KANDIDAATSDOSSIER Laureaat Ondernemende Gemeente 2007 Stad Antwerpen Schepen Robert Voorhamme Schepen voor onderwijs, economie, werk en middenstand Grote Markt 9-11 – 2000 Antwerpen Tel. 03/220 80 45 Fax 03/220 80 41
[email protected]
Omschrijving van het project CULINAIRE ONTDEKKINGSTOCHTEN IN ANTWERPEN-NOORD Doel Antwerpen kent niet enkel een groot winkelgebied in het centrum van Antwerpen, ook in het noorden van de stad kan je je hart ophalen tussen winkels van zeer uiteenlopende pluimage. Vooral het ruime aanbod aan verse voeding vind je bijna nergens anders. Vis, vlees, groenten en fruit, en je vindt het hier ook op zondag. Toch zijn nog veel potentiële klanten niet overtuigd van de kwaliteit van het aanbod. Vanaf het Centraal Station kan je makkelijk het Noord in via de Van Wesenbekestraat, of het ‘Chinatown’ van Antwerpen. Hier begint de winkelpret door winkelwijk Noord. Winkelen in Antwerpen-Noord is steevast thuiskomen met een goedgevulde mand met eten en andere leuke zaken die je er op de kop kan tikken. Ondergoed, een lap prachtige stof, grote fleurige plateaus met fruit- en groentenprint, kortom, altijd wel iets en altijd heel voordelig. Antwerpen-Noord, de meest veelzijdige winkelbuurt van onze stad.
1/9
Meir 21 – 2000 Antwerpen
[email protected]
Inhoud Merknaam ‘tWinkelend Noord’ De merknaam ‘tWinkelend Noord’ werd het eerst gebruikt in 2004 om het jaarlijkse straatanimatiefestival – voorheen bekend als de Bilzenwijkfeesten – in Antwerpen-Noord te promoten. Sindsdien is deze naam een vaste waarde onder de winkeliers en bewoners. Sinds dit jaar staat de naam geregistreerd bij het Benelux Merkenbureau. Hierdoor kunnen we het winkelgebied als een marketingproduct promoten en als begrip lanceren op culinair vlak. De acties die in het kader van ‘tWinkelend Noord’ werden uitgewerkt, verneemt u hieronder. Culinaire ingrediëntenboekje ‘tWinkelend Noord, al het eten van de wereld’ Kookprogramma’s op tv. Kookboeken à volonté. We krijgen er niet genoeg van. Iedereen die ook maar een beetje geïnteresseerd is in koken heeft steevast een aantal goede inheemse en uitheemse kookboeken in huis. Welk boek dat ook is, van de Japanse tot de Zuid-Afrikaanse keuken, van de Thaise over de Marokkaanse keuken en via de Turkse naar de Indiase keuken… De ingrediënten die in die boeken staan vind je allemaal in Antwerpen-Noord. Noord is een veelkleurige buurt waar uiteenlopende culturen hun thuis hebben gevonden en waadoor je er de meest verscheiden exotische ingrediënten vindt. Vandaar het boekje ‘tWinkelend Noord, al het eten van de wereld’. Hierin staan bijna alle ingrediënten opgesomd die in het winkelgebied te verkrijgen zijn. Een volledige opsomming is onmogelijk, daarom hebben we een willekeurige selectie gemaakt. Van hele gekke dingen en hele gewone dingen. Dit naslagwerkje is een kleine aanvulling op alle kookboeken in de keukenkast. Het zal de amateurkok overtuigen dat er één gebied is waar het goed winkelen is en waar je alles vindt wat je nodig hebt: Antwerpen-Noord. Het boekje is ook doorspekt met leuke foto’s van het winkelgebied, van ondernemers en van ingrediënten. Achteraan is een winkellijst opgenomen om het de ontdekkingsreiziger makkelijk te maken. Dit boekje is een initiatief van stad Antwerpen Wervend Programma Spoor Noord, in samenwerking met Werk en Economie/detailhandel en horeca en met de financiële steun van het Federaal Grootstedenbeleid en met de steun van de Europese Unie (EFRO Doelstelling 2), het Vlaamse Gewest en stad Antwerpen.
2/9
Meir 21 – 2000 Antwerpen
[email protected]
20 Culinaire wandelingen: ‘Actief culinair met de ingrediënten van Antwerpen-Noord’ In navolging van het succesvolle ingrediëntenboekje ‘tWinkelend Noord, al het eten van de wereld’ werden 20 culinaire wandelingen georganiseerd in de winkelstraten van AntwerpenNoord. Via de culinaire wandelingen wilden we amateurkoks tonen dat de Atheneumbuurt vele gespecialiseerde supermarktjes rijk is, die allen een verscheiden en exotisch assortiment van ingrediënten aanbieden. Elke zaterdag bewandelden de deelnemers een ander thema. Deze thema’s waren: verrassend Afrikaans, boeiend Indiaas, fijn Vietnamees, zalig Libanees, gemakkelijk Chinees, luchtig Marokkaans, lekker Indonesisch, kleurrijk Turks, verwarmend Japans, vurig Thais, mysterieus Egyptisch, verborgen Vlaams, vurig Pakistaans, lekker Pools, verrassend Assyrisch, kleurrijk Afrikaans, luchtig Libanees, anders Marokkaans, boeiend Berbers en kruidig Thais. Culinair journaliste Daphne Aalders leidde de deelnemers door de winkelstraten van Antwerpen-Noord om de culinaire verrassingen in deze buurt te ontdekken. De amateur-koks leerden op deze wijze de producten in de winkels kopen en gebruiken. In de interactieve kookworkshop, die plaats had in Grand Café Permeke (aan bibliotheek Permeke, De Coninckplein), werden de finesses van het thema verkend en kon men proeven van de culinaire hapjes. Aan elke wandeling konden ongeveer 16 personen deelnemen voor een democratische prijs van 20 EUR per persoon per workshop. De wandelingen waren telkens na één weekend uitverkocht en er hadden zich bijna 200 personen op de wachtlijst ingeschreven. De ingeschreven personen komen onder andere uit stad Antwerpen, Kasterlee, Vosselare, Mechelen, Geleen (NL), Hove, Nijlen, enz. De culinaire wandelingen zijn een intiatief van stad Antwerpen Wervend Programma Spoor Noord en Werk en Economie/detailhandel en horeca en met de financiële steun van het Federaal Grootstedenbeleid met de steun van de Europese Unie (EFRO Doelstelling 2), het Vlaamse Gewest en stad Antwerpen.
Culinair receptenboekje ‘tWinkelend Noord, koken met de recepten van de wereld’ Tijdens de 20 culinaire wandelingen zijn meer dan 40 recepten bereid. Per thema werden 1 of 2 eenvoudige recepten gekozen en gebundeld in het (gratis) culinair receptenboekje ‘tWinkelend Noord, koken met de recepten van de wereld’. In dit bundeltje staat bij elk land een korte toelichting over de culinaire gebruiken van het land, gevolgd door de ingredienten en het recept.
3/9
Meir 21 – 2000 Antwerpen
[email protected]
Achteraan het boekje staan de winkeliers vermeld waar je alle ingrediënten kan kopen. Het boekje is gespijst met leuke foto’s van de culinaire wandelingen. Vanaf 2 juli kunnen geïnterresseerden het boekje gratis afhalen in bibliotheek Permeke, stadskantoor Permeke (De Coninckplein), de stadswinkel en de dienst toerisme. Dit boekje is een initiatief van Werk en Economie/detailhandel en horeca in samenwerking met impulsproject Permeke, met de steun van de Europese Unie (EFRO), het Vlaamse Gewest en stad Antwerpen.
Een gat in de markt Omdat het concept van de culinaire wandelingen zo een succesvol intitiatief was, heeft de privémarkt hierop ingespeeld. In het najaar van 2007 zal culinair journaliste Daphne Aalders haar eigen kookatelier ‘Food For Foodies’ op het De Coninckplein openen. Zij zal de culinaire wandelingen blijven organiseren voor verschillende doelgroepen zoals scholen, kantoren, enz. Het college van burgemeester en schepenen kende op 4 mei 2007 (jaarnummer 5671) aan het kookatelier een premie toe van 13.500 EUR (excl. btw) in het kader van de vestigingspremies De Coninckplein, die vorig jaar al genomineerd werden voor de wedstrijd Laureaat Ondernemende Gemeente. Evenementen Sinds 2004 werden de traditionele Bilzenwijkfeesten (braderij) in overleg met de handelaars uitgebouwd tot een volwaardig straatanimatiefestival tWinkelend Noord met winkelanimatie in de vorm van braderij en proeverij. Dit evenement in de winkelstraten van Antwerpen-Noord trekt jaarlijks meer dan 20.000 bezoekers. De winkeliers spelen in op het culinaire thema door hapjes aan te bieden, bezoekers te laten proeven van uiteenlopende gerechten, … Ze krijgen hiervoor advies en logistieke ondersteuning van de stad. Op het Sint-Jansplein vond de voorbije jaren tijdens dit evenement een culinaire markt plaats, waar zowel verenigingen als restauranthouders uit Antwerpen-Noord aan deelnamen. Sinds dit jaar vindt voor de eerste keer ook een culinair evenement plaats op het De Coninckplein. Genieten, fijnproeven, met een stevige portie aandacht voor de wereldkeuken staan centraal. Naast voedingsmiddelen kunnen ook andere producten getoond worden die met eten te maken hebben (bv. porcelein, drank,…). De basisidee is dat het evenement door de
4/9
Meir 21 – 2000 Antwerpen
[email protected]
lokale handelaars, verengingen, vrijwilligers en buurtgemeenschappen georganiseerd wordt. Een markt kan de sociale cohesie in en rond het plein verhogen en op termijn verder kristalliseren in een positieve profilering van de Atheneumbuurt. Ze kan enkel een kans krijgen als ze actief gedragen wordt door de gemeenschappen zelf. Op welk manier is het initiatief ingebed in het lokaal economiebeleid? Beleidsnota Detailhandel De Beleidsnota Detailhandel, goedgekeurd door de gemeenteraad op 27 maart 2006, somt een aantal krachtlijnen op voor het Antwerpse detailhandelsbeleid de komende jaren. Voor Antwerpen-Noord willen we via het culinaire project de volgende visiekrachtlijnen uitvoeren: -
Wijkondersteunende detailhandel ondersteunen.
-
Thematische handelsconcentraties ondersteunen, stimuleren en promoten. Dankzij de culinaire projecten wordt de uitstraling en herkenbaarheid van het winkelgebied op culinair vlak vergroot.
Bestuursakkoord Antwerpen 2007-2012 In het bestuursakkoord Antwerpen 2007-2012, goedgekeurd door de gemeenteraad op 15 januari 2007, staat het volgende: “Het bestuur wil de kwaliteit van de winkelcentra versterken en een actief winkelstraatmanagement voeren.” Voor Antwerpen-Noord willen we deze doelstelling operationaliseren door te werken rond het culinaire aanbod in Antwerpen-Noord. Beleidsvisie en actieplan Atheneumbuurt Beleidsvisie ‘Thuis in de stad’ en actieplan Atheneumbuurt (collegebesluit 29 oktober 2004, jaarnummer 11812 en collegebesluit 10 februari 2006, jaarnummer 6840). Op welke beleidsdomeinen heeft het ingediende project betrekking? 1.
Toerisme: De culinaire boekjes worden verdeeld via de dienst Toerisme om verschillende bezoekersgroepen naar Antwerpen-Noord te trekken.
5/9
Meir 21 – 2000 Antwerpen
[email protected]
2.
Communicatie: dankzij de culinaire boekjes en de culinaire wandelingen worden de handelszaken in het winkelgebied Antwerpen-Noord gepromoot bij het lokale en bovenlokale publiek. Hiervoor wordt samengewerkt met de dienst Marketing & Communicatie / Communicatie stadsontwikkeling van stad Antwerpen. In de nieuwsbrief Stationsomgeving, op de website van stad Antwerpen en in den Antwerpenaar wordt informatie over de projecten in het winkelgebied opgenomen.
3.
Vestigingsbeleid
ondernemingen:
door
middel
van
het
boekje
willen
we
de
Atheneumbuurt in de kijker plaatsen bij potentiële investeerders. Als het gebied duidelijk en positief geprofileerd wordt, versterkt dit het winkelgebied. Een vooçrbeeld hiervan is het privé-initiatief van het kookatelier Food For Foodies dat in het najaar van 2007 geopend zal worden. Deze privé-investering komt er door de culinaire wandelingen en de toegekende vestigingspremie op het De coninckplein. Voor wie is deze maatregel bedoeld? Dit project is bedoeld voor -
Ondernemingen: de handelaars van het winkelgebied: o
versterken van de handelsfunctie,
o
een grotere bekendheid te geven aan de troeven en de opportuniteiten van de stadsbaken.
-
Alle kooklustigen van 7 tot 77 jaar in stad Antwerpen en de randgemeenten.
-
Één of meerdere deelgemeenten.
Wat zal het effect zijn van deze maatregel voor de doelgroep(en)? Het aantrekken van nieuwe klanten op basis van een gezamenlijke commerciële strategie en acties rond kwaliteit van het aanbod zijn essentieel voor het versterken van de handelsfunctie. Waarom is deze maatregel een belangrijke hefboom voor de lokale economie van uw gemeente? De culinaire initiatieven passen binnen een geïntegreerd stadsproject dat 4 deelprojecten omvat: terreinmanagement beeldkwaliteit,
(commerciële
renovatiepremies
strategie, en
communicatie,
vastgoedprojecten
6/9
in
kwaliteit
van
het
Antwerpen-Noord.
aanbod), Door
de
Meir 21 – 2000 Antwerpen
[email protected]
handelsfunctie in het Winkelgebied Antwerpen Noord te versterken genereren we de basis voor een duurzame ontwikkeling van de buurt in het stedelijke en economische weefsel. Via zichtbare veranderingen willen we de attractiviteit van het projectgebied op lange termijn versterken. Op welke manier is het initiatief een duurzame maatregel (lange termijn) voor de lokale economie? Veel van de winkelkernen gelegen in de 19e eeuwse gordel hebben hun aantrekkingskracht verloren. Het winkelgebied Noord trekt zowel bovenlokaal als lokaal publiek aan. De geïntegreerde aanpak van het gebied door het hele projectteam zorgt voor duurzame resultaten. De culinaire actie binnen het deelproject terreinmanagement is gericht op een dynamische en gezonde bedrijvigheid en een versterkte handelsfunctie. Ze ondersteunt namelijk handelaars en heeft als doel potentiële klanten aan te trekken. De acties beogen een aantrekkelijker winkelgebied voor zowel consumenten als investeerders met een sterke handelsfunctie en willen zo duurzame economische activiteit bevorderen. De registratie van de merknaam tWinkelend Noord, die al sinds 2004 voor activiteiten in Antwerpen-Noord gebruikt werd, biedt de mogelijkheid om duurzaam te werken aan een blijvende herkenbaarheid, ook in de komende jaren. Op welke wijze zijn de ondernemers betrokken bij het tot stand komen van het initiatief en de uitvoering ervan? De terreinmanager (projectleider Winkelgebied Antwerpen-Noord van Werk en Economie / Detailhandel en Horeca) werkt sinds 2003 samen met de winkeliers aan de toekomst van de winkelstraten. Via regelmatig overleg met de handelaars(vereniging) en andere stadsdiensten wordt gezocht naar nieuwe initiatieven om het aanbod in Antwerpen-Noord te promoten. Hierdoor ontstond het initiatief om de kwaliteit van het voedingsaanbod te promoten via een culinair ingrediëntenboekje. Ook bij de voorbereiding voor de evenementen zijn de handelaars actief betrokken bij elke stap die genomen wordt om het evenement voor te bereiden: keuze van de datum, soort evenement en activiteiten, aanvullingen met eigen initiatieven, overleg over vorm en verspreiding communicatie, … De andere culinaire initiatieven waren een logisch gevolg… De reacties van de handelaars op de acties zijn positief. Vaak spelen zij zelf in op de genomen acties of gebruiken ze het aangeboden communicatiemateriaal, bijvoorbeeld het culinaire boekje,
7/9
Meir 21 – 2000 Antwerpen
[email protected]
om producten bij hun eigen klanten te promoten. Bij de opening van bibliotheek Permeke op het De Coninckplein in april 2005 stelden bijvoorbeeld verschillende handelaars producten ter beschikking zodat in de bibliotheek het culinaire boekje en de producten van de handelaars op een stand gepromoot konden worden. Meerdere handelaars lieten zich ook begeleiden door een gespecialiseerde firma die tips gaf om de kwaliteit van het voedingsaanbod te verbeteren. Voor de culinaire wandelingen bracht de culinair journaliste een bezoekje aan verschillende winkeliers in het winkelgebied en peilde ze naar hun interesse om deel te nemen. De winkeliers die deelnamen gaven tijdens de wandelingen meer uitleg over de producten in hun winkel en boden de amateurkoks een hapje of drankje aan. Per wandeling werden telkens ongeveer 5 à 6 verschillende winkeliers bezocht naar gelang het thema. Tijdens de interactieve kookworkshops waren er soms ook restauranthouders/winkeliers uit het winkelgebied die een kookdemonstratie gaven. Handelaars die hun diensten verleenden tijdens de wandelingen werden opgenomen in de culinaire boekjes. Wanneer wordt het initiatief gerealiseerd of zal het gerealiseerd zijn? 1.
Het culinair ingrediëntenboekje ‘tWinkelend Noord, al het eten van de wereld’ werd verspreid vanaf 2004 en wordt in juli 2007 opnieuw verspreid via de stadsdiensten.
2.
De culinaire wandelingen gingen van start in het najaar van 2006 en eindigden op 23 juni 2007. Wegens het grote succes zal er misschien een volgende editie georganiseerd worden.
3.
Het culinair receptenboekje ‘tWinkelend Noord, koken met de recepten van de wereld’ is vanaf juli 2007 te verkrijgen.
4.
Het culinaire evenement vindt plaats op 30 juni 2007 op het De Coninckplein.
8/9
Meir 21 – 2000 Antwerpen
[email protected]
Bijlagen 1.
Culinair ingrediëntenboekje ‘tWinkelend Noord, al het eten van de wereld’
2.
Foto’s van de culinaire wandelingen & tWinkelend Noord
3.
Culinair receptenboekje ‘tWinkelend Noord, koken met de ingrediënten van de wereld’ (pdf)
4.
Beleidsnota Detailhandel Antwerpen (pdf)
5.
Collegebesluit Beleidsvisie Atheneumbuurt (pdf)
6.
Collegebesluit Actieplan Atheneumbuurt (pdf)
Handtekening
Robert Voorhamme Schepen voor onderwijs, economie, werk en middenstand
9/9
Meir 21 – 2000 Antwerpen
[email protected]