Kerkdiensten in de komende periode Datum Tijd Voorganger Bijzonderheden 02 mrt
10:00 uur
ds. L.O. Giethoorn
Kk/K/TL
07 mrt 19:30 uur voorbereidingsgroep Avondgebed (Wereldgebedsdag) 09 mrt 10:00 uur ds. K. v.d. Plas Kk/K/Maaltijd van de Heer/Doop 16 mrt
10:00 uur
ds. K. v.d. Plas
Kk/TL
23 mrt
10:00 uur
ds. A. Troost
Kk/TL/C
30 mrt 06 apr
10:00 uur 19:30 uur
ds. K. v.d. Plas ds. K. v.d. Plas
Kk/K Cantatedienst
10:00 uur
ds. K. v.d. Plas
Kk/TL
Kk: er is kinderkerk en kinderoppas K:
gelegenheid elkaar te ontmoeten na de viering met koffie/thee
TL: deze viering wordt uitgezonden door radio Tynaarlo Lokaal C:
de cantorij verleent medewerking aan deze viering
2
Inhoud Kerkdiensten in de komende periode
2
Inhoud 3 Van de redactie 4 Veertigdagentijd 5 College van Kerkrentmeester 6 Uitnodiging Wereldmaaltijd 7 Nieuw Liedboek voor de kerken
8
Wijzigingen m.b.t. bezorgen/uitdelen paasgroet
8
Kerkbalans 2014 9 In herinnering 9 Wereldgebedsdag in de Dorpskerk
10
Agenda 14 Inleveren kopij 14 Cantatedienst 11 Code 13 To beam or not to beam
15
Streamen van kerkdiensten 15 Zeven jaar “getrouwd “ 16 Wat betekent de kerk voor mij?
17
Puzzel 23 Let op 23 Van het kerkelijk buro 24 We gaan weer schilderen 24 Uit de kerkenraadsvergadering 25 Collecteopbrengsten 26 Colofon 27 3
Van de redactie Eenmaal per week wandel ik met mijn vriendin door een stukje natuurgebied in de regio. We hebben dan even een moment van beweging, frisse neus halen en aandacht voor elkaars verhalen. Soms hebben we de onrust in ons en dan moet dat in een stevig tempo er uit gewandeld worden, een andere keer hebben we volop oog voor de natuur. Op dat soort momenten kan ik heel dankbaar zijn dat de wereld om ons heen zo mooi is en dat we daar van mogen genieten. We bekijken dan de planten, bomen, vogels... en denken dan precies te weten om welk soort het gaat en daar wijzen we elkaar dan even op. Of we genieten juist in stilte van het tafereel, wetende dat we dat allebei koesteren. ‘Zoek de stilte – ontdek wat je beweegt’. Het thema van deze veertigdagentijd sluit hier mooi bij aan, bij de wandelingen in de komende weken neem ik dit met me mee. In de diensten van de komende periode en in dit Kerkelijk Contact wordt u eveneens uitgenodigd tot stilstaan bij wat u beweegt. Op weg naar Pasen. Namens de redactie, Editha Huisman
4
Veertigdagentijd De veertigdagentijd is de periode voor Pasen, een tijd van inkeer, bezinning en gebed. Kerk in Actie voert in deze belangrijke kerkelijke periode campagne samen met kerkelijke gemeentes en donateurs. Dit jaar is het thema ‘Zoek de stilte – ontdek wat je beweegt’. Op weg naar Pasen staan we stil bij wat ons beweegt. We bezinnen ons op ons leven. Maar ook hoe we met onze medemens omgaan. We lezen met allerlei kerken in Nederland dezelfde bijbellezingen op zondag, en collecteren voor dezelfde goede doelen. Iedere zondag staat er een ander goed doel centraal. De bloemencommissie creëert een thematische bloemschikking die een eigen toepasselijk verhaal vertelt. De kinderen volgen de weg van Jezus naar Pasen in verhalen: iedere week komt er op een groot kerkraam in de kerkruimte een tafereel bij. Om thuis mee te doen is er een veertigdagentijdkalender (zowel voor ouders als voor kinderen), en een heuse veertigdagentijdapp (voor Android en iPhone)! Via de speciaal ingerichte webpagina (surf naar www.pkn-eelde.nl en klik van daaruit verder) kun je de app downloaden en allerlei informatie over het project vinden. We wijken op twee momenten lichtjes van het project af. De eerste zondag lezen we een andere bijbeltekst, omdat we die morgen doop en avondmaal hebben (9 maart). De laatste zondag (palmzondag) wordt de dienst aangevuld met de traditionele Palmpasenoptocht. In de week voor Pasen is op Witte Donderdag The Passion in Groningen. Een groep van onze gemeente is aangemeld om mee te werken: halverwege maart wordt bekend of de medewerking nodig is. Dat heeft misschien invloed op de vorm waarin de Witte Donderdagdienst dit jaar zal plaatsvinden.
5
College van Kerkrentmeesters In de vergadering van 15 januari heeft Piet Voogd de voorzittershamer officieel over gedragen aan Peter Adams. In deze vergadering waren zowel de leden die afscheid namen, als de nieuwe leden aanwezig. Piet Voogd bedankte in zijn speech de zittende leden met een persoon- lijk dankwoord. Geert Hof, de penningmeester die door Roel Kikkers is opgevolgd, haalde herinneringen op over hoe Piet en hij elkaar ontmoet hebben. De avond werd afgesloten met een gezellige borrel. Het orgel Het College van Kerkrentmeesters heeft woensdag 19 februari vergaderd in de nieuwe bezetting. Er waren genoeg punten te bespreken. Zo is het onderhoud van het orgel begin februari afgerond. Het resultaat mag er zijn. Op de omslag van dit KC is het orgel en een aantal details te zien van wat er opgeknapt is. Streamen kerkdiensten Het college heeft een commissie aangesteld om te inventariseren hoe wij kerkdiensten zouden kunnen streamen via internet. Kerkdiensten zijn op die manier live te zien op de pc, tv of tablet. Naast het streamen, blijven de diensten vooralsnog ook te beluisteren via Tynaarlo Lokaal. Dezelfde commissie heeft ook de opdracht gekregen om te onderzoeken of beamen/projectie te realiseren is in de Dorpskerk. Bij de realisatie hiervan dient uiteraard rekening gehouden te worden met het monumentale karakter van onze kerk. Voor 1 april zal de commissie haar aanbevelingen doen. Jaarverslag 2013 De penningmeester en financieel administrateur maken begin maart het concept jaarverslag over 2013. Deze zal door de kascommissie gecontroleerd worden. Na hun goedkeuring zal het, ter beoordeling, worden voorgelegd aan de kerkenraad. De kerkenraad vergadert 1 april. Daarna kan het verslag ter inzage worden gelegd voor de gemeente. Tijdens het Gemeenteberaad op 10 april 2014 zal het worden besproken. Namens het CvK, Jack Schoo, secretaris 6
Uitnodiging Wereldmaaltijd
Datum: dinsdag 25 maart 2014 Aanvang: 17.30 uur Lokatie: ’t Loughoes Eelde Project: Dwelling Places in Ugandu Een lekkere maaltijd - de diaconie van de Protestantse Gemeente Eelde Paterswolde nodigt u uit om aan te schuiven voor een (h)eerlijke Wereldmaaltijd! Voedzaam en vegetarisch, klaargemaakt met ingrediënten die de aarde elke dag weer voor alle wereldburgers voortbrengt. Aanmelding Er zijn 60 plaatsen beschikbaar, dus is het raadzaam u snel aan te melden. Dit kan tot zaterdag 22 maart! Kosten € 5.00 per persoon, kinderen Є 2.50, bij de uitgang vrije gift. Aanmelden bij; Joke Lambour tel: 0503095292 Joop Kadijk tel: 0505253090 Janny Koops tel: 0503095286 of via:
[email protected]
Door deel te nemen aan deze maaltijd steunt u ons project “Dwelling Places” in Ugandu.
7
Nieuw Liedboek voor de kerken Er liggen nog steeds een aantal bestelde liedboeken op hun eigenaar te wachten. Deze kunnen worden afgehaald bij Tom van der Velde, Kluivingskampenweg 15. Graag eerst even bellen voor een afspraak. Tel. 050-3093765. Voor degene die nog geen bestelling hebben gedaan en nog wel graag in het bezit willen komen van een Nieuw Liedboek is er nog een nieuwe bestelronde. Na afloop van de dienst op zondag 2 maart is er gelegenheid om u in te schrijven. De prijs van het liedboek is dan mogelijk € 25,= in plaats van € 22,50. Dit is (mede) afhankelijk van het aantal inschrijvingen U kunt mij tot en met zondag 16 maart a.s. ook bellen voor een bestelling. 050-3093765 Met een groet van Tom van der Velde
Wijzigingen m.b.t. bezorgen/uitdelen paasgroet De seniorencommissie heeft in overleg met de diaconie besloten dat het uitdelen van de paasgroet aan onze oudere gemeenteleden gaat veranderen. We willen, net als de regel voor verjaardagen, de leeftijd optrekken naar 80 jaar. Nu zitten we nog in een overgangsregeling. Dit jaar krijgt iedereen die geboren is voor 1 januari 1938 de gebruikelijke verjaardagsbloemen en de paasgroet namens de gemeente. Harma Löhr Wil Nijdam Riet Gort
8
Kerkbalans 2014 Bij de actie kerkbalans kan men aangegeven welk bedrag men toezegt en in hoeveel termijnen men het bedrag wil betalen. Een redelijk aantal van u geeft aan het bedrag in 12 termijnen, gelijk verdeeld over het jaar, te willen betalen. Een deel van u regelt de betalingen zelf en een deel machtigt de kerk om maandelijks 1/12 deel van de rekening te laten afschrijven. Normaal gesproken wordt de termijn voor januari pas medio februari geïncasseerd. Dat komt doordat we pas medio februari alle brieven van de actie kerkbalans terug ontvangen hebben. Eind februari volgt dan de incassering voor de maand februari. Dit jaar zijn er een aantal zaken gewijzigd, o.a. de invoering van het IBAN nummer en SEPA. Als gevolg daarvan blijkt nu dat de kerk niet meer met terugwerkende kracht kan incasseren. Dus in februari de bedragen over januari incasseren is niet mogelijk. Ik heb dus noodgedwongen het aantal termijnen van 12 teruggebracht naar 11. Dit betekent voor diegenen die de kerk gemachtigd hebben hun kerkelijke bijdrage in 12 bedragen te incasseren dat dit nu in 11 bedragen gebeurd. De 1e betaling wordt/is op 28 februari van uw rekening afgeschreven. Mocht u hier nog vragen over hebben dan kunt u altijd contact met me opnemen. Namens het College van Kerkrentmeesters Bertus Beelen, administrateur.
In herinnering Niet de dood Niet het sterven Maar het moeten leven zonder Maar het moeten leven met die leegte nu Vul die leegte met Uw licht God Dat we leven kunnen. In God met ons verbonden gingen ons voor in de dood: Mw. E.T. Wijnsema - Hoogmans *29-03-1924
9
†16-02-2014
Wereldgebedsdag in de Dorpskerk Wees welkom op 7 maart 19.30 uur! De jaarlijkse viering van de Wereldgebedsdag wordt gehouden op vrijdag 7 maart 2014. Deze viering is voorbereid door vrouwen uit Egypte en door een kleine groep vrouwen uit Eelde-Paterswolde. Het thema voor de viering is: Bron van Leven. Samen zingen en luisteren: zo vieren we eenheid van geloof. Wereldgebedsdag heeft een lange traditie: in 1887 riepen Amerikaanse vrouwen op tot een gebedsdag in hun land. Deze oproep is uitgegroeid tot een wereldwijde dag van gebed waaraan door 170 landen wordt deelgenomen. Al sinds 1929 wordt ook in Nederland deze internationale dag gevierd. Om onze gebeden ook praktisch ten uitvoer te brengen, wordt geld voor diverse doelen in Egypte ingezameld. Het Nederlands Comité Wereldgebedsdag heeft gekozen voor de volgende projecten: Ziekenhuis in El-Kanatir (op een uur rijden van Cairo). Het ziekenhuis is opgezet door de Evangelisch-Koptische kerk, maar er wordt geen onderscheid gemaakt naar religie. De personeelskosten zijn minimaal: de medewerkers in het ziekenhuis werken gratis in hun vrije tijd. De patiënten die betalen kunnen, betalen en wie dat niet kan, krijgt gereduceerde of gratis zorg. Er is geen steun van de Egyptische staat. Stichting Teje (omgeving Cairo) De stichting verzorgt de voedselverstrekking aan daklozen en wezen in de sloppenwijken en heeft een kliniek voor gezondheidszorg voor baby´s van tienermoeders in de wijk Haram opgezet. De stichting heeft een Nederlandse leiding. Stichting St. Paulus (omgeving Beni Khalil) De stichting zorgt voor onderwijs, een crèche, een kleuterschool, een bejaardenhuis en gehandicaptenzorg onder christenen en moslims. Het project is opgezet door de Oud-Katholieke Kerk. Op vrijdag 7 maart, aan het begin van de veertigdagentijd, komen overal ter wereld mensen bij elkaar om samen te bidden. Ook in Eelde-Patersolde. Wees welkom. De vesper begint om 19.30 uur.
10
The Passion in Groningen Al een paar jaar organiseert de EO op Witte Donderdag een groots evenement waar het verhaal van Pasen wordt verteld met behulp van eigentijdse popmuziek en een keur aan bekende Nederlandse artiesten. Hierdoor bereikt het Paasverhaal veel meer mensen dan alleen in de Paasnachten morgendiensten gebeurt. Dit jaar is het evenement in Groningen. Namens onze gemeente is medewerking toegezegd van 20 personen. Of die medewerking nodig is, horen we half maart (pas) van de organisatie. Via de jeugdclubs zijn jongeren benaderd om mee te werken. Dat doen we langs deze weg nog eens: wil je bijdragen (letterlijk, het gaat om het meedragen aan het grote kruis door de binnenstad van Groningen) geef je dan op bij ds. Van der Plas. Mocht onze deelname doorgaan, dan zal de dienst op Witte Donderdag wellicht een wat ander karakter krijgen dan de afgelopen jaren. Hij gaat wel gewoon door.
11
Cantatedienst Op zondag 30 maart is er een cantatedienst in de Dorpskerk. Onder leiding van cantor-organist Vincent van Laar zal het Cantatekoor cantate 23 Du wahrer Gott und Davids Sohn van Joh. Seb. Bach uitvoeren. Met deze cantate, geschreven voor zondag Estomihi, de laatste zondag voor de vastentijd, solliciteerde Bach in 1723 naar de functie van cantor van de Thomaskirche in Leipzig. Hoewel hij door het gemeentebestuur benoemd werd, was hij niet de eerste keus; zowel Telemann als Christoph Graupner waren al eerder aangenomen, maar wilden of konden zich uiteindelijk niet vrij maken bij hun oude werkgever. De cantate sluit aan bij het tweede gedeelte van de voor zondag Estomihi voorgeschreven evangelietekst (Lucas 18: 35 - 43): een blinde bedelaar spreekt Jezus op zijn weg naar Jeruzalem aan met de woorden “Jezus, zoon van David, ontferm u over mij”. De tekst richt zich vooral op de roep om ontferming van de blinde, waarmee de gelovige zich identificeert. In verschillende delen van de cantate is het lijdenskoraal Christe, du Lamm Gottes te horen, de cantate sluit zelfs af met een prachtige bewerking hiervan. Ook worden in de cantatedienst de eerste drie delen van cantate Wo gehet Jesus hin? van Christoph Graupner (1683-1760) uitgevoerd, eveneens geschreven voor zondag Estomihi. In deze cantate wordt de lijdensweg van Jezus aangekondigd en de gelovigen opgeroepen hem te vergezellen. Zij weeklagen over de zware, bittere gang die Jezus naar de kruisdood gaat en tot slot klinkt het koraal Herzliebster Jesu, was hast du verbrochen, een koraal dat wij ook uit Bachs Matthäus Passion kennen. Medewerking wordt verleend door Els Beelen – sopraan, David van Laar – altus, Martin Sprenger – tenor, Henk Timmerman – bas en instrumentalisten uit The Northern Consort. De aanvang van de cantatedienst is 19.30 uur, voorganger ds. Kaj van der Plas. Aan de uitgang is een collecte ter bestrijding van de onkosten. Els Beelen
12
Code De jaarlijkse startavond voor gastheren en -dames wordt dit jaar gehouden op Woensdag 26 maart a.s. om 19.30 uur in het Loughoes. Aeilko Bos zal deze avond, aan de hand van dia’s, vertellen over alles wat in en aan de kerk te zien is en interessant kan zijn, om later zelf aan bezoekers van de dorpskerk door te geven. U kunt nu al uw wensen qua dagen dat u beschikbaar bent via de mail (
[email protected] ) of per telefoon kenbaar maken voor de periode mei t/m half september bij Jaap Lubbers. Uiteraard kunt u dit ook op de startavond doen. CODE rekent op een goede opkomst. Persoonlijke uitnodigingen volgen nog. De Commissie Open Dorpskerk Eelde (CODE) is op zoek naar een enthousiaste man of vrouw om CODE te versterken. Dit vanwege terugtreding van Tineke Stoffers aan het eind van dit seizoen. Code komt enkele keren per jaar bijeen voor bespreking van jaarlijks terugkerende zaken als roosterplanning, openingsavond voor gastheren en –dames, open monumentendag, klassendag e.d. In totaal komt dit neer op 3 á 4 avonden per jaar van maximaal 2,5 uur per avond WIE KOMT CODE VERSTERKEN? Informatie kunt u verkrijgen bij Hein van Assen, Andries Kamminga, Herman Kreeftenberg, Jaap Lubbers of Tineke Stoffers. Wat betreft het aantal gastheren en –dames: Ook hier geldt dat versterking (ongeacht leeftijd) van harte welkom is. Namens CODE Hein van Assen
13
Agenda 5 maart Koffietied 9.30u ’t Loughoes 25 maart Wereldmaaltijd 17.30u ‘t Loughoes 30 maart Cantatedienst 19.30u Dorpskerk Lezing van generatie op generatie 20.00u 24 maart 2014 – thema Levenswijsheid
‘t Loughoes
Schilderen met Antje en Gabriëlle Voor kinderen: woensdag 19 maart, 2 april en 16 april 13u ’t Loughoes Voor volwassenen: vrijdagavond 11 april 20u ‘t Loughoes Koffietied voor 2014 zijn op de volgende data onze koffiemorgens gepland: 5 maart, 2 april, 7 mei, 4 juni, 2 juli, 6 aug., 3 sept., 1 okt., 5 nov., 3 dec.. OPA – Oud Papier Aktie 14/15 febr., 25/26 april 27/28 juni, 29/30 aug., 24/25 okt. en 19/20 dec.
Inleveren kopij Website
[email protected] Kerkelijk contact: Kopij voor het volgende nummer tot en met vrijdag 28 maart 2014, 24.00 uur per email naar
[email protected]. Handgeschreven berichten kunt u in de brievenbus van ’t Loughoes deponeren o.v.v. “redactie KC”. Dorpsklanken kerkelijke kopij voor “Dorpsklanken” vrijdags voor 18:00 uur naar Greet Hartman, email:
[email protected] Zondagsbrief Donderdagavond voor 20:00 uur per email:
[email protected]
14
To beam or not to beam We willen in onze gemeente gebruik gaan maken van een beamer. Met een beamer kan bijvoorbeeld tijdens de dienst de liturgie en de zondagsbrief weergegeven worden of er kunnen videobeelden vertoond worden. Bijvoorbeeld activiteiten van de kinderkerk, de doopplechtigheid in een doopdienst. Bij de installatie hiervan wordt uiteraard rekening gehouden met het monumentale karakter van onze kerk. Om dit te realiseren zijn vrijwilligers nodig: het BeamTeam Wat doet het BeamTeam? Het BeamTeam verzorgt het beamen tijdens de diensten. Ongeveer twee keer per jaar komt het BeamTeam bijeen om de gang van zaken te bespreken. Het BeamTeam werkt volgens een rooster. Wat doet een lid van het Beamteam? Wanneer in een dienst de beamer wordt gebruikt, maak je een presentatie van liederen, teksten e.d. die in de dienst gebruikt worden. De liturgie wordt vrijdags naar de leden van het BeamTeam gestuurd, je kunt de presentatie dus vrijdags of zaterdags maken. Het mooiste is dat je de beamer zelf bedient tijdens de dienst. Lukt dit niet, dan is daar in het rooster rekening mee te houden. Wat als ik niet met het programma voor de beamer om kan gaan? Dat is geen probleem. Enige computerervaring is handig, maar geen noodzaak. Uitleg over het gebruik van de computer bij de beamer en van de beamer zelf horen bij de “introductie”. Laat dit geen belemmering zijn om het te proberen! Moet ik veel overtypen? Vrijwel niets. Bijna alle informatie is elektronisch beschikbaar. Het is noodzakelijk dat het team minstens uit 8 personen bestaat. Dit betekent dat je eens in de vier tot acht weken aan de beurt bent. Het werk is geschikt voor jong en oud. Heeft u/Heb jij interesse? Wilt u meer informatie? Mail dan naar
[email protected]! Namens de commissie ‘Beam & Stream’, Jack Schoo
15
Streamen van kerkdiensten De commissie ‘Beam & Stream’ onderzoekt ook de mogelijkheden voor het streamen van kerkdiensten. Hiermee is het mogelijk om via internet kerkdiensten te zien via pc, tv en/of tablet. Deze mogelijkheid zal geboden worden naast de uitzendingen van Tynaarlo Lokaal. Voor het streamen zullen tijdens de dienst video-opnames gemaakt worden. Deze opnames zijn vervolgens via internet live te zien. Voor het maken van de opnames tijdens de dienst zoeken we ook vrijwilligers. Meer informatie en aanmeldingen kunnen gestuurd worden naar
[email protected]. Namens de commissie ‘Beam & Stream’, Jack Schoo
Zeven jaar “getrouwd “ Afgelopen maand (de 11e) was ik zeven jaar predikant in Eelde-Paterswolde. De relatie tussen een dominee en de gemeente is in zijn wederkerigheid haast een soort “huwelijk”. We zijn niet elkaars werkgever of werknemer, ook geen opdrachtgever en aannemer. We hebben tijdens de intrededienst beloofd ons met elkaar in te zetten en elkaar daarbij te ondersteunen. Zoals twee danspartners als ze elkaar in de beweging kunnen versterken, samen de dans tot leven kunnen brengen. Terugkijkend op de afgelopen zeven jaar heb ik de ondersteuning van de gemeente (rechtstreeks, en in vertegenwoordiging door de kerkenraad) volop ervaren, ook wanneer het wat minder makkelijk liep. Ik wil mijn grote dank daarvoor uitspreken. Ook ben ik dankbaar voor de manier waarop mensen mij hebben toegelaten tot de schat van hun persoonlijke levensverhaal, tot hun ervaren vreugde of verdriet. Ik mocht luisteren, mee lachen, samen in het donker kijken. Veel families hebben mij toegestaan woorden te zoeken om nieuwe ruimte te vinden voor het verhaal van de geliefde die ze verloren hadden, tijdens de afscheidsdienst. 16
Ik realiseer me dat ik niet voor iedereen de predikant naar wens ben. Mensen vinden mijn stijl of presentatie niet ideaal, mijn woordkeus of mijn theologie, de terreinen waarop ik me inzet of hoe ik mijn werk verdeel. Dat spijt me, want ik realiseer me dat het een gegeven is. Ik ben er voor iedereen, maar ben niet in staat iedereen te bereiken. Iedereen is anders. Toch kijk ik ernaar uit om in jullie midden te blijven werken. Ik had geen betere partner kunnen treffen. Er is ruimte voor visie en initiatieven. Er is zorgzame aandacht wanneer dat nodig is. De gemeente zorgt voor zichzelf en de wereld, mensen zien om naar elkaar. Ik kan u zeggen: er zijn collega’s die elders heel andere ervaringen opdoen. Nog zeven jaar “huwelijk” dan? Natuurlijk kan ik niet in de toekomst kijken en: we zijn niet per sé getrouwd ‘tot de dood ons scheidt’. Als het aan het gevoel in de gemeente ligt, de contacten van onze kerk met het dorp, en als het om de sfeer en schwung in en rond de Dorpskerk gaat, wel! Om dus de vraag waarmee ik mijn eerste overweging afsloot, te herhalen: “willen jullie nog even met me blijven dansen?” ds. Kaj van der Plas
Wat betekent de kerk voor mij? Een paar maanden geleden las ik een boekrecensie van een kerkhistoricus uit Kampen. Onwillekeurig ging ik er vanuit dat de beste man – titel en onderwerp van zijn boek ben ik vergeten – wel beïnvloed moest zijn door zijn gereformeerde achtergrond. Gaandeweg de recensie werd mij duidelijk dat de schrijver katholiek was. Die wonen kennelijk ook in Kampen. Eigenlijk is het wat vreemd dat ik, Gert-Jan Schaapman, juist ik, dat even vergeten was. Ik ben namelijk geboren in een door en door gereformeerde omgeving. Dat was in Dokkum in 1965. Maar zelf hoorden wij bij de hervormde kerk. Mijn vader – van huis uit “niets” – zat er jarenlang in de (aanvankelijk nog vrijzinnige) kerkenraad. Mijn moeder kreeg toen ze
17
vanuit Utrecht naar het Friese stadje verhuisde van gemeenteleden advies (lees: instructie) bij welke middenstander wel en niet gekocht kon worden. Daarbij ging het niet om kwaliteit of prijs, maar om geloof. Bij gereformeerden kocht je niet en bij katholieken al helemaal niet. Ik denk niet dat zij zich iets van die adviezen heeft aangetrokken. Zelf heb ik weinig last gehad van de gereformeerde context. Behalve dan die keer in de vijfde klas van de lagere school dat ik een 1 op godsdienst kreeg. Bij het opschrijven van de Bijbelboeken van het Oude Testament was ik Numeri vergeten. Alle andere Bijbelboeken stonden dus achter een verkeerd nummer. Mijn moeder schudde alleen maar haar hoofd en zei dat dat er nou van komt als je niet gereformeerd bent. Spelen mocht ik met alle kinderen, maar op zondag waren er wel minder voetballers op het plein achter ons huis. Mijn eerste vriendjes waren overigens de kinderen van het hoofd van de katholieke lagere school, die schuin achter ons woonden. Zij kleurden heel anders dan wij thuis deden. Het was eigenlijk meer licht arceren dan kleuren. Voor mij was dat het verschil tussen katholiek en hervormd. Op woensdag is er markt in Dokkum. Wij (mijn moeder en mijn twee zusjes en ik) gingen daar meestal lopend naar toe. Onderweg kwamen we dan langs de Bonifatiuskapel met park. Ik ben daar heel wat keer hollend de Kruiswegstaties langs gegaan. Jaren later ontdekte een Duitse bedevaartganger de geneeskrachtige werking van het water uit de bron die daar vlak bij ligt. Het ging bepaald niet om schoon water. De priester van Dokkum haastte zich dan ook om te zeggen dat het water volgens de overlevering niet gedronken moest worden. Inmiddels kan er bij een fonteintje water getapt worden dat opgepompt wordt uit die bron. Bij het in dienst stellen van die pomp sprak de bisschop van Groningen (waar Dokkum onder valt) van een wonder, in ieder geval van een wonder van techniek. Dat was dus duidelijk de periode vóór bisschop Eijk. Mijn vader speelde cello in een strijkorkest. Zij traden af en toe op in kerkjes in Noord-oost Friesland. En ook wel tijdens kerkdiensten. Wij gingen dan soms/vaak mee. Op deze manier ben ik verschillende keren in de kerk van de Verenigde Christelijke Gemeente in Dokkum geweest, een soort Samen-op-weg van doopsgezinden en remonstranten. We gingen daar ook wel naar toe als professor Nielssen of zijn vrouw er preekten. Binnen de hervormde gemeente ging ik naar de kinderkerk en later naar huiscatechisatie. In mijn middelbare schoolperiode waren er in Dokkum zeer actieve jeugdouderlingen, waar ik hele leuke en inspirerende avonden mee meemaakte. Discussiëren deed ik ook met een vriend die ik al vanaf de kleuterschool ken. Het was begin jaren ’80
18
dat we enkele keren per week hardliepen. De eerste 5 à 10 minuten konden we dan nog met elkaar praten, daarna lukte dat niet meer. Het was de tijd van de kernwapendiscussies. Hij kwam uit een dissident ARP-nest. Zijn ouders stonden aan de wieg van de Evangelische Volks Partij die in de Tweede Kamer vertegenwoordigd werd door mijn buurvrouw. Later is de EVP samen met andere partijen opgegaan in GroenLinks. Zelf was ik in die tijd overigens nogal behoudend. Ik heb dan ook niet meegelopen in de grote demonstraties in Amsterdam en Den Haag. Mijn oudste zusje wel. Dus ook thuis werd veel over politiek (en andere zaken) gepraat. De tweede stad uit mijn jeugd is Utrecht. Daar woonde zo’n beetje mijn hele familie. Opa en oma in de binnenstad. Op zondag liepen we dan onder luid gebeier van in mijn herinnering zeker vijf verschillende kerkklokken naar de Domkerk. In die kerk viel zonlicht prachtig door de gebrandschilderde ramen. En er zong een koor dat onzichtbaar was voor mij, waardoor de “Vogelmis” voor mijn gevoel rechtstreeks vanuit de hemel werd gezongen. Overigens hoorde mijn opa officieel bij de Jacobikerk, de bondsgemeente. Na de kerkdienst werd tijdens de koffie bij mijn grootouders thuis de preek geanalyseerd. Bij mijn andere opa en oma in Rhenen (kerkelijk gezien ook een zware gemeente) werd ’s zondags “de toestand in de wereld” besproken onder leiding van GBJ Hiltermann. Toen ik tien was heb ik een keer strafwerk op school gekregen. Ja, van diezelfde onderwijzer als van de Bijbelboeken. We hadden met zijn drieën teveel gepraat en we moesten met zijn drieën een opstel over Rembrandt maken. Eén van die twee andere jongens is nog steeds een zeer goede vriend van me. De vader van de andere jongen was geschiedenisleraar. Hij had enorm veel boeken, ook over Rembrandt. Vanaf dat moment was mijn belangstelling voor geschiedenis gewekt. Strafwerk kan dus heel bepalend zijn in iemands leven. Het jaar daarop kreeg ik bovendien een onderwijzer die enorm mooi over geschiedenis kon vertellen. Eigenlijk heb ik toen al mijn studiekeus gemaakt. Ik ben geschiedenis gaan studeren in Groningen. Dat betekende begin jaren ’80 voor de meeste studenten en ook voor mij verhuizen naar Groningen. Aanvankelijk was ik ieder weekeinde nog in Friesland. Wel ben ik al in mijn eerste jaar betrokken geraakt bij het Groninger Studenten Pastoraat (GSP). Daar volgde ik kringen. Daar heb ik ook veel bestuurswerk gedaan. Ik ben er zelfs nog ouderling geweest zodat ik naar de vergaderingen van de Centrale Kerkenraad van hervormd Groningen kon. Later ben ik er in het koor gaan zingen dat voornamelijk liederen van Oosterhuis zingt. Ik heb daar een aantal zeer
19
inspirerende dirigenten ontmoet (één reken ik inmiddels tot mijn beste vrienden) en we hadden (en hebben nog steeds) fantastische pianisten, studenten van het conservatorium. Inmiddels kwam ik bij mijn keuze voor vakken bij geschiedenis steeds weer bij kerkhistorische onderwerpen terecht. Zelfs toen ik min of meer bewust eens wat anders koos. Een collegeserie over diplomaten en denkers na de Tweede Wereldoorlog ging voor de meeste medestudenten over Russen en Amerikanen. Het was de tijd van de Koude Oorlog. Ik vond het Noord-Zuid-probleem interessanter en kwam op aanraden van mijn docent bij de diplomaat/denker Visser ’t Hooft terecht, waar ik op dat moment nog nooit van gehoord had. Toen ik me ging verdiepen in deze man, kwam ik erachter dat hij een van de oprichters van de Wereldraad van Kerken was: toch weer kerkgeschiedenis. Ook mijn doctoraalscriptie ging over kerkgeschiedenis. Ik wilde bronnenonderzoek doen. Dat kon heel goed in Dokkum, waar ik dagenlang geworsteld heb met de oudste notulen van de classisvergaderingen van de net ontstane calvinistische kerk. Het speelde tegen de achtergrond van de Tachtigjarige Oorlog. Het conflict tussen de Rekkelijken en de Preciezen of Remonstranten (Arminianen) tegen Contra-Remonstranten (Gomaristen) is ook in Dokkum zeer tastbaar geweest. Het is de enige stad boven de grote rivieren waar al in de zeventiende eeuw een remonstrantse gemeente is ontstaan. In de tweede helft van mijn studietijd (die hebben studenten van nu helaas niet meer) werd een baan in het onderwijs een steeds duidelijker toekomstperspectief. Wat wil je ook met een vader met hetzelfde beroep en met een opa (van vaderskant) die ook al leraar was. Met geschiedenis zou het vinden van werk wel erg moeilijk worden. Dus besloot ik om van de gelegenheid gebruik te maken om ook toelating te verkrijgen tot de universitaire lerarenopleiding economie. Dat kon toen via een verkorte studie economie, gekoppeld aan een doctoraal examen in een andere studierichting. Ik had nog voldoende recht op studietijd om twee jaar economie te studeren. En dus zat ik opeens weer bij allemaal eerstejaars in de collegebanken. Maar ook samen met mijn vriend waar ik indertijd mijn strafwerk over Rembrandt mee had gemaakt. Hij had eerst de Heao gedaan en ging ook met economie aan de universiteit aan de gang. In ons laatste studiejaar (1990) besloten we om met zijn tweeën binnen het GSP een gespreksgroep te leiden die bedoeld was om eerstejaars wat op te vangen in de Stad. De bijeenkomsten werden bij de deelnemers thuis gehouden. De eerste bijeenkomst was op mijn kamer in Vinkhuizen. Daar kwamen zo’n acht eerstejaars bijeen, voornamelijk meisjes. Eerlijk gezegd kan ik me er maar weinig van herinneren. Wel weet ik
20
dat we enkele jaren bij elkaar zijn blijven komen, veel langer dus dan het ene jaar dat de bedoeling was. Het klikte tussen ons. En met één van die meisjes en mij klikte het bijzonder goed. Zij is inmiddels mijn vrouw. Janet kan zich van die eerste ontmoeting overigens meer herinneren dan ik. Zij weet nog dat ze dacht dat de gepreksgroep geleid werd door twee wel erg oude en wat wonderlijke studenten. Overigens zijn we er via vakantiedagboeken achter gekomen dat Janet en ik elkaar ook al eerder ontmoet moeten hebben. In 1985 hebben we in dezelfde week op dezelfde camping in Oostenrijk gestaan. Zij was toen 13 en ik 20. Ze is me toen niet opgevallen. In 2000 zijn we (op vrijdag de dertiende oktober) getrouwd. We woonden toen in de binnenstad, vlak achter de Lage der Aa. Wandelend zijn we naar het stadhuis gegaan en vandaar naar de overkant, de Martinikerk, en weer naar de overkant naar het Feithhuis (dat de oude pastorie van de kerk is en waar Gomarus gewoond heeft). We vonden dat wel een passende omgeving voor een receptie. Gomarus speelde een belangrijke rol in mijn doctoraalscriptie en voor iemand die in Rijssen (het Staphorst van Twente) opgegroeid is zoals mijn vrouw is Gomarus gesneden koek. Inmiddels werkte ik toen alweer tien jaar in Leek als docent economie, met meestal ook een paar uurtjes geschiedenis. Ik ben er bij de christelijke de Waezenburg begonnen. Eén van de lastigste, maar tegelijk ook mooie dingen die ik daar moest doen, was de opening aan het begin van de dag. Ook toen al fietste ik van Groningen naar Leek. Onderweg moest ik dan meestal die opening nog in elkaar flansen. Eigenlijk zat ik dan een uurtje lang te bidden. Voor de meeste klassen was zo’n opening een verplicht nummer, maar er waren ook wel klassen die daar werkelijk belangstelling voor hadden. Uit zulke klassen heb ik verschillende leerlingen later in hun studietijd wel eens in de Martinikerk ontmoet. In 2000 vond de fusie plaats tussen mijn school en onze niet-christelijke buren. De Borgen is een “interzuilaire” school: niet christelijk, maar wel met godsdienst als verplicht vak. Bovendien is er de jaarlijkse (verplichte) kerstviering in het kerkje van Midwolde. Toen ik nog op een christelijke school werkte mochten leerlingen kiezen om naar die viering te gaan. Vooral in de bovenbouw gingen de meesten dan wel. Hoewel er nu uiteraard niet van de docenten verwacht wordt dat ze openen, probeer ik aan het begin van de dag toch even stil te staan bij iets meer dan de waan van die dag. Op 8 januari 2003 is onze zoon Marten (inderdaad naar Martinus genoemd) geboren en exact drie jaar later dochter Lieke (niet
21
vernoemd). De komst van de kinderen heeft ons leven veranderd. De vrijblijvendheid is weg. Je hebt de verantwoordelijkheid om de kinderen te helpen om zich te kunnen ontplooien tot wie ze zijn. Dat is ook voor mij de essentie van wat we beloofd hebben toen we Marten lieten dopen. Lieke is (soms tot haar verdriet) nog niet gedoopt. Dat komt vooral omdat vrij kort naar haar geboorte bij mijn vader een agressieve vorm van kanker werd vastgesteld. We durfden niets te plannen. Ongeveer een jaar nadat de diagnose werd vastgesteld is mijn vader overleden, 67 jaar jong. Een paar weken voor zijn overlijden kregen we te horen dat ook Janets vader de ziekte had. Hij is slechts 62 jaar geworden. In dezelfde periode zijn we van Groningen naar Eelderwolde verhuisd. In de binnenstad konden de kinderen amper buiten spelen. De voordeur zat standaard op slot omdat er zelfs geen stoep voor het huis langs liep. Toen we net in Eelderwolde woonden (voor ons is het overigens gewoon een buitenwijk van Groningen) zei Marten dat hij het jammer vond dat hij nu nooit meer de klokken hoorde van de carillons. Kennelijk maken klokken veel indruk op kinderen. In Eelderwolde zijn we vooral via Kaj betrokken geraakt bij de kerk van Eelde-Paterswolde. Het GSP bood logischerwijs voor onze kinderen ook niet zoveel. In Eelde gaan ze (meestal samen met mij) naar de kinderkerk en ze ontmoeten er een min of meer vast groepje kinderen, die ze deels ook via school kennen. Op kerkelijk gebied ben ik behalve bij de kinderkerk ook nog actief als docent kerkgeschiedenis bij de cursus van Theologische Vorming voor Gemeenteleden (TVG). Lesgeven is sowieso ontzettend leuk. En lesgeven aan volwassenen is bovendien zeer inspirerend voor mij. Bij TVG volg je drie jaar lang iedere maandagavond een programma waarin veel theologische vakken aan bod komen. En er is dus ook in ieder jaar enkele avonden ingeruimd om iets over kerkgeschiedenis te leren. Ik probeer dan vooral om wat standaardideeën die er vaak leven over de geschiedenis van de kerk en het geloof door te prikken. Het beeld een beetje nuanceren, zou je kunnen zeggen. Vertellen dat er niet alleen maar gereformeerden in Kampen of in Dokkum wonen. Misschien is TVG ook wel iets voor U. Gert-Jan Schaapman
22
Puzzel De oplossing van de vorige puzzel was: NAASTENLIEFDE. Deze letter Sudoku puzzel gaat als volgt: het diagram bestaat uit 81 vakjes, in totaal dus 9 rijen en 9 kolommen van elk 9 vakjes. Het diagram van 9 X 9 is nog eens onderverdeeld in blokjes van elk 3 X 3 vakjes.In elk vakje moet je één van de gegeven letters invullen. Je moet de lege vakjes zo invullen, dat in elke rij, elke kolom en elk blokje ieder letter slechts één keer voorkomt.De letters in de vakjes 1 t/m 12 is de oplossing. Veel succes. Ina Rawée.
[email protected]
Let op
Toiletartikelen voor Carstieni kunnen nog tot 16 maart worden ingeleverd in het Loughoes. Antje van Til
23
Van het kerkelijk buro Ingekomen: van: naar: Dhr. R.M. Westerterp Groningen Burg. Legroweg 9 Vertrokken: van: naar: Dhr. R. Abel en Mevr. F.S. Karelse PKN Eelde Magnuskerk Anloo Dhr. W.P. Kuipers Hoofdweg 66 Lemmer Mevr. W. Moens – Cuvelier Händelweg 8 Amstelveen Verhuisd: van: naar: Dhr. P. Stellingwerf Zuidlaren Hornstukken 21 Mevr. H. Arends – Rutgers Hooiweg 18B Hooiweg 18/106
We gaan weer schilderen Woensdag middag Workshop “Bijbelse verhalen”schilderen. We beginnen de middag met het lezen van een “Bijbels”verhaal. Hierna mag ieder zelf bepalen wat hij/zij uit het verhaal op het doek wil zetten. Voor kinderen van groep 3 en 4 in de Jeugdruimte in ‘t Loughoes 13:00-14:30u. De kosten zijn €3,50 per middag. Data:19 maart, 2 april en 16 april Vragen: Antje van Til (3094867), Gabrielle Medendorp (3093839) De workshop schilderen voor volwassenen is vrijdagavond 11 april We beginnen om 20.00 uur.
24
Uit de kerkenraadsvergadering Op dinsdag 18 februari kwam de kleine kerkenraad bijeen. Dick opent de vergadering met het lezen van passage uit Mattheus en met gebed. Een speciaal welkom van de voorzitter aan Harma Sijtsema , die het team van notulisten gaat versterken. Wij zijn daar bijzonder blij mee. Ook een speciaal welkom aan twee gemeenteleden die misschien interesse hebben om enkele vacatures in de kerkenraad te vervullen. Fijn dat zij een eerste stap durven te zetten zonder zich verplicht te hoeven voelen tot het zetten van de tweede. Voor de grote kerkenraadsvergadering van 19 maart is Dr. Marten van der Meulen, universitair docent Godsdienstsociologie, uitgenodigd. We hopen met hem in gesprek te gaan over onze visie op langere termijn. Ook de gesprekken en ideeën uit de huiskamerbijeenkomsten zullen daarin meegenomen worden. Op 18 maart is er een extra kerkenraadsvergadering waarin we met elkaar verder zullen praten over het werk van Kaj, nu hij voortaan onze enige predikant is. Greet Hartman verzorgt al jaren de Zondagsbrief. Zij heeft te kennen gegeven per 1 mei te willen stoppen. Daar heeft de kerkenraad natuurlijk alle begrip voor. Er zijn al gemeenteleden gevraagd voor dit werk maar dat heeft nog niet geleid tot een positief resultaat. Suggesties/namen zijn dus welkom voor dit belangrijke stukje communicatie in de gemeente. Van het Regionaal College Beheerszaken is groen licht ontvangen voor de diaconale begroting. We blikken met een goed gevoel terug op het afscheid van Frederique. Een afvaardiging van de kerkenraad heeft een afrondend gesprek met haar gevoerd. Gedurende de veertigdagentijd zullen de erediensten in enigszins aangepaste vorm worden gevierd. De kerkenraad is akkoord met het voorstel om op 6 april en 5 oktober een dienst te houden in Ter Borch. Er is dan dus geen dienst in de Dorpskerk. Er is een doop aangevraagd door Jan en Annebet van Veldhuizen voor hun dochter Féline. De kerkenraad stemt hier van harte mee in. De doop zal plaatsvinden in de dienst van 9 maart, waarin ook de Maaltijd van de Heer zal worden gehouden.
25
De verslagen van de taakgroepen Eredienst, Pastoraat en Diaconie worden besproken. De taakgroep Eredienst stelt voor om het nieuwe Liedboek definitief te gaan invoeren per 1 maart. Over de wijze waarop zal in Kerkelijk Contact en de zondagsbrief worden gecommuniceerd. De kerkenraad is akkoord met het voorstel maar vindt de ingangsdatum aan de vroege kant. Dit houdt ook verband met het feit dat er een tweede mogelijkheid is voor gemeenteleden om het nieuwe liedboek te bestellen. Besloten wordt om de ingangsdatum te bepalen op 30 maart. De gemeenteleden wordt gevraagd vanaf die datum het nieuwe liedboek mee te nemen naar de kerkdienst. Zoals eerder gezegd, we hebben nog steeds vacatures voor het ambt van ouderling (eredienst en pastoraat) en voor het ambt van diaken. Jantine Vroon heeft daarnaast te kennen gegeven haar ambt van jeugdouderling na een periode van vier jaar te willen beëindigen halverwege dit jaar. We blijven hoopvol gestemd en driftig op zoek. Hielle sluit de vergadering met een gebed van Marinus van de Berg. Hielle Tillema, scriba
Collecteopbrengsten januari 2014 bestemming € 5 Diaconie plaatselijk werk 149,29 5 Instandhouding eredienst Ter Borch 59,31 12 Diaconie plaatselijke ondersteuning 169,01 12 Kerk ouderenpastoraat 146,63 19 Diaconie plaatselijk werk 122,42 19 Kerk ere- en jeugddienst 107,28 26 Diaconie bloemengroet 69,36 26 Eredienst/kindernevendienst 65,18 Totaal 888,48
26
Colofon Dit is een uitgave van de Protestant-
se gemeente te Eelde-Paterswolde en verschijnt op de eerste zaterdag van de maand (behalve in juli en augustus). Kopij dient uiterlijk 8 dagen voor verschijnen van Kerkelijk Contact (KC) te zijn ingediend.
Ledenadministratie/adreswijzigingen Mw. A. Crielaard, tel. 050-3095482 E-mail:
[email protected]
Bezorging
Postadres
Dhr. H. Lieben, tel. 050 3093228
Kosterijweg 2 9761 GE Eelde
Bank en girorekeningen
Website www.pkn-eelde.nl Centrale redactie
Editha Huisman, Hannah Matter, Johan Matter, Joke Lambour, Ina Rawee, Wim Schoolderman, Jack Schoo, Antje van Til en Tom van der Velde
E-mail
[email protected] Handgeschreven kopij ’t Loughoes (o.v.v. KC)
Predikanten
Ds. K.M. van der Plas, tel. 050 5494081;
[email protected] Da. F.S. Karelse, tel. 050 4027475;
[email protected]; aanwezig op maandag, dinsdag en woensdagochtend.
Scriba
Hielle Tillema, tel. 050 3091016 E-mail:
[email protected]
College van Kerkrentmeesters Voorzitter: Penningmeester: Administrateur: E-mail:
Drukwerk Peter Dijk
Dhr. P. Adams Dhr. R. Kikkers Dhr. B. Beelen tel. 06 132 19 556
[email protected]
Diaconie
Voorzitter: Dhr. J. Kadijk E-mail:
[email protected]
Koster/beheerder ‘t Loughoes
Peter en Marjan Dijk, tel. 050-3092308, E-mail:
[email protected]
Diaconie NL20 RABO 0315 8091 91 t.n.v. Diaconie Prot. Gem. Eelde-P’wolde, voor alle bijdragen, o.v.v. de bestemming van de gift ZWO-werkgroep NL70 ASNB 0635 8017 28 t.n.v. Z.W.O. werkgroep Eelde Kerk Algemeen: NL67 FVLB 0699 8789 34 t.n.v. Prot. Gem. Eelde-Paterswolde Kerkbalans: NL48 FVLB 0699 8789 85 idem Andere betalingen: NL37 RABO 0315 8027 74 t.n.v. Prot. Gem. Eelde-Paterswolde. (betalingen s.v.p. onder vermelding van de bestemming: vrijwillige bijdrage, collectebonnen [aantal, soort] enz.)
Copyright van teksten, foto’s en grafische voorstellingen berust bij de centrale redactie. Foto’s, teksten en grafische voorstellingen e.d. in een uitgave van KC mogen zonder schriftelijke toestemming van de centrale redactie niet worden overgenomen, gedownload, openbaar worden gemaakt of vermenigvuldigd. Disclaimer De centrale redactie heeft elke uitgave en de daarin vermelde informatie zorgvuldig en naar beste weten samengesteld. Niettemin is het mogelijk dat de aangeboden informatie niet volledig of niet juist is. De Protestantse gemeente te Eelde-Paterswolde, de centrale redactie en auteurs aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van het gebruik van informatie in uitgaven van KC.
27