Keel- Neus- Oorheelkunde Keelamandelen verwijderen bij volwassenen
Inleiding De KNO-arts heeft in overleg met u besloten de keelamandelen te verwijderen. In deze folder leest u meer over de functie van amandelen, waarom ze verwijderd worden, de operatie en de tijd erna.
Wat zijn amandelen? Op verschillende plekken in het lichaam zitten lymfklieren die beschermen tegen infecties. Waar uw mond en neus overgaan in de keel, zitten veel lymfklieren. Deze vangen zoveel mogelijk binnendringende ziekteverwekkers op en maken ze onschadelijk. Op een paar plaatsen zijn deze klieren verdikt: In de keel: De keelamandelen (tonsillen) zijn zichtbaar als knobbels links en rechts achter in de keel. De huig, het aanhangsel van het zachte gehemelte, hangt midden tussen de keelamandelen. (zie plaatje) In de neus-keelholte: Dit is de ruimte achter de neus boven het zachte verhemelte. De verdikte lymfklieren in het dak van de neuskeelholte noemt men neusamandel (adenoïd). Vanaf het achtste levensjaar neemt de grootte af. Achter op de tong: Dit deel wordt de tongamandel genoemd. Hij gaat aan de zijkanten van de tong over in de keelamandelen. De tongamandel geeft slechts zelden klachten. Op volwassen leeftijd hebben de keelamandelen zeer waarschijnlijk geen functie meer. Wanneer ze worden verwijderd nemen andere lymfklieren de beschermende functie over.
Waarom verwijderen? Soms komen er zoveel ziekteverwekkers binnen dat uw keelamandelen zelf ontsteken. Ze worden dan dik en opgezet. Dit kan gepaard gaan met keelpijn, pijn bij het slikken, koorts. U krijgt dan soms eerst een antibioticum. Het kan ook zijn dat uw
2
keelamandelen voortdurend ontstoken zijn. De infectie is dan niet meer te behandelen met antibiotica. In zo’n geval kunt u zich moe en hangerig voelen en een slechte adem krijgen. Bij een ernstige ontsteking kan er een abces ontstaan. Dit kan tot ernstige complicaties leiden. In deze gevallen is het beter de amandel te verwijderen.
Keelamandelen
Complicaties Bij iedere operatie, ook het verwijderen van de amandelen, is er sprake van enig risico. In dit geval is het voornaamste risico een nabloeding (1-5%). Verder bestaat er een kleine kans op een infectie en koorts.
Voor de operatie U wordt een dag opgenomen in het ziekenhuis. De polikliniekassistent bespreekt met u wanneer uw opname is. Ter voorbereiding op de operatie moeten er nog een paar dingen gebeuren. Pre-operatief spreekuur U bezoekt de anesthesioloog die u voorlicht over de verdoving en de pijnbestrijding. De ingreep wordt onder algehele narcose gedaan.
3
Ook krijgt u een kort lichamelijk onderzoek naar uw hart en longen om uit te sluiten of er andere problemen zijn.
Opnamedatum Als u nog geen opnamedatum weet, wordt u gebeld na het preoperatief spreekuur om een datum af te spreken. Het tijdstip hoort u 1 à 2 dagen van tevoren. Wilt u bij verhindering dit zo spoedig mogelijk laten weten aan de afdeling Opname en de polikliniek KNO (zie verderop de telefoonnummers).
Voorbereidingen thuis Zorg ervoor dat u voldoende pijnstilling in huis heeft voor na de operatie, bij voorkeur paracetamol. We adviseren u ook waterijs in huis te hebben. . Leest u ter voorbereiding op de operatie de algemene informatiefolder ‘Operatie in Reinier de Graaf’ goed door. Deze folder ontvangt u op de polikliniek. Hierin staat onder andere informatie . over de preoperatieve screening en wat u wel en niet mag eten voor de operatie.
De opname U meldt zich bij de verpleegafdeling. Een verpleegkundige ontvangt u en stelt u nog een paar vragen over het nuchter zijn en medicijngebruik. Natuurlijk kunt u zelf ook vragen stellen. U krijgt een operatiejasje aan. De verpleegkundige geeft u alvast een tabletje of prikje om rustig te worden.
.
Algemene informatie over het verblijf in het ziekenhuis vindt u in de folder ‘Opname in Reinier de Graaf’ die u ontvangt op de polikliniek.
4
De ingreep De ingreep gebeurt onder algehele narcose en duurt ongeveer een half uur. De operatie gebeurt via de mond, er is dus geen litteken te zien. De KNO-arts maakt een klein sneetje in het slijmvlies in de keel en maakt de amandel los. Dit wordt ook wel pellen genoemd. Eventuele bloedende vaatjes worden dichtgebrand.
Na de ingreep Wanneer u goed wakker bent en er geen problemen zijn wordt u teruggebracht naar de verpleegafdeling. Het is belangrijk dat u meteen veel drinkt en dus slikt. Hiermee wordt voorkomen dat de keel uitdroogt en er stolsels ontstaan op de plaats waar de amandelen hebben gezeten. Koude dranken en ijs zijn vooral goed omdat de bloedvaten hierdoor sneller dichttrekken. U zult na de operatie pijn voelen in de keel, vooral met slikken. Ook hebben mensen vaak last van oorpijn. U kunt de verpleegkundige om pijnstillers vragen als de pijnbestrijding niet voldoende is. Na de operatie heeft u meestal een infuus in uw arm. Via het infuus wordt vocht toegediend.
Weer thuis Meestal kunt u de dag na de operatie naar huis. Er wordt voor u een controleafspraak op de polikliniek gemaakt voor over circa zes weken. Omdat u onder narcose bent geweest mag u de eerste 24 uur niet rijden. We raden u aan voor de operatie vervoer naar huis te regelen. Heeft u thuis nog pijn dan kunt u paracetamol gebruiken (maximaal 6 maal per dag 500 mg). U kunt dit ook gebruiken wanneer u koorts krijgt. Wanneer de temperatuur ondanks paracetamol hoger wordt
5
dan 38,5 C, moet u het ziekenhuis bellen. Tijdens kantooruren belt u met de KNO-arts. Buiten kantoortijden met de Spoed Eisende Hulp. U dient direct contact op te nemen wanneer u enkele dagen na de ingreep rood bloed opgeeft en dit niet stopt. Het is verstandig gedurende twee weken niet te roken, omdat dit de wondgenezing nadelig beïnvloedt. Werkhervatting Na ongeveer een tot twee weken na de operatie kunt u weer aan het werk. Eten en drinken Ook thuis is het van belang dat u veel drinkt. Het is beter geen koolzuurhoudende (met prik) dranken te gebruiken. Van melkproducten kan het slijm in de mond soms wat taai worden wat het slikken moeilijker maakt. Wel mag u zachte voeding nemen, bijvoorbeeld vla, appelmoes, of voeding dat door de staafmixer of blender zacht is gemaakt. Gebruik afgekoelde voeding. Van warm eten en drinken gaat de wond eerder bloeden. In de loop van de dagen kunt u, afhankelijk van hoe u zich voelt, het dieet uitbreiden. Vermijd de eerste tijd gekruide of ‘harde’ voedselproducten zoals chips. Dit kan pijn doen bij het slikken. Controle polikliniek Tijdens de controleafspraak op de polikliniek zal de KNO-arts in uw keel kijken hoe de wond geneest. Ook wordt er met u besproken hoe het met u gaat en kunt u vragen stellen aan de KNO-arts.
Tenslotte Deze folder beschrijft de meest voorkomende situatie. Deze kan echter afwijken van uw specifieke situatie. Uw arts zal dat dan met u bespreken.
6
Vragen Als u naar aanleiding van deze folder nog vragen heeft, kunt u deze uiteraard bespreken met uw KNO-arts. Meer informatie over het ziekenhuis op onze website www.reinierdegraaf.nl Belangrijke telefoonnummers Polikliniek KNO Reinier de Graaf Gasthuis Delft 015 - 260 42 42 Diaconessenhuis Voorburg 070 - 340 11 92
7
Gasthuis Delft
Diaconessenhuis Voorburg
Behandelcentrum Westland
Gezondheidscentrum De Reef
Reinier de Graafweg 3-11
Fonteynenburghlaan 5
Middelbroekweg 2a
Kiekendiefstraat 17
2625 AD Delft
2275 CX Voorburg
2671 ME Naaldwijk
2496 RP Den Haag
Tel 015 260 30 60
Tel 070 340 1100
Tel 0174 63 77 00
Tel 015 270 68 00
foldernr.216922 versie september 2013
8
www.reinierdegraaf.nl
