Buitenschoolse opvang Ondersteboven Adres Pijlpuntstraat 1 6515 DJ Nijmegen Telefoon 024 348 07 30 024 388 95 75 E‐mail
[email protected]
Inhoud Welkom bij…
4
Bso Ondersteboven
4
Hoofdstuk 1
5 5 5 5 5 6 6 7 7 8 8 8 8 9
Wij stellen ons voor
Bijzonder aan onze locatie Gebouw en de tuin Basisgroepen Samenwerking tussen basisgroepen Pedagogisch medewerkers Scholing pedagogisch medewerkers Vierogenprincipe Achterwacht Voorschoolse opvang (vso) Samenwerking met bso Jump Oudercommissie Communicatie met ouders
Hoofdstuk 2
Praktische informatie
Vervoer van en naar de bso Zelfstandig vervoer Wat doen we ’s middags Vriendjes en vriendinnetjes mee Postvakje Wennen Overgang tussen de verschillende leeftijdsgroepen Verzorging en voeding Ziekte en medicijnen Reservekleding Huisregels bij bso Ondersteboven Taal Aanbod tijdens schoolvakanties Samenvoegen tijdens vakanties Openingstijden, brengen en halen in vakanties
10 10 10 10 10 11 11 11 11 12 12 12 12 13 13 14 14
Hoofdstuk 3
16
Pedagogisch werkplan
16
Pedagogische doelen en pedagogisch beleid Pedagogische uitgangspunten Kijken en luisteren naar kinderen Emotionele veiligheid, betrokkenheid en warmte Ritme en structuur Positieve contacten tussen kinderen Respect voor anderen en de omgeving Brede uitdaging en plezier Respect voor autonomie Fysieke veiligheid van kinderen Samenwerking met ouders en anderen uit de leefomgeving van kinderen Kind‐volg‐systeem en signaleren Ontwikkeling pedagogische kwaliteit 2
16 17 17 17 18 19 19 20 20 21 21 21 22
Samenwerking
22
Hoofdstuk 4
Algemene informatie
Plaatsing en interne wachtlijst Studiedagen basisschool Flexibele opvang Ruilen van dagen Incidentele opvang Nationale feestdagen Inventarisatie aanwezige kinderen tijdens vakantieperiodes Uitbreiding, wijziging en vermindering van dagdelen Einde opvang Klachten en klantsignalen Complimenten, wensen en kritiek Omgaan met privacygevoelige informatie Kwaliteit
3
24 24 24 24 24 24 25 25 25 25 26 26 26 26 26
Welkom bij…
Bso Ondersteboven Dit informatieboekje is voor jullie als ouder(s)/verzorger(s) die gebruik gaan maken van opvang bij bso Ondersteboven. We hopen dat jullie je snel thuis zullen voelen bij ons. Om de start van de opvang zo soepel mogelijk te laten verlopen, vinden wij het belangrijk je te informeren over wie we zijn en wat we doen. Kortom, wat je van ons mag verwachten. Dit werkplan gaat over de groepen, de pedagogisch medewerkers en op welke manier we werken; volgens welke pedagogisch uitgangspunten. Het is het resultaat van discussies binnen het team. Ook de oudercommissie heeft hierover meegepraat en advies uitgebracht. Tot slot hebben we de algemene praktische informatie verzameld, bijvoorbeeld uitleg over uitbreiding van de overeenkomst of over klantsignalen. Het pedagogisch werkplan is één jaar geldig. Om te zorgen dat het werkplan actueel blijft, houden we het één keer per jaar kritisch tegen het licht. Dit doen we onder andere op basis van de informatie uit ons kind‐volg‐systeem. Als het nodig is vullen we het plan aan. Veranderingen leggen we voor aan de oudercommissie en bespreken we met hen. Ouders informeren we hierover. Aanpassingen in beleid nemen we zoveel mogelijk mee maar omdat we het één keer per jaar aanpassen kan het gebeuren dat een (deel van de) tekst niet helemaal overeenkomt met de actuele situatie. Op onze website, op de locatiepagina van de bso, staat de meest actuele versie van dit werkplan. Via het digitale locatienieuws houden wij je op de hoogte van ontwikkelingen of gebeurtenissen bij bso Ondersteboven. Voor algemene informatie of vragen over de overeenkomst kun je terecht bij Klantrelaties via 024 382 26 55 of
[email protected]. Voor andere vragen, opmerkingen, complimenten of tips kun je terecht bij de pedagogisch medewerkers of ondergetekende. Ik wens jullie een heel plezierige tijd toe bij onze bso. Marion Rossen Clustermanager bso Ondersteboven Juni 2015
4
Hoofdstuk 1
Wij stellen ons voor
Bijzonder aan onze locatie Het kindercentrum is gevestigd in het voorzieningenhart De Klif. Kindercentrum Ondersteboven is het eerste kindercentrum van KION en in de gemeente Nijmegen dat gevestigd werd in een voorzieningenhart wat op zichzelf bijzonder is te noemen. Naast het kindercentrum zijn er ook nog andere voorzieningen gevestigd in De Klif zoals: openbare basisschool De Oversteek, de bibliotheek, jongerencentrum Tandem, het consultatiebureau/GGD, De Lindenberg ‐ Huis voor kunsten, allerlei sportverenigingen zoals de turnvereniging en de judovereniging. Het kindercentrum bevindt zich in een wijk die volop in beweging is. In de wijk wonen veel (jonge) gezinnen. Gebouw en de tuin De bso beschikt niet over een eigen tuin. We maken tijdens het buitenspelen gebruik van het schoolplein van de basisschool. Daarnaast ligt er op loopafstand een park met een speeltuin en grasveld waar gebruik van wordt gemaakt. Basisgroepen Op deze locatie komen maximaal 100 kinderen tegelijkertijd en zijn de kinderen in de leeftijd van vier t/m acht jaar. De oudste leeftijdsgroep, acht jaar en ouder worden opgevangen bij bso Jump‐Ondersteboven, locatie Stationsstraat . Alle kinderen, behalve kinderen die gebruik maken van flexibele opvang, zitten in een basisgroep. Dit werkplan beperkt zich tot de jongste leeftijdsgroep. Voor bso Jump‐Ondersteboven is een eigen pedagogisch werkplan. Bij bso Ondersteboven is er plaats voor vijf groepen. Per groep komen maximaal twintig kinderen. – Bij de Piraatjes komen kinderen in de leeftijd van vier en vijf jaar. Dit is de instroomgroep voor de allerjongste kinderen die voor het eerst naar de bso gaan. Deze groep is op de eerste etage waar ook peutergroepen Bosbes en Mandarijnen en de peuterplusgroepen Meloenen en Druifjes zijn gehuisvest. De groep bestaat uit maximaal twintig kinderen en deelt de ruimte met de peutergroep Mandarijnen – Bij de Matroosjes worden kinderen in de leeftijd van vier tot en met zes jaar opgevangen. – Bij de Kapiteins worden kinderen in de leeftijd van vijf tot en met zeven jaar opvangen. De groepsomvang bij zowel de Matroosjes als de Kapiteins is maximaal twintig kinderen en beide groepen zijn op de tweede etage. – Bij de Zeerovers zijn kinderen in de leeftijd van zes tot en met acht jaar. – Bij Maatjes worden kinderen in de leeftijd van zeven tot en met negen jaar opgevangen. De groepsomvang bij zowel de Zeerovers als de Maatjes is maximaal twintig kinderen en zijn op de begane grond tegenover de gymzaal in De Klif. De verschillende basisgroepen beginnen de middag in afzonderlijke ruimtes. Ze hebben de gelegenheid om iets te eten en drinken, kunnen hun verhaal over de schooldag kwijt en tijdens dit moment besteden we bijvoorbeeld aandacht aan een verjaardag. Dit moment wordt ook gebruikt om de kinderen te informeren waar en welke welke activiteiten georganiseerd worden. En welke groep(en) naar de gymzaal gaan.
5
Aan ieder basisgroep zijn vaste pedagogisch medewerkers verbonden. Nieuwe ouders krijgen bij het plaatsingsgesprek te horen in welke basisgroep hun kind geplaatst is en welke medewerkers er werken. Naast de basisgroep beschikt de bso ook nog over andere ruimtes. Na de start op de eigen groep kan en mag een kind zelf kiezen waar het wil spelen. Dit kan zijn een andere basisgroep/ruimtes dan de eigen groep, de gang, de gymzaal, theaterzaal, de kuil (centrale ruimte in het voorzieningenhart) en het handenarbeidlokaal van de school. We bieden ook voorschoolse opvang. Hierover lees je verderop meer.
Samenwerking tussen basisgroepen Na een start met de eigen groep in de basisgroepsruimte verdelen de kinderen zich over de verschillende ruimtes van de bso. In elke ruimte is iets anders te beleven. Ruimtes zoals de hal en gang zijn ook speelruimte. Kinderen kiezen in welke ruimte en met wie ze willen spelen. Groepjes kinderen met dezelfde interesse kunnen samenspelen, vriendjes, broertjes en zusjes kunnen elkaar gemakkelijk opzoeken. We organiseren elke dag activiteiten waar kinderen van verschillende basisgroepen aan kunnen meedoen. We zorgen voor een breed en gevarieerd aanbod en betrekken kinderen. Bij activiteiten in groepen groter dan dertig kinderen, is het extra belangrijk dat kinderen goed weten bij welke basisgroep en welke pedagogisch medewerkers ze horen. De emotionele veiligheid van kinderen vraagt in grotere groepen extra aandacht. Bij activiteiten voor een grotere groep kinderen is het aantal pedagogisch medewerkers afgestemd op het beroepskracht kind ratio en/of gaat de vaste pedagogische medewerker mee. Daarnaast beschikt de bso over gekleurde t‐shirts zodat het voor kinderen duidelijk is tot welke groep ze horen. Deze gebruiken we sowieso bij activiteiten buiten de eigen locatie. De ervaring is echter ook dat kinderen vrijwel alle pedagogisch medewerkers van de bso kennen. Kinderen kunnen bij de pedagogisch medewerkers van de eigen groep terecht als er iets is, maar kunnen vanzelfsprekend ook een beroep doen op de andere pedagogisch medewerkers. Kinderen worden begroet door de pedagogisch medewerker die bij de basisgroep hoort. De kinderen drinken limonade in hun eigen basisgroep. Als kinderen naar huis gaan melden ze zich af bij de pedagogisch medewerker die hoort bij de basisgroep. De pedagogisch medewerkers van de eigen basisgroep zijn tevens mentor van de kinderen. Zij zijn het eerste aanspreekpunt voor kinderen en ouders als het om het welbevinden gaat van een kind. Het komt in vakanties voor dat er, samen met andere bso’s, activiteiten gedaan worden waarbij veel kinderen aanwezig zijn. Deze activiteiten vinden meestal buiten de bso plaats. In het rooster van personeel wordt er zo veel mogelijk voor gezorgd dat er van elke bso locatie vaste pedagogisch medewerkers aanwezig zijn. Er wordt door de medewerkers een lijst gemaakt van welke kinderen zullen deelnemen aan de activiteit. En dragen kinderen een bso t‐shirt voor de herkenbaarheid. Bij vertrek kijken we door middel van de lijsten of alle kinderen aanwezig zijn. Daarbij vertellen we welke pedagogisch medewerkers mee gaan zodat de kinderen dit weten. Bij vertrek van de activiteit terug naar de bso tellen we de kinderen weer om te zien of iedereen aanwezig is. Bij dergelijke activiteiten houden we altijd de beroepskracht kind ratio aan en dus is er altijd tenminste één pedagogisch medewerker per tien kinderen beschikbaar. Bij uitstapjes hebben we zogenaamde ‘noodlijsten’ bij ons met contactgegevens van ouders, dokter en dergelijke. In het geval van een calamiteit kunnen we snel reageren en contact opnemen met de juiste personen. Pedagogisch medewerkers Bij bso Ondersteboven werken tien pedagogisch medewerkers. Zij zijn gekwalificeerd volgens de Cao Kinderopvang. 6
Het aantal pedagogisch medewerkers dat tegelijkertijd aanwezig is, hangt af van het aantal en de leeftijd van de kinderen die komen. We baseren ons hierbij op een regeling bij de Wet kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen. Er is één pedagogisch medewerker per tien kinderen. Aan het begin en het eind van de dag zijn er minder pedagogisch medewerkers. Elke basisgroep heeft in principe ‘eigen’ pedagogisch medewerkers die iedere week op dezelfde dagen werken. Er hangt bij ingang van de groep foto’s van de pedagogisch medewerkers die op de basisgroep werken. Soms is er een stagiaire in de groep. De opleiding die een stagiaire volgt en het niveau dat hij of zij hierin bereikt heeft, bepaalt de mate waarin hij of zij ondersteuning mag bieden bij het activiteitenaanbod en de begeleiding van de kinderen. De stagiaires zijn in principe boventallig (extra). De stagiaire doet, onder begeleiding van een pedagogisch medewerker, mee aan bepaalde onderdelen van het programma. De opleiding die een stagiaire volgt, heeft hier invloed op. Sportstagiaires bereiden bijvoorbeeld sport‐en spelactiviteiten voor en organiseren groeps‐ en individuele activiteiten voor de kinderen. Stagiaires van een HBO‐opleiding Pedagogiek zijn naast het activiteitenaanbod bijvoorbeeld betrokken bij de ontwikkeling van een specifiek pedagogisch project, zoals de aanpak van pesten op de groep. Een stagiaire, die naar het oordeel van de clustermanager en de werkbegeleider in staat wordt geacht om onder toezicht zelfstandig verantwoordelijk te zijn voor de groep, kan incidenteel en onder in de Cao Kinderopvang vastgestelde voorwaarden worden ingezet naast een gediplomeerd pedagogisch medewerker in de groep.
Scholing pedagogisch medewerkers Alle pedagogisch medewerkers zijn geschoold op het gebied van veiligheid en pedagogiek. Zij hebben allemaal een basistraining kinder‐EHBO gehad en daarnaast is een aantal van hen aangesteld als bedrijfshulpverlener. Bij alle locaties zijn actuele evacuatieplannen en doen ze, in samenwerking met de brandweer, brandoefeningen. Soms zijn ze hier vooraf van op de hoogte maar soms is een oefening onaangekondigd. Nieuwe pedagogisch medewerkers worden ingewerkt op de locatie. Er is een scholingsbudget dat we heel divers in kunnen zetten voor een specifieke scholingsbehoefte zoals bijvoorbeeld Video Interactie Begeleiding. Hierbij filmen we de interactie tussen pedagogisch medewerkers en kinderen en bespreken dit na. Een ander voorbeeld zijn workshops en werkochtenden die de afdeling Pedagogiek & Kwaliteit ontwikkelt en verschillende modules door middel van E‐learning. Vierogenprincipe Dit principe is wettelijk verplicht voor kinderen van nul tot vier jaar. Dit betekent dat op elk moment de reële kans bestaat dat er een volwassene meekijkt of meeluistert met de beroepskracht. Hoewel dit voor de bso leeftijd niet wettelijk verplicht is, hebben we ervoor gekozen hier toch bij alle bso teams invulling aan te geven. In onze bso realiseren we dit op de volgende manier: – De groepsdeuren zijn voorzien van glas waardoor men makkelijk naar binnen kan kijken; – Bij de personele roostering houdt het kindercentrum zich aan de daaraan gestelde normen; – Als kinderen naar het toilet gaan en het is noodzakelijk dat een pedagogisch medewerker mee gaat , blijft de toiletdeur open. – Bij KION en het kindercentrum is beleid ontwikkeld wat regelmatig met elkaar besproken wordt en tenminste één maal per jaar. De uitwerking van het vierogenprincipe hebben we besproken met de oudercommissie.
7
Achterwacht In situaties dat er heel weinig kinderen bij de bso aanwezig zijn en één pedagogisch medewerker voldoet, is altijd een tweede volwassene bereikbaar. In situaties dat er slechts één beroepskracht bij de bso wordt ingezet en er mag worden afgeweken van de beroepskracht‐kindratio, zoals tijdens pauzes en aan het begin en eind van de dag, is er altijd een tweede volwassene in het gebouw aanwezig. Op woensdag worden de kinderen bij bso Jump opgevangen en zijn de clustermanager en de pedagogisch medewerkers van het kinderdagverblijf achterwacht. Op vrijdag zijn de medewerkers van het kinderdagverblijf en/of clustermanager achterwacht. Daarnaast kunnen we een beroep doen op het beheer van De Klif. Tijdens de openingstijden van het voorzieningenhart zijn er meestal twee beheerders aanwezig. Voorschoolse opvang (vso) Vso bij de bso Tijdens schoolweken vangen we basisschoolkinderen op tussen 7.00/7.30 uur en 8.30 uur. Het is mogelijk om vervroegde voorschoolse opvang af te nemen. Hiervoor sluit u een extra overeenkomst met KION af. Bij de voorschoolse opvang (vso) komen maximaal honderd kinderen tegelijkertijd. In de praktijk maken er dagelijks tussen de dertig tot vijftig kinderen gebruik van de vso. Alle kinderen zitten in een basisgroep. Er is bij de vso plaats voor maximaal vijf pvanggroepen. De kinderen worden ’s ochtends bij de Kapiteins ontvangen en begroet. Daarna mogen ze kiezen waar en met wie ze gaan spelen. Bij de vso hebben we in ieder geval de beschikking over de ruimtes van de Matroosjes, de Kapiteins, de Zeerovers, de Maatjes en de gang. In de praktijk wordt vooralsnog gebruik gemaakt van de ruimtes van de Matroosjes, Kapiteins en de gang. Voor de vso hanteren we dezelfde kwaliteitseisen als voor de bso. Er werken op de vso maximaal zes pedagogisch medewerkers. Het aantal pedagogisch medewerkers dat tegelijkertijd aanwezig is, hangt af van het aantal en de leeftijd van de kinderen die komen. De kinderen worden door hun ouders/verzorgers naar de voorschoolse opvang gebracht. Tijdens de voorschoolse opvang spelen we een spelletje met de kinderen of lezen een boek voor. Omdat de kinderen nog een beetje wakker moeten worden, passen we het tempo in activiteiten daarop aan. We drinken wat en kinderen kunnen een zelf meegebrachte boterham eten. Tussen 8.10 en 8.30 uur brengen we de kinderen naar school. De kinderen worden lopend, fietsend en/of met de bakfiets door de pedagogisch medewerkers van de vso naar school gebracht. Er is voor de fieters een vaste opstapplek van waar men samen met de pedagogisch medewerker naar school vertrek. Samenwerking met bso Jump Onze bso is alleen op maandag, dinsdag ,donderdag en vrijdag geopend. Kinderen die bij ons komen en ook opvang nodig hebben op woensdag gaan naar bso Jump. Deze kinderen zijn op twee bso’s geplaatst. Een bekende pedagogisch medewerker van bso Ondersteboven werkt op woensdag bij bso Jump. Oudercommissie Alle locaties hebben een oudercommissie. Zij zijn het klankbord van de ouders en nauw betrokken bij het opstellen en evalueren van bijvoorbeeld dit pedagogisch werkplan en de veiligheid‐ en gezondheidsplannen van de locatie. Voor onderwerpen die je onder de aandacht van de oudercommissie wilt brengen kun je gebruik maken van het postvak of neem via de clustermanager contact met hen op.
8
We vinden het erg belangrijk dat ouders meedenken en ‐praten over de kwaliteit van de opvang. Je kunt hier een bijdrage aan leveren door zitting te nemen in de oudercommissie waardoor je direct betrokken bent bij beleid, kwaliteit en continuïteit van de opvang van je kind.
Communicatie met ouders Een goede communicatie met ouders vinden we belangrijk. Er zijn verschillende manieren waarop wij ouders informeren over zaken die van belang zijn. Via Locatienieuws: de digitale nieuwsbrief of via brieven die we via e‐mail versturen. Op de informatieborden in het kindercentrum hangt ook relevante informatie. 9
Hoofdstuk 2
Praktische informatie
Vervoer van en naar de bso Bso Ondersteboven is gevestigd in het voorzieningenhart De Klif waar ook basisschool de Oversteek gevestigd is. De basisschool heeft naast de hoofdlocatie ook nog een dependance, waarvan we kinderen ophalen. Daarnaast komen er kinderen van basisschool Samsam. De kinderen van basissschool de Oversteek/Overkant worden lopend en/of met de bakfiets gehaald door de pedagogisch medewerkers. Met school is afgesproken dat de jongste kinderen van de Oversteek binnen in de kuil opgewacht worden door de pedagogisch medewerkers. De leerkachten dragen de kinderen over aan de pedagogisch medewerker en doen een korte overdracht. De oudste kinderen worden buiten bij de speeltuin opgewacht. De kinderen van dependance de Overkant worden door de pedagogisch medewerkers opgewacht bij het verzamelpunt. Als alle kinderen aanwezig zijn, lopen en/of fietsen we met z’n allen naar de bso. De kinderen van basisschool Samsam worden gehaald met de bakfiets. De kinderen worden opgehaald in de aula van de school. De jongste kinderen zitten in de bakfiets, de oudste kinderen fietsen, met toestemming van de ouders, ervoor of ernaast. Op sommige dagen en in de vakanties worden er regelmatig uitstapjes gemaakt, bijvoorbeeld naar het museum, een speeltuin of de film. Waar mogelijk proberen we met openbaar vervoer, lopend of op de fiets naar deze uitstapjes te gaan. Als dit niet kan, of niet goed uitkomt, gaan we met de taxi. Er gaan altijd voldoende pedagogisch medewerkers mee op deze uitstapjes en ouders geven toestemming middels het toestemmingformulier voor hun kinderen om mee te mogen. Kinderen die in de auto of bakfiets vervoert worden, zitten in de veiligheidsgordel. In De Klif is een sporthal, theaterzaal en muziekruimte aanwezig. Kinderen die gebruik maken van een (sport)clubje: turnen, judo, dansen en muziekles brengen en halen we van en naar sport/muziek etc. Per groep is er een overzicht wie, wanneer naar welke (sport)clubje gaat. Zelfstandig vervoer Als kinderen ouder worden hebben ze meer behoefte aan zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid. Oudere kinderen mogen met toestemming van de ouder(s) zelfstandig lopend of fietsend naar de bso komen. Met kinderen die zelfstandig naar de bso komen, maken we afspraken. Het kind meldt zich op school bij de pedagogisch medewerker, zodat deze weet dat het kind er is. Wanneer het kind aankomt op de bso, laat hij/zij dit weten aan de pedagogisch medewerker. Wat doen we ’s middags Op maandag, dinsdag en donderdag zijn de kinderen vanaf 15.00 uur op de bso. We starten de middag door eerst lekker buiten te spelen. Omstreeks 15.30 uur gaan we naar binnen eten fruit en drinken limonade. Om 17.00 is er nog een tussendoortje. Op woensdag begint de bso‐middag met een lunch.
10
Hierna spelen de kinderen buiten of in de groepsruimtes. Ze kunnen vrij spelen of meedoen met een activiteit. Vanaf 17.00 uur kan je kind opgehaald worden. Om 18.00 uur sluiten we. Op vrijdag bieden we de hele dag opvang aan voor de groepen 1 en 2 van de basisschool de Oversteek. Om 10.00 uur eten we dan fruit en drinken limonade. Hierna kunnen de kinderen tot aan lunch tijd binnen , buiten spelen en/of is er een activiteit. Vanaf de lunch verloopt de middag zoals een woensdagmiddag bij de bso.
Vriendjes en vriendinnetjes mee In overleg met de pedagogisch medewerkers mogen vriendjes en vriendinnetjes mee komen naar de bso. De ouders vragen dit van te voren aan de pedagogisch medewerker. Als de pedagogisch medewerker akkoord is, maken ze afspraken hoe het kind naar de bso komt, wie het ophaalt en wie ze bellen als er iets met het kind aan de hand is. Postvakje De kinderen die opgevangen worden bij de Piraatjes, de Matroosjes en de Kapiteins hebben een eigen postvakje. Hierin leggen we ook de brieven/memo’s aan de ouders. Het is daarom erg belangrijk dat je bij het ophalen van je kind altijd het postvakje nakijkt zodat je geen belangrijke post mist. Voor de kinderen van de Zeeroevers en de Maatjes is deze voorziening er niet en wordt de kinderen, bij het verspreiden van de informatie, gevraagd deze in hun tas te stoppen. Wennen We besteden extra aandacht aan nieuwe kinderen en hun ouders. We vinden het belangrijk dat ze zich snel thuis voelen. Op de website vind je hierover meer informatie. Als een kind van het kinderdagverblijf naar de bso gaat is er een overdracht tussen de pedagogisch medewerkers en worden er afspraken gemaakt over het wennen. Onder het wennen bij de bso verstaan we dat een kind een aantal keren mag komen spelen. Een nieuw kind koppelen we vaak aan een kind wat al langer op de bso zit. Diegene legt dingen uit en wijst het nieuwe kind de weg op de bso. Bij ruilen of incidentele opvang is de samenstelling van de groep anders dan op de dagen dat een kind gewoonlijk komt, andere kinderen en andere pedagogisch medewerkers. Zeker als de opvang met de toestemming van ouders plaats vindt in een andere groep. Wij letten er extra op dat je kind zich ook op zo’n dag prettig voelt. Als het nodig is krijgt het kind extra aandacht. We doen een spelletje met het kind en betrekken andere kinderen erbij. Overgang tussen de verschillende leeftijdsgroepen Omdat onze bso werkt met groepen van kinderen die ongeveer dezelfde leeftijd hebben, gaan kinderen over van de ene naar de volgende leeftijdsgroep. Wanneer dit gebeurt is afhankelijk van de leeftijd van het kind, de ontwikkeling van het kind, het samen met andere kinderen van de groep of met vriendjes/vriendinnetjes door kan stromen én de beschikbare plaatsen in de leeftijdsgroepen. Deze overgang gebeurt altijd in overleg met de ouders/verzorgers. We hebben drie vaste doorstroom momenten waar we ons zoveel mogelijk aan houden. Dit is na de herfstvakantie, kerstvakantie en meivakantie. Na de zomervakantie wordt er in principe niet doorgestroomd omdat de start van het nieuwe schooljaar, nieuw juf/meester en/of locatie al spannend genoeg is voor kinderen. De kinderen van de Piraatjes stromen door naar de Matroosjes of Kapiteins. De kinderen van de Matroosjes en kapiteins stromen door naar de Zeerovers of Maatjes. De kinderen van de Zeerovers en de Maatjes stromen uit naar de oudste leeftijdsgroep. Ook voor de uitstroom naar de oudste groep gelden dezelfde uitgangspunten als de interne verschuiving. Dit betekent dat als zij daar aan toe zijn, zij van de hoofdlocatie uitstromen naar bso Jump‐ Ondersteboven, locatie Stationsstraat. Na ieder doorstroom moment kan de
11
groepsomvang wijzigingen. Voorafgaand aan de doorstroom bespreekt het team welke kinderen er doorstromen en hoe de groepsomvang er uit moet gaan zien.
Verzorging en voeding We hechten veel waarde aan de gezondheid van de kinderen die naar de bso komen. Onze uitganspunten zijn de richtlijnen van de GGD die gebaseerd zijn op de adviezen van het Voedingscentrum. Op onze website vind je meer informatie over de voeding die kinderen bij ons krijgen en over beleid met betrekking tot traktaties. Ziekte en medicijnen Als je kind ziek wordt, nemen we contact met je op en informeren we je hoe het met je kind gaat. Afhankelijk van diverse factoren (moment van de dag, hoogte van de koorts, gedrag van je kind, besmettingsgevaar voor andere kinderen) kijken we wat er op dat moment nodig is en spreken we af of en wanneer je je kind op komt halen. Een belangrijke leidraad daarbij zijn de richtlijnen over gezondheid en infecties van de Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Bij kinderen die extra medische zorg nodig hebben en bijvoorbeeld standaard medicijnen gebruiken, maken we concrete afspraken met de ouders. Wij volgen daarbij ons protocol ‘Medisch handelen en toedienen van medicijnen’. Meer informatie hierover vind je op onze website. Reservekleding Het kan wel eens voorkomen dat er een ongelukje gebeurt bij de jongere kinderen of dat we heerlijk buiten in de modder spelen. We vragen je daarvoor een setje reservekleding, passend bij het seizoen, in zijn of haar postvakje neer leggen (of in een tas aan de kapstok) zodat je kind, als dit nodig is, schone kleren aan kan trekken. Als je ‘oude’ kleding over hebt dan kunnen wij dat goed gebruiken als reservekleding. Aanvulling is altijd welkom. Huisregels bij bso Ondersteboven De bso heeft algemene afspraken voor pedagogisch medewerkers, ouders en kinderen. In principe houdt iedereen binnen de bso zich hieraan. Het is de taak van de pedagogisch medewerkers en ouders (als ze aanwezig zijn) om kinderen bij de handhaving van de afspraken te ondersteunen. Afspraken voor pedagogisch medewerkers, ouders en kinderen – Bij ongepast taalgebruik spreken we elkaar, de ouders en de kinderen daar op aan. Als kinderen veelvuldig ongepaste woorden gebruiken, bespreken we dit met de ouders. – We gaan met respect om met elkaar, met speelgoed, materialen, meubels en ander spullen in de ruimte. Ook buiten geldt deze regel. – Iedereen wordt bij binnenkomst begroet, als we weggaan nemen we afscheid. – Kinderen mogen vies worden van het spelen. – Roken is niet toegestaan in het kindercentrum. _ Voor het parkeren van de fiets zijn er fietsrekken aanwezig op het (school)plein. _ Een verzoek om tassen e.d. niet onbeheerd achterlaten. _ Huisdieren hebben geen toegang tot het kindercentrum. Afspraken voor ouders – Als je kind, om welke reden dan ook, later of helemaal niet naar de bso komt, dan horen we dat graag vóór 14.30 uur en op woensdag (en vrijdag) vóór 11.30 uur. In de vakanties horen wij het graag vóór 9.30 uur. Je kunt altijd het antwoordapparaat of de voicemail van de bso inspreken. – Als iemand anders dan jezelf of je partner het kind komt halen, dan willen wij dit van te voren weten. Wij geven je kind uiteraard niet aan onbekenden mee.
12
– Als je door omstandigheden, bijvoorbeeld door drukte op de weg, je kind niet op tijd kan komen halen, dan zorg je ervoor dat iemand anders je kind op tijd kan ophalen en je geeft dit door aan de pedagogisch medewerker. – Als je aanwezig bent, heb je zelf de verantwoording voor het gedrag van je kind. Als je je kind ophaalt, meld je hem/haar af bij de basisgroep van je kind. Afspraken voor kinderen – Speelgoed van thuis meenemen mag, maar dan mogen ook andere kinderen hiermee spelen. Zo niet, dan leggen we het speelgoed in het bakje of vakje van je kind tot hij/zij naar huis gaat. Ook als het speelgoed gevaar oplevert leggen we het meegebrachte speelgoed weg. We zijn niet verantwoordelijk als het eigen speelgoed kapot gaat of kwijt raakt. – Als een kind naar de wc is geweest, wast hij/zij daarna de handen. – Voor het eten wassen alle kinderen hun handen. Afspraken voor pedagogisch medewerkers – Pedagogisch medewerkers geven het goede voorbeeld in het repectvol omgaan met elkaar en materiaal, zoals: niet praten over de kinderen waar zij bij zijn, spullen oprapen die op de grond liggen, enzovoort. – Kinderen spelen buiten onder toezicht van een pedagogisch medewerker, met uitzondering de kinderen waarvoor door de ouders via het toestemmingsformulier akkoord is gegeven dat ze zonder toezicht buiten mogen spelen. – Om als pedagogisch medewerker goed te kunnen functioneren is een veilige en vertrouwde werkomgeving belangrijk. Daarom geven we elkaar feedback op een constructieve manier. We hebben een open houding, genieten van een compliment en voelen ons niet te snel aangevallen als we kritiek krijgen. We zijn erop gericht op positieve wijze met de gegeven feedback om te gaan. – Overige afspraken zijn hoofdzakelijke vastgelegd in het actieplan (brand)veiligheid , gezondheid, notulen vergaderingen en protocollen
Taal Bij de buitenschoolse opvang is de spreek‐ en schrijftaal Nederlands. Aanbod tijdens schoolvakanties Schoolvakanties zijn speciaal bij de bso. De kinderen zijn de hele dag aanwezig waardoor er meer tijd is om (speciale) activiteiten te organiseren of uitstapjes te maken. Elke vakantieweek worden er speciale activiteiten georganiseerd en soms werken we met een bepaald thema. Dit thema vormt de rode draad in de activiteiten die we organiseren. Tijdens de zomervakantie staat er KION breed één thema centraal. Dit jaar is dat ‘Stoer… ik kan het heus wel!’. Ter inspiratie ontvangen alle bso’s een map met allerlei (sport)activiteiten die betrekking hebben op het thema. In de zomervakantie worden er meerdere activiteiten per week georganiseerd. We gaan dan bijvoorbeeld naar een maïsdoolhof of theatervoorstelling. Als we een uitstapje gaan maken, informeren we ouders altijd van te voren over waar we heen gaan en wat we daar gaan doen. Ook kan het voorkomen dat we een professional (bijvoorbeeld een clown, sporter, beeldend kunstenaar, etc) uitnodigen om op onze bso een bijzondere activiteit met de kinderen te komen doen. Voor elke vakantieperiode informeren we ouders en kinderen over het vakantieprogramma op de bso. Voor elke vakantieperiode informeren we ouders en kinderen over het vakantieprogramma via de digitale nieuwsbrief. En is het vakantieprogramma ook terug te vinden op de locatiepagina van de buitenschoolse opvang.
13
Samenvoegen tijdens vakanties Tijdens sommige vakanties zijn er veel minder kinderen bij de bso. Dit kan lastig zijn, zeker bij kleine bso’s. Om er voor te zorgen dat er ook dan een goed en uitdagend aanbod is voor de kinderen, werken we als dit nodig is samen met bso Jump‐ Ondersteboven. De kinderen van bso Jump‐Ondersteboven van de basisgroep Ondersteboven worden dan bij de hoofdlocatie van bso Ondersteboven opgevangen. De kinderen van basisgroep Jump worden bij de hoofdlocatie van bso Jump opgevangen. Ruim van te voren, minimaal twee weken voorafgaand van de vakantie, laten we aan de ouders weten waar en wanneer we gaan samenvoegen. Bso Ondersteboven is voor de meeste kinderen een bekende en vertrouwde plek. Zij hebben er tot hun 8ste jaar bij deze bso gezeten. Ondanks dat zorgen we ervoor dat er een vertrouwde pedagogisch medewerker aanwezig is. Openingstijden, brengen en halen in vakanties In de vakantieweken zijn wij op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag geopend van 7.30 tot 18.00 uur. Bij speciale activiteiten, zoals sportactiviteiten of uitstapjes tijdens school‐ of vakantieweken, kan het zijn dat we later terug zijn in de groep, waardoor je je kind(eren) pas na 17.00 uur kunt ophalen. Ook kan het zijn dat we bij uitstapjes in de vakantieperiode op tijd willen vertrekken en aan jou vragen je kind vóór 9.30 uur te brengen. We stellen je tijdig op de hoogte van dit soort activiteiten en afwijkende haal‐ en brengtijden.
14
15
Hoofdstuk 3
Pedagogisch werkplan
Pedagogische doelen en pedagogisch beleid In ons pedagogisch werkplan zijn de pedagogische doelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen herkenbaar. Bovendien valt dit plan binnen het pedagogisch beleidskader, dat bestaat uit het Kindbeeld en de pedagogische uitgangspunten, en binnen het pedagogisch beleid van de kinderdagverblijven. Pedagogische doelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen – Bieden van emotionele veiligheid – Mogelijkheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competentie – Mogelijkheid tot het ontwikkelen van sociale competentie – Overdracht waarden en normen Kindbeeld Ieder kind is uniek, heeft een eigen karakter en mogelijkheden. Elk kind heeft recht op respect voor dit eigene. De manier waarop een kind zich ontplooit, is mede afhankelijk van de mensen en de wereld om hem heen. Om zich te kunnen ontwikkelen, heeft een kind zowel veiligheid als uitdaging nodig. Een kind zoekt de veiligheid in relaties met opvoeders, broertjes en zusjes, vriendjes. De structuur die een kind ervaart, zorgt ervoor dat hij weet waar hij aan toe is. Vanuit deze veilige basis onderzoekt een kind zijn omgeving. Hij is een ontdekkingsreiziger die voortdurend nieuwe ervaringen opdoet. Soms alleen, vaak samen met anderen. Pedagogische uitgangspunten – Kijken en luisteren naar kinderen – Emotionele veiligheid, betrokkenheid en warmte – Ritme en structuur – Positieve contacten tussen kinderen – Respect voor anderen en de omgeving – Brede uitdaging en plezier – Respect voor autonomie van kinderen – Fysieke veiligheid van kinderen – Samenwerking met ouders en anderen uit de leefomgeving van kinderen Pedagogische uitgangspunten en de doelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen Onze pedagogische uitgangspunten rangschikken we onder de pedagogische doelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen (Wkkp). Het uitgangspunt ‘Kijken en luisteren naar kinderen’ is van toepassing is op alle Wkkp‐doelen. Doel Wkkp: – Emotionele veiligheid Onze uitgangspunten: – We bieden emotionele veiligheid, betrokkenheid en warmte – We bieden ritme en structuur – We werken samen met ouders en anderen uit de leefomgeving van de kinderen – Kijken en luisteren naar kinderen staan centraal 16
Doel Wkkp: Onze uitgangspunten:
Doelen Wkkp: Onze uitgangspunten:
– Mogelijkheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competentie – We bieden brede uitdaging en plezier – We hebben respect voor autonomie van de kinderen – We bewaken de fysieke veiligheid van de kinderen – Kijken en luisteren naar kinderen staan centraal – – – –
Mogelijkheid tot het ontwikkelen van sociale competentie Overdracht waarden en normen We bevorderen positieve contacten tussen kinderen We stimuleren kinderen respect te hebben voor anderen en hun omgeving – Kijken en luisteren naar kinderen staan centraal
Pedagogische uitgangspunten Onze pedagogische uitgangspunten zijn uitgewerkt in het algemeen pedagogisch beleid van de buitenschoolse opvang. Dit staat op onze website. Dit beleid geldt ook voor ons. In dit werkplan gaan we het algemeen pedagogisch beleid niet herhalen. We beperken ons tot een korte toelichting op de pedagogische uitgangspunten en geven concrete voorbeelden hoe we deze bij onze locatie realiseren. Jaarlijks kijken we of deze voorbeelden nog passen bij onze werkwijze en passen we ze zo nodig aan. Kijken en luisteren naar kinderen Wil een kind zich bij ons prettig voelen en zich kunnen ontwikkelen, dan moeten we zijn behoeften kennen en hierop inspelen. Om dit maatwerk te kunnen realiseren, moeten we het kind goed begrijpen. We kijken en luisteren goed naar kinderen. We proberen te begrijpen wat kinderen ons niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk ‘vertellen’. Dit doen we eigenlijk de hele dag door. Het is de basis van ons pedagogisch aanbod: ons pedagogisch handelen, de inrichting van de ruimtes, de materialen, thema’s, de opzet van de activiteiten, structuur, ritme en verzorging. Dit geldt zowel voor individuele kinderen als voor de groep in zijn geheel. Voorbeelden uit onze praktijk – Tijdens het fruitmoment zitten we aan tafel en praten we met elkaar. We vragen hoe de dag is geweest en wat ze vandaag willen gaan doen op de bso. We bieden ze activiteiten aan, maar ze hebben ook de keuze om vrij te spelen. Gedurende de tijd dat ze op de bso zijn, kijken we wat de kinderen aan het doen zijn en hoe zij zich gedragen. We spelen in op hun behoeften. – Als we zien dat de kinderen na school erg energiek zijn (schreeuwen, rennen), dan zorgen we dat het eetmoment niet te lang duurt en we gaan nog een keer naar buiten. Of bieden we een activiteit in de gymzaal aan waar ze hun energie kwijt kunnen. – Voor iedere vakantie maken we een activiteiten programma. We vragen dan aan de kinderen wat ze graag zouden willen doen. – Als kinderen uit school komen begroeten we een ieder even persoonlijk en maken een praatje met ze. – Door de (dag)middag observeren we de groep en hebben we zicht op hoe het met iedereen gaat. We hebben snel in de gaten als een spelletje uit de hand kan lopen. We proberen als het kan dit soort situaties voor te zijn door op een positieve manier met het spelverloop te bemoeien. Emotionele veiligheid, betrokkenheid en warmte We proberen een open, warme sfeer te creëren waarin kinderen zich prettig en op hun gemak voelen. We nemen kinderen serieus. We laten merken dat we het fijn vinden dat hij/zij er is. We zijn geïnteresseerd in wat een kind bezighoudt en stimuleren zijn of haar 17
inbreng. Het geven van positieve aandacht, waardering en stimulans vinden we belangrijk. We zijn er op attent dat we alle kinderen zien en horen. Waar nodig bieden we hulp, bescherming en steun. Voorbeelden uit onze praktijk – Voor de jongste kinderen die voor het eerst naar de bso komen is er een instroomgroep. Deze groep bevindt zich op de etage bij de peutergroepen en de peuterplusgroepen van het kinderdagverblijf. Zo is de overgang van het kinderdagverblijf en/of peutergroep niet zo groot en zijn ze al bekend met de andere kinderen op de groep en de medewerkers. – Als een kind naar ons toe komt om te vertellen dat hij/zij niet mee mag doen of ruzie heeft, proberen we de kinderen dit eerst zelf op te laten lossen. Lukt dit niet dan ondersteunen we het kind en begeleiden het gesprek. Zo leren ze hun eigen grenzen aan moeten geven. – Als er een nieuw kind op onze bso is, zorgen wij voor een maatje (een kind dat al langer op de groep is of wat het al kent) dat het nieuwe kind wegwijs maakt. Dit werkt goed. Het maatje voelt zich ‘groot’ en verantwoordelijk. Het nieuwe kind leert via het maatje de andere kinderen, ruimtes en gang van zaken in de groep kennen. Natuurlijk blijven we in de gaten houden hoe het loopt met het nieuwe kind. – We tonen interesse in het kind door te vragen wat ze op school en/of in het weekend/vakantie gedaan hebben. We geven kinderen hierdoor het gevoel dat ze bij ons terecht kunnen. – Elk kind kan en mag zichzelf zijn.
Ritme en structuur Structuur biedt een kind houvast. Een belangrijk houvast voor de kinderen zijn de vertrouwde gezichten om zich heen, van pedagogisch medewerkers en kinderen. In een groep werken in principe vertrouwde pedagogisch medewerkers volgens een wekelijks terugkerend rooster. Zo leren de kinderen en de pedagogisch medewerker elkaar goed kennen. Ook de andere kinderen in de groep zijn na verloop van tijd bekend en vertrouwd. Elke groep heeft een eigen, vertrouwde groepsruimte. Als een kind hieraan toe is, kan een kind de groep als uitvalsbasis gebruiken bij het ontdekken van de rest van het kindercentrum. Zo leert het kind ook andere pedagogisch medewerkers en andere kinderen op het kindercentrum kennen. Op een bso verspreiden de kinderen zich vaak over meerdere ruimtes, maar begint de middag bij de bso voor de meeste groepen met een tussendoortje en drinken in de stamgroepsruimte. Houvast komt ook terug in het ritme en programma van de ochtend, middag of dag, de regels en afspraken, rituelen en in de inrichting. De structuur die geboden wordt, hangt af van de situatie, het ontwikkelingsniveau van de kinderen en behoeften van de kinderen. Voorbeelden uit onze praktijk – Op onze bso gelden voor de jongste kinderen andere regels dan voor de oudere kinderen. Een voorbeeld: de jongsten spelen onder begeleiding van de pedagogisch medewerker buiten. De oudsten mogen alleen buiten spelen, mits ouders hiermee akkoord zijn. Ze moeten natuurlijk wel even bij ons melden waar ze zijn. – Er wordt op de bso pas met een ander gezelschapsspel begonnen als het vorige spel is ingepakt en opgeruimd. De kinderen wijzen elkaar hier op. Het geeft rust en zorgt ervoor dat er geen chaos ontstaat. – Er zijn verschillende groepsruimtes ieder kind heeft een eigen basisgroep. Op iedere groep staan vaste medewerkers zodat de kinderen weten bij welke groep ze horen en op wie ze terug kunnen vallen als er wat gebeurd of iets nodig hebben. – De middag wordt gestart op de eigen basisgroep. Daar wordt fruit gegeten, gedronken en krijgen kinderen te horen welke activiteiten er op het programma staat waar ze uit kunnen kiezen. 18
– Bij de Matroosjes en Piraatjes hebben we dagritme kaarten. Kinderen weten dan precies wat er die middag gaat gebeuren. Dit zorgt voor duidelijkheid. – Elk kind mag spelen waar het wil, maar aan het eind van de dag moet het zich afmelden bij de eigen basisgroep.
Positieve contacten tussen kinderen Samendoen en samenspelen is leuk en ondersteunt de ontwikkeling. Kinderen kijken naar elkaar, leren van‐ en met elkaar, stimuleren elkaar. Vanaf jonge leeftijd zoeken kinderen contact. We stimuleren onderling positief contact en samenspel We richten de aandacht van kinderen op elkaar, schaffen materialen aan die samenspel bevorderen, we richten de ruimte zo in dat kinderen ongestoord in groepjes kunnen spelen en doen activiteiten in kleine of grote groep. Waar nodig begeleiden we contacten tussen kinderen. Zo krijgen kinderen de kans van en met elkaar te leren. Voorbeelden uit onze praktijk – Bij het gezamenlijk maken van een slang van klei stimuleren we de vierjarigen om samen te werken, aan elkaar materialen vragen en te overleggen. We zien dat dit samenspel bevordert. – Bij het naar buiten gaan stimuleren we de kinderen (met name ook de kleinste) om zelfstandig hun jas aan te trekken. Denk hierbij aan de rits sluiten, muts, sjaal en handschoenen zelf aan te doen. Lukt dit niet, dan kan bijvoorbeeld een ouder kind helpen. Mocht het dan nog niet lukken dan springt er een pedagogisch medewerker bij om te helpen. Dit zelfde geld voor het aantrekken van de schoenen, als een kind bijvoorbeeld gespeeld heeft in de speelruimte. – Tijdens het vormen van een ‘maatjesrij’ stimuleren we de kinderen om zelf een maatje te kiezen. Om ervoor te zorgen dat ze zelf contact maken met de ander. Lukt dit niet, dan helpen wij hierbij door samen te kijken naar wie er al wel of niet iemand gevonden heeft om mee samen te lopen. – Als er onenigheid is tussen de kinderen, dan komen ze vaak naar een van de pedagogisch medewerkers. Ze “vergeten” of vinden het lastig om dit eerst zelfstandig op te lossen en/of te bespreken met het andere kind(eren). We proberen de kinderen te leren om ‘het probleem’ eerst zelfstandig op te lossen en te benoemen wat ze wel/niet leuk vinden. Lukt dit daarna nog niet, dan helpen wij hierbij door het goede voorbeeld te geven. – Tijdens het vrije speelmoment kunnen de kinderen gebruik maken van meerdere spelletjes en speelgoed. Hierin kan het soms voorkomen dat het botst tussen kinderen, dit omdat ze met een vriendje of vriendinnetje al bezig zijn met een spel of met een groep waar opeens een meningsverschil onstaat. We proberen kinderen hier dan ook in te stimuleren om met elkaar gezellig te kunnen samenspelen. Dit kan doormiddel van positieve benadering van uit het kind dat het spel beter kent dan de andere kinderen en ze hier mee te helpen. – We stimuleren kinderen om te delen en samen te spelen. Kinderen spreken elkaar aan bijv. hier hebben we samen mee gespeeld en ruimen we ook samen op. – Wil een kind graag bij het broertje of zusje spelen kan dat en maken de pedagogisch medewerkers afspraken over het wegbrengen/ ophalen en/of dat het kind zelf naar de betreffende groep gaat. Respect voor anderen en de omgeving We vinden het belangrijk dat een kind zich waarden, normen en gebruikelijke omgangsvormen eigen maakt, zodat het onderdeel is van de gemeenschap waarin het leeft. Voorbeelden uit onze praktijk – We leren dat ze voorzichtig en met respect om moeten gaan met de spullen uit de natuur. Je breekt niet zomaar takjes af of maakt plantjes kapot. Voorbeeld een 19
jongetje drukt alle kleine beestjes dood. Je spreekt het kind hierop aan: “Een lieveheersbeestje is ook een dier, die net als jij wil spelen, die mag je toch niet zomaar doodmaken? Kijk we laten hem op een blaadje lopen en leggen het dan tussen de plantjes in de tuin”. – Kinderen maken regelmatig een mooi bouwwerk met Kapla. Dit mogen ze dan tot de volgende keer laten staan. Andere kinderen mogen dit dan niet zomaar afbreken. – Onder ’t stoeien is er een hele duidelijke afspraak, die herhaald wordt: stop, hou op. Een kind krijgt positieve feedback van ons als hij/zij zich aan deze regel houdt.
Brede uitdaging en plezier We vinden het belangrijk kinderen uit te dagen. We zorgen ervoor dat het aanbod aansluit bij de beleving, niveau, interesse, ideeën en leefwereld van kinderen. Zo’n aanbod vergroot hun betrokkenheid en plezier bij activiteiten. Betrokkenheid is voorwaarde voor leren en ontwikkeling. We zorgen ervoor dat in ons aanbod alle ontwikkelingsgebieden aan bod komen. We hebben de ruimte(s) ingericht met gezellige en uitdagende speelhoeken waar kinderen ongestoord met een groepje of in hun eentje kunnen spelen. Regelmatig kunnen kinderen ook buiten de ‘eigen’ groepsruimte terecht: in de speelhal, gang, in andere groepsruimtes, buiten. Natuurlijk doen we regelmatig allerlei activiteiten, met een klein groepje of juist met z’n allen. Vaak doen we dit aan de hand van een thema. We stimuleren kinderen om mee te doen. Sommigen hebben het nodig om hierbij even (letterlijk of figuurlijk) bij de hand genomen te worden. We vinden het belangrijk dat de kinderen bij ons de kans krijgen om allerlei verschillende ervaringen op te doen om zich zo te kunnen ontwikkelen. Bij de bso betrekken we waar mogelijk bij het bieden van uitdaging en plezier ook externe begeleiders, hobby‐ en sportclubs en school. Kinderen kunnen bijvoorbeeld spelen in de buitenruimte van school of de sporthal of gaan tijdens de bso naar gitaarles. Voorbeelden uit onze praktijk – We gaan in op ideeën van de kinderen zoals bijv het houden van een danswedstrijd. Ook het koken is op deze manier ontstaan. Nu kunnen de kinderen die dit willen regelmatig koken of bakken. Hier is altijd wel animo voor. – In de vakantie zijn we naar het bos gegaan met potten, vergrootglazen enz. Hier hebben we beestjes onderzocht en steentjes en blaadjes. – Bij het maken van het vakantieprogramma worden de kinderen betrokken en hebben zij een inbreng in het programma. Respect voor autonomie Kinderen mogen eigen keuzes maken en ‘zelf doen’. We stimuleren ze actief om dingen zelf te proberen en respecteren de eigen ideeën en oplossingen van de kinderen. Dit draagt bij aan het zelfvertrouwen en het gevoel van eigenwaarde van kinderen. Bij de bso vinden we kinderparticipatie belangrijk. Door kinderen actief te betrekken bij de inrichting, aankleding, materialen en activiteiten bij de bso, kunnen we beter inspelen op hun behoeftes. Zo wordt het echt hun bso. Voorbeelden uit onze praktijk – We hebben regelmatig gesprekjes met kinderen om hun ideeën over de bso en activiteiten te achterhalen. – Kinderen geven zelf aan wat ze willen doen. Wij kijken samen met het kind of het haalbaar is. – We betrekken kinderen bij de aanschaf van nieuwe materialen. We vragen dan wat zij graag op groep zouden willen hebben en bekijken we samen of dat haalbaar is. Lukt iets niet dan leggen we dat uit. – We laten kinderen een conflict of ruzie eerst zelf oplossen. Lukt dit niet dan begeleiden we de kinderen daarbij. 20
– We stimuleren kinderen om mee te doen aan een activiteit. Maar als ze dat niet willen omdat ze de activiteit niet leuk vinden en/of geen zin hebben, laten we dat zo.
Fysieke veiligheid van kinderen We doen zoveel mogelijk om ernstige ongelukken te voorkomen. De fysieke omgeving waar de kinderen verblijven is veilig en hygiënisch. Ook regels dragen bij aan deze fysieke veiligheid. Regels voor pedagogisch medewerkers zijn vastgelegd in werkinstructies. Meer informatie over fysieke veiligheid vind je op onze website. Veel inspanningen zijn gericht op een fysiek veilige omgeving. Maar we willen en kunnen kinderen niet overal tegen beschermen. Ontwikkelen betekent ook ruimte, de wereld mogen ontdekken, leren met vallen en opstaan. Kleine ongelukjes, zoals schrammen of builen, horen hierbij. We leren kinderen stap voor stap omgaan met situaties die zij spannend vinden zoals van een glijbaan glijden, ergens vanaf springen of in een boom klimmen. Zo leren ze ook hun eigen grenzen kennen en verleggen. Voorbeelden uit onze praktijk – Op de bso bieden we geen skateboards en skeelers aan. Kinderen mogen die wel van thuis meenemen en de bso mee spelen, mits zij voldoende bescherming hebben knieen, ellebogen, polsen etc. – Om het schoolplein staat geen hek. Kinderen kunnen daardoor zo de straat overlopen. We hebben afspraken gemaakt tot waar ze op het plein mogen spelen. – Op het schoolplein staat een schommel waar geen hekje om heen staat. Kinderen kunnen makkelijk om ver geschommeld worden. We maken kinderen attent op de schommel en bespreken met de kinderen op schommel dat ze niet te hard en te hoog gaan. Samenwerking met ouders en anderen uit de leefomgeving van kinderen Ouders zijn eindverantwoordelijk voor de opvoeding van hun kind(eren). Daarom informeren we jullie over hoe we werken en welke keuzes we maken. Ouders zijn informatiebron en gesprekspartner als het gaat om de ontwikkeling van hun kind. Waar mogelijk stemmen we met hen af. Elke locatie heeft een oudercommissie. Voor een uitgebreidere toelichting op contacten met ouders en oudercommissie kun je terecht op onze website. De leefomgeving van oudere kinderen betreft niet alleen thuis en bso, maar ook school, de voetbalclub, gitaarles, enzovoort. We streven er naar kinderen een aanbod te doen dat hierop is afgestemd. Voorbeelden uit onze praktijk – De dagelijkse overdracht met ouders vinden we belangrijk, al zoeken niet alle ouders zelf dat contact. We hebben met de kinderen afgesproken dat ze komen melden wanneer zij vertrekken. Dit moment is ook een goed moment om even contact te maken met ouders. – Als we ons zorgen maken over een kind, maken we met de ouders een afspraak om de zorgen uit te spreken en met de ouders hierover te praten. Samen kijken we of we dezelfde dingen herkennen. We maken afspraken voor hoe we het verder samen kunnen en willen aanpakken en houden met de ouders hier contact over (evalueren). Kind‐volg‐systeem en signaleren Natuurlijk houden we zorgvuldig in de gaten hoe het met de kinderen gaat. Als het nodig is, passen we daar hun manier van omgang met een kind of een groep kinderen op aan. Hiernaast volgen we hun welbevinden, hun ontwikkeling en het functioneren van de groep met behulp van de methode ‘Kijk op kinderen’. Jaarlijks in april/mei voeren we met
21
ouders 15‐minuten‐gesprekken.We bespreken onze bevinden naar aanleiding van de uitgevoerde observatie. Ook ouders betrekken we hierbij. Het komt soms voor dat we ons zorgen maken over de ontwikkeling of gedrag van een kind. In dit geval bespreken we onze zorgen zo snel mogelijk met ouders. We handelen dan op basis van een stappenplan. Relevante protocollen zijn het signaleringsprotocol en Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld. Meer informatie is te vinden op de website. Ontwikkeling pedagogische kwaliteit Jaarlijks besteden we extra aandacht aan een van de pedagogische doelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen. Dit doen we door het meten van twee of drie van onze pedagogische uitgangspunten. Welke uitgangspunten op dit moment aandacht hebben zijn op onze website te vinden. We hebben enkele pedagogisch medewerkers opgeleid om bij meerdere locaties als ‘aandachtsfunctionaris pedagogiek’ de teams en clustermanager daarbij te ondersteunen. Zij maken aan het begin van het jaar een nulmeting van de pedagogische kwaliteit bij elke groep van de locatie. Op basis van de resultaten voeren zij, samen met het team en de clustermanager, verbeteracties uit. Aan het eind van het jaar volgt een tweede meting om te zien of de gestelde doelen behaald zijn. De clustermanager informeert de oudercommissie over de resultaten van de eerste meting in het voorjaar, over de actiepunten die uitgevoerd worden en de resultaten van de tweede meting aan het eind van het jaar. Via Locatienieuws, de (digitale) nieuwsbrief van de locatie, brengen we ouders op de hoogte welke pedagogische uitganspunten we meten en wat de resultaten van de metingen zijn. Wil je hier meer over weten dan kun je terecht bij de clustermanager. De afdeling Pedagogiek & Kwaliteit ontwikkelt voortdurend workshops en pedagogisch ondersteuning voor teams op maat, zoals bijvoorbeeld een teamavond over oudercontacten of kinderparticipatie of individuele ondersteuning met behulp van Video Interactie Begeleiding. Hiermee scholen we pedagogisch medewerkers op specifieke onderwerpen als blijkt uit de meting dat hier extra aandacht voor nodig is. Samenwerking Samenwerking binnen cluster Bso Ondersteboven en bso Jump‐Ondersteboven vormen een cluster. Teamleden hebben een vaste locatie waar ze werken maar het kan voorkomen dat een pedagogisch medewerker van bso Ondersteboven een middag bij bso Jump‐Ondersteboven werkt en vice versa. Op vrijdag werkt een medewerker van bso Jump‐Ondersteboven bij bso Ondersteboven. Samenwerking bso met basisscholen de Oversteek De afspraken die er zijn met de basisscholen over de overgang van school naar bso: de jongste kinderen van groep één en twee worden ’s middag s door de leerkracht overgedragen aan de pedagogisch medewerker. De groep wordt binnen in de kuil op gewacht. De kinderen van groepen 3 tot en met 8 worden buiten opgewacht door de pedagogisch medewerkers. De jongste kinderen daarvan worden nog door de leerkracht overgedragen. De ouderen kinderen melden zichzelf bij de pedagogisch medewerker. Het contact tussen leerkracht en pedagogisch medewerker is tevens een kort overdrachtsmoment bijvoorbeeld als een kind zich niet lekker voelt of als er op school belangrijke dingen zijn gebeurt; Door de grote van school is het lastig om gezamenlijk activiteiten te ontplooien, maar vindt er wel altijd afstemming plaats over de verschillende vieringen en activiteiten. 22
Samen met de basisschool zitten we in een project ‘Doorontwikkeling Brede school Nijmegen’. Een van de thema’s die we met elkaar willen bespreken is het pedagogisch klimaat. De school heeft zich geconformeerd aan de negen pedagogische uitgangspunten van KION. Deze wormen de basis voor de verdere ontwikkeling van de brede school en het voorzieningenhart. Samenwerking bso met basisschool Samsam De samenwerking met basisschool Samsam krijgt meer vorm. Ook met hen hebben we inmiddels afspraken gemaakt over de ‘warme overdracht’. De afspraken hieromtrent worden nog vastgelegd in een werkprocedure. Omdat de basisschool niet in hetzelfde gebouw zit als het kinderdagverblijf is de afspraak, dat met toestemming van ouders, een telefonische overdracht plaatsvindt. Mocht er aanleiding zijn of wenselijk zijn dat er een gesprek tussen ouders, pedagogisch medewerker en school plaatsvindt dan wordt er een aparte afspraak gemaakt. Samenwerking met anderen In het voorzieningenhart bevindt zich het consultatiebureau, de bibliotheek sportverenigingen en Lindenberg. Met het consultatiebureau is er regelmatig contact als het gaat over infectieziektes en wijzingen ten aanzien van voeding etc. Daar waar mogelijk wordt aansluiting gezocht met de bovengenoemde organisaties.
23
Hoofdstuk 4
Algemene informatie
Plaatsing en interne wachtlijst De afdeling Klantrelaties regelt de plaatsing. Het kan voorkomen dat we je (tijdelijk) andere of minder dagdelen hebben geboden dan je aanvankelijk hebt aangevraagd. Via de interne wachtlijst zal de medewerker van de afdeling Klantrelaties de gewenste dagen of de uitbreiding van dag(del)en inplannen. Mocht je na verloop van tijd op andere dagen of meer opvang nodig hebben dan kun je deze afdeling vragen om je hiervoor in te plannen. Je vult dan via de website online een mutatieformulier in. Als je liever een papieren exemplaar gebruikt dan liggen deze bij de locatie of je download en print het formulier via onze website. Je vult de gewenste dag(del)en in en stuurt het naar het adres dat onderaan op het formulier staat. Studiedagen basisschool Elke basisschool heeft per jaar gemiddeld drie studiedagen die ze aan het begin van het schooljaar bekend maken. Als extra service bieden we ouders drie gratis opvangdagen per schooljaar aan. Ouders kunnen maximaal drie keer per jaar gebruik maken van de opvang tijdens studiedagen als deze studiedag valt op een reguliere opvangdag. Overige roostervrije dagen, margedagen en/of ADV‐dagen vallen niet onder deze regeling. Aan de opvang op studiedagen is een aantal voorwaarden verbonden. Een van de voorwaarden is dat de clustermanager aan de hand van het rooster van de basisschool bepaalt op welke studiedagen de bso opvang aanbiedt. Als de school later een extra studiedag bekendmaakt, kun je navragen of het mogelijk is om tegen betaling opvang voor deze hele dag af te nemen. Voor de overige voorwaarden raadpleeg onze website. Flexibele opvang Bij elke locatie kunnen we een beperkt aantal kinderen met een overeenkomst voor flexibele opvang plaatsen. Met een flexibele overeenkomst neem je op wisselende dag(del)en in de maand opvang af. Deze opvang is bedoeld voor ouders met een onregelmatig werkrooster. Je sluit een overeenkomst af met een minimum van gemiddeld één dagdeel per week. Drie weken voor het begin van elke maand lever je een ‘aanvraagformulier flexibele opvang’ in met daarop de dag(del)en van de gewenste opvang aan de hand van je rooster en vervolgens plannen wij bij de bso je kind in. De opvang proberen we zoveel mogelijk in dezelfde stamgroep in te plannen maar we kunnen dit niet helemaal garanderen. Het aanvraagformulier is bij alle locaties beschikbaar maar je kunt het ook downloaden en printen via onze website. Bij te laat inleveren van het formulier vervalt het automatisch recht. Beoordeling vindt dan plaats op basis van beschikbare ruimte/personeel, dezelfde criteria als bij incidentele opvang. Voor meer informatie over een overeenkomst voor flexibele opvang kun je terecht bij de afdeling Klantrelaties. Ruilen van dagen Als je een dag(deel) wilt ruilen dan vul je het formulier ‘ Aanvraag ruilen opvang’ in en geeft dit af bij de pedagogisch medewerker. Dit formulier is beschikbaar bij alle locaties of je kunt het zelf downloaden en printen via onze website. De pedagogisch medewerkers en clustermanager zullen hun uiterste best doen om aan je wens tegemoet te komen. Het kan echter voorkomen dat we door een kort tijdsbestek of hoge bezetting in de basisgroep je wens niet kunnen vervullen. De reden van afwijzing
24
zullen we altijd toelichten. Het antwoord op de aanvraag krijg je van de pedagogisch medewerker. De richtlijnen voor ruilen staan op de achterkant van het aanvraagformulier en op onze website. Aan ruilen zijn geen kosten verbonden. Wij zijn ons ervan bewust dat deze service niet altijd tot tevredenheid kan worden gehonoreerd. Zeker bij de locaties waar de stamgroepen het maximum toegestane aantal kinderen opvangen. We willen ten alle tijden kwaliteit leveren en vanzelfsprekend volgens de wettelijke eisen werken. Wij vragen daarom je begrip als de pedagogisch medewerker of clustermanager niet aan je verzoek kan voldoen.
Incidentele opvang Incidentele opvang kun je aanvragen als je een dag(deel) extra nodig hebt, dus méér uren dan vastgelegd in de overeenkomst. Het ‘Aanvraagformulier incidentele opvang’ is bij alle locaties aanwezig maar je kunt het ook downloaden en printen via onze website. Dit ingevulde formulier geef je af bij de pedagogisch medewerker en zij zal je laten weten of het mogelijk is. Als wij je kind extra kunnen opvangen krijg je achteraf een aparte factuur. De kosten hiervoor kun je nakijken op de website op het tariefoverzicht. Voorwaarden voor incidentele opvang staan op de achterkant van het aanvraagformulier en op onze website. Nationale feestdagen Op de website staan de feestdagen waarop de bso gesloten is. Inventarisatie aanwezige kinderen tijdens vakantieperiodes Voorafgaand aan een vakantieperiode inventariseert de bso of je kind aanwezig is of niet. De ervaring leert namelijk dat tijdens de zomer‐ en Kerstvakantie vaak minder kinderen aanwezig zijn. Voor deze inventarisatie hangt er bij de groep van je kind een inventaridatielijst. Daar kan je op aangeven of je kind wel of niet komt.Na deze opgave gaan we ervan uit dat je kind dan ook daadwerkelijk komt. Wijzigingen die pas bekend zijn na het invullen van de inventarisatie horen we graag zo snel mogelijk. Heb je buiten je vastgelegde overeenkomst extra opvang nodig tijdens een vakantieperiode, dan kun je incidentele opvang aanvragen. De informatie over welke kinderen wanneer aanwezig zijn hebben wij nodig om: – te zorgen voor een optimale personele bezetting per locatie/locatie volgens de wettelijke eisen, soms is het gewenst om groepen samen te voegen en/of opvang te organiseren op de hoofdlocatie; – een vakantierooster te maken voor de pedagogisch medewerkers, inclusief de inzet van (vaste) invalkrachten; – een op aantal, leeftijd en interesse van de aanwezige kinderen afgestemd activiteitenaanbod te kunnen bieden. Uitbreiding, wijziging en vermindering van dagdelen Mocht je de dag(del)en waarop je kind gebruik maakt van de opvang willen uitbreiden, wijzigen/verminderen of de plaats helemaal opzeggen dan kan je dit op verschillende manieren doen; – Door een ‘Aanvraag mutaties’ in te vullen en deze opsturen naar het adres dat onder aan het formulier staat. Dit formulier is beschikbaar bij alle locaties en je kunt het desgewenst zelf downloaden en printen via ‘downloads’ op de website. – Door op de website de button ‘geef een wijziging door’ aan te klikken en daar het formulier in te vullen en online te versturen.
25
Als je het aantal dag(del)en wilt verminderen of de hele plaats op wilt zeggen, houdt dan rekening met de opzegtermijn van één maand.
Einde opvang De opvang van je kind stopt niet automatisch. Je zegt in alle gevallen de plaats bij de bso via e‐mail op bij Klantrelaties. Houdt dan rekening met de opzegtermijn van één maand. Klachten en klantsignalen Als je klachten hebt of niet tevreden bent over bepaalde zaken, dan vinden wij het prettig als je dit aankaart bij één van de pedagogisch medewerkers of de pedagogisch medewerker met wie je een probleem hebt. Lost dit je klacht of probleem niet op dan kun je bij de clustermanager terecht. Kan ook de clustermanager niets voor je doen, dan kun je je klacht schriftelijk neerleggen bij het management. Ook bestaat de mogelijkheid een onafhankelijke externe klachtencommissie te raadplegen. Jouw klacht behandelen we volgens een vastgesteld reglement dat is beschreven in de folder ‘Een klacht is voor ons een kans’. Deze folder ligt bij elke locatie en is te lezen op onze website. Natuurlijk hopen wij dat we bij klachten of problemen via een gesprek er samen met je uit kunnen komen. Complimenten, wensen en kritiek We verzamelen actief alle signalen die ouders geven over verschillende onderwerpen. Deze signalen bespreken we zowel in het teamoverleg als in het managementoverleg. Daar waar nodig en mogelijk, op basis van deze klantsignalen, verbeteren we onze dienstverlening in de breedste zin van het woord. Signalen van ouders, zowel kritiek als complimenten, gaan zo niet verloren. Op onze website staat een formulier waar je je wens, compliment of kritiek kunt melden. Omgaan met privacygevoelige informatie De Wet bescherming persoonsgegevens schrijft voor hoe wij moeten omgaan met privacygevoelige informatie. Dat betekent onder andere dat we bij de bso informatie over kinderen en ouders in een afgesloten kast bewaren. Kwaliteit We zijn voortdurend bezig met de kwaliteit van onze dienstverlening. Onze visie op kwaliteit is het kennen van de verwachtingen van de klant, er naar handelen en nog wenselijker, deze verwachtingen overtreffen. Om te blijven zorgen voor een goede kwaliteit, hebben we een continusysteem van meten en verbeteren. Kwaliteit is onze basis: kwaliteit van de opvang, van ons personeel en de locaties. Al onze locaties hebben een vergunning; deze krijg je als je voldoet aan de landelijke en gemeentelijke kwaliteitseisen. Bovendien zijn alle locaties geregistreerd in het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen (LRKP).
26