Jozias van Aartsen tevreden succesvolle doorbraak buitenschoolse opvang. Nieuw handboek Speel Wijzer voor overblijf en buitenschoolse opvang

6000792_01_Cover.qxd

28-01-2008

15:00

Pagina 1

I N Z I C H T F e b r u a r i

O N D E R W I J S M A G A Z I N E

1

2 0 0 8

Jozias van Aartsen tevreden succesvolle doorbraak buitenschoolse opvang Nieuw handboek Speel Wijzer voor overblijf en buitenschoolse opvang

Kinderraad obs De Kring k i n d e re n z i j n k r i t i s c h

R o b Vr u g t , s c h e i d e n d b o v e n s c h o o l s m a n a g e r : g ro o t d o o r k l e i n t e b l i j v e n

6000792_ADs.qxd

28-01-2008

15:48

Pagina 2

16e KinderopvangCongres | Woensdag 26 maart 2008 | De Reehorst Ede

Hét congres voor pedagogisch medewerkers in de BSO, de peuterspeelzaal, de kinderopvang en voor gastouders •

•

Opening door Martine Delfos: De kracht en vrijheid van de kinderopvang Twee plenaire presentaties: - Ontvlambare vingers - Curriculum voor de Kinderopvang

• • • •

Keuze uit 20 gevarieerde deelsessies Uitgebreide informatiemarkt Gratis boek bij aanmelding Diverse kortingsregelingen (zie website)

Kom dus naar het KinderopvangCongres 2008! Ga voor meer informatie en inschrijving naar www.kinderopvangcongres.nl

Advertentie half Inzicht VOOR KI1 1

14-1-2008 12:08:49

6000792_03_Inhoud_Colofon.qxd

28-01-2008

I N Z I C H T ONDERWIJSMAGAZINE van de VERENIGING voor OPENBAAR ONDERWIJS ISSN 0021 – 0307

15:01

Pagina 3

RIMPELS Hoogste tijd 1040 uur; de staatssecretaris, de VO-raad en de Tweede Kamer houden deze norm voor het voort-

JAARGANG 142 nr. 1 – februari 2008

gezet onderwijs stevig vast. Dat is te zeggen, er is al weer 40 uur af. Scholen moeten één uur per

Verschijnt zeven keer per jaar

week wel lessen aanbieden, maar niet alle leerlingen hoeven deze te volgen. We hebben het dus

Oplage 13.000

over 1000 uur. Voor de onderbouw dan, want voor de bovenbouw gelden 960 en voor het examen-

REDACTIE

jaar 660 klokuren. Nou ja, daar moet de maatschappelijke stage van minimaal 72 uur nog wel af.

Jaap Adema - Jan Barendse -

Er bestaat een relatie tussen onderwijstijd en de kwaliteit van het onderwijs. Leerlingen moeten

Fred Kruidenberg - Rob Limper

voldoende (onderwijs)tijd krijgen om zich de benodigde lesstof eigen te maken. Dat zegt de

Eindredactie: Michiel Jongewaard e-mail: [email protected]

onderwijsinspectie. En de staatssecretaris zegt dit na in haar kwaliteitsagenda Voortgezet Onderwijs. Een aantal scholen dat vorig jaar aanmerkelijk te weinig uren les heeft gegeven en

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE: Karin Fleuren, Rola Jansen, Anita Janse,

daarvoor nu wordt beboet, kreeg van de onderwijsinspectie het oordeel 'excellent'…

Mariëtte Hamer, Esther Oosterling,

Niemand zal bestrijden dat wanneer je iets moet doen je daar voldoende tijd voor nodig hebt.

Inge Özertem en Jacomijn Sennef.

Maar de een repareert zijn auto in een oogwenk, terwijl een brief schrijven een dag duurt. Voor een ander geldt het omgekeerde. Zo is het ook met leren. De ene leerling leert sneller dan een andere.

FOTO OMSLAG: Ellen Nieuwland

Ook de leerstof en het niveau verschillen. Er is niet één gemiddelde norm vast te stellen voor alle leerlingen; zelfs niet per schoolsoort. Sommige leerlingen hebben de school nauwelijks nodig om te

VORMGEVING EN DRUK Hollandia Media Productions, Heerhugowaard Hollandia Printing, Heerhugowaard

leren. Andere leerlingen vragen juist een dubbel aantal uren begeleiding om een kwalificatie te halen. En een grote groep zit daar tussen in, waarbij het nog uit kan maken om welk vak het gaat. 'Voldoende (onderwijs)tijd' is dus een rekbaar begrip. Nog nooit heeft iemand kunnen aantonen dat

ADVERTENTIES Bureau VOO

er een inhoudelijke relatie bestaat tussen de onderwijstijd en de kwaliteit van het onderwijs. Dat lukt ook die twintig scholen, die protesteren onder de naam Bewust Kiezen voor Kwaliteit, niet.

REDACTIE EN ADMINISTRATIE Bureau VOO, Postbus 60182, 1320 AE ALMERE tel.: (036) 533 15 00

Het is inmiddels de hoogste tijd. De hoogste tijd om te stoppen met het debat over onderwijstijd. Het is namelijk allang weer tijd voor onderwijs. En dan wel goed onderwijs, waarbij de ene leerling meer aandacht krijgt dan de andere. Gemiddeld komt dat dan ergens uit… ■

fax: (036) 534 04 64 Bezoekadres: Louis Armstrongweg 120 [email protected] www.voo.nl

goed3

I

N

D

I

T

N

U M M

E

R

Overname van artikelen is, mits met vermelding Inzicht, Vereniging voor Openbaar Onderwijs, toegestaan.

6

Inzicht nummer 2 van 2008 verschijnt op 26 maart 2008.

9

Inzicht nummer 3 van 2008 verschijnt op 7 mei 2008. De uiterste inleverdatum voor kopij voor nummer 2 is: 20 maart 2008.

10 12 16 18 20 24

Rob Vrugt: Groot worden door klein te blijven Speel Wijzer: nieuw handboek overblijf en buitenschoolse opvang Eenjarige opleiding overblijfcoördinatoren verbetert kwaliteit Jozias van Aartsen: doorbraak buitenschoolse opvang was nodig Midwintermarkt obs De Ringloop in Nagele succesvol Anticiperen op tekort schoolleiders Kinderraad obs De Kring kritisch over wat op school gebeurt Vele adviseurs voor schoolbestuur

26

VOO-cursussen MR-Start en Training Ouderraden Thuis op School: allochtone initiatieven ouderbetrokkenheid Index artikelen Inzicht jaargang 2007

28 30

Vaste rubrieken: 4

Kort Nieuws

23

Politieke column

27

Fotopagina

32

Almere Antwoordt

33

Nieuw op de VOO-websites

34

Actueel

6000792_04_kortNieuws.qxd

28-01-2008

15:02

Pagina 4

K o r t n i e u w s Lid adviescommissie NICAM

Jantje Beton presenteert dvd ‘Spelen in de buurt’

Het NICAM, vooral bekend van de Kijkwijzer, is een brancheorganisatie binnen de sector media.

Jantje Beton heeft samen met onder andere

Om geluiden uit andere maatschappelijke secto-

Kinderopvang Humanitas en de MOgroep een dvd ont-

ren te horen is een adviescommissie ingesteld.

wikkeld met inspirerende praktijkvoorbeelden van een

Deze commissie adviseert het bestuur en kan

goed speelaanbod in de buurt. De dvd is bedoeld voor

bogen op een aantal bereikte resultaten. Het

iedereen die op zoek is naar goede dagarrangementen

NICAM heeft de Vereniging voor Openbaar

voor kinderen en ouders en is met name gericht op

Onderwijs gevraagd iemand uit het openbaar

beleidsmakers, besturen en politici. Jantje Beton vraagt

onderwijs voor te dragen voor de adviescommis-

met deze dvd aandacht voor de inzet van kinderwer-

sie. Het spreekt vanzelf dat een kandidaat iets

kers in de buurt. De dvd kost € 15,- inclusief verzend-

heeft met kinderen en media. Gezien de huidige

kosten en is te bestellen via [email protected].

samenstelling van de commissie wordt gedacht aan een leerkracht van buiten de Randstad en

70 miljoen voor onderwijsachterstanden

aan een man tussen de 35 en 45 jaar. De commissie komt drie keer per jaar bijeen in Amsterdam

Staatssecretaris Dijksma trekt 70 miljoen euro extra uit om de onderwijsachterstanden te

of Hilversum. De bijeenkomsten zijn op woens-

bestrijden. Met name de drie noordelijke provincies en Limburg profiteren van de extra

dagen tussen zeven en negen uur 's avonds.

investeringen. Door een aanpassing van de gewichtenregeling krijgen scholen met veel

Reiskosten worden vergoed. De eerstkomende

achterstandsleerlingen extra bekostiging. Daarnaast krijgt ook de Inspectie een grotere rol.

bijeenkomst is op 12 maart. Heeft u belangstel-

De Inspectie bekijkt of het geld goed wordt besteed en of bij lezen en schrijven de gewenste

ling, dan kunt u dat laten weten per e-mail naar

resultaten worden behaald. De staatssecretaris heeft zich ten doel gesteld om deze achterstan-

[email protected], waarin u naast uw persoonlijke

den in 2011 met 40 procent terug te brengen.

gegevens iets over uzelf schrijft en aangeeft waarom deze commissie iets voor u is.

2,7 miljoen voor gvo/hvo De Tweede Kamer heeft tijdens de begrotingsbehandeling in december 2,7 miljoen euro vrij

Veiligheid op school

gemaakt voor leraren die godsdienstig of humanistisch vormingsonderwijs geven op open-

Eind vorig jaar kondigde staatssecretaris Van

bare scholen. Het bedrag is in het kader van de wet BIO (Beroepen In het Onderwijs) gereser-

Bijsterveldt extra maatregelen aan om de veilig-

veerd voor het opzetten van een organisatiestructuur en scholing van leraren. Het gaat voor-

heid in en om scholen te verbeteren. Een van de

alsnog om eenmalige bijdrage. De Kamer en staatssecretaris Dijksma verschillen (nog steeds)

maatregelen is dat scholen alle ernstige gewelds-

van mening over de vraag of er ook structurele rijksfinanciering moet komen voor dit onder-

incidenten moeten registreren. Op dit moment

wijs. De Kamerleden van PvdA en CDA hebben tijdens de behandeling aangekondigd zich

doen veel scholen dat niet, uit angst voor een

sterk te zullen maken voor een structurele financiering in de begroting voor 2009.

slechte naam. De Vereniging voor Openbaar Onderwijs vindt dat een verplichte registratie van

Borg voor schoolboeken

incidenten geen garantie biedt dat scholen ook daadwerkelijk maatregelen nemen. Daarom moe-

Vanaf januari 2008 hebben alle scholen in het primair onderwijs in Nederland zich verenigd in

ten volgens de VOO niet incidenten, maar oplos-

de PO-raad, die als nieuwe werkgeversorganisatie functioneert. Eerder al verenigden de scho-

singen worden geregistreerd. Maatschappelijke

len voor voortgezet onderwijs zich in de VO-raad. De PO-raad is een initiatief van de

problemen, waaronder veiligheid, behoren niet

Besturenraad, de Bond KBO, de LVGS, de VBS, VOS/ABB en de AVS en vertegenwoordigt

tot de kerntaak van de school en horen daarom

ongeveer 1700 schoolbesturen. Voortaan zal de PO-raad namens de scholen onderhandelen

zo snel mogelijk te worden neergelegd bij daar-

met de onderwijsbonden en het ministerie van Onderwijs, bijvoorbeeld over cao's en arbeids-

voor geëigende instanties. De tekst van de VOO-

voorwaarden, de bekostiging van het basisonderwijs en de hoofdlijnen van het onderwijsbe-

reactie is te vinden op www.voo.nl/actueel.

leid. De oude werkgeversorganisaties raken hierdoor een deel van hun werk kwijt.

4 F

E

I N Z I C H T B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_04_kortNieuws.qxd

28-01-2008

15:03

Gratis schoolboeken

Pagina 5

Lespakket kindertelefoon

Vanaf 1 augustus 2008 worden de schoolboeken in

De Kindertelefoon heeft een lespakket ontwikkeld

het voortgezet onderwijs gratis aan de leerlingen

voor de hoogste klassen van het basisonderwijs en de

verstrekt. De Vereniging voor Openbaar Onderwijs

eerste klassen van het voortgezet onderwijs. Het les-

stelt vast, dat diverse partijen problemen voorzien

pakket helpt kinderen om over problemen op het

met betrekking tot de invoering van gratis school-

gebied van pesten en geweld te praten. Kinderen

boeken. Vooral de VO-raad hamert in de media op

maken tegelijk kennis met de Kindertelefoon. Naast

'moeilijkheden' in plaats van op 'oplossingen'. Zo

het lespakket is ook een dvd verkrijgbaar, die drie

wordt de onvermijdelijke Europese aanbesteding

verhalen laat zien van kinderen die een probleem hebben (pesten, mishandeling en inter-

als een onuitvoerbare taak genoemd. VOS/ABB

culturele verliefdheid). In het bijbehorende werkblad voor leerlingen staan opdrachten,

heeft een vraag over een borg geopperd, omdat de

variërend van een groepsgesprek over de getoonde problematiek tot een zelftest met

leerlingen slordiger met hun boeken zouden

betrekking tot pesten. Het lespakket en de dvd zijn gratis verkrijgbaar via

omgaan, wanneer hun ouders daarvoor niet hoeven

www.kenmerk.nl, onder bestelnummers 1920 en 1950.

te betalen. Via de medezeggenschapsraad is een borg mogelijk, stelt VOS/ABB. De VOO neemt ten aanzien van deze zaken het volgende standpunt in: • Gratis schoolboeken zijn er vanaf 1 augustus 2008. Uitstel wordt door de VOO niet geaccepteerd; • De Europese aanbesteding moet te omzeilen

VOO – congres 2008 Zaterdag 19 april a.s. wordt het jaarlijkse ledencongres van de VOO gehouden. Leden kunnen onder andere kosteloos deelnemen aan een aantal workshops. Daarnaast worden het inhoudelijk en het financieel jaarverslag vastgesteld, inclusief de begroting. Het con-

zijn in het eerste jaar door een eenmalige,

gres vindt plaats in Amersfoort. Leden van de VOO ontvangen binnenkort meer informatie

creatieve oplossing;

over het programma.

• Eenmalige extra administratieve werkzaamheden voor de scholen worden bekostigd uit het knelpuntenbudget van de staatssecretaris; • Een borg vooraf is niet wenselijk en levert de

Nieuwe landelijke geschillencommissie Een van de gevolgen van de Wet Medezeggenschap op Scholen (WMS) is de instelling per

scholen pas echt veel extra en onnodig werk op;

1 januari 2008 van één landelijke commissie voor geschillen medezeggenschap. De com-

• Schade aan boekenpakketten, die na een jaar wor-

missie bestaat uit mevr. mr. dr. I.P. Asscher-Vonk (voorzitter), dhr. mr. dr. W.J.J. Beurskens

den teruggegeven, wordt betaald door de ouders;

(voorgedragen door de besturenorganisaties), dhr. mr. dr. D. Mentink (voorgedragen door

• MR-en volgen de ontwikkelingen op hun school

de personeelsvakorganisaties) dhr. mr. H.C. Naves (plaatsvervangend lid, tevens plaatsver-

kritisch, bepalen mede welke zaken door school

vangend voorzitter), dhr. drs. K.A. Kool (plaatsvervangend lid, voorgedragen door de

wel en niet worden bekostigd vanuit de totale (!)

besturenorganisaties) en dhr. mr. J.M. Vrakking (plaatsvervangend lid, voorgedragen door

lumpsum en zien toe op naleving van de in de

de ouder-/leerlingenorganisaties). Het postadres is postbus 2127, 3500 GC te Utrecht,

WMS opgenomen rechten van de MR.

bezoekadres is Weg der Verenigde Naties 1 in Utrecht.

De VOO heeft met het ministerie meegedacht over mogelijke oplossingen en accepteert een second best oplossing voor het eerste jaar: € 308,-

Eenjarige opleiding leid(st)er tussenschoolse opvang 2008

per kind in het voortgezet onderwijs en het hand-

Het Expertisecentrum Verantwoord Overblijven (EVO) start dit jaar op 1 april 2008 met de

haven van de Wet Tegemoetkoming Studiekosten.

eenjarige opleiding leid(st)er tussenschoolse opvang. De opleiding is ontwikkeld in samen-

Met het laatste wordt voorkomen dat ouders,

werking met het ROC Flevoland en bedoeld voor overblijfkrachten en coördinatoren die

die het niet zo breed hebben, opdraaien voor de

hun kennis en taken op het gebied van kinderen en opvang willen verbreden. Cursisten

boekenkosten boven het gemiddelde bedrag.

gaan wekelijks één dag naar school. Voldoende afronding van de opleiding biedt een vrijstelling voor (delen van) het eerste jaar van de opleiding SPW-3 of SPW-4 voor klassenassistent of onderwijsassistent. Deze opleiding wordt aangeboden in Utrecht en Zwolle. Aanmelden kan tot 1 maart a.s., telefonisch bij het cursussecretariaat via 036 533 1500.

5

I N Z I C H T F

E

B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_06_RobVrugt.qxd

28-01-2008

15:04

Pagina 6

H e t a d v i e s v a n R o b Vr u g t , s c h e i d e n d b o v e n s c h o o l s m a n a g e r

Groot worden door kl

‘Zorg er voor dat jullie bestuur niet te groot wordt’. Dat was de goede raad die bovenschools manager Rob Vrugt van de stichting WOWON (openbaar onderwijs Wognum, Opmeer,

D

at was op 18 december 2007. Maar een maand later is hij toch nog op het kantoor in Hoogwoud

aan het werk. ‘Ik rond nog een paar zaken af’, verklaart hij. ’Nog een paar begrotingen

Westerkoggenland, Obdam en Noorderkoggenland) in het West-

en het jaarverslag 2007. In februari is het pas echt voorbij. Dan ga ik mij voorberei-

Friese Hoogwoud gaf aan de bezoekers van zijn afscheidsreceptie.

den op een lange reis door de Verenigde Staten.’ Rob Vrugt begon zijn onderwijs-

Na ruim veertig jaar onderwijs, waarvan acht jaar voor WOWON,

loopbaan in Haarlem. ‘Daar was ik invaller. Na enige tijd ben ik gaan werken in

maakt hij gebruik van de FPU-regeling.

Medemblik. Ik kon daar een vaste baan en een huis krijgen. Dat was op de Graaf

Jan Barendse

Florisschool. Het leuke is dat deze school, inmiddels De Meridiaan geheten, door een

6 F

E

De school heeft uw kind geschorst?

I N Z I C H T B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_06_RobVrugt.qxd

28-01-2008

15:04

Pagina 7

klein te blijven VOORWAARDEN SCHEPPEN

PROBLEMEN OPLOSSEN

‘Ik heb mij altijd aangetrokken gevoeld

‘Ik was deze acht jaar’, vervolgt Rob Vrugt, ‘een soort praatpaal voor de direc-

verklaart misschien mijn bemoeienissen

teuren en als er problemen waren, losten

met de bestuurlijke vernieuwing die in deze

we die samen op. Individueel of geza-

regio heeft plaatsgevonden. Ik zat in de pro-

menlijk. Er is hier een heel hecht direc-

jectgroep die de oprichting van een

teurenberaad. Daar hebben we één keer

bestuurscommissie voorbereidde. In 1998

in de drie of vier weken overleg mee. Ik

werd deze commissie met vier andere

vind dat buitengewoon belangrijk, want

samengevoegd en kreeg de naam WOWON.

zo sta je samen voor de goede zaak. Dat

Daarin zijn de eerste letters van de vijf deel-

is de meerwaarde van het samen

nemende gemeenten verwerkt: Wognum,

optrekken onder één bestuur.

Opmeer, Westerkoggenland, Obdam en

Voorschrijvend ben ik nooit geweest. Dat

Noorderkoggenland. Van de nieuwe combi-

is niet mijn stijl van leidinggeven.

natie werd ik fulltime bovenschools manager.

Directeuren zijn volwassen mensen met

We hebben ook nog een parttime secretarië-

een gezond verstand, die leiding willen

le ondersteuner en dat is alles. De salaris-

geven aan een team. Natuurlijk maak je

administratie hebben we uitbesteed. De

afspraken met elkaar, maar ze moeten

WOWON bestuurt nu vijftien basisscholen

de ruimte krijgen om die afspraken op

die in drie gemeenten liggen en samen 2550

hun manier in te vullen. Het is heel

leerlingen hebben. Dat gebeurt dus met een

gemakkelijk om vanachter een bureau

klein bestuurlijk apparaat en een stichtings-

voor te schrijven dat er bijvoorbeeld pas-

bestuur dat zich alleen met de hoofdlijnen

send onderwijs voor alle kinderen moet

bezighoudt. Ik vind dat dat zo moet blijven.

komen; zo van ‘regel dat maar even’. Dat

Dat je moet proberen groot te worden door

kan ik wel roepen, maar de juffrouw

klein te blijven. Met groot bedoel ik dan goed

voor de klas moet het doen. Als dat op

functionerend: door korte lijnen met de

die manier gaat, dan loopt ze hard gil-

gemeentelijke herindeling kortgeleden

scholen te hebben en faciliterend te zijn

lend weg. Wanneer er problemen zijn en

onder ons bestuur is gekomen. Dat maakte

voor de directeuren. Ik heb altijd samen met

we komen er samen niet uit, is het

voor mij de cirkel rond. Ik heb tweeëneen-

hen de begrotingen gemaakt en de zaken

natuurlijk wel mijn verantwoordelijk-

half jaar op deze school gewerkt en werd

voor ze behandeld met de gemeenten. Zo

heid om de knoop door te hakken. Maar

toen hoofd van een tweemansschooltje in

kon ik hen dus veel rompslomp uit handen

ernstige problemen hebben zich in onze

‘Andaik’ (zo spreek je dus Andijk uit als je

nemen: veel planmatige dingen die eigenlijk

organisatie nooit voorgedaan. Het kan

veertig jaar in West-Friesland hebt

weinig met het onderwijs te maken hebben.

natuurlijk ook zijn dat ik ze niet wil

gewoond en gewerkt, red.). Ik was toen 24

Zij konden zich zo volledig richten op het

zien’, zegt hij lachend. ‘Er is natuurlijk

jaar, een jaar jonger dan de minimumleef-

leiden van hun school. Dat is immers hun

altijd wel wat, maar dat houdt het span-

tijd voor deze functie en ik had ook nog

belangrijkste verantwoordelijkheid. Daar

nend. Overigens, wat de aanpak van pro-

geen drie jaar ervaring. Op beide punten

moet je niet alleen zo gunstig mogelijke

blemen betreft, zijn we er, vergeleken

moest er daarom dispensatie van de

voorwaarden voor scheppen, daar moet je ze

met de situatie dat elke school nog

minister aan te pas komen. Daarna ben ik

ook beleidsmatig de ruimte voor geven. Het

onder een gemeentebestuur viel, duide-

nog 22 jaar directeur geweest van obs De

zijn immers dorpsscholen van vijf verschil-

lijk op vooruit gegaan. Voorheen gebeur-

Speelwagen in Wognum. De laatste jaren

lende gemeenten; ze zijn heel divers en heb-

de het wel dat een directeur die een pro-

leidde ik tegelijkertijd De Vijzel in Hauwert.’

ben allemaal hun eigen sterke kanten.’

bleem met een teamlid had, een gesprek

Marcel Rob

tot leidinggevend werk’, zegt Rob Vrugt. ‘Dat

Bel 5010, op schooldagen tussen tien en drie

7

I N Z I C H T F

E

B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_06_RobVrugt.qxd

28-01-2008

15:04

Pagina 8

Vervolg van pagina 7

GROOT WORDEN DOOR KLEIN TE BLIJVEN

aanging met de wethouder. Maar daar-

‘Nee, ik werd niet stapelgek van al die ver-

echter niet meer verplicht ook zelf bij te

na gebeurde er vaak weinig of zelfs

anderingen.

dragen. Dat gebeurt nu nog, maar het is

helemaal niets. Wethouders willen daar

Dat hoort nu eenmaal bij deze maatschap-

niet ondenkbaar dat men straks gaat pro-

hun vingers niet aan branden. En nu

pij. Anders hebben al die ambtenaren niks

beren er onderuit te komen.

gebeurt er wel iets. In zo’n geval ga je

te doen en wij ook maar weinig. Het zijn

En dan natuurlijk mijn advies om klein te

om de tafel zitten, al of niet met een

heel vaak maar marginale wijzigingen, dus

blijven. Ik vind dat een bestuurlijk appa-

vertegenwoordiger van de vakbond

ik betrap mezelf wel af en toe op de

raat een zodanige omvang moet hebben

erbij. En dan kom je bijna altijd tot een

gedachte: waar zijn we toch mee bezig?’

dat de directeuren er alleen maar lust van

oplossing. Althans in bestuurlijk

hebben en geen last. Er zijn besturen waar

ARTIKEL 23

opzicht. Ik koester niet de illusie dat de

In het gebied dat de WOWON bestuur-

betrokken leerkracht altijd juichend naar huis gaat.’

NAAR EEN STICHTING ‘De belangrijkste gebeurtenis in deze

wel zestig of zeventig scholen onder vallen. Ik denk dat zulke besturen nauwelijks con-

lijk bestrijkt, is ook veel confessioneel

tact meer hebben met de scholen. Wij voe-

onderwijs. Rob Vrugt: ’Het openbaar onder-

ren overleg met vijftien directeuren, maar

wijs haalt hier veertig procent. Dat is altijd

stel je eens voor dat dat er vijftig zijn. Dat

nog meer dan het landelijke cijfer (30%),

vind ik niet meer werkbaar. Het in stand

afgelopen acht jaar’, vindt Rob Vrugt,

maar het zou eigenlijk honderd procent

houden van zo’n enorm bestuurlijk appa-

‘was de overgang in 2003 van een

moeten zijn. Hoe je dat voor elkaar krijgt?

raat kost daarnaast ook heel veel geld. We

bestuurscommissie naar een stichting.

Artikel 23 afschaffen. In politiek Den Haag

moeten waken voor grootschaligheid. Dat

Ik vond dat de bekroning van de verzelf-

heeft men de mond vol over integratie,

is bestuurstechnisch aantrekkelijk, maar

standiging van het openbaar onderwijs.

maar als men echt integratie wil, moet

inhoudelijk funest. Vroeger mopperden

Vanaf dat moment werd het openbaar

men de uiterste consequentie aanvaarden.

leerkrachten geregeld over de ambtenaren

onderwijs een serieuze gesprekspartner

Zo’n initiatief van Doekle Terpstra is best

in Zoetermeer, maar als je niet uitkijkt

van de gemeentebesturen, gelijkwaardig

aardig, maar laat het confessioneel onder-

moppert straks iedereen op de ‘ambtena-

met het bijzonder onderwijs. Dat is voor

wijs eerst maar eens het ultieme gebaar

ren’ van het eigen bestuur: ‘Zij kunnen het

het openbaar onderwijs van essentieel

maken waardoor integratie pas echt moge-

mooi vertellen, maar wij moeten het werk

belang. Die overgang is heel soepel ver-

lijk wordt: afzien van haar uitzonderings-

doen!’

lopen. We hebben een nulmeting laten

positie en er aan mee werken dat alle

doen waaruit bleek dat we de scholen in

scholen bijzonder neutraal worden. Pas

financieel goede conditie onder onze

dan krijg je werkelijke integratie.’

VAKANTIE Rob Vrugt is beslist niet bang dat hij straks in een groot gat valt. ‘In de non-pro-

hoede kregen. En bovendien kregen we

BEGELEIDINGSGELDEN

van de gemeentebesturen een bruids-

‘Bij mijn afscheidsspeech’, besluit Rob

schat mee.’

REGELGEVING

fitsector is altijd veel vraag naar ervaren bestuursleden.’ Maar in West-Friesland zal

Vrugt, ‘heb ik twee belangrijke zaken

men niet meer van zijn expertise kunnen

genoemd. Allereerst dat men heel scherp

profiteren. Dat is door zijn verhuizing naar

Een belangrijke taak van beide

moest opletten dat de gemeenten gelden

Haastrecht een gepasseerd station. Hij

bovenschools managers is het bijhou-

beschikbaar blijven stellen voor de onder-

woont daar al geruime tijd, maar om de

den van wijzigingen op het gebied van

wijsbegeleiding. Vroeger werd de onder-

laatste werkzaamheden te kunnen doen

regelgeving. Ze doen dat op hun eigen

wijsbegeleidingsdienst gesubsidieerd door

zonder uren en uren in de auto te

werkterrein. De collega van Rob Vrugt

de rijksoverheid. De gemeenten deden

hoeven zitten, heeft hij tijdelijk een vakan-

heeft ICT en personeelsbeleid onder

daar hetzelfde bedrag zelf bij. En nu maakt

tiehuis in Medemblik betrokken. Misschien

zijn hoede en Rob was verantwoorde-

de rijksoverheid rechtstreeks de gelden

went hij zo ook al een beetje aan het

lijk voor algemene zaken en financiën.

over naar het schoolbestuur dat de begelei-

vakantiegevoel dat straks in zijn volle

Rob Vrugt voelt de vraag al aankomen:

ding moet inkopen. De gemeenten zijn

omvang tot hem zal doordringen. ■

8 F

E

I N Z I C H T B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

De directeur wil u de klachtenregeling niet geven?

6000792_09_Speelwijzer.qxd

28-01-2008

15:06

Pagina 9

Ditte Korrubel, onderwijsadviseur Haags Centrum voor Onderwijsbegeleiding

Nieuw handboek voor buitenschoolse en tussenschoolse opvang

Spelen kan met alles! Kinderen spelen omdat het leuk is om te spelen. Door te spelen raken kinderen vertrouwd met de wereld om hen heen en met hun eigen mogelijkheden. Ze ontwikkelen zich door spelenderwijs de wereld op te merken en te ontdekken met hun zintuigen. Door te ruiken, te zien, te proeven, te voelen en te horen. En… spelen kan met alles!

S

pelen kan met alles en

ze spelen en wat ze spelen. Hierin vinden we

‘af te rekenen’ met budgetbezwaren door

met niets,’ vindt speel-

ook de schijf van vijf weer terug. Een voor-

een indeling te hanteren van ‘Kost niets!’,

deskundige Marianne de

beeld: ‘Maak kleurenmodder’. Waarmee? Met

‘Afgedankt spul’ en ‘Kost bijna niets’.

Valck. Marianne heeft een

evenveel bakken als kleuren. Met zand, verf,

Ook tijdgebrek kan geen belemmering

adviesbureau voor spelen en speelgoed en

een kan water. Een pollepel, lepel, glazen

zijn, omdat alle activiteiten weinig tot

geeft workshops over spel. In november

potten en vazen. Hoe? Doe het zand in de

geen voorbereidingstijd vragen.

vorig jaar heeft zij bij het Haags Centrum

bak. Doe daar een pollepel met verf bij en

voor Onderwijsbegeleiding een aantal zeer

wat water. Goed roeren tot alle verf en water

VOOR- EN VROEGSCHOOLSE

succesvolle workshops gegeven aan peuter-

door het zand is opgenomen. Laat het dro-

E D U C AT I E

speelzaalleidsters. Zij liet hen daarin kennis-

gen. De kunst: vul de potten laagje voor laag-

maken met ‘de schijf van vijf’, waarmee

je met de verschillende kleuren zand of

de voorschoolprogramma’s Piramide,

spelaanbod kan worden onderverdeeld in

maak een zandtekening op een dienblad.

Kaleidoscoop, Startbokken en Ko

De Haagse voorscholen werken met

Totaal. In alle programma’s is spel de

creatief, constructief, sociaal, cognitief en motorisch. Samen met de leidsters heeft zij

ONEINDIG VEEL

leidende activiteit. Dit nieuwe boek

de schijf van vijf uitgeprobeerd op diverse

SPELMOGELIJKHEDEN

Speel Wijzer kan zonder moeite bij de

soorten spel en speelgoed. Daarnaast heb-

Bij de spelactiviteiten beschrijft zij welke

verschillende programma’s worden

ben de leidsters mogelijkheden onderzocht

materialen kunnen worden gebruikt, zoals

gebruikt. Hier en daar wordt wel wat

binnen de schijf gericht op taalontwikkeling

open materialen als grind, schelpen, vindsels

inventiviteit en creativiteit van de

en het uitwerken van thema’s.

(gevonden voorwerpen). Maar ook echte

leerkracht en leidster gevraagd bij het

materialen komen aan bod, zoals fietsban-

ombuigen van de activiteit naar de

SPEEL WIJZER:

den, gereedschappen en materialen die in

peuter- kleuterleeftijd.

SPELEN KAN MET ALLES

het spel een nieuwe functie krijgen. Kinderen dragen daarnaast oneindig veel

OUDERS, LEERKRACHTEN,

met alles, een uitgave van de Vereniging voor

spelmogelijkheden met zich mee: hun adem,

LEIDSTERS, BEGELEIDERS

Openbaar Onderwijs, beschrijft Marianne de

hun lichaam, hun kleding, emoties et cetera.

Valck hoe kinderen kunnen spelen, waarmee

De schrijfster weet op humoristische wijze

In het boek Speel Wijzer - Spelen kan

De omslag spreekt van een kloek handboek. Dat is het zeker. Een kloek ofwel flink handboek vol met praktische speltips. De spelactiviteiten zijn

Speel Wijzer is geschreven door speeldeskundige Marianne de

makkelijk uitvoerbaar, sluiten aan bij de

Valck, in opdracht van de Vereniging voor Openbaar Onderwijs.

belevingswereld van kinderen, vragen

Het boek is eenvoudig te bestellen door overmaking van € 27,90

slechts een handomdraai voorbereiding

per exemplaar (inclusief € 3,- verzendkosten) op giro 955.26.85

en zijn kinderleeftijdoverschrijdend.

ten name van Stichting VOO FACILITAIR, Almere, onder vermelding

Een aanrader voor ouders, leerkrachten,

van het aantal exemplaren, bestelnummer 150 en uw postcode

leidsters, begeleiders en ieder die met

en huisnummer. Na ontvangst van de overschrijving wordt het

kinderen te maken heeft en hen het

boek binnen veertien dagen toegezonden.

spelen gunt.’ ■

0800 5010 of mobiel 0900 5010123 (45ct/pg)

9

I N Z I C H T F

E

B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_10_EO.qxd

28-01-2008

15:07

Pagina 10

Overblijfcoördinatoren Openbaar Primair Onderwijs Zaanstad ont

Overblijf beter door e Het schoolbestuur Openbaar Primair Onderwijs Zaanstad (OPOZ) heeft 28 scholen in de Zaanstreek onder zijn beheer en greep als eerste bestuur de kans aan om de overblijfcoördinatoren samen op te leiden. De organisatie vroeg de Vereniging voor Openbaar Onderwijs om een cursus op maat te ontwikkelen in samenwerking met het ROC. De eerste deelnemers namen eind vorig jaar hun certificaten in ontvangst.

Jaap Wals

Esther Oosterling

D

e tussenschoolse

de het bestuur de overblijfcoördinatoren op

op maat maken. Deze cursus verhoogt de

opvang valt vanaf 1

te leiden. OPOZ is het eerste openbare

kwaliteit van het overblijven.’

augustus 2006 wette-

schoolbestuur dat het op deze manier collec-

lijk onder de verant-

tief heeft aangepakt. ‘De overblijfcoördinato-

C E R T I F I C A AT In Koog aan de Zaan kregen elf overblijf-

woordelijkheid van schoolbesturen.

ren zijn nu onderdeel van een groter team.

Voordien was niemand formeel verant-

Daarin willen we graag investeren’, licht De

coördinatoren op de certificaten uitgereikt

woordelijk voor de overblijf. De wet heeft

Graaff de keuze toe. ‘Willen we kinderen ver-

voor hun succesvolle deelname aan de cur-

ervoor gezorgd dat de tussenschoolse

antwoord laten overblijven, dan zul je de

sus. Een jaar lang kregen tien vrouwen en

opvang uit het verdomhoekje is geko-

overblijf ook professioneler moeten maken.

één man om de week les over thema’s als

men. De weg naar verdere professionali-

Er is subsidie voor scholing. Met dat geld kon

gezondheid, pedagogiek, communicatie,

sering is daardoor vrij. Lot de Graaff,

OPOZ samen met de Vereniging voor

administratie en leiderschap. Cursisten

beleidsmedewerker van OPOZ, adviseer-

Openbaar Onderwijs de éénjarige opleiding

Aranka Rem en Angelique Scheeve zijn

10 F

E

I N Z I C H T B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

Uw kind wordt gestraft, terwijl hij altijd het mikpunt is? ?

6000792_10_EO.qxd

28-01-2008

15:07

Pagina 11

ontvangen certificaat

eenjarige opleiding allebei coördinator op obs De Dorpsakker in

goed, zouden de twee het overigens niet zo

Assendelft. Ze zijn blij dat ze hebben deelge-

snel gedaan hebben. ‘Het duurt tenslotte

nomen aan de cursus. ‘Ik voel me veel ster-

wel een heel jaar’, aldus Aranka.

MEERWAARDE Tijdens de diploma-uitreiking legt Rein van Dijk, beleidsadviseur van de Vereniging voor Openbaar Onderwijs,

ker in mijn schoenen staan dan eerst’, zegt Aranka. Dat gevoel deelt Angelique. ‘Eerder had ik vaak het gevoel dat ik er met een

uit wat de meerwaarde is van de certifi-

Cees Sistermans is de enige man die

caten. ‘OPOZ vroeg ons om overblijf-

groep alleen voor stond. Ik liep vaak tegen

deelnam aan de cursus. Hij is overblijfcoör-

krachten sterker te maken in hun rol.

muren aan bij leraren, directie en ouders. Ik

dinator in Zaandijk, op obs De Zoeker. Ruim

Met dit certificaat gaat de functie van

weet nu beter welke rechten en plichten we

700 leerlingen bezoeken deze school. Cees

coördinator al echt richting het

hebben als overblijfcoördinatoren.

coördineert zo’n twintig vrijwilligers en zijn

beroepsmatige. Je wordt manager van

Daarnaast heb ik geleerd hoe je bepaalde

baan van 15 uur is wel betaald. Hij vond de

een team. Overblijven was een aparte

dingen organiseert om iets voor elkaar te

cursus erg interessant. ‘Het leuke is dat je

tak van sport. De rol van de overblijf is

krijgen.’ Aranka: ‘Met deze cursus krijg je

ervaringen van anderen hoort.’ Net als

nu groter en heeft een plaats in de

een goede ondergrond. Ik ben er bijvoor-

Aranka en Angelique heeft hij nu het gevoel

organisatie gekregen. De coördinatie

beeld achtergekomen dat er ergens subsidie

veel sterker in zijn schoenen te staan, omdat

houdt echt meer in dan een spelletje

voor was, terwijl de schooldirectie dit niet

hij nu zijn rechten en plichten beter kent. ‘Er

doen en een boterham eten. Ik heb

wist. Door die kennis krijg je dingen voor

komt heel wat kijken bij de overblijf’, bena-

gezien wat de cursisten allemaal doen:

elkaar. Ik word nu meer serieus genomen als

drukt hij. ‘Gelukkig is de administratie ons

met honderdvijftig kinderen een speur-

overblijfcoördinator.’

nu uit handen genomen, maar we houden

tocht, er zijn fruit- en groenteprojecten

nog steeds gesprekken met leraren, ouders

ontwikkeld en tal van andere leuke

en directie. We maken plannen, zorgen voor

dingen bedacht rondom het thema

het overblijfmateriaal, checken de absentie-

gezondheid.’ De cursus sluit ook nog

standig onderneemster. ‘Ik heb nu het

lijsten en bellen met ouders als hun kind

eens goed aan op enkele beroepsoplei-

gevoel dat ik dat ben. Mijn baan is overblijf-

niet is komen opdagen.’ Tijdens de cursus

dingen. Met deze certificaten kun je

coördinator. Ik krijg er weliswaar alleen een

leerde hij welke activiteiten en mogelijkhe-

vrijstellingen krijgen bij een studie als

vergoeding voor, maar ik vind het heel leuk.’

den er nog allemaal zijn tijdens de overblijf

Sociaal Pedagogisch Werk.

Angelique meent ook dat deze cursus haar

en welke brandveiligheidsmaatregelen er

heeft verrijkt. ‘Op andere gebieden heb ik

moeten worden getroffen. In zijn vrije tijd is

er ook veel aan gehad. Door de aandacht

hij trainer bij een atletiekvereniging in de

voor didactiek en pedagogiek kijk je anders

Zaanstreek. Zijn grootste wens is de

teur van OPOZ, benadrukt het belang van

tegen dingen aan. Dat blijkt ook op andere

naschoolse opvang te kunnen koppelen aan

een goed georganiseerde overblijf. ‘Ook

plaatsen van nut te zijn, zoals bijvoorbeeld

de sport. Cees: ‘Een sportclub is als opvang

het overblijfmoment is een pedagogische

thuis in mijn gezin met drie kinderen.’

ook pedagogisch verantwoord. De ruimte is

situatie. Daarom is het goed dat de wet-

Wanneer de cursus niet zou worden ver-

er en er zijn getrainde krachten.’

gever schoolbesturen heeft verplicht om

VERRIJKING Aranka wilde altijd juf worden én zelf-

Jaap Wals

STERKER IN DE SCHOENEN

GOED GEORGANISEERD Jaap van Leverink, algemeen direc-

voor verantwoorde opvang te zorgen. Wij geloven in het opleiden van onze eigen Het Expertisecentrum Verantwoord Overblijven (EVO) start dit jaar op 1 april 2008 de

krachten die al jarenlang vrijwillig voor

eenjarige opleiding ‘Leid(st)er tussenschoolse opvang’. De opleiding is ontwikkeld in samen-

ons werken in plaats van nieuwe opge-

werking met het ROC Flevoland. Voldoende afronding van de opleiding biedt een vrijstelling

leide mensen aan te nemen. Nu alleen

voor (delen van) het eerste jaar van de opleiding SPW-3 of SPW-4 voor klassenassistent of

nog de ruimtes. Kinderen blijven nog

onderwijsassistent. De opleiding wordt aangeboden in Utrecht en Zwolle. Aanmelden kan tot

vaak over in kantines of handvaardig-

uiterlijk 1 maart a.s., telefonisch bij het cursussecretariaat via 036 533 1500.

heidlokaaltjes. Dat moet beter.’ ■

Bel 5010, op schooldagen tussen tien en drie

11

I N Z I C H T F

E

B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_12_VanArtsen.qxd

28-01-2008

15:08

Pagina 12

Jozias van Aartsen vindt motie Van Aartsen/Bos geslaagd

Doorbraak buitenschoo

E

In oktober 2006 nam de Kamer de motie van Jozias van Aartsen (VVD) en Wouter Bos (PvdA) aan, waarmee de voor- en naschoolse opvang vanaf 1 augustus 2007 moest zijn geregeld. Schoolbesturen in

igenlijk was het al zo lang actueel. Het paste in de discussie die ik bij die algemene beschouwingen in 2005 heb

losgemaakt over de plaats van Nederland in de toekomst’, aldus Van Aartsen. ‘Daar heb

Nederland kregen hiermee een klein jaar de tijd om de kinderopvang

ik een beeld geschetst van een open, cultureel en economisch hoogstaande economie,

te organiseren. Terugkijkend is Van Aartsen tevreden over de destijds

een Europees New York. In dat beeld paste ook het voornemen om in 2015 een

ingezette ontwikkeling. ‘Het was hard nodig om een doorbraak te

Nederland te hebben waar de voor- en naschoolse opvang eindelijk goed is gere-

Michiel Jongewaard

geld. Naar mijn overtuiging was het gebrek aan goede opvangmogelijkheden een acuut probleem, dat zo snel mogelijk moest worden opgelost.’ Gevraagd naar de redenen van deze plotselinge haast geeft Van Aartsen zijn kijk op de situatie in Nederland van destijds. Een van de argumenten die al door velen is genoemd, is dat in veel van de ons omringende West-Europese landen, zoals België, Duitsland en de Scandinavische landen, het probeem zonder al te veel debat was opgelost. Voor Van Aartsen waren daarnaast ook economische motieven een belangrijke reden: ‘Je krijgt een gezondere arbeidsmarkt wanneer ouders niet continu met het probleem zitten van de opvang van hun kinderen na schooltijd. Ouders zijn voortdurend tijd kwijt met het zelf moeten regelen. Er moest een keer een eind komen aan het gesleep met kinderen.’

DRIJFVEREN Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) bleek dat vooral de generatie die na 2000 ouder werd meer behoefte had aan naschoolse opvang voor Stefan Heijdendael

forceren. De resultaten worden al zichtbaar.’

hun kind dan de generaties daarvoor. Van Aartsen: ‘Dat is een grof onderscheid, maar het klopt wel. De noodzaak om de opvang goed te regelen was vrij duidelijk zichtbaar.

Uw kind wordt gestraft, terwijl hij altijd het mikpunt is?

6000792_12_VanArtsen.qxd

28-01-2008

15:09

Pagina 13

oolse opvang was nodig Wanneer je naar mensen in de samenleving luisterde, was dat onderwerp continu aan de orde. Ik heb nooit begrepen dat men later

Panel

verbaasd was over de enorme behoefte die aan het licht kwam toen het eenmaal was geregeld. Men zei dat het dat gekomen was door een aanzuigende werking. Dat is onzin. De motie heeft duidelijk gemaakt dat die

Reacties op de stelling:

grote behoefte er al was.’ Bijkomend voordeel van een goed georganiseerde opvang is volgens Van Aartsen het positieve effect op de eigen ontwikkeling van het kind. ‘Voor veel kinderen is het goed om in groepsverband te worden opgevangen, om zo te wennen aan samenwerking. Sportactiviteiten of

‘De motie Van Aartsen/Bos was de beste manier om de voor- en naschoolse opvang snel en adequaat te regelen.’

muziek tijdens de opvang zijn daarbij uitstekende hulpmiddelen. Ook kan de opvang helpen bij het integreren van kinderen van

Eric Marsman, 49 jaar, oud-lid medezeggenschapsraad in Sassenheim

niet-westerse immigranten in Nederland.

Qua opzet ben ik het volledig eens met Van Aartsen. Principieel verschillen we over de

Kortom, het was een samenspel van ver-

kosten. Hier is geen rol voor de overheid weggelegd. Goede werknemers zijn altijd nodig

schillende drijfveren.’

en kunnen in hun eigen arbeidsvoorwaardenpakket zaken als kinderopvang regelen. Scholen zijn niet ingericht op de noodzakelijke faciliteiten en leerkrachten hebben een

ARBEIDSPARTICIPATIE VROUWEN De laatste tijd is er in de media veel aan-

ander takenpakket. Laat deze opvang dan ook over aan hiervoor gekwalificeerde locaties en mensen.

dacht geweest voor de achtergestelde positie van vrouwen bij grote bedrijven. Op het

Janine van de Linde, 54 jaar, docent levenbeschouwing Hogeschool Edith Stein / OCT

gebied van de arbeidsparticipatie van vrou-

De vraag is wat goed regelen van de buitenschoolse opvang is. En in het belang van wie?

wen valt er volgens Van Aartsen nog veel te

En wie bepaalt wat goed is? En hoe bepalen we dat? Naar mijn idee zijn er vrijwel geen

winnen. ‘In Nederland is er van oudsher een

steekhoudende argumenten op tafel gelegd waardoor de meerwaarde voor de kinderen

erg traditionele kijk op het gezin. Dat werd

zelf onomstootbaar vast komt te liggen. Ook niet in economisch perspectief. Want dat

wellicht gevoed door een lange periode sinds

lijkt vooralsnog het belangrijkste perspectief...

de Tweede Wereldoorlog, waarin voortdurend een sterke invloed van christen-democrati-

Paul Zoontjens, 54 jaar, hoogleraar onderwijsrecht aan de Universiteit van Tilburg

sche kring voelbaar was. Ook dat heeft

De motie heeft zeker voor een doorbraak gezorgd. Veel ouders, vooral vrouwen, die een

gezorgd voor de achterstand die we hebben

paar jaar geleden nog sceptisch waren over kinderopvang zijn 'om' gegaan. De snelheid

opgelopen. Hopelijk zorgt de motie ervoor

waarmee een en ander is geregeld, verdient evenwel niet de schoonheidsprijs. Iedere

dat we die achterstand kunnen inlopen. Dat

ingewijde kon op zijn vingers natellen dat de snelle invoering van de verplichting tot kin-

kost dus geld, extra investeringen, ook van

deropvang zou stuiten op een gebrek aan mankracht, fysieke ruimtes en geld. Dat is ook

schoolbesturen. Maar een keer moet je door

uitgekomen. Op dit soort van doorbraak- of mentaliteitspolitiek zit niemand te wachten,

de zure appel heen bijten. Wouter Bos heeft

hoewel het streven naar goede kinderopvang zeer te prijzen is. ■

er wel even over moeten nadenken, maar uiteindelijk deed hij mee, om de doorbraak te realiseren.’

0800 5010 of mobiel 0900 5010123 (45ct/pg)

13

I N Z I C H T F

E

B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_12_VanArtsen.qxd

28-01-2008

15:11

Pagina 14

Vervolg van pagina 13

DOORBRAAK BUITENSCHOOLSE OPVANG WAS NODIG

VERPLICHTING

Naar aanleiding van de aanbevelingen van

De motie zorgde ervoor dat school-

de commissie Bruins heeft staatssecretaris

besturen en scholen in relatief korte

Dijksma nog eens 39 miljoen euro beschik-

tijd voor de organisatie van veel nieu-

baar gesteld. Hiermee moeten de wacht-

we opvangplaatsen moesten zorgen. De

lijsten worden bestreden en moet voor

verplichting was een voldongen feit,

voldoende gekwalificeerd personeel wor-

waardoor veel schoolbesturen ervoor

den gezorgd. Kinderopvangorganisaties

kozen om de opvang eenvoudigweg uit

en scholen kunnen via de subsidieregeling

te besteden aan een bestaande kinder-

capaciteitsuitbreiding buitenschoolse

opvangorganisatie. Door in plaats van

opvang in aanmerking komen voor meer

de motie te kiezen voor meer overleg

geld. Wanneer uitbreiding in samenwer-

en een langere invoeringsperiode, was

king met het onderwijs wordt gereali-

bij besturen en scholen mogelijk meer

seerd, dan moet het bestuur van de school

draagvlak ontstaan. Van Aartsen is ech-

de aanvraag mede ondertekenen. Het is

ter overtuigd van de noodzaak van de

van belang de aanvraag zo snel mogelijk

motie. ‘We discussiëren in Nederland

in te dienen, omdat aanvragen in volgorde

eindeloos en zijn heel goed in het

van binnenkomst worden behandeld. De

benoemen van commissies, modellen

sluitingsdatum is 1 augustus 2008. Meer

laten doorrekenen en alles en iedereen

informatie is te vinden op

erbij betrekken. Dan verliezen we

www.voo.nl/kinderopvang.

soms compromissen die in de praktijk

landslakephoto

meestal heel veel tijd en ontstaan er

niet werkbaar blijken. Heel veel proble-

goeden niet te na gesproken, die hebben

men die we in Nederland hebben met

gedacht: hup, ik maak een contract en ze

uitvoering komen daar uit voort. We

regelen het maar. Idealiter moet je toe naar

waren maatschappelijk op een punt

het concept van de brede school, zoals dat

beland, kijkend naar de arbeidsmarkt,

op een aantal plaatsen al goed werkt. Ik

end kost het misschien nog wel meer.

de behoeften van ouders en de belan-

heb destijds veel rondgekeken in het

Maar er zijn onderwerpen waar je einde-

gen van kinderen, dat er een doorbraak

onderwijs en een aantal heel goede

loos de bal over kunt rondspelen, maar

moest worden gerealiseerd.’

voorbeelden gezien. In Leiden en

waarvan je met een Kamermeerderheid

Eindhoven zijn bijvoorbeeld fantastische

moet zeggen: ‘dit gaan we nu wel doen’.’

MAKELAARSMODEL

concepten ontwikkeld, die zich inmiddels

Het uitbesteden van de opvang, het

in de praktijk al hebben bewezen. De ont-

DAGARRANGEMENT Het is niet ondenkbaar dat het

zogenaamde makelaarsmodel, ziet Van

wikkeling van de brede school heeft tijd

Aartsen als een tijdelijke oplossing.

nodig, maar in ieder geval is de organisatie

‘dagarrangement’, waarbij onderwijs en

‘Het makelaarsmodel, waarbij school-

van goede opvang gestart. Het stond voor

voor-, naschoolse opvang naadloos op

besturen derden inschakelen om het te

ons allemaal vast, zeker ook voor de VVD-

elkaar aansluiten, een basisvoorziening

regelen, heb ik altijd gezien als een

fractie, dat het heel veel geld zou gaan

wordt. Daarmee wordt het gehele dag-

overgangsperiode. Het bood de moge-

kosten. Gerrit Zalm heeft in die periode

arrangement een gratis voorziening voor

lijkheid om tijdelijk te voldoen aan de

nog 250 miljoen euro beschikbaar gesteld,

kinderen. Zou dat een positieve ontwikke-

verplichting. Maar ideaal is het beslist

terwijl de VVD in haar regeringsprogram

ling zijn? Van Aartsen: ‘In mijn persoonlijke

niet. Er zijn veel schoolbesturen, de

zelfs 400 miljoen had gereserveerd. In the

visie wel. Het wordt op dit moment nog

14 F

E

De schooldag is te lang?

I N Z I C H T B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_12_VanArtsen.qxd

28-01-2008

15:11

Pagina 15

Van Aartsen vindt dat Den Haag de scholen bij de uitbreiding van het brede schoolconcept niet in de kou moet laten staan.

steeds gezien als een soort luxe-arrange-

eventueel ontbijten en na schooltijd is

missie Bruins (taskforce wachtlijsten

ment, terwijl het juist de basis moet zijn

er weer ín schoolverband opvang. Dat bete-

buitenschoolse opvang), die een advies

voor hoe ons schoolsysteem functioneert.

kent veel investeringen in schoolgebou-

heeft geschreven op basis waarvan de

Wij zijn de afwijking, als je kijkt naar de

wen, maar het brede schoolconcept moet

staatssecretaris tijdens de Algemene

landen om ons heen. Het is verstandiger

worden uitgebreid.’

Beschouwingen in september vorig jaar

om niet zo eigenwijs te zijn. Met de economische ontwikkelingen die op ons afkomen, met een vergrijzende samenleving,

haar plan van aanpak heeft gepresen-

TRADITIE

teerd. Van Aartsen: ‘Hier zou je kunnen

Misschien kan een motie

zeggen dat de oude paarse coalitie nog

zullen we een belangrijk beroep moeten

Rutte/Tichelaar helpen om een stap verder

werkt. Ik zou een nieuwe motie toejui-

doen op de aanwezige arbeidskrachten,

te zetten dan het makelaarsmodel. Van

chen als die ervoor zorgt dat het make-

dus ook op vrouwen.

Aartsen is positief. ‘Mark Rutte en Jacques

laarsmodel eindig is, om zo de echte

Heel veel vrouwen willen ook graag

Tichelaar hebben eerder al tijdens het

brede school een kans te geven. De PvdA

werken. Het christen-democratische ideaal

debat na die honderd dagen van het kabi-

en VVD zijn hier tenslotte gelijkaardig in,

over het gezin vervaagt gaandeweg en de

net een motie ingediend om de knelpun-

evenals in onze kijk op het openbaar

behoefte aan opvang is er. Je kind gaat

ten van de buitenschoolse opvang weg te

onderwijs. Dat past in de liberale en

eerst ‘s ochtends naar school, kan er

nemen.’ Dat initiatief leidde tot de com-

sociaal-democratische traditie. ■

Bel 5010, op schooldagen tussen tien en drie

15

I N Z I C H T F

E

B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_16_OBS_Ringloop.qxd

28-01-2008

15:17

Pagina 16

Betrokkenheid van ouders vergroten door optimale communicati

Midwintermarkt in Na De openbare basisscholen in de Noordoostpolder zijn in samenwerking met de VOO een project gestart om de identiteit van het openbaar onderwijs een flinke impuls te geven. Dat gebeurt gefaseerd. De eerste fase is het vergroten van de betrokkenheid van de ouders. Obs De Ringloop in Nagele koos er echter voor om eerst de communicatie met de ouders te versterken. Verbeter eerst de contacten, dan wordt automatisch de betrokkenheid groter, zo was de filosofie. Met de organisatie van een midwintermarkt nam men de proef op de som.

H

Jan Barendse

GEEN CONCURRENTIE

et idee ontstond op

viteit was spectaculair’, vertelt werkgroeps-

een thema-avond in

lid Danielle van Alphen. ‘Daar hadden we

september met de

Op den Akker voor gevraagd, een bekende

Het heeft in de kern zo’n achthonderd

ouders, begeleid door

Nagele is een betrekkelijk klein dorp.

plaatselijke agrarisch ondernemer. Hij heeft

inwoners en met de buurtschappen erom-

beleidsmedewerker Ton Gelmers van de

een nostalgische boerderij en bewerkt zijn

heen niet meer dan 2000. Toch staan er

VOO. Die avond was gewijd aan de

land met behulp van Belgische trekpaarden.

behalve De Ringloop nog twee basisscholen:

betrokkenheid van ouders, maar al snel

Twee van deze paarden trokken een ‘zwe-

een katholieke en een christelijke school.

kwam men tot de conclusie dat een

vend tapijt’, een grote mat waarop de kinde-

De Ringloop is de kleinste van de drie. Toch

goede communicatie aan betrokkenheid

ren een spannend ritje konden maken.’

speelden concurrentieoverwegingen bij het proefproject geen enkele rol. ‘We mogen

vooraf gaat. Vervolgens rees de vraag

SFEER

hoe de communicatie met ouders kon

De leerlingen hadden, samen met de

worden uitgebouwd. Een van de ouders

dan een hele kleine school zijn, stelt Nettie Bastiaan, we vallen onder een flink stich-

opperde het idee om in plaats van het

ouders, maanden tevoren al verkoopbare

tingsbestuur in Emmeloord. Dat is het

jaarlijkse winterfeest - een alternatief

artikelen gemaakt, waaronder spekstenen

bestuur van alle openbare basisscholen in

voor het kerstfeest- eens flink uit te

beeldjes, schilder- en grafisch werk en, in de

de Noordoostpolder. Daardoor is het voort-

pakken met een midwintermarkt en

laatste periode, kersthangertjes. De ouders

bestaan van de school niet in het geding.

daarvoor het hele dorp uit te nodigen.

waren een aantal avonden op school bijeen-

‘We hebben bovendien goede contacten

Dat voorstel kreeg grote instemming en

gekomen om kerststukken te maken. Op de

met de andere basisscholen’, zegt Margriet

er gaven zich direct vier ouders op voor

grote dag zelf werden de schilderijen

Timmermans. Ook zij had zitting in de

een werkgroep die het ging organiseren.

geveild waaraan meerdere kinderen samen

werkgroep. ‘Voordat we begonnen met

Later kwam daar een vijfde ouder bij. Zij

hadden gewerkt. In school en buiten waren

organiseren hebben we aan de andere

konden voor vragen en ondersteuning

kerstbomen geplaatst. Een aantal vuurkor-

scholen gevraagd of zij niet toevallig op

terecht bij Nettie Bastiaan, leerkracht

ven zorgde voor warmte en, toen de sche-

van groep 3/4/5. De werkgroep ging zeer

mering inviel, voor extra licht. ‘Alles was er

voortvarend te werk: er werden sponso-

op gericht om een prettige sfeer te creëren

Het bestuur en alle scholen van het open-

ren gezocht en gevonden, tot in

en om positief naar buiten te treden’, zegt

baar basisonderwijs in de Noordoostpolder

Emmeloord aan toe. Er werd contact

mede-organisator Lianne Lassche. ‘En daar

zijn samen met de VOO een driejarig tra-

gezocht met de plaatselijke winkeliers,

zijn we zonder meer in geslaagd. Dat blijkt

ject gestart om de identiteit van het open-

die vervolgens veel materiaal beschik-

ook uit de sympathieke manier waarop de

baar onderwijs verder te ontwikkelen en

baar stelden. ‘Vooral de openingsacti-

plaatselijke pers er over schreef.’

met meer nadruk uit te dragen.

16 F

E

Het tussenuur wordt meegeteld als lestijd?

I N Z I C H T B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_16_OBS_Ringloop.qxd

28-01-2008

15:17

Pagina 17

atie

agele succesvol dezelfde dag iets van plan waren. We wil-

geen grote verschillen bestaan.’ ‘Kinderen

ouders van de andere twee basisscho-

den ze niet in het vaarwater zitten.’

zitten natuurlijk op school om te leren’,

len, zegt Margriet Timmermans. ‘De

vervolgt Nettie Bastiaan, ‘dat is de kern van

markt was voor ons een proef: we wil-

het onderwijs. Ouders mogen dan ook ver-

den weten of dit een goede manier was

langen dat dat op een goede manier wordt

om de communicatie te verbeteren.’

natuurlijk geweldig, een optimale commu-

gedaan. Maar als ze betrokken zijn, dan

’We hadden al een aantal andere

nicatie als voedingsbodem daarvoor even-

hebben ze ook een kijkje in de keuken van

manieren geprobeerd’, vult Lianne

eens, maar al die inspanningen zijn maar

de school. Daar kunnen ze dan een mening

Lassche aan. ‘E-mail bijvoorbeeld,

op één ding gericht: het belang van de

over vormen; zelfs zeggen wat ze graag

nieuwsbulletins of de website.’ ‘Maar

kinderen. Daarover bestaat geen enkel

veranderd willen zien. En aan de andere

wat er met deze midwintermarkt uit-

verschil van mening. Nettie Bastiaan: ‘Een

kant; als je weet hoe het werkt, heb je ook

kwam, overtrof onze verwachtingen’,

leerling heeft er alleen maar baat bij als

meer begrip voor de situatie.’

hervat Margriet Timmermans. ‘Het mes

Een hogere ouderbetrokkenheid is

zijn ouders zich betrokken voelen bij de school; dat zij weten wat er op school gebeurt en ook graag op school willen hel-

sneed zelfs aan twee kanten: de commu-

TROTS

nicatie team-ouders en tussen ouders

De evaluatie heeft nu nog niet plaats-

onderling kreeg door de voorbereidingen

pen. Dat bevordert de sfeer op school en

gevonden, maar nu al is elk werkgroepslid

en door de markt zelf een flinke injectie

geeft leerlingen een prettig gevoel. Als

ervan overtuigd dat de midwintermarkt

en de contacten met de andere dorps-

ouders in en om de school te zien, zijn

een gouden greep was. ‘De grootste winst,

bewoners werden verstevigd.’ ‘Face to

groeit er een veilige en vertrouwde omge-

vindt Nettie Bastiaan, ‘is dat de bij ouders,

face’, concludeert Danielle van Alphen;

ving.’ ‘Ik beschouw een school waar het er

leerkrachten en kinderen al aanwezige

‘dat blijkt toch de beste manier te zijn.

zo aan toe gaat, als een verlengstuk van de

gevoelens van saamhorigheid en trots op

‘Het beeld dat nu naar buiten is geko-

huiskamer’, vindt Danielle van Alphen.

de school werden versterkt en nu ook aan

men’, besluit Nettie Bastiaan, ‘is dat

‘Wat zich daar afspeelt, nemen de kinderen

het dorp werden getoond.’ ‘Ik heb ook veel

team en ouders samen de school run-

mee naar school en dan is het heel prettig

mensen gezien die geen kinderen op onze

nen. En dat beeld is juist. Zonder betrok-

als er tussen de sfeer thuis en op school

school hebben, oudere mensen en zelfs

kenheid van ouders gaat het niet!’ ■

Een echt ‘zwevend tapijt’ bezorgde de kinderen tijdens de midwintermarkt een spannend ritje.

0800 5010 of mobiel 0900 5010123 (45ct/pg)

17

I N Z I C H T F

E

B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

Hans Veenhuis

KINDEREN

6000792_18_OBO.qxd

28-01-2008

15:19

Pagina 18

O B O We s t - B r a b a n t l e i d t e i g e n l e e r k r a c h t e n o p t o t s c h o o l l e i d e r

Anticiperen op tekort Een hart voor kinderen, dat is en blijft een vereiste voor leidinggevenden in het onderwijs. Maar de basisschool lijkt steeds meer op een bedrijf. Dat vraagt om een omslag van beheersmatig naar beleidsmatig en integraal denken. De directeur van vandaag moet leiderschap tonen en is steeds vaker een echte strateeg. De bestaande opleidingsmogelijkheden spelen hier onvoldoende op in. Daarom startte Stichting Openbaar Onderwijs West-Brabant (OBO) een eigen opleiding tot schoolleider.

W

Anita Janse

LEIDERSCHAP BELANGRIJK

ij voorzien een groot tekort aan gekwalifi-

Dorian Verhagen is samen met haar

ceerde leidinggeven-

twee collega’s Laura van Gennip en Wil

den’, vertelt Peter

Kuijpers namens M&O vanaf het begin

Graafmans, directeur van OBO West-

betrokken geweest bij de ontwikkeling van

Brabant. OBO is het overkoepelende

het programma. Zij verzorgt inmiddels ook

bestuursorgaan van veertien openbare

een deel van de opleiding. Naast tien

basisscholen tussen het Haringvliet en de

intensieve themablokken krijgen de deel-

Belgische grens. Goed voor 3000 leerlingen

nemers van Van Gennip en Kuijpers trai-

en 280 personeelsleden. ‘Ook al is het niet

ning, met name gericht op persoonlijk lei-

wettelijk verplicht, wij vinden het belangrijk

derschap. Verhagen: ‘Als directeur ben je

dat alle directieleden een schoolleidersoplei-

verantwoordelijk voor alle facetten van de

ding hebben voltooid. Op een gegeven

school, van onderwijs tot huisvesting en

moment telden we elf directieleden die niet

van financiën en marketing tot personeels-

vrijheid kan moeilijk zijn’, vult

over deze papieren beschikten. Die mensen

beleid. Dat vraagt om een meer beleidsma-

Verhagen aan, ‘vooral voor mensen die

wilden we, in overleg met het directeurenbe-

tige benadering en integraal denkvermo-

het anders gewend waren.’

raad, laten bijscholen. Bij bestaande oplei-

gen.’ ‘Vroeger gingen schooldirecteuren

dingen vonden we niet wat we zochten.

heel beheersmatig te werk’, vult Peter

Uiteindelijk besloot OBO een eigen opleiding

Graafmans aan. Beleid en financiën wer-

in het leven te roepen. Op die manier zijn we

den volgens overheidsbeleid uitgevoerd. Je

lijke ontwikkelingen wordt in het basis-

beter in staat de inhoud te bepalen.

was eigenlijk een soort ambtenaar, want je

onderwijs steeds meer gewerkt volgens

Deelnemers zien nu relatie met de praktijk

had je maar aan de regels te houden.

het poldermodel. Verhagen:

en bovendien stimuleert de opleiding colle-

Tegenwoordig krijgen directieleden een

‘Schoolleiders moeten verbindingen

gialiteit.’ Het Brabantse schoolbestuur

zak geld en moeten ze zelf maar zien wat

kunnen leggen, niet alleen tussen diver-

investeerde twee ton in de opleiding. Via het

ze daar mee doen. Dat is vooral een

se beleidsterreinen, maar vooral tussen

landelijk innovatieplatform kreeg het

kwestie van prioriteiten stellen vanuit het

mensen. Wie niet met mensen om kan

bestuur een extra subsidie van 37.000 euro.

schoolplan. Directeuren zetten nu eerst

gaan, kan geen goede schoolleider zijn.

In samenwerking met de M&O groep uit ’s-

hun beleid op papier en zoeken er vervol-

Je kunt pas een verbinding maken met

Hertogenbosch werd een opleiding samen-

gens het geld bij. Daardoor is er meer

anderen, als de verbinding met jezelf

gesteld die past bij de visie van OBO. In april

samenhang gekomen tussen de diverse

goed is. Daarom leren wij onze deelne-

startte een groep van zestien cursisten.

terreinen van beleid.’ ‘Die verworven

mers om goed naar zichzelf en hun

18 F

E

R

U

A

R

I

2

0

OBO

POLDERMODEL In navolging van de maatschappe-

Het schoolkamp zorgt nu al voor nachtmerries?

I N Z I C H T B

Peter Graafmans

0

8

6000792_18_OBO.qxd

28-01-2008

15:20

Pagina 19

schoolleiders eigen functioneren te kijken.’ Graafmans:

als uit het onderwijs.’ De algemene

‘Als schoolbestuur willen we toe naar het

directie komt ook op de opleiding

concept van een educatieve organisatie, met

langs, om de theorie aan de dagelijkse

onder andere een brede school: dus onder

bovenschoolse praktijk te toetsen.

één dak met kinderopvang, welzijnsorgani-

M O T I VAT I E

saties en culturele instellingen. Tegen die

Inmiddels draait de opleiding een

tijd moet er een directie zitten die in staat is al die partijen rond de tafel te krijgen én te

goed half jaar. De eerste evaluaties zijn

houden. Het principe van de brede school

gehouden. ‘De cursisten zijn stuk voor

draait om goede samenwerking, anders

stuk enthousiast’, vertelt Graafmans. Hij

wordt het gewoon een soort bedrijfsverza-

zegt nu al resultaat te merken, met

melgebouw.’

name tijdens het directieoverleg. ‘Ik ben meer dan ooit onder vuur komen te lig-

OBO

Dorian Verhagen

SPIEGEL

gen’, zegt hij lachend. In april 2009

dat men elkaar in de waarde kan laten en

hopen de eerste deelnemers af te stude-

vrouwen. Dat betekent een overwinning

dat er veiligheid en vertrouwen is. Verhagen:

ren. Ze zijn dan geschoold volgens de

voor OBO, want hoewel vrouwen in het

‘Fouten maken mag. Van mening verschillen

eisen van de Nederlandse Schoolleiders

onderwijs ruimschoots aanwezig zijn, laten

eveneens. Bij persoonlijk leiderschap gaat

Academie (NSA). De vijf leerkrachten die

ze het in leidinggevende functies vaak afwe-

het erom jezelf te zijn. Je moet jezelf dus ook

uit de kweekvijver komen, zijn dan in

ten of krijgen ze de kans niet. De groep die is

kwetsbaar durven opstellen.’

feite benoembaar als schoolleider zodra

De groep bestaat voor vijftig procent uit

gestart, heeft een heterogene samenstelling

OBO

en bestaat uit zeven zittende schooldirecteuren, vier adjuncten en vijf leerkrachten

zich een vacature voordoet. Graafmans:

C O M M U N I C AT I E

‘Het verkrijgen van goed geschoold per-

Dat past bij de onderwijsvisie van

soneel voor directietaken is erg moeilijk.

die interesse hebben voor een leidinggeven-

OBO. Graafmans: ‘De eigenheid van het

De vergrijzing slaat op termijn toe onder

de taak. ‘We zijn blij met de onderlinge ver-

kind vormt het vertrekpunt voor ons

het huidige personeel, maar nieuwe

schillen’, vertelt Verhagen. ‘De jongere men-

onderwijs. Respect en waardering zijn de

mensen zijn moeilijk te vinden. Het

sen stellen vanuit hun verwondering vaak

sleutelwoorden als het om onze leerlingen

onderwijs heeft nu eenmaal geen best

confronterende vragen aan de zittende

gaat, maar dat geldt ook voor de medewer-

imago. Bovendien zijn de salarissen

directeuren en houden hen op die manier

kers. Een leerkracht kan geen samenwer-

slecht. Een directeur verdient netto hon-

een spiegel voor. Anderzijds kunnen ze put-

king in zijn klas verwachten als hij zelf

derd euro meer dan een collega leer-

ten uit de ervaring van hun oudere collega’s.

niet solidair is met zijn team.’ De kwaliteit

kracht. Dat verschil in beloning is te ver-

De opleiding heeft een vraaggestuurde

van onderlinge relaties staat of valt met

waarlozen, terwijl een directeur bedui-

manier van leren. We vertrekken altijd van-

een goede communicatie. Daarom is dat

dend meer aan zijn hoofd heeft. Het gaat

uit thema’s die de cursisten zelf aandragen.

een belangrijk onderdeel van de opleiding,

dus vooral om een brok motivatie.’

Dat zijn meestal problemen waar ze in de

die in totaal twee jaar duurt. De cursus

Graafmans vindt binnen de stichting

praktijk tegenaan lopen.’ De opleiding kent

bestaat uit trainingsdagen, themablokken,

regelmatig mensen die het in zich heb-

geen modules, maar volgt tien verschillende

coaching, werkbezoeken en intervisies

ben om directeur te worden. ‘Noem het

thema’s, zoals ‘investeren in mensen’ en ‘het

(collegiaal overleg waarbij het optimalise-

bezieling. Die mensen hebben het

hart van de school’. Werkstukken dienen bij

ren van het eigen functioneren centraal

gewoon. Zij krijgen dingen voor elkaar,

voorkeur te worden gekoppeld aan eigen

staat, red.). Verhagen: ‘We hebben een

die anderen niet voor elkaar krijgen. Zij

praktijkvoorbeelden en leermomenten. De

praktische invalshoek en maken veel

zijn zelf gemotiveerd, maar weten ook

rode draad door de opleiding is het leren van

gebruik van gastdocenten en sprekers. Die

anderen te motiveren. Dat is tenslotte

en met elkaar. Een belangrijke voorwaarde is

halen we zowel uit het wetenschapsveld

waar het in het onderwijs om draait.’ ■

0800 5010 of mobiel 0900 5010123 (45ct/pg)

19

I N Z I C H T F

E

B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_20_Kinderraad.qxd

28-01-2008

15:20

Pagina 20

Kinderraad obs De Kring heeft al flink wat bereikt

Kinderen kritisch over w

W

Openbare Jenaplan-basisschool De Kring uit Almere heeft sinds 2002 een kinderraad, het ‘kleine broertje’ van de ouderraad. De raad heeft inmiddels een flink aantal wapenfeiten achter zijn

ie is de baas op school? Die vraag stond aan de wieg van de oprichting van

de kinderraad. Er is een medezeggenschapsraad, een ouderraad, maar waarom mogen

naam staan. Zo kregen de kinderen het bij de gemeente voor

kinderen dan niet meepraten over wat er op school gebeurt? Een toenmalige achtstegroe-

elkaar dat die hun speeltoestellen opnieuw in de verf kwam

per is vervolgens gaan uitzoeken op welke manier kinderen hun zegje kunnen doen en

zetten. ‘Je moet gewoon een beetje slijmen.’

Karin Fleuren

zette de uitgangspunten en het doel van een kinderraad op papier. Ook stelde hij een reglement op. Inge Wels, adjunct-directeur en begeleider van de kinderraad is enthousiast over de kinderraad: ‘Voor een Jenaplanschool is het niet meer dan logisch dat kinderen inspraak hebben. Het hart van ons onderwijs is de buitenwereld de school binnen te halen en de kinderen te leren niet alles voor zoete koek aan te nemen. Daar hoort ook bij dat ze kritisch mogen kijken naar alles wat op school gebeurt.’

C A M PA G N E V O E R E N Van elke stamgroep zit één vertegenwoordiger in de kinderraad, ook van de onderbouwgroepen. Twee kinderen uit de bovenbouw worden afgevaardigd naar de Roefelraad, de kinderraad van de gemeente Almere. De kinderen die in de raad willen, voeren aan het begin van het schooljaar campagne. Ze houden voor hun groep een presentatie waarin ze aangeven waarom zij geschikt zijn voor de raad. Daarna wordt er gestemd. Van tegenkandidaten vals beschuldigen, moddergooien of verleidelijke toezeggingen doen, kenmerken uit een doorsnee verkiezingsstrijd, houden de kandidaten zich verre. Wels: ‘Kinderen zijn niet achterlijk. Ze landslakephoto

doorzien feilloos of iets klopt of niet. Zo was

20 F

E

R

U

A

R

I

2

0

school mocht worden gesnoept wanneer hij in de raad kwam. Daar trapte niemand in.’

De directeur wil per se bij de MR-vergadering zijn?

I N Z I C H T B

er eens een jongen die beloofde dat er op

0

8

6000792_20_Kinderraad.qxd

28-01-2008

15:21

Pagina 21

landslakephoto

wat op school gebeurt

Van links naar rechts: Levay, Kaoutar, Merel en Inge.

De kandidaatstelling verloopt niet helemaal

raad, maar ook daarbuiten hebben. Zo wordt

Een van de raadsleden, dit jaar een

zonder inmenging van de stamgroepleiders.

er van hen verwacht dat ze oppikken wat er

middenbouwer, maakt de notulen. Wels

Wels: ‘Vooral bij de kleuters wordt gekeken

in hun stamgroep leeft en de kinderen erop

ziet erop toe dat de vergadering in goede

of ze het verbaal of sociaal-emotioneel

attenderen welke onderwerpen ze op de

orde verloopt. Hoe groot haar bemoeienis

aankunnen. Maar ook met midden- en

raadsagenda kunnen zetten. Tijdens deze

is, hangt van de samenstelling van de

bovenbouwers gaan we in gesprek wanneer

vergadering kiest de raad ook een voorzitter

raad af: ‘We hebben eens een voorzitter

wij inschatten dat ze niet geschikt zijn als

en hulpvoorzitter. Die twee gaan een week

gehad die niet uit zichzelf begon met de

raadslid, terwijl ze dat toch willen worden.

van tevoren de stamgroepen langs en inven-

vergadering en ook niet wist hoe hij die

Overigens is het vrijwel zeker dat die niet

tariseren welke punten zij hebben voor de

moest afsluiten. Ook had hij niet hele-

worden gekozen, mochten ze onze adviezen

kinderraad. Onderwerpen die al een keer op

maal in de gaten hoe hij een agenda

in de wind slaan. Kinderen weten precies

de agenda hebben gestaan, worden niet

moest afhandelen. Natuurlijk had ik hem

van elkaar welke kwaliteiten ze hebben.

meer in behandeling genomen. De stam-

kunnen vervangen door een ander kind.

Andersom sporen we ook kinderen aan

groepleiders zien erop toe dat het niet gaat

Maar hij was gekozen en het geeft toch

zich kandidaat te stellen. Wanneer wij hen

om onderwerpen die indruisen tegen het

een sociaal-emotionele boost om te

het vertrouwen geven dat ze het kunnen, is

schoolbeleid of buiten de bevoegdheid van

weten dat anderen vertrouwen in je heb-

dat vaak net het zetje dat ze nodig hebben

de school vallen. Daarna stellen de voorzitter

ben.’

om het te doen.’

en zijn rechterhand de agenda op. De verga-

INGRIJPEN

dering zelf duurt ongeveer een half uur tot

ROL ALS RAADSLID De kinderraad vergadert één keer per

Mochten de kinderen over een punt

drie kwartier. Meestal staan er drie of vier punten op de agenda, worden de notulen

willen vergaderen dat volgens Wels

maand. Tijdens de eerste vergadering van

van de vorige vergadering besproken en is er

niet haalbaar is, dan grijpt ze ook in. Zo

het nieuwe schooljaar vertelt Wels de kinde-

een rondvraag. Een terugkerend agendapunt

stond een keer op de agenda: Mogen

ren wat de raad doet en welke rol zij in de

is ook wat er in de Roefelraad is besproken.

we ‘s ochtends in de gang wachten

Bel 5010, op schooldagen tussen tien en drie

21

I N Z I C H T F

E

B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_20_Kinderraad.qxd

28-01-2008

15:21

Pagina 22

Vervolg van pagina 21

KINDEREN KRITISCH OVER WAT OP SCHOOL GEBEURT

wanneer het regent? Wels heeft toen

gekomen. Kinderen mogen tijdens de mid-

stamgroep willen en dat ik er misschien

uitgelegd dat er een veel simpeler

dagpauze, wanneer het regent, in elkaars

voor kan zorgen dat dat ook gebeurt.’ Voor

oplossing is: In plaats van om acht uur

stamgroep spelen, op voorwaarde dat ze niet

Merel en Kaoutar geldt hetzelfde. Kaoutar

gewoon een kwartier later naar school

door school rennen. Er is een voorleesontbijt

vertelt dat haar stamgroep zich ergert aan

komen. Dan zijn de deuren open. Verder

georganiseerd met twee kinderschrijvers,

de manier waarop er op dit moment wordt

kijkt ze de notulen na. De opmerkingen

waarbij de kinderen in pyjama naar school

gevoetbald in de pauze. Sinds september

die ze plaatst, verwerkt de notulist. Na

kwamen. Ze hebben het bij de gemeente

2007 spelen de kinderen op een nieuw

afloop van de vergadering brengen de

voor elkaar gekregen dat hun speeltoestel-

speelveld, het Johan Cruijff Court. Maar dat

raadsleden in hun stamgroep verslag

len werden geschilderd, terwijl die in eerste

zijn er veel te veel tegelijkertijd. Daarom wil-

uit van wat er is besproken en besloten.

instantie zei daar geen geld voor te hebben.

len ze regels opstellen. Kaoutar heeft haar

De kleuters worden daarbij gesouffleerd

Een deel van deze successen is de verdienste

groep voorgesteld om daarover een brief

door een midden- of bovenbouwer.

van onder andere Merel Maurits, Kaoutar

naar de kinderraad te schrijven.

Ashour en Levay Cruden uit groep 8. Alle

IN PYJAMA NAAR SCHOOL

drie zitten ze, met tussenpozen, al drie jaar

De kinderraad kan inmiddels bogen

in de kinderraad. Merel is voorzitter. Levay

LEERZAAM De kinderen vinden het niet alleen leuk

op een flink aantal resultaten. Zo zijn

vindt raadslid zijn erg leuk: ‘Ik ben blij dat ik

om in de raad te zitten, ze steken er ook wat

er knikkerpotjes op het schoolplein

kan vertellen wat de kinderen uit mijn

van op. Levay: ‘Ik heb geleerd dat ik anderen

Kaoutar, Merel en Levay willen voor het nieuwe speelveld regels opstellen.

22 F

E

Paasmaaltijd of Suikerfeest?

I N Z I C H T B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_20_Kinderraad.qxd

28-01-2008

15:23

Pagina 23

Mariëtte Hamer TWEEDE KAMERLID VOOR DE PVDA

I N Z I C H T Uitstel is geen afstel over hoe ik iets ga vertellen zodat de andere kinderen het begrijpen. Eerst kon ik midden in een verhaal beginnen omdat ik daar dan in mijn hoofd was. Maar dan snapte niemand er iets van.’ Kaoutar, die ook een jaar notulist is geweest, heeft vooral geleerd beter te formuleren wat ze wil zeggen. Wels: ‘Kaoutar kan nogal eens kort door de bocht

Vooral de kosten van de schoolboeken lopen jaar in jaar uit telkens hoger op en het lastige is dat de scholen de boeken kiezen, terwijl de rekening naar de ouders gaat. Dat stimuleert de scholen niet om altijd echt goed op de prijzen te letten bij hun boekenkeuze. Als de scholen ook de rekening mogen betalen, zit het er dik in dat ze zich wel tweemaal bedenken voordat ze een boek aanschaffen dat ze nauwelijks gebruiken.

zijn. In die geest had ze ook een conceptbrief opgesteld voor de gemeente. De speeltoestellen waren aan een verfbeurt toe en of de gemeente even kon langskomen. Natuurlijk wilden we dat, maar om mensen iets voor je te laten doen, moet je dat op een andere manier vragen.’ Oftewel volgens Levay: ‘Je

landslakephoto

moet gewoon een beetje slijmen.’ ■

Daarom heb ik namens de PvdA de afgelopen jaren ervoor gepleit om de schoolboeken in het voortgezet onderwijs gratis te maken. Dat was niet zomaar een los ideetje, maar een plan dat ik heb geformuleerd in nauw overleg met de educatieve uitgevers, de schoolbestuurdersvereniging VOS/ABB en de Vereniging voor Openbaar Onderwijs. Aanvankelijk vond een Kamermeerderheid het allemaal maar niks, maar langzaam maar zeker heeft het idee terrein gewonnen en vorig jaar is het ook in het regeerakkoord komen te staan. Helaas was het niet meer haalbaar om de schoolboeken met ingang van het schooljaar 2007-2008 gratis te maken, maar het zou dan toch met ingang van 2008-2009 echt gaan gebeuren. Zo leek het, want helaas heeft staatssecretaris Van Bijsterveldt onlangs laten weten dat het toch niet ging lukken om de scholen al met ingang van 2008-2009 de boeken gratis te laten verstrekken. Dit heeft alles te maken met Europese aanbestedingsregels die de keuze van de leverancier ingewikkeld maken. Dat is een reëel probleem dat niemand zo had voorzien. Ook de bestaande ervaring met gratis schoolboeken in het basisonderwijs had ons niet daaraan doen denken. Het is heel jammer dat de boel nu in de vertraging raakt, maar het is wel een next-best-oplossing dat het gereserveerde bedrag van € 308,- per schooljaar per leerling niet in 2008-2009 op de plank blijft liggen. Het wordt in december uitbetaald aan de ouders. En in 2009-2010 gaat het geld naar de scholen om de schoolboeken vanaf dan gratis te verstrekken Toch klinken er klachten. Het bedrag van € 308,- zou lang niet op alle scholen genoeg zijn en de uitbetaling in december is wel laat als ouders de kosten van de schoolboeken dan wel enkele maanden moeten voorschieten. Ik begrijp die klachten, maar de zaak komt nu tenminste wel in beweging. Stapje voor stapje komt het gratis lesmateriaal in het voortgezet onderwijs naderbij. Langzamer dan wij wilden, maar niettemin binnen afzienbare tijd zullen ouders bemerken dat zij zich niet langer hoeven blauw te betalen aan de schoolboeken.

0800 5010 of mobiel 0900 5010123 (45ct/pg)

23

I N Z I C H T F

E

B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

C O L U M N

Al jarenlang bestaat er in het Nederlandse onderwijs een merkwaardige situatie. In het basisonderwijs krijgen de scholieren de schoolboeken gratis verstrekt door de school. In het voortgezet onderwijs moeten de ouders ervoor betalen. Deze situatie is in strijd met bepalingen over kosteloos onderwijs in het Internationaal Verdrag op het gebied van Economische, Sociale en Culturele rechten (IVESC). Nederland heeft dit verdrag al jaren geleden, maar totnogtoe is er nog geen sprake van kosteloos onderwijs.

P O L I T I E K E

moet laten uitpraten. Ook denk ik beter na

6000792_24_BestuurBetrokken.qxd

28-01-2008

15:24

Pagina 24

O u d e r s b e t re k k e n b i j s c h o o l b e l e i d

Vele adviseurs voor sch Kinderen zo goed mogelijk begeleiden bij hun ontwikkeling. Dat willen zowel de school als de ouders. Ouders hebben de school nodig bij de opvoeding. Maar de school heeft ook de ouders nodig bij het onderwijs. Waar school en ouders samenwerken, versterken en helpen zij elkaar. Om die reden zouden ouders meer invloed moeten krijgen op het beleid van de school van hun kinderen. Daarmee laat een schoolbestuur zien dat er sprake is van een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

A

Rola Jansen, beleidsadviseur VOO

ls scholen willen dat

Zij zijn geïnterviewd over hun visie op

om ouderbeleid opnemen in hun

ouders zich medeverant-

bestuurlijke betrokkenheid, over hoe

beleidsplan en organisatie.

woordelijk voor het onder-

bestuurlijke betrokkenheid op dit moment

wijs gaan voelen, moeten

is georganiseerd en wat de sterke en zwak-

B R E D E R E K R I N G VA N

zij ouders de kans bieden om als vol-

ke kanten daarvan zijn. Dat levert een aan-

OUDERS

waardige gesprekspartners op te treden.

tal interessante uitspraken op, bijvoorbeeld

Betrokkenheid op schoolniveau is

Daarover gaat de notitie ‘De bestuurlijke

over de rol die ouders hebben in het onder-

dus de eerste stap. Laagdrempelig en

betrokkenheid van ouders in het onder-

wijs. Daarover bestaan onder schoolbestu-

herkenbaar. Vanuit dit contact kunnen

wijs, die werd uitgegeven door de lande-

ren verschillende meningen. Een deel

ouders worden betrokken bij bestuur

lijke werkgroep ouderbetrokkenheid. De

noemt ouders ‘consumenten’ van het ‘pro-

en beleid. Meedenken over beleidsma-

notitie beschrijft hoe schoolbesturen

duct onderwijs’. Het beleid krijgt dan het

tige kwesties is dan niet alleen voorbe-

ouders beter kunnen betrekken bij het

karakter van marktonderzoek. Onderwijs

houden aan ouders in een bestuur. Zo

schoolbeleid. De werkgroep ouderbetrok-

wordt een vraaggestuurd aanbod en moet

bezien is bestuurlijke betrokkenheid

kenheid onderzocht hoe de wederzijdse

zo goed mogelijk aansluiten bij de vraag

ruimer dan deelname van ouders in

betrokkenheid van school en ouders kan

van ouders. Een meerderheid gaat echter

besturen en richt het zich op een bre-

worden versterkt. Een van de opdrachten

uit van het partnerschap van ouders. Zij

dere kring van ouders.

was om inzicht te krijgen in hoe de

beschouwen ouders als mede-eigenaren

Klankbordgroepen en resonansgroepen

bestuurlijke betrokkenheid in het primair

van het onderwijs. Hun deskundigheid

moeten ervoor zorgen dat ouders hun

en voortgezet onderwijs is georganiseerd.

(waar het gaat om pedagogische en didac-

mening laten horen. Waar het gaat om

Onder bestuurlijke betrokkenheid wordt

tische keuzes) en betrokkenheid zijn

‘meebeslissen’ wordt dat het domein

enerzijds de deelname van ouders in

onmisbaar bij de vormgeving van het

van de medezeggenschapsraad

besturen verstaan en anderzijds dat

onderwijs. Vanuit beide visies gezien is

genoemd. De medezeggenschapsraad

besturen betrokken zijn bij wat onder

versterking van de betrokkenheid van

dient als waarborg voor de inspraak van

ouders leeft. Het gaat dus om wederzijdse

ouders bij beleid wenselijk. De centrale

ouders. Het gaat dan om een ideaal-

betrokkenheid.

vraag is hoe besturen en schoolleiders

beeld. Dat de praktijk wel eens anders

daarvoor kunnen zorgen. De meesten zien

uitpakt, wordt door de schoolmanagers

OUDERBETROKKENHEID

betrokkenheid op schoolniveau als een

ervaren als een verbeterpunt. Hoewel in

IN DE PRAKTIJK

belangrijke voorwaarde voor bestuurlijke

het onderzoeksverslag niet altijd duide-

betrokkenheid. Ouders herkennen zich in

lijk is waar het gaat om gedeelde en

den veertig bovenschoolse managers uit

eerste instantie in het microniveau van de

waar om individuele standpunten, laten

het primair en voortgezet onderwijs aan

school en pas later in de organisatie als

de managers een grote bereidheid zien

het woord gelaten over de huidige praktijk.

geheel. Zij pleiten ervoor dat scholen daar-

om ouders meer te betrekken bij beleid.

In het eerste deel van de brochure wor-

24 F

E

Vijf verschillende juffen per week?

I N Z I C H T B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_24_BestuurBetrokken.qxd

28-01-2008

15:24

Pagina 25

Wilbert van Woensel

hoolbestuur

De brochure ‘De bestuurlijke betrokkenheid van ouders in het onderwijs’ is geschreven door Heike Sieber, AVSadviseur en lid van de werkgroep ouderbetrokkenheid. Deze werkgroep is tot stand gekomen naar aanleiding van de intentieverklaring versterking ouderbetrokkenheid, die eind 2005 door de landelijke onderwijsorganisaPas nadat ouders bij school zelf zijn betrokken, kunnen zij bij bestuur en beleid worden betrokken

ties en toenmalig minister Van der Hoeven is ondertekend. De brochure is

V I S I E , C O M M U N I C AT I E E N

het cultuuraspect doelen de experts op pro-

te downloaden op de website

AT T I T U D E

fessionalisering van schoolteams op het

www.oudersbijdeles.nl. In gedrukte

gebied van omgang met ouders. Zij moeten

vorm is de brochure te bestellen door

aantal vertegenwoordigers van landelijke

ouders gaan zien als bondgenoot, met overi-

overmaking van € 3,25 op giro 53 85

besturenorganisaties reageren op de bevin-

gens weer het voorbehoud van gescheiden

66 van de Vereniging voor Openbaar

dingen van de bovenschoolse managers. Op

verantwoordelijkheden. Een belangrijke

Onderwijs, onder vermelding van

een expertmeeting hebben zij gezamenlijk

kanttekening is dat het hier gaat om een

bestelnummer 736 en uw postcode

commentaar geformuleerd op de uitkom-

attitudeverandering bij de professional. Dat

en huisnummer (zolang de voorraad

sten. Zij noemen drie aandachtspunten voor

kost doorgaans tijd.

strekt).

Het tweede deel van de brochure laat een

de toekomst: visie, dialoog en cultuur. Waar het gaat om visie vinden de experts dat de

VERSTERKING

bestuurlijke verhoudingen. Het is wense-

koers van schoolorganisaties moet worden

OUDERBETROKKENHEID

lijk dat een bredere groep ouders gaat

gedragen door ouders. Ouders moeten wor-

Een duidelijke uitkomst van het onder-

meedenken over beleidsmatige kwesties.

den betrokken bij de strategische beleidsbe-

zoek is de wens van zowel de bovenschoolse

In de brochure worden voorbeelden

paling, met inachtneming van de gescheiden

managers als van de experts om de betrek-

genoemd van initiatieven voor ouderbe-

verantwoordelijkheden en met duidelijkheid

kingen met ouders te verbeteren. Vooral

trokkenheid. Op enkele uitzonderingen

over de verhoudingen. De dialoog tussen

waar het gaat om een attitudeverandering is

na zijn deze voorbeelden weinig vernieu-

ouders en besturen kan, volgens de experts,

het van belang dat schoolbesturen zich daar-

wend. Nu de bereidheid van besturen

plaatsvinden op diverse niveaus en op ver-

over uitspreken en zich verantwoordelijk

er is, zal er moeten worden gewerkt aan

schillende thema’s. De relatie tussen ouders

voelen. De ruime opvatting van bestuurlijke

de invulling van alle verbeterplannen.

en bestuur moet worden vergroot en zij moe-

ouderbetrokkenheid stemt tot optimisme.

Een inventarisatie van ‘best practices’ en

ten samen de dialoog voeren op pedagogisch

Deelname van ouders aan een bestuur is

inspirerende voorbeelden kan daarbij

en maatschappelijk gebied. Ouders moeten

echter steeds meer voorbehouden aan ‘klas-

behulpzaam zijn. Partnerschap van

weten wat hun rol is en waar ze terecht kun-

sieke’ schoolbesturen, zoals eenpitters, die

ouders en school is een uitdaging voor

nen met hun zorgen, vragen en ideeën. Met

één school besturen. Elders ontstaan andere

elk schoolbestuur.’ ■

Bel 5010, op schooldagen tussen tien en drie

25

I N Z I C H T F

E

B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_27_fotopag.qxd

28-01-2008

15:25

Pagina 26

M R - S t a r t e n Tr a i n i n g o u d e r r a d e n

VOO cursussenn 7 tot In het voorjaar van 2008 biedt de VOO cursussen voor ouderraadsleden en medezeggenschapsleden aan. De cursussen Training Ouderraden vinden plaats in april 2008 en hebben als thema’s ‘werken met een jaarplanning’ en ‘communicatie’. De cursussen MR-Start zijn speciaal bedoeld voor ouders en leerkrachten die kortgeleden zijn gekozen in de medezeggenschapsraad. Tijdens de cursus worden de rechten en plichten van de MR behandeld. Aanmelden kan via www.ouderraden.nl/training (Training Ouderraden) en www.medezeggenschapsraden.nl/cursussen (MR-Start).

TRAINING OUDERRADEN De trainingen zijn bedoeld voor zittende

Alkmaar

di. 15 april

Groningen

di. 15 april

en nieuwe leden van de ouderraad. De trai-

Hengelo

di. 15 april

ning kan ook op locatie worden gegeven.

Tilburg

di. 15 april

In april 2008 vindt de derde ronde van

Amsterdam

do. 17 april

de trainingen plaats. In één avond komen

Apeldoorn

do. 17 april

de thema’s ‘werken met een jaarplanning’

Leeuwarden

do. 17 april

en ‘communicatie’ aan bod. De kosten

Nijmegen

do. 17 april

bedragen voor VOO-leden € 24,- per

Emmen

di. 22 april

persoon. ■

Lelystad

di. 22 april

Venlo

di. 22 april

Zoetermeer

di. 22 april

Goes

do. 24 april

Heerlen

do. 24 april

Utrecht

do. 24 april

Zwolle

do. 24 april

M R - S TA R T

Castricum

di.11 maart

Speciaal voor ouders en leerkrachten die

Almere

do.13 maart

kort geleden zijn gekozen in de medezeg-

Groningen

di.18 maart

genschapsraad is er de cursus MR-Start.

Middelburg

wo.19 maart

Tijdens de cursus wordt medezeggenschap

Sittard

wo. 26 maart

vergeleken met een spel. Om het te kunnen

Amsterdam

do. 3 april

spelen zijn verschillende partijen nodig: de

Den Haag

do. 3 april

spelers, de tegenspelers en andere teams.

Heerenveen

do. 3 april

De cursussen vinden plaats in maart en

Nijmegen

di. 8 april

april. De kosten bedragen voor VOO-leden

Breda

di. 15 april

€ 37,50 per persoon. ■

Zwolle

di. 22 april

Utrecht

do.24 april

26 F

E

R

U

A

R

I

2

0

Leeuwarden Emmen

Alkmaar

Lelystad Amsterdam

Zwolle Hengelo

Utrecht Apeldoorn Nijmegen

Zoetermeer Tilburg Goes

Venlo

Heerlen

Groningen Heerenveen Castricum Amsterdam Den Haag

Zwolle Almere Utrecht Nijmegen

Middelburg Breda Sittard Uw kind uit de overblijf gezet?

I N Z I C H T B

Groningen

0

8

6000792_27_fotopag.qxd

28-01-2008

15:25

Pagina 27

t 11

Wilbert van Woensel

Geduld

Soms moet je wel erg lang wachten wanneer je aandacht vraagt

0800 5010 of mobiel 0900 5010123 (45ct/pg)

27

I N Z I C H T F

E

B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_28_Thuisopschool.qxd

28-01-2008

15:26

Pagina 28

Allochtone initiatieven ouderbetrokkenheid zichtbaar

Thuis op School Afkijken en op je eigen manier nadoen is van oudsher een beproefde methode om te leren. Daarbij kunnen de nieuwe brochure en de dvd ‘Thuis op School’ prima van dienst zijn. Deze worden tijdens een landelijke conferentie aangeboden aan staatssecretaris Sharon Dijksma.

e Vereniging voor

de brochure. ‘Wij zijn de overtuiging toege-

Openbaar Onderwijs

daan dat kinderen zich het beste ontwikke-

(VOO) startte in

len wanneer ouders en team daar beide deel

samenwerking met

van uitmaken, naast elkaar staan. Ik zie dit

Stichting Turks Onderwijs Centrum in

zelfs als voorwaarde voor ontwikkeling.

Amsterdam (STOC) een project om

Alleen als we samen werken, komen we ver-

goede voorbeelden van betrokkenheid

der. Dat zeggen wij ook altijd bij de intake.

van allochtone ouders zichtbaar te

Uitgangspunt daarbij is respect voor elkaar,

maken. Want waarom zou het wiel iede-

wij zijn een ontmoetingsschool. Wij zijn op

re keer opnieuw moeten worden uitge-

zoek naar wat ons bindt.’

vonden?

De initiatieven zijn niet alleen in de grote

landslakephoto

D

Jacomijn Sennef, beleidsadviseur VOO

Do

steden te vinden, maar ook in kleinere ste-

3 3 N AT I O N A L I T E I T E N

den en dorpen zijn veel goede voorbeelden aanwezig. Van ouderinformatiepunt tot

Een van die goede voorbeelden is te vinden op basisschool ‘De Loopplank’ in

stichting onderwijs ondersteuning, van

Het ministerie van OCW heeft het

Zaandam. Deze school is gevestigd aan

huiswerkbegeleiding tot cursus medezeg-

project financieel mogelijk gemaakt.

de rand van twee wijken. De schoolpo-

genschap. De brochure geeft een uitgebreid

Zoals alle ouders willen allochtone

pulatie bestaat voor bijna 80% uit kinde-

beeld van ouderbetrokkenheid.

ouders het beste voor hun kind.

ren van Turkse afkomst. In totaal zijn 33

Overal in het land nemen zij daartoe

Z E L F O R G A N I S AT I E S

nationaliteiten op school vertegenwoor-

Uitgangspunt voor het project was het

digd. De werkwijze op De Loopplank is

initiatieven. Op 7 februari 2008 wordt de conferentie ‘Thuis op School’ geor-

een van de acht initiatieven die in de

in beeld brengen van zelforganisaties van

ganiseerd. Tijdens deze conferentie

nieuwe brochure ‘Thuis op school’ wor-

ouders. Na een uitgebreide zoektocht bleek

wordt het project afgesloten met de

den beschreven. De school investeert

een grote diversiteit aan organisatievor-

presentatie van een brochure en dvd

veel in het contact met ouders. Zo zijn er

men te bestaan. Soms is een organisatie

vol goede voorbeelden van ouder-

tweetalige onderwijsassistenten, een

ontstaan op eigen initiatief, soms ook

betrokkenheid. Tevens zal staatssecre-

ouderkamer met cursussen voor ouders

opgezet of ondersteund door een gemeen-

taris Sharon Dijksma tijdens een inter-

en veel handen in de klas. Goed contact

te of regionale ondersteuningsorganisatie.

actief debat met de deelnemers van

met ouders is regel één voor het team.

Eén ding hebben alle organisaties met

gedachten wisselen over het thema

‘Investeren in contact, dat is wat wij

elkaar gemeen. Dat is hun gezamenlijke

ouderbetrokkenheid. Voor meer infor-

voortdurend op het netvlies hebben’,

doel om meer allochtone ouders in de

matie: www.voo.nl/thuisopschool.

zegt directeur Marja Eekhof-Bruinsma in

school te brengen. Kinderen ontwikkelen

28 F

E

Geen inzage in het leerlingvolgsysteem?

I N Z I C H T B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_28_Thuisopschool.qxd

28-01-2008

15:27

Pagina 29

Doel van de initiatieven in de brochure en dvd is om meer allochtone ouders in de school te brengen.

zich het beste wanneer ouders en team

aanbod van vrijetijdsbesteding. Dat kan

in de mensen dicht in de buurt, een

beide werken aan deze ontwikkeling, dus

bijvoorbeeld met muziek en sport.

kerngroep te vormen en ten slotte lang-

naast elkaar staan. In de brochure is te

Gemeenten zetten nu veelal in op een multi-

zaam uit te breiden met grotere bijeen-

lezen hoe scholen vanuit hun visie de

culturele ontmoeting met gezamenlijke

komsten. Dat is de manier om grip te

ouders bij het onderwijs betrekken.

activiteiten. Uit de brochure blijkt dat niet

krijgen op de betrokkenheid van ouders.

alle etnische groepen al klaar zijn voor

RANDVOORWAARDEN Of het initiatief nu wordt ondersteund of op eigen kracht functioneert, uit de

DVD

deze ontmoeting. Ouders blijken het beste

Naast de brochure is tijdens het

te mobiliseren als zij hun eigen cultuur als

project ‘Thuis op School’ een dvd

uitgangspunt mogen nemen.

beschreven voorbeelden komt een aantal randvoorwaarden naar voren. Zo moet het aanbod voor ouders laagdrempelig zijn.

gemaakt. Waar de brochure meer

I E D E R C O N TA C T I S E R É É N

geschikt is voor beleidsmakers, is de

De brochure kenmerkt zich door het

dvd voornamelijk bedoeld voor ouders,

Ouders vinden het prettig zonder afspraak

grote aantal Turkse initiatieven. Turkse groe-

scholen, zelforganisaties en regionale

binnen te kunnen lopen en hun verhaal

pen staan bekend om hun hoge organisatie-

steunfuncties. Op de dvd is net als in

kwijt te kunnen, bijvoorbeeld onder het

graad. Door een goede organisatie blijken

de brochure een verscheidenheid aan

genot van een kopje koffie. Het is daarom

hun inspanningen vruchten af te werpen.

goede voorbeelden van allochtone

raadzaam om niet te snel officiële bijeen-

Ook een groot netwerk draagt hier aan bij.

ouderbetrokkenheid te zien. Niet alleen

komsten te organiseren. Beter is om niet

Mond-tot-mond reclame is tenslotte de

de mensen achter het initiatief krijgen

alleen onderwijsgerelateerde cursussen

beste reclame en ieder contact is er weer

een gezicht, maar ook de activiteit in

aan te bieden, maar ook te zorgen voor een

één. Het is verstandig om eerst te investeren

uitvoering is in beeld gebracht. ■

Bel 5010, op schooldagen tussen tien en drie

29

I N Z I C H T F

E

B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_30_index2007.qxd

28-01-2008

15:27

Pagina 30

Index Inzicht 2007 5010

-Nog geen rijksbekostiging gvo/hvo

-Eén loket voor ouders wordt permanent Michiel Jongewaard

Michiel Jongewaard

nr. 5:p. 6-8

-VOO-standpunt: handgeven op school?

nr. 7:p. 10-11

Marion Braat

ACCEPTATIEPLICHT Rob Limper

Jan Barendse

Gonneke Bonting

nr. 3:p. 24-25

ONDERWIJSACHTERSTAND -Kopklas succes Jan Barendse

nr. 1:p. 9-11

identiteitsontwikkeling

-Joke Middelbeek van Stichting Klasse Michiel Jongewaard

nr. 6:p. 20-22

-VOO en Noordoostpolder:

nr. 3:p. 6-7

-Gemeente Groningen: kunst en cultuur

nr. 5:p. 16-17

-Commissie toetste het VOO-ideaal ‘school’

-Congresmotie voor Kamerfractie PvdA

ONDERNEMENDE SCHOOL

Jan Barendse

nr. 6:p. 12-15

nr. 7:p. 16-17

ONDERWIJSBELEID -Regeerakkoord: verzuiling beschermd

ALLOCHTONE OUDERS

KINDEROPVANG

-Platform Allochtone Ouders en Onderwijs

-Schoolbestuur SPOOR regelt kinderopvang

Karin Fleuren

Michiel Jongewaard

nr. 1:p. 20-21

-Ouderkamer in Rotterdam

Rob Limper

nr. 2:p. 18-19

-Groningen: opvang en naschoolse

Mariëtte Schrader

activiteiten samen

nr. 3:p. 8-9

-Lokaal Platform Allochtone Ouders in Almere Karin Fleuren

Gonneke Bonting

nr. 2:p. 12-15

-Interview met Tofik Dibi (Groenlinks)

Marion Braat

nr. 3:p. 16-18

-Interview met Jan Jacob van Dijk (CDA)

-Onderwijsorganisaties starten voorlichting

nr. 6:p. 18-19

nr. 4:p. 10-11

Jan Barendse

nr. 4:p. 24-26

-Interview met staatssecretaris Sharon Dijksma

nr. 7:p. 20-23

KWALITEIT VAN HET ONDERWIJS BREDE SCHOOL

-Robert Marzano’s ‘Wat werkt op school’

-Leonard Geluk over de verlengde schooldag Jan Barendse

nr. 2:p. 10-11

Jan Barendse

KLACHTENREGELING

-Stichting Turks Onderwijs Centrum Evert Bosman

Jan Barendse -BON-oprichter Ad Verbrugge Jan Barendse

nr. 6:p. 30-31

nr. 4:p. 18-19

-Yasmin Seddiki: begeleider van tien platforms Marco Peper

nr. 2:p. 6-7

-SP-Kamerlid Ron Abel

Fred Kruidenberg

nr. 5:p. 28-29

Michiel Jongewaard

nr. 5:p. 12-15

-Interview met Rita Verdonk Jan Barendse

nr. 5:p. 20-23

nr. 4:p. 12-15

-Obs De Oosterweide in Gouda: bioritmische tijden Jan Barendse

LEERLINGENVERVOER

OPENBAAR ONDERWIJS

-Cliëntenraad in Grootegast

-Annemie Martens uit Helmond

Gonneke Bonting

nr. 6:p. 6-7

nr. 3:p. 28-29

-Community school A’dam open van 7 tot 11 Esther Oosterling

LERAARSCHAP

nr. 7:p. 28-30

COLUMN VOORZITTER

Joanette van der Mey

nr. 7:p. 12-15

nr. 2:p. 20-23

-Openbaar onderwijs in Kapelle groeit Anita Janse

nr. 4:p. 6-8

-Obs De Weidevogel in Ransdorp:

nr. 1:p. 15

-Campagne en ‘het nieuwe leren’…nr. 2:p. 15

IDENTITEIT

LICHAMELIJKE OPVOEDING

leerlingenstop

-Beweeg Wijs zorgt voor meer beweging

Jan Barendse

Evert Bosman

-Uitkomen voor je overtuiging

Joanette van der Mey

nr. 1:p. 6-8

nr. 6:p. 16-17

nr. 5:p. 24-26

-Obs Anne Frank Den Haag is sportiefste school

Marion Braat

nr. 1:p. 28-29

Evert Bosman

-Selectie rekentoets op pabo is nodig

-Het moet kunnen

Udo Holtappels -Leerplein055 Apeldoorn

nr. 6:p. 28-29

-IKP-project VOO is effectief

OUDERBETROKKENHEID -Onderwijs Consumenten Organisatie Amsterdam

Jan Barendse

MEDEZEGGENSCHAP

nr. 1:p. 25-27

-Marijkeschool adopteert Kindermonument Karin Fleuren

-Wet Medezeggenschap op Scholen Gonneke Bonting

nr. 2:p. 8-9

-Lagerhuisdebat op VOO-congres Michiel Jongewaard

30 E

nr. 2:p. 24-25

-Eén geschillencommissie Janny Arends

nr. 3:p. 10-12

F

Sanne van der Most

R

U

A

R

I

2

0

-‘Pa en ma in de schoolbanken’ Almere Evert Bosman

nr. 2:p. 16-17

-Staatssecretarissen nemen nr. 7:p. 24-26

manifest in ontvangst

nr. 5:p. 8-9 Geen kopieën van het leerling-dossier?

I N Z I C H T B

nr. 1:p. 16-17

0

8

6000792_30_index2007.qxd

28-01-2008

15:28

-Een VOO-training ouderraden in Groningen Eric van Oosterhout

nr. 5:p. 30-31

-75e verkeersexamen start in Hoorn

VOO

Jerome Schellekens

nr. 6:p. 11

-Brochure van werkgroep ouderbetrokkenheid nr. 7:p. 18-19

-Juffrouw Leen Krebbers wint onderwijsprijs Evert Bosman

nr. 1:p. 22-24

-Uitnodiging VOO-congres 2007 Michiel Jongewaard

OVERBLIJVEN Evert Bosman

-Tussenschoolse opvang in Midden-Drenthe Evert Bosman

-Witte en zwarte scholen

nr. 2:p. 23

-Vroeg signaleren

nr. 3:p. 23

-Onderwijsvernieuwingen

nr. 4:p. 23

-Acceptatieplicht

nr. 5:p. 23

-Leraren verdienen meer

nr. 6:p. 23

-Geweld op school

nr. 7:p. 23

Karin Fleuren

nr. 4:p. 32

-Yoga tijdens bewegingslessen

nr. 4:p. 32

-Niet mee op schoolkamp

nr. 4:p. 32

-Leeftijdsgrenzen

nr. 4:p. 33

-Continurooster

nr. 5:p. 32

-Rugzakje

nr. 5:p. 32

-Tekort aan overblijfkrachten

nr. 5:p. 32

VOORTGEZET ONDERWIJS

-Voor- en naschoolse opvang

nr. 5:p. 32

-Rebound: tussenstop voor leerlingen

-Contract

nr. 5:p. 32

-Nieuwe leerplichtwet

nr. 5:p. 33

-Ouderbijdrage

nr. 5:p. 33

-Speeltoestel

nr. 5:p. 33

-Bewijs van uitschrijving

nr. 6:p. 32

-Veilig schoolklimaat

nr. 6:p. 32

-Tijdelijk adres

nr. 6:p. 32

-Tegemoetkoming schoolkosten

nr. 6:p. 32

-Lange schooldagen

nr. 6:p. 32

-Te druk voor overblijven

nr. 6:p. 33

-Voldoende bewegingsonderwijs

nr. 6:p. 33

-Niet welkom door hoofdluis

nr. 7:p. 32

nr. 3:p. 13-15

-VOO-onderwijsprijs 2008 voor veilige school Angelique Böekling

nr. 7:p. 11

Evert Bosman

nr. 2:p. 26-27

-Eindexamenklachtenlijn van LAKS Michiel Jongewaard

nr. 2:p. 28-29

-Eenduidige toelatingseisen voorkomen willekeur Paul Bijlsma

nr. 3:p. 30-31

-VO-Raad wil weer meer ruimte voor leraar nr. 4:p. 20-23

Evert Bosman

nr. 6: p. 24-26

nr. 3:p. 26-27

ºVRAGEN OVER ONDERWIJS

-Discussie goed onderwijsbestuur

nr. 3:p. 33

-Uit de klas gehaald

nr. 4:p. 33

-Plaza Almere: scholieren ondernemen op school

-Eutonos: meer allochtone schoolbestuurders

-Zittenblijven

-Van vmbo naar havo

Michiel Jongewaard

SCHOOLBESTUUR

nr. 3:p. 32

nr. 4:p. 32

nr. 5:p. 18-19

POLITIEKE COLUMN MARIETTE HAMER

-Buitenschoolse opvang

-Groepsgrootte in MR bespreken

Michiel Jongewaard

nr. 4:p. 28-29

nr. 3:p. 32

-Verantwoordelijkheid overblijven nr. 4:p. 32 nr. 2:p. 30-31

-Verslag VOO-congres 2007

-Krachten gebundeld in Leusden

-Nog niet leerplichtig

-VMBO-dipl. geen startkwalificatie nr. 3:p. 33

nr. 4:p. 16-17

nr. 6:p. 9-10

-Werkgroep ouderbetrokkenheid

Ancella Evers-de Boer

VERKEERSVEILIGHEID Koos Schipper

-Nieuwe site www.oudersbijdeles.nl Jacomijn Sennef

Pagina 31

-Rekenboek mee naar huis

nr. 1:p. 30

-Leerwegondersteunend onderwijs nr. 7:p. 32

-Meer capaciteiten

nr. 1:p. 30

-Tevredenheidsonderzoek

nr. 7:p. 32

SCHOOLGEBOUW

-MR-stukken openbaar

nr. 1:p. 30

-Verlofaanvraag geweigerd

nr. 7:p. 32

-Utrechtse obs Het Zand wint architectuurprijs

-Vrijstelling voor gym

nr. 1:p. 30

-Leerlingenvervoer

nr. 7:p. 33

-Formatiewijziging

nr. 1:p. 30

-Remedial teaching

nr. 7:p. 33

-Leerplicht

nr. 1:p. 30

-Onder curatele

nr. 7:p. 33

-Normering

nr. 1:p. 31

-De OR en de MR

nr. 1:p. 31

ZORGPLICHT

-Rugzakje

nr. 2:p. 32

-Herijking van zorgstructuur

Ancella Evers-de Boer

Karin Fleuren

nr. 7:p. 8-9

nr. 6:p. 6-8

SCHOOLKOSTEN -Woedend over uitstel gratis schoolboeken

nr. 4:p. 9

VEILIGE SCHOOL -GSg Schagen wint Veilig Internet Schoolprijs Michiel Jongewaard

nr. 4:p. 30-31

-Ciske de Rat Foundation ‘Week van fijne school’ Michiel Jongewaard

nr. 7:p. 31

-Verplichte meerdaagse schoolreis nr. 2:p. 32

Rein van Dijk

-Sociaal-emotioneel te jong

nr. 2:p. 32

-Steven van Eijck over ‘ groeistuipen’

-Verlof vanwege bruiloft

nr. 2:p. 33

Jan Barendse

-Alcohol op het schoolplein

nr. 2:p. 33

-Leerplichtambtenaar

nr. 2:p. 33

ZWARTE-WITTE SCHOLEN

-Doorstromen binnen VMBO

nr. 3:p. 32

-Amsterdam: project ‘Welkom in mijn wijk’

-Omgangsregeling

nr. 3:p. 32

Karin Fleuren

0800 5010 of mobiel 0900 5010123 (45ct/pg) E

B

R

U

A

R

I

nr. 3:p. 20-23

nr. 5:p. 10-11

31

I N Z I C H T F

nr. 1:p. 12-15

2

0

0

8

6000792_32_AlmereAntwoord.qxd

28-01-2008

V r a g e n

15:41

o v e r

Pagina 32

o n d e r w i j s

A l m e r e

?

?

a n t w o o r d t Schooladvies eerder dan uitslag eindtoets

scholen vermelden activiteiten die op andere

wijze is om met conflicten om te gaan en of de

tijdstippen dan de normale schooltijden wor-

klachtenregeling kan worden ingezien. ■

den ondernomen in hun schoolgids. Soms Klopt het dat mijn dochter het schooladvies al

verschijnt er een aparte informatiebrief over.

heeft gekregen, terwijl de Cito-eindtoets nog

In ieder geval wordt u als ouder van tevoren

moet worden afgenomen? Wij dachten dat de

geïnformeerd.■

Op school alleen Nederlands

Citotoets meetelde voor het schooladvies. De directeur heeft mij per direct ‘verboden’ om in

Bemiddeling

Ja, dat is een keuze van de school. Het school-

onze moedertaal (Russisch) met mijn zoon te praten, zowel binnen de school als op het terrein van

advies en de Cito-eindtoets zijn twee verschillende indicaties voor het bepalen naar welk

Ik ben erg teleurgesteld in de MR. Ik heb

de school. Voor mij en mijn zoon is het een heel

voortgezet onderwijs een leerling kan gaan. De

gevraagd te bemiddelen in het conflict dat ik

eigen manier van communiceren. Als ik in het

school geeft het schooladvies op basis van de

heb met de leerkracht en de directie, maar de

Nederlands met hem moet praten, gaat veel van

(meestal) achtjarige ervaring die er is met de

MR zegt dat ze alleen maar de procedure kun-

onze communicatie verloren. Mag de directeur of de

leerling. In het advies kan een breed scala aan

nen volgen. Klopt dit?

school zo’n nieuwe regel zo maar ineens instellen?

zoals de capaciteiten, de sociaal-emotionele

Ja. De MR is een beleidsorgaan binnen de

Nee. Het is wel toegestaan om op school ‘alge-

ontwikkeling, de leermotivatie en het doorzet-

school en geen individuele belangenbeharti-

meen geldende regels’ op te stellen. Dit kan niet

tingsvermogen. De Cito-eindtoets meet alleen

ger. Voor een individueel conflict tussen een

zonder instemming van de MR én deze regels

het kennisniveau. In de meeste gevallen sluit de

leerkracht, de directie en u, is bemiddeling

moeten op een duidelijke manier zijn gecommu-

uitslag van de Cito-eindtoets aan op het school-

door de MR niet aan de orde. Hiervoor hebben

niceerd. Het was beter geweest wanneer de

advies, in sommige gevallen niet. Het is aan de

scholen een klachtenregeling en in de meeste

directeur na overleg met de MR deze nieuwe

school voor voortgezet onderwijs hoe hiermee

gevallen een vertrouwenspersoon. U kunt een

schoolregel in een nieuwsbrief had vermeld en

wordt omgegaan, waarbij het schooladvies

beroep doen op de vertrouwenspersoon om te

vervolgens een ingangsdatum had vastgesteld.

zwaarder hoort te wegen dan de eindtoets. ■

bemiddelen tussen de leerkracht, de directie

De vraag is of verbieden de beste manier is om

en u. De MR kan bijvoorbeeld wel bekijken of

te bereiken dat op school alleen Nederlands

de vertrouwenspersoon voor iedereen makke-

wordt gesproken. Er wordt waarschijnlijk meer

lijk is te bereiken en of er op school een werk-

bereikt als de directeur het belang van

gegevens worden opgenomen over de leerling,

Theaterbezoek Kan een school voor voortgezet onderwijs de leerling verplichten om deel te nemen aan onderwijsactiviteiten die ’s avonds worden georganiseerd, zoals bijvoorbeeld theaterbezoek?

Ja. Het onderwijsprogramma dient zoveel mogelijk overdag te worden ingevuld. In sommige gevallen kan het zo zijn dat er in de avonden een beroep op de leerlingen wordt gedaan. Theatervoorstellingen zijn veelal 's avonds. Wanneer het theaterbezoek onderdeel is van het onderwijsprogramma dan is de leerling verplicht daaraan deel te nemen, ook al is dat 's avonds. De meeste

32 F

E

I N Z I C H T B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_32_AlmereAntwoord.qxd

28-01-2008

15:31

Pagina 33

Nieuw op de VOO-websites

Nederlands spreken benadrukt in een

zijn gekomen door bijvoorbeeld het achter-

nieuwsbrief, cursussen Nederlands aanbiedt

blijven van hun sociaal-emotionele ontwikke-

en op klassen- en ouderavonden de ouders

ling. Als die leerlingen, door een jaar extra

VOO-50tien site: nieuwe VOO-internetsite 5010 voor gratis advies aan ouders van schoolgaande kinderen.

ervan overtuigt dat Nederlands spreken in

op de basisschool te blijven, wél op 'hun'

www.voo.50tien.nl

het belang van de leerling is. ■

niveau van de basisschool afkomen, is het raadzaam om de leerling te laten zittenblijven. De school heeft dan de plicht om voor

Foto’s op schoolwebsite

de leerling een individueel handelingsplan op te stellen. Dit zorgt ervoor dat de leerling wordt bijgespijkerd op de punten waar dat

Wij waren verrast over de reactie van de

nodig is. ■

groepsleerkracht toen wij weigerden foto’s van onze zoon op de website van de school te laten plaatsen. Wij zijn nu bang dat hij in een uitzonderingspositie komt. Zal de school hem nu

Vrijwillige ouderbijdrage

anders gaan behandelen? Ik ben geschokt door de mededeling van de Nee, de leerkrachten en het ondersteunend

ouderraad dat de leerlingen van ouders die niet

personeel zijn in het algemeen professioneel

hebben betaald voor deelname aan een acti-

genoeg om een losstaand voorval niet lei-

viteit, worden uitgesloten van die activiteit. Dit

dend te laten zijn in de contacten met leer-

hoort toch niet op een openbare basisschool,

lingen. Het is uw goed recht om ervoor te

kunnen wij als ouders hier iets tegen doen?

Aanmeldpagina Training Ouderraden: Nieuwe trainingsdata in april 2008 www.ouderraden.nl/training

kiezen dat er geen foto’s van uw zoontje op de website van de school worden geplaatst.

Ja. Het uitsluiten van leerlingen voor acti-

De school handelt correct door dit aan u te

viteiten waar de ouders niet voor hebben

vragen. Misschien heeft de leerkracht een

betaald, gaat in tegen het principe van de

weigering nog niet eerder bij de hand gehad

openbare basisschool, die openstaat voor

en moet zij een manier vinden om hiermee

iedereen, ongeacht afkomst, religie of socia-

om te gaan. Als u toch aanwijzingen heeft

le status. Toch komt uitsluiting een enkele

dat uw zoontje in een uitzonderingspositie

maal voor. De vrijwillige ouderbijdrage die

komt, kunt u alsnog aan de bel trekken.

door of namens de ouderraad wordt geïnd,

MR-bewaarkaartje met bevoegdheden. Handig voor ieder MR-lid!

is niet aan wettelijke bepalingen onderwor-

www.medezeggenschapsraden.nl/

pen die uitsluiting verbieden. In de praktijk

bewaarkaartje

■

Zittenblijven

zorgen ouderraden voor een fonds, waaruit de kosten toch kunnen worden betaald,

Mijn dochter zit in groep 7 en de school wil

zodat de leerling niet de dupe is. De jaarver-

graag dat zij het jaar overdoet. Kan zittenblij-

gadering van de ouderraad is de plek om

ven nut hebben?

met alle ouders samen te besluiten hoe moet worden omgegaan met leerlingen waarvan

Ja. Dat geldt met name voor leerlingen die

de ouders de kosten van activiteiten niet

wel in staat zijn om de basisschool qua leren

betalen of hoe wordt omgegaan met een

op een bepaald niveau af te ronden, maar

activiteit als er niet voldoende inkomsten

daar (door omstandigheden) niet aan toe

tegenover staan. ■

33

I N Z I C H T F

E

B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_34_Actueel.qxd

28-01-2008

15:32

Pagina 34

VOO

A c t u e e l

Eindelijk vier jaar. Eindelijk naar school.

De boetes die scholen krijgen als ze de uren-

Kunst en cultuur, dat spreekt ouders aan. Een

Bijna alle kinderen kijken er naar uit. Zo

norm van de staatssecretaris niet halen, zijn niet

school in Gelderland speelt daar goed op in en

ook een leergierige kleuter die net was

mals. Sommige scholen kost het tienduizend

presenteert zich als kunst- en cultuurschool. De

verhuisd naar het westen van het land.

euro. Veel geld, maar voor de meeste scholen

leerlingen krijgen veel creatieve vakken en er is

Maar zijn vierde verjaardag draaide uit op

nog wel te overzien. Als het bij één keer blijft,

aandacht voor zang en dans. Regelmatig treden

een teleurstelling. Zijn ouders slaagden er

kan een beroep op de reserves worden gedaan.

de kinderen voor hun ouders op. Dat is natuur-

niet in hem tijdig op een school van hun

Er zijn echter scholen bij - bijvoorbeeld eentje in

lijk erg leuk, maar het pakte toch iets anders uit.

keuze geplaatst te krijgen. Scholen zitten

Friesland - die blijkbaar zo mis zaten met hun

De ouders zaten namelijk voortdurend door de

vol, de wachtlijsten zijn lang en nieuwelin-

onderwijstijd, dat ze een korting op hun bud-

voorstellingen heen te kletsen. Het gekwetter en

gen in de stad hebben het nakijken. Ten

get tegemoet kunnen zien van zo’n twee ton.

geroezemoes was niet van de lucht, de foyer van

einde raad wendden de ouders zich tot de

Tweehonderdduizend euro! Dat is zelfs voor

de schouwburg in de pauze was er niets bij! En

leerplichtambtenaar van de desbetreffen-

een flinke scholengemeenschap een hoop geld.

dat terwijl hun eigen kinderen ondertussen de

de gemeente, die zou toch wel raad

Dat moet ergens vandaan komen. Leraren ont-

sterren van de hemel zongen of zich uitsloofden

weten. Deze meneer bekeek de zaak eens

slaan lijkt geen mogelijkheid, dan wordt het

op piano of blokfluit…Een lid van de ouderraad

en stelde vast dat het kind vier jaar was.

nog lastiger voldoende zinvolle uren in te plan-

was het zat en huurde een spreker in om tijdens

En dat de leerplicht begint bij vijf!

nen…En dus zal er gaan worden bezuinigd op

de jaarlijkse ouderavond de ouderlijke lawaai-

Opgewekt voegde hij het verbouwereerde

de aanschaf van bijvoorbeeld computers,

makerij - luchtig, dat wel - aan de kaak te stel-

ouderpaar toe: ‘Komt u volgend jaar maar

microscopen of andere zaken die leerlingen

len. Deze persoon liet de ene helft van de ouders

terug, dan zien we weer verder’. Deze

gebruiken tijdens de les. Maatregelen die in

een toneelstukje opvoeren, terwijl de andere

ouders weten nu in ieder geval waarom de

ieder geval niet in het voordeel van de leerlin-

helft de opdracht kreeg de scène volstrekt te

desbetreffende functionaris de leerplicht-

gen zijn. Des te meer reden om de relatie tus-

negeren en vrolijk met elkaar te praten. Het

ambtenaar heet…het is duidelijk geen

sen aantal uren en kwaliteit van de school kri-

effect bleef niet uit: de eerstvolgende toneel-

leerrechtambtenaar!

tisch tegen het licht te houden.

avond zaten de vaders en moeders geïnteresseerd en vooral stil te kijken naar hun kroost. Jawel, de school als opvoeder…maar niet alleen van de leerlingen!

Minder dan 1040 uren les per jaar is slecht

Groenpluk. Niet echt een mooi woord, maar

voor de kwaliteit van het onderwijs. Dat is

weet u wat het betekent? Een rondgang door

althans de mening van staatssecretaris Van

een willekeurige kantoortuin leert dat menig-

Bijsterveldt. Handhaving van de urennorm

een denkt dat het gaat om het te vroeg oog-

Schoolverzuim is niet gewenst. Daarover zijn

gaat sinds haar aantreden dan ook vóór

sten van sneue kastomaten of om het plukken

de meeste mensen het wel eens. Vlak voor de

alles. Ze stelde nalatige scholen fikse boetes

van zeer onrijpe koffiebonen. Niemand denkt

jaarwisseling werd een moeder veroordeeld tot

in het vooruitzicht. En dan volgt de proef

aan het onderwijs. Toch heeft het daarmee te

een boete, omdat haar zoon steevast een dagdeel

op de som. De inspecteurs van het onder-

maken. ‘Groenpluk’ houdt in dat werkgevers

in de week niet in de schoolbanken plaatsnam.

wijs slaan aan het tellen. En jawel, zestien

jongeren vroegtijdig uit de schoolbanken pluk-

Althans, niet in die van z’n reguliere school. De

scholen vallen door de mand. Ze maken te

ken om te gaan werken. Het ‘groene’ van de

jongen is namelijk nogal slim en daarbij ook nog

weinig uren en schieten daarmee in de

jeugdige werknemers zit ‘m in het feit dat ze

eens zeer gemotiveerd om iets extra’s te leren. Hij

ogen van de politica kwalitatief te kort.

nog geen diploma hebben. Te vroeg geplukt

bezocht daarom al enige tijd een ‘plusklas’. De

Maar is dat ook zo? Bij nadere bestudering

dus. Maar wel goedkoop als werkkracht, want

rest van de week ging de leerling met plezier

blijkt dat de onderwijsinspectie één afde-

zoals gezegd zonder een papiertje op zak. Nu

naar zijn eigen school, speelde met de andere kin-

ling van één school als onvoldoende heeft

horen we datzelfde bedrijfsleven nog wel eens

deren en gedroeg zich gemotiveerd. Het bezoek

beoordeeld. De meerderheid van de zestien

klagen dat geschikt personeel zo moeilijk te

aan de plusklas maakte hem een blijer kind. Maar

scholen scoort een voldoende en twee scho-

vinden is en dat jongeren te weinig weten als

het is en blijft ontduiking van de leerplichtwet, zo

len verdienden zelfs het predicaat excel-

ze de arbeidsmarkt op gaan. De kids voortaan

oordeelde de rechter en dat mag nu eenmaal

lent! Zou de inhoud van de lessen dan toch

dan toch maar wat langer in de schoolbanken

niet. Toch heeft het iets kroms, een boete omdat

belangrijker zijn dan het aantal lessen?

laten…ehm…hangen?

een kind graag wat meer leert…

34 F

E

I N Z I C H T B

R

U

A

R

I

2

0

0

8

6000792_ADs.qxd

28-01-2008

15:34

Pagina 35

7000OEFSXJKTQSJKT  +POLIFFS NS 7BO #FJKNB UIPF ,JOHNBQSJKT

,QZRUGWGH922RQGHUZLMVSULMVXLWJHUHLNWDDQLHPDQGLQKHWRSHQEDDU RQGHUZLMVGLH]LFKWEDDUKHHIWELMJHGUDJHQDDQKHWVDPHQPHWOHHUOLQJHQ YRUPJHYHQYDQHHQYHLOLJHVFKRROFXOWXXU

XXXWPPOMPOEFSXJKTQSJKT %F XJOOBBS POUWBOHU Ƚ   FO IFU TQFDJBBM POUXPSQFO CSPO[FO CFFMEKF A%BBOUKF

%F 700 SPFQU PQ PN HFTDIJLUF LBOEJEBUFO WPPS UF ESBHFO 6 LVOU PPL [JDI[FMG LBOEJEFSFO "BONFMEFO LBO UPU  NBBSU  WJB IFU 700CVSFBV 1PTUCVT   "& "MNFSF %F KVSZ CFTUBBU VJU NFWSPVX 4". %JKLTNB TUBBUTTFDSFUBSJT 0OEFSXJKT EF IFFS EST &)5. /JKQFMT DPNNJTTBSJT WBO EF ,POJOHJO JO EF QSPWJODJF 'SZTMÉO EF IFFS EST " 1FDIUPME GSBDUJFWPPS[JUUFS 5XFFEF ,BNFS WPPS % EF IFFS 8 %SFTTDIFS WPPS[JUUFS WBO EF "0C NFWSPVX +( 7MJFUTUSB WPPS[JUUFS WBO 704"## EF IFFS 3 -JNQFS EJSFDUFVS 700CVSFBV UPFHFWPFHE TFDSFUBSJT

6000792_ADs.qxd

28-01-2008

15:34

Pagina 36

N IE U W

n le o h c s is s a b ie t c a e w u ie n SCOOLS is dé nieuwe grote actie van Edukans voor basisscholen! Verrassend en uitdagend. Met het educatieve SCOOLS-klassenspel* verzamelen leerlingen zoveel mogelijk Edukanskaarten met WereldWeetjes. Daarmee halen ze geld op voor scholen in ontwikkelingslanden en voor hun eigen school. W EE TJ E… E CO O LE DAT JE VA N D EZ M W O RD T? A CT IE SU PE RS LI

DOE MEE

SCL0816

Wanneer? De actie loopt van maart tot aan de zomervakantie. Voor wie? Voor groep 7 en 8. Ideaal in de periode na de Citotoets. Meer weten? Kijk op www.edukans.nl/scools

3 Dit lijkt ons een leuke actie. Stuur ons meer informatie. Naam school

Contactpersoon

Adres

Postcode

Plaats

Telefoon en e-mail

Bon opsturen naar: edukans scools | antwoordnummer 737 | 3800 va amersfoort * Het SCOOLS-klassenspel is ontwikkeld door IdentityGames, winnaar van het Speelgoed van het Jaar 2006 en 2007

Inz050208_scools_210x285_fc.indd1 1

www.edukans.nl/scools 18-01-2008 10:21:17