(KETEN)MAATREGELEN DIENSTENSECTOR RIJKSDIENST VOOR ONDERNEMEND NEDERLAND
April 2012 078283121:A - Definitief B02053.000085.0100
(Keten)maatregelen dienstensector
Inhoud 1
Inleiding ................................................................................................................................................................ 3
2
Aanpak & Uitvoering .......................................................................................................................................... 5
3
Toelichting maatregelen ..................................................................................................................................... 6
4
3.1
Papierbesparing & effectief printen ........................................................................................................ 6
3.2
Inzamelen kunststof .................................................................................................................................. 6
3.3
Efficiëntere facilities: van bezemkast naar datacenter .......................................................................... 7
3.4
Reductie dienstreizen ................................................................................................................................ 7
3.5
Reductie woon-werkverkeer .................................................................................................................... 8
3.6
Inkoop van goederen................................................................................................................................. 8
3.7
Het Nieuwe Werken/ verhuizing naar een ander (nieuw) gebouw .................................................... 9
Spreadsheets ....................................................................................................................................................... 10 4.1
Omvang besparing ketenmaatregelen EEP .......................................................................................... 10
4.2
Spreadsheet .............................................................................................................................................. 10
4.3
Screendumps spreadsheet ...................................................................................................................... 10
078283121:A - Definitief
ARCADIS
1
(Keten)maatregelen dienstensector
1
Inleiding
De dienstensectoren (HBO, Universiteiten, UMC’s en Financiële dienstverleners) zijn toegetreden tot de Meerjarenafspraken energie efficiency (MJA). De instellingen stellen nu, onder begeleiding van een consultant, de energie-efficiencyplannen (EEP’s) voor de periode 2013-2016 op. Deze EEP’s vormen de basis van de doelstellingen op sectorniveau zoals vastgelegd in het MJP. Voor een aantal veel voorkomende maatregelen heeft de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) de wens ze nader uit te werken, zodat deze maatregelen op een consistente wijze in de EEP’s en de MJA-monitoring worden opgenomen. RVO.nl heeft ARCADIS verzocht deze maatregelen uit te werken. De maatregelen die in deze spreadsheet zijn uitgewerkt gaan over het volgende: Ketenefficiency:
Papierbesparing & effectief printen.
Inzamelen kunststof.
Efficiëntere facilities: van bezemkast naar datacenter.
Reductie dienstreizen.
Reductie woon-werkverkeer.
Inkoop van goederen.
Procesefficiency:
Het Nieuwe Werken/ verhuizing naar een ander (nieuw) gebouw.
Voor het doorrekenen van de beschreven maatregelen in het kader van de MJA3 en het opstellen van het EEP is voor de instellingen en adviseurs deze spreadsheet beschikbaar. Hiermee worden de maatregelen efficiënt en op een uniforme wijze gekwantificeerd. Daarnaast zijn in het verleden door ARCADIS in opdracht van RVO.nl op een gelijke wijze al enkele andere ketenmaatregelen op het gebied van mobiliteit uitgewerkt:
Telewerken.
Besparing van gereden kilometers zakelijk verkeer met personenauto’s.
Besparing verbruik per gereden kilometer zakelijk verkeer met personenauto’s.
Teleconferentie.
078283121:A - Definitief
ARCADIS
3
(Keten)maatregelen dienstensector
Opgemerkt moet worden dat deze spreadsheets primair bedoeld zijn voor het kwantificeren van voorgenomen maatregelen in kader van het EEP. Voor het berekenen van de werkelijke behaalde besparing kan een nadere onderbouwing met bedrijfsspecifieke cijfers noodzakelijk zijn. In hoofdstuk 2 wordt de aanpak van dit project beschreven, waarna in hoofdstuk 3 de maatregelen zijn toegelicht. Hoofdstuk 4 geeft de opzet van de spreadsheet weer. Deze bijbehorende spreadsheet is beschikbaar voor de bedrijven om de maatregelen door te rekenen.
4
ARCADIS
078283121:A - Definitief
(Keten)maatregelen dienstensector
2
Aanpak & Uitvoering
Doel Doel van dit project is het vastleggen van de kwantificering van enkele veel voorkomende maatregelen, inclusief het opzetten van een spreadsheet voor de uitvoering van de berekeningen. Aanpak De uitvoering is gestart met een inventarisatie van mogelijke maatregelen in de betrokken sectoren en de beschikbare rapportages uit eerdere onderzoeken. Vervolgens is een selectie gemaakt van de uit te werken maatregelen. In hoofdstuk 3 zijn deze maatregelen uitgewerkt en worden de uitgangspunten voor de kwantificering beschreven. Vervolgens is voor de kwantificering een standaard Excel spreadsheet opgezet. Tijdens de uitvoering van deze werkzaamheden heeft afstemming plaats gevonden met RVO.nl. Nadat een eerste concept beschikbaar was, is de aanpak met RVO.nl kortgesloten. Nadat de opmerkingen vanuit deze sessie zijn verwerkt, is het eindconcept besproken met RVO.nl, waarna het rapport en de rekensheet definitief gemaakt zijn.
078283121:A - Definitief
ARCADIS
5
(Keten)maatregelen dienstensector
3 3.1
Toelichting maatregelen PAPIERBESPARING & EFFECTIEF PRINTEN
Een groot deel van het papier wordt slechts één keer gebruikt en ongeveer 17% verdwijnt dezelfde dag veelal ongebruikt nog in de prullenbak. Deze besparingsmaatregel gaat in op de manieren waarop het papierverbruik kan worden teruggedrongen. Er zijn verschillende maatregelen die kunnen leiden tot een besparing in het papierverbruik:
Minder printen door digitalisering (gebruik maken van PDF’s en e-mail).
Dubbelzijdig printen.
Aanpassen van de opmaak of huisstijl (bijvoorbeeld werken met kleinere marges).
Papiergebruik met een lichtere kwaliteit.
Het besparen op papier is een maatregel die een effect heeft op het energiegebruik in de keten in de vorm van materiaalbesparing. Hoeveel het besparingspotentieel is van deze maatregel hangt sterk af van de huidige situatie. Besparingen die bij de printer zelf behaald kunnen worden, vallen buiten de scope van deze ketenmaatregel. Hierbij gaat het namelijk om een besparing in elektriciteit binnen de inrichting en niet om een ketenmaatregel.
3.2
INZAMELEN KUNSTSTOF
Het apart inzamelen van kunststof maakt het mogelijk om kunststof te recyclen en weer in te zetten in productieprocessen. Hiervoor moet het kunststof getransporteerd worden naar een sorteercentrum en verwerker, die het afvalmateriaal verwerkt tot nieuw materiaal. In deze stappen wordt energie verbruikt. Echter, de energie die wordt vermeden door de besparing op het primair materiaal is groter dan het ontsparende effect door transport en verwerking. De hoeveelheid kunststof in het afval van instellingen wordt op dit moment geschat op 12% van de totale hoeveelheid afval. Vooral kunststof verpakkingen kunnen goed gerecycled worden. Verpakkingen moeten leeg zijn en geen papier, karton of aluminiumfolie bevatten. De volgende materialen zijn ongeschikt voor kunststofrecycling: kartonnen drinkpakken, piepschuim, verpakkingen van chemisch afval en grote producten zoals tuinstoelen en speelgoed.
6
ARCADIS
078283121:A - Definitief
(Keten)maatregelen dienstensector
3.3
EFFICIËNTERE FACILITIES: VAN BEZEMKAST NAAR DATACENTER
In deze case gaat het om het verplaatsen van een server van ‘bezemkast’ naar een datacenter. In het eerste geval gebruikt de instelling een server die zij in een eigen serverruimte hebben staan. Hierbij is een server geïnstalleerd met een bepaalde capaciteit en wordt naar behoefte gekoeld (door middel van bijvoorbeeld vrije koeling, ventilatoren of airconditioning). Door een eigen server te ‘verplaatsen’ naar een datacenter wat bijvoorbeeld gebruik maakt van virtualisatie/hosting kan er energie bespaard worden in de keten. De reden hiervoor is dat men bij virtualisatie/hosting niet meer de fysieke apparatuur afneemt bij een datacenter, maar het gebruik van de server. Hierdoor kunnen de servers in een datacenter beter benut worden en heeft het datacenter de kans om de server te gebruiken op een locatie waar de temperatuur laag is. Omdat servers een vrij constant vermogen hebben ongeacht de benuttingsgraad, wordt er op deze manier energie bespaard in de keten. Per functie wordt het energieverbruik namelijk verminderd. Door deze verplaatsing vermindert niet alleen het energieverbruik van de instelling zelf, maar ook het energiegebruik in de keten. Met behulp van de Excel spreadsheet wordt de besparing in de keten berekend.
3.4
REDUCTIE DIENSTREIZEN
In dit werkblad kan de energiebesparing ten gevolge van een reductie van de dienstreizen worden berekend. Onder dienstreis wordt verstaan een binnen- of buitenlandse reis ten behoeve van het werk en met goedkeuring of op verzoek van de werkgever, anders dan het woon- werkverkeer. Maatregelen ter inspiratie:
Keuze vervoerswijze anders dan auto en trein.
Verschuiving vervoerswijze van auto naar trein.
Carpooling.
Overleg via teleconferentie of videoconferentie (telepresence technieken).
Optimale planning / combineren van afspraken.
In de betreffende spreadsheet wordt eerst gevraagd om per functieprofiel een inschatting te maken van het huidige aantal dienstreizen. Vervolgens kan een inschatting gemaakt worden van het percentage waarmee de hoeveelheid dienstreizen zal afnemen per functieprofiel en/of hoeveel procent van de reizen zal verschuiven van auto naar trein door het nemen van besparingsmaatregelen. De besparing die uiteindelijk wordt berekend wordt uitgedrukt in het aantal ton motorbenzine wat wordt vermeden door de geplande maatregelen. Voor het berekenen van de besparing van specifieke maatregelen ten behoeve van het beperken van de dienstreizen, wordt verwezen naar de eerder door ARCADIS opgestelde Excel spreadsheet. Daarin zijn al enkele ketenmaatregelen op het gebied van mobiliteit uitgewerkt in opdracht van RVO.nl:
Telewerken (niet van toepassing op dienstreizen).
Besparing van gereden kilometers zakelijk verkeer met personenauto’s.
Besparing verbruik per gereden kilometer zakelijk verkeer met personenauto’s.
Teleconferentie.
078283121:A - Definitief
ARCADIS
7
(Keten)maatregelen dienstensector
3.5
REDUCTIE WOON-WERKVERKEER
In het kader van de MJA3 is de beperking van het woon-werkverkeer van belang. Het belangrijkste milieueffect is brandstofbesparing, maar het draagt ook bij aan beperking geluidshinder, beperking congestie in het verkeer, tegengaan van ruimtebeslag et cetera. Maatregelen ter inspiratie:
Keuze vervoerswijze anders dan auto en trein.
Verschuiving vervoerswijze van auto naar trein.
Carpooling.
Thuiswerken.
Overleg via teleconferentie of videoconferentie (telepresence technieken).
In de betreffende Excel sheet wordt eerst gevraagd om per functieprofiel een inschatting te maken van het huidige aantal woon-werkreizen en de gemiddelde woon-werkafstand. Vervolgens kan een inschatting gemaakt worden van het percentage waarmee de hoeveelheid woon-werkreizen zal afnemen per functieprofiel en/of hoeveel procent van de reizen zal verschuiven van auto naar trein door het nemen van besparingsmaatregelen. In de rekensheet wordt de besparing uitgedrukt in het aantal ton motorbenzine wat wordt vermeden door de geplande maatregelen. Alle overige effecten met een energetisch effect worden van een beperkte omvang geacht en dragen daarmee niet bij aan een betere kwantificering van of inzicht in de maatregel. Mocht er sprake zijn van een hele specifieke bedrijfssituatie, waarbij een specifiek effect wel meegenomen moet worden, dan heeft het bedrijf de vrijheid dit ook te doen mits goed onderbouwd. Voor het berekenen van de besparing van de specifieke maatregel ‘telewerken/thuiswerken’, wordt verwezen naar de eerder door ARCADIS opgestelde Excel spreadsheet waarin enkele ketenmaatregelen op het gebied van mobiliteit uitgewerkt zijn in opdracht van RVO.nl:
Telewerken (niet van toepassing op dienstreizen).
Besparing van gereden kilometers zakelijk verkeer met personenauto’s.
Besparing verbruik per gereden kilometer zakelijk verkeer met personenauto’s.
Teleconferentie.
3.6
INKOOP VAN GOEDEREN
Met behulp van levenscyclusanalyses kan de milieubelasting bepaald worden van een product gedurende de gehele levenscyclus. Door bij de inkoop van producten bewust naar de milieubelasting te kijken gedurende de gehele levenscyclus, kunnen energiebesparingen behaald worden. Bij deze maatregel gaat het enkel om de besparing die het duurzaam inkopen in de keten teweeg brengt. Het energiegebruik tijdens de gebruiksfase valt daarom niet binnen de scope van deze maatregel, omdat deze invloed heeft op het energieverbruik van de instelling zelf. De spreadsheet omvat dus niet alle aspecten van bijvoorbeeld duurzaam inkopen, maar geeft een indicatie van het besparingspotentieel op vier belangrijke aspecten.
8
ARCADIS
078283121:A - Definitief
(Keten)maatregelen dienstensector
De focus ligt bij deze sheet voornamelijk op het gebied van samenstelling (materialen), transport, levensduur en afdanking. Hiervoor wordt voor twee situaties, de referentie en het alternatief, de volgende informatie ingevuld:
Hoe is het product samengesteld?
Op wat voor manier wordt het product vervoerd?
Over welke afstand wordt het product vervoerd?
Wat is de geplande levensduur van het product?
Hoeveel, en welke materialen kunnen bij afdanking gerecycled worden?
De besparing die met het alternatief bereikt wordt t.o.v. de referentie wordt berekend. In de situatie dat niet alle informatie beschikbaar is kan een besparing berekend worden voor enkel die aspecten of materialen waarvan wel gegevens beschikbaar zijn.
3.7
HET NIEUWE WERKEN/ VERHUIZING NAAR EEN ANDER (NIEUW) GEBOUW
Door het invoeren van Het Nieuwe Werken of een nieuwe huisvestingssituatie kunnen er veranderingen in het energiegebruik optreden. Door invoering van Het Nieuwe Werken wordt het voor medewerkers bijvoorbeeld mogelijk om vaker thuis te werken, wat kan leiden tot een vermindering in de hoeveelheid benodigde vierkante meters gebouwoppervlakte. Voor de berekening van het mogelijke effect van Het Nieuwe Werken of een verandering in de huisvestingssituatie wordt voor de verschillende toepassingen (zoals bijv. verlichting, ICT, kopiers, etc.) aangegeven wat het huidige energiegebruik is en de parameter (vloeroppervlakte, medewerkers of werkplekken) waardoor de omvang van dit gebruik in sterke mate wordt bepaald. Vervolgens wordt met een percentage aangegeven of er verschil is in het te verwachten niveau van het energiegebruik door de toegepaste techniek of strengere eisen. Op basis hiervan wordt een raming gemaakt van het energiegebruik in de nieuwe situatie. De berekening is primair voor een kantoorsituatie bedoeld. Indien er in bijzondere situaties nog andere parameters dan vloeroppervlakte, medewerkers of werkplekken van toepassing zijn, dan kunnen deze worden toegevoegd bij 'Informatie gebouw en gebruik'.
078283121:A - Definitief
ARCADIS
9
(Keten)maatregelen dienstensector
4 4.1
Spreadsheets OMVANG BESPARING KETENMAATREGELEN EEP
Voor ketenmaatregelen die over een periode langer dan één jaar worden ingevoerd, is de besparing die meetelt in de EEP doelstelling gelijk aan de gemiddelde jaarlijkse besparing gerealiseerd in de jaren van het EEP tijdvak waarin de ketenmaatregel actief is. Het jaargemiddelde effect in de planperiode telt dus maar eenmaal mee in de energieambitie. Afhankelijk van jaar van invoering en de periode waarin de maatregel gerealiseerd wordt, kan dit dus afwijken van de totale besparing die de maatregel uiteindelijk oplevert.
4.2
SPREADSHEET
Voor het doorrekenen van de beschreven maatregelen in het kader van de MJA3 en het opstellen van het EEP is voor de bedrijven en adviseurs een spreadsheet beschikbaar. Hiermee worden de maatregelen efficiënt en op een uniforme wijze gekwantificeerd. Opgemerkt moet worden dat deze spreadsheet primair bedoeld is voor het kwantificeren van voorgenomen maatregelen in kader van het EEP. Voor het berekenen van de werkelijke behaalde besparing is een nadere onderbouwing met bedrijfsspecifieke cijfers veelal wenselijk. In de volgende paragraaf zijn screendumps van de spreadsheet opgenomen.
4.3
SCREENDUMPS SPREADSHEET
In verband met de omvang van de screendumps is het veld opmerkingen niet in de screendumps opgenomen.
10
ARCADIS
078283121:A - Definitief
(Keten)maatregelen dienstensector
Papierbesparing & effectief printen In dit w erkblad kunnen de besparingen van maatregelen die leiden tot een reductie van het gebruik van papier w orden berekend. Hierbij is het mogelijk de besparing van (deel)maatregelen als zelfstandige maatregel te berekenen of alle deelmaatregelen in één EEP-maatregel samen te vatten. De besparingen die bij de printer zelf behaald kunnen w orden vallen buiten de scope van deze maatregel.
Huidige situatie papiergebruik Hoeveelheid bekend uit administratie
Totaal papiergebruik bekend vanuit inkoop of inventarisatie
kg/jaar
Of schatting op basis van kentallen: Huidige papierkwaliteit
grams
(vaak 80 grams)
Aantal A4-tjes per dag per persoon
(gemiddeld in NL: 28)
per dag per fte
Werkdagen per jaar aanwezig
(fulltime ≈ 225 dagen)
dagen per jaar fte
Aantal medewerkers Hoeveelheid papier per jaar per fte
0,0 kg/jaar/fte 0,0 kg/jaar
Totaal papiergebruik
Inschatting van besparingspotentieel Maatregel/activiteit papier benutting
Verwachte besparing
Niet printen (PDF-fen en emailen ..) Dubbelzijdig printen
gemiddeld w ordt 17% onnodig geprint
% van totaal dat nu enkelzijdig w ordt geprint en straks dubbelzijdig
Opmaak/papiergebruik -> huisstijl
besparingspotentieel ligt tussen 10% en 40%
Subtotaal besparing papier benutting
0,0%
Maatregel/activiteit papierkwaliteit Papierkwaliteit (lichter)
70 grams is 12,5% besparing
Subtotaal besparing papierkwaliteit
0,0%
Totaal besparing kwaliteit en benutting
0,0%
Overige besparingen of effecten
Correctie i.v.m. onderlinge beinvloeding van bovenstaande twee optionele effecten Totale besparing
0,0%
Berekening jaarlijkse besparing Huidig papiergebruik per jaar
0 kg/jaar
Totale papierbesparing
0 kg/jaar
GER waarde papier
59,20 MJ/kg
Energiebesparing door reductie papiergebruik Toekenning aan eigen inrichting
0,0 GJ/jaar 50%
Netto besparing toegekend aan eigen bedrijf/instelling
0,0 GJ/jaar
Totale CO2 reductie
0,0 ton CO2/jaar
Gegevens ten behoeve van het e-MJV Omschrijving
Beperking papiergebruik door ….
Categorie
Ketenefficiency (KE)
Subcategorie
Materiaalbesparing
Kwalificatie (zeker, voorw aardelijk of onzeker) Jaar ingebruikname Toekenning aan eigen inrichting
50%
Percentage van de besparing in Nederland 100% Energiedrager
Primaire energie
Besparing primaire energie
0,000
078283121:A - Definitief
TJ
ARCADIS
11
(Keten)maatregelen dienstensector
Inzamelen kunststofafval In dit w erkblad kan de besparing die tot stand komt door het inzamelen van kunststof w orden berekend. Het apart inzamelen van kunststof maakt het mogelijk om kunststof te recyclen en w eer te gebruiken in het productieproces van andere materialen. Vooral kunststof verpakkingen kunnen goed gerecyceld w orden. Verpakkingen moeten leeg zijn en geen papier, karton of aluminiumfolie bevatten. De volgende materialen zijn ongeschikt voor kunstofrecycling: kartonnen drinkpakken, piepschuim, verpakkingen van chemisch afval en grote producten zoals tuinstoelen en speelgoed.
Huidige hoeveelheid kunststofafval Hoeveelheid bekend uit administratie: Hoeveelheid kunststofafval bekend vanuit administratie
kg/jaar
Of schatting op basis van kentallen: Totale hoeveelheid afval per jaar
kg/jaar
Percentage kunststof in afval van instellingen Hoeveelheid kunststofafval per jaar Berekening jaarlijkse besparing Huidige hoeveelheid kunststofafval per jaar Aandeel van het kunststof dat uit het restafval gehaald wordt Netto energiebesparing door recycling Energiebesparing door inzamelen kunststofafval Toekenning aan eigen inrichting Netto besparing toegekend aan eigen bedrijf/instelling Totale CO2 reductie Gegevens ten behoeve van het eMJV Omschrijving Categorie Subcategorie
12% 0 kg/jaar
0 kg 75% 15,0 0,0 50% 0,0 0,00
MJ/kg GJ/jaar GJ/jaar ton CO2/jaar
Inzameling kunststofafval Ketenefficiency (KE) Optimalisatie productafdanking en –herverwerking
Kwalificatie (zeker, voorw aardelijk of onzeker) Jaar ingebruikname Toekenning aan eigen inrichting
50%
Percentage van de besparing in Nederland 100% Energiedrager Primaire energie Besparing primaire energie
12
ARCADIS
0,000
TJ
078283121:A - Definitief
(Keten)maatregelen dienstensector
Efficiëntere facilities: van bezemkast naar datacenter In dit w erkblad kan de energiebesparing ten gevolge van het verplaatsen van de server bij uw instelling naar een datacenter dat gebruik maakt van virtualisatie/hosting w orden berekend. In het geval van hosting/virtualisatie neemt een bedrijf niet de apparatuur af, maar het gebruik van de server. Hierdoor kunnen de servers in het datacenter beter benut w orden.
Huidige situatie Maximaal vermogen server(s)
Watt
Opgenomen vermogen server(s)
0 Watt
Benuttingsgraad server(s)
15%
Aantal maanden dat de server aan staat
12 maand/jaar
Draaiuren per jaar
8.760 uur/jaar
Energiegebruik huidige situatie
0 kWh/jaar
Inschatting van het besparingspotentieel Nieuwe situatie Maximaal vermogen server(s)
Watt
Opgenomen vermogen server(s)
0 Watt
Benuttingsgraad server(s)
60%
Aantal maanden dat de server aan staat
maand/jaar
Draaiuren per jaar
0 uur/jaar
Energiegebruik nieuwe situatie
0 kWh/jaar
Berekening jaarlijkse besparing Verhouding benuttingsgraad huidige en nieuwe situatie
4,0
Energiegebruik oude situatie bij de omvang van nieuw
0 kWh/jaar
Energiegebruik nieuwe situatie
0 kWh/jaar
Energiebesparing door virtualisatie per jaar
0 kWh/jaar
Energiebesparing door verplaatsing naar datacenter Toekenning aan eigen inrichting
0,0 GJ/jaar 50%
Netto besparing toegekend aan eigen bedrijf/instelling
0,0 GJ/jaar
Totale CO2 reductie
0,0 ton CO2/jaar
Gegevens ten behoeve van het eMJV Omschrijving
Verplaatsen server naar datacenter
Categorie
Ketenefficiency (KE)
Subcategorie
Optimalisatie functievervulling
Kwalificatie (zeker, voorw aardelijk of onzeker) Jaar ingebruikname Toekenning aan eigen inrichting
50%
Percentage van de besparing in Nederland 100% Energiedrager
Elektriciteit
Besparing elektriciteit
0,000
078283121:A - Definitief
MWh
ARCADIS
13
(Keten)maatregelen dienstensector
Dienstreizen In dit w erkblad kan de energiebesparing ten gevolge van een reductie van de dienstreizen w orden berekend. Onder dienstreis w ordt verstaan een binnen- of buitenlandse reis ten behoeve van het w erk en met goedkeuring of op verzoek van de w erkgever, anders dan het w oon- w erkverkeer.
Berekening van reisafstanden in de huidige situatie Om te kunnen berekenen hoeveel dienstkilometers in de huidige situatie w orden afgelegd moet een inschatting gemaakt w orden van de gemiddelde afstand per dienstreis en het aantal dienstreizen w at gemiddeld gemaakt w ordt per functieprofiel. Door bij 'type instelling' te kiezen voor uw soort instelling, verschijnen de meest voorkomende functieprofielen voor uw instelling. Indien u andere functieprofielen w enst te gebruiken, kunt u deze optie aanklikken, en vervolgens de functieprofielen onderaan in deze spreadsheet invullen (zie cellen B108-B112).
Type instelling
Financiële dienstverleners
Vervoerswijze
Personenauto
Openbaar vervoer
Vliegtuig
Gemiddelde afstand per dienstreis
km Aantal reizen per medewerker per jaar
Functieprofiel
Aantal medew.
Personenauto
Openbaar vervoer
Vliegtuig
Management
stuks
Senior consultant
stuks
Medior consultant
stuks
Junior consultant
stuks
Facilitair personeel
stuks 0
Totaal alle medewerkers
0
0
0
stuks
0
0
0
km
Besparingsmaatregelen, ter inspiratie Maatregel/activiteit (in willekeurige volgorde): - Keuze vervoerswijze anders dan auto en trein - Verschuiving vervoerswijze van auto naar trein - Carpooling - Overleg via teleconferentie of videoconferentie (Telepresence technieken) - Optimale planning / combineren van afspraken - Als auto toch gewenst is dan personenauto met een lage waarde voor de hoeveelheid CO2 per km
Inschatting van het besparingspotentieel In onderstaande tabel kan een inschatting w orden gemaakt van het percentage w aarmee de hoeveelheid dienstreizen zal afnemen per functieprofiel en vervoersw ijze ten gevolge van de besparingsmaatregelen. Vervolgens w ordt per vervoersw ijze in beeld gebracht met hoeveel kilometer de dienstreizen w orden gereduceerd. Omdat de ambitie w ellicht afw ijkt van de berekening, moet vervolgens nog per vervoersw ijze w orden aangegeven w at de geplande reductie van het aantal dienstkilometers is.
Functieprofiel
Reductie Personenauto
Verschuiving
Openbaar vervoer
Vliegtuig
Auto →Trein/OV
Management
%
Senior consultant
%
Medior consultant
%
Junior consultant
%
Facilitair personeel
%
TOTAAL
0,0%
0,0%
0,0%
0,0%
%
Totaal berekend
0
0
0
0
km
Totaal gepland
km
Berekening jaarlijkse besparing Huidige reisafstand personenauto's
0 km/jaar
Reductie
0 km/jaar
Energiegebruik per kilometer auto gebruik
2,60 MJ/km
Energiebesparing door reductie kilometers personenauto
0,0 GJ/jaar
Huidige reisafstand openbaar vervoer
0 km/jaar
Reductie (netto, dus besparing en toename door verschuiving vanuit auto's) Energiegebruik trein per reizigerskilometer
0 km/jaar 0,95 MJ/km
Energiebesparing door reductie kilometers openbaar vervoer
0,0 GJ/jaar
Huidige reisafstand vliegtuig
0 km/jaar
Reductie
0 km/jaar
Energiegebruik vliegtuig per reizigerskilometer
4,33 MJ/km
Energiebesparing door reductie kilometers vliegreizen
0,0 GJ/jaar
Energiebesparing en CO2 reductie per jaar en aandeel van uw bedrijf Totaal energiebesparing door reductie dienstreizen
0,0 GJ/jaar
Toekenning aan eigen inrichting
50%
Netto besparing toegekend aan eigen bedrijf/instelling
0,0 GJ/jaar
Besparing brandstofgebruik (benzine-equivalenten)
0 l/jaar
Besparing brandstofgebruik (benzine-equivalenten)
0,00 ton/jaar 0,0 GJ/jaar
Totale besparing primair energiegebruik en reductie CO2
0,0 tonCO2/jaar
Gegevens ten behoeve van het eMJV Omschrijving
Beperking aantal dienstreizen
Categorie
Ketenefficiency (KE)
Subcategorie
Optimalisatie distributie
Kwalificatie (zeker, voorw aardelijk of onzeker) Jaar ingebruikname
14
ARCADIS
Toekenning aan eigen inrichting
50%
Percentage van de besparing in Nederland
100%
Energiedrager
Motorbenzine
Besparing
0,00
ton
078283121:A - Definitief
(Keten)maatregelen dienstensector
Woon-werkverkeer In dit w erkblad kan de energiebesparing ten gevolge van een reductie van het w oon-w erkverkeer w orden berekend.
Berekening van energiegebruik in de huidige situatie Om te kunnen berekenen hoeveel w oon-w erkkilometers in de huidige situatie w orden afgelegd moet een inschatting gemaakt w orden van de gemiddelde w oon-w erkafstand per vervoersmiddel en het aantal w oon-w erkreizen w at gemiddeld gemaakt w ordt per functieprofiel. Door bij 'type instelling' te kiezen voor uw soort instelling, verschijnen de meest voorkomende functieprofielen voor uw instelling. Indien u andere functieprofielen w enst te gebruiken, kunt u deze optie aanklikken, en vervolgens de functieprofielen onderaan in deze spreadsheet invullen (zie cellen B102-B106).
Type instelling
Financiële dienstverleners
Vervoerswijze
Personenauto
Gemiddelde afstand woon-werkverkeer
Trein 45
30
km
Aantal reizen per medewerker per jaar Functieprofiel
Aantal medew.
Personenauto
Trein
Management
stuks
Senior consultant
stuks
Medior consultant
stuks
Junior consultant
stuks
Facilitair personeel
stuks 0
Totaal
0
0 stuks
0
0 km
Besparingsmaatregelen, ter inspiratie Maatregel/activiteit (in willekeurige volgorde): - Keuze vervoerswijze anders dan auto en trein - Verschuiving vervoerswijze van auto naar trein - Carpooling - Thuiswerken - Overleg via teleconferentie of videoconferentie (Telepresence technieken)
Inschatting van het besparingspotentieel In onderstaande tabel kan een inschatting w orden gemaakt van het percentage w aarmee de hoeveelheid w oon-w erkreizen zal afnemen per functieprofiel en vervoersw ijze ten gevolge van de besparingsmaatregelen. Vervolgens w ordt per vervoersw ijze in beeld gebracht met hoeveel kilometer de w oon-w erkreizen w orden gereduceerd. Omdat de ambitie w ellicht afw ijkt van de berekening, moet vervolgens nog per vervoersw ijze w orden aangegeven w at de geplande reductie in het aantal w oon-w erkkilometers is.
Reductie Functieprofiel
Personenauto
Verschuiving Auto →Trein/OV
Trein
Management
%
Senior consultant
%
Medior consultant
%
Junior consultant
%
Facilitair personeel
%
TOTAAL Totaal berekend
0%
0%
-
-
0% % -
Km
Totaal gepland
Km
Berekening jaarlijkse besparing Huidige reisafstand personenauto's
0 km/jaar
Reductie
0 km/jaar
Energiegebruik per kilometer auto gebruik
2,60 MJ/km
Energiebesparing door reductie kilometers
0,0 GJ/jaar
Huidige reisafstand trein/openbaar vervoer
0 km/jaar
Reductie
0 km/jaar
Energiegebruik trein per reizigerskilometer
0,95 MJ/km
Energiebesparing door reductie kilometers
0,0 GJ/jaar
Energiebesparing en CO2 reductie per jaar en aandeel van uw bedrijf Totaal energiebesparing door reductie dienstreizen Toekenning aan eigen inrichting
0 GJ/jaar 50%
Netto besparing toegekend aan eigen bedrijf/instelling
0,0 GJ/jaar
Besparing brandstofgebruik (benzine-equivalenten)
0 l/jaar
Besparing brandstofgebruik (benzine-equivalenten)
0,0 ton/jaar
Totale besparing primair energiegebruik en reductie CO2
0,0 GJ/jaar 0,0 ton CO2/jaar
Gegevens ten behoeve van het eMJV Omschrijving
Beperking woon-werkverkeer
Categorie
Ketenefficiency (KE)
Subcategorie
Optimalisatie distributie
Kwalificatie (zeker, voorw aardelijk of onzeker) Jaar ingebruikname
078283121:A - Definitief
Toekenning aan eigen inrichting
50%
Percentage van de besparing in Nederland
100%
Energiedrager
Motorbenzine
Besparing
0,00
ton
ARCADIS
15
(Keten)maatregelen dienstensector
Inkoop van goederen : besparing op het gebied van materialen, transport, levensduur en afdanking In dit w erkblad kunnen de besparingen die bij het inkopen van goederen op het gebied van materialen, transport, levensduur en afdanking ontstaan berekend w orden. Hiervoor w ordt voor tw ee situaties, de referentie en het alternatief, de w aarden ingevuld. De besparing die met het alternatief bereikt w ordt t.o.v. de referentie w ordt berekend. Deze spreadsheet omvat niet alle aspecten van bijvoorbeeld duurzaam inkopen, maar geeft een indicatie van het besparingspotentieel op deze vier belangrijke aspecten. In de situatie dat niet alle informatie beschikbaar is, kan een besparing berekend w orden voor enkel die aspecten of materialen w aarvan w el gegevens beschikbaar zijn. Mogelijke besparingen tijdens het gebruik van de goederen vallen buiten de scope van dit w erkblad en kunnen als procesefficiency maatregel w orden opgenomen.
Materiaalsubstitutie en materiaalbesparing Referentie
Alternatief
GER waarde
Besparing
kg
kg
MJ/kg
GJ
Materialen Staal
25,0
0,0
Aluminium
50,6
0,0
Kunststof*
80,0
0,0
Papier
59,2
0,0
Hout
28,2
0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Totaal
0,0
*zie ook GER-w aardelijst voor specifieke kunststoffen. Deze lijst is onder andere te vinden op de w ebsite van Agentschap NL.
Transport (vracht en personen) Type vervoersmiddel
Referentie
Alternatief
GER-waarde
Besparing
Personenvervoer
kilometers
kilometers
MJ/km
GJ
Personenauto Vrachtvervoer
2,60 ton*kilometers
ton*kilometers
0,0
MJ/ton*km
Bestelauto
GJ
10,70
0,0
Vrachtauto 3,5 - 10 ton
2,71
0,0
Vrachtauto 10 - 20 ton
1,98
0,0
Vrachtauto > 20 ton
1,31
0,0
Totaal
0,0
Levensduur Referentie
Alternatief
Besparing
jaar
jaar
GJ
Levensduur product Totaal
0,0
Recycling van reststromen bij afdanking Referentie
Alternatief
GER waarde
Besparing
kg
kg
MJ/kg
GJ
Materialen Staal
25,0
0,0
Aluminium
50,6
0,0
Kunststof*
80,0
0,0
Papier
59,2
0,0
Hout
28,2
0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
Totaal
0,0
*zie ook GER-w aardelijst voor specifieke kunststoffen
Berekening jaarlijkse besparing Aantal eenheden (indien de w aarden per eenheid zijn ingevuld) Netto energiebesparing door inkoop
1 eenheden 0,0 GJ/jaar
Toekenning aan eigen inrichting
50%
Netto besparing toegekend aan eigen bedrijf/instelling Totale CO2 reductie
0,0 GJ/jaar 0,00 ton CO2/jaar
Gegevens ten behoeve van het eMJV Omschrijving
Ketenefficiency bij inkoop van ….
Categorie
Ketenefficiency (KE)
Subcategorie
Materiaalbesparing
Kwalificatie (zeker, voorw aardelijk of onzeker) Jaar ingebruikname Toekenning aan eigen inrichting
50%
Percentage van de besparing in Nederland 100%
16
ARCADIS
Energiedrager
Primaire energie
Besparing primaire energie
0,000
TJ
078283121:A - Definitief
(Keten)maatregelen dienstensector
Het Nieuwe Werken en/of verhuizing naar ander (nieuw) gebouw In dit w erkblad kan het effect van Het Nieuw e Werken op het energiegebruik w orden ingeschat. Ook kan hiermee de besparing of ontsparing tussen tw ee verschillende huisvestingssituaties w orden berekend, bijvoorbeeld bij een verhuizing of voor een renovatie van een gebouw . Voor de berekening w ordt voor de verschillende toepassingen (zoals bijv. verlichting, ICT, kopiërs etc.) aangegeven w at het huidige energiegebruik is en de parameter (vloeroppervlakte, medew erkers of w erkplekken) w aardoor de omvang van dit gebruik in sterke mate w ordt bepaald. Vervolgens w ordt met een percentage aangegeven of er verschil is in het te verw achten niveau van het energiegebruik door de toegepaste techniek of strengere eisen. Op basis hiervan w ordt een raming gemaakt van het energiegebruik in de nieuw e situatie. De berekening is primair voor een kantoorsituatie bedoeld. Indien er in bijzondere situaties nog andere parameters dan vloeroppervlakte, medew erkers of w erkplekken van toepassing zijn, dan kunnen deze w orden toegevoegd bij 'Informatie gebouw en gebruik'. In dit w erkblad w orden de gebouw gerelateerde besparingen van HNW berekend, besparingen op gebied van mobiliteit vallen hier buiten. Voor bijvoorbeeld 'Thuisw erken' en 'Teleconferentie' zijn aparte w erkbladen beschikbaar.
Informatie gebouw en gebruik Parameter
Huidig
Eenheid
Nieuw
Vloeroppervlakte
m2
Medewerkers
fte
Werkplekken
stuks
Raming besparing Omvang afhankelijk van
Niveau energiegebruik door toegepaste techniek
Raming nieuwe situatie
Verlichting
Vloeroppervlakte
100%
0
0
Ventilatie & bevochtiging
Vloeroppervlakte
100%
0
0
Koeling
Vloeroppervlakte
100%
0
0
ICT (servers, PC's, laptops)
Werkplekken
100%
0
0
Kopiers, koffie-automaten, etc.
Medewerkers
100%
0
0
Bedrijfsrestaurant
Medewerkers
100%
0
0
Overige (b.v. liften)
Vloeroppervlakte
100%
0
0
0
0
0
0
0
0
Energiedrager en toepassing
Huidige situatie jaarlijks gebruik
Besparing
Elektriciteit (kWh)
Totaal elektriciteit
0
Aardgas (Nm3) Ruimteverwarming Warmwater Overig Totaal aardgas
Vloeroppervlakte
100%
0
0
Medewerkers
100%
0
0
Vloeroppervlakte
100%
0
0
0
0
0
0
0
Warmte (GJ) Ruimteverwarming Warmwater Overig Totaal warmte
Vloeroppervlakte
100%
0
0
Medewerkers
100%
0
0
Vloeroppervlakte
100%
0
0
Vloeroppervlakte
100%
0
0
0
0
0
Kies een energiedrager … Vloeroppervlakte
100%
0
0
Vloeroppervlakte
100%
0
0
Kies een energiedrager … Berekening totaal per energiedrager en totaal primaire besparing Energiedrager
Huidige situatie jaarlijks gebruik
Raming gebruik nieuwe situatie
Besparing
Stookwaarde (GJ/eenheid)
Besparing primaire energie (GJ)
Elektriciteit (kWh)
0
0
0
0,009
0
Aardgas (m3)
0
0
0
0,03165
0
Warmte (GJ)
0
0
0
1,11
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Totaal (GJ)
0
Overige effecten en berekening netto besparing Indien in de berekende besparing nog andere effecten zitten opgenomen dan die door HNW of een verhuizing, dan kan het berekende resultaat met een percentage worden aangepast. Bijvoorbeeld de toepassing van WKO, wat als een aparte maatregel wordt opgegeven. Indien hiervan gebruik wordt gemaakt, dan graag toelichten in het onderstaande veld opmerkingen (regel 68).
Correctie van berekende besparing ivm andere effecten door vermenigvuldiging met de waarde:
100%
Netto besparing is gelijk aan 0 GJ, en dit is gelijk aan een besparing van 0% ten opzichte van de oude situatie. Gegevens ten behoeve van het eMJV Omschrijving
Effect op energiegebruik door Het Nieuwe Werken / verhuizing
Categorie
Procesefficiency (PE)
Subcategorie
Installaties en gebouwen
Kwalificatie (zeker, voorw aardelijk of onzeker) Jaar ingebruikname
078283121:A - Definitief
Toekenning aan eigen inrichting
100%
Percentage van de besparing in Nederland
100%
Energiedrager
Primaire energie
Besparing
0,000
TJ
ARCADIS
17
(Keten)maatregelen dienstensector
(KETEN)MAATREGELEN DIENSTENSECTOR OPDRACHTGEVER: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
STATUS: Definitief
AUTEUR: C.W.J. Goorts MSc
GECONTROLEERD DOOR: Ir. H.A. Kolkhuis Tanke
VRIJGEGEVEN DOOR: Ir. H.A. Kolkhuis Tanke April 2012 078283121:A
ARCADIS NEDERLAND BV Utopialaan 40-48 Postbus 1018 5200 BA 's-Hertogenbosch Tel 073 6809 211 Fax 073 6144 606 www.arcadis.nl Handelsregister 9036504
©ARCADIS. Alle rechten voorbehouden. Behoudens uitzonderingen door de wet gesteld, mag zonder schriftelijke toestemming van de rechthebbenden niets uit dit document worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, digitale reproductie of anderszins.
18
ARCADIS
078283121:A - Definitief