Kies voor de
K R A N T
Als je bij de sluis van Terneuzen staat of op de boulevards van Vlissingen kun je in korte tijd de hele wereld langs zien komen. Schepen met vlaggen uit vele landen van de wereld trekken aan je voorbij. Verschillende soorten schepen. En in en op die schepen heel veel verschillende soorten lading. Auto’s, kolen, olie. Maar ook containers met daarin computers, televisies en allerlei andere producten. Je kunt het zo gek niet bedenken of het wordt via de wereldzeeën aan- of afgevoerd van en naar de Zeeuwse havens. Onze havens zijn bijvoorbeeld de grootste op het gebied van papierproductenoverslag in NoordwestEuropa. Bovendien is Zeeland het havengebied in Nederland met activiteiten waar het meeste geld aan verdiend wordt. Daar zijn we met recht trots op. Onze havens zijn niet voor niets de belangrijkste trekker van de Zeeuwse economie. Dag in dag uit verdienen meer dan 30.000 mensen hun brood in of rond de haven.
BANENMOTOR VAN ZEELAND Kolen, staal en hout. Maar ook fruit, papier en auto’s. In grote hoeveelheden komen ze aan in de zeehavens van deze provincie. Andere hoogwaardige producten worden hier bewerkt en op hun beurt weer verscheept naar plaatsen in Nederland, Europa en de rest van de wereld. De havens zijn van vitaal belang voor de economie. Niet alleen voor Zeeland; ze tellen ook nationaal mee. Met de overslag van 33 miljoen ton goederen via de zeevaart en ongeveer 30 miljoen ton via de binnenvaart is Zeeland Seaports het op twee na grootste havengebied van Nederland. De Zeeuwse havens groeien nog steeds. Elk jaar komen er nieuwe activiteiten en vaak ook nieuwe bedrijven bij. Volop werk aan de winkel dus. Het totale havengebied van Zeeland Seaports heeft een oppervlakte van ongeveer 4.600 hectare.
Het strekt zich uit over de gemeenten Borsele, Vlissingen en Terneuzen. Door de komst van de Westerscheldetunnel (maart 2003) zijn de havengebieden aan beide zijden van de Westerschelde met elkaar verbonden. In totaal zijn er zo’n 250 bedrijven gevestigd. Enkele heel grote (waaronder multinationals), veel middelgrote en enkele kleine bedrijven. Samen zijn ze goed voor meer dan 15.000 banen. De havens zorgen niet alleen voor werk bij de bedrijven in het havengebied zelf, maar ook bij veel ondernemingen elders in Zeeland. Die leveren producten of diensten aan bedrijven in het havengebied. Bij deze indirecte werkgelegenheid gaat het nog eens om zo’n 15.000 banen! Het totaal is ruwweg een vijfde van alle banen in Zeeland. Vroeger werden de Zeeuwse havens steevast de trekpaarden van de
Zeeuwse economie genoemd. En dat spreekt eigenlijk nog altijd voor zich. Tegenwoordig zeggen we dat ze de motor van de economie zijn en wat voor motor! Want er is meer: de Zeeuwse havengebieden zijn ook industriegebieden. Er zijn grote (chemische) bedrijven gevestigd die internationaal opereren en hun producten via de havens exporteren. Deze bedrijven zorgen voor een belangrijke toegevoegde waarde en dragen dus extra bij aan de kracht van de nationale economie. De cijfers spreken voor zich: in de Zeeuwse havengebieden wordt elk jaar zo’n 1 miljard euro netto verdiend. Geld dat elders in Zeeland weer wordt uitgegeven bij de winkel om de hoek. Wat je noemt ook een echte banenmotor...
Zeeland Seaports werkt er elke dag hard aan om bedrijven naar onze havens toe te halen. De bedrijven in de haven zijn op pad om bestaande en nieuwe klanten aan ons te binden zodat we verder kunnen groeien. We zijn bijzonder trots op alle bedrijven die samen de Zeeuwse havens vormen. Keer op keer komen wij tot de conclusie dat de havens ongelofelijk belangrijk zijn voor Zeeland. Als je er dicht in de buurt woont of als je er werkt is dat zonder meer duidelijk. Maar voor alle andere inwoners van Zeeland die wat minder direct met de havens te maken hebben, is het belangrijk om goed geïnformeerd te zijn over wat er in de haven- en industriegebieden rond Borsele, Terneuzen en Vlissingen gebeurt. Daar is deze krant voor bedoeld! Wij willen u graag uitnodigen om zelf eens te kijken in Vlissingen of Terneuzen. U kunt dan zien hoe de wereld aan u voorbij trekt. U zult zich wereldburger voelen en met eigen ogen zien hoe dynamisch en fascinerend de wereld van onze havens, ‘Zeeland Seaports’ is.
Fins staal met Zeeuws tintje Roestvaststaal is niet alleen een duurzaam product, het is ook gewoon mooi. Niet voor niets zie je in veel keukens afzuigkappen en grote fornuizen die gemaakt zijn van dit materiaal. Ook gevels worden ermee bekleed. Outokumpu Stainless verwerkt vanuit Westdorpe dagelijks grote hoeveelheden staal. Elke week meren twee schepen af aan de kade. Aan boord: 300 grote rollen staal die elk 20 ton wegen. Een klein deel wordt direct naar de klant getransporteerd, al het andere staal gaat de productiehal in. Hier worden platen op maat gemaakt volgens specifieke wensen en eisen van groothandels en fabrikanten die dit materiaal in hun eindproducten gebruiken. Daarnaast levert Outokumpu halffabricaten aan de eigen fabrieken in Duitsland, Italië, Frankrijk en Engeland, waar het staal wordt gepolijst of gesle-
pen. De schepen keren nooit leeg terug. Ze nemen het afval uit Westdorpe en andere staalfabrieken in West-Europa mee. In grote ovens wordt het gesmolten en opnieuw opgerold. Het moederbedrijf staat in het noorden van Finland, in Tornio om precies te zijn. Het ligt vlakbij een mijn waar ferrochroom, het basismateriaal voor staal, uit de grond wordt gehaald. Daar zit het bedrijf dus dicht bij zijn grondstoffen, maar ver weg van de klanten. In 1992 werd daarom de vestiging op de Axelse Vlakte in Zeeuws-Vlaanderen gebouwd, helemaal naar eigen idee en inzicht. Alles aan het bedrijf is dan ook Fins. De inrichting is Fins, werknemers kregen hun opleiding in Finland. Het is zó Fins dat er zelfs een sauna in het gebouw aanwezig is. Ook al is alles Fins, het bedrijf heeft
inmiddels een plek in Zeeuws-Vlaanderen verworven. Leerlingen uit de regio komen er op bezoek en tijdens de open dag van het ROC lieten werknemers zien waar je met een technische opleiding terecht kunt komen. Sinds de start is het bedrijf steeds gegroeid. De capaciteit wordt voortdurend
vergroot, niet alleen omdat er meer machines bij zijn gekomen, maar juist door de manier van werken steeds te verbeteren, door te innoveren, capaciteit beter te benutten en te werken met gemotiveerd personeel.
Total houdt Nederland in beweging
TROTS OP ONZE HAVEN... Grote kans dat de basis voor het papier waarop deze krant is gedrukt, via de Zeeuwse havens is binnengekomen. Bij overslagbedrijf Verbrugge Terminals komt jaarlijks 4,5 miljoen ton cellulose, de grondstof voor papier, Europa binnen. Het is bijna een derde van de totale aanvoer. Verbrugge is dan ook echt een heel grote speler en zit gewoon bij u om de hoek in Vlissingen en Terneuzen, al meer dan 50 jaar. Bij overslagbedrijven als Verbrugge denken veel mensen aan vrijgevochten mannen in overalls, die op de kades de zware lading aannemen. Dat beeld klopt al lang niet meer. Rob Quartel, manager bij
Verbrugge, bevestigt dat. ‘Tegenwoordig zijn het moderne, goed opgeleide professionals. Zij zorgen er zowel buiten op de kade als binnen in het kantoor voor dat schepen snel en efficiënt worden gelost, dat de lading veilig wordt opgeslagen en vervolgens wordt vervoerd naar de klant. Hier hebben we werk voor jonge en goed geschoolde medewerkers, ook op HBOniveau.’ Verbrugge is dus geen traditionele stuwadoor, maar een modern logistiek bedrijf dat ervoor zorgt dat producten vanaf de fabriek uiteindelijk bij de klant komen. 500 medewerkers heeft het bedrijf in vaste dienst.
‘Ik groei graag mee’ Naam: Pieter Deurwaarder Leeftijd: 30 Functie: Projectleider bij Heros Negen jaar geleden rondde Pieter Deurwaarder zijn opleiding werktuigbouwkunde aan de HZ met succes af. Hij liep stage bij de Heros Groep, een groeiend recyclingbedrijf met vestigingen in Sluiskil, Roosendaal, Alblasserdam en Duiven. ‘Blijkbaar waren ze tevreden, want toen ik afgestudeerd was, boden ze me direct een baan aan als projectleider.’ In Sluiskil werd vorig jaar een indrukwekkende nieuwe voorziening gebouwd
Ze zorgen voor het voortransport, natransport, administratie en orderboekingen. Verbrugge is ketenregisseur. Een bewuste keuze, want alleen zo kun je inspelen op de bewegingen in de markt en de wensen van de klant. Alleen zo word je een grote speler. Met 11 miljoen ton neemt het bedrijf maar liefst een derde van de totale overslag in de Zeeuwse havens voor zijn rekening. Naast papier en cellulose zijn hout, staal en metalen, (witte) bulkgoederen en auto’s de belangrijkste producten. Het komt werkelijk overal vandaan. Op een gewone dag lossen de schepen bijvoorbeeld papier uit Zweden, staal uit Korea en Engeland, zink uit Spanje en tabak
uit Brazilië. In drie terminals is in totaal meer dan 500.000 m2 beschikbaar voor de opslag van al die goederen.
voor de verwerking van bodemas, het product dat overblijft na verbranding van ons huisvuil. Heros doorzoekt die as op waardevolle stoffen. Deurwaarder was de projectleider voor deze Centrale Bodemas Opwerkings Installatie (CBOI). ‘Het was een spannende tijd’, vertelt hij. ‘De nieuwe fabriek werd binnen de gestelde tijd opgeleverd en draait inmiddels op volle toeren.’ De nieuwe verwerkingsinstallatie zet bodemas van huisvuilverbrandings-installaties om in grondstof voor de wegenbouw, zoals opritten voor viaducten. ‘Ik was ook betrokken bij de ontwikkeling ervan. De procesdiagrammen en de meeste onderdelen werden allemaal hier bij Heros ontworpen. Elke
maand kwam het team samen met de managers om de vorderingen en de knelpunten te bespreken.’ Toen de fabriek kon worden overgedragen aan de productieafdeling was het volgende project alweer in zicht: ‘Het terrein van Heros waar de biomassafabriek gebouwd wordt en de nieuwe uitbreiding voor de CBOI, waar de nattere bodemas en niet-ijzerhoudende fijne materialen worden gescheiden,’ legt Pieter Deurwaarder uit. Het ziet ernaar uit dat deze projectleider, net als Heros, een veelbelovende toekomst tegemoet gaat. ‘Het bedrijf groeit nog steeds en ik groei graag mee!’
02
De toekomst? Die zit ook in containers, aldus directeur Martin Verbrugge. ’Break’ Bulk heeft uiteraard de komende jaren nog heel veel te bieden en daar zetten we eveneens zwaar op in. Maar containers zijn niet te stoppen, er komen er steeds meer en in steeds grotere schepen naar Europa toe. Het is een onomkeerbare ontwikkeling.’
Auto’s en vrachtwagens doorkruisen dagelijks het hele land, dat gaat makkelijk, maar niet helemaal vanzelf. Al die voertuigen hebben benzine nodig, of diesel, of LPG. Total Raffinaderij Nederland (TRN) in Vlissingen-Oost is één van de bedrijven die Nederland in beweging houdt. Dagelijks zorgen de 400 medewerkers ervoor dat uit ruwe olie verschillende soorten brandstoffen worden gemaakt. Via de weg, maar vooral ook via het water komen deze terecht in Nederland, maar ook in België en Duitsland.
Verschillende fabrieken staan er op het terrein. Ze leveren een veelheid aan producten. Diesel is het belangrijkst, maar Total maakt ook benzine, LPG, vliegtuigbrandstof en nafta. Total investeerde fors het afgelopen jaar, voor maar liefst 40 miljoen euro. Daarmee zijn belangrijke stappen gezet in de voortdurende modernisering van het bedrijf. Er is een belangrijke basis gelegd voor de toekomst van de raffinaderij in het Zeeuwse haven- en industriegebied.
‘Bestemming bereikt’ Naam: Manja Timmerman Leeftijd: 28 Functie: Intercedent bij Sealinq
Manja is onlangs geslaagd voor de cursus Arbeidsmarkttraining in Utrecht. Ze weet nu alles over de regels en wetten met betrekking tot tijdelijke en vaste arbeidscontracten en re-integratieprocessen. En ze blijft verder studeren en groeien, samen met het bedrijf waar ze in dienst is: Sealinq Staffing & Recruitment. Manja werkt er sinds oktober 2008, in eerste instantie voor een proefperiode van drie
Een nieuw controlekamergebouw en laboratorium zijn in aanbouw en eerder werd al een nieuw en geavanceerd controle- en besturingssysteem in gebruik genomen. Total was één van de eerste grote bedrijven die in de jaren zeventig in de haven neerstreek. Een bedrijf met een behoorlijk Zeeuwse traditie dus. Veel werknemers werken al vanaf het begin bij de raffinaderij. Dienstverbanden van 25 of 30 jaar zijn echt geen uitzondering. Dat heeft voordelen, Total kan beschikken over zeer gemotiveerde, ervaren en trouwe werknemers, maar het heeft ook een keerzijde. Alex van Schaik, personeelsmanager bij het bedrijf licht het toe: ‘Veel mensen gaan binnenkort met pensioen. We spelen daar voor productiemedewerkers al op in door twee jaar voor het verwachte vertrek een vervanger aan te stellen.’ Tot nu toe is het vinden van nieuw personeel nog geen probleem. Dat komt deels door de goede naam die het bedrijf als werkgever heeft. ‘Wij bieden nieuwe operators een complete opleiding aan. Ze leren aan de hand van een brevettensysteem stap voor stap het gehele proces kennen. Vervolgens kunnen ze zelfstandig aan de slag in grote delen van de fabriek of processen besturen vanuit
maanden maar sinds januari heeft ze een vast contract. ‘Het werken met mensen en het vinden van een ideale baan voor hen ligt mij enorm. Ik heb het gevoel dat ik eindelijk mijn bestemming heb bereikt.’ Sealinq is gespecialiseerd in de maritieme en havengerelateerde industrie en andere industriële sectoren en levert technisch en logistiek personeel, bijvoorbeeld voor engineering-projecten in de Zeeuwse havengebieden, in Moerdijk en in Rotterdam. Het bureau heeft een dubbele functie. Aan de ene kant werkt Sealinq als een uitzendbureau waar bedrijven terecht kunnen voor hun dringende personeelsbehoeften, bijvoorbeeld als ze een waterklerk, een chemisch
03
de controlekamer. ’Het is niet de enige reden waarom mensen bij de raffinaderij aan de slag willen. Het heeft volgens Van Schaik ook te maken met het goede woon- en leefklimaat in Zeeland. ‘Dat horen we regelmatig, dat mensen het aantrekkelijk vinden om wonen en werken juist hier te combineren.’
analist of een matroos nodig hebben. ‘We hebben een grote diversiteit aan professionele krachten in ons bestand’, legt Manja uit. ‘En omdat we ook een werving & selectiebureau zijn, kunnen we bedrijven ook voorzien van vast personeel.’ Het kleine bureau heeft een heel persoonlijke aanpak. ‘We kennen de behoeften van onze klanten en kunnen hier heel flexibel op inspelen. En we blijven het centrale aanspreekpunt voor zowel onze klanten als de werknemers, zodat we de perfecte match vinden, die ook perfect blijft.’
Ve r k i e z i n g e n P r o v i n c i a l e S t a t e n w o e n s d a g 2 m a a r t 2 0 1 1
KIES VOOR DE HAVENS OP
Ve r k i e z i n g e n P r o v i n c i a l e S t a t e n w o e n s d a g 2 m a a r t 2 0 1 1
2 MAART AANSTAANDE!
Zeeland Seaports is sinds 1 januari een zelfstandig opererend havenbedrijf. Een NV. Door de verzelfstandiging heeft de politiek zichzelf meer op afstand gezet. Tot 1 januari moesten voorstellen eerst in het Dagelijks Bestuur en Algemeen Bestuur worden goedgekeurd, vervolgens door de gemeenteraden van Vlissingen, Borsele en Terneuzen en door de Staten van Zeeland. Een langdurig proces, terwijl Zeeland Seaports steeds meer moet opereren in een markt die wordt gekenmerkt door snelheid en slagvaardigheid. Als NV kan het havenschap nu als een modern bedrijf functioneren. De directie kan zelf onderhandelingen voeren en beslissingen nemen zonder de tussenkomst van al die bestuurslagen. Dat betekent niet dat de politiek, en dus ook de Staten van Zeeland, niets meer over de ontwikkelingen in Vlissingen en Terneuzen te zeggen heeft. Integendeel. De Provincie en de gemeentes staan de komende jaren nog financieel garant en beslissen ook mee over grote investeringen in het gebied. Denk hierbij aan de aanleg van nieuwe wegen, het oplossen van knelpunten op het spoor of het mogelijk maken van een containerkade. Belangrijk, want het succes van de haven is natuurlijk afhankelijk van goede aan- en afvoermogelijkheden en de mogelijkheid mee te bewegen met de wereldwijde trend om steeds meer goederen in containers te transporteren. Het is aan de politiek om de havens compleet te maken. Niet voor niets besteden alle Zeeuwse politieke partijen in hun programma’s er volop aandacht aan. Want de keuzes die de komende vier jaar worden gemaakt, zijn cruciaal voor de ontwikkeling van onze zeehavens. Deze krant heeft uitgezocht hoe de verschillende partijen de toekomst van de havens zien en hoe ze die willen bereiken. Over het belang van de Zeeuwse havens hebben de verschillende partijen een eensluidende mening. ’Draaischijven in een globale economie’, aldus GroenLinks. De PvdA noemt de havens ‘één van de hoofdmotoren van de Zeeuwse economie’, en ChristenUnie bestempelt ze tot ‘één van de kernkwaliteiten van Zeeland’. Eigenlijk zijn alle partijen het er ook over eens dat de havens onmisbaar zijn voor de werkgelegenheid in onze provincie.
De VVD pleit voor containerisatie, voor een extra De SGP wil de haven in de toekomst niet alleen beoordelen op het maken van winst, ‘maar zeker ook op het scheppen van werkgelegenheid.’ Nieuwkomers 50PLUS en de Partij voor de Dieren (PvdD) besteden in hun verkiezingsprogramma’s geen specifieke aandacht aan de havens. PVV is kort en bondig en ‘steunt de ontwikkelingen rondom Zeeland Seaports.’
Groen en / of groei? Over de huidige situatie is de Partij voor Zeeland (PvZ) het meest kritisch: ‘Zeeland is vier jaar op achterstand gezet door een volstrekt gebrek aan economische “drive” binnen het bestuurscollege. Te veel groene doelen, te weinig economie. Dat moet drastisch veranderen.’ Andere partijen zien vergroening en verduurzaming als de toekomst voor de havens. GroenLinks pleit voor investeringen in ‘innovatieve groene technologie, alternatieve energievoorziening, optimaal gebruik van de beschikbare ruimte voor maximale arbeidscreatie en toegevoegde waarde.’ De partij stelt verder: ‘Een economisch duurzaam havenbeleid kan alleen maar een ecologisch duurzaam beleid zijn.’ En volgens de SP moet Zeeland ‘niet de afvalput en gedoogzone van de vervuilende industrie in Nederland worden’.
‘Geen dag hetzelfde’ Naam: Christel Verton Leeftijd: 27 Functie: Communicatiemedewerker
Sinds juni vorig jaar werkt ze als communicatiemedewerker op de afdeling Public Affairs en Algemene Zaken. Christel Verton uit Lewedorp. Na haar opleiding aan de Hogeschool Zeeland werkte ze korte tijd bij de GGD, daarna drie jaar bij de gemeente Goes. En toen was er die vacature bij Zeeland Seaports: ‘Mijn oog viel erop en ik dacht: dit lijkt me helemaal perfect.’
Het CDA spreekt zich uit voor meer containerisatie. ‘Alle ondernemers in de havens geven aan dat er een omslag naar containervervoer moet gaan plaatsvinden’, aldus de christendemocraten. Over de Westerschelde Container Terminal wordt weinig gesproken. Alleen de PvZ stelt: ‘Een WCT zal er op enig moment, graag spoedig, moeten komen!’ De SP vindt het realistisch dat de Verbrugge Container Terminal er komt, een initiatief waar een particulier bedrijf het voortouw in neemt. De meeste partijen zien in algemene zin de noodzaak van meer containeroverslag. D’66: ‘Het achterhaalde WCT-initiatief moet worden vervangen door een acceptabele variant, bijvoorbeeld buitengaats.’ De partij hecht eraan dat het niet blijft bij dozen stapelen, maar dat er in de havens ook echt iets gebeurt met de lading. Er moet sprake blijven van toegevoegde waarde. ‘De containers moeten in Zeeland worden verwerkt.’ Veel partijen zijn van mening dat een succesvolle toekomst afhangt van brede samenwerking. Daarbij zijn alle partners van belang: havenschap, bedrijven en overheden. De PvdA wil ook nadrukkelijk inzetten op grensoverschrijdende samenwerking. ‘Alle neuzen moeten dezelfde kant op voor een bloeiende sterke toekomstbestendige haven!’, stelt de ChristenUnie.
De diversiteit van het werk, dat spreekt haar aan. ‘Geen dag is hetzelfde.’Er is dan ook veel te doen: tekstschrijven, het nieuws bijhouden voor de onlangs vernieuwde website, interne communicatie, communicatieplannen maken voor projecten. ‘Op dit moment ben ik bezig met het organiseren van een programma voor economische attachés van ambassades in Nederland en België. Erg interessant want de bijeenkomst is bedoeld om te kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen, bijvoorbeeld als het gaat om vestigingsmogelijkheden. Ik kan werkelijk alle aspecten van mijn vak erin kwijt. Het is verbazingwekkend hoe interessant zo’n havenbedrijf is. Zeeland Seaports is meer
04
zeesluis in Terneuzen en voor een cruiseterminal
Betere aan- en afvoer
in Vlissingen.
Wat betreft de groei van de havens, zijn vrijwel alle partijen terughoudend. Ze zien vooral kansen in het optimaler benutten van de bestaande gebieden. De VVD stelt echter: ‘Fysiek kan groei in Vlissingen voorlopig nog plaatsvinden binnen de grenzen van het havengebied. Ook Terneuzen heeft nog mogelijkheden, onder andere op de Axelse Vlakte, maar in de toekomst zal ook de westelijke Kanaaloever aandacht behoeven.’
De VVD pleit voor containerisatie, voor een extra
Als de overslag groeit, zal ook de afvoer van en naar de havens via weg en spoor en via de binnenvaart toenemen. Vooral voor de SGP is versterking van de binnenvaartsector daarom een speerpunt. De partij constateert dat het ‘druk is op de Zeeuwse wateren’ en wijst daarom op het belang van goede afspraken met de recreatie- en visserijsector. Het CDA en de VVD willen een groot aantal wegen verbeteren. De VVD is ook voorstander van een extra zeesluis bij Terneuzen.
zeesluis in Terneuzen en voor een cruiseterminal in Vlissingen.
Via de speciale verkiezingssite www.zeelandstemt.nl kunt u de programma’s van alle twaalf deelnemende partijen in detail lezen. Op de site kunt u ook een stemwijzer invullen. Met uw stem op 2 maart kunt u de toekomst van onze havens bepalen en daarmee de kansen van uw provincie.
dan alleen schepen binnenloodsen! Er zijn altijd nieuwe ontwikkelingen en er is altijd wat te beleven: dan weer wordt een nieuwe kade gebouwd, dan is er weer een nieuw bedrijf. Die afwisseling is spannend. Zeker voor jonge mensen is het leuk om van alles te proeven en van alles te leren in een dynamische omgeving met internationale uitstraling. Dat geldt voor het werken bij Zeeland Seaports, maar zeker ook voor alle bedrijven die in de haven actief zijn.’
05
‘Goed in droge bulk’ Naam: Jan Joziasse Leeftijd: 40 jaar Functie: Walbaas bij Ovet BV Wat een walbaas precies doet? ‘In feite ben ik een soort ploegleider,’ zegt Jan Joziasse. ‘En die ploeg bestaat uit een voorman, kraanmachinisten, laadschopmachinisten en inhuurpersoneel voor het tremwerk en het verplaatsingswerk op de terminal.’ De hoofdactiviteit van Ovet bestaat uit het op- en overslaan van droge bulkgoederen. Het bedrijf heeft vestigingen in Vlissingen-Oost en Terneuzen. De
drijvende kranen van Ovet zijn actief in het gehele Westerscheldegebied, maar er wordt op de terminals ook gebruikgemaakt van walkranen, laadschoppen, dumpers, shovels en stackers. In het kantoor van de vestiging Vlissingen-Oost laat Jan een rij potjes zien. ‘Kijk’, wijst hij, ‘hier zie je wat Ovet zoal opslaat, overslaat en bewerkt: olijfpitten, kunstmest, beendermeel, cacaoschroot, sojabonen. En, vervolgt hij: ‘Naast kolen, cokes en ertsen, behandelen wij ook houtpellets, palmpitten, aluinaarde, grind, zout, tarwe en nog veel meer.’ Dertien jaar werkt Jan Joziasse inmiddels bij het bedrijf, de laatste drie jaar als walbaas. ‘Ik plan, coördineer, controleer, stuur bij en ik
ben constant gespitst op de veiligheid, dat is een hot item binnen Ovet. De veiligheid in de haven én de veiligheid bij het uitvoeren van de werkzaamheden.’ Een behoorlijke uitdaging, want het materieel dat Ovet inzet is groot en zwaar. ‘Ongelukken kunnen we ons niet veroorloven. Die probeer ik dan ook tot nul te reduceren. Als je meer nodig hebt dan een pleister, dan is het niet goed’, aldus de walbaas. Waarvan akte.
In 1981 vestigde Kloosterboer zich in Vlissingen. ‘Dat is een bijzonder verhaal’, aldus John Dane, manager bij het bedrijf. ‘In een andere vestiging in Nederland sloegen wij vis op voor Jaczon, een van de grote visserijbedrijven in Nederland. Die vis, zo’n 3.000 ton per schip, kwam in Vlissingen aan wal, werd bij Kloosterboer opgeslagen en op afroep geleverd. Ergens in 1980 zei de toenmalige directeur van Jaczon: ’In Vlissingen gaan ze een vrieshuisje bouwen, dus wij gaan weg bij jullie’. Waarop Kloosterboer zei: ‘In Vlissingen? Maar dat kan ik toch ook? Zullen we dat niet samen doen?’ Zo gezegd zo gedaan en het eerste vrieshuis, voorname-
lijk voor de vis van Jaczon, verrees in de Vlissingse haven. Door toeval belandde Kloosterboer begin jaren negentig in het (tropische) fruit. Stakingen in de haven van Rotterdam brachten fruitexporteurs naar Vlissingen en ze bleven komen. Inmiddels is de Zeeuwse vestiging gespecialiseerd in de import en behandeling van verse vruchten. Appels, druiven en citrusvruchten komen vanuit Zuid-Afrika, Zuid-Amerika, Turkije en Marokko naar Nederland. Verder haalt Kloosterboer, als één van de grootste van Nederland, ook aanzienlijke hoeveelheden vruchtensappen naar de Zeeuwse haven. Die worden niet alleen opgeslagen maar ook bewerkt, gemixt, gecontroleerd en uiteindelijk vervoerd naar de afnemers. ‘We zijn een complete logistieke dienstverlener geworden. Naast opslag en transport zorgen we voor ladingdeclaraties, inklaringen en zelfs financiering. Wij verzorgen eigenlijk de hele weg van producent naar consument.’ Hoe professioneel er ook wordt gewerkt en hoe groot de ambitie ook is, Kloosterboer blijft een familiebedrijf met de bijbehorende prettige sfeer. De medewerkers doen hun werk met plezier en zijn trots op ‘hun’ bedrijf. De meeste zijn rond de
‘Als een dorp...’ Naam: Bastiaan Broeksema Leeftijd: 35 Functie: Projectmanager bij Scheldepoort
Het is een koude, winterse middag. Misthoorns klinken, in de verte een gebouw. Geen bruisende omgeving voor jonge mensen, zou je denken, maar dat lijkt maar zo: binnen in het kantoor is het warm en gezellig. Hier werkt Bastiaan Broeksema meestal, samen met zijn collega’s. Zijn functie is drieledig: ‘Gepland onderhoud, incidentele reparaties, en refits, oftewel ombouw’, legt hij uit.
Ze komen net terug van stage, de vierdejaars studenten logistiek. ‘Klaargestoomd voor de arbeidsmarkt’, zegt docent en stagecoördinator Jean Paul Chermin van Maritiem Instituut De Ruyter. ‘Op dit moment hebben we 120 logistiekelingen. Jammer genoeg nog altijd meer jongens dan meiden, want de sector is voor iedereen interessant.’ Chermin: ‘Een studierichting kiezen is niet gemakkelijk als je net van het VMBO komt. Laat staan dat je al die termen kent: cargadoor, expediteur, stuwadoor. Toch heeft het allemaal te maken met logistiek: het plannen, controleren en vervoeren van goederenstromen. Ladingen die op tijd in de juiste staat, bij de juiste persoon, ergens op deze aardbol, afgeleverd moeten worden.’ Janick van As (20) uit Nieuwdorp herkent het. ‘Na de middelbare school wist ik totaal niet wat ik wou. Deze opleiding sprak me aan omdat je er zoveel kanten mee op kunt.’ ROC Zeeland biedt verschillende studies aan op MBO-niveau. De opleidingen Manager Opslag en Vervoer en Havenlogistiek duren vier jaar.
Tropische sappen van eigen bodem In 1925 begon Klaas Kloosterboer een handel in groenten en fruit in het NoordHollandse Sint Pancras. Onder leiding van de vier kleinzonen van Klaas is het familiebedrijf anno 2011 uitgegroeid tot een modern bedrijf dat nog steeds gespecialiseerd is in groenten en fruit. Kloosterboer heeft in zijn lange traditie de handel inmiddels wel verruild voor de opslag van voedselproducten. In de grote koel- en vriesloodsen in Vlissingen-Oost hangt altijd de juiste temperatuur om bijvoorbeeld vruchten of melkproducten zo lang mogelijk vers te houden.
WERK AAN DE WINKEL...
‘Een logistiekeling kan overal aan de slag’ Wat een walbaas precies doet? ‘In feite ben ik een soort ploegleider,’ zegt Jan Joziasse. ‘En die ploeg bestaat uit een voorman, kraanmachinisten, laadschopmachinisten en inhuurpersoneel voor het tremwerk en het verplaatsingswerk op de terminal.’ De hoofdactiviteit van Ovet bestaat uit het op- en overslaan van droge bulkgoederen. Het bedrijf heeft vestigingen in Vlissingen-Oost en Terneuzen. De drijvende kranen van Ovet zijn actief in het gehele Westerscheldegebied, maar er wordt op de terminals ook gebruik gemaakt van walkranen, laadschoppen, dumpers, shovels en stackers. In het kantoor van
35 jaar. Relatief jong dus. Hier krijgen ze de mogelijkheid om hun kunnen te tonen. Dane: ’Wat ik het belangrijkste vind, dat je mensen niet telkens achter de broek moet
zitten, dat ze hun taak weten en zélf initiatieven nemen. En natuurlijk moeten ze “iets” hebben met de haven.’ Dat lijkt in Zeeland geen probleem…
Bij Scheldepoort gaan aan de lopende band ervaren medewerkers met pensioen. De scheepswerf is dan ook altijd op zoek naar nieuw talent. ‘Wij zijn een oude reparatie- en ombouw-scheepswerf’, zegt Scheldepoortdirecteur Durk Jan Nederlof, ‘en jonge mensen injecteren ons bedrijf met up-to-date kennis, frisse, nieuwe ideeën en veel enthousiasme.’ Bastiaan Broeksema begon zes jaar geleden als werktuigbouwkundige bij Scheldepoort, in een team van zes projectmanagers. ‘Het is een zeer interessante baan.’ Hij herinnert zich het ombouwen van de SCH 302 Willem van der Zwan, een trawler die een paar jaar geleden volledig uitgebrand was. Hoewel
het schip total loss werd verklaard, besloten de eigenaars om het toch op te laten knappen. ‘Het was niet de goedkoopste oplossing’, vertelt Broeksema, ‘maar wel de snelste manier om een zeewaardig schip op te leveren.’ Zijn ogen lichten op. ‘Een schip is als een dorp, weet je’, zegt hij. ‘En je bent betrokken bij elk aspect van zo’n mini-gemeenschap, van wc tot machinekamer.’
06
De kortere Beroeps Begeleidende Leerweg leidt op tot chauffeur goederenvervoer, logistiek medewerker of medewerker havenoperaties. Na de opleiding kunnen de studenten aan de slag bij expeditie-, haven- en transportbedrijven, rederijen of overheidsinstellingen.
Leren in de praktijk Edwin Strobbe uit Kuitaart (19) liep stage bij Yara in Sluiskil, er ging een wereld voor hem open. ‘Dat er zoveel omgaat in zo’n fabriek had ik niet verwacht.’ Zijn afstudeeronderzoek richtte zich op mogelijke locaties voor een tweede laadpunt aan de kade. ‘Hoe is de infrastructuur, wat is het toekomstbeeld, hoe kun je voorkomen dat wachttijden onstaan.’ En hij liep een tijdje mee in de ploegen: ‘Dan zie je het laden van schepen in de praktijk, heel
leerzaam.’ Janick werkte vijf maanden bij Pacorini in Vlissingen-Oost: ‘Een klein en hecht bedrijf, hartstikke leuk. Ik heb me er met van alles beziggehouden, van afboekingen tot het plannen van transport.’
Als er een probleem is met een schip dan kun je niet zeggen: morgen is er weer een dag. Je moet inventief zijn: als het niet zus kan, dan maar zó.’
‘Je moet stevig in je schoenen staan’
‘Always in control’ Chermin: ‘Een logistiekeling is graag in control. Het is iemand die alles blijft volgen totdat de lading z’n einddoel heeft bereikt. De uitdaging is natuurlijk om dat voor elkaar te krijgen. Goed plannen, zorgen dat iedereen op de hoogte is, vastleggen wat er gebeurt en altijd na blijven denken of het beter kan. En: het tijdsaspect in de gaten houden want tijd is geld.
‘Een dag laat zich nooit precies voorspellen!’
‘Terug naar de kust’ Naam: Angie van Goethem Leeftijd: 30 Functie: Adviseur Human Resource Management ‘Het klinkt misschien gek,’ zegt Angie van Goethem, ‘maar ik dacht: ik wil terug naar huis. Ik heb in Breda gestudeerd, maar kom oorspronkelijk uit Terneuzen. Het water, de zee en de schepen… Het bleef trekken. Vorig jaar september was er opeens die vacature bij Zeeland Seaports, een baan waarin ik mijn passie voor het water kan combineren met mijn vakge-
‘Je moet stevig in je schoenen staan maar dat leer je wel op school’, zegt Norbert Huys (22) uit Zuiddorpe. Hij rondde zijn opleiding twee jaar geleden af en werkt intussen als marktcoördinator bij Yara. ‘Wij moeten de vraag naar producten afstemmen op de planning; de UK en Ierland is mijn afdeling.’ Natuurlijk kent hij Edwin: ‘Een leuke gast, hij heeft een mooi project bij ons gedaan.’ Hij zou zelf niet meer bij Yara weg willen. ‘Het werk is boeiend en ik heb aardige collega’s. Weet je, de meeste mensen hebben geen idee hoe interessant het allemaal is. Als ze voor de brug staan denken ze: daar heb je weer zo’n rotboot. Ze moesten eens weten wat er allemaal achter zit!’
Meer informatie: www.deruyter-mi.nl
bied.’ Begin januari begon ze met een uitgebreide kennismakingsronde. Niet alleen om zichzelf voor te stellen aan haar nieuwe collega’s, vooral omdat het belangrijk is dat een HRM-adviseur iedereen kent die deel uitmaakt van de organisatie. De beleidsmedewerkers die zich bezig houden met de invulling van nieuwe terreinen, de commercieel medewerkers die de ontwikkelingen op landelijk en internationaal niveau koppelen aan de wensen van de klanten en de verwachtingen voor de toekomst. De kantonniers die de infrastructuur in de haven controleren, de havendienst die onder supervisie van de havenmeester zorgt voor de veiligheid in de haven.
07
Juridisch adviseurs, de mensen van ICT en financiën, kortom: alle specialisten die nodig zijn binnen een havenschap. ‘Er werken hier betrekkelijk weinig mensen. Ze zijn allemaal heel gemotiveerd om samen veel werk te verzetten, dat vind ik zo bijzonder! Opvallend is ook dat iedereen zo trots is op z’n werk. Als je echt van je vak houdt én bij een groeiende organisatie wilt werken die ook in jou investeert, dan is ZSP een bedrijf dat dat waarmaakt. Dat heb ik intussen wel ervaren.’
NU EN IN DE TOEKOMST... De Zeeuwse havens zijn volop in ontwikkeling. Zeeland Seaports zorgt er met nieuwe kades en de ontwikkeling van terreinen voor dat nieuwe bedrijven zich hier kunnen ontplooien. Zowel langs het kanaal Gent-Terneuzen als in VlissingenOost is de afgelopen tijd veel gebeurd. Koningin Beatrix opende in november de nieuwe Scaldiahaven. Langs de 2400 meter lange kade kunnen diepzeeschepen met een diepgang van wel veertien meter hun lading lossen. Met het zand dat uit de Scaldiahaven is gebaggerd, zijn de terreinen op de Axelse Vlakte opgehoogd. Hier vestigt Mammoet Benelux zich binnenkort met een eigen terminal en een testlocatie voor nieuwe, grote kranen. Een verantwoorde groei moet ook in de toekomst voor welvaart in Zeeland zorgen. Onder het motto ‘Zeeland United’ willen de Zeeuwse zeehavens hun ambities in de nabije toekomst waarmaken. Het gezamenlijke bedrijfsleven in de havengebieden, verenigd in de Zeeland Port Promotion Council is ervan overtuigd dat alle partijen in de provincie meer moeten samenwerken voor een gezond milieu, welzijn voor inwoners én een vitale economie. Het is de economie die banen
en financiële middelen genereert en die leefbaarheid in de breedste zin mogelijk maakt. Dat de havens daar een belangrijke rol in spelen, spreekt eigenlijk voor zich. De doelen zijn in elk geval ambitieus: een groei in 2020 van de zeeoverslag naar 50 miljoen ton en 40 miljoen ton van de binnenvaart.
Investeren in de toekomst Om de doelstellingen te kunnen behalen, wordt de komende jaren veel geïnvesteerd. In Vlissingen-Oost verlengt Zeeland Seaports de kade van de Kaloothaven, zodat overslagbedrijf Ovet twee grote zeeschepen gelijktijdig kan lossen. En met de realisatie van de Verbrugge en de Westerschelde Containerterminal kan serieus werk worden gemaakt van de almaar groeiende containeroverslag. In Zeeuws-Vlaanderen wordt de laatste hand gelegd aan de nieuwe Autrichehaven bij Westdorpe en met de aanleg van een verbeterde verbinding tussen de Seine en de Schelde komt in de toekomst Parijs dichter bij Zeeland. Ook de ondernemers zelf investeren in het gebied. Verschillende overslagbedrijven breiden hun op- en overslagmogelijkheden uit. Nieuwe
tankopslagterreinen worden ontwikkeld, kades worden geschikt gemaakt voor speciale ladingen (zoals windmolens) en er zijn vergevorderde plannen voor een waterstofenergiecentrale. Terneuzen focust op verschillende economische clusters. In het Biopark richten bedrijven zich op ontwikkelingen en innovatie in duurzame energie. Foodport langs het kanaal Gent-Terneuzen moet op termijn op- en overslag van versproducten samenbrengen en op het Value Park, bij DOW is 80 hectare beschikbaar voor bedrijven die de activiteiten van de chemiereus kunnen versterken.
Binnenvaart en spoorwegen Meer activiteiten, betekent ook meer transport. Om de overlast voor de omgeving niet te laten toenemen, maakt Zeeland Seaports zich sterk voor betere binnenvaartverbindingen en het stimuleren van goederenvervoer per spoor. Vervoer over de weg blijft belangrijk. Door de verbreding van de wegen naar de Westerscheldetunnel en de komst van de Sluiskiltunnel verbetert de doorstroming van het verkeer. Belangrijk, want de filevrije wegen zijn voor velen, ook voor de
havens, een groot pluspunt van de regio. Ondernemers kijken anno 2011 heel anders tegen hun vak aan dan vroeger. Duurzaamheid staat tegenwoordig voorop. Dat biedt kansen voor de bedrijven in de Zeeuwse havens. Internationale verladers zoeken enerzijds naar ‘groene’ concepten waarbij fabricage bijvoorbeeld weer dichter bij de klant komt te liggen. Producten die nu nog uit het Verre Oosten komen, zullen in de toekomst in de regio worden gemaakt. Anderzijds houden bedrijven wereldwijd meer rekening met hun omgeving en met de mensen die voor hen werken. Een kolfje naar de Zeeuwse hand!
COLOFON Kies voor de haven krant
Deze speciale krant is een uitgave van de Zeeland Port Promotion Council en Zeeland Seaports NV.
Secretariaat ZPPC Postbus 1057 4388 ZH Oost-Souburg www.zeeland-seaports.com www.zppc.nl De krant werd gedrukt op milieuverantwoord papier (52 grams verbeterd Newspress FSC ISO72) in een oplage van 162.000 exemplaren en door TNT huis-aan-huis bezorgd in de provincie Zeeland.
Heen en weer... Is er een betere plaats om mensen naar hun mening en ideeën over de Zeeuwse havens te vragen dan op de veerboot van Vlissingen naar Breskens? Inspiratie genoeg, zo varend tussen de grote zeeschepen en het vrije zicht op de bedrijvigheid in de havengebieden aan beide zijden van de Westerschelde. Op deze woensdagmiddag is de boot redelijk gevuld met toeristen, scholieren, forensen. Op de vraag wat ze nu eigenlijk van de havens vinden is het antwoord bijna eensluidend: de havens zijn belangrijk voor Zeeland! Ze zorgen voor werkgelegenheid en voor dynamiek. De locatie aan de monding van de Westerschelde, daar waar verschillende scheepvaartroutes samenkomen, is dan ook uniek, geeft Zeeland een voorsprong. ‘Het is een nadeel dat de structuur van Zeeland eigenlijk al helemaal vastligt, dat de
eilanden al helemaal zijn gevormd’, vertelt Peter uit de gemeente Sluis, ‘hierdoor is het moeilijk om havenactiviteiten uit te breiden, zonder dat je sociale structuren aanpast. Het mag dus wel zo blijven zoals het is’. Ans uit Vlissingen: ‘Ik kom eigenlijk nooit in de haven, maar ik weet dat ze een goede zaak zijn voor Zeeland. Ik word in mijn woonplaats omringd door de loodsen, zo krijg ik wel iets mee van de activiteiten.’ Als de ontwikkeling van de haven aan bod komt, wordt ook steevast Antwerpen genoemd. ‘Waarom stomen schepen de hele Westerschelde op, als we hier een natuurlijke diepzeehaven hebben?’ vraagt Bram uit Goes zich af. Dick uit Zoutelande: ‘De havens moeten zich verbreden, niet alleen maar goederen stapelen en transporteren, maar vooral iets met de producten die hier aan land komen dóen,
waarde toevoegen. Havens horen bij zo’n logisch knooppunt als onze delta. Maak er ruimte voor en pas het goed in in ons landschap.’ Een bezoekster uit Amstelveen kent de havens ook. ‘Ik kwam hier altijd met de auto en dan reed ik erlangs. De havens zullen ongetwijfeld belangrijk zijn voor deze regio, maar het kan wel leuker, het is allemaal zo grijs en saai.’ Dick heeft een andere mening: ‘De havens zijn juist prachtig, ze stralen een enorme dynamiek uit, ze horen echt bij deze provincie, net als de scheepvaart. Die grote boten voor de rede van Vlissingen, het zicht op de bedrijven, dat alles heeft ook recreatieve waarde. Net zoals Rotterdam dat doet, moeten wij daar ook meer mee naar buiten treden. Laat iedereen maar eens zien hoe deze provincie leeft!’
Concept: PvH Mediaproducties Vlissingen www.pvhmedia.nl
Samenstelling & redactie: PvH Mediaproducties & hbl communicatie in samenwerking met Migo Tekstueel Advies en Rebecca van Wittene Producties. Vorm, productie & realisatie: PvH Mediaproducties in samenwerking met Rich Art Promotions.
Fotografie: Anton Dingemanse,Duo Foto, Ries de Nooijer. Druk: Veenstra & De Vries Offsetrotatie, Emmeloord.-
