligt een link met het
van sectorale plannen.
Sectorplan Techniek. En een link met de 300 mln euro,
Met oproep STAR O&O-fonsen meer sector overstijgend
die minister Asscher ter beschikking heeft gesteld om
te laten werken.
sectorale plannen te stimuleren. Op de langere termijn
Prima uitwerking van de plannen.
gaat het om de (verdere) ontwikkeling van goede vanwerk-naar-werktransities. Dat kan bijvoorbeeld door de oprichting van transitiefondsen. C3 in de grafimedia is een goed voorbeeld van wat er kan worden bereikt. Sectorale plannen worden in de loop van 2013
Voorstellen voor ouderen.
geconcretiseerd; de Stichting van de Arbeid heeft een
De FNV vindt dat, als tijdelijke crisismaatregel, ouderen
Dagloongarantie. STAR verklaring verwijst naar sector-
actieteam ingesteld gericht op het uitwerken van
van 60 jaar en ouder in sommige sectoren eerder moeten
plannen. Alleen noemt de regering de mogelijkheid om
sectorplannen en het wegnemen van hindernissen.
kunnen uittreden om instroom van jongere generaties
onder voorwaarden de RVU belasting buiten werking
Dit kan bijvoorbeeld inhouden dat binnen de kaders
mogelijk te maken. Ouderen moeten op sommige plek-
te stellen expliciet. Positief dus maar wel kijken hoe dit
van een goed sectorplan voor een individuele sector
ken korter kunnen werken, met deeltijdpensioen kun-
gaat uitpakken.
tijdelijk gedeeltelijk ontheffing wordt verleend van
nen gaan, ruimte kunnen maken voor jongeren en deze
de RVU belasting van 52% op vervroegd uittreden
jongeren kunnen begeleiden/scholen. Hierbij moet
(of door een maatregel waarmee materieel hetzelfde
voorop staan dat er een controleerbare 1 op 1 regeling
effect wordt bereikt).
komt: voor elke oudere die er (gedeeltelijk) uit gaat
De Stichting heeft ook gevraagd om de sollicitatieplicht
komt 1 jongere of werkzoekende in dienst. Hierbij
voor 60-plussers onder nog te bepalen voorwaarden
moeten de bonden een grote rol spelen. Om dit fiscaal
tijdelijk buiten werking te stellen.
mogelijk te maken is het nodig dat de per 1 januari 2011
Geen maatregelen.
Eigenlijk vergelijkbaar met Deeltijd WW en
ingevoerde fiscale strafheffing op regelingen voor vervroegde uittreding (tijdelijk en wellicht alleen in specifiek te benoemen sectoren) komt te vervallen in combinatie met een opschorting van het afspiegelingsbeginsel en de sollicitatieplicht voor werkloze ouderen.
24
25
Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
Transities van school naar werk bevorderen door in
Youth Guarantee en Startersbeurs.
Geen specifiek beleid in regeerakkoord, wel daarna
In de STAR verklaring gedegen verwijzing naar Youth
aansluiting op eerdere afspraken Youth Guarantee in
De FNV vraagt van het kabinet de Youth Guarantee zo
gekomen.
Guarantee en startersbeurs maar in regeringsbrief en
te voeren in combinatie met een aanpak van de niet-
snel mogelijk in Nederland in te voeren.
–maatregelen nog niets te vinden. Punt van aandacht
melders-problematiek, zodat alle jongeren voor wie de
derhalve.
Youth Guarantee geldt, bereikt worden. Hiermee wordt voorkomen dat jonge werkzoekenden te lang buiten de arbeidsmarkt blijven door hen binnen drie maanden na intrede van werkloosheid of afronding van formele scholing een werkaanbod te doen, een voortgezette opleiding, een training of een stage. Betere voorlichting organiseren bij studiekeuze en
Opleiding laten aansluiten op arbeidsmarkt: Betere
bij omschakeltrajecten voor schoolverlaters zonder
voorlichting en omschakeltrajecten voor schoolverlaters
perspectief.
zonder perspectief.
• Stimuleren dat aansluitend bij het SBB-stageoffensief,
Stageplekken en leerwerkbanen: SBB Stage-offensief,
Er wordt fors geïnvesteerd in BBL trajecten, vooral dat
waaraan sociale partners hun volledige steun geven,
sectorale afspraken.
ze in sectorplannen moeten worden opgenomen is
er meer leerwerkbedrijven komen en dat erkende
Aansluitend bij het SBB-stage offensief moeten er
prima.
leerwerkbedrijven ook daadwerkelijk stage- en leer-
extra stage- en leerwerkplekken worden afgesproken.
Één serieus negatief punt. FNV geen voorstellen van
werkplekken aanbieden; eventueel worden BBL
Aan het eind van het stage/traineecontract moet
het omzetten van BBL trajecten in BOL trajecten.
trajecten omgezet in BOL trajecten.
de stagiair/trainee worden ingehuurd op het liefst
Daarmee wordt de kracht van BBL weggenomen.
permanente basis.
Zeer goed opletten hoe dit gaat uitpakken derhalve.
• Bevorderen flexibele instroom in opleidingen.
Geen specifiek beleid.
Prima. Conform doelstelling, hoewel er vraagtekens gezet kunnen worden bij de omvang van de initiatieven.
• Meer opdrachten van de overheid waarbij de social return voor jongeren wordt gevraagd.
Pensioen & AOW Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
Een fatsoenlijke AOW overbruggingsregeling.
• Overbruggingsregeling tot maximaal 150% met
Ruim voldoende. Veel betere overbruggingsregeling
AOW • Tijdelijke overbruggingsregeling i.v.m. verhoging AOW leeftijd wordt verruimd tot 300% WML voor samenwonenden en 200% WML voor alleenstaanden.
partner- en vermogenstoets.
(tot 57.000 resp. 38.000). Voor het merendeel van
• Voorschotregeling afgeschaft.
onze leden lijkt dat voldoende (partner-/vermogens-
• Onderzoek naar flexibele AOW.
toets nog onduidelijk).
De STAR pleit verder bij het kabinet voor:
In sociaal akkoord staat de introductie van flexibele
• Permanent maken van de voorschotregeling en
AOW wat overeenkomst met onze inzet bij het pensioen-
zo gemakkelijker maken van een flexibele AOW; • Verruimen doorwerkbonus
akkoord en is goed voor mensen met zware beroepen, lange dienstverbanden. Eerder stoppen met werken blijft dan haalbaar. Dat wordt versterkt bij een beter (door)werkbonus. In kabinetsbrief wordt op deze beide onderwerpen niet ingegaan.
26
27
Sociaal akkoord
inzet
regeerakkoord
waardering
Sociale partners krijgen de mogelijkheid om binnen
Een volwaardige opbouw van pensioen voor jongeren,
Fiscale maximering van het opbouw percentage tot
Een beperking van het Witteveenkader leidt tot minder
zes weken een alternatief te ontwikkelen voor de voor-
daarom is beperking van Witteveenkader onacceptabel.
1,75%. Aftopping van pensioenopbouw voor lonen
pensioenopbouw. Dit is vooral voor jongeren een
hoger dan 100.000 euro.
probleem. Dat er nu naar alternatieven gezocht mag
Witteveenkader
stellen uit het Regeerakkoord. Eén van de mogelijke opties is het invoeren van een fiscale mogelijkheid
worden is een eerste stap maar het is de vraag of deze
voor netto-netto-sparen ter aanvulling van het
alternatieven de volledige ingeboekte besparingen
opbouwp ercentage. Het kabinet geeft een extra
kunnen opleveren. In ieder geval is wel positief dat ook
budgettaire ruimte van maximaal 250 mln euro voor
werkgevers geen aantasting van het Witteveenkader
deze oplossingen.
willen, en zich met ons samen sterk willen maken voor betere alternatieven.
FTK STAR pleit voor:
Op zo kort mogelijke termijn een beter toetsingskader
• Facilitering door kabinet van wettelijke verplichting
voor pensioenfondsen dat niet zo gemakkelijk door
tot invaren van bestaande pensioenrechten.
Niets te vinden.
Matig: • Invaren van bestaande pensioenrechten willen vak-
marktontwikkelingen kan worden verstoord en in
bonden en werkgevers zo oplossen, dat is voldoende,
• Invoeren van een ‘macrostabiele discontovoet’.
afwachting daarvan een aanvullende correctie op de
daar is wel medewerking van de overheid voor nodig.
• Invoering van integraal FTK, waarbij de rigide schei-
rekenrente zoals die nu geldt.
• De discontovoet: van belang is wie die vaststelt.
ding tussen een nominaal en een reëel contract kan
Er moeten objectieve maatstaven aan ten grondslag
worden voorkomen.
liggen.
• 2014 als overgangsjaar. Kabinet wil hierover met de STAR in gesprek bij uit werking wetsvoorstel FTK (in het komende halfjaar).
• Integraal FTK is goed plan, maar moet nog wel worden uitgewerkt. In de komende periode moet binnen de FNV verder worden gesproken hoe we samen met werkgevers, de pensioenfederatie en anderen de kabinetsplannen maximaal kunnen beïnvloeden.
28
29
Colofon Uitgave Stichting FNV Pers Tekst FNV In Beweging Productie en eindredactie FNV In Beweging Vormgeving Bataafsche Teeken Maatschappij (www.btm.nl) Eerste uitgave, april 2013
30
31
Postadres
Bezoekadres
Postbus 8456
Naritaweg 10
1005 AL Amsterdam
1043 BX Amsterdam
Publieksvoorlichting voor niet-leden T 0900 3300300 (10 cpm). Bereikbaar van 10.00 - 16.00 uur
