KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 1
KAMP C, DA’S DUURZAAM BOUWEN Provinciaal Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen
JAARVERSLAG 2012
DE DEPUTATIE Voorzitter: Gedeputeerden: Provinciegriffier
Cathy Berx Luc Lemmens Ludwig Caluwé Inga Verhaert Bruno Peeters Peter Bellens Rik Röttger Danny Toelen
COLOFON Algemene coördinatie: Sofie Vervloet Foto’s: Inge Van den Heuvel en Kamp C Depotnummer: D/2013/0180/11 Deze brochure is gedrukt op 100% gerecycleerd papier.
V.U. Peter-Paul van den Berg, Britselaan 20, 2260 Westerlo | 2013/kampc/001/mh
2 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 3
VOORWOORD In het jaarverslag van 2011 kon ik mezelf nog voorstellen als Gedeputeerde van Innovatie. Sinds december 2012 is deze bevoegdheid overgedragen aan mijn collega Ludwig Caluwé. Maar toch is het Provinciaal Centrum voor Duurzaam Bouwen en Wonen, beter gekend als Kamp C, onder mijn hoede gebleven. En daar ben ik allerminst rouwig om! Duurzaamheid is vandaag de dag meer dan een modewoord. Milieubewust leven gaat immers veel verder dan printen op gerecycleerd papier of de fiets nemen om naar de bakker te gaan. Wanneer we echt duurzaam willen leven, en daar een wezenlijk verschil in maken, dan moeten we het grootser aanpakken. Daarom dat duurzaamheid voorop staat in nieuw- of verbouwprojecten. Of het nu gaat om uw veranda of het nieuwe provinciehuis. De waarden die de provincie uitdraagt via de uitstekende werking van Kamp C past ze ook zelf toe. Dit jaar wordt het gekende provinciehuis aan de Koningin Elisabethlei in Antwerpen gesloopt om plaats te maken voor een nieuw gebouw dat in 2017 voltooid zal zijn. De nieuwste technieken rond isolatie, waterbesparing en dergelijke meer, zullen daarbij toegepast worden. Zo merkte collega Caluwé recent nog fijntjes op in een interview bij ATV: “Het verbaast mij dat er in de tuin rond het provinciehuis nog geen subtropische planten groeien. Wij stoken mee voor heel de omliggende buurt.” Duurzaam wonen en bouwen is tenslotte een geïntegreerde besparingsoefening. Een besparing waarvan de effecten niet enkel voelbaar zullen zijn in onze portefeuille, maar ook aan de kwaliteit van de leefwereld die we aan onze kinderen nalaten. Het principe van de goede huisvader geldt des te meer wanneer het gaat om het rentmeesterschap dat we over onze planeet hebben. We hebben ze immers niet geërfd van onze ouders, maar houden ze in bewaring voor onze kinderen.
Gedeputeerde Provincie Antwerpen, Peter Bellens
4 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 5
INHOUD Voorwoord 3 Inhoudsopgave 5 Inleiding 7
KAMP C VOOR PARTICULIEREN 9 1. Infoloket 9 2. Bouwadvies 10 3. EXPO C 12 4. Rondleidingen 12 5. Workshops en infosessies 13 6. Klimaatcafés 15 7. Evenementen 16 8. Project Green Valley Kempen 19
KAMP C VOOR BEDRIJVEN 21 1. 2. 3. 4.
Algemene strategie Bedrijvencentrum De Basis Conferentiecentrum De Basis Bedrijvenzone Kamp C
21 23 24 25
KAMP C VOOR DE OVERHEID 27 1. Extern bouwadvies 2. IOK 3. DMN 4. Kwaliteitskamer 5. Organisatie samenaankoop
27 28 28 29 29
KAMP C VOOR HET ONDERWIJS 31 ALGEMEEN BELEID 34 1. Communicatie 2. Personeelsbeleid 3. Milieubeleid 4. Financieel beleid
34 35 35 35
6 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 7
INLEIDING Kamp C is het Provinciaal Centrum voor Duurzaam Bouwen en Wonen (1), het Vlaamse Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen (2) en de Cleantech Antenne voor de Bouwsector (3). Drie titels die aansluiten bij de feitelijke werking van Kamp C en bij de specifieke doelgroepen. Waar de eerste titel vaak gelieerd wordt aan het sensibiliseren en informeren van het brede publiek, verwijst de tweede titel naar de Vlaamse opdracht van ondersteuning, begeleiding, advisering van de lokale besturen en de derde titel naar onze positie binnen de bouwsector in de provincie. De spil in het netwerk. De cluster bouw veranderde in het Duurzaam Bouwnetwerk Provincie Antwerpen, kort gezegd DuBoNePa, en dit netwerk van pioniers werd verbonden aan de andere netwerken van Kamp C. Innovatie, Speerpunt Sectoren, Clean Technology, Duurzaam Ontwikkelen, enzovoort. Alles komt samen binnen het netwerk van stakeholders, binnen DuBoNePa. Een ander actief netwerk van Kamp C is het educatie netwerk. Waar in 2011 al gestart was met alle provinciale educatie te bundelen in één expertise team, hebben we in 2012 onze samenwerkingen met de KHK, Lessius, Artesis, Universiteit van Antwerpen, Syntra, RTC, VDAB en ook de (bouwgerichte) opleidingen van de Bouwunie en de Confederatie Bouw geïntensifieerd. Eén van de potentiële resultaten hiervan is de post graduate opleiding Duurzaam Innoveren in de Bouw, dat wij samen met de KHK (Thomas Moore) verzorgen en het vooruitzicht om de opleiding Hout Skelet Bouw samen met het VDAB Herentals op de locatie Kamp C te gaan verzorgen. 2012 is met name het jaar van groei geweest. Niet groei in de fysieke vorm, geen nieuwe gebouwen of infrastructuur, maar groei in werking. Op steeds meer platformen is Kamp C actief met als enige doel: het bij elkaar brengen van expertise en het aan elkaar koppelen van verschillende spelers. Eén plus één wordt drie wanneer een samenwerking goed functioneert. Kamp C heeft maar één missie en dat is: ‘de transitie naar een duurzame samenleving versnellen’. De enige manier om hier een grote impact te realiseren is door het aangaan van samenwerkingen. Samen één boodschap, samen één doel, met als grote winnaar iedere burger van de provincie. Wat we in 2013 gaan doen? Hetzelfde doorzetten, want hoe vanzelfsprekend het bovenstaande ook klinkt: het is een continu proces waar nog heel veel muurtjes omgehaald moeten worden, nog heel veel oogkleppen dienen verwijderd en nog heel veel overtuiging gebracht moet worden, dat dit uiteindelijk voor alle partijen de juiste weg is.
8 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 9
KAMP C VOOR PARTICULIEREN 1. INFOLOKET 2012 was succesvol voor het infoloket van Kamp C. Deze adviesbalie bewees wederom zijn vaste waarde binnen de werking van Kamp C als Provinciaal Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen. Waar in 2011 het 1000ste advies in december gevierd mocht worden, was dit voor 2012 reeds in oktober het geval. Uiteindelijk hebben we 2012 mogen afsluiten met 1370 adviesverleningen, waarvan 1013 gegeven via het infoloket. Deze cijfers bevestigen de stijgende nood bij de burger aan sturing en onafhankelijke informatie binnen de wirwar van wettelijke normen en eisen en het uitgebreide commerciële aanbod binnen de (duurzame) bouwsector. De meest gestelde vragen komen nog steeds van de particuliere (ver)bouwers en handelen doorgaans over premies, het (na-)isoleren van daken en gevels en de toepassing van energiezuinige technieken (ventilatie, zonneboilers, warmtepompen,…). Ook andere thema’s winnen echter meer en meer aan interesse bij de burger; zoals co-housing, levenslang wonen en toegankelijkheid. Kamp C hoopt deze stijgende interesse voor duurzaam bouwen en wonen ook in 2013 te mogen bevestigen.
1000ste advies in 2012
10 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
Evolutie Infoloket Kamp C 600 500 400 300
forum ecobouwers telefoon mail persoonlijk
200 100 0
2007
2008
2009
2010
2011
2012
INFOLOKET
2007
2008
2009
2010
2011
2012
persoonlijk
0
117
144
141
343
501
mail
222
143
124
208
266
306
telefoon
0
58
55
81
107
193
forum ecobouwers
0
0
0
0
0
13
TOTAAL
222
318
323
430
716
1013
2. BOUWADVIES Ook het bouwadvies is een vaste waarde. Tijdens een sessie van minimaal één uur worden de bouwplannen gescreend op duurzaamheid. We bekijken energieverbruik, mogelijkheden van regenwatergebruik en waterbesparing, materiaal, toegankelijkheid, … De communicatie over het bouwadvies vermeldt uitdrukkelijk wat we niet doen: • Het ontwerp wijzigen. Dit blijft het uiteindelijk alleenrecht van de architect. • Berekeningen maken (EPB, kosten-baten-analyse, warmteverliesberekening, sterkteberekening, …). • Tussenbeide komen in geschillen tussen de bouwpartijen. • Werfbezoeken, controles, plaatsbezoeken verrichten. In 2010 werd het planadvies gratis gemaakt in navolging van de collega’s van het EcoHuis Antwerpen. Deze service werd op korte tijd zeer populair. In de communicatie en promotie rond Kamp C wordt hier veel nadruk op gelegd. Het planadvies is sinds korte tijd omgedoopt naar bouwadvies op vraag van de Vlaamse Gemeenschap die de werking van Kamp C op dit punt mee ondersteunt.
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 11
Het bouwadvies wordt bij onze grote evenementen aan onze bezoekers aangeboden samen met subsidieadvies en energieadvies in vorm van een quick scan. Dit is een korte en snelle variant van het bouwadvies. Vaak komen de bezoekers van zo’n quick scan later nog terug voor een rustiger en meer uitgebreid bouwadvies. In 2012 zijn er 180 interne bouwadviezen gegeven op kamp C, dit is een toename van 20% ten opzichte van 2011.
EXTERN BOUWADVIES In samenwerking met Bouwunie verzorgden we bouwadvies op de beursstand van Bouw en Reno sinds 2011. De beurs gaat elk jaar door in het Bouwcentrum in Antwerpen. Tijdens de editie 2012 (14 – 22 januari) zijn er 74 quick scans uitgevoerd. Vanaf 2 juni 2010 werd het bouwadvies ook gedecentraliseerd in samenwerking met de Intercommunale Voor Ontwikkeling Van Het Gewest Mechelen en Omgeving, beter gekend als Igemo, aangeboden. Igemo nam het logistieke luik voor zijn rekening, Kamp C zorgde voor het inhoudelijke deel. De promotie voor het bouwadvies werd voornamelijk gevoerd in het huis-aan-huisblad van Igemo en via de website en nieuwsbrief. Igemo gaf een aantal dagen bouwadvies aan de participerende gemeenten, met name gemeente Puurs en de stad Lier. In 2012 zijn er voor bouwadvies bij Igemo 41 afspraken gemaakt. 100ste bouwadvies IGEMO, Mechelen
Evolutie Bouwadviezen Kamp C 200
150
100
kwaliteitskamer PA projectadvies extern planadvies intern planadvies
50
0
2007
2008
2009
2010
2011
2012
12 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
BOUWADVIES
2007
2008
2009
2010
2011
2012
intern planadvies
0
21
12
87
147
180
extern planadvies
0
20
0
43
138
146
projectadvies
0
0
0
6
4
19
kwaliteitskamer PA
0
13
7
0
13
12
TOTAAL
0
54
19
136
302
357
Vanuit de gemeenten zelf kwamen aanvragen binnen om een ‘zitdag’ te organiseren voor het bouwadvies. Deze ontstonden via een gezamenlijk initiatief, De Ecotoer van de gemeenten Schoten, Stabroek en Kapellen (waarbij Stabroek en Kapellen samengevoegd zijn) en de gemeente Hoogstraten. De gemeenten namen de logistieke taak op zich, Kamp C verzorgde het inhoudelijke deel van het bouwadvies. In 2012 waren er 31 externe bouwadviesaanvragen vanuit die gemeenten. Dit bracht het aantal externe adviezen in 2012 op 146.
3. EXPO C Begin januari 2012 mochten we de eerste verjaardagskaars van Expo C uitblazen. Met een oppervlakte van 744m² tentoonstelling over het thema duurzaam bouwen en wonen blijft de expo uniek in Europa. Dit jaar zijn er naast de geleide bezoeken 1900 individuele bezoekers in onze expo geteld.
ECOHUIS BOOM Dat we een interessante tentoonstelling gemaakt hebben is ook de ander gemeenten van de provincie Antwerpen niet ontgaan. Zo is de gemeente Boom bij Kamp C komen aankloppen voor het helpen ontwikkelen van hun eigen tentoonstelling over duurzaam bouwen en wonen. Deze expertise hebben wij dan ook met plezier aangeboden. Op 5 mei werd deze expo geopend in aanwezigheid van gedeputeerde Peter Bellens.
4. RONDLEIDINGEN Rondleidingen blijven, naast info en advies, de ‘core business’ van Kamp C. Daarom worden ook alle rondleidingen door onze eigen inhoudelijke medewerkers gegeven. Dit brengt onze expertise nog dichter bij onze bezoekers. Elke rondleiding proberen we zo goed mogelijk af te stemmen op de groep die de rondleiding volgt. Dit kunnen
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 13
scholen, bedrijven, verenigingen, lokale overheden,… zijn. Iedere groep krijgt dus een rondleiding op maat door één van onze gidsen. Tijdens een rondleiding bezoeken we naast onze Expo ook de gebouwen op het domein die uiteraard elk een voorbeeld zijn van duurzaam bouwen. Bij het afsluiten van 2012 stonden er 2293 deelnemers voor de rondleidingen op de teller.
5. WORKSHOPS EN INFOSESSIES Sedert een aantal jaren biedt Kamp C voor particuliere bouwers en verbouwers een aanbod van infosessies en workshops. In 2012 was dit niet anders. Maar het aanbod werd grondig onder de loep genomen door het team publiekswerking. Zo werd een aanbod samengesteld dat nauwer aansloot bij wat er leeft bij de doelgroep. Doordat onze eigen experten via de werking van het infoloket duidelijk aanvoelen wat de noden zijn waarmee deze bezoekers worstelen, werden er nieuwe ‘populaire’ onderwerpen aangesneden. Belangrijk hierbij was de beslissing om niet langer de infosessies door externe lesgevers te laten verzorgen, maar stilaan te laten overnemen door ons eigen team van experten. De nieuwe ingeslagen weg, was een schot in de roos. De infosessies kenden in 2012 een groot succes. De verbinding tussen de werking infoloket en aanbod infosessies werd hierdoor nog meer versterkt. Ook voor workshops werd er gekeken naar de behoefte bij de doe-het-zelver. Op die manier werd het aanbod bijgestuurd en kwam er een nieuwe workshop over verftechnieken en meubelherschilderen bij. Het nieuwe aanbod van workshops kende telkens een maximum aan aantal deelnemers.In 2013 zullen de Kamp C specialisten ook zelf workshops gaan geven. Overzicht gegeven infosessies en workshops: • energiezuinig leven en wonen • ventilatie • hoe isoleer ik mijn dak? (deze werd in voor-en najaar aangeboden)
• • • •
zonwering tadelakt (werd 2 keer ingericht) lemen (werd 2 keer ingericht) verftechnieken en meubelherschilderen
EXTERNE INFOSESSIES Deelname aan beurs Bouw en Reno (van 14 tot 22 januari 2012) In samenwerking met Bouwunie was Kamp C vertegenwoordigd op de beurs Bouw en Reno in Antwerp Expo. Van 14 tot 22 januari 2012 konden particuliere bouwers/ verbouwers op het adviesplein van Bouwunie hun plannen laten screenen door onze adviseurs. Dit kende een groot succes en zorgde ervoor dat deelnemers achteraf de tentoonstelling Expo C bezochten, langskwamen aan het infoloket of intekenden voor een infosessie over een bepaald thema of workshop.
14 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
Onze deelname aan deze beurs heeft mede als doel onze naambekendheid te vergroten en bouwers/verbouwers attent te maken dat ze op Kamp C ondersteuning kunnen krijgen bij al hun bouwgelateerde vragen die in het af te leggen bouwproces opduiken. Het feit dat Kamp C onafhankelijk en neutraal vragen kan beantwoorden of advies verleent, wordt door deze doelgroep enorm gewaardeerd. Zij worden vaak overspoelt door heel wat informatie, zodat ze door het bos de bomen niet meer zien. Hierin is voor Kamp C een belangrijke rol weggelegd. De beurs lokte in 2012 meer dan 30 000 bezoekers. Naast het beantwoorden van bouwvragen en het voeren van promotie over onze werking, werden er 76 bouwadviezen gegeven door het team adviseurs van Kamp C. Nieuw dit jaar was onze deelname aan een infosessie over isoleren op zaterdag 21 januari 2012. Kamp C nam in deze presentatie het gedeelte over wetgeving en algemene toelichting over isolatiematerialen voor zijn rekening. Dit was een samenwerking tussen Bouwunie, Kamp C, Recticel, Cellumat en Isover. De infosessie lokte meer dan 100 deelnemers. Meer dan de helft van de groep haalde achteraf op de stand onze fiches over het energiestappenplan voor nieuwbouw en renovatie af. Hierin kan men onder andere info vinden over de verschillende isolatiesoorten en huidige en toekomstige normen. Deelname aan beurs Hout en Groen Wonen (van 9 tot 11 november 2012) Van 9 tot 11 november 2012 werd in de Waagnatie van Antwerpen voor de 9e maal de beurs Hout & Groen Wonen georganiseerd. Kamp C nam in 2010 voor de allereerste keer deel aan deze beurs met een adviesloket en kon achteraf rekenen op een goede respons. Sindsdien is deze beurs een vaste waarde binnen ons programma. Opvallend is dat na beursaanwezigheid de inschrijvingen voor activiteiten of een bouwadvies een piekmoment kreeg. Ondertussen is met de organisator van de beurs Hout en Groen Wonen een goede verstandhouding gegroeid. Hierdoor zal Kamp C in 2013 ook een infosessies mogen aanbieden. Deelname aan woonbeurzen (Kalmthout, Arendonk, Nijlen, Heist-op-den-berg) Meer en meer organiseren gemeentebesturen woonbeurzen voor hun inwoners. Hier worden vaak nieuwe verkavelingsruimten voorgesteld. Kamp C was er enerzijds met een eigen stand, anderzijds om infoloket en/of een infosessie aan te bieden. In samenspraak met de gemeente werd een thema gekozen. Ervaring heeft ons ondertussen geleerd dat het geven van een infosessie de beste return voor Kamp C oplevert.
SAMENWERKINGSVERBANDEN Deelname Bouwlounge i.s.m. Bouwunie Op 14 juni 2012 organiseerde Bouwunie de ’Bouwlounge Summer’. Tijdens dit event werd de award ‘de Gouden Baksteen’ uitgereikt. Met deze uitreiking wil Bouwunie samen met VDAB en FVB Constructiv in elke Vlaamse provincie de aannemers dichter bij elkaar brengen en is het een manier om hen te bedanken voor de jarenlange goede verstandhouding en samenwerking in de bouwsector. Kamp C werd door Bouwunie uitgenodigd om op dit event aanwezig te zijn en kreeg de opportuniteit om met onze beursstand promotie te kunnen maken over onze werking (zowel het aanbod van architectenlezingen als het kantoor- en zaalverhuur). Op dit event waren er een 150 aanwezigen. Deelname Boekenbeurs i.s.m. Livios Op zondag 4 november 2012 heeft Kamp C deelgenomen aan de Boekenbeurs in Antwerp Expo. Dit was een samenwerking met één van onze partners, Livios, en kaderde binnen de themadag ‘Dag van de Architectuur’.
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 15
We verleenden er advies voor bezoekers met bouwplanen. Verder was dit ook een unieke kans ter promotie van onze werking. Ons aanbod van workshops, infosessies en vooral de geplande architectenlezingen werden in de kijker gezet. 26ste Provinciale milieudag i.s.m. DMN Op 19 juni organiseerde dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid van het departement Leefmilieu van de Provincie Antwerpen in samenwerking met Kamp C, de Provinciale Milieudag. Dit event richtte zich vooral naar de verschillende duurzaamheidsambtenaren en hun besturen uit de gemeenten van de provincie Antwerpen. Sinds enige jaren is dit een jaarlijks event. Het programma bestond in de voormiddag uit een aantal verschillende lezingen en werd gecombineerd met in de namiddag de officiële opening van de Kempen- Hagelandroute. Dit event werd achteraf door de deelnemers enthousiast als geslaagd beoordeeld en beschouwd als een uniek netwerkmoment met alle verschillende gemeenten binnen de provincie Antwerpen. Het samen organiseren van deze activiteit zorgde ervoor dat de samenwerking die tussen DMN en Kamp C bestond verder uitgebouwd en versterkt werd. Energie –infotoer i.s.m. DMN In samenwerking met de dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid (DMN) startte Kamp C de Energie – Infotoer op om lezingen aan te bieden aan de gemeenten van de provincie Antwerpen (de niet- IOK gemeenten). De naam ‘Energie – Infotoer ‘ klinkt ondertussen al vertrouwd binnen de gemeenten, daar het voor de vierde maal doorgaat. In 2009-2010 en 2010-2011waren de lezingen toegespitst op het thema ‘isoleren’. In 2011-2012 werd voor het thema ‘Energiezuinig (ver)bouwen’ gekozen. Dit thema werd gecontinueerd in de periode van 1 september 2012 tot 1 juni 2013. Nieuw voor deze laatste periode is dat Kamp C zelf mee instaat voor het geven van de lezingen. Het budget voor de infoavonden is voorzien via het Efro-project. Aanbod van lezingen door Kamp C: • Isoleren van bestaande muren • Warmtepompen voor woningverwarming • Zonwering
• • •
Hoe isoleer ik mijn dak? Zonnepanelen voorbijgestreefd? Energiezuinig stappenplan
6. KLIMAATCAFÉS In 2012 zijn we overgegaan tot het organiseren van Klimaatcafé’s op de eerste donderdag van de maand. Op die dag is Kamp C geopend tot 21u en deze avonden leken ons een uitgelezen kans om debatten over specifieke onderwerpen of architectenlezingen aan te snijden. In deze Klimaatcafé’s nodigden we een centrale gast uit met een bepaalde visie en kijk op een specifiek thema. Het aanwezige publiek en een samengesteld panel konden na de prestentatie van de spreker overgaan tot een debat. Op die manier creëerden we de mogelijkheid om vragen en invalshoeken die misschien lijnrecht tegenover andere visies en ideeën staan, bespreekbaar te maken, samen te bekijken en te analyseren. Op jaarbasis maakten we de verdeling om in het Klimaatcafé in het voorjaar toonaangevende sprekers uit te nodigen die een link hebben met de klimaatproblematiek, in het najaar organiseerden we architectenlezingen. Op die manier bereikten we ook verschillende doelgroepen van deelnemers. In het voorjaar kregen we de modale burger met een gezonde interesse voor milieu en leefomgeving over de vloer. Met de architectenlezingen bereikten we de architectenbureaus en aanverwanten binnen de bouwsector.
16 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
Zij wilden weten hoe architecten met duurzaamheid omgaan en welke visie er ontwikkeld werd met het oog op Europa 2020. Overzicht van de Klimaatcafé’s: • 1 maart 2012: Low Impact Man (Steven Vromman) • 3 mei 2012: Nic Balthazar • 7 juni 2012: Elias Verbanck (hernieuwbare energie) • 6 september 2012: Van Zero-Energy-Building naar Zero-Impact-Building (Luc Eeckhout | EVR architecten) • 4 oktober 2012: Cohousing: De kracht van een gezamelijke aanpak (deel 1) Peter Leroy | Stramien cvba en Duurzaam bouwen Van pakhuis tot kantoor (deel 2) Bart Verheyen | Stramien cvba • 8 november 2012: Verder Bouwen met Philippe Viérin | noAarchitecten • 6 december 2012: Cyclifiers met Jan Jongert | 2012 Architecten Het totale aanbod kende een succes. Het enthousiasme van zowel sprekers als deelnemers zorgden er voor dat het organiseren van Klimaatcafé’s in 2013 zeker een vervolg zal kennen.
(Nic Balthazar, architectenlezingen)
7. EVENEMENTEN VOORJAARSEVENEMENT ECOFEEST Het Ecofeest van zondag 22 april was een schot in de roos. Met 2450 bezoekers bereikten we, ondanks de wisselvallige weersomstandigheden, heel wat actieve bouwers, verbouwers en geïnteresseerden. De keuze om bij dit Ecofeest lokale ondernemers, verenigingen en buurtbewoners te betrekken werd zeer op prijs gesteld. De standhouders waren: • Renault, die testritten organiseerde van hun gamma elektrische wagens • Ecohome, een bedrijf gevestigd op Kamp C die duurzame keukens en ecologisch bouwmateriaal verkoopt
• • • •
Superdrive, die elektrische scooters verkoop en testritten aanbood aan de bezoekers Isover, verkoop van isolatiemateriaal Bioflam, verkoop van pellets De Muynck bvba, verkoop van pelletkachels
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 17
• • • • • • • • • • • • •
• • •
De Natuurvrienden, die duurzame fietsroutes promoten Eandis, verdeler van groene stroom Druantia, verkoop van biologische kruiden, edelstenen, natuurlijk lichaamsverzorging en zelfzorg Terra Nova, de provinciale dienst die hun evenement komt promoten Energiesnoeiers, promoten het uitvoeren van huishoudelijke energiescans Kringwinkel Zuiderkempen en Moobius Trash Design, hergebruik van gerycleerd materiaal Juwelen Op De Beeck, juwelen in natuurmateriaal, vooral steen Milieudiensten Herentals en Westerlo, gaven informatie over hun compostmeesters Natuurpunt, natuurvereniging voor natuurbeheer Velt Middenkempen, vereniging ter promotie van ecologisch leven en telen Steinerschool Novalis, verkoop van vilt, promotie van belevingsschool BBL, Bond Beter Leefmilieu, promotie van energieactie FSC Belgium, houtkap uit erkend bosbeheer met heraanplanting van bomen – organisatie van een FSC-wedstrijd Arkwabo, Energie efficiënt bouwen Ecomat, verkoop bio-ecologisch bouwmateriaal Technic bvba (Antwerp pellet)
•
• • • • • • • • • • •
•
Eco2eco, advies bij energiebesparende maatregelen naar particulieren, bedrijven en overheden, EPC scans en huurder in het bedrijvencentrum De Basis op Kamp C KHK, Katholieke Hogeschool Kempen, promotie voor de postgraduaatsopleiding bachelor bouw Casa Calida, promotie voor strobalenbouw KTI-WTI, verdeler van zonnepanelen Ecogamma, verkoop bio-ecologisch bouwmateriaal, lokale handelaar Biohome, verkoop bio-ecologisch bouwmateriaal en ook bedrijf met vestiging op Kamp C Den Hopperd, productie en verkoop biobier, lokale handelaar D’Hessels Hof, ambachtelijk hoeve ijs met verse melk, lokale handelaar De Haringbakkers, verkoop van haring, soep en pannenkoeken, lokale handelaar De natuurfrituur, sociaal tewerkstellingsplaats met verkoop biofritten en vegetarische snacks Stoelmaatje, promotie en verkoop relaxzetels Bouwunie, koepelorganisatie bouwbedrijven, stakeholder en belangrijke partner in Duurzaam bouwnetwerk Provincie Antwerpen van Kamp C Zonnige Kempen, sociale huisvestingsmaatschappij en Efro-partner Green Valley Kempen (ervaringsmarkt)
Naast de bouwmarkt was er ook een ervaringsmarkt. Deze had extra aantrek omdat er particulieren hun ervaring met duurzame bouwtechnieken met de bezoekers wilden delen. Er waren twaalf deelnemers met verschillende onderwerpen: van strobalenwoning, natuurverven, over laag energiewoning met kalkzandsteen, zonneboilers tot zelfbouw nulenergie woning en diverse toepassingen. De ervaringsmarkt kon rekenen op een 80-tal bezoekers die een gesprek aangingen met een of meerdere standhouders. Onderling toonden de deelnemers ook veel interesse voor elkaars bouwprojecten. Vanaf 11u startte er ieder uur een begeleide rondleiding doorheen Expo C. Er namen 90 enthousiaste bezoekers deel aan deze rondgang van een uur. Nadien waren er velen die langs het infoloket kwamen voor advies op maat. Het infoloket voorzag 20 minuten advies per persoon en er werden in de loop van de dag 33 adviezen gegeven. Het infoloket betrof een samenwerking met de collega’s van de Dienst Infrastructuur. Samen met de architect van Kamp C bemanden ze het infoloket voor (ver)bouwadvies op maat en verleenden ze energieadvies. Daarnaast waren collega’s van IOK aanwezig met subsidieadvies. Ze gaven 20 adviezen op maat van de klant. Na het Ecofeest mochten we bijzonder positieve reacties ontvangen van onder andere standhouders, sponsors, medewerkers, deelnemers aan de ervaringsmarkt en publiek.
18 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
NAJAARSEVENEMENT ENERGIEDAG Ieder jaar organiseert Kamp C in het najaar een opendeurdag. Het brede (ver)bouwpubliek kan dan kennis maken met Kamp C. Dit jaar hielden we op zaterdag 20 oktober de Energiedag boven de doopvont. Er waren verschillende rondleidingen rond het thema energie. Een team van specialisten stond klaar om alle bouw-, energie- of subsidievragen te beantwoorden en er kon een stappenplan op maat aangeboden worden om de woning energiezuiniger te maken. De bezoeker kreeg een werklijst volgens zijn budget mee naar huis. Op de isolatiemarkt stelden standhouders hun specifiek gamma voor aan het publiek. Op die manier kon de bezoeker met zijn energieplan meteen bij de verschillende commerciële aanbieders nagaan welk product voor hem het meest geschikt is. Een isolatiewedstrijd, met een isolatiecheque ter waarde van 500 euro, zette deze markt extra in de kijker. Aan de meerwaardezoeker boden we gedurende de dag drie informatiesessies over volgende onderwerpen: “Energie van de toekomst”, “Energiezuinig bouwen en leven” en “Hoe isoleer ik mijn dak?”. Enkel de infosessies waren betalend. De rest van het programma was gratis. Het concept van de Energiedag werd zeer goed onthaald.
ZOMEREVENT TERRA NOVA Het project Terra Nova, met als doel de verschillende provinciale diensten eens vanuit een ander oogpunt te bekijken, is een jaarlijks zomerevent waaraan Kamp C met veel plezier participeert. In de zomervakantie richtten we twee activiteiten voor kinderen in, gelinkt aan de thema’s milieu, duurzaamheid en energie: 1. Groene Voeten: een interactieve voorstelling met allerlei opdrachtjes, liedjes, dansjes en spelletjes. Kinderen leerden alles over de ecologische voetafdruk en hoe ze deze kunnen verkleinen. 2. Groene knutselworkshops: een workshop waar kinderen van afval kunst maakten. Beide activiteiten waren volzet.
MILIEU-EVENT SING FOR THE CLIMATE
Aan de actie die Nic Balthazar opzette om gans Vlaanderen te laten zingen voor het klimaat, mocht Kamp C uiteraard niet ontbreken. Samen met de gemeente Westerlo sloegen we de handen in elkaar om een Sing For The Climate in onze gemeente te organiseren.
(Ecofeest, Terra Nova)
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 19
8. PROJECT GREEN VALLEY KEMPEN (EFRO 429 | 2009 – 2012) Het EFRO 429 project Green Valley Kempen is een samenwerking tussen Kamp C, sociale woning bouwmaatschappij Zonnige Kempen en Kempens Landschap, met als doel de regio Kempen te promoten als toonaangevende duurzame regio door het bekend maken van duurzame voorbeeld projecten. In 2012 werd de website www.greenvalleykempen.be gelanceerd, waarop de voorbeeldprojecten uit de Kempen worden getoond. De projecten kunnen digitaal ingediend worden. In 2012 zijn er verschillende activiteiten georganiseerd: 22 april | Ervaringsmarkt Ecofeest Dit onderdeel van Green Valley Kempen werd reeds besproken bij het onderdeel Ecofeest. 19 juni | Feestelijke opening DUURZAME KEMPEN-HAGELANDROUTE Op donderdag 19 juni werd tijdens de Provinciale Milieudag de fietsroute Kempen-Hagelandroute gelanceerd. Een samenwerking van Regionaal Landschap Kleine en Grote Nete vzw en Kempens Landschap vzw met ondersteuning van kamp C aan de opwaardering van het ecologische en duurzame karakter van de KempenHagelandroute. Deze route verbindt enkele voorbeeldprojecten van Green Valley Kempen. De fietsroute werd feestelijk geopend door Rik Röttger en Peter Bellens. De route werd feestelijk ingereden door de aanwezige duurzaamheidsambtenaren. 13 december | Congres In het kader van Green Valley Kempen organiseert Zonnige Kempen i.s.m. kamp C het congres “Hoe kunnen Europese projecten bijdragen tot betere sociale huisvesting”. De sprekers vertelden aan de hand van hun project hoe deze kennis geïmplementeerd kan worden in het werkveld.
(Energiedag, Green Valley Kempen)
20 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 21
KAMP C VOOR BEDRIJVEN 1. ALGEMENE STRATEGIE 2012 was een jaar van kentering voor Kamp C op veel gebieden. Om ook de bedrijven uit de Provincie Antwerpen te stimuleren om te investeren in meer duurzaamheid in onze samenleving werden een aantal concrete initiatieven genomen. De taak van Kamp C als Provinciaal Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen werd verder uitgebreid. Eén van de taken van Kamp C is het verspreiden van aanwezige kennis en het aan elkaar verbinden van de verschillende netwerken (Regionaal, Provinciaal, Vlaams, Belgisch, Internationaal). Kamp C bracht in 2012 alle verschillende stakeholders uit de duurzaamheids- en de bouwsector in kaart en bracht ze ook met elkaar in contact. Zo werd Kamp C trekker van het netwerk “Duurzaam Bouw Netwerk Provincie Antwerpen”, kortweg DuBoNePA, de opvolger van de voormalige bouwcluster Kempen. In dit netwerk zitten vertegenwoordigers uit diverse hoeken van de samenleving: de overheid (Kamp C), een onderzoekcentrum (VITO), het hoger onderwijs (Thomas More), een bouwfederatie (Confederatie Bouw Kempen), een Kempens netwerk voor innovatie en integratie (SPK – strategische projectenorganisatie Kempen), een studiebureau (Infrabo), een sociale bouwmaatschappij (Zonnige Kempen) en een grote bouwonderneming (Vanhout). Dit netwerk zorgt voor sectoroverschrijdende uitwisseling tussen de verschillende vertegenwoordigers uit de bouwsector en probeert initiatieven te organiseren die beantwoorden aan de noden van de diverse organisaties. Op 12 september werd een eerste seminarie in een reeks van 5 georganiseerd op Kamp C over thema’s die vandaag erg actueel geworden zijn in de bouwsector. Het eerste was een seminarie over gebruik van een infraroodcamera en een blowerdoor- luchtdichtheidstest. Er waren 50 deelnemers uit de bouwsector die met veel interesse de nieuwste inzichten in de controletechnieken van isolatie van gebouwen volgden. De sprekers gaven uitleg over zowel de praktische als theoretische kant van de technieken. Zodoende kwamen zowel de mensen uit de praktijk als de ingenieurs aan hun trekken. In 2013 volgen er nog 4 andere seminaries met als thema ’zin en onzin van renovatie’. OPLEIDING ONTWIKKELING KOEPELORGANISATIES BEWONERS TECHNIEKEN
ONDERZOEK OVERHEID AANNEMERIJ ARCHITECTEN WONINGBOUW
22 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
Eind 2012 werd ook de Provinciale Cleantech antenne voor de bouwsector toegevoegd aan de opdrachten van Kamp C. Cleantech staat voor ‘Clean Technology’: schone en zuivere technologie. Het is een verzamelnaam van producten, diensten en processen die het gebruik van onze natuurlijke hulpbronnen optimaliseren en de milieu-impact ervan minimaliseren. Cleantech bestaat uit vier onderdelen: energie, transport en mobiliteit, materialen en gebouwen, water. Andere bedrijfsgerichte initiatieven in 2012: 11 oktober | inhuldiging elektrische laadpaal Ter gelegenheid van de inhuldiging van een laadeiland door onze gedeputeerde Peter Bellens, organiseerde Kamp C een seminarie over ‘innovatie en mobiliteit’ met minibeurs en mogelijkheid tot testritten met allerhande zuiver elektrische voertuigen, gevolgd door een netwerkmoment. 57 deelnemers kregen de meest recente informatie over de problematiek van mobiliteit en hoe ze binnen de eigen onderneming kunnen evolueren naar een andere mobiliteitsstrategie. Ook het fiscale aspect van bedrijfsvoertuigen kwam aan bod. De sprekers waren afkomstig uit verschillende sectoren: Eandis, Electrabel, onze eigen Provinciale Dienst Mobiliteit en de vzw Mobimix, een platform voor ecologisch vlootbeheer die bedrijfsadvies inzake mobiliteit verleent. Mobimix.be is een initiatief van de Vlaamse Overheid (Departement Mobiliteit en Openbare Werken en Departement Leefmilieu, Natuur en Energie), de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO), de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV), Mobiel 21 en Bond Beter Leefmilieu (BBL). Dit initiatief leverde voor de aanwezige bedrijven ook heel wat interessante contacten op en bracht nieuwe samenwerkingen tot stand. 20 november | Dag van de Groeier Een initiatief van Jong VOKA Kempen met uitreiking van de ‘Willen Winnen Award 2012’ in samenwerking met Kamp C. Dank zij de samenwerking met VOKA Kempen in het kader van de uitreiking van een erkenning aan een jonge Kempense onderneming kon opnieuw een kader worden gecreëerd voor uitwisseling tussen ervaren en jonge ondernemers. Er waren 110 enthousiaste deelnemers aanwezig. 19 december | Eindejaarsbijeenkomst van Meeting Kempen Een initiatief dat uitgaat van de dienst Toerisme van de Provincie. MeetingKempen is een publiek privaat samenwerkingsverband tussen Toerisme Provincie Antwerpen en veertig Kempense Meetings, Incentives, Congressen en Evenementen bedrijven. Het congrescentrum van Kamp C is strategisch lid van deze organisatie en heeft via Meeting Kempen steeds meer bekendheid verworven als congrescentrum. Tijdens deze ledenbijeenkomst werden de jaarlijkse resultaten van de marketingacties van Meeting Kempen overlopen en stelden de leden zich op een zeer persoonlijke en geslaagde manier voor aan elkaar. Nadien volgde een netwerkreceptie waar onderling werd bekeken welke samenwerking er tussen de leden onderling mogelijk is.
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 23
2. BEDRIJVENCENTRUM DE BASIS De economische crisis blijft aanslepen en is in het bijzonder bij de KMO’s in de bouwsector duidelijk voelbaar. Volgens een recent rapport van RESOC Kempen van oktober 2012 is de werkloosheid in de Kempen met 8,8% toegenomen sedert september 2011. Kleine en middelgrote ondernemingen hebben te kampen met wanbetalers, te late betalingen en veel concurrentie. Wie als ondernemer de duurzame kaart trekt, wordt geregeld geconfronteerd met klanten die kiezen voor mindere kwaliteit en minder duurzame oplossingen omwille van het prijskaartje. Ook de bijkomende concurrentie van nieuwe bedrijvencentra en privéinitiatieven zoals 4Wings in Geel maakte de verhuur van kantoren niet bepaald gemakkelijk. Dank zij de nieuwe netwerken en de symposia in het conferentiecentrum is er nog steeds een rechtstreekse toegang tot bedrijven uit de duurzame bouwsector die in aanmerking komen voor huur in het bedrijvencentrum. Er werden 8 aanvragen tot huur ingediend in 2012 maar uiteindelijk waagde niemand de stap naar huur van een kantoor door de onzekere economische omstandigheden. Een aantal jonge ondernemers gaven wel aan interesse te hebben en zeker weer contact op te nemen van zodra ze financieel wat meer zekerheid hebben. Een reden te meer voor lokale overheden om te blijven investeren in nieuwe initiatieven in de duurzame bouwsector en deze bedrijven maximaal te ondersteunen. Bouwondernemingen die een kantoor huren, vragen ook om opslagruimte. Ook hier is eind 2012 een eerste aanzet gegeven via contacten met de POM om te bekijken welke rol Kamp C hierin kan vervullen. Maar het is niet allemaal kommer en kwel. De bedrijven die het goed doen in de bouwsector, kennen wel een duidelijke groei. Met name bij onze huurders was de groei duidelijk voelbaar. In het eerste kwartaal werd de kantoorruimte van onze huurder ThyssenKrupp met 20m² uitgebreid. In het tweede kwartaal mochten we een voormalig huurder, Oasis weer verwelkomen in een kantoor van 25m². Deze startende kmo heeft het voornamelijk moeilijk met het vinden van geschikt personeel in de bouwsector. Het gebrek aan goed technisch geschoold personeel in de bouwsector is een bijkomende uitdaging voor ondernemers in deze bedrijfstak. In het 3de kwartaal verhuisde Landmax van een ruimte van 25m² naar een kantoor van 50m². In het laatste kwartaal hebben we afscheid moeten nemen van Amnisol, een bedrijf dat actief was in plaatsing
24 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
van zonnepanelen en in piping. Dit bedrijf concentreert zich nu nog enkel op piping en de zaakvoerder heeft een nieuwbouw met aangrenzend kantoor aan huis gerealiseerd. Verder werd er een eerste aanzet gegeven voor verhuur van een flexoffice, een formule waarbij ondernemers die slechts af en toe een externe kantoorruimte nodig hebben op de weg naar bvb. een klant in ons bedrijvencentrum een tijdelijke plek vinden. Eind 2012 was 47% van de beschikbare kantoorruimte verhuurd. Samenwerking met de huidige huurders heeft ook een nieuwe betekenis gekregen. Naast het kwartaaloverleg werden in 2012 initiatieven genomen waarbij de huurders actief een bijdrage konden leveren vanuit hun onderneming. Een van de zaakvoerders gaf op een Kamp C seminarie professionele uitleg aan bouwondernemingen over het gebruik van een warmtebeeldcamera in de bouwsector. Een aantal van de gespecialiseerde ondernemers gaf ook een infosessie op onze Energiedag en op het Ecofeest. Samenwerken werkt. De kruisbestuiving tussen de informatie- en bedrijvenzone nam meer concrete vormen aan. Onze huurders waren ook geregeld te zien op netwerkmomenten die vanuit Kamp C werden georganiseerd. De kleinschaligheid van het centrum en de persoonlijke benadering werden goed onthaald. Samen met onze ondernemers zoeken naar antwoorden op hun specifieke vragen om de pioniers in duurzaamheid van Kamp C te helpen, kreeg in 2012 een duidelijke invulling. Er werden twee nieuwe huurformules voorgesteld die enthousiast zijn onthaald.
3. CONFERENTIECENTRUM DE BASIS Het conferentiecentrum schiep in 2011 grote verwachtingen voor 2012, die ruimschoots overtroffen werden. De eindbalans bedroeg 441 zaalverhuringen tegenover 278 verhuringen het jaar ervoor. Een opmerkelijke trend is dat opleidingscentra de weg naar het conferentiecentrum De Basis gevonden hebben, zoals Amelior, Concentra en Cevora. Hierdoor draaien de medewerkers op volle toeren en is het mede door de flexibiliteit van het team dat de kwaliteit kan gegarandeerd blijven.
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 25
2010
2011
2012
2013
80 70 60 50 40 30 20 10 0 januari
februari
maart
april
mei
juni
juli
augustus
september
oktober
november
december
Bakkers en Partners, Inovant, Confocus bvba, Umicore, Gamma,… deden meerdere kalenderboekingen. Onder de trouwe klanten behoren Estée Lauder Compagnies, Mars Belgium SA, Remmicom, Rurant vzw, CAW De Kempen en Thomas More (vroegere K.H.Kempen). Zij gebruiken het conferentiecentrum als uitvalsbasis voor hun events of vergaderingen. Door de vele boekingen zijn de drie nieuwe vergaderzalen (Victor Horta, Michel Polak en Floris De Vriendt) op het gelijkvloers erg in trek. Om onze klanten nog meer tevreden te stellen, werd overal draadloos internet (WIFI) geïnstalleerd. Vanaf 1 januari 2012 werd een drankenforfait gehanteerd. Ook dit is een groot succes. Een drankenbuffet: koffie, verschillende soorten thee, fruitsap, water en frisdrank staan een ganse dag ter beschikking voor de klant in het cafetaria van De Basis voor de prijs van 7 euro per persoon per dag.
4. BEDRIJVENZONE KAMP C In 2012 waren ook twee bedrijven geïnteresseerd in aankoop van industriegrond. De aanvragen waren nog in beraad op het ogenblik van het jaarverslag.
26 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 27
KAMP C VOOR DE OVERHEID 1. EXTERN BOUWADVIES Het bouwadvies is een service die al sinds 2007 op Kamp C aangeboden wordt. Daarbij worden bouwplannen gescreend op duurzaamheid. Uiteraard blijft de ontwerptaak het exclusieve domein van de architect. Sinds twee jaar beginnen we ons meer toe te spitsen op advies naar gemeenten en andere overheidsinstellingen. Om dit te bewerkstellingen hebben we in de eerste plaats een goede samenwerking met de gemeenten zelf en de intercommunales (IGEMO). Eén dag per maand is een zitdag voorzien in de kantoren van Igemo (Mechelen). De intercommunale zorgt voor de promotie, de inschrijvingen en de locatie. Igemo heeft dit bouwadvies zelf nog eens verdeeld over drie locaties: Schoutetstraat Mechelen, gemeentehuis Puurs en stadhuis Lier. Daarnaast komt ook sporadisch de vraag van een gemeente om het bouwadvies binnen hun gemeente te verzorgen als eenmalige actie. In 2012 kwamen de gemeenten Ekeren, Kapellen, Schoten en Hoogstraten aan bod. De gemeente Boom is in 2012 ook gestart met hun eigen EcoHuis (het Kleibrood) waarbij ze gebruik maken van de diensten van Kamp c om ook daar bouwadvies aan te bieden op een maandelijkse basis.
28 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
2. IOK Kamp C onderhoudt goede relaties met de intercommunale IOK waartoe de gemeente Westerlo behoort. IOK is een co-promotor in het Efro-dossier 52 en de verlenging 622. De IOK Energy Tour is één van de projecten die IOK hierbij uitvoert voor de gemeenten binnen hun grondgebied. Daarbij worden infosessies aangeboden aan de gemeenten. Dit initiatief van IOK wordt, eveneens binnen het EFRO-dossier voor de rest van de provincie door Kamp C uitgevoerd. Dit gebeurde in samenwerking met de dienst Duurzaam Milieu en Natuur (DMN) van de provincie Antwerpen die een rechtstreeks informatiekanaal heeft naar de milieuambtenaren. Vanaf het tweede semester van 2012 gaf Kamp C ook zelf een aantal infosessies over dakisolatie, energiezuinig wonen en zonwering.
3. DMN Met de dienst Duurzaam Milieu en Natuur (DMN) van de provincie Antwerpen hebben we verschillende raakvlakken. De beslissing om de provincie, als organisatie, tegen 2020 klimaatneutraal te krijgen is een groot en ambitieus project van DMN. Intussen hebben ook 32 (van de 70) steden en gemeenten binnen de provincie Antwerpen zich mee ingeschreven in dit initiatief. Op verschillende regio-vergaderingen heeft Kamp C advies geboden om de gemeentelijke diensten te ondersteunen in alle bouwgerelateerde projecten. In 2012 hebben 11 stedelijke projecten het advies ingewonnen van Kamp C.
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 29
4. KWALITEITSKAMER In het kader van het Vlaamse Programma voor Plattelandsontwikkeling heeft elke Vlaamse provincie een Provinciaal Steunpunt Platteland, kortweg PSP, opgericht. Het is het eerstelijns informatiepunt van de pijler platteland van de dienst Landbouw- en Plattelandsbeleid. Het PSP is het aanspreekpunt bij uitstek voor promotoren van plattelandsontwikkelingsprojecten (PDPO). Het zorgt voor de nodige promotie en publiciteit ervan. Verder vertegenwoordigt het PSP onze provinciale projectwerking bij de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en de andere Vlaamse provincies, en het ondersteunt samen met vzw RURANT de Leadercoördinatoren. De kwaliteitskamer screent de voorgelegde projecten en doet zo nodig suggesties om de kwaliteit op een hoger peil te brengen. De voorgestelde projecten zijn ook allemaal kandidaat voor een projectsubsidie.
5. ORGANISATIE SAMENAANKOOP DAKISOLATIE STADSREGIO In de loop van 2012 zijn de nodige contacten gelegd met de stadsregio Turnhout. De stadsregio bestaat uit de stad Turnhout en de gemeenten Beerse, Vosselaar en Oud-Turnhout. De milieudienst van de stadsregio is een zeer actieve dienst. Op hun programma en wensenlijst staat onder andere de samenaankoop dakisolatie. De stadsregio heeft hiervoor een offerte uitgeschreven waar Kamp C op ingeschreven heeft. De opdracht om deze samenaankoop te begeleiden is aan Kamp C toegewezen. In het laatste kwartaal van 2012 zijn in dit kader twee infosessies dakisolatie in Turnhout gegeven. Hierna zijn de inschrijvingen gestart die doorlopen tot in 2013. Voor 2013 staat in de stadsregio ook een samenaankoop beglazing en raamkaders op het programma.
30 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 31
KAMP C VOOR HET ONDERWIJS Doorheen de jaren is het aanbod voor scholen gegroeid tot wat het nu is en krijgen we ieder jaar meer en meer geïnteresseerde leerkrachten en leerlingen over de vloer. In 2012 volgden ze hier een rondleiding met één van onze gidsen of met een eigen gids waaraan al dan niet een of een film over de ecologische voetafdruk werd gekoppeld. In 2012 bezochten 1766 studenten Kamp C met een rondleiding. Een vergelijking met vorige jaren: zie grafiek. In 2012 werden ook Doe-koffers uitgeleend aan leerkrachten om in de klas te werken rond de thema’s water, energie, hout en isolatie. Aan de hand van experimentjes, film- en educatief materiaal, kant-en-klare opdrachten, werkbundels voor leerkrachten,… wordt concrete info meegegeven over deze thema’s. Deze koffers kunnen voor maximaal 2 weken ontleend worden en dienen op voorhand gereserveerd te worden. In 2012 werden de koffers in totaal 12 weken uitgeleend. Dit is een lichte daling ten opzichte van vorig jaar. Dit kan mogelijks te wijten zijn aan het feit dat veel leerkrachten vragen om een aantal opdrachten uit de doe-koffers te koppelen aan een rondleiding. Dit deden we dan in de vorm van een workshop na een rondleiding. Hierdoor was er geen behoefte meer om nog extra activiteiten in de klas te organiseren rond het onderwerp. Om ons aanbod naar scholen toe bekend te maken brachten we ook in 2012 bij de start van het nieuwe schooljaar een brochure uit waarin het educatief aanbod wordt toegelicht. Deze brochure werd ook opgenomen in het pakket dat ieder jaar door KlasCement wordt verstuurt naar alle Vlaamse middelbare scholen.
2012
2011
2010
0
500
1000
1500
Aantal leerlingen die een rondleiding volgden vanaf de opening van EXPO C
2000
32 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
Verder was Kamp C aanwezig op de leermiddelenbeurs tijdens de TOP-dag in Technopolis (Mechelen) om ons educatief aanbod en de Doe-koffers aan de aanwezige leerkrachten te demonstreren en te promoten. Leerkrachten Techniek van de 1ste graad Secundair Onderwijs konden tijdens deze dag ervaringen uitwisselen met collega’s, een bezoek brengen aan de leermiddelenbeurs, info- en doe-sessies volgen, ... De TOP-dag in Technopolis krijgt jaarlijks ongeveer 300 leerkrachten uit het secundair onderwijs over de vloer. Een uitgelezen moment voor Kamp C om het educatieve luik voor te stellen. Tijdens de beurs waren heel wat geïnteresseerde leerkrachten en hieruit vloeiden dan ook een aantal reservaties voor rondleidingen en DOE-koffers voort. Om leerkrachten echt warm te maken voor een bezoek met hun klas aan Kamp C, nodigden wij hen graag uit op een lerarendag. Na een hartelijk ontvangst, kunnen leerkrachten ook even kennis maken met elkaar. Daarna krijgen ze uitleg over en verduidelijking bij het aanbod van Kamp C en hoe ze dit in hun school of vakken kunnen gebruiken. De Doe-koffers staan uitgestald en kunnen bekeken worden. Zo kunnen de leerkrachten de opdrachten en materialen van dichtbij bekijken en beoordelen of zij dit in hun lessen kunnen gebruiken. Als laatste krijgen ze een rondleiding doorheen de tentoonstelling waar natuurlijk over duurzaam bouwen en wonen wordt gepraat, maar waar ook bij de verschillende elementen in de tentoonstelling wordt uitgelegd wat dit voor de leerlingen kan betekenen. Tijdens deze rondleiding wordt er ook verwezen naar de zelfgidsbrochure die leerkrachten kunnen gebruiken als zij zelf de groep willen begeleiden. Afgelopen jaar kregen wij meer en meer de vraag van leerkrachten om een dagvullend programma op maat van de groep te organiseren, al dan niet met een bedrijfsbezoek. Met deze vragen gaan onze educatief medewerkers in 2013 aan de slag en proberen voor het volgende schooljaar weer een boeiend en leerrijk educatief programma neer te zetten. De thema’s ‘duurzaam bouwen en wonen’ en ‘hernieuwbare energie’ zijn bijna niet meer weg te denken uit alle opleidingen gerelateerd aan bouwen en wonen. De aanwezigheid van een tentoonstelling over duurzaam bouwen en wonen en hernieuwbare energie, een ervaringswoning, een goed gedocumenteerde bibliotheek en diverse duurzame gebouwen, maken Kamp C tot een inspirerende omgeving om studenten van hogescholen, architectuuropleidingen of andere bouwopleidingen(VDAB, Innovant, Syntra,…) in contact te brengen met duurzaam bouwen en wonen. In 2012 probeerden we door nauwer contact met gekende opleidingsinstellingen een beter zicht te krijgen op de verscheidenheid aan opleidingen waarin het thema duurzaam bouwen en wonen past. Ons opzet is dan ook om Kamp C meer aanwezig te maken in deze opleidingen door onze expertise, infrastructuur en diensten aan te bieden. Hieruit vloeide al een mooie samenwerking met de KHK Geel ( nu Thomas More). De Geelse vestiging richtte een postgraduaat “Duurzaam innoveren in de bouw” op waarin Kamp C als partner werd gevraag. Onze inhoudelijke medewerkers geven zelf een aantal uren les in dit postgraduaat, een aantal lessen gaan ook door op Kamp C zodat de tentoonstelling en de technieken in de verschillende gebouwen ook in de lessen geïntegreerd kunnen worden. Verder ondersteunen onze inhoudelijke medewerkers de uitwerking van alle lessen in het postgraduaat.
KAMP C | JAARVERSLAG 2012 | 33
ALGEMENE WERKING KAMP C B
WEN
EN WONE
N
WW
M DUUR ZAAM
OU
Kamp C in andere media Kamp C stuurt regelmatig persberichten uit, die vooral in lokale pers gepubliceerd worden. We werden 115 keer opgenomen in externe publicaties. In 2012 hadden we ook een paar bijzonderheden. Zo gingen we vanaf maart een samenwerking aan met Gazet Van Antwerpen rond diverse thema’s. Elke maand verscheen een dubbele pagina in De Markt (lifestyle bijdrage bij GVA) over een duurzaam topic. Daarnaast kregen we uitgebreide aandacht in Woonwoord, heeft RTV een aantal keer komen filmen en verschenen we meermaals in de vakpers omtrent de lezingenreeks voor architecten waarmee Kamp C dit jaar van start ging.
TRU
-
Kamp C krant in De Standaard en Het Nieuwsblad Kamp C bracht begin 2012 een 16 pagina’s tellende bijlage in de Standaard en het Nieuwsblad uit, met als onderwerp ‘duurzaam bouwen en wonen’ en waarin Kamp C werd voorgesteld als Vlaams Steunpunt voor de provincie Antwerpen. Totale aantal lezers is 260.000. Naast een zestal pagina’s voor eigen gebruik hebben we de overige redactieruimte verkocht aan een 19 partnerorganisaties zodat ook de samenwerkingsverbanden tussen Kamp C en die specifieke stakeholders onder het licht werd gebracht. Op deze manier bleef het kostenplaatje beperkt, mede omdat het eigen deel kon ingebracht worden als EFRO-dossier.
V INC I AAL C PRO EN
1. COMMUNICATIE W. K A M P C . B E
-
DUURZAAM BOUWEN EN WONEN
KAMP C
VLAAMS STEUNPUNT NETWERK VAN STAKEHOLDERS
MEER INFO OP WWW.KAMPC.BE
34 | KAMP C | JAARVERSLAG 2012
2. PERSONEELSBELEID Het personeelsbestand is in 2012 lichtjes gewijzigd. De deeltijdse boekhoudster, Katrien Dillen, werd tijdens haar loopbaanonderbreking vervangen door Maarten Janssens (tijdelijke vervanging via extern bureau) en Tinne Lommelen. Cateringverantwoordelijke Kelly Thyssen werd opgevolgd door Ilse De Pooter.
3. MILIEUBELEID ISO14001 De doelstellingen van ons provinciaal Centrum Duurzaam bouwen en wonen onderschrijven het milieubeleid van de provincie Antwerpen. Het milieumanagementsysteem ISO 14001 is binnen Kamp C zeer goed ingebed en gedragen.
4. FINANCIEEL BELEID Als provinciale instantie wordt Kamp C wordt mede financieel ondersteund door Europa, onder de vorm van Europese subsidiedossiers zoals EFRO en INTERREG en het Vlaamse DAR. Dankzij deze dossiers is onder andere EXPO C een feit en kan de burger genieten van gratis advies.
WAAR ZIJN WIJ TE VINDEN? KAMP C PROVINCIAAL CENTRUM DUURZAAM BOUWEN EN WONEN Britselaan 20 2260 Westerlo 014 27 96 50
[email protected] www.kampc.be
Antwerpen
Herentals Alb
ert
Afrit 22
kan
aal
E 313 Olen Hasselt
Kamp C n laa
se
Brit
Olense Weg
Voortkapel
Zoerle Parwijs
MEER INFO OP WWW.KAMPC.BE