Nieuwsbrief april 2015
Kenniscentrum
Waarom Community Support? Bewezen effectieve methodiek Voor iedereen geschikt Ruim 12 jaar ervaring Ondersteuning gemeenten en zorgaanbieders Trainingen en opleidingen
www.communitysupport.nl
Kenniscentrum Community Support ondersteunt gemeenten en zorgaanbieders De afgelopen periode is er veel veranderd binnen het sociale domein. De decentralisatie van AWBZ-begeleiding en de jeugdzorg is voor veel gemeenten, zorgaanbieders en welzijnsinstellingen een enorme uitdaging gebleken. De nieuwe situatie, waarbij er meer wordt uitgegaan van de kracht van de burger en waarbij het sociale netwerk belangrijker wordt, vraagt om een benadering van zorg die meer gericht is op participatie. Sommige gemeenten, zorgaanbieders en welzijnsinstellingen worstelen daar nog mee. Community Support kan dan ondersteuning bieden. Ondersteuning in en door de samenleving Kenniscentrum Community Support heeft veertien jaar geleden een methodiek ontwikkeld die precies doet waar de maatschappij nu om vraagt: het bieden van ondersteuning in en door de samenleving. Community Support is een methodiek die wetenschappelijk onderbouwd is. Sinds het begin van het jaar werkt de hulpverlening in veel gemeenten op een manier, waar wij vanuit onze methodiek veel ervaring mee hebben. Daarom worden we momenteel door veel verschillende gemeenten, zorgaanbieders en welzijnsinstellingen ingeschakeld. We helpen met het organiseren van maatschappelijke participatie en we verzorgen trainingen en opleidingen in het werken volgens onze methodiek Community Support. De afgelopen periode hebben we meerdere sociale wijkteams getraind in het werken volgens de methodiek. Zo leiden we in hele land teams op tot gecertificeerde medewerkers Community Support. Verderop in deze nieuwsbrief vindt u meer informatie over onze methodiek en over de inhoud van de basistraining Community Support.
Kenniscentrum Community Support Community Support is een kenniscentrum dat in januari 2001 is opgericht. Het hoofdkantoor van Community Support is gevestigd in Groningen. Vanuit het hoofdkantoor kunnen we in heel Nederland training, opleiding en advies bieden. We hebben diverse opleidingslocaties in het land. Onze organisatie heeft dezelfde naam als de methodiek Community Support die we hebben ontwikkeld. In en door de samenleving De methodiek Community Support is anders dan andere vormen van hulpverlening. Zij is vooral gericht op de kracht van de burger en het sociale netwerk. Community Support is erop gericht om mensen met beperkingen een zo normaal mogelijk leven te laten leiden. Kern van onze methodiek is dat het sociale netwerk van de klant gebruikt wordt om zo zelfstandig mogelijk te leven in de door de klant zelf gekozen omgeving. Het uitgangspunt is altijd dat de professionele hulpverleners daar waar mogelijk overbodig worden. Voor iedereen met een hulpvraag De Community Support methodiek is geschikt voor mensen met verschillende soorten problemen. Zo wordt de methodiek succesvol toegepast in de begeleiding van mensen met een verstandelijke of lichamelijke beperking, mensen met een psychiatrische stoornis, ouderen met een beperking, gezinnen met ernstige opvoedproblemen, mensen met eenzaamheidsproblematiek, mensen met een stoornis in het autistische spectrum, mensen die keer op keer met de politie in aanraking komen, mensen die door een combinatie van problemen zich niet meer kunnen handhaven, mensen met niet-aangeboren hersenletsel. Doelgroeponafhankelijk De Community Support methodiek is doelgroeponafhankelijk. Onze methodiek wordt sinds 2001 met veel succes toegepast door instellingen voor ggz, gehandicaptenzorg, forensische zorg, jeugdzorg en gemeenten.
Wilt u meer weten over het versterken van eigen kracht? Zoekt u informatie over maatschappelijke participatie of integrale samenwerking? Wilt u eens met een deskundige brainstormen? Kenniscentrum Community Support beschikt over zeer veel kennis over de genoemde onderwerpen. U kunt dus met veel vragen bij ons terecht. Neem eens vrijblijvend contact met ons op. We informeren u graag over de mogelijkheden.
De methodiek Community Support wordt sinds 2001 toegepast, veelal door professionals (casemanagers, maatschappelijk werkers, opbouwwerkers, sociale teams, coaches, groepsleiders, ambulant begeleiders, etc.) werkzaam bij extramurale instellingen voor ggz, gehandicaptenzorg, forensische zorg, jeugdzorg en gemeenten verspreid over Nederland.
Werken volgens de methodiek Community Support betekent een andere manier van denken en het gebruikmaken van andere competenties. Overdragen van expertise naar anderen buiten onze organisatie is onlosmakelijk verbonden met de missie van de organisatie Community Support. Het aanbieden van trainingen en scholing aan derden behoort daarom tot onze kerndoelstellingen. De afgelopen jaren hebben we diverse organisaties getraind in het werken volgens de methodiek Community Support: • Zorgaanbieders binnen de ggz en gehandicaptenzorg • Vrijwilligers • Sociale teams binnen gemeenten • OGGZ-netwerken binnen gemeenten
Werkgebied
De basistraining Community Support is gericht op professionals die willen leren werken volgens de methodiek Community Support. Het is noodzakelijk dat deelnemers in de praktijk werkzaam zijn. Steeds zal een verbinding gelegd worden tussen het geleerde en de eigen werkpraktijk.
een zo praktisch mogelijke wijze aan bod komen. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat bij het succesvol toepassen van de methodiek de basishouding van de professional cruciaal is, om deze reden ligt de focus in de training op houding en vaardigheden.
De basistraining Community Support bestaat uit zes dagdelen. Tijdens deze bijeenkomsten krijgen deelnemers de beschikking over basisvaardigheden om in de praktijk te kunnen werken volgens de methodiek Community Support. Tijdens de zes bijeenkomsten komen alle facetten van de methodiek aan de orde.
De bijeenkomsten zijn telkens om de 3 à 4 weken gepland, zodat de deelnemer tussen de bijeenkomsten de tijd heeft om het geleerde toe te passen in de praktijk. Voor een optimaal verloop van de trainingsbijeenkomsten wordt van deelnemers naast deelname aan de bijeenkomsten ook verwacht dat zij de huiswerkopdrachten maken die voor en naar aanleiding van de bijeenkomsten gegeven worden. In die opdrachten staat de koppeling van de lesstof met hun eigen praktijkervaringen (casuïstiek) over het
Werken volgens de methodiek Community Support vraagt bepaalde kennis en vaardigheden en een bepaalde houding van de professional, die in de training op
algemeen centraal. Onze ervaring is dat deelnemers gemiddeld tien tot vijftien uur bezig zijn met zelfstudie. De basistraining is opgebouwd uit zes modules. Op de volgende bladzijde staan de zes modules nader toegelicht.
Module 1 Introductie methodiek Community Support Theorie en praktijk in deze module: • Visie en uitgangspunten methodiek Community Support • Doelstelling • Voorwaarden • Houding en competenties professional • Begeleiding gericht op regie van de klant • Uitgaan van de krachten • Bepalen richting van de klant • Prioriteiten stellen • Gebruikmaken van het sociale netwerk Module 2 Planmatig werken aan doelen Theorie en praktijk in deze module: • Oplossingsgericht werken • Werken met de leercyclus (PDSA) • Aansluiten op de leerstijl • Met de klant doelen stellen en de klant motiveren deze niet uit te stellen • Opstellen samenwerkingsplan
Module 3 Methodisch samenwerken Theorie en praktijk in deze module: • Steungroepen opzetten en faciliteren • Samenwerken met professionals en mantelzorgers • Benutten van elkaars expertise • Rol van specialist • Integraal plan • Groepsgewijs werken Module 4 Hulpbronnen zoeken en benutten Theorie en praktijk in deze module: • In kaart brengen van sociale netwerken • Analyseren sociale netwerken • Benutten van de hulpbronnen • Versterken sociale netwerken • Ondersteuning vanuit de wijk organiseren
Module 5 Versterken positie klant/ eigen kracht Theorie en praktijk in deze module: • Ondersteunen bij het innemen van sociaal gewaardeerde rollen • Ontwikkelen van eigen kracht • Netwerkverbetering • Meedoen in de buurt • De klant stimuleren zijn bijdrage te leveren naar gelang zijn mogelijkheden Module 6 De algehele begeleidingscyclus en de rol van de professional in de begeleiding Deze laatste module is een terugkombijeenkomst waarbij theorie en praktijk nogmaals aan de orde komen om te borgen dat de verworven kennis goed wordt toegepast en om de kennis en de kwaliteit van de training te waarborgen. Op basis van vragen van individuele deelnemers wordt tijdens deze bijeenkomst nadere verdieping aangeboden en eventuele verbeterpunten aangedragen.
BAMW-accreditatie Kosten basistraining Kosten per deelnemer bij het volgen van de gehele basistraining 675,- euro per persoon voor zes bijeenkomsten van 1 dagdeel per keer. In het tarief zijn de volgende onderdelen opgenomen: • Relevante artikelen • Handboek Community Support • Beschikbare hulpmiddelen (sterkte-analyse, netwerkanalyse, format samenwerkingsplan, checklist methodisch werken). Certificering Certificering kost 100 euro per deelnemer. In deze certificering wordt uitgegaan van 1 herkansing indien nodig. Een certificaat in de methodiek Community Support heeft een geldigheidsduur van 2 jaar. Onderdeel van de certificering is dat deelnemers gedurende deze 2 jaar 2 tot 4 keer per jaar groepsgewijze intervisie volgen. Begeleide intervisie Voor een groepsgewijze intervisie wordt uitgegaan van een tarief van 100 euro per bijeenkomst per deelnemer. Bij in-company trainingen worden ook reiskosten en reistijd van de trainer in rekening gebracht.
De basisopleiding Community Support is sinds begin dit jaar geaccrediteerd door het BAMW. Door middel van deze accreditatie kunnen geregistreerde professionals binnen zorg en welzijn registerpunten krijgen. Dit geldt zowel voor opleidingen met open inschrijving als maatwerk- en incompany opleidingen. Een opleiding met accreditatie van Registerplein levert registerpunten op en is daarom aantrekkelijk voor sociale professionals.
Certificering in de methodiek Deelnemers die de algehele training met goed gevolg hebben afgerond, komen in aanmerking voor een certificaat in het werken volgens de methodiek. Dit certificaat is alleen te behalen als de deelnemer ook daadwerkelijk werkt volgens de methodiek Community Support. In de certificeringsfase toetsen we of de professional de belangrijkste onderdelen van de methodiek beheerst. Door middel van een casusrapportage laat de professional zien dat hij zich de vereiste competenties eigen heeft gemaakt en dat hij de theorie van Community Support goed beheerst en in de praktijk kan gebruiken. Voorwaarde om in aanmerking te komen voor certificering is deelname aan de volledige basistraining van zes dagdelen. Het certificaat in de methodiek heeft een geldigheidsduur van twee jaar. Van de deelnemers wordt gevraagd dat zij gedurende deze periode twee tot vier intervisiebijeenkomsten volgen.
Een angststoornis, moeilijk leren: Koen heeft het niet gemakkelijk, maar aan de buitenkant kun je dat niet aan hem zien. Koen is 22 jaar en woont zelfstandig in het dorp waar hij als kleine jongen is opgegroeid. Koen heeft veel overwonnen en verwerkt en voelt zich nu sterk. Dat komt door het netwerk dat hij zelf heeft ontwikkeld en dat er voor hem is als het mis dreigt te gaan. Praktijkvoorbeeld methodiek Community Support
Koen heeft al veel meegemaakt in zijn leven. In één maand tijd verloor hij zijn moeder en zijn nichtje en dat heeft erin gehakt bij hem. Bovendien kan Koen met zijn IQ van 73 niet makkelijk leren. Hij gaat van school naar school en loopt teleurstelling na teleurstelling op. Hij voelt zich niet begrepen en ontwikkelt een angststoornis. Door het overlijden van zijn moeder heeft Koen het gevoel er alleen voor te staan, want het contact met zijn vader is niet goed. Bij hem wil hij niet wonen.
Als hij zich meldt bij de gemeente met het verzoek om een eigen plekje, komt zijn problematiek in beeld en wordt Community Support ingeschakeld. Tijdens het intakegesprek komt al snel een sterk punt van Koen naar voren: zijn netwerk. Koen groeide op in een klein Fries dorpje waar iedereen elkaar kent. Sinds de basisschool trekt hij op met een groep vrienden. Nu, zestien jaar later, gaan de jongens nog steeds met elkaar om en is er een bloeiende vriendschap, ondanks of misschien wel dankzij teleurstellingen en tegenslagen van een aantal van hen.
Begin van het traject Gesprekken met Koen leveren een schrijnend beeld op: hij is onzeker, heeft een angststoornis, heeft geen dagbesteding en geen moeder meer. De supportmedewerker doet een netwerkanalyse en daarbij blijkt dat Koens oudste broer samenwoont, zijn ene zuster is vertrokken naar het zuiden van het land en dat zijn jongste zus met haar vriend op zoek is naar een huisje in het dorp. Koen is tijdelijk ingetrokken bij een vriend en is nu op zoek naar zijn eigen stek. De andere vrienden staan voor hem
klaar om hem door deze moeilijke tijden heen te slepen. Hij zoekt en vindt steun bij hen: ze drinken regelmatig een biertje bij een van de kameraden. De rol van de supportmedewerker is in het begin vooral gericht op praktische zaken: het zoeken van woonruimte, het vinden van een passende school en het vinden van een inkomen. Koen krijgt een zogenaamde vrijgezellenwoning waar hij samen met zijn hond gaat wonen. Hij krijgt ondersteuning van een behandelaar vanuit de Swaai, een centrum voor kinderen, jongeren en volwassenen met een beperking die daarnaast gedragsproblemen of een probleem in de ontwikkeling hebben. Als Koen een beetje is gesetteld, wordt er een steungroep samengesteld. Deze steungroep bestaat uit twee tantes van Koen, een zus en vier vrienden. Tijdens de steungroepbijeenkomst wordt de toekomst van Koen besproken. School blijkt niet echt zijn ding, daarom wordt er gekeken naar een passende dagbesteding. Koen komt uit bij MindUP. Bij MindUP begint hij twee dagdelen te werken in de houtbewerking. Beetje bij beetje krijgt Koen weer een doel en structuur in zijn leven. Koen en zijn netwerk In deze periode ervaart Koen hoe belangrijk het is om op een netwerk terug te kunnen vallen. Koen vindt veel steun bij zijn zus, die in hetzelfde dorp woont, en bij zijn vriendengroep. Zijn kameraden komen dagelijks over de vloer. Koen kan zijn dag bespreken en zijn hart luchten als hij daar behoefte aan heeft. Wel merkt hij dat er veel komt kijken bij de
huishouding. De was en de afwas moeten gedaan worden, er moet gestofzuigd worden en boodschappen gehaald. De supportmedewerker merkt dat Koen moeite heeft om alles op orde te houden en samen maken ze een lijst van taken. In deze periode vindt maandelijks een steungroepbijeenkomst plaats, waarbij de vrienden van Koen erachter komen dat ze ook iets kunnen doen in het huis waar ze zo graag komen. Ze organiseren een schoonmaakdag en steken met z’n allen de handen uit de mouwen. Na afloop spreken ze af dat ze voortaan wat terugdoen voor Koen: ze zitten immers dagelijks bij hem thuis. De afwas wordt nu samen gedaan, de dweil gaat er wekelijks doorheen en de hond wordt uitgelaten als Koen niet in de gelegenheid is. Elke donderdagochtend gaat Koen naar de supermarkt voor de wekelijkse boodschappen. Omdat Koen geen rijbewijs heeft, rijdt een vriend met hem naar een naastgelegen dorpje en doen ze het samen. Ook een ander probleem wordt aangepakt: Koen is geen ochtendmens en heeft veel moeite met opstaan. Zijn vrienden stimuleren hem om ‘s avonds de wekker te zetten en motiveren hem om op tijd op te staan. Koen krijgt een Wajong-uitkering en merkt dat het lastig is om rond te komen. Daarom eet hij zo’n twee keer in de week bij zijn zus drie straten verderop. Meestal blijft hij nog wat televisiekijken en vaak zijn het gezellige avonden. Ook hierdoor wordt Koen gesterkt in het idee dat hij erin slaagt om een breed en betrouwbaar netwerk op te bouwen en te onderhouden.
Huidige begeleiding Op dit moment werkt Koen drie dagen in de week bij MindUP, daarnaast heeft hij intensief contact met de behandelaar van de Swaai. Samen zijn ze tot de conclusie gekomen dat het goed is om een therapie te volgen om over zijn angststoornis te komen. Daarom gaat Koen twee keer in de week naar therapiebijeenkomsten. Deze bijeenkomsten worden in groepsverband gehouden en hebben een positief effect op het zelfvertrouwen van Koen. De supportmedewerker is ook nog betrokken bij Koen, ze organiseren samen steungroepbijeenkomsten en bespreken de vooruitgang. Het belangrijkste is dat Koen succeservaringen heeft en wordt gewaardeerd om wat hij doet. Koen merkt nu dat hij meer uit zijn leven kan halen. Hij werkt toe naar een reguliere baan en overweegt zelfs om weer naar school te gaan. Ook wil hij zelfstandiger worden en zijn rijbewijs halen. Een passender woning ligt ook in het vooruitzicht. Mooie vooruitzichten dus. En loopt het even niet zoals het moet lopen? Dan belt hij een vriend en bespreken ze het probleem. Zijn vrienden motiveren en stimuleren hem om de juiste keuzes te maken. Koen kan trots zijn op zijn betrouwbare netwerk. Zijn motto? “Hand in hand kameraden!”
Community Support wordt regelmatig gevraagd om advies te geven of om mee te denken met verschillende organisaties en gemeenten vanuit onze expertise in de methodiek. Het gaat dan bijvoorbeeld om het verbeteren van sociale netwerken en het betrekken van deze netwerken in de begeleiding, het versterken van de kracht en zelfredzaamheid, transparant werken en integraal werken. Community Support levert graag een bijdrage.
Steeds meer gemeenten zijn, met oog op de transities, gestart met het opzetten van sociale wijkteams, waarbij een integrale aanpak wordt gehanteerd. Deze wijkteams bestaan uit verschillende disciplines: zij signaleren zorg- en hulpbehoeften en zijn een laagdrempelig aanspreekpunt bij vragen en problemen. Daarnaast coördineren zij de nodige zorg. De bedoeling is om de krachten en mogelijkheden van burgers aan te spreken en het sociale netwerk van burgers erbij te betrekken. Community Support krijgt regelmatig de vraag om juist op deze onderdelen training en opleiding te bieden. Deze maand starten we met het trainen van basisteams in de algehele methodiek Community Support: het sociale netwerk analyseren en versterken, en samenwerken in een steungroep. Binnenkort gaan we een training geven aan het basisteam in de gemeente Oude IJsselstreek.
Direct van start met extramurale begeleiding nieuwe stijl
Movisie 29 januari 2015 Lees hier het complete artikel!
Voor alle ambtenaren en professionals in zorg en ondersteuning die zich bezighouden met de extramurale begeleiding van (nieuwe) groepen cliënten is er goed nieuws. En wel in de vorm van een overzicht van 29 begeleidingsmethodieken. Deze methodieken hebben zich in de praktijk al bewezen. Ze zijn multi-toepasbaar, staan helder beschreven en zijn goed te gebruiken in de Wmo 2015. Begeleiding dus volgens beproefd recept! Of u nu ambtenaar bent of sociaal professional, of in de zorg werkt: 1 januari 2015 heeft waarschijnlijk een lange tijd rood omcirkeld in uw (digitale) agenda gestaan. De reden? De overgang van extramurale begeleiding van de AWBZ naar de Wmo. ‘Zorgen voor’ maakt plaats voor ‘zorgen dat’. Maatwerk doet zijn intrede, meedoen is het credo. Niet het aanbod, maar de vraag staat centraal. Specifieke ondersteuning? Waar nodig. Generieke oplossingen? Graag! Veranderen oké, maar hoe? Een andere manier van werken en een omslag in denken zijn dus nodig. De vraag is: hoe? Hoe ondersteun je als gemeente verschillende (nieuwe) groepen - vaak kwetsbare - mensen in hun eigen kracht? Hoe organiseer je de langdurige ondersteuning van burgers met matige of zelfs zwaardere beperkingen? En wat doe je als aanbieder van begeleiding nu je gevraagd wordt om niet in specifieke doelgroepen te denken? Het wiel opnieuw uitvinden in een uiterste poging ieders participatie te bevorderen? Er verandert al zoveel en er is steeds minder geld. Wat nu? Begeleiding volgens beproefd recept De publicatie Begeleiding Nieuwe Stijl biedt gemeenten en zorgaanbieders overzicht en inspiratie op het gebied van wat er ingezet kan worden in de begeleiding. Het is een compact document, gebaseerd op de Verkenning Extramurale Begeleiding die in 2014 verscheen. De publicatie kan goed dienstdoen bij het bijstellen van de gecontracteerde zorg en ondersteuning. Handig voor gemeenten bij het (door)ontwikkelen van begeleiding in een integraal ondersteuningsaanbod of bij het maken van afspraken met aanbieders. Ook voor aanbieders van zorg en ondersteuning zijn de methodieken meteen toepasbaar, vanwege hun geschiktheid voor meerdere doelgroepen.
April 2015 Start open inschrijving training Alkmaar Mei 2015 Start open inschrijving training regio Groningen Mei 2015 Start open inschrijving training regio Utrecht
www.communitysupport.nl postadres Postbus 8024 9702 KA Groningen bezoekadres Laan Corpus den Hoorn 108 9728 JR Groningen T 050 3117272 F 050 3133315 E
[email protected]
Meer weten? Het volgende materiaal is al beschikbaar over de methodiek Community Support: • Handboek Community Support. Methodieken voor het organiseren van eigen kracht, geschreven door L. Mur, uitgegeven in 2012 door Community Support te Groningen. Het handboek geeft een praktische handleiding voor het uitvoeren van de methodiek Community Support. • Community Support en hulpverlenen; mogelijkheden voor mensen met beperkingen, geschreven door L. Mur en M. de Groot, uitgegeven in 2003 door Uitgeverij Nelissen te Soest.
Community Support is ISO 9001:2008 gecertificeerd. De methodiek Community Support is opgenomen in de databank effectieve sociale interventies van Movisie.
• Ondersteuning mobiliseren vanuit netwerken, geschreven door L. Mur en N. Heijs, uitgegeven in 2007 door Uitgeverij Nelissen te Soest. In deze publicatie wordt besproken hoe het kan dat sommige mensen met ernstige of langdurige problemen wegkwijnen en aan de rand van de samenleving functioneren, terwijl het anderen wel lukt om wat van hun leven te maken. Er worden hulpverleners handvatten aangereikt om volgens de methodiek Community Support te werken. Op dit moment wordt gewerkt aan een nieuwe versie van het handboek. De verwachting is dat deze medio dit jaar verkrijgbaar zal zijn.
