Jaarverslag KO N I N K L I J K E TE N CATE N V

KO N I N K L I J K E

Jaarverslag

TE N CATE N V

Koninklijke Ten Cate nv Egbert Gorterstraat 3, 7607 GB Almelo Postbus 58, 7600 GD Almelo Telefoon +31 546 544911 Fax +31 546 814145 www.tencate.com

Structuur Koninklijke Ten Cate nv 1

The annual report of Royal Ten Cate is also available in English. Copies of this report will gladly be supplied on request.

KONINKLIJKE TEN CATE NV Raad van Bestuur

Concerndiensten

Hoogwaardig Textiel

Kunststoffen

Rubber

Denim

In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld

Omzet Bedrijfsresultaat Netto geïnvesteerd vermogen Mensjaren

613 30

490 39

258 15

– –

308 1.523

194 1.163

135 1.100

– –

Ten Cate Advanced Textiles Ten Cate Plastics Processing

Ten Cate Enbi

Denim (gedeconsolideerd)

componenten voor papiertransport in kantoormachines

denim stoffen

beschermende weefsels

caps voor spuitbussen

tent- en zonweringsdoek

sluitingen

componenten voor de vliegtuigbouw

klantspecifieke verpakkingen

antiballistische materialen

technische producten voor industrie , landen tuinbouw

tussenvoeringen voor de confectie-industrie

garens voor denimproductie verwerking ruwe katoen

Synbra etiketten voor de grafische industrie Ten Cate Nicolon Europa

isolatie voor de bouw verpakkingen voor food en non-food

weefsels voor de wegen waterbouw, agrarische containers voor tuinbouw markt en civiele bouw weefsels voor de tapijtindustrie BELEIDSRAAD kunstgrasgarens Ten Cate Nicolon USA weefsels en non-wovens voor de recreatie- en de agrarische markt en voor de wegen waterbouw vochtisolerende materialen voor de bouw

F.H. Schreve (56) Voorzitter raad van bestuur Drs. J.H.P.L. van de Sanden (58) Lid raad van bestuur Groepsdirecteur Ten Cate Nicolon Europa a.i. Groepsdirecteur Ten Cate Nicolon USA a.i. Drs. L.J. Kuipers (55) Concerndirecteur personeel & organisatie Drs. J. Lock (51) Concerndirecteur financiën & administratie Ir. H.H.F.Q. van Dooren (47) Groepsdirecteur Ten Cate Enbi B.A.F. Keijzer (58) Groepsdirecteur Denim Griekenland Ing. J.B. Kroeze (39) Groepsdirecteur Ten Cate Plastics Processing Ir. L. de Vries (46) Groepsdirecteur Ten Cate Advanced Textiles

DRIE EEUWEN ONDERNEMERSCHAP Koninklijke Ten Cate heeft een bijna driehonderd jaar lange traditie in de verkoop, ontwikkeling en productie van materialen. De wortels van de onderneming gaan terug tot 1704, het jaar waarin voor het eerst melding wordt gemaakt van textielactiviteiten vanuit Almelo door leden van de familie Ten Cate. Na eerst activiteiten als zogeheten textielfabriqueur te hebben ontplooid, gingen de Ten Cate’s over op industriële textielproductie.Tot 1957 werden deze verricht onder de naam H. ten Cate Hzn. & Co. In Nijverdal begon de textielhistorie in 1836. De Engelse machinehandelaar Thomas Ainsworth liet er pakhuizen bouwen voor de Nederlandse HandelMaatschappij. De broers Salomonson bouwden hieruit een weverij met aanvullende bleek- en veredelingsbedrijven. Koning Willem III verleende hen in 1852 het koninklijk predikaat. Daarmee was de Koninklijke Stoomweverij of KSW een feit. Na jaren van voorbereiding en een winstpooling gingen H. ten Cate Hzn. & Co en de KSW in 1957 samen verder als NV Koninklijke Textielfabrieken NijverdalTen Cate. Het was de eerste naoorlogse industriële fusie in Nederland. Tijdens de omvangrijke herstructurering van de textielindustrie eind zestiger en begin zeventiger jaren wist de onderneming nieuwe perspectieven te creëren. Door een zuinig financieel beleid en tijdige omschakeling naar andere technologieën, grondstoffen en toepassingen konden nieuwe markten worden betreden. Door middel van verdergaande internationalisatie groeide het Twentse textielbedrijf in de tachtiger en negentiger jaren uit tot de huidige industriële onderneming in hoogwaardig textiel, kunststoffen en rubber, die in ruim tien landen vestigingen heeft. Als blijk van succesvol ondernemerschap ontving Koninklijke Nijverdal-Ten Cate in 1992 de Koning Willem I Prijs. Koninklijke Ten Cate, zoals de onderneming sinds 1995 heet, staat nu voor de uitdaging om in het nieuwe millennium de industriële onderneming in hoogwaardige materialen op innovatieve wijze verder in de wereld uit te bouwen.

INHOUDSOPGAVE Algemeen 2 3 4 5 6 9 16 20 21 25 27 29 30 Jaarrekening 32 34 35 35 38 43 45 46 48 48 Overige gegevens 54 55 55 56 57 58 60

1

Bestuurlijke gegevens Ondernemingsverklaring Informatie over het aandeel Koninklijke Ten Cate nv Kerngegevens Koninklijke Ten Cate nv Verslag van de raad van commissarissen Verslag van de raad van bestuur Financieel overzicht Personeel & Organisatie Technologie, Kwaliteit & Milieu Activiteiten Sector Hoogwaardig Textiel Sector Kunststoffen Sector Rubber Denim

Geconsolideerde balans Geconsolideerde winsten verliesrekening Toelichting Grondslagen voor de consolidatie, waardering en resultatenbepaling Toelichting op de geconsolideerde balans Toelichting op de geconsolideerde winsten verliesrekening Kasstroomoverzicht Vennootschappelijke balans Vennootschappelijke winsten verliesrekening Toelichting op de vennootschappelijke balans

Accountantsverklaring Rapport van de Trustee Stichting Preferente Aandelen Koninklijke Ten Cate Statutaire regeling met betrekking tot de winstverdeling Voorstel winstbestemming Tien jaren Koninklijke Ten Cate nv Werkmaatschappijen en deelnemingen per 31 december 1997

Koninklijke Ten Cate nv Jaarverslag 1997

BESTUURLIJKE GEGEVENS Raad van commissarissen

Mr. R.J. Nelissen (66) Voorzitter 1/2 oud-voorzitter raad van bestuur ABN-AMRO Bank nv Mr. J.J.C. Alberdingk Thijm (68) (tot 2 april 1998) 2 oud-voorzitter raad van bestuur Wolters Kluwer nv oud-voorzitter raad van bestuur Koninklijke Nijverdal-Ten Cate nv Drs. P.P.A.I. Deiters (54) (vanaf 2 april 1998) oud-directeur Berghaus International Fashion Group Drs. C.J.A.J.M. van Gestel (59) 1 directeur AdviesGroep Diemen & Van Gestel bv Prof. dr. ir. A.W.Veenman (50) lid raad van bestuur Stork nv F.J. de Wit (58) 2 oud-voorzitter raad van bestuur nv Koninklijke KNP BT Drs. J.B.Wolters (47) 1 directeur Schuttersveld nv

Jaar aantreden

Einde huidige termijn

1993

2001

1981

1998

1998

2002

1985

2001

1996

2000

1988

2000

1992

2000

1 Lid van de financiële commissie 2 Lid van de honoreringscommissie

Raad van bestuur F.H. Schreve (56) Voorzitter Drs. J.H.P.L. van de Sanden (58)

Van de Sanden

2


Schreve

ONDERNEMINGSVERKLARING Wie we zijn… Koninklijke Ten Cate nv is een innovatieve, industriële onderneming op het gebied van hoogwaardige materialen: specialistische textiel, kunststoffen en rubber. De jaaromzet bedraagt f 1,4 miljard (inclusief denim f 1,6 miljard). De omzet wordt voor ongeveer 25% gerealiseerd in Nederland en voor 75% elders in de wereld. De onderneming telt 4.700 medewerkers.Van hen zijn er 1.900 werkzaam in Nederland, 1.750 in overige Europese landen (van wie 800 in denim), 900 in de Verenigde Staten en 150 in Azië. Koninklijke Ten Cate is genoteerd aan de Amsterdamse Effectenbeurs. Wat we doen… Koninklijke Ten Cate is op drie continenten – Europa, Noord-Amerika en Azië – actief met de ontwikkeling, verbetering, productie en verkoop van halffabrikaten en componenten. Deze worden geleverd aan bedrijven in de confectie- en tapijtindustrie, de bouw en wegen waterbouw, de voedingsmiddelenindustrie, de landen tuinbouw en de kantoormachine-industrie. Producten van Koninklijke Ten Cate onderscheiden zich door functionaliteit, duurzaamheid en een gunstige prijs/kwaliteitverhouding. Waar we vandaan komen… De wortels van Koninklijke Ten Cate gaan terug tot 1704. In de eerste 250 jaar was het bedrijf uitsluitend gericht op de textielproductie. Door tijdige omschakeling naar andere technologieën, grondstoffen en toepassingen en door internationalisatie groeide Koninklijke Ten Cate uit tot een onderneming in hoogwaardig textiel, kunststoffen en rubber met vestigingen in ruim tien landen.

1 – – –

En waar we heen gaan… Koninklijke Ten Cate volgt een tweeledige strategie. Versterking en uitbouw van bestaande activiteiten door voortdurende innovatie en verbetering van zowel producten als processen verlening van een hoog logistiek en serviceniveau geografische expansie via uitbreiding van distributienetwerken

2 Verwerving van en samenwerking met ondernemingen die vergelijkbare of aanvullende activiteiten ontplooien ter versterking van marktposities in Europa, Amerika en Azië Met als financiële doelstellingen… Koninklijke Ten Cate streeft naar winstgevende groei, resulterend in vergroting van aandeelhouderswaarde. Gestreefd wordt naar een jaarlijkse verhoging van de netto winst per aandeel met gemiddeld 10%. Investeringen en nieuwe activiteiten dienen een rentabiliteit van ten minste 15% te behalen. De onderneming wenst een eigen vermogen van 40% van het balanstotaal. In een inspirerend werkklimaat… Koninklijke Ten Cate wil dynamische mensen vanuit verschillende generaties met relevante kennis en kunde werk bieden waarin zij zich kunnen ontplooien, waaruit zij voldoening putten en waarvoor zij adequaat financieel beloond worden. Dit werk – mits op economisch verantwoorde basis – wordt bevorderd in alle landen waar Koninklijke Ten Cate actief is.

3


INFORMATIE OVER HET AANDEEL KONINKLIJKE TEN CATE NV

18 maart 2 april 3 april 3 t/m 17 april 17 april 22 april 28 augustus

Belangrijke data in 1998 Persconferentie en vervolgens bijeenkomst voor beleggingsanalisten Algemene vergadering van aandeelhouders in het Muziekcentrum te Enschede Notering ex-dividend Keuzeperiode Vaststelling omwisselingsverhouding keuzedividend Betaalbaarstelling contant dividend. Levering aandelen stockdividend Publicatie halfjaarcijfers 1998 Persconferentie en vervolgens bijeenkomst voor beleggingsanalisten Wet Melding Zeggenschap De per 1 januari 1998 bij Koninklijke Ten Cate bekende meldingen in het kader van de Wet Melding Zeggenschap betreffen: Aegon Custody bv 5,3% Philips Pensioenfonds 11,6% Dividend Het dividendbeleid is erop gericht om, over een reeks van jaren genomen, circa 40% van de netto winst uit te keren in de vorm van dividend. Het dividendvoorstel luidt: uitkering van een dividend van f 3,20 per gewoon aandeel, of naar keuze een uitkering in gewone aandelen ten laste van de fiscaalvrije agioreserve of desgewenst ten laste van de overige reserves. De omvang van het keuzedividend dat 2 à 5% onder het contante dividend zal liggen, zal na afloop van de keuzeperiode op 17 april 1998 bekend worden gemaakt. Spreiding aandelenbezit Op basis van een representatieve steekproef is vastgesteld dat Ten Cate eind 1997 de volgende geografische spreiding kende: Nederland België/Luxemburg Verenigd Koninkrijk Duitsland Zwitserland Verenigde Staten Overige landen Totaal

het aandeel 67% 11% 10% 2% 1% 8% 1% 100%

Circa 35% van de aandelen bevindt zich in particuliere handen en 65% is in het bezit van instituten. Ontwikkeling van het aantal aandelen in 1997 Situatie eind 1996 Bij: – stockdividenden 1996 – uitgeoefende optierechten Telefoon- en faxnummers Externe Betrekkingen Telefoon: +31 546 544 313 Fax: +31 546 814 145

Situatie eind 1997 Mogelijke toename: – als gevolg van conversie – als gevolg van optierechten

Investor Relations Telefoon: +31 546 544 350 Fax: +31 546 828 907

Aantal aandelen fully diluted

4.321.232 70.622 41.500 4.433.354 675.446 59.000 5.167.800

Na 1 januari 1998 zijn 29.500 nieuwe managementopties uitgegeven en is een programma gestart om aandelen in te kopen ter compensatie van uitgegeven opties.Tot 27 februari 1998 zijn door de vennootschap 45.000 eigen aandelen ingekocht.

www.tencate.com

4


KERNGEGEVENS KONINKLIJKE TEN CATE NV 90 In miljoenen guldens In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld

1997

1996

1.368,0 81,4 40,2 30,3 14,2

1.421,8 79,4 35,7 30,2 13,0

6,0% 8,0% 11,3%

5,6% 8,5% 9,9%

388,9 50%

365,2 49%

24,5 65,6 60,7 91,0

19,6 58,1 69,3 99,5

3.848

4.733

9,15 6,90

8,31 7,03

Dividend Cash flow Eigen vermogen

3,20 20,70 87,72

3,00 23,15 84,52

Hoogste koers Laagste koers Slotkoers

116,00 83,50 87,50

89,90 67,00 82,80

4.433 387,9

4.321 357,8

75

Resultatenrekening Netto omzet Bedrijfsresultaat Netto winst voor buitengewone lasten Netto winst Dividend (bij f 3,20 contant)

60 45 30

Ratio’s Bedrijfsresultaat in % omzet Rentabiliteit op eigen vermogen Rentabiliteit op netto geïnvesteerd vermogen

15 0 93 94 95 96 97 Bedrijfsresultaat Netto winst voor btgw. lasten Netto winst

Overige gegevens Eigen vermogen Garantievermogen/totaal vermogen Acquisities Investeringen Netto afschrijvingen Cash flow

105 In miljoenen guldens 90

1

75

Aantal mensjaren ultimo 60

Kengetallen per aandeel van f 20,45

Winst voor buitengewone lasten Netto winst

30 15 0 93 94 95 96 97 Cash flow Investeringen Netto afschrijvingen

Aantal aandelen ultimo x 1.000 Beurswaarde ultimo

25 In guldens per aandeel 20 15 10 5 0 93 94 95 96 97 Cash flow Netto winst Dividend

1 Voor definitie zie blz. 24.

5


VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN Ter voldoening aan het bepaalde in artikel 25 van de statuten treft u hierbij de door de raad van bestuur opgemaakte en door ons vastgestelde jaarrekening 1997 aan. De netto winst over 1997 bedraagt f 30,3 miljoen. Het eigen vermogen bedraagt per 31 december 1997 f 388,9 miljoen. De jaarrekening is gecontroleerd door Coopers & Lybrand nv. Hun verklaring als bedoeld in artikel 26, lid 3 van de statuten is in het verslag opgenomen. Wij stellen aandeelhouders voor de jaarrekening over 1997 goed te keuren conform de voorgelegde stukken.Voorts stellen wij aandeelhouders voor de raad van bestuur te dechargeren voor zijn bestuur en de raad van commissarissen voor het gehouden toezicht. De winstbestemming die in dit jaarverslag is opgenomen, is door ons goedgekeurd.Wij adviseren aandeelhouders het voorstel van de raad van bestuur te aanvaarden. De raad van commissarissen is in het verslagjaar acht keer plenair in vergadering bijeen geweest. Beraadslaagd werd onder meer over de door de raad van bestuur geformuleerde ondernemingsdoelstellingen, de ondernemingsstrategie, de gang van zaken en vooruitzichten alsmede de investeringsprojecten en producten marktontwikkelingen. Besproken zijn in het bijzonder desinvesteringen, de herstructurering van de denimactiviteiten, ontwikkeling van het management en de profielschets van de raad van commissarissen.Voorzitter en vice-voorzitter van de raad van commissarissen hadden daarnaast regelmatig besprekingen met de raad van bestuur. De raad van commissarissen was eveneens periodiek vertegenwoordigd in de overlegvergaderingen van de bestuurder met de centrale ondernemingsraad. De raad van commissarissen is ook in het verslagjaar in vergadering bijeen geweest zonder de aanwezigheid van de raad van bestuur. Hierbij zijn aan de orde gekomen het functioneren van de raad van commissarissen, de relatie tot de raad van bestuur en de beoordeling van de raad van bestuur. De financiële commissie komt ieder halfjaar bijeen. Bij deze vergaderingen waren tevens aanwezig de externe accountant, de raad van bestuur alsmede leden van de financiële staf. In de vergaderingen is gesproken over jaarverslag/rapportage 1996 en halfjaarcijfers 1997, de opzet van de interne beheersingssystemen en de rapportage van de externe accountant. De honoreringscommissie komt in beginsel eenmaal per jaar bijeen. De renumeratie van de leden van de raad van bestuur is aangegeven in de desbetreffende toelichting behorende tot de jaarrekening.

6


De samenstelling van de raad van commissarissen voldoet aan het profiel, zoals opgesteld in het verslagjaar. De profielschets ligt ter inzage ten kantore van de vennootschap en is aldaar opvraagbaar. Het profiel wordt regelmatig geëvalueerd tegen de achtergrond van de ontwikkeling van de onderneming en zo nodig aangepast. De raad heeft zich beraden over de vacature die per 2 april 1998 ontstaat, aangezien de heer Alberdingk Thijm gezien zijn leeftijd te kennen heeft gegeven niet voor herbenoeming in aanmerking te willen komen. De raad van commissarissen heeft besloten de hierdoor ontstane vacature in te vullen door met ingang van 2 april 1998 de heer drs. P.P.A.I. Deiters te benoemen tot commissaris.Vanwege zijn specifieke kennis en ervaring op het terrein van de textiel en internationale handel is de raad van mening dat voormelde benoeming past in het profiel. De benoeming heeft plaatsgevonden met inachtneming van de statutair voorgeschreven procedure. De raad van commissarissen is de mening toegedaan dat de raad in overeenstemming functioneert met de desbetreffende aanbevelingen van de commissie Corporate Governance. In de algemene vergadering van aandeelhouders zullen de verschillende aspecten van deze aanbevelingen en de invulling daarvan door de vennootschap aan de orde komen. Het standpunt is opgenomen in een bijlage bij de agenda voor de algemene vergadering van aandeelhouders. Resumerend is 1997 voor de vennootschap een jaar geweest waarin de strategie nadrukkelijk aan de orde kwam. Daarnaast zijn vorderingen gemaakt met de verdere operationele verbetering van de onderneming. Wij spreken onze dank uit aan de raad van bestuur en medewerkers voor hun inzet.Wij hebben vertrouwen dat de uitgezette toekomstlijnen zullen bijdragen tot verdere en duurzame versterking van de activiteiten van Koninklijke Ten Cate. Raad van commissarissen Mr. R.J. Nelissen Voorzitter Mr. J.J.C. Alberdingk Thijm Vice-voorzitter Drs. C.J.A.J.M. van Gestel Prof. dr. ir. A.W.Veenman F.J. de Wit Drs. J.B.Wolters Almelo, 27 februari 1998

7


VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR 2 Fotobijschrift Ten Cate Advanced Composites, onderdeel van de groep Ten Cate Advanced Textiles, maakt van aramideen andere ijzersterke garens, in combinatie met harsen, lichtgewicht laminaten. Het bedrijf heeft wereldwijd een goede naam als producent van panelen voor de vliegtuigindustrie, onder andere voor zwaar belaste vrachtvloeren en stuurvlakken Antiballistische materialen van Ten Cate Advanced Composites worden aangebracht in gevechtshelmen, als scherfbeveiliging in de gevechtskoepels van de Leopard 2 en voor bepantsering van voertuigen voor onder meer politie en geldtransport.

Koninklijke Ten Cate heeft in 1997 een netto resultaat voor buitengewone lasten behaald van f 40 miljoen, een toename met 13% ten opzichte van 1996. Door afwaardering van de denim, waar tegenover de verkoop met boekwinst van enkele ondernemingen stond, was per saldo sprake van een buitengewone last van f 10 miljoen. Hierdoor was het netto resultaat gelijk aan dat van vorig jaar (f 30 miljoen). Een belangrijke activiteit in 1997 voor Ten Cate was de strategische heroriëntatie. Mogelijkheden voor uitbouw van kansrijke activiteiten werden verkend en omgezet in meerjarige actieplannen. Besloten werd ook om bepaalde werkmaatschappijen die om verschillende redenen minder in het profiel van Ten Cate passen, buiten de onderneming te plaatsen. Daarmee richten wij onze inspanningen nadrukkelijker op de uitbouw van onze hoofdactiviteiten in specialistische textiel, industriële weefsels, kunststofverwerking en rubberbewerking.

–

–

–

–

–

–

9

Markante gebeurtenissen Als gevolg van de strategische heroriëntatie vonden in 1997 de volgende vermeldenswaardige gebeurtenissen plaats. Deconsolidatie en afwaardering van de denimactiviteiten.Wij kwamen tot de slotsom dat Ten Cate onvoldoende in staat is middelen vrij te maken voor vorming van een noodzakelijke, wereldwijde denimgroep. Een passende alliantiepartner wordt gezocht. Onze denimbelangen bestaan uit Hellenic Fabrics (64%), Ilios-Ten Cate (50%), EMAE (50%) en Atlantic Mills (thans 100%). Deze ondernemingen vertegenwoordigden in 1997 met circa 800 medewerkers een jaaromzet van f 166 miljoen. Forse ingreep in de kostenstructuur en operationele activiteiten van de denimactiviteiten. De herstructureringen zijn voor een groot deel uitgevoerd en hebben geleid tot een reductie met 300 arbeidsplaatsen: 100 in Griekenland en 200 in Ierland. De enige mogelijkheid om bij de Ierse onderneming herstructureringen uit te kunnen voeren, was verhoging van ons 50%-belang in Atlantic Mills tot 100% door het uitkopen van de Franse mede-aandeelhouder. Overdracht aan Wavin van de activiteiten op het gebied van rioleringssystemen, uitgevoerd in onze werkmaatschappijen Viplex en Schinkel Schouten. Deze activiteiten kunnen zich aldaar vanuit een sterkere marktpositie verder ontplooien.Viplex en Schinkel Schouten vertegenwoordigen een jaaromzet van circa f 70 miljoen en hebben 150 medewerkers. Stroomlijning van de activiteiten binnen enkele groepen, die in 1997 leidde tot verzelfstandiging van de bedrijven op het gebied van medisch doek (onderdeel van Ten Cate Nicolon) en van rubber afdichtringen (Enbi Ierland). Verwerving door onze 50%-deelneming Synbra van Cookson Plantpak en Cookson Polymers. De acquisitie betekent een versterking van de activiteiten ten behoeve van de tuinbouwmarkt, vooral in Engeland. Opening van onze eerste productievestiging in Azië ten behoeve van Ten Cate Enbi Singapore. Onze wereldwijd opererende klanten kunnen nu vanuit drie continenten op gelijkwaardige basis worden beleverd. De jaaromzet van Ten Cate Enbi in Singapore bedraagt f 50 miljoen en er zijn 100 medewerkers werkzaam.


Gang van zaken Koninklijke Ten Cate behaalde over 1997 een netto resultaat van f 30,3 miljoen (1996: f 30,2 miljoen). Het resultaat voor buitengewone lasten kwam uit op f 40,2 (1996: f 35,7 miljoen). Het rendement op netto geïnvesteerd vermogen bedroeg 11,3% (1996: 9,9%) De denimactiviteiten zijn afgewaardeerd met f 40 miljoen. Een buitengewone bate van f 30 miljoen werd gerealiseerd als gevolg van de verkoop van werkmaatschappijen, te weten Viplex, Schinkel Schouten en Enbi Ierland. De geconsolideerde omzet bedroeg f 1.368 miljoen (1996: f 1.422 miljoen, inclusief denim). Er was sprake van een significante volumegroei (8%). Het aantal medewerkers exclusief denim bedroeg in 1997 3.848 (1996: 3.813 exclusief en 4.733 inclusief denim). Investeringen In 1997 is voor f 65,6 miljoen aan investeringen uitgevoerd (1996: f 58,1miljoen), terwijl de afschrijvingen f 60,7 miljoen bedroegen (1996: f 69,3 miljoen). Belangrijke investeringen waren de nieuwe fabriek in Singapore, de aanschaf van nieuwe spuitgietmachines en matrijzen voor Ten Cate Plasticum, de verplaatsing van een non-wovenlijn naar TC Mirafi in Jefferson en een nieuwe productielijn voor vochtisolatieproducten voor TC Miradri in Elberton. Strategische heroriëntatie Koninklijke Ten Cate heeft in 1995 de werkmaatschappijen die tot de onderneming behoorden op basis van gelijkgerichtheid gegroepeerd en onder groepsmanagement gebracht. Gedurende de afgelopen jaren is het aanwezige potentieel steeds beter benut, mede door bevordering van onderlinge samenwerking bij innovatie en verkoop alsmede door productie-integratie. Dit heeft geleid tot structurele versterking en tot vergroting van de winstgevendheid.

– – – – – –

In 1997 zijn de mogelijkheden voor de verschillende activiteiten geëvalueerd en de beste kansen voor winstgroei bepaald. Deze zogenoemde strategische heroriëntatie beoogt een versnelling van de ontwikkeling van de onderneming te bewerkstelligen en vergroting van het totale rendement. Bij de beoordelingen zijn in het bijzonder zes criteria gehanteerd: de strategische positionering het rendement de samenhang met andere activiteiten het benodigde beroep op financiële middelen de innovatiekracht van de activiteiten de benodigde mankracht en competenties. De strategische heroriëntatie heeft geleid tot bepaling van de strategische en financiële doelen voor de onderneming. Koninklijke Ten Cate richt zich op de hoofdterreinen specialistische textiel, industriële weefsels, kunststofverwerking en rubberbewerking. Leidraad is dat de ons ter beschikking staande middelen optimaal worden ingezet op die terreinen waarvan wij de grootste ontplooiingsen winstkansen verwachten. Autonome groei, ook in nieuwe geografische markten en productvernieuwing, ook gericht op nieuwe toepassingen, zijn hierbij van belang. Daarnaast zullen wij actief zoeken naar acquisitiemogelijkheden als aanvulling op onze bestaande activiteiten. Voor de buitenwereld zal de strategie in de komende tijd door acties en daden duidelijker contouren krijgen.

10


Winst per aandeel De winst per aandeel over 1997 voor buitengewone resultaten bedraagt f 9,15 (1996: f 8,31), een toename van 10%. Nemen wij de buitengewone resultaten in aanmerking, dan bedraagt de netto winst per aandeel f 6,90 (1996: f 7,03). Rekening houdend met eventueel te converteren obligaties of opties, bedraagt de netto winst per aandeel f 5,86 (1996: f 5,79). De groepen De onderneming heeft in 1997 veelal kunnen profiteren van de gunstige economische omstandigheden. Ten Cate Advanced Textiles had een goed jaar. In de meeste markten werd het marktaandeel vergroot, waardoor de winst toenam. Dit gold voor beschermende weefsels, tussenvoeringen, antiballistische materialen en componenten voor de vliegtuigbouw. Ook de productvernieuwing kreeg een stevige impuls. Ten Cate Nicolon in Europa en de USA ondervonden beide het effect van vertragingen bij de uitvoering van grote infrastructurele werken, waardoor de omzet in geotextiel stagneerde. In het eerste kwartaal van 1998 wordt bij Ten Cate Nicolon in Almelo een herstructurering in gang gezet om de effectiviteit van de organisatie te vergroten en de kosten te verminderen. Boventallige medewerkers zullen worden herplaatst, intern danwel extern. Bij TC Mirafi in de Verenigde Staten is de bedrijfsvoering weliswaar verbeterd, maar het resultaat bleef nog achter bij de verwachtingen. Oorzaken vormden de margedruk en de inspanningen die noodzakelijk waren voor het herwinnen van het marktaandeel. Ten Cate Plastics Processing werd begin 1998 geformeerd uit de verpakkingsgroep en de technische handelsgroep (Bosta). Onder de naam Ten Cate Plasticum zijn vijf werkmaatschappijen gebundeld tot een krachtige speler op de West-Europese markt voor caps, sluitingen en speciale verpakkingen. In het Verenigd Koninkrijk ondervonden onze klanten hinder van het dure pond, die gevolgen had voor onze werkmaatschappijen aldaar. De via Créatec verworven werkmaatschappij in Frankrijk biedt een interessante aanvullende activiteit. De technische handelsgroep Bosta was in 1997 succesvol en breidde via kleine overnames haar werkterrein op het gebied van de agrarische en industriële markt in Noordwest-Europa uit. Ten Cate Enbi verstevigde haar positie op de markt van componenten voor printers en copiers. Het belang in Créatec Rollers werd uitgebreid tot 100%. In Japan werd een verkoopkantoor geopend en in de tweede helft van 1997 werd de nieuwe fabriek in Singapore geopend. Door het cyclischer worden van de markt voor printers en copiers en door de hoge ontwikkelingsen aanloopkosten van verschillende nieuwe producten was de winstverbetering minder dan gehoopt. Synbra, de joint venture met Shell (50%), expandeerde verder. Op haar werkterrein, producten van vooral eps (expanded polystyreen) voor bouwisolatie, verpakkingen en tuinbouw, behoort Synbra tot de sterkste in Noordwest-Europa. De eind 1997 gerealiseerde overname van de Cookson-bedrijven betekent een versterking van de activiteiten op de tuinbouwmarkt. Bij Atlantic Mills in Ierland waren forse veranderingen en ingrepen noodzakelijk geworden, waarover met de andere aandeelhouder geen overeenstemming kon worden bereikt. Hierop werd na lang onderhandelen het 50%-belang van DMC overgenomen. Atlantic Mills werd onder de groepsleiding van Ten Cate Advanced Textiles gebracht en grondig gesaneerd. De spinnerij werd gesloten en de weefen veredelingsfabriek een nieuwe oriëntatie gegeven.

11


Bij Hellenic Fabrics in Griekenland waren de arbeidskosten niet meer concurrerend, hetgeen ingrijpen onvermijdelijk maakte. Dit leidde tot werkonderbrekingen en een volledige staking van mei tot en met juli. Uiteindelijk is de beoogde personeelsvermindering doorgezet en de staking beëindigd zonder dat van de zijde van de onderneming principiële concessies zijn gedaan. Dankzij aangelegde voorraden was de commerciële schade te overzien. Financiële crisis in Azië De invloed op Ten Cate van de financiële crisis in sommige Aziatische landen was tot nu toe beperkt. Onze onderneming realiseert ongeveer 6% van de omzet in Azië. Het merendeel van deze omzet wordt gevormd door rubber rollers uit de nieuwe fabriek in Singapore. Voor 1998 rekenen wij op enige terughoudendheid in de afzet van rubber rollers, geotextiel en specialistische textiel. Onze afzet richt zich echter voornamelijk op Singapore, Hong Kong en China, landen die beperkt zijn getroffen door de financiële crisis. Een indirect effect waarmee wij wel rekening houden zijn veranderingen in de concurrentieverhoudingen, doordat enkele Aziatische ondernemingen op de Europese en Amerikaanse markt met lagere prijzen kunnen opereren. De keerzijde is dat sommige grondstoffen en halffabrikaten goedkoper kunnen worden geïmporteerd, waaruit wij voordeel zullen kunnen halen. Corporate governance Koninklijke Ten Cate hecht al vele jaren veel belang aan een goede communicatie met belanghebbenden: de aandeelhouders, maar ook toeleveranciers, klanten, beleggingsanalisten en uiteraard de eigen medewerkers. Er wordt dan ook veel aandacht besteed aan een goede en tijdige informatievoorziening. Rol, positie en invloed van de verschillende belanghebbenden zijn regelmatig onderwerp van aandacht binnen de verschillende organen in onze vennootschap. Dit was al het geval voordat de commissie-Peters werd ingesteld en haar rapport uitbracht. Onze jaarverslagen in voorgaande jaren geven blijk van die voortdurende aandacht. Daarin is net als dit jaar aandacht voor de strategische richting en doelstellingen. De raad van bestuur hecht eraan te vermelden dat in belangrijke mate wordt gehandeld in overeenstemming met de aanbevelingen van de commissie-Peters, hetgeen ook thans blijkt uit de inhoud van dit Jaarverslag. Het standpunt van de ondernemingsleiding terzake zal in de algemene vergadering van aandeelhouders van 2 april worden toegelicht. Beheersing van risico’s Vreemde valuta Ten Cate werkt met beperkte overschotten in US-dollars, Engelse ponden, Franse francs, Italiaanse lires en Hong Kong-dollars. In Zwitserse franken bestaat een tekort. Door de gunstige beweging van deze koersen in 1997 en door het feit dat onze valutarisico’s doorgaans met opties worden afgedekt, is in 1997 geprofiteerd van de valutabeweging. De invloed hiervan op de jaarrekening 1997 in vergelijking met 1996 was een positief transactieresultaat van f 4 miljoen, voornamelijk op US-dollars en Britse ponden, alsmede een positief translatieresultaat doordat de winsten van de Amerikaanse en Engelse werkmaatschappijen in guldens omgerekend hoger waren (f 1 miljoen). Valutarisico’s worden zoveel mogelijk beperkt doordat de werkmaatschappijen zich in beginsel in lokale valuta financieren, tenzij er regelmatige ontvangsten in een vreemde valuta zijn, die via een lening kunnen worden afgedekt.

12


Teneinde rente- en valutarisico’s te beperken wordt gebruik gemaakt van financiële instrumenten als termijncontracten, opties, caps en swaps. Binnen het hoofdkantoor, waar de treasuryfunctie is gecentraliseerd, geldt een gedetailleerd stelsel van procedures ten aanzien van het omgaan met valuta-, rente- en derivatenrisico’s. Verzekeringen Zoals de meeste ondernemingen heeft Ten Cate zich verzekerd voor belangrijke risico’s als brand- en bedrijfsschade, productaansprakelijkheid en W.A. De onderneming heeft zich ervan vergewist dat de afgesloten verzekeringen adequaat zijn voor de verschillende risico’s. Claims en milieurisico’s Met regelmaat worden uitstaande claims geïnventariseerd en wordt beoordeeld of voldoende voorzieningen zijn getroffen. Dit is het geval. Ook ten aanzien van milieurisico’s verbonden met onroerend goed zijn adequate voorzieningen getroffen. Millennium en euro In 1997 is geïnventariseerd welke aspecten de millenniumproblematiek omvat voor de onderneming en op welke wijze het vraagstuk dient te worden aangepakt en opgelost. De problematiek kan in vrijwel alle gevallen goed worden opgelost via de invoering van nieuwe versies van de in gebruik zijnde softwarepakketten. Doelstelling is om eind 1998 millenniumbestendig te zijn. De kosten van het millenniumbestendig maken worden geschat op f 7 miljoen en zullen worden verdeeld over de jaren 1998 tot en met 2000. De inventarisatiekosten zijn ten laste van de exploitatie in 1997 genomen. Met ingang van 1999 zijn transacties met afnemers en leveranciers in euro’s mogelijk. De voorbereidingen daartoe zijn in volle gang. De verwachte kosten van invoering van de euro zijn geraamd op f 3 miljoen, te spreiden over de jaren 1998 tot en met 2000. Management en beheersystemen Ten Cate kent een vijfwekelijks financieel rapportagesysteem per werkmaatschappij.Voorts vindt op kwartaalbasis een gestructureerd overleg plaats tussen raad van bestuur en de groepen. De bevoegdheden en rapportageverplichtingen van de groeps- en werkmaatschappijdirecteuren zijn vastgelegd. De accountantscontrole vindt plaats op werkmaatschappijniveau door externe accountants. Besloten is de beheersystemen in 1998 uit te breiden met: – een balanced scorecard op maat gemaakt per werkmaatschappij, die het management zal voorzien van kritische niet-financiële informatie – een business assessment, waarbij elke groep periodiek wordt doorgelicht door een team van medewerkers afkomstig van zusterbedrijven. Daarbij zullen onder meer de processen in de primaire functies als verkoop, productontwikkeling, logistiek en productie worden getoetst op doelmatigheid. Risicospreiding Koninklijke Ten Cate is een industriële toeleverancier van halffabrikaten en componenten en is in die zin veelal afhankelijk van de gang van zaken bij zijn afnemers. Door structureel te investeren in productontwikkeling (vaak in samenwerking met de klanten als co-maker of co-designer) en door meer aandacht te schenken aan marketing wordt getracht de afhankelijkheid steeds meer beheersbaar te maken.

13


Over het algemeen is er een goede spreiding van de omzet over de verschillende afnemers. Bij Ten Cate Enbi (en bij de niet meer geconsolideerde denimactiviteiten) is sprake van een beperkt aantal klanten, die een substantieel deel van de omzet van deze werkmaatschappijen vertegenwoordigen. Onze medewerkers De onderneming telde per 31 december 1997 bijna 4.700 medewerkers. Hierin zijn begrepen de 800 medewerkers van de in 1997 gedeconsolideerde denimactiviteiten. Aandacht voor de medewerkers is voor een industriële, innovatieve onderneming als de onze van cruciaal belang. Zij vormen de sleutel tot het succes van onze organisatie. Voor medewerkers die in verschillende landen werkzaam zijn is een platform gecreëerd waarop zij elkaar beter kunnen leren kennen en van elkaars ervaringen en inzichten kunnen leren. De Ten Cate Academy heeft daar het afgelopen jaar een belangrijke rol in gespeeld. Koninklijke Ten Cate is actief op drie continenten en in ruim tien landen. Onze filosofie is dat wij het vertrouwen geven aan de mensen in het land waar wij investeren en werken. Dit betekent dat wij in die landen veelal managers aanstellen van de lokale nationaliteit. Een uitvloeisel van deze internationale lijn is de vorming van het zogenaamde Ten Cate Team. Hierin zitten managers die een beleidsrol spelen binnen onze onderneming. Zij die geen deel uitmaken van het Ten Cate Team zijn daarmee niet minder belangrijk voor onze onderneming, maar hun rol ligt meer binnen de eigen werkmaatschappij. Als raad van bestuur bedanken wij alle medewerkers en medewerksters van Koninklijke Ten Cate die hebben bijgedragen aan de prestaties die wij als internationale onderneming ook in 1997 konden leveren op ons werkgebied en in de omgevingen waarin wij actief zijn. Vooruitzichten Naar verwachting zullen in 1998 opnieuw relatief goede economische omstandigheden heersen in de landen waarin wij opereren. De economische onevenwichtigheden in sommige Aziatische landen zullen dit beeld wel enigszins verstoren, maar wij verwachten dat zij niet van wezenlijke invloed zullen zijn op onze activiteiten.Voor het huidige pakket activiteiten van Ten Cate zal de omzet naar verwachting licht in volume toenemen, mede door verdere versterking van ons marktaandeel. Met betrekking tot vervangingsinvesteringen zullen wij terughoudend blijven. Wij staan positief tegenover rendabele investeringsprojecten die nieuwe markten, producten of kwaliteiten opleveren. Het totale investeringsniveau zal enigszins boven het niveau van de afschrijvingen liggen. Acquisities en desinvesteringen als uitvloeisel van de strategische heroriëntatie zijn hierbij buiten beschouwing gelaten. Wij verwachten dat het totale personeelsbestand per saldo niet sterk zal wijzigen. Ook hier geldt dat stappen die wij in het kader van onze strategie nemen wel tot wijzigingen kunnen leiden. De afwaardering op de denimactiviteiten die wij hebben toegepast achten wij toereikend. Zoals vermeld zoeken wij naar structurele oplossingen voor de ondernemingen in deze sector.

14


De marge moet door innovatie, productiviteitsstijging en een bredere omzetbasis nog enigszins verder kunnen stijgen. Bewegingen in de grondstofprijzen kunnen de marge ook (tijdelijk) negatief beïnvloeden. Met als leidraad onze financiële doelstellingen gaan wij er alles bijeengenomen van uit dat een verdere winststijging voor Koninklijke Ten Cate in 1998 mogelijk zal blijken, thans nog niet voorziene omstandigheden daargelaten. Raad van bestuur F.H. Schreve Voorzitter Drs. J.H.P.L. van de Sanden Almelo, 27 februari 1998

15


Financieel overzicht Resultaat Het netto resultaat voor buitengewone lasten nam toe tot f 40,2 mln (1996: f 35,7 mln). Het buitengewoon resultaat bestond uit een afwaardering van de denim (f 40,0 mln) en een boekwinst op de verkoop van Viplex, Schinkel Schouten en Enbi Ireland (f 30,1 mln), per saldo een last van f 9,9 mln (1996: f 5,5 mln). De netto winst bleef vrijwel gelijk: f 30,3 mln (1996: f 30,2 mln). Omzet De netto omzet daalde met 4% tot f 1.368 mln. Deze daling was samengesteld uit de volgende factoren: deconsolidatie denim overige wijzigingen in de consolidatie volumegroei valuta-effecten opbrengstprijzen

– 13,8% + 0,6% + 8,1% + 4,3% – 3,0% – 3,8%

Volumegroei deed zich vooral voor in de groepen Ten Cate Advanced Textiles en Ten Cate Enbi. Het valuta-effect was een gevolg van de hogere US-dollar en het Britse pond. De druk op de opbrengstprijzen trad vrijwel overal op, maar het meest significant bij Ten Cate Enbi. Kosten De prijzen van kunststoffen, goed voor 75% van de grondstofkosten, stegen in 1997 met gemiddeld 3% ten opzichte van 1996. Opvallend was dat de prijzen van polypropyleen in Europa met circa 20% stegen, terwijl in de Verenigde Staten een daling van 7% optrad. Een deel daarvan wordt verklaard door de dollarstijging. De kosten van katoen bleven, uitgedrukt in dollars, gelijk maar stegen in guldens met circa 15%. De hogere grondstofprijzen leidden tot een kostenstijging van f 3 mln na belasting, welke niet kon worden doorberekend aan de afnemers.

In Dm/kg. 1,75 Polypropyleen Polyethyleen 1,50 Polyvinylchloride Styreen 1,25

(Bron: Kunststoff Information, Bad Homburg, Duitsland)

1,00 0,75 1996 Prijsontwikkeling kunststoffen

1997

In ƒ/kg. 4,00

(Bron: Liverpool index)

3,00 2,00 1996 Prijsontwikkeling katoen

16


1997

De personeelskosten als percentage van de omzet bleven op gelijk niveau, maar verhoudingsgewijs werd meer gebruik gemaakt van uitzendkrachten om pieken en dalen in de productie op te vangen. Bedrijfsresultaat, rente en belastingen Het bedrijfsresultaat nam toe tot f 81,4 mln (1996: f 79,4 mln). Uitgedrukt in de omzet was dat 6,0% (1996: 5,6%). De rentekosten daalden tot f 22,3 mln (1996: f 26,5 mln) voornamelijk als gevolg van de verkoop van enkele bedrijven en het deconsolideren van de denim. Bovendien daalde de gemiddeld betaalde rente, inclusief de kosten van opties en swaps. De rentedekking verbeterde van 3,0 naar 3,7 in 1997.

425 In miljoenen guldens 400 375 350

Het belastingpercentage daalde van 38,4 tot 34,2%, voornamelijk als gevolg van de deconsolidatie van de verlieslatende denim-bedrijven.

325 300

Begin 1998 werden met de Nederlandse fiscus de voorwaarden overeengekomen onder welke een concernfinancieringsmaatschappij van start kan gaan. Deze maatschappij zal in het eerste kwartaal van 1998 operationeel worden.

Rentedragende leningen 1997 1996

Netto kasstroom, investeringen, acquisities en financiering In miljoenen guldens

1997

1996

netto winst afschrijvingen

30,3 60,7

30,2 69,3

bruto kasstroom

91,0

99,5

– 42,4 – 65,6 4,7 58,2 2,1

64,4 – 58,1 6,5 – 26,5 – 13,8

48,0

72,0

mutatie werkkapitaal investeringen desinvesteringen acquisities c.q. deconsolidaties overige mutaties

Het investeringsniveau was iets hoger dan het afschrijvingsniveau. Het werkkapitaal van de bestaande activiteiten nam toe met f 42,4 mln. Per saldo waren de intern gegenereerde middelen hoger dan de benodigde middelen, waardoor het bedrag aan rentedragende schulden met f 43 mln afnam tot f 316 mln. Groepsvermogen en financiering Het groepsvermogen bleef, in absolute zin, vrijwel stabiel (f 389 mln), maar nam in procenten van het balanstotaal toe tot 42,7% (1996: 40,5%). Dit was het gevolg van de balansverkorting die voortvloeide uit de verkoop van enkele werkmaatschappijen en de deconsolidatie van denim. De verhouding rentedragende schuld/groepsvermogen (debt/equity) verbeterde tot 81% (1996: 92%).

17


Geografische spreiding omzet en productie Ten Cate bedrijven in 1997

18

3 –

12 8

9 6

5 –

23 56

13 4

1 –

1 2

3 1

1 –

3 1

1 –

6 2

Frankrijk

Engeland

België

Nederland

Duitsland

Denemarken

Zwitserland

Italië

Griekenland

Rest Europa

Overige

Azië

19 20 USA

Omzet Productie

Spanje

In procenten


Wijzigingen Koninklijke Ten Cate Acquisities – Ten Cate Enbi sa (voorheen Créatec Rollers) van 50% naar 100%, per 1-7-1997 – Ten Cate Plasticum France sa, (voorheen Domiplast) van 50% naar 100%, per 1-7-1997 – Synprodo Plantpak ltd (voorheen Cookson Plantpak) (50%), per 31-12-1997 – Synbra Polymers ltd (voorheen Cookson Polymers) (50%), per 31-12-1997 – Agubat sa van 49% naar 75%, per 1-1-1997 – Reci-Prof International bv (51%) per 1-1-1997 – Atlantic Mills ltd van 50% naar 100%, per 13-10-1997 (niet geconsolideerd)

componenten voor papiertransport in kantoormachines, Frankrijk kunststof verpakkingen, Frankrijk

producten voor de tuinbouw, Engeland, gekocht door Synbra bv recycling, Engeland, gekocht door Synbra bv handel in producten voor landen tuinbouw, Frankrijk onderdelen voor melkinstallaties, Udenhout denim, Ierland

Op jaarbasis bedraagt de omzet van bovengenoemde geconsolideerde ondernemingen f 120 mln. De pro rata omzettoename bedroeg in 1997 f 36 mln. Met uitzondering van Ten Cate Plasticum France en Atlantic Mills waren deze ondernemingen winstgevend in 1997. Desinvesteringen – Deelactiviteit van Ten Cate Nicolon bv, per 1-1-1997 – Viplex bv, per 1-7-1997 – Schinkel Schouten bv, per 1-7-1997 – Enbi Ireland ltd (80%), per 17-10-1997

medisch doek en flexibele transportverpakkingen kunststof leidingsystemen, Nijverdal technische handelsonderneming, Waddinxveen, afdichtringen voor leidingsystemen

Op jaarbasis hebben deze ondernemingen een omzet van f 90 mln. De pro rata omzetvermindering in 1997 bedroeg f 45 mln. Het resultaat van deze ondernemingen was positief. Deconsolidaties In 1997 werden de denimbedrijven, in verband met het voornemen deze ondernemingen elders onder te brengen, gedeconsolideerd en afgewaardeerd. Het betrof: Atlantic Mills (50%), Ierland Hellenic Fabrics (64%), Griekenland Ilios Ten Cate (50%), Griekenland EMAE (50%), Griekenland Genoemde ondernemingen hadden in 1997 een omzet van f 166 mln en een sterk negatief resultaat.

19


Personeel & Organisatie Aantal medewerkers (in mensjaren)

ultimo 1997 excl. Denim

ultimo 1997 incl. Denim

ultimo 1996 incl. Denim

Nederland Griekenland Overig Europa Verenigde Staten Azië

1.905 – 906 891 146

1.905 628 1.097 891 146

2.085 728 1.098 743 79

Totaal

3.848

4.667

4.733

De afname in Nederland is het gevolg van de verkoop van Schinkel Schouten en Viplex aan Wavin, terwijl de in oktober 1997 officieel geopende fabriek van Ten Cate Enbi in Singapore verantwoordelijk was voor de toename in Azië. In Griekenland is, na moeizame onderhandelingen met de werknemersorganisaties, het personeelsbestand met circa 100 medewerkers teruggebracht. Bij Atlantic Mills (Ierland) is het aantal medewerkers door reorganisatie en bedrijfssluiting met 200 verminderd. Arbeidsvoorwaarden In Nederland heeft in 1997 zowel in de textiel- als in de rubber- en kunststoffensector de nadruk gelegen op het omzetten van de VUT-regeling in een pré-pensioenregeling, voor beide CAO’s op 62 jaar gesteld. De regelingen zullen voor uitvoering ondergebracht worden in ons ondernemingspensioenfonds. Daarbij is het voornemen uiteindelijk te komen tot een eenduidige regeling voor zowel ouderdoms- als pré-pensioen. Verder is in het kader van de Textiel-CAO in constructief overleg met de werknemersorganisaties, tot een bijzondere invulling gekomen van de 36-urige werkweek. Hierbij hebben medewerkers de mogelijkheid te sparen voor òf een langduriger verlof (bijvoorbeeld zorgverlof en onderbrekingsverlof) òf een eerder pré-pensioen. Ook de uitvoering van deze regeling wordt ondergebracht bij het ondernemingspensioenfonds. Vertegenwoordigend overleg In 1997 is in een constructieve sfeer overleg gevoerd met zowel de werknemersorganisaties als de volgens de nieuwe overlegstructuur gekozen gemeenschappelijke ondernemingsraden en centrale ondernemingsraad. Eind 1997 hebben de verkiezingen plaatsgevonden voor het Ten Cate Europees Overleg Forum. Dit forum heeft eind januari 1998 zijn eerste vergadering gehouden. Managementontwikkeling Ook in 1997 is veel nadruk gelegd op het verder ontwikkelen van de competenties van onze medewerkers, nodig om de strategische ontwikkeling van onze onderneming te ondersteunen. Gekoppeld aan de strategische heroriëntatie zijn bij de werkmaatschappijen management development (MD)-scans uitgevoerd. Uit deze scans blijkt dat onze competenties in vergelijking met 1995 belangrijk zijn verbeterd en nu op bijna alle punten boven het branche-gemiddelde liggen. Realisatie van de dit jaar geformuleerde strategie vraagt echter opnieuw om een aanmerkelijke versterking van vooral onze competenties op het gebied van ondernemers- en operationele kwaliteiten.

20


Ten Cate Academy De ontwikkeling van de benodigde competenties wordt ondersteund door een aantal programma’s die onder de vlag van de Ten Cate Academy zijn ontwikkeld. Zo is de leergang Industrieel Management, die wij uitvoeren met de Business School Nederland, dit jaar met succes afgesloten.Verder is door Nijenrode University een tweetal programma’s uitgevoerd, gericht op het thema ‘Selfrenewing organization’. Aan deze programma’s is deelgenomen door circa 50 medewerkers die internationaal tot onze top behoren. Daarnaast is in 1997 samen met de Kellogg Graduate School of Management/Northwestern University een Advanced Management Program ontwikkeld. Naast vergroting van de competenties van onze medewerkers hebben deze programma’s bijgedragen aan de verdere hechting van onze internationale managementgroep. Technologie, Kwaliteit en Milieu Technologie en Kwaliteit Technologie en kwaliteit zijn voor Koninklijke Ten Cate belangrijke vernieuwingsonderdelen van het ondernemingsbeleid en staan in het centrum van de aandacht.Vernieuwing - in de vorm van producten procesontwikkeling - is de sleutel tot het bestaansrecht van een industriële onderneming als de onze. Binnen Ten Cate vinden producten procesontwikkeling plaats op groepsniveau om zo een brede basis te creëren voor de implementatie. Deze werkwijze maakt het eveneens mogelijk om de eisen van de afnemers en de mogelijkheden van de leveranciers direct in verbeteringen te betrekken. Het is ons streven om waar mogelijk als co-maker of co-designer met onze klanten op te treden. Voor de toepassing van nieuwe technologieën en de ontwikkeling van hoogwaardige producten is de onderneming op een aantal terreinen actief in zogenaamde clustergroepen. Een voorbeeld hiervan is de deelname van Ten Cate Advanced Composites in een projectgroep voor toepassing van composieten in de vliegtuigbouw. Ten Cate streeft ernaar 3% van de omzet te investeren in de ontwikkeling van nieuwe producten en verbetering van de bedrijfsprocessen. Momenteel ligt dit bedrag net boven de 2%. Het aantal ondernemingen met een ISO 9000-kwalificatie is in 1997 uitgebreid met Ten Cate Protect en Ten Cate Nicolon. Bij enkele Amerikaanse bedrijven van Ten Cate zijn zogeheten Kaizenprogramma’s uitgevoerd. Daarbij beoordelen de betrokken werknemers hun eigen activiteiten om zo te komen tot een meer efficiënte werkwijze. In een groot aantal gevallen heeft dit geleid tot duidelijke verbeteringen in het productieproces. Deze programma’s zullen in de komende jaren worden vervolgd, hetgeen hun invloed nog zal vergroten.

21


Milieu Beheersing en vermindering van milieubelastende activiteiten genieten binnen onze onderneming al jaren hoge prioriteit. Dit is ingebed in de normale activiteiten van groepen en werkmaatschappijen.

Fotobijschrift 1 Ten Cate Plasticum is de grootste producent van caps voor spuitbussen in Europa. Op creatieve en vernieuwende wijze wordt ingespeeld op vragen uit de steeds kritischer wordende markt. De nieuwe spraycap is daarvan een voorbeeld. De cap bevat het puikje aan kennis dat momenteel in de spraytechnologie beschikbaar is. Het bedrijf richt zich met dit innovatieve product op de markt voor onder meer persoonlijke verzorging. Ten Cate Plasticum heeft een pasklare oplossing voor elk verpakkingsproduct: ‘There’s nothing we can’t top’.

De Nederlandse werkmaatschappijen hebben zich via hun brancheorganisatie aangesloten bij het verpakkingsconvenant II. Dit convenant, dat streeft naar afname en hergebruik van alle verpakkingsmaterialen, is een vervolg op de Ministeriële Regeling Verpakking en Verpakkingsafval. Gecorrigeerd voor omzetverschillen is de hoeveelheid verpakkingsmaterialen binnen onze Nederlandse bedrijven sinds 1991 met 25% verminderd. De plannen van de Nederlandse regering om de milieuleges af te schaffen juichen wij toe. Bij het actualiseren van vergunningen voor het bedrijfsleven wordt hiermee een aanmerkelijke financiële drempel weggenomen. Dat de regering haar inzichten ten aanzien van de functionele sanering van bedrijfsterreinen heeft gewijzigd achten wij eveneens een goede zaak. In het kader van het Besluit Ondergrondse Opslag Tanks zijn bij onze bedrijven inmiddels alle in aanmerking komende ondergrondse tanks verwijderd. De textielbranche heeft de doelstelling van het energieconvenant – 10% vermindering in vijf jaar– gerealiseerd. In de kunststofbranche wordt hard gewerkt om deze doelstelling te halen. Binnen de textielbranche wordt gewerkt aan completering van de milieudatabank, waar alle grond- en hulpstoffen worden getoetst op hun milieubezwaarlijkheid. Uit het Milieuconvenant vloeit de verplichting voort een Bedrijfs Milieu Plan op te stellen, gevolgd door de implementatie van een Milieu Zorg Systeem. Deze verplichting heeft bij onze bedrijven de volle aandacht. Ook buiten Nederland is er een groeiende aandacht voor milieuzorg. Een voorbeeld hiervan is een verbeterde inrichting van onder meer een verchromingsinstallatie bij Ten Cate Enbi in Amerika, waardoor een duidelijke afvalreductie en energiebesparing is bereikt. Ook worden nieuwe materialen ingezet om de rubber rollers te laten hechten aan de stalen assen, met als doel de belasting van het milieu te verminderen.

22


In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld 1500

50

Totaal Hoogwaardig Textiel Kunststoffen Rubber

1250

40

1000

30

750

20

500

10

250

0

0

-10 93 94 95 96 97 Netto omzet

93 94 95 96 97 Bedrijfsresultaat

90

300

75

250

60

200

45

150

30

100

15

50

0

0 93 94 95 96 97 Investeringen

93 94 95 96 97 Netto geïnvesteerd vermogen

5250

30 %

4500

25

3750

20

3000

15

2250

10

1500

5

750

0

0

-5 93 94 95 96 97 Aantal mensjaren (ultimo)

93 94 95 96 97 Rentabiliteit netto geïnvesteerd vermogen (RIV)

Rentabiliteit netto geïnvesteerd vermogen: Bedrijfsresultaat + resultaat deelnemingen / gemiddeld netto geïnvesteerd vermogen.

24


SECTOR HOOGWAARDIG TEXTIEL In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld

1997

1996

1995

1994

1993

Netto omzet Bedrijfsresultaat

612,6 29,8

543,8 31,1

535,9 12,1

495,9 12,8

537,1 – 4,9

Investeringen Afschrijvingen

19,4 19,6

11,1 18,4

28,8 18,7

24,8 17,1

16,5 19,3

Netto geïnvesteerd vermogen Rentabiliteit op netto geïnvesteerd vermogen (%)

308,0

281,3

285,3

255,7

272,9

10,3

11,1

4,6

4,9

– 1,6

Aantal mensjaren (ultimo)

1.523

1.491

1.669

1.681

1.998

– – – – – –

Ten Cate Advanced Textiles De producten van deze groep zijn: weefsels voor werken veiligheidskleding (Ten Cate Protect) tent- en zonweringsdoek (Ten Cate Technical Fabrics) componenten voor de vliegtuigbouw en antiballistische materialen (Ten Cate Advanced Composites) specialistische garens (Ten Cate Advanced Spinning) tussenvoeringen voor de confectie-industrie (Ten Cate Permess) etiketten voor de grafische industrie (Multistiq).

De strategie van Ten Cate Advanced Textiles is drieledig: – door een combinatie van kostenleiderschap, hoge kwaliteit, service en flexibiliteit de maximale benutting van het machinepark waarborgen en het marktaandeel verder opvoeren – door middel van productontwikkeling en -differentiatie het aantal specialiteiten verder vergroten als basis voor toekomstige hoogwaardige omzet – expansie in Azië en de Verenigde Staten. In het jaar 1997 werd in de meeste markten het aandeel vergroot, terwijl tegelijkertijd de winstgevendheid toenam. Ten Cate Protect verstevigde het Europese marktaandeel in weefsels voor werken veiligheidskleding en lanceerde nieuwe producten als Tecasafe (veiligheidskleding) en Tecaweld (bescherming van lassers). Met het Amerikaanse bedrijf Southern Mills werd een strategische samenwerking aangegaan, resulterend in onder meer uitwisseling van producten en ontwikkelingskennis. Ten Cate Technical Fabrics behield de sterke positie in Noord-Europa in hoogwaardig tent- en zonweringsdoek en breidde haar aandeel in Zuid-Europa uit. Ten Cate Advanced Spinning benutte haar machinecapaciteit volledig en ontwikkelde nieuwe garens van aramides, polyvinylalcohol en andere specialistische vezels voor gebruik binnen de groep. Ten Cate Advanced Composites kreeg orders voor helmen en kogelwerende platen van VN-voertuigen voor verschillende landen, vaak in samenwerking met de garenfabrikant. Ook werd geleverd voor onderdelen van nieuwe Boeingprogramma‘s. Ten Cate Permess beleefde een goed jaar, dankzij een grote vraag naar tussenvoeringen en een adequate concurrentiepositie. In 1997 is gewerkt aan het opbouwen van een marktpositie in China. Bezien wordt hoe in dit land geproduceerd kan worden. 25


– – – –

Ten Cate Nicolon Europa De belangrijkste producten en productgroepen van Ten Cate Nicolon zijn: tapijtbacking (backing) weefsels voor de bouw en agrarische toepassingen (agro/bouw) kunstgrasgarens (gras) weefsels voor de wegen waterbouw (geotextiel). De afzet van geotextiel stond in 1997 onder druk. Ook bleek de concurrentiekracht afgenomen. Er is een herstructureringsplan opgesteld, dat begin 1998 wordt doorgevoerd. Doel is de effectiviteit te verbeteren en het kostenniveau te verlagen. Daarbij wordt ernaar gestreefd om boventallige medewerkers zoveel mogelijk te herplaatsen bij andere bedrijfsonderdelen of extern. Via Prodireg in Frankrijk, de activiteit in Azië en TC Mirafi in de Verenigde Staten heeft Ten Cate Nicolon interessante exportmogelijkheden voor geotextiel en lichte weefsels. De groep agro/bouw liet bevredigende groeicijfers zien, ook al liet de malaise in de bouw in Duitsland duidelijk haar sporen na. De Europese markt voor tapijtbacking blijft zeer concurrerend. Met haar goede kwaliteit en lage kostenniveau kan Ten Cate Nicolon zich echter goed handhaven in de top van Europese aanbieders. Thiolon®-kunstgrasgarens worden toegepast in tennis-, hockey- en voetbalvelden. Ten Cate Nicolon behoort tot de marktleiders in West-Europa en exporteert naar Australië.

Ten Cate Nicolon USA De belangrijkste activiteiten van Ten Cate Nicolon USA zijn: – trampolinedoek, zwembadveiligheidsafdekkingen, windschermen voor tennisbanen, zonweringsdoek en andere industriële weefsels (TC Baycor) – geotextiele weefsels en non-wovens die worden toegepast bij de aanleg van dijken, wegen en waterwegen (TC Mirafi) – isolatieproducten ter bescherming van gebouwen tegen vocht en ijsvorming (TC Miradri). TC Baycor handhaafde haar positie als marktleider in al haar kernproducten en bleef winstgevend. Op de Spelen in Sydney zal trampolinespringen voor het eerst worden toegelaten als Olympische sport.Verwacht wordt dat dit een stimulans zal zijn voor deze nog weinig bekende sport, met een positief effect op de afzet van trampolinedoek. In 1997 zijn opnieuw belangrijke stappen gezet ter verbetering bij TC Mirafi. Het accent is nog meer op geotextiel gelegd. Afscheid werd genomen van enkele markten waarin TC Mirafi klein is. De kwaliteit en de leverbetrouwbaarheid werden vergroot en de greep op de interne processen verbeterd. Enkele grote infrastructurele projecten werden echter uitgesteld tot 1998. TC Miradri is sterk gegroeid na de ingebruikname van een nieuwe productielijn voor zelfklevende, op bitumen gebaseerde producten die huizen en daken beschermen tegen water en ijsvorming.Tevens heeft TC Miradri een aantal nieuwe vochtisolatie- en drainageproducten ontwikkeld. Ten Cate Nicolon Asia, gevestigd in Maleisië, is gericht op de opbouw van marktposities in geotextiel in Zuid-Oost-Azië waarbij vooralsnog door de Nederlandse en Amerikaanse werkmaatschappijen wordt geleverd.

26


SECTOR KUNSTSTOFFEN In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld

1997

1996

1995

1994

1993


490,2 39,1

465,0 45,4

427,6 27,3

395,3 28,4

341,2 30,0


24,2 23,7

20,6 24,1

19,4 25,1

23,0 25,2

24,0 21,4


193,8

186,4

179,2

174,5

169,9

20,6

24,8

15,4

14,1

15,5


1.163

1.216

1.071

1.033

977

Ten Cate Plastics Processing Deze nieuwe groep, die medio 1997 is geformeerd, omvat: – Ten Cate Plasticum – Ten Cate Mouldings – Bosta, de technische groothandel die is overgebleven uit de groep Leidingsystemen en Handel nadat Viplex en Schinkel Schouten waren gedesinvesteerd. De belangrijkste producten en werkmaatschappijen van Ten Cate Plastics Processing zijn: – caps voor spuitbussen, sluitingen en andere kleine verpakkingen (Ten Cate Plasticum in Nederland, Engeland en Frankrijk) – geblazen containers (Ten Cate Mouldings in Nederland en Engeland) – beregenings-, drainage- en overige producten voor de landen tuinbouw en de industrie (Bosta in Nederland, Bevo in Duitsland alsmede verkoopmaatschappijen in België, Frankrijk en Engeland). Ten Cate Plasticum levert haar producten aan de levensmiddelen- en persoonlijke-verzorgingsmarkt. In nauwe samenwerking met de klant worden op basis van nieuwe ideeën innovatieve verpakkingsoplossingen ontwikkeld. Vormgeving is daarbij een belangrijk element. Teneinde tot een grotere eenheid te komen werd de aansturing van de bestaande werkmaatschappijen gecentraliseerd. Sinds april 1997 opereren zij allen onder de naam Ten Cate Plasticum. In 1997 werd Domiplast te Chartres (Frankrijk), producent van onder meer technische kunststof onderdelen en verpakkingsproducten, als vijfde partner toegevoegd aan Ten Cate Plasticum. Ten Cate Mouldings levert haar geblazen containers (jerrycans) voornamelijk aan de olie- en chemische industrie. Zij is met name sterk in de productie van UN-goedgekeurde containers. Bosta kan al enkele jaren bogen op een gezonde groei. In 1997 werd de distributeur Agubat van Viplex overgenomen en werd een belang genomen in Reci-Prof, leverancier van onderdelen voor melkinstallaties. Eind november 1997 werden Viplex en Schinkel Schouten, producent van en groothandel in kunststof leidingsystemen, verkocht. Hoewel deze werkmaatschappijen winstgevend waren, bestond er geen vooruitzicht om een dominante marktpositie te bereiken. Zij maken nu deel uit van Wavin.

27


– – – –

Synbra Synbra bv (50%), een joint venture samen met Shell, bestrijkt verschillende product-marktcombinaties: bouwisolatieproducten op basis van eps in de Benelux, Duitsland en Engeland kunststof verpakkingsmaterialen voor levensmiddelen en industriële toepassingen in de Benelux en Frankrijk kunststof producten voor de professionele tuinbouwmarkt in heel Europa verwerking van de grondstof styreen tot eps en tevens recycling. De belangrijkste eigenschappen van eps (geëxpandeerd polystyreen) zijn de hoge isolatiewaarde, het hoge schokabsorptievermogen en het lichte gewicht. De bouwisolatiemarkt in de Benelux en in Duitsland is concurrerend. De laatste jaren is er veel nieuwe productiecapaciteit bijgekomen. Synbra heeft echter een uitgebalanceerd assortiment met onder andere dakelementen, prefabs voor het hellend dak en stalen sandwich panelen. De vraag naar verpakkings- en tuinbouwmaterialen nam toe en leidde tot een goede bezettingsgraad van vrijwel alle Synbra-vestigingen. Eind 1997 werden in Engeland twee bedrijven overgenomen, die onder de namen Synprodo Plantpak ltd en Synbra Polymers ltd worden voortgezet. De eerstgenoemde onderneming produceert een reeks producten voor de tuinbouw op basis van polystyreen en polypropyleen. Het laatstgenoemde bedrijf verzorgt door middel van recycling een deel van de grondstofvoorziening.

28


SECTOR RUBBER In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld

1997

1996

1995

1994

1993


258,3 14,9

210,4 12,0

174,9 17,1

145,0 15,0

136,3 20,1


20,6 14,9

21,8 13,2

21,3 10,3

12,2 9,5

18,1 8,9


134,5

119,9

116,3

97,3

98,2

11,3

10,5

16,1

15,3

23,7


1.100

1.026

949

740

696

Ten Cate Enbi Ten Cate Enbi ontwikkelt en vervaardigt componenten voor papiertransport in printers, copiers en faxen. Hiervoor combineert Ten Cate Enbi know-how op het gebied van metaal-, kunststof- en rubberbewerking en assembleert het de zelf vervaardigde onderdelen tot subsystemen, die in de printer, copier of fax worden gebruikt. Afnemers zijn de grote internationale producenten van kantoormachines in de Verenigde Staten, Europa en Japan. Ten Cate Enbi is gevestigd in Europa (Nederland, Frankrijk en Zwitserland), de Verenigde Staten (Rochester, New York en Indiana) en Azië (Singapore en Japan). In 1997 werd het belang van 50% in Créatec Rollers (Frankrijk) uitgebreid tot 100% en werd de nieuwe aanwinst geïntegreerd in de Ten Cate Enbi-groep. Op 16 oktober werd de nieuwe fabriek in Singapore geopend. Singapore ontwikkelt en produceert voor de markt in het Verre Oosten. De markt voor desk-topprinters en kleine kopieermachines is cyclischer geworden. Perioden van inzakkende vraag (tweede helft 1996) worden gevolgd door sterk toenemende bestellingen (tot en met september 1997) en een terugval (laatste kwartaal 1997). Deze fluctuaties moeten – zolang voorraadvorming ongewenst is – worden opgevangen door variaties in de productiecapaciteit. Bovendien is sprake van een continue druk op de prijzen. Elke nieuw gelanceerde printer is technisch geavanceerder, maar wordt aangeboden tegen lagere prijzen. Deze trend dwingt tot voortdurende aanpassingen in de productie en tot lagere kosten. De druk tot productvernieuwing leidde tot het in gang zetten van zes belangrijke nieuwe productieprogramma’s in 1997. Deze brachten extra ontwikkelingsen omschakelingskosten met zich mee. Ontwikkelingskosten worden direct afgeschreven.

29


DENIM Fotobijschrift 1 De industriële-weefselgroepen van Koninklijke Ten Cate in Europa en Noord-Amerika werken nauw met elkaar samen bij de productie en marketing van geotextielen. Een recent voorbeeld is de levering van extra versterkte geotextielen op basis van polyester aan de staat Utah. Het betreft de reconstructie van de Interstate 15 rond Salt Lake City, waar in 2002 de Olympische Winterspelen gehouden zullen worden. Het geotextiel wordt geweven door Ten Cate Nicolon in Almelo. TC Mirafi in Jefferson (Georgia) treedt op als verkoopagent en zorgt voor de technische begeleiding bij het project.

In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld

Pro forma (niet geconsolideerd) Netto omzet Bedrijfsresultaat

1997

1996

166,0 – 7,4

196,0 – 9,2

Met ingang van 1997 hebben wij besloten de denimbelangen op termijn onder te brengen in een wereldwijde strategische alliantie. Als gevolg daarvan zijn de denimbedrijven gedeconsolideerd en heeft een afwaardering plaatsgevonden van f 40 mln. De denimgroep bestaat uit: – de denimproducerende ondernemingen Atlantic Mills in Ierland (sedert september 1997: 100%) en Hellenic Fabrics (64%) in Griekenland – de spinnerijen Ilios-Ten Cate (50%) en Iliotex (42%) in Griekenland – het katoenverwerkende bedrijf EMAE (50%) in Griekenland. Het jaar 1997 was turbulent en noodzaakte tot majeure veranderingen bij Atlantic Mills en Hellenic Fabrics. Hiermee was f 10 mln aan reorganisatiekosten gemoeid. Atlantic Mills was in voorgaande jaren door de internationale concurrentie en de voortdurende druk op de opbrengstprijzen in de rode cijfers gekomen. Met de andere 50%-aandeelhouder DMC kon geen overeenstemming worden bereikt over de te nemen herstelmaatregelen. Uiteindelijk is eind september het 50%-aandeel van DMC overgenomen, waarmee Ten Cate 100%-aandeelhouder werd. Hierop is Atlantic Mills onder het groepsmanagement van Ten Cate Advanced Textiles gebracht en is onmiddellijk een ingrijpende reorganisatie doorgevoerd. Het kostenniveau in Longford werd sterk verlaagd. Ook was inmiddels de spinnerij in Tullamore gesloten. Door de genomen maatregelen daalde het totale personeelsaantal van 384 (1996) tot 191 eind 1997, terwijl het omzetvolume op een zelfde niveau werd gehandhaafd. Voorts werd het productassortiment van Atlantic Mills uitgebreid met nondenimweefsels, welke aan bestaande klanten worden aangeboden. Al met al heeft Atlantic Mills een beter perspectief gekregen voor rendabele voortzetting. Hellenic Fabrics kampte al enkele jaren met te hoge arbeidskosten, die het bedrijf in de verliezen hadden gebracht. Nadat onderhandelingen met vakbonden geen resultaat maar uitsluitend werkonderbrekingen hadden opgeleverd, werd besloten met ingang van mei 1997 gebruik te maken van de wettelijke ontslagmogelijkheid voor een personeelsvermindering van 2% per maand. Hierop brak een volledige staking uit, waardoor het bedrijf in de maanden mei tot en met juli werd stilgelegd. Echter, de voornaamste klanten van Hellenic Fabrics bleven wel beleverd via voorraden die inmiddels elders waren opgebouwd. Uiteindelijk is het personeel in augustus gedurende de geplande vakantieperiode weer aan het werk gegaan, zonder dat van de zijde van de onderneming concessies werden gedaan. De reorganisatie is vervolgens uitgevoerd. Eind 1997 bedroeg het aantal werknemers 444, dat is 94 minder dan een jaar geleden. Operationeel draaide Hellenic Fabrics in 1997 rond break-even. De andere Griekse deelnemingen Ilios-Ten Cate, Iliotex en EMAE leden per saldo een klein verlies. De afwaardering op de denimactiviteiten die wij in onze halfjaarcijfers hebben aangebracht van f 40 mln achten wij toereikend.

30


JAARREKENING

1997

GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 1997 NA WINSTVERDELING In miljoenen guldens

1997

1996

Vaste activa Materiële vaste activa 1 Terreinen en gebouwen Machines en installaties Overige bedrijfsmiddelen

171,5 150,6 35,2

190,0 178,8 38,4 357,3

Financiële vaste activa 2 Deelnemingen Vorderingen op deelnemingen Overige vorderingen

46,3 1,5 7,0

Totaal vaste activa

407,2

6,3 6,3 11,2 54,8

23,8

412,1

431,0

259,8

256,0

Vlottende activa Voorraden 3 Vorderingen Handelsdebiteuren Deelnemingen Overige vorderingen Overlopende activa

206,2 3,8 20,9 7,5

240,9 3,0 23,8 7,6 238,4

275,3

Effecten

–

1,3

Liquide middelen

0,8

0,5

Totaal vlottende activa

499,0

533,1

911,1

964,1

32


1997

1996

Eigen vermogen 4 Geplaatst kapitaal Agio Herwaarderingsreserve Reserve ingehouden winst deelnemingen Overige reserves Onverdeeld dividendsaldo

88,7 41,4 22,0

86,4 40,5 11,8

65,6 170,8 0,4

67,0 159,1 0,4

Eigen vermogen 5

388,9

365,2

0,3

25,4

Aandeel van derden Groepsvermogen

389,2

390,6

Egalisatierekening investeringspremies 6

–

2,9

Voorzieningen 7

21,8

31,2

Langlopende schulden 6,75% converteerbare 8 achtergestelde obligatielening 1 Overige 9

66,7 140,8

83,3 138,5 207,5

Kortlopende schulden 10 Banken en leningen op korte termijn Crediteuren en te betalen belastingen Winstuitkeringen

109,0

138,0

169,4 14,2

166,6 13,0 292,6

317,6

911,1

964,1

1 Maakt deel uit van het garantievermogen.

33

221,8


GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 1997 In miljoenen guldens

1997

1996

Netto omzet Mutaties voorraden gereed product en goederen in bewerking

1.368,0

1.421,8

19,6

1,2

Totaal bedrijfsopbrengsten

1.387,6

1.423,0

Grond- en hulpstoffen Uitbesteed werk en andere externe kosten Personeelskosten 13 Afschrijvingen Overige bedrijfskosten

614,8

650,0

113,2 338,0 60,7 179,5

97,5 346,6 69,3 180,2

Totaal bedrijfslasten

1.306,2

1.343,6

Bedrijfsresultaat Interest 14

81,4 – 22,3

79,4 – 26,5

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen 15

59,1 – 20,2

52,9 – 20,3

38,9

32,6

1,4

– 0,5

40,3

32,1

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen Aandeel in netto resultaat deelnemingen 16 Netto groepswinst uit gewone bedrijfsuitoefening Buitengewone last Belastingen buitengewoon resultaat

– 9,9 –

– 5,5 – – 9,9

– 5,5

Netto groepswinst na buitengewoon resultaat Aandeel van derden

30,4 – 0,1

26,6 3,6

Netto winst

30,3

30,2

34


TOELICHTING Grondslagen voor de consolidatie, waardering en resultatenbepaling Consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening zijn opgenomen die ondernemingen, waarin de vennootschap direct of indirect een belang heeft van meer dan 50%. De gegevens van deze bedrijven worden voor 100% opgenomen. Het aandeel van derden in het groepsvermogen en in de groepswinst wordt afzonderlijk vermeld. De joint venture Synbra bv wordt proportioneel geconsolideerd. De denimondernemingen, waarvan in 1997 is besloten dat zij niet langer tot de kernactiviteiten behoren en waarvoor structurele oplossingen buiten Ten Cate worden gezocht, zijn met ingang van het verslagjaar 1997 niet langer in de consolidatie betrokken.Voorts is het belang van Ten Cate in deze groep van ondernemingen met f 40 mln afgewaardeerd. Een overzicht van de belangrijkste vennootschappen, waarvan de jaarcijfers zijn verwerkt in de groepsjaarrekening, wordt gegeven in de lijst Werkmaatschappijen en deelnemingen per 31-12-1997. Deze is achterin dit jaarverslag opgenomen op de binnenzijde van het omslag. Voor de balanswaardering en resultaatbepaling bij de werkmaatschappijen gelden dezelfde grondslagen als bij de moedermaatschappij. Veranderingen in samenstelling concern Ook in 1997 is de samenstelling van Koninklijke Ten Cate gewijzigd. De belangrijkste mutaties zijn vermeld op pagina 19, waarnaar wij kortheidshalve verwijzen. Vreemde valuta Transacties welke luiden in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers per transactiedatum. Activa en passiva die luiden in vreemde valuta worden verantwoord tegen de koers per balansdatum of de koers van afgesloten valutacontracten. De winsten verliesrekeningen van buitenlandse werkmaatschappijen en deelnemingen worden omgerekend tegen de gemiddelde koers van het jaar. De balans wordt omgerekend tegen de koers per balansdatum, met uitzondering van het resultaat. De hieruit voortvloeiende koersverschillen worden verwerkt in het eigen vermogen. valuta

1997

1996

1997 1996 resultatenrekening

1,74 1,12 2,96 0,33 2,93 1,14 0,71 1,25

1,95 1,13 3,20 0,33 2,96 1,15 0,71 1,32

balans

US-dollar Duitse mark Engelse pond Franse frank Ierse pond Italiaanse lire (1000) Griekse drachme (100) Singapore dollar

2,02 1,13 3,34 0,34 2,89 1,15 0,71 1,20

1,69 1,12 2,63 0,33 2,70 1,09 0,70 1,20

Goodwill Betaalde goodwill voor verworven ondernemingen wordt rechtstreeks ten laste van het eigen vermogen gebracht. Onder goodwill wordt verstaan het bedrag waarmee de aankoopprijs de intrinsieke waarde te boven gaat. Bij desinvestering binnen enkele jaren, wordt de winst in eerste instantie aangewend om het eigen vermogen aan te vullen met de destijds hierop in mindering gebrachte goodwill. Hetgeen resteert wordt aangemerkt als resultaat.

35


Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde onder aftrek van de afschrijvingen. De boekwaarde van de machines en installaties per 31 december 1997 komt nagenoeg overeen met de actuele waarde van deze activa. De materiële vaste activa die niet in het productieproces worden aangewend, hebben betrekking op buiten gebruik gestelde terreinen, gebouwen en machines. Deze zijn ten hoogste opgenomen tegen de geschatte directe opbrengstwaarde. Subsidies en premies, verkregen op investeringen, zijn in de jaarrekening verwerkt via een egalisatierekening. Financiële vaste activa Deelnemingen van 20 tot en met 50%, voorzover niet reeds proportioneel geconsolideerd, worden gewaardeerd op basis van de netto vermogenswaarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. Voor de denimondernemingen die met ingang van 1997 niet meer tot de kernactiviteiten van Ten Cate behoren is de waardering op basis van de netto vermogenswaarde niet meer van toepassing. Het Ten Cate belang in deze ondernemingen is met f 40 mln afgewaardeerd. Deelnemingen < 20% worden opgenomen tegen aanschafwaarde, maar niet voor meer dan de taxatie- c.q. beurswaarde. Voorraden Voorraden worden gewaardeerd tegen de historische kostprijs of lagere marktwaarde. De productiekosten zijn gewaardeerd naar rato van het stadium van bewerking. Vorderingen De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid. Effecten Effecten worden opgenomen tegen aanschafwaarde of lagere beurswaarde per balansdatum. Herwaarderingsreserve Op deze reserve worden gemuteerd: – wijzigingen in de intrinsieke waarde van buitenlandse werkmaatschappijen en deelnemingen ten gevolge van veranderde valutakoersen – overige waardemutaties in deelnemingen die niet het gevolg zijn van resultaten. Reserve ingehouden winst deelnemingen Deze reserve is gevormd voor de joint ventures en deelnemingen, waar de vrije beschikking over ingehouden winsten aan beperkingen onderhevig is. Egalisatierekening investeringspremies Subsidies die met investeringen verband hielden, werden tot en met 1997 vrijgenomen in dezelfde periode als waarin werd afgeschreven. De geringe omvang van de Egalisatierekening in aanmerking genomen, is besloten deze eind 1997 te beëindigen.

36


Voorzieningen De voorziening inzake latente belastingverplichtingen hangt samen met het verschil tussen het bedrijfseconomische en het fiscale vermogen. Zij is berekend op basis van het geldende belastingtarief in het desbetreffende land. Onder voorziening voor reorganisaties zijn opgenomen de kosten die voortvloeien uit (voorgenomen) reorganisatieprojecten. De overige voorzieningen zijn getroffen voor de risico’s die het gevolg zijn van (mogelijke) aanspraken van derden op het concern. Netto omzet Onder netto omzet wordt verstaan de opbrengst van aan derden geleverde goederen en diensten onder aftrek van daarop rustende belastingen en betalingskortingen. Grondstoffenverbruik Het verbruik van grond- en hulpstoffen wordt berekend op basis van de historische kostprijs. Afschrijvingen op materiële vaste activa De afschrijvingen op materiële vaste activa zijn gebaseerd op de aanschafwaarde en de verwachte economische levensduur van activa, zoals hieronder vermeld. – Gebouwen, ten hoogste 33 jaar. – Machines en installaties, afhankelijk van de economische levensduur, ten hoogste 10 jaar. Vrijgevallen investeringspremies zijn in mindering gebracht op de afschrijvingen. Belastingen over resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Onder dit hoofd worden in beginsel opgenomen de direct verschuldigde belastingen, alsmede de uitgestelde belastingverplichtingen, op grond van het tarief dat geldt in het desbetreffende land. Aandeel in netto resultaat deelnemingen Van de niet geconsolideerde 20 tot en met 50%-deelnemingen wordt het aan Ten Cate toekomende deel in het netto resultaat opgenomen. Hierbij wordt rekening gehouden met mogelijke aanpassingen in de waardering van deze deelnemingen.Van de deelnemingen < 20% worden de in het jaar ontvangen dividenden en andere gerealiseerde opbrengsten als resultaat genomen. Aandeel van derden Hier wordt opgenomen het aan derden toekomende aandeel in het resultaat van werkmaatschappijen.

37


Toelichting op de geconsolideerde balans In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld

1 Materiële vaste activa Terreinen, bedrijfsgebouwen en woningen

Machines en installaties

Overige bedrijfsmiddelen

Vooruitbetalingen

Niet in productieproces aangewende vaste activa

Totaal

Boekwaarde per 1 januari 1997

190,0

178,8

30,5

7,8

0,1

407,2

Wijzigingen t.g.v. (de)consolidaties Investeringen

– 28,1 11,1

– 34,0 40,1

– 5,0 13,1

– 0,1 1,3

– –

– 67,2 65,6

173,0

184,9

38,6

9,0

0,1

405,6

– 1,9

– 1,7

– 1,1

–

–

– 4,7

8,6

8,4

1,3

0,7

–

19,0

Afschrijvingen (bruto)

179,7 – 8,2

191,6 – 41,0

38,8 – 13,4

9,7 –

0,1 –

419,9 – 62,6

Boekwaarde per 31 december 1997

171,5

150,6

25,4

9,7

0,1

357,3

Desinvesteringen Aanpassing valuta-koers van buitenlandse werk-maatschappijen

De aanschafwaarde en gecumuleerde afschrijvingen van deze materiële vaste activa ultimo 1997 zijn als volgt: Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen

258,9 – 87,4

612,5 – 461,9

121,6 – 96,2

9,7 –

1,8 – 1,7

1.004,5 – 647,2

Boekwaarde

171,5

150,6

25,4

9,7

0,1

357,3

De investeringen in overige bedrijfsmiddelen (f 13,1 mln) hadden onder meer betrekking op matrijzen, interne transportmiddelen, computers en software. Ter indicatie van de actuele waarde van terreinen, gebouwen en woningen zij vermeld, dat deze zijn te taxeren op circa f 202 mln. Basis: Nederland: onroerend goed belasting taxaties; elders: eigen taxaties.

38


2 Financiële vaste activa Onder financiële vaste activa zijn de niet proportioneel geconsolideerde deelnemingen en de denimbedrijven opgenomen. Mutaties inzake deelnemingen waarin voor 20 tot en met 50% is deelgenomen: Ultimo 1997

Ultimo 1996

6,3 – 0,2 40,9 0,5 – 1,2 –

6,5 – – – 0,5 – 0,3 0,6

46,3

6,3

Grond- en hulpstoffen Halffabrikaten Gereed product

44,7 54,5 160,6

60,2 61,5 134,3

Totaal voorraden

259,8

256,0

Stand per 1 januari Verkoop Mutatie denimactiviteiten Resultaten Dividenduitkeringen Diverse vermogensmutaties Stand per 31 december 3 Voorraden De voorraden zijn als volgt samengesteld:

4 Eigen vermogen Voor de specificatie van het eigen vermogen wordt verwezen naar de toelichting op de vennootschappelijke balans op pagina 49. 5 Aandeel van derden Het aandeel van derden heeft betrekking op het minderheidsaandeel van derden in enkele kleinere deelnemingen.

6 Egalisatierekening investeringspremies Stand per 1 januari Portfoliomutaties Overige

2,9 – 0,2 – 0,8

4,2 – 0,1

Vrijgevallen ten gunste van het resultaat

1,9 – 1,9

4,3 – 1,4

–

2,9

Stand per 31 december

Gelet op de geringe omvang is besloten de Egalisatierekening te beëindigen. Ontvangen subsidies waarover mogelijk nog een terugbetalingsverplichting kan ontstaan, zijn overgeboekt naar kortlopende schulden.

39


7 Voorzieningen Fotobijschrift 1 Synprodo Hortiproducts, onderdeel van Synbra (onze joint venture met de Koninklijke Shell Groep), is een van de grootste Europese producenten van kunststof producten voor de professionele tuinbouw. Nieuwste ontwikkeling van Synprodo is de Pentapot. De drielaagse, geco-extrudeerde polypropyleen folie maakt het mogelijk herverwerkte grondstof toe te passen en door middel van een hoogwaardige thermovormtechniek een vormvaste lichtgewicht bloempot te produceren.

Latente belastingverplichtingen Reorganisaties Pensioenverplichtingen Overige voorzieningen

Ultimo 1997

Ultimo 1996

– 2,3 10,2 9,3

2,0 9,2 11,6 8,4

21,8

31,2

Met uitzondering van de voorziening voor reorganisaties hebben de voorzieningen een langlopend karakter. In 1997 werd f 2,3 mln reorganisatiekosten ten laste van de betreffende voorziening gebracht. Deze kosten hadden betrekking op het afvloeien van personeel, saneren en desinvesteren van bedrijven.Tevens was er een afname van f 4,6 mln als gevolg van de deconsolidatie van de denimgroep. De pensioenverplichtingen hebben voor het overgrote deel betrekking op werkmaatschappijen in het buitenland. De pensioenaanspraken van de meeste Nederlandse werknemers zijn ondergebracht bij het ondernemingspensioenfonds Stichting Pensioenfonds Koninklijke Ten Cate of bij het Bedrijfspensioenfonds voor de Textielindustrie. Deze pensioenverplichtingen zijn afgefinancierd. 8 Converteerbare achtergestelde obligatielening (6,75%) 66,7

83,3

Op 28 april 1992 werd een 6,75% converteerbare achtergestelde obligatielening uitgegeven van nominaal f 100 mln. Conversie in gewone aandelen Koninklijke Ten Cate nv is mogelijk vanaf 1 januari 1993. De conversieprijs is op dit moment vastgesteld op f 123,40 per gewoon aandeel van nominaal f 20,-. De conversieprijs zal worden gewijzigd in gevallen, zoals vermeld in de trustakte. De lening is à pari aflosbaar in zes nagenoeg gelijke termijnen, waarvan er telkens één vervalt op 28 april in de jaren 1997 tot en met 2002. De eerste termijn is derhalve in het verslagjaar afgelost. Met ingang van 28 april 1997 staat het Koninklijke Ten Cate nv vrij te allen tijde de lening geheel of gedeeltelijk vervroegd af te lossen tegen een koers die jaarlijks 1% daalt (van 104% na 28 april 1997 tot 100% na 28 april 2001). De jaarlijkse rentebetaling geschiedt op 28 april.

40


9 Overige langlopende schulden

Nederland USA UK Zwitserland Ierland Frankrijk Duitsland Griekenland Singapore Overige

Rente

Looptijden

Bedrag in mln

Ultimo 1997

Ultimo 1996

3,9-7,6% 3,2-6,6% 8,0% 5,8% – 4,1-4,3% 4,6-5,7% – 5,4-6,3%

1999 2018 2008 2019 – 2000-2001 1999-2003 – 1999-2006 2001

f 5,1 $ 51,7 £ 2,2 CHF 3,5 – FRF 17,8 DEM 2,8 – SGD 7,5

5,1 104,3 7,4 4,8 – 6,0 3,2 – 9,0 1,0

11,6 90,3 7,4 4,6 7,0 5,0 4,0 6,1 1,5 1,0

140,8

138,5

Totaal

Van het totaal aan langlopende leningen is circa 80% vastrentend en 20% heeft een variabele rente. De aflossingsverplichtingen voor 1998 ad f 36,7 mln (inclusief convertible) zijn opgenomen onder kortlopende schulden. De aflossingsverplichtingen voor de daarop volgende jaren zijn (inclusief convertible): voor 1999 31,9 voor 2000 28,7 voor 2001 25,6 voor 2002 26,4 langer dan 5 jaar 94,9 De buitenlandse leningen van werkmaatschappijen maken in meerderheid deel uit van internationale arrangementen die het concern met twee banken gesloten heeft. 10 Kortlopende schulden

Banken en leningen op korte termijn Aflossing langlopende schulden Totaal

Ultimo 1997

Ultimo 1996

72,3 36,7

92,6 45,4

109,0

138,0

Samenstelling van crediteuren en te betalen belastingen: Crediteuren Belastingen

167,6 1,8

150,3 16,3

169,4

166,6

11 Overige financiële verplichtingen – Verdisconteerde wissels: eind 1997 is voor een bedrag van f 0,1 mln aan wissels verdisconteerd, waarop nog regresrecht kan worden uitgeoefend. – Materiële vaste activa: eind 1997 is voor een bedrag van f 19,9 mln aan vaste activa in bestelling, waarop f 9,7 mln is vooruitbetaald. – In de Verenigde Staten zijn operational leases afgesloten ter financiering van diverse machines. Omvang f 14,6 mln. Looptijd tot 2003. Jaarlijkse verplichting f 2,5 mln.

42


Toelichting op de geconsolideerde winsten verliesrekening In miljoenen guldens

1997

1996

12 Algemeen De winsten verliesrekening van de moedermaatschappij is in de geconsolideerde winsten verliesrekening opgenomen. 13 Personeelskosten De specificatie van deze kosten is als volgt: Salarissen Sociale lasten

273,9 64,1

282,2 64,4

Totaal

338,0

346,6

In de sociale lasten is een bedrag van f 8,8 mln aan pensioenkosten begrepen. Hiervan had f 2,2 mln (25%) betrekking op het KTC Pensioenfonds, na een premiekorting van 65%. 14% kwam voor rekening van het Bedrijfspensioenfonds voor de Textielindustrie en 61% van andere pensioenfondsen. 14 Interest Rentebaten Rentelasten

2,8 – 25,1

1,8 – 28,3

Totaal

– 22,3

– 26,5

15 Belastingen De belastingdruk ad f 20,2 mln (1996: f 20,3 mln) daalde van 38,4 tot 34,2% Dit was vooral het gevolg van de deconsolidatie van de verlieslatende denimbedrijven. 16 Aandeel in netto resultaat deelnemingen Deelnemingen 20 t/m 50% (niet geconsolideerd) Deelnemingen < 20%

1,4 –

– 0,5 –

Totaal

1,4

– 0,5

Het resultaat van f 1,4 mln heeft voor f 0,9 mln betrekking op verkoop van deelnemingen en voor f 0,5 mln op ons aandeel in de winst van enkele kleinere deelnemingen. 17 Buitengewone lasten Buitengewone lasten Buitengewone baten

– 40,0 30,1

– 5,5 –

– 9,9

– 5,5

De buitengewone last van f 40,0 mln houdt verband met de afwaardering van de denimbedrijven medio 1997. De buitengewone baten houden verband met de verkoop van Viplex, Schinkel Schouten en Enbi Ierland.

43


Omzetsegmentatie In miljoenen guldens

1997

1996

Hoogwaardig Textiel Denim Kunststoffen Rubber Diensten

613 – 490 258 7

544 196 465 210 7

1.368

1.422

23 48 3 19 6 1

24 52 2 15 5 2

100

100

1.523 – 1.163 1.100 62

1.491 921 1.216 1.026 79

3.848

4.733

Netto omzet

Omzet naar afzetgebieden In procenten

Nederland Overige EU-landen Overig Europa Noord-Amerika Azië Overige gebieden

Aantal medewerkers In mensjaren

Hoogwaardig Textiel Denim Kunststoffen Rubber Diensten

Beloning bestuurders en commissarissen De bezoldiging (inclusief pensioenkosten) van de (oud)bestuurders bedroeg f 1,8 mln (1996: f 1,7 mln). De bezoldiging van commissarissen bedroeg f 0,2 mln (1996: f 0,2 mln). Aandelenbezit bestuurders en commissarissen De leden van de raad van bestuur hadden eind 1997 geen aandelen Koninklijke Ten Cate in bezit, maar wel 36.500 optierechten op evenzovele aandelen. De leden van de raad van commissarissen hielden eind 1997 6.050 aandelen Koninklijke Ten Cate, maar geen optierechten.

44


KASSTROOMOVERZICHT In miljoenen guldens

1997

1996

Kasstroom uit operationele activiteiten Netto winst Afschrijvingen Cash flow Verandering in werkkapitaal: Toe- resp. afname vorderingen Toe- resp. afname voorraden Toename kortlopende schulden

Overige mutaties in kasstroom Aandeel in de resultaten van niet-geconsolideerde deelnemingen Ontvangen dividend Mutaties voorzieningen Overige mutaties

30,3 60,7

30,2 69,3 91,0

– 20,2 – 33,0 10,8

38,9 10,2 15,3 – 42,4

64,4

48,6

163,9

– 0,5 1,2 1,3 0,1

Kasstroom uit operationele activiteiten

99,5

0,5 0,3 – 10,8 – 3,8 2,1

– 13,8

50,7

150,1

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Acquisities c.q. (de)consolidaties Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa

58,2 – 65,6 4,7

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

– 26,5 – 58,1 6,5 – 2,7

– 78,1

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten uit langlopende schulden Aflossingen langlopende schulden Ontvangsten uit langlopende vorderingen Betalingen langlopende vorderingen Ontvangsten wegens uitgifte aandelen Betaald dividend

18,0 – 38,5 10,5 – 2,1 3,2 – 6,1

12,9 – 69,1 2,8 – 8,2 – – 4,1

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

– 15,0

– 65,7

Netto kasstroom

33,0

6,3

Koers- en omrekeningsverschillen op geldmiddelen

– 4,9

– 6,4

Toe- resp. afname geldmiddelen

28,1

– 0,1

Toelichting De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit banken en leningen op korte termijn, liquide middelen en effecten. Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode.

45


VENNOOTSCHAPPELIJKE BALANS PER 31 DECEMBER 1997 NA WINSTVERDELING In miljoenen guldens

1997

1996

Vaste activa Financiële vaste activa Geconsolideerde ondernemingen Vorderingen op geconsolideerde ondernemingen Overige deelnemingen Vorderingen op deelnemingen Overige vorderingen

210,7

245,2

182,8 44,9 1,5 –

223,5 4,0 – 4,5

Totaal vaste activa

439,9

477,2

Vlottende activa Vorderingen Geconsolideerde ondernemingen Deelnemingen Overige vorderingen Overlopende activa

1,1 3,8 16,0 –

12,1 – 12,1 0,3

Liquide middelen

19,0

0,3


46

39,9

24,8

479,8

502,0


1997

Eigen vermogen Geplaatst kapitaal Agio Herwaarderingsreserve Reserve ingehouden winst deelnemingen Overige reserves Onverdeeld dividendsaldo

1996

88,7 41,4 22,0

86,4 40,5 11,8

65,6 170,8 0,4

67,0 159,1 0,4 388,9

Voorzieningen Overige

0,2

365,2

0,2 0,2

Langlopende schulden 6,75% converteerbare achtergestelde obligatielening 1 Overige

66,7 5,0

0,2

83,3 6,6 71,7

Kortlopende schulden Banken Crediteuren en te betalen belastingen Winstuitkeringen

–

27,2

4,8 14,2

6,5 13,0 19,0

46,7

479,8

502,0

1 Maakt deel uit van het garantievermogen.

47

89,9


VENNOOTSCHAPPELIJKE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 1997 In miljoenen guldens

1997

1996

Resultaat uit deelnemingen na belastingen Overige baten en lasten na belastingen

27,6 2,7

28,7 1,5

Netto winst

30,3

30,2

Toelichting op de vennootschappelijke balans Vastgelegd vermogen in geconsolideerde ondernemingen Financiële vaste activa Netto vermogenswaarde Vorderingen

210,7 182,8

245,2 223,5

393,5

468,7

1,1

12,1

394,6

480,8

Schulden Langlopend

– 5,0

– 6,6


389,6

474,2

Vlottende activa Vorderingen

De mutaties in de netto vermogenswaarde van de geconsolideerde ondernemingen zijn als volgt te specificeren: Stand per 1 januari Acquisities en kapitaaluitbreidingen minus goodwill betaald door werkmaatschappijen Mutatie denimactiviteiten Verkopen Koerswijziging vreemde valuta Resultaat Dividenduitkeringen Overige mutaties Stand per 31 december

48


245,2

235,6

– 6,6 – 40,9 – 10,1 26,7 – 23,8 –

– 4,9 – – 0,3 11,5 29,8 – 23,6 – 2,9

210,7

245,2

Liquide middelen Het saldo liquide middelen maakt onderdeel uit van een rentecompensatieregeling. Eigen vermogen Het maatschappelijk kapitaal bedraagt f 400 mln verdeeld in aandelen van nominaal f 20,- en wel: – 7 mln gewone aandelen – 3 mln cumulatief preferente aandelen A – 10 mln cumulatief preferente aandelen B. Het geplaatste kapitaal per 31 december 1997 bedraagt 4.433.354 gewone aandelen van nominaal f 20,-. In miljoenen guldens

1997

1996

Stand per 1 januari Stockdividend Managementopties

86,4 1,4 0,9

84,8 1,6 –


88,7

86,4

40,5 – 1,4 2,3

42,1 – 1,6 –

41,4

40,5

Agio Stand per 1 januari Stockdividend Managementopties Stand per 31 december Deze agioreserve is fiscaal vrij uitkeerbaar.

Herwaarderingsreserve De herwaarderingsreserve heeft betrekking op financiële vaste activa. Stand per 31 december

22,0

11,8

De toename van deze reserve werd veroorzaakt door een waardestijging van onze buitenlandse werkmaatschappijen en deelnemingen als gevolg van de hogere waarde van voornamelijk de US-dollar en het Engelse pond. Reserve ingehouden winst deelnemingen Stand per 1 januari Aanpassing in verband met koerswijziging vreemde valuta Aandeel in resultaat minus ontvangen dividend van deelnemingen Stand per 31 december

49


67,0

61,0

–

0,9

– 1,4

5,1

65,6

67,0

Overige reserves Stand per 1 januari Bij: – stockdividend – toevoeging uit winst Af: – afboeking per saldo betaalde goodwill Stand per 31 december

159,1

155,4

6,9 17,5

6,1 12,0

– 12,7

– 14,4

170,8

159,1

Overige informatie De vennootschap heeft een aansprakelijkheidsverklaring conform artikel 403 Boek 2 Burgerlijk Wetboek afgegeven voor de Nederlandse werkmaatschappijen. Bij de onderneming zijn schadeclaims ingediend, voortvloeiende uit de bedrijfsuitoefening.Voor zover nodig zijn hiervoor voorzieningen getroffen.

50


Optieregeling Koninklijke Ten Cate kent een management stock-optieplan dat door de raad van commissarissen is vastgesteld. In aanmerking voor opties komen de leden van de raad van bestuur en de leden van het zogenaamde Ten Cate Team. De opties worden toegekend door de raad van commissarissen aan het begin van ieder jaar op de openingskoers van het aandeel dat jaar. In beginsel worden per jaar niet meer dan 1% van het uitstaande aantal aandelen aan opties toegekend. Voor de uitoefening van opties gelden de beperkingen zoals opgelegd in de Modelcode. Overwogen is een blokkeringsperiode van 1 of meer jaren in te voeren, voordat een optie mag worden uitgeoefend. Gelet op de voorgenomen fiscale veranderingen, is er de voorkeur aan gegeven de uitkomsten van de nieuwe regelgeving af te wachten. In beginsel zal de onderneming verwatering van de winst per aandeel door toekenning van opties trachten te voorkomen door inkoop van aandelen. In dit verband zijn tussen 1 januari en 27 februari 1998 45.000 aandelen ingekocht tegen een gemiddelde koers van f 83,-. Toekenning van opties over de verslagjaren 1996 en 1997 Op 2-1-1997 zijn 30.000 opties verstrekt aan (ex-)leden van de raad van bestuur, alsmede groeps- en concerndirecteuren. De uitoefenprijs was gelijk aan de openingskoers op 2-1-1997 van het aandeel Ten Cate: f 82,-. Onder de eind 1997 uitgebreide regeling zijn op 2-1-1998 29.500 opties verstrekt tegen de openingskoers van 2-1-1998, zijnde f 87,50. Dit betreft 31 personen. De verdeling was als volgt: leden van de raad van bestuur leden van het Ten Cate Team

17.500 12.000 29.500

Overzicht verloop opties in 1997/begin 1998 Verstrekt op

Looptijd tot

Aantal opties

Uitoefenprijs

Uitgeoefend/ vervallen t/m 1996

Uitgeoefend in 1997

Vervallen in 1997

Uitstaand 31-12-97

9-4-1992

9-4-1997

9.750

104,50

250

–

9.500

–

4-1-1993

4-1-1998

11.500

69,00

4.500

7.000

–

–

3-1-1994 2-1-1995 3-4-1996

3-1-1999 2-1-2000 3-4-2001

11.000 23.000 30.500

96,40 80,00 73,00

– 1.000 –

– 5.500 19.500

– – –

11.000 16.500 11.000

2-1-1997

2-1-2002

30.000

82,00

–

9.500

–

20.500

5.750

41.500

9.500

59.000

–

–

–

29.500

Totaal

2-1-1998

115.750

2-1-2003

51

29.500

87,50


Garantieverklaringen De vennootschap heeft ten behoeve van de Nederlandse werkmaatschappijen voor f 0,6 mln aan garantieverklaringen afgegeven als zekerheidstelling voor betalingsverplichtingen van deze maatschappijen op balansdatum; daarnaast is voor f 34,0 mln aan specifieke garanties gesteld voor buitenlandse ondernemingen.

Fotobijschrift 1 In co-partnership met de eindproducenten ontwikkelt, produceert en assembleert Ten Cate Enbi metalen assen en rubber en kunststof onderdelen voor het papiertransport in faxen, copiers en printers.Ten Cate Enbi heeft productievestigingen in Noord-Amerika, Europa en Azië. De ontwikkelingen volgen elkaar in deze vernieuwende markt snel op. Nieuwste ontwikkeling voor Ten Cate Enbi is de conductive roller. Als een van de weinige ondernemingen ter wereld beschikt Ten Cate Enbi over de noodzakelijke technologische kennis en het wereldwijde netwerk om bij alle ontwikkelingen een vooraanstaande rol te spelen.

Raad van commissarissen Mr. R.J. Nelissen Voorzitter Mr. J.J.C. Alberdingk Thijm Vice-voorzitter Drs. C.J.A.J.M. van Gestel Prof. dr. ir. A.W.Veenman F.J. de Wit Drs. J.B.Wolters Raad van bestuur F.H. Schreve Voorzitter Drs. J.H.P.L. van de Sanden Almelo, 27 februari 1998

52


OV E R I G E G E G E V E N S

ACCOUNTANTSVERKLARING Opdracht Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 1997 van Koninklijke Ten Cate nv te Almelo gecontroleerd. De jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de leiding van de vennootschap. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de jaarrekening te verstrekken. Werkzaamheden Onze controle is verricht overeenkomstig algemeen aanvaarde richtlijnen met betrekking tot controle-opdrachten.Volgens deze richtlijnen dient onze controle zodanig te worden gepland en uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat. Een controle omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen van informatie ter onderbouwing van de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening.Tevens omvat een controle een beoordeling van de grondslagen voor financiële verslaggeving die bij het opmaken van de jaarrekening zijn toegepast en van belangrijke schattingen die de leiding van de vennootschap daarbij heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.Wij zijn van mening dat onze controle een deugdelijke grondslag vormt voor ons oordeel. Oordeel Wij zijn van oordeel dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 1997 en van het resultaat over 1997 in overeenstemming met algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 BW2. Coopers & Lybrand nv Hengelo, 27 februari 1998

54


RAPPORT VAN DE TRUSTEE Aan de houders van 6 3/4% in gewone aandelen Koninklijke Ten Cate nv converteerbare achtergestelde obligaties anno 1992, per 1997/2002 oorspronkelijk groot nominaal f 100.000.000,- ten laste van Koninklijke Ten Cate nv. Ter voldoening aan het bepaalde in artikel 11 lid 2 van de trustakte van 28 april 1992, brengt ondergetekende rapport uit omtrent haar werkzaamheden in het boekjaar eindigende per 31 december 1997. 1 De trustakte voor de onderhavige obligatielening werd op 29 april 1992 verleden voor notaris M.J. Damen te Amsterdam. 2 De conversieprijs per gewoon aandeel van f 20,- nominaal bedroeg f 123,40 per 31 december 1997. 3 Gedurende het verslagjaar werden geen obligaties ter conversie aangeboden. 4 Op 10 maart 1997 heeft de eerste uitloting plaatsgevonden, te weten uitlotingsgroep 3 ad f 16.650.000,-, aflossing per 28 april 1997. 5 Het uitstaande bedrag van de lening bedroeg per 31 december 1997 f 83.350.000,-. Nederlandsche Trust Maatschappij bv Mr. O.B. Linker Mr. A.Th.J.M. Eltink Amsterdam, 7 januari 1998

STICHTING PREFERENTE AANDELEN KONINKLIJKE TEN CATE Tussen de vennootschap en de Stichting Preferente Aandelen Koninklijke Ten Cate is in 1988 een overeenkomst gesloten tot plaatsing van een zodanig aantal preferente aandelen, dat de stichting na het nemen daarvan houdster zal zijn van de helft van het (vergrote) aandelenkapitaal. In 1995 is tussen de vennootschap en de Stichting Preferente Aandelen Koninklijke Ten Cate een optie-overeenkomst gesloten, waarbij aan de stichting een recht is verleend tot het nemen van preferente aandelen, zodanig dat de stichting na het nemen daarvan maximaal houdster is van nagenoeg de helft van het geplaatste (vergrote) kapitaal. Het stichtingsbestuur, dat over de uitoefening van het stemrecht op de preferente aandelen besluit, bestaat sedert begin 1996 uit de volgende leden: Drs. A.G. van Leersum Voorzitter Mr. J.J.C. Alberdingk Thijm Drs. C.A. Smal Mr. P. Bakker Schut Mr. K.E.J. Dijk. Naar het oordeel van de vennootschap en het stichtingsbestuur is de stichting onafhankelijk van de vennootschap als bedoeld in Bijlage X van het fondsenreglement.

55


STATUTAIRE REGELING MET BETREKKING TOT DE WINSTVERDELING Algemeen Het maatschappelijk kapitaal is verdeeld in gewone aandelen, cumulatief preferente aandelen A (de zogenaamde financieringsprefs) en cumulatief preferente aandelen B (de zogenaamde beschermingsprefs). De aandelen A zijn onderverdeeld in afzonderlijke series. Verkorte weergave statutaire regeling 1a Van de winst wordt, voor zover mogelijk, aan de houders van preferente aandelen B allereerst een dividend uitgekeerd ten belope van anderhalf procent boven het gemiddelde over het afgelopen jaar van de door Amsterdam Exchanges N.V. vastgestelde prolongatiekoersen. Het dividendpercentage wordt berekend over het gestorte deel van het nominaal bedrag. b Indien en voorzover de winst niet voldoende is voor volledige uitkering als bedoeld onder a. zal het tekort, voorzover mogelijk, worden uitgekeerd ten laste van de uitkeerbare reserves. Indien en voorzover ook de uitkeerbare reserves niet voldoende zijn voor volledige uitkering als bedoeld onder a. zal in volgende jaren geen uitkering plaatsvinden op de preferente aandelen A en op de gewone aandelen zolang het tekort niet volledig is aangezuiverd. c Op de preferente aandelen B vinden geen andere uitkeringen meer plaats dan hiervoor onder a. en b. is bepaald. 2a Vervolgens wordt, voorzover mogelijk, op de preferente aandelen A een dividend uitgekeerd van na te melden percentage, te berekenen over het bedrag dat op de preferente aandelen A van de betreffende serie is gestort. Het percentage is gelijk aan het rekenkundig gemiddelde van het effectieve rendement op staatsleningen met een (resterende) looptijd van zeven tot acht jaar, eventueel verhoogd met een door de raad van bestuur vastgestelde en door de raad van commissarissen goedgekeurde opslag van ten hoogste twee procent, zulks afhankelijk van de dan geldende marktomstandigheden, welke opslag kan verschillen per serie. b Per een januari van het jaar volgende op het jaar waarin acht jaar na de dag van uitgifte van een serie preferente aandelen A zijn verstreken, en vervolgens telkenmale acht jaar nadien, zal het dividendpercentage van die serie preferente aandelen A worden aangepast aan het effectieve rendement van de hiervoor bedoelde staatsleningen, berekend op de wijze als vermeld, echter met dien verstande dat het vermelde gemiddelde berekend wordt over de laatste vijf beursdagen voorafgaande aan de dag per welke het dividendpercentage wordt aangepast en eventueel verhoogd met een door de raad van bestuur vastgestelde en door de raad van commissarissen goedgekeurde opslag als hiervoor omschreven, welke opslag per serie kan verschillen. c Indien en voorzover de winst niet voldoende is voor volledige uitkering als bedoeld onder a. zal het tekort, voorzover mogelijk, worden uitgekeerd ten laste van de uitkeerbare reserves. Indien en voorzover ook de uitkeerbare reserves niet voldoende zijn voor volledige uitkering als bedoeld onder a. zal in volgende jaren geen uitkering plaatsvinden op de gewone aandelen zolang het tekort niet volledig is aangezuiverd. d Op de preferente aandelen A vinden geen andere uitkeringen meer plaats dan hiervoor onder a. en c. is bepaald.

56


3 De raad van bestuur heeft, onder goedkeuring van de raad van commissarissen, de bevoegdheid te bepalen welk deel van de winst, na uitkering als hiervoor bedoeld, zal worden gereserveerd. 4 Hetgeen daarna van de winst resteert staat ter beschikking van de algemene vergadering van aandeelhouders. 5 Bij de berekening van de winstverdeling tellen aandelen die de vennootschap in haar kapitaal houdt niet mee.

VOORSTEL WINSTBESTEMMING In miljoenen guldens

1997

1996

Netto winst

30,3

30,2

– 17,5

– 12,0

12,8

18,2

1,4

– 5,1

14,2 0,4

13,1 0,3

14,6

13,4

– 14,2

– 12,9

0,4

0,5

–

– 0,1

0,4

0,4

Onder toepassing van artikel 28 lid 4 van de statuten toegevoegd aan de overige reserves

Per saldo onttrokken respectievelijk toegevoegd aan de reserve ingehouden winst deelnemingen

Onverdeeld dividendsaldo A°P°

Uitkering 16% respectievelijk 15% dividend voor houders van gewone aandelen ex artikel 28 lid 5 van de statuten 1

Winstaandeel raad van commissarissen ex artikel 23 lid 9 van de (vorige) statuten

1 1996: bij volledig in contanten opgenomen dividend.

57


TIENJARENOVERZICHT 1997

1996

1.368,0 19,6

1.421,8 1,2

1.387,6

1.423,0

614,8 113,2 338,0 60,7 179,5

650,0 97,5 346,6 69,3 180,2

1.306,2

1.343,6

Bedrijfsresultaat Interest

81,4 – 22,3

79,4 – 26,5

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen

59,1 – 20,2

52,9 – 20,3

38,9 1,4

32,6 – 0,5

Netto groepswinst uit gewone bedrijfsuitoefening Buitengewoon resultaat na belasting

40,3 – 9,9

32,1 – 5,5

Netto groepswinst na buitengewoon resultaat Aandeel van derden

30,4 – 0,1

26,6 3,6

30,3

30,2

14,2 6,0% 8,0% 11,3%

13,0 5,6% 8,5% 9,9%

357,3 54,8

407,2 23,8

Totaal vaste activa

412,1

431,0

Voorraden Vorderingen Effecten en liquide middelen

259,8 238,4 0,8

256,0 275,3 1,8


499,0

533,1

Totaal activa

911,1

964,1

Eigen vermogen Aandeel van derden

388,9 0,3

365,2 25,4

Groepsvermogen Egalisatierekening investeringspremies Voorzieningen Langlopende schulden Banken en kortlopende leningen Overige kortlopende schulden

389,2 – 21,8 207,5 109,0 183,6

390,6 2,9 31,2 221,8 138,0 179,6

Totaal passiva

911,1

964,1

50% 24,5 65,6 60,7 91,0

49% 19,6 58,1 69,3 99,5

Aantal mensjaren ultimo

3.848

4.733

Aantal uitstaande aandelen (x 1000) Maximale toename uit conversie

4.433 734

4.321 891

Netto winst per aandeel van f 20,– Dividend per aandeel Slotkoers

6,90 3,20 87,50

7,03 3,00 82,80

In miljoenen guldens, tenzij anders vermeld Geconsolideerde winsten verliesrekening Netto omzet Mutaties voorraden gereed product en goederen in bewerking Totaal bedrijfsopbrengsten Grond- en hulpstoffen Uitbesteed werk en andere externe kosten Personeelskosten Afschrijvingen Overige bedrijfskosten Totaal bedrijfslasten

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen Aandeel in netto resultaat deelnemingen

Netto winst Kengetallen Dividend Bedrijfsresultaat in % van de omzet Rentabiliteit op eigen vermogen Rentabiliteit op netto geïnvesteerd vermogen Geconsolideerde balans na winstverdeling Materiële vaste activa Financiële vaste activa

Overige gegevens Garantievermogen/totaal vermogen Acquisities Investeringen Afschrijvingen (netto) Cash flow

58


1995

1994

1993

1992

1991

1990

1989

1988

1.337,7 15,7

1.109,6 13,7

1.085,8 – 8,1

1.110,8 0,3

1.031,3 9,0

949,3 9,3

870,6 3,8

816,2 19,2

1.353,4

1.123,3

1.077,7

1.111,1

1.040,3

958,6

874,4

835,4

635,1 93,1 336,0 66,8 162,8

499,0 81,5 281,2 59,6 150,5

457,0 74,1 294,4 57,9 145,8

496,5 68,2 286,4 56,8 133,2

474,6 63,1 248,8 51,2 129,4

469,4 54,9 222,8 42,9 113,4

424,2 58,9 206,8 37,9 97,3

396,1 55,4 209,3 35,7 91,3

1.293,8

1.071,8

1.029,2

1.041,1

967,1

903,4

825,1

787,8

59,6 – 26,4

51,5 – 16,0

48,5 – 19,2

70,0 – 20,9

73,2 – 17,3

55,2 – 12,8

49,3 – 9,9

47,6 – 9,7

33,2 – 10,2

35,5 – 11,1

29,3 – 9,2

49,1 – 16,5

55,9 – 20,8

42,4 – 12,6

39,4 – 11,6

37,9 – 11,2

23,0 3,8

24,4 5,7

20,1 5,8

32,6 7,1

35,1 9,3

29,8 11,6

27,8 9,6

26,7 14,2

26,8 – 7,0

30,1 – 15,0

25,9 – 16,0

39,7 – 6,5

44,4 –

41,4 –

37,4 5,1

40,9 – 1,6

19,8 0,7

15,1 –

9,9 0,3

33,2 0,4

44,4 – 0,2

41,4 – 1,3

42,5 – 0,4

39,3 – 2,2

20,5

15,1

10,2

33,6

44,2

40,1

42,1

37,1

10,2 4,5% 5,9% 8,5%

8,3 4,6% 4,3% 8,5%

8,1 4,5% 2,9% 8,2%

15,9 6,3% 9,9% 11,8%

16,6 7,1% 13,1% 13,7%

15,1 5,8% 11,8% 12,0%

13,9 5,7% 13,1% 10,7%

13,4 5,8% 12,2% 12,9%

389,7 18,3

348,3 77,9

365,4 45,1

360,6 62,9

331,5 63,5

268,0 59,4

246,9 71,7

257,6 78,5

408,0

426,2

410,5

423,5

395,0

327,4

318,6

336,1

252,7 288,5 2,5

189,0 223,7 0,6

190,0 192,8 3,0

194,9 206,1 1,4

198,0 210,8 1,2

182,2 182,1 10,4

167,6 164,5 18,7

171,6 159,2 19,1

543,7

413,3

385,8

402,4

410,0

374,7

350,8

349,9

951,7

839,5

796,3

825,9

805,0

702,1

669,4

686,0

344,6 30,4

351,7 0,2

350,8 0,2

351,0 –

329,0 2,0

345,3 2,6

333,3 3,8

309,5 10,2

375,0 4,2 39,8 253,0 138,7 141,0

351,9 4,2 46,9 227,0 59,3 150,2

351,0 6,7 41,2 236,4 26,0 135,0

351,0 9,2 25,8 238,5 45,7 155,7

331,0 10,7 25,6 132,1 133,1 172,5

347,9 13,3 26,3 101,1 80,3 133,2

337,1 17,1 29,1 105,9 53,1 127,1

319,7 20,9 32,4 106,7 75,6 130,7

951,7

839,5

796,3

825,9

805,0

702,1

669,4

686,0

50% 30,6 89,2 66,8 87,3

54% 10,6 66,2 59,6 74,7

57% – 66,6 57,9 68,1

56% 11,1 91,7 56,8 90,4

42% 105,7 69,2 51,2 95,4

51% 36,4 57,9 42,9 83,0

53% 18,0 45,5 37,9 80,0

50% 77,2 60,8 35,7 72,8

4.780

3.806

4.032

4.179

4.071

3.679

3.433

4.592

4.242 868

4.157 852

4.065 845

3.968 836

3.775 54

3.593 58

3.467 95

3.358 114

4,87 2,40 67,70

3,65 2,00 79,00

2,53 2,00 96,20

8,59 4,00 69,00

11,83 4,40 88,60

11,21 4,20 77,00

12,14 4,00 81,50

11,08 4,00 78,80

59


WERKMAATSCHAPPIJEN EN DEELNEMINGEN PER 31 DECEMBER 1997 Sector Hoogwaardig Textiel

Ten Cate Advanced Textiles Ten Cate Advanced Textiles bv Nijverdal Ten Cate Protect bv Nijverdal Ten Cate Technical Fabrics bv Nijverdal Ten Cate Advanced Composites bv Nijverdal

Ten Cate Advanced Spinning bv Nijverdal Ten Cate Permess bv Goor Ten Cate Permess UK ltd Prudhoe, Engeland

Groepsholding Weefsels voor werk-, beroeps- en veiligheidskleding Tent- en zonweringsdoek Componenten voor de vliegtuigbouw; antiballistische materialen Hoogwaardige garens Tussenvoeringen voor de confectie-industrie Verkoopkantoor advanced textiles

Ten Cate Permess Italia spa Florence, Italië

Idem

Ten Cate Permess Interlinings Hong Kong ltd Hong Kong, China

Idem

MultiSTiQ International Coating bv Goor

Zelf- en thermoklevende etiketten

Ten Cate Nicolon Europa Ten Cate Nicolon bv Nijverdal/Almelo

Prodireg sarl (84%) Chambéry, Frankrijk Ten Cate Nicolon Asia Kuala Lumpur, Maleisië

Geotextiel; weefsels voor landen tuinbouw en civiele bouw; tapijtbacking, kunstgrasgarens Verkoopkantoor voor geotextiel Idem

Ten Cate Nicolon USA Nicolon Corporation Atlanta (Georgia) TC Mirafi Jefferson (Georgia)

Groepsholding Geotextiel

TC Baycor Cornelia (Georgia)

Weefsels voor de recreatie- en de agrarische markt

TC Miradri Atlanta (Georgia)

Vochtisolerende materialen voor de bouw

In dit overzicht genoemde werkmaatschappijen zijn, met uitzondering van Denim, geconsolideerd in de jaarrekening opgenomen. De cijfers van Synbra bv zijn partieel geconsolideerd. Enkele in het totaalbeeld van ondergeschikt belang zijnde participaties zijn in nevenstaand overzicht buiten beschouwing gelaten, conform artikel 379 lid 3 boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Het deelnemingspercentage bedraagt 100, tenzij anders vermeld.

Sector Kunststoffen

Ten Cate Plastics Processing Ten Cate Plastics Processing bv Nijverdal Ten Cate Plasticum Tilburg bv Tilburg Ten Cate Plasticum UK ltd Derby, Engeland Ten Cate Plasticum Rijen bv Rijen Ten Cate Plasticum Ede bv Ede Ten Cate Plasticum France sa Chartres, Frankrijk Ten Cate Mouldings bv Oldenzaal Ten Cate Mouldings UK ltd Derby, Engeland Bosta bv Veghel

Groepsholding Caps voor spuitbussen Idem Kunststof verpakkingen en sluitingen Klantspecifieke verpakkingen Kunststof verpakkingen Geblazen containers Idem Technische producten voor landen tuinbouw en industrie

Bevo GmbH Vlotho en Langenau, Duitsland

Idem

Bosta UK ltd Burry, St. Edmunds Suffolk, Engeland

Idem

Agubat sa (75%) Lille, Frankrijk Reci-Prof International bv (51%) Udenhout

Handels- en productie / assemblagebedrijf Onderdelen voor melkinstallaties

Synbra Synbra bv (50%) Etten-Leur Synbra Technology bv Etten-Leur Isobouw Systems bv Someren Isobouw Dämmtechnik GmbH Abstatt, Duitsland Vencel Resil ltd Dartford, Kent, Engeland

Holding Vervaardiging en recycling van eps Isolatie voor de bouw Idem Idem

Synprodo Packaging bv Waalwijk

Verpakkingen voor food en non-food

Isobox Technologies sa Nanterre, Frankrijk

Idem

Synprodo Hortiproducts bv Wijchen Synprodo Plantpak ltd Mundon, Essex, Engeland

Producten voor de tuinbouw Idem

Sector Rubber

Ten Cate Enbi Ten Cate Enbi International bv Nuth Ten Cate Enbi Nuth bv Nuth

Groepsholding Componenten voor papiertransport in kantoormachines

Ten Cate Enbi sa Sainte Geneviève des Bois (Parijs), Frankrijk Idem Ten Cate Enbi sa Bevaix, Zwitserland Ten Cate Enbi inc West Henrietta (New York),Verenigde Staten Ten Cate Enbi inc Shelbyville (Indiana), Verenigde Staten Ten Cate Enbi pte ltd Singapore Ten Cate Enbi co ltd Tokyo, Japan Ermex Tools bv Reuver

Idem

Idem Idem Idem Verkoopkantoor Matrijzen voor rubber en kunststof

Denim Atlantic Mills ltd Longford, Ierland Hellenic Fabrics sa (64%) Thessaloniki, Griekenland EMAE sa (50%) Thessaloniki, Griekenland Ilios-Ten Cate sa (50%) Thessaloniki, Griekenland Iliotex (42%) Thessaloniki, Griekenland

Denim stoffen Idem Verwerking ruwe katoen Ringspingarens Ringspin-, gekamde en getwijnde garens

Overig Ten Cate Assurantiën bv Almelo Gebouwen Exploitatie Maatschappij Almelo Centrum bv Almelo Doldebleek bv Nijverdal Finigoor bv Goor Gebemca bv Almelo Gelderold bv Oldenzaal Nijverdal Noord bv Nijverdal Twedam bv Almelo Enbi Ireland (20%) Portlaoise, Ierland Ten Cate Nederland bv Royal Ten Cate USA inc Ten Cate UK ltd Ten Cate France sa Ten Cate Deutschland GmbH

Almelo Atlanta, Georgia Londen Parijs Vlotho

Verzekeringen

Vastgoedmaatschappijen

Afdichtringen voor leidingsystemen Holding Holding Holding Holding Holding

voor voor voor voor voor

Nederland de Verenigde Staten Engeland Frankrijk Duitsland

Colofon Vormgeving: Vormgeversmaatschap Harsta, Crouwel. BNO. Almelo. Fotografie: Hans van Ommeren,Woerden. Sjaak Ramakers, Utrecht (foto raad van bestuur). Druk en lithografie: Drukkerij Rosbeek, Nuth.

2 Werkmaatschappijen en deelnemingen per 31 december 1997


Jaarverslag KO N I N K L I J K E TE N CATE N V

Recommend Documents