+BBSWFSTMBH
*OIPVETPQHBWF
,FSODJKGFST
8PPSEWPPSBG
4QFFSQVOUFO
7FSTMBHWBOEFEJSFDUJF
1BSUJDJQBUJFT 0OUXJLLFMJOH*OOPWBUJF *OWFTUFSJOHTCFWPSEFSJOH#VTJOFTT%FWFMPQNFOU #FESJKWFOUFSSFJOFO -*0'#VTJOFTT$FOUFST
#FSJDIUWBOEF3BBEWBO$PNNJTTBSJTTFO
+BBSSFLFOJOH
#JKMBHFO
0WFS[JDIU1BSUJDJQBUJFT 1SP¾FMTDIFUTWBOEFMFEFOWBOEF3W$ $PSQPSBUF(PWFSOBODF .BBUTDIBQQFMJKL7FSBOUXPPSE0OEFSOFNFO 3JTJDPNBOBHFNFOU -*0'WFSUFHFOXPPSEJHJOHFOMJENBBUTDIBQQFO &OHMJTITVNNBSZ
$PMPGPO
0SHBOPHSBN
.JTTJFFOPSHBOJTBUJFTUSVDUVVS
Financieel resultaat en eigen vermogen (2008) (0,3)
Eigen vermogen (in mln euro)
100,7
(100,7)
Balanstotaal (in mln euro)
165,9
(166,6)
60,1
(60,5)
Solvabiliteit (in %)
80
6
60 4 Eigen Vermogen
0,4
100
8
2 Winst
Netto winst (in mln euro)
120
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Venture capital investeringen Investeringen in Limburgse bedrijven Kapitaal (in mln euro) Aantal bedrijven
Investeringsbevordering en Business Development
Ontwikkeling & Innovatie
(2008)
Bedrijventerreinen
Investeringen in Limburg
Innovatieprojecten
23,4
(11)
Omvang goedgekeurde projecten (in mln euro)
52,6
Aantal investeringsprojecten
41
(28)
Toegekend subsidiebedrag (in mln euro)
20,7
(2008)
Verkoop en revitalisering
19
(16)
Verkoop nieuwe terreinen (in ha)
Omvang (in mln euro)
103
(19)
Revitalisering bestaande terreinen (in ha)
Aantal aangekondigde arbeidsplaatsen
985
(400)
61 128
Bedrijvencentra Techstart-leningen in op te starten bedrijven
Operationeel Plan Zuid
Kapitaal (in mln euro)
Aantal door LIOF begeleide innovatieprojecten Waarvan goedgekeurd
Aantal bedrijven
1,27 42
Omvang goedgekeurde projecten (in mln euro) Toegekende subsidie (in mln euro)
Investeringen in speerpunten
Huurders en business centers
41
Healthcare (in mln euro)
12,5; arbeidsplaatsen 125
Totaal aantal huurders
31
Systems (in mln euro)
43,3; arbeidsplaatsen 444
Aantal business centers
13,8 5,2
Overige sectoren (in mln euro) 8,3; arbeidsplaatsen Generiek (in mln euro)
28
38,5; arbeidsplaatsen 388
202 12 2
Totaal beschikbare ruimte (in m ) Bezettingsgraad (in %)
39.500 79
Kerncijfers 2009
10
Woord vooraf
2009: een brug naar de toekomst De rekening van de abrupte omslag die de wereldeconomie ons al in 2008 presenteerde, hebben we in 2009 betaald. Letterlijk en figuurlijk. Wat we verwachtten van de kredietcrisis, heeft zich in volle hevigheid gemanifesteerd. Op sommige fronten zelfs nog negatiever dan verwacht. Faillissementen en werkloosheidcijfers vielen weliswaar nog mee, maar in sommige sectoren hebben we omzetdalingen gezien van meer dan 50 procent! Dankzij een recordimpuls heeft LIOF een cruciale rol kunnen spelen in de bestrijding van de crisiseffecten. Met een alltime high aan kapitaalverstrekking en innovatieondersteuning hebben wij tóch een brug kunnen slaan naar tijden met nieuw economisch perspectief.
Crisismaatregelen Door kostenreductie en strategiewijzging hebben Limburgse bedrijven de omzetdalingen gepareerd. Ook al schakelden veel toeleveranciers zeer flexibel, met name in de sectoren van de automotive-, de halfgeleider- en elektronica-industrie waren grote klappen niet te vermijden. Juist in de Limburgse MKB toeleverancierketen zijn vraaguitval, voorraadreductie, betalingsuitstel extra hard voelbaar. Ook in onze participatiebedrijven was hard ingrijpen door het management noodzakelijk om de rendementsdaling op te vangen. Maar ook is geïnvesteerd om met innovaties nieuwe groeikansen te scheppen. De kwaliteit van het management op operationeel, financieel en commercieel terrein is cruciaal voor de toekomst.
Nu investeren, straks renderen Hoe paradoxaal het ook moge klinken, de crisis van 2009 gaf LIOF gelegenheid om in goede bedrijven te stappen. Goed voor beide partijen. Door anticyclisch te investeren in wezenlijk gezonde bedrijven hebben wij reguliere banken actief bewogen om ons voorbeeld te volgen. Zodra de economie weer een omhooggaande beweging laat zien en deze ondernemingen opnieuw gaan groeien, renderen onze investeringen mee. In deze win-winsituatie speelt naast de financiele sterkte van LIOF de kracht van innovatie een cruciale rol. Onze verwachting is dat deze kracht op de langere termijn dóórwerkt. Het is goed om juist nú te investeren in innovatieve bedrijven.
Tevredenstellend resultaat
Over 2009 heeft LIOF een positief resultaat van € 409.567 gerealiseerd ondanks de logischerwijs lagere dividenduitkeringen, een aantal genomen voorzieningen en het nagenoeg stilvallen van de exit-markt. Kortom, onder de gegeven economische omstandigheden is dit resultaat tevredenstellend te noemen. Ondanks uitstel van grote investeringsplannen door de financiële crisis - bijvoorbeeld in de duurzame energiesector - hebben wij in 2009 het hoogste bedrag uit de geschiedenis van LIOF geïnvesteerd. Door de omvangrijke investeringen in het verslagjaar is onze liquiditeitspositie gedaald van 65 miljoen tot 49 miljoen euro. Met reeds aangegane verplichtingen en verwachte financieringsvragen uit de huidige participatieportefeuille resteert een werkkapitaal van 22 miljoen euro. Dit geeft nog steeds voldoende armslag voor een daadkrachtige investeringsstrategie.
Twee sporen Wat doet de crisis in 2010? Naar verwachting blijft de kredietmarkt voorlopig krap. Dit betekent voor LIOF dat we onze hefboomrol in kredietverlening ook in 2010 zullen voortzetten. Op het gebied van innovatiestimulering dreigen innovatiesubsidies weg te vallen vanwege opdrogende overheidsfondsen. Wij proberen dit op te vangen en blijven structureel inzetten op twee sporen. In de ene richting willen we samen met onze partners van het ministerie van Economische Zaken en Provincie Limburg voortgaan met investeren op onze speerpunten van Life Sciences, Hightech Systems, Chemie, Nieuwe Energie en Agro/Food. Ook door campusontwikkelingen en startersinitiatieven verder te stimuleren. In de andere richting willen we voldoende aandacht, ruimte en middelen krijgen én houden om het Limburgse MKB in de breedte te stimuleren in innovatiekracht. Met partners als Syntens, Ondernemend Limburg en Kamer van Koophandel roepen we de overheid op om middelen vrij te maken voor innovatie in het MKB.
35 jaar LIOF: Yeah! De jeugd heeft de toekomst. Dit geldt ook voor NV Industriebank LIOF, die in 2010 de 35e verjaardag viert. Voor Limburg en LIOF is een goede toekomst weggelegd als we de krachten bundelen en het ondernemerschap stimuleren. Een mooi voorbeeld hiervan in het kader van ons zevende lustrum is de extra duw die wij aan starters geven met het project ‘LIOF Yeah!’. Een ondernemerscompetitie onder studenten waarbij voor de 10 winnaars ieder € 35.000 startkapitaal is weggelegd. 2010 wordt weer een uitdagend jaar voor ondernemers.
Drs. Th.M.A.J. (Jérôme) Verhagen, algemeen directeur 1
Californië
"HSP'PPE
Adem^eki[?9=L
ONDE RS BE T D R IJ FSRU EUNT IMTE OP/IN
NIS EN R T K OO UN G D TE ELIN RS DE IKK ON NTW O
F_[a[d_dZ[:[bjWEF Pk_Z?dj[hh[]
HE SUB LPT BIJ SIDI E VA N
& &SJD 1IJMJQTFO EJSFDUFVS&YDFMMFODF'JTI
L[dj[Y^
T IER NC ERS A T FIN TAR S
ONDERSTEUNT INNOVATIE BIJ
7]he<eeZ 9ecckd_jo7]he<eeZ ?ddelWj_[Fb[_d=h[[dfehj L[dbeI_bl[h\eeZ
T SAM
IS HO AA UD ND ER EE VA LN
WERK
NE IS A TW CT ER IEF KE IN N VA N
B?E<IjWhj[hi\edZi D[Z[hcWWiL[djkh[iB?E< FWj_Y_fWj_[\edZi
T EN ME
ICO- IA V T RIS BIED AL VAN/ ITA P A K
;nY[bb[dY[<_i^L[dj[Y^ Ic_ji:[hai9^Wcf_]dedi
<Whc[h>eki[FheZkYji ;nY[bb[dY[<_i^
Iodj[di7I :[d8eiY^9_jWl[hZ[
JOH('. 'SBOT WBO%JKDL3& EJSFDUFVS;PO'SVJU7FHFUBCMFT
-*0'BDUJFGJO"HSP'PPE
-*0'XFSLUWPPSXBBSEFOTDIFQQFOEFOCFESJKGTHFSJDIU BBOEFPOUXJLLFMJOHWBOEF"HSP'PPETFDUPS JO-JNCVSH)JFSCFOFEFO[JFUVFFOTDIFNBUJTDIF WPPSTUFMMJOHWBOEF-*0'CFUSPLLFOIFJE CJKEJUTQFFSQVOU $POUBDU-*0'JOH.BSDFM)FOESJLT QSPKFDUMFJEFS"HSP'PPE
*OEPPSJOOPWBUJFGWJTLXFLFO JODIBNQJHOPOMBOE ´%PPSPWFSCFWJTTJOH NFUOBNFJO3VTMBOE CMFFLJO8FTU&VSPQB WFFMWSBBHOBBSTOPFLCBBST WPPSBMJOEFIPSFDBFOFYDMVTJFWF WJTIBOEFM0QEF[FHSPUFWSBBHIFCCFOXJKPOTJOOPWBUJFQSPDFT BGHFTUFNE%BBSPN[JKOXFEJUWFSNFFSEFSJOHTCFESJKGHFTUBSU
PQBHSBSJTDIFHSPOEJO)PSTU"MTFFSTUFOUFSXFSFMELXFLFOXJK JOEPPSTOPFLCBBST NFUCFIVMQWBOESPPHWPFSFOJOWPMMFEJH HF[VJWFSEFOIFSHFCSVJLUXBUFSµ
8JK[JKOEFNPFTUVJOWBOIFU3VISHFCJFE
-*0'EJFOTUWFSMFOJOH&YDFMMFODF'JTI
*OOPWBUJF TVCTJEJFJOVJU0QFSBUJPOFFM 1SPHSBNNB;VJE
'JOBODJFSJOH -*0'1BSUJDJQBUJFGPOET
´%PPSEFBBOXF[JHIFJEWBOWFFMQSJNBJSFUFFMUJO/PPSE-JNCVSH FOEFOBCJKIFJEWBOFFOHSPUFDPOTVNFOUFONBSLUJO%VJUTMBOE IFFGUEF"HSP'PPETFDUPS[JDIIJFSJOEFBGHFMPQFOIPOEFSEKBBSUPU FFOFDPOPNJTDIFGBDUPSWBOCFUFLFOJTPOUXJLLFME8JK[JKOEFNPFTUVJO WBOIFU3VISHFCJFE6JUEFQSJNBJSFUFFMUIFCCFOPOEFSOFNFSTPPLIFFM WFFMOJFVXFQSPEVDUFOPOUXJLLFMEHFXBTTFO HFTOFEFOFOWFSQBLU.FU 'SFTI1BSL7FOMPBMTTUFWJHFCBTJTQSPCFSFOXFOwHNFFSUPFHFWPFHEF XBBSEFUFDSFqSFOEPPSJOOPWBUJFTJOWFSXFSLJOHFOMPHJTUJFLµ
$IFNJF.BUFSJBMFO
?ddePk_ZAkdijije\# h[YoYb_d]
9^[c[bej9Wcfki?d# beefbWX>e][iY^eebPkoZ
RD EE AC QU IR
ONDERSTEUNT KENNISONTWIKKELING VIA
T /IN UN P TE E O RS MT DE RUI ON JFS I DR BE
H[][b_d][dEF#Pk_Z ?ddelWj_[\edZiB_cXkh] F_[a[d_dZ[:[bjW
E
efp[jj[dijhWj[]_iY^[ WYgk_i_j_[9^[c_[
EEL N AND IS A DER VA HOU
HEL SUB PT BIJ SIDIE VAN
FINA
NCIE
IN TIEF N IS AC KEN VA R E ETW
WERKT SAMEN MET
KA BIE PI DT TA R AL ISI VA CO N/ VI A
N
T UN IJ TE B RS TIE DE VA ON NO IN
;h_iY^[c_[_dB_cXkh] ;khef[Wd9^[c_YWbiH[]_ed D[jmeha9^[cYbkij9>;# CWj[h_WbiF_:#fhe`[Yj
?ieX_ed_Yi
RT S
TART E
RS 9^[ci_n8hWdY^[ Jh[[
<Wceki8Wi_YF^WhcW 9^[cjh_n?ieX_ed_Yi C_b_[ki[hl_Y[Pk_Z
B?E<IjWhj[hi\edZi D[Z[hcWWiL[djkh[iB?E< FWhj_Y_fWj_[\edZiB_cXkh] L[djkh[i :ICCWWijh_Y^j Kd_l[hi_joFhel_dY_[ B_cXkh]D[j^[hbWdZi<eh[_]d ?dl[ijc[dj7][dYo8hWXWdji[ Edjm_aa[b_d]icWWjiY^Wff_` 9^[c[bej>e][iY^eebPkoZ
-*0'BDUJFGJO$IFNJF.BUFSJBMFO -*0'XFSLUWPPSXBBSEFOTDIFQQFOEFOCFESJKGTHFSJDIU BBOEFPOUXJLLFMJOHWBOEF$IFNJF.BUFSJBMFO TFDUPSJO-JNCVSH)JFSCPWFO[JFUVFFOTDIFNBUJTDIF WPPSTUFMMJOHWBOEF-*0'CFUSPLLFOIFJE CJKEJUTQFFSQVOU $POUBDU-*0'EST%SJFT-PEFXJKLT QSPKFDUMFJEFS$IFNJF.BUFSJBMFO
JS+ +BO ;VJEBN WPPS[JUUFS7FSFOJHJOHWBOEF/FEFSMBOETF$IFNJTDIF*OEVTUSJF
11$ 1BUSJDL .VF[FST NBOBHJOHEJSFDUPS1PMZTDPQF
/JFVXQSPEVDUQFSTQFDUJFGEBOL[JK WFSGSJTTFOEEFOLFO
´0O[FTUZSFOFNBMFJDBOIZESJEF PGUFXFM4." JTFFOTVQFS LVOTUTUPGLPSSFM7BOBGPO[FTUBSUJOMFWFSFOXFEF[FPOEFS EFFJHFONFSLOBBN9JSBOBMTHSPOETUPGWPPSIJHIQFSGPSNBODF EBTICPBSET CVNQFSTFOTJEFTLJSUTBBOPOEFSBOEFSF"VEJ 'PSEFO7PMLTXBHFO%PPSUJKEJHUFLJF[FOWPPSTUSBUFHJTDIF
EPPSPOUXJLLFMJOHIFCCFOXFPO[FNBSLUWFSCSFFESJDIUJOH QMBTUJDT QBQJFSDPBUJOH DJSDVJUCPBSETFOEFPWFSJHFJOEVTUSJF 8FIFCCFO[FMGTFFOFJHFOQJMPUMJOFPNUFUFTUFOPQLMBOUWSBBH )JFSNFFNBLFOXFPO[FTMPHBO´'SFTI5IJOLJOH (SFBU1SPEVDUTµ WPMMFEJHXBBSµ
-*0'EJFOTUWFSMFOJOH1PMZTDPQF
*OOPWBUJF
'JOBODJFSJOH
7FTUJHJOH
TVCTJEJFBBOWSBBH WBOVJU-*0'4UBSUFSTGPOETJTN -JNCVSH7FOUVSFT UXFFEFSPOEFFWFOFFOTNFU -JNCVSH7FOUVSFT MPDBUJFLFV[FFOWFTUJHJOHTQSPDFT JTN$IFNFMPU
%FDIFNJFJTEFHSPFJNPUPSWPPS /FEFSMBOEFO-JNCVSH ´*OEFTFDUPS$IFNJFFO.BUFSJBMFOWJOEFOUBMMP[FJOOPWBUJFTQMBBUT &FOWBOEFCFLFOETUFJT%4.µTWFSNBBSEF%ZOFFNBWF[FM%FTFDUPS CJFEUQFSTQFDUJFWFOWPPSEFPOUXJLLFMJOHWBOCJPNFEJTDIFNBUFSJBMFO WBOFG¾DJqOUFSFWPFETFMFOLMFEJOHQSPEVDUJFFOWBOMJDIUFSFFO CFUFSFNBUFSJBMFOWPPSBMMFSMFJQSPEVDUFO.FUEFFOPSNFLFOOJT WBOFFOHSPPUJOOPWBUPSBMT%4.IFFGU-JNCVSHFFOVJUTUFLFOEF VJUHBOHTQPTJUJFPQEJUHFCJFE&OWJBPQFOJOOPWBUJFCJFEU$IFNFMPU BMTDBNQVTTUJNVMFSFOEFTBNFOXFSLJOHTNPHFMJKLIFEFOWPPSCFESJKWFOµ
)JHIUFDI4ZTUFNT
+VJTUJO-JNCVSHWJOE KFEFDPNCJOBUJFWBO LFOOJTFOWBLNBOTDIBQ
+4" +FBO 7FSIBSEU NBOBHJOHEJSFDUPS&TUSFMMB4BU
JS(" (FSBSE JO´U7FME BMHFNFFOEJSFDUFVS/FEJOTDP
-*0'BDUJFGJO)JHI5FDI4ZTUFNT -*0'XFSLUWPPSXBBSEFOTDIFQQFOEFOCFESJKGTHFSJDIU BBOEFPOUXJLLFMJOHWBOEF)JHI5FDI4ZTUFNT TFDUPSJO-JNCVSH)JFSPOEFS[JFUVFFOTDIFNBUJTDIF WPPSTUFMMJOHWBOEF-*0'CFUSPLLFOIFJE CJKEJUTQFFSQVOU $POUBDU-*0'JS$IBSMFT.FWJT QSPKFDUMFJEFS)JHI5FDI4ZTUFNT
´/FEJOTDPMFWFSUBBOVJUCFTUFEFST JOEFIBMGHFMFJEFSJOEVTUSJF EFEFGFOTJFJOEVTUSJFFOEF NFEJTDIFJOEVTUSJFNPEVMFT XBBSJOFFOPQUJTDIFDPNQPOFOUXPSEUHFDPNCJOFFSENFUNFDIBOJDB FOFMFLUSPOJDB%F[FIPPHXBBSEJHFJOEVTUSJFIFFGUJOPO[FSFHJP[FLFS OPHFFOUPFLPNTU8FLVOOFOFSPO[FSFMBUJFGIPHFMPPOLPTUFOOPH JOWFSEJTDPOUFSFOPNEBUEFQSPEVDUJFWPPSFFOCFMBOHSJKLEFFM TUPFMUPQTQFDJBMJTUJTDIFLFOOJT4UFSLFSOPH IFUJTFJHFOMJKL EFFOJHFWPSNWBOJOEVTUSJFEJFIJFSOPHHFEJKU EBOL[JKEFJOOPWBUJFEJFFSBBO 7kjecej_l[J[Y^debe]o UFOHSPOETMBHMJHU´ 9[dj[hH
7kjecej_l[J[Y^debe]o 9[dj[h>_]^J[Y^7kjece# j_l[Ioij[ciFe_djEd[
RD EE IR QU AC OF
8_]]b[Jeoi;ijh[bbWIWj BWo[hDWj_ed
LI
ONDERSTEUNT KENNISONTWIKKELING VIA
KA BIE PI DT TA R AL IS VA ICO N/ VI A
E
CW_dj[dWdY[8ekb[lWhZ
B?E<IjWhj[hi\edZiD[Z# [hcWWiL[djkh[iB?E< FWhj_Y_fWj_[\edZi
IERT ANC FIN ERS F LIO TART S
IS ACTIEF IN NETWERKEN VAN
H[][b_d][dEF#Pk_Z ?ddelWj_[\edZiB_cXkh] F_[a[d_dZ[:[bjW?dj[hh[]
T UN IJ TE B RS TIE DE VA ON NO IN
J BI AN PT IE V L E H SID B U S
WERKT SAMEN MET
IS AA HOU NDEELDER VAN A_ii;d]_d[[h_d] C==>ebZ_d]D[Z_diYe
8kZ=hekfD[Z_diYe Jh[djeIf[Y_Wb;gk_fc[dj HeXej_Yi
Iodj[di8hWXWdji[ Edjm_aa[b_d]icWWjiY^Wff_` AWc[hlWdAeef^WdZ[b 8hW_dfehjEYHMJ>7WY^[d >e][iY^eebPkoZ>eY^iY^kb[ D_[Z[hh[_d<ehiY^kd]i_dij_jkj J[b[Aecckd_aWj_ed<edjoi D[Z9Wh
.JTTJPODPOUSPMDFOUFSWPPSBBSETF PCTFSWBUJF
-*0'EJFOTUWFSMFOJOH&TUSFMMBTBU
´%FEBHNJKOCPVXTQFFMU[JDIHSPUFOEFFMTBGJOEFWFSTUF VJUIPFLFOWBOEFXFSFME)FUHBBUPNNBDIJOFT[PHSPPUBMT FFO¿BUHFCPVX0NEFXJOTUHFWFOEIFJEUFHBSBOEFSFO NPFUEF VJUWBMNJOJNBBM[JKO%BBSPNIFCCFOXJKNFEFWBOVJUCFTUBBOEF SVJNUFWBBSUUFDIOPMPHJFFFOJOUFMMJHFOUTZTUFFNPOUXJLLFMEEBU
*OOPWBUJF
'JOBODJFSJOH
BMMFEBUBWBONBDIJOFnONBDIJOJTUBBOCPPSEWFS[BNFMUFO EPPSTUVVSU7JBFFOCSFFECBOETBUFMMJFUWFSCJOEJOHLVOOFOXF EBBSEPPSOVWBOVJUFFOTPPSUNJTTJPODPOUSPMDFOUFSJO.BBTUSJDIU SFBMUJNFBMMFWFSSJDIUJOHFOWPMHFOµ
TVCTJEJFVJU0QFSBUJPOFFM 1SPHSBNNB;VJE QSFTFFELBQJUBBMVJU5FDITUBSU TUBSULBQJUBBMVJU4UBSUFSTGPOET
-JGF4DJFODFT
B_\[j[YPED[B_\[j[Y D[jmeha8_ec[Z_YW
J_=[d_nK#9[dj[h Ijhoa[h
RE E QU I AC
IS ACTIEF IN NETWERKEN VAN
SNI EN R T K OO UN E D TE TI RS ISA DE OR ON VAL
F_[a[d_dZ[:[bjWEF Pk_Z?dj[hh[]
RD E
8_ec[Z8eeij[hFe_dj# e\#9Wh[J[ij_d]
HE SUB LPT BIJ SIDI E VA N
RT NCIE
FINA
WERKT SAMEN MET
RS RU TEU IM NT TE BE ME DR T IJF S-
DE ON
LEE N ND VA AA ER IS UD HO
8_efWhjd[hY[dj[h CWWijh_Y^jB_\[IY_[dY[ YWcfki7lWdj_i;khef[Wd IY_[dY[WdZ8ki_d[iiFWha 9^[c[bej9WcfkiJ[Y^de# ^eki[>[[hb[d
<78fkbekiCkX_e7;: 8Wi_YF^WhcW8hW_d# cWha[h
<ehj_c[Z_n8_ec[jh_iY^ 9[djhkc8hW_dcWha[hF^Wh# cW9[bb<78fkbekiJ_=[d_n L_h[dp[A[hij[d :IC9^[c[bej9Wcfki CWWijh_Y^jKd_l[hi_joC[Z_YWb 9[djh[Iodj[di>e][iY^eebPkoZ J[Y^debe]_[9[djhkcPk_Z#B_cXkh] ;_dZ^el[d>_]^J[Y^9Wcfki 8hW_dfehj8hWXWdji[Edjm_aa[b# _d]icWWjiY^Wff_`Kd_l[hi_j[_j# [d7a[d"B[kl[d"Bk_a
-*0'BDUJFGJOMJGFTDJFODFT
S
TER
STAR
OND E INNO RSTEUN T VAT IE BI J
ICO- IA V T RIS BIED AL VAN/ ITA KAP B?E<IjWhj[hi\edZi D[Z[hcWWiL[djkh[iB?E< FWhj_Y_fWj_[\edZiB_cXkh] L[djkh[iJ[Y^deijWhi
M[bbeehZ9e#[kh8F9C 8_eC[Z8eeij[h
QSPGES. .BSUJO 1BVM WJDFQSFTJEFOUCPBSE.BBTUSJDIU6OJWFSTJUZ.FEJDBM$FOUSF
-*0'XFSLUWPPSXBBSEFOTDIFQQFOEFOCFESJKGTHFSJDIU BBOEFPOUXJLLFMJOHWBOEF-JGF4DJFODFTTFDUPS JO-JNCVSH)JFSCPWFO[JFUVFFOTDIFNBUJTDIF WPPSTUFMMJOHWBOEF-*0'CFUSPLLFOIFJECJK EJUTQFFSQVOUMJGFTDJFODFT $POUBDU-*0'ES1BVMFUUF8BVCFO QSPKFDUMFJEFS-JGF4DJFODFT
( (JM #FZFO $IJFG&YFDVUJWF0G¾DFS5J(FOJY
-JNCVSHJTFFOTUSBUFHJTDIFMPDBUJF WPPSPO[F&VSPQFTFDFMQSPEVDUJF
´7JBJOUFSOBUJPOBMF-JGF4DJFODFTOFUXFSLFOIFCCFOXJKPQ $IFNFMPUFFOHFXFMEJHTUSBUFHJTDIFMPDBUJFHFWPOEFOWPPSPO[F &VSPQFTFDFMQSPEVDUJF8F[JUUFOIJFSJO-JNCVSHJOIFUDFOUSVN WBOPO[FNBSLUFOPPLOPHFFOTWMBLCJKEF.BBTUSJDIU-JGF 4DJFODF$BNQVT7BOBGWPPSKBBS[JKOXFIJFSPQFSBUJPOFFM
NFUIFUWFSNFOJHWVMEJHFOWBOQBUJqOUFJHFOLSBBLCFFODFMMFO UFSCFIBOEFMJOHWBOHFXSJDIUTDIBEF/JFVXFJOWFTUFFSEFST BBOHFWPFSEEPPS-*0'TUFMMFOPOTJOTUBBUNFUPO[FJOOPWBUJFWF SFHFOFSBUJFNFUIPEFFFOFYUSBJNQVMTUFHFWFOBBOEF HSFOTPWFSTDISJKEFOEF-JGF4DJFODFLSBDIUWBOEF[FSFHJPµ
8FMMOFTTJOEF&VSFHJPWBOVJUFFO PQFOJOOPWBUJFDBNQVT
-*0'EJFOTUWFSMFOJOH5J(FOJY
/FUXFSL JOUFSOBUJPOBMF-JGF4DJFODFT OFUXFSLFO
7FTUJHJOH MPDBUJFLFV[FFOWFTUJHJOHTQSPDFT JTN$IFNFMPU
'JOBODJFSJOH -*0'OBNCFMBOHFOCFUSPLIJFS EFSEFQBSUJKFOCJK
´%F[FSFHJPIFFGUFFOFOPSNFQPUFOUJFPQIFUHFCJFEWBO-JGF4DJFODFT 0O[FLSBDIUJTEBUXFBMFFODBNQVTIFCCFO.BBTUSJDIU-JGF 4DJFODFNPFUIFUGPDVTQVOUXPSEFOWPPSBMMFTQFMFSTJOEF[FTFDUPS 7BOVJUEF[FPQFOJOOPWBUJFDBNQVTLVOOFOXFCPVXFOBBOFFO TPPSUQBSFMTOPFSWBOCFESJKWFOFOLFOOJTJOTUFMMJOHFOJOEF&VSFHJP (FNFFOTDIBQQFMJKLXFSLFO[JKBBOEFWBMPSJTBUJFWBOBMMFCJOOFO IFUOFUXFSLPOUXJLLFMEFLFOOJT%BBSNFFEJFOFOXFOJFUBMMFFO FFOFDPOPNJTDICFMBOH8FCJFEFOWPPSBMPPLXFMMOFTTBBOFFO TBNFOMFWJOHEJFWPPSEJUBMMFTCFUBBMUµ
D; M JM ;HA ;H J? A D C ;J
;9D?dij_jkjIebWh_i
7hYki>e][iY^eebPkoZ IebWh7YWZ[co
M;HAJI7C;D 77DHK?CJ;C;J
8hWXWdji[Edjm_aa[b_d]i# cWWjiY^Wff_`;d[h]o>_bbi M_`alWdceh][d
A ;H ?D= M : ;J ;? D FB ?D JE ; C
M;HAJI7C;D77D
?DD;JM;HA C;JH:
78D7che;khef[i[ ?dl[ij[h_d]i8Wda?D= HWXeXWda
;D ;D 7C : I >; AJ ;H ;H L M JE ; C
;D D C J; 7 I ;D AJ C; ;H =; M J ; C
M;HAJI7C;D C;J?D:KIJH?;
/JFVXF&OFSHJF
7lWdj_i
7WY^[d8[[a >[[hb[dA[hahWZ[ FWhaijWZB_cXkh]I_jjWhZ# =[b[[dIj[_dIY^_cc[hj L[dbe
;Yedec_iY^[PWa[d D[j^[hbWdZi<eh[_]d?dl[ij# c[dj7][dYoDehZH^[_d M[ij\Wb[dFhel_dY_[ B_cXkh]LHEC
;d[h]_[XWkWkp[hJ[Y^deYeWj_d] ?89IebWhEJ8H_cWiIY^[kj[d IebWhIc_jIebbWdZIebWh#:[bjW IebWhCeZkb[iB_cXkh]J[cfh[ii J^[IebWh9[bb9ecfWdoJ^[ I_b_YedC_d[
-*0'BDUJFGNFU/JFVXF&OFSHJF
ES(1 1BVM 8ZFST NBOBHFS&$/;POOFFOFSHJF
-*0'XFSLUWPPSXBBSEFOTDIFQQFOEFOCFESJKGTHFSJDIU BBOEFPOUXJLLFMJOHWBOEF/JFVXF&OFSHJFTFDUPS JO-JNCVSH)JFSCFOFEFO[JFUVFFOTDIFNBUJTDIF WPPSTUFMMJOHWBOEF-*0'CFUSPLLFOIFJE CJKEJUTQFFSQVOU $POUBDU-*0'EST%SJFT-PEFXJKLT QSPKFDUMFJEFS/JFVXF&OFSHJF
XPSEUKBBSWBOEFXBBSIFJE WPPSOJFVXFFOFSHJF
-JNCVSHXJMFFOTVCTUBOUJqMFSPMTQFMFOPQIFUHFCJFEWBOOJFVXF FOFSHJF"BOBNCJUJFFOESBBHWMBLPOUCSFFLUIFUEFSFHJPOJFU HFUVJHFEFHSPUFCFMBOHTUFMMJOHWBOLFOOJTJOTUJUVUFO PWFSIFEFO FOCFESJKGTMFWFOWPPSFFOTPMBSNFFUJOHJONBBSUPQ4DJFODF BOE#VTJOFTT1BSL"WBOUJT7BO385)"BDIFOUPU*.&$-FVWFO
FO&$/1FUUFO WBO"SJTFUPU4DIFVUFO 4PMMBOEFO54.FOWBO 4UBEU"BDIFOUPU)FFSMFO 1BSLTUBE 1SPWJODJF-JNCVSHFO-*0' WJOEUVJUXJTTFMJOHWBOJEFFqOQMBBUTFOXPSEFOBDUJWJUFJUFO BGHFTUFNE.BBSFFOPQMPTTJOHWPPSIFUBMMFTCFQBMFOEF¾OBO DJFSJOHTWSBBHTUVLJTFSOPHOJFU
;POOJHFWPPSVJU[JDIUFOPQMBOHFUFSNJKO ´0PLEF[POOFFOFSHJFTFDUPSIFFGUFFOCJK[POEFSMBTUJHKBBS BDIUFSEFSVH5PDIJTPOEBOLTEFDSJTJTJOOPHFFO CFTDIFJEFOHSPFJHFSFBMJTFFSE*FEFSFFOJTIFUFSPWFSFFOTEBUEF MBOHFUFSNJKOWPPSVJU[JDIUFOWPPS[POOFFOFSHJFVJUTUFLFOE[JKO ;FLFSJOEF[FSFHJP XBUCMJKLUVJUEJWFSTFTUBSUFSTJOJUJBUJFWFO [PBMT WBO4PMBS.PEVMFT-JNCVSH0NEFDPODVSSFOUJFIFUIPPGEUFLVOOFO CJFEFO JTJOOPWBUJFWBOHSPPUCFMBOH&$/POEFSTUFVOUEF[FNFU FFOFJHFOWFTUJHJOHPQ"WBOUJT JOHFSJDIUWPMHFOTEFXFOTFO WBOIFUCFESJKGTMFWFOµ
4UBSUFST
EST&5+ &SJL +PPTUFO BMHFNFFOEJSFDUFVS"SJPO*OUFSOBUJPOBM
+FNPFUFFOPOHFNBL [rFOPNIFUPQUFMPTTFO ´*LIFCBMUJKEPOEFSOFNFSXJMMFO XPSEFO"MTLJOEUFLFOEFJLBM PSHBOPHSBNNFOXBBSJOJLBMMF GBNJMJFMFEFOFFOQMBBUTHBG &ONF[FMGCPWFOBBO[FUUF5PFO &ONF[FMGCPWFOBBO[FUUF5PFO JLJOEFNFEJTDIFXFSFMEBMEJFPOHFNBLLFMJKLFXFSL[BBNIFEFO[BH JLJOEFNFEJTDIFXFSFMEBMEJFPOHFNBLLFMJKLFXFSL[BBNIFEFO[BH EBDIUJLEgUXPSEUNJKOQSPEVDUIFUPQMPTTFOWBOPOHFNBLLFOJOEF [PSH;PPOUTUPOEFOPO[F&BTZTMJEFPNTUFVOLPVTFOFFOWPVEJHBBO [PSH;PPOUTUPOEFOPO[F&BTZTMJEFPNTUFVOLPVTFOFFOWPVEJHBBO UFUSFLLFOFOPO[F4XBTI IFUXBTIBOEKFNFU[FFQ&FOBBOHFCPSFO ESJWF FFOHBUJOEFNBSLUFODSFBUJFGEFOLFO EBU[JKOEF JOHSFEJqOUFOWPPSFFOTVDDFTWPMMFPOEFSOFNJOH AWc[hlWdAeef^WdZ[b ;PHBBUEBUFO[PHJOHEBUPPLNFU @ed][8[Zh_`l[dIeY_j[_j "SJPO*OUFSOBUJPOBMµ
-*0'BDUJFGNFU4UBSUFST -*0'XFSLUWPPSXBBSEFOTDIFQQFOEFOCFESJKGTHFSJDIU BBOEFPOUXJLLFMJOHWBOEF4UBSUFSTTFDUPSJO-JNCVSH )JFSCFOFEFO[JFUVFFOTDIFNBUJTDIFWPPSTUFMMJOHWBO EF-*0'CFUSPLLFOIFJECJKEJUTQFFSQVOU $POUBDU-*0'EST4UFWFO(PFUTUPVXFST QSPKFDUMFJEFS4UBSUFST
EF#Pk_Z
IS ACTIEF IN NETWERKEN VAN
SU HE BS LP ID T B IE IJ VA N
Iodj[diAWc[hlWdAee# f^WdZ[b>IPkoZ<edjoi KC9^[c[bej
Jef>_bbFWYaF^WhcW9[bb IebbWdZIebWh
E
RD
UI
Q AC
ONDERSTEUNT INNOVATIE BIJ
WERKT SAMEN MET
-
FS IJ DR E B IN T P/ N O U N TE TE RS IM DE RU
FI
BEIDT RISICOKAPITAAL VIA
NA
N
O
NC
;ijh[bbWIWjL[dj[Y^ BWo[hDWj_ed
IE
RT
ST AR
TE
RS
8_]]b[Jeoi:WYebj Ceigk_jDeM_`B_cXkh] L[dj[Y^Jef>_bbFWYa ;ijh[bbWIWjBWo[hDWj_ed
B?E<8ki_d[ii 9[dj[hi8_efWhjd[h9[dj[h
& &E 4UFJKO
E RE
NBOBHJOHEJSFDUPS5PQ)JMM1BDL
4MJNJO[FUUFOPQLMBOUXFOT PNUFPOEFSTDIFJEFO ´%FUPUBMFWSBBHOBBS[VJWFMJOEF&VSPQFTFNBSLUOFFNUOJFU UPF8BUXFMHSPFJU JTEFWSBBHOBBSWFSTDIJMMFOEFTPPSUFO QSPEVDUFO/BNFOXFWPPSIFFOHFOPFHFONFUFFOLFV[FVJU[FT [VJWFMWBSJBOUFO OVIFCKFBMNFFSEBOIPOEFSEWFSTDIJMMFOEF
TPPSUFO&OEJFNPFUFOBMMFNBBMJOFFOFJHFOWFSQBLLJOHXPSEFO HFHPUFO%JFHSPFJJOEFNBSLUJTPPLPO[FHSPFJ"MTOJFVXF QSPEVDFOUWBO[VJWFMLBSUPOOFONJLLFOXJKPQEFLMFJOFSFTFSJFT WBONFUOBNFQSJWBUFMBCFMTJO/PPSEXFTU&VSPQBµ
J[Y^ijWhjFh[i[[Z B?E<IjWhj[hi\edZiD[Z[hcWWi L[djkh[iB_cXkh]L[djkh[i J[Y^deijWhi
-*0'EJFOTUWFSMFOJOH5PQ)JMM1BDL
7FTUJHJOH POEFSTUFVOJOHJOMPDBUJFLFV[F FOWFTUJHJOHTQSPDFT
'JOBODJFSJOH -*0'1BSUJDJQBUJFGPOET
7FSTMBHWBOEFEJSFDUJF1BSUJDJQBUJFT
.FUEFIFGCPPNGVODUJFWBOIFU -*0'WFSNPHFOEFDSJTJTEPPS ´*OIFCCFOXJK NJMKPFOFVSPSJTJDPESBHFOELBQJUBBMWFSTUSFLUBBO -JNCVSHTFCFESJKWFO&FOSFDPSE&OEBUIFFGUBMMFTUFNBLFONFUEFVJU[POEFSMJKLF DSJTJTTJUVBUJF8F[JKOJOXF[FOHF[POEFFOQFSTQFDUJFGSJKLFCFESJKWFOCJKHFTQSPOHFO .BBSOJFUBMTMBBUTUFTUSPIBMN%PPSFYUSBUFJOWFTUFSFO WFFMBMTBNFONFU[JUUFOEF BBOEFFMIPVEFST IFCCFOXFIFUWPPSCBOLJFSTHFNBLLFMJKLFSHFNBBLUPNNFU LSFEJFUPWFSEFCSVHUFLPNFO µBMEVT.BVSJDF8JKUT IPPGE1BSUJDJQBUJFTBJ ´8FIFCCFOIFUWFSNPHFOWBO-*0'CFOVUBMTIFGCPPNPN CFMBOHSJKLF-JNCVSHTFCFESJKWFOEFDSJTJTEPPSUFIFMQFO.FU BBOUPPOCBBSQFSTQFDUJFGFOJOEFWFSXBDIUJOHEBU BMTEFFDP OPNJFXFFSBBOUSFLU EF[FCFESJKWFOTOFM[VMMFOQSP¾UFSFOFO EBUEVTPPLPO[FWBBLTVCTUBOUJqMFJOWFTUFSJOHFOIVOWSVDIUFO [VMMFOBGXFSQFOµ
*OWFTUFSJOHFO
,BQJUBBM JONMOFVSP
#FESJKWFO
(FSFBMJTFFSE
%PFM
.S."+ .BVSJDF 8JKUT IPPGE1BSUJDJQBUJFTBJ
7PMEPFOEFEVSG ´*OIFCCFOXFPO[FQSPQPTJUJFJOEFNBSLUDPNQMFFUHF NBBLUEPPSEFPQSJDIUJOHWBO/FEFSNBBT)JHI5FDI7FOUVSFT %JUGPOETWBO NJMKPFOFVSPWPPS[JFUJOEFNJTTJOHMJOLWBO EFTFFE¾OBODJFSJOHWPPSIJHIUFDITUBSUVQT8FIBEEFOPPL BMEFQSFTFFE¾OBODJFSJOHWJBFFOBDIUFSHFTUFMEFMFOJOHVJU IFU5FDITUBSUQSPKFDU8FIBEEFOBMEFWFSWPMHQBSUJDJQBUJFT FOLSFEJFUFOVJUPOTFJHFO1BSUJDJQBUJFGPOETFOVJUHFMJFFSEF GPOETFO[PBMT-JNCVSH7FOUVSFTFO5FDIOPTUBST/VLVOOFO XFFDIUFSBMMFIJHIUFDITFDUPSFOBM¾OBODJFSFOJOFFOTUBEJVN XBBSJOBOEFSF¾OBODJFSTEBUOPHOJFULVOOFO.FUFFOTFFE ¾OBODJFSJOHUPUFFOIBMGNJMKPFOFVSPLBO/FEFSNBBTLPTUFO CFTUSJKEFOEJFKVJTUJOEF[FSJTJDPWPMMFTFDUPSFONFFTUBMWFSWwwS EFCBBUVJUHBBO#JKFFOHSPUFSF¾OBODJFSJOHTCFIPFGUFLBO WFSWPMHFOTFFOCFSPFQXPSEFOHFEBBOPQPO[FUXFFEFSPOEF GPOETFO FWFOUVFFMHFWPMHEEPPSTZOEJDFSJOHNFUEFSEFO %PPSEF[FVJUCSFJEJOHNFU/FEFSNBBTWFSXBDIUFOXFBMT-*0' TUBSUFOEFCFESJKWFOHFEVSFOEFEFFFSTUFWJKGMFWFOTKBSFONFU SJTJDPESBHFOEWFSNPHFOUFPOEFSTUFVOFO%BUJTFFOCFMBOHSJKLF NJKMQBBMµ
,FOOJTJOUFOTJFWFTUBSUFST ´)FUQSFTFFEQSPKFDU5FDITUBSUCMFFGJOPOEBOLTEF DSJTJTPQLPFST"BOIFUFJOEWBOIFUWFSTMBHKBBSLPOEFOXF EFFBDIUFSHFTUFMEFMFOJOHWBONBYJNBBMEVJ[FOEFVSP WFSTUSFLLFOBBOFFOPOEFSOFNFSJOTQF)FUHBBUIJFSBMUJKE PWFSSJTJDPWPMMFJOJUJBUJFWFOJOEF*$5 JOUFSOFUTFDUPS DIFNJFFO MJGFTDJFODFT %FLSFEJFUFO[JKONFFTUBMOPEJHWPPSFFOIBBMCBBSIFJETTUVEJF EFCPVXWBOFFOQSPUPUZQFPGWPPSIFUPQ[FUUFOWBOFFO QSPEVDUJFBQQBSBBUPNFFOOJFVXFPGFFOBMEPPSPOUXJLLFMEF IJHIUFDIWJOEJOHPQEFNBSLUUFCSFOHFO%F[FLFOOJTJOUFO TJFWFTUBSUFSTEPFOJOFFOMBUFSTUBEJVNWFFMBMFFOCFSPFQPQ IFU-*0'4UBSUFSTGPOETµ
/JFVXFDPNNJUNFOUT NMO
"MG)PMEJOH $SPTTMJOF
$FOUJQFEFT#FIFFS &MFLUPS*OUFSOBUJPOBM.FEJB &TJHNB 'PSUJNFEJY *OBMGB3PPG4ZTUFNT(SPVQ -JNCVSHTF)FSTUSVDUVSFSJOHTNJK #FESJKWFOUFSSFJOFO .(( /FEJOTDP 5J(FOJY 5PQ)JMM1BDL
1MBBUT
#FMBOH4FDUPS
-BOEHSBBG )FFSMFO 4VTUFSFO )FFSMFO /VUI 7FOSBZ .BBTUSJDIU
4ZTUFNT 0WFSJHF 0WFSJHF 4ZTUFNT )FBMUIDBSF 4ZTUFNT 0WFSJHF
5FHFMFO 7FOMP 4JUUBSE(FMFFO 4JUUBSE(FMFFO
4ZTUFNT 4ZTUFNT )FBMUIDBSF 4ZTUFNT
6JUCSFJEJOHFO NMO
1MBBUT
#FMBOH4FDUPS
"ENFTZ #BLFQMVT 'SFF[JUU (BJBQBSL .FDIBOJTDIF*OEVTUSJF)BCFUT ,*44&OHJOFFSJOH .BHOBNFEJDT .6CJP1SPEVDUT 1BZEVUDI 1PMZTDPQF1PMZNFST 1SPUPNBUJPO 7FOOF&MFDUSPOJDT
*UUFSWPPSU 7FOMP *UUFSWPPSU ,FSLSBEF /VUI &DIU 4JUUBSE(FMFFO .BBTUSJDIU )FFSMFO 4JUUBSE(FMFFO 4JUUBSE(FMFFO #FFL
/JFVXFTUBSUFST NMO
1MBBUT
#FMBOH4FDUPS
#JHHMF5PZT %BDPMU /PSUIFSO&VSPQF
&TUSFMMB4BU 'BCQVMPVT -BZFSOBUJPO#FWFSBHF4PMVUJPOT .PTRVJU/P 4PMBS"DBEFNZ 7FOUFDI7FOMP 8JK-JNCVSH
.BBTUSJDIU .BBTUSJDIU .BBTUSJDIU .BBTUSJDIU .BBTUSJDIU 3PFSNPOE )FFSMFO 7FOMP .BBTUSJDIU
1MBBUT
#FMBOH4FDUPS
7FOSBZ .PMFOIPFL (VMQFO )FFSMFO &DIU .BBTUSJDIU .BBTUSJDIU .BBTUSJDIU
1MBBUT
#FMBOH4FDUPS
)PSTUBE.BBT
4ZTUFNT "HSP'PPE "HSP'PPE -FJTVSF 4ZTUFNT 4ZTUFNT )FBMUIDBSF )FBMUIDBSF 4ZTUFNT .BUFSJBMT 4ZTUFNT 4ZTUFNT
4ZTUFNT 4ZTUFNT 4ZTUFNT )FBMUIDBSF 4ZTUFNT 0WFSJHF 4ZTUFNT "HSP'PPE 4ZTUFNT
%FTJOWFTUFSJOHFO #FMBOHWFSLPDIU BBOBBOEFFMIPVEFST %BUBDMJQ 'PSUFJR 'PSUJNFEJY
-FOJOHBGHFMPTU
'BJMMJTTFNFOU
5FDIOPNFE &OHJOFFSJOH
$FO/ $.'(SPVQ -PH0O 1SP¿FYFT
4BNFOTUFMMJOHQBSUJDJQBUJFQPSUGPMJP BBOUBMMFO
/BBSPOEFSOFNJOHTGBTF
4UBSUFS #FTUBBOEFYQBOTJF .#0.#*0QWPMHJOH
/BBSTFDUPSFO
)FBMUIDBSF 4ZTUFNT .BUFSJBMT &OFSHZ (SFFOQPSU -FJTVSF (FOFSJFL
#FUSPLLFOIFJE-*0'JOKBSFO
6JUCSFJEJOHFOTUBSUFST NMO
"EWJFTCVSFBV,PPMFO "OUIPOJF,PPMFO(MB[FOJFST #JPNFUSJTDI$FOUSVN $P&VS *TFB(SPVQ 1IBSNB$FMM 4QBN&YQFSUT 5SFDUJT
0WFSJHF 4ZTUFNT )FBMUIDBSF )FBMUIDBSF 4ZTUFNT )FBMUIDBSF 4ZTUFNT 4ZTUFNT
*OOPWBUJFMFOJOHFO NMO
&YDFMMFODF'JTI
"HSP'PPE
"DIUFSHFTUFMEFMFOJOH
7FSTMBHWBOEFEJSFDUJF0OUXJLLFMJOH*OOPWBUJF
*OOPWBUJFJT´UIFXBZUPHPµFO EBUCFTFGMFFGUCJKEFPOEFSOFNFS ´8JKLVOOFOHFMVLLJHWBTUTUFMMFOEBUFFOHSPPUEFFMWBOEF-JNCVSHTFPOEFSOFNFST CFTFGUEBUJOOPWBUJF´UIFXBZUPHPµJT0NVJUEFDSJTJTUFLPNFO NBBSPPLPNFFO UPFLPNTUUFIFCCFOOBEFDSJTJT+FNPFUCMJKWFOJOWFTUFSFOFOEBUEJUCFTFGMFFGU CMJKLU FSVJUEBU-JNCVSHTFPOEFSOFNFSTTBNFONFU-*0'JOWPPSSVJNNJMKPFOFVSP BBOJOOPWBUJFQSPKFDUFOIFCCFOPQHF[FU&OEBBSJTCJKOBNJMKPFOFVSPTVCTJEJF BBOUPFHFLFOE)JFSEPPS[JUUFOXJKPOEBOLTEFDSJTJTFOFFOCFIPPSMJKLPQFSBUJPOFMF ESVLUPDIPQIFUQFJMWBOPO[FBNCJUJFT%FCFUSPLLFOPOEFSOFNFSTWFSEJFOFOIVMEF IJFSWPPSµ [PTUFMU#FSUEF8JU IPPGE0OUXJLLFMJOH*OOPWBUJF &YUSBJNQVMTFO ´0NEBUQFJMUFLVOOFOWBTUIPVEFO IFCCFOXFPPLFOLFMF OJFVXFJOTUSVNFOUFOPOUXJLLFME)FUNJOJTUFSJFWBO&DPOPNJTDIF ;BLFOWFS[PDIUPOTFFOFYUSBJNQVMTUFHFWFOBBOPOUXJLLFMJOH WBOHSFOTPWFSTDISJKEFOEFJOOPWBUJFTJOEF&VSFHJP.BBT3JKOFO JOEFHSFOTSFHJPNFU%VJUTMBOE%FUPFLFOOJOHFOWBO*OUFSSFH TVCTJEJFTBBOEF[FSFHJPµTCMFWFOOBNFMJKLBDIUFS8FIFCCFO EF[FIBOETDIPFOPQHFQBLU*OEF&VSFHJP.BBT3JKOIFCCFO XJKOVEFNPHFMJKLIFJEHFTDIBQFOPNUPUFONFUNFEJP NJOTUFOTUXFFJOOPWBUJFQSPKFDUFOWBOUFONJOTUFNJMKPFOFVSP
*S) #FSU EF8JU IPPGE0OUXJLLFMJOH*OOPWBUJF
UFPOUXJLLFMFO4BNFONFUEFDPMMFHBµTWBOPOUXJLLFMJOHTNBBU TDIBQQJKFO/0.FO0PTU/7LVOOFOXFJOEFHSFOTSFHJPNFU %VJUTMBOEPWFSEF[FMGEFQFSJPEFNJOJNBBMESJFQSPKFDUFOPQ[FUUFO WBOUFONJOTUF NJMKPFOFVSP
4VDDFTWPMMFTVCTJEJF *OEFBGHFMPQFOKBSFOIFCCFOXFNFUTVDDFTCFESJKWFOCJKIVO JOOPWBUJFLVOOFOPOEFSTUFVOFOEPPSNJEEFMWBOTVCTJEJFVJU EF#FESJKGTHFSJDIUF3FHFMJOHFOWBOIFU01;VJEQSPHSBNNB &OXFMNFU[wWFFMTVDDFTEBUEFSFHFMJOHFOQFSTFQUFNCFS [JKOHFTMPUFO8JKIPQFOEBUEJUUJKEFMJKLJT NBBSIFU[PVJO XFMFFOTEF¾OJUJFGBGHFMPQFOLVOOFO[JKO0NUPDIOPHJOOPWBUJF JNQVMTFOUFLVOOFOCMJKWFOHFWFO IFCCFOXFBMTBMUFSOBUJFG CJKWPPSCFFMEPO[FFJHFOJOOPWBUJFMFOJOHOJFVXMFWFOJOHFCMB[FO *OIFCCFOXFUXFFJOOPWBUJFMFOJOHFOUPFHFLFOEµ
"OUJDZDMJTDIJOOPWFSFO ´%PPSBOUJDZDMJTDIUFJOWFTUFSFOJOJOOPWBUJFT IFCCFOPOHFWFFS [FTUJH-JNCVSHTFPOEFSOFNJOHFOCJKHFESBHFOBBOIPPHJOOPWB UJFWFPOUXJLLFMJOHFOJOFMLWBOEFWJKGFDPOPNJTDIFTFDUPSFOEJF -*0'BMTTQFFSQVOUCFTDIPVXU)FBMUIDBSF )JHI5FDI4ZTUFNT .BUFSJBMT "HSP'PPEFO&OFSHZ.BBSPPLXBSFOXJKBDUJFGJO EFDMVTUFSFODBNQVTPOUXJLLFMJOHJOEF[FTFDUPSFO%JUWFFMBM JOHPFEFTBNFOXFSLJOHNFULFOOJTFOPOEFSXJKTJOTUFMMJOHFO HFNFFOUFO QSPWJODJF NJOJTUFSJFFOCPWFOBMCFESJKWFO 7PPSTVCTUBOUJqMFTUBQQFOWPPSVJUJOEFTFDUPS&OFSHZ WPPSBM PQIFUWMBLWBO[POOFFOFSHJF XPSEUFFODSVDJBBMKBBSµ
4UBSUFSTNFUEVSG ´4BNFONFUPO[FDPMMFHBµTWBO1BSUJDJQBUJFT IFCCFOXFJO IPPHJOOPWBUJFWFTUBSUFSTPQXFHLVOOFOIFMQFO#JKWPPSCFFME &TUSFMMB4BUJO.BBTUSJDIU EBUFFOXFSFMEXJKETBUFMMJFUDPOUSPMF TZTUFFNPOUXJLLFMEFWPPS[XBSFWPFSUVJHFOJOEFEBHNJKOCPVX .BBSPPL7FOUFDIJO7FOMP NFU[JKOFFOWPVEJHFOUFHFMJKL EPFMUSFGGFOEHFMFJEJOHTZTUFFNWPPSUPNBUFOQMBOUFOEF7FOUP NBBUIBBL0G'"#1VMPVTJO.BBTUSJDIU EBUJTHFTUBSUNFUIFU POUXJLLFMFOFOQSPEVDFSFOWBO[FFSTOFMMFEJBHOPTUJTDIFUFTUT CJKWPPSCFFMEWPPSIBSUJOGBSDUFOµ
*OOPWBUJF3FHFMJOH JOEJWJEVFFM "ENFTZ#7 *UUFSWPPSU "&%4PMVUJPOT#7 4USBNQSPZ #BTJD1IBSNB5FDIOPMPHJFT#7 (FMFFO #PNBDPO#7 8FFSU $IFNUSJY#7 (FMFFO $JSDMFTPGUXBSF(SPVQ 4JUUBSE %PGSB#7 )PSTU &TUSFMMB4BU#7 .BBTUSJDIU '"#1VMPVT#7 .BBTUSJDIU )ZESPGPSN#FIFFS#7 &DIU *OOPWBUFDI)PMEJOH#7 .BBTUSJDIU *OUIFS#7 7FOSBZ +BMFNB#7 3FVWFS
-BZFS/BUJPO 8FFSU .JMJFV4FSWJDF;VJE#7 .BBTCSBDIU .POUFTRVJFV,MFZOFO .BBTUSJDIU 1FUJFU"DDPVOUFO#FMBTUJOHBEW .BBTUSJDIU 3PCP1BQFS#7 .BBTUSJDIU 4NJUT%FSLT$IBNQJHOPOT#7 )PSTU 5IPNBT3FHPVU*OU#7 .BBTUSJDIU 5SFOUP4QFDJBM&RVJQNFOU3PCPUJDT 4JUUBSE 5SFWSPO%FWFMPQNFOU#7 )PFOTCSPFL
7FOUFDICW 7FOMP
POUXJLLFMJOHWBO
Ontwikkelde en goedgekeurde projecten € 2.238.116 4%
JOMJOFDPMPSJNFUFS D PODFQUFOWBO CFESJKGT IVMQNJEEFMFO UPFEJFOJOHTWPSNFONFEJDJKOFO NBDIJOFWPPSNBDIJOBBM IFSCFTUSBUFO 1SPUSJY NJDSPSFBDUPSTZTUFFN TPGUXBSFQMBUGPSNQVCMJFLFTFDUPS GPPEQSPDFTTJOHJOTUBMMBUJFT TBUFMMJFUDPOUSPMFWPPS[XBSF WPFSUVJHFO IBSUJOGBSDUTOFMUFTU OJFVXFWPSNFOWBO IZESPWPSNCFXFSLJOHTUFDIOPMPHJFqO BOBMZTFBQQBSBUVVS MPHJTUJFLTZTUFFN EVVS[BNFQSPEVDUFOFO CJKCFIPSFOEFQSPDFTTFO EJFWPMEPFO BBOEF$SBEMFUP$SBEMFFJTFO DPDLUBJMEJTQFOTFS LVOTUTUPGBGWBMTPSUFFSVOJU SJTJDPNBOBHFNFOUUPPM QFOTJPFOGPOETFO POMJOFBDDPVOUBOUTEJFOTUFO
€ 1.833.599 3% € 340.000 1%
€ 9.244.974 18%
€ 34.739.538 66%
JOOPWBUJFWFUFDIOJFLFOUCW QBQJFSQSPEVDUJF DPNQVUFSHFTUVVSETOJKEFOWBO DIBNQJHOPOT UFMFTDPQJTDIFHFMFJEFST SPCPUDFMWPPSHFBVUPNBUJTFFSE OBCFXFSLFOWBOHSPUFHJFUTUVLLFO JOUFMMJHFOUFUFNQFSBUVVSSFDPSEFS WPPSUSBOTQPSUWBOGBSNBDFVUJTDIF QSPEVDUFO WFSFFOWPVEJHEFUFFMUPOEFSTUFVOJOH
*TPCJPOJDT#7 (FMFFO 1BUIP¾OEFS#7 .BBTUSJDIU
EMS SYSTEMS GENERIEK/OVERIG
EMS MATERIALS
EMS ENERGY
3PMBOE0PTUXFHFM(PVETNJE )FFSMFO
E JBHOPTFJOTUSVNFOUPQCBTJTWBO IFSTFOHPMWFO UVSCPKFUFOHJOFWPPS[XFFGWMJFHUVJHFO DPODFQUFOUFSCFWPSEFSJOHNPCJMJUFJU FO[FMGSFE[BBNIFJECMJOEFOFO TMFDIU[JFOEFO CJPUFDIOPMPHJTDIQSPEVDUJFQSPDFT WPPSTNBBLTUPGGFO CBBSNPFEFSIBMTLBOLFSUFTU
%SBMJOF /FEFSXFFSU *$BOF 4JNQFMWFME
HEALTHCARE GREENPORT
,FOOJTDIFRVFT
*OOPWBUJF3FHFMJOH TBNFOXFSLJOHTWFSCBOE POUXJLLFMJOHWBO #SBJO.BSLFS#7 #VDIUFO
€ 4.197.835 8%
P OUXJLLFMJOH4IPDL4XJOH7FFS LFOOJTCSPOGB#BVFS8BMTFS ,FSOUFO %
(.)1SPEVDUT#7 )PFOTCSPFL POUXJLLFMJOHMJDIUHFXJDIU CSBOEXFSFOEFEFVSFO LFOOJTCSPO56F &JOEIPWFO .PYCB.FUSFY#7 )FFSMFO QSPEVDUJFQSPDFTPQUJNBMJTBUJF LFOOJTCSPO.BEJUFD&VSPQF#7 8JKDIFO 1SPUPNBUJPO#7 4JUUBSE PQUJNBMJTBUJFQSPDFTUFDIOPMPHJF LFOOJTCSPO"OB1SPD %FMGU 1PMZTDPQF1PMZNFST#7 (FMFFO QSPEVDUPQUJNBMJTBUJF LFOOJTCSPO%4.4PMVUJPOT (FMFFO )BCFUT.FDIBOJTDIF*OEVTUSJF#7 /VUI POUXJLLFMFOUIFSNJTDIF DPBUJOHTQSPDFTTFO LFOOJTCSPO0","EWBODFE$PBUJOH 4PMVUJPOTCW)FFSMFO *OOPWBUJFMFOJOHFO
"EWJFT3FHFMJOH (SFFO1PXFS/FEFSMBOE #FFHEFO %FQSPDP#7 "NTUFOSBEF
POUXJLLFMJOHWBO CVJMEJOHJOUFHSBUFE17 FOFSHJFDPODFQUFO
.VCJP1SPEVDUT#7 .BBTUSJDIU &YDFMMFODF'JTI )PSTU
POUXJLLFMFOFOWFSNBSLUFO WBOBOUJMJDIBNFO PQUJNBMJTFSFOLXFFLQSPDFT TOPFLCBBSTQPPUWJTFOPQTUFMMFO HF[POEIFJETNBOBHFNFOUQSPHSBNNB
*OOPWBUJPO0G¾DFS 1SPPTUFO&MFDUSPOJDT#7 .FJKFM
QSPEVDFOUWBOBDDVMBEFST
#FESJKGTHFSJDIUF3FHFMJOHFOCJOOFO01;VJE IFBMUIDBSF
TZTUFNTNBUFSJBMT
FOFSHZ
HSFFOQPSU
HFOFSJFL
BBOUBMBBOWSBHFO QSPKFDUWPMVNF BBOUBMUPFLFOOJOHFO QSPKFDUWPMVNF TVCTJEJFWPMVNF
UPUBBM
7FSTMBHWBOEFEJSFDUJF*OWFTUFSJOHTCFWPSEFSJOH#VTJOFTT%FWFMPQNFOU
*OXFFSXJMWBOEFFDPOPNJTDIF OFFSHBOHIFFGU-JNCVSHIFUIFFM CFIPPSMJKLHFEBBO ´-*0'XBTJOCFUSPLLFOCJKEFWFTUJHJOHFOVJUCSFJEJOHJO-JNCVSHWBO CVJUFOMBOETFFO/FEFSMBOETFCFESJKWFO%JUSFTVMUFFSUJOPOHFWFFSNJMKPFO FVSPBBOWPPSHFOPNFOJOWFTUFSJOHFOFODJSDBEVJ[FOEBSCFJETQMBBUTFOPQUFSNJKO 7PPSFFODSJTJTKBBSWPPSXBBSOJFUTMFDIU;FLFSOJFUXBOOFFSXFEF[FDJKGFSTBG[FUUFO UFHFOEJFWBO EJFSFTQFDUJFWFMJKLNJMKPFOFOWJFSIPOEFSECFESPFHFO &FOWBOEFNFFTUBBOTQSFLFOEFOJFVXLPNFSTXBT5PQ)JMM1BDL FFOOJFVXF QSPEVDFOUWBO[VJWFMWFSQBLLJOHFOJOSFMBUJFGLMFJOFTFSJFT EJFJO4JUUBSEOFFSTUSFFL &FOBOEFSFUPQQFSXBTCJPUFDINVMUJOBUJPOBM5J(FOJYVJU-FVWFO EJFPQ$IFNFMPU FFOGBCSJFLWPPSDFMQSPEVDUJFHBBUJOSJDIUFOµ+BDRVFT.JLY IPPGE*#%´*OCFJEF HFWBMMFOIFCCFOXFBMT-*0'EPPSEFLSBDIUJHFDPNCJOBUJFWBOPO[FBGEFMJOHFO JOTUSVNFOUFOFOOFUXFSLFOIFUCFESJKGPWFSEFTUSFFQLVOOFOUSFLLFOµ #FXF[FOTUSBUFHJF ´*OEFMPHJTUJFLWJOEUDPOTPMJEBUJFQMBBUT#FESJKWFOCMJKLFOEBO UPDIUFLJF[FOWPPSEFHVOTUJHFMJHHJOHWBO-JNCVSHFOWFSQMBBU TFOIVOBDUJWJUFJUFOIJFSOBBSUPF%FMPHJTUJFLHFMJFFSEFQSPEVDUJF HSPFJUJOPO[FSFHJP&OEBULgOPPL EBOL[JKIFUIPPHXBBSEJHF BBOCPEWBOIPHFSFPQMFJEJOHFO%FEP[FOTDIVJWFSTJOEFTVQQMZ DIBJONBLFOQMBBUTWPPSWBMVFBEEFEMPHJTUJDTWPPSBMJO NFEJTDIFQSPEVDUJFIFFGU-JNCVSHIJFSLBOTFO 6JUPOT*OWFTUPS%FWFMPQNFOUQSPHSBNNB XBBSJOXFKBBSMJKLT CJK[PµOWJKGUJHCVJUFOMBOETFWFTUJHJOHFOTUSBUFHJTDIFHFTQSFL LFOWPFSFO CMJKLUEBUEFSUJHQSPDFOUWBOEFSFMBUJFGLMFJOF JOWFTUFSJOHFOWBOVJUIFU7FSSF0PTUFOWFFMHSPUFSJTHFXPSEFO EBOBBOHFLPOEJHECJKWFTUJHJOH%F[FHSPFJCSJMKBOUKFTCFXJK[FO IFUOVUWBOPO[FTUSBUFHJFEBUKFCFUFSLVOUGPDVTTFOPQUJFO LMFJOFSFEJFEPPSHSPFJFOEBOPQnnOHSPUFµ
+BBSWBOEFXBBSIFJEWPPSOJFVXFFOFSHJF ´7PPSEFLFUFOWBOQSPEVDUJFNJEEFMFOWPPS[POOFFOFSHJFEJF XFJO-JNCVSHBNCJqSFO IFFGUHFFOHSPUFTVDDFTTFO PQHFMFWFSEXPSEUIFUKBBSWBOEFXBBSIFJEWPPSEF[F TFDUPSJO-JNCVSH%FUPUTUBOELPNJOHWBO5IF4JMJDPO.JOFPQ $IFNFMPUWBMUPGTUBBUNFUIFUWJOEFOWBOFFOMFBEJOWFTUPS %FPWFSIFJEIFFGUHBSBOUJFTBGHFHFWFOWPPSIFUGBDJMJUFSFOWBO EFCBODBJSF¾OBODJFSJOH5IF4PMBS$FMM$PNQBOZ FFOOJFVXF [POOFDFMQSPEVDFOU JTOPHCF[JH[JKO¾OBODJFSJOHSPOEUFLSJKHFO %FWFSHVOOJOHBBOWSBBHHBBUWFSEFSPPLXPSEFOQSPFGTFSJFT DFMMFOHFNBBLU*O[BMPPLEF¾OBODJFSJOHWBO&$/EPDIUFS 4PMBSJTPQ"WBOUJTSPOENPFUFOLPNFO;POOFDFMNPEVMFCPVXFS 4PMBS.PEVMFT-JNCVSHTUBSUJOIFUWPPSKBBSWBO
%F4PMBS"DBEFNZIFFGUJOOPHOJFUWPMMFEJHLVOOFO GVODUJPOFSFO%FBNCJUJFJOEFSFHJPCMJKGUEFQSPEVDUJFNJEEF MFOJOEVTUSJFWPPS[POOFFOFSHJFNPFUIJFSLPNFO%JFJTHPFE WPPSIPOEFSEFOCBOFOµ
*OH+. +BDRVFT .JLY IPPGE*OWFTUFSJOHTCFWPSEFSJOH#VTJOFTT%FWFMPQNFOU
#FESJKG
)FSLPNTU
7FTUJHJOHTQMBBUT
4FDUPS
4DPQF
"&-4 $FOUVSJPO8IFFMT $VTUPN$POOFDU )BJUJNB7BMWF ,BOH%F9JO&VSPQF ,SHFS#MFOEJOH ,7&$PNQPTJUFT(SPVQ -JEM/FEFSMBOE 4PMBS"DBEFNZ 4USZLFS 5IFDVT5FDIOPMPHZ 5J(FOJY 5PQ)JMM1BDL 7JFX1MVT
/FEFSMBOE $IJOB /FEFSMBOE 5BJXBO $IJOB %VJUTMBOE /FEFSMBOE %VJUTMBOE /FEFSMBOE 74 5BJXBO #FMHJq /FEFSMBOE 74
.BBTUSJDIU"JSQPSU 7FOMP .BBTUSJDIU 7FOMP #PSO 3PFSNPOE .BBTUSJDIU"JSQPSU 8FFSU )FFSMFO 7FOMP 7FOMP (FMFFO 4JUUBSE 7FOMP
"FSPTQBDF "VUPNPUJWF $POUBDU$FOUFS 4ZTUFNT $IFNJF 'PPE "FSPTQBDF 3FUBJM ;POOFFOFSHJF -JGF4DJFODFT *$5 -JGF4DJFODFT 4ZTUFNT *$5
WFTUJHJOH WFTUJHJOH WFTUJHJOH WFTUJHJOH WFTUJHJOH WFTUJHJOH WFTUJHJOH WFTUJHJOH WFTUJHJOH WFTUJHJOH WFTUJHJOH WFTUJHJOH WFTUJHJOH WFTUJHJOH
'MFYUSPOJD-PHJTUJDT (BJB1BSL .JUTVCJTIJ.PUPS&VSPQF /PSETPO 7JTUBQSJOU
4JOHBQPSF /FEFSMBOE +BQBO 74 74
7FOSBZ ,FSLSBEF #PSO .BBTUSJDIU 7FOMP
0G¾DFNBDIJOFT -FJTVSF "VUPNPUJWF 4ZTUFNT (SB¾NFEJB
VJUCSFJEJOH VJUCSFJEJOH VJUCSFJEJOH VJUCSFJEJOH VJUCSFJEJOH
Top Hill k Pac Aantal buitenlandse vestigingen in Limburg naar land van herkomst 160 140 120 100 80 60
144
40
105
82
20
37
35
32
12
28 Overig Europa
Overig wereld
Taiwan
Scandinavië
Japan
Frankrijk
Duitsland
Verenigde Staten
7FSTMBHWBOEFEJSFDUJF#FESJKWFOUFSSFJOFO
)FSTUSVDUVSFSJOHWBOCFESJKWFO XPSEUOVJOUFHSBBMBBOHFQBLU %BUIFMQUSVJNUFTDIFQQFOWPPS POEFSOFNFO ´*OIFCCFOXFFFOWBOEFWJKGMBOEFMJKLF/PPSEBOVTQJMPUTCJOOFOHFIBBME %BUCFUFLFOUEBUXFEFIFSTUSVDUVSFSJOHWBOCFESJKWFOUFSSFJOFOJO1BSLTUBELVOOFO HBBOVJUWPFSFO%BBSOBBTUIFCCFOEF1SPWJODJFFO-*0'TBNFOEF-JNCVSHTF )FSTUSVDUVSFSJOHTNBBUTDIBQQJKWPPS#FESJKWFOUFSSFJOFOPQHFSJDIU%F[F-)#LSJKHU FFOLBQJUBBMWBOWPPSMPQJH NJMKPFOFVSP)JFSNFFNBLFOXFFFOEPPSCSBBL JOIFUPQLOBQQFOWBOWFSPVEFSEFCFESJKWFOUFSSFJOFOµ"BOIFUXPPSEJT3PCWBO .JEEFO IPPGE#FESJKWFOUFSSFJOFO 1JMPU1BSLTUBE
%VVS[BBNWFTUJHJOHTLMJNBBU
´.FUFFOJOIBBMTMBHNPFUFOXFJOEFLPNFOEFKBSFOJO/FEFSMBOE JOWFTUFSFOJOIFUPQLOBQQFOWBOWFSPVEFSEFCFESJKWFOUFSSFJOFO %BUWFSHUSVJNNJMKBSEFVSP&OIJFSCJKJTSFHJPOBMFTBNFO XFSLJOHFOTBNFOXFSLJOHNFUNBSLUQBSUJKFOWPMHFOTEF DPNNJTTJF/PPSEBOVTIFUTMFVUFMXPPSE0N[PTOFMNPHFMJKL EVJEFMJKLUFLSJKHFOPGEJUBEWJFTLBOTMBHFOIFFGUIFULBCJOFUJO WJKGMBOEFMJKLFQJMPUQSPKFDUFOBBOHFXF[FO&OnnOEBBSWBO JT1BSLTUBEHFXPSEFO)JFSMJHUFFOTUFWJHFIFSTUSVDUVSFSJOHT PQHBWFXBBSWPPSBMFFOPSHBOJTBUJFCFTUBBUJOEFWPSNWBO #FESJKWFOUFSSFJONBOBHFNFOU1BSLTUBE0PLJTFSBMWPMPQTQSBLF WBOSFHJPOBMFTBNFOXFSLJOH#PWFOEJFO[JFOXFJO1BSLTUBE BMTFFOWBOEFFFSTUFSFHJPµTJO/FEFSMBOEEFHFWPMHFOWBO WFSHSJK[JOHFOLSJNQ7FSEJFONPEFMMFO EJFFMEFSTWPPSEFIBOE MJHHFO MJKLFOIJFSEVTPQWPPSIBOENJOEFSWBOUPFQBTTJOH #JKVJUTUFLEVTFFOSFHJPWPPSFFOMFFS[BNFQJMPU"MT-*0'FO BMT-)#JOPQSJDIUJOHIFCCFOXFEFUPUTUBOELPNJOHWBOEF QJMPUHFTUJNVMFFSEFOHFDPzSEJOFFSE0O[FWFSXBDIUJOHJTEBU EFQJMPUPPLOPHFFOTFOLFMFJOUFSFTTBOUFJOWFTUFSJOHTQSPKFDUFO PQMFWFSUµ
´1SJWBUFLBWFMTPQCFESJKWFOUFSSFJOFOCMJKWFOOJFUMBOHFSCVJUFO TDIPU;PLVOOFOXFNFU-)#QPTJUJFTJOOFNFOWPPSJOUFHSBMF IFSPOUXJLLFMJOH%JUWFSCFUFSUIFUWFTUJHJOHTLMJNBBUWPPSPOEFS OFNFST%BUXFEFUFSSFJOFOEBBSOBBTUPPLOPHNPPJLVOOFO
-)# ´)BMGEFDFNCFSJTPG¾DJFFMEF-JNCVSHTF)FSTUSVDUVSFSJOHT NBBUTDIBQQJKWPPS#FESJKWFOUFSSFJOFO#7 -)# PQHFSJDIU %FBDUJWJUFJUFOXBSFOBMFFSEFSHFTUBSU%FUXFFBBOEFFMIPVEFST QSPWJODJF-JNCVSHWPPSUXFFEFSEFFO-*0'WPPSFFOEFSEF IFCCFOTBNFONJMKPFOFVSPCFTDIJLCBBSHFTUFMEWPPSEF[F KPJOUWFOUVSF)FU3JKLEPFUIJFSPNUFCFHJOOFOOPHFFOT NJMKPFOFVSPCJK%FBNCJUJFT[JKOIPPHJONPFUFO XFWBOEFIFDUBSFFSOTUJHWFSPVEFSEFFOEJTGVODUJPOFMF CFESJKWFOUFSSFJOFOIFDUBSFIFCCFOHFIFSTUSVDUVSFFSE ;PWFSXBDIUEF1SPWJODJFIBBSBBOEFFMWBONJMKPFOFVSPOPH UFWFSESJFWPVEJHFO)FUJTNPPJEBUXF1BSLTUBEBMT/PPSEBOVT QJMPUOVBMPQEFBHFOEBIFCCFO.BBSPPLJOEFSFHJP7FOMP HBBOXFNFUQSJPSJUFJUBBOEFTMBHµ
*OH33 3PC WBO.JEEFO IPPGE#FESJKWFOUFSSFJOFO
NBLFO JTNFFHFOPNFO7JBQBSLNBOBHFNFOUNPFUFOXFXBLFO PWFSEFLXBMJUFJUWBOFFOPQHFLOBQUCFESJKWFOUFSSFJO .FU-)#LVOOFOXFPPLSJTJDPESBHFOEQBSUJDJQFSFO;PQSPCFSFO XFPOFWFOSFEJHIPHFSJTJDPµTWPPSQSJWBUFQBSUJKFOXFHUFOFNFO %JUNPFUMFJEFOUPU¾OBODJqMFQBSUJDJQBUJFWBOBMMFCFUSPLLFOFO [PNPHFMJKLPPLWBOPOUXJLLFMBBSTFOCFMFHHFST-)#XJMIJFSJO FMLHFWBMOJFUBMMFFOJOTUBBO
(SFFO¾FMET /BBN
0NWBOH
WBOUJT " #VTJOFTTQBSL.BBTUSJDIU"BDIFO"JSQPSU "WJBUJPO7BMMFZ *OEVTUSJFQBSL4XFOUJCPME *14 )PMUVN/PPSE $BMJGPSOJq
#SPXO¾FMET /BBN
IB IB IB IB IB
0NTDISJKWJOH
1MBBUT
3PM-*0'
&VSPQFBOTDJFODFFOCVTJOFTTQBSL MVDIUIBWFOHFSFMBUFFSE USBOTQPSU FOEJTUSJCVUJF NPEFSOHFNFOHE JODMVTJFG:BSE BVUPNPUJWF USBOTQPSUFOEJTUSJCVUJF NPEFSOHFNFOHE QSPKFDUWFTUJHJOHHMBTUVJOCPVX
)FFSMFO"LFO #FFL.FFSTTFO 4JUUBSE(FMFFO 4JUUBSE(FMFFO )PSTUBBOEF.BBT
BBOEFFMIPVEFS FJHFOBBSHSPOEFOJO QMBOHFCJFE POUXJLLFMBBS FJHFOBBSHSPOEFO BBOEFFMIPVEFS (&.)PMUVN/PPSE** *** BBOEFFMIPVEFS
1MBBUT
3PM-*0'
7FOMP "SDFOFO7FMEFO .BBTUSJDIU )FFSMFO -BOEHSBBG 7PFSFOEBBM
QSPKFDUNBOBHFNFOU BEWJTFSFOE BEWJTFSFOE BEWJTFSFOE BEWJTFSFOE BEWJTFSFOE -*0'-)#DPzSEJOFSFOE
0NWBOH
7FFHUFT 4QJLXFJFO #FBUSJYIBWFO %F,PVNFO 4USJKUIBHFO -JOEFMBVGFS(FXBOEF 1JMPU)FSTUSVDUVSFSJOH1BSLTUBE-JNCVSH
8JKHBBOEFTBNFOXFSLJOHHSBBHBBO NFUPOEFSOFNFST POU XJLLFMJOHTNBBUTDIBQQJKFO HFNFFOUFOFOJOTPNNJHFHFWBMMFO PPLBMNFUPOUXJLLFMBBST)FUJTEVTCFMBOHSJKLEBUEF[FQBSUJKFO XFUFOEBU-)#CFTUBBUFOEBU[FFSFFOCFSPFQPQLVOOFO EPFO4BNFOLVOOFOXFFFOJNQVMTHFWFOBBOFFOEVVS[BBN FDPOPNJTDIWFTUJHJOHTLMJNBBU0NMFUUFSMJKLSVJNUFUFDSFqSFO WPPSPOEFSOFNFOµ
IB IB IB IB IB IB
Voortgang (her)ontwikkeling bedrijventerreinen HA
1200
1000
800
600
400
200
2006
2007
2008
2009
2010
OPGAVE 2011
BESTAANDE TERREINEN - BRUTO HA GEHERSTRUCTUREERD [CUM.] NIEUWE TERREINEN - NETTO HA UITGEGEVEN [CUM.]
7FSTMBHWBOEFEJSFDUJF-*0'#VTJOFTT$FOUFST
/JFVXFJOTQJSFSFOEFSVJNUF WPPSPOEFSOFNFST ´1FSFJOEWFS[PSHEF-*0' WJBEPDIUFSPOEFSOFNJOH-*0'#VTJOFTT$FOUFST WPPSCFESJKWFOJO-JNCVSHEFIVJTWFTUJOH%BOIFCCFOXFIFUFOFS[JKETPWFS LXBMJUBUJFGIPPHXBBSEJHFLBOUPPSVOJUTNFUFFOVJUHFCSFJEEJFOTUFOQBLLFUWPPS JOOPWBUJFWFTUBSUFST BOEFS[JKETPWFSIBMMFONFUBMMFFOCBTJTGBDJMJUFJUFO .FUEFPQFOJOHWBOIFU#VTJOFTT$FOUFS#PSSFLVJMJO(FMFFOPQKVMJCJFEFO XFXFFSOJFVXFSVJNUFBBOTUBSUFST%JUFOFSHJF[VJOJHTUFLBOUPPSHFCPVXWBO ;VJE/FEFSMBOEIFFGUEBOL[JK[JKOBQBSUFWPSNFOEVVS[BNFPQ[FUFFOHFXFMEJHF BBOUSFLLJOHTLSBDIU)FUHFCPVXHFFGUIFUHFWPFM²IJFSXJMJL[JUUFO³%BBSIFCCFO EBOPPLBMIFFMXBUCFESJKGTTUBSUFSTPQHFSFBHFFSE8FNFSLFOXFMEBUHFHBEJHEFO EPPSUPFEPFOWBOEFDSJTJTJFUTNFFSBBS[FMFOBMWPSFOTUFCFTMJTTFOµ [PNFFOU "OUPJOF1MBUFO EJSFDUFVS-*0'#VTJOFTT$FOUFST #VTJOFTT1MVT ´"BOIFU#VTJOFTT$FOUFS1MVTDPODFQUEBUBMMFWPPSFFO NPEFSOFPOEFSOFNJOHPONJTCBSFGBDJMJUFJUFOCFWBU LPQQFMFO XFJO#PSSFLVJMOVPPLEJFOTUFOEJFEFPOEFSOFNFSWPPSVJU IFMQFO.FUOBNFIFU.FFUJOH1PJOUFOEFWFSHBEFSSVJNUFO NFUXJ¾GBDJMJUFJUFOTQFMFOIJFSJOFFOCFMBOHSJKLFSPM %FIPSFDBMFFOU[JDIWPPSSFQSFTFOUBUJFFOOFUXFSLFO NBBS PPLWPPSIFUIPVEFOWBOTFNJOBST QSFTFOUBUJFTFOCVTJOFTT UPCVTJOFTTNFFUJOHT8FXJMMFOEVTEVJEFMJKLNnnSEBOBMMFFO WBTUHPFEBBOCJFEFOµ
#FNPFEJHFOEFFORVpUF ´*OEFDFNCFSIJFMEFOXFFFOFORVpUFPOEFSPO[FIVVSEFST )VOBBOUBMBSCFJETQMBBUTFO [PCMJKLUIJFSVJUJTJONFU QSPDFOUHFTUFHFO FOEBUJOFFOEBMFOEFNBSLU#PWFOEJFO WFSXBDIUFOEFIVVSEFSTEBUEBUBBOUBMJOOPHFFOTTUJKHU NFUQSPDFOU0QNFSLFMJKLJTPPLEBUCJKQSPDFOUWBOEF EFFMOFNFSTEFPN[FUJOHSPFJEFCJKQSPDFOUCMFFG EF[F POEBOLTEFTMFDIUFFDPOPNJTDIFPNTUBOEJHIFEFO HFMJKL 8JKNPHFOEVTWBTUTUFMMFOEBUCJK-*0'#VTJOFTT$FOUFSTFFO TUJNVMFSFOEFXFSLPNHFWJOHFOHSPFJWBOEFPOEFSOFNJOH IBOEJOIBOEHBBOµ
.JEEFO-JNCVSH ´&FONPPJFTUBQJTPPLPOTJOOPWFNCFSHFSFBMJTFFSEF BBOEFFMIPVEFSTDIBQWBO#VTJOFTT$FOUFS.JEEFO -JNCVSH#7JO3PFSNPOE%F[F#7[BMPQEF.,#DBNQVT BBOEF"JO)FSUFOIFUCVTJOFTTDFOUFS3PFSQPPSU
POUXJLLFMFOFOCPVXFO%JULSJKHUCJKOBEF[FMGEFPQ[FU BMT#PSSFLVJM NBBSEBOJOTUFSWPSN5XFFWMFVHFMT[JKO CFTUFNEWPPSCFESJKWFOEJFIVOIVJEJHFMPDBUJFWFSMBUFOFO LJF[FOWPPS3PFSQPPSU EFEFSEFJTWPPSTUBSUFST7BOEJUOJFVXF CVTJOFTTDFOUFSIFCCFOXFIPHFWFSXBDIUJOHFO0PLEJUTDIFQU OBBSPO[FPWFSUVJHJOHJOTQJSFSFOEFSVJNUFWPPSPOEFSOFNFSTµ
.S".) "OUPJOF 1MBUFO EJSFDUFVS-*0'#FESJKWFODFOUSB#7
Bedrijven per branche huurderbestand per 01-01-2010
Huurders naar aantal medewerkers 8%
Zakelijke Dienstverlening
42,1%
Handel
21,8%
Technische Dienstverlening
14,9%
Life Science
5,0%
ICT
4,5%
Productie
3,5%
High Tech Systems
3,5%
Onderwijs
2,5%
Logistiek
1,0%
Toerisme
1,0%
Food
0,5%
12%
80%
1-5 WERKNEMERS
0%
10%
20%
30%
40%
6-10 WERKNEMERS
>10 WERKNEMERS
Aantallen m2 nieuw verhuurd en vervallen
50% 12.000
Gemiddelde bezettingen excl. LIOF Business Center Borrekuil 80%
10.000
8000
75% 70%
6000
65% 60%
4000
55% 2005
2006
2007
2008
2009 2000
TOTAAL NIEUW VERHUURD
BEDRIJFSHALLEN
KANTOREN
VERVALLEN
#FSJDIUWBOEF 3BBEWBO$PNNJTTBSJTTFO %FEJSFDUJFIFFGUIFUKBBSWFSTMBHFOEFKBBSSFLFOJOHPQHFTUFMEPWFSIFUCPFLKBBS EBUXFSEBGHFTMPUFOPQEFDFNCFS%F3BBEWBO$PNNJTTBSJTTFO IFFGULFOOJTHFOPNFOWBOEFHPFELFVSFOEFBDDPVOUBOUTWFSLMBSJOHWBO&SOTU :PVOHBDDPVOUBOUT--1 CFUSFGGFOEFEFKBBSSFLFOJOH%F[FWFSLMBSJOHJTPQHFOPNFO PQQBHJOB%FKBBSSFLFOJOHXFSEWFSWPMHFOTEPPSPOT PWFSFFOLPNTUJHEF SBQQPSUBHF HPFEHFLFVSE 3BBEEFIFSFO3VUUFOFO7BO0JKFOHFWSBBHEPNBMTBEWJTFVSWBO EF3W$PQUFUSFEFOUPUEBUEFBBOEFFMIPVEFSTEFWBDBUVSFTJOEF 3BBEIFCCFOJOHFWVME
*OWPOEFO[FWFOSFHVMJFSFWFSHBEFSJOHFOQMBBUT%BBSOBBTU NPFTUFO WBOXFHFEFVSHFOUJFWBOFFOBBOUBMQBSUJDJQBUJFEPTTJFST UXFFJOHFMBTUFWFSHBEFSJOHFOXPSEFOCFMFHE0PLWPOEUXFFNBBM TDISJGUFMJKLFCFTMVJUWPSNJOHQMBBUT%BBSOBBTUXBTFSSFHFMNBUJH PWFSMFHUVTTFOEFWPPS[JUUFSFOEFEJSFDUJF/BBTUEFHFCSVJLFMJKLF CFSBBETMBHJOHFOPWFSQBSUJDJQBUJFWPPSTUFMMFO CFTQSBLEF3BBE IFSIBBMEFNBMFOEFHFWPMHFOWBOEFLSFEJFUDSJTFTPQEFQBSUJDJQB UJFQPSUGPMJP0PLGPSNVMFFSEFEF3BBEEFVJUHBOHTQVOUFOWPPSEF VJUXFSLJOHWBOIFUCVTJOFTTNPEFMWBOEF-JNCVSHTF)FSTUSVDUVSF SJOHTNBBUTDIBQQJKWPPS#FESJKWFOUFSSFJOFO -)# FOEFPQ[FUWBO IFUGPOET/FEFSNBBT7FOUVSFT 0QBQSJMUSBEFOUJKEFOTEFBMHFNFOFWFSHBEFSJOHWBOBBOEFFM IPVEFSTDPNNJTTBSJTTFO/JKIVJT 7BO0ZFOFO3VUUFOUFSVH %FIFFS/JKIVJT EJFJONFJBMTXFSLHFWFSTDPNNJTTBSJTXFSE CFOPFNE USBEBGPNEBU[JKO IFS CFOPFNJOHTUFSNJKOWFSTUSFLFO XBT%FXFSLHFWFST[FUFMXFSEJOPQHFIFWFO XBBSEPPSEF IFFS/JKIVJTHFFOPQWPMHFSLSFFH%FIFSFO7BO0JKFOFO3VU UFOXFSEFOOJFUIFSCFOPFNE8JKCFEBOLFOEFIFSFO/JKIVJT 7BO0ZFOFO3VUUFOWPPSEFHFuOTQJSFFSEFFO[FFSLVOEJHFXJK[F XBBSPQ[JKIVOGVODUJFIFCCFOWFSWVME 0NEBUFSEPPSEF4UBBUOPHHFFOBOEFSFQFSTPOFOWPPSCFOPF NJOHXFSEFOWPPSHFESBHFO [JKOFSNPNFOUFFMUXFFWBDBUVSFTJO EF3BBE%FESJFPWFSJHFGVOHFSFOEFMFEFOWBOEF3BBEIFCCFO [JDICFSBEFOPQEFPOUTUBOFTJUVBUJFFOWBTUHFTUFMEEBU[JKOGVOD UJPOFSFO NFUOBNFUFOBBO[JFOWBOCFESJKGTLVOEJHFLFOOJTWBO IFU-JNCVSHTF.,# CFUFSHFCPSHEEJFOEFUF[JKO%BBSPQIFFGUEF
%FSBQQPSUBHFPWFSOBMFWJOHFOIBOEIBWJOHWBO%F/FEFSMBOETF DPSQPSBUFHPWFSOBODFDPEF #FHJOTFMFOWBOEFVHEFMJKLPOEFSOF NJOHTCFTUVVSFOCFTUQSBDUJDFCFQBMJOHFO DPNNJTTJF'SJKOT
XPSEUPOEFSFFOBQBSUBHFOEBQVOUUFSCFTQSFLJOHWPPSHFMFHE BBOEF"MHFNFOF7FSHBEFSJOHWBO"BOEFFMIPVEFST 7BOBGLPNFOEWFSTMBHKBBS[BMUFWFOTVJUWPFSJHFSHFSBQQPSUFFSE XPSEFOPWFSNBBUTDIBQQFMJKLWFSBOUXPPSEPOEFSOFNFO%FNJOJTUFS WBO'JOBODJqOIFFGUBBOHFHFWFOEBUJOCFHJOTFMBMMFTUBBUTEFFM OFNJOHFOJOXPSEFOPQHFOPNFOJOEF5SBOTQBSBOUJFCFODI NBSLFOEBU[JKPWFSEJFOFOUFSBQQPSUFSFOWPMHFOT EFSJDIUMJKOFOWBO(MPCBM3FQPSUJOH*OJUJBUJWF 0WFSIFCCFOEFBDUJWJUFJUFOWBO-*0'HFMFJEUPUFFOQSJNB CFIBSUJHJOHWBOEFEPFMTUFMMJOHFOFOFFOQPTJUJFGSFTVMUBBUWBO `)FUSFTVMUBBUXPSEUUPFHFWPFHEBBOEFBMHFNFOF SFTFSWF 0OEFSEFHFHFWFOFDPOPNJTDIFPNTUBOEJHIFEFOIFCCFOEJSFDUJF FONFEFXFSLFSTWBO-*0'PQUJNBBMHFGVODUJPOFFSEJOIVOTUSFWFO EFJOEVTUSJqMFTUSVDUVVSWBO-JNCVSHUFGBDJMJUFSFO%F3BBEWBO $PNNJTTBSJTTFOLJKLUEBOPPLNFUUFWSFEFOIFJEUFSVHPQIFU WFSTMBHKBBSFOEBOLUEFEJSFDUJFFOEFNFEFXFSLFSTWBO-*0'WPPS IVOJO[FUWPPSEF-JNCVSHTFFDPOPNJF .BBTUSJDIU NBBSU
%S+7) )BSSZ 1FOOJOHT WPPS[JUUFS3BBEWBO$PNNJTTBSJTTFO
"GTDIFJE %FIFFSES+7) )BSSZ 1FOOJOHTUSFFEUOBSVJNEFSUJFOKBBSUFSVHBMTWPPS[JUUFSWBO EF3BBEWBO$PNNJTTBSJTTFO 3W$ WBO/7*OEVTUSJFCBOL-*0' .FU[JKOLFOOJTFOFSWBSJOHIFFGUIJKJOEF[FQFSJPEFFFOCFMBOH SJKLFCJKESBHFHFMFWFSEBBOIFUGVODUJPOFSFOWBOEF3W$0PLIFFGU IJKNFEFFFOLPFSTCFQBMFOEFSPMHFTQFFMEJOEFCFSBBETMBHJOHFO WBOEF3W$%FIFFS1FOOJOHTIFFGUTBNFOHFXFSLUNFUESJFTUBUV UBJSBBOHFTUFMEFBMHFNFFOEJSFDUFVSFO
)FUJTNFEFEPPS[JKOFYQFSUJTFEBU-*0'FFOPQUJNBMFCJKESBHF IFFGULVOOFOMFWFSFOBBOIFUJOTUBOEIPVEFOFOWFSTUFSLFOWBO EFFDPOPNJTDIFTUSVDUVVSWBOEFQSPWJODJF-JNCVSH%F3BBEWBO $PNNJTTBSJTTFOFOEFEJSFDUJF[JKOIFNEBBSWPPS[FFSFSLFOUFMJKL
%ST.+" .BSUJO &VSMJOHT WJDFWPPS[JUUFS3BBEWBO$PNNJTTBSJTTFO
%ST5I."+ +nSyNF 7FSIBHFO BMHFNFFOEJSFDUFVS
Geconsolideerde balans per 31 december 2009 Bedragen in €
2009
2008
2.605.926 15.611.482 517.643 18.735.051
2.605.926 15.819.451 386.215 18.811.592
38.351.500 3.129.642 10.091.416 26.339.609 77.912.167
32.430.450 10.043.460 16.902.673 59.376.583
9.491.621
7.248.136
Overige vorderingen en overlopende activa
10.740.544
15.449.652
Liquide middelen
48.992.492
65.712.152
165.871.875
166.598.115
100.384.594 286.509 100.671.103
100.357.587 353.811 100.711.398
1.580.195
1.382.488
10.678.000 27.651.233 495.791 38.825.024
10.843.333 3.500.000 485.344 14.828.677
165.333 74.647 1.442.138 643.753 22.469.682 24.795.553
237.029 25.305.442 1.401.245 586.600 22.145.236 49.675.552
165.871.875
166.598.115
Vaste activa
Materiële vaste activa Terreinen Bedrijfsgebouwen Andere vaste bedrijfsmiddelen
Financiële vaste activa Participaties Deelnemingen Financieringen van onroerend goed Overige vorderingen
Vlottende activa Voorraden Gronden voor ontwikkeling van bedrijventerreinen
Vorderingen
Groepsvermogen Eigen vermogen Aandeel derden in geconsolideerde maatschappijen
Voorzieningen Overige
Langlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan aandeelhouders/subsidiënten Overige schulden en overlopende passiva
Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan aandeelhouders/subsidiënten Crediteuren Belastingen en sociale premies Overige schulden en overlopende passiva
26
Geconsolideerde resultatenrekening 2009 Bedragen in €
2009
2008
3.935.797 866.117 68.666 4.869.610 2.860.705 197.159 197.158 715.657 24.642 13.735.511
3.451.804 2.178.250 67.488 5.471.458 2.722.776 178.100 178.100 440.093 14.688.069
Personeelskosten Afschrijvingskosten vaste activa Overige apparaatskosten
2.524.661 682.577 2.867.849 6.075.087
2.564.881 612.839 2.492.774 5.670.494
Saldo van de mutaties op de voorziening financiële vaste activa Overige kosten financieringsbedrijf
5.432.946 835.957 6.268.903
7.208.553 398.407 7.606.960
1.391.521
1.410.615
1.191.842 1.191.842 684.945 3.068.629
1.191.900 1.191.900 827.736 3.211.536
2.628.701 105.185 1.334.074 4.067.960
2.821.879 124.955 1.384.189 4.331.023
- 999.331
- 1.119.487
17.386
5.992
409.576
297.120
Financieringsbedrijf Opbrengsten Rente leningen u/g en deposito’s Ontvangen dividenden Opbrengsten commissariaten Resultaat verkoop participaties Huuropbrengsten Ministerie van Economische Zaken Provincie Limburg Doorberekende personeelskosten Overige opbrengsten
Kosten
Resultaat Financieringsbedrijf Ontwikkelingsbedrijf Opbrengsten/Bijdragen Ministerie van Economische Zaken Provincie Limburg Doorberekende personeelskosten
Kosten Personeelskosten Afschrijvingskosten vaste activa Overige apparaatskosten
Resultaat Ontwikkelingsbedrijf Aandeel derden
Resultaat
27
Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2009 Bedragen in €
2009
2008
409.576
297.120
-17.386 787.762 -382.570 -49.915 197.707
-5.992 737.794 -10.217.250 -140.235
Mutatie voorraden Mutatie vorderingen Mutatie kortlopende schulden
-2.243.485 4.709.108 -24.879.999
-186.013 4.999.510 9.113.246
Kasstroom uit bedrijfsuitoefening
-21.469.202
4.598.180
Investeringen in participaties Investeringen in deelnemingen Mutatie voorziening financiële vaste activa Mutatie voorziening overige vorderingen Ontvangsten inzake beëindiging participaties Ontvangen aflossingen Verstrekte leningen en kredieten
-10.586.016 -3.129.642 2.479.709 2.953.237 2.185.257 2.403.677 -14.841.806
-5.083.708 4.630.126 2.578.427 1.933.828 11.544.873 -8.651.516
Kasstroom uit financieringsbedrijf
-18.535.584
6.952.030
Kasstroom uit operationele activiteiten:
-40.004.786 -711.221
11.550.210 -4.259.027
Mutaties langlopende schulden
-711.221 23.996.347
-4.259.027 7.931.027
Kasstroom uit financieringsactiviteiten:
23.996.347
7.931.027
-16.719.660
15.222.210
Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: Aandeel derden in resultaat Afschrijvingen Mutatie algemene reserve Mutatie derden vermogen Mutatie overige voorzieningen
Verandering in werkkapitaal:
Investeringen materiële vaste activa
Kasstroom uit investeringsactiviteiten:
Algemeen De jaarrekening van NV Industriebank LIOF is opgesteld in overeenstemming met Titel 9 van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek.
Bijdragen apparaatskosten De bijdragen van het Ministerie van Economische Zaken en van de Provincie Limburg aan de apparaatskosten zijn voor het boekjaar 2009, inclusief prijs- en loonbijstelling, als volgt toegezegd :
Bedragen in € - bijdrage Ministerie van Economische Zaken - bijdrage Provincie Limburg
LIOF
LBT
Totaal
1.191.842 1.191.842 2.383.684
197.159 197.158 394.317
1.389.001 1.389.000 2.778.001
Grondslagen voor de consolidatie Geconsolideerd worden de jaarcijfers van die rechtspersonen, tevens groepsmaatschappijen zijnde, waaraan LIOF alleen of tezamen met een dochtermaatschappij meer dan 50% van het aandelenkapitaal verschaft of doet verschaffen en waarin LIOF alleen of tezamen met een dochtermaatschappij de beslissende zeggenschap heeft. De consolidatie vindt plaats overeenkomstig de integrale methode. Als groepsmaatschappijen worden aangemerkt die maatschappijen die tezamen onder gemeenschappelijke leiding als een economische eenheid optreden. Op grond van dit criterium werden de navolgende deelnemingen in de consolidatie betrokken: een 100% deelneming in LIOF Vastgoed BV gevestigd te Maastricht; een 100% deelneming in LIOF Bedrijventerreinen BV gevestigd te Maastricht; een 100% deelneming in Nedermaas Hightech Ventures BV gevestigd te Maastricht; een 100% deelneming in EBCH BV gevestigd te Heerlen; een 100% deelneming in LIOF Business Center Avantis BV gevestigd te Maastricht; een 97,61% deelneming in LIOF BedrijvenCentra BV gevestigd te Maastricht; een 93,20% deelneming in BV Technohouse Heerlen gevestigd te Heerlen. 28
Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2009 ACTIVA Vaste activa Materiële vaste activa Onder de hoofden ‘Bedrijfsgebouwen en Terreinen’ zijn opgenomen: het LIOF bedrijvencomplex De Beitel met een boekwaarde van € 855.797. Dit complex bestaat uit terreinen met een boekwaarde van € 228.501 en gebouwen met een boekwaarde van € 627.296. De gebouwen zijn gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs onder aftrek van de afschrijvingen op die basis. De afschrijvingen vinden plaats op basis van de verwachte economische levensduur. de gebouwen voor eigen gebruik, gelegen aan de Boschstraat en de Batterijstraat te Maastricht, met een boekwaarde van € 819.104. De gebouwen zijn gewaardeerd tegen aankoopprijs, verhoogd met verbouwings- en restauratiekosten en verminderd met de toegekende subsidies en afschrijvingen op die basis. De jaarlijkse afschrijving van de gebouwen geschiedt op basis van 4% van de aanschaffingsprijs. de bedrijfsverzamelgebouwen van LIOF Bedrijvencentra BV met een boekwaarde van € 10.645.529. De bedrijfsverzamelgebouwen bestaan uit terreinen met een boekwaarde van € 1.937.257 en gebouwen met een boekwaarde van € 8.708.272. De gebouwen zijn gewaardeerd tegen aankoopprijs/stichtingskosten dan wel aankoopprijs/stichtingskosten verminderd met toegekende subsidies onder aftrek van de jaarlijkse afschrijvingen. De afschrijvingen worden annuïtair berekend, uitgaande van de verwachte economische levensduur. de gebouwen van BV Technohouse Heerlen gelegen te Heerlen met een boekwaarde van € 5.456.810 en terreinen met een boekwaarde van € 440.168. De gebouwen zijn gewaardeerd tegen aankoopprijs/stichtingskosten dan wel aankoopprijs/stichtingskosten verminderd met toegekende subsidies onder aftrek van de jaarlijkse afschrijvingen. De afschrijvingen worden lineair berekend op basis van de verwachte economische levensduur en bedragen 2,5% per jaar.
Andere vaste bedrijfsmiddelen De andere vaste bedrijfsmiddelen worden gewaardeerd op basis van de aanschaffingsprijs onder aftrek van afschrijvingen. De afschrijvingen worden lineair berekend op basis van de verwachte economische levensduur.
De materiële vaste activa zijn ultimo 2009 als volgt samengesteld:
Bedragen in €
Terreinen
aanschaf waarde (a)
afschrijvingen
boekwaarde (b)
b in % van a
2.605.926
-
2.605.926
100%
19.524.002 2.000.612 21.524.614
4.731.624 1.181.508 5.913.132
14.792.378 819.104 15.611.482
76% 41% 73%
1.655.846
1.138.203
517.643
31%
25.786.386
7.051.335
18.735.051
73%
Bedrijfsgebouwen Gebouwen bestemd voor: verhuur eigen gebruik
Andere vaste bedrijfsmiddelen
Het verloop van de boekwaarde van de materiële vaste activa was als volgt:
Bedragen in €
Terreinen
boekwaarde 01-01-2009
investeringen
desinvesteringen
afschrijvingen
afschrijving desinvestering
boekwaarde 31-12-2009
2.605.926
-
-
-
-
2.605.926
14.978.146 841.305 15.819.451
306.066 55.599 361.665
-
491.834 77.800 569.634
-
14.792.378 819.104 15.611.482
386.215
349.556
-
218.128
-
517.643
18.811.592
711.221
-
787.762
-
18.735.051
Bedrijfsgebouwen Gebouwen bestemd voor: verhuur eigen gebruik
Andere vaste bedrijfsmiddelen
29
Participaties Ter bevordering van de bedrijfsmatige activiteiten in Limburg participeert LIOF tijdelijk in het risicodragend kapitaal van ondernemingen die bedrijven in Limburg willen vestigen dan wel uitbreiden. De participaties in het kapitaal van ondernemingen worden gewaardeerd tegen aankoopprijs onder aftrek van voorzieningen voor verwachte c.q. gerealiseerde verliezen. Deze post is als volgt samengesteld:
Bedragen in € Aankooprijs op 31 december af: voorzieningen voor voorzienbare c.q. verwachte verliezen
2009
2008
50.176.982 11.825.482
42.317.045 9.886.595
38.351.500
32.430.450
2009
2008
32.430.450
33.910.696
10.187.589 398.427 43.016.466
3.758.343 1.325.365 38.994.404
-2.185.257 -2.479.709
-1.933.828 -4.630.126
38.351.500
32.430.450
In 2009 heeft deze post het navolgende verloop:
Bedragen in € Boekwaarde op 1 januari bij: verwerving participaties conversie van leningen af: beëindigde participaties saldo mutaties voorzienbare c.q. verwachte verliezen
In de boekwaarde van € 38.351.500 is € 2.701.400 begrepen. Dit betrekking heeft op aangegane commitments, die nog niet zijn geëffectueerd.
Deelneming De deelneming wordt gewaardeerd volgens de zogenaamde vermogensmutatiemethode, tegen de netto vermogenswaarde. Het betreft de 45% deelneming in Business Center Midden Limburg BV.
Dit betreft ter financiering van onroerend goed verstrekte hypothecaire leningen en huurkoopfinancieringen met een rente van 3 maands euribor tot maximaal 7%. Aflossing van de door LIOF Bedrijventerreinen BV verstrekte lening is afhankelijk van de verkoop van gronden Industrial Park Swentibold en Maastricht Aachen Airport. De aan Gem Holtum Noord III BV verstrekte lening van € 1.470.000,- wordt per 31-12-2011 in een keer afgelost. De leningen/financieringen zijn opgenomen tegen nominale waarde. De specificatie van deze post is als volgt:
Bedragen in € kredietgevers
LIOF Bedrijventerreinen BV LIOF Bedrijventerreinen BV LIOF Bedrijventerreinen BV
restbedrag 01-01-09
intrest %
restbedrag 31-12-09
1.470.000 7.786.009 787.451
7,00% euribor 3 mnd 6,00%
1.470.000 7.786.009 835.407
10.043.460
30
10.091.416
In 2009 heeft deze post het volgende verloop:
Bedragen in € Stand op 1 januari bij: verstrekkingen
10.043.460 47.956
10.091.416
Dit betreft converteerbare achtergestelde c.q. achtergestelde leningen, rentevorderingen op achtergestelde leningen met een restwaarde op 31december 2009 van respectievelijk € 25.886.593 en € 453.016. Over de leningen met een resterende looptijd van 2 tot 10 jaar, wordt een rente berekend van 2 tot 12% per jaar. Deze leningen zijn opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening wegens het risico van oninbaarheid.
Bedragen in € Nominale waarde per 31 december af: voorzieningen voor voorzienbare c.q. verwachte verliezen
2009
2008
37.253.658 10.914.049
25.761.817 8.859.144
26.339.609
16.902.673
2009
2008
16.902.673
22.253.534
13.231.128 195.460 1.415.218 14.841.806
7.280.286 171.603 1.199.627 8.651.516
398.427 1.113.637 2.953.237 939.569 5.404.870
1.325.365 9.167.613 2.578.427 930.972 14.002.377
26.339.609
16.902.673
In 2009 heeft deze post het navolgende verloop:
Bedragen in € Boekwaarde op 1 januari bij: verstrekte leningen bijgeschreven rente in rekening gebrachte rente af: conversie naar participaties ontvangen aflossingen saldo mutaties voorzieningen ontvangen/verrekende rente
31
Voorraden Bedragen in € Voorraden
2009
2008
9.491.621
7.248.136
Dit betreft gronden voor bedrijventerreinen met een boekwaarde van € 3.032.938 alsmede de ten behoeve van die bedrijventerreinen gemaakte ontwikkelingskosten ten bedrage van € 6.458.683. Indien de aangekochte grond op het bedrijventerrein Avantis niet voor 31 december 2012 volledig verkocht is, heeft het Grensoverschrijdend bedrijventerrein/ Grenzüberschreitendes Gewerbegebiet Aachen-Heerlen NV het recht de niet doorverkochte gedeelten terug te kopen tegen de kostprijs vermeerderd met bijkomende kosten, lopende kosten en rente. Met aandeelhouders is overeengekomen dat LIOF maximaal 20% van het eigen vermogen, exclusief reserves, kan aanwenden voor de ontwikkeling van bedrijventerreinen, verhoogd met een door het Ministerie van Economische Zaken toegezegde achtergestelde lening ter financiering van bedrijventerreinen van € 15.882.308. De bedrijventerreinen worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs vermeerderd met de hiervoor gemaakte ontwikkelingskosten. Voor eventuele verwachte verliezen wordt een voorziening in mindering gebracht. De voorraad gronden ultimo 2009 betreft de bedrijventerreinen Industriepark Swentibold, Avantis en Maastricht-Aachen Airport. In verband met de ontwikkeling van Industriepark Swentibold en Maastricht-Aachen Airport zijn hypothecaire leningen verstrekt van respectievelijk € 7.786.009 en € 835.407. Aan GEM Holtum Noord III is een lening verstrekt van € 1.470.000. Deze drie leningen zijn opgenomen onder het hoofd Financieringen van onroerend goed. Het totale vermogensbeslag met betrekking tot bedrijventerreinen bedraagt derhalve € 19.583.037.
Vorderingen Overige vorderingen en overlopende activa De overige vorderingen en overlopende activa zijn opgenomen tegen nominale waarde. De samenstelling van deze post is als volgt:
Bedragen in € Te vorderen van subsidiënten inzake apparaatskosten Te vorderen intresten op deposito’s Debiteuren Te vorderen bijdragen ten behoeve van gerealiseerde projecten Te vorderen van subsidiënten inzake lopende O-fonds projecten Belastingen en premies sociale verzekeringen Diversen
2009
2008
2.670.253 533.424 714.295 58.837 5.714.872 136.412 912.455 10.740.548
2.044.000 869.033 465.666 90.116 11.142.533 159.955 678.349 15.449.652
Liquide middelen Bedragen in € Liquide middelen
2009 48.992.492
2008 65.712.152
De liquide middelen zijn opgenomen tegen nominale waarde. Op de liquide middelen werden rentevergoedingen genoten van gemiddeld 3,62% per jaar. Alle liquide middelen zijn binnen 1 jaar opeisbaar. Er bestaat een zekere discrepantie tussen de in de geconsolideerde jaarrekening gepresenteerde liquide middelen van € 49 miljoen en de vrij besteedbare liquide middelen. Hierbij houden wij rekening met de toegezegde financieringen waarvoor per ultimo boekjaar reeds contracten waren getekend voor een bedrag van circa € 14 miljoen. Naast deze toegezegde bedragen blijkt uit het verleden dat er ook rekening moet worden gehouden met financieringsaanvragen van de huidige participaties en deelnemingen welke wij inschatten op circa 15% van het vennootschappelijk geïnvesteerde vermogen in aandelenkapitaal en achtergestelde leningen, zijnde €13 miljoen. Het bedrag dat dus feitelijk vrij beschikbaar is als werkkapitaal en voor nieuwe participaties en leningen bedraagt derhalve € 22 miljoen (€ 49 miljoen minus € 27 miljoen).
32
Groepsvermogen Eigen vermogen Deze post heeft in 2009 het navolgende verloop:
Bedragen in € Stand op 1 januari af: dividend 2008/2007 bij: resultaat
2009
2008
100.357.587 -382.570 409.576
110.277.717 -10.217.250 297.120
100.384.593
100.357.587
Aandeel derden in geconsolideerde maatschappijen Dit betreft het aandeel van de minderheidsaandeelhouders in LIOF BedrijvenCentra BV en BV Technohouse Heerlen.
Bedragen in € Stand 1 januari af: aandeel resultaten uitbreiding aandelenkapitaal LBC
2009
2008
353.811 -17.386 -49.915
359.803 -5.992 -
286.510
353.811
100.671.103
100.711.398
2009
2008
1.377.950 202.245
1.222.740 159.748
1.580.195
1.382.488
1.222.740 233.300 1.456.040 -78.090
1.294.074 190.200 1.484.274 -261.534
1.377.950
1.222.740
124.007 78.238
113.563 46.185
202.245
159.748
Voorzieningen Dit betreft de volgende voorzieningen:
Bedragen in € Voorziening voor groot onderhoud van gebouwen Overige
De voorziening voor groot onderhoud had in 2009 het volgende verloop: Stand op 1 januari bij: dotaties af: vrijvallen en aanwendingen
Overige Deze post betreft voorzieningen voor: Jubileumkosten Service voorzieningen onderhoudskosten complex “De Beitel “
33
Langlopende schulden De langlopende schulden zijn opgenomen tegen nominale waarde.
Bedragen in €
2009
2008
1.680.000
1.773.333
5.400.000
5.400.000
3.598.000
3.670.000
10.678.000
10.843.333
3.983.500
3.500.000
37.500
-
15.088.192
-
Schulden aan kredietinstellingen Dit betreft: Door LIOF Bedrijvencentra BV is voor de financiering van de bedrijfsverzamelgebouwen in 2003 een 30-jarige hypothecaire lening aangetrokken ten bedrage van € 2.800.000. Deze lening is afgesloten tegen 4,99% rente per jaar, 10 jaar vast, betaling per maand achteraf. De aflossing vindt plaats in 360 maandtermijnen van elk € 7.777,78 voor het eerst op 1 juli 2003. In 2004, 2005 en 2006 heeft een vervroegde aflossing plaatsgevonden van € 140.000. De schuldrest ultimo 2009 met een looptijd langer dan 1 jaar bedraagt Hierin is begrepen een schuld met een looptijd langer dan vijf jaar van ca. € 1.305.000. De in 2009 te betalen aflossingsverplichtingen van € 93.333 zijn opgenomen onder de kortlopende schulden aan kredietinstellingen. Door LIOF Bedrijvencentra BV is voor de financiering van het bedrijfsverzamelgebouw Borrekuil in 2008 een hypothecaire lening opgenomen. Deze lening is afgesloten tegen 4,65% rente per jaar, 10 jaar vast, betaling per jaar achteraf. De aflossing vindt plaats in één keer per 1 oktober 2033. De schuldrest ultimo 2008 met een looptijd langer dan 1 jaar bedraagt Door BV Technohouse Heerlen waren vier hypothecaire leningen opgenomen ter financiering van de bedrijfsverzamelgebouwen. Deze zijn in 2008 afgelost en vervangen door één hypotheek verstrekt door de Bank Nederlandsche Gemeenten (BNG). Ter afdekking van het renterisico is een renteswap voor een periode van 10 jaar aangegaan op basis van 1 maands Euribor van 4,46% voor een hoofdsom van € 3.700.000 rekening houdende met een aflossing van € 12.500 per maand. De schuldrest ultimo 2009 met een looptijd langer dan 1 jaar bedraagt Hierin is begrepen een schuld met een looptijd langer dan 5 jaar van € 3.310.000 . De in 2010 te betalen aflossingsverplichtingen van € 72.000 zijn opgenomen onder de kortlopende schulden aan kredietinstellingen.
Schulden aan aandeelhouders/subsidiënten Door de Provincie Limburg zijn aan NV Industriebank LIOF vier achtergestelde leningen verstrekt ter financiering van door LIOF verstrekte leningen aan bedrijven waarin LIOF participeert. Het debiteurenrisico van deze leningen, ligt bij de Provincie Limburg. De rente van de leningen varieert tussen de 6% en 14,41%. De in 2010 te betalen aflossingsverplichtingen van € 25.000 zijn opgenomen onder de kortlopende schulden aan aandeelhouders. Door de Gemeente Heerlen is een lening verstrekt aan NV Industriebank LIOF ter financiering van een door LIOF verstrekte lening aan een bedrijf waarin LIOF participeert. Het debiteurenrisicio van deze lening ligt bij de Gemeente Heerlen. De lening is afgesloten tegen 8% rente per jaar. De lening wordt in 20 kwartaaltermijnen afgelost ingaande 31 december 2009. De in 2010 te betalen aflossingsverplichtingen zijn opgenomen onder de kortlopende schulden aan aandeelhouders. Door het Ministerie van Economische Zaken is een renteloze voorwaardelijke achtergestelde lening van € 15.882.308 toegekend ter mede financiering van de ontwikkeling van het bedrijventerrein Industrial Park Swentibold (IPS) te Born. Eventuele verliezen met betrekking tot dit project kunnen op de lening in mindering worden gebracht. Van deze lening zijn t/m 2009 voorschotten beschikbaar gesteld ten bedrage van € 15.088.192. Omdat de looptijd van deze lening in 2009 is verlengd tot eind 2012 is de verplichting - in tegenstelling tot eind 2008 - eind 2009 opgenomen onder de langlopende schulden. Door het Ministerie van Economische Zaken is een renteloze lening verstrekt aan Nedermaas Hightech Ventures BV ter financiering van hightech start up’s in de Provincie Limburg alsmede ter bekostiging van de beheerkosten van het fonds. De lening heeft een looptijd tot en met 30 juni 2021. De uitzettingsperiode loopt tot 31 december 2014 en wordt gevolgd door een beheerperiode die eindigt op 31 december 2020. Eventuele toekomstige winsten en verliezen van Nedermaas Hightech Ventures BV komen volledig voor rekening van het Ministerie van Economische Zaken en zullen worden verdisconteerd met het totaal terug te betalen bedrag van de lening.
8.542.041
27.651.233
34
3.500.000
Overige schulden en overlopende passiva Deze post heeft betrekking op:
Bedragen in € Waarborgsommen huurders bedrijfsverzamelgebouwen
2009
2008
495.791
485.344
2009
2008
165.333
237.029
37.500 37.147
15.088.192 10.217.250
74.647
25.305.442
2009
2008
13.575.945 7.156.370 379.686 1.357.681
7.878.405 11.251.435 438.568 2.576.828
22.469.682
22.145.236
Kortlopende schulden De kortlopende schulden zijn opgenomen tegen nominale waarde.
Schulden aan kredietinstellingen Bedragen in €
Hierin zijn opgenomen de aan kredietinstellingen in 2010 te betalen aflossingen.
Schulden aan aandeelhouders/subsidiënten Renteloze lening Ministerie van Economische Zaken Nog te betalen aflossingsverplichtingen 2010 aan de aandeelhouders Nog te betalen dividend 2008/2007 aan de aandeelhouders
Overige schulden en overlopende passiva Hieronder verantwoord de verplichtingen uit hoofde van: Bedragenzijn in €
Aangegane lenings- en participatieovereenkomsten Innovatie- en ontwikkelingsprojecten Reservering vakantiegelden en vakantiedagen Overige vooruitontvangen en nog te betalen kosten
Niet in de balans opgenomen verplichtingen NV Industriebank LIOF heeft zich voor maximaal € 1.500.000 garant gesteld voor renteverplichtingen terzake een bij de Rabobank Sittard opgenomen krediet in rekening courant van € 4.500.000 ten behoeve van de GEM Holtum Noord II BV. NV Industriebank LIOF heeft zich garant gesteld voor een leegstandsrisico van 10% van de maximaal te verhuren ruimte tegen marktprijzen bij Centipedes Exploitatiemaatschappij 1 BV. De garantie wordt jaarlijks geïndexeerd en bedraagt naar verwachting voor het jaar 2010 maximaal € 120.000. NV Industriebank LIOF heeft in 2006 samen met drie andere publiekrechtelijke lichamen die samen eigenaar zijn van GOB Aken-Heerlen NV / Avantis NV ten behoeve van de ING-Bank een garantie afgegeven van € 26 mln. Tussen NV Industriebank LIOF en de overige partners is schriftelijk overeengekomen dat NV Industriebank LIOF een maximaal risico draagt van 25% van dit bedrag, te weten € 6,5 mln. NV Industriebank LIOF is leaseverplichtingen aangegaan voor auto’s en kantoorapparatuur voor een bedrag van € 284.725 waarvan een bedrag van € 100.323 betrekking heeft op het jaar 2010.
35
Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening over 2009 OPBRENGSTEN Bedragen in €
2009
2008
1.405.433 618.756 1.911.608
1.196.587 132.596 2.122.621
3.935.797
3.451.804
866.117
2.178.250
68.666
67.488
1.781.753 81.416 618.095 379.441
1.625.774 71.026 700.518 325.458
2.860.705
2.722.776
715.657 684.945
440.093 827.736
1.400.602
1.267.829
24.642
-
2009
2008
2.524.661 2.628.701
2.564.881 2.821.879
5.153.362
5.386.760
2009
2008
4.134.137 708.488 310.737
4.367.449 701.033 318.278
5.153.362
5.386.760
Rente leningen u/g en deposito’s Rente leningen u/g Rente gronden en hypotheken Rente deposito’s
Ontvangen dividenden Dit betreft de van participaties ontvangen dividenden.
Opbrengsten Commissariaten Dit zijn opbrengsten uit hoofde van door medewerkers vervulde commissariaten bij participaties
Huuropbrengsten Huuropbrengst van LIOF BedrijvenCentra BV Huuropbrengst van LIOF Vastgoed BV Huuropbrengst van BV Technohouse Heerlen Huuropbrengst van LIOF Business Center Avantis BV
Personeelsopbrengsten Personeelsopbrengsten Financieringsbedrijf Personeelsopbrengsten Ontwikkelingsbedrijf
Overige opbrengsten Resultaat deelneming Business Center Midden-Limburg BV
KOSTEN Bedragen in €
Personeelskosten Personeelskosten Financieringsbedrijf Personeelskosten Ontwikkelingsbedrijf
De specificatie van deze post is als volgt:
Bedragen in € Salarissen en overige personeelskosten Pensioenlasten Sociale lasten
In het kader van de Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) vermelden wij dat in de post ‘salarissen en overige personeelskosten’ een bedrag van € 248.000 is verantwoord betreffende een vertrekregeling voor een projectleider, gebaseerd op de rekenwijze die bij de kantonrechtersformule gebruikelijk is. Het gemiddeld aantal FTE’s in 2009 bedroeg 59,3 (2008:54) De pensioenregeling van LIOF kwalificeert als een toegezegd-pensioenregeling. Op grond hiervan zou een evenredig deel in de brutoverplichtingen, beleggingen en kosten van het pensioenfonds in de balans dienen te worden opgenomen. Aangezien een tekort bij het pensioenfonds niet leidt tot een verplichting voor LIOF tot het voldoen van aanvullende betalingen anders dan hogere toekomstige premies, is het toegestaan om de pensioenregeling te verwerken als een toegezegde bijdrageregeling. Dit betekent dat de pensioenlast bestaat uit de verschuldigde premies. 36
De vergoeding voor de Raad van Commissarissen. Bedragen in € De Raad van Commissarissen bestond begin 2009 uit 6 leden en vanaf mei 2009 uit 3 leden.
2009
2008
47.336
60.853
De in het verslagjaar ten laste van de vennootschap gebrachte beloning voor de statutaire bestuurder bedroeg: Bedragen in € Salaris en overige vergoedingen Pensioenen Sociale lasten
2009
2008
180.889 58.658 4.705
171.835 55.376 3.458
244.252
230.669
787.762
737.794
2009
2008
1.145.862 123.820 707.868 117.603 15.687 64.539 233.300 459.167
1.001.858 148.106 709.297 112.255 16.366 13.726 190.200 300.966
2.867.846
2.492.774
2009
2008
2.479.709 2.953.237
4.630.126 2.578.427
5.432.946
7.208.553
3.319.696 839.987
4.851.833 221.707
2.479.709
4.630.126
3.317.142 363.905
3.309.742 731.315
2.953.237
2.578.427
835.957
398.407
In het kader van de Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) zal een totale vergoeding worden gemeld van € 240.630.
Afschrijvingskosten De afschrijvingskosten hebben betrekking op de onroerende goederen voor eigen gebruik, onroerende goederen voor verhuur en de andere vaste bedrijfsmiddelen. De afschrijving is berekend op basis van de verwachte economische levensduur.
Overige apparaatskosten Financieringsbedrijf Bedragen in € Huisvestingskosten Reis- en verblijfkosten Algemene kosten PR kosten Advies en projectkosten Voorziening debiteuren Voorziening groot onderhoud Rentelasten en soortgelijke kosten
Mutatie waardeveranderingen van de financiële vaste activa Bedragen in € Mutatie van de voorziening op participaties Mutatie van de voorziening op leningen u/g incl. rentevorderingen
De mutaties in de voorzieningen ten behoeve van participaties betreffen: Dotaties Vrijvallen
De mutaties in de voorzieningen op leningen incl. rentevorderingen betreffen: Dotaties Vrijvallen
Overige kosten financieringsbedrijf Dit betreft de kosten van adviezen en onderzoeken in het kader van het financieringsbedrijf.
37
Overige apparaatskosten Ontwikkelingsbedrijf Bedragen in € Huisvestingskosten Reis- en verblijfkosten Algemene kosten PR kosten Acquisitiekosten Projectkosten
38
2009
2008
115.721 138.994 250.775 132.271 89.285 607.028
110.732 168.518 254.158 140.004 103.650 607.127
1.334.074
1.384.189
Vennootschappelijke balans per 31 december 2009 (voor winstverdeling)
Bedragen in €
2009
2008
819.102 100.033 919.135
841.304 199.851 1.041.155
12.531.378 708.750 38.082.344 26.263.733 77.586.205
9.081.633 700.000 32.151.298 16.632.428 58.565.359
Vordering op groepsmaatschappijen Belastingen en sociale premies Overige vorderingen en overlopende activa
10.509.328 9.685.175 20.194.503
5.070.724 9.122 14.702.088 19.781.934
Liquide middelen
30.291.414
61.172.031
128.991.257
140.560.479
53.396.772 46.578.245 409.576
53.396.772 46.663.695 297.120
100.384.593
100.357.587
113.523
104.900
4.058.500
3.500.000
3.672.161 37.147 302.088 134.264 20.288.981 24.434.641
5.374.838 10.217.250 319.006 125.093 20.561.805 36.597.992
128.991.257
140.560.479
Materiële vaste activa Eigen gebouwen Andere vaste bedrijfsmiddelen
Financiële vaste activa Deelneming in groepsmaatschappijen Vorderingen op groepsmaatschappijen Participaties Overige vorderingen
Vlottende activa
Eigen Vermogen Gestort kapitaal Overige reserves Resultaat boekjaar
Voorzieningen Voorziening jubilea Langlopende schulden Schulden aan aandeelhouders
Kortlopende schulden Schulden aan groepsmaatschappijen Schulden aan aandeelhouders Crediteuren Belastingen en sociale premies Overige schulden en overlopende passiva
39
Vennootschappelijke resultatenrekening 2009 Bedragen in €
2009
2008
3.206.302 866.117 68.666 4.869.610 294.839 9.305.534
3.284.172 2.178.250 67.488 5.471.458 -317.287 10.684.081
1.118.497 63.783 404.570 1.586.850
1.177.602 67.093 393.291 1.637.986
Saldo van de mutaties op de voorziening financiële vaste activa Overige kosten financieringsbedrijf
5.432.946 876.831 7.896.627
7.208.553 420.935 9.267.474
Resultaat financieringsbedrijf
1.408.907
1.416.607
1.191.842 1.191.842 2.383.684
1.191.900 1.191.900 2.383.800
Totaal apparaatskosten
1.943.756 105.185 1.334.074 3.383.015
1.994.143 124.955 1.384.189 3.503.287
Resultaat Ontwikkelingsbedrijf
- 999.331
-1.119.487
409.576
297.120
Financieringsbedrijf Opbrengsten Rente leningen u/g en deposito’s Ontvangen dividenden Opbrengsten commissariaten Resultaat verkoop participaties Resultaat deelnemingen
Kosten Personeelskosten Afschrijving vaste activa Overige apparaatskosten
Totaal apparaatskosten
Ontwikkelingsbedrijf Opbrengsten/Bijdragen Ministerie van Economische Zaken Provincie Limburg
Kosten Personeelskosten Afschrijving vaste activa Overige apparaatskosten
Resultaat
40
Toelichting op de vennootschappelijke balans per 31 december 2009 en de vennootschappelijke resultatenrekening over 2009 Bedragen in €
2009
ALGEMEEN De waarderingsgrondslagen zijn gelijk aan de waarderingsgrondslagen van de geconsolideerde jaarrekening. Voor de toelichting bij de vennootschappelijke balans en de vennootschappelijke resultatenrekening wordt verwezen naar de bij de geconsolideerde balans en geconsolideerde resultatenrekening gegeven toelichting. Als aanvulling hierop dient het hierna vermelde.
Deelnemingen in groepsmaatschappijen
12.531.378
een 100% deelneming in LIOF Vastgoed BV gevestigd te Maastricht; een 100% deelneming in LIOF Bedrijventerreinen BV gevestigd te Maastricht; een 100% deelneming in LIOF Business Center Avantis BV gevestigd te Heerlen; een 100% deelneming in Nedermaas Hightech Ventures BV gevestigd te Maastricht; een 100% deelneming in EBCH BV gevestigd te Heerlen; een 97,61% deelneming in LIOF BedrijvenCentra BV gevestigd te Maastricht; een 93,20% deelneming in BV Technohouse Heerlen gevestigd te Heerlen.
Bedragen in € Deelneming
LIOF Vastgoed BV LIOF Bedrijventerreinen BV LIOF BC Avantis BV Nedermaas Hightech Ventures BV EBCH BV LIOF Bedrijvencentra BV BV Technohouse Heerlen
Stand 31-12-2008
Aankoop c.q. gestort kapitaal
4.656.751 -1.149.895 -16.350 15.715 -382.672 4.327.253 1.630.831
3.154.905 -
9.081.633
3.154.905
Verkoop
-
Overige
-
Resultaat 2009
Stand 31-12-2009
-147.563 746.574 -5.992 -3.417 -689 -123.062 -171.011
4.509.188 -403.321 -22.342 12.298 -383.361 7.359.096 1.459.820
294.840
12.531.378
Vorderingen op groepsmaatschappijen Dit betreft: - langlopende vorderingen uit hoofde van aan groepsmaatschappijen verstrekte leningen, vermeerderd met de tot en met 2009 in rekening gebrachte rente en kosten € 708.750 - kortlopende vorderingen in rekening courant op groepsmaatschappijen inzake beschikbaar gestelde middelen voor exploitatie doeleinden € 10.509.328.
41
100.384.593
Gestort en opgevraagd kapitaal Het maatschappelijk kapitaal van de vennootschap bedraagt € 90.756.043 verdeeld in 300.000 aandelen A en 500.000 aandelen B, elk nominaal groot € 113,45. Van dit kapitaal is € 53.396.772 volgestort. Deze post is als volgt samengesteld:
Bedragen in €
Aandelen A
Aandelen B
Totaal
31.248.554
22.148.218
53.396.772
In het kapitaal van de vennootschap kan uitsluitend worden deelgenomen door publiekrechtelijke lichamen.
Overige reserves In 2009 heeft deze post het volgende verloop:
Bedragen in € Stand 1 januari - voor winstverdeling bij: resultaat 2008
af: dividend 2008
46.663.695 297.120 46.960.815 - 382.570
Stand 31 december - voor winstverdeling
46.578.245 Resultaat boekjaar Bedragen in €
409.576
42
OVERIGE GEGEVENS Aan: NV Industriebank LIOF
ACCOUNTANTSVERKLARING Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2009 van de NV Industriebank LIOF te Maastricht bestaande uit de balans per 31 december 2009 en de winst-en-verliesrekening over 2009 met de toelichting gecontroleerd.
Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de vennootschap. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die de directie van de vennootschap heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van NV Industriebank LIOF per 31 december 2009 en van het resultaat over 2009 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder f BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Maastricht, 10 maart 2010 Ernst & Young Accountants LLP w.g. J.M. Heijster RA
STATUTAIRE REGELING OMTRENT DE BESTEMMING VAN DE WINST ( CONFORM DE STATUTEN ) artikel 23 1. De Algemene vergadering kan besluiten de winst blijkende uit de door de algemene vergadering van aandeelhouders vastgestelde jaarrekening, of een gedeelte daarvan, te reserveren. 2. Uit de winst na eventuele reservering wordt, voorzover de omvang van de uitkeerbare winst dit toelaat, op aandelen B primair een dividend uitgekeerd ter grootte van het door het Centraal Bureau van de Statistiek over het boekjaar waarover de winst is vastgesteld gepubliceerde berekende gemiddelde effectieve rendement van staatsleningen met een gemiddelde resterende looptijd van 5 - 8 jaar. 3. Het dividend wordt berekend over het gestorte deel van het nominale bedrag. Voorzover na de uitkering als bedoeld in het tweede lid nog uitkeerbare winst resteert wordt deze als dividend op aandelen uitgekeerd, waarbij geen onderscheid wordt gemaakt tussen aandelen A en B. 4. Op uitkeringen aan aandeelhouders zijn de artikelen 104 en 105 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek van toepassing.
Bestemming van het resultaat Het behaalde resultaat over 2009 zal worden toegevoegd aan de algemene reserve.
43
0WFS[JDIUQBSUJDJQBUJFT
-*0'CFMBOH
"DUVN1SPKFDUT#7
CJPNFEJTDIFUFDIOPMPHJF
4XBMNFO
(VMQFO
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
JODVCBUPSMJGFTDJFODFT .BBTUSJDIU
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
#SBJONBSLFS#7 EJBHOPTFUPPMTWPPSIFSTFOBBOEPFOJOHFO
7FOSBZ
(VMQFO
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
$BEBD(SPVQ#7
WJTVFMFJOGPSNBUJFTZTUFNFO
UFLFOLBNFSBVUPNBUJTFSJOHFO*$5
.BBTUSJDIU
)FFSMFO
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
"MG)PMEJOH#7 $SPTTMJOF
$FOUJQFEFT(SPVQ#7
NBDIJOJOHWBOHJFUTUVLLFO
POUXJLLFMJOHWBTUHPFE
-BOEHSBBG
)FFSMFO
NFEFXFSLFST
HFFONFEFXFSLFST
$FOUJQFEFT$7
NFFUFOBOBMZTFBQQBSBUVVS
POUXJLLFMJOHWBTUHPFE
4JUUBSE(FMFFO
)FFSMFO
NFEFXFSLFST
HFFONFEFXFSLFST
"OUIPOJF,PPMFO(MB[FOJFST#7
$FOUJQFEFT)PMEJOH#7
SFTUBVSBUJFBUFMJFSHMBTJOMPPESBNFO
POUXJLLFMJOHWBTUHPFE
.PMFOIPFL
)FFSMFO
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
#3)PMEJOH.BBTUSJDIU#7
$P&VS#7
TPGUXBSFQSPHSBNNBWPPSHF[POEIFJET[PSH
CFIBOEFMDFOUSVNWPPSPCFTJUBTQBUJFOUFO
.BBTUSJDIU
)FFSMFO"WBOUJT
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
#BLFQMVT)PMEJOH#7
POUXJLLFMJOHWBDDJO
7FOMP
-FJEFO
NFEFXFSLFST
HFFONFEFXFSLFST
TPGUXBSFUPPMTWFSCSBOEJOHTNPUPSFO
#FFL.FFSTTFO
.BBTUSJDIU
HFFONFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
%F1BSFM#7
FEVDBUJFGTQFFMHPFE
QBSUJDVMJFSFFYUSBNVSBMFUIVJT[PSHPSHBOJTBUJF
.BBTUSJDIU
3PFSNPOE
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFS
#JPNFE#PPTUFS#7
%FDPN/FEFSMBOE#7
LFOOJTWBMPSJTBUJF
WFSXFSWJOHUFMFDPNTJUFT
.BBTUSJDIU
7FOSBZ
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
"DIUFSHFTUFMEFMFOJOH
"DIUFSHFTUFMEFMFOJOH
#FVSTOPUFSJOH
%BDPMU#7 3FOVEB/PSUIFSO&VSPQF#7
POUXJLLFMJOHCFESJKWFOUFSSFJO
#JHHMF5PZT)PMEJOH#7
$SVDFMM #FSOB#JPUFDI
HSPPUIBOEFMJOCBLLFSJKHSPOETUPGGFO
#FESJKWFOUFSSFJO.""0PTU
Toys
CFESJKGTLVOEJHFBEWJFTCVSFBV
"OBUFDI#7
ANATECH
#JPQBSUOFS$FOUFS.BBTUSJDIU#7
*UUFSWPPSU
"(.*#FIFFS#7
I N T E R N A T I O N A L
POUXJLLFMFOQSPEVDFSFODPMPSJNFUFS
"EWJFTCVSFBV,PPMFO#7
®
#JPNFUSJTDI$FOUSVN#7
FOHJOFFSJOHTQFDJBMFQSPKFDUFO
"ENFTZ#7
CROSS-LINE
-*0'CFMBOH
-*0'CFMBOH
&MFLUPS*OUFSOBUJPOBM.FEJB#7
-*0'CFMBOH
(BJBQBSL#7
TQFDJBMJTUJTDIFVJUHFWFSJK
EJFSFOUVJO
&DIU4VTUFSFO
,FSLSBEF
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
&TJHNB#7 -&%WFSMJDIUJOHFOFOHJOFFSJOH
(&.)PMUVN/PPSE** (&.)PMUVN/PPSE***
)FFSMFO
FYQMPJUBUJFNBBUTDIBQQJK #PSO
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
&TUSFMMB4BU#7
(0#"BDIFO)FFSMFO/7
TBUFMMJFUNPOJUPSJOHNJKOCPVXWPFSUVJHFO
HSFOTPWFSTDISJKEFOECFESJKWFOUFSSFJO
.BBTUSJDIU
)FFSMFO"LFO
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
&VSPEF#VTJOFTT$FOUFS#7
(SPOEFYQMPJUBUJFNBBUTDIBQQJK$BMJGPSOJq#7
HSFOTPWFSTDISJKEFOECFESJKWFODFOUSVN
POUXJLLFMJOHCFESJKWFOUFSSFJO
,FSLSBEF)FS[PHFOSBUI
)PSTUBE.BBT
NFEFXFSLFS
HFFONFEFXFSLFST
&VSPUFDI(SPVQ#7
)PTQJUBMJUZ/FU#7
QSFDJTJFUFDIOJFL
JOUFSOFUHFSFMBUFFSEFVJUHFWFS
7FOMP
.BBTUSJDIU
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
&YDFMMFODF'JTI#7
)VOOFDVN)PMEJOH#7 )BCFUT
LXFFLFOEJTUSJCVUJFDPOTVNQUJFWJT
NBDIJOFGBCSJFL
)PSTUBE.BBT
/VUI
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
'BCQVMPVT#7
QSPEVDUJFWBOBDDVNVMBUPSFO
.BBTUSJDIU
3PFSNPOE
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
BVUPNPUJWF
"TUFO
7FOSBZ
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
NFVCFMFOJOUFSJFVSCPVX
/VUI
,FSLSBEF
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
*OUSBN)PMEJOH#7
NFEJTDIFBQQBSBUVVSFOJNQMBOUBUFO
'SFF[JUU)PMEJOH#7
*OBMGB3PPG4ZTUFNT(SPVQ#7
GBCSJDBHFWBOLBBTFOLBBTTQFDJBMJUFJUFO
'PSUJNFEJY#7
*#($BQJUBM)PMEJOH#7
POUXJLLFMJOHEJBHOPTUJTDIFUFTUT
'BSNFS)PVTF1SPEVDUT#7
*TFB(SPVQ#7
WFSEVVS[BNJOHJOHSFEJqOUFOMFWFOTNJEEFMFO
QSPEVDUJFMVYFCBELBNFSTQJFHFMTFOWFSMJDIUJOH
%FVSOF
&DIU
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
'SJTTFO)PMEJOH#7
*TPCJPOJDT#7
NBDIJOFTFOHFSFFETDIBQQFOWPPSUVJOFOQBSL
QSPEVDUJFHFVSTNBBLTUPGGFOWJBCJPUFDIOPMPHJF
7BMLFOCVSHBE(FVM
(FMFFO
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFS
'SPNBUFDI*OHSFEJFOUT#7
+PIBOWBO-FFOEFSU#7
BSPNB HFVSFOTNBBLTUPGGFO
IBOEFMFOWFSFEFMJOHWBOXJMEQSPEVDUFO
4JUUBSE(FMFFO
.BBTUSJDIU
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
"DIUFSHFTUFMEFMFOJOH
"DIUFSHFTUFMEFMFOJOH
-*0'CFMBOH
,FSTUFO)PMEJOH#7
OBOPUFDIOPMPHJF
3PFSNPOE
4JUUBSE(FMFFO
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
.FFSTTFO1BQJFS
QFSTPPOTHFCPOEFOTNBSUDBSE
QBQJFSGBCSJFL
8FFSU
#VOEF
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
,JTT&OHJOFFSJOH
.FMPUUF1VNQUFDIOPMPHZ#7
IZESPGPSNUFDIOPMPHJFFONBDIJOFCPVX
POEFSXBUFSQPNQFO
&DIU4VTUFSFO
.BBTUSJDIU
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
,OPXIPVTF#7
.(()PMEJOH#7
JOOPWBUJFBHSPFOGPPECVTJOFTT
HJFUFSJKOPOGFSSPNFUBMFO
)PSTUBE.BBT
5FHFMFO
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
,PFGFN)PMEJOH#7
.PTRVJU/P#7
NFUBBMWFSXFSLJOHHFTQFDJBMJTFFSEJOQMBBUXFSL
NVHHFOXFSFOEFQPMTCBOE
4JUUBSE(FMFFO
3PFSNPOE
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
-BZFSOBUJPO#FWFSBHF4PMVUJPOT#7
.PUUP70*1#7
POUXJLLFMJOHFOQSPEVDUJFIPSFDBBQQBSBUVVS
POUXJLLFMJOHWFSNBSLUJOH7P*1UFMFGPOJFTZTUFNFO
.BBTUSJDIU
/VUI
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
-FNNFOT)JKTFO 5SBOTQPSUUFDIOJFL#7
.6CJP1SPEVDUT#7 .BBTUSJDIU
4JUUBSE(FMFFO NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
IFSTUSVDUVSFSJOHCFESJKWFOUFSSFJOFO
/FEFSMBOETF*OTUSVNFOUFO $PNQBHOJF/FEJOTDP#7
.BBTUSJDIU
JOTUSVNFOUFOQSPEVDFOU 7FOMP
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
-JCSJEJT(SPFQ#7
CJPEJBHOPTUJFLFOSFBHFOUJBWPPSSFTFBSDI
QSPEVDUJF POEFSIPVEFOTFSWJDFWBOTQFDJBMFLSBOFO
-)##7
/FU$BTF4FDVSJUZ#7
CPFLFOHSPPUIBOEFMEJFOTUWFSMFOJOHSFUBJMFSFO
HFBVUPNBUJTFFSEDBNFSBCFWFJMJHJOHTTZTUFFN
VJUHFWFST
.BBTUSJDIU"JSQPSU
4JUUBSE(FMFFO NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFS
-JNCVSH7FOUVSFT#7
/POPY#7
WFOUVSFDBQJUBMGPOETMJGFTDJFODFT
BBOQBTTFOEJFTFMNPUPSFOWPPSBBSEHBT
.BBTUSJDIU
)PFOTCSPFL
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
-JOTTFO)PMEJOH#7
OJFVXCPVXFOIBOEFMJOKBDIUFOSFDSFBUJFWFWBBSU
/7BBOHFXF[FOMVDIUWBBSUUFSSFJO .BBTUSJDIU"BDIFO"JSQPSU
.BBTCSBDIU
FVSFHJPOBBMWMJFHWFME .BBTUSJDIU
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFS
.!Y*OUFSBDUJWF#7
.BHOB.FEJDT(NC)
SFWBMJEBUJFUFDIOJFL
,JOH4J[FE.FO#7&4(
Libridis Groep
-*0'CFMBOH
/73FHJP7FOMP
NVMUJDIBOOFMTFSWJDFT
WFSTUFSLJOHFDPOPNJTDIFTUSVDUVVS/PPSE-JNCVSH
#FFL
7FOMP
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
"DIUFSHFTUFMEFMFOJOH
"DIUFSHFTUFMEFMFOJOH
-*0'CFMBOH
0OUXJLLFMJOHTNJK7BMLFOCVSH
-*0'CFMBOH
3PMJOH4ZTUFNT#7
POUXJLLFMJOHTNBBUTDIBQQJK
SFHJTUSBUJFTZTUFNFO
7BMLFOCVSHBE(FVM
&DIU4VTUFSFO
NFEFXFSLFS
NFEFXFSLFS
1BUIP¾OEFS#7
4BNDP"JSDSBGU.BJOUFOBODF#FIFFS#7
EJBHOPTUJTDIFUFTULJUT
POEFSIPVEWMJFHUVJHFO
.BBTUSJDIU
.BBTUSJDIU"JSUQPSU
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
1BZEVUDI)PMEJOH#7
4BOBOFU#7
POMJOFUSBOTBDUJFGBDJMJUFJUFO
UFMFNFEJDJOF
)FFSMFO
4JUUBSE
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
1FOUB/PWP#7
4DIFVUFO1SFDJTJPO5FDIOPMPHZ#7
EJFOTUFOWPPS[[QFST
NJDSPQSFDJTJFFUTFO
)FFSMFO
4JUUBSE(FMFFO
NFEFXFSLFS
NFEFXFSLFST
1IBSNB$FMM#7
4DIPFONJKµ#7
LXFFLWBOTUBNDFMMFO
EFUBJMIBOEFMTLFUFOWPPSTDIPFOFO
.BBTUSJDIU
,FTTFM
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
1/"5PQ5SBJOFFT#7
4,&GPOET
TFMFDUJFFOPQMFJEJOHIPPHXBBSEJHF*$5USBJOFFT
QSFTFFE¾OBODJFSJOHFO
)FFSMFO
.BBTUSJDIU
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFS
1PMZTDPQF)PMEJOH#7
4/14ZTUFNT#7
QSPEVDUJF4."DPQPMZNFSFO
TPMBSTZTUFNFO DMFBOSPPNTFOTDIFJEJOHTXBOEFO
4JUUBSE(FMFFO
.BBTUSJDIU
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
1P[P/FHSP#7 )PMCPY
4PMBS"DBEFNZ
EJTQMBZT WFSQBLLJOHTBSUJLFMFOFOESVLXFSL
PQMFJEJOHEVVS[BNFFOFSHJFFO[POOFDFMGBCSJDBHF
&DIU4VTUFSFO
)FFSMFO
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
1SPUPNBUJPO#7
4PMGP)PMEJOH#7
TPGUXBSFUCWUSBJOJOHPQFSBUPSTJOEFQSPDFTJOEVTUSJF
QBQFSDPOWFSUJOH
4JUUBSE(FMFFO
4JUUBSE(FMFFO
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
14-JDFOTJOH#7
4PUFD#FIFFS#7
BVUPNBUJTFSJOH
NBDIJOFGSBCSJFL
4JUUBSE(FMFFO
.BBTUSJDIU
HFFONFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
1VCMJD-PHJTUJD$FOUFS#PSO#7
4QBN&YQFSUT#7
XBSFIPVTFJOUFHSBMFMPHJTUJFLFEJFOTUFO
POUXJLLFMUTPGUXBSFWPPSIFUUFHFOHBBOWBOTQBN
4JUUBSE(FMFFO
.BBTUSJDIU
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
3BJM5FSNJOBM#PSO#7
4UJDIUJOH'BDJMJUBJSF%JFOTUFO
DPOUBJOFSUFSNJOBM
GBDJMJUBJSFEJFOTUWFSMFOJOH
#PSO
)PFOTCSPFL
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
"DIUFSHFTUFMEFMFOJOH
"DIUFSHFTUFMEFMFOJOH
-*0'CFMBOH
4UJDIUJOH;VJE-JNCVSHTF 4UPPNUSFJO.BBUTDIBQQJK
JOUFSOFUUPFHBOH DPMPDBUJFFOHFSFMBUFFSEFEJFOTUFO 4JUUBSE(FMFFO
4JNQFMWFME NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
7FOMP NFEFXFSLFST
7FOOF&MFDUSPOJDT#7 #FFL
&JOEIPWFO NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
FMBTUJTDIFHSPOETUPGGFOWPPSTQPSUWMPFSFO
Venloentech b.v. Agro Innovation A
7FOUFDI7FOMP#7 7FOMP
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
7FSFLF*OWFTU#7
UXJKOFOWBOHBSFOTWPPSEFUBQJKUJOEVTUSJF
QSPEVDUJFFOIBOEFMOBUVVSTUFFOQSPEVDUFO
)FFSMFO
8FFSU
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
JOOPWBUJFGUPNBBUHFMFJEJOHTZTUFFN
4JUUBSE(FMFFO
5IF4JMJDPO.JOF#7
JOEVTUSJqMFFMFLUSPOJDB
GPOETUCWUFDIOPMPHJTDIF EPPS TUBSUFST
5FYUVSF5FY)PMEJOH#7
HJFUFSJKOPOGFSSPNFUBMFO
&JOEIPWFO NFEFXFSLFS
5FSSB4QPSUT5FDIOPMPHZ#7
7JSFO[F"MHFNFFO#FIFFS
TJMJDJVNGBCSJFL
EJFOTUWFSMFOJOHHFFTUFMJKLFHF[POEIFJET[PSH
(FMFFO
4JUUBSE(FMFFO
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
5J(FOJY/7
7PTUFSNBOT#FIFFS#7
QSPEVDUJFNFOTFMJKLFDFMMFO
QSPEVDUJFWFOUJMBUPSFOBOOFYNFUBBMHJFUFSJK
4JUUBSE(FMFFO
7FOMP
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
k Pac
5PQ)JMM1BDL#7
8FMMPPSE0WFSIVJ[FO)PMEJOH#7
QSPEVDUJFWBO[VJWFMWFSQBLLJOHFO
[PSHDPODFQU
4JUUBSE
#PDIPMU[
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
5PQ$PPM)PMEJOH#7
8JK-JNCVSH#7
NVMUJUPFQBTCBSFLPFMNPUPSPCWQFMUJFSUFDIOPMPHJF
NVMUJNFEJBBMFDPOPNJTDIOJFVXTNFEJVN
.BBTCSFF
.BBTUSJDIU
NFEFXFSLFS
NFEFXFSLFST
5PUBM3FDZDMJOH4PMVUJPOT 534 #7
8JTF-JOF#7
SFDZDMJOHWBOBVUPCBOEFO
0OMJOFTPDJBBMOFUXFSL
)FFSMFO
.BBTUSJDIU
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
5SFDUJT#7
9FSPHSBQIJD1SJOU4FSWJDF#7
POUXJLLFMFODSPTTNFEJBBMXFCQMBUGPSN
SFDZDMJOHUPOFSDBSUSJEHFT
.BBTUSJDIU
7FOSBZ
NFEFXFSLFS
NFEFXFSLFST
6OJMPHJD#7
7BO(FZO#FIFFS#7 #FODP
GPOETUCWUFDIOPMPHJTDIF EPPS TUBSUFST
5FDIOPTUBSUFSTGPOET ;VJE/FEFSMBOE#7
6OJMPHJD/FUXPSLT#7
FYQMPJUBUJFTUSPPNUSFJO
5FDIOPTUBSUFSTGPOET ;0/FEFSMBOE#7
Top Hill
-*0'CFMBOH
;JNFD*54FSWJDFT#7
DPNQVUFSIBSEFOTPGUXBSF
TPGUXBSFLBTTBTZTUFNFOIPSFDB
4JUUBSE(FMFFO
1PTUFSIPMU
NFEFXFSLFST
NFEFXFSLFST
"DIUFSHFTUFMEFMFOJOH
"DIUFSHFTUFMEFMFOJOH
1SP¾FMTDIFUTWBOEFMFEFO WBOEF3W$ %S+7) )BSSZ 1FOOJOHT 7PPS[JUUFS
1SPGES8" 8JMMFN 7FSNFFOE -JE
/BUJPOBMJUFJU/FEFSMBOETF (FCPPSUFKBBS #FOPFNEEFDFNCFS FJOEFUFSNJKO
0QWPPSESBDIUWBO3W$-*0' )PPGEGVODUJFCFSPFQTNBUJHOJFUBDUJFG /FWFOGVODUJFT 7PPS[JUUFS4UJDIUJOHEF8FJKFSIPSTU
/BUJPOBMJUFJU/FEFSMBOETF (FCPPSUFKBBS #FOPFNENBBSU FJOEFUFSNJKO
0QWPPSESBDIUWBO1SPWJODJF-JNCVSH )PPGEGVODUJF*OUFSOFUPOEFSOFNFS /FWFOGVODUJFT )PPHMFSBBS&VSPQFBO'JTDBM&DPOPNJDT $PNNJTTBSJT3BOETUBE)PMEJOH/7 $PNNJTTBSJT.JUTVCJTIJ.PUPST&VSPQF#7 $PNNJTTBSJT*NUFDI $PNNJTTBSJT'SFF3FDPSE4IPQ
%ST.+" .BSUJO &VSMJOHT -JE /BUJPOBMJUFJU/FEFSMBOETF (FCPPSUFKBBS #FOPFNENFJ FJOEFUFSNJKO
0QWPPSESBDIUWBO1SPWJODJF-JNCVSH )PPGEGVODUJFCVSHFNFFTUFS7BMLFOCVSHBBOEF(FVM /FWFOGVODUJFT 7PPS[JUUFS,OPXIPVTF 1MBBUTWFSWBOHFOEWPPS[JUUFS3BBEWBO5PF[JDIU03#*4
)FUQVCMJFLQSJWBUFXFSLUFSSFJOWBO-*0'EJFOUUPUVJUESVLLJOHUFLPNFOJOEFTBNFOTUFMMJOHWBOEF3BBEWBO$PNNJTTBSJTTFO %F[F3BBENPFUCFTUBBOVJUQFSTPOFOEJFWPMEPFOEFFSWBSJOHFOLFOOJTIFCCFOPNEFLXBMJUFJUWBOEFEJSFDUJFJOBMMFPQ[JDIUFO UFLVOOFOCFPPSEFMFO%F3BBEWBO$PNNJTTBSJTTFOPQFSFFSUBMTFFOUFBNXBBSCJKFMLWBOEFMFEFO[JDIMBBUMFJEFOEPPSCFMBOHFO WBOEFPOEFSOFNJOHFOEFNFUIBBSHFBTTPDJFFSEFCFESJKWFO%BBSPNEJFOUEF3BBEHFEFFMUFMJKLUFCFTUBBOVJUHFOFSBMJTUFONFU XBBSEFSJOHWPPSEJTDJQMJOFTBOEFSTEBOEFIVOOF 7PPSFFOKVJTUFWFSWVMMJOHWBOEFUBBLWBOEF3BBEJTIFUWBOCFMBOHEBUIJK HFTQSFJEPWFSEFEJWFSTFMFEFOEBBSWBO CFTDIJLUPWFS LFOOJT WBBSEJHIFEFOFOFSWBSJOHNFUCFUSFLLJOHUPU
0OEFSOFNFO TUSBUFHJFWPSNJOH MFJEJOHHFWFO
-JNCVSHTF &DPOPNJF ¾OBODJqO CVTJOFTTDPOUSPM
4PDJBBMCFMFJE PSHBOJTBUJFFONFEF[FHHFOTDIBQ
.BSLFUJOH WFSLPPQ DPNNVOJDBUJF [BLFMJKLFFODPOTVNFOUFONBSLUFO
1SPDFTTJOH *$5 JOOPWBUJF
'VODUJPOFSFOWBO SFHJPOBMFFOSJKLT PWFSIFJETPSHBOJTBUJFT QPMJUJFLFCFTMVJUWPSNJOH %F3BBEJTWBOPPSEFFMEBUCPWFOHFOPFNEFFSWBSJOHFOFYQFSUJTFUPUNFEJPSVJNTDIPPUTBBOXF[JHXBT%BBSOBUSBEFOJO LPSUFUJKEESJFDPNNJTTBSJTTFOUFSVH0NEBUFSHFFO IFS CFOPFNJOHFOWPMHEFOCFTUPOEEF3BBEWPPSIFUSFTUFSFOEEFFMWBOIFU WFSTMBHKBBSVJUESJFGVOHFSFOEFMFEFO%F[FMFEFOIFCCFO UFOFJOEFEFCFESJKGTLVOEJHFLFOOJTWBOIFU-JNCVSHTF.,#JOEFSBBE CFUFSUFLVOOFOCPSHFO CFTMPUFO[JDIUFMBUFOCJKTUBBOEPPSUXFFUFSVHHFUSFEFODPNNJTTBSJTTFOJOEFIPFEBOJHIFJEWBOBEWJTFVS WBOEFSBBEUPUEBUEFBBOEFFMIPVEFSTEFWBDBUVSFTJOEF3BBEIFCCFOJOHFWVME
$PSQPSBUF(PWFSOBODF 0QKBOVBSJJTEFHFBDUVBMJTFFSEF$PEF$PSQPSBUF(PWFSOBODF DPNNJTTJF 'SJKOT JOXFSLJOHHFUSFEFO%FDPEFJTPQHFTUFMEWPPSCFVSTHFOPUFFSEFWFOOPPU TDIBQQFO)PFXFM-*0'HFFOCFVSTHFOPUFFSEFWFOOPPUTDIBQJT QBTTFOXJKEFDPEF UPFPQEFPOEFSEFMFOEJFWPPSFFOSFHJPOBMFPOUXJLLFMJOHTNBBUTDIBQQJKCFUFLFOJTWPM [JKO8JKSBQQPSUFSFOIJFSPWFSEFOBMFWJOHFOIBOEIBWJOHWBOEFDPEF%JUPOEFSXFSQ XPSEUPOEFSFFOBQBSUBHFOEBQVOUUFSCFTQSFLJOHJOEF"MHFNFOFWFSHBEFSJOHWBO "BOEFFMIPVEFST "7" WPPSHFMFHE 5FOBBO[JFOWBOEFQSJODJQFTFOCFQBMJOHFOEJFPOEFSUBBL FOXFSLXJK[FWBOIFUCFTUVVS DREF-*0'EJSFDUJF [JKO PQHFOPNFO HFMEUEBUEF[FJOIPPGE[BBLXPSEFOUPFHFQBTU )FUJOTUSVNFOUBSJVNEBUIFUCFTUVVSEBBSWPPSIBOUFFSU CFTUBBUNFUOBNFVJUIFUKBBSMJKLTBDUJWJUFJUFOQMBO IFU NFFSKBSJHCFMFJETQMBO EF NFFSKBSFO CFHSPUJOH EFIBMGKBBS MJKLTFSBQQPSUBHFPWFSEFQBSUJDJQBUJFQPSUFGFVJMMFFOIFUPQEF PSHBOJTBUJFUPFHFTOFEFOIBOECPFL"ENJOJTUSBUJFWF0SHBOJTB UJF1FSJPEJFLXPSEUIJFSPWFSHFSBQQPSUFFSEBBOEF3BBEWBO $PNNJTTBSJTTFO 3W$ )FUIBOECPFL"ENJOJTUSBUJFWF0SHBOJTBUJFCFTDISJKGUPOEFS NFFSPQ[FUFOXFSLJOHWBOIFUSJTJDPNBOBHFNFOUCJK-*0' 3JTJDPNBOBHFNFOUCJK-*0'JTQSJNBJSHFSJDIUPQIFUPOEFS LFOOFO FONPHFMJKLWPPSLPNFO WBOSJTJDPµTFOWFSQMJDIUJOHFO XBBSNFF-*0'CJKIFUBBOHBBOWBOJOWFTUFSJOHFOUFNBLFO LBOLSJKHFO&FOCFTDISJKWJOHWBOEFCFMBOHSJKLTUFSJTJDPµTJT PQHFOPNFOJOEFSJTJDPQBSBHSBBG QBHJOB )FUSJTJDP NBOBHFNFOUJTOFFSHFMFHECJKIFU1BSUJDJQBUJF1SPKFDUFO0WFS MFHFOIFU0OUXJLLFMJOHTCFESJKG1SPKFDUFO0WFSMFH EBUXFLFMJKLT QMBBUTWJOEU%FFYUFSOFBDDPVOUBOU[JFUUPFPQEFOBMFWJOHWBO EJUTZTUFFN %FCF[PMEJHJOHWBOEFEJSFDUJFLFOUHFFOWBSJBCFMEFFM#JKEF WBTUTUFMMJOHWBOEFIPPHUFFOTUSVDUVVSWBOEFCF[PMEJHJOHWBO EFEJSFDUJFXPSEUHFFOSFLFOJOHHFIPVEFONFUBTQFDUFOBMT SFTVMUBUFOPOUXJLLFMJOHFOEFPOUXJLLFMJOHWBOEFCFVSTLPFST WBOBBOEFMFOFOPPLXPSEUFFOGBMFOEFCFTUVVSEFSCJKPOUTMBH OJFU²CFMPPOE³%FIPPHUFWBOEFCF[PMEJHJOHWBOEFEJSFDUJFJT PQHFOPNFOJOEFKBBSSFLFOJOH7BOEFDPEFXPSEUBGHFXFLFO EPPSEBUEFEJSFDUFVSCJK[JKOJOEJFOTUUSFEJOHJTBBOHFTUFMEWPPS POCFQBBMEFUJKE%JUJTNFEFJOHFHFWFOPQCBTJTWBOPQHFEBOF FSWBSJOHFMEFST XBBSCJKIFUPQWPPSIBOEWBTUTUFMMFOWBOFFO CFOPFNJOHTUFSNJKOWBOWJFSKBBSUPUBBO[JFOMJKLFDPOUSBDUVFMF WFSQMJDIUJOHFOMFJEUJOEJFOOBWJFSKBBSIFUDPOUSBDUOJFUXPSEU WFSMFOHE .FUCFUSFLLJOHUPUEFUBBLFOXFSLXJK[FWBOEF3BBEWBO $PNNJTTBSJTTFOXPSEFOOBHFOPFHBMMFJOEFDPEFWFSNFMEF CFTUQSBDUJDFCFQBMJOHFOOBHFMFFGE)FU3W$SFHMFNFOUJTWFS WBUJOEFTUBUVUFOFOIFUKBBSWFSTMBHWFSTDIJKOUTUBOEBBSENFU FFOCFSJDIUWBOEF3BBEWBO$PNNJTTBSJTTFO&FO WFSLPSUF QSP¾FMTDIFUTWBOEFMFEFOWBOEF3BBEJTFMEFSTJOEJUKBBS
WFSTMBHPQHFOPNFO%FCFQBMJOHFOJO[BLFIFUUPF[JDIUWBO EF3BBEPQIFUCFTUVVSXPSEFOHFqGGFDUVFFSEJOEFSFHVMJFSF SBBETWFSHBEFSJOHFO7FSEFSCFTQSFFLUEF3BBENJOTUFOTFFO NBBMQFSKBBSCVJUFOBBOXF[JHIFJEWBOEFEJSFDUJF[PXFM[JKO FJHFOGVODUJPOFSFO FOHFXFOTUFDPNQFUFOUJFT BMTEBUWBO EFJOEJWJEVFMFDPNNJTTBSJTTFOFOEFEJSFDUJF"BOHBBOEF EFPOBGIBOLFMJKLIFJEWBOEFDPNNJTTBSJTTFOXPSEUIFUHFFO IJFSPWFSJOEFDPEFJTHFTUFME NFUJOCFHSJQWBOEFSBQQPSUBHF WFSQMJDIUJOH HFSFTQFDUFFSE 5PUNFEJPXFSEWPMEBBOBBOEFEJWFSTFCFQBMJOHFOEJF EFDPEFTUFMUPQIFUHFCJFEWBOEFEFTLVOEJHIFJEFOTBNFO TUFMMJOHWBOEF3BBE*OLPSUFUJKEUSBEFOESJFDPNNJTTBSJTTFO UFSVHFFO[FUFMLXBNUFWFSWBMMFOFOUXFFBOEFSFOXFSEFOOJFU JOHFWVME%FESJFGVOHFSFOEFMFEFOIFCCFO UFOFJOEFEFCF ESJKGTLVOEJHFLFOOJTWBOIFU-JNCVSHTF.,#JOEF3BBECFUFS UFLVOOFOCPSHFO IJFSPQCFTMPUFO[JDIUFMBUFOCJKTUBBOEPPS UXFFUFSVHHFUSFEFODPNNJTTBSJTTFOJOEFIPFEBOJHIFJEWBO BEWJTFVSWBOEF3BBEUPUEBUEFBBOEFFMIPVEFSTEFWBDBUVSFT JOEF3BBEIFCCFOJOHFWVME &MLFOJFVXCFOPFNEFDPNNJTTBSJTPOUWBOHUFFOJOUSPEVDUJF QSPHSBNNBXBBSCJKIFUNBOBHFNFOUUFBNXPSEUJOHFTDIBLFME )FUBBOUBMDPNNJTTBSJBUFOWBOnnOQFSTPPOJT[PEBOJHCFQFSLU EBUFFOHPFEFUBBLWFSWVMMJOHHFXBBSCPSHEJT7FSEFSJT TUBUVUBJSCFQBBMEEBUFFODPNNJTTBSJTNBYJNBBMESJFNBBM WPPSFFOQFSJPEFWBOWJFSKBBS[JUUJOHLBOIFCCFOJOEF3BBE FOXPSEUFSHFXFSLUNFUFFOSPPTUFSWBOBGUSFEFO"BOEFSPM WBOEFWPPS[JUUFSWBOEF3BBEFOEJFWBOEFTFDSFUBSJTDRIFU TFDSFUBSJBBUWBOEFWFOOPPUTDIBQXPSEUJOWVMMJOHHFHFWFO DPOGPSNIFUHFTUFMEFJOEFDPEF .FUCFUSFLLJOHUPUEFESJFLFSODPNNJTTJFT BVEJU SFNVOFSBUJF TFMFDUJFCFOPFNJOH XPSEUIFUOJFUPQQPSUVVOHFBDIUEF[F DPNNJTTJFTJOUFTUFMMFO BBOHF[JFOEFSPMWBOEFDPNNJT TJFTXPSEUWFSWVMEEPPSEFHFIFMF3BBE%FJOEJULBEFSJOEF DPEFBBOHFEVJEFCFTUQSBDUJDFCFQBMJOHFO JOIFUCJK[POEFS EFNJOJNBMFWFSFJTUFOJOEJFOXPSEUBGHF[JFOWBOIFUJOTUFMMFO WBODPNNJTTJFT XPSEFOOBHFMFFGE%FDPEFTUFMUEBUFMLFWPSN FOTDIJKOWBOCFMBOHFOWFSTUSFOHFMJOHUVTTFOWFOOPPUTDIBQFO DPNNJTTBSJTTFONPFUXPSEFOWFSNFEFO.PDIUFOUFHFOTUSJKEJHF CFMBOHFOBBOEFPSEF[JKO EBOXPSEUIJFSPWFSJOIFUKBBSWFS TMBHHFSBQQPSUFFSE
%F TZTUFNBUJFLWBOEF CF[PMEJHJOHWBOEFDPNNJTTBSJTTFOJT HPFEHFLFVSEEPPSEF"7"&MEFSTJOEJUKBBSWFSTMBHXPSEUIFU UPUBMFCF[PMEJHJOHTCFESBHWBOEF3BBEWFSNFME#FUSFGGFOEF EFCFWPFHEIFEFOWBOEF "MHFNFOFWFSHBEFSJOHWBO "BOEFFM IPVEFSTXPSEFOJOEFDPEFCFTUQSBDUJDFCFQBMJOHFOHFOPFNE EJFHFQSPKFDUFFSEPQEFTJUVBUJFCJK-*0'OJFUWBOUPFQBTTJOH XPSEFOHFBDIU[PLFOU-*0'HFFO¾OBODJFSJOHTQSFGFSFOUF BBOEFMFOFOXPSEUFSOJFUPOEFSIBOETHFCPEFOPQFFOCFESJKGT POEFSEFFMPGFFOEFFMOFNJOH0PLJTFSHFFODFSUJ¾DFSJOHWBO BBOEFMFO #JK-*0'JTTUBUVUBJSCFQBBMEEBUCFTMVJUFOTMFDIUTHFOPNFO LVOOFOXPSEFO JOEJFOUFONJOTUFEFIFMGUWBOIFUHFQMBBUTUF LBQJUBBMUFSWFSHBEFSJOHWFSUFHFOXPPSEJHEJT#FTMVJUWPSNJOH WBOEF"7"LBOEFSIBMWFTMFDIUTHFTDIJFEFOJOEJFOEFNFFS EFSIFJETBBOEFFMIPVEFS EF4UBBUEFS/FEFSMBOEFO WFSUFHFO XPPSEJHEJT BMEBOOJFUCJKWPMNBDIU )PFXFMEFBBOEFMFO WFSIPVEJOHWBOEF4UBBU JDIFUNJOJTUFSJFWBO&DPOPNJTDIF ;BLFO FOEF1SPWJODJF-JNCVSHOJFUHFMJKLJT HFMEUWPPSEF[F UXFFBBOEFFMIPVEFSTEBUCFMBOHSJKLFCFTMJTTJOHFOJOPOEFSMJOH PWFSMFHPQCBTJTWBOHFMJKLXBBSEJHIFJEXPSEFOHFOPNFO *O[BLFJOGPSNBUJFWFSTDIBG¾OHBBOEFBBOEFFMIPVEFSTFO EFNPHFMJKLFJOWMPFEPQEFLPFSTWBOIFUBBOEFFM EJFOUWFS NFMEUFXPSEFOEBUIFU´BBOEFFM-*0'µOJFUPQEF¾OBODJqMF NBSLUFOXPSEUWFSIBOEFME%FSIBMWFJTEJUQSJODJQFOJFUBBO EFPSEF"BOHF[JFO[JDIPOEFSEFBBOEFFMIPVEFSTWBO-*0' HFFOJOTUJUVUJPOFMFCFMFHHFSTCFWJOEFO XPSEUIJFSWFSEFSOJFU JOHFHBBOPQEFJOEFDPEFPQHFOPNFOQSJODJQFTUFS[BLF5FO BBO[JFOWBOEF¾OBODJqMFWFSTMBHMFHHJOHIPVEUEF3BBENFFS EFSFNBMFOQFSKBBS JOEFSFHVMJFSFWFSHBEFSJOHFO UPF[JDIUPQ IFUWPMHFOWBOEFJOUFSOFQSPDFEVSFTWFSCBOEIPVEFOEFNFU IFUPQTUFMMFOFOEFQVCMJDBUJFWBOIFUKBBSWFSTMBH EFKBBSSFLF OJOHFOEFIBMGKBBSPGLXBSUBBMDJKGFST
)FUJOTUSVNFOUBSJVNEBUEFEJSFDUJFEBBSUPFIBOUFFSUPNWBU POEFSBOEFSFEFKBBSQMBOOFS EFKBBSBHFOEBWBOEF3W$ WFS HBEFSJOHFO FOIFUIBOECPFL"ENJOJTUSBUJFWF0SHBOJTBUJF#F USFGGFOEFEFSPM CFOPFNJOH CFMPOJOHFOCFPPSEFMJOHWBOIFU GVODUJPOFSFOWBOEFFYUFSOFBDDPVOUBOUXPSEFOEFCFQBMJOHFO VJUEFDPEFOBHFMFFGE%FFYUFSOFBDDPVOUBOUXPSEUTUBOEBBSE JOEF3W$FO"7"CFWSBBHEPWFS[JKOWFSLMBSJOHPNUSFOUEFHF USPVXIFJEWBOEFKBBSSFLFOJOH7PPSUTXPSEUEPPSEFEJSFDUJFFO EF3BBEBBOEF"7"PWFSEFPOBGIBOLFMJKLIFJEWBOEFFYUFSOF BDDPVOUBOUHFSBQQPSUFFSEFOXPSEUFFOXFMPWFSXPHFOWPPS ESBDIUUPUCFOPFNJOHWBOFFOFYUFSOFBDDPVOUBOUVJUHFCSBDIU )JFSUPFNBLFOEJSFDUJFFO3BBEQFSJPEJFL EPDIUFONJOTUF nnONBBMJOEFWJFSKBBS FFOHSPOEJHFCFPPSEFMJOHWBOIFU GVODUJPOFSFOWBOEFFYUFSOFBDDPVOUBOUJOEFEJWFSTFFOUJUFJUFO FODBQBDJUFJUFOXBBSJOEF[FGVODUJPOFFSU&JOEF[JKOEF WPPSCFSFJEJOHFOWPPSEF[FCFPPSEFMJOHJOHBOHHF[FU XBBSEPPS IFUNPHFMJKLJTEBUFFOBOEFSFEBOIFUIVJEJHFCVSFBVPWFSEF KBBSSFLFOJOH[BMXPSEFOHFWSBBHEFFOBDDPVOUBOUTWFS LMBSJOHBGUFHFWFO%FCFOPFNJOHWBOEFFYUFSOFBDDPVOUBOU EPPSEF"7"WJOEUKBBSMJKLTPQOJFVXQMBBUT /BBSBBOMFJEJOHWBOEFDPOUSPMFWBOEFKBBSSFLFOJOHXPSEU EFFYUFSOFBDDPVOUBOUCFUSPLLFOCJKIFUPQTUFMMFOWBOIFU XFSLQMBOWBOEF¾OBODJBMDPOUSPMMFS#FWJOEJOHFOBBOHBBOEF EFJOUFSOFBVEJUGVODUJFXPSEFOPQHFOPNFOJOEF.BOBHF NFOU-FUUFSWBOEFFYUFSOFBDDPVOUBOU%F[F.BOBHFNFOU -FUUFSXPSEUCFTQSPLFOUJKEFOTFFOSBBETWFSHBEFSJOHXBBSEF FYUFSOFBDDPVOU BDUJFG CJKBBOXF[JHJT%FFYUFSOFBDDPVOUBOU SBQQPSUFFSUEBUHFOFXBUIJKNFUCFUSFLLJOHUPU[JKODPOUSPMFWBO EFKBBSSFLFOJOHFOEFEBBSBBOHFSFMBUFFSEFDPOUSPMFTPOEFS EFBBOEBDIUWBOEFEJSFDUJFFOEF3BBEXJMCSFOHFO%BBSNFF XPSEUWPMEBBOBBOEFCFQBMJOHFOCFIPSFOEFCJKIFUMBBUTUF QSJODJQFJOEFDPEFCFUSFGGFOEFEFSFMBUJFFODPNNVOJDBUJFWBO EFFYUFSOFBDDPVOUBOUNFUEFPSHBOFOWBOEFWFOOPPUTDIBQ
.BBUTDIBQQFMJKL7FSBOUXPPSE 0OEFSOFNFO %FNJOJTUFSWBO'JOBODJqOIFFGUEF5XFFEF,BNFSUFLFOOFOHFHFWFOEBUIJKIFU BMTBBOEFFMIPVEFSCFMBOHSJKLWJOEUEBUTUBBUTEFFMOFNJOHFOFFOSPMWFSWVMMFOJOIFU CSFEFSF,BCJOFUTCFMFJEPQIFUUFSSFJOWBO.BBUTDIBQQFMJKL7FSBOUXPPSE0OEFSOFNFO .70 $PODSFFUCFUFLFOUEJUEBU-*0' BMTTUBBUTEFFMOFNJOH USBOTQBSBOUJFEJFOUUF CFUSBDIUFOUFOBBO[JFOWBOEFLFV[FTJOIBBSCFMFJETWPFSJOHFOEFNBBUTDIBQQFMJKLF HFWPMHFOEBBSWBO 7BOBGIFUCPFLKBBSXPSEFOTUBBUTEFFMOFNJOHFOHFBDIU UFSBQQPSUFSFOPWFSEFXJK[FXBBSPQ[JKJOWVMMJOHHFWFOBBO .70-FJESBBEIJFSWPPSWPSNFOEFSJDIUMJKOFOWBOIFU(MPCBM 3FQPSUJOH*OJUJBUJWF (3* *OEFMPPQWBO[BM-*0'EF OPEJHFWPPSCFSFJEJOHFOUSFGGFOPNUFLVOOFOSBQQPSUFSFO WPMHFOTEJFSJDIUMJKOFO%BBSCJK[BMWPMHFOTIFUQSJODJQFWBO ´DPNQMZPSFYQMBJOµXPSEFOBBOHFHFWFOJOIPFWFSSFEFSJDIU MJKOFOXPSEFOHFWPMHEHFMFUPQEFTQFDJ¾FLFDPOUFYUXBBSJO -*0'PQFSFFSU
WFSBOUXPPSEFMJKLIFEFOWBOEFCFTUVVSEFST PPLUFOBBO[JFO WBO.70 EFMJKTUWFSUFHFOXPPSEJHJOHFOHFFGUFFOJOEJDBUJFWBOPO[F TPDJBBMNBBUTDIBQQFMJKLFCFUSPLLFOIFJEJOIFUWFSMFOHEFWBO EFLFSOBDUJWJUFJUFO IFUPSHBOPHSBN EBUFFOCFFMEHFFGUWBOPO[FNFEFXFSLFST FOEFPSHBOJTBUJFTUSVDUVVS EFKBBSSFLFOJOH XBBSJOFFOHSPPUBBOUBM¾OBODJFFM FDPOPNJTDICFMFJELFV[FTBBOCPELPNFO
)PFXFMTUBBUTEFFMOFNJOHFOJOIVOKBBSWFSTMBHFOPWFS OPHOJFUWPMHFOTEF(3*SJDIUMJKOFOIPFWFOUFSBQQPSUFSFO [VMMFO[JKWPPSXBUCFUSFGUIVOWFSTMBHMFHHJOHPWFSXFM BMXPSEFOPQHFOPNFOJOEF[PHFOPFNEF5SBOTQBSBOUJF CFODINBSLWBOIFUNJOJTUFSJFWBO&DPOPNJTDIF;BLFO)FUEPFM WBOEF[FCFODINBSLJTFFOCFFMEUFHFWFOWBOEFUSBOTQBSBOUJF JOWFSTMBHHFWJOHWBOEFHSPPUTUF/FEFSMBOETFPOEFSOFNJOHFO UFOBBO[JFOWBO.70
%FPWFSJHFDBUFHPSJFqOVJU(3*CFIPFWFO [PBMTPQHFNFSLU OPHOBEFSFCF[JOOJOH)FUCFUSFGUNFUOBNFLFUFO WFSBOUXPPSEFMJKLIFJE NJMJFVBTQFDUFOFOTPDJBMFBTQFDUFOWBO EFCFESJKGTWPFSJOH ´WFSJ¾DBUJFµFO´VJUXFSLJOHµ8JK[VMMFOUFO CFIPFWFWBOIFUWPMHFOEFKBBSWFSTMBHTQFDJ¾FLFSBBOEBDIU HBBOCFTUFEFOBBO.70EPPSEF(3*DBUFHPSJFqOEJFQHBBOEFS JOCFTDIPVXJOHUFOFNFO
.FUIFUPPHIJFSPQIFFGU-*0'FFOFFSTUFWFSLFOOJOHVJUHF WPFSEWBO[JKO.70PSJqOUBUJF%BBSUPFJTHFLFLFOOBBSEFUJFO IPPGEDBUFHPSJFqOEJFJOIFU(3*XPSEFOPOEFSTDIFJEFO6JUEF FFSTUFWFSLFOOJOHLPNUOBBSWPSFOEBU-*0'SFFETPQFFOBBO UBMPOEFSXFSQFOSFEFMJKLCFBOUXPPSEUBBOEFSJDIUMJKOFO NBBS EBUFSPPLPOEFSXFSQFO[JKOEJFOPHOBEFSFBBOEBDIUWFSHFO %FWFSTMBHMFHHJOHBBOHBBOEFIFUBMHFNFOFQSP¾FM EFWJTJFFO TUSBUFHJF IFUPOEFSOFNJOHTCFTUVVSNBOBHFNFOUTZTUFNFO BMTNFEFEFFDPOPNJTDIFBTQFDUFOWBOCFESJKGTWPFSJOH JTJOPO EFSIBWJHKBBSWFSTMBHHSPUFOEFFMTSFFETPQHFOPNFOJOEFEFMFO NJTTJFPSHBOJTBUJFTUSVDUVVS XBBSJOPOEFSBOEFSFEF DPODFSOSFMBUJFT EFFJHFOEPNTWFSIPVEJOHFOFOEFLFSO QSPDFTTFOXPSEFOCFMJDIU IFUWFSTMBHWBOEFEJSFDUJF EBUPOEFSNFFSVJUWPFSJH JOHBBUPQEFQSPEVDUFOEJFOTUFOWBOEFWFSTDIJMMFOEFLFSO UBLFO EF QBSUOFSTJOEF CVJUFOMBOEFOXBBSNFF-*0'BDUJFG TBNFOXFSLUFOEFEPFMTUFMMJOHFONFUCFUSFLLJOHUPUEF CFESJKGTWPFSJOH EFDPSQPSBUFHPWFSOBODFQBSBHSBBGFOEFQSP¾FMTDIFUT 3W$ XBBSJOFFOBBOUBMFYUFSOFSJDIUMJKOFOJTWFSXPPSEFO FFOUPFMJDIUJOHXPSEUHFHFWFOPQEFBDIUFSHSPOE UBLFOFO
3JTJDPNBOBHFNFOU 3JTJDPNBOBHFNFOUJTIFUJEFOUJ¾DFSFOFOLXBOUJ¾DFSFOWBOSJTJDPµTFOIFUWBTUTUFMMFO WBOCFIFFSTNBBUSFHFMFO)FUSJTJDPCFMFJEWBO-*0'JTFSPQHFSJDIUUPFLPNTUJHFSJTJDPµT JO[JDIUFMJKLUFNBLFO UFCFIFFSTFO UFWFSNJOEFSFOPGUFTQSFJEFO*OIFFGU-*0' [JKO ¾OBODJqMF SJTJDPCFIFFSTTZTUFFNOBEFSVJUHFXFSLUFOWBTUHFMFHEJO[JKOIBOE CPFL"ENJOJTUSBUJFWF0SHBOJTBUJF )FUIBOECPFLCFTDISJKGUPOEFSNFFSPQ[FUFOXFSLJOHWBOIFU ¾OBODJqMF SJTJDPNBOBHFNFOUCJK-*0' IFUHFFOQSJNBJSHFSJDIU JTPQIFUPOEFSLFOOFO FONPHFMJKLWPPSLPNFO WBOSJTJDPµTFO WFSQMJDIUJOHFOXBBSNFF-*0'CJKIFUBBOHBBOWBOJOWFTUFSJOHFO UFNBLFOLBOLSJKHFO%JUWPPSOBNFMJKL¾OBODJqMFSJTJDPNBOBHF NFOUJTOFFSHFMFHECJKFFOTQFDJ¾FLEBBSWPPSJOHFTUFMEFO XFLFMJKLTHFIPVEFOJOUFSONBOBHFNFOUPWFSMFH %BBSOBBTUJTFSJOUPFOFNFOEFNBUFBBOEBDIUWPPSEFQPMJUJFLF FOCVTJOFTTSJTJDPµTXBBSBBOEFPSHBOJTBUJFXPSEUCMPPUHFTUFME %FSJTJDPµTXPSEFOQFSJPEJFLCFTQSPLFONFUEF3BBEWBO $PNNJTTBSJTTFOFOPPLXPSEUFSEPPSEFFYUFSOFBDDPVOUBOU HFSJDIUBBOEBDIUBBOCFTUFFE OJFUBMMFFOJOEF.BOBHFNFOU -FUUFS NBBSPPLCJKWPPSCFFMECJKIFUUSFGGFOWBOWPPS[JFOJOHFO %FPSHBOJTBUJFLFOUBQBSUFQSPDFEVSFTWPPSIFUCFUBMJOHT WFSLFFSFOIFUUSFBTVSZNBOBHFNFOU 0PLEF-*0'NFEFXFSLFSTXPSEFOJOIFULBEFSWBOPOEFSNFFS IFUJOUFHSJUFJUTCFMFJESJTJDPCFXVTUHFIPVEFO -*0'IFFGU[JKOSJTJDPµTPOEFSWFSEFFMEJODBUFHPSJFqO #VTJOFTTSJTJDPµT 1PMJUJFLFSJTJDPµT 'JOBODJqMFSJTJDPµT
3JTJDPDBUFHPSJF #VTJOFTTSJTJDPµT .PHFMJKLFCVTJOFTTSJTJDPµT[JKO -*0'XFSLUJOPWFSFFOTUFNNJOHNFUWJHFSFOEFXFUFOSFHFM HFWJOHFOIBOUFFSUSJDIUMJKOFOJO[BLFBBOCFTUFEJOHTCFMFJEFO TUBBUTTUFVO%FVJUWPFSJOHWBOIFUJOUFHSJUFJUTCFMFJEMJHUJOIFU WFSMFOHEFWBOEFDPSQPSBUFHPWFSOBODF -*0'IFFGUJOBBOEBDIUCFTUFFEBBONFFSEFSFBTQFDUFO B*OUFHSJUFJUWBONFEFXFSLFST TUBLFIPMEFSTFOBOEFSF CFMBOHIFCCFOEFO-*0'[BMNFFSEBOJOIFUWFSMFEFOBBOEBDIU IFCCFOWPPSIFUQVOUWBOJOUFHSJUFJUCJKEFCFESJKWFOFOPSHBOJ TBUJFTXBBS[JKBDUJWJUFJUFOWPPSVJUWPFSUEBOXFMJOQBSUJDJQFFSU C5FOBBO[JFOWBOQFSTPOFFMJTFFOBBOUBMSJTJDPHFCJFEFOJO LBBSUHFCSBDIU [PBMTEFWFSWBOHJOHWBOEFDSVDJBMFGVODUJFTFO EFMFFGUJKETTBNFOTUFMMJOH D-*0'CFTUFFEUCJK[JKOIBOEFMFOWPPSUEVSFOEBBOEBDIU BBOPQFSFSFOPQNBSLUDPOGPSNFCBTJTUFSWPPSLPNJOHWBO DPODVSSFOUJFWFSTUPSJOH7PPSUTJTFSWFFMBBOEBDIUWPPSIFU BTQFDUNBSLUGBMFOJOIFUEBHFMJKLTFPQFSFSFO -*0'POUXJLLFMUQSPKFDUFONBBSLBO[FPPL[FMGVJUWPFSFO
E&SWJOEUWwwSQSPKFDUBBOWBOHFFOUSBOTQBSBOUFFO[PSH WVMEJHFQSPKFDUSJTJDPBOBMZTFQMBBUT7PPS[PWFS-*0'HFCSVJL NBBLUWBO&VSPQFTFTUFVOGPOETFO[JKOXFPQEFIPPHUFWBO EFCFUSFGGFOEFSFHFMHFWJOH F#JKOBBMMFHFHFWFOTWBO-*0'CFWJOEFO[JDIJOHFBVUPNBUJ TFFSEFTZTUFNFO%FXFSLJOHWBOEJFTZTUFNFOJTPOEFSNFFS BGIBOLFMJKLWBOEFUFDIOJTDIFJOGSBTUSVDUVVS6JUFSBBSE[JKOFS EPPS-*0'EFOPPE[BLFMJKLFUFDIOJTDIFFOPSHBOJTBUPSJTDIF NBBUSFHFMFOHFUSPGGFOPNEFDPOUJOVuUFJUWBOEFCFESJKGT LSJUJTDIFCFESJKGTQSPDFTTFOUFHBSBOEFSFO 1PMJUJFLFSJTJDPµT .PHFMJKLF1PMJUJFLFSJTJDPµT[JKO 1PMJUJFLFSFWJFX)FUNJOJTUFSJFWBO&DPOPNJTDIF;BLFOHBBU FFOCFMFJETFWBMVBUJFVJUWPFSFOPQIFUJOTUSVNFOU30.µTWPPS EFQFSJPEF#BTJTEBBSWPPSWPSNFOEFPWFSFFO HFLPNFONFFSKBSFOQMBOOFO .PHFMJKLFBBOQBTTJOHWBOEFWJHFSFOEF#FMFJETJOTUSVDUJFOBBS BBOMFJEJOHWBOIFUFWBMVFSFOEFPWFSMFH *10&; UVTTFO&;FO 1SPWJODJF 0OEBOLTEFWJFSKBSJHFCFMFJETIPSJ[POUFOBBO[JFOWBO PO[FHFQMBOEFBDUJWJUFJUFOLBOEFUVTTFOUJKETFEZOBNJFL JOCFMFJE TJO[JDIUFO UPUHSPUFWFSBOEFSJOHFOMFJEFOJOEF FYQMPJUBUJF¾OBODJFSJOHWBO-*0' 'JOBODJqMFSJTJDPµT 'JOBODJqMFSJTJDPµT[JKO .BSLUSJTJDPFOFDPOPNJTDIFPOUXJLLFMJOHFO-*0'MPPQUSJTJDPµT UFOBBO[JFOWBOEFXBBSEFSJOHWBOQBSUJDJQBUJFT PQHFOPNFO POEFS¾OBODJqMFWBTUFBDUJWB)FUSJTJDPJTTUFSLBGIBOLFMJKLWBO EFFDPOPNJTDIFPOUXJLLFMJOHFO OBUJPOBBMNBBSPPLXFSFME XJKE +BBSMJKLTXPSEFOFSWFMF¾OBODJqMFWFSQMJDIUJOHFOBBOHFHBBO EJFNJEEFMTTDISJGUFMJKLFWBTUMFHHJOHJOBENJOJTUSBUJFTPPLJO FMFLUSPOJTDIF EPTTJFSTXPSEFOWBTUHFMFHEFOHFNPOJUPSE &SWJOEUPOEFSNFFSFFOIBMGKBBSMJKLTFSBQQPSUBHFQMBBUTBBOEF 3W$PWFSEFPOUXJLLFMJOHFOJOEFQBSUJDJQBUJFQPSUGPMJP JODMVTJFG SJTJDPJOTDIBUUJOHFOEJFEFCBTJTWPSNFOWPPSIFUWPPS[JFOJOHFO CFMFJE-*0'CFTUFFEUWFFMBBOEBDIUBBOFFOHPFEFSJTJDP TQSFJEJOHFOWPFSUFFOQSVEFOUWPPS[JFOJOHFOCFMFJE &VSPQFTFSFHFMHFWJOHUFOBBO[JFOWBOIFUIBOUFSFOWBOIFU *OUFHSBBM,PTUQSJKT5BSJFGCJKEFEPPSCFMBTUJOHWBOVSFOLBO MPQFOEFQSPKFDUFO XJK[JHFOXBBSEPPSCFHSPUJOHFOOJFUNFFS LMPQQFO #JKHSPUF JOUFSOBUJPOBMF POUXJLLFMJOHTQSPKFDUFO XBBSCJK-*0' VJUWPFSEFSJT CFTUBBUIFUSJTJDPWBOPOKVJTUPQFSFSFOWBOEF
BOEFSFQSPKFDUQBSUOFSTXBBSWPPSEFBENJOJTUSBUJFWFWFSBOU XPPSEFMJKLIFJEMJHUCJK-*0'#FIFFSTJOHWJOEUQMBBUTNJEEFMT IFUWPFSFOWBOBEFRVBUFQSPKFDUBENJOJTUSBUJFT -*0'IFFGUHFFOTJHOJ¾DBOUFDPODFOUSBUJFTWBOLSFEJFUSJTJDPµT %FMJRVJEFNJEEFMFOTUBBOVJUCJKCBOLFOEJFNJOJNBBMFFO "SBUJOHIFCCFO-*0'IFFGUMFOJOHFOWFSTUSFLUBBO EPDIUFS WFOOPPUTDIBQQFOXBBSJOXPSEUEFFMHFOPNFO#JKEF[FQBSUJKFO JTHFFOIJTUPSJFWBOXBOCFUBMJOHCFLFOE7PPSIFUVJUPFGFOFO WBOEFUSFBTVSZGVODUJFNFUCFUSFLLJOHUPUEFMJRVJEFNJEEFMFO [BM-*0'IFUCFQBBMEFJOEF8FU'JOBODJFSJOH%FDFOUSBMF 0WFSIFEFO 8FU'JEP JOBDIUOFNFO*OEFQSBLUJKLXPSEU BMMFFOWBOEFQPTJUPµTHFCSVJLHFNBBLU *OUFSOFCFIFFSTJOHBENJOJTUSBUJFWFPSHBOJTBUJF#JK-*0'[JKO EPPSEFBDDPVOUBOUCJKEFDPOUSPMFWBOEFKBBSSFLFOJOHHFFO UFLPSULPNJOHFOJOEFJOUFSOFCFIFFSTJOHWBOEFBENJOJTUSB UJFWFPSHBOJTBUJFHFDPOTUBUFFSE)FUQBSUJDJQBUJFCFESJKGNBBLU HFCSVJLWBOFFOQBSUJDJQBUJFCFIFFSTZTUFFN)FUWPPS[JFOJOHFO FOXBBSEFSJOHTCFMFJEJTHFCBTFFSEPQ7BMVBUJPO(VJEFMJOFTGPS 1SJWBUF&RVJUZBOE7FOUVSF$BQJUBMPOUXJLLFMEEPPS"'*$ #7$" FO&7$"
-*0'WFSUFHFOXPPSEJHJOHFO MJENBBUTDIBQQFO "*&4&$-PLBMF"EWJFT3BBE "NFSJDBO$IBNCFSPG$PNNFSDF #VTJOFTT$MVC5VJOCPVX;VJE0PTU/FEFSMBOE %VUDI+BQBOFTF3PVOE5BCMF %+35
&VSPQFBO"TTPDJBUJPOPG%FWFMPQNFOU"HFODJFT &63"%"
&VSPQFBO-PHJTUJD$FOUSF-JNCVSH &-$-
'FEFSBUJF)PMMBOE"VUPNPUJWF ')"
*OUFHSBOE +BQBOFTF$IBNCFSPG$PNNFSDF ,XBMJUFJUTQMBUGPSN/FEFSMBOETF,XBMJUFJU - -JNCVSHTF8FSLHFWFST7FSFOJHJOH -87
#FTUVVS.BNNPFUXFSLHSPFQ .,#-JNCVSH /FEFSMBOETDIF.BBUTDIBQQJKWPPS/JKWFSIFJEFO)BOEFM /FEFSMBOETF7FSFOJHJOHWBO1BSUJDJQBUJFNBBUTDIBQQJKFO /71
/FEFSMBOE%JTUSJCVUJF-BOE 3BBEWBO"EWJFT.BTUFSPQMFJEJOH4$. .BBTUSJDIU6OJWFSTJUZ 7FOMP 4UJDIUJOH#JPQBSUOFS$FOUFS.BBTUSJDIU 4UJDIUJOH&OFSHZ)JMMT 4UJDIUJOH&7*0 4UJDIUJOH(FNFFOTDIBQQFMJKLF0QMFJEJOHT"DUJWJUFJUFO-JNCVSH 4UJDIUJOH+BQBOTF4VQQMFNFOUBSZ4DIPPM +44
4UJDIUJOH)PPHTUBSUFST 4UJDIUJOH,FOOJTBMMJBOUJF#FESJKWFOUFSSFJOFO/FEFSMBOE 4UJDIUJOH,FOOJTUSBOTGFS;0/.BBTUSJDIU 4UJDIUJOH.JODLFMFSTGPOET 4UJDIUJOH1SPNPUJF*OUFSOBUJPOBBM0OEFSXJKT 1*0
4UJDIUJOH4UBSUFSTDFOUSVN;VJE-JNCVSH 4UJDIUJOH85$)FFSMFO 4UVVSHSPFQ/JFVX(FNFOHE#FESJKG 4ZOUFOT-JNCVSH 6OJ1BSUOFST.BBTUSJDIU 7FSFOJHJOHWBO(SPOECFESJKWFO 7FSFOJHJOH-JGFUFD;0/F 7FSFOJHJOH3FHJUFM 7FSFOJHJOH3FHJPOBMF0OUXJLLFMJOHT.BBUTDIBQQJKFO 30."
7FSFOJHJOH7SJFOEFO.BBTUSJDIU"BDIFO"JSQPSU 77.""
4VNNBSZPGUIF"OOVBM3FQPSUPG/7*OEVTUSJFCBOL-*0' -JNCVSH%FWFMPQNFOUBOE*OWFTUNFOU$PNQBOZ 10
'JOBODJBMSFTVMUTBOEOFUBTTFUT
100
8
80
6
60 4 2 Equity
Profit
/FUQSP¾U JONMOFVSP /FUBTTFUT JONMOFVSP 5PUBMCBMBODF JONMOFVSP 4PMWFODZ JO
120
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
*OWFTUNFOU1SPNPUJPO #VTJOFTT%FWFMPQNFOU
7FOUVSFDBQJUBMJOWFTUNFOUT *OWFTUNFOUTJODPNQBOJFTGSPN-JNCVSH
*OWFTUNFOUTJO-JNCVSH
$BQJUBM JONMOFVSP /VNCFSPGDPNQBOJFT
/VNCFSPGJOWFTUNFOUQSPKFDUT 5PUBMTJ[F JONMOFVSP /VNCFSPGKPCTBOOPVODFE
5FDITUBSUMPBOTUPTUBSUVQDPNQBOJFT $BQJUBM JONMOFVSP /VNCFSPGDPNQBOJFT
*OWFTUNFOUTJOQSJPSJUZTFDUPST
%FWFMPQNFOU*OOPWBUJPO
)FBMUIDBSF JONMOFVSP 4ZTUFNT JONMOFVSP 0UIFSTFDUPST JONMOFVSP (FOFSJD JONMOFVSP
KPCT KPCT KPCT KPCT
*OEVTUSJBM&TUBUFT
*OOPWBUJPOQSPKFDUT 4J[FPGTVCTJEJTFEQSPKFDUT JONMOFVSP 5PUBMBNPVOUPGTVCTJEJFT JONMOFVSP
4BMFBOESFWJUBMJTBUJPO
4BMFPGOFXFTUBUFT JOIB 3FWJUBMJTBUJPOPGOFXFTUBUFT JOIB
#VTJOFTT$FOUFST
0QFSBUJPOBM1MBO4PVUI/FUIFSMBOET
5FOBOUTBOE#VTJOFTTDFOUFST
/VNCFSPGJOOPWBUJPOQSPKFDUTBTTJTUFECZ-*0' /VNCFSPGXIJDIBQQSPWFE 4J[FPGBQQSPWFEQSPKFDUT JONMOFVSP 5PUBMTVCTJEZBXBSEFE JONMOFVSP
5PUBMOVNCFSPGUFOBOUT /VNCFSPGCVTJOFTTDFOUFST 5PUBMBWBJMBCMFTQBDF JON 0DDVQBUJPOMFWFM JO
3FQPSUCZUIF.BOBHJOH#PBSE BCSJEHFUPUIFGVUVSF ´8FIBWFQBJECPUIMJUFSBMMZBOE¾HVSBUJWFMZUIFDPTUPGUIFBCSVQUDIBOHF QSFTFOUFEUPVTJOCZUIFXPSMEFDPOPNZ5IBUXIJDIXFFYQFDUFEPGUIF DSFEJUDSJTJTIBTNBOJGFTUFEJUTFMGGVMMZBOEPOTPNFGSPOUT FWFONPSFOFHBUJWFMZ UIBOXFFYQFDUFE#BOLSVQUDZBOEVOFNQMPZNFOU¾HVSFTXFSFMFTTEJTBQQPJOUJOH IPXFWFSTPNFTFDUPSTIBWFTFFOUVSOPWFSEFDSFBTFCZNPSFUIBO5IBOLTUP BSFDPSEJNQFUVT -*0'IBTCFFOBCMFUPQMBZBDSVDJBMSPMFJODPVOUFSBDUJOHUIF FGGFDUTPGUIFDSJTJT8JUIBOBMMUJNFIJHIJODBQJUBMEJTUSJCVUJPOBOEJOOPWBUJPO TVQQPSU XFIBWFCFFOBCMFUPCVJMEBCSJEHFUPUJNFTPGBOFXFDPOPNJDPVUMPPLµ "DBQSJDJPVTDSJTJT 5IFVOQSFEJDUBCJMJUZPGUIFDSJTJTNFBOUUIBUJUXBTFOUJSFMZQPTTJ CMFGPSUIFTJUVBUJPOUPDIBOHFGSPNPOFXFFLUPUIFOFYUEVSJOH UISPVHIPVU5IFNBSLFUXBTIJHIMZWPMBUJMF QBSUJDVMBSMZ XJUIJOUIFTVQQMZDIBJOUPPVUTPVSDFST"TJHOJ¾DBOUQMBZFS BCMF UPNFFUTJUTPCMJHBUJPOTPOFNPOUI DPVMEWFSZXFMMEJTBQQFBS VOEFSUIFXFJHIUPGMJRVJEBUJPOUIFGPMMPXJOHNPOUI$PTU DVUUJOH EFGFSSFEQBZNFOUTBOEFYIBVTUJOHUIFBWBJMBCMFTUJDL XFSFKVTUTPNFPGUIFDIPJDFTUIBUBGGFDUFEUIFDIBJOBTBEJSFDU DPOTFRVFODFPGTFSJPVTEFDMJOFTJOUVSOPWFS&WFOXIFOTVQQMJFST QBSUJDVMBSMZJOUIFBVUPNPUJWFBOETFNJDPOEVDUPSJOEVTUSZTFD UPST XFSFIJHIMZ¿FYJCMF UIFZTUJMMDPVMEOPUBWPJETFSJPVTCMPXT *OWFTUOPX QSP¾UMBUFS "TQBSBEPYJDBMBTJUNBZTPVOE UIFDSJTJTQSPWJEFE-*0' XJUIUIFPQQPSUVOJUZUPHFUJOUPHPPEDPNQBOJFT XIJDIJT HSFBUGPSCPUIQBSUJFT#ZJOWFTUJOHBOBMZUJDBMMZJOFTTFOUJBMMZ IFBMUIZDPNQBOJFT XFIBWFFODPVSBHFETUBOEBSECBOLTUP GPMMPXPVSFYBNQMF"TTPPOBTUIFFDPOPNZCFHJOTUPTIPXBO VQXBSENPWFNFOUBOEUIFTFCSBWF FOEVSJOHDPNQBOJFTCFHJO UPHSPXPODFNPSF PVSQSP¾UXJMMHSPXBMPOHXJUIUIFN5IJT JTBXJOXJOTJUVBUJPO JOXIJDIUIFQPXFSPGJOOPWBUJPOQMBZT BDSVDJBMSPMFBMPOHTJEF-*0'µT¾OBODJBMTUSFOHUI*UJTPVS FYQFDUBUJPOUIBUUIJTTUSFOHUIXJMMDPOUJOVFJOUIFMPOHUFSN *UJTHPPEUPJOWFTUOPXJOJOOPWBUJWFDPNQBOJFT "QMFBTJOHSFTVMU %FTQJUFXSJUFPGGTSFTVMUJOHGSPNCBOLSVQUDJFTBOEEFMBZTJO MBSHFJOWFTUNFOUQMBOT QBSUJDVMBSMZJOUIFBSFBPGOFXFOFSHZ XFIBWFCFFOBCMFUPSFDPSEBQPTJUJWFCBMBODFSFTVMUPG ` (JWFOUIFFDPOPNJDDJSDVNTUBODFT JUJTBQMFBTJOH UIJOHUPCFBCMFUPSFQPSU 4FSJPVTMFWFMTPGJOWFTUNFOUUISPVHIPVUUIF¾OBODJBMZFBSIBWF NFBOUUIBUPVSMJRVJEJUZQPTJUJPOIBTEFDSFBTFEGSPNNJMMJPO UPNJMMJPO&VSPT8JUIQSFWJPVTDPNNJUNFOUTBOEFYQFDUFE ¾OBODJOHSFRVFTUTGSPNUIFDVSSFOUQBSUJDJQBUJPOQPSUGPMJP UIJT MFBWFTBXPSLJOHDBQJUBMPGNJMMJPO&VSPT8JUIBOBOOVBM UVSOPWFSPGBSPVOENJMMJPO&VSPTJOOFXJOWFTUNFOUTBOEUIF FYQFDUBUJPOUIBUJODPNFGSPNTBMFTJOUIJTQFSJPEXJMMCFMJNJUFE UIFSFJTOPMPOHFSUIFRVFTUJPOBU-*0'PGBMJRVJEUPPMTVSQMVT
5XPUSBDLT 8IBUXJMMUIFDSJTJTEPJO 5IFDSFEJUNBSLFUJTFYQFDUFE UPSFNBJOUJHIUGPSUIFUJNFCFJOH'PS-*0'UIJTNFBOTUIBUXJUI UIFOFDFTTBSZNFBOT XFDBODPOUJOVFUPBEWBODFPVSMFWFSBHF SPMFJODSFEJUQSPWJTJPOUISPVHIPVU*OUFSNTPGJOOPWBUJPO TUJNVMBUJPO JOOPWBUJPOTVCTJEJFTUISFBUFOUPGBMMBXBZBTB SFTVMUPGEJNJOJTIFEHPWFSONFOUGVOEJOH8FXJMMUSZUPBDDPN NPEBUFUIJTBOEUPDPOUJOVFUPXPSLBMPOHUXPUSBDLT'JSTUMZ UPDPOUJOVFUPJOWFTUBMPOHTJEFPVSQBSUOFSTBUUIF.JOJTUSZPG &DPOPNJD"GGBJSTBOEUIF1SPWJODFPG-JNCVSHJODBNQVTEFWF MPQNFOUPGPVS-JGF4DJFODFT )JHIUFDI4ZTUFNT $IFNJTUSZ /FX &OFSHZBOE"HSP'PPETQFBSIFBET4FDPOEMZ XFXJTIUPHBJO BOENBJOUBJOGVMMGPDVT TQBDFBOEUPPMTUPCSPBEMZTUJNVMBUF UIF-JNCVSH.,#JOJOOPWBUJPOQPXFS8JUIQBSUOFSTTVDIBT 4ZOUFOT &OUFSQSJTF-JNCVSHBOEUIF$IBNCFSPG$PNNFSDF XFXJMMDBMMPOUIFHPWFSONFOUUPQSPWJEFUIFUPPMTGPSJOOPWBUJPO *USFNBJOTPVSBNCJUJPOUPEPVCMFUIFFYJTUJOHHSPVQPGPOF IVOESFEJOOPWBUJWF.,#DPNQBOJFTUPUXPIVOESFE ZFBSTPG-*0':FBI 5IFGVUVSFCFMPOHTUPUIFZPVOH5IJTBMTPBQQMJFTUP-*0'/7 *OEVTUSJF#BOL XIJDIDFMFCSBUFEJUTUICJSUIEBZJO "HPPEGVUVSFXJMMCFTFDVSFEGPSCPUI-*0'BOE-JNCVSHJGXF DPNCJOFGPSDFTBOETUJNVMBUFFOUFSQSJTF"¾OFFYBNQMFPGUIJT XJUIJOUIFGSBNFXPSLPGPVSTFWFOUIBOOJWFSTBSZ JTUIFFYUSB QVTIXFIBWFHJWFOTUBSUFSDPNQBOJFTXJUIUIF´-*0':FBIµ QSPKFDU.PSFUIBO -JNCVSHTUVEFOUTIBWFCFFO DIBMMFOHFEUPQSFTFOUUIFCFTUCVTJOFTTJEFB BTQBSUPGBO FOUFSQSJTFDPNQFUJUJPO*OB:PVOH&OUFSQSJTF"XBSE)BQQFOJOH PO+VOF UIFCFTUUFOTUVEFOUTXJMMFBDIXJOBTUBSUVQ QBDLBHFXPSUIUIJSUZ¾WFUIPVTBOE&VSPT XJUIXIJDIXFBSFBMTP CVJMEJOHBCSJEHFUPUIFGVUVSFGPSUIFN
5I."+ +nSyNF 7FSIBHFO .BOBHJOH%JSFDUPS
3FQPSUGSPNUIF4VQFSWJTPSZ#PBSE .BOBHFNFOUIBTDPNQJMFEUIFBOOVBMSFQPSUBOEBOOVBMBDDPVOUTGPSUIF ¾OBODJBMZFBS BTDMPTFEPO%FDFNCFS5IF4VQFSWJTPSZ#PBSEIBT SFDPHOJTFEUIFBQQSPWFEBDDPVOUTTUBUFNFOUCZ&SOTU:PVOH"DDPVOUBOUT--1 XJUISFGFSFODFUPUIFBOOVBMSFQPSU5IJTTUBUFNFOUJTJODMVEFEPOQBHF5IF BOOVBMBDDPVOUTXFSFTVCTFRVFOUMZBQQSPWFECZVT JOBDDPSEBODFXJUIUIF SFQPSU 4FWFOTUBOEBSENFFUJOHTUPPLQMBDFEVSJOH*OBEEJUJPO UPXIJDI EVFUPUIFVSHFODZPGBOVNCFSPGQBSUJDJQBUJPO¾MFT UXPJOUFSJNNFFUJOHTXFSFIFMEBOEXSJUUFODPOTVMUBUJPOTUPPL QMBDFPOUXPPDDBTJPOT5IF#PBSENFUJOUIFQSFTFODFPGUIF NBOBHFNFOUBOEUIFDIBJSNBOBMTPSFHVMBSMZDPOTVMUFEXJUI NBOBHFNFOU"TXFMMBTUIFVTVBMEJTDVTTJPOTDPODFSOJOHQBS UJDJQBUJPOQSPQPTBMT UIF#PBSEPOSFQFBUFEPDDBTJPOTEJTDVTTFE UIFDPOTFRVFODFTPGUIFDSFEJUDSJTJTGPSUIFQBSUJDJQBUJPOQPSU GPMJP5IF#PBSEBMTPGPSNVMBUFEUIFQSJODJQMFTGPSUIFFGGFDUT PGUIFCVTJOFTTNPEFMPGUIF-JNCVSHSFTUSVDUVSJOHDPNQBOZ GPSJOEVTUSJBMFTUBUFT -)# BOEUIFGPVOEJOHPG/FEFSNBBT 7FOUVSFTGVOE
5ISPVHIPVU UIFBDUJWJUJFTPG-*0'IBWFMFBEUPB¾OF TBGFHVBSEJOHPGUBSHFUTBOEBQPTJUJWFSFTVMUPG` 5IFSFTVMUXJMMCFBEEFEUPUIFHFOFSBMSFTFSWFT -*0'NBOBHFNFOUBOEFNQMPZFFTIBWFXPSLFEPQUJNBMMZVOEFS UIFDVSSFOUFDPOPNJDDJSDVNTUBODFTJOUIFJSFGGPSUTUPGBDJMJUBUF -JNCVSHµTJOEVTUSJBMTFDUPS5IF4VQFSWJTPSZ#PBSEMPPLTCBDL XJUIHSFBUQMFBTVSFPWFSUIF¾OBODJBMZFBSBOEUIBOLTUIF NBOBHFNFOUBOEFNQMPZFFTPG-*0'GPSUIFJSFGGPSUTUPCFOF¾U -JNCVSHµTFDPOPNZ
.BBTUSJDIU UI.BSDI %VSJOHUIFHFOFSBMTIBSFIPMEFSTNFFUJOHPOSE"QSJM DPNNJTTJPOFST/JKIVJT 7BO0JKFOBOE3VUUFOTUPPEEPXO .S/JKIVJT XIPXBTBQQPJOUFEJO.BZBTFNQMPZFSTµ DPNNJTTJPOFS TUFQQFEEPXOBTIJTQFSJPEPG SF BQQPJOUNFOU IBEFYQJSFE5IFFNQMPZFSTµDIBJSXBTEJTTPMWFEJO NFBOJOH.S/JKIVJTIBEOPTVDDFTTPS.S7BO0JKFOBOE .S3VUUFOXFSFOPUSFBQQPJOUFE8FUIBOL.S/JKIVJT .S7BO0JKFOBOE.S3VUUFOGPSUIFJOTQJSBUJPOBMBOEIJHIMZ FYQFSUNBOOFSJOXIJDIUIFZDBSSJFEPVUUIFJSEVUJFT "TUIF4UBUFIBTZFUUPQSPQPTFBOZPOFFMTFGPSBQQPJOUNFOU UIFSFBSFDVSSFOUMZUXPWBDBODJFTXJUIJOUIF#PBSE5IFUISFF HFOFSBMBDUJOHNFNCFSTPGUIF#PBSEIBWFTPVHIUBEWJDFPO UIFTJUVBUJPOBOEEFDJEFEUIBUUIFJSSPMFT OBNFMZJOSFTQFDU PGUIFNBOBHFNFOUBMVOEFSTUBOEJOHPGUIF-JNCVSH.,# TIPVMECFCFUUFSTFDVSFE5PXIJDIFOE UIF#PBSEIBTBTLFE .S3VUUFOBOE.S7BO0JKFOUPBDUBTBEWJTPSTUPUIF4# VOUJMTVDIUJNFBTUIFTIBSFIPMEFSTIBWF¾MMFEUIFQPTJUJPOT PGDPNNJTTJPOFST 5IFSFQPSUDPODFSOJOHPCTFSWBODFBOEQSFTFSWBUJPOPGUIF %VUDIDPSQPSBUFHPWFSOBODFDPEF QSJODJQMFTPGSFMJBCMFUSBEJOH NBOBHFNFOUBOECFTUQSBDUJDFTUJQVMBUJPOT 'SJKOTDPNNJTTJPO
XJMMCFTVCNJUUFEGPSEJTDVTTJPOBUUIF(FOFSBM4IBSFIPMEFST .FFUJOHVOEFSBTFQBSBUFQPJOUPGBHFOEB "TPGUIFDPNJOHSFQPSUJOHZFBS UIFSFXJMMBMTPCFNPSF DPNQSFIFOTJWFSFQPSUJOHPGTPDJBMMZSFTQPOTJCMFUSBEJOH5IF .JOJTUFSGPS'JOBODFIBTJOEJDBUFEUIBUBMMOBUJPOBMQBSUJDJQBOUT XJMMJOQSJODJQMFCFJODMVEFEJOUIF5SBOTQBSFODZ#FODINBSL JOBOEUIBUJOUIFZNVTUSFQPSUBDDPSEJOHUPUIF EJSFDUJWFTPGUIF(MPCBM3FQPSUJOH*OJUJBUJWF
%S+7) )BSSZ 1FOOJOHT $IBJSNBOPGUIF4VQFSWJTPSZ#PBSE
$POTPMJEBUFECBMBODFTIFFUBTPG%FDFNCFS "MMBNPVOUTJO` Y
"44&54 'JYFE"TTFUT 5BOHJCMF¾YFEBTTFUT 'JOBODJBM¾YFEBTTFUT
$VSSFOUBTTFUT 3FDFJWBCMFT -JRVJESFTPVSDFT
-JBCJMJUJFT &RVJUJFT 1SPWJTJPOT -POHUFSNMJBCJMJUJFT $VSSFOUMJBCJMJUJFT
$POTPMJEBUFEQSP¾UMPTTBDDPVOU "MMBNPVOUTJO` Y
3FDFJQUTBOEFYQFOEJUVSFGSPNUBOHJCMFBOE¾OBODJBM¾YFEBTTFUT 3FDFJQUT &YQFOEJUVSF 3FTVMUTGSPNFYQMPJUBUJPOPGUBOHJCMFBOE¾OBODJBM¾YFEBTTFUT
3FDFJQUTBOEFYQFOEJUVSFBSJTJOHGSPNBDUJWJUJFT 3FDFJQUT &YQFOEJUVSF 3FTVMUTGSPNPUIFSBDUJWJUJFT
4IBSFUIJSEQBSUJFT /FU1SP¾U
)FU CJKOB WPMUBMMJHFUFBNWBO/7*OEVTUSJFCBOL-*0'FO-*0'#VTJOFTT$FOUFST ;JFEFQBHJOBµTIJFSOBBTUWPPSIFUPSHBOJHSBN
$PMPGPO 6JUHBWFFODPzSEJOBUJF 0OUXFSQFOPQNBBL 5FLTUSFEBDUJF 5FLTUFOJOUFSWJFXTFORVPUFT 'PUPHSB¾F 7FSUBMJOH %SVL
/7*OEVTUSJFCBOL-*0' '"$5$PSQPSBUF*EFOUJUZ )PFOTCSPFL #SBOEFOCVSH/FFSMBOEJDJ .BBTUSJDIU 'SJUT/JFT 8FFSU 'SJUT8JEEFSTIPWFO .BBTUSJDIU -PSBJOF#PEFXFT #FSHFO5FSCMJKU )BOT7FSXPFSE 'JKOBBSU *4"7FSUBBM .BBTUSJDIU 4DISJKFO-JQQFSU[ 7PFSFOEBBM
1BQJFS )FUKBBSWFSTMBHWBO/7*OEVTUSJFCBOL-*0'JTHFESVLUPQNJMJFVWSJFOEFMJKLQBQJFSNFU'4$LFVSNFSL 0NTMBH )FBWFO HST #JOOFOXFSL )FBWFO HST 5PMMJVT#VTJOFTT1BQFS HST
0SHBOPHSBN
EST +nSyNF 5I."+7FSIBHFO BMHFNFFOEJSFDUFVS
%JSFDUJF
JS) #FSU EF8JU IPPGE
0OUXJLLFMJOH*OOPWBUJF
JOH+. +BDRVFT .JLY IPPGE
*OWFTUFSJOHTCFWPSEFSJOH #VTJOFTT%FWFMPQNFOU
EST3+) 3FOn 4UFVOT IPPGE QFSKVMJ
$. 4JMWZ WBO´U)PG%PJKFO EJSFDUJFTFDSFUBSFTTF
') 'SBOT 3JEEFSCFFLY QVCMJDSFMBUJPOTNBOBHFS
++1- +BO %POEFST.#" TFOJPSQSPKFDUMFJEFS
%)+ +FUUJF 'SJFTFS"OESFB TFOJPSTFDSFUBSFTTF
JOH.+%) .BSDFM )FOESJLT QSPKFDUMFJEFS
JS5I( 5IFP )PNNFMT TFOJPSQSPKFDUMFJEFS
/+8 /JDPMF )PPJKEPOL4UBMT JS3+& 3FOn ,FTTFO TFDSFUBSFTTF QSPKFDUMFJEFS
NS4 4KPFSE #PPNTNB TFOJPSQSPKFDUMFJEFS
EST..+ .BSU %JKL TFOJPSQSPKFDUMFJEFS
.(+ .BSJqMMF )BSUNBOO TFOJPSTFDSFUBSFTTF
JS+ +BBQ )FVLFMPN TFOJPSQSPKFDUMFJEFS
EST."( .BSL ,PQQFST EFTLSFTFBSDIFS
$3 4BN 8FMJF#BMNFS TFOJPSTFDSFUBSFTTF
1BSUJDJQBUJFT
NS'+. +PT $VQQFOT TFOJPSQSPKFDUMFJEFS
& &MMZ &SFOTWBO%VJO TFOJPSTFDSFUBSFTTF
EST4 4UFWFO (PFUTUPVXFST QSPKFDUMFJEFS
+1". 4KFG +BOTFO TFOJPSQSPKFDUMFJEFS
JS-1+. -JFTCFUI -JUKFOT QSPKFDUMFJEFS
-(+ -PFL 4DINJU[.#" TFOJPSQSPKFDUMFJEFS
JS+ +FGGSFZ -VUKF4QFMCFSH QSPKFDUMFJEFS
JOH33 3PC WBO.JEEFO IPPGE
#FESJKWFOUFSSFJOFO
EST%+" %FOOJT ,JFSLFMT QSPKFDUMFJEFS
#'. &SOB 0UUFO TFOJPSTFDSFUBSFTTF
JOH.+. .BSDFM EFO3PPJKFO EST)). &SJD 4DISFVEFST TFOJPSQSPKFDUMFJEFS TFOJPSQSPKFDUMFJEFS
NS."+ .BVSJDF 8JKUT.#" IPPGE
1PSUGPMJPNBOBHFNFOU 'JOBODJFFM#FIFFS
3'. 3POBME /FMJTTFO BTTJTUFOUDPOUSPMMFS
3+") 3PC 1BGGFO'$ DPOUSPMMFS
" "OPVL 4JFHFSTNB BENJOJTUSBUJFGNFEFXFSLTUFS
4) 4VTBOOF 4PFUFST BENJOJTUSBUJFGNFEFXFSLTUFS
EST1"-. 1BTDBM 7PTTFO TFDSFUBSJTIPPGE
"MHFNFOF;BLFO
#-. #SJHJUUF #FVMFO7BJTTJFS &+"1 *MTF #PDLFO7PODLFO SFDFQUJPOJTUF TFOJPSTFDSFUBSFTTF
"$. "OJUB #PFMFO1JFUFST SFDFQUJPOJTUF
:$+ :WFUUF )BHFMTUFJO SFDFQUJPOJTUF
).+ -JMJBO 0CFSKn8FFSUT TFDSFUBSFTTF
.". .BSD 4FFMFO JOGPSNBUJFNBOBHFS
$. 5PPT 7PTEF7SFF IVJTIPVEFMJKLFIVMQ
NS".) "OUPJOF 1MBUFO EJSFDUFVS
-*0'#VTJOFTT$FOUFST
&.) &SJD #JFMEFST GBDJMJUBJSNBOBHFS
3 3BNPO (FFSMJOHT BENJOJTUSBUFVS
&8" &WB +BOTTFO EST'5. 'MPPS 4DIVJMJOH3$ BDDPVOUNBO3FMBUJF7FSIVVS EJSFDUJFTFDSFUBSJTDPOUSPMMFS
*%.+ :WP 7FSIFJKEFO NFEFXFSLFSGBDJMJUBJSCFIFFS
.+ .BSJF$IBOUBM %JLPWFD)VOETDIFJE BDDPVOUNBOBHFS3FMBUJF7FSIVVS
35+ 3BZNPOE #FWFST.4D KVOJPSQSPKFDUMFJEFS
.$+" ,BSJO $SJKOFO 0G¾DFNBOBHFS
EST"+7$ %SJFT -PEFXJKLT TFOJPSQSPKFDUMFJEFS
JS$+) $IBSMFT .FWJT TFOJPSQSPKFDUMFJEFS
EST3+). 3VVE 7FSCFSOF TFOJPSQSPKFDUMFJEFS
EST+(). +PIO 7PTTFO TFOJPSQSPKFDUMFJEFS
ESJS(+) (FSBSE 4DIOBDLFST 1++ 1BVMB 4UBNNFO TFOJPSQSPKFDUMFJEFS TFOJPSTFDSFUBSFTTF
ES1++ 1BVMFUUF 8BVCFO1FOSJT TFOJPSQSPKFDUMFJEFS
.JTTJF LFSOUBLFO FOPSHBOJTBUJFTUSVDUVVS .JTTJF
/7*OEVTUSJFCBOL-*0' -JNCVSHTFPOUXJLLFMJOHTFOJOWFTUFSJOHTNBBUTDIBQ QJK IFMQU-JNCVSHFDPOPNJTDIWPPSVJU-*0'POEFSTUFVOUCFESJKWFOPQIFU HFCJFEWBOJOOPWFSFO JOWFTUFSFOFOWFTUJHFO %BBSOBBTUTDIFQU-*0'WPPSXBBSEFOWPPSPOUXJLLFMJOHWBO QFSTQFDUJFGSJKLFTFDUPSFOFOIFUWFTUJHJOHTLMJNBBU HFSJDIU PQLBOTFOWPPSIFU.,#FOSVJNUFWPPSOJFVXFCFESJKWJH IFJE-*0'TUFVOUPOEFSOFNJOHFOQSBHNBUJTDI CFUSPLLFO FOQSPBDUJFGEPPS[JKOFYQFSUJTFUFDPNCJOFSFONFU¾OBO DJqMFEBBELSBDIUFOFFOVJUHFCSFJEOFUXFSL%F[FDPNCJ OBUJFWBOEJFOTUFONBBLU-*0'TMBHWBBSEJHFOVOJFL
,FSOUBLFO *OOPWBUJF -*0'JTQBSUOFSJOJOOPWBUJFFOTUJNVMFFSUWFSOJFVXJOH WBOQSPEVDU NBSLU QSPDFT PSHBOJTBUJFFOLFUFO7BOBG EFFFSTUFJEFFWPSNJOHFOIFUPQTUFMMFOWBOIFUQMBOUPU FONFUEFVJUWPFSJOHFOFWBMVBUJFEBBSWBO-*0'FGGFOU PPLEFXFHOBBSQBSUOFSTFOTVCTJEJFTPGBOEFSFWPSNFO WBOPOEFSTUFVOJOHCJKJOOPWBUJF 0OUXJLLFMJOH -*0'CPVXUNFUCFESJKGTMFWFO LFOOJTFOPWFSIFJETQBSU OFSTBBOEFJOGSBTUSVDUVVSWBOQFSTQFDUJFGWPMMFTFDUPSFO %BBSCJKXPSEFOCVTJOFTTLBOTFONFUFOWPPS-JNCVSHTF CFESJKWFOPQHFTQPPSEFOWFS[JMWFSE"HSPWPFEJOH FOFS HJF HF[POEIFJE IJHIUFDITZTUFNFOFOOJFVXFNBUFSJBMFO [JKOEFTFDUPSFOXBBSIFUIJFSPNHBBU #VTJOFTT%FWFMPQNFOU -*0'POEFSTUFVOUCFESJKWFOEJF[JDIXJMMFOPOUXJLLFMFOJO EFQFSTQFDUJFGWPMMFTFDUPSFOBHSPGPPE DIFNJFOJFVXF NBUFSJBMFO IFBMUIDBSFMJGFTDJFODFT IJHIUFDITZTUFNTFO OJFVXFFOFSHJF"MTTQJOJOIFUXFCLPQQFMU-*0'LBOTFO FONPHFMJKLIFEFOBBOCFESJKWFO *OWFTUFSJOHTCFWPSEFSJOH *OIFUJOUFSOBUJPOBMFOFUXFSLFOJOTBNFOXFSLJOHNFU IFUNJOJTUFSJFWBO&;/'*"[PFLU-*0'QSPBDUJFGOBBSCF ESJKWFOEJFJO-JNCVSHXJMMFOJOWFTUFSFOPG[JDIIJFSXJMMFO WFTUJHFO.FUHFNFFOUFO CFESJKWFOUFSSFJOFOFO1SPWJODJF QSJKTU-*0'IFUWFTUJHJOHTLMJNBBUBBOFO[PSHUWPPSFFO WPPSTQPFEJHWFTUJHJOHTQSPDFT
1BSUJDJQBUJFT -*0'WFSTUSFLUSJTJDPESBHFOELBQJUBBMCJKEFTUBSUPGEFHSPFJ BBOJOOPWBUJFWF.,#CFESJKWFO%BBSCJKUSFFEU-*0'PQBMT QBSUOFSWBOEFPOEFSOFNFSNFUBMTEPFMTBNFOIFUCFESJKG OBBSFFOWPMHFOEFGBTFUFCSFOHFO #FESJKWFOUFSSFJOFO -*0'HFFGUPOEFSOFNFSTSVJNUFEPPSCFESJKWFOUFSSFJOFO UF IFS POUXJLLFMFO-*0'XFSLUTBNFONFUPWFSIFJEFO NBSLUQBSUJKFO QBSUJDJQFFSUSJTJDPESBHFOE PSHBOJTFFSU QBSLNBOBHFNFOUFOTUJNVMFFSUSFHJPOBMFTBNFOXFSLJOH #VTJOFTTDFOUFST -*0'CJFEU EPPS TUBSUFOEFCFESJKWFO¿FYJCFMFLMFJOTDIBMJHF IVJTWFTUJOHJOCVTJOFTTDFOUFSTNFUBMTFYUSBHF[BNFOMJKLF GBDJMJUFJUFO CSFEFPOEFSOFNFSTPOEFSTUFVOJOHFOOFUXFSL NPHFMJKLIFEFO
0SHBOJTBUJFTUSVDUVVS /7*OEVTUSJFCBOL-*0'JTFFOQSJWBBUSFDIUFMJKLFOBBNMP[F WFOOPPUTDIBQ%FBBOEFMFOXPSEFOHFIPVEFOEPPS QVCMJFLSFDIUFMJKLFMJDIBNFO
4UBBUEFS/FEFSMBOEFO
1SPWJODJF-JNCVSH
-JNCVSHTFHFNFFOUFOFO,BNFSWBO,PPQIBOEFM )PFXFMEFBBOEFMFOWFSIPVEJOHWBOEF4UBBU JDIFU NJOJTUFSJFWBO&DPOPNJTDIF;BLFO FOEF1SPWJODJF -JNCVSHOJFUHFMJKLJT HFMEUWPPSEF[FUXFFBBOEFFMIPVEFST EBUCFMBOHSJKLFCFTMJTTJOHFOJOPOEFSMJOHPWFSMFHPQCBTJT WBOHFMJKLXBBSEJHIFJEXPSEFOHFOPNFO%FKBBSMJKLTF "MHFNFOF7FSHBEFSJOHWBO"BOEFFMIPVEFSTTUFMUEF KBBSSFLFOJOHWBO-*0'WBTUFOEJFOUEnDIBSHFUFWFSMFOFO BBOEJSFDUJFFOSBBEWBODPNNJTTBSJTTFOPWFSIFUHFWPFSEF CFMFJE%FDPNNJTTBSJTTFOIPVEFOUPF[JDIUPQIFUCFMFJE WBOEFEJSFDUJFFOPQEFBMHFNFOFHBOHWBO[BLFO #PWFOEJFOLFVSFO[JKIFUCFMFJETQMBOFOPNWBOHSJKLF QBSUJDJQBUJFTHPFE
#PTDITUSBBU 1PTUCVT #).BBTUSJDIU /PPSEFSQPPSU 1PTUCVT #$7FOMP *OUFSOFUXXXMJPGOM &NBJMJOGP!MJPGOM