0
Aan de leden van de Raad van de Gemeente Buren Postbus 23 4020 BA MAURIK
uw brief van:
28 maart 2014
Maurik, 28 maart 2014
RI/14/01474 IZ/J.W.H. Ciiristiaans
verzonden:
uw kenmerk: ons kenmerk: behandeld door:
2 O M f 2014
bijlage(n): onderwerp:
overdraciitsdocument decentralisaties sociaal domein
Geactite iieer/mevrouw, In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart jl. ontving u een overdractitsdocument met informatie over zaken die op rol staan of al in gang zijn gezet (RI/14/01383). U verzoctit om aanvuliende overdraciitsinformatie over de decentralisaties in liet sociaal domein. In deze brief treft u de gevraagde informatie aan.
Met vriendelijke groet, Burgemeestór-én wethqustef9>van Buren,
llllll llllll Illll llllll Illll llll Illll Illll Illll Illll Illll llll llll 1
De Wetering 1 • Postbus 23 • 4020 BA Maurik • Tel.: 14 0344 • Fax: (0344) 579200 • E-mail:
[email protected] • KvK: 30278157 Bank Nederiandsche Gemeente IBAN nummer: NL27 BNGH 0285 0015 82 • BTW: NL807287684B2 0
0
Aanvullend overdrachtsdocument drie transities sociaal domein 18 maart 2014
Vanaf 1 januari 2015 l
2
0
0
1. Transities AWBZAA/mo en Jeugdzorg Inhoudelijke ambitie • Zorg dichter bij de mensen brengen; • Uitgaan van mogelijkheden in plaats van de beperkingen van mensen; •
Samenhang aanbrengen in de ondersteuning en zorg rond één gezin of huishouden;
Keuzevrijheid van mensen waarborgen Financiële noodzaak • Burgers doen steeds meer beroep op door de overheid aangeboden ondersteuning; •
De overheid heeft minder financiële middelen tot haar beschikking;
•
De verzorgingsstaat is op de bestaande manier financieel niet langer houdbaar.
Hoofdlijnen voor verandering • De kracht om problemen en vragen op te lossen wordt teruggelegd in de samenleving; • Inwoners moeten zelf en met elkaar problemen en hulpvragen oplossen; •
Voorkomen dat gewone problemen verworden tot grootschalige zorgproblemen;
•
Er moet een verschuiving plaatsvinden: minder formele zorg (professional) en meer informele zorg (burgers/vrijwilligers);
•
Het gebruik van algemene voorzieningen gaat voor; individuele maatwerkvoorzieningen als achtervang en sluitstuk;
•
Er moet goede samenwerking worden ontwikkeld tussen formele en informele zorg, waardoor zorg beschikbaar kan blijven en de kosten van professionele zorg dalen. Steeds meer mensen met een beperking komen niet meer in een verzorgingshuis. Zij blijven thuis wonen en gaan zorg en ondersteuning aan huis ontvangen in plaats van in een instelling (de zogenaamde extramuralisering).
•
Uitdaging van vernieuwing
betrokken samenleving
0
0
Nieuwe taken voor de gemeente •
•
Een groot aantal taken op het sociaal domein wordt gedecentraliseerd naar de gemeente. De functie Begeleiding en een klein deel van Verzorging komen vanuit de A W B Z naar de Wmo. Gemeenten worden verantwoordelijk voor alle taken in de Jeugdzorg. De decentralisatie vraagt zowel transitie als transformatie: O
Transitie is de overgang van het huidige stelsel naar een nieuw stelsei: de regels, de wetten en financiële verhoudingen. O Transformatie is de inhoudelijke omvorming: andere werkwijzen, andere cultuur en vooral ook ander gedrag en het anders met elkaar omgaan van burgers/cliënten, professionals, instellingen en gemeenten. De transitie moet klaar zijn op 1 januari 2015. De transformatie is een veranderproces dat meerdere jaren in beslag zal nemen Wat blijft? -
Wat komt erbij?
Taken Centrum voor Jeugd en Gezin Schoolmaatschappelijk werk Jeugdgezondheidszorg Algemeen maatschappelijk werk Jongerenwerk Leerplicht ^
Toegang/indicatiestelling jeugdzorg 24/7 spoedeisende zorg Kindertelefoon Advies- en Meldpunt Kindermisiiandeling(gecombineerd met steunpunt Huiselijk Geweld) Geïndiceerde jeugdzorg, zoals ambulante zorg, pleegzorg en residentiële zorg Jeugdbesclierming Jeugdreclassering JeugdzorgPlus Jeugd geestelijke gezondiieidszorg De zorg voor jeugd met een verstandelijke beperking extramurale begeleiding bij dagelijkse activiteiten {tiiuis of dagopvang) kortdurend verblijf (maximaal 3 x 24 uur per week 'logeren' met zorg) persoonlijke verzorging (5%: begeleiding die vooriieen in de persoonlijke verzorging zat) cliëntondersteuning vervoer naar dagbesteding/dagopvang Inkomensregeling voor chronisch zieken en gehandicapten Lokale regeling waardering mantelzorgers Sociaie wijkteams Beschermd wonen (via regeling centrumgemeente Nijmegen) Maatschappelijke opvang en steunpunt huiselijk geweld (gecombineerd met Adviesen meidpunt Kindermishandeling)
-
/jeugd ) -
informatie & advies mantelzorg- en vrijwilligersondersteuning
-
-
leefbaarheid welzijnswerk algemeen maatschappelijk werk huishoudelijke ondersteuning collectief vervoer
-
woningaanpassingen/verhuiskosten verplaatsen in- en rond huis
/AWBZ/ f Wmo
-
)
y
4
0
0
Ciifers De overdraciit van tal<en naar de gemeenten gaat samen met forse bezuinigingen: •
A W B Z Begeleiding: 25% bezuiniging met ingang van 1 januari 2015;
• •
Jeugdzorg: bezuiniging vanaf januari 2015 oplopend tot 15% in 2017; Voorgenomen bezuiniging van 40 % op Wmo-hulp bij het huishouden.
De cliënten Jeugdzorg en AWBZ-begeleiding die op 31 december 2014 een geldige indicatie hebben, hebben gedurende 2015 behoud van venA/orven rechten bij de gemeente. Dat geldt niet voor de bestaande en nieuwe cliënten Wmo-hulp bij huishouden, en ook niet voor nieuwe cliënten jeugdzorg en Wmo-begeleiding. De WLZ(Wet Langdurige Zorg) is per 1 januari 2015 de opvolger van de huidige A W B Z . Deze wet gaat ook druk leveren op het gemeentelijke Wmo-budget, onder meer door de extramuralisering(= het langer zelfstandig wonen met zorg en ondersteuning aan huis). Een ander onderdeel van de stelstelherziening zorg is de uitbreiding van de Zorgverzekeringswet. Daar komt o.a. de verzorging uit de oude A W B Z bij. Inwoners betalen via hun premie zorgverzekering en hun eigen risico meer mee aan de verzekerde zorg. Voorlopige budgetten voor de nieuwe tai<en en aantal cliënten: Gemeente Buren Transitie budget 2015 aantal cliënten 2.507.894 205 AWBZ / Wmo nieuwe taken c a . 4.057.564 643 Jeugdzorg 848 6.565.458 Totaal Definitieve budgetten worden duidelijk in de meicirculaire 2014. Voor Jeugdzorg gaf het Rijk een garantie op bovengenoemde budget Jeugdzorg van 95%, geldend voor het jaar 2015. De budgetindicaties zijn inclusief de budgetten voor invoering en uitvoering van de nieuwe taken.
Verdeling 643 cliënten jeugdzorg gemeente Buren, cijfers 2012
verblijf in een jeugdbescherming; zorginstelling; 4% _ 6%
jeugdreclassering;
pleegzorg; 4 % ^ jeugd en opvoedhulp; 9% geestelijke gezondheidszorg (gericht op genezing); 60%
landurige zorg (geestelijk, verstandelijk of lichamelijk); 16%
5
0
0
Verdeling
l
2012 gemeente
Buren,
situatie
vóór overdraciit
naar
gemeente
^jeugdreclassering; geestelijke I 1% ^gezondheidszorg (gericht op genezing); 18%
jeugdbescherming; 6%
verblijf in een zorginstelling; 25%
langdurige zorg (geestelijk, verstandelijk of lichamelijk); 30%
pleegzorg; 11% jeugd en opvoedhulp; 8%
Verdeling
kosten
nieuwe
Wmo-taken,
basis bestaande
situatie
vóór overdracht
naar
gemeente (i)etreft straks pim. € 2.000.000, zijnde 80% van het budget nieuwe taken Wmo)
vervoer begeleiding ^kort verblijf; 1% persoonlijke Si^o^p, verzorging (begeleiding); 11%
Begeleiding individueel (thuis); 36%
Begeleiding in een groep; 44%
6
0
0
Waar staan we in maart 2014? De tien gemeenten in de regio Rivierenland bereidden zich samen voor op de transities in het sociaal domein. Zij hanteren daarbij de volgende leidende principes: 1. de burger, het huishouden en de buurt staan centraal; 2. organiseer het eenvoudig en overzichtelijk; 3. eigen kracht en doeltreffende maatwerk. Het gezin blijft eigenaar van het probleem en ervaart eigen invloed op de oplossing van het probleem. 4. samenwerken op basis van vertrouwen; 5. kwaliteit borgen in het sociaal domein. De gemeenteraad stelde inmiddels de volgende documenten vast, waarbij regionale afstemming plaatsvond: •
Doorontwikkeling Wmo-loketfunctie
februari 2013
•
V i s i e ' d e samenredzame samenleving'
april 2013
•
Contouren voor een sociaal domein
oktober 2013
•
Groeinota Jeugdzorg in Rivierenland; onze zorg
dec. 2013
•
Regionaal transitiearrangement Jeugd
dec. 2013
Wetsbehandeling Jeugdwet: Wmo2015:
aangenomen door de Eerste Kamer februari 2014 in behandeling bij Tweede Kamer afronding parlementaire behandeling voorzien in juni 2014
7
0
0
2. Transitie Participatie Volgens het laatste nieuws gaat (kort samengevat) het volgende veranderen : •
De huidige regelingen W s w (Wet sociale werkvoorziening) en W W B (Wet werk en bijstand) worden samengevoegd in de Participatiewet. Gemeenten voeren de wet uit. Gemeente Buren 1 januari 2014 Aantal huishoudens met WWB uitkeringen
169
WSW Taakstelling / te realiseren Wsw plaatsingen •
100,44
De bestaande re-integratiebudgetten en huidige Wsw-subsidie worden samengevoegd in één Participatiebudget Gemeente Buren 2014 Re-integratiebudget
€ 247.503
WSW budget
€ 2.611.794,-
•
Het Participatiebudget maakt onderdeel uit van het (nieuwe) 'Sociaal deelfonds'. In dat fonds komen per gemeente ook de budgetten voor de jeugdzorg en de Wmo terecht. Met het 'Sociaal deelfonds' kunnen gemeenten hun hele sociale beleid vormgeven zonder financiële 'schotten'.
•
De instroom in W s w stopt per 1 januari 2015. Vanaf dan vallen personen die daarvoor vanaf die tijd een Wsw-indicatie hadden gekregen, onder verantwoordelijkheid van de gemeente. Mensen met een Wajong (Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten) uitkering voor 1 januari 2015, houden hun Wajong uitkering. Deze wet blijft uitgevoerd worden door het U W V (Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen), inclusief begeleiding naar werk. De instroom in de Wajong stopt mogelijk per 1 januari 2015. Vanaf dan vallen nieuwe mensen die anders een Wajong indicatie hadden gekregen, onder de verantwoordelijkheid van de Participatiewet / de gemeente {opmerking: liet wetsvoorstel is op dit onderdeel nog niet aangepast, dus dit kan ook nog veranderen). Op grond van cijfers van eerder jaren kunnen we voor gemeente Buren een extra instroom verwachten van tussen de ca. 6 en 10 personen per jaar. Gemeenten compenseren werkgevers met loonkostensubsidie, als iemand niet in staat is het minimumloon te verdienen. De gemeente vult aan tot het minimumloon.
0
0
•
Er komen 35 zogenoemde Werkbedrijven die zijn gelinkt aan 35 arbeidsmarktregio's. De Werkbedrijven worden de scfiakel om mensen te verbinden met de banen waarvoor werkgevers garanties hebben afgegeven.
•
In het Sociaal akkoord is afgesproken dat sociale partners (werkgevers en overheid) zich garant stellen voor 125.000 banen in het jaar 2025. Arbeidsgehandicapten komen met voorrang in aanmerking voor deze 125.000 garantiebanen. Het is nog onduidelijk of mensen met een arbeidshandicap die vanaf 1 januari 2015 instromen in de Participatiewet, ook in aanmerking komen voor garantiebanen.
•
De Participatiewet is strenger dan de oude W W B en de oude Wsw. Wie zich niet aan de regels houdt, kan worden gekort op de uitkering. Gemeenten gaan zelf bepalen op welke wijze de maatregelen worden opgelegd en hoe streng het maatregelenregime gaat worden.
•
Van inwoners met een uitkering volgens de Participatiewet kan een tegenprestatie worden verlangd. Gemeenten moeten zelf gaan bepalen of zij van inwoners een tegenprestatie gaan veriangen en zo ja, hoe die eruit ziet.
•
Er komt een verhuisplicht voor mensen met een uitkering Participatiewet die ergens anders een baan kunnen krijgen. Ook moeten zij Nederlands kunnen spreken en netjes gekleed op een sollicitatiegesprek verschijnen.
•
Uitkeringsgerechtigden die hun kosten voor levensonderhoud met huisgenoten kunnen delen, krijgen een lagere uitkering. (Deze regel komt er waarschijnlijk ook voor A O W er's).
Regionaal is toegewerkt naar de oprichting van een regionale dienst Werk en Inkomen. Hiervoor zou een gemeenschappelijke regeling (GR) gevormd moeten worden. De gemeenteraad van Buren stelde in februari 2014 vast dat de voordelen hiervan nog onvoldoende onderbouwd zijn. Reden waarom Buren pas wil besluiten over deelname op basis van een uitgewerkt bedrijfsplan. Verder wil de Raad dat in beeld gebracht wordt of een regionale netwerkorganisatie in plaats van een G R een bruikbaar alternatief is om het lokale beleid Werk en Inkomen leidend te laten zijn bij regionale samenwerking in de uitvoering. Wetsbehandeling: Behandeling in de Tweede Kamer afgerond in februari 2014, behandeling Eerste Kamer wordt voorbereid moet nog beginnen. Inhoudelijk kunnen er nog dingen wijzigen.
0
0
^
jan febr april mrt 1. kader sturing, bekostiging en inkoop besiuit voorbereiden PR^ gem. raad 2. inkoopnota
O) 00
juni
juli
aug
sept
okt
nov
dec
besluit B&W, infobrief gem. raad 3. solidariteit gemeenten voorbesluit PR bereiden gem.raad
O
_c
mei
voorPR bereiden
c:
, beko
'oo
00
4. contracteren offertes beoorbestekken scii rijven vragen delen
_c co
gunnen
5. subsidies afspraken uitvoeringsovk 6. nota be eidsprestaties 7. verordeningen en beieidsregeis voorbesluit besiuit PR voorbereiden PR bereiden gem.raad gem. raad 8. definitieve beleidsplannen besluit voorbereiden PR gem. raad 9. nota van inrichiting 10. werkprocessen en samenwerkingsprotocollen besiuit voorbebesluit B&W, PR afstemmen bereiden schrijven B&W infobrief indienen
^ •
00
o; O
> '5
•O
c
chten V
to
inrichten
gem.raad 11. informatievoorziening plan van aanpak
uitPR werken
besluit B&W, infobrief gem. raad
voorbereiden
gereed
testen
^ PR: programmaraad danwel bestuurlijk platform IQ 0
0
Nadere toelichting planning
Sturing, bekostiging en inkoop 1.
beleidskader sturing, bekostiging en inkoop
2.
Geeft antwoord op de vragen: hoe sturen we, hoe willen we bekostigen en hoe willen we het inkopen inkoopnota
3.
Geeft antwoord op de vragen: wat gaan we inkopen, wat moet het product doen, wat is de prijs, wijze van samenwerking, duur van de overeenkomst {m.a.w. programma van eisen) nota solidariteit gemeenten
4. / 5 .
Geeft antwoord op de vraag: hoe gaan we bij de regionaie en bovenregionale inkoop van (dure) zorg, de kosten en risico's tussen gemeenten verdelen daarvoor is o.a. anaiyse van de cliëntcijfers nodig contracteren en subsidiëren betreft het proces van daadwerkelijke inkoop, als uitvoering van het beleidskader sturing, bekostiging en inkoop en van de inkoopnota
Beieid
6.
nota beleidsprestaties
7.
Met de visie samenredzame samenleving, de contourennota en de groeinota Jeugdzorg, stelden de gemeenteraden inhoudelijke beleidskaders vast. in de nota beleidsprestaties vertalen we de kwaiitatieve doelen in concreet te bereiken beleidsprestaties (meetbare beleidsdoelstellingen) verordeningen en beleidsregels Het opstellen van verordeningen is voor zowel de nieuwe taken Wmo ais jeugdzorg een wettelijke eis.
8.
De verordening regelt bijvoorbeeld de voorwaarden waaronder iemand recht heeft op huip (zorg in natura, PGB, eigen bijdrage e.d.) Ook zal bezien worden of aanpassing van de algemene subsidieverordening nodig is. De beleidsregels zijn bedoeld om organisaties die subsidie aanvragen vooraf duidelijkheid te geven over de de criteria waaraan aanvragen getoetst gaan worden Definitieve beleidsplannen Voor 1 januari 2015 moeten we voor zowei de nieuwe taken Wmo als de Jeugdzorg een definitief beleidsplan vaststeilen. We streven naar een overkoepelend beleidskader geldend voor de drie transities, aangevuld met specifiek beleid op de afzonderiijke transities. De beleidsplannen zijn een samenvatting van aiie beleidsdocumenten die daarvoor reeds over de transities zijn vastgesteld. (visie samenredzame samenleving, contourennota, groeinota jeugdzorg en de nota beleidsprestaties) Daarnaast voldoen de beleidsplannen aan de eisen die de wet er aan stelt
0
0
Inrichten van de uitvoering 9.
10. 11.
nota van inrichting Geeft antwoord op de vraag hoe gaan we de uitvoering inrichten Hoe organiseren we de sociaie omgeving, de basis- en specialistische hulp. Weke gezamenliji<e principes hanteren we voor de toegang tot specialistische hulp Hoe organiseren we het regionale expertteam, het AMHK, de crisisdienst Hoe organiseren we de aanpak multiproblem Hoe werken we samen in de uitvoering, hebben we een gezamenlijke uitvoeringsorganisatie Hoe organiseren we de samenwerking met de zorgverzekeraar en met de verwijzers (huisarts, jeugdarts, medisch specialist, Rechter, e.d.) Hoe organiseren we de verbinding met het onderwijs en hoe met de Raad voor de kinderbescherming werkprocessen en protocollen Hiermee geven we invulling aan de nota van inrichting: we beschrijven werkprocessen en sluiten protocollen voor samenwerkingsverbanden informatievoorziening Hoe organiseren we de informatievoorziening. Hoe zorgen we dat we beschikken over de juiste beleidsinformatie om bij te kunnen sturen Hoe en waar registreren we cliëntgegevens Hoe gaan we om met de privacy van de cliënt Hoe sluiten we aan op andere systemen (verwijsindex, portal Vecozo) Welke ondersteunende faciliteiten hebben we daarvoor nodig, zoals ICT
12
0
