JURY RAPPORT
CLIENT IN BEELD PRIJS 2007 “BESTE BIJDRAGE TEN BEHOEVE VAN ARMOEDEBELEID”
Juryleden: De heer Martin van de Krogt (voorzitter) De heer Catrinus Egas (lid) De heer Jan Meijnders (lid) De heer Jan Laurier (adviseur) Mevrouw Ursula Sardjoe (secretaris)
5 april 2007
INHOUDSOPGAVE
1. Inleiding
2. Oordeel Jury - Eervolle vermeldingen - Genomineerden - Prijswinnaar
3. Overzicht voorgedragen kandidaten
4.
Vijf jaar Cliënt in Beeld Prijs
2
INLEIDING De ‘Cliënt in Beeld Prijs’ heeft als doelstelling: het leveren van een ‘bijzondere’ bijdrage aan het bevorderen, verder vormgeven, verbeteren van de kwaliteit van cliëntenparticipatie op het terrein van de sociale zekerheid (werk en inkomen). De prijs is bedoeld om de cliëntenparticipatie nieuwe impulsen te geven. Het thema “Cliënt in Beeld Prijs” 2007 is: beste bijdrage ten behoeve van armoedebeleid. Voor de toekenning van deze prijs zijn negen kandidaten voorgedragen. Sommige kandidaten werden door meerdere organisaties of personen voorgedragen. Het aantal voordrachten is een teken dat het thema armoedebeleid leeft bij cliëntenparticipatie. Voordat de jury zich uitspreekt over de kandidaten wil zij nog een aantal punten noemen die zijn opgevallen. De jury constateert dat de kandidaten verspreid zijn over het land. Het thema heeft een scala aan voorbeelden van het armoedebeleid in beeld gebracht met een breed spectrum aan activiteiten. Cliëntenparticipatie heeft een belangrijke taak. Er moet niet over cliënten maar met en voor cliënten worden beslist. Daartoe zijn cliëntenraden belangrijk. De kandidaten voor de prijs hebben een bijdrage geleverd. Maar ook zij hebben nog terrein te winnen. Kandidaten voor de prijs kunnen niet gaan rusten omdat zij het al hebben bereikt. We hopen dat u inspiratie put uit de vandaag gepresenteerde voorbeelden. Verder hopen we dat niet alleen cliëntenraden inspiratie krijgen maar ook gemeenten, UWV, CWI en SVB en nog meer bereid worden de samenwerking met hun cliëntenraden te bevorderen in het belang van de dienstverlening aan cliënten. De jury heeft waardering voor de wijze waarop de veelheid van activiteiten van armoedebestrijding hebben plaatsgevonden, zoals het bestrijden van armoede onder kinderen, gratis fitness voor jongeren met schuld, campagne om het niet-gebruik van regelingen te verminderen, inzet voor het ontwikkelen van oplossingsgerichte activiteiten voor het armoedeprobleem en de één loketgedachte, waarbij eenmalige aanvraag door uitkeringsgerechtigden voor kwijtschelding van belastingen voldoende is.
3
OORDEEL JURY Eervolle vermeldingen De jury heeft twee eervolle vermeldingen voor Pieter van de Lende en Verstegen/Van Egmond. Pieter van de Lende Pieter van de Lende heeft zich enorm ingezet voor de cliënt in de bijstand en de werkende met een minimum inkomen in Amsterdam. Hij heeft een gesubsidieerde baan bij de Bijstandsbond in Amsterdam en zal zijn werk voortzetten, ondanks de subsidie per 1 januari 2007 ophoudt. Zijn inzet heeft geleid tot een uitspraak van de Amsterdamse rechter over huisbezoeken. Er is een duidelijke criteria geformuleerd over wat wel en wat niet kan bij een huisbezoek. Cliënt kan voortaan individueel een beroep doen op de door de rechter geformuleerde criteria bij huisbezoeken. Verstegen/Van Egmond Beide heren zijn zeer betrokken bij het armoedebeleid zowel landelijk als plaatselijk via de FNV in de cliëntenraad UWV-WW en in de cliëntenraad van de WWB en in de panel voor de invoering van de WMO van de gemeente Venray en als adviseur sociale voorzieningen met het programma Kennis informatie systeem Sociale Voorzieningen. Zij laten aan betrokken gemeenten zien dat zij er niet in slagen om de potentiële hulpvragers te bereiken en dit project met een laagdrempelige ondersteuning blijkbaar wel. Daarnaast maken zij zichtbaar dat er steeds meer werkende armen bijkomen. Door het geven van voorlichting, wordt armoede onder minima, uitkeringsgerechtigden en ouderen zichtbaar gemaakt bij de gemeenten. Deze groep armen wordt op de hoogte gesteld van regels die recht geven op vergoedingen binnen de gemeenten. Genomineerden Uit de negen kandidaten zijn de volgende vijf kandidaten genomineerd: • Cliëntenraad SoZaWe Groningen • Cliëntenraad WWB Tiel • Ineke Schoon (lid ClientenPlusRaad Hoorn) • RANO radio programma Zorg Verzekerd te Utrecht • Stichting de Vonk te Tilburg De activiteiten van deze genomineerden behoeft nauwelijks toelichting, omdat deze in een film tijdens het congres zijn vertoond. Wel wil de jury nog toelichten waarom deze vijf zijn genomineerd: Cliëntenraad SoZaWe Groningen Door toedoen van de cliëntenraad SoZaWe Groningen zijn gemeente Groningen en de provincie werk gaan maken van armoedebeleid voor mensen met een bijstandsuitkering. Gemeente Groningen heeft een campagne gestart om de mensen erop te wijzen dat binnen de gemeente een huur en ziektekostenvergoeding bestaat, waarop zij een beroep kunnen doen. Cliëntenraad WWB Tiel De Cliëntenraad WWB Tiel is geslaagd om de instellingen Gemeente, Afvalverwerking en Waterschap op een lijn te krijgen op het gebied van kwijtschelding. Het resultaat is lastenverlichting in de uitvoering en één loket voor de uitkeringsgerechtigden. Een aantal omringende gemeenten zijn in navolging van de gemeente Tiel in bespreking met de betreffende instellingen om deze formule van één loketgedachte ten behoeve van kwijtschelding in het gehele rivierengebied in te voeren.
4
Ineke Schoon (lid ClientenPlusRaad Hoorn) Fitnessproject voor jongeren met schulden en/of die niet meer naar school gaan, is een goed initiatief. Lotgenoten komen met elkaar in contact en werken tegelijkertijd aan hun gezondheid. Een Uniek project in Nederland. Het project is in januari 2007 gestart. Resultaten zullen eind dit jaar zichtbaar zijn. RANO radio programma Zorg Verzekerd te Utrecht Via dit radioprogramma worden alle regelingen op het gebied van financiën, zorg, welzijn en wonen gemeld. Armoedebeleid gaat immers verder dan alleen de regelingen in het kader van de bijstand. Dit programma is uniek in Nederland. Zonder het radioprogramma was de aanpak van de armoede in Utrecht niet zo succesvol geweest. Dit is onder andere waar te nemen uit de resultaten van Armoedemonitor 2006, zoals de stijging van het aantal aanvragen voor langdurigheidtoeslag , ziektekostenteruggaaf, woonlastenfonds, aanvullende ziektekostenverzekering en teruggaaf belastingen In Utrecht is opmerkelijk te noemen. Stichting De Vonk te Tilburg. Stichting de Vonk is toonaangevend voor armoedebestrijding bij kinderen, de medewerkers drukken op verschillende plaatsen hun stempel op armoedebestrijding vanuit de positie van cliënten. Stichting de Vonk is een specifiek expertisecentrum op het terrein van armoede, kinderen en jongeren. Het uitvoeren van het secretariaat van de Denktank Armoedebestrijding is daarvan een specifiek voorbeeld. De prijswinnaar De jury heeft unaniem besloten de cliënt in Beeld Prijs 2007 te geven aan het RANO programma Zorg Verzekerd te Utrecht. De jury complimenteert het RANO programma voor het feit dat zij zich op deze wijze jaren hebben ingezet voor het armoedebeleid in Utrecht. Menig uitkeringsgerechtigde heeft dankzij dit programma inmiddels gebruik kunnen maken van langdurigheidtoeslag, ziektekostenteruggaaf, woonlastenfonds, aanvullende ziektekostenverzekering en teruggaaf belastingen. OVERZICHT VOORGEDRAGEN KANDIDATEN 1.
Voorgedragen kandidaat: Voorgedragen door:
Pieter van der Lende Martin Brandwagt van de Bijstandsbond
1.1 Welke activiteiten betreft het? Pieter van der Lende is sinds de jaren ’70 door middel van een subsidiebaan in dienst van de Bijstandsbond in Amsterdam. De subsidie voor zijn baan houdt per 1-1-2007 op toch gaat hij door met zijn werk, maar dan onbetaald. In het kader van het project van de bijstandsbond is hij in Amsterdam zeer betrokken bij cliëntenparticipatie op het terrein van werk en inkomen. Hij behartigt de belangen van de cliënt in de bijstand en de werkende met een minimum inkomen. Hij ontvangt mensen op zijn spreekuur (wekelijks van 11.00 – 16. 00 uur op de dinsdag, woensdag en donderdag: geeft gratis advies, biedt hulp bij invullen formuleren en werkt samen met sociale advocaat. Hij schrijft brochures, o.a. over de huisbezoeken en organiseert voorlichtingsbijeenkomsten. Via elektronische nieuwsbrief en publicatie in MUG houdt hij contact met de achterban. 1.2. Motivatie voor het doen realiseren van de activiteiten? Emanciperen van mensen in de Bijstand.
5
1.3. Welke resultaten hebben de activiteiten opgeleverd? Emanciperen mensen in de Bijstand. Het bieden van hulpverlening aan bijstandsgerechtigden. Mobiliseren van publieke opinie. Heel veel bezwaarschriften en beroepschriften, waarvan velen succesrijk. Onder andere Uitspraak van de Amsterdamse rechter over huisbezoeken, die duidelijke criteria formuleerde wat wel en wat niet kan bij een huisbezoek. En de Cliënt kreeg zijn uitkering terug. 1.4. Welke resultaten zijn in het oog springend? Uitspraak Amsterdamse rechter over huisbezoeken: duidelijke criteria geformuleerd over wat wel en wat niet kan bij een huisbezoek. Cliënt kan voortaan individueel een beroep doen op de geformuleerde criteria bij huisbezoeken. 1.5. Voorbeeldfunctie? Uitspraak Amsterdamse rechter (= criteria bij huisbezoeken cliënt in bijstand) dient als voorbeeld voor cliënten in andere gemeenten. Individuele cliënt kan beroep doen op deze uitspraak. 2.
Voorgedragen kandidaat: Voorgedragen door:
Stichting De Vonk Stichting Clip (Wilma Kuiper)
2.1 Welke activiteiten betreft het? Stichting de Vonk is een organisatie die ruim 15 jaar zeer actief is in de armoedebestrijding in Brabant. Eén van grootste verdiensten is het project Armoede en effecten op kinderen. Dit project is de bakermat geweest voor de oprichting van de Stichting leergeld in Tilburg. Ook is Vonk altijd in de weer met projecten in de buurt, waardoor er veel en direct contact met mensen in armoede is . De Vonk heeft cursussen ontwikkeld voor vrijwilligers en beroepskrachten, hoe herken je armoede. Medewerkers van de Vonk zijn actief in voorheen ABW commissies en thans in het platform sociale zekerheid in Tilburg. Zij brengen de positie van de cliënt op positieve en respectvolle wijze naar voren Het uitvoeren van kwaliteitsonderzoeken (door Ria Nisterrooij) naar de positie van kinderen/jongeren in armoedesituaties. Deze onderzoeken hebben als vertrekpunt cliënten en zijn in die zin uniek in Nederland. 2.2. Motivatie voor het doen realiseren van de activiteiten? Doordat de medewerkers allemaal nauw betrokken zijn met de armoedeproblematiek van mensen is er een bevlogenheid ontstaan bij deze medewerkers. Zij weten de alledaagse overlevingspraktijk van arme mensen zeer treffend te verwoorden en over te brengen. Hun motivatie is ervoor te zorgen dat ook mensen met een laag inkomen kunnen meedoen aan de maatschappij. Dat leidt tot stellingen als: ‘Kinderen mogen nooit de dupe worden van de armoedesituatie waarin zij opgroeien. Ook niet als dat ontstaan is door wangedrag van de ouders. Het kind moet alle kansen krijgen om mee te doen in de samenleving waarin zij opgroeit.’ 2.3. Welke resultaten hebben de activiteiten opgeleverd? Resultaten: verschillende projecten waarbij het het project Armoede en effecten op kinderen een centraal startpunt is. Dat heeft o.a. vorm gekregen in de oprichting van Stichting Leergeld Tilburg, wat weer aanleiding gaf voor het verder verspreiden en opzetten van de Leergelden in Nederland. o De Vonk heeft mede vorm gegeven aan een project ‘Doen praten’ voor kinderen. o Verder ontwikkelt de Vonk cursussen, o.a. Armoede onder de loep, o Stelt armoede op creatieve wijzen aan de orde: met het maken van een arm en rijk spel, het grote voorschut boek etc.
6
o o
De expertise van de Vonk heeft ertoe geleid dat Tine Ansems secretaris werd van de landelijke denktank armoede onder kinderen en jongeren (Doen en Meedoen). Verder heeft de Vonk samen met de ATD onderzoek gedaan naar generatiearmoede.
2.4. Welke resultaten zijn in het oog springend? De inbreng van Stichting de Vonk op het gebied van armoede en kinderen springen het meest in het oog. Er is flink werk verricht om kinderen meer kansen te geven en de problematiek rondom dit thema bij beleidsmakers/-instellingen te verhelderen. De Vonk maakt deel uit van verschillende samenwerkingsverbanden die als doel hebben armoede en uitsluiting te verminderen en rechtvaardigheid en solidariteit te bevorderen. Stichting de Vonk is hierin speciaal omdat zij toonaangevend zijn voor armoedebestrijding bij kinderen en omdat de medewerkers op verschillende plaatsen hun stempel drukken op armoedebestrijding vanuit de positie van cliënten. 2.5. Voorbeeldfuncties? Stichting de Vonk is een specifiek expertisecentrum op het terrein van armoede en kinderen en jongeren. De onderzoeken over armoedebestrijding geschieden vanuit cliënten en zijn uniek in Nederland. Het uitvoeren van het secretariaat van de Denktank Armoedebestrijding door het vaste team binnen Stichting de Vonk is daar een specifiek voorbeeld van. 3 . Voorgedragen kandidaat: Voorgedragen door:
Ineke Schoon (fitness project jongeren) - ClientenPlusRaad Hoorn - Plangroep te Hoorn. - Josette Knol (fitnes-instructrice)
3.1. Welke Activiteiten betreft het? Door dit project worden cliënten in gemeente Hoorn in de gelegenheid gesteld gratis te sporten in de fitnessgelegenheid van de gemeente. Cliënten kunnen op een bepaald tijdstip onder begeleiding van een fitnessbegeleider gebruik maken van de fitnessruimte en doucheruimte van het Gebouw Werk en Inkomen (GWI) in Hoorn. 3.2. Motivatie voor het doen realiseren van deze activiteiten? Ineke Schoon motiveert jongeren met schulden en/of niet meer naar school om te gaan sporten. Hierdoor komen ze met lotgenoten in contact en werken ze tegelijkertijd aan hun gezondheid. 3.3. Welke resultaten hebben de activiteiten opgeleverd? o Eén keer per week gratis sportgelegenheid voor cliënten van het GWI/ gemeente hoorn / jongeren die zich hebben aangemeld voor schuldhulpverlening. o Arme cliënten doen gratis mee aan meer bewegen. o Het gebouw Werk & Inkomen stelt fitness ruimte beschikbaar. o Werk en Bijstand (Sociale Dienst) stelt de middelen beschikbaar voor de docent. o Een vrijwilligster van de ClientenPlusRaad aanwezig tijdens de fitness en zorgt dat alles ordelijk en netjes verloopt. o Plangroep, het jongerenloket, werk & bijstand(sociale dienst) en de ClientenPlusRaad werken gezamenlijk mee aan dit project. 3.4. Welke resultaten zijn in het oog springend? Het is nog te vroeg om resultaten te kunnen weergeven, omdat dit fitness project voor jongeren met schulden per 1 januari 2007 is gestart. Op dit moment doen ongeveer 14 jongeren hieraan mee. Het fitness project voor de WWB- cliënten, gestart in oktober 2006, loopt goed. Aantal deelnemers hiervoor zijn: 28.
7
3.5. Voorbeeldfunctie? ClientenPlusRaad Hoorn is de enige in Nederland die met dit project voor hun cliënten en sinds kort ook voor de jongeren is gestart. Men wil hier verdere bekendheid aan geven bijvoorbeeld in Noord Holland in de hoop dat dit project ook bij andere gemeenten een vervolg krijgt. Dit project is uniek in Nederland. 4 . Voorgedragen kandidaat: Voorgedragen door:
Cliëntenraad SoZaWe Groningen SoZaWe Groningen
4.1. Welke activiteiten betreft het? Het maken van een DVD om armoede in beeld te brengen. 4.2. Motivatie voor het doen realiseren van de activiteiten? Cliëntenraad SoZaWe Groningen wordt steeds vaker via de Stichting MJD en tijdens het eigen spreekuur van SoZaWe Groningen geconfronteerd met huisuitzettingen en een toenemend aantal schuldsaneringen. Ook krijgen zij steeds meer signalen van cliënten , zoals “wij houden aan het eind van ons geld nog een stuk maand over”. 4.3. Welke resultaten hebben de activiteiten opgeleverd? De Gemeente Groningen heeft beleid op niet gebruik van inkomensvoorzieningen in gang gezet. De gemeente heeft een ‘toeslagencampagne’ gestart met de titel ‘Da’s makkelijk verdiend’. In deze campagne worden mensen gewezen op het bestaan van huur- en zorgtoeslag. Mensen worden geholpen bij het invullen van de formulieren voor huur- en zorgtoeslag. Bijstandsontvangers van wie bekend is dat ze geen toeslag ontvangen worden schriftelijk en telefonisch uitgenodigd op extra spreekuur van MJD. Wie na afloop van de extra spreekuren niet is geweest, wordt thuis bezocht. De campagne maakt onderdeel uit van een groot pakket aan maatregelen om het nietgebruik van inkomensvoorzieningen terug te dringen 4.4. Welke resultaten zijn in het oog springend? Armoedebeleid bij gemeente Groningen op terrein van niet gebruik van inkomensvoorzieningen is mede opgang gekomen door actie cliëntenraad SoZaWe Groningen. 4.5. Voorbeeldfunctie? Gemeente Groningen heeft een ‘toeslagencampagne’ gestart. In deze campagne worden mensen gewezen op het bestaan van huur-,en zorgtoeslag De campagne maakt onderdeel uit van een groot pakket aan maatregelen om het nietgebruik van inkomensvoorzieningen terug te dringen. Niet-gebruik van inkomensvoorzieningen is een aandachtspunt bij armoedebeleid. Initiatieven om nietgebruik te voorkomen verdienen navolging.
5
Voorgedragen kandidaat : J. Versteegen/ H.v. Egmond (minimabeleid) Voorgedragen door: J. Versteegen
5.1 Welke activiteiten betreft het? Het helpen bij het inzichtelijk maken van het armoedebeleid/minimabeleid, voor welke vergoedingen kan een cliënt in aanmerking komen in zijn of haar gemeente. En indien de cliënt recht kan doen gelden op een voorziening/aanvulling/kwijtschelding, deze dan ook direct helpen bij het aanvragen bij de betrokken gemeenten.
8
Beide heren zijn betrokken bij het armoedebeleid zowel landelijk als plaatselijk via de FNV, de cliëntenraad UWV-WW, in de cliëntenraad van de WWB, het panel bij de invoering van de WMO van de gemeente Venray en als adviseur sociale voorzieningen bij het programma KisSv (Kennis informatie systeem Sociale voorzieningen) 5.2. Motivatie voor het doen realiseren van deze activiteiten? De kennis/ervaring dat heel veel mensen zelf geen actie ondernemen om in aanmerking te komen voor gemeentelijke voorzieningen/regelingen. Terwijl ze die feitelijk heel erg hard nodig hebben om rond te kunnen komen 5.3. Welke resultaten hebben de activiteiten opgeleverd? In 2004: inloop middag voor de minima, uitkeringsgerechtigde en ouderen aan de hand van het computerprogramma KisSv van FNV Bondgenoten. Doel: cliënten laten zien wat de mogelijkheden zijn ten aanzien van kwijtscheldingen van de gemeentelijke belastingen, huursubsidie, bijzondere bijstand en bijdrage aan culturele activiteiten. Van de 38 aanvragen zijn er zijn 37 gehonoreerd (bedrag op jaarbasis € 10.000,= ) De inloopmiddagen worden in 2007 herhaald. Deze vinden plaats in verschillende wijkgebouwen in de maanden maart/april 2007, uitgebreid met zorgtoeslag en de invoering van de WMO met als gevolg awbz en wvg die hier in geheel of gedeeltelijk in opgaan. Het geheel wordt ondersteund door een uitgebreider KisSv programma. De uitbreiding houdt in: berekening van: bruto netto loon, kwijtscheldingen van de gemeentelijke belasting, huur- en zorgtoeslag, bijzondere bijstand. Dit programma wordt maandelijks bijgewerkt/aangevuld. 5.4. Welke resultaten zijn in het oog springend? Waar de gemeente er klaarblijkelijk niet in slaagt om de potentiële hulpvragers te bereiken doet dit project met een laagdrempelige ondersteuning dit blijkbaar wel. Daarnaast wordt zichtbaar gemaakt dat er steeds meer werkende armen bijkomen. 5.5 Voorbeeldfunctie? Door het geven van voorlichting, wordt armoede onder minima, uitkeringsgerechtigden en ouderen zichtbaar gemaakt bij de gemeenten. Mensen met een minimum uitkering of inkomen worden op de hoogte gesteld van regels die recht geven op vergoedingen binnen de gemeenten en het rijk. 6.
Voorgedragen kandidaten: Voorgedragen door:
Henk v.d.Veen/Gert van Es (Rano-radioprogramma Zorg Verzekerd) Jan Bloemkolk en Christie Bakker
6.1. Welke activiteiten betreft het? Via RANO radio programma Zorg Verzekerd te Utrecht worden alle regelingen op het gebied van financiën, zorg, welzijn en wonen gemeld en uitgelegd. Via dit radioprogramma wordt de burger geïnformeerd over regelingen die hij/zij in het kader van het armoedebeleid meer kan benutten. Tegelijkertijd draag het bij aan het bevorderen van participatie in beleid en uitvoering. Dit is uniek in Nederland. 6.2. Motivatie voor het doen realiseren van de activiteiten? Niet-gebruik van voorzieningen. Nu ontvangen aan huis gekluisterde burgers, die geen krant kunnen betalen of die weinig of geen sociale kontakten hebben, de juiste informatie. 6.3. Welke resultaten hebben de activiteiten opgeleverd? Feitelijk is het programma Zorg Verzekerd sinds 2003 Gert van Es van de gemeente Utrecht, afdeling SoZaWe en de RANO-Utrecht te samen.
9
Maandelijks overleg van Zorg Verzekerd, bestaande uit vertegenwoordigers van een groot aantal sociale instellingen en betrokken luisteraars, over de inhoud van de komende programmaonderdelen, evaluatie van de reeds uitgezonden programma\’s en behandeling van de vele reacties van de luisteraars. Vragen en opmerkingen in en naar aanleiding van het programma over het armoedebeleid wordt onder de aandacht van de instellingen en organisaties gebracht. Resultaten Armoedemonitor 2006: gebruik van bijna alle regelingen op het gebied van het Armoedebeleid is met name voor de Utrechtse minima fors toegenomen: uitstekende aanvullende ziekenfondsverzekering, de huur- en zorgtoeslag, bijzondere bijstand, de Upas, Chronisch ziekenregeling, belastingteruggaaf, beperken sociaal isolement, langdurigheidtoeslag, woonlastenfonds, en schuldhulp. De mondigheid van burgers is toegenomen dat blijkt onder andere uit meer bezwaarschriften, ,meer aandacht voor het individu, meer klachten over de uitvoering van de sociale zekerheid. Overheidsinstanties investeren meer in eenvoudiger procedures, die leiden tot een beter en meer gebruik van regelingen. Bijna iedereen in Utrecht weet dat hij of zij belastinggeld kan terugvragen via een T-formulier. Gratis hulp wordt geboden bij het invullen van de formulieren 6.4. Welke resultaten zijn in het oog springend? Zonder het radioprogramma was de aanpak van de armoede in Utrecht niet zo succesvol. Dit is onder andere waar te nemen uit de resultaten van Armoedemonitor 2006, De stijging van het aantal aanvragen voor langdurigheidtoeslag , ziektekostenteruggaaf, woonlastenfonds, aanvullende ziektekostenverzekering en teruggaaf belastingen in Utrecht is opmerkelijk te noemen. 6.5 Voorbeeldfunctie? Succesvolle aanpak van de Armoede in Utrecht had niet zo kunnen slagen zonder het radioprogramma. Niet-gebruik van inkomensvoorzieningen is een aandachtspunt bij armoedebeleid. Succesvolle initiatieven om niet-gebruik te voorkomen verdienen navolging.
7.
Voorgedragen kandidaat: Voorgedragen door:
FNV-bondgenoten (coördinatie door Dejo Overdijk) J. Trompetter
7.1 Welke activiteiten betreft het? FNV-bondgenoten geeft adviezen aan mensen met een minimum aan inkomsten (sociaal minimum of net daarboven) zodat zij in aanmerking komen voor ondersteunende gemeentelijke voorzieningen. De activiteiten zijn gericht op al degenen die rond moeten komen van een WWBuitkering. Daarnaast op mensen met een AOW, ANW, WW, WAO en Wajong uitkering, die zich rond het sociaalminimum bevinden, alsmede werkende op minimumniveau. Door extra kosten in hun levensonderhoud, vanwege bv. ziekte heeft men te weinig draagkracht zich staande te houden in de maatschappij. Zij kunnen zich door middel van uitkeringen uit de Bijzondere Bijstand en door gebruik te maken van andere gemeentelijke regelingen vanuit het minimabeleid een tegemoetkoming in de kosten krijgen. Daarnaast kan kwijtschelding worden verleend van gemeentelijke belastingen en in veel gevallen ook van waterschapslasten. 7.2 Motivatie voor het doen realiseren van de activiteiten? Het verbeteren van de levensstandaard van diegenen die, een slecht arbeidsmarktperspectief hebben, niet kunnen rondkomen, verminderde zelfredzaamheid hebben en een slechte gezondheid hebben.
10
Het verbeteren van hun inkomenspositie waardoor ze zoveel mogelijk mee kunnen doen in het maatschappelijk leven 7.3 Welke resultaten hebben de activiteiten opgeleverd? De resultaten van deze activiteiten zijn: door het maken van draagkrachtberekeningen kunnen minima aanspraak maken op tegemoetkoming voor de uitgaven van ziektekosten e.d., kwijtschelden van gemeentelijke belastingen, zodat de kwaliteit van het leven voor deze mensen iets positiever wordt. 7.4 Welke resultaten zijn in het oog springend? Het gevoerde beleid van FNV Bondgenoten heeft er mede toe geleid, dat het “niet gebruik” is verminderd. Mensen met meerdere problemen tegelijk als extra kosten vanwege gezondheid, slecht arbeidsperspectief, verminderde zelfredzaamheid en dreigende schuldenproblematiek wordt er op gewezen dat ze op meer middelen recht hebben dan zo in eerste instantie gedacht wordt. Door het in diverse overlegorganen van cliëntenparticipatie hameren op de noodzaak van het op tijd zorg dragen van toekenning en uitbetaling van een uitkering, is de termijn van uitbetalen van uitkeringen teruggebracht naar vier weken. Voorbeeldfunctie? Mede door deze activiteiten is er een bijdrage geleverd aan de verbetering van de kwaliteit van het leven van mensen met geringe inkomsten en daardoor de relatief grote uitgaven. Mensen zijn op deze manier op het juiste spoor gezet en kunnen zich beter wapenen tegen dreigende armoede. 8.
Voorgedragen kandidaat : Voorgedragen door:
Stuurgroep vrijwilligersnetwerk de Arme Kant van Zuid Holland M. Punt (Diaconaal Maatschappelijk Activeringscentrum Zuid Holland)
8.1 Welke activiteiten betreft het?. De Arme Kant van Zuid-Holland is een provinciaal vrijwilligersnetwerk dat zich inzet tegen armoede en sociale tweeding in Zuid-Holland. Kennis en ervaring worden gebundeld om effectief te kunnen optreden naar politiek en samenleving om de stem van mensen in armoedesituatie te versterken. Zij ondersteunt de lokale organisaties met advies en projectontwikkeling gericht op innovatie op het terrein van arbeid en inkomen, gezondheid en wonen. o Werkzaamheden op het gebied van publiciteit en onderzoek met als doel de positie van mensen met een inkomen op of onder het sociaal minimum te verbeteren. o Servicepunt waar vrijwilligers terecht kunnen voor advies, begeleiding en documentatie. o Projectenbank met een overzicht van projecten in Zuid-Holland gericht op het individu of groepen in sociaal-maatschappelijke knelpuntsituaties. (www.dmazh.nl/armekant ) o Jaarlijkse projectentocht langs lokale sociale projecten; o Werkconferenties en themadagen; o Documentatie en informatiemateriaal; o Deskundigheidsbevordering; o Ondersteuning aan lokale organisaties. 8.2 Motivatie voor het doen realiseren van de activiteiten? De arme kant van Zuid Holland wil bereiken dat armoede niet langer gezien wordt als een probleem van een bepaalde groep mensen, maar als een sociaal tekort. Er moet een effectief sociaal beleid gevoerd worden en meer inzet van de maatschappij om iet te doen aan het armoedevraagstuk en aan sociale tweedeling, dat wil zeggen armoede in een rijke maatschappij.
11
8.3 Welke resultaten hebben de activiteiten opgeleverd? Samenhang binnen de diverse organisaties die betrokken zijn bij armoede bestrijding en dit voor een breed publiek inzichtelijk willen maken.’ Betere afstemming van activiteiten. Een aanspreekpunt voor politiek en samenleving inzake armoede bestrijding; Het ontwikkelen van oplossingsgerichte activiteiten voor het armoedebeleid; Door concrete activiteiten en aanbevelingen worden politiek en samenleving aangemoedigd om sociaal-, maatschappelijke knelpunten tegen te gaan; Door aanbod van deskundigheidsbevordering kunnen lokale organisaties hun werk beter en met meer kwaliteit inzetten. 8.4 Welke resultaten zijn in het oog springend? Inzet op het ontwikkelen van oplossingsgerichte activiteiten voor het armoedeprobleem. Het onderwerp armoede op de agenda krijgen en houden. 8.5 Voorbeeldfunctie? Mede dankzij de inspanning van De Arme Kant van Zuid-Holland staat het onderwerp Armoede in een welvarend land als Nederland op de lokale, provinciale en landelijke agenda.
9.
Voorgedragen kandidaat: Voorgedragen door:
Cliëntenraad WWB gemeente Tiel (contactpersoon Y. van Bekkum) G.A.M. de Jong
9.1 Welke activiteiten betreft het? De Cliëntenraad WWB Tiel is er in geslaagd om de instellingen gemeente Tiel, Waterschap Rivierenland en het afvalverwerkingsbedrijf Avri op een lijn te krijgen op het gebied van kwijtschelding. Dit was in de uitvoering in het verleden onmogelijk omdat de normbedragen vermogenstoets verschilden per instelling. Er zijn door de cliëntenraad persoonlijke bezoeken gebracht aan de drie instellingen waarbij met veel vasthoudendheid is aangedrongen op het hanteren van eenzelfde normbedrag voor vermogenstoets ten behoeve van kwijtschelding. 9.2 Motivatie voor het doen realiseren van de activiteiten? Het eenvoudiger maken van kwijtscheldingsregelingen. Ergernis over verschillende normbedragen voor kwijtschelding. 9.3 Welke resultaten hebben de activiteiten opgeleverd? Op advies van de Cliëntenraad WWB Tiel hebben gemeente Tiel, Waterschap Rivierenland en het afvalverwerkingsbedrijf Avri hun normen voor vermogenstoets ten behoeve van kwijtschelding gelijk gesteld. Een aanvraag “kwijtschelding van belastingen” bij een van deze instellingen is voldoende om bij alle drie in aanmerking te komen voor kwijtschelding. Een toekenning van vrijstelling bij een van de drie instellingen lijdt tot tevens tot kwijtschelding bij de andere twee instellingen. 9.4 Welke resultaten zijn in het oog springend? Uitkeringsgerechtigden kunnen nu met één aanvraag voor alle kwijtscheldingen van belastingen van gemeente, Avri en Waterschap Rivierenlandaanmerking in aanmerking komen. Het Waterschap heeft aangegeven dat door deze administratieve besparing (één keer een aanvraag indienen in plaats van drie keer) de tarieven niet verhoogd hoeven te worden. 9.5 Voorbeeldfunctie? Een aantal omringende gemeenten zijn in navolging van de gemeente Tiel in bespreking met de betreffende instellingen om deze formule in het gehele rivierengebied in te voeren.
12
Het resultaat is tevens administratieve lastenverlichting in de uitvoering en voor de uitkeringsgerechtigden geen dubbel of driedubbel aanvragen van kwijtschelding.
VIJF JAAR CLIENT IN BEELD PRIJS De Prijswinnaars van de voorgaande jaren: 2006
Thema: Winnaar:
Succesvolle samenwerking Project CGO van cliëntenraad WWB Landgraaf
2005
Thema: en/of de
Het ongevraagd advies, initiatieven om het beleid
Winnaar:
Uitvoering te beïnvloeden. Dhr. Koopman, lid cliëntenplatform Echt-Susteren
2004
Thema: Winnaar:
Contacten met de achterban Bureau Cliënten Telefoon te Heerlen
2003
Thema: Winnaar:
Versterking individuele positie client Cliëntenraad Werkzoekenden en Uitkeringsgerechtigden Noord West Friesland
13
