Martini Krant
1
Martini Krant is een informatieblad voor patiënten, bezoekers en relaties van het Martini Ziekenhuis.
Meeneemexemplaar!
5e jaargang nummer 2 – 2014
Jubilerende Downpoli is ‘volwassen’ De Downpoli van het Martini Ziekenhuis opende tien jaar geleden haar deuren. Dit spreekuur is tegenwoordig een begrip in Noord-Nederland, weet kinderarts Ingrid Wymenga. ‘Onze poli is hét loket voor kinderen met het Downsyndroom uit Friesland, Groningen en Drenthe en hun ouders. Daar zijn we erg trots op.’ Op de Downpoli wordt zowel de verstandelijke als de lichamelijke gezondheid van kinderen met Down in kaart gebracht. ‘Wij testen deze kinderen in een vroeg stadium op aandoeningen die bij Down regelmatig voorkomen. Denk aan glutenallergie en schildklierafwijkingen’, verduidelijkt de kinderarts. ‘Hoe eerder je die informatie hebt, hoe sneller je kunt starten met een behandeling. Dat komt de ontwikkeling van het kind ten goede.’ De polikliniek biedt veel voordelen. Ten eerste is de zorg in handen van een gespecialiseerd Downteam, waarin verschillende specialisten en therapeuten
… en verder
>>
• In het kort…
nauw samenwerken. ‘Doordat we onze kennis voortdurend delen, ontstaat een geweldige brok ervaring’, vertelt de ‘Downdokter’. Een tweede pluspunt is dat afspraken met verschillende zorgverleners zo veel mogelijk worden gebundeld op één dagdeel. ‘Het bespaart deze kinderen en hun ouders een hoop bezoeken aan het ziekenhuis en dat wordt op prijs gesteld.’ Er is binnen het team een bijzondere rol weggelegd voor de verpleegkundige. ’De verpleegkundige vormt de schakel tussen thuis en ziekenhuis. Voorafgaand aan het spreekuur legt zij een huisbezoek af om de situatie van de patiënt zo goed mogelijk in beeld te brengen. Ze kijkt naar de omstandigheden op school en thuis. Ook inventariseert ze het medicijngebruik en eventuele bijkomende aandoeningen. Dankzij de complete informatie kunnen wij als kinderartsen een behandelplan op maat opstellen’, aldus Wymenga. ‘Een unieke werkwijze in Nederland.’
• Oncologische nazorg op maat
• Kleine teek, grote misverstanden • Wachtverzachters
2
3
In het kort… Mooie pleisters voor kinderen De zesjarige Jesse Duker uit Kiel-Windeweer is blij met de felgekleurde kinderpleister die kinderverpleegkundige Katrin Gruber op zijn hand plakt. Katrin is initiatiefnemer van het introduceren van speciale kinderpleisters in het Martini Ziekenhuis. Zij zag bij Hart van Nederland een item over Zoë, een ernstig ziek meisje met als laatste wens dat alle zieke kinderen kinderpleisters krijgen. ‘Ik ben blij dat het ons ziekenhuis gelukt is om dit te realiseren. We gebruiken de nieuwe pleisters om de kinderen even af te leiden. Er staan leuke afbeeldingen op waarover je even een praatje kunt m aken. Daarnaast is een mooie pleister vaak troostend na een vervelende behandeling.’ Helaas maakt Zoë het niet meer mee dat de eerste ziekenhuizen haar wens in vervulling laten gaan. In januari 2014 is ze overleden. Meer informatie op www.zoëswens.nl.
Oncologische nazorg op maat:
Wat past het beste bij u? Hoe pak je de draad weer op als je kanker hebt overwonnen? Patiënten ervaren de periode van eerste klacht tot en met laatste behandeling vaak als een achtbaan van gebeurtenissen en emoties en vallen daarna in een zwart gat. Daarom bespreekt de afdeling Oncologische dagbehandeling van het Martini Ziekenhuis al tijdens het ontslaggesprek samen met de patiënt waar hij tegenaan kan lopen en hoe hij het dagelijkse leven weer op kan pakken. Oncologieverpleegkundige Sjoerdtje Lindeboom: ‘Enkele weken later bellen we om te horen hoe het thuis gaat en bespreken we wat er verder nog nodig is. Zo levert de afdeling zoveel mogelijk zorg op maat’.
Martini Omroep zoekt vrijwilligers Patiënten kunnen via het scherm bij hun ziekenhuisbed gratis luisteren én kijken naar de programma’s van de Martini Omroep. De omroep bestaat binnenkort zestig jaar en draait nog altijd volledig op de inzet van vrijwilligers. Voor het versterken van het team is de omroep op zoek naar nieuwe vrijwilligers: medewerkers die de verzoeknummers van patiënten voor de dagelijkse radiouitzending ophalen op de verpleegafdelingen en technici voor onder andere de videogroep. Heeft u interesse om u als vrijwilliger minimaal drie uur per week in te zetten voor de Martini Omroep, dan kunt u contact opnemen met Dori van der Kroft, telefoon (050) 577 88 66 of email
[email protected]. Wilt u meer weten over de Martini Omroep, bezoek dan de site www.martiniomroep.nl of www.martiniziekenhuis.nl.
Lopen voor het Brandwondencentrum De 4 Mijl is met 21.000 lopers het grootste hardloopevenement van het Noorden. De opbrengsten van het evenement komen dit jaar ten goede aan de realisatie van een verbandwisselkamer voor kinderen in het Brandwondencentrum Groningen. Deze kamer geeft kinderen met brandwonden duidelijkheid en structuur: Er is slechts één plek waar ze worden verbonden. Voor kinderen is het prettig te weten dat alleen in die ruimte het verband wordt verwisseld. Het is erg pijnlijk en ook nog eens een dagelijks terugkerend ritueel. Door de kindvriendelijke inrichting en de hoge hygiëne-eisen zit hier natuurlijk een behoorlijk prijskaartje aan. Het Martini Ziekenhuis is daarom dan ook erg blij met gift van de 4 Mijl via de Nederlandse Brandwondenstichting. Meer informatie over het goede doel vindt u op de website www.4mijl.nl of www.wauw050.nl.
Smeer ‘m op vakantie Gaat u de komende maanden genieten van de zomerzon? Vergeet uzelf dan niet goed in te smeren met een zonnebrandmiddel. ‘De meesten weten dit wel’, vertelt dermatoloog Petra Harms. ‘Maar toch smeren mensen vaak te weinig, slechts één á twee keer per dag. Ons advies is om royaal te smeren met een vet, watervast middel. Doe dit vijftien tot dertig minuten voordat u de zon ingaat. Breng een nieuwe laag op na het zwemmen, als u veel heeft gezweet of na het afdrogen. Vooral de stoffen die u tegen het schadelijke UVAlicht beschermen werken door zonlicht na een tijdje niet meer goed. Het is daarnaast niet verstandig om te lang de zon op te zoeken, gemiddeld niet langer dan drie uur per dag. Probeer daarbij de zon tussen 12.00 en 15.00 uur te mijden door de schaduw op te zoeken. Wat verder helpt is een goede zonnebril (met CE-keurmerk), een zonnehoed en beschermende kleding. Geniet van de zon, maar ook hiervoor geldt: met mate. En blijf u vooral goed en vaak insmeren!’
L
indeboom legt uit dat een patiënt thuis vaak last krijgt van allerlei ongemakken. ‘Vooral vermoeidheid komt veel voor. In het ontslaggesprek kijken we wat hij hier het beste aan kan doen. Zo geven we advies over goede voeding en beweging. Bewegen is belangrijk, zowel tijdens als na de behandeling. Het werkt beter voor het herstel dan veel liggen en slapen. Bij ons advies kijken we overigens altijd goed naar wat het beste bij de persoon past, waar hij het meeste plezier aan beleeft. Minstens zo belangrijk is het bieden van een luisterend oor en het erkennen van de klachten.’
Werkhervatting Veel mensen hebben moeite met het hervatten van het werk, als zij niet doorwerken tijdens de behandeling. ‘Niet iedereen krijgt daar evenveel tijd en ruimte
voor’, weet de oncologieverpleegkundige uit de praktijk. ‘Voor de omgeving is alles vaak al afgerond, terwijl de patiënt nog veel met zijn ziekte bezig is en ook nog klachten heeft. Wij raden dan ook aan om tijdens de behandeling contact te blijven houden met het werk. Zo wordt de terugkeer makkelijker. Al is het maar af en toe koffie drinken.’ Daarnaast geven de oncologieverpleegkundigen informatie over de mogelijkheden voor hulp in de eigen omgeving. Zo houdt de patiënt de regie in handen en kan hij zelf hulp inschakelen wanneer dat nodig is.
daardoor vaak beter zijn verhaal doen. Ook bespreken we dan waar hij nog tegenaan loopt, wat hij zelf nog kan doen en bij wie hij terecht kan.’ Het op deze wijze bieden van nazorg op maat blijkt zowel positief voor de patiënt als het behandelteam. ‘Het voelt goed om patiënten tijdens het ontslaggesprek advies op maat mee te geven en een paar weken later nog eens contact te hebben. Zo is het voor de patiënt, maar ook voor ons een goede afsluiting van hun tijd op afdeling1C.’
Goede afsluiting Ongeveer vier tot vijf weken na het ontslaggesprek belt Lindeboom of een van haar collega verpleegkundigen de patiënt op. ‘Hij heeft dan de tijd gehad om na te denken over de afgelopen periode en kan
Mevrouw Winkel uit Zuidhorn constateerde in ok-
tober 2013 iets afwijkends aan haar borst. Dezelfde maand kreeg ze de diagnose borstkanker. Na een borstbesparende operatie, volgde een chemokuur. Daarvoor kwam ze zes keer om de drie weken een dagdeel in het Martini Ziekenhuis. ‘Er komt op dat moment zoveel op je af. Je weet niet wat je overkomt. Gelukkig was er op de afdeling altijd iemand die naar mijn verhaal wilde luisteren. De verpleegkundigen weten als geen ander wat er precies gebeurt en waar je last van hebt. In tegenstelling tot mijn omgeving. Die was er soms wel klaar mee, begreep niet altijd hoe ik me voelde en welke impact de ziekte en behandeling op mij hadden.’
‘Tussen de behandelingen door kon ik met mijn vragen 24 uur per dag bellen met de Oncofoon van het Martini Ziekenhuis. Het is prettig dat er tijdens én na het ontslag aandacht is voor klachten en aanpassingsmoeilijkheden. Na een aantal weken werd ik gebeld door het ziekenhuis. Het telefoontje gaf mij de mogelijkheid om nog eens van gedachten te wisselen over de afgelopen periode en te bespreken hoe ik mijn werk het beste kan hervatten. Ik werk met dementerende ouderen en daar moet je wel fit genoeg voor zijn. Al ben ik ook tijdens de behandeling zoveel mogelijk in beweging gebleven, die druk kan ik nu nog niet aan. Het advies was om dit met de huisarts of de internist te bespreken. Ik weet nu wat ik zelf kan doen en wie ik voor hulp in kan inschakelen. Dat geeft een goed gevoel.’
4
Kleine teek, grote misverstanden
H
oe klein de teek ook is, zijn reputatie is indrukwekkend. Het diertje zou elk slachtoffer van zijn beet infecteren met de lymebacterie, waarna de dagen van de onfortuinlijke zouden zijn geteld. Schut: ‘Dat is gelukkig niet waar. De kans op overdracht van de bacterie is hooguit enkele pro-
Foto: Natuurmonumenten
Dat een teek de lymebacterie kan overdragen is bij velen bekend. Maar de kans op besmetting is klein, vertelt neuroloog Ewout Schut. ‘Toch is het van belang om bij een tekenbeet een eventuele besmetting vast te stellen en snel te starten met een behandeling. Goed onderzoek biedt duidelijkheid over of er sprake is van lyme besmetting.’
centen en hangt vooral af van hoe lang de teek op het lichaam zat: als de teek binnen 24 uur wordt verwijderd, is de kans op besmetting nihil. Zelfs na besmetting is deze infectieziekte goed te behandelen. Een grote groeiende rode plek rond de beet is de meest voorkomende uiting van een infectie. De huisarts is prima in staat deze te behandelen.’ De meeste mensen worden dus na een tekenbeet niet besmet en krijgen ook geen lichamelijke klachten. Zelfs als iemand wel besmet raakt, betekent dat niet dat hij ziek wordt. Sommigen krijgen last van moeheid, gewrichtspijn of pijn in de ledematen. Met een bloedonderzoek (bepaling van Lyme-antilichamen) bij de huisarts kan worden vastgesteld of het gaat om de ziekte van Lyme, maar de uitkomst is niet waterdicht. Bij twijfel kan het bloedonderzoek na acht weken herhaald worden. Bij aanhoudende twijfel kan een patiënt door de huisarts verwezen worden naar de polikliniek neurologie in het Martini Ziekenhuis. ‘Met een ruggenprik kunnen we op basis van ontstekingscellen en antistoffen in het hersenvocht een besmetting vaststellen of uitsluiten,’ legt Schut uit. ‘In het geval van een echte lyme-infectie kampt de patiënt vaak al met specifieke klachten: van heftige pijn in de benen tot ont stoken kniegewrichten en uitval van de gelaatszenuwen.’
Pak een teek goed aan Patiënten met een lymebesmetting krijgen vaak een twee tot drie weken durende antibioticakuur voorgeschreven, meestal in tabletvorm. Om een tekenbeet te voorkomen, is het verstandig om in de natuur op de paden te blijven, goed sluitende kleding te dragen en het lichaam dagelijks op teken te controleren. Als u een teek vindt, moet u deze (binnen 24 uur) verwijderen met een (teken)pincet. Irriteer de teek niet voor het verwijderen met olie, alcohol of vuur. Dit verhoogt de kans op besmetting. Trek de teek voorzichtig recht uit de huid. Reinig vervolgens het bijtwondje met alcohol (70%) of jodium. En vergeet niet ook de tekenpincet te reinigen. Houdt de plek van de beet twee maanden in de gaten en noteer de datum van de beet: de huisarts zal hiernaar vragen als u klachten krijgt.
Vertel het ons! Wachtverzachters Wachten is nooit leuk. Zeker niet in een ziekenhuis. We krijgen via Vertelhetons dan ook regelmatig reacties binnen over het wachten. Helaas zijn dit meestal geen positieve reacties. Om het wachten voor patiënten en bezoekers zo aangenaam mogelijk te maken, zet het ziekenhuis verschillende ‘wachtverzachters’ in. Op de meeste poliklinieken hangen tegenwoordig wachtkamerschermen. Hierop tonen we informatie over het ziekenhuis en de poliklinieken, afgewisseld met infotainment (o.a. spelletjes, het weer en nieuws). Ook tonen sommige poliklinieken hun wachttijden op de schermen. Zo weet u precies waar u aan toe bent. Loopt uw dokter onverhoopt twintig minuten uit, dan kunt u nog even een kop koffie drinken of een kort bezoek brengen aan ons nieuwe Martini Paviljoen. Daarnaast bieden we als extra service in het hele ziekenhuis gratis wifi aan. Zo hoeft u zich tijdens het wachten niet te vervelen. Kijk voor al onze overige voorzieningen op onze website (http://www.martiniziekenhuis.nl/Bezoek-het-ziekenhuis/ Voorzieningen/). Als Martini Ziekenhuis proberen we voortdurend onze services te verbeteren. Als u daarvoor suggesties hebt, horen wij dat graag. U kunt daarvoor het mailadres
[email protected] gebruiken. Een compliment mag natuurlijk ook. Wij zorgen ervoor dat uw bericht bij de juiste persoon of afdeling terechtkomt. Overweegt u een klacht in te dienen over iets dat u dwars zit, neem dan contact op met de ombuds functionaris, telefoon (050) 524 50 35 of e-mail:
[email protected].
Bladcoördinatie en eindredactie Björn de Vries Tekst Stafdienst Communicatie Vormgeving en opmaak Henk Jan Meenink Fotografie Jan Buwalda Druk Zalsman Grafische Bedrijven Het Martini Ziekenhuis is een topklinisch opleidingsziekenhuis. Wij bieden een breed en doelmatig pakket medisch-specialistische zorg, met een hoog serviceniveau in een gastvrije en veilige omgeving. Sinds 2010 maken we deel uit van de nationale ziekenhuisgroep Santeon. Met vijf andere ziekenhuizen delen we de passie voor mensen en innovatieve zorg. Martini Ziekenhuis Van Swietenplein 1 9728 NT Groningen Telefoon: (050) 524 52 45
www.martiniziekenhuis.nl
H vo ar or tel al ijk le da st n eu k n!
Even buiten het ziekenhuis ontspannen
Bezoek ons nieuwe Martini Paviljoen Het Martini Paviljoen is 11 juni 2014 tijdens een swingende ceremonie officieel geopend door Max van den Berg, commissaris van de Koning in Groningen. Een prachtig initiatief van de Stichting Vrienden van het Martini Ziekenhuis is nu werkelijkheid geworden. Ook bestuursvoorzitter van het Martini Ziekenhuis, Hans Feenstra is trots: ‘Eindelijk is de binnentuin echt onderdeel van ons ziekenhuis. Een plek waar jong en oud, patiënten, bezoekers en medewerkers kunnen genieten en ontspannen. Mijn grote dank gaat uit naar iedereen die op welke manier dan ook heeft bijgedragen aan de realisatie van het Martini Paviljoen.’
Open van 8.00 – 20.00 uur voor iedereen! • Spelen met de iPad, voetbal tafel of biljart • Geniet van speciale koffie- en thee soorten • Op het terras zitten of wandelen in de tuin • Plezier maken in de natuurlijke (water)speeltuin • Wegdromen in een boek, krant of tijdschrift
Bijzondere acties voor het Martini Paviljoen Vierdaagse van Nijmegen Bianca Klinkhamer, medewerker van het Martini Ziekenhuis en René Dolstra, ondernemer uit de buurt, lieten zich bij de Vierdaagse van Nijmegen sponsoren voor elke gelopen kilometer. Bianca: ‘Als buitensporter geniet ik erg van buiten zijn en natuur. Dat gun ik ieder een. Daarom doneer ik de opbrengst aan de herinrichting van de binnentuin. Met als doel dat patiënten en bezoekers daar lekker in kunnen zitten of wandelen.’ Bij een online inbrengveiling konden mensen goederen en diensten inbren gen. In totaal werden 146 items geveild, variërend van een advies van binnenhuis architect Bart Vos, een kijkje achter de schermen van FC Groningen tot een tuinontwerp. Maar ook een miniatuur tram, een ‘brazilian wax’ voor een man, een aanrechtblad of een discoshow voor 80 personen kwamen onder de online veilinghamer.
Groeicadeautjes Tijdens de Open Dag van het ziekenhuis verkochten vrijwilligers 1.000 groei cadeautjes.
Anonieme gift De kinderafdeling ontving van een anonieme gever een envelop met €1.000. Zij doneerden dit bedrag aan de speeltuin buiten bij het Martini Paviljoen.
De bouw van het Martini Paviljoen en de herinrichting van de binnentuin is een initiatief van de Stichting Vrienden van het Martini Ziekenhuis en is mede mogelijk gemaakt door:
Adviesbureau Van der Plas Logical XL Bouter Mul BV Dusseldorp Raadsma Guerbet Toshiba
Van Vliet Medical Supply Veld Service Cure & Care
Co l o fo n Dit is een speciale bijlage bij Matrix en Martini Krant, ter ere van de opening van het Martini Paviljoen. Coördinatie en (eind)redactie: Tessel Horsman, Martini Ziekenhuis Vormgeving: Henk Jan Meenink, Martini Ziekenhuis Fotografie: Jan Willem van Vliet, Jan Buwalda Druk: Zalsman Grafische Bedrijven
