K O N I N K L I J K E
TEMSE WATERSPORT VZW
“K.T.W.V. NIEUWS”
JULI 2015 1
VOORWOORD
Het jaar 2015 gaat met grote stappen vooruit. Met veel voldoening hebben wij van de zomerzon geproefd …en of we er van genoten hebben!? Nu nog hopen dat de weergoden ons voor de rest van ’t jaar ook genegen zijn. Het clubgebeuren draait op volle toeren en er is nog heel wat te beleven. Zo lees ik in een mailtje, pas ontvangen via het secretariaat, dat onze afdeling duikers, op initiatief van vriend Bill Verstraeten, een fietsrally organiseren op 23 augustus a.s. . Proficiat voor je initiatief Bill! Ik hoop uit de grond van mijn hart dat jouw project door alle K.T.W.V. leden zal worden geapprecieerd en dat uw fietsrally een groot succes mag worden. Als ik even één negatieve bedenking mag maken dan is het dit; het gekozen tijdstip … is voor de meeste yachtingmensen, waaronder ikzelf, ongelukkig gekozen omdat in deze periode van ‘t jaar de meesten op reis zijn/gaan met hun boot. Eens de maand augustus voorbij komen de najaar-activiteiten in zicht. Bij de yachting zijn dat de klassieke 2Zandbankenrally op zaterdag en zondag 12 en 13 september, de zeilwedstrijd Temse-Kruibeke-Temse op zondag 20 september en als afsluiter de Jenevervaart naar Clothilde op het kanaal Schelde-Brussel op zondag 4 oktober. We stellen vast dat de clubactiviteiten ieder jaar aan belangstelling inboeten. Langs deze weg doen we een oproep om terug de draad op te pikken en de clubactiviteiten terug nieuw leven in te blazen. Indien sommigen vernieuwende ideeën hebben … laat het ons weten, we zijn steeds bereid een luisterend oor te bieden, ja zelfs een stap terug te zetten om jongere mensen een kans te geven. Gaston
2
MEDEDELING VAN HET BESTUUR
Doorvaarsnelheid Jachthaven Temse Er zijn meerdere meldingen binnengekomen dat diverse boten van Club en niet Club leden, er een sport van maken met HOGE SNELHEID langs de steigers van onze jachthaven te varen en zo gevaarlijke golfslag veroorzaken. Dit resulteert in mogelijke gevolgschade voor de aangemeerde boten. Dit is ONAANVAARDBAAR. Bij de laatste bestuursvergadering is dit agendapunt uitgebreid besproken en het volgende beslist: Volgende maatregelen worden genomen voor vaartuigen die zich niet houden aan de max toegelaten vaarsnelheid in deze zone.
Club leden Deze zullen eerst worden aangesproken Na een derde verwittiging zien wij ons verplicht het clublid te schrappen uit onze ledenlijst. Niet club leden –Binnenvaart Deze worden gemeld aan de Scheepvaart Politie
Met dank voor uw begrip ,
Het Bestuur 14/07/2015 3
AFDELING YACHTING
- De Jachthaven van Izegem in de kijker
(blz.5/6)
- Clubuitstap naar Vilvoorde en Klein-Willebroek (een verslag)
(blz.7/11)
- 2 Zandbankenrally 2015 en Temse-Kruibeke-Temse (een vooruitblik) (blz.12) - Jenevervaart en Quiz 2015
(blz.13)
- De Schelde een stroom natuurtalent
(blz.14/16)
- Steekt het kanaal Seine-Noord eindelijk van wal ?
(blz.17/19)
- Ook al van gehoord of … ergens gelezen?
(blz.20/34)
4
VAARBESTEMMINGEN IN DE SPOTS DE JACHTHAVEN VAN IZEGEM
Reeds geruime tijd werd de vraag naar ligplaatsen voor grotere toervaartboten groter. Een obstakel hierbij was de te geringe doorvaarthoogte en -breedte van de toegangskoker onder de Noordkaai tot de haventjes. Dit obstakel is nu weggewerkt. De afdeling Bovenschelde van Waterwegen en Zeekanaal NV is sinds oktober 2010 gestart met de bouw van een nieuwe betonnen koker aan de jachthaven . Deze moest de jachthaven toegankelijker maken voor grotere vaartuigen. De werkzaamheden omvatten de afbraak van de bestaande betonnen koker en het bouwen van een hogere en bredere koker. Tevens werd het oude ophaalbrugje (de Sasbrug) volledig vernieuwd en terug in werking gesteld. De doorgang werd verbeterd door de koker met 1,80 m te verhogen en met 1,2 m te verbreden. Te gelijker tijd werd in de koker een voetpad aangelegd zodat voetgangers veilig het kanaal en het startponton kunnen bereiken. Door de verhoging van de koker moest ook de weg met dezelfde hoogte verhoogd worden. Daardoor is de gevaarlijke oversteek van de Noorkaai niet meer nodig. Met deze voetgangersdoorgang wordt dit probleem opgelost. 5
Momenteel zijn er 80 aanlegsteigers voor kleinere pleziervaartuigen en 10 aanlegsteigers voor grotere boten. De aanlegpontons zijn maximum 5 meter lang en de breedte tussen twee pontons maximum 5 meter. Kleinere boten vinden een plaats in de eerste haven, de grotere in de achterhaven. Er is ook een kaaimuur van 100 m lang. In de jachthaven is er een Cafetaria met terras, een speelweide, een sleepway, een benzinepomp, water en elektriciteit voor boten, fietsenstallingen, sanitair blok enz. Iedereen welkom Contactgegevens: - Izegemse jachthaven - Noordkaai 31, 8870 Izegem - Tel: +32 51 31 35 78 - E-Mail:
[email protected] - Web: www.vzw-iwv.be
6
CLUBUITSTAP 14 t/m 18 MEI 2015
Op donderdag 14 mei 2015 ging, naar jaarlijkse gewoonte, onze clubuitstap van start. De bestemming was dit jaar tweeërlei nl. twee nachten in Vilvoorde en twee nachten op Klein-Willebroek. Er waren 8 boten van de partij en het weer bij vertrek was “goed”, maar de weersvoorspellingen voor de volgende dagen waren niet schitterend. Stipt om 10u00 maakten de deelnemers de trossen los, het onbekende tegemoet. Via de grote sluis van Wintam, tot voor kort met haar 250 meter lengte de grootste binnenzeesluis ter wereld, en vervolgens de sluis van Zemst (205 m lang) ging het richting Vilvoorde. Onderweg passeerden de deelnemers verschillende ophaalbruggen. Alles verliep vlot en rond 15u10 kwamen we aan in Vilvoorde. De aanlegsteiger, gelegen aan “Brasserie Canal”, aan BB-zijde juist voorbij de brug in de N211, is voor ons gereserveerd bij Waterwegen en Zeekanaal. De aanlegsteiger werd in 2014 gebouwd maar beschikt niet over elektriciteit en water, laat staan sanitair. Brasserie Canal opende haar deuren in 2012 en is rustig gelegen in het project “kanaalpark” in het centrum van Vilvoorde, met zicht op het kanaal. De locatie is uitgerust met 4 supermoderne seminariezalen met alles erop en eraan. De Brasserie 7
straalt klasse en verfijning uit en het personeel is zeer vriendelijk. Dat konden wij proeven en ervaren later op de avond.
’s Anderendaags beslissen de deelnemers Chinees te gaan eten in restaurant “Hong Kong”, Schaarbeeklei nr 2, rechtover de grote kerk van Vilvoorde. De reviews waren zeer positief en dat hebben wij met genoegen kunnen vaststellen. Een aanrader ! Na het etentje bij de Chinees was een bezoek gepland aan het Domein “Drie Fonteinen”. Dit domein is gelegen aan de overkant van het kanaal en op wandelafstand. Het landgoed “Drie Fonteinen” is een van de oudste landschappelijke tuinen van België. Het is een mooi en reliëfrijk gebied. Het park dankt zijn naam aan een fontein die werd opgericht na de aanleg van het kanaal Brussel-Rupelmonde in 1561 om te voorzien in drinkwater voor de schippers. Deze fontein omvatte een waterbekken dat gevoed werd met bronnen en een fontein met 4 waterstralen. Omdat de schippers bij het naderen van de fontein maar 3 van de 4 stralen konden zien, werd het domein door hen de "Drie Fonteinen" genoemd. De oorsprong van het park zelf is veel later te situeren, meer bepaald op het einde van de 18de eeuw. Jan Walckiers van Galmaarden, een Brussels bankier, kocht hier toen een groot aantal eigendommen. Op één van zijn eigendommen bouwde hij een kasteel, dat tijdens de Tweede Wereldoorlog platgebombardeerd werd. Alfred Orban slaagde erin om 'Fontigny', het 'Château de l'Ecluse' en het goed van Walckiers tot één grote eigendom te verenigen en zijn Vilvoordse eigendommen tot meer dan 200 hectare uit te breiden.
8
Tussen de vroegere oranjerie en de plaats waar het kasteel vroeger stond, werd op het einde van de 19de eeuw een geometrische tuin aangelegd in de stijl van de klassieke Franse tuinen van Vaux-le-Vicomte en Versailles. Van die tuin zijn de belangrijkste structuren bewaard gebleven, namelijk een strak patroon van gras, trappen en een centraal gelegen waterbassin. De middenas verbindt het verdwenen kasteel met de vroegere oranjerie, nu brasserie Drie Fonteinen.
In 1956 kocht de stad Vilvoorde het domein. Later werden aangrenzende buitenverblijven samengevoegd met het oorspronkelijke domein.
9
Sinds 2007 is het beheer via een erfpachtovereenkomst met de stad Vilvoorde in handen van het Agentschap voor Natuur en Bos. We keren rond 17u00 naar de boten terug, want ’s avonds is een bezoek gepland aan de Koninklijke Volkssterrenwacht MIRA in Grimbergen. Volkssterrenwacht Mira is de oudste volkssterrenwacht van België . Ze werd in 1967 opgericht door de Norbertijn Godfried Thomas Pieraerts. Momenteel hebben de paters van Grimbergen nog een vinger in de pap.
We worden verwacht tegen 19u00 en we nemen de lijnbus. Bij de volks sterrenwacht aangekomen worden wij verwelkomd door onze gids. Het bezoek gaat twee uren duren.
10
Behalve astronomische waarnemingen, bewonderen we de interactieve sterrenkaarten, maquettes, planetarium en indrukwekkende waarnemingsinstrumenten waaronder een hele collectie telescopen. We volgen ook het ruimtestation ISS. Op zaterdag rond 11 uur vertrekken wij uit Vilvoorde. Het is de bedoeling de jachthaven RYAC op Klein-Willebroek aan te doen. Het weer is niet zo gunstig maar wij slagen erin, buiten wat klein gemiezer, droog aan te komen in Klein-Willebroek. Hier liggen veel pleziervaartuigen aangemeerd, en wij treffen er Guy en Mia Malfliet met hun boot “Thalassa” . Hier zijn dan ook niet minder dan drie jachthavens.
Een uitbreiding van het aanbod is voorzien. Er komen zestig aanlegplaatsen bij (zie verder) . Binnen drie jaar moet het project voltooid zijn. Op zondag keren wij allemaal samen naar Temse terug.
11
2ZANDBANKENRALLY 2015 - Op 12 en 13 september 2015 gaat de 2Zandbankenrally door. Op verzoek en wegens het grote succes van verleden jaar is de bestemming terug LIER. Zoals verleden jaar zullen we dit jaar ook starten met volksspelen in de grote loods waarna de deelnemers aan de rally kunnen beginnen. Aangekomen in Lier krijgen we eerst de prijsuitreiking in de chalet van de plaatselijke vissersclub “Moed en Geduld” waarna we aanzitten voor een lekkere BBQ. Zoals verleden jaar hopen we terug voor amusement te kunnen zorgen. Wat we zeker al weten is, dat het dit jaar niet de toneelkring ‘t Keldertrapken uit Essen zal zijn, die ons zal vermaken, maar ’t zal hopelijk even goed zijn. We keren naar Temse terug op zondag 13 mei.
TEMSE-KRUIBEKE-TEMSE 2015 - Op zondag 20 september hopen wij terug de zeilwedstrijd Temse-KruibekeTemse te kunnen organiseren. Verleden jaar kon de zeilwedstrijd niet doorgaan wegens gebrek aan belangstelling.
12
JENEVERVAART 2015 - Op 4 oktober 2015 gaan we voor de laatste maal dit jaar op boottrip. Bestemming: “Clothilde”, gelegen op het kanaal naar Willebroek. We zijn er een paar jaar terug ook geweest en toen hebben we gezegd : “Het is voor herhaling vatbaar “! Vandaar …
QUIZ 2015 - In de maand november of begin december organiseren wij terug een Quiz En we zullen dat blijven doen zolang er interesse is!
13
Bron : de Munter E, Maris T, Van den Bergh E, Vandevoorde B (2010)
De verschillende gezichten van de Schelde Over haar loop van 160 km ondergaat het Schelde-Estuarium grote veranderingen. Tussen Gent en Doel bestaat de rivier uit een min of meer enkelvoudige stroomgeul. Slikken en schorren komen verspreid langs de dijken voor. De breedte van de rivier neemt toe van zo'n 50 tot 1350 meter. Na Doel gaat de rivier meanderen over een brede bedding met een complexe structuur bestaande uit geulen, zandbanken, slikplaten en langs de oevers slikken en schorren. In Vlissingen bedraagt de breedte reeds meer dan 5000 meter.
Verspreid over het estuarium, zijn er foto's genomen die je een beeld geven van het veranderend karakter van de Schelde 14
1. Zicht op de Schelde ter hoogte van Vlissingen met op de voorgrond de Hooge Platen.
2. de Schelde ter hoogte van het Verdronken Land van Saeftinghe met zicht op de Platen van Valkenisse.
3. het Scheldeland stroomopwaarts van Temse, met op de voorgrond het dorpje Mariekerke en verderop Sint-Amands.
15
4. de Schelde stroomopwaarts van Dendermonde kronkelt zich rustig door het landschap.
5. De grootste meander van de Schelde is De Kramp ter hoogte van MoerzekeKastel en heeft een bijzondere landschappelijke waarde.
Bron : de Munter E., Maris T., Van den Bergh E., Vandevoorde B (2010)
16
Steekt het Kanaal Seine Noord-Europa eindelijk van wal?
Bron: W&Z
Het dossier Kanaal Seine - Noord-Europa heeft al een moeilijk parcours achter de rug en dit zowel omwille van de controverse rond de financiële constructie als door het gebrek aan steun vanwege de Franse autoriteiten. Na het zoveelste uitstel heeft Rémi Pauvros, gedeputeerde belast met het project Seine-Schelde, het gehele project van nul hernomen. Dat deel van het Franse Noorderdepartement is bijzonder geïnteresseerd in de economische impact van de aanleg van het kanaal en vooral in de werkgelegenheid die het kanaal zal genereren. Pauvros overlegde met de verschillende mogelijke actoren en schoof een financiële participatie van privé-partners definitief van de baan. Omdat Brussel beloofd heeft om tot 40 % te financieren van een project dat 17
geschat wordt op ongeveer 4,8 miljard euro, heeft de Franse eerste minister op 26 september 2014 bevestigd dat de regering een subsidieaanvraag wil indienen bij de Europese Commissie. Dat langverwachte bericht werd met grote opluchting onthaald, niet alleen in het departement Nord-Pas de Calais, maar ook in België en Nederland, waar al jaren belangrijke werken worden uitgevoerd aan de waterwegen om ze aan te passen aan binnenvaartschepen van 185 meter lang die 4400 ton kunnen verschepen. De burgemeester van Doornik, Rudy Demotte, weigerde tot nog toe om zonder financiële garanties vanwege de Europese commissie veranderingen aan te brengen aan de Pont des Trou. Deze versterkte waterpoort is het historisch pronkstuk van de stad. Binnenkort gaat hij dan toch de voorstellen van de ingenieurs bestuderen. Beetje bij beetje worden alle obstakels opgeheven. Het streefdoel is dat de werken voor het Franse gedeelte in 2017 beginnen zodat ze kunnen worden afgerond in 2023. Er zou een kanaal moeten gegraven worden van 107 km lang en 54m breed aan het wateroppervlak. Dijken, oevers en dienstwegen inbegrepen zal de kanaal-zone tussen de 100 à 150 meter breed zijn. De volledige oppervlakte van het project (inclusief de multimodale platforms, de waterreservoirs en de opslagplaatsen voor materiaaloverschotten) bedraagt 2 450 ha. Een diepte van 4,5 meter moet voor de scheepvaart een diepgang tot 3 meter toelaten. Daarvoor moet 55 miljoen kubieke meter grond verplaatst worden, waarvan 30 miljoen kubieke meter overtollige aarde gestort zal worden op de terreinen vlakbij het kanaal, die ook deel uitmaken van de perimeter van het project. Deze terreinen zullen op het einde van de werken worden beplant, bebost of ontwikkeld voor andere doeleinden. Men zal 6 sluizen moeten voorzien, 3 kanaalbruggen, waarvan 1 uitzonderlijke constructie van 1330 meter lang om de Somme te overbruggen, 59 gewone bruggen en 2 spoorwegbruggen, 4 multimodale platforms, 5 graankaaien, 2 kaaien voor het overladen van goederen, 5 nutsvoorzieningen voor de pleziervaart en tenslotte ook nog een waterreservoir van ongeveer 16 miljoen m³ dat moet zorgen voor de watertoevoer van het kanaal als het water van de Oise laag staat. De lokale autoriteiten vragen met aandrang dat er voor die enorme werf beroep wordt gedaan op plaatselijke werkkrachten en niet op arbeiders uit andere regio’s. In het kader van de toekomstige aanbestedingen staan ze op die garantie. Er moeten ook zware aanpassingen aan de zijrivieren van de Schelde overwogen worden om ze voor grote binnenschepen toegankelijk te maken en 18
zo de havens van Lille en Duinkerke bereikbaar te maken. Wat de Deule betreft, is in het kader van het contractplan ‘État-Région 20072013’ de sluis van Quesnoy twee keer zo lang gemaakt.
Sluis van Quesnoy-sur-Deûle
Voor de verbreding van de Leie in Komen is het eerste project gewijzigd naar aanleiding van de argumenten die lokale verenigingen aanbrachten om een uniek nabijgelegen beschermd waterrijk gebied zo goed mogelijk te bewaren. De bouwvergunning - waterwegen - is op 9 januari 2014 bekendgemaakt op voorwaarde dat er voorzorgsmaatregelen komen voor de bescherming van dat waterrijke gebied. Er is opnieuw een brief gestuurd naar de Belgische autoriteiten om hen te wijzen op de mogelijke bedreigingen van een weg op de oever van het gebied. Het spreekt voor zich dat de kolossale werf een enorme uitdaging betekent voor de ontwikkeling van een uitgestrekt gebied in Europa. Het is vooral een belangrijke troef voor het goederentransport in het streven naar de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Er moet wel voortdurend over gewaakt worden dat er evenveel zorg wordt besteed aan de ecosystemen, de waterrijke gebieden en de ondergrondse waterlagen als aan de economische belangen die maar al te vaak het zwaarst doorwegen. Bron : Grenzeloze Schelde dd. 16/12/2014
19
OOK AL VAN GEHOORD.. OF ERGENS GELEZEN ?
20
Jachthaven Klein-Willebroek krijgt zestig extra ligplaatsen Klein-Willebroek heeft van bij zijn ontstaan in de loop van de zestiende eeuw altijd een nauwe binding gehad met het water. Gelegen aan het uiteinde van de oorspronkelijke Willebroekse vaart én aan de in 1922 geopende nieuwe kanaalvertakking richting Wintam, gonsde het er van in den beginne van de bedrijvigheid, waarbij de scheepvaart steeds centraal stond. In Klein-Willebroek zijn de werken gestart voor de aanleg van een nieuw gedeelte jachthaven. Binnen enkele jaren zal de pleziervaart er kunnen beschikken over een zestigtal extra ligplaatsen.
Ook vandaag heeft Klein-Willebroek heel wat watergebonden troeven te bieden en dit zowel op economisch als op recreatief vlak. Waterwegen en Zeekanaal NV en het gemeentebestuur van Willebroek hebben de voorbije jaren tal van investeringen gedaan om deze troeven te versterken. Zo werd de dorpskern vernieuwd, kreeg het zestiende-eeuwse sashuis een rol als museum en werd de in de jaren 1980 in onbruik geraakte sluis in 2004 heropend. Mede dankzij deze investeringen won de pleziervaartsector zienderogen aan belang in Klein-Willebroek. Vandaag biedt dit centrale punt op het toervaartnetwerk van de Benelux maar liefst drie jachtclubs met een 250-tal ligplaatsen en bijhorende faciliteiten. Om aan de stijgende vraag te kunnen voldoen, voorziet Waterwegen en Zeekanaal NV nu de aanleg van een zestigtal extra ligplaatsen voor pleziervaartuigen. Het nieuwe dok komt tussen de Victor Dumonlaan en het lokaal van de jachtclub RYAC. In totaal zullen er zo'n 35.000 kubieke meter grond worden uitgegraven en afgevoerd, waarna de nodige afwerkingen zullen plaatsvinden. Dat alles zal meerdere jaren in beslag nemen. De kostprijs van de werken bedraagt zo'n 3,4 miljoen euro.
21
Akkoord over aanpassing spertijden in Brugge De spertijden aan de bruggen in Brugge worden aangepast met ingang van 1 november 2014. Dat hebben waterwegbeheerder Waterwegen en Zeekanaal NV en Stad Brugge in onderling overleg beslist. Volgens het akkoord worden de spertijden 's morgens en 's avonds uitgebreid tot een volledig uur, 's middags (behalve op woensdag) en op zaterdag vallen de spertijden weg. Daarnaast wordt de bediening van de verschillende bruggen beter op elkaar afgestemd en komen er extra regels voor de pleziervaart. In Brugge liggen tien beweegbare bruggen over het kanaal Gent-Oostende op korte afstand van elkaar. Om het scheepvaartverkeer van en naar de havens van Zeebrugge en Oostende door te laten moeten deze bruggen regelmatig geopend worden met impact op het wegverkeer als gevolg. In het najaar van 2013 was de mobiliteitsimpact groter dan normaal door werken aan de Dampoortbrug en de Dampoortsluis. Naar aanleiding van deze gewijzigde verkeerssituatie heeft Stad Brugge begin 2014 verkeersmetingen uitgevoerd om zo de voor- en nadelen van de huidige spertijden beter in kaart te brengen. Op basis van deze gegevens hebben Stad Brugge en Waterwegen en Zeekanaal NV beslist om de spertijden met ingang van 1 november 2014 aan te passen. maandag tot vrijdag: 7.30 uur - 8.30 uur 16.30 uur - 17.30 uur Bijkomend op woensdag (behalve in juli en augustus): 11.50 uur -12.30 uur Geen spertijden op zaterdag Naast de aanpassing van de spertijden wordt de bediening van de verschillende bruggen ook beter op elkaar afgestemd. Ten slotte komen er ook aangepaste regels voor de pleziervaart. Zo worden de bruggen op weekdagen niet bediend voor enkel pleziervaartschepen, tenzij zij daardoor langer dan 2 uur moeten wachten of zich in een grote groep (meer dan 10 boten) aanmelden. Waterwegen en Zeekanaal NV voorziet extra aanmeerplaatsen met walstroom tussen Steenbruggebrug en Katelijnepoortbrug zodat binnenvaartschepen zich in functie van de aangepaste spertijden gemakkelijker langs de kant kunnen 22
leggen. Deze infrastructurele maatregel is nodig om de wachttijden voor de vaart op Zeebrugge te beperken. Bij het voorstel werd gezocht naar een zo goed mogelijke verhouding tussen het weg- en waterwegverkeer in Brugge. Na zes maanden volgt er een evaluatie. Het volledige reglement is na te lezen op http://nts.flaris.be en op de stedelijke website www.brugge.be Bron : Waterwegen en Zeekanaal
Boven - Zeeschelde: gebruikte meldpunten Met deze publicatie wilt Promotie Binnenvaart Vlaanderen vzw de veiligheid van de toervaarder op de Boven - Zeeschelde bevorderen door toelichting van de aldaar gebruikte marifooncommunicatie. Onderstaande meldpunten en hun referenties of namen worden gebruikt door de scheepvaart tijdens de voor de veiligheid noodzakelijke schip-schip communicatie op de Boven Zeeschelde. Voor uw veiligheid is het aan te raden dat u zich eveneens meldt aan het tegemoetkomend verkeer op deze plaatsen. VHF kanaal 10 = schip-schip kanaal tussen Antwerpen en de Ringvaart in Melle Onderstaande nummers verwijzen naar de nummers aangeduid op de drie uittreksels van de folder “Zeeschelde en Rupel”, uitgegeven door Toerisme Oost-Vlaanderen in samenwerking met o.a. Promotie Binnenvaart Vlaanderen vzw: De vermelde kilometerpunten zijn slechts informatief; zij zijn niet weergegeven op het terrein; enkel ter hoogte van de bruggen zijn kmp aangebracht. Vaarrichting van Antwerpen naar de Ringvaart in Melle: 1. Groenen Dijk = Kmp. 45 = ongeveer 1 km stroomopwaarts het veer te Baasrode 2. Waterleiding = Kmp.42.2 = ongeveer 1 km stroomopwaarts het haventje van Moerzeke 3. Nieuwe Dendersluis = Kmp.36.5 4. Bochten van het Kasteeltje = Kmp. 34.5 5. Bocht van Uitbergen = Kmp. 24 6. Brug te Uitbergen = Kmp. 22 23
7. Bochten van het Hoogland = Kmp. 21 = 1 km stroomopwaarts de brug te Uitbergen 8. Kaai van Wetteren = Kmp.15 9. Melle = Kmp. 9 Vaarrichting van de Ringvaart in Melle naar Antwerpen: De knelpunten blijven dezelfde, alleen dient u uw komst aan te geven in tegenovergestelde richting, en dit een 500 meter alvorens u de zone binnenvaart. Indien u steeds uitluistert tijdens uw vaart op het hier aangegeven traject tussen Baasrode en Melle en vice versa, zal u voor het grootste percentage de trafiek van de beroepsvaart kunnen mee opvolgen, zodat u hier kan op inspelen. Het maakt uw reis interessant en het zorgt tegelijkertijd voor uw veiligheid.
Toeristische watertram van Vilvoorde naar Brussel Elke dinsdag, woensdag én donderdag van 1 mei tot 31 oktober vaart de Waterbus filevrij van Vilvoorde- Steenkaai naar Brussel-Sainctelette. Vertrek van Vilvoorde naar Brussel: 9:00 en 13:00. Terug van Brussel naar Vilvoorde: 12:00 en 17:00.Ook de fiets kan mee aan boord. Vaar met de Waterbus naar hartje Brussel en later op de dag ook weer terug.
24
Assistentie van op het sluisplateau Ter info ! EOC W&Z 09.12.2014/DOC.4.B.3.b. – NTS – Assistentie van op het sluisplateau NIEUW BERICHT RIS-Evergem Tel. 09-253 94 71 - Fax. 09-253 56 64 E-mail:
[email protected] BERICHT AAN DE SCHIPPERIJ UITTREKSEL ALLE WATERWEGEN - Assistentie van op het sluisplateau. Door het bedieningspersoneel van de sluizen zal enkel nog assistentie van op het sluisplateau aan de scheepvaart worden verleend op volgende sluizen • voor wat de zeeschepen betreft: - de zeesluis van Wintam op het Zeekanaal van Brussel naar de Schelde; • voor de binnen- en pleziervaartschepen de sluizen : - Lembeek (Kanaal naar Charleroi); - Zwevegem (Kanaal van Bossuit naar Kortrijk) : alleen voor lege schepen in afvaart; - Dammepoortsluis te Brugge (Kanaal van Gent naar Oostende); - Deze assistentie, die voornamelijk het manuele aannemen van meertouwen aan de vermelde sluizen omvat, zal slechts verleend worden na uitdrukkelijke vraag daartoe van de schipper.
Einde van de Leiewerken in Kortrijk Op zaterdag 23 mei 2015 sloten waterwegbeheerder Waterwegen en Zeekanaal NV en de stad Kortrijk, samen met Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Ben Weyts, de Leiewerken in Kortrijk officieel af. Na 18 jaar van ingrijpende werken, komt er zo een einde aan één van de grootste binnenvaartprojecten in Vlaanderen van de afgelopen decennia. Maar het verhaal is nog niet ten einde. In de komende jaren wordt de Leie ingeschakeld in de Seine-Scheldeverbinding en krijgt Kortrijk een nieuwe brug en nieuwe Leieboorden. 25
Schepen tot 2.000 ton kunnen nu door de binnenstad varen. De volledige drie kilometer van het tracé van de rivier door Kortrijk werd vernieuwd en was de aanleiding tot een ambitieus stadsvernieuwingsproject. “Dit project is uniek in Vlaanderen en zelfs voor Europa uitzonderlijk. De doortocht van een rivier door een centrumstad werd over de volledige lengte aangepakt en dat zie je niet vaak”, aldus de minister. “Maar het verhaal stopt hier niet. De komende jaren blijven we investeren in Kortrijk en in de Vlaamse binnenvaart.” 18 jaar In september 1997 gingen de Leiewerken officieel van start. Dit grootschalige binnenvaartproject vormt het sluitstuk van de aanpassing van de Leie voor grotere binnenvaartschepen. Het plan was om de noordelijke arm van de rivier, beter bekend als ‘de Nieuwe Leie’, op bepaalde plekken recht te trekken en te verbreden. De breedte van de vaarweg werd vergroot van 20 tot 32 meter, er kwamen 4 bochtafsnijdingen en de doorvaarthoogte van de zes nieuwe bruggen werd opgetrokken naar 7 meter. Hiermee is de vaarweg klaar om schepen met drie lagen containers in Kortrijk te laten passeren. Maar bouwheer Waterwegen en Zeekanaal NV investeerde niet alleen in een betere binnenvaartverbinding, de volledige ruimere omgeving rond de Leie werd mee bekeken. In nauw overleg met de stad Kortrijk en de intercommunale Leiedal werd er steeds naar win-winsituaties gezocht. Het resultaat is verbluffend: de indrukwekkende Noordbrug, de prachtige wandelen fietspaden op de kades, het zonnige Budapark, de futuristische Budabrug, de bijna poëtische Collegebrug, … De rivier is opnieuw de bron van glans voor Kortrijk en haar inwoners. Het verhaal gaat verder … met het project Seine-Schelde De doortocht van de Leie door Kortrijk is ook erg belangrijk binnen de SeineScheldeverbinding. In 2006 besliste de Vlaamse overheid immers om de Leie in te schakelen in het Europese Seine-Scheldeproject, één van de prioritaire projecten van het Trans Europees Netwerk voor goederenvervoer. Door de uitvoering van de Leiewerken kunnen er vandaag schepen tot 2.000 ton door het centrum van Kortrijk varen. Tezelfdertijd is de vaarweg reeds klaar om, mits een verdieping van 1 meter, in de toekomst binnenvaartschepen tot 4.500 ton te laten passeren zoals voorzien binnen het Seine-Scheldeproject. Vlaanderen wil de slimme logistieke draaischijf van Europa zijn. Om dat te worden, is een volwaardige vaarweg tussen de belangrijke industriële regio’s van Parijs en het Schelde- en Rijnbekken broodnodig. De SeineScheldeverbinding zal container- en duwvaart tussen Vlaanderen en de regio 26
rond Parijs mogelijk maken voor schepen tot 4.500 ton. “We maken ons sterk dat - met Europese steun - alle aanpassingswerken in Vlaanderen tegen 2020 klaar zullen zijn. We willen binnen het project verder kijken dan de nieuwe hoofdverbinding. We onderzoeken meteen ook de toekomstmogelijkheden van vaarwegen die erop aansluiten zoals het kanaal Bossuit-Kortrijk en het kanaal Roeselare-Leie”, zegt minister Weyts. “De opwaardering van deze waterwegen kan ervoor zorgen dat de SeineScheldeverbinding nog belangrijker wordt voor de binnenvaart in Vlaanderen.” De zevende brug Naast de opwaardering van het kanaal Bossuit-Kortrijk plant Waterwegen en Zeekanaal NV, in samenwerking met de stad, ook nog andere investeringen in Kortrijk. Zo is de voorbereiding voor de bouw van een nieuwe voetgangersbrug over de Leie “de Reepbrug” volop bezig. De brug verbindt de Reepkaai met de Fabriekskaai en zou in 2018 kunnen klaar zijn. Daarnaast worden ook de boorden van de oude Leiearm heraangelegd. Op de Verzetskaai en de Broelkaai worden de kades verlaagd en krijgen ze een trapvorm. Het Leiewater wordt hier opnieuw letterlijk aanraak baar, wat het contact tussen de bevolking en de rivier versterkt. De samenwerkingsovereenkomst hierover werd ondertekend door Waterwegen en Zeekanaal NV, de stad Kortrijk en Vlaams minister Ben Weyts. Bron Waterwegen en Zeekanaal
Hamme – Jachthaven Driegoten Samen met Koninklijke Yachtclub Driegoten bekijkt W&Z de mogelijkheid om te voorzien in een nieuwe infrastructuur die toelaat passagiersvaart te ontvangen ter hoogte van Driegoten.
Wielsbeke In het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (GRS) van Wielsbeke is een jachthaven opgenomen. Die wordt, samen met Waterwegen en Zeekanaal, aangelegd aan de oude drietrapssluis in Ooigem. De bouw past in de strategie van 27
de ontsluiting van oude Leie-armen. Die worden opnieuw verbonden met de Leie. In Ooigem gaat het om het stuk tussen de drietrapssluis en het pompstation. Ook het pad doorheen de groenzone in die onmiddellijke omgeving wordt aangepakt.
Kortrijk De stad Kortrijk onderzoekt de mogelijkheid de plezierhaven verder stroomopwaarts te verplaatsen. De huidige plezierhaven langs de Oude Leie kampt immers met een ruimtetekort.
Het verplaatsen van de plezierhaven kan echter enkel wanneer de voorziene verhoging van de bruggen over de Leie is gerealiseerd en de oude Leie-arm toegankelijk is gemaakt voor binnenvaart.
Modernisering kanaal naar Charleroi
De afdeling Zeekanaal van Waterwegen & Zeekanaal NV is sinds een aantal jaren bezig met een studie over de modernisering en opwaardering van het kanaal naar Charleroi. Voor het eerste deel dat wordt aangepakt - de doortocht in Halle - resulteert dit onder andere in een verbreding en verdieping van het kanaal met de (her)aanleg van 4 bruggen: 28
Nederhembrug, zijnde een vernieuwde sasbrug die aansluit op de brug van Lecocq Sint-Annabrug, een verlenging over het kanaal van de huidige voetgangersbrug aan het station Bospoortbrug die vernieuwd wordt Zuidbrug, zijnde een nieuwe brug die de verbinding maakt tussen de Vogelpers en de Zennebrug op de René Deboecklaan.
W&Z en de stad organiseerden hierover al diverse infoavonden en inspraakmomenten. In april vorig jaar legde de gemeenteraad van Halle het tracé van de diverse bruggen vast in een protocolovereenkomst met W&Z, dat daarna kon beginnen aan het ontwerp van de nieuwe bruggen. Op dit moment zijn de eerste schetsen van de Nederhembrug, Bospoortbrug en Zuidbrug klaar (het concept voor de Sint-Annabrug is nog in volle bespreking). Daarom organiseren W&Z en de stad Halle op donderdag 25 juni van 15 tot 21 uur een infomarkt in CC ’t Vondel waarop iedereen doorlopend welkom is.
Baggerwerken tussen Heusden en Melle afgerond
Vlaams waterwegbeheerder Waterwegen en Zeekanaal NV (W&Z) is klaar met de baggerwerken op de Schelde tussen Heusden en Melle. Met die baggerwerken wordt voorkomen dat de rivier verregaand verzandt en daardoor de waterafvoer in het gedrang zou komen. Opmerkelijk: W&Z hergebruikte 200.000 kubieke meter baggerspecie als bouwstof voor de dijken van het overstromingsgebied Vlassenbroek in Dendermonde. Tot aan de sluis van Gentbrugge staat de Schelde onder invloed van de getijden van de Noordzee. Tussen Gentbrugge en Melle was de rivier echter 29
sterk verzand. Die combinatie maakte de wijde omgeving van de Schelde in die regio kwetsbaar voor overstromingen. Sinds oktober 2012 voerde W&Z baggerwerken uit om de afwatering van de rivier weer vlotter te laten verlopen. De werken verliepen in twee fasen. In de eerste fase (oktober 2012 ─ augustus 2013) werd de zone tussen de aansluiting van de Ringvaart in Melle en de Scheldebrug van Heusden aangepakt. Voor de tweede fase (november 2014 – juni 2015) werd gebaggerd tussen die brug en de E17. In elke fase werd ongeveer 100.000 kubieke meter baggerspecie uit de Scheldebedding gehaald. Baggerspecie als duurzame bouwstof Die baggerspecie kreeg een tweede leven in het gecontroleerde overstromingsgebied Vlassenbroek in Dendermonde. Daar werd de specie gebruikt als bouwstof voor de dijken. W&Z en aannemer Envisan (onderdeel van de Jan De Nul Group) ontwikkelden een innovatieve techniek om de specie geschikt te maken als bouwstof. Door de specie te vermengen met een speciale toeslagstof wordt ze sterk, ondoordringbaar en geschikt om mee te bouwen. W&Z paste de techniek voor het eerst toe bij de aanleg van de compartimenteringsdijk in Vlassenbroek en ontving daarvoor 800.000 euro subsidie van het Interreg IVA 2 zeeën programma van de Europese Commissie. Hans Quaeyhaegens van W&Z: “De 100.000 kubieke meter specie uit de eerste baggerfase hebben we verwerkt in een 800 meter lange compartimenteringsdijk, die het overstromingsgebied opdeelt in een noordelijk en zuidelijk deel.” Duizend vrachtwagenritten minder Metingen in 2013 en 2014 toonden aan dat de dijk even stevig is als een dijk die uit traditionele bouwstoffen wordt opgetrokken. Daarom werd de nieuwe techniek ook toegepast in de ringdijk rond het overstromingsgebied. Daarvoor werd de baggerspecie uit de tweede fase gebruikt. “Deze techniek laat ons toe om elke fractie baggerspecie te hergebruiken. Tegelijk verkleinen we onze ecologische voetafdruk. Het transport verloopt immers grotendeels over het water. Zo bleven de omliggende dorpen van meer dan twintig duizend vrachtwagenritten bespaard.”, aldus Quaeyhaegens. De innovatieve verwerkingstechniek is ideaal voor baggerspecie die weinig of fijnkorrelig zand bevat. “Voor de zandrijke specie uit bijvoorbeeld de Durme passen we een andere techniek toe. Daar scheiden we het zand eerst af uit de specie en vervolgens laten we het drogen.”
30
Noodzakelijk waterbeheer Aangezien de werkzaamheden uitsluitend in goede weersomstandigheden konden worden uitgevoerd, kreeg W&Z de toestemming om in de voorjaarsperiode te baggeren. De voorbije jaren is dit rimpelloos verlopen, maar dit voorjaar werden de onderhoudsbaggerwerken meermaals op de korrel genomen. Critici verwezen onder meer naar de broedperiode van verschillende watervogels, die samenviel met de baggeractiviteiten. W&Z heeft begrip voor deze gevoeligheden maar nam voldoende voorzorgsmaatregelen om broedende watervogels niet te verstoren, onder meer door het respecteren van een bufferzone tussen de rietkragen en het baggertuig. Onafhankelijke experts van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek hebben meerdere terreinbezoeken aan de werkzone gebracht en stelden vast dat er geen betekenisvolle verstoring is opgetreden.
Integraal plan Boven-Zeeschelde Integraal plan van W&Z moet alle functies van Boven-Zeeschelde verenigen Waterwegen en Zeekanaal NV (W&Z) werkt volop aan een integraal plan voor de Boven-Zeeschelde. Dat is het deel van de Schelde tussen Gentbrugge en de monding van de Rupel te Rupelmonde en Bornem. W&Z wil er een duurzaam evenwicht creëren tussen alle functies van de rivier: bevaarbaarheid, recreatie en natuurontwikkeling. Tegelijk moet de veiligheid tegen overstromingen van de omgeving verzekerd blijven. W&Z wil de Boven-Zeeschelde zo ontwikkelen dat al haar functies ten volle worden benut. Daarom wordt gewerkt aan een integraal plan, dat de bevaarbaarheid van dit deel van de Schelde bevordert, maar ook het ecologisch functioneren van de rivier verbeterd terwijl de veiligheid van de omgeving tegen overstromingen zoals is uitgewerkt in het geactualiseerde Sigmaplan (koppeling invoegen) in het gedrang brengt. Door die verschillende uitgangspunten al in het prille onderzoek op te nemen, ontwikkelt W&Z een veelzijdig, kostenefficiënt plan waar heel wat gebruikers en stakeholders bij gebaat zijn. Heel wat organisaties worden betrokken bij de opmaak van het plan: de Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie, het Agentschap voor Natuur en Bos, de havens van Antwerpen en Gent, Ruimte Vlaanderen, Afdeling Maritieme Toegang, Natuurpunt, de natuurvereniging vzw Durme, Promotie Binnenvaart Vlaanderen … 31
Waarover gaat het? De Europese Unie rust haar netwerk van waterwegen beter uit voor de binnenvaart, een milieuvriendelijker alternatief voor goederenvervoer over de weg. Daarom worden onder meer de Seine en Schelde beter met elkaar verbonden, zodat grote vrachten rechtstreeks tussen Parijs, Antwerpen en Rotterdam kunnen worden vervoerd. Het aantal vervuilende vrachtwagenritten zal aanzienlijk afnemen, en de scheepvaart tussen Frankrijk, Vlaanderen en Nederland sterk stijgen. Om een te grote drukte op het Kanaal Gent-Terneuzen en in de Westerschelde te voorkomen, zou ook de Boven-Zeeschelde beter bevaarbaar moeten zijn voor vrachtschepen van klasse Va (met een laadvermogen tot 2.250 ton). Die nieuwe verbinding tussen de Gentse en Antwerpse haven zou de scheepvaart tussen het Scheldebekken en het Albertkanaal eveneens vlotter maken, en dus een meerwaarde betekenen voor het hele Vlaamse waterwegennetwerk. Onderdeel van Agenda voor de Toekomst Naast deze betere bevaarbaarheid van de Boven-Zeeschelde dienen de andere functies van de rivier te worden versterkt. Daarom onderzoekt W&Z welke invloed bepaalde ingrepen zouden hebben op de Boven-Zeeschelde en haar wijde omgeving en op welke manier bepaalde negatieve trends kunnen worden gekeerd. Dat onderzoek geeft ook invulling aan het beleid van de VlaamsNederlandse Scheldecommissie (VNSC). Die organisatie zoekt naar een optimaal en geïntegreerd beheer voor het Schelde-estuarium, waartoe behalve de Boven-Zeeschelde ook de Beneden-Zeeschelde (van Temse tot de Nederlandse grens) en de Westerschelde (vanaf de Nederlandse grens) behoren. Onderzoeksprogramma’s maakten duidelijk dat heel dat mondingsgebied van de Schelde één geheel vormt en dat ingrepen op de ene plaats ook een impact hebben op andere delen van het estuarium. Die geïntegreerde kijk is ook het uitgangspunt van de Agenda voor de Toekomst, de inhoudelijke werkagenda van de VNSC voor de periode van 2014 tot 2017. Met verschillende projecten en onderzoeken wordt gezocht naar een evenwichtige combinatie tussen veiligheid, natuurlijkheid en bevaarbaarheid. Die doelen weerspiegelen zich ook in het integrale plan dat W&Z uitwerkt voor de Boven-Zeeschelde. Haalbaarheidsstudie krijgt tweedelig vervolgtraject 32
Van 2011 tot 2013 onderzocht W&Z in een haalbaarheidsstudie hoe de BovenZeeschelde beter bevaarbaar kan worden gemaakt, en welke voor- en nadelen bepaalde ingrepen hadden. Daarbij werd sterk gelet op de ruimtelijke en ecologische gevolgen, en de kostprijs. Zo kwamen de alternatieven met beperkte ingrepen naar voren als evenwichtigste optie. Voor deze alternatieven zou de Gentse Ringvaart worden verruimd en de huidige loop van de BovenZeeschelde behouden blijven. Naast de mogelijke toegang voor schepen van klasse Va zou ook voor klasse IV-schepen (met een laadvermogen tot 1350 ton) een verbeterde doorvaart worden gerealiseerd. Momenteel wordt de haalbaarheidsstudie voortgezet in een tweedelig vervolgtraject. Ten eerste maakt W&Z voor de Boven-Zeeschelde een duurzaam beheerplan op. Dat omvat onder meer baggerwerken die het vaarprofiel van de rivier onderhouden zonder beschermde natuur te beschadigen. Er werd een baggerprogramma uitgewerkt voor de komende twintig jaar om de rivier vlot bevaarbaar te houden. In 2015 wordt de uitvoering van dit duurzaam beheerplan gestart. Ten tweede maakt W&Z werk van een integraal plan, dat bekijkt hoe de Boven-Zeeschelde geschikt kan worden gemaakt voor klasse Va-schepen, terwijl ook andere functies van de rivier ontwikkeld worden. In een eerste fase wordt de wetenschappelijke kennis over de Boven-Zeeschelde verder uitgediept. Vanaf 2016 worden alternatieven opgesteld en onderzocht om tot een integraal plan te komen. Bron : Brochure Integraal Plan Boven-Zeeschelde
Vaarsnelheden Albertkanaal en het kanaal Dessel-Kwaadmechelen
DIEPGANG =1m 1,01 – 2 m 2,01 – 2,5 m > 2,5 m
MAXIMALE SNELHEID 15 km/u. 12 km/u. 10 km/u. 8 km/u.
Andere kanalen Op de volgende kanalen is de maximum toegelaten vaarsnelheid 7km/u. 33
Kanaal naar Beverlo Kanaal Briegden-Neerharen Zuid-Willemsvaart Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten Kanaal Bocholt-Herentals
AFDELING DUIKERS EN JEUGDDUIKERS
Geen bijdragen ontvangen
EINDE 34
35
