Risico
Journaalredactie: telefoon 079 - 360 12 34, fax 079 - 360 12 30, e-mail format@euronet .nl
HH Journaal
Asbestwegen later gesaneerd dan gepland DEN HAAG - Over de risico’s en het saneren van asbestwegen leven in de politiek, in de media en onder handhavers misverstanden. Dat bleek vorig jaar bijvoorbeeld tijdens het Algemeen Overleg voortgang milieuwethandhaving, waarin minister Pronk werd gevraagd de nog aanwezige asbestwegen in Twente en bij Harderwijk onmiddellijk te verwijderen. Dat gebeurt momenteel ook, maar het duurt iets langer dan gepland. De stand van zaken.
18
Wettelijke regeling Naar aanleiding van dit asbestslachtoffer heeft de Minister van VROM de Regeling asbestwegen Wms opgesteld. Daarin staan maatregelen blootstelling van weggebruikers aan asbest te voorkomen. De eigenaar van de wegen kan kiezen tussen het weghalen van het asbest door een deskundig bedrijf en het afdekken met asfalt, klinkers of beton. Daarbij zijn twee subsidieregelingen ingesteld: één voor wegen die zijn verhard met asbestafval afkomstig van de voormalige asbestfabriek in de Twentse gemeente Goor (Saneringsregeling asbestwegen Twente) en één voor wegen die zijn verhard met asbestafval afkomstig van de voormalige asbestfabriek in de gemeente Harderwijk (Saneringsregeling overige asbestwegen). Particulieren, bedrijven en instellingen konden op grond van deze regelingen voor 1 oktober 1999 respectievelijk 1 juni 2000 een aanvraag indienen. Aan eigenaren wordt geen geld, maar een gesubsidieerde maatregel toegewezen. Dat is gedaan om er zeker van te zijn dat de wegen conform de wettelijke regels worden gesaneerd. Gemeenten en andere overheden die eigenaar van een asbestbevattende weg zijn, moeten de maatregelen zelf betalen. De Regeling asbestwegen Wms is inmiddels vervangen door het Besluit asbestwegen Wms. Hierin staat dat eigenaren van asbestbevattende wegen uiterlijk 1 januari 2000 maatregelen moeten hebben genomen. Eigenaren die een aanvraag op grond van een van
beide subsidieregelingen hebben ingediend en eigenaren van asbestwegen binnen een straal van 12 kilometer rondom de gemeente Harderwijk moeten uiterlijk 1 juli 2001 maatregelen hebben genomen. De Inspectie Milieuhygiëne ziet toe op de naleving. Gemeenten Vrijwel alle asbestbevattende wegen van Twentse gemeenten zijn inmiddels gesaneerd. Er zijn mogelijk nog enkele wegen waar, in strijd met de regelgeving, nog geen maatregelen zijn genomen. Dit wordt momenteel onderzocht en de Inspectie Milieuhygiëne bewaakt de voortgang van deze saneringen. De gemeente Harderwijk en omliggende gemeenten zijn er juli vorig jaar aan herinnerd dat hun asbestwegen voor 1 juli 2001 gesaneerd moeten zijn. Twente In 1984 is geïnventariseerd hoeveel particuliere eigenaren aanspraak zouden doen op de subsidieregeling. De verwachting was toen ongeveer 50 eigenaren, het zijn er echter 264 geworden. Door het enorme aantal aanvragen kostte het beoordelen door TNO veel meer tijd dan gepland. „Het grootste probleem was het vinden van voldoende specialisten”, aldus Kaj Locher, beleidsmedewerker bij de directie Stoffen, Afvalstoffen en Straling van het ministerie van VROM. Door een gebrek aan vakkundigen bleek het niet mogelijk de beschikkingen op de aanvragen voor 1 juli 2000 te verzenden. Eind vorig jaar waren alle beschikkingen verzonden. De provincie Overijssel heeft de regie over de uitvoering van de toegekende saneringsmaatregelen. Deze regievoerder heeft opdracht gegeven 31 erven in Twente met losgebonden crocidoliet snel te saneren. Dit zogenoemde blauwe asbest is gevaarlijker dan andere asbestsoorten en de kans op inademing van asbestvezels is groter bij losgebonden asbest. Dit werk is in april klaar. Dit voorjaar wordt gestart met de overige toegekende saneringsmaatregelen bij particuliere eigenaren in Twente.
Jaarafspraak tussen OM en AID
Meer controle op voedselveiligheid Een ’asbestpad’ in Twente. ( foto: Hans Prinsen) Het zal vanwege de eerder opgelopen vertraging niet lukken alle saneringen voor 1 juli af te ronden. Er wordt nu gerekend op een uitloop tot uiterlijk begin 2002. Om te voorkomen dat er gedoogsituaties ontstaan – de saneringen moeten immers voor 1 juli 2001 zijn afgerond – is in het Besluit vastgelegd dat de Minister van VROM de einddatum kan wijzigen. Harderwijk In Harderwijk en omgeving wordt de beoordeling van de aanvragen door TNO in februari afgerond. Door de vertraging in Twente kwam Harderwijk later aan de beurt dan gepland. „Het onderzoek in deze regio door een ander bureau laten uitvoeren was niet mogelijk vanwege het specialistische karakter. We kunnen nu ook profiteren van de praktijkkennis die TNO in Twente heeft opgedaan”, aldus Locher. Het plan is om in februari en maart de beschikkingen af te geven. Regievoerder provincie Gelderland zal dan naar verwachting dit voorjaar opdracht geven de saneringen uit te voeren. Ook hier zal het waarschijnlijk tot begin 2002 duren voordat de klus is geklaard. De doorlooptijd voor de uitvoering in Harderwijk en omgeving is korter omdat er veel minder aanvragen, 68, zijn ingediend dan in Twente. Nadere inlichtingen: Kaj Locher, ministerie van VROM, tel. 070-3394755, fax 070-3391297, e-mail
[email protected]
DEN HAAG - Het Openbaar ministerie en de Algemene Inspectiedienst (AID) willen dit jaar meer aandacht geven aan het waarborgen van veilig voedsel dan vorig jaar. Het aantal controles in de glastuinbouw en de voederindustrie zal om die reden drastisch worden opgevoerd. In een handhavingsarrangement voor dit jaar is tussen het OM, het ministerie van Landbouw en de AID vastgelegd welke inspanningen geleverd zullen worden op het gebied van strafrechtelijke handhaving. Het OM belooft in het arrangement dit jaar handhavingsdocumenten te zullen maken voor de wet Budep/ Cites, structuurverandering varkenshouderij en de meststoffenwet, alsmede de overeenkomsten voor meststoffenverkoop. In het handhavingsarrangement is ook afgesproken dat het al dan niet instellen van (middel)zware strafrechtelijke opsporingsonderzoeken zal worVakgebied Bestrijdingsmiddelen Diergeneesmiddelen Meststoffen Veehouderij Vlees/pluimvee Akkerbouw/sierteelt Natuurbescherming Administraties
Mensjaren
Onderzoek
Controles
PV’s
7 (6) 12(11) 19 (16,5) 9 (8) 8 (7,5) 2 (1,8) 4 (4) 16,5 (19)
2 (2) 4 (5) 7 (7) 2 (2) 4 (4) 1 (1) 2 (2) 4 (4)
9900 (6900) 1690 (870) 6030 (11700) 12000 (14040) 1160 (910) 1000 (950) 3000 (3100) 8500 (9344)
750 (600) 300 (150) 650 (650) 1000 (1000) 400 (175) 130 (130) 280 (280) 0 (0)
den getoetst aan een door de AID ontwikkeld weeginstrument, met puntentoekenning. Met dit instrument worden mogelijke maatschappelijke en politieke impact, schade aan mens en/of milieu, financiële schade en economische belangen gewogen. Belangrijke thema’s in opsporing en afdoening zijn dit jaar bestrijdingsmiddelen, diergeneesmiddelen en diervoeders en meststoffen. AID en OM zullen zich wat In bovenstaand overzicht is de beoogde
inzet van opsporingscapaciteit bij de AID voor dit jaar weergegeven. Tussen haakjes de inzet in 2000. De getallen gelden als een verplichting, zoals die is vastgelegd in het arrangement met het Openbaar Ministerie. De categorie onderzoek varieert van middelgrote onderzoeken tot grootschalige, meerjarige onderzoeken.
Veilig voedsel leeft bij de consument en bij de politiek. AID en OM gaan de diverse voedselketens dit jaar dan ook meer in de gaten houden. richten op gebruik van die milieukritische middelen die in teelten van voedingsmiddelen ook economisch voordeel brengen. Ook de controle op invoer van illegale bestrijdingsmiddelen wordt opgevoerd. Extra controle komt er ook op de handel en invoer van diergeneesmiddelen. Voor wat betreft de mestwetgeving is er dit jaar veel aandacht voor de mineralenboekhoudingen van 1998 en 1999, alsmede de rol van intermediairs bij de handel in mest en productierechten. Overigens is de inzet bij controle van deze regelgeving verlaagd. Dat geldt ook voor naleving van de visserijwet en algemene administratieve controles.
HandHaving 2001 / 1
HandHaving 2001 / 1
Allereerst de risico’s. Vast staat dat het risico van het gebruik van asbestbevattende wegen boven het zogenoemde verwaarloosbaar risiconiveau ligt en onder het maximaal toelaatbare risiconiveau. In gewoon Nederlands: er is gevaar, maar het is niet groot. Enkele jaren geleden werd echter aannemelijk dat ten minste één persoon mesothelioom heeft opgelopen als gevolg van regelmatig gebruik van asbestbevattende wegen. Mesothelioom (long- en buikvlieskanker) is een dodelijke ziekte die vrijwel uitsluitend wordt veroorzaakt door inademing van asbestvezels.
1
19 betreft toezicht en vervolging vooral
HandHaving 2001 / 1
’Handhaver kiest te vaak de minste weerstand’
20
APELDOORN - „Soms heeft een congres halverwege de dag een komisch nummer. Dat wilden wij niet, maar we hebben het toch gekregen”, was de wat zure reactie van dagvoorzitter Lex Michiels op de tongen losmakende ’openingsact’ van MKB-baas Hans de Boer. De voorman van het Midden- en Kleinbedrijf wist met zijn humoristische speech echter ook meteen inhoud te geven aan het congres HandHaving 2000 in Apeldoorn. „Niet iedereen houdt van grote honden.” universeel voer tot discussie op tafel. Een congres dat het vak handhaving cenAllereerst hield hij handhavers een traal stelt in plaats van het werkterrein was spiegel voor. „Middenstanders klagen vaak. een gok. De organisatie ging ervan uit dat Ik zeg dan: het is net als met de vakgelijkheid een dergelijk evenement verkering. Als je loopt te zeuren raak je je rechtvaardigde, maar er was ook vrees dat vriendin kwijt en als je een macho bent, de onderlinge moet je dat ooit waarmaken. verschillen diepgang in de weg zouden Dus dan raak je haar alsnog kwijt. staan. Met ruim 250 congresgangers bleek Handhavers die klagen dat ze te weinig er in ieder geval een fors potentieel handhamiddelen hebben en macho’s die het allevers te zijn dat van elkaar wilde leren. maal zo goed weten, zijn niet geliefd. Hou vandaag maar keurig het midden aan, dan bereikt u iets.” De Boer laakte de mening dat ondernemers geen regels willen. „Mijn achterban – 500.000 bedrijven met 2,6 miljoen arbeidsplaatsen – snakt ernaar, want goede regels maken de markt transparanter.” De MKB-voorzitter had ervaren dat goede handhaving van slechte regels bijdraagt aan slechte leefbaarheid. „Dus als u slechte regels niet handhaaft, levert u een bijdrage aan een betere samenleving”, kreeg De Boer de lachers op zijn hand. Als voorbeeld noemde hij de Arbeidsinspectie. Medewerkers van een ex-bedrijf van De Hans de Boer: „Die moties van KamerBoer kregen op eigen verzoek een laptop leden zijn vaak waardeloze compromissen cadeau, waarmee ze zowel thuis als op waar u op stukloopt.” kantoor konden (foto: Maarten Sprangh) werken. „Ze waren er stinkende blij mee. Dan zegt de Arbeidsinspectie Nuttig voor de zelfreflectie was de diversiteit echter dat het niet mag. Ik moest ’echte’ van de deelnemers. Als je als milieuhandcomputers kopen. Machines waar bijna haver al het idee had met ingewikkelde niemand achter kruipt.” regelgeving te worstelen, dan kon je in discussie met collega’s van de Stichting Binnenhof Toezicht Effectenverkeer ervaren dat het De Boer verweet het de handhavers niet dat nog veel erger kan. Deze stichting moet er onhoudbare regels werden uitgevaardigd. dagelijks duizenden transacties controleren Die schuld ligt op het Binnenhof. en zoekt nog naarstig naar een adequaat „Kamerleden willen veel te graag dat een systeem om die chaos te doorgronden. De motie met hun naam voortleeft in de wens van R. de Groot van de stichting om geschiedenis. Die moties zijn vaak waardeop het congres een slimme strategie te vinden loze compromissen waar u op stukloopt. De werd ongetwijfeld niet bewaarheid, want het Boer vroeg ook om consequente controles. was toch vooral snuffelen aan elkaar. Het De autoschadeherstelbedrijven die volgens formuleren van vakverbeteringen aan het een convenant zestien afvalsoorten gescheieinde van de dag bleek deze eerste keer dan den moeten aanleveren, verwachten bijvoorook een brug te ver. Dat was overigens het beeld dat de overheid de ’bedrijven’ aanenige minpuntje. De onderwerpen van de pakt die dat nalaten. „Mijn ervaring is workshops waren zo divers dat alle deelnetoch dat de zwartklussende autospuiter met mers wel iets konden vinden dat dicht plakplaatjes op z’n arm en twee bouviers genoeg bij de eigen beleving lag. op z’n erf niet vaak wordt bezocht. U gaat MKB-voorzitter Hans de Boer legde
liever naar die vriendelijke onderneming met een bedrijfsmilieuplan. Ik snap dat wel, niet iedereen houdt van grote honden... Maar oneerlijke concurrentie is geen stimulans voor naleefgedrag.” Productdenken De weg van de minste weerstand was ook waargenomen door Piet van Reenen, exhoofdinspecteur van de rechtshandhaving bij het ministerie van Justitie. Van Reenen vertelde in de workshop ’Effecten van handhaving’ dat de fixatie van de politiek op meetbare doelen niet bijdraagt aan een consequente handhaving. „De neiging bestaat alleen dat te handhaven wat je makkelijk kunt meten, terwijl de maatschappij en de regelgeving steeds complexer zijn.” Van Reenen concludeerde dat ’productdenken’ al snel ontaardt in het vermijden van politiek en conflictgevoelige handhaving. „We trekken ons liever terug waar het te ingewikkeld wordt.” Financieel gewin Procureur-generaal Dato Steenhuis waarschuwde voor financieel denken. Hij had overduidelijk een broertje dood aan handhavingsbeleid dat uitgaat van financieel gewin. „Handhaven om het geld heeft alleen zin als er wat te halen valt. Een plukze-regeling is niet verkeerd, maar betaald parkeren uitbreiden tot de hele stad omdat je anders je handhavingskosten niet kunt terugverdienen is belachelijk. Dan komt de geloofwaardigheid van de handhaver in het geding.” Steenhuis vindt wel dat de kosten in het oog moeten worden gehouden. 18% van alle gerechtelijke afdoeningen betreft verkeersovertredingen, waaronder vooral rijden onder invloed. Steenhuis: „Het is de vraag of je daarvoor onze schaarse rechters moet gebruiken. Hiervoor is een ander systeem te verzinnen.” Nadere inlichtingen: L.J. Koole, Handhaving Adviesgroep, tel. 023-5366006, fax 023-5268500
Apeldoorn maakt snel schoon schip na Enschede APELDOORN – Nog geen week nadat zich in Enschede de vuurwerkramp had voltrokken, stelden de afdelingen Milieu, Veiligheid en de Dienst Brandweer van Apeldoorn een lijst samen van mogelijke risicobedrijven binnen haar gemeente. Binnen enkele maanden werden 61 bedrijven stringent gecontroleerd. De bevindingen waren soms schrikbarend. Naast lpg-tankstations en vuurwerkopslagplaatsen met meer dan 1000 kg vuurwerk, werden ook verblijfsrecreatiebedrijven met een propaantank en overige ondernemingen met een meer dan gemiddeld risico geïnspecteerd. Aan de hand van checklisten controleerden twee medewerkers van de afdeling Milieu en de Dienst Brandweer in hoeverre de bezochte bedrijven voldeden aan de veiligheidsvoorschriften. Extra aandacht werd besteed aan de omgeving van het bedrijf. Dit om te kunnen beoordelen of de aanwezigheid van de onderneming uit oogpunt van externe veiligheid (en met de wetenschap van vandaag) wel gewenst is. Aanscherping Tijdens de controlebezoeken bleek dat in nagenoeg alle gevallen sprake was van overtreding van vergunningvoorschriften of algemene voorschriften van een toegepaste AMvB. In één geval werd er direct handhavend opgetreden. Het betrof hier een bedrijf met een opslagplaats voor explosieven en munitie, waar sprake was van een afwijking in de verleende vergunning. Vanwege het aanzienlijke gevaar voor de woonomgeving werd de opslagplaats leeggehaald. Ook constateerden de milieu-opsporingsambtenaren dat in een aantal gevallen de vergunningen ten opzichte van de huidige inzichten, niet up-to-date zijn. Deze vergunningen dienen aangescherpt te worden. Ook de brandveiligheidsbepalingen moeten geactualiseerd worden. Recreatie Bij controle van de bedrijven voor verblijfsrecreatie bleek geen van de ondernemingen te voldoen aan de vergunningeisen. Bij drie bedrijven was het noodzakelijk een last tot dwangsom in te stellen. In een aantal gevallen constateerden de handhavers meer propaantanks op een recreatieterrein terwijl er toestemming was voor maximaal één tank. Ook de categorie overige bedrijven, waaronder ondernemingen met opslag van gevaarlijke stoffen, presteerden niet best. Van de 34 gecontroleerde bedrijven voldeden er 9 aan de eisen. Tegen 6 ondernemingen werd bestuursrechtelijk opgetreden en in 5 gevallen kon meteen proces-verbaal worden opgemaakt. Vooral fouten bij het opslaan van gevaarlijke stoffen en onvoldoende brandveiligheid, vielen de toezichthouders op. ’Zero tolerance’ Na afloop van de controles werden risicobedrijven die in overtreding waren, gesommeerd om binnen een bepaalde termijn alsnog aan de gestelde veiligheidsvoorschriften te voldoen. Aan het eind van deze termijn vonden hercontroles plaats. Wanneer tijdens een hercontrole bleek dat een bedrijf niet aan de wet- en regelgeving voldeed, is hiervan direct melding gemaakt aan het bedrijf. Ook werden er in een aantal gevallen dwangsommen opgelegd. Hierbij gingen de handhavers uit van ’zero tolerance’: geen enkele verzachtende omstandigheid gaf aanleiding om af te zien van het opleggen van een dwangsom. De gemeenteraad van Apeldoorn is enorm geschrokken van het onderzoek en heeft vervolgens flink in de buidel getast om risicobedrijven beter te kunnen controleren en vervolgen. De afdeling Milieu krijgt er dit jaar 3,5 fte bij; de Dienst Brandweer 4 fte. Nadere inlichtingen: Projectleider Matthijs Bomhof, afdeling Milieu Apeldoorn, tel. 055-5801787
Nieuwe afspraak over autorecycling AMSTERDAM - Minister Pronk van VROM heeft met Auto Recycling Nederland (ARN) een nieuwe driejarige overeenkomst afgesloten voor de verwijdering en het hergebruik van autowrakken. Afgesproken is dat de verwijderingsbijdrage bij aankoop van nieuwe auto’s wordt verlaagd van f150,- naar f100,-.
Het recyclingpercentage van autowrakken kan nog worden verhoogd van 86 naar 95%. (foto: Zone 5) Het hergebruik van autodelen zal de komende persiode moeten stijgen van de huidige 86% naar 95%. De verwijderingsbijdrage kon per 1 januari jl omlaag doordat het aantal nieuw verkochte auto’s is gestegen en het verwijderingsysteem en de recycling efficiënter en daarmee goedkoper is geworden. Het recuclingpercentage van 95% komt overeen met de doelstelling voor 2015 van de onlangs aangenomen Europese richtlijn autowrakken. Die richtlijn is overigens gebaseerd op het succesvolle Nederlandse systeem. ARN verwacht de 95% hergebruik veel eerder dan 2015 te kunnen halen. Als aanvulling op het bestaande inzamelsysteem wordt gewerkt aan de certificering van shredderbedrijven. Deze bedrijven scheiden de metalen van het restant van het autowrak. Dit shredderafval wordt op dit moment nog gestort. Door nieuwe scheidingstechnieken zal het shredderafval in de toekomst voor een groot deel kunnen worden hergebruikt, verwacht de ARN. Nadere inlichtingen: Janet Kes, Auto Recycling Nederland, Amsterdam tel. 020-6613181, fax 0206613191
2001 // 16 HandHaving 2000
MKB steelt de show op eerste vakcongres
21
22
ZEEUWS-VLAANDEREN - Een wilde wolf mag in Nederland niet worden doodgeschoten, ook al heeft het dier schapen gedood. Het aanvankelijke plan van de politie om de wolf, die in november werd gesignaleerd in Zeeuws-Vlaanderen, neer te schieten is in strijd met de Habitat-richtlijn. Deze wolf behoort de grootst mogelijke rechtsbescherming te genieten omdat het een internationaal beschermde diersoort betreft, zo leert ook de Europese verordening Cites. De eerste beelden op tv-journaals waar surveillanten en BOA’s een klopjacht hielden om het beest te vangen en te doden, wekten bevreemding bij medewerkers van justitie. Op verzoek van ondermeer het Openbaar Ministerie is uitgezocht wat de wettelijke status is van het beest. In de Europese wetgeving (Cites) is de wolf – die nog veelvuldig voorkomt in landen als Duitsland, Frankrijk en Spanje – niet vergeten. De Europese Verordening EG 2307/97 vermeldt de wolf (Canis lupus) op Bijlage A en Bijlage B (Cites-lijsten I en II). In Bijlage B zijn enkele populaties in Spanje, Griekenland en de dieren in Bhoetan, India, Nepal en Pakistan genoemd. Alle andere wolven vallen dus onder de strikte bescherming van Bijlage A, wat inhoudt dat hierop het strengste beschermingsregime van toepassing is omdat de soort met uitCurieus is dat de wolf niet is opgenomen in sterven wordt bedreigd. Deze Europese de Nederlandse Natuurbeschermingswet verordening is in Nederland vervat in de ( foto: Natura/Bahr) Wet Budep (Bedreigde Uitheemse Dierengen dat het dier ongemoeid wordt gelaten. en Plantensoorten). Cites en Budep hebben tot doel de handel in bedreigde uitheemse Nederlands dier diersoorten te reguleren; in Nederland geldt Curieus is dat de wolf niet is opgenomen in vaak ook een bezitsverbod. Wet Budep is de Nederlandse Natuurbeschermingswet. niet van toepassing op een in het wild levenMogelijk omdat het al ruim een eeuw niet is de wolf. Pas wanneer het dier zou zijn waargenomen in Nederland. Volgens jurigevangen, is een vergunning nodig. disch adviseur Tesja de Groot behoort ons land wel degelijk tot het natuurlijke verOngemoeid spreidingsgebied van de wolf. „Het betreft De wolf komt ook aan bod in de Europese hier een inheemse diersoort die van oorRichtlijn 92/43/EEG, bij de handhavers sprong in Nederland voorkomt. Het feit dat beter bekend als de Habitat-richtlijn. De wij vroeger de wolf uitgeroeid hebben, doet wolf staat genoemd op Bijlage II en IV van daar niets aan af.” Ook de lynx en de Eurodeze richtlijn. In Bijlage II worden speciale pese wilde kat kwamen van oorsprong in beschermingszones voor de beschermde dierNederland voor en waren niet in de soorten benoemd en in Bijlage IV worden Natuurbeschermingswet opgenomen. Op dieren- en plantensoorten aangewezen die basis van waarnemingen werd in 1998 van communautair belang zijn en die strikt besloten deze soorten alsnog op te nemen. moeten worden beschermd. Ook hier wordt In de toelichting op dit Besluit staat: een uitzondering gemaakt voor enkele ’Recent is uit waarnemingen gebleken dat Spaanse en Griekse populaties, maar alle het leefgebied van de wilde kat en de lynx elders in Europa voorkomende wolven geniezich weer heeft uitgebreid tot in Nederland. ten strikte bescherming. Gelet op de Habitatrichtlijn is Nederland Die bescherming is geregeld in voorwaarden verplicht beschermingsmaatregelen te treffen voor de lidstaten. De beschermde diersoorten ten aanzien van in het wild voorkomende mogen in ’hun natuurlijke verspreidingsgedieren van de betrokken soorten. De wilde bied’ niet opzettelijk worden gevangen, kat en de lynx vallen tengevolge van deze gedood of verstoord. Uitgezonderd eventuele aanwijzing niet langer onder de Budep.’ noodsituaties, moet de overheid ervoor zor-
Onder de Wet Budep was het bezit van en de handel in specimen van deze soorten reeds verboden, maar niet het doden of verontrusten van individuele dieren. Gevangen
De ‘waarnemingen’ bij lynx en de wilde kat bestonden uit sporen, de wolf in Zeeuws-Vlaanderen is gezien en zelfs gefilmd. De Groot: „Nu het leefgebied van de wolf zich dus waarschijnlijk weer heeft uitgebreid tot in Nederland, kan de overheid deze soort onmiddellijk beschermen en opnemen in de Natuurbeschermingswet.” Bij het ter perse gaan van deze HandHaving werd er naar de wolf gezocht met als doel het dier te verdoven en gevangen te nemen. Dat is overigens ook niet toegestaan volgens de Habitat-richtlijn als het een wild exemplaar betreft. De Groot: „Juist omdat het hier om een met uitsterven bedreigde soort gaat, dient men er in eerste instantie vanuit te gaan dat het een wilde wolf is. Het tegendeel is alleen achteraf te bewijzen: het dier moet dan een chip of tatoeage hebben.” Nadere inlichtingen: T. de Groot, tel. 010-4829857
Letselschade-advocaten roepen overheid ter verantwoording DEN HAAG – ‘Milieuambtenaar wist van niets’; ‘Overheid wilde niet van gevaar horen’; ‘Enschede laconiek met vuurwerk’; ‘Vuurwerkbeambte Enschede deed zijn huiswerk niet goed’; ‘Inspectie vuurwerk was Defensie teveel’; ‘Verhoren geven ontluisterend beeld falende overheid’. afdeling milieu. Gedurende die loopbaan was Deze bloemlezing aan krantenkoppen verhij meermalen bij het bedrijf geweest. scheen naar aanleiding van de voorlopige Meijerink schetste een beeld van het gemeengetuigenverhoren in de vuurwerkramp telijk milieubeleid anno jaren zeventig en Enschede. Letselschade-advocaten van drie tachtig. De benarde financiële situatie in de getroffen families hadden voornamelijk overjaren tachtig, afvloeiend personeel, reorganiheidsdienaren opgeroepen. satie op reorganisatie en het instellen van De Nederlandse Staat en de gemeente zelfsturende teams waardoor hij als chef Enschede worden vrijwel zeker financieel minder zicht had op het dagelijkse werk van aansprakelijk gesteld. Pas als miljoenen gulde afdeling. Het niet kunnen weigeren van dens zijn toegekend aan de slachtoffers zullen een milieuvergunning op aspecten van ruimdie zich enigszins getroost voelen voor het telijke ordening; de grote achterstand in verleed, ontstaan door een nalatige overheid, is gunningverlening en toezicht, de de redenatie van de letselschade-advocaten. BUGM/VOGM-tijd, en de ‘kans op herstel’ De slachtoffers hebben geen vertrouwen in het die bedrijven werd geboden als ze niet voldeonderzoek door de commissie-Oosting. Die den aan de vergunning. zou niet onafhankelijk zijn, de getuigen worden niet onder ede en niet in het openbaar gehoord. Daarom moesten politieman, ambtenaren van het ministerie van Defensie, ambtenaren bij gemeente Enschede, TNOdeskundigen en de minister van VROM allemaal voor rechter-commissaris Van den Berg verschijnen. De eed of gelofte afleggen en de media trotseren. Cadeaus Een gevolg van de openbare verhoren is dat de handhavers die het contact onderhielden met het bedrijf S.E. Fireworks met naam en toenaam bekend worden. De voor de rechtercommissaris (overigens voormalig topambtenaar bij VROM) afgelegde verklaringen staan woord voor woord op de website van de letselschade-advocaten. Maandag 4 december 2000 was het de beurt aan Gerard Meijerink, hoofd van de milieuafdeling in Enschede en chef van toezichthouder Nico ten Bosch. Meijerink zou met ingang van 2001 dertig jaar bij de gemeente in dienst zijn geweest. Maar hij zit thuis. In de jaren tachtig heeft hij van de voorganger van S.E. Fireworks dozen vuurwerk aangenomen. ’Om uit te delen aan de collega’s’, had toenmalig directeur Smallenbroek gezegd. In het licht van de vuurwerkramp en met de wetenschap achteraf is het aannemen van dergelijke cadeaus goed voor een schorsing. Loopbaan Meijerink werd anderhalf uur aan de tand gevoeld. Als leidinggevende van de afdeling milieu voelt hij zich mede verantwoordelijk, zei hij zonder aarzeling. Begonnen als opzichter, opgeklommen tot hoofd van de
Minister Pronk arriveert de in rechtzaal voor het getuigenverhoor. (foto: ANP)
Magazijn Bij dit alles beschouwde de gemeente het bedrijf S.E. Fireworks niet als risicobedrijf. ‘Een magazijn met hooguit verhoogd risico op brand’, zei Meijerink. En later: een vuurwerkhandel. Daarom werd bij de ontploffing van de vuurwerkfabriek in Culemborg in 1991 ook niet extra gekeken naar Fireworks. Dat was immers een vuurwerkhandel, geen werkplaats waar vuurwerk in elkaar werd gezet. In 1993 constateerde het bureau Milieuvergunningen van Defensie bij Fireworks een omslag van consumentenvuurwerk naar professioneel vuurwerk. Meijerink en Ten Bosch gingen samen kijken en troffen inderdaad groot vuurwerk aan. De
gemeente zette de procedure in gang om de nieuwe situatie te legaliseren. En koos er aldoende niet voor het bedrijf te dwingen te werken volgens de oude vergunning voor consumentenvuurwerk. Meijerink zei zich alleen de vergunning te herinneren waarmee de eerste drie zeecontainers werden vergund. „Die zag er goed uit.” De advocaten wilden zijn betrokkenheid weten bij de uitbreidingsvergunning in 1999. „Daar wist ik niets van. Ik hoorde pas na de ramp over de veertien zeecontainers”, zei Meijerink, toen geen chef meer van de milieuafdeling. ‘Getuigen kennen grote rol toe aan vuurwerkbeambte’, schrijft de Volkskrant de volgende dag. Die beambte is Nico ten Bosch. Cameraploegen Twee dagen later stelden zes cameraploegen met hengelmicrofoons zich op aan weerszij-
den van de rechter-commissaris, met vol zicht op de stoel waar minister Pronk plaats zou nemen. Pronk liet de aanwezigen minutenlang in spanning. ‘Daar is-ie’, siste iemand toen de deur eindelijk openging. Bijna lachwekkend was het begin van het verhoor. Naam, leeftijd, woonplaats. Beroep: politicus. De minister kreeg veel tijd voor een toelichting op de koers die hij inzette na zijn aantreden in 1998. De Inspectie Milieulees verder op pagina 24
HandHaving 2001 / 1
HandHaving 2001 / 1
Wolf is beschermd door Cites en Habitat-richtlijn
23
SCHIEDAM - Nadat medewerkerm assaal gehoor gaven aan de oproep om met het openbaar vervoer naar het werk te komen, werd de Milieudienst Rijnmond (DCMR) geconfronteerd met een tekort aan dienstauto’s. Bij de aanschaf van nieuwe auto’s werd gekozen voor een milieuvriendelijke variant, die aansluit bij het doel en het imago van DCMR. De handhavers rijden nu hybride. DCMR controleert bedrijven verspreid over het hele Rijnmondgebied. Omdat deze regio zich uitstrekt over een breedte van 50 kilometer, zijn dienstauto’s onontbeerlijk. Om het tekort aan dienstauto’s op te vangen startte de Milieudienst een zoektocht naar nieuwe bedrijfswagens. De ’groene’ organisaties wilde een zuinig alternatief, maar toch met enig comfort. Tijdens de selectieprocedure vielen de elektrische auto en de variant op aardgas af. DCMR-voorlichter René Kuijper: „De volledige elektrische wagen kan niet harder dan 70 à 80 km per uur. Bovendien dient periodiek de batterij opgeladen te worden door stroom te tanken van het lichtnet.” Bewegingsenergie DCMR koos voor hybride-techniek in de vorm van de Toyota Prius. Deze auto is sinds oktober 2000 op de markt en heeft een benzine- en elektromotor. Het brandstofverbruik en de uitstoot van uitlaatgassen ligt daardoor lager dan bij een conventionele auto in een vergelijkbare klasse. De benzine- en elektromotor kunnen ook tegelijkertijd werken. Handhavers die de Prius gebruiken, zien op een display in het dashboard hoe de energie wordt benut. Daarbij geeft de auto aan hoeveel energie wordt verbruikt. „Zo wordt het voor de medewerkers ook nog eens een sport om zo zuinig mogelijk te rijden”, verwacht Kuijper.
Renate hier aub de foto van die DCMR-oto DCMR zet de Prius in tijdens bedrijfsbezoeken in het Rijnmondgebied.
vervolg pagina 23 hygiëne moet zich niet meer beperken tot tweedelijns toezicht op gemeenten ‘van achter het bureau’, maar (weer) meer ter plekke gaan kijken. Maar, weerlegde Pronk een vraag van advocaat Beer: tweedelijns toezicht kan nooit op de plaats komen van toezicht door de gemeenten zelf. De bewindsman zei vóór de vuurwerkramp zich twee keer met vuurwerk bezig te hebben gehouden. Onder meer met een vuurwerkregeling met de branche, die de minister afwees vanwege slechte handhaafbaarheid. Ná ‘Enschede’ is – na een zich twintig jaar voorslepende discussie – haast gemaakt met een nieuw integraal vuurwerkbesluit en het voorbereiden van een AMvB. Daarin zit wel een koppeling van afstandeisen, echter alleen voor nieuwe opslag. Advocaat Beer vroeg aan Pronk wat hij wist van de ontploffing van Culemborg. Was dat in 1991 dan niet besproken in het kabinet? De overheid heeft de lessen niet geleerd en is daardoor ernstig in gebreke gebleven, zei advocaat Beer later in de media, die het verhoor ‘schokkend’ noemde. ‘Pronk verdiepte zich niet in vuurwerk’, aldus De Telegraaf van 7 december 2000. Voor 15 februari moeten de advocaten van de opgeroepen getuigen aangeven of zij een contra-enquête willen houden. Getuigen moeten opnieuw verschijnen. De letselschade-advocaten zeggen de kans groot te achten op een succesvolle procedure. Nadere inlichtingen: www.asp-advocaten.nl
HandHaving 2001 / 1
Opslag gevaarlijk stoffen in DC’s vaak niet veilig
24
ARNHEM/DEN HAAG - Veel distributiecentra nemen de regels voor de opslag van gevaarlijke stoffen niet voldoende in acht. Bij veel opslagbedrijven zijn bovendien onvoldoende voorzieningen voor overslag van gevaarlijke goederen. Dit concludeert de Inspectie Milieuhygiëne na een bliksembezoek aan 29 distributiecentra in Gelderland en Overijssel. De bevindingen zijn reden voor een nationale controle. In november van het vorig jaar voerde de Inspectie Milieuhygiëne (IMH)) een ’verrassingsinspectie’ uit bij 7 distributiecentra in Overijssel en 22 in Gelderland. Aanleiding voor het nadere onderzoek vormde het resultaat van een controle van chemische bedrijven in september vorig jaar. Toen bleek dat chemicaliën lang niet altijd veilig opgeslagen waren. Ook de etiketten waren vaak niet in orde. Het was voor het eerst dat de IMH distributiecentra in de transportsector, variërend van de opslag van verf tot chemicaliën, onder de loep nam. 13 van de 29 onderzochte bedrijven hielden zich bezig met de opslag of overslag van gevaarlijke stoffen en bij 10 daarvan waren de noodzakelijke veiligheidsvoorzieningen niet in orde. Vaak is er geen vloeistofdichte vloer, geen gemarkeerde laadplaats en worden de voorgeschreven afstandseisen niet in acht genomen. Bij drie bedrijven die grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen opslaan worden de eisen uit de CPR15-richtlijn niet nageleefd. Er zijn dan bijvoorbeeld geen of onvoldoende brandwerende voorzieningen aangebracht. Betrokken gemeenten is gevraagd maatregelen te nemen tegen de bedrijven die hun zaken niet op orde hebben. De ervaringen in OostNederland zijn voor de IMH reden dit jaar op landelijke schaal distributiecentra van gevaarlijke stoffen en transportbedrijven te controleren. Nadere inlichtingen: Inspectie Milieuhygiëne Oost, tel. 026-3528400, fax 026-3528455
Waterschappen verantwoordelijk voor milieuschade van STVM ROTTERDAM - Het Nederlands Arbitrage Instituut (NAI) heeft bij onherroepelijk vonnis bepaald dat de waterschappen Regge en Dinkel en Groot Salland 42 miljoen gulden moeten betalen aan Miliuetech Beheer, de voormalig eigenaar van de slibverbrandingsinstallatie STVM in Hengelo. De arbiters zijn van mening dat de twee waterschappen verantwoordelijk zijn voor alle door STVM veroorzaakte schade. De schadevergoeding betekent voor een huishouden in Twente een lastenverzwaring van ongeveer ƒ 70,-. NAI, dat begin vorig jaar in een tussenDe uitspraak van het NAI is een zakelijk vonnis al had bepaald dat de waterschapeerherstel voor de initiatiefnemers van de pen vier miljoen gulden moesten slibfabriek in Hengelo. De arbiters zijn tot betalen. Het arbitragevonnis meldt dat ’de de conclusie gekomen dat de waterschappen waterschappen de contractuele afspraken hun contractuele hebben geschonden en aansprakelijk zijn verplichtingen niet zijn nagekomen. voor het faillissement en de gevolgen daarEssentieel in het vonnis is het van.’ De NAI heeft bepaald dat rente mag verwijt dat de waterschappen hebben nageworden geclaimd over het schadebedrijf van laten de juiste informatie te verstrekken over 42 miljoen de samenstelling van het door hen aangeleen dat de waterschappen de proceskosten en verde slib. De directie van de slibfabriek de juridische bijstand van Zandijk en heeft steeds beweerd dat de verbrandingsinBakker moeten vergoeden. Daarmee komt stallatie niet goed kon functioneren vanwege het totale schadebedrag op ongeveer 50 milhet foute slib. Daardoor zouden ook de joen gulden. milieuovertredingen zijn ontstaan waarvoor de voormalig STVM-directie in september Kiezen van het vorig jaar door het Arnhemse Deze uitkering is wel veel lager dan de schaGerechtshof is veroordeeld tot geldboetes. declaim van 104 miljoen gulden Het Hof sprak de STVM-initiatiefnemers die Milieutech indiende. Daarbovenop stelZandijk en Bakker overigens toen vrij van den Zandijk en Bakker dat er rente zou oplichting en verweet de waterschappen in moeten worden betaald over gederfde haar vonnis ook een slechte kwaliteit slib te inkomsten. Die claim heeft het NAI niet hebben geleverd (zie ook HH 2000 nr 6, overgenomen: er is bij de bepaling van de pagina 27). schade vooral uitgegaan van de totale Die mening wordt nu bevestigd door het schuld op het moment dat de fabriek failliet ging. Daar is de dagwaarde van het bedrijf De STVM-slibfabriek is na het faillissevanaf getrokken. ment opnieuw in exploitatie genomen Voor wat betreft de gederfde winst over de onder de naam Verwerkings Installatie jaren na het faillisement, (STVM en waterTwente (VIT). (foto: Hans Prinsen)
schappen hadden een contract voor 15 jaar) is een vergelijking gemaakt met exploitaties van andere slibverwerkers en komt de NAI tot het oordeel dat een winst van 3% realistisch is. De STVM-eigenaren claimden een gemiddelde jaarwinst van 10%. Eiser Pieter Zandijk van Milieutech Beheer is „niet ontevreden” over het vonnis. „Natuurlijk zijn er zaken in de berekening van de arbiters die ik volstrekt anders zie, maar arbitrage is kiezen. Daar hoor je je bij neer te leggen. Bovendien waren er ook bij ons een aantal aannames omdat we vanaf 1995 geen inzage meer hadden in de administratie van STVM.” Na de vrijspraak van fraude door het Hof beschouwt Zandijk deze uitspraak als „volledige rehabilitatie.” Zwartmakerij De waterschappen leggen zich niet neer het vonnis van de NAI. Ze proberen op dit moment via een request civiel het tussenvonnis van de arbiters ongedaan te maken. Bij een eerste zitting voor de Rotterdamse rechtbank is dat niet gelukt, nu staat een treffen in Den Haag op de rol. Paul van Erkelens, voorzitter van waterschap Regge en Dinkel, kondigde vorig jaar op voorhand aan ook het definitieve arbitragevonnis niet te zullen accepteren. „Hier is een verkeerde voorstelling van zaken gegeven. Daar kunnen we ons niet bij neerleggen.” Zandijk zegt stappen te overwegen tegen deze „voortdurende zwartmakerij’ in de media door de waterschappen. „Het verwijt dat we zouden sjoemelen met gegevens is in april 2000 reden geweest voor het NAI een extra mondelinge behandeling te houden. Daar mochten de waterschappen aantonen dat we stonden te liegen. Dit vonnis toont aan dat hun kritiek geen hout sneed. Ik beschouw die persoonlijke aantijgingen als nagalm van slechte verliezers. Maar dat moet niet te lang duren.” Nadere inlichtingen: Nederlands Arbitrage Instituut (vonnis 2008), tel. 010-4042200, fax 010-4045140
HandHaving 2001 / 1
DCMR kiest voor hybride
25
HSL & Betuwelijn
HandHaving 2001 / 1
UTRECHT - Fritesbakjes en ander afval vervuilen de directe omgeving van een snackbar. Een toezichthouder heeft de eigenaar herhaaldelijk verzocht de boel een beetje netjes te houden. Zonder resultaat. Na weer een heterdaad trekt de gemeenteambtenaar zijn boekje en schrijft een verkort proces-verbaal uit. Een paar weken later ligt er een acceptgiro à ƒ500,- op de deurmat van de snackbar. Wie niet wil luisteren moet betalen. EVOA-overtredingen. Als stok achter de deur Tot voor kort kon een Buitengewoon Opfungeert het strafrecht. Het Openbaar sporings Ambtenaar (BOA) in dienst bij een Ministerie kan bij niet-betaling alsnog overbestuurlijke overheid niet slagvaardig optregaan tot het dagvaarden van de overtreder. den bij dergelijke overtredingen. De inbreng van het OM blijft Net zo min als bij het zoeken en rapen van daardoor gegarandeerd en dat was een kievitseieren buiten de toegestane periode, belangrijke voorwaarde om in te stemmen dan wel zonder eierzoekerskaart en tal van met het project, zo bleek tijdens de bijeenandere kleine, maar niet minder ergerlijke komst in december waarop het delicten. Het project Bestuurlijke transactie project officieel van start ging. milieudelicten brengt daar verandering in. Een tweeënhalf jaar durende proef in zes Twijfels arrondissementen moet uitwijzen of een Het OM had zo zijn twijfels en heeft die bestuurlijke transactie op te maken door een eigenlijk nog steeds. Procureur-generaal Dato bestuurlijk ambtenaar korte metten maakt Steenhuis, belast met de portefeuille milieu met het ‘door particulier weggooien van klein binnen het college, wond er geen doekjes om: consumptief afval in kwetsbaar gebied’. „Het zijn lullige transacties, per proef gaat het om 50 tot 60 per jaar. Als je dat afzet Thema’s tegen verkeersovertredingen, waar heb je het Per arrondissement is gekozen voor een aandan eigenlijk over.” Het doet het OM pijn tal thema’s. Een lijst van delicten geeft aan een deel van haar taak over te moeten laten in welk arrondissement een BOA een transaan het bestuur, vervolgde Steenhuis. „Het actie mag aanbieden. Het OM in Den Bosch bestuur dat zo angstig is echt op te treden en bestuurlijke partner provincie Noordvanwege werkgelegenheid en ander koudwaBrabant concentreren zich op de tervrees.” Maar Steenhuis zag ook wel in dat Grondwaterwet en Boswet. OM in als het OM en de politie de milieuhandhaMiddelburg en de gemeenten Vlissingen en ving niet zo hadden laten zitten, de bestuurVeere op Wet milieubeheer (afvalstoffen) en lijke transactie er nooit was gekomen. Wet bodembescherming (bedrijfsmatig verBestuurlijk Nederland is in het branden afval en mestopslag). OM in Zwolle algemeen blij met deze aanvulling op en de Algemene Inspectiedienst hebben de de bestaande bestuurlijke handhavingsgroene wetgeving onder zich, zoals kievitseimiddelen bestuursdwang en last onder eren rapen. OM in Rotterdam en de dwangsom. Voor Eugene de Groot van de Inspectie Milieuhygiëne Zuid-West experiprovincie Noord-Brabant is de huidige aanmenteren met EVOA-zaken. OM pak zelfs te beperkt. „De bestuurlijke transLeeuwarden, waterschap Friesland en actie zou moeten Rijkswaterstaat Noord Nederland op de Wet worden uitgebreid naar overtredingen op oppervlaktewateren. Haarlem en de Douane inrichtingenniveau. De honderden tot slot richten zich op bedreigde uitheemse preventieve controles bij inrichtingen diersoorten en met de IJmond-gemeenten op die de provincie jaarlijks doet, krijgen daarhet Vuurwerkbesluit, Wet bodembescherming door meer effect.” (niet gevaarlijk afval binnen een inrichting).
26
Voorwaarde De BOA constateert het milieudelict, maakt een verkort proces-verbaal op en stuurt het rechtstreeks naar het Centraal Justitieel Incassobureau, zonder tussenkomst van het OM. Binnen niet al te lange tijd ligt er de acceptgiro met het transactie bedrag op de deurmat van de overtreder. Voor rondslingerende fritesbakjes is dat ƒ500,-; voor het rapen van kievitseieren ƒ150,- tot ƒ200,-. Het maximale bedrag is ƒ2500,- voor o.a.
Nadere inlichtingen: Project Bestuurlijke Transactie Milieudelicten, tel. 076-5311547, fax 076-5311364, www.bestuurlijketransactie.com
Justitie zoekt naar betere handhaving DEN HAAG - De stuurgroep ’Handhaven op niveau’ zoekt in opdracht van het ministerie van Justitie naar betere handhavingsmethoden. De stuurgroep is gevraagd een actieprogramma te maken voor effectieve controle van overheidsregels. De groep beperkt zich vooralsnog tot de terreinen milieu, brandveiligheid, leerplicht en arbeidsomstandigheden. De stuurgroep is van plan vooral veel voorbeelden van goede handhaving te presenteren. Een eerste verslag van de bevindingen wordt binnenkort verwacht. Het instellen van de stuurgroep vanuit Justitie is een gevolg van het twee jaar oude rapport ’Handhaven op niveau’ van de onderzoekgroep Floris Michiels. De Utrechtse hoogleraar Michiels is ook lid van de stuurgroep, die onder leiding staat van Rein van Welchen, burgemeester van Eindhoven. In het twaalfkoppige gezelschap bevinden zich meer bekende namen uit de milieuwereld, waaronder Paul van Erkelens (waterschap Regge en Dinkel), Loekie van Maaren-Van Baalen (burgemeester van Leeuwarden) en Pieter van Geel (provinciebestuurder NoordBrabant). Netwerkgroep Naast de officiële, door minister Korthals ingestelde stuurgroep is een informele overleggroep vanuit het ministerie van Justitie gestart: het ’Netwerk Handhavingstrategieën’. Overeenkomstig de uitgangspunten van het vakcongres voor handhavers in Apeldoorn wil deze groep van elkaar leren. In het netwerk zijn momenteel ruim 25 organisaties vertegenwoordigd, variërend van het GAK en de Onderwijsinspectie tot de Stichting Toezicht Effectenverkeer en de Sociale Recherche. Het netwerk functioneert tijdens bijeenkomsten rond een thema. Op de rol staat ondermeer de interactie tussen bestuurlijke en strafrechtelijke handhaving, risicoanalyses en nalevingsgedrag en effectmeting. Op de website van het ministerie van Justitie is meer informatie te vinden over dit informele netwerk.
Goed grip krijgen op groot grondverzet Betuweroute: tracécontrole Het traject van de Betuweroute over Gelders grondgebied is ruim tachtig kilometer lang en doorsnijdt 15 gemeenten. In totaal gaat 10 miljoen m3 grond op de schop. Langs het spoor verrijzen tijdelijke werkterreinen. Alleen al voor milieuregels zijn 200 vergunningen afgegeven, onder meer voor 14 gronddepots, elk van meer dan tienduizend m3. Ter hoogte van de gemeente Echteld is een depot gepland van totaal 900.000 m3. Kortom, de aanleg van de Betuweroute is ook een megaklus voor het
Nadere inlichtingen: Ministerie van Justitie, Expertisecentrum rechtshandhaving, tel. 070-3706427, fax 070-3707959, www.minjust.nl/b-organ/dgrh/erh/hhstrateg
vergunningverlenend en toezichthoudend gezag. Om het toezicht in goede banen te leiden is het Project toezicht Betuweroute (PtB) in het leven geroepen.
Vinexwijken, dijkversterking, wegen, spoorlijnen, tunnels. Nederland bouwt als nooit tevoren. Wat de meningen ook mogen zijn over dit bouwgeweld, een uitgelezen oefening met het Bouwstoffenbesluit en actief bodembeheer is het wel. Bij grootschalige projecten als de Hoge Snelheidlijn (HSL) en Betuweroute worden miljoenen kubieke meters grond verzet en veel bruggen en tunnels aangelegd. Twee trajecten; twee toezichtmethoden. Vijftien gemeenten, de provincie Gelderland en twee regionale samenwerkingsorganen nemen deel aan het toezichtproject. Projectleider is Jan Westerbeek. Hij werkt bij de provincie Gelderland, waar hij het toezicht op grondstromen coördineert. Gedurende drie jaar is Westerbeek voor twee dagen per week uitgeleend aan het Project toezicht Betuweroute. Het toezichtteam bestaat verder uit een juridisch en een administratief medewerker en drie toezichthouders, afkomstig van de gemeente Arnhem, het samenwerkingsorgaan regio Rivierenland en de provincie Gelderland. Zij zijn verantwoordelijk voor het toezicht op een deel van de aanleg en verkeren minimaal twee dagdelen per week ’in het veld’. Het team opereert vanuit een eigen kantoor in Dodewaard op
het terrein van de voormalige kerncentrale. Adviesbureau Het toezichtteam werkt als een adviesbureau. De gemeenten en de provincie zijn de opdrachtgevers, de medewerkers van het PtB houden alleen toezicht; opsporing en handhaving blijven bij het daartoe bevoegd gezag. De afspraak is dat zij in principe de Handhavingsnotitie regio Rivierenland hanteren. Dezelfde overtredingen worden Foto boven: De Betuweroute kon al rekenen op de aandacht van de politie, maar dat betrof belangstelling voor calamiteiten vanwege maatschappelijke protesten.Nu is er ook aandacht voor de milieuveiligheid. (foto: Koen Verheijden)
HandHaving 2001 / 1
Bestuurlijke transactie voor rondslingerende fritesbakjes
27
