Kerkinformatie nummer 184 • september 2010
Kerkendag Zeeland Vredesweek in de buurt • Israëlzondag • Op goed gerucht • Op zoek naar een Molukse theologie
2|
Internetnieuwtjes Uitslag enquête over www.pkn.nl
Zondagrooster 2010-2011
Gereedschap voor online enquête
Tussen 12 mei en 7 juni 2010 hebben zo’n 175 bezoekers van www.pkn.nl een enquête ingevuld. Bijna allemaal waren ze actief lid van de Protestantse Kerk. Als zij eens per week (32%) of dagelijks (24%) naar pkn.nl komen , dan is dat vooral voor nieuws (76%), voor specialistische informatie met het oog op hun kerkenwerk (53%) en voor synodenieuws (33%). De meeste deelnemers vinden dat de website praktische en inspirerende informatie biedt voor het kerkenwerk. Ook vinden ze dat ze een goed beeld krijgen van wat er speelt in de Protestantse Kerk. Wel vinden velen dat het overzicht van alles wat er gebeurt in de Protestantse Kerk voor verbetering vatbaar is. ‘Het is allemaal wat moeilijk te vinden’, verzuchtten sommigen. Veel kerkelijk werkers vroegen om een platform voor het uitwisselen van informatie en ervaringen, vooral over kerkelijk werk en minder over het gemeentelid of christen zijn. Verrassend zijn de behoefte aan een ’online archief’ voor bijvoorbeeld synodestukken, en de belangstelling voor online cursussen, zoals ‘digitale catechese’. De online enquête was een onderdeel van een vernieuwingsproces van de website van de Protestantse Kerk.
www.pkn.nl/eredienst
nl.surveymonkey.com
Wie regelmatig een jaarrooster moet maken, kan hier de basisgegevens voor het kerkelijk jaar 2010-2011 (A-jaar) vinden en downloaden uit de rubriek leesroosters > zondagroosters. De basis is het Oecumenisch Leesrooster van de Raad van Kerken, maar ook andere leesroosters zijn opgenomen. Per datum vindt u de zondagnaam, liturgische kleur, psalm, bijbelteksten, zondagsliederen en landelijke collecten.
Wie een online enquête wil houden kan gebruik maken van SurveyMonkey. De gratis versie is prima oefenmateriaal. De website is Nederlandstalig, maar de help-functie en de handleidingen zijn in het Engels. Met de betaalde account kun je fijner analyseren: kruistabellen, filters, en grafieken. Maar zoals bij elk onderzoek begint ook hier alles met de vraag: wat wil ik weten van wie en waarom?
Nieuwe module RSS reader
Week tegen eenzaamheid
www.protestantsekerk.net
www.eenzaam.nl
Plaatselijke gemeenten die met hun website zijn aangesloten bij protestantsekerk.net kunnen nu eenvoudig het nieuws van de Protestantse Kerk en andere nieuwsbronnen daarin opnemen. Met de nieuwe module ‘RSS/ XML reader’ kunnen diverse rss-feeds in één overzichtelijke pagina worden verwerkt. Je hoeft alleen maar het urladres van de RSS feed in het systeem te zetten. Zo blijft de website actueel, ook als er uit je eigen gemeente weinig te melden is.
Van 24 september tot 1 oktober wordt de Week tegen Eenzaamheid gehouden, onder het motto: Eenzaamheid is van ons allemaal. Organisatie: Coalitie ERBIJ, waarin participeren de Raad van Kerken, de Zonnebloem, Leger des Heils en Sensoor. De Raad van Kerken biedt voor plaatselijke gemeenten die met het thema aan de slag willen op haar website www.raadvankerken.nl een aantal suggesties, die ook in de eredienst gebruikt kunnen worden.
Een website voor uw gemeente: te moeilijk? te duur? niet haalbaar? Kijk eens op www.protestantsekerk.net!
Colofon Nummer 184 september 2010 ISSN 1380-460X
Kerkinformatie verschijnt elf keer per jaar als officieel orgaan van de Protestantse Kerk in Nederland. Algemeen adres Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland, Joseph Haydnlaan 2a, 3533 AE Utrecht, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 18 80, e-mail:
[email protected]. Kerkinformatie • september 2010
Abonnementenadministratie Abonnementsprijs e 17,50 per jaar; buitenland e 24,-. Vanaf 35 ex.: e 15,- per jaar. U kunt zich als abonnee opgeven en afmelden bij de Abonnementen-administratie Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 17 25,
[email protected] Dit blad is voor visueel gehandicapten in aanpaste leesvorm verkrijgbaar. Voor naderen informatie CBB, Postbus 131, 3850 AC Ermelo, telefoon (0341) 56 54 99.
Redactie-adres Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 14 17. E-mail:
[email protected] Advertenties: zie achterin aan het begin van de advertentierubriek. Redactie Emmy Bregman, Janet van Dijk, Jan-Gerd Heetderks (hoofdredacteur), Michiel Nap, Marieke Raatgever en Frans Rozemond (eindredactie). Basis vormgeving ReproVinci, Schoonhoven
Opmaak Interface Communicatie B.V., Ede Druk Koninklijke BDU, Barneveld Kerkinformatie op internet www.pkn.nl/kerkinformatie Overname van artikelen wordt op prijs gesteld, mits met bronvermelding. Overname van foto’s in overleg.
|
Inhoud
Ten geleide Afgelopen zomer vonden twee grote oecumenische assemblees plaats, één van de gereformeerde familie en één van de lutherse familie. Beide keren was de Protestantse Kerk vertegenwoordigd. In onze kerk komen immers beide tradities samen. Op onze website werd over de assemblees uitvoerig bericht. In dit nummer van Kerkinformatie vindt u een korte impressie.
Ruimte vraagt ook het Moluks Theologisch Beraad, waarin Molukse en Nederlandse theologen zoeken naar mogelijkheden om een theologische inbedding van culturele elementen uit de Molukse geloofsbeleving. Zijn voorouder-verering en huisaltaren een restant uit het heidendom of geven ze juist een intense verdieping aan je geloof? Het beraad is er van overtuigd dat het ook voor Nederlandse gelovigen goed is om je te bezinnen op het ontstaan van eigen kerk- en geloofsvormen. •
Studiedag
8
Vredeszondag
10
Studiedag
Molukse gemeenschap werkt aan eigen theologie Vredesweek 2010: in iedere wijk een Vredeskerk God in het leven van alledag 11
Oecumene
Kerkendag in Zeeland 13
Gemeente
Inspiratiebeurs bij u in de buurt 14
Kerk met vleugels
Ds. Wilma Hartogsveld: ‘Op Goed Gerucht vindt weerklank in de gemeenten’ 17
Missionair Werk
De ronde is rond: dat smaakt naar meer! 18
Oecumene
‘Eenheid van de Geest door de band van de vrede’ 20
JOP
Berichten over JOP en jongeren 22
Kerk & Israël
Israëlzondag in Nes Ammim 26
Oikocredit
Al 35 jaar hart voor armen bi
Rubrieken
6 Kroniek
j
d
Jan-Gerd Heetderks Hoofdredacteur van Kerkinformatie.
4
e
12
Mensen (inclusief predikantswisselingen)
co ve
16 Missionaire mogelijkheden
rfot
27 Collecten 28 Bijbelteksten Taizé
o
29 Advertenties
In september beginnen veel gemeenten aan een nieuw seizoen met een startzondag. Foto: Truus van der Lee (De Lier 2009)
Kerkinformatie • september 2010
kerk in actie
De theologenbeweging ‘Op Goed Gerucht’ heeft een nieuwe voorzitter: ds. Wilma Hartogsveld, werkzaam in de Protestantse Gemeente te Schaarsbergen. In dit nummer een interview met haar over de plaats van Op Goed Gerucht binnen de Protestantse Kerk. Over de onlangs verschenen ‘Doornse Catechismus’ zegt zij: ‘Wij brengen “het mysterie dat wij God noemen” op zo’n manier onder woorden dat we nooit stellig beweren: zo is het, maar ook niet: ieder moet er maar het zijne van denken. Wij geven geen stellige antwoorden, maar wel richting … Er is zo ruimte voor verschillende religieuze ervaringen.’
3
4|
Molukse gemeenschap werkt aan eigen theologie
Studiedag
Wat kunnen Molukse en Nederlandse kerken in theologisch opzicht van elkaar leren? Over die vraag houdt het Moluks Theologisch Beraad op 27 september een studiedag. Thema: ‘Christologie in de Molukse theologie’. Volgens Simon Ririhena, hoofd opleidingen van de Molukse Evangelische Kerk (GIM), is deze dialoog uiterst belangrijk. Voor de Molukse én voor Nederlandse kerken. Wie in Nederland voor het eerst een Molukse kerkdienst bezoekt, wordt getroffen door de klassiek-protestantse sfeer waarin de dienst verloopt. Er heerst een plechtige sfeer, er wordt langzaam gezongen en de ambtdragers dragen veelal zwarte kleding. ‘Dat is geen wonder’, zegt Simon Ririhena. ‘Ik noem het “Nederlands-gevormde” kerken. Ze zijn ontstaan uit het zendingswerk en maakten eeuwenlang deel uit van de Indische Kerk, die geleid werd door Nederlanders. Wel ontstond al in 1935 de zelfstandige Geredja Protestan Maluku, maar die ontwikkelde in de jaren daarna geen nieuwe identiteit. Toen vijftien jaar later de KNIL-militairen met hun gezinnen naar Nederland kwamen, hebben hun Molukse legerpredikanten noodgemeenten gevormd in de GPM-traditie. Men zou immers weer teruggaan! Na een conflict over het gezag van de Indonesische overheid is in Nederland de Molukse Evangelische Kerk (GIM: Geredja Indjili Maluku) opgericht. De leden van deze kerk houden vast aan het ideaal van de vrije republiek der Zuid-Molukken (RMS).’
Identiteitsvraag Ririhena: ‘Aan het eind van de jaren zeventig zaten veel Nederlandse Molukkers met een kater. Terugkeer naar een vrije republiek kon je wel vergeten na
Studiedag Hoe kan de theologische kennis en ervaring die door het Moluks Theologisch Beraad is opgebouwd vruchtbaar gemaakt worden voor de Protestantse Kerk? Over die vraag houdt het beraad op 27 september een studiedag. Het thema luidt: ‘Christologie in de Molukse Theo logie’. Welkom zijn predikanten, andere ambtdragers, kerkelijk werkers en belangstellenden. Plaats en tijd: Protestants Landelijk Dienstencentrum, Joseph Haydnlaan 2a, Utrecht, van 10.00-13.00 uur. Lunch na afloop. Informatie: Simon Ririhena (voorzitter Moluks Theologisch Beraad), e-mail:
[email protected] of bij Jan Post Hospers (projectmedewerker migrantenkerken Protestantse Kerk):
[email protected] Aanmelding tot 22 september bij: Julia van Doorn:
[email protected] U krijgt een programma toegestuurd.
de treinkapingen en bezettingen. Velen uit de tweede generatie, vaak beter opgeleid dan hun ouders, stelden de identiteitsvraag: wie zijn wij eigenlijk? Onze kerken zijn westerse kopieën. We hebben onze cultuur er zorgvuldig buiten gehouden. Dat we ons huisaltaar (piring natzar) in ere hielden zeiden we niet tegen de buitenwereld, want dat had met de verering van onze voorouders te maken. Anderen noemden dat ‘heidendom‘ terwijl het voor ons onmisbaar was. Een probleem dat wij theologisch nog niet konden duiden. En ondertussen gingen we er ook mee door… We zochten onze eigen identiteit in de Nederlandse context.’
‘Wij geloven directer’ In het huisaltaar (piring natzar) zijn geloof en cultuur nauw verweven. Kerkinformatie • september 2010
‘In die verlegenheid hebben we Nederlandse theologen op onze weg ontmoet. Bij hen was ook iets aan het veranderen, mede door de betrokken-
heid bij de anti-apartheidsstrijd in ZuidAfrika. Ze waren steeds vaker bereid tot terugkijken naar de gevolgen van het kolonialisme, ook in de kerk. Ik denk aan mensen als Bram van de Beek, Bert Boer, Martien Brinkman, Sjaak van ’t Kruis en Hans Visser van het Hendrik Kraemer Instituut. We hebben hun gevraagd: praat met ons, wij hebben behoefte aan reflectie en bezieling! Wij willen geen andere theologie, maar één die ons als Molukkers aanspreekt. We willen kerk zijn in onze context, met alles wat we aan culturele bagage meedragen. We willen een theologie die onze manier van geloven kan dragen. Voor ons is de mythologische ervaring belangrijk, wij geloven met ons gevoel, met al onze zintuigen, met raadsels en oude verhalen die betekenis voor ons hebben. De Bijbel is voor ons belangrijk, maar wij isoleren het Woord niet zo sterk van ons eigen leven. We ervaren onze relatie met God directer, onze rituelen verwijzen naar God. Een dogmatische uitspraak als ‘‘Een christen is erfgenaam in het verbond in Christus’’ begrijpen Molukkers ineens veel beter als je de pela-relatie noemt: Jezus is mijn pela! Dat wil zeggen: met hem heb ik een vaste relatie van uiterste loyaliteit, net zoals de pela die onze voorouders tussen dorpen en families zijn begonnen. Door dat nabije beeld beleeft een Molukker het verbond in Christus intenser dan menig westerling. Wij kijken door een eigen bril. Lang keken we door de geslepen glazen van de koloniale tijd, maar dat werkt niet meer. En misschien kan een dergelijke bezinning voor de Nederlandse kerken ook interessant zijn. Waar komen jullie liturgie, jullie rituelen, jullie kerkelijke en theologische systemen vandaan?’
Nasi eten ‘In de jaren tachtig en negentig zijn er vanuit deze idealen ook veel plaatselijke contacten gelegd. Die werden landelijk gestimuleerd door de Commissie Contact Molukse en Nederlandse Kerken. Volgens Ririhena ging dat aanvankelijk
|
Molukse kerken in Nederland
Simon Ririhena.
goed. ‘Het paste goed bij het toenmalige minderhedenbeleid, waarbij de overheid opbouwwerkers op pad stuurde. Wat sociaal niet lukte, lukte kerkelijk veel gemakkelijker. Over en weer elkaars kerkdiensten bezoeken, kennismaken en samen nasi eten. Achteraf moet je zeggen: het was vaak folklore. Het Molukse isolement werd niet doorbroken, deels door de timide opstelling van de Molukkers zelf. Men keek op tegen de Nederlanders, die beter geschoold waren. Veel nieuwe predikanten zijn regelrecht ingevlogen vanaf de Molukken, spraken gebrekkig Nederlands en bleken theologisch niet zo’n adequate gesprekspartner. De meesten hebben op een bijbelschool gezeten. Zij genieten als dominee in eigen kring groot geestelijk gezag en verschuilen zich soms te gemakkelijk onder de bekende glazen stolp. Dat is uiteindelijk ook de reden, dat de GIM besloot
Moluks Theologisch Beraad Het Moluks Theologisch Beraad is in 1992 opgericht op initiatief van de Commissie Contact Molukse en Nederlandse kerken. Doel van het beraad is het ontwikkelen van een eigen Molukse theologie ter versterking van de Molukse identiteit. Door publicaties en internationale conferenties heeft men tevens geprobeerd het contact tussen Molukse en Nederlandse christenen te verbreden en te verdiepen. Deelnemers zijn Molukse predikanten en theologen namens de Protestantse Kerk.
om de kwaliteit van de opleidingen te verhogen.’
Eigen theologie nodig ‘Er ligt een theologische uitdaging voor Molukse predikanten om iets te betekenen voor hun gemeenteleden. Die wonen en werken in een moderne samenleving. Jongeren hebben veel identiteitsvragen. Niet iedereen komt in de kerk, huisbezoek is dus heel belangrijk. Doe je dat niet, dan verlies je het contact. De dominee moet met zijn gemeenteleden durven nadenken over vragen als: onze voorouderverering, ons pela-systeem, ons huisaltaar, is dat belangrijk voor ons? Hoe past onze cultuur bij ons geloof? Hoe gaan wij daarmee om in de Nederlandse samenleving? Waarom zijn wij christen in een Molukse kerk? Maar dan moet je daar als predikant theologisch ook in toegerust zijn en zelfverzekerd zo’n gesprek kunnen aangaan. Wat dat betreft is er nog veel te doen. Veel gepromoveerde Molukse theologen zijn er nog niet. Momenteel werken er aan de Vrije Universiteit drie aan hun promotie. Ds. E.S. (Verry) Patti zal bij prof. dr. M. Brinkman promoveren en ds. Z.P. (Polly) Pattikayhatu maakt een vertaling van de psalmen in Bahasa, de inheemse Molukse taal. Hij promoveert bij prof. dr. A. van de Beek. En zelf werk ik onder prof. Brinkman aan een antropologischtheologisch proefschrift over ‘Christus mijn pela’. Dit zijn stappen vooruit naar een moment waarop we kunnen zeggen: wij hebben een theologie die ook christelijk is vanuit ons perspectief.’
Na de soevereiniteitsoverdracht aan Indonesië in 1949 kozen 3423 Molukse militairen met hun gezinnen voor tijdelijke emigratie naar Nederland. De eerste generaties leefden sterk met de verwachting dat de Nederlandse regering een weg zou banen om hun terugkeer mogelijk te maken. Zij werden daarin teleurgesteld en steeds meer Molukkers raakten door huwelijk en opleiding verankerd in de Nederlands samenleving. De eigen cultuur is in de Molukse Kerken een grote rol blijven spelen. Velen houden de piring natzar in ere: het huisaltaar waarop vroeger aan de voorouders werd geofferd en die sinds de overgang naar het Christendom de plek is waar men God ontmoet in gebed voor alledaagse en bijzondere situaties. Van de Molukse gemeenschap (ca. 50.000 leden) is 2% katholiek en 3% moslim. Er zijn ongeveer zeven Molukse protestantse kerken. De grootste is de Molukse Evangelische Kerk (GIM), met 25.000 leden, verdeeld over 64 gemeenten met 35 predikanten in actieve dienst.
Wat kan de Protestantse Kerk doen? ‘Er is van alles denkbaar’, zegt Ririhena. ‘Je kunt plaatselijk proberen om gezamenlijk diaconale projecten te steunen of Molukse gemeenten uitnodigen om deel te nemen aan het programma voor toerusting en vorming. Verder denk ik dat het nuttig kan zijn als werkgemeenschappen van predikanten Molukse predikanten uitnodigen en zorgen dat ze zich daar thuis voelen. In Assen bijvoorbeeld werkt dat goed, maar er zullen ook plaatsen zijn waar het niet werkt.’ Wie een Molukse spreker wil uitnodigen kan zich het beste wenden tot het Moluks Theologisch Beraad. Die kent de plaatsen en de namen in de buurt en kan bemiddelen bij zo’n uitnodiging. Ririhena hoopt dat de dialoog zal toenemen. ‘Het moet natuurlijk wel het nasi eten een keer te boven komen. Voer wezenlijke gesprekken. Of bezoek eens een belijdenisdienst in de Molukse kerk, dat is een heel gebeuren. Of bereid als protestantse gemeente met een Molukse kerk een gemeenschappelijke dienst voor, waarin van beide zijden jongeren belijdenis doen. Dan wordt het echt interessant!’ • Frans Rozemond Eindredacteur van Kerkinformatie Kerkinformatie • september 2010
5
6|
Kroniek
Over verdraagzaamheid Tien vragen en tien antwoorden 1. Hoe verdraagzaam zijn gelovigen? Wat betreft het christendom: haar aanhangers zijn regelmatig gewelddadig geweest. Tegen joden, tegen moslims, tegen andersdenkenden. Het is nodig dat christenen dat erkennen. Ontkenning daarvan is onchristelijk. Er zijn gelukkig ook veel vredelievende volgelingen geweest. Sommigen hebben zich liever laten vermoorden dan zelf te moorden. 2. Hoe zit het met het christelijk geloof? De kern van dat geloof is Jezus Christus. Hij was het stemloze Lam dat zich naar de slachtbank liet leiden. Zo verloste hij de wereld. Hij leerde: slaan ze je op de rechterwang, keer ook je linkerwang toe. 3. Welke valkuil ligt er voor religies als het om onverdraagzaamheid gaat? Een belangrijke valkuil is, dat religies de politiek naar hun hand willen zetten. Daarom moet er een scheiding zijn tussen kerk en staat. 4. Is dat spijtig? Nee, het rijk van Jezus is niet van deze wereld. Wel werkt het diepgaand in op deze wereld. 5. Hoe verdraagzaam is de islam? Daar moet de islam zelf op antwoorden. In het algemeen: het is onzin om een wedstrijd te doen wie verdraagzamer is. 6. Maar hoe zit het dan met geloofsvervolging? Die is er inderdaad in zogenaamde moslimlanden (deze keert zich niet alleen tegen christenen, maar ook vaak tegen ‘af-
‘Een wijze staat schept ruimte voor leven dat hij niet zelf beheerst’
Kerkinformatie • september 2010
wijkende’ vormen van de islam). Daar moet krachtig tegen worden geprotesteerd. 7. Valt er nog meer over te zeggen? Ja: in de islam is het onderscheid tussen ‘kerk’ (moskee) en staat anders. De islam is van huis uit meer een politieke religie, dat zie je aan Mohammed. De uitdaging voor de islam in het westen is om zich van harte te verhouden tot een democratische rechtsstaat. Velen willen dat ook. 8. Hoe zit het met de verdraagzaamheid van de staat? Die kan meevallen en die kan tegenvallen. De staat heeft de neiging alles te willen beheersen, alhoewel dat bij de ene staat veel duidelijker naar voren komt dan bij de andere. Een wijze staat doet dat niet. Die schept ruimte voor leven dat hij niet zelf beheerst. Die bemoeit zich niet met de manier waarop religies intern en extern functioneren. 9. Moet de staat alles van religies accepteren? De staat moet erop toezien dat aanhangers van religies niet de democratische rechtsstaat ondergraven. Gebeurt dat toch, dan moet hij ingrijpen. Hij moet er ook op toezien dat religies niet een zodanige dwang opleggen aan mensen dat ze in hun integriteit worden geschonden. 10. Wat is verdraagzaamheid? Verdraagzaamheid is de deugd anderen het licht in de ogen te gunnen. Verdraagzaam is (ook) een opvatting kunnen respecteren waar je het fundamenteel mee oneens bent. Verdraagzaamheid is dus geen onverschilligheid. Het is evenmin vinden dat alles op hetzelfde neerkomt. • Arjan Plaisier scriba van de generale synode.
| • berichten
• Wijzigingen kerkordelijke regelingen De kleine synode heeft, daartoe gemandateerd door de generale synode, in de vergadering van 15 juni 2007 de volgende wijziging van de kerkordelijke regelingen vastgesteld: Nr. 4/2007
Wijziging van de artikelen 1-1, 3-1, 6-2, 12, 25-2, 28-4, 31-1 en 2, 32-2, 33-1 en 2, 34-2 en 3, 35-1, 36-3 en 42-2 van de generale regeling predikantstraktementen
De vastgestelde wijziging nr. 4/2007 is in werking getreden met ingang van 15 juni 2007. De generale synode heeft in de vergadering van 12 november 2009 de volgende wijzigingen van de kerkordelijke regelingen vastgesteld: Nr. 6/2009 Uitbreiding van de mogelijkheden tot losmaking van de gemeente bij ziekte of ar-beidsongeschiktheid van de predikant (nieuw ord. 3-26a en wijziging ord. 3-25-1) Nr 7/2009 Wijziging van het toekennen van wachtgeld in geval van middelen van kerkelijke tucht (ord. 10-9-7 en ord. 10-15-7) De kleine synode heeft, daartoe gemandateerd door de generale synode, in de vergadering van 27 november 2009 de volgende wijziging van de kerkordelijke regelingen vastgesteld: Nr. 8/2009
Versoepeling verplichtingen ambtswoning (nieuw art. 10 generale regeling predi-kantstraktementen)
De vastgestelde wijzigingen nrs. 6, 7 en 8/2009 zijn alle in werking getreden met ingang van 1 januari 2010. De generale synode heeft in de vergadering van 22 april 2010 de volgende wijziging van de kerkorde-lijke regelingen vastgesteld: Nr. 1/2010
Versoepeling verplichtingen ambtswoning (wijziging van ord. 3-16-3, 3-17-4)
De vastgestelde wijziging nr. 1/2010 is in werking getreden met ingang van 22 april 2010. De teksten van deze wijzigingen zijn gepubliceerd op de website van de Protestantse Kerk: www.pkn.nl en zijn te vinden door achtereenvolgens te klikken op: Bestuur en Organisatie > Kerkorde & Juridische Zaken > Kerkorde > Kerkordewijzigingen. •
• Jeugddiaconaat als thema in de classis
De TotaalBox Jeugddiaconaat is een handig middel om het thema jeugddiaconaat te bespreken in een classicale vergadering. De vorig jaar tijdens de Landelijke Diaconale Dag gepresenteerde
box zit vol met ideeën voor diaconaat door jongeren, ontwikkeld door Kerk in Actie, JOP en de HGJB. Juist de samen werking tussen deze drie organisaties maakt het materiaal inzetbaar binnen de totale breedte van de Protestantse Kerk. De TotaalBox Jeugdiaconaat is te gebruiken door individuele (wijk) gemeenten en voorziet in een scan, waarin de gemeente een nulmeting van het jeugddiaconaat kan maken. De TotaalBox kan een goede aanleiding zijn om het thema jeugddiaconaat in de classicale vergadering te bespreken. Naast inhoudelijke bezinning op het thema kunnen ook (gezamenlijke) initiatieven worden gedeeld. Informatie:
[email protected] of (030) 880 1438. •
• Gemeenten last van internet fraude
Het bureau Juridische Zaken van het landelijk dienstencentrum wordt regelmatig om advies gevraagd door plaatselijke gemeenten die te maken hebben gehad met internetfraude via de truc ‘geen incassomachtiging’. Sommige bedrijven laten geld afschrijven van de rekeningen van gemeenten, met als omschrijving ‘geen incassomachtiging’. Zij wekken zo de indruk dat een gemeente via een incassomachtiging onterecht geld heeft geïncasseerd terwijl het in werkelijkheid juist andersom is. Juridische Zaken adviseert daarom gemeenten zeer regelmatig hun bankafschriften te controleren op onbekende afschrijvingen en bij twijfel over een afschrijving meteen contact op te nemen met hun bank. Ook is het belangrijk aangifte te doen van de internetfraude. Meer informatie: tel. (030) 880 18 80,
[email protected] •
• Arbeidsvoorwaardenregeling Protestantse Kerk
De Arbeidsvoorwaardenregeling met alle wijzigingen tot juli 2010 is te raadplegen op www.pkn.nl. De regeling is bestemd voor plaatselijke medewerkers, kosters en koster-beheerders, kerkmusici, kerkelijk werkers en medewerkers dienstenorganisatie Protestantse Kerk. De wijzigingen van dit jaar hebben betrekking op: huurwaarde dienstwoning, wijzigingen in de regeling voeding, inwoning en dienstwoning, grondslag berekening provisie kosters, hoogte inhouding WGApremie, verhuiskosten en de levensloopregeling. Meer informatie: www.pkn.nl > bestuur en organisatie > dienstenorganisatie > arbeidsvoorwaarden. •
• Brochure Toerustings centrum
Bij dit nummer van Kerkinformatie treft u de nieuwe cursusbrochure voor 2010-2011 aan en een bijbehorende poster. De brochure geeft informatie over alle (basis) cursussen van het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie voor het komende seizoen. De poster kunt u ophangen op een zichtbare plaats in uw gemeente. •
Kerkinformatie • september 2010
7
8|
Vredesweek 2010:
In iedere wijk een ‘vredeskerk’!
Vredeszondag
Elke grote stad heeft er één. Maar ook in plaatsen als Katwijk en Krommenie, Veenendaal en Vlaardingen, Wezep en Winschoten staan ze. Een kerkgebouw met de prachtige naam: Vredeskerk. Zal het daar - en in andere Nederlandse kerken - tussen 18 en 25 september weer gonzen van vredelievende viering, bezinning en actie? Dat staat nog te bezien. Uit steekproeven van Kerk in Actie en van IKV Pax Christi zelf bleek dat lokale gemeenten nog in groten getale bereid zijn om de viering van Vredeszondag een apart tintje te geven (en daarbij dankbaar gebruikmaken van de jaarlijks uitgegeven Liturgiekrant ) maar dat het in de rest van de week meestal stil blijft. Slechts hier en daar wordt er in de kerken aan oorlog, vrede of conflict ook andere dan liturgische aandacht gegeven.
Stappen zetten Maar de Vredesweek is ervoor bedoeld om verder te gaan dan alleen droomgezang en smeekgebed. Het gaat erom stappen te zetten van bidden en zingen naar verkenning, ontmoeting, gesprek en actie. En wie Afghanistan, Kirgizië of Palestina ver weg vindt, mag dit jaar dichterbij beginnen – bij de deur van de kerk, op de drempel naar de eigen buurt. Om daar al gauw weer de sporen te vinden die verder leiden, de wereld in. Misschien woont in uw buurt ook wel de familie van de uitgezonden militair, de gesarde jood en de bang geworden moslim, of de gevluchte Afghaanse, Bosnische of Congolese familie.
Werkboek Buurten voor Vrede is het motto van de Vredesweek van dit jaar. Een gelijknamig werkboek levert informatie en inspiratie • berichten
• Nieuwe secretaris
Confessionele Vereniging Ds. Herco van der Wilt uit Silvolde is de nieuwe secretaris van de Confessionele Vereniging. Hij volgt ds. Dirk van Duijvenbode op, die in april al afscheid nam. Van der Wilt (1975) studeerde journalistiek en theologie in Utrecht. Hij was kerkelijk werker te Woerden en werd daarna predikant te Silvolde, in de Achterhoek. Zijn echtgenote is jongerenwerker bij JOP. Toen hij als secretaris gevraagd werd, heeft hij even geaarzeld. ‘Ik vroeg me af: welke plaats wil ik als predikant binnen de Protestantse Kerk innemen? Is de tijd van modaliteiten voor mijn generatie niet passé? Uiteindelijk heb ik volmondig ‘ja’ gezegd. Waarom? Omdat
Kerkinformatie • september 2010
ik geloof dat de belijdenis dat Jezus Christus Heer is over kerk en wereld in geen geval passé is. Het is ook nu van belang dat wij onbekrompen en ondubbelzinnig die belijdenis binnen en buiten de kerk uitdragen.’ Het adres van het hoofdbestuur luidt voortaan: ds. H.J. van der Wilt, Ulftseweg 24, 7064 BD Silvolde, tel. (0315) 33 07 05, e-mail:
[email protected] •
• Prof. C. Veerman opent academisch jaar PThU
‘De angst van het Westen’. Dat is de titel van de rede waarmee oud-minister van Landbouw prof.dr. C.P. Veerman het vierde academisch jaar van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) opent. De bijeenkomst vindt plaats op dinsdag 7 september in Leiden. Veerman was van 2002-2007 minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Momenteel is hij hoogleraar in Tilburg en Wageningen met als aandachtsgebied duurzame plattelandsontwikkeling in Europees perspectief, en CEO bij Bracamonte B.V. De opening van het academisch jaar is een openbare plechtigheid. Belangstellenden zjin hartelijk welkom. Plaats: Klein
| voor interculturele en interreligieuze ontmoeting. Wie van vrede meer werk wil maken dan een kerkdienst alleen, heeft aan ideeën, publicaties, werk- en hulpmiddelen geen gebrek (zie voor suggesties het kader hiernaast). Maar meer dan ooit klinkt in deze Vredesweek: Ga de (kerk)deur eens uit, trek de buurt eens in. Kijk en luister. Denk erover na, praat erover met anderen – en voor je het weet beland je in vredeswerk! • Kees Tinga medewerker van Kerk in Actie Binnenland
Wat kun je als gemeente doen? • IKV Pax Christi organiseert bijeenkomsten, stelt materiaal beschikbaar en levert een sprekerslijst. Zie: www.vredesweek.nl • Op vredespad met catechisatiegroep of kerkenraad? Maak een afspraak met het Fort van de Democratie in Utrecht! Zie: www.vredeseducatie.nl • Een hele avond zingen voor vrede? De vereniging Kerk en Vrede maakte een bundel vredesliederen en organiseert op verzoek zangbijeenkomsten. Zie www.kerkenvrede.nl • Het thema kernbewapening is weer actueel geworden. Zie www.ikvpaxchristi.nl • Medewerkers van Kerk in Actie Interactief weten veel van vredesactiviteiten door ICCO en Kerk in Actie. ‘Vrede in de buurt’ was ook bij Kerk in Actie al eens thema. Inlichtingen:
[email protected] • Komend seizoen eindigt het Decennium tegen geweld van de Wereldraad van Kerken. In de aanloop naar de afsluitende conferentie van mei 2011 in Kingston (Jamaica) komt ook het nodige gespreksmateriaal uit. Zie: www.wcc-coe.org • Een mooi voorbeeld: Wees niet bang; naar een oecumenische verklaring van rechtvaardige vrede, verkrijgbaar bij de Raad van Kerken: www.raadvankerken.nl • Wie Vredeskerk wil worden, kan bij de Stichting Oikos terecht voor het project Kerken werken aan de wereld. Zie: www.stichtingoikos.nl
Auditorium van het Academiegebouw van de Universiteit Leiden, Rapenburg 73 in Leiden, aanvang 15.00 uur. Informatie en aanmelden: www.pthu.nl •
• S ongs of Praise Het BBC-programma Songs of Praise is in Engeland, Schotland en Ierland al vele jaren bijzonder populair. De mooiste afleveringen zijn door de IKON aangekocht en van Nederlandse ondertiteling voorzien. Iedere aflevering komt uit een bepaald gebied of heeft een thema dat past bij de tijd van het jaar. Engelse traditionele hymnes en moderne kerk liederen worden afgewisseld met persoonlijke geloofsverhalen. Thema’s voor komende weken: 5 september: Darwin;
SHO in actie voor Pakistan Door de hevige regenval zijn ongeveer 20 miljoen mensen ontheemd en zo’n 1600 doden te betreuren in Pakistan. Omdat de situatie steeds slechter werd, besloten de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) op 12 augustus een nationale actie via giro 555 te houden voor de slachtoffers van de watersnood in Pakistan. Kerk in Actie en ICCO zijn op dit moment actievoorzitter van de SHO. Dat betekent dat zij de nationale actie coördineren. Deelnemende organisaties in de SHO zijn volop bezig met het verlenen van noodhulp. Maar er is meer nodig. Meer dan een miljoen mensen worden met de dood bedreigd als zij niet snel voedsel, medicijnen, schoon drinkwater en tenten krijgen. Het hoge water heeft steden en dorpen verwoest, leidingen voor elektriciteit en communicatie vernield, bruggen en wegen weggespoeld en zware schade veroorzaakt aan gewassen op de velden. De bedragen die binnenkomen op Giro 555 worden besteed via lokale organisaties. De Verenigde Naties zien toe op de onderlinge coördinatie van de verschillende hulpverleners in het land. De SHO roepen iedereen op om te geven voor de slachtoffers van deze ongekende ramp. Onze hulp gaat rechtstreeks naar de slachtoffers. Voor e 12,- kan er al een hygiënekit (met zeep, ORS-tabletten, maandverband en tandverzorging) worden uitgedeeld. Alle bijdragen zijn welkom en kunnen gestort worden op Giro 555 van de SHO in Den Haag. •
12 september: Liverpool, een wereldstad; 19 september: Ealing; 10 oktober: De Psalmen; 17 oktober: Zingende mannen; 24 oktober: Een bezielde oude dag; 14 november: Het orgel. De uitzendingen vinden plaats op Nederland 2, telkens om 11.30 uur. Meer informatie: www.ikon.nl •
• ICCO en Kerk in Actie
voorzitter Samenwerkende Hulporganisaties ICCO en Kerk in Actie zijn sinds 1 juli 2010 verantwoordelijk voor het leiden van een eventueel nieuwe actie van de Samenwerkende Hulporganisaties (SHO). Het voorzitterschap duurt tot en met eind 2011.
De SHO bestaan uit tien Nederlandse hulporganisaties. Bij grote rampen werken zij samen in een nationale actie om zo samen geld in te zamelen, het Nederlandse publiek te informeren over de situatie in het rampgebied en te rapporteren over de bestedingen. Momenteel loopt de actie voor Pakistan. Ook ten tijde van de tsunami droegen ICCO en Kerk in Actie het SHO-voorzitterschap. Naast ICCO en Kerk in Actie maken Oxfam Novib, Cordaid Mensen in Nood, Nederlandse Rode Kruis, Save The Children, Tear, Terre des Hommes, UNICEF Nederland,World Vision en Stichting Vluchteling deel uit van de SHO. Aan sommige acties doen gastleden mee. Meer informatie: www. samenwerkendehulporganisaties.nl •
Kerkinformatie • september 2010
9
10 |
God in het leven van alledag
studiedag
Hoe kunnen we in theologie, liturgie en geloof ruimte geven aan dagelijkse ervaringen waarin we oplopen tegen de grenzen van het leven? Is het mogelijk om ze te duiden en je daarbij gedragen te weten door God? Over die vraag gaat een studiedag op 9 oktober. De conferentie gaat over vragen als: hoe kunnen we ons beschermd en gedragen weten door God in dit begrensde bestaan? Welke rituelen kunnen we daartoe ontwikkelen, welke voorwerpen helpen ons daarbij? Wat heeft volksgeloof daarin te bieden? Wat geeft de loop van de seizoenen ons, onderdeel van Gods schepping? Hoe kunnen bijbelverhalen daarbij ondersteunen en wat voor liederen hebben we nodig? Centraal staan het boek Als scherven spreken van Kune Biezeveld en de vieringen van het project Feest van Aarde en Hemel, experimentele, kerkelijke vieringen met aandacht voor de gang van de seizoenen.
Vieringen
Boek
De conferentie is een initiatief van de dienstenorganisatie van de Protestante Kerk in Nederland en vindt plaats op verzoek van Stichting Kerk en Wereld. De organisatie is handen van de werkgroep Gilde van Aarde en Hemel.
De theologe Kune Biezeveld zag eens op een tentoonstelling de amuletten die Joodse vrouwen gebruikten bij geboorte en zwangerschap. Ze waren verboden, maar er zijn er veel teruggevonden. De vrouwen konden niet zonder. Biezeveld ziet de amuletten als een aansporing voor ons om in het geloof ruimte te maken voor die aspecten van het menselijk leven die risicovol zijn, waarin we tegen grenzen aanlopen. Biezeveld mist aandacht voor de gecompliceerdheid van het dagelijks bestaan: voor de grenzen van dood, ziekte en kinderloosheid. Hoe kan het gedachtengoed van Kune Biezeveld verder worden ontwikkeld?
In de vieringen van het Feest van Aarde en Hemel wordt al doende een theologie en liturgie uitgewerkt waarin ruimte is voor de alledaagse existentiële ervaringen waar Biezeveld over spreekt. Zij dienen als proeftuin hoe we in onze kerkelijke traditie aandacht kunnen geven aan de seizoenen. Zie ook www.feestvanaardeenhemel.nl
Organisatie
Aanmelden Plaats en tijd: Kerkboerderij, Korenstraat 43, Hoogeveen, zaterdag 9 oktober 2010 van 10.00-16.00 uur. Kosten: € 15,incl. lunch. Aanmelden is noodzakelijk en kan via projectleider Henny de Jong, tel. 06 151 399 62 of mailen:
[email protected]. •
• berichten
• Ideeëndag VVP
• Jongvolwassenen moeten
Op 18 september 2010 houdt de Vereniging Vrijzinnige Protestanten (VVP – beweging voor eigentijds geloven) een ‘Compassie Ideeëndag’. ’s Morgens zal prof. dr. Joachim Duyndam vanuit een filosofische benadering spreken over compassie. Wat zijn de heilzame effecten, wat de gevaren? Verder wordt de ‘Uit de kunst-catechismus voor de compassie’ gepresenteerd, samengesteld door ds. Christine Berkvens-Stevelinck en ds. Ad Alblas. Bezoekers kunnen kennismaken met een reizende compassietentoonstelling. Ze kunnen op zoek gaan naar ‘Barmhartige Samaritanen’, waarbij de vraag gesteld wordt: waar lopen wij met een boog omheen? Wim Postma zal het regioproject Vrijzinnig
‘Er moet tegenwoordig meer gepiekt worden binnen een korte tijd en op verschillende gebieden: werk, kinderen, vrije tijd, vrienden, familie, sport, inrichting, kleding, en ga zo maar door. Er is van alles mogelijk, mede dankzij de economische welvaart. En het moet vooral ook leuk zijn’. Dat zegt Suzanne Groote, kerkelijk werker in de Protestantse Gemeente Zuidwolde (Drenthe) in de nieuwe uitgave van de Raad van Kerken over de plaats van jongvolwassenen in de kerk. Naast een analyse van de betrokkenheid van de leeftijd 20 tot 35 jaar bij de kerk staan er in het boekje allerlei praktische tips en gespreksvragen.
Kerkinformatie • september 2010
pieken
Perspectief toelichten. Samen met de jongerenorganisatie V-LINK worden generatiegesprekken gestart met behulp van het werkboekje ‘Vrij Jong’. Tijdens de dag zal Ineke Ludikhuize afscheid nemen als voorzitter van de VVP. Verder biedt de dag veel ideeën, voorbeelden en mogelijkheden voor gemeente of kring. Plaats en tijd: Jacobikerk Utrecht, 10.30 - 15.30 uur. Kosten: € 5,-. Aanmelding voor 12 september bij de VVP, tel. (030) 880 14 97,
[email protected] •
|
11
Kerkendag in Zeeland Op zaterdag 25 september wordt er in Middelburg een oecumenische provinciale kerkendag gehouden. Het thema luidt ‘Verlangen en vertrouwen’. ‘Vertrouwen’ verwijst in een tijd van kredietcrisis naar het tegoed van de kerk: de rijkdom aan inspiratie, geloof, verhalen, muziek en menselijk kapitaal. ‘Verlangen’ heeft te maken met het uitkijken naar het Koninkrijk van God. Je ziet het terug in vele initiatieven ten behoeve van vrede, gerechtigheid en heelheid van de schepping.
Markt
Oecumene
Bezoekers kunnen kiezen uit een breed programma in de negen kerken in de historische binnenstad van Middelburg. Ook de moskee is geopend voor ontmoeting en lekkere hapjes. Jongerencentrum De Spot is het decor voor een Wake Up call voor jongeren. Op het Abdijplein vormen meer dan vijftig kraampjes een markt van mogelijkheden.
Workshops en muziek Tijdens de dag wordt de musical ‘Straten’ van Michiel de Zeeuw en Mar van der Veer opgevoerd. Er zijn workshops, bijvoorbeeld met Leo Fijen over spiritualiteit of met leden van de charismatische werkgemeenschap over de dienst der genezing. Maatschappelijke thema’s komen ook aan bod, zoals de groene kerk, armoede, vluchtelingenwerk en de leefbaarheid van kleine kernen. Eén kerkgebouw is de hele dag gewijd aan kerkmuziek, aan liedjes van verlangen en vertrouwen. In een andere kerk kan men juist weer in stilte mediteren. Bezoekers kunnen ook in gesprek gaan met Arjo Klamer, Doekle Terpstra en Klaas van der Kamp over vertrouwen in tijden van kredietcrisis.
Vieringen Er wordt ook volop gevierd. Tussen openings- en slotviering in kan men kiezen voor een evangelische praise-viering, een Taizé-viering of een meditatieve lofprijzing van dansende derwisjen. Zo veelkleurig is geloven in Zeeland. Aan de slotviering nemen bisschop Van den Hende en synodepreses Peter Verhoeff deel. Meer informatie: www.kerkendagzeeland.nl • Aarnoud van der Deijl predikant in Oost-Souburg en voorzitter projectgroep Kerkendag van de Zeeuwse Raad van Kerken
De Raad van Kerken geeft de laatste jaren extra aandacht aan jongvolwassenen. De kerkelijke participatie van 20-35 jarigen ligt vijf tot tien procent lager dan die van oudere leeftijdgroepen. Volgens het boek heeft de kerk hun vaak ook weinig speciaals te bieden. Het is een bezinningsboek en een werkboek, bedoeld voor kerkenraden en andere beleidsmakers binnen de lokale gemeenten. ‘Een nieuwe generatie over geloof en spiritualiteit, een strategische benadering van 20 tot 35-jarigen in relatie tot hun plaats in kerken en oecumene’ telt 48 pagina’s en kost € 4,50. Bestellingen: Raad van Kerken Amersfoort, e-mail:
[email protected] •
• Materiaal kerkmusical Straten gepresenteerd
Begin juni is het materiaal voor de kerkmusicial Straten gepresenteerd. De musical is geschreven door musicus Mar van der Veer en predikant/tekstschrijver Michiel de Zeeuw (zie Kerkinformatie van april 2010). Bart van Noord, locatiehoofd van steunpunt zuidwest binnen de Protestantse Kerk, sprak de hoop uit dat de musical het woord ‘straten’ tot een krachtig werkwoord in de gemeente zal maken: samen de weg maken waarop je tekenen van hoop laat zien. Het instuderen van een musical is een kans om nieuwe talenten in de gemeente te ontdekken. In deze kerkmusical komen alle generaties aan bod. Bart van Noord sprak de wens uit dat de kerkmusical
Foto: Jan de Graaf
in het kader van het themajaar ‘Vol van hoop’ in het hele land wordt opgepakt. De materialen van de musical bestaan uit een tekstboek met alle rollen en liederen (inclusief een cd met de koormuziek en een soundmixversie om bij te zingen), een koorboek en een muziekboek. Op 2 oktober a.s. vindt in Amersfoort een musicalwerkdag plaats. Meer informatie op www.pkn.nl/musicalstraten • Kerkinformatie • september 2010
12 |
Predikantswisselingen
me n s e n
Beroepen te Twello, kandidaat E. Rijks te Utrecht. Aangenomen naar Amsterdam (wijkgem. Oranjekerk), proponent J. Heuvelink te Amsterdam; naar Amsterdam (bijz. opdracht voor het werk in de stad, 50%), ds. A. Hoogenkamp te Amsterdam, die in deeltijd verbonden blijft aan het Lucas- en Andreasziekenhuis; naar Andel (herv.), proponent B.J.P. de Bruin te Sliedrecht, die bedankte voor Everdingen (herv.); naar Arnhem (g.v. Rijnstate voor Alysis Zorggroep), ds. J.P. Dam-Oskam te Amersfoort (g.v. ziekenhuis Eemland); naar Bergschenhoek (herv.), ds. A.D.L. Terlouw te Ermelo; naar Borne, ds. G.J.A. Veening te Haren; naar Damwoude (herv. gem. Dantumawoude), ds. T. Abee te Terkaple; naar Dirkshorn (geref.), ds. G. Labots te Hoevelaken; naar Elspeet (herv.), ds. M. van Kooten te Scherpenisse; naar Geesteren (Gld) (herv.), proponent A.A. van den Berg te Gouda; naar Gorredijk (Ontmoetingskerk 50%), proponent T.S. van der Schaaf te Akkrum; naar Heino (herv.), ds. H. van Solkema te Laren (Gld.); naar Hilversum (Centrum), ds. W.H.T. Moehn te Oldebroek; naar Katwijk aan Zee (geref.), ds. J.G. Luinstra te Assen; naar Naarden (prot. gem. i.w.), ds. J.P. Schouten te Bloemendaal; naar Oegstgeest (gemeentepredikant), ds. A. Verburg te Oegstgeest (rector/docent Hendrik Kraemer Instituut); naar Ouwsterhaule-Scharsterbrug, proponent A. Vriend te Utrecht; naar Overschie (50%), ds. W.M. de Boer te Zoetermeer; naar Putten (herv. wijk 6), ds. H. Markus te Rijssen; naar Putten (herv. wijkgem. Andreaskerk), ds. W. Gugler te Marken; naar Rijswijk (NB; herv.), ds. D.M. Heikoop te Bedum en Onderdendam; naar Soest (herv. wijkgem. van bijz. aard; 33,3%), ds. C. van Sliedregt te Nunspeet; naar Valburg-Homoet (herv.), proponent B. van Leeuwen te Scherpenzeel (Gld); naar Vlaardingen (wijkgemeente Centrum-West), ds. H. ten Napel te Londen (Nederlandse kerk, Austin Friars); naar Vlissingen, ds. W. Alserda te Neede; naar Voorschoten (wijk Dorpskerk), ds. B.J.J. Boter te Domburg; naar Vroomshoop (geref.; 50%) proponent D.J.D. Kroeze te Kampen naar Warmenhuizen-Harenkarspel (herv.), ds. A.J.C. Hana-van Bruggen te Heemskerk: naar Wezep-Hattemerbroek (geref. Kruiskerk), ds. P.J. de Buck te Dedemsvaart; naar Wilnis (geref. hulpdiensten) ds. T. Veenstra (em.) te Urk; naar Zaamslag, ds. G. de Lang te Westerhaar; naar ZaandamWest, ds. P.J. van der Woel te Dinteloord en Steenbergen; naar Zwolle (Ev.-Luth.), ds. E. de Fouw te Den Haag; naar Zwijndrecht (herv. wijkgemeente De Hoeksteen), proponent A.T. Metz-Brink te Rotterdam; het beroep door de generale synode als docent Seminarium bij de PThU te Doorn, ds. H.M. van den Bosch te Lusaka, Zambia; het beroep door de Generale Synode als krijgsmachtpredikant, ds. A.W. Velema te Leusden; het beroep van de Generale Synode (Jeugdorganisatie Prot. Kerk), proponent J.E. Schelling te Papendrecht; benoemingen door de GZB: proponent J.D. Oudshoorn (docent-toeruster Igreja Reformada Mozambique) en ds. N.J.M. Goedhart (gemeentestichter Presb. Kerk Peru). Bedankt voor Alblasserdam (herv.), ds. J.B. Alblas te Katwijk; voor Apeldoorn (herv. wijgem. van bijz. aard Eben-Haëzer) en voor Veenendaal (herv. wijk 1), ds. R.W. de Koeijer te Putten; voor Genemuiden (herv. wijk 2), ds. M.M. van Campen te Rotterdam-Zuid; voor Goes (De Levensbron), ds. T.E. van Spanje te Reeuwijk (herv.); voor IJsselmuiden-Grafhorst, ds. P. Molenaar te Scherpenzeel (Gld); voor Katwijk aan Zee (wijk Sion), ds. J.W. Scheurwater te Oud Vossemeer; voor Nijkerkerveen (Eben-Haëzerkerk), ds. J. Holtslag te Vollenhove; voor Numansdorp (herv.), ds. C.H. Wesdorp te Zwijndrecht; voor Oudewater-Hekendorp, ds. J.B. ten Hove te Katwijk aan Kerkinformatie • september 2010
Zee; voor Overberg (herv. wijkgemeente), ds. M.P.D. Barth te Schalkwijk-’t Goy en Werkhoven; voor Rouveen (herv. wijk 2), ds. R.W. de Koeijer te Putten; voor Rijssen (herv. wijk 5), ds. J. Bogerd te Scherpenzeel (Gld.; herv.). voor Sirjansland, ds. J.P.J. Voets te Wijk bij Heusden; voor Sliedrecht (herv. wijk 3) en voor Wilnis (herv.), ds. J. Brouwer te Epe; voor Uddel (herv.), ds. J.P.J. Voets te Wijk bij Heusden; voor Veen, ds. M. Klaassen te Hedel; voor Werkendam (herv. wijk 2), ds. R.W. de Koeijer te Putten en ds. J. Brouwer te Epe; voor Zoetermeer (Oudekerkgemeente), ds. J. Meertens te Nieuw Loosdrecht. Beroepbaar ds. M.R.H. van Beusichem, Vijverstraat 40, 8051 NB Hattem; ds. K.H. Waterlander, De Nefstraat 26, 2275 Gierle, België. proponent B. de Borst, J.P.C. Leinweberstraat 66, 3905 EJ Veenendaal, tel. (0318) 54 23 53, e-mail
[email protected]. proponent W. van Holten, H. Wijnmalenstraat 1, 3555 VR Utrecht, tel. (030) 243 21 04, e-mail:
[email protected]; proponent M. Maaswinkel te Amsterdam; proponent A.J. Post, Gorinchemsestraat 76, 4231 BJ Meerkerk. Tel. 0183-511415 E-mail:
[email protected]. proponent T. de Ridder, Dorpsstraat 138, 6741 AP Lunteren, tel. (0318) 48 13 23, e-mail
[email protected]; proponent E. Rijks, Hondsrug 911, 3524 BZ Utrecht, tel. 06-49 81 00 68, e-mail
[email protected]; proponent M. van de Ruitenbeek, Buurtweg 2, 3888 NE Uddel, tel. (0577) 45 60 07, e-mail
[email protected]; proponent G.A. Termaat, Dubbelhof 67, 6715 EG Ede, tel. (0318) 62 08 85, e-mail
[email protected]. Overleden 8 juni L. Ringnalda (geb. 8 juli 1914); 26 juni C. Vos (geb. 13 april 1927); 27 juni A.G. Honig (geb. 21 februari 1957); 30 juni M.S.J. de Jong (geb. 10 febr. 1920); 1 juli C. den Engelse (geb. 7 juni 1919); 3 juli H. van der Giessen (geb. 2 maart 1923); 5 juli L.W. Blok (geb. 26 juni 1924); 6 juli H. Berton (geb. 20 jan. 1932); 6 juli E.A. Boer (geb. 1 juni 1959); 11 juli S. Brandsma (geb. 15 april 1928); 13 juli J. Snel (geb. 20 januari 1927); 14 juli J.J. Winckel (geb. 23 oktober 1918); 15 juli S.G. Oosterhoff (geb. 28 oktober 1934); 16 juli J. LindijerBanning (geb. 27 juni 1922); 19 juli L. Weerman (geb. 6 febr. 1924); 27 juli I.L. Tüski (geb. 2 juni 1924); 28 juli J. Bovenberg (geb. 13 mei 1923); 1 augustus H.W. Obbink (geb. 23 mei 1929); 2 augustus G. Heijerman (geb. 16 januari 1924); 5 augustus W. Stuursma (geb. 7 mei 1919).
Wilt u berichten over predikantswisselingen en beroepbaarstellingen doorgeven aan het Synodesecretariaat? Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht, e-mail:
[email protected] Daarnaast kunnen deze berichten doorgegeven worden aan Persbureau Scheps, Postbus 103, 3770 AC Barneveld, e-mail:
[email protected].
|
13
Inspiratiebeurs bij u in de buurt
Ten opzichte van andere jaren is het programma vernieuwd. Zo zal bijvoorbeeld tijdens elke workshop een moment van uitwisseling worden ingeruimd, waarin ruimte is voor vragen die deelnemers in de praktijk van het werk tegenkomen. De workshops en presentaties die gegeven worden, zijn: • Symbolisch bloemschikken in de adventtijd: een presentatie van de schikkingen voor de adventtijd als voorbeeld en inspiratie voor de bloemschikkers in uw gemeente. • Missionair en Kerst: over de communicatie naar buiten van het verhaal van Kerst aan de hand van voorbeelden en ideeën. • Kerstprojecten voor de kindernevendienst: presentatie en
vergelijking van de diverse projecten voor de adventstijd, aangevuld met tips en uitwisseling over de volgende vragen: hoe ga ik om met grote verschillen in leeftijd? Hoe stimuleer en vergroot ik de eigen inbreng van de kinderen? • De 40dagentijdcampagne van het voorjaar 2011: informatie over het thema van de campagne, toelichting op de materialen en uitwisseling van ideeën en tips. • Meer weten?
Informatie over de inspiratiebeurs in uw buurt: kijk op www.pkn.nl/inspiratiebeurs of bel met de servicedesk van de Protestantse Kerk in Nederland: (030) 880 18 80,
[email protected].
Dag
Datum
Lokatie
Straat
Plaats
dinsdag
21 september
Gereformeerde Kerk 'De Kandelaar'
Stationsstraat 4
Holten
donderdag
23 september
Protestants Dienstencentrum
Joseph Haydnlaan 2a
Utrecht
zaterdag
25 september
Ontmoetingskerk
Admiraal Helfrichlaan 54
Dieren
woensdag
29 september
Opstandingskerk
Rembrandtlaan 92
Voorburg
donderdag
30 september
Adventskerk
Camphuysenstraat 4
Eindhoven
vrijdag
1 oktober
Gereformeerde Kerk De Levensbron
Jan Luykenstraat 10
Ridderkerk
zaterdag
2 oktober
Gereformeerde Kerk De Levensbron
Jan Luykenstraat 10
Ridderkerk
maandag
4 oktober
De Kurioskerk
Julianalaan 38
Leeuwarden
dinsdag
5 oktober
Pelgrimskerk
Van Boshuizenstraat 560/ Backershagen 12
AmsterdamBuitenveldert
woensdag
6 oktober
Wijkgebouw De Schutse
Onnastraat 44
Steenwijk
donderdag
7 oktober
Ter Coulsterkerk
Holleweg 111
Heiloo
maandag
11 oktober
De Arke
Flevo 161
Drachten
dinsdag
12 oktober
De Schakel
Oranjelaan 10
Nijkerk
woensdag
13 oktober
De Ark
Haydnlaan 46
Groningen
donderdag
14 oktober
De Hoeksteen
Rozenburglaan 22
Middelburg
Openingstijden beurs
Start workshops
Zaterdag: 10.00 tot 12.30
Zaterdag: 10.30 tot 12.00
In de week: 19.00 tot 21.30
In de week: 19.30 tot 21.00
Let op: Anders dan vorige keren wordt er één workshopronde per ochtend of avond gehouden. Kerkinformatie • september 2010
gemeente
Op de inspiratiebeurzen kan iedereen komend najaar weer terecht voor materialen en ideeën voor het werk in de gemeente. Er is een markt met de nieuwste producten en er worden workshops gegeven waarin het draait om informatie, praktische tips en uitwisseling.
14 |
Kerk met vleugels
In de veelkleurige Protestantse Kerk manifesteren zich vleugels: groepen, modaliteiten en bewegingen. Wat waarderen ze in de Protestantse Kerk? En wat willen ze zelf bijdragen aan het geheel van de kerk? Kerkinformatie vraagt het deze maanden aan hun vertegenwoordigers/sters. Deze maand: de theologenbeweging Op Goed Gerucht.
OGG-voorzitter ds. Wilma Hartogsveld:
Op Goed Gerucht vindt weerklank in de gemeenten ‘Op Goed Gerucht begon tien jaar geleden als een positieve, inspirerende groep predikanten middenin de samenleving. Dat vinden nog steeds heel veel collega’s’, zegt ds. Wilma Hartogsveld uit Schaarsbergen, sinds begin juni voorzitter van de predikantenbeweging. ‘Die opvatting over onze beweging begint nu ook door te dringen in de gemeenten.’ ‘In het begin werd het lidmaatschap van Op Goed Gerucht door collega’s niet op hun cv vermeld’, herinnert ds. Hartogsveld zich. ‘We stonden bekend als een kritische club. Nu staat het wel goed op de cv. Er zijn veel kerkelijke gemeenten die juist een predikant zoeken die eigentijds in de samenleving, de kerk en het geloof staat. Een predikant die op een moderne manier theologiseert en invulling geeft aan zijn predikant-zijn.’
‘Hoe is dat voor mij?’ ‘Tijdens de viering van ons jubileum op 4 juni werd de Doornse Catechismus. Oude vragen, nieuwe antwoorden gepresenteerd. Daarin geven dertien OGG-predikanten antwoord op 52
Ds. Wilma Hartogsveld. Foto: Rens Plaschek.
Kerkinformatie • september 2010
Wilma Hartogsveld Wilma Hartogsveld (42) was werkzaam in de gezondheidszorg voordat ze theologie ging studeren. In 2000 werd ze hervormd predikant in Haaksbergen-Buurse. Sinds 2005 werkt ze in de Protestantse Gemeente Schaarsbergen. Van haar hand verscheen Dagelijks geloven. Vormgeven aan geloven vandaag (Zoetermeer, 2010).
geloofsvragen. In de beproefde vorm van vraag en antwoord is getracht om voor nieuwsgierige gelovigen, halfgelovigen en ongelovigen opnieuw de centrale geloofsthema’s uiteen te zetten. Twee dagen na ons jubileum preekte ik in Doorwerth, waar een vacature is. Een vrouw vroeg me na de dienst wanneer de Doornse Catechismus uitkwam. ‘We zitten erop te wachten.’ Het is belangrijk dat we nieuwe theologische ontwikkelingen blijven vertalen zodat die bruikbaar worden voor het grondvlak. Dat vind ik een winstpunt van de Doornse Catechismus. We zijn niet alleen een groep bevlogen theologen die op studiedagen bijeenkomen, maar wij maken onze bevindingen ook vruchtbaar voor de mensen in de gemeenten. Wij brengen ‘het mysterie dat wij God noemen’ op zo’n manier onder woorden dat we nooit stellig beweren: zo is het, maar ook niet: ieder moet er maar het
zijne van denken. We geven geen pasklare antwoorden, maar wel richting. De Doornse Catechismus is wat dat betreft een goede gids. Tijdens de presentatie zei prof. Evert Jonker: “Bijna iedere zin roept de vraag op: Hoe is dat voor mij?” Dat hangt samen met de open formulering in de Doornse Catechismus. Er staat bijvoorbeeld: ‘‘Ik kies ervoor dat God bestaat’’ en niet: ‘‘God bestaat’’. Dat is een keus die wij aanbieden aan het grondvlak. Er is zo ruimte voor verschillende religieuze ervaringen.’
Godsvraag ‘De belangstelling voor het boek van Klaas Hendrikse geeft aan dat in onze samenleving de godsvraag nog lang niet voorbij is. Ik ben blij dat het in de maatschappij weer over God gaat. Toen ik studeerde was theologie helemaal passé. Zo van: wil de laatste kerkganger het licht uitdoen? Als ik nu in het sociale leven zeg dat ik predikant ben, stellen de mensen vragen. Van welke kerk ben je? En: vertel es wat over je werk. Overigens zegt Hendrikse niets nieuws. Veel mensen die een theïstisch godsbeeld hadden (een al dan niet mannelijk wezen dat zich ergens in of buiten ons universum laat lokaliseren, kort gezegd: ‘God op de wolken’), hebben van dat godsbeeld afscheid genomen. Het is niet erg als Hendrikse zegt dat die God niet bestaat. Daardoor voelen mensen zich gekend. Zelf geloof ik ook niet in dat godsbeeld. Ervaren dat je als gelovige niet hoeft vast
| ling in ons midden houden en dan niet indirect over de waanzin van een aantal denkbeelden en uitspraken van Wilders spreken. Dan roep ik op tot bezinning, omdat de Schrift zelf ons dat aanreikt. De ‘‘beste’’ tijd voor de kerken was de periode van het kerkasiel en het generaal pardon. De kerk had toen ontzettend veel goodwill. Niet-kerkelijke mensen waardeerden het dat de kerk voor de asielzoekers opkwam. ‘‘Gelukkig is er nog een kerk die burgerlijk ongehoorzaam is en zich het lot aantrekt van de mensen die tussen wal en schip dreigen te geraken’’, hoorde je in die dagen. Tegenwoordig lijkt het alsof alle kerken zich op eigen erf terugtrekken. De oecumene is in de kiem gesmoord en zelfs op meerdere plekken afgebroken waar het bloeiende was. De Protestantse Kerk heeft ook een tijd gehad dat ze erg binnenkerkelijk bezig was. Het zou mooi zijn als we de onderlinge samenwerking weer zouden zoeken.’
te houden aan zulke godsbeelden, omdat God juist in onze werkelijkheid aanwezig is (zonder daarmee samen te vallen), is een bevrijding. Zelf heb ik, afkomstig uit een tamelijk orthodox gezin, die bevrijding ook meegemaakt. In navolging van de Doornse Catechismus zeg ik: Ik kies ervoor dat God bestaat. Mijn zeventienjarige dochter, die niet in God gelooft, zei kortgeleden tegen mij: “Na de dood is er niets. Dan heb jij je leven mooi verprutst”. Daarop antwoordde ik: nou, ik heb mensen hoop gegeven, met hen op gewandeld. Ik heb hen bekend gemaakt met liefde en vertrouwen, waardoor bijvoorbeeld ook later het sterven voor hen makkelijker werd. Mocht er na de dood niets zijn, dan ben ik toch blij met deze dingen. Maar als ik na mijn dood God mag ontmoeten... dan heb ik nog wel wat vragen aan Hem/Haar te stellen!’
Geloof gaat door de mens heen ‘Mijn geloof in God, daar vertrouw ik op, daar leef ik uit. Juist op toppen en dalen in het leven ervaar ik dat ik niet losgelaten word. Dat is het verschil met het Ietsisme en het ‘atheïsme’ van Hendrikse. In die opvattingen bepalen wij als moderne gelovigen wat wel en wat niet te geloven zou zijn. In mijn visie sta ik ook in het geheim dat op mij afkomt. Het geloof gaat altijd door de mens heen. Het is niet los, niet op afroep verkrijgbaar. Je kunt soms geraakt worden. Dat hoef je niet in dogmatische formuleringen of geloofswaarheden vast te leggen. Belangrijk is dat je je openstelt voor dit geheim en dat je het vervolgens handen en voeten geeft in je leven. Veel mensen van wie de kinderen niet meer naar de kerk gaan of van wie de kleinkinderen niet meer worden gedoopt, lijden daaronder. Of mijn kinderen later naar de kerk gaan, daar maak ik me geen zorgen over. Ik geloof niet dat mensen verloren gaan als ze niet naar de kerk gaan. Uiteindelijk wil je dat je kind een goed en gelukkig mens wordt die niet alleen voor zichzelf leeft. Een kerkelijke achtergrond draagt daaraan bij. En verder: zorg ervoor dat je met je kinderen in gesprek blijft. Maak daarin duidelijk wat voor jou wezenlijk is en stel je tegelijkertijd open voor wat hen bezighoudt zonder dat te veroordelen.’
Rijkdom van de Schrift ‘Terug naar Op Goed Gerucht. De beweging ontstond als reactie op het feit dat de Samen op Weg-kerken erg naar binnen waren gericht, mede door het trage fusieproces. Het ging altijd over binnenkerkelijke en kerkordelijke zaken. Naar mijn mening is een van de verdiensten van Op Goed Gerucht dat we eraan hebben bijgedragen dat het fusieproces werd vlotgetrokken. Wij zeiden: Of stoppen met Samen op Weg of de kramp
doorbreken. Ook al moeten er offers worden gebracht. Als we zo doorgaan, gaat de hele kerk eraan omdat ze ongeloofwaardig wordt. Het is overigens de verdienste van de vorige synodescriba, dr. Bas Plaisier, dat de fusie kon worden gerealiseerd. De relatie met het moderamen was in de eerste jaren niet altijd goed. Wij moesten op het matje komen en bijvoorbeeld de vraag beantwoorden waarom wij kritisch waren ten opzichte van de evangelicale stromingen binnen de kerk, die in die tijd nogal omhelsd werden door het moderamen. “We vinden het jammer dat zij de rijkdom van de Schrift versmallen tot lijden en sterven van Christus”, was ons antwoord. “De Bijbel en de traditie zijn zoveel rijker en dieper dan alleen dat.” Verder wilde het moderamen toen dat Op Goed Gerucht meer solidariteit met de kerk zou tonen. Daarop zeiden wij dat we met hart en ziel zestig uur per week voor en in die kerk werkten. Die liefde voor de kerk kun je ons niet ontzeggen. Het laat ons juist niet koud wat er in de kerk gebeurt; we zijn betrokken en kritisch. Gelukkig is de relatie met het moderamen inmiddels goed. We zijn volwaardige gesprekspartners van elkaar geworden. Samen met vertegenwoordigers van andere stromingen in de Protestantse Kerk in Nederland nemen we ons aandeel in de visie en het reilen en zeilen van de veelkleurige landelijke kerk.’
Ook politiek… ‘In mijn vorige gemeente Haaksbergen en ook hier hoor ik wel eens: “Dominee, dat was weer politiek op de preekstoel.” Mijn antwoord is dan dat het in de bijbel en de theologie over het leven in al zijn facetten gaat. Dus ook over politiek. Je kunt geen schriftlezing over de vreemde-
Zoeken naar sporen van God ‘Heeft Op Goed Gerucht alleen een boodschap voor de kerk en niet voor de wereld, wordt ons soms gevraagd. Dat onderscheid tussen kerk en wereld moet je niet maken, hoewel die twee ook niet geheel samenvallen. De kerk is een onderdeel van de samenleving. Zonder ervoor te willen pleiten dat de kerk kritiekloos meegaat in alle ontwikkelingen van de samenleving, vind ik het niet wenselijk of terecht dat de kerk zich als het ware tegenover de cultuur opstelt. Op de vraag wat Op Goed Gerucht van de kerk kan leren, is mijn eerste antwoord: wij zijn óók de kerk. Maar op de vraag wat Op Goed Gerucht van andere belangrijke stromingen kan leren, zeg ik dat de evangelicalen en charismatici op een of andere manier iets van de vreugde van het evangelie weten over te brengen waaraan het in de rest van de kerk af en toe ontbreekt. Bij hen kom je ook een zekere vrijmoedigheid tegen om God ter sprake te brengen in deze wereld. Misschien geldt dat ook voor de Gereformeerde Bond. Ik zeg wel eens dat we als gelovigen en als kerk de verlegenheid voorbij zijn, maar de Gereformeerde Bond heeft dat volgens mij nooit zozeer gehad. Naar mijn mening zouden predikanten in de samenleving moeten zoeken naar sporen van God en die op een bevrijdende en vruchtbare manier ter sprake brengen. Mijn vader zei vaak tegen mij als het ging over zijn sympathie voor de Bond: “Het gáát wel ergens over, Wilma.” Daarmee bedoelde hij dat het in de kerk niet altijd “leuk” hoeft te zijn en dat geloven niet vrijblijvend is. Dat vind ik nog steeds waardevol.’ • Dirk Visser freelance journalist Kerkinformatie • september 2010
15
16 | Met dertig ideeën trok het Missionair Team van de Protestantse Kerk afgelopen jaar het land door (zie www.pkn.nl/ missionair). Kerkenraden, commissies en belangstellenden lieten zich informeren over missionaire mogelijkheden in hun gemeente. Kerkinformatie zocht er voorbeelden bij. Deze maand: kunstroute in Doorn.
Missionaire mogelijkheden
‘OnderWeg’ in Doorn ‘Het is grappig hoe zoiets kan ontstaan’, zegt ds. Teun Kruijswijk Jansen uit Doorn. Afgelopen seizoen was ons jaarthema ‘OnderWeg’. We hebben reizen in de Bijbel (het Oude Testament) behandeld, leerden over de ontwikkelingsgang van de kerkmuziek door de eeuwen heen (een Levensweggroep besprak belangrijke momenten in het leven), er zijn gemeenteleden samen op reis geweest naar Iona en Israel (Jeruzalem) en maakten wandelingen door Dordrecht, Deventer en Middelburg. Het letterlijk onderweg-zijn gaf nieuwe ervaringen. Toen we nadachten over geschikte afsluiting rond de startzondag, zei iemand in onze werkgroep Vorming en Toerusting: waarom maken we geen kunstroute? Zo groeide het. Een kortlopend project, waarvoor iedereen snel enthousiast raakte. Bij de organisatie zijn minstens 150 vrijwilligers betrokken’.
Voor iedereen ‘We hebben bewust gezocht naar een programma dat naar buiten gericht zou zijn’, vertelt ds. Kruijswijk Jansen. ‘In dit weekend vallen de Open Monumentendag en de jaarlijkse Heuvelrugmarkt. In onze Maartenskerk zijn rondleidingen, is een lunchconcert en wordt de eenmansakte De kleine profeet opgevoerd. De route wordt een verhalentocht, die iedereen op eigen houtje kan maken. Er doen kunstenaars mee, onder wie Jeltje
Hogenkamp en Marleen van den Berg. Zij exposeren in de kerk en in de Koningshof, het zalencentrum naast de kerk. De route leidt verder langs huizen van gemeenteleden en langs verschillende instellingen in het dorp, zoals conferentiecentrum Hydepark (20 beelden van Jezus), verzorginghuis Beatrix en verpleeghuis Het Zonnehuis (foto’s, dvd-presentaties en mini-workshops). Dat werkt drempelverlagend, naar twee kanten. Ook bijzonder: het Rabobank Stimuleringsfonds wilde wel bijdragen in de kosten, omdat we ons op alle inwoners richten.’
Aanraakbare kunst De oecumenische basisgroep Bartiméushage (www.hagediensten.nl) houdt haar kerkdiensten altijd in de kapel van Bartiméus, de instelling voor blinden en slechtzienden. Drs. Jodien van Ark, lid van de basisgroep en docent agogische vakken bij het seminarium PThU, is er nauw bij betrokken. ‘Meedoen aan de kunstroute is voor ons een mooie manier om iets te laten zien van de talenten van kerkgangers en bewoners van Bartiméus’, vertelt ze. ‘Er meldden zich direct vrijwilligers. Het is leuk om iets samen met de kerk van Doorn te doen. De combinatie van het thema ‘OnderWeg’ met kunst geeft alle ruimte voor een invulling op meer niveaus. Met het oog op de bewoners van Bartiméus zoeken wij het in de ‘aanraakbare’ kunst. Bewoners en bezoekers worden geleid langs een pad van merkstenen in het bos. Daar zal engelenzang klinken en men mag ook eigen kunstwerken tentoonstellen. Op zondag leid ik samen met een van de pastores van Bartiméus de kerkdienst, waarin de merkstenen opnieuw een rol zullen spelen.’
Emaillewerk
Fragment emaillewerk ‘Beatrijs‘ van Marleen van den Berg. Kerkinformatie • september 2010
De veelzijdige kunstenares Marleen van den Berg uit Zeist (www.mbberg.nl) is ook met het thema ‘OnderWeg’ aan de slag gegaan. Haar kunstwerken vormen een ‘begeleide meditatie’, compleet met beamerpresentatie. Inspiratie vond zij in het verhaal ‘Van Seven Manieren van Heiliger Minnen’, geschreven door de dertiende-eeuwse mystica Beatrijs
van Nazareth. Subtiele variaties laten zien hoe de weg van de mens naar God omgekeerd de intocht van God in de mens blijkt te zijn. ‘Ik combineer graag koper met emaille’ vertelt Marleen. ‘Dat geeft een onvoorstelbare rijkdom om expressie te geven aan iets dat verborgen blijft. Dat er ook amateurs exposeren vind ik geen bezwaar. Mensen hebben eigen gaven en talenten. Het gaat hier immers om de verbinding tussen mensen die onderweg zijn’.
Kruidvat-camera ‘De startdag van de gemeente is in de route geïntegreerd, vertelt ds. Kruijswijk Jansen. Gemeenteleden konden meedoen aan een fotowedstrijd. De kinderen kregen in juni allemaal een Kruidvatcamera om in de vakantie het thema ‘OnderWeg’ op de foto te zetten. Voor de tieners was er in augustus een workshop fotograferen, we zijn benieuwd naar het resultaat. De secties beginnen hun seizoen door deze route te fietsen. Het diaconale ouderenwerk zorgt dat er busjes de kunstroute rijden. En natuurlijk is er op zondag de startdienst.’ • Frans Rozemond eindredacteur Kerkinformatie
Kunstroute De Doornse kunstroute wordt gehouden op 11 en 12 september. Belangstellenden zijn hartelijk welkom. Van 11.00-16.00 uur kan men op beide dagen de verhalentocht langs de deelnemende locaties maken. Startpunt: Maartenskerk (Kerkplein 2). Daar ligt ook een routefolder. Meer informatie: www.protestantsegemeentedoorn.nl
|
17
De ronde is rond: dat smaakt naar meer! Een jaar geleden begon de missionaire ronde ‘Kerk naar buiten’. Hans van Ark en Nynke Dijkstra hielden tachtig bijeenkomsten in het land, in iedere classis. De tweede missionaire ronde staat op stapel, nu verdeeld over twee jaar. Het ‘naar de mensen toegaan’ bleek uitstekend te werken.
Aan de slag We hopen dat predikanten en kerken raden met de film en het materiaal dat ze meekregen nu aan de slag gaan. De film is te gebruiken op kerkenraads dagen, gemeenteavonden en groothuisbezoeken, en mag onbeperkt gekopieerd worden. De bezinningsmomenten voorin de map bieden aanzetten voor gesprek. Eerst pas op de plaats. Niet méér doen, maar minder, maar wel vanuit een missionaire grondhouding. We horen van gemeenteadviseurs die uitgenodigd worden om dat proces te begeleiden. Er zijn kerkenraden die inderdaad gebruikmaken van de bezinningsmomenten in de map en daar de vergaderingen mee
openen. We hebben van alle aanwe zigen de adressen genoteerd. Verreweg de meerderheid heeft ook aangegeven de missionaire nieuwsbrief te willen ontvangen. Wie dat ook wil, kan zich aanmelden op www.pkn.nl/missionair.
Bemoedigend en kritisch De reacties waren over het algemeen positief. De film werd ‘herkenbaar’ gevonden, ‘ontroerend’ en zelfs ‘indrukwekkend’. Een enkeling vond de film deprimerend of achterhaald, maar over het algemeen gaven mensen aan dat ze zowel de film als de map bruikbaar materiaal vinden om het gesprek in de gemeente op gang te brengen. Met name in de avond zagen we hoe mensen geïnspireerd en enthousiast werden van wat ze meemaakten. Predikanten, die ’s middags kwamen, waren over het algemeen afwachtender, soms ook sceptisch. Toch kregen we van hen ook bemoedigende reacties en werd er constructief kritisch meegedacht.
Nieuwe ronde En nu? In januari 2011 beginnen we aan een nieuwe ronde. Deze keer niet in één maar in twee jaar. Veertig bijeenkomsten in 2011, en nog eens veertig in 2012. ‘Naar de mensen toegaan’: dat werkt, en
dat is ook voor onszelf het meest vruchtbaar. Zo horen we wat er leeft en kunnen we ook met een goed doordacht ondersteuningsaanbod komen. In samenspraak met de gemeenteadviseurs, het missionair beraad (de breed samengestelde groep uit de kerk die met ons meedenkt), de IZB en nog een aantal adviseurs zijn we bezig een nieuw programma te bedenken. De opzet blijft hetzelfde: ’s middags ontvangen we predikanten, ’s avonds kerkenraden en andere belangstellenden. De inhoud zal aansluiten bij de eerste ronde. We zoeken naar verdieping. Ook zal er meer ruimte zijn voor onderlinge gesprekken. Zo willen we de ontmoeting met de predikanten afsluiten met een hapje en een drankje. ’s Avonds denken we aan workshops rond thema’s als: hoe kijk je van buiten naar binnen? Hoe breng je onder woorden wat ‘heil’ voor mensen is? Hoe ben je gemeente in een krimpsituatie? Binnenkort kunt u de eerste aankondiging en uitnodiging tegemoetzien. We hopen op een beweging van missionair elan, vol van Geest en hoop. • Ds. Hans van Ark en Nynke DijkstraAlgra Missionair Team Protestantse Kerk
Kerkinformatie • september 2010
Mission air werk
De missionaire ronde was een boeiende en inspirerende ervaring. Enerzijds zijn de verschillen heel groot. Ons land is zo klein als een postzegel, maar het is toch heel wat anders of je kerk bent in een Gronings dorp of in randstedelijk gebied. Anderzijds zijn de vragen en uitdagingen overal hetzelfde. Hoe zijn we kerk in onze context? Hoe vinden we opnieuw en hernieuwd woorden voor het heil? Hoe gaan we om met vragen rond pluriformiteit en identiteit? En, last but not least: hoe zijn we gemeente in een krimpsituatie?
18 |
Gereformeerde koepels fuseerden
‘Eenheid van de Geest door de band van de vrede’
Oecumene
‘Wat neem je mee naar huis van deze assemblee in Grand Rapids?’ Gustav Bölcskei, gereformeerd bisschop uit Hongarije en president van de Europese tak van de World Alliance of Reformed Churches hoeft niet lang te denken: ‘De liturgische variatie hier was een geweldige ervaring. Maar ik ben ook blij dat er aandacht was voor zowel gerechtigheid in de wereld als voor gereformeerde theologie.’ Het thema van de assemblee was: ‘Eenheid van de Geest door de band van de vrede’ (Efeziërs 4). Uiteraard was dit thema gekozen in verband met de eenwording van de twee organisaties. Maar tegelijkertijd werd daarmee aangegeven dat het bij christelijke eenheid altijd om meer gaat dan om organisatorische zaken. Het gaat ook - of misschien vooral om het gezamenlijke getuigenis. Veel lidkerken zijn in de afgelopen jaren met het thema ‘gerechtigheid’ bezig geweest, als uitvloeisel van de tijdens de vorige assemblee van de WARC aangenomen ‘verklaring van Accra’ (2004) over economische en ecologische gerechtigheid. Ook de synode van de Protestantse Kerk heeft zich hiermee uitvoerig beziggehouden en besluiten genomen over de positie van de Protestantse Kerk met het oog op economische vragen. De assemblee sprak opnieuw uit dat het opkomen voor gerechtigheid naast het werken aan de eenheid het concentratiepunt van de nieuwe WCRC-organisatie behoort te zijn.
Indianen Vele deelnemers aan de assemblee zullen zich de gastvrijheid en hartelijkheid van de Indianen, de oorspronkelijke inwoners van het land, herinneren. De uitnodiging voor een Pow Wow, een traditionele Indiaanse bijeenkomst, en de toespraak van de Indiaan Richard Twist van de Lakota-stam behoorden zeker tot de hoogtepunten van de assemblee. De onderdrukking van de culturele Identiteit, die mede door de gereformeerde theologie bevorderd werd en die daarmee de veelkleurigheid van de gaven Gods loochende, bracht
WARC + REC = WCRC Van 18-27 juni 2010 kwam de Wereldgemeenschap van Gereformeerde Kerken (World Communion of Reformed Churches - WCRC) in Grand Rapids (VS) bijeen. Tijdens de bijeenkomst verenigden zich twee grote internationale protestantse koepels: De World Alliance of Reformed Churches (WARC) en de Reformed Ecumenical Council (Gereformeerde Oecumenische Raad - REC). De Protestantse Kerk was van beide organisaties lid en behoort tot de initiatiefnemers van de vereniging. Tot president van WCRC werd dr. Jerry Pillay van de Uniting Presbyterian Church of Southern Africa gekozen. Vicepresident is dr. Bas Plaisier, oud-scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk.
hele volken en culturen aan de rand van de afgrond. Richard Twist pleitte voor eenheid die geen uniformiteit is. Eenheid ontstaat pas daar waar er verschillen zijn en mogen blijven en je je toch door elkaar laat inspireren.
WCRC en Protestantse Kerk Een plaatselijke gemeente in de Protestantse Kerk zal niet dagelijks de invloed van de wereldoecumene ondergaan. Maar voor de kerk is het wel nodig om door een netwerk met kerken over de hele wereld verbonden te zijn. Om van elkaar te leren, om elkaar zo nodig te helpen, om elkaar te herinneren aan de roeping. Scriba Arjan Plaisier onderstreept dat met een voorbeeld. ´Tijdens een van de zittingen zaten we aan tafel met afgevaardigden van de Christian Reformed Church (CRC). Met deze kerk hebben de Gereformeerde Kerken in het verleden een moeizame relatie gehad. Nu lag er een voorstel op tafel om elkaar te helpen onze missie als kerken uit te kunnen voeren. We kunnen veel van deze kerk leren, onder meer op het gebied van kerkmuziek en kerkplanting. Zij zullen iets van ons kunnen leren. En mogelijk schuift er nog een derde kerk aan…’
Afscheid ‘En toen het echt tijd was om elkaar gedag te zeggen hebben we elkaar omhelsd. En daarin voelden we de warmte van God, die van ons houdt en die ons uitgenodigd had voor dit feest en ons eraan herinnerde dat we familie zijn.’ (uit de boodschap aan de kinderen van de assemblee van de WCRC) •
Dr. Arjan Plaisier in gesprek met theoloog Richard Twist. Kerkinformatie • september 2010
Jan-Gerd Heetderks woordvoerder van de generale synode
|
19
• berichten
• Mennonieten vergeven lutheranen
Palestijnse bisschop president LWF Bisschop Munib Younan (59) is de nieuwe president van de Lutherse
Wereldfederatie. Younan leidt de Lutherse Kerk in Palestina en het Heilige Land (ELCJHL) en volgt bisschop Mark Hanson op. De assemblee koos ook nieuwe leden voor de raad die de LWF bestuurt. In de raad namen 26 vrouwen en 22 mannen zitting, onder wie Daan (Danielle) Leker namens de Protestantse Kerk.
• ‘Vol van hoop – Kerst’ Ook dit jaar komt de Protestantse Kerk met een kerstkrant. ‘Vol van hoop – Kerst’ is de titel van de krant. Aan het woord komen bekende en minder bekende Nederlanders, over hun hoop in relatie tot Kerst. De krant heeft hetzelfde formaat als de startzondagkrant, is kleurrijk met veel foto’s, en te gebruiken in de kerstnachtdienst of tijdens de dienst op Eerste Kerstdag. De krant, beschikbaar vanaf 1 oktober, is geschreven om ook mensen aan de rand van en buiten de kerk aan te spreken. Behalve de krant gaat de website www.pkn.nl/kerst2010 online. Deze website wil activiteiten van plaatselijke gemeenten in beeld brengen. In het volgende nummer van Kerkinformatie meer over de kerstkrant en de website. •
Meer informatie: www.pkn.nl/lwf •
• Gebedsviering bij start Europese Jongerenontmoeting Taizé Iedereen die betrokken is bij de organisatie van de Europese Jongerenontmoeting van Taizé, die rond de jaarwisseling wordt gehouden in Rotterdam, is op 3 oktober welkom tijdens een speciale gebedsviering. Ook belangstellenden zijn welkom. De vrijwilligers ontvangen op deze dag hun instructies en er zijn ontmoetingen met de voorbereidingsteams. De gebedsviering wordt gehouden in de Laurentius kathedraal, Mathenesserlaan 307 te Rotterdam, aanvang 15.00 uur. Meer informatie: www.taizeinnederland.nl Gespreksmateriaal Voor groepen in en buiten de kerk is er gespreksmateriaal beschikbaar als voorbereiding en vervolg op de Europese Jongerenontmoeting. Centraal staan vragen zoals: Wat is Taizé? Wat is de Europese Jongerenontmoeting? En wat kunnen jongeren ermee in hun dagelijks leven? Materiaal voor zeven bijeenkomsten, waarbij de vierde het
bezoek aan de Jongerenontmoeting is. Deelnemers maken kennis met de spiritualiteit van Taizé door gesprek, viering en verwerkingsopdrachten. Het gespreksmateriaal is ontwikkeld door de stuurgroep Taizé Rotterdam 2010, die door de broeders van Taizé ingesteld is om de Europese Jongerenontmoeting in Rotterdam voor te bereiden. Het mate
riaal is te downloaden op www.jop.nl De Europese Jongerenontmoeting wordt jaarlijks door de broeders van Taizé georganiseerd, steeds in een ander land van Europa. Dit jaar vindt de ontmoeting plaats van 28 december 2010 tot en met 1 januari 2011 in Rotterdam. Informatie: www.taizeinnederland.nl en www.taize.fr/nl. •
Foto: Taizé/Sabine Leutenegger.
• Friese voorgangers over ‘grenzen aan de dood’. Het Ferbân fan Fryske Foargongers praat op 22 september over een preek van ds. J. Bakker uit Menaam over Lukas 7:11-17: de opwekking van de zoon van een weduwe in Naïn. Thema: ‘Grens aan de dood’. Na zijn preek volgt een gesprek over de inhoud en het Friese taalgebruik. Ds. Piet Meinema uit Balk
verzorgt een les in Fries taalidioom. Verder is er gelegenheid om stellingen over de kerk of het Fries te poneren. In het verband van Friese voorgangers oefenen predikanten, kerkelijk werkers en andere belangstellenden elkaar in een goede en mooie Friestalige voordracht. Tijd en plaats: woensdag 22 september
2010, 9.30- 12.00 uur in de Kurioskerk, Julianalaan te Leeuwarden. Lieteboek foar de Tsjerken meenemen. Informatie: ds. E. Jongstra te Blija, tel. (0519) 56 27 32, e-mail:
[email protected] •
Kerkinformatie • september 2010
kerk in actie
Na een bijzondere viering van de Lutherse Wereldfederatie te Stuttgart (20-27 juli 2010 hebben lutheranen uit de hele wereld excuses aangeboden en vergeving gevraagd voor de vervolgingen van de (weder)dopers (mennonieten) in de begintijd van de Reformatie. De vraag werd met open armen ontvangen door de wereldwijde gemeenschap van Mennonieten. Synodescriba dr. Arjan Plaisier gaf aan dat ook de Protestantse Kerk deze handreiking volledig voor haar rekening neemt: ‘Dit getuigt van volwassenheid en eerlijkheid’. Ds. Alle Hoekema, bestuurssecretaris van de Algemene Doopsgezinde Sociëteit: ‘Wij hebben in Nederland nooit moeite gehad met elkaar, maar dit maakt de oecumene nog prettiger’.
20 |
JOP is de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland.
• Kindermateriaal Startzondag - Huis vol van Hoop Veel gemeenten in Nederland beginnen na de zomervakantie met een startzondag. Dit jaar is het thema dat vanuit de landelijke kerk wordt aangereikt voor de startzondag: ‘Vol van hoop’. Bij het jaarthema van de Protestantse Kerk ‘Vol van hoop’ is er ook voor kinderen (8-12 jaar) aanbod ontwikkeld, door JOP in samenwerking met de NZV, de makers van Kind op Zondag. Ook voor thuis is er materiaal: het ‘Huis van de hoop’ waarin meneer De Hoop woont en waarvan anderhalve week lang elke dag een raam of een deur kan worden geopend. Achter de ramen en de deuren zitten opdrachtjes en stukjes tekst die te maken hebben met hoop. Op de achterkant van het huis is het voorleesverhaal over meneer De Hoop te vinden. Het materiaal is te bestellen via webwinkel.pkn.nl (JOP > KIDS > KIDS overig), via de Service-
desk, tel. (030) 880 13 37 of via
[email protected] •
• JOP Agenda:
• Ontmoetingen rond de
apostolische geloofsbelij denis – In goed vertrouwen
Geloven doe je op je eigen manier en wie daar gezamenlijk mee bezig wil zijn, vindt in het nieuwe werkmateriaal ‘In goed vertrouwen’ een leerzame ontdekkingstocht naar de uitgangspunten van het christen-zijn. In zeventien pakkende hoofdstukken zet ds. Evert van der Veen de kernpunten van het christelijk geloof neer. Met handzame informatie, gespreksvormen en creatieve verwerking vanuit de geloofsbelijdenis. Daarmee is dit boek een prachtige hulp voor gespreksgroepen van jongeren/jongvolwassenen en voor belijdeniscatechese. Met een voorwoord van synodescriba dr. Arjan Plaisier en aanbevolen door JOP. Het materiaal bestaat uit een werkboekje en een handleiding. Het materiaal is verkrijgbaar bij Kok Kampen en via webwinkel.pkn.nl (JOP > COACH > Catechesematerialen) Meer informatie: www.jop.nl/coach of mail naar:
[email protected] en vermeld bij ‘Onderwerp’ ‘In goed vertrouwen’. •
1 oktober t/m 3 oktober: Ardennenweekend La Roche-en-Ardenne (B). 3 oktober: Start voorbereiding Europese jongerenontmoeting Taizé. 16-24 december: Jongerenreis Moldavië, Togetthere en JOP. •
• X-Mas Proof 2010 - Datum bekend! X-Mas Proof zal dit jaar plaatsvinden op zondag 19 december in Zwolle. Informatie over locatie en het programma volgen snel. Houd de website in de gaten www.jop.nl/xmasproof. •
Foto: Gonneke Groeneveld
Kerkinformatie • september 2010
|
• IK ZIE JE - 40dagentijdcampagne 2011
• Ardennenweekend Ardennenweekend is een actief weekend voor jongeren van 16 tot 25 jaar. Het Ardennenweekend wordt al vele jaren georganiseerd door de Commissie Grootschalige Activiteiten. De Commissie Grootschalige Activiteiten (beter bekend als CGA) is een actieve groep vrijwilligers, die ieder jaar verschillende weekenden voor jongeren organiseert. De CGA wordt ondersteund door JOP. JOP helpt de CGA in de voorbereiding en de pr. Editie 2010 van dit geweldige weekend vindt plaats van 1-3 oktober in La Roche-en-Ardenne (B). Het thema dit jaar is ‘De wereld draait door’ en loopt als een rode draad door de activiteiten. Het weekend wordt vaak gebruikt als startweekend voor een CJV of jeugdvereniging binnen de kerk. Of gewoon als start van een nieuw (school)seizoen. De activiteiten duren van vrijdagavond tot zondagmiddag. Kernpunten van het Ardennenweekend zijn: ontmoeting, gezelligheid, lekker actief en genieten van de mooie natuur in Belgische herfstkleuren. Kijk voor meer informatie op www.stichtingcga.nl of www.jop.nl •
Iedereen wil graag gezien worden. Toch is het niet vanzelfsprekend dat wij oog hebben voor de mensen om ons heen. Zien we de verslaafde, de alleenstaande moeder of het kind met hiv/aids echt staan? Als we mensen werkelijk zien, is ontmoeting mogelijk en kunnen we elkaar leren kennen. Daarmee groeit onze bewogenheid voor elkaar. Zien is ontmoeten. Ik zie je! Tijdens de kerstvakantie van 16 december t/m 24 december zenden JOP en Togetthere acht jongeren (18-24 jaar) uit naar Moldavië. Doel van de reis: Zien, ontmoeten, delen. Terug in Nederland gaan deze jongeren tijdens de veertig dagen voor Pasen bij kerken, scholen en groepen jongeren langs om hun ervaringen te delen. Zo worden ze het gezicht van de 40dagentijdcampagne 2011. Kent u een jongere
(18-24 jaar) met oog voor alles om zich heen, die meer wil weten van de wereld en die enthousiast kan presenteren (in woord, beeld of andere kunstvorm)? Kijk dan voor alle informatie over deze reis, de campagne en de mogelijkheid om mee te gaan op: www.togetthere.nl en/of op www.jop.nl/40dagentijd •
• Copy&Paste - 150 ideeën voor het clubwerk Copy&Paste is een methode speciaal voor leiding van clubs voor kinderen tussen de 8 en 12 jaar oud. Dit boekje bevat honderd spelletjes en vijftig knutselideeën. De spelletjes zijn uitermate geschikt voor die vijf tot tien minuten voor het einde van de club of om even stoom af te blazen. Met de knutselideeën kun je een of meerdere cluburen vullen. Van figuurzagen tot gipsen maskers en van adventkalenders tot paasbomen... alles staat erin, stap voor stap beschreven. Zo heb je altijd wat extra inspiratie achter de hand om de cluburen tot een succes te maken! JOP Copy&Paste is te bestellen via webwinkel.pkn.nl (JOP > COACH > COACH Overig). •
• berichten
• BibleDate-trailer rijdt nog jaartje rond
De BibleDate, een rondreizend programma voor jongeren in het voortgezet onderwijs, blijft nog te boeken tot juli 2011. Het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) heeft hiertoe besloten, nadat veel scholen op een doorstart hadden aangedrongen. Ruim 30.000 leerlingen hebben langs deze weg al een ‘date met de Bijbel’ gehad. Veel jongeren kwamen zo voor het eerst met de Bijbel in aanraking. Presentator Mark Koelewijn: ‘Ze komen eerst vaak binnen met een houding van ‘de Bijbel - dat zal wel saai zijn’. Maar dat is na vijf kwartier wel anders. Vooral het zelf maken van een filmpje, dat ‘s avonds op de site te zien is, is een topper.’ Leerlingen kunnen in de trailer een film bekijken over de invloed van de Bijbel,
meedoen aan een quiz met echte stemkastjes, discussiëren over een bijbels thema of een eigen filmpje maken over een bijbelverhaal. Informatie: www.bibledate.nl •
• Vieren met jongeren – Celebrate
Bent u op zoek naar materiaal waarmee u samen met jongeren aan de slag kunt gaan bij de voorbereiding van een jongerenviering? Dan is Celebrate iets voor u. Celebrate is een werkboek waarmee u stap voor stap aan de slag kunt met het voorbereiden van een viering en wat daarbij allemaal komt kijken. Het materiaal is te bestellen via webwinkel.pkn.nl (JOP > COACH > Overig) of via
[email protected]. •
Kerkinformatie • september 2010
21
22 |
Israëlzondag in Nes Ammim
Kerk & Israël
In Nes Ammim kennen we geen speciale Israëlzondag. Alles wat in Nederland zo’n bijzondere zondag zinvol maakt is voor Nes Ammim een dagelijkse realiteit, waarin het leeft en werkt: de verbondenheid met het Joodse volk, de bezinning op de Joods-Christelijke verhoudingen in verleden en heden, en de aanwezigheid in de jonge staat met die oude naam ‘Israël’. Nes Ammim ligt in Galilea, een streek met een half Joodse en half Arabische bevolking, omgeven door Joodse en Arabische dorpen. Van het begin van haar bestaan ontmoette Nes Ammim daarom ook het verhaal van de Arabische bevolking, die evenals het Joodse volk een lange geschiedenis heeft in dit land. Ook dat is een bewogen verhaal met grote traumatische ervaringen. Zij zijn niet uit eigen vrije keuze de inwoners geworden van de staat Israël, maar die staat is hun overkomen. Zij vormen daarin een minderheid met een identiteit, die hen verbindt met bevolkingen in omliggende landen en op de Westbank en Gaza; landstreken waarmee de staat Israel in een gecompliceerde en gespannen verhouding leeft of zelfs op de rand van oorlog.
op God en in de persoonlijke verantwoordelijkheid om het goede te doen. Als de situatie van de wereld waarin je leeft vol uitzichtloze problemen is, kan het moeilijk zijn dit Godsvertrouwen te bewaren en kan het zinloos lijken om het goede te blijven doen. Bitterheid en moedeloosheid kunnen de overhand krijgen. Helaas is dat bij velen in Israel, zowel onder de Joodse als de Arabische bevolking, de overheersende stemming. Maar ik zie bij de mensen die in Nes Ammim de dialoog met elkaar willen aangaan dat zij een andere keuze hebben gemaakt: de keuze waartoe Psalm 37 oproept. Ze willen geloven in een betere toekomst voor dit land en ze willen het goede doen. Ze willen eraan vasthouden dat het nooit zinloos kan zijn om het goede te willen doen.
Ontmoeting en dialoog
Het ‘doen van gerechtigheid’
Helaas heeft dat er toe geleid dat de verhalen van de Joodse bevolking en van de Arabische minderheid in de loop van de tijd niet naar elkaar zijn toegegroeid. Integendeel, het zijn verhalen die elkaar in toenemende mate uitsluiten. De onderlinge verhoudingen tussen Joodse en Arabische Israëli’s zijn de laatste 25 jaar verslechterd. Men spreekt elkaar nauwelijks meer in een persoonlijk gesprek. De wederzijdse vervreemding, angst en het wantrouwen zijn toegenomen en men verwijt dat elkaar. Het had anders kunnen gaan. Maar in de loop die de geschiedenis heeft genomen en in de realiteit zoals die nu is, durft niemand nog veel te hopen. Het is in deze realiteit dat Nes Ammim probeert een veilige plek te zijn, waar Joden en Arabieren elkaar kunnen ontmoeten om met elkaar in gesprek te gaan. Vaak is dat een interreligieus gesprek tussen Joden, Christenen en Moslims.
De grond voor dit vertrouwen kan voor velen zijn, dat God Zich ten diepste verbonden heeft aan het herstel van de gerechtigheid en aan een gerechtigheid die herstelt. Dat is een overtuiging die Joden, Christenen en Moslims delen. Gerechtigheid, in de traditie van de Abrahamitische godsdiensten, staat in het teken van de juiste verhoudingen tussen God en mens en tussen een mens en zijn naaste. Gerechtigheid is veeleer iets dat gedaan moet worden, dan dat het een stabiele toestand is,
Psalm 37 Het motto van de Israëlzondag in 2010 is daarom ook Nes Ammim op het lijf geschreven: ‘Vertrouw op de Heer en doe het goede!’ Een tekst die ontleend is aan Psalm 37. In de context van deze psalm is het een oproep om onder moeilijke levensomstandigheden standvastig te blijven: in het vertrouwen Kerkinformatie • september 2010
waarbij we comfortabel achterover kunnen gaan zitten. Het is het ‘doen van gerechtigheid’, dat de juiste verhoudingen herstelt. Het samenvattende begrip daarvoor is Shalom of Salaam, een begrip dat de wereld beschrijft zoals ze zou moeten zijn vanuit het perspectief van God. Deze wereld, zoals ze zou moeten zijn, behoudt ten opzichte van de werkelijkheid waarin we leven altijd een toekomstig karakter. Ze bestaat nergens volkomen. Maar ze houdt voor mensen een blijvende verantwoordelijkheid en opdracht in om er naar uit te blijven zien en ernaar te blijven streven. Jodendom, Christendom en Islam gebruiken daarvoor alle drie het beeld van het Koningschap en het Koninkrijk van God. Het is God zelf die in het herstel van de juiste verhoudingen, tussen God en mens en tussen een mens en zijn naaste, blijft voorgaan en doorgaan: het werk van de verzoening, van de herschepping en de vernieuwing van de wereld. Omdat het herstel van de juiste verhoudingen het doel is, kunnen verzoening en vergeving deel zijn van deze gerechtigheid. God is barmhartig en Hij vergeeft als mensen berouw hebben en verstoorde verhoudingen willen herstellen. Mensen kunnen dat onderling doen. Het zijn mogelijkheden die ook de dialoog in Israel dragen: het vertrouwen hervinden in de ander, dat hij of
|
Nes Ammim centraal tijdens Israëlzondag 3 oktober
Jongeren in Nes Ammim
zij bereid en in staat is om het goede te doen en op grond daarvan bereid zijn tot vergeving en verzoening.
Staat en overheid Staat en overheid vormen het moeilijkste en meest gecompliceerde onderwerp in de dialoog tussen Joodse en Arabische Israëli’s, waaraan dialooggroepen meestal niet lichtvaardig en vaak pas aan het eind van gezamenlijk dialoogproces beginnen. Maar het is één van de belangrijkste onderwerpen, waarover veelal indirect gesproken wordt. Omdat het in Jodendom, Christendom en Islam zozeer om de juiste verhoudingen tussen en God en mensen en tussen mensen onderling gaat, is het niet verwonderlijk dat deze geloofstradities een zekere gerichtheid op de staat delen. De staat en de overheid belichamen de gezamenlijke wil van een volk of samenleving, dat er gerechtigheid zal worden gedaan en dat de instellingen van staat en overheid daaraan een vaste en duurzame vorm geven. Maar de staat vormt ook een gevaar: zij kan
Predikantenechtpaar Annemarie van Andel (pastor) en Frans van der Sar (dialoogcoördinator), verbonden aan Nes Ammim sinds februari 2009.
zoveel gewicht en betekenis krijgen dat ze tussen God en mensen in komt te staan. Daarnaast kan zij tot effect hebben dat de verantwoordelijkheid voor de juiste verhoudingen minder als een persoonlijke verantwoordelijkheid wordt gevoeld. Vanuit de gerichtheid op het Koningschap en het Koninkrijk van God moet de staat daarom in de Abrahamitische tradities altijd kritisch worden bezien, terwijl zij tegelijkertijd van het hoogste belang blijft. Jodendom, Christendom en Islam zoeken daarin elk een eigen en verschillende weg. Maar de vraag naar de legitimatie, de wettelijkheid van staat en overheid, is ook vanuit het geloofsperspectief een kernvraag: doet de staat wat zij moet doen?
De legitimatie van de staat De verschillen tussen Jodendom, Christendom en Islam in hun verwachtingen van de staat kunnen in de Europese context al spanningen oproepen, al hoeft dat mijns inziens niet per se zo te zijn. Maar in de context van de staat Israel lopen die spanningen hoger op dan wellicht waar ook ter wereld. Daarvoor zijn verschillende oorzaken te noemen. Ten eerste omdat de ontstaansgeschiedenis van deze staat met grote traumatische gebeurtenissen omgeven is: de Holocaust, de oorlogen van 1948, 1967 en 1973 waarin het bestaan van de staat Israel rechtstreeks bedreigd was. Ten tweede is het voor een staat die een Joods karakter nastreeft onmogelijk om zich niet te oriënteren op het Joodse geloof en op de Joodse religieuze traditie. De scheiding tussen religie en staat, zoals die in de Westerse wereld ingang heeft gevonden, is in dit land lastiger te maken. Er leven in Israel ook miljoenen seculiere Joden die het Joodse geloof en een levenswijze volgens de halacha in vergaande mate hebben losgelaten. Discussies, over bijv. het onderhouden van het publiek
Dit jaar staat in de collecte op Israëlzondag Nes Ammim centraal. Nes Ammim is gelegen in Noord-West Galilea, een deel van Israël waar de verhouding tussen Joodse en Arabische Israeli’s 50% is. Nes Ammim werd gesticht in 1963 als initiatief van kerken en christenen in West-Europa om na de Holocaust de jonge staat Israël praktisch te ondersteunen en om een bijdrage te leveren in het zoeken naar een nieuwe verhouding tot het Jodendom. Rond het jaar 2000 moest Nes Ammim de economische activiteiten, met uitzondering van de uitbating van een hotel, beëindigen. Is voortzetting van het dorp mogelijk en zinvol?, zo vroeg men zich af. Bewoners en vrienden uit de omringende dorpen waren van mening dat Nes Ammim van betekenis zou kunnen zijn in het door tegenstellingen en conflicten verscheurde land. De predikanten Frans van der Sar en Annemarie van Andel zijn werkzaam in Nes Ammim, respectievelijk als dialoog coördinator en pastor. De opbrengsten van de Israëlzondagcollecte worden onder meer gebruikt om hun aanstelling te financieren. Meer informatie: www.nesammim.org en www.nesammim.nl
karakter van de sabbatsrust, verlopen daarom hier veel feller dan elders. Ten derde is er de vraag hoe een staat, die joods en democratisch wil zijn, zich verhoudt tot de niet-Joodse minderheid van ruim een vijfde van de bevolking: Arabische Christenen en Moslims. Ten vierde is er de vraag hoe de staat Israel zich verhoudt tot de Palestijnse inwoners van de Westbank, die ze nu bezet houdt. Wat is hun status en wat is hun toekomst? Er zijn nog meer vragen te noemen, maar ik laat het maar even hierbij. Het is in Israel dus verre van eenvoudig om in de staat belichaming te zien van de gezamenlijke wil om gerechtigheid te verschaffen en om ‘het goede te doen. Doet de staat wat zij moet doen? In die gezamenlijkheid, die daaraan ten grondslag moet liggen, bestaat in Israel al zo’n grote verdeeldheid en verscheidenheid. Maar over wat gerechtigheid zou moeten zijn, kan men het hier nog veel meer oneens zijn. Vanuit vele landen in de wereld kijken dan ook nog eens miljoenen mensen kritisch mee.
Bedreigend Er is daarom een toenemend gevoel Vervolg artikel op pagina 25 onderaan.
Kerkinformatie • september 2010
23
24 | • berichten
• Introductiecursus Waarderend Opbouwwerk De oecumenische stichting Leve de Kerk heeft een nieuwe cursus ontwikkeld voor kerkelijk opbouwwerk. De cursus is voorbereid door de Initiatiefgroep AI van Leve de Kerk. AI staat voor Appreciative Inquiry en duidt op een proces van ‘waarderend opbouwen’. Daarbij wordt niet uitgegaan van de problemen van een gemeente, maar van de positieve mogelijkheden van mensen en instituten. De methode is ontwikkeld door Robbert Masselink. Uitgangspunt is dat iedereen kan meedoen en dat je elkaar wederzijds vertrouwt. Deze niet-problematiserende aanpak helpt leidinggevenden en kerkelijk werkers om in hun eigen gemeente een proces van vernieuwing te
starten. Daarvoor is het nodig dat zij de grondbeginselen leren van deze AImethode. De initiatiefgroep bestaat uit Chris ’t Mannetje, Eduard Groen, Jan Hendriks, Leen van Doorn, Menco van Koningsveld en Robbert Masselink. Meer informatie: www.keynoteconsultancy.nl Cursusdata: 23-24 november 2010. Deelname: allen die betrokken zijn bij vitalisering van de gemeente op plaatselijk of regionaal niveau, zowel professionals als vrijwilligers. Kosten: € 285,- p.p., inclusief verblijf in conferentiecentrum Hydepark te Doorn. Aanmelding voor 31 oktober: Robert Masselink,
[email protected], tel. (036) 524 56 54. •
• Studiedag over feministische ecotheologie
• Brug tussen synagoge en kerk? Op maandag 8 november 2010 organiseert het Centrum voor Israëlstudies een conferentie over de plaats en de betekenis van de Messiasbelijdende Joden. Sprekers: dr. Richard Harvey, dr. Evert W. van de Poll en drs. Kees Jan Rodenburg. Centraal staan vragen als: kunnen Messiasbelijdende Joden een brugfunctie vervullen tussen synagoge en kerk? Welke betekenis hebben zij voor de kerk? Welke vragen stellen zij aan de kerk? Het Centrum voor Israëlstudies is een samenwerkingsverband van de Gereformeerde Zendingsbond in de Protestantse Kerk Nederland, Deputaten Kerk en Israël van de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Christelijke Hogeschool Ede. Plaats en tijd: Christelijke Hogeschool Ede, Oude Kerkweg 100, van 10.00 16.00 uur. Aanmelding via:
[email protected]. Kosten: € 15,- (studenten: € 10,-). Voor € 5,- kan men een lunch bestellen. •
Op 23 september houdt de Vrouw- en geloofbeweging een studie- en ontmoetingsdag over feministische ecotheologie. De dag geldt tevens als voorbereiding op de tweedaagse vrouwensynode in 2012. Sprekers zijn ir. drs. Arine Benschop (theologe, gespecialiseerd in cursussen voor vrouw-en-geloofgroepen) over de ecologische theologie van Sally McFague en door dr. Birgit Verstappen (gepromoveerd op ecotheologie, lid Provinciale Staten Noord-Brabant voor de Partij voor de Dieren en staffunctionaris bisdom Breda) over ecotheologie in de praktijk van alledag. ‘s Middags workshops, o.a. ecologisch en spiritueel
bloemschikken, maaltijdgebeden maken, scheppingsverhalen, de film Whalerider, excursie naar ‘ecologische en gezamenlijk wonen’ en een afsluitende viering. Tijd en plaats: 23 september van 10.30 17.00 uur, Lebuïnuskerk Deventer. Kosten: € 25,- (voor minima € 10,-), all in. Aanmelding: bedrag overmaken naar rekeningnummer 6234766 t.n.v. Stichting Oecumenische Vrouwensynode, o.v.v. Synodedag. Meer informatie: www.vrouwensynode.nl •
• Studie over autisme en geloof
• Studiedag over spanningsveld pastoraat en psychiatrie
Hoe beleven mensen met een autisme spectrum stoornis (ASS) hun geloof? Over die vraag schreef dr. Hanneke Schaap het boekje Veilig bij God. Zij vertaalde de resultaten van haar onderzoek in handvatten voor het omgaan met geloof en Bijbel: thuis, in het gezin, op school en in de kerk. Mensen met autisme en hun omgeving zullen tal van beschreven situaties direct herkennen. Het boek is daarmee een handreiking voor mensen met autisme, hun familie, gemeenteleden en professionals. Dit kan leiden tot meer inzicht en begrip en er aan bijdragen dat mensen met autisme zich veilig bij God weten. Dr. Hanneke Schaap-Jonker is onder meer universitair docent godsdienstpsychologie aan de Protestantse Theologische Universiteit te Kampen. Jannine van Schothorst-van Roekel verzorgde de eindredactie van het boek. Veilig bij God, over autisme geloof en kerk verscheen in de serie ‘Praktisch en Pastoraal’ bij uitgeverij Groen en kost € 12,50. •
Tijdens de studiedag ‘Bevrijdingspastoraat: reflecties vanuit theologie en psychiatrie’ proberen sprekers en aanwezigen een helder onderscheid te maken tussen bezetenheid en geestesziekte. Mensen zoeken genezing en bevrijding van wat ze als last met zich meedragen. Maar wat is bevrijding eigenlijk? Wat is de last waarvan we moeten ontdaan? Is het psychisch, geestelijk of demonisch? De vragen op de studiedag bewegen zich in het spanningsveld van pastoraat en psychiatrie. Organisatie: Protestantse Theologische Universiteit (PThU), The Center for Evangelical and Reformation Theology (CERT/VU) en de leerstoel Theologie van de Charismatische Vernieuwing aan de Vrije Universiteit. Meer informatie: www.pthu.nl/studiedagen •
Kerkinformatie • september 2010
|
• Cursus Theologische Vorming Gemeenteleden Wie kennis wil maken met theologie kan komend seizoen weer terecht in één van de cursusplaatsen waar de cursus Theologische Vorming Gemeenteden (TVG) wordt gehouden. Jaarlijks melden zich tientallen mensen aan voor deze driejarige cursus. Het programma is geschikt voor iedereen die geboeid is door de zoektocht naar inspiratie voor het eigen persoonlijke leven. Maar ook voor wie zich wil verdiepen in zijn taak en verantwoordelijkheid in kerk en samenleving. Deelnemers gaan aan de hand van een groot aantal vakken op zoek naar de achtergronden en uitgangspunten van het christelijk geloof. Het brede vakkenpakket en het enthousiaste docentencorps staan garant voor een boeiende en waardevolle cursus voor iedere belangstellende.
In 28 plaatsen De kernvakken die in elke cursusplaats worden gegeven behandelen het Oude en
Nieuwe Testament, de kerkgeschiedenis, geloofsvragen, ethiek en praktische theologie. De toegevoegde vakken kunnen ter plaatse variëren, maar richten zich in de meeste gevallen op wereldgodsdiensten, spiritualiteit, jodendom en niet-westerse theologie. De TVG is een activiteit van de Protestantse Kerk in Nederland. De cursus is toegankelijk voor iedereen; een vooropleiding is niet vereist; ook zijn er geen toelatingsvoorwaarden wat betreft kerklidmaatschap. De TVGcursus duurt in totaal drie jaar. Een cursusjaar omvat circa 30 weken met per week een cursusbijeenkomst. De cursussen starten in september en eindigen in mei. Het lesgeld verschilt per cursusplaats. De cursus TVG wordt in 28 plaatsen in Nederland gegeven. Er is altijd wel een cursuslocatie bij u in de buurt. Informatie: www.pkn.nl/tvg •
• Cursussen Christelijke Hogeschool Ede In het najaar organiseert de Christelijke Hogeschool Ede een cursus Bijbels Hebreeuws en een cursus Ouderenpastoraat. De cursus Bijbels Hebreeuws start op 9 september in samenwerking met Cheider, een Joodse onderwijs instelling in Amsterdam. Deelnemers leren het Bijbels Hebreeuws lezen en maken kennis met de joodse omgang met het Oude Testament. Tijdens elke module verzorgt rabbijn L. van de Kamp
een avond. Door de opbouw in modules is de cursus geschikt voor zowel beginners als gevorderden. De cursus Ouderenpastoraat is een post-hbo opleiding en helpt deelnemers om de vaardigheden in het omgaan met de ouder wordende mens te ontwikkelen. Deze cursus start op 28 september. In november begint een cursus Theolo gische Verdieping. Informatie en aanmelding: www.che.nl/transfertheologie •
• Handreiking Nationale Bijbel zondag (31 oktober)
Het thema van de Nationale Bijbelzondag op 31 oktober luidt: ‘Toekomst’. Het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) heeft ter voorbereiding van de kerkdiensten op deze dag een handreiking gemaakt, die eind augustus is verspreid onder predikanten en kerkelijk werkers. De Bijbelzondag is één van de hoogtepunten in de Bijbel10daagse, die van 29 oktober-7 november wordt gehouden. Het is een evenement om het Bijbelgebruik te stimuleren. Met het thema ‘Toekomst’ wil het NBG benadrukken dat de Bijbel perspectief biedt in vele situaties, nu en later. De teksten die voor deze zondag op het oecumenisch leesrooster staan passen bij het thema. Abram (Genesis 12:1-9) en Zacheüs (Lucas 19:1-10) gaan beiden vol vertrouwen een onbekende toekomst tegemoet. De handreiking bevat exegetische aantekeningen bij Lucas 19:1-10, een preekschets van dr. Ciska Stark (Vrije Universiteit), een artikel over toekomstverwachting in het Nieuwe Testament, liturgiesuggesties van predikant/dichter Sytze de Vries en materiaal voor de kinder(neven)dienst. De handreiking is gratis te bestellen via
[email protected] of te downloaden via www.bijbel10daagse.nl •
Vervolg van pagina 23 ‘Israëlzondag in Nes Ammim‘
onder Joden, zowel in Israel als in de diaspora, dat de legitimiteit van de staat Israel in het geding wordt gebracht tot op een niveau waarin het bestaansrecht van de staat Israel zelf ter discussie wordt gesteld. Dat wordt als heel bedreigend ervaren. Daarvoor moet mijns inziens begrip zijn, omdat we ons bewust moeten zijn dat de staat Israel zich waar moet maken in een wel heel erg gecompliceerde realiteit. Het bestaansrecht van de staat Israel zelf mag daarbij niet in twijfel worden getrokken! Pogingen om dat te doen kunnen verhuld antisemitisme zijn. Anderzijds is de legitimatie van de staat, vanuit de vraag of ze doet wat zij moet doen, van het hoogste belang en daarom onontwijkbaar ook voor de staat Israel. Ik vind het indrukwekkend om te zien hoe Israel toch altijd
die vraag onder ogen ziet, ook al lijken eerste reacties, zoals recent na het Goldstone rapport over de Gaza-oorlog, soms even op het tegendeel te wijzen. Op die bereidheid mag en moet de internationale gemeenschap van staten Israel blijven aanspreken, zoals dat binnen een internationale rechtsorde gebruikelijk is en voor alle rechtsstaten geldt; het geldt evenzeer de buurlanden van Israel. De bereidheid tot interne en externe verantwoording over de vraag of de staat ‘het goede doet’ is essentieel en kan nooit worden ontkend of ontweken. Datzelfde zal gelden voor een mogelijk in de toekomst te stichten Palestijnse staat op de Westbank en/of Gaza: dient ze de gerechtigheid en de vrede voor haar eigen inwoners en die van haar buurlanden? Op dit moment moet m.i. de stichting van zulk een
Palestijnse staat als een noodzakelijke en hoopvolle optie zeer serieus worden overwogen. Maar ingewikkeld is het hier wel. Individuele mensen zoeken in deze gecompliceerde realiteit een weg, Joden en Arabieren, jongeren en ouderen. De persoonlijke dialoog met elkaar kan daarbij helpen, al moet je daar niet te hoge verwachtingen van hebben. De oplossing van de grote problemen moet op andere niveaus tot stand worden gebracht. Maar dialoog kan mensen helpen om het Godsvertrouwen te bewaren en het geloof in een betere toekomst, en de persoonlijke bereidheid om het goede te blijven doen! • Frans van der Sar predikant en dialoogcoördinator in Nes Ammim Kerkinformatie • september 2010
25
26 |
Al 35 jaar hart voor armen
Micokrediet
Oikocredit zegt al 35 jaar credo (ik geloof) tegen arme mensen door ze leningen te verstrekken die ze later terug moeten betalen. Door lenen en terugbetalen ontstaat een vertrouwensrelatie, gebaseerd op gelijkwaardigheid en niet op afhankelijkheid. Dat is de kern van de jubileumcampagne die Oikocredit dit najaar houdt. Microkrediet is samengesteld uit ‘micro’ en ‘krediet’. ‘Micro’ betekent: klein. ‘Krediet’ komt van credo. Microkrediet is geloven in de kracht, de talenten en de betrouwbaarheid van klein gehouden, arme maar actieve mensen. Dat is trouwens heel bijbels: God heeft een voorkeur voor het geringe, voor de arme. Kleine leningen van een paar tientjes tot een paar honderd euro doen wonderen. Ze maken het arme, ondernemende mensen mogelijk een klein bedrijf te starten of uit te breiden en op die manier een beter bestaan op te bouwen. Geen vetpot, maar genoeg voor behoorlijk voedsel, kleding, onderdak, onderwijs voor de kinderen, gezondheidszorg en aflossing van de lening. Het is het verschil tussen absolute uitzichtloosheid en nieuwe toekomstperspectieven. Sterke uitbreiding van microkrediet is een belangrijk middel om het door de Verenigde Naties afgesproken millenniumdoel ‘halvering van de ergste armoede in 2015’ te bereiken. Totaal leven wereldwijd nog 1 miljard mensen (1/6 van de wereldbevolking) in absolute armoede. Ze moeten rondkomen van minder dan 1 dollar per dag!
Jubileum Oicocedit Oikocredit is 35 jaar geleden gestart als een initiatief van een handjevol mensen dat opriep om financiële reserves in te zetten voor ontwikkeling. Het was het antwoord van de kerken op de uitsluiting van de armen van krediet. Sindsdien is Oikocredit uitgegroeid tot een coöperatieve organisatie die mensen met en mensen zonder geld overal ter wereld met elkaar verbindt. De microfinancieringsinstellingen, die Oikocredit financiert, bereiken inmiddels 17,5 miljoen gezinnen. Het aandelenkapitaal van Oikocredit is ruim 425 miljoen euro.
Aandeel in een betere wereld Oicokrediet vraagt dus niet om een gift, maar vragen een deel van spaargeld of vermogen in microkredieten om te zetten. Oikocredit biedt ook een sociaal-ethische investeringsmogelijkheid voor diaconieën en kerkrentmeesters. Door in Oikocredit te investeren kan men ook het vermogen zelf aan
het werk zetten om de armoede te bestrijden. Een gemeente of diaconie in de Protestantse Kerk kan in Oikocredit investeren via Kerkinactie. Ze kan ook de promotie ondersteunen door voor minimaal twintig euro per jaar lid te worden van Oikocredit Nederland. Er zijn ook altijd vrijwilligers nodig, die zich aansluiten bij een van de regionale werkgroepen die presentaties en gastlessen op scholen verzorgen. Informatie: www.microkrediet.nl of tel. (030) 234 10 69. • Pauline Ebing communicatiemedewerker Oikocredit
Campagne Geloven in het kleine Met deze campagne wil Oikocredit haar 35-jarig jubileum vieren en danken voor de steun van zoveel kerkleden, maar ook om nieuwe steun vragen. Want er zijn nog honderden miljoenen gezinnen die wachten op een microkrediet. Oikocredit Nederland vraagt om van september t/m december 2010 aandacht te besteden aan anders omgaan met geld, de kracht van microkrediet en armoedebestrijding door Oikocredit. Er is een actiepakket beschikbaar met liturgiehandreiking, suggesties kindernevendienst, suggesties liturgisch bloemschikken, folder, affiche en actiesuggesties. Op www.geloveninhetkleine.nl is meer informatie te vinden en zijn campagnematerialen te downloaden. Al meer dan 100 gemeenten in de Protestantse Kerk bestelden het actiepakket.
Foto: Oikocredit
Kerkinformatie • september 2010
| • collecten
• Collecte Vredeswerk 19 september 2010 Wie ‘vrede’ zegt, denkt meestal automatisch aan het tegengestelde – oorlog – en aan ver weg: Afghanistan of het Midden Oosten. Pas in tweede instantie beseffen we ook hoeveel onvrede en conflict er in onze eigen omgeving is te vinden. Spanningen tussen bevolkingsgroepen en angst voor vreemdelingen spelen immers een grote rol in onze politieke en maatschappelijke ontwikkelingen. Toch blijven we in de kerk luisteren naar een bijzondere stem, die vredestichters en bruggenbouwers gelukkig prijst. Die ons aanmoedigt om ons niet op te sluiten in angst en vrees voor anderen.
Dat is ook de reden dat Kerk in Actie en IKV Pax Christi zich blijven inzetten voor vrede, ver weg en dichtbij, voor wereldvrede en voor ‘vrede in de buurt’ Helpt u mee om vrede te stichten in binnen- en buitenland? Meer informatie: zie www.pkn.nl/ steunons. Zie ook het artikel op pagina 8-9 van dit nummer van Kerkinformatie. Materiaal: bij deze collecte zijn posters en advertentieprints beschikbaar. Bestellen:
[email protected] of (030) 880 13 37. •
• Collecte Kerk & Israël 3 oktober 2010 Voor de Protestantse Kerk is de relatie met Israël een essentieel element van de eigen identiteit en belijden. Daarom is deze verbondenheid ook omschreven in de kerkorde. Met Israël wordt bedoeld: het volk Israël dat wij ontmoeten in de Bijbel en in de geschiedenis tot op vandaag. Hier liggen immers de wortels van ons geloof. De eerste zondag van oktober is voor de Protestantse Kerk Israëlzondag. Op deze zondag geven we, meer dan anders, uiting aan onze roeping tot onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël. De kern van het werk van Kerk&Israël is: mensen in de kerk bij de Joodse wortels van hun geloof brengen. De verbondenheid met elkaar ervaren, onder meer door elkaar te ontmoeten. Met elkaar in gesprek komen en te blijven.
Met uw bijdrage voor de collecte voor Kerk & Israël steunt u het werk dat wordt gedaan voor de relatie met het volk Israël. Zo geeft Kerk&Israël financiële steun voor de geestelijke verzorging en coördinatie van verzoeningsprojecten. Worden er materialen ontwikkeld voor de plaatselijke gemeenten, wordt het kwartaalblad Kerk&Israël Onderweg uitgegeven en worden predikanten toegerust op het gebied van de relatie met het volk Israël. Zonder uw bijdrage kan het werk van Kerk&Israël niet worden voortgezet. Helpt u mee? Meer informatie: zie het artikel op pagina 22-23 en www.pkn.nl/steunons •
• JOP Startcollecte Jeugdwerk 26 september 2010
Bij de start van het nieuwe kerkelijke seizoen wil JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk, het jeugdwerk extra onder de aandacht brengen. Vier jaar geleden is JOP gestart en nu zijn er in meer dan 40 plaatselijke gemeenten JOP-jeugdwerkers aan het werk. Eén van hen is Christien Niemeijer, werkzaam in Westerbork en Ruinerwold. ‘Drie jaar geleden hoorde ik voor het eerst over JOP en ik was zo opgelucht. Eindelijk voelde ik me als jongere serieus genomen en gesteund. Ik heb me als jongere veel bezig gehouden met het creëren van een eigen plek in onze gemeente, maar dat ging moeizaam. De gemeente is in mijn ogen mede verantwoordelijk voor de geloofsopvoeding van jongeren, en daarvoor moet er ook een passend aanbod zijn, zodat er een omgeving wordt gecreëerd voor jongeren waarin ze nader tot zichzelf, elkaar, de wereld en God kunnen komen. JOP is voor mij een team van mensen dat het jeugdwerk body geeft, zowel lokaal, regionaal als landelijk. Ik vertrouw erop dat ik samen met JOP een passend aanbod vind.’ JOP organiseert ook projecten zoals Sirkelslag, het XNOIZZ Flevo Festival (voor meer dan 10.000 jongeren!) en ontwikkelt materiaal op het gebied van catechese. Allemaal activiteiten om jongeren te betrekken bij het evangelie en de kerk. Om dit werk voor kinderen en jongeren mogelijk te blijven maken is uw financiële steun nodig. Meer informatie: zie www.pkn.nl/ steunons •
• berichten
• Missie-Zendingskalender 2011 Ook dit jaar kunt u bij de diaconie, zwo- of zendingscommissie in uw gemeente de Missie-Zendingskalender kopen. De kalender voor het jaar 2011 heeft als motto Reiken naar licht – Afrika danst het leven. Het thema is uitgewerkt door de uit Nigeria afkomstige kunstenaar Tony Nwachukwu. Hij pleit voor een herwaardering van de Afrikaanse cultuur. Daarbij wil hij grote mondiale problemen, zoals armoede en klimaatverandering, onder de aandacht brengen. De afbeeldingen in de kalender (met name batik op linnen) verwijzen naar dit pleidooi. De Missie-Zendingskalender is een uitgave van de Nederlandse Zendingsraad en van Mensen met een Missie.
Met de kalender willen de uitgevers laten zien hoe medechristenen hun geloof in
hun samenleving en cultuur ter sprake brengen. Meer informatie: www.missiezendingskalender.nl Kerk in Actie beveelt van harte de kalender bij u aan. Door een kalender te kopen steunt u het werk van Kerk in Actie. De Missie-Zendingskalender 2011 kost € 8,- wanneer u deze koopt bij de diaconie, zwo- of zendingscommissie in uw gemeente. De kalender is ook via de webwinkel van Kerk in Actie te verkrijgen. Deze kost dan € 12,- (inclusief verzendkosten). Zie: www.kerkinactie.nl/webwinkel •
Kerkinformatie • september 2010
27
28 |
Bijbelteksten september 2010 Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door middel van het gebruiken van dit rooster verbonden met de wereldoecumene. wo 1 Jezus zegt: Iedereen die alles heeft achtergelaten omwille van mij en het evangelie, zal in deze tijd het honderdvoudige ontvangen, gepaard met vervolging, en in de tijd die komt het eeuwige leven. (Marcus 10: 17-30) do 2 Johannes de Doper zei tot de mensen: Wie twee stel onderkleren heeft, moet delen met wie er geen heeft, en wie eten heeft moet hetzelfde doen. (Lucas 3: 10-18) vr 3
Mijn schuld steekt hoog boven mij uit, als een zware last, te zwaar om te dragen. Op u, Heer, hoop ik, van u komt antwoord, mijn Heer en mijn God. (Psalm 38)
za 4
Zo spreekt de Heer: Vele volken zullen zich bij mij aansluiten. Zij zullen mijn volk zijn. (Zacharia 2: 14-17)
zo 5
Jezus zegt: Wie niet zijn kruis draagt en mij op mijn weg volgt, kan niet mijn leerling zijn. (Lucas 14: 27-33)
ma 6 Jeremia bad: U bent onze hoop, Heer. U bent toch in ons midden, wij behoren u toch toe? (Jeremia 14: 8-9) di 7
Jezus zegt: Geef aan wie iets van je vraagt, en keer je niet af van wie geld van je wil lenen. (Matteüs 5: 38-42)
wo 8 Paulus schreef aan de Romeinen: Wij weten dat voor wie God liefhebben, voor wie volgens zijn voornemen geroepen zijn, alles bijdraagt aan het goede. (Romeinen 8: 28-30) do 9 Jezus zei tot zijn leerlingen: Jullie zijn het licht in de wereld. Een stad die boven op een berg ligt, kan niet verborgen blijven. (Matteüs 5: 13-16) vr 10 Omdat u alles kunt, Heer, ontfermt u zich over iedereen; u ziet voorbij aan de zonden van mensen, opdat zij naar u terugkeren. Alles wat er is hebt u lief. (Wijsheid 11: 21-26) za 11 Jezus zei: Ik zal de Vader vragen jullie een andere pleitbezorger te
Kerkinformatie • september 2010
geven, die altijd bij je zal zijn: de Geest van de waarheid. (Johannes 14: 15-21)
zo 12 De verloren zoon kwam tot zichzelf en dacht: “Ik zal naar mijn vader gaan en tegen hem zeggen: Vader, ik heb gezondigd tegen de hemel en tegen u, ik ben het niet meer waard uw zoon genoemd te worden.” Zijn vader zag hem in de verte al aankomen en kreeg medelijden met hem. (Lucas 15: 11-32) ma 13 Ik roep tot God, de Heer zal mij redden. In de avond, in de morgen, in de middag klaag ik, en hij hoort mijn stem. Hij zal mij verlossen en in veiligheid brengen. (Psalm 55: 17-19) di 14 Toen Jezus langsliep, zag hij Levi bij het tolhuis zitten, en hij zei tegen hem: “Volg mij.” Levi stond op en volgde hem. (Marcus 2: 13-14) wo 15 Mozes zei: Wees vrijgevig tegenover iedereen in uw land die in armoede leeft of er slecht aan toe is. (Deuteronomium 15: 7-11) do 16 Verrijk uw volharding met liefde voor uw broeders en zusters, en uw liefde voor uw broeders en zusters met liefde voor allen. Als u deze eigenschappen bezit, is uw kennis van onze Heer Jezus Christus vruchtbaar. (2 Petrus 1: 5-8)
di 21 Span u in om door de samenbindende kracht van de vrede de eenheid te bewaren die de Geest u geeft: één lichaam en één geest, zoals u één hoop hebt op grond van uw roeping. (Efeziërs 4: 1-6) wo 22 Paulus schreef: In Christus liggen alle schatten van wijsheid en kennis verborgen. (Kolossenzen 2: 1-5) do 23 Johannes schreef: Dit is wat wij Christus hebben horen verkondigen: God is licht, er is in hem geen spoor van duisternis. (1 Johannes 1: 1-7) vr 24 Christus leed en dreigde niet, hij vestigde zijn hoop op hem die rechtvaardig oordeelt. Hij heeft in zijn lichaam onze zonden het kruishout op gedragen, opdat wij, dood voor de zonde, rechtvaardig zouden leven. (1 Petrus 2: 19-25) za 25 Paulus schreef: Mogen onze Heer Jezus Christus en God, onze Vader, die ons zijn liefde heeft getoond en ons door zijn genade blijvende steun en goede hoop gegeven heeft, u aanmoedigen en sterken in al het goede dat u doet en zegt. (2 Tessalonicenzen 2: 16-3:5) zo 26 Paulus schreef aan Timoteüs: Strijd de goede strijd van het geloof, win het eeuwige leven waartoe je geroepen bent. (1 Timoteüs 6: 11-16)
vr 17 Jakobus schreef: Wie in verleiding komt, moet niet beweren: “Die verleiding komt van God.” Want God stelt niemand aan verleiding bloot, zoals hij zelf ook niet door iets slechts in verleiding kan worden gebracht. (Jakobus 1: 12-15)
ma 27 Op velerlei wijzen en langs velerlei wegen heeft God in het verleden tot de voorouders gesproken door de profeten, maar nu de tijd ten einde loopt heeft hij tot ons gesproken door zijn Zoon. (Hebreeën 1: 1-14)
za 18 Petrus schreef: Eens was u geen volk, nu bent u Gods volk. (1 Petrus 2: 4-10)
di 28 Johannes schreef: God heeft ons eeuwig leven geschonken en dat leven is in zijn Zoon. (1 Johannes 5: 5-12)
zo 19 Jezus zegt: Geen enkele knecht kan twee heren dienen: hij zal de eerste haten en de tweede liefhebben, of hij zal juist toegewijd zijn aan de ene en de andere verachten. Jullie kunnen niet God dienen én de mammon. (Lucas 16: 1-13) ma 20 Zend uw licht en uw waarheid, God, laten zij mij geleiden. (Psalm 43)
wo 29 Jezus liep over het meer naar zijn leerlingen toe en zei: Ik ben het, wees niet bang. (Johannes 6: 16-21) do 30 Jezus zei: Ik ben niet uit de hemel neergedaald om te doen wat ik wil, maar om te doen wat hij wil die mij gezonden heeft. (Johannes 6: 35-40)
|
29
Advertenties Aanlevering vacatureadvertenties Kerkinformatie kent twee soorten advertenties: vacatureadvertenties van kerkelijke gemeenten en Per e-mail aan:
[email protected] (de andere advertenties. kale tekst in een Word-bestand en logo’s uitsluitend apart in een jpg-bestand) of in papieren vorm per post aan: Kerkinformatie Advertenties (F. Rozemond), Vacatureadvertenties van gemeenten kunnen in Postbus 8504, 3503 RM Utrecht. vier verschillende formaten geplaatst worden: Klein (tot 65 woorden), Normaal (tot 130 woorden), Groot (tot 260 woorden) en Zeer groot (tot 520 Naam en logo’s woorden/hele pagina). Voor deze formaten gelden De afkorting PKN wordt zoveel mogelijk verrespectievelijk de volgende tarieven: € 174, € 348, meden. Wanneer het logo van de Protestantse Kerk wordt gebruikt dient dat volledig (met vaste € 698 en € 1.394. Het aantal woorden wordt naamtekst) te worden afgedrukt. Dit in verband berekend met de functie ‘Woorden tellen’ onder met de optimale en eenduidige werking ervan. Extra in tekstverwerkingsprogramma Word. Eigen varianten op dit logo kunnen in KerkinforAndere advertenties kunnen worden aangeboden matie worden geweigerd. Andere eigen logo’s, beeldmerken, vignetten of foto’s zijn uiteraard bij de drukker. Formaten, tariefkaart en aanlehartelijk welkom. verinformatie: www.bdu.nl > Koninklijke BDU Uitgevers > mediadocumentatie.
Beroepingscommissie Grote Kerk Apeldoorn Secretariaat: J. Bos Holtrichtersveld 621 7327 DS Apeldoorn Tel. (055) 541 62 35 e-mail:
[email protected]
Dit is geen advertentie maar een oproep
Wegens het vertrek op 27 juni van onze wijkpredikant Rob Visser naar IJburg Amsterdam, zijn wij namens de wijkkerkenraad van de Protestantse Centrumgemeente Grote Kerk in Apeldoorn, op zoek naar een bij onze gemeente passende
predikant Natuurlijk zoeken ook wij een schaap met vijf poten en is daarvoor een mooie Profielschets gemaakt. Maar het belangrijkste is dat wij een predikant vinden die van mening is dat zijn/haar talenten gevoegd bij de talenten van de kerkenraad èn de leden van onze wijkgemeente tot een vruchtbare samenwerking en ontwikkeling van beiden leiden. Denkt u dat in Apeldoorn een nieuwe toekomst voor u ligt? Laat het ons dan graag schriftelijk weten. Uw reactie wordt, uiteraard vertrouwelijk, in onze beroepingscommissie behandeld en we houden u op de hoogte. Wilt U meer van onze gemeente weten? Kijk eens op onze website: www.grotekerkapeldoorn.nl. Op de startpagina staat: Profiel Wijkgemeente en Predikant en het Beleidsplan van de kerkenraad. Uiteraard kan ik u nog nadere informatie verstrekken.
Uiterste aanleverdata (zie ook www.pkn.nl homepage, linksboven onder tijdschriften/nieuwsbrieven): Oktobernummer: 30 augustus Novembernummer: 4 oktober Decembernummer: 1 november
De advertentiepagina’s in Kerkinformatie worden vanaf de dag van verschijnen tevens geplaatst op www.pkn.nl > klik rechtsboven op: Vacatures. De redactie van Kerkinformatie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties. Bij de opmaak zal zoveel mogelijk rekening worden gehouden met de wensen van de adverteerder.
Midden in het Groene Hart ligt het mooie stadje Montfoort. Onze Protestantse Gemeente heeft hier een eigen kerkgebouw, de Rank. Onze gemeente bestaat uit 700 leden waarvan er 200 onder de 25 jaar. Deze Protestantse Gemeente te Montfoort zoekt een
kerkelijk werker (14 uur per week; specialisatie Jeugdwerk) Je vormt een team met een predikant (50%) en een kerkelijk werker (40%; specialisatie Pastoraat) Wat kun je verwachten? • een gemeente met actief jeugdwerk • een gemeente, die openstaat voor ideeën en acties én jeugdwerk als speerpunt heeft • jeugd, die zich voor aansprekende activiteiten volledig inzet • professionele coaching door JOP. Wat verwachten we van jou? • een HBO-opleiding theologie • zowel een actieve deelname aan jeugdwerk (waaronder catechisatie) als een coachende en stimulerende rol naar alle vrijwilligers in het jeugdwerk • samen met de jeugdraad en kerkenraad initieer je activiteiten voor en met de jeugd binnen en buiten de kerk.
Gezien de vakanties en het feit dat het blad Kerkinformatie pas begin september verschijnt willen wij de reactieperiode op 15 september afronden.
Meer informatie? Neem contact op met Tienke Bouwmeester (voorzitter jeugdraad), tel. (0348) 47 40 23. Je sollicitatie kun je, binnen 14 dagen, sturen naar de scriba: E. Dimmendaal, B. Zwederlaan 50, 3417 AK Montfoort.
Uw reacties kunt u sturen/mailen naar bovengenoemd adres.
Meer weten over onze gemeente? Zie: www.pgmontfoort.nl
Kerkinformatie • september 2010
30 |
• a d v e r t e n t i e s
De Gereformeerde Kerk te Bakkeveen, is op zoek naar een
predikant(e) voor 50% tot 60% Wie zijn wij: • Bakkeveen is een recreatiedorp gelegen in de Friese Wouden op 12 km van Drachten. • De gemeente van 400 leden is pluriform samengesteld en staat midden in het dorp. • De eredienst speelt een belangrijke rol in ons gemeente-zijn. Wie bent u: • U bent een predikant die dorpsbewoner is onder de dorpelingen. • U kunt jongeren binden, de tussengroep uitdagen en er pastoraal zijn voor ouderen. • U ondersteunt en delegeert daar waar dit nodig is. • U bent creatief en staat open voor verschillende opvattingen. • Levenservaring en levenswijsheid zijn belangrijker dan werkervaring. Er is een pastorie beschikbaar. Informatie: Meer informatie kunt u krijgen bij de voorzitter van de beroepingscommissie dhr. J.Jagersma, tel. (0516) 54 19 61 of 06-13 86 31 23. Een informatiepakket kunt u aanvragen bij de secretaris mevr. M. Miedema, Koarte Singel 4, 9243 KZ Bakkeveen, e-mail:
[email protected] Wij zien uw sollicitatie met CV graag binnen 4 weken na verschijning van dit blad tegemoet op bovengenoemd (mail)adres.
De Protestantse Kerk in Aalst (België) is op zoek naar een
voltijdse predikant m/v Wij zijn een kleine veelkleurige gemeente in een bruisende provinciestad tussen Brussel en Gent. Wij zoeken iemand die: • een predikantsopleiding op universitair niveau heeft afgerond • bij voorkeur enige ervaring heeft • vanuit een levende relatie met God de bijbel uitlegt en toepast op het leven van elke dag • de kerkdiensten enthousiast en creatief verzorgt • een warm hart heeft voor pastoraat en gemeenteopbouw • oecumenische en sociaal bewogen is. Hij/zij zal wonen in de gerenoveerde pastorie en ontvangt volgens het wettelijk barema een wedde van tweede predikant. Nadere inlichtingen bij de kerkenraad: dhr. Jan Lammens, tel. +32 478664274 of per e-mail:
[email protected] Schriftelijke sollicitaties vóór 1 oktober 2010 aan: Protestantse Kerk Aalst, Geraardsbergsestraat 228, 9300 Aalst.
De Kleopas wijkgemeente is onderdeel van de Hervormde Gemeente Ede. In ons pastorale team is een vacature:
proponent of kerkelijk werker op tijdelijke basis (0,4 fte) Werkzaamheden richten zich op ontwikkelen en uitvoeren van jeugdwerk en missionaire activiteiten, en de toerusting van hierbij betrokken gemeenteleden. Wij zoeken een proponent/kerkelijk werker die: • een (bijna) voltooide academische theologie opleiding met preekbevoegdheid, of een afgeronde HBO opleiding Godsdienst Pastoraal Werk heeft; • belijdend lid is van de Protestantse Kerk in Nederland; • ervaring heeft met jeugd- en missionaire activiteiten waaronder het leiden van diensten Informatie over vacature, wijkgemeente en ons beleidsplan kunt u vinden op www.kleopasgemeente.nl of via de scriba van de wijkkerkenraad, A. Bouman, (0318) 63 45 51,
[email protected]. Uw sollicitatie kunt u tot en met 15 september 2010 sturen naar
[email protected]
Kerkinformatie • september 2010
Zoekt een
jeugd- en jongerenwerker m/v ( 18 uur), die • gevoel heeft voor wat er bij jongeren leeft • een band met hen kan opbouwen en aansprekende activiteiten voor hen organiseert • bestaande activiteiten uit kan bouwen en nieuwe initiatieven weet te ontplooien • als teamplayer vrijwilligers stimuleert, mobiliseert en aanstuurt • een HBO werk- en denknivo heeft met registratie in het Register Kerkelijk Werkers Protestantse Kerk in Nederland of bereid is hieraan op termijn te voldoen De PGV wil zowel kerkelijk betrokken als niet-kerkelijk betrokken jongeren aantrekkelijke activiteiten bieden opdat zij elkaar kunnen ontmoeten en een eigen weg kunnen vinden rond geloven en spiritualiteit. Solliciteren of meer informatie? Mail uiterlijk 10 september 2010 jouw sollicitatiebrief met motivatie en CV naar Hans van Kempen (e-mail:
[email protected]). Informatie: http://www.pgvoorschoten.nl.
|
Van verzorgingskerk naar ontmoetingskerk Hoedt de kudde van God, die bij u is, niet gedwongen maar uit vrije beweging, naar de wil van God, niet uit schandelijke winzucht, maar uit bereidwilligheid, niet als heerschappij voerend over hetgeen u ten deel gevallen is, maar als voorbeeld van de kudde.” (1 Petrus 5 : 3 en 4) De Protestantse Gemeente te Noardburgum zoekt een enthousiaste
predikant (m/v) 70% die op een eensgezinde, plezierige wijze en in een ontspannen sfeer samen met de gemeente aan de slag wil gaan. Wij komen graag in contact met een predikant die; • inspirerend, stimulerend en initiërend richting geeft aan christen-zijn voor jong en oud; • onze gemeente kan begeleiden om samen te kunnen bouwen aan een eigentijdse vorm van gemeente zijn; • in de eredienst vanuit de Bijbel, aan Gods woord vorm en gestalte weet te geven in ons dagelijks leven; • bereid is ook mensen die niet tot de kerkelijk gemeenschap behoren bij te staan als er een beroep op hem/haar wordt gedaan; • de Friese taal kan verstaan of wil leren verstaan; • goede contactuele eigenschappen heeft; • bij voorkeur enige ervaring in een gemeente heeft; • goed in teamverband kan werken. Wij bieden onder andere een pastorie in een aantrekkelijke omgeving. Voor informatie en het aanvragen van de brochure kunt u contact opnemen met de secretaris van de beroepingscommissie Hendrik Rintje Schievink, Oude Commissieweg 18, 9257 MC Noardburgum, tel. (0511) 47 58 39, e-mail:
[email protected]. Uw schriftelijke reactie kunt u tot 1 oktober 2010 richten aan Hendrik Rintje Schievink.
Kerkelijk Werker nodig? Het Mobiliteitsbureau kan bemiddelen! www.pkn.nl/mobiliteitsbureau tel. (030) 880 15 05 (ma, di, vr)
Wij zoeken een fulltime
predikant (m/v) als bondgenoot op deze reis. Respect voor de diversiteit binnen onze gemeente is daarbij noodzakelijk. Voor de profielschets van de predikant en de profielschets van onze gemeente verwijzen wij u naar onze website: www.goedereede.pkn-veenendaal.nl Inlichtingen kunt u inwinnen bij de voorzitter van de beroepingscommissie: de heer Henk Wijnberger, Graspieper 3, 3906 NN Veenendaal, tel. (0318) 52 45 11 e-mail:
[email protected]. Wij zien uw sollicitatie graag uiterlijk 1 oktober 2010 tegemoet op bovengenoemd (mail)adres.
Vrije Evangelische Gemeente Utrecht zoekt een parttime
predikant / gemeentelijk werker voor max. 50% De VEG staat in Utrecht-Noord in een wijk met een groot aantal allochtonen en zeer verspreid wonende gemeenteleden. De VEG is een open en gastvrije gemeenschap, waar mensen uit verschillende achtergronden zich thuis voelen. Kenmerkend is een grote onderlinge meelevendheid. Pastoraat vinden wij erg belangrijk. Wij komen graag in contact met een predikant/gemeentelijk werker: • die tijdens de zondagse viering op een heldere, eigentijdse en boeiende wijze de verkondiging van de Bijbelse boodschap kan verwoorden • begrip en aandacht heeft voor pluriformiteit in geloofsbeleving en de geografische spreiding van de leden van de gemeente • actief betrokken wil zijn in het pastoraat • een stimulerende inbreng heeft in de diaconale verantwoordelijkheden in de gemeente en missionair dienstbaar wil zijn • gevoel heeft voor presentie in de stad (in een veranderende wijk) met een brede oecumenische instelling • die op een creatieve manier vorm kan geven aan de kerntaken van de gemeente die een teamspeler is en de leden van de werkgroepen stimuleert • die bij voorkeur enige ervaring heeft in een gemeente. Wij verwachten dat u: • open en toegankelijk bent • initiatief neemt, motiveert en stimuleert • Belangstellenden kunnen telefonisch informatie verkrijgen bij de voorzitter van de beroepingscommissie, dhr. W. Kuijvenhoven, tel. (030) 261 73 36. Een informatiepakket kunt u aanvragen bij de secretaris van de beroepingscommissie , dhr. J.G. Sloof, Maria Montessoristraat 16, 3401 WL IJsselstein. E-mail:
[email protected] U wordt vriendelijk verzocht uw schriftelijke sollicitatie, voorzien van een CV, uiterlijk 22 september a.s. te richten aan bovenstaand adres.
Kerkinformatie • september 2010
31
32 |
• a d v e r t e n t i e s
In de EUG Oekumenische Studentengemeente te Utrecht is een vacature voor een
Gemeentepastor
De Barbara wijkgemeente van de Protestantse Gemeente i.w. te Culemborg zoekt een
kerkelijk werker in het ouderenpastoraat
(60%, in eerste instantie voor 5 jaar)
(m/v)
die in de vieringen een inspirerend gezicht van onze gemeente is en daarnaast actief met ons wil werken aan gemeentevorming. De EUG is doorgegroeid van een gemeente specifiek voor studenten tot een geloofsgemeenschap waartoe mensen van alle leeftijden zich aangesproken voelen. De EUG is een bijzondere wijkgemeente van de Protestantse Gemeente Utrecht.
voor 18 uur per week Onze voorkeur gaat uit naar een kerkelijk werker die • hart heeft voor het pastoraat • ruime ervaring heeft • bereid is voor te gaan in enkele (niet ambtelijke) kerkdiensten per jaar • zich thuis kan voelen in een pluriforme gemeente. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met ds. H. Veldhuis, tel. (0345) 52 19 96. Profielschets en taakomschrijving zijn op te vragen bij mevr. P. van Dijk-Drost, Bikolaan 10, 4105 GH Culemborg (
[email protected]).
Meer informatie: www.eug.studver.uu.nl/vacature.htm
Sollicitaties kunnen tot 1 oktober worden gestuurd naar Barbara Gemeente te Culemborg, Postbus 123, 4100 AC Culemborg.
Voor onze pas verbouwde Ontmoetingskerk in Rhenen, gelegen op de prachtige Utrechtse Heuvelrug, zoeken wij als wijk-gemeente een
predikant (0,75 fte) die bij voorkeur ervaring heeft binnen minimaal één gemeente en die zich kan verbinden met de gemeentevisie van de Ontmoetingskerk en in staat is deze mede te blijven ontwikkelen.
Onze visie: ‘ruimte scheppen voor de ontmoeting met God; mensen in aanraking brengen met (het evangelie van) Jezus Christus; groeien in het besef dat de Heilige Geest mensen en hun geloof vernieuwt; gaandeweg ontdekken wat gerechtigheid en solidariteit inhouden; oefenen in zorg voor elkaar, anderen en een leefbare aarde.’
Wij zoeken een predikant die: • goed met kinderen kan opschieten en jongeren kan inspireren • de Bijbel in de zondagse eredienst op een eigentijdse, pakkende wijze uitlegt • wil samenwerken met collega-predikanten en de vele vrijwilligers • het ontmoetingsmodel in het pastoraat verder vorm wil geven, de gemeenteleden daarin stimuleren en een coach wil zijn voor het pastorale team
• wil zoeken naar andere vormen van gemeente-zijn, waarbij jonge en oudere gemeenteleden worden gestimuleerd om actief deel te nemen • met plezier gebruik maakt van moderne communicatiemiddelen • ruimte creëert voor verschillen in geloofsbeleving • een ieder zich welkom kan laten voelen binnen onze gemeente • bijdraagt aan oecumenische samenwerking Kortom, een toegankelijk en betrokken predikant die goed kan samenwerken, organiseren en inspireren.
Interesse? Tot 20 september 2010 kunt u een informatiepakket aanvragen en reageren: mw. Fia Goedknegt, secretaris beroepingscommissie, Cuneraweg 201a, 3911RJ Rhenen. Tel. (0317) 62 03 19. E-mail:
[email protected]
Kerkinformatie • september 2010
|
De Protestantse Gemeente Wesepe wil een kerkelijke gemeenschap zijn met een duidelijke relatie naar de omgeving en de maatschappij. Hiervoor zoekt zij een
predikant (m/v) voor 60% Graag komen wij in contact met iemand die vanuit een levend geloof en geïnspireerd door het Evangelie: • meewerkt de zichtbaarheid van de kerkelijke gemeenschap te vergroten met aanstekelijke en eigentijdse activiteiten die ook randkerkelijken kunnen aanspreken • visie heeft op de betekenis van de kerk voor de samenleving • communicatieve en organisatorische vaardigheden bezit • gericht is op en gewend is aan samenwerking • op actieve en creatieve wijze jongeren en jong-volwassenen bij de kerk betrokken probeert te houden • de oecumenische gedachte een warm hart toedraagt en openstaat voor meerdere gezichtspunten in het vertalen van het Evangelie naar de praktijk. Wesepe is een landelijk dorpje 10 km boven Deventer. Wat bieden wij? • een kerkelijke gemeente met sterke sociale samenhang • diverse vormen van eredienst met een verzorgde liturgie, muzikaal orgelspel en een mooie cantorij • veel vrijwilligers voor diverse activiteiten • een prachtig veertiende-eeuws-kerkje • een vrijstaande en ruime pastorie in een mooie omgeving.
De Protestantse Kerk in Nederland telt 2 miljoen leden in 1800 plaatselijke gemeenten. Zij heeft een dienstenorganisatie met een landelijk kantoor in Utrecht. De primaire taak van de dienstenorganisatie is de ondersteuning van kerk en gemeenten. De dienstenorganisatie zoekt een
hoofd HRM De stafafdeling HRM is het onderdeel van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk dat zich bezighoudt met diegenen die beroepsmatig aan de kerk verbonden zijn. Door samenhang aan te brengen tussen organisatiecontext, sociaal beleid en instrumenten wordt vormgegeven aan de afstemming tussen mens en organisatie. Er zijn 35 medewerkers in 5 teams werkzaam. Het hoofd HRM draagt zorg voor het management van de afdeling en heeft de zorg voor voorbereiding, ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van de diverse werkterreinen ten behoeve van zowel de dienstenorganisatie als de Protestantse Kerk. Voor informatie over de functie www.pkn.nl en/of kunt u contact opnemen met dhr. H. Feenstra, Algemeen Directeur (030) 880 14 00. Uw schriftelijke reactie met CV kunt u tot 20 september 2010 sturen naar de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland, afdeling HRM, t.a.v. Brenda van Brandwijk, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht of per e-mail naar
[email protected].
Belangstellenden kunnen een informatiepakket opvragen bij de secretaris van de beroepingscommissie. Ook voor verdere inlichtingen kunt u bij hem terecht. Uw schriftelijke reactie met een c.v. kunt u vóór 20 september 2010 richten aan: secretaris van de beroepingscommissie, dhr. Gerard Thijs, M. van Doorninckweg 23, 8124 PH Wesepe, tel. (0570) 53 00 56, e-mail:
[email protected].
De programmalijn Missionair Werk en Kerkgroei van de Protestantse Kerk in Nederland is op zoek naar een
predikant-pionier voor een protestantse pioniersplek in Getsewoud NieuwVennep De Dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland zoekt een
projectmedewerker financiële steunverlening Aanstelling van 0,8 – 1,0 fte. Informatie: www.pkn.nl , klik rechtsboven op Vacatures > Vacatures dienstenorganisatie Protestantse Kerk.
Het gaat hier om een: • fulltime aanstelling; • een dienstverband bij de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland; • een inschaling in salarisschaal 12; • en vooral een geweldige kans om rand- en buitenkerkelijken in Getsewoud in contact te brengen met het Evangelie. Voor meer informatie zie: www.pkn.nl, klik rechtsboven op Vacatures > Vacatures dienstenorganisatie Protestantse Kerk.
Kerkinformatie • september 2010
33
34 |
• a d v e r t e n t i e s
Kerkinformatie • september 2010
|
Protestantse wijkgemeente Kruiskerk te Amstelveen, op 13 juni 2010 ontstaan door fusie van twee wijkgemeenten wegens het sluiten van één van de wijkkerken, zoekt een
predikant m/v (70 à 80%) Per 1 februari 2011 ontstaat er in onze gemeente een vacature vanwege het emeritaat van één van de twee huidige predikanten. Wij zoeken bij voorkeur een wat jongere predikant die: • eigentijdse spiritualiteit verbindt met affiniteit voor missionaire projecten en daarmee liefst aantoonbare ervaring heeft; • de gemeente begeleidt bij het naar buiten treden en het aanspreken van nieuwe groepen; • vertrouwd is met de klassieke vormgeving van de kerkdienst met een verzorgde liturgie; • zich met name richt op het ontwikkelen van alternatieve vormen van vieringen, zo nodig te houden op andere tijdstippen dan zondagmorgen, voor degenen die door de klassieke kerkdienst onvoldoende worden aangesproken; • bijzondere aandacht geeft aan de jongeren en de middengroepen, ook aan hen die nu niet betrokken zijn;
• een bijdrage levert bij de opzet en uitvoering van gesprekskringen, cursussen, themabijeenkomsten en lezingen rond de bijbel, geloof en leven, kerk en samenleving, zingeving en spiritualiteit; veel van deze activiteiten gebeuren in oecumenische samenwerking; • goed samenwerkt met de collega-wijkpredikant en andere collega’s en met de cantor-organist, ambtsdragers en vrijwilligers Meer informatie op de websites: www.kruiskerk-amstelveen.nl en www.protestantsamstelveen.nl. Sollicitaties met cv, per post of e-mail uiterlijk voor 15 september a.s. te richten aan de voorzitter van de beroepingscommissie, de heer A.J. Dreef, Turfschip 265, 1186 XK Amstelveen, telefoon (020) 641 92 01, e-mail
[email protected], bij wie tevens een informatiepakket is te verkrijgen.
Kerkinformatie • september 2010
35