4
juni 2011
A16
Voor iedereen die wil weten wat er leeft in Breda
Centrum
A27 Breda.nl | Dit is de laatste uitgave van de Breda-nu in deze vorm. Om te weten te komen wat er speelt in Breda en dit te delen, kunt u altijd op www.breda.nl terecht.
2
Voorjaarsnota | In de voorjaarsnota 'Bred@ verdient het' legt het college uit hoe ze samen met alle inwoners het beste uit de stad wil halen.
4
Culturele Hoofdstad | De vijf grote Brabantse steden willen gezamenlijk Europa's Culturele Hoofdstad worden in 2018. De jury maakt in 2013 bekend of BrabantStad de titel inderdaad mag dragen.
14
AED | Met een AED kunt u levens redden. Dit apparaat geeft een elektrische schok om het hart weer in gang te zetten. In Breda hangen deze apparaten op veel plaatsen.
15
A58
Stadsmarinier Henk Smit laat zijn werkgebied zien
Op de fiets door Breda zuidoost Links: Henk Smit, rechts: Joost ’s Gravenmade
De vijf stadsmariniers zijn nu enkele maanden aan het werk. Breda-nu stapte op de fiets samen met Henk Smit, stadsmarinier in Zuidoost De tocht voert onder andere langs Overakker, Ginneken, Ulvenhout en Galderse Meren. “Het is in vierkante meters een uitgestrekt gebied”, vertelt Smit voordat we de pedalen rondtrappen. Je kunt dus wel op je vingers natellen dat hier veel gebeurt. Er is veel contact met bewoners die actief zijn in hun buurt. Daardoor kun je als stadsmarinier sneller handelen. Is er bijvoorbeeld wat aan de hand, dan wordt het een stuk eenvoudiger de direct verantwoordelijken aan te spreken. Natuurlijk kun je als stadsmarinier direct ingrijpen namens het college. En als het nodig is doen we dit zeker, maar als we het samen met de buurt kunnen oplossen, heeft dat wel de voorkeur.”
"Als we het samen met de buurt kunnen oplossen, heeft dat de voorkeur.”
Ginneken
Ulvenhout
Galderse Meren
Overakker
Ginneken
In zuidoost spelen zaken die voor alle gebieden aandachtspunten zijn. “Jongerenoverlast staat ook hier hoog op de agenda. Overlast heeft ook te maken met hoe mensen een situatie ervaren”, vertelt de stadsmarinier als we in Overakker zijn. “Als jongeren na schooltijd gezellig samen wat staan te kletsen, is het voor de een storend en voor de ander is er niks aan de hand. Daarom is het belangrijk dat alle partijen in de wijk weten wat er speelt en waar bijvoorbeeld zo’n groep jongeren zich mee bezighoudt. Joost ’s Gravenmade, jongerenwerker bij Surplus, staat midden tussen de jeugd in en begrijpt hen. Voor mij een belangrijke partner, want een oplossing moet voor iedereen acceptabel zijn. Ook voor de jeugd zelf!”
Smit heeft al enkele malen meegemaakt dat ingrijpen noodzakelijk was. “Zo was er een zandbak in Ginneken waar jochies het spelen voor anderen onmogelijk maakten. Hier zijn de ouders van de kinderen aangesproken. Een jeugdontmoetingsplek die een doorn in het oog was voor omwonenden door de vele bekladdingen, is donkerblauw geverfd. Geen enorme problemen, maar wel zaken waar, om erger te voorkomen, snel wat aan gedaan moest worden.”
Ulvenhout “Hier in Ulvenhout beginnen we als eerste wijk in het gebied met een project buurt preventie. Het gaat dan om het zuidelijke
Sportvelden
deel, in ’t Hoekske en Nieuwe Beekhoek. We gaan bewoners daar helpen zelf de ogen en oren in de straat te zijn. Het heeft ook een sociaal aspect, aangezien buren elkaar echt ontmoeten.”
Galderse Meren “Op een mooie dag komen er zo’n 15.000 mensen naar de recreatieplas. Dat betekent veel verkeer, een groot aantal fout geparkeerde auto’s en onveilige situaties. Daarom nemen we nu enkele maatregelen. Voor parkeerplekken betalen bezoekers voortaan. Zo blijven de Galderse Meren voor hulpdiensten bereikbaar. Een andere maatregel is dat bij een volle parkeerplaats, het ook op het strand vol is. Dan mogen er geen mensen meer bij.”
Sportvelden Parkeren en recreëren is ook op andere plaatsen in zuidoost een hot item. Rondom de hockeyvelden van Push en Zwart-Wit is het in het weekeinde schering en inslag dat auto’s verkeerd staan geparkeerd. “Daar gaan we meer op toezien. Als het nodig is, zetten we Stadstoezicht in, maar we kijken eerst of we er met de parkeerders zelf uitkomen. Uiteindelijk moeten we het toch samen doen: alle organisaties in de wijk, de gemeente, de bedrijven en zeker ook de bewoners.”
2
juni
2011
Breda.nl: voor alles wat u wilt weten en delen over de stad Deze Breda-nu is de laatste uitgave in zijn huidige vorm. Dat betekent niet dat u verstoken hoeft te blijven van alles wat er speelt in onze gemeente. Steeds vaker kreeg u in dit blad een verwijzing naar www.breda.nl voor meer informatie. Op deze site vindt u veel artikelen, informatie, nieuws en beelden over alles wat er speelt in de stad. En natuurlijk kunt u zelf ook een bijdrage leveren: met foto’s, artikelen en filmpjes van Bredanaars is het een site van en voor iedereen in de gemeente. Om u een indruk te geven van wat u zoal kunt vinden, ziet u op deze pagina verwijzingen naar plaatsen op www.breda.nl waar u meer informatie kunt vinden over onderwerpen uit deze Breda-nu.
4
juni 2011 A16
Maak een profiel aan en ga meteen aan de slag met www.breda.nl
Voor iedereen die wil weten wat er leeft in Breda
Centrum
A27
14
u levens redden. AED | Met een AED kunt elektrische Dit apparaat geeft een in gang te schok om het hart weer deze zetten. In Breda hangen apparaten op veel plaatsen.
4
voorjaarsnota Voorjaarsnota | In de legt het college uit 'Bred@ verdient het' inwoners het beste hoe ze samen met alle uit de stad wil halen.
2
uitgave van Breda.nl | Dit is de laatste vorm. Om te weten de Breda-nu in deze in Breda en dit te komen wat er speelt op www.breda.nl te delen, kunt u altijd
| De vijf grote Culturele Hoofdstad gezamenlijk Brabantse steden willen worden Europa's Culturele Hoofdstad in 2013 bekend in 2018. De jury maakt inderdaad mag of BrabantStad de titel dragen.
terecht.
15
A58
a zuidoost Op de fiets door Bred Stadsmarinier Henk Smit
laat zijn werkgebied
zien
Links: Henk Smit, rechts:
Joost ’s Gravenmade
Stadsmariniers
zijn nu enkele De vijf stadsmariniers Breda-nu stapte op maanden aan het werk. Henk Smit, stadsmaride fiets samen met tocht voert onder andere nier in Zuidoost De Ulvenhout en langs Overakker, Ginneken, Galderse Meren. een uitgestrekt “Het is in vierkante meters voordat we de pedalen gebied”, vertelt Smit dus wel op je vingers rondtrappen. Je kunt gebeurt. Er is veel contact natellen dat hier veel zijn in hun buurt. met bewoners die actief sneller Daardoor kun je als stadsmarinier wat aan de hand, handelen. Is er bijvoorbeeld eenvoudiger de direct dan wordt het een stuk te spreken. Natuurlijk verantwoordelijken aan direct ingrijpen namens kun je als stadsmarinier nodig is doen we dit het college. En als het samen met de buurt zeker, maar als we het dat wel de voorkeur.” kunnen oplossen, heeft
met de "Als we het samen heeft buurt kunnen oplossen, dat de voorkeur.”
3
juni
2011
Ulvenhout
Sportvelden Lopende door Breda vindt u overal om u heen kunstwerken. Binnen en buiten, want bij alle nieuw- en verbouwprojecten van gemeentelijke gebouwen geldt dat de gemeente een deel van het budget investeert in kunst. Daarmee andere en recreëren is ook op is Parkeren Breda afgelopen decennia zichtbaar verrijkt een hot item. plaatsen in zuidoost van Push en Rondom de hockeyvelden er zo’n 15.000 weekeinde schering “Op een mooie dag komen Zwart-Wit is het in het Dat betekent verkeerd staan geparmensen naar de recreatieplas. en inslag dat auto’s aantal fout geparkeermeer op toezien. veel verkeer, een groot keerd. “Daar gaan we situaties. Daarom nemen we Stadstoezicht in, de auto’s en onveilige Als het nodig is, zetten Voor parkeerplekof we er met de we nu enkele maatregelen. maar we kijken eerst voortaan. Zo blijven Uiteindelijk ken betalen bezoekers parkeerders zelf uitkomen. hulpdiensten bereiksamen doen: alle de Galderse Meren voor moeten we het toch de is dat bij een volle in de wijk, de gemeente, baar. Een andere maatregel organisaties op het strand vol is. Dan de bewoners.” parkeerplaats, het ook bedrijven en zeker ook meer bij.” mogen er geen mensen
Nieuwe deel, in ’t Hoekske en bewoners daar helpen Beekhoek. We gaan in de straat te zijn. Het zelf de ogen en oren aspect, aangezien buren heeft ook een sociaal
Ginneken
die voor alle gebieden In zuidoost spelen zaken “Jongerenoverlast staat aandachtspunten zijn. agenda. Overlast heeft ook hier hoog op de
mensen een situatie ook te maken met hoe als we in ervaren”, vertelt de stadsmarinier na schooltijd Overakker zijn. “Als jongeren te kletsen, is het gezellig samen wat staan niks en voor de ander is er voor de een storend alle is het belangrijk dat aan de hand. Daarom wat er speelt en waar partijen in de wijk weten jongeren zich mee bijvoorbeeld zo’n groep jongerenwerbezighoudt. Joost ’s Gravenmade, midden tussen de jeugd ker bij Surplus, staat mij een belangrijke in en begrijpt hen. Voor moet voor iederpartner, want een oplossing jeugd zelf!” de voor een acceptabel zijn. Ook
Ontdek Bredase kunst online en in de stad!
Galderse Meren
Ginneken
Overakker
dat malen meegemaakt Smit heeft al enkele was. “Zo was er een ingrijpen noodzakelijk waar jochies het spelen zandbak in Ginneken maakten. Hier zijn voor anderen onmogelijk aangesproken. de ouders van de kinderen die een doorn in Een jeugdontmoetingsplek door de vele het oog was voor omwonenden geverfd. Geen bekladdingen, is donkerblauw maar wel zaken waar, enorme problemen, snel wat aan gedaan om erger te voorkomen,
elkaar echt ontmoeten.”
Sportvelden
met heel wat kunstpareltjes. Ze zijn een lust voor het oog. Wilt u weten waar ze hangen, liggen, staan, zijn ingebouwd of zelfs digitaal zichtbaar worden gemaakt? Vanaf eind juni maakt u op www.breda.nl (onder: ‘Cultuur, Sport en Toerisme/Kunst in de
Openbare Ruimte) een online kunstwandeling door de stad. U komt er vast ook kunstwerken tegen uit uw directe omgeving. Bij alle objecten krijgt u een korte uitleg in woord en beeld. Om u een indruk te geven van wat u online kunt vinden, stellen we hierbij alvast
een aantal projecten voor die de afgelopen tijd gerealiseerd zijn. En natuurlijk dagen wij u uit op de site verder te spitten in de rijke kunstcollectie van onze stad. Heeft u suggesties en/of aanvullingen dan kunt u deze via de site laten weten.
Galderse Meren
moest worden.”
Ulvenhout
we als eerste “Hier in Ulvenhout beginnen een project buurtwijk in het gebied met om het zuidelijke preventie. Het gaat dan
Glas-in-lood voor
Nutsbasisschool Boeimeer De Bredase grafisch ontwerper Rob van Hoesel maakte eigentijdse glas-in-loodramen die aansluiten bij de leefwereld van schoolkinderen. In totaal zijn er negen glas-in-loodramen geplaatst met drie thema’s onderwaterwereld, lucht en ruimte.
Kunst in de openbare ruimte
Turfschip Digitale kunst in parkeergarage plaatvindt u op meerdere Bij parkeergarage Turfschip Zwakman. van kunstenaar Edwin sen kunsttoepassingen en realiteit. zoektocht naar fictie Zijn beelden zijn een bij de kaartauhet dak en in de hal die In de garage zelf, op met zijn digitale beelden tomaat staan lichtbakken zichtbaar zijn. door middel van power-LED’s
Kunst heeft een belangrijke plaats in de gemeente. Onder ´Cultuur, Sport en Toerisme’ vindt u een aparte stek van Kunst in de openbare ruimte. Maar ook allerhande andere kunstvormen hebben hier hun eigen plek. Laat u verrassen en inspireren door het aanbod. Zelf een cultureel evenement aankondigen kan ook. Kies bovenin voor kalender en deel uw evenement met anderen.
Big Funnelman bij stadsentree Langs de A27 vindt u een 9,5 meter lang rood beeld. Wat het beeld precies voorstelt mag het publiek zelf uitmaken volgens kunstenaar Joep van Lieshout. Het beeld kwam tot stand in samenwerking met vertegenwoordigers van het bedrijventerrein Hoogeind en de bewoners van de wijk Heusdenhout.
14
de De Meeuw aan de Baliëndijk is in De Meeuw bij de Liniedoorn liet Kunstenaar Kees Keijzer jaren zestig opgeleverd. Het werk opvliegende meeuwen. zich inspireren door zoeken kinderen die hun weg symboliseert opgroeiende
juni
2011
naar de toekomst. de roept de geknikte vleugel Volgens de kunstenaar er is voor ieder kind. gedachte op dat de school
levens! Durven en doen redt Breda bijna helemaal
AED-proof
zakte ik van het ene “Dertien jaar geleden in elkaar: ik had op het andere moment er had het geluk dat een hartinfarct. Ik was die me kon reaniiemand in de buurt meteen met hartmasmeren. Doordat hij leven gered. Toen ik sage begon, is mijn was, wilde ik op mijn helemaal hersteld Daarom zet ik me manier iets terugdoen. ziel voor de Hartstichal jaren met hart en Breda AED-proof. Zelf ting en het project keer iemand twee inmiddels heb ik blijft een wonder dat gereanimeerd. Het training levens je dankzij een eenvoudige
als hun basisschool De Klokkebei Klokkebei in Ulvenhout Nieuw volkje voor heeft basisschool De groep, Een volkje vreemde figuurtjes Vormgeverscollectief Mark A wilde een derde maar gekozen. toevoegen. De vreemde nieuwe onderkomen de staf, aan het schoolgebouw thuis en hebben een goede naast de kinderen en helemaal voelen zich inmiddels vriendelijke karakters op het schoolplein. band met de kinderen
A16
Breda AED-proof
kunt redden.”
Centrum
A16
Hart voor de Baronie Matheeuwsen, coördiAan het woord is Piet de Nederlandse nator reanimatie voor van de kartrekkers van Hartstichting en een De bedoehet project ‘Breda AED-proof’. voldoende AED’s ling is dat er in Breda een elektrische (een apparaat dat met in het juiste ritme schok de hartslag weer reanimeerders brengt) en gediplomeerde onze gemeente komen. “De AED’s maken Voldoende reden veiliger en leefbaarder. vrijwilligers, GGD, om samen met zeer veel te werken aan GHOR en andere organisaties vindt wethouder een AED-proof Breda,” laatste maanden zijn Saskia Boelema. “De van Breda heel wat in het buitengebied eerste hulp bij een AED’s geplaatst, zodat en figuurlijk overal hartstilstand letterlijk van deze apparatuur dichtbij is. Het plaatsen project ‘Hart voor de maakt deel uit van het van Rabobank Baronie’. Dit is een initiatief om Alphen, Chaam, De Zuidelijke Baronie en Zundert Breda, Gilze Rijen, Rucphen Inmiddels zijn er in ‘hart safe’ te maken. AED-kasten geplaatst. het buitengebied 25 - met in totaal zo’n Daarmee is onze stad helemaal AED-proof. 100 apparaten - bijna macht aan gewerkt Er wordt met man en nog weg te om de paar ‘witte vlekken’
A27
A58
één van de vele AED’s Piet Matheeuwsen bij vinden zijn. die overal in Breda te
Centrum
juni
2011
7
A27
werken.”
“De AED’s maken onze gemeente veiliger en leefbaarder" 6minutencirkels te maken, Om Breda helemaal AED-proof ‘6minutencirkel’ moet in elke zogenoemde Dat betekent dat een AED-apparaat hangen. binnen overal binnen de gemeentegrenzen beschikbaar is om snel zes minuten een AED te verlenen. eerste hulp bij een hartstilstand handelen, stijgt de Juist door meteen te naar 50 tot 70 overlevingskans spectaculair cruciale zes minuten procent. Na de eerste, procent. “Dat toont zakt dit naar 5 tot 10 AED-spreiding goede een aan hoe belangrijk verklaart Sonja in onze gemeente is,” van de Vrins hoofd bedrijfshulpverlening mensen waar “Overal Gemeente Breda. hoort deze apparawonen, werken en leven op openbare, tuur hangen. Bij voorkeur sporthallen, bibliotoegankelijke plekken, musea, zwembaden theken, parkeergarages, zijn ze voor iedereen en speeltuinen. Daar gebruiken.”. zichtbaar en direct te
Hoe werkt een AED?
redt mensenlevens bij defibrillator. Dit apparaat van automatische externe kan dit apparaat AED is een afkorting training heeft gevolgd Iedereen die een AEDvan een slachtoffer te een hartinfarct of harstilstand. elektroden op de borst geeft instructies om of harstilstand. Meteen bedienen. Het apparaat is van een hartinfarct weer razendsnel of er sprake te volgen komt het hart plaatsen en analyseert doen. Door deze op instructie wat u moet daarna volgt duidelijke ritme. in een zo goed mogelijk
AED Alert pijler van het project Een tweede, belangrijke de opleiding van burger‘Breda AED-proof’ is eenvoudige training hulpverleners. “Met een iedereen leren reanivan twee avonden kan bedienen. Juist als meren en een AED leren het belangrijk dat je het er op aan komt is doen. Door vooraf te precies weet wat je moet in een noodgeval zekeroefenen, zijn mensen rustig en durven te der van zichzelf. Ze blijven de regionale EHBOhandelen. Daarom willen 1500 mensen trainen verenigingen minstens AED en in reanimatie. in het gebruik van de kunnen we via een Deze burgerhulpverleners oproepen bij een harstilspeciaal systeem snel bedrijfshulpverlener stand. Eigenlijk zou elke
Het nieuwe gezicht van Heuvel Het Huis van de Heuvel wordt een ontmoetingsplaats voor de wijk waarin veel organisaties en instellingen zijn vertegenwoordigd. Deze gebruikers stelden zich op 20 mei voor. Dit zijn: - Ontmoetingscentrum de Vlieren - Careyn-consultatiebureau - CJG Breda - Gemeente Breda -sport- en welzijnsaccommodaties met een gymzaal - KBS de Keysersmolen - Kober Kindercentra - Openbare basisschool de Piramide - Surplus welzijn - WIJ –Wij begint bij jou - StichtingWijkbelang Heuvel - Wonen Breburg- Huismeesterkantoor
reanimatiediploma zich en iedereen met een vindt Piet hiervoor moeten aanmelden,” systeem heet Matheeuwsen. Dat speciale van een hartstilAED-alert. Bij een melding een sms naar de stand verstuurt de meldkamer Daarin dichtstbijzijnde burgerhulpverleners. zich bevindt en staat waar het slachtoffer AED hangt. Daarnaast waar de dichtstbijzijnde via het systeem na een len én vermelden dat krijgen hulpverleners • Direct 112 (laten) bel een wordt weer nazorg. “AED-Alert is Het Mgr. Nolensplein gaateen stralend hart van de wijk Heuvel. Althans als het reddingsactie goede het om een reanimatie vindt Piet Matheeuwaan de buurtbewoners, winkeliers, nimeren!gemeente, basisscholen en allerhande zorg- en geweldig hulpmiddel’’, • Direct starten met rea zelf belangrijk dat mensenwelzijnsinstellingen ligt. Na veel overleg en plannen uitwerken, werd een eerste zichtAED inzetten’ sen. “Maar het blijft • Zo snel mogelijk een er iets gebeurt. Bel dus reanimeren? bare stap daarweten naartoe op 20 mei gezet, toen wethouder Saskia Boelema het startsein leren of zelf durven handelen als Meer of op een ontmoetingsplaats voor de wijk met f.nl slachtoffer en volg de gaf voor de van het Huis van de Heuvel: altijd 112 , blijf bij het op www.breda-aed-proo Kijkbouw weet uit Ik op. .nl een Bredewww.reanimatieleren School en verschillende zorg- en welzijnspartijen onder één dak. Over instructies van de hulpverlener daarmee levens redt.” ongeveer een jaar moet het Huis van Heuvel klaar zijn voor de toekomstige gebruikers. eigen ervaring dat je
Eerste hulp bij een A58 : de Heuvel aan Mgr. Nolensplein Startsein Huis van hartstilstand
“Eindelijk is het zo ver, hier hebben we echt op gewacht.” Voor het Huis van de Heuvel vertelt Annie van Steen over de noodzaak van de facelift van het Mgr. Nolensplein, “Achttien jaar heb ik hier in de wijkraad gezeten en daarin is het opknappen van het plein en de komst van het Huis van de Heuvel ook vaak gepasseerd. Ik ben blij dat we nu ook zien dat er werk van wordt gemaakt, net als van het plein zelf. Ook ben ik benieuwd wat het in de toekomst voor de kinderen betekent, zo’n Brede School. Vroeger hadden we hier nog een kinderclub, maar straks kunnen ze heel de dag rondom het nieuwe ‘Huis’ bivakkeren.” Succes Samen met kinderen van de basisscholen de Piramide en de Keysersmolen, die in de Brede School komen, geeft wethouder Boelema het startsein. “Maar het Huis van de Heuvel is meer dan een Brede School: het is ook een ontmoetingsplek voor jong en oud, een ‘huis van de wijk’", vertelt Boelema als ze alle partijen die in de school komen aanspreekt. “Jullie staan nu voor de uitdaging om er samen voor te zorgen dat jong en oud uit Heuvel zich hier thuis en welkom voelt. Het gebouw staat er straks, maar het is aan alle gebruikers om er samen een succes van te maken.“
4
JOGG De kinderen laten een speciaal ingestudeerd dansje zien. Het is sowieso een actieve dag voor de kinderen, want in de ochtend was er al een gezamenlijke sportdag in het kader van Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG). Dat is een landelijke project waarin sinds drie jaar in samenwerking met bedrijven en overheden zo veel mogelijk jongeren op een gezond gewicht moeten komen. Heuvel is een van de Nederlandse wijken waar het project loopt. Wethouder Boelema: “JOGG past bij de Bredase aanpak waarin we
juni
2011
uitgaan van de creativiteit en kracht van mensen. Ik vind het prachtig dat bedrijven eraan willen bijdragen om mensen te laten inzien dat de gezonde keuze de gemakkelijkste keuze wordt.” Samen met oud-politicus Paul Rosemöller, enthousiast voorzitter van de landelijke stichting achter JOGG, ondertekende ze een convenant als officiële bekrachtiging van het project in Heuvel. Uitstraling Juist die veelheid aan partijen biedt uitgelezen kansen voor het plein. Dat vindt in ieder geval pleinmanager Hans van Agt, die door de Gemeente Breda en WonenBreburg is aangesteld als ware pleinmanager. Hij ziet er op toe dat er de komende tijd veel initiatieven worden ontwikkeld, die het plein ten goede komen. “Als je zo rond kijkt, is het toch ook een schitterend plein. De laatste jaren hebben we hier alleen te maken met wat minder winkelaanbod en leegstand. Juist doordat er nu veel meer aanloop komt, ook voor het Huis van de Heuvel, biedt het plein weer ontzettend veel kansen. Daarom wil ik de handen ineen slaan met de ondernemers, particulieren, WonenBreburg, en de gemeente om het plein ook de juiste uitstraling te geven. Bijvoorbeeld door een gevelplan te maken en uit te voeren, waarbij de gevels een mooie make-over krijgen die past bij de stijl van het plein. Verder bekijken we wat er aan inrichting kan verbeteren op het plein, zoals het plaatsen van meer bankjes of groen. Ook parkeren en veiligheid zijn punten van aandacht. We zullen er allemaal wat voor moeten investeren, maar dan weet ik zeker dat het Mgr. Nolensplein weer een plein met karakter is.” Ontmoeting Om te laten zien dat er ook echt wat gebeurt rondom het plein, vinden er verschillende activiteiten plaats, die
sche potentie Breda benut economi jaren doet komende jaren doet die de stad de komende stad de investeringen die de 2011 beschrijft investeringen Voorjaarsnota Voorjaarsnota 2011 beschrijft
ook als ontmoetingsmomenten voor alle betrokkenen gelden. Naast dit startsein voor het Huis van de Heuvel is er bijvoorbeeld nog een festival met Rob van Daal en Dean Saunders als muzikale gasten. Dit No-Lens festival is op 3 september. Andere ideeën zijn ook van harte welkom, zegt de pleinmanager. “Via Facebook kan iedereen zijn creatieve invulling kwijt. Het plein moet het kloppend hart van de Heuvel worden, waar iedereen over mee heeft kunnen denken!”
Dr. Struyckenplein klaar voor metamorfose Het Mgr. Nolensplein is niet de enige plek die bezig is met een gedaanteverandering. Ook het Dr. Struyckenplein gaat momenteel al ‘op de schop’. De winkelstrips verdwijnen, nieuwe winkels en maatschappelijke voorzieningen komen er voor terug, een ondergrondse parkeergarage en een 30km-gebied maken het geheel compleet. Dat de buurt de veranderingen toejuicht, is duidelijk bij een rondje door de wijk. “Dit gebied verdient veel beter dan hoe het er nu bij ligt”, vertelt buurtbewoner Arie de Rijk. “Nu is het natuurlijk helemaal niks met al die gesloten winkels en alleen een bloemist die de deuren nog openhoudt. We weten dat er wat beters komt. Een nieuw gezicht met belangrijke, nuttige en juni noodzakelijke voorzieningen voor Heuvel.” Ook op de informatiebijeenkomst half april klonk er 2011 veel instemming vanuit de buurt voor de plannen, die in de loop van 2014 afgerond moeten zijn.
5
Plannen in een notendop De eerste stap is de sloop van de winkels aan één zijde van het plein. Daar is alleen bloemist Van Gurp nog open tot 1 juli. Direct na de bouwvakantie moet de nieuwbouw dan starten. Er is plaats voor een compleet nieuw winkelcentrum, met bakker, slager, drogist, kapper en twee supermarkten. In oktober is de kant van de Jan Ligthartstraat aan de beurt. Dan start daar de sloop. Ondertussen wordt er ook gewerkt aan een ondergrondse parkeergarage. Boven de 2011' en tik 'Voorjaarsnota www.breda.nl winkels en voorzieningen verrijzen huurappartementen. Tot slot van het project wordt de Dr. Ga naar in het zoekscherm Struckyenstraat een 30km-gebied. “Dan hoef ik ’s avonds ook niet meer bang te zijn van mijn sokken gereden te worden”, grapt De Rijk. Klankbord Tijdens de bijeenkomst in april bleek nogmaals de goede verstandhouding tussen de samenwerkende partijen, zoals gemeente, WonenBreburg, NBU (Nederlandse Bouwunie bv) en een bewoners werkgroep. Dat laatste was zeer actief en een klankbord. “Een echte verrijking van het proces, met goede aanvullingen. Dat is uitermate goed bevallen”, benadrukt projectleider Hans Hartman van de Gemeente Breda. “Ik ga er vanuit dat het resultaat dan ook door iedereen gedragen wordt!”
2011 te maken. In de Voorjaarsnota om haar ambities waar die de Bredase burgeBreda gaat slim investeren uitgaven beschreven staan de eenmalige geld wordt ‘Bred@ verdient het’ willen doen. Het beschikbare tussen nu en 2014 te benutten. meester en wethouders positie van de stad de economisch sterke vooral gebruikt om
op economisch Breda staat er goed voor op dit vlak in 2010 bij gebied. De stad hoorde gemeenten van het de vijf best presterende is deze regio het meest land, na Amsterdam voor bedrijven die in trek als vestigingsplaats voor een hoofdeen nieuwe locatie zoeken factoren daarvoor kantoor. De belangrijkste diverse woonwijken, zijn aantrekkelijke en arbeiders en voldoende goed geschoolde hoogwaardige onderwijsvoorzieningen. Jacht op subsidies beschreven waar het In de Voorjaarsnota staat is vooral gekozen voor geld naartoe gaat. Er investeringen. Daarmee zogenoemde slimme andere partijen financiwordt bedoeld dat ook geld projecten. ‘Geld met eel bijdragen aan de met een minimum aan maken’ heet dat, zodat resultaat wordt investeringen een maximaal is bijvoorbeeld behaald. In de Voorjaarsnota euro gereserveerd een bedrag van 3,5 miljoen van de bedrijvenvoor de herstructurering
De investeringen op een
en Krogten. De terreinen Emer-Hintelaken Maatschappij (BOM) Brabantse Ontwikkelings beschikbaar, zodat stelt hetzelfde bedrag van de totale kosten de Breda maar de helft van ‘geld met betaalt. Een ander voorbeeld in Dinalog. Het geld maken’ is de investering driekwart door de topinstituut wordt voor gefinancierd. De provincie Noord-Brabant op termijn de kosten verwachting is dat Breda terugverdient: voor het instituut eenvoudig Breda nog aantreklogistieke bedrijven vinden waardoor extra kelijker als vestigingsplaats, gecreëerd. werkgelegenheid wordt
Slimme verbindingen
hoe eerder Hoe beter het vestigingsklimaat, Breda . En dat betekent bedrijven kiezen voor Voorjaarsnota geeft weer meer banen. “De
en wethouders duidelijk aan hoe burgemeester zegt wethouder Saskia naar de stad kijken”, “We hebben hem de Boelema (Financiën). is het’ meegegeven. Die titel ‘Bred@ verdient
rij
en Krouwelaarhaven: Emer-Hintelaken, Krogten - Herstructurering bedrijventerreinen boven winkels: - Stimuleren van wonen De Berg en De Donk: naar vernieuwing winkelcentra - Haalbaarheidsonderzoek
programmaorganisatie - Topinstituut Dinalog: functies) en versterking t (aansturing op nieuwe - Transformatiemanagemen - Verhuizing kermisexploitanten: - Veiligheid en mobiliteit: s: - Buitensportaccommodatie sportcentrum De Scharen: bij het ROC-initiatief): - Renovatie gemeentelijk (waarbij wordt aangehaakt - Reservering nieuw sportcentrum breedtesport: - Versterking top- en - Faciliteren van evenementen: Culturele Hoofdstad: - Bijdrage aan bidbook Chassé Theater: - Opknappen voorplein buitenruimte: - Aanpak knelpunten - Opknappen Jan Ingenhouszplein: met fietsschakel: - Aanleg HOV-busbaan
Met de stadsmariniers werkt de gemeente hard aan veiligheid in alle wijken. Op de site vindt u onder het tabblad ‘De Gemeente’ het dossier Veiligheid. Hier leest en ziet u wat voor initiatieven er in de gemeente zijn om veiligheid te bevorderen. Ook de stadsmariniers hebben hier hun plaatsje natuurlijk!
Via Breda:
4,25 miljoen euro 180.000 euro 90.000 euro 900.000 euro 1,89 miljoen euro 400.000 euro 1,5 miljoen euro 900.000 euro 450.000 euro 1,35 miljoen euro 1,8 miljoen euro 1,62 miljoen euro 180.000 euro 180.000 euro 3,55 miljoen euro 700.000 euro 10,95 miljoen euro
daarmee onze trots voor tweeledig. We tonen zien dat het belangde stad, maar laten tevens economisch goed rijk is om ook in de toekomst ligt immers de potente blijven scoren. Daar natuurlijk gezocht tie van Breda. We hebben tussen onze ambities naar een evenwicht Niet alles is en de financiële mogelijkheden. verbindingen te leggen, mogelijk. Door slimme investeringen proberen we met sommige te realiseren. Neem nu meerdere doelstellingen voor buitenruimte. Dat het beschikbare geld manieren inzetten. Met kunnen we op diverse we er ook meteen voor slimme keuzes kunnen in een wijk wordt zorgen dat de veiligheid vergroot.” Takendiscussie keuzes gemaakt over “We hebben bewuste Daarbij hebben wat we wel en niet oppakken. met de resultaten we ook rekening gehouden waarin alle Bredanaars uit de takendiscussie, over structurele bezuinimochten meedenken
Kansen pakken doelstelling: het bevordeVoorjaarsnota voor aan een belangrijke In totaal staan in de en fietsverkeer. nieuwe investeringen, ren van openbaar vervoer 32 miljoen euro aan de Voorjaarsnota is iets tussen nu en 2014. Voor de duidelijkheid: verspreid over de periode begroting. Boelema: waren, vooruitanders dan de jaarlijkse Bij de reguliere begroting geen geld gereseral enkele uitgaven “Daarom is er bijvoorbeeld lopend op deze nota, We krijgen de aanstelling van stadsveerd voor sociale onderwerpen. ‘gereserveerd’, zoals van het Rijk en dat is verdient het’ denkt daarvoor ieder jaar geld mariniers. Met ‘Bred@ uit te voeren. te voldoen om voldoende om ons programma Boelema aan de voorwaarden we nu doen, zijn voor jaren sterk, maar ook De investeringen die de stad ook de komende extra aanzet nodig houden. “We hebben zaken die eenmalig een financieel gezond te risico’s te iets waar in de reguliehebben. Cultuur is ook de plicht om geen onverantwoorde besteed.” wordt aan geld staat, dat we onze re exploitatie al veel nemen. Daar tegenover uit de Het college richt zich Naast de nieuwe investeringen kansen moeten pakken. potentie nog 130 miljoen euro Jaarlijkse begroting Voorjaarsnota is ook nadrukkelijk op de economische drie jaar vijftig voor lopende investeringen. willen eruit halen wat We In totaal is voor de komende heeft. beschikbaar Breda die Daarvan zet het geld vrijgemaakt. Daarbij we een beroep op miljoen euro beschikbaar. Dat geld is al eerder erin zit. Daarnaast doen opzij om onverwachte van mensen. nieuwe OV-terminal college tien miljoen valt te denken aan de de eigen verantwoordelijkheid accomopvangen. Van de een sterke economie. tegenvallers te kunnen (31 miljoen), twee multifunctionele Iedereen is gebaat bij grootde diverse gaat (20 miljoen), en het hebben van resterende veertig miljoen modaties in Teteringen Die zorgt voor banen de aanleg van een manier om mee te ste investering naar onderwijs- en vastgoedinvesteringen betaald werk is de beste fietsschakel langs het van het Huis van HOV-busbaan en een (14 miljoen) en de realisatie doen in de samenleving.” en Oosterhout (10,95 miljoen). (12 spoor richting Teteringen de Heuvel voldoet het college miljoen euro). Daarmee
gekozen gingen. Daarin is bijvoorbeeld Het om te korten op onkruidbestrijding. besparen, zetten we geld dat we daarmee wegen. Dat is structureel in op onderhoud van dat geld is hard nodig. een miljoen euro en eenmalig Tot 2014 zetten we daarnaast voor knelpunten in de 3,55 miljoen extra in aan wegen. buitenruimte, zoals vorstschade die knelpunten nog Overigens moeten we kan in samenspraak in kaart brengen. Dat gaan.” met burgers
Vijf criteria investeringen, Bij de keuze voor bepaalde en wethouders hielden burgemeester criteria. rekening met vijf belangrijke 1. Het coalitieakkoord. zodat met één 2. Slimme verbindingen, tegelijk worden bedrag diverse doelen nagestreefd. met subsidies het 3. De mogelijkheid om te rendement van een investering verhogen. van de 4. Moties uit de kerntakendiscussie gemeenteraad. voor de stad. 5. Het economisch rendement
Trots op de stad
-
ontwikkelingen in ook terug op mooie uit de burgemeester en wethouders Boelema. Een greep In de Voorjaarsnota kijken zegt wethouder Saskia onze trots laten zien”, de stad. “We willen ook buitenschoolse opvang, keuzes: Veste openden we een Baronie en de Nieuwe een groene bso gekoppeld Bij voetbalvereniging eerste gemeente met Breda is landelijk de de wacht gesleept. gericht op sport en kunst. een landelijke prijs in maken. Wolfslaar. Deze bso heeft Hoge Vucht schoon te aan het Bezoekerscentrum en het winkelcentrum nuttig door de singels en iedereen nodig is. Daklozen maken zich dat iedereen wat kan patronen en laten zien knappen en zelf te We doorbreken geijkte om hun pleintje op te nemen het initiatief Bewoners in de Keersbergenstraat en Centrum voor Jeugd beheren. teruggedrongen. Het is met twintig procent - Het voortijdig schoolverlaten ambassadeurmoeders. gekregen van 14 vrijwillige van de woningvermindering Gezin heeft ondersteuning een voor gezorgd in de Haagse Beemden als politie, - Buurtpreventie heeft samen actief met partijen procent. Bewoners zijn inbraken met ruim negentig en stadsmariniers. schone werkomgeving. corporaties, welzijnsinstellingen van de BSW voor een zorgen medewerkers - In het Stadskantoor baan met een toekomstperspectief. Zo hebben zij een volwaardige
-
-
Onder het tabblad ‘Zorg en Welzijn’ vindt u extra informatie over de AED’s in Breda en altijd de meest actuele kaart met een overzicht van de locaties van de AED’s. Dat is natuurlijk slechts een klein onderdeel van alles wat er te vinden is over gezondheid, zorg en welzijn. Waar kunt u terecht met uw vragen over opvoeden, hoe gaat de Wet maatschappelijke ondersteuning precies werkt, waar kan ik geestelijke ondersteuning krijgen? U vindt het hier.
Ontwikkelingen Heuvel Heuvel is niet de enige wijk in Breda waar ontwikkelingen spelen. Iedere wijk heeft zijn eigen plannen, ideeën en evenementen. Alle wijken hebben hun eigen plaatsje op www.breda.nl waar al deze zaken vernoemd zijn. Kijk onder het tabblad ‘Wonen, Wijken en Vervoer’. Hier vindt u ook de bestemmingsplannen, informatie over kopen en huren en alles over verkeer en vervoer in de stad. Wilt u zelf laten zien wat er allemaal speelt in uw wijk, log dan in op ‘Ik en Breda’ en plaats uw eigen foto’s video’s en reacties.
Voorjaarsnota Benieuwd naar de complete voorjaarsnota? Deze is natuurlijk online in te zien. Net als alle andere plannen, publicaties en afspraken van het College van burgemeester en wethouders. Wilt u bijvoorbeeld de voorjaarsnota opzoeken, toets dan bovenin het scherm bij ‘zoeken’ gewoonweg ‘Voorjaarsnota’ in. Zo vindt u gemakkelijk en snel de informatie die u zoekt.
De kracht van jongeren in de Haagse Beemden Jongeren zelf het initiatief geven en hen de verantwoordelijkheid geven die bij hun eigen kracht past. Dat is het idee van de gemeente en dat is ook precies wat er in de Haagse Beemden momenteel gebeurt.
Van links naar rechts: Tommy - Ferdi - Jesper.
Waar in eerste instantie werd gesproken met de jongeren, jongerenwerkers en gemeente over het optrekken van één centrale locatie, koos de gemeente ervoor ondersteuning te geven aan de activiteiten van jongeren zelf en gebruik te maken van de accommodaties die er al zijn. Na enige teleurstelling, pakken jongeren in de Haagse Beemden de handschoen nu op. Met de oprichting van het Jongeren Platform Haagse Beemden gaan ze zelf het gesprek met
de gemeente aan. En op initiatief van Surplus Welzijn houden jongeren op twee locaties, de jongerencentra Galaxy en Colours, zelf de deuren open, zonder tussenkomst van volwassenen. Ferdi (24), Tommie (20) en Jesper (19) zijn drie van de jongeren die bij de Galaxy op enkele avonden de verantwoording hebben voor de openstelling. “En als het aan ons ligt, is dat over een tijdje iedere avond van de week”, vertelt Ferdi. “Ik kom hier al jarenlang en was bang dat het centrum zou verdwijnen. Nu kunnen we er zelf voor zorgen dat het openblijft.” “Belangrijk voor de wijk”, vindt Tommie. “Het houdt veel van ons van de straat, we hebben hier wat te doen. Tv kijken, een
potje pingpongen, kletsen, wat drinken. Het voelt ook niet als op bezoek gaan, het is echt een soort thuis.” De jongeren zorgen onderling voor het uitwisselen van de sleutel, het tijdig openen en sluiten van het pand en het bijhouden van de kas. “Dat we daar zelf de verantwoordelijkheid over krijgen, geeft ons vertrouwen”, vult Jesper aan. “We laten zien dat we zelf initiatief kunnen nemen en maken ook de volgende generatie enthousiast om zich aan te sluiten. En we pakken meer op dan alleen het openhouden van het centrum. Momenteel proberen we het op eigen initiatief een rapstudio op zolder in te richten. Daarmee zouden we echt iets moois doorgeven aan de jongeren van later.”
juni
2011
3
Ontdek Bredase kunst online en in de stad! Lopende door Breda vindt u overal om u heen kunstwerken. Binnen en buiten, want bij alle nieuw- en verbouwprojecten van gemeentelijke gebouwen geldt dat de gemeente een deel van het budget investeert in kunst. Daarmee is Breda afgelopen decennia zichtbaar verrijkt
met heel wat kunstpareltjes. Ze zijn een lust voor het oog. Wilt u weten waar ze hangen, liggen, staan, zijn ingebouwd of zelfs digitaal zichtbaar worden gemaakt? Vanaf eind juni maakt u op www.breda.nl (onder: ‘Cultuur, Sport en Toerisme/Kunst in de
Glas-in-lood voor Nutsbasisschool Bo eimeer De Bredase grafisch on twerper Rob van Hoesel maakt e eigentijdse glas-in-loodram en die aansluiten bij de leefw ereld van schoolkinderen. In totaal zijn er negen glas-in-lo odramen geplaatst met drie the ma’s onderwaterwereld, luc ht en ruimte.
Openbare Ruimte) een online kunstwandeling door de stad. U komt er vast ook kunstwerken tegen uit uw directe omgeving. Bij alle objecten krijgt u een korte uitleg in woord en beeld. Om u een indruk te geven van wat u online kunt vinden, stellen we hierbij alvast
een aantal projecten voor die de afgelopen tijd gerealiseerd zijn. En natuurlijk dagen wij u uit op de site verder te spitten in de rijke kunstcollectie van onze stad. Heeft u suggesties en/of aanvullingen dan kunt u deze via de site laten weten.
hip rkeergarage Turfsc Digitale kunst in pa ere plaaterd me op u dt vin hip fsc Bij parkeergarage Tur Zwakman. in Edw r naa van kunste sen kunsttoepassingen en realiteit. zoektocht naar fictie Zijn beelden zijn een de kaart bij hal de in het dak en In de garage zelf, op itale beelden dig zijn t me n kke automaat staan lichtba zijn. power-LED’s zichtbaar die door middel van
Big Funnelman bij stadsentree Langs de A27 vindt u een 9,5 meter lang rood bee ld. Wat het beeld precies voorste lt mag het publiek zelf uitmaken volgens kunstenaar Joep van Lieshout. Het beeld kwam tot stand in samenwerking met ver tegenwoordigers van het bed rijven terrein Hoogeind en de bewoners van de wijk Heusdenh out.
De Meeuw dijk is in de iedoorn aan de Baliën De Meeuw bij de Lin ijzer liet Ke es Ke ar ena rd. Kunst jaren zestig opgeleve en. Het werk euw me de gen vlie op zich inspireren door weg zoeken nde kinderen die hun symboliseert opgroeie naar de toekomst. ugel de r roept de geknikte vle Volgens de kunstenaa d. kin er ool er is voor ied gedachte op dat de sch
kkebei basisschool De Klo Ulvenhout als hun Nieuw volkje voor hool De Klokkebei in issc bas ft hee s rtje uu fig de een derde groep, Een volkje vreem lectief Mark A wilde ozen. Vormgeverscol gek en vreemde maar kom De . der gen on e nieuw schoolgebouw toevoe het aan f, sta de een goede en naast de kinderen emaal thuis en hebben len zich inmiddels hel voe ers akt kar ke elij vriend op het schoolplein. band met de kinderen
4
juni
2011
Voorjaarsnota 2011 beschrijft investeringen die de stad de komende jaren doet
Breda benut economische p Breda gaat slim investeren om haar ambities waar te maken. In de Voorjaarsnota 2011 ‘Bred@ verdient het’ staan de eenmalige uitgaven beschreven die de Bredase burgemeester en wethouders tussen nu en 2014 willen doen. Het beschikbare geld wordt vooral gebruikt om de economisch sterke positie van de stad te benutten.
Breda staat er goed voor op economisch gebied. De stad hoorde op dit vlak in 2010 bij de vijf best presterende gemeenten van het land, na Amsterdam is deze regio het meest in trek als vestigingsplaats voor bedrijven die een nieuwe locatie zoeken voor een hoofdkantoor. De belangrijkste factoren daarvoor zijn aantrekkelijke en diverse woonwijken, voldoende goed geschoolde arbeiders en hoogwaardige onderwijsvoorzieningen. Jacht op subsidies In de Voorjaarsnota staat beschreven waar het geld naartoe gaat. Er is vooral gekozen voor zogenoemde slimme investeringen. Daarmee wordt bedoeld dat ook andere partijen financieel bijdragen aan de projecten. ‘Geld met geld maken’ heet dat, zodat met een minimum aan investeringen een maximaal resultaat wordt behaald. In de Voorjaarsnota is bijvoorbeeld een bedrag van 3,5 miljoen euro gereserveerd voor de herstructurering
Slimme verbindingen
tweeledig. We tonen daarmee onze trots voor de stad, maar laten tevens zien dat het belangrijk is om ook in de toekomst economisch goed te blijven scoren. Daar ligt immers de potentie van Breda. We hebben natuurlijk gezocht naar een evenwicht tussen onze ambities en de financiële mogelijkheden. Niet alles is mogelijk. Door slimme verbindingen te leggen, proberen we met sommige investeringen meerdere doelstellingen te realiseren. Neem nu het beschikbare geld voor buitenruimte. Dat kunnen we op diverse manieren inzetten. Met slimme keuzes kunnen we er ook meteen voor zorgen dat de veiligheid in een wijk wordt vergroot.”
Hoe beter het vestigingsklimaat, hoe eerder bedrijven kiezen voor Breda . En dat betekent weer meer banen. “De Voorjaarsnota geeft duidelijk aan hoe burgemeester en wethouders naar de stad kijken”, zegt wethouder Saskia Boelema (Financiën). “We hebben hem de titel ‘Bred@ verdient het’ meegegeven. Die is
Takendiscussie “We hebben bewuste keuzes gemaakt over wat we wel en niet oppakken. Daarbij hebben we ook rekening gehouden met de resultaten uit de takendiscussie, waarin alle Bredanaars mochten meedenken over structurele bezuini-
van de bedrijventerreinen Emer-Hintelaken en Krogten. De Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) stelt hetzelfde bedrag beschikbaar, zodat de Breda maar de helft van de totale kosten betaalt. Een ander voorbeeld van ‘geld met geld maken’ is de investering in Dinalog. Het topinstituut wordt voor driekwart door de provincie Noord-Brabant gefinancierd. De verwachting is dat Breda op termijn de kosten voor het instituut eenvoudig terugverdient: logistieke bedrijven vinden Breda nog aantrekkelijker als vestigingsplaats, waardoor extra werkgelegenheid wordt gecreëerd.
De investeringen op een rij - Herstructurering bedrijventerreinen Emer-Hintelaken, Krogten en Krouwelaarhaven: - Stimuleren van wonen boven winkels: - Haalbaarheidsonderzoek naar vernieuwing winkelcentra De Berg en De Donk: - Topinstituut Dinalog: - Transformatiemanagement (aansturing op nieuwe functies) en versterking programmaorganisatie Via Breda: - Verhuizing kermisexploitanten: - Veiligheid en mobiliteit: - Buitensportaccommodaties: - Renovatie gemeentelijk sportcentrum De Scharen: - Reservering nieuw sportcentrum (waarbij wordt aangehaakt bij het ROC-initiatief): - Versterking top- en breedtesport: - Faciliteren van evenementen: - Bijdrage aan bidbook Culturele Hoofdstad: - Opknappen voorplein Chassé Theater: - Aanpak knelpunten buitenruimte: - Opknappen Jan Ingenhouszplein: - Aanleg HOV-busbaan met fietsschakel:
4,25 miljoen euro 180.000 euro 90.000 euro 900.000 euro 1,89 miljoen euro 400.000 euro 1,5 miljoen euro 900.000 euro 450.000 euro 1,35 miljoen euro 1,8 miljoen euro 1,62 miljoen euro 180.000 euro 180.000 euro 3,55 miljoen euro 700.000 euro 10,95 miljoen euro
juni
2011
Ga naar www.breda.nl en tik 'Voorjaarsnota 2011' in het zoekscherm
potentie
gingen. Daarin is bijvoorbeeld gekozen om te korten op onkruidbestrijding. Het geld dat we daarmee besparen, zetten we in op onderhoud van wegen. Dat is structureel een miljoen euro en dat geld is hard nodig. Tot 2014 zetten we daarnaast eenmalig 3,55 miljoen extra in voor knelpunten in de buitenruimte, zoals vorstschade aan wegen. Overigens moeten we die knelpunten nog in kaart brengen. Dat kan in samenspraak met burgers gaan.” Jaarlijkse begroting In totaal is voor de komende drie jaar vijftig miljoen euro beschikbaar. Daarvan zet het college tien miljoen opzij om onverwachte tegenvallers te kunnen opvangen. Van de resterende veertig miljoen gaat de grootste investering naar de aanleg van een HOV-busbaan en een fietsschakel langs het spoor richting Teteringen en Oosterhout (10,95 miljoen euro). Daarmee voldoet het college
5
aan een belangrijke doelstelling: het bevorderen van openbaar vervoer en fietsverkeer. Voor de duidelijkheid: de Voorjaarsnota is iets anders dan de jaarlijkse begroting. Boelema: “Daarom is er bijvoorbeeld geen geld gereserveerd voor sociale onderwerpen. We krijgen daarvoor ieder jaar geld van het Rijk en dat is voldoende om ons programma uit te voeren. De investeringen die we nu doen, zijn voor zaken die eenmalig een extra aanzet nodig hebben. Cultuur is ook iets waar in de reguliere exploitatie al veel geld aan wordt besteed.” Naast de nieuwe investeringen uit de Voorjaarsnota is ook nog 130 miljoen euro beschikbaar voor lopende investeringen. Dat geld is al eerder geld vrijgemaakt. Daarbij valt te denken aan de nieuwe OV-terminal (31 miljoen), twee multifunctionele accommodaties in Teteringen (20 miljoen), diverse onderwijs- en vastgoedinvesteringen (14 miljoen) en de realisatie van het Huis van de Heuvel (12 miljoen).
Kansen pakken In totaal staan in de Voorjaarsnota voor 32 miljoen euro aan nieuwe investeringen, verspreid over de periode tussen nu en 2014. Bij de reguliere begroting waren, vooruitlopend op deze nota, al enkele uitgaven ‘gereserveerd’, zoals de aanstelling van stadsmariniers. Met ‘Bred@ verdient het’ denkt Boelema aan de voorwaarden te voldoen om de stad ook de komende jaren sterk, maar ook financieel gezond te houden. “We hebben de plicht om geen onverantwoorde risico’s te nemen. Daar tegenover staat, dat we onze kansen moeten pakken. Het college richt zich nadrukkelijk op de economische potentie die Breda heeft. We willen eruit halen wat erin zit. Daarnaast doen we een beroep op de eigen verantwoordelijkheid van mensen. Iedereen is gebaat bij een sterke economie. Die zorgt voor banen en het hebben van betaald werk is de beste manier om mee te doen in de samenleving.”
Trots op de stad In de Voorjaarsnota kijken burgemeester en wethouders ook terug op mooie ontwikkelingen in de stad. “We willen ook onze trots laten zien”, zegt wethouder Saskia Boelema. Een greep uit de keuzes: - Bij voetbalvereniging Baronie en de Nieuwe Veste openden we een buitenschoolse opvang, gericht op sport en kunst. Breda is landelijk de eerste gemeente met een groene bso gekoppeld aan het Bezoekerscentrum Wolfslaar. Deze bso heeft een landelijke prijs in de wacht gesleept. - Daklozen maken zich nuttig door de singels en het winkelcentrum Hoge Vucht schoon te maken. We doorbreken geijkte patronen en laten zien dat iedereen wat kan en iedereen nodig is. - Bewoners in de Keersbergenstraat nemen het initiatief om hun pleintje op te knappen en zelf te beheren. - Het voortijdig schoolverlaten is met twintig procent teruggedrongen. Het Centrum voor Jeugd en Gezin heeft ondersteuning gekregen van 14 vrijwillige ambassadeurmoeders. - Buurtpreventie heeft in de Haagse Beemden gezorgd voor een vermindering van de woninginbraken met ruim negentig procent. Bewoners zijn samen actief met partijen als politie, corporaties, welzijnsinstellingen en stadsmariniers. - In het Stadskantoor zorgen medewerkers van de BSW voor een schone werkomgeving. Zo hebben zij een volwaardige baan met een toekomstperspectief.
Vijf criteria Bij de keuze voor bepaalde investeringen, hielden burgemeester en wethouders rekening met vijf belangrijke criteria. 1. Het coalitieakkoord. 2. Slimme verbindingen, zodat met één bedrag diverse doelen tegelijk worden nagestreefd. 3. De mogelijkheid om met subsidies het rendement van een investering te verhogen. 4. Moties uit de kerntakendiscussie van de gemeenteraad. 5. Het economisch rendement voor de stad.
6
juni
2011
Braakliggende terreinen wachten op nieuwe bestemming
Zoeken naar toekomst voor lege grond
In Breda ligt ongeveer honderd hectare grond braak. Dat zijn bijna tweehonderd voetbalvelden. Achter de schermen wordt hard gewerkt om deze terreinen een nuttige bestemming te geven. Al is het soms helemaal niet erg dat een stuk grond tijdelijk leeg staat.
Braakliggend terrein is niet per definitie een probleem. Integendeel, soms is het een aanwinst voor de buurt. Neem nu de grasvelden aan de Bernard de Wildestraat en Hendrik Berlagestraat in Geeren-Noord. Ze geven lucht aan de wijk, omwonenden leven plots in een ruimtelijk gebied. Dat is een flinke vooruitgang vergeleken met de oude situatie, toen rond de onoverzichtelijke flats sprake was van onder andere drugsoverlast. “Dan is het beter om op die grond tijdelijk niets te hebben staan”, zegt wethouder Alfred Arbouw van Ruimtelijke Ontwikkeling. “We hebben er daarom bewust voor gekozen om de flats alvast te slopen, zonder dat er meteen nieuwbouw voor in de plaats kon komen. De wijk is er beter van geworden.” Oude suikerfabriek Maar soms is het geen vrije wil wanneer ergens in de stad een terrein leeg staat. Het duidelijkste voorbeeld daarvan is het CSM-terrein (de oude suikerfabriek), dat in zijn eentje een kwart van de braakliggende grond in Breda beslaat. “Niet goed voor de stad”, erkent Arbouw, vooral doordat het terrein zo centraal in de stad ligt. “In dit specifieke geval speelt mee dat wij geen eigenaar van de
Het terrein van het oude Jeka-complex.
grond zijn. Met CSM voeren we gesprekken over hun plannen. Het bedrijf rekende er ooit op dat het terrein veel geld zou opbrengen. Dat is nu niet aan de orde, want tot 2020 hebben wij er geen bestemming voor.” Dat laatste is een gevolg van de nota Koers Gezet, waarin eind 2010 is vastgesteld welke terreinen dit decennium wel en niet voor de bouw van woningen en kantoren in aanmerking komen. De economische situatie noopt tot keuzes. Tot 2020 bouwt Breda 7500 woningen, terwijl er bij allerlei partijen plannen waren voor zo’n 23.000 woningen. Dat betekent dat voor een deel van de gereserveerde grond andere bestemmingen moeten worden gezocht. Markthal of studentenwoningen Transformatiemanagement, heet dat. “En daar zijn we druk mee bezig”, zegt Arbouw. “Daarvoor hebben we andere partijen nodig. Veel van deze grond is in het bezit van projectontwikkelaars die mooie nieuwbouwprojecten in gedachten hadden. Nu deze niet kunnen doorgaan, kijken we samen naar andere functies. Je kunt bijvoorbeeld denken aan woonzorgappartementen of studentenwoningen, die we nog wel mogen bijbouwen. Of
Culturele instellingen als Electron, KOP en Podium Bloos huizen sinds enkele jaren in oude, leegstaande loodsen in het Havenkwartier
Wethouder Alfred Arbouw van Ruimtelijke Ontwikkeling
culturele functies, zoals een evenementenhal of een markthal. Per locatie kijken we wat een toegevoegde waarde zou hebben.” Soepele regels, meer mogelijkheden Dat er zo veel grond braak ligt, is in deze tijd haast onvermijdelijk. Arbouw: “Er is geen stad die er niet mee te maken heeft. Met het Ministerie van Infrastructuur en Milieu zijn we druk in gesprek om de regelgeving te versoepelen. De mogelijkheden om tijdelijke bestemmingen aan een locatie toe te kennen, zijn op dit moment beperkt. Dat mag voor maximaal vijf jaar. Voor veel investeringen is dat te kort om ze rendabel te maken. Bij het ministerie zien ze dat ook in, zodat deze regel waarschijnlijk wordt veranderd.” Nieuwe bestemmingen zijn niet alleen prettig om verloedering tegen te gaan, ze zijn ook van belang om financiële redenen. Lege grond, zeker in de stad, is vaak een zware last voor de eigenaar. In sommige gevallen is dat de Gemeente Breda zelf. Dat geldt bijvoorbeeld voor het oude Jeka-complex. Veel vaker is dat een ontwikkelaar, zoals bij het Heroterrein. Nieuwe bestemmingen verlichten vaak de financiële pijn. “Uitzonderingen daargelaten”, zegt Arbouw. “Het Rithmeesterpark, langs de A16, is bijvoorbeeld gereserveerd als bedrijventerrein. Daar moeten goede bedrijven komen, we hebben daar een duide-
lijke visie voor. Op dit moment ligt daar een grasveld waar niemand last van heeft. Als je er langs rijdt, besef je niet eens dat het braakliggende grond is. We gaan daar pas mee aan de slag als de juiste kansen zich voordoen. Niet eerder.” Cultureel Belcrum Het bewijs dat transformatie tot mooie dingen kan leiden, ligt in de wijk Belcrum. Culturele instellingen als Electron, KOP en Podium Bloos huizen sinds enkele jaren in oude, leegstaande loodsen in het Havenkwartier. Arbouw: “De gebouwen zijn in het bezit van beleggers, die op deze locatie woningbouw voorzagen. Nu de plannen vertraging oplopen, ontstaan in deze panden andere mooie ontwikkelingen. Samen met de wijk hebben deze instellingen zelfs het Belcrumfestival opgezet. Een ander voorbeeld van een functie waar de stad behoefte aan heeft, is de skatehal die in de Backer & Ruebhal komt. Zo zie je maar dat leegstand ook mooie kansen biedt.”
juni
2011
7
Het nieuwe gezicht van Heuvel Het Huis van de Heuvel wordt een ontmoetingsplaats voor de wijk waarin veel organisaties en instellingen zijn vertegenwoordigd. Deze gebruikers stelden zich op 20 mei voor. Dit zijn: - Ontmoetingscentrum de Vlieren - Careyn-consultatiebureau - CJG Breda - Gemeente Breda -sport- en welzijnsaccommodaties met een gymzaal - KBS de Keysersmolen - Kober Kindercentra - Openbare basisschool de Piramide - Surplus welzijn - WIJ –Wij begint bij jou - StichtingWijkbelang Heuvel - Wonen Breburg- Huismeesterkantoor
Startsein Huis van de Heuvel aan Mgr. Nolensplein Het Mgr. Nolensplein wordt weer een stralend hart van de wijk Heuvel. Althans als het aan de buurtbewoners, winkeliers, gemeente, basisscholen en allerhande zorg- en welzijnsinstellingen ligt. Na veel overleg en plannen uitwerken, werd een eerste zichtbare stap daar naartoe op 20 mei gezet, toen wethouder Saskia Boelema het startsein gaf voor de bouw van het Huis van de Heuvel: een ontmoetingsplaats voor de wijk met een Brede School en verschillende zorg- en welzijnspartijen onder één dak. Over ongeveer een jaar moet het Huis van Heuvel klaar zijn voor de toekomstige gebruikers.
“Eindelijk is het zo ver, hier hebben we echt op gewacht.” Voor het Huis van de Heuvel vertelt Annie van Steen over de noodzaak van de facelift van het Mgr. Nolensplein, “Achttien jaar heb ik hier in de wijkraad gezeten en daarin is het opknappen van het plein en de komst van het Huis van de Heuvel ook vaak gepasseerd. Ik ben blij dat we nu ook zien dat er werk van wordt gemaakt, net als van het plein zelf. Ook ben ik benieuwd wat het in de toekomst voor de kinderen betekent, zo’n Brede School. Vroeger hadden we hier nog een kinderclub, maar straks kunnen ze heel de dag rondom het nieuwe ‘Huis’ bivakkeren.” Succes Samen met kinderen van de basisscholen de Piramide en de Keysersmolen, die in de Brede School komen, geeft wethouder Boelema het startsein. “Maar het Huis van de Heuvel is meer dan een Brede School: het is ook een ontmoetingsplek voor jong en oud, een ‘huis van de wijk’", vertelt Boelema als ze alle partijen die in de school komen aanspreekt. “Jullie staan nu voor de uitdaging om er samen voor te zorgen dat jong en oud uit Heuvel zich hier thuis en welkom voelt. Het gebouw staat er straks, maar het is aan alle gebruikers om er samen een succes van te maken.“ JOGG De kinderen laten een speciaal ingestudeerd dansje zien. Het is sowieso een actieve dag voor de kinderen, want in de ochtend was er al een gezamenlijke sportdag in het kader van Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG). Dat is een landelijke project waarin sinds drie jaar in samenwerking met bedrijven en overheden zo veel mogelijk jongeren op een gezond gewicht moeten komen. Heuvel is een van de Nederlandse wijken waar het project loopt. Wethouder Boelema: “JOGG past bij de
Bredase aanpak waarin we uitgaan van de creativiteit en kracht van mensen. Ik vind het prachtig dat bedrijven eraan willen bijdragen om mensen te laten inzien dat de gezonde keuze de gemakkelijkste keuze wordt.” Samen met oud-politicus Paul Rosemöller, enthousiast voorzitter van de landelijke stichting achter JOGG, ondertekende ze een convenant als officiële bekrachtiging van het project in Heuvel. Uitstraling Juist die veelheid aan partijen biedt uitgelezen kansen voor het plein. Dat vindt in ieder geval pleinmanager Hans van Agt, die door de Gemeente Breda en WonenBreburg is aangesteld als ware pleinmanager. Hij ziet er op toe dat er de komende tijd veel initiatieven worden ontwikkeld, die het plein ten goede komen. “Als je zo rond kijkt, is het toch ook een schitterend plein. De laatste jaren hebben we hier alleen te maken met wat minder winkelaanbod en leegstand. Juist doordat er nu veel meer aanloop komt, ook voor het Huis van de Heuvel, biedt het plein weer ontzettend veel kansen. Daarom wil ik de handen ineen slaan met de ondernemers, particulieren, WonenBreburg, en de gemeente om het plein ook de juiste uitstraling te geven. Bijvoorbeeld door een gevelplan te maken en uit te voeren, waarbij de gevels een mooie make-over krijgen die past bij de stijl van het plein. Verder bekijken we wat er aan inrichting kan verbeteren op het plein, zoals het plaatsen van meer bankjes of groen. Ook parkeren en veiligheid zijn punten van aandacht. We zullen er allemaal wat voor moeten investeren, maar dan weet ik zeker dat het Mgr. Nolensplein weer een plein met karakter is.” Ontmoeting Om te laten zien dat er ook echt wat gebeurt rondom het plein, vinden er verschillende
activiteiten plaats, die ook als ontmoetings momenten voor alle betrokkenen gelden. Naast dit startsein voor het Huis van de Heuvel is er bijvoorbeeld nog een festival met Rob van Daal en Dean Saunders als muzikale gasten. Dit No-Lens festival is op 3 september. Andere ideeën zijn ook van harte welkom, zegt de pleinmanager. “Via Facebook kan iedereen zijn creatieve invulling kwijt. Het plein moet het kloppend hart van de Heuvel worden, waar iedereen over mee heeft kunnen denken!”
Dr. Struyckenplein klaar voor metamorfose Het Mgr. Nolensplein is niet de enige plek die bezig is met een gedaanteverandering. Ook het Dr. Struyckenplein gaat momenteel al ‘op de schop’. De winkelstrips verdwijnen, nieuwe winkels en maatschappelijke voorzieningen komen er voor terug, een ondergrondse parkeergarage en een 30km-gebied maken het geheel compleet. Dat de buurt de veranderingen toejuicht, is duidelijk bij een rondje door de wijk. “Dit gebied verdient veel beter dan hoe het er nu bij ligt”, vertelt buurtbewoner Arie de Rijk. “Nu is het natuurlijk helemaal niks met al die gesloten winkels en alleen een bloemist die de deuren nog openhoudt. We weten dat er wat beters komt. Een nieuw gezicht met belangrijke, nuttige en noodzakelijke voorzieningen voor Heuvel.” Ook op de informatiebijeenkomst half april klonk er veel instemming vanuit de buurt voor de plannen, die in de loop van 2014 afgerond moeten zijn. Plannen in een notendop De eerste stap is de sloop van de winkels aan één zijde van het plein. Daar is alleen bloemist Van Gurp nog open tot 1 juli. Direct na de bouwvakantie moet de nieuwbouw dan starten. Er is plaats voor een compleet nieuw winkelcentrum, met bakker, slager, drogist, kapper en twee supermarkten. In oktober is de kant van de Jan Ligthartstraat aan de beurt. Dan start daar de sloop. Ondertussen wordt er ook gewerkt aan een ondergrondse parkeergarage. Boven de winkels en voorzieningen verrijzen huurappartementen. Tot slot van het project wordt de Dr. Struckyenstraat een 30km-gebied. “Dan hoef ik ’s avonds ook niet meer bang te zijn van mijn sokken gereden te worden”, grapt De Rijk. Klankbord Tijdens de bijeenkomst in april bleek nogmaals de goede verstandhouding tussen de samenwerkende partijen, zoals gemeente, WonenBreburg, NBU (Nederlandse Bouwunie bv) en een bewoners werkgroep. Dat laatste was zeer actief en een klankbord. “Een echte verrijking van het proces, met goede aanvullingen. Dat is uitermate goed bevallen”, benadrukt projectleider Hans Hartman van de Gemeente Breda. “Ik ga er vanuit dat het resultaat dan ook door iedereen gedragen wordt!”
8
juni
2011
Van Lusten en Lasten, en Heuvel In de wijkontwikkelingswijken Breda-noord en Heuvel werkt de gemeente samen met onder andere corporaties, zorginstellingen, scholen, bewoners en andere partijen aan het verbeteren van de buurt. Bewoners werden vanaf het prille begin betrokken en gevraagd mee te denken over snel uitvoerbare veranderingen. Onder de noemer Lusten en Lasten en Heuvel aan zet konden ze ideeën spuien op het gebied van veiligheid, leefbaarheid en
welzijn. Ze kozen vervolgens zelf de winnende projecten en voerden ze daarna ook uit. Nu wijkontwikkeling zo ver is dat op steeds meer plaatsen de resultaten te zien zijn, is het moment daar dat Lusten en Lasten en Heuvel ophouden. Bewoners van Breda-noord en Heuvel kunnen voor hun goede ideeën om de leefbaarheid in de buurt te verbeteren voortaan, net als de rest van Breda, subsidie aanvragen bij Hart voor je Buurt.
Projecten Lusten en Lasten Kinderboerderij Breda-noord heeft afgelopen jaren een flinke gedaanteverwisseling ondergaan. Het terrein is met vele duwtjes in de rug van Lusten en Lasten uitgebreid met een midgetgolfbaan, een vier-seizoenentuin, een invalidentoilet, een rolstoelpad en het terras is uitgebreid en verfraaid.
Nog meer... In de lemen broodoventjes in park Hoge Vucht kan ook zomaar een lekker pizza gebakken worden. Samen met de barbecues en de zithoek hebben bewoners er een fraaie picknickplek bij gekregen.
• Workshop schilderen en dichten; wonen in de toekomst. • Na de verbouwing van de school Liniedoorn was het tijd voor een feestje. En dat is prima gelukt door de inzet van veel enthousiaste vrijwilligers en een bijdrage van lusten en Lasten. Leuke bijkomstigheid: de hapjes werden verzorgd door Karima el Melissen die met hulp van Lusten en Lasten het intercultureel koken en eten in Doornbos introduceerde. Haar multiculturele gerechten staan nog steeds op het menu in Doornbos. • Jilles van de Doel was altijd al actief in de wijk. Hij neemt ook vaak deel aan bewonerscomité’s. Veiligheid gaat hem na aan het hart en hij was dan ook de aanjager om op diverse plaatsen in Geeren-Noord poorten in brandgangen af te sluiten. Jilles heeft inmiddels de weg naar Hart voor je Buurt gevonden. • Biesdonk heeft tegenwoordig brandgangverlichting op zonne-energie. • Bewoners hebben dagelijks plezier van de bankjes bij Vuchterhage/
De koeien tegenover het politiebureau aan de Vlaanderenstraat zijn gemaakt door Jalal Alwin. Deze kunstenaar wilde graag iets terugdoen voor de buurt. Hij besprak zijn ideeën en met een bijdrage van Lusten en Lasten staan de koeien al jaren vredig te grazen.
Het idee van de skatebaan aan de Willem van Kesselstraat kwam van twee kinderen van toen 12 tot 14 jaar. Eigenlijk hadden ze een ander plekje in gedachten. De buurt kon zich daar niet helemaal in vinden. Deze twee doorzetters gaven niet op en uiteindelijk vonden ze samen met buurtbewoners het plekje aan de Willem van Kesselstraat. Voor kinderen is overigens veel gerealiseerd. Zo zijn er diverse speelplekken aangelegd en vernieuwd. Een bijzonder buurtinitiatief is het speelpark Klein Ardennen aan de Keersbergenstraat.
juni
2011
9
aan zet naar Hart voor je Buurt Wethouder Bob Bergkamp: “De Bredase samenleving bruist van de initiatieven. Steeds meer staan er mensen op met een idee om hun buurt of wijk een impuls te geven. Of het nu gaat om het onderhouden van bloemenperken, het plaatsen van speeltoestellen of het organiseren van een culturele activiteit, al dit soort acties maken de Bredase wijken leuker en leefbaarder. De Gemeente Breda heeft enorm veel waardering voor de initiatiefnemers die hier achter zitten. Daarom willen we enkele initiatieven op deze pagina eens in het zonnetje zetten. In de toekomst wordt eigen initiatief alleen nog maar belangrijker. Niet in het minst waar we het hebben over de openbare ruimte. We moeten het de komende jaren met minder doen in Breda. De gemeente is niet altijd meer aan zet. Een schone en veilige leefomgeving, waarin alles heel is en blijft, wordt steeds meer een verantwoordelijkheid van ons allemaal. Ik heb er vertrouwen in dat we er samen voor gaan zorgen dat Breda een fijne stad blijft om in te wonen. Heeft u een goed idee voor het schoon houden van uw wijk? Dan heeft u Hart voor je Buurt.”
Goed idee, doe mee Heeft u een idee dat uw buurt prettiger, leefbaarder en/of veiliger maakt, een gezamenlijk belang dient en binnen korte tijd uitvoerbaar is met een snel effect? Dan kan Hart voor je Buurt een steuntje in de rug geven. U kunt subsidie aanvragen door uw idee met gespecificeerde begroting en handtekeningenlijst van de buurt in de sturen via het speciale formulier. Kijk hiervoor en voor meer informatie op www.hartvoorjebuurt.nl. In de wijk- en gemeenschapshuizen en in de bibliotheken vindt u de folder met het aanvraagformulier. Uw aanvraag wordt beoordeeld door de wijk- en dorpsraden, die een advies uitbrengen aan het College van burgemeester en wethouders. Ben er op tijd bij. Aanvragen achteraf worden niet vergoed. In 2012 ligt het accent voor het honoreren van subsidieaanvragen bij verbetering van uw woonomgeving. Bij fijn wonen hoort een schone buurt, waar bewoners graag wandelen, tussendoor neerstrijken op een bankje en waar kinderen naar hartenlust kunnen spelen. Een prettige buurt is voor iedereen anders. Daar heeft u vast ideeën over. Laat het de gemeente weten, vertel daarbij wat de inzet van u en uw buurtgenoten kan zijn en de gemeente draagt een financieel steentje bij.
Projecten Heuvel aan zet Na zaaien en wieden wordt er ook regelmatig geoogst in de moestuinen.
De vrijwilligers van het Inloophuis aan het Mgr. Nolensplein stonden aan de basis van heel wat Heuvel aan zet-initiatieven. Het theehuis kreeg financiële steun voor de inrichting. Daar heeft heel Heuvel plezier van want de dames nodigen regelmatig de buurt uit om eens aan te schuiven. De kinderkookclub trapte af met hulp van Heuvel aan zet. Een initiatief waar de jongste Heuvelbewoners nog steeds veel plezier aan beleven.
Heuvel was het strontzat en bedacht allerlei acties om buurtbewoners op te roepen honden op de daarvoor bestemde plaatsen uit te laten. Blikvanger was de ‘hoop’ die de wijk (ont)sierde!
Nog meer...
Het project fruit op school begon met Heuvel aan zet en sluit nu mooi aan op Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG)
De fleurige voorjaarsperken verfraaien al sinds jaar en dag de Heuvelbrink, de Dr. Kuyperstraat en de Groen van Prinsterestraat.
• Heuvel heeft ook heel wat oudere bewoners die graag in de wijk blijven wonen. Speciaal voor deze groep werd Gezond ouder worden opgezet. Voor senioren van de wijk is er gymnastiek, iedere donderdag een wandeltocht en brengen ‘voetstappen’ ze via de veiligste weg naar bijvoorbeeld de apotheek. Daarnaast is er ook aandacht voor financiën en bijvoorbeeld uitleg over Wmo-voorzieningen. • De straatspeeldagen in Heuvel staan garant voor succes. Ooit begonnen met steun van Heuvel aan zet. Nu maken de organisatoren al jaren dankbaar gebruik van Hart voor je Buurt.
10
juni
2011
Aanleg gesteund door wijk, gemeente, sponsors en Teamplay@NAC
Kunstgrasveldjes zijn van en voor de wijk De Rabobank heeft het kunstgrasveld in Princenhage gesponsord. Een mooi voorbeeld van samenspel tussen een bedrijf, de gemeente, buurtbewoners, NAC en de hedendaagse jeugd. Ook precies zoals het college dit voor ogen staat.
Wat is er voor kinderen en jeugd nu lekkerder dan tegen een balletje trappen met anderen. En buiten spelen is ook nog eens gezond én goed voor de sociale contacten. In Breda is er altijd wel een trapveldje in de buurt waar de jeugd dankbaar gebruik van maakt. Steeds vaker gaat het hier om een kunstgrasveld. Daar kan een heel jaar op gespeeld worden en is ook nog eens heel onderhoudsvriendelijk. enstraat.
Het veld aan de Rijnauw
Het veld aan de Rietse
malaan.
straat.
Het veld aan de Achille
Op verschillende plaatsten in Breda werden de trapveldjes zo intensief gebruikt dat het onderhoud ervan veel tijd, energie en geld ging kosten. Een kunstgrasveld is dan een goede oplossing. Afgelopen jaren verschenen er in verschillende wijken kunstgrasveldjes. En daar komen nog steeds meer nieuwe veldjes bij. De laatste nieuwe vier nieuwe velden liggen aan de Piet Avontuurstraat in Sportpark, de Rijnauwenstraat in IJpelaar (achter Rhijnstede), Pottenbakkerstraat naast 46 in Princenhage en de Prinsenboschlaan in Prinsenbeek. Hier lagen allemaal kleinere trapveldjes die de buurtjeugd zeer intensief gebruikte. Logischerwijs ontstonden daardoor vooral rondom de doelgebieden vaak kale plekken. Dat betekende opnieuw gras zaaien en dus niet spelen tot het gras weer doorkwam. Vervolgens gingen de voetballertjes in al hun enthousiasme meteen weer aan het spelen, wat opnieuw het gras deed verdwijnen. Vervelend voor de onderhoudskosten, vervelend voor de jeugd en vervelend voor andere bezoekers van de veldjes, zoals Teamplay@NAC. NAC Street League Teamplay@NAC organiseert onder meer de NAC Street League, een competitie tussen teams uit verschillende wijken in Breda. De teams spelen hun wedstrijden op de trapveldjes in de eigen wijk. De straatvoetbalcompetitie is er voor zowel jongens als meisjes. De 27 wijkteams spelen heel het jaar door tegen elkaar met als climax de finaledag, naast het Rat Verleghstadion. Voor deze competitie zijn goed onderhouden speelveldjes natuurlijk onmisbaar. “Maar we gebruiken de velden
voor veel meer activiteiten”, vertelt Rick den Haan van Teamplay@NAC. “Mensen bezoeken onze club in het stadion, wij bezoeken die mensen weer in hun wijk met sociaalmaatschappelijke projecten. Zo vinden er ook school- en buurtsportactiviteiten plaats op de velden, waarbij spelers van NAC Breda training komen geven in de wijk. Ook werken we samen met andere sportverenigingen aan activiteiten op de velden, zodat het niet puur en alleen voetbalvelden worden. Voor al deze projecten vinden wij het belangrijk dat er een goede accommodatie is en daarom lobbyden we ook bij de gemeenteraad en maatschappelijke partners. Door onze naam te koppelen aan de velden, spelregels op te stellen en de velden na gebruik in goede en opgeruimde staat achter te laten, geven we een voorbeeld voor de andere gebruikers, die overigens vaak al meedoen aan onze activiteiten.” Gewoon gras Natuurlijk is Teamplay@NAC niet de enige partij de gebaat is bij mooie velden. Bij de aanleg is draagvlak vanuit de wijk onmisbaar. Juist doordat er vanuit de verschillende wijken meldingen zijn gedaan over de staat van een veldje, keek de gemeente wat de mogelijkheid was voor verbetering van de veldjes en eventuele aanleg van een kunstgrasveld. Want het is ook weer niet de bedoeling dat er op iedere straathoek een kunstgrasveld komt te liggen. Bij grotere velden heeft gewoon gras de voorkeur, omdat daar de doelen te verplaatsen zijn, zodat het gras op de ene plaats kan herstellen en op de andere plek weer intensiever wordt gebruikt.
Sponsors Het budget van de gemeente is een andere voorwaarde voor aanleg van een kunstgras -veld. Juist door de maatschappelijke meerwaarde van een goed veld, hebben inmiddels ook andere partijen ingezien dat een investering daarin de moeite waard is. Het veldje in Princenhage aan de Pottenbakkerstraat kwam geheel voor rekening van de Rabobank en aan de Prinsenboschlaan deed Heja Projectontwikkeling een duit in het zakje. Ook inwoners van Breda kunnen hun bijdrage leveren door online op positief. dongenergy.nl het school- en buurtsport project van Teamplay@NAC te steunen door een stem te geven. Wijk praat mee Draagvlak vanuit de wijk blijft de belangrijkste voorwaarde voor de komst van de veldjes. Tijdens informatieavonden konden bewoners van de wijk waar het veldje kwam hun ideeën spuien en werden er spelregels afgesproken over het gebruik ervan. De ideeën van bewoners worden echt meegenomen. Zo wilden bewoners van Princenhage graag dat een basketbal veldje behouden bleef, wat eerst niet de bedoeling was. Uiteindelijk is ook dat veld meegenomen in de plannen. Momenteel telt de gemeente zo’n tien kunstgrasveldjes en er zijn er twee in voorbereiding: aan de Elandstraat en de Keislagen. Waarschijnlijk volgt er ook één aan de Schoutenlaan in Bavel. Op www.breda.nl verschijnen nieuws berichten over de aanleg van de veldjes.
juni
2011
11
Breda is met ongeveer 1100 monumenten een echte monumentenstad. De binnenstad alleen al telt zo’n 450 Rijksmonumenten en ook nog eens ongeveer 130 gemeentelijke monumenten. De Gemeente Breda heeft via een subsidieregeling van de provincie Noord-Brabant geld beschikbaar om zes panden te laten restaureren: de Sacramentskerk, de watertoren in de Belcrum, pakhuis ‘De Pelmolen’ en ijsfabriek ‘De Noordpool’, de kerk in de wijk Heuvel, de Waalse kerk en het klooster aan de Nieuwstraat. In de serie ‘Monumentale panden’ in Breda-nu maken we een rondje langs deze monumenten en brengen we verleden, heden en toekomst van de panden in beeld. In dit deel nemen we u mee naar de Waalse kerk.
Iedereen houdt van de Waalse Kerk De Waalse kerk werd in 1440 gesticht door Johanna van Polanen en is afwisselend in handen geweest van protestanten en katholieken. De ‘Waalse Gemeente’ in Breda is nog steeds eigenaar van dit Rijksmonument, maar het beheer en de exploitatie wordt al sinds 1984 verzorgd door de Stichting tot beheer en exploitatie van de Waalse Kerk. Mr. Wim van Fessem, voorzitter van de stichting: “Wij zorgen ervoor dat het gebouw er steeds piekfijn uitziet.”
In de jaren tachtig zag de Gemeente Breda het kerkbezoek teruglopen en zocht zij naar mogelijkheden om de Waalse kerk te behouden voor de gemeenschap. De Stichting tot beheer en exploitatie van de Waalse Kerk te Breda werd door de gemeente opgericht voor onderhoud, exploitatie en restauratie van het Rijksmonument. Van Fessem: “Op de tweede en vierde zondag van de maand worden er om 11.00 uur kerkelijke diensten gehouden. Dat hebben we afgesproken met de Waalse gemeenschap, de huidige eigenaar. Op de overige dagen proberen wij de kerk zoveel mogelijk te exploiteren om inkomsten te genereren. Met dit geld en af en toe een subsidie, doen wij alles wat nodig is om het gebouw in stand te houden.”
Mr. Wim van Fessem
Grote achterban Van Fessem was van 1992 tot 1994 wethouder van Cultuur, Economische Zaken en Onderwijs van de Gemeente Breda en van daaruit geïnteresseerd in het cultureel erfgoed van deze gemeente. “Ik vind het dan ook een eer om voorzitter van de stichting van zo’n super monument te zijn”, zegt Van Fessem. “Ik wil dat het gebouw er piekfijn uitziet. En met mij alle leden van de stichting trouwens. Gelukkig hebben we een grote groep vrijwilligers voor alle activiteiten. Om ervoor te zorgen dat de kerk ook in goede staat blijft, wordt het pand jaarlijks gecontroleerd door monumentenzorg. Over het algemeen zijn we daardoor steeds bij met onderhoud. Toch was er in 2009
een plotselinge tegenvaller; er werd houtrot geconstateerd in het torentje en in de balkenlaag van de zolder. Ook het dak moest volledig gerestaureerd worden. Met deze restauratie was een enorm bedrag gemoeid. Natuurlijk hebben we als stichting een spaarpot, maar dat was lang niet voldoende. Dus vroegen we in 2009 subsidie aan. Toen deze in 2010 werd toegekend, gingen we meteen aan de slag. De kerk stond al in augustus van dat jaar in de steigers en in januari 2011 was de restauratie voltooid.” Bijzondere ontdekking Tijdens een eerdere restauratie, begin jaren tachtig, werd er een bijzondere ontdekking gedaan. Van achter een gemetselde muur kwamen er deuren tevoorschijn richting Begijnenhof. “Daaraan zie je dat de kerk ooit van de Begijnen was”, vertelt Van Fessem. In 1550 werd de kapel aan de Begijnen geschonken. Maar zij hadden er niet lang plezier van, want in 1590 werd het katholieke Breda veroverd door Prins Maurits en kwam er een groot aantal Frans sprekende protestanten naar Breda. De kapel werd toen van de Begijnen afgenomen en werd ingericht als Waalse Kerk. De deuren richting Begijnenhof werden dichtgemetseld en er werd een nieuwe ingang gemaakt aan de Catharinastraat. Zo zijn de deuren honderden jaren bewaard gebleven. Na restauratie zien ze er weer prima uit en zijn nu in een vitrine in de Waalse kerk te bewonderen. Gewilde trouwlocatie Tegenwoordig wordt de kerk veelvuldig gebruikt. Van Fessem: “Ik repeteer er zelf bijvoorbeeld vaak met het Bachkoor Brabant. Ook andere koren gebruiken de kerk als repetitieruimte. Daarnaast is de Waalse kerk een gewilde trouwlocatie. En omdat de kerk door de gemeente als zodanig benoemd is, kunnen er zowel burgerlijke als kerkelijke huwelijken gesloten worden.” Uniek in de kerk zijn de vrijdagmiddagconcerten. De Gemeente Breda heeft de werkgroep Cultuur tijdens het Middaguur ingesteld en deze organiseert elke vrijdag een klassiek concert van twaalf tot twee. De toegang is gratis en ook de muzikanten spelen gratis. “Deze concerten staan zo goed bekend, dat het programma al anderhalf jaar van te voren vastligt en muzikanten in de rij staan om gratis te mogen optreden”, vertelt Van Fessem. Ook zijn er regelmatig tentoonstellingen in de kerk en kunnen particulieren de locatie huren voor bijvoorbeeld een concert of lezing. De exploitatie loopt goed en werpt zijn vruchten af. Van Fessem: “In het voorjaar van 2010 hebben we een gedeelte van de opbrengst gebruikt om een nieuwe vleugel te kunnen aanschaffen. We konden hem nog niet helemaal zelf financieren, maar gelukkig kwamen er vanuit de cultuurfondsen van de Rabobank, de VSB en het Prins Bernhard Cultuur Fonds voldoende gelden om tot aankoop te kunnen overgaan. Op zo’n moment lijkt iedereen van de Waalse kerk te houden.”
12
juni
2011
Oorkonde voor alle houders van de Sportpenning
Al bijna 50 jaar, namelijk sinds1962, reikt de Gemeente Breda de Sportpenning uit aan mensen die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de sport in Breda. De gouden draagspeld is altijd uitgereikt zonder dat de betrokkenen een bevestiging kregen. Daar is nu verandering in gekomen. Op 27 mei reikte Wethouder Bergkamp aan Bredanaars die in het verleden de Sportpenning kreeg, een mooie oorkonde uit. Drie supervrijwilligers vertellen hun verhaal.
Wethouder Bob Bergka mp:“Breda is hard op weg een echte sportst ontwikkelen daarvan ad te worden. We heb staat bij ons hoog in ben veel talent in hu het vaandel. Ook zijn en -activiteiten. Zo zijn is en het er ontzettend veel vrij de sportpenningdrager willigers actief bij spo s al jaren een lichten extra in het zonnetje rtverenigingen d voorbeeld voor and kunnen zetten.” eren. Ik ben blij dat we hen nog eens
Cees Evers Atletiek is de sport waarvoor Cees Evers veel gedaan heeft. Zowel voor zijn club, atletiek vereniging Sprint, als voor de Singelloop Breda en de Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie (KNAU) besteedde Evers vele uren aan vrijwilligerswerk. “Veertien jaar zat ik als wedstrijdleider in het bestuur van de Singelloop Breda. Het was mijn taak de voorwaarden te scheppen, zodat deze loop jaarlijks kon plaatsvinden. Zo regelde ik de benodigde vergunningen, zette het parcours uit,
regelde de sponsoring en nog veel meer. Ook ben ik ruim dertig jaar actief geweest binnen de KNAU, Ik zat in de commissie juryopleidingen, waarvoor ik cursussen gaf en lesstof ontwikkelde. Daarnaast was ik een aantal jaren voorzitter van de jurycommissie en wedstrijdleider van het Nederlands Kampioenschap atletiek. Een jaar of vijf geleden stopte ik met mijn werk voor de bond en richtte me weer op mijn eigen vereniging: Sprint. Sinds mijn veertiende ben ik al lid en deed
ik mee aan wedstrijden. Nu ik niet meer actief ben op wedstrijdniveau, vind ik dat het mijn tijd is om de wedstrijden voor anderen mogelijk te maken. Sinds drie jaar verzorg ik de wedstrijd organisatie en ben ik in de bouwbegeleidings commissie betrokken bij de aanleg van de nieuwe atletiekbaan. Dat zie ik als mijn laatste klus. Als de baan er ligt, dan stop ik. Volgende maand word ik vijfenzeventig en dan is het wel mooi geweest.”
clubs gevraagd. Zo was ik later naast actief lid ook secretaris bij de hockeyclub, tennisclub Bredase Lawn tennis vereniging. en golfclub Albatros.” Ook was Bazelmans actief binnen de Gemeentelijke Sportstichting Breda, de Sportadviesraad en de Sportraad. “Bij de Gemeentelijke Sportstichting was ik de eerste vrouw in het bestuur. Ik behandelde alle subsidieverzoeken van de Bredase sportverenigingen en bracht advies uit aan de gemeente.” Ook nu is de 77-jarige Bazelmans nog actief, bij
de hockeyclub en bij de golfclub. “Minstens vijf keer per week ben ik bij de golfclub te vinden voor verschillende besprekingen. Bij de hockeyclub zit ik momenteel in de clubhuiscommissie en mag ik meebeslissen over wat er met de bar en het clubhuis gebeurt. Ook ben ik elke zondag ‘barhoofd’. Mijn hart ligt echt bij deze club. Ik speelde dan ook veertien jaar in het eerste, werd met deze club tweede in de race om het landskampioenschap en won een keer de beker kampioenschappen van Nederland.”
Sportbureau Breda (beiden overgenomen door Breda-Actief). “Het meest trots ben ik op wat we bereikt hebben met het jeugdbadminton in Breda. Samen met Badminton Nederland en met financiële ondersteuning van de Gemeente Breda heb ik de badmintonschool opgezet. Hier begeleiden we jong talent uit de regio. We testen kinderen en bieden een volwaardig trainingsprogramma. Dat programma begint nu zijn vruchten af te werpen. Afgelopen jaar heeft dit de eerste jeugdkampioen uit Noord-Brabant opgeleverd.” Emmerik besteedde altijd al veel tijd aan het vrijwilligerswerk voor
de badmintonsport en sinds hij zeven jaar geleden met pensioen ging stopt hij er nog meer tijd in. De functies die hij bekleedt zijn niet op een hand te tellen; voorzitter en webmaster van de Recreatieve Badmintonbond Breda, penningmeester en webmaster van de Racket-Swingers ’79 en Algemeen Manager van het Regionaal Badminton Trainingscentrum, om er maar een paar te noemen. “Ik ben zeker vier tot vijf uur per dag met badminton bezig, Het kost veel tijd, maar het is mijn hobby en ik doe het graag.”
Mieke Bazelmans Sinds haar veertiende zet Mieke Bazelmans zich al in voor verschillende sportverenigingen en de Bredase sport in het algemeen. Ze begon als redacteur bij Hockeyclub Breda, waar ze ook actief lid was. “Ik vond het leuk om naast het hockey ook iets voor de club te doen en zo is het begonnen.” Na haar opleiding werd Bazelmans directiesecretaresse van een groot bedrijf. “Toen werd ik al snel gevraagd voor de functie van secretaris bij autosportclub. De Baronierijders. Als je dat eenmaal bent, word je ook door andere
Hans Emmerik Ook Hans Emmerik begon vanuit een actief lidmaatschap als vrijwilliger. “De voorzitter van mijn club, Badmintonvereniging Racket-Swingers ’79 stopte in 1983 en toen werd ik benaderd om hem op te volgen.” Vijfentwintig jaar bleef hij voorzitter van deze club. Gedurende deze periode vervulde hij ook nog een aantal andere functies in het badminton. Hij werd onder andere initiator van het jeugdbadminton in Breda, badmintonpromotor op diverse basisscholen, zat in de ledenraad van de Sportadviesraad Breda voor de sectie racketsporten en in de ledenraad van het
De Sportpenning van de stad Breda is ingesteld in 1962 als onderscheiding voor Bredanaars die zich op een bijzondere manier verdienstelijk maakten voor de sport in Breda. Het College van burgemeester en wethouders besluit over een toekenningen reikt de penning niet per definitie jaarlijks uit en ook niet op een vast moment.
juni
2011
13
Breda sleept prijzen en nominaties in de wacht
De twee jaren waarin Breda zich de Beste Binnenstad van Nederland mag noemen, werpen ook op andere gebieden hun vruchten af. Er bezoeken meer mensen Breda, de stad krijgt aandacht uit alle hoeken van het land en op vele vlakken verdienen Breda en Bredanaars een bijzondere pluim. Dat blijkt alleen al uit de vele prijzen die verschillende individuele bedrijven en de stad als geheel in de wacht sleepten de afgelopen tijd. Een greep hieruit.
Bredase terrassen vallen in de prijzen Een fijne middag op het terras kan heel goed in de Bredase Binnenstad. Want daar staat zelfs het beste terras van Nederland, blijkt uit onderzoek van de ANWB. Café de Kleine Wereld ging met deze titel aan de haal nadat het testpanel, bestaande uit ANWB-leden en een deskundige van de Haagse Hotelschool dat terras de hoogste score gaven. Punten die meetelden voor de beoordeling waren de omgeving van het terras, de kwaliteit van de bestelling en de bediening. Het panel werd zeer persoonlijk en bijzonder vriendelijk bediend en was enthousiast over de mooie ligging van De Kleine Wereld. Uiteindelijk leverde dat een gemiddeld punt van 8.6 op. In Breda werden nog drie andere terrassen onderzocht. Restaurant Het Kabinet werd beoordeeld met 7,7. Café Zeezicht en CC’S Restaurant kregen een 7,3. Volgens een ander onderzoek is het terras van wijnbar/restaurant Binnen aan de Haven het beste terras van de provincie NoordBrabant. Restaurantsite en magazine Specialbite liet bezoekers van de site, mysteryguests en de redactie zelf hun favoriete terras bepalen. Het terras in de visafslag aan de Haven vonden de bezoekers het beste door de gehele entourage. Ook de mooiste winkel staat in Breda Volgens het online modeplatform In de Mode is Naron Underwear in Breda de mooiste modewinkel van Nederland. De winkel verdiende de prijs met een tijdloos en strak interieur: veel wit gecombineerd met paars en grijs als accentkleuren. Het is volgens de jury een prettige, mooie en stijlvolle winkel die samen met het concept Naron Fashion (ook
voor grote maten) en de webshop @Naron een prachtig totaalconcept vormt. Lekkerste worstenbrood Voor het meest smakelijk worstenbrood kunt u dit jaar ook in Breda terecht. De jaarlijkse worstenbroodverkiezing van Omroep Brabant werd dit jaar gewonnen door Bakkerij De Jong aan de Nieuwe Boschstraat. Nominatie Meest Gastvrije Stad 2011 Twee jaar op rij moest Breda door een foto-finish de titel Meest Gastvrije Stad van Nederland aan zich voorbij laten gaan. In 2009 was er een tweede plaats, in 2010 een derde plek. In september volgen de nominaties voor Meest Gastvrije Stad 2011. De Beste Binnenstad van Nederland hebben we al, en hoe mooi zou het zijn als we ook deze titel op onze naam hebben staan? Met een mooi historisch centrum, gezellige terrassen, leuke winkels en vriendelijke mensen, maakt Breda een goede kans om te winnen! In oktober weet u het! Bistro Sharlot Euro-Toques Restaurant van het Jaar 2011 Op de vakbeurs BBB in Maastricht wachtte Bistro Sharlot uit Ulvenhout een prettige verrassing. Het restaurant is namelijk uitgeroepen tot Euro-Toques Restaurant van het Jaar 2011. Euro-Toques is een samenwerking van 2500 Europese koks, die zich inzetten voor het behoud van het culinair erfgoed. Zij kiezen ervoor te werken volgens ambachtelijke bereidingswijzen en gebruiken in hun keukens alleen goede, natuurlijke producten. Ieder jaar krijgt een restaurant dat zich het beste heeft geprofileerd binnen die EuroToquesgedachte de titel ‘beste restaurant’.
Zet Breda zelf op de kaart Kent u hem nog? Die grote truck die door heel de Benelux rondrijdt compleet beplakt met afbeeldingen die in het teken staan van de Beste Binnenstad. Binnenkort maakt deze truck haar laatste ritje als uithangbord voor onze binnenstad. In de afgelopen tijd was trucker John Willemse een ware ‘ambassadeur’ van de stad. U hoeft het natuurlijk niet zo groots aan te pakken als Willemse, maar ook u kunt laten zien dat u Breda een warm hart toedraagt en al het moois van onze stad delen met de rest van de wereld. Maak eens een you-tubefilmpje of zet uw foto’s online. Deel ze via Twitter, Facebook of mail met vrienden en kennissen. Op www.bredabestebinnenstad.nl kunt u zich laten inspireren!
Gratis postkaarten versturen Op de website www.bredabestebinnenstad.nl kunt u ook een gratis postkaart versturen. Hierbij kunt u kiezen uit mooie foto’s uit het bestand of zelf een leuke foto uploaden. Vervolgens is het ook mogelijk om een tekst op de kaart te plaatsen, om deze zo te personaliseren. Per pc kunt u drie gratis kaarten versturen. Klik links op de homepage op ‘stuur je eigen kaart per post’ en de aanwijzingen spreken voor zich.
14
juni
2011
Breda bijna helemaal AED-proof
Durven en doen redt levens! “Dertien jaar geleden zakte ik van het ene op het andere moment in elkaar: ik had een hartinfarct. Ik had het geluk dat er iemand in de buurt was die me kon reanimeren. Doordat hij meteen met hartmassage begon, is mijn leven gered. Toen ik helemaal hersteld was, wilde ik op mijn manier iets terugdoen. Daarom zet ik me al jaren met hart en ziel voor de Hartstichting en het project Breda AED-proof. Zelf heb ik inmiddels twee keer iemand gereanimeerd. Het blijft een wonder dat je dankzij een eenvoudige training levens kunt redden.”
A16
Centrum Hart voor de Baronie Aan het woord is Piet Matheeuwsen, coördinator reanimatie voor de Nederlandse Hartstichting en een van de kartrekkers van het project ‘Breda AED-proof’. De bedoeling is dat er in Breda voldoende AED’s (een apparaat dat met een elektrische schok de hartslag weer in het juiste ritme brengt) en gediplomeerde reanimeerders komen. “De AED’s maken onze gemeente veiliger en leefbaarder. Voldoende reden om samen met zeer veel vrijwilligers, GGD, GHOR en andere organisaties te werken aan een AED-proof Breda,” vindt wethouder Saskia Boelema. “De laatste maanden zijn in het buitengebied van Breda heel wat AED’s geplaatst, zodat eerste hulp bij een hartstilstand letterlijk en figuurlijk overal dichtbij is. Het plaatsen van deze apparatuur maakt deel uit van het project ‘Hart voor de Baronie’. Dit is een initiatief van Rabobank De Zuidelijke Baronie om Alphen, Chaam, Breda, Gilze Rijen, Rucphen en Zundert ‘hart safe’ te maken. Inmiddels zijn er in het buitengebied 25 AED-kasten geplaatst. Daarmee is onze stad - met in totaal zo’n 100 apparaten - bijna helemaal AED-proof. Er wordt met man en macht aan gewerkt om de paar ‘witte vlekken’ nog weg te werken.”
A27
A58
Piet Matheeuwsen bij één van de vele AED’s die overal in Breda te vinden zijn.
Centrum
A27
“De AED’s maken onze gemeente veiliger en
Hoe werkt een AED?
leefbaarder"
AED is een afkorting van automatische externe defibrillator. Dit apparaat redt mensenlevens bij een hartinfarct of harstilstand. Iedereen die een AED- training heeft gevolgd kan dit apparaat bedienen. Het apparaat geeft instructies om elektroden op de borst van een slachtoffer te plaatsen en analyseert razendsnel of er sprake is van een hartinfarct of harstilstand. Meteen daarna volgt duidelijke instructie wat u moet doen. Door deze op te volgen komt het hart weer in een zo goed mogelijk ritme.
6minutencirkels Om Breda helemaal AED-proof te maken, moet in elke zogenoemde ‘6minutencirkel’ een AED-apparaat hangen. Dat betekent dat overal binnen de gemeentegrenzen binnen zes minuten een AED beschikbaar is om snel eerste hulp bij een hartstilstand te verlenen. Juist door meteen te handelen, stijgt de overlevingskans spectaculair naar 50 tot 70 procent. Na de eerste, cruciale zes minuten zakt dit naar 5 tot 10 procent. “Dat toont aan hoe belangrijk een goede AED-spreiding in onze gemeente is,” verklaart Sonja Vrins hoofd bedrijfshulpverlening van de Gemeente Breda. “Overal waar mensen wonen, werken en leven hoort deze apparatuur hangen. Bij voorkeur op openbare, toegankelijke plekken, sporthallen, bibliotheken, parkeergarages, musea, zwembaden en speeltuinen. Daar zijn ze voor iedereen zichtbaar en direct te gebruiken.”.
AED Alert Een tweede, belangrijke pijler van het project ‘Breda AED-proof’ is de opleiding van burgerhulpverleners. “Met een eenvoudige training van twee avonden kan iedereen leren reanimeren en een AED leren bedienen. Juist als het er op aan komt is het belangrijk dat je precies weet wat je moet doen. Door vooraf te oefenen, zijn mensen in een noodgeval zekerder van zichzelf. Ze blijven rustig en durven te handelen. Daarom willen de regionale EHBOverenigingen minstens 1500 mensen trainen in het gebruik van de AED en in reanimatie. Deze burgerhulpverleners kunnen we via een speciaal systeem snel oproepen bij een harstilstand. Eigenlijk zou elke bedrijfshulpverlener
en iedereen met een reanimatiediploma zich hiervoor moeten aanmelden,” vindt Piet Matheeuwsen. Dat speciale systeem heet AED-alert. Bij een melding van een hartstilstand verstuurt de meldkamer een sms naar de dichtstbijzijnde burgerhulpverleners. Daarin staat waar het slachtoffer zich bevindt en waar de dichtstbijzijnde AED hangt. Daarnaast krijgen hulpverleners via het systeem na een reddingsactie goede nazorg. “AED-Alert is een geweldig hulpmiddel’’, vindt Piet Matheeuwsen. “Maar het blijft belangrijk dat mensen zelf durven handelen als er iets gebeurt. Bel dus altijd 112 , blijf bij het slachtoffer en volg de instructies van de hulpverlener op. Ik weet uit eigen ervaring dat je daarmee levens redt.”
Eerste hulp bij een hartstilstand:
A58
• Direct 112 (laten) bellen én vermelden dat het om een reanimatie gaat • Direct starten met reanimeren! • Zo snel mogelijk een AED inzetten’ Meer weten of zelf leren reanimeren? Kijk op www.breda-aed-proof.nl of op www.reanimatieleren.nl
juni
2011
15
Het programma in BrabantStad richt zich op alle inwoners van de provincie
Culturele hoofdstad: genot voor iedereen
Nederland en Malta zijn in 2018 aan de beurt om een culturele hoofdstad van Europa te leveren. Een van de kandidaten in ons land is BrabantStad: een samenwerkingsverband tussen Breda, Den Bosch, Eindhoven, Tilburg, Helmond en de provincie Noord-Brabant. De jury maakt in 2013 bekend of BrabantStad de titel inderdaad mag dragen.
Graffitikunstenaars die een kunstwerk willen maken langs het hsl-spoor, mooie bestemmingen voor industrieel erfgoedpanden. De stadsbeiaardier die met zijn collega’s in de andere steden tot een gezamenlijk initiatief wil komen. Of dansgroep De Stilte, die vorige maand al een festival met het logo van de culturele hoofdstad hield. Wethouder Wilbert Willems (Cultuur) is nu al enthousiast. En het is pas 2011. “In de cultuursector leeft het enorm, er zijn al zo veel mooie plannen. We moeten de titel alleen nog binnen zien te halen.” Zes kandidaten Dat is nog geen gelopen koers. In de strijd om culturele hoofdstad te worden, neemt BrabantStad het op tegen Utrecht, Maastricht, Den Haag, Almere en Friesland. Alle kandidaten werken momenteel aan een zogeheten bidbook, op basis waarvan de jury in september 2013 zijn keuze bepaalt. Willems: “Een artistiek team, onder leiding van Martijn Sanders, stelt dat voor BrabantStad samen. Iedereen kan zich met een goed idee melden bij het programma bureau 2018Brabant. Voorlopig richten we ons daarbij op de 300.000 vrijwilligers uit het culturele leven in de provincie. Als we in 2014 daadwerkelijk tot culturele hoofdstad worden uitgeroepen, vragen we alle Brabanders om met initiatieven te komen.” Hoofdstad voor iedereen Want de rol van de burger is groot, zowel tijdens de voorbereiding als in 2018 zelf. De kunst van het samenleven, is dan ook het Brabantse thema. “We richten ons op het topsegment, maar ook de man op straat zal met cultuur in aanraking komen”, zegt Lia Voermans, directeur externe betrekkingen en city marketing van de Gemeente Breda. “Beide aspecten zijn even belangrijk. Om Breda internationaal op de kaart te krijgen, hebben we cultuur op hoog niveau nodig. Maar activiteiten vanuit de samenleving krijgen een even belangrijke rol. Topcultuur en het dagelijkse leven gaan wat ons betreft prima samen. En de activiteiten hoeven zich niet tot de vijf steden te beperken. De Efteling en het Bloemencorso passen ook prima in ons culturele programma.”
Grote diversiteit Wethouder Willems denkt dat de diversiteit binnen de provincie de grootste kracht is van BrabantStad. “Ik ben ervan overtuigd dat we gaan winnen. Elke deelnemende stad heeft speerpunten. Wij richten ons vooral op beeldcultuur en erfgoed, want daarin zijn we sterk. Neem beeldcultuur: we vertegenwoordigen in onze stad de hele keten, van talentontwikkeling tot professionalisme. Tilburg is top in textiel en podiumkunsten, Eindhoven is een designstad. Samen profileren we ons op vele culturele vlakken, iets waar één stad in zijn eentje nooit tegenop kan.” Binnen de specialismen zoekt Breda samenwerking over de grenzen, iets wat ook nadrukkelijk de rol is van een culturele hoofdstad. Voermans: “We kijken of we bijvoorbeeld met Antwerpen kunnen samenwerken. Maar we zijn ook al in Lille en Brighton gaan kijken, steden die ook sterke beeldcultuur hebben. En Essen heeft zelfs een designmuseum, net als wij. Een dergelijke samenwerking kan er bijvoorbeeld op uitdraaien dat we tentoonstellingen uitwisselen. Zo zoeken we als Noord-Brabant nadrukkelijk toenadering tot de rest van Europa.” Amateurverenigingen doen mee Artistiek leider Martijn Sanders is onder de indruk van het verenigingsleven in de provincie. “Er is in Brabant al zo veel op het gebied van cultuur: muziek, dans, beeldende kunst, toneel. Samen met nieuwe initiatieven wordt 2018Brabant een cultureel festival waaraan elke Brabander deelneemt. BrabantStad culturele hoofdstad krijgt internationale allure. Daaraan werken topinstellingen mee, maar ook amateurverenigingen. Ons motto is niet voor niets: De kunst van het samenleven.” Vestigingsklimaat Als BrabantStad daadwerkelijk tot culturele hoofdstad wordt uitgeroepen, steken de vijf steden elk tien miljoen euro in het project. Dat is de helft van het budget, de provincie draagt de andere vijftig miljoen bij. Dat bedrag verdient zich eenvoudig terug, zegt Willems. “Dat hebben alle onderzoeken tot nu toe wel geleerd. Alles neemt toe: de economische bedrijvigheid, hotelovernachtingen, toerisme. Het vestigingsklimaat wordt beter. De kwaliteit van Breda verbetert enorm als we onderdeel uitmaken van de culturele hoofdstad.”
Investeringen verdienen zich dubbel terug Europa heeft sinds 1985 (Athene) een culturele hoofdstad. Vanaf het begin van deze eeuw zijn er elk jaar twee: één uit een oude en één uit een nieuwe EU-lidstaat. Cultuur dient in deze steden als motor voor verdere ontwikkeling. Een voorwaarde is dat inwoners van de stad nadrukkelijk bij de activiteiten worden betrokken. Elke culturele hoofdstad is tot nu toe aanwijsbaar beter geworden van deze titel. De economische impact is meestal twee keer zo groot als de investeringen. Tot in lengte van jaren komen er meer toeristen naar de stad dan voorheen.
16
juni
2011
Zon, zee, muziek, dans en theater Woensdag 17 tot en met zondag 21 augustus
Bruisend Ginneken
Dinsdag 5 juli tot en met dinsdag 16 augustus
Valkenbergconcerten
Maandag 27 juni tot en met zondag 3 juli
500 jaar Landgoed Wolfslaar De hele week is er van alles te doen jong en oud op en rond het landgoed. Van picknick tot beachbal, van markt tot zwemfeest, van wandeling tot jeu de boules en nog veel meer. Voor sommige activiteiten wordt een bijdrage gevraagd, maar vaak kunt u ook gratis deelnemen. Plaats: gebied Wolfslaar.
Wegens succes geprolongeerd! Ook dit jaar verandert het Valkenberg in een muziekpodium. Bekende namen als De Kast en Hans Dulfer komen voorbij. De concerten beginnen om 20.00 uur, maar natuurlijk kunt u al eerder terecht voor een drankje en een hapje. De toegang is gratis. Kijk voor het volledige programma op: www.parkies.net
Summertime is hét nieuwe zomerfestival voor klassieke muziek in Breda. Vier dagen staan in het teken van spannende concerten, muzikale barbecues en films in en rondom het Chassé Theater, Nieuwe Veste en buitenlocaties in het centrum. Voor het complete programma en prijzen: www.festivalsummertime.nl
Natuurlijk is er meer te doen. Kijk voor meer tips over evenementen, tentoonstellingen, muziek- en theater voorstellingen ook eens op:
Colofon jaargang 5 nummer 4 juni 2011 www.breda.nl
Vrijdag 15 juli tot en met vrijdag 19 augustus
En Plein Public
Zaterdag 20 augustus
Iedere vrijdag op iedere keer weer een ander Bredaas pleintje voorstellingen voor volwassenen en kinderen. Zang, dans, theater en nog veel meer komen deze zomermaanden voorbij. Toegang: gratis. Meer informatie: www.enpleinpublic.nl
Festival Boogiedown
Zaterdag 9 juli
Boogiedown staat volop in het teken van hiphop en reggae. Liefhebbers kunnen op het Chasséveld hun hart ophalen, want onder andere De La Soul, Timmietex, Fresku en Pariaz maken deel uit van het programma. Tijd: 13.00 tot 23.00 uur. Toegang:17.00 euro. Kaarten en meer informatie: www.boogiedown.nu
Breda Live De derde editie van het openluchtconcert Breda Live trekt alle muzikale registers open. Caro Emerald, Junkie XLj, Rowwen Hèze, 3J’s en VanVelzen maken er één groot muzikaal feest van op het Chasséveld in hartje Breda. Tijd: 15.00 tot 23.30 uur, minimumleeftijd 18 jaar. Kaarten kosten 17,50 en VIP-kaarten 49,50 euro te bestellen via de website of de Free Record Shop. Meer informatie: www.bredalive.nl
Donderdag 30 juni tot en met zondag 3 juli
Zomerfestival Summertime
Tijdens het zomerfestival bruist de wijk Ginneken vijf dagen lang van de feestelijkheden: jaarmarkt, straattheater, kunstmarkt, Plein Air aan de Mark, brakkenbraderie, boeken-, kunst-, hobby- en curiosamarkt en alle dagen live muziek. Tijdens het zomerfestival is het ook kermis in het Ginneken. Meer informatie: www.bruisendginneken.nl
Woensdag 17 tot en met vrijdag 19 augustus Maandag 11 tot en met vrijdag 15 juli
Brakkenfestival Kinderen van zes tot en met twaalf jaar leven zich deze week uit tijdens het Brakkenfestival. Koekjes bakken, bloemschikken, sieraden maken, springen op luchtkussens en nog veel meer. Locatie: Racketcentrum aan de Terheydenseweg. Kaartjes zijn tegen die tijd te koop bij de VVV.
www.breda.nl www.nieuweveste.nl www.bezoekerscentrumwolfslaar.nl
Breda-nu is een uitgave van de Gemeente Breda. Het is bestemd voor iedereen die wil weten wat er leeft in Breda. Met nieuws en achtergronden over wonen, welzijn en zorg, leefbaarheid en veiligheid, politiek en beleid, cultuur en andere onderwerpen die voor de inwoners van Breda van belang zijn.
Zaterdag 27 augustus
Breda Ballon Fiësta
Tranen van Van Cooth
Tijdens de Breda Ballon Fiësta wordt het luchtruim ingenomen door de meest bijzonder ballonnen. Zo’n 35 heteluchtballonnen uit binnen- en buitenland stijgen twee keer per dag op, dit jaar voor het eerst vanaf de Trip van Zoudtlandkazerne. Hier zijn ook diverse andere activiteiten. Toegang: gratis. Meer informatie: www.bredaballonfiesta.nl
Emotionele tranentrekkers en luchtige meezingers van artiesten en koren laten in de Bredase binnenstad. Het centrale podium is natuurlijk op het Van Coothplein, maar in heel de binnenstad laten vertolkers van het levenslied van zicht horen. Tijd: 14.00 tot 23.00 uur. Toegang: gratis: Meer informatie: www.detranen.nl
www.breda-museum.nl www.vvvbreda.nl
Realisatie Het Inventief, Tilburg (013) 583 70 70 Fotografie Wessel Keizer, Perry Roovers Fotogafie (pagina 7), Anja Rippens (pagina 12) Tekst Het Inventief
Hoofdredactie Ad Baijens Redactieadres Gemeente Breda Postbus 90156 4800 RH Breda
[email protected] T (076) 529 30 70
www.bibliotheekbreda.nl www.uitinbreda.nl
Suggesties? Hebt u suggesties of opmerkingen over de inhoud van Breda-nu? Laat het weten! Stuur uw e-mail naar
[email protected] of bel (013) 583 70 70. Nog eens nalezen? Van Breda-nu is ook een digitale versie (pdf-file) beschikbaar. Kijk op www.breda.nl
