Jongeren en alcohol
Een voorbeeld van een lokale aanpak
Jos Wienen, burgemeester van Katwijk
Kenmerken Katwijk • Fusiegemeente sinds 1 januari 2006; • Eigen cultuur, traditie en karakter;
• Kustgemeente;
1
drankgebruik • Drankgebruik op gemiddeld Nederlands niveau • Bovengemiddeld drankgebruik op straat door samenscholende jeugd • Verbod drankgebruik op openbare weg in APV
Horecabezoek • Sterk gericht op eigen gemeente; • Een relatief jong uitgaanspubliek;
• Horeca-concentratie in centrum.
2
Uitgaansproblematiek • Veel overlast rond sluitingstijd; • Aantasting leefbaarheid; • Woonfunctie centrum onder druk.
Horecaconvenant “Uitgaan” Voor zaterdagavond: • 01.00 uur publiek binnen; • Flexibele sluitingstijd (bij 10% restant bezoekers); • Samenscholingsverbod centrum na 01.00 uur.
3
Grafiek overlast centrum Resultaten na horecaconvenant, verruimde sluitingstijden en verhoogde inzet politie.
Alcoholgebruik op straat • • • • •
Veel jeugd op straat (hangjeugd); Veel alcoholgebruik op hangplekken; Veel jeugd rond supermarkten; Onrechtmatige verstrekking 16 minners; Wederverstrekking aan 16 minners.
4
Een nadere blik…
Convenant “Slijters & supers” Partijen: Lokale slijters & supers, politie en gemeente (met advies OM); Doelstelling: leeftijd verstrekking 18 jaar.
5
Convenant “Slijters & supers” (2) Kenmerken: • Gezamenlijke probleemerkenning; • Grote lokale betrokkenheid; • Allemaal of geen; • Ingebed in publiciteit, samen met jongerenwerk en politiecontrole
Landelijke branche-organisatie Platform Verkoop Alcoholhoudende Dranken voor Thuisgebruik • Toont grote betrokkenheid bij probleem; • Ontraadt lokale proefneming; • Verbiedt deelname lokale supermarkten.
6
Motivering • Onduidelijkheid voor consument; • Resultaat onhaalbaar; • Bestuur maakt zich ongeloofwaardig.
Meer waarschijnlijk Vrees voor: • een succesvolle proef; • navolging door andere gemeenten;
• wettelijke verhoging minimum leeftijd.
7
Huidige situatie: • Jongeren drinken op jongere leeftijd; • Jongeren drinken meer; • Jongeren drinken vaker in combinatie met cocaïne en andere drugs.
Urgentie • Op korte termijn: Aanzienlijke vernieling/ vandalisme door jongeren onder invloed; direct gezondheidsrisico • Op lange termijn: Gezondheidsschade voor individu en samenleving.
8
Inbedding in brede aanpak • Voorlichting scholen en jongerenplatforms, bijzondere acties • Samenwerking met maatschappelijk veld: Kocon, sportclubs, horeca, jeugdsociëteiten, jongerenwerkers. • Opvoedingsondersteuning, haltafdoening, oudercontact door politie
Voorlichting, regelgeving en handhaving • Ondanks zeer actieve voorlichting weinig meetbaar resultaat • Regelgeving vanwege maatschappelijke kosten en risico’s • Vergelijk wapenwet • Handhaving kan veel beter • Tijd voor verdergaande bevoegdheden en experimenten
9
Aanvullende maatregelen • Leeftijd winkel verkoop alcohol naar 18 jaar; • Strafbaarstelling illegale verkrijger; • Uitbreiding sanctiemogelijkheden: verkoopverbod; • Beperking van reclame (vgl roken). • Winkelprijs alcohol verhogen
Uitbreiding lokale bevoegdheid • Bevoegdheid tot lokale experimenten, bijv. rond leeftijdsgrens; • Lokale handhaving drank- en horecawet in aanvulling op VWA;
• Bevoegdheid onmiddellijk verkoopverbod bij overtreding bij burgemeester.
10
Katwijk Pilotgemeente • Lokale handhaving drank- en horecawet • Voordelen: capaciteit, kennis lokale situatie, optimale samenwerking, bestuurlijke sancties • Selectie van 15 gemeenten/ samenwerkingsverbanden • Pilot van twee jaar
Katwijk Pilotgemeente 2 • We starten nu • Twee handhavers met extra opleiding • Benaderen van verstrekkers: winkels, horeca, sportclubs, jongerencentra etc. • Controleren en sancties • Meten van effecten
11
Aanpak vraagt om samenwerking • Overheid samen met initiatieven uit de samenleving • Rol van gezondheidszorg (o.a.GGD) • Politie belangrijke partner (geen beperkte taakopvatting)
Lokaal Alcoholbeleid • Niet: water naar de zee dragen
• Maar: een zee aan mogelijkheden!
• En: We hebben het tij mee.
12
Jongeren en alcohol een lokale aanpak
13
