Jeugdzorg naar gemeente: agenda voor inhoudelijke vernieuwing Tom van Yperen Nederlands Jeugdinstituut 18 januari 2012 te Den Bosch
[email protected] /
[email protected]
Waarom de stelselwijziging? 1. Weinig aandacht kwaliteit gewone opgroeien/opvoeden Aanbod van algemene en selectieve preventieve programma’s
2. Eerste lijn (‘de pedagogische huisarts’) ontbreekt Signalering opgroei- en opvoedproblemen
3. Enorme toename gebruik gespecialiseerde zorg: * o Jeugd- & opvoedhulp gemiddeld ± 7,4% per jaar lichte pedagogische ondersteuning oVroeginterventie, Jeugd GGZ ± 12,5% per jaar o Cluster 4 onderwijs ± 17,5% per jaar Indicatie voor specialistischeGevolg: hulp / maatregel 4. Versnippering in deelsectoren. complexe hulp aan gezinnen en ‘waterbedeffect’ Vrijwillige Zorg voor JeugdJ&O-hulp: Jeugd-LVG Bescherming 5. Weinig zicht op effectiviteit (en waar zicht is: kan beter) (ambulant, (AWBZ & dag/nacht, … etc) Reclassering * Gemeten over 2004-2007. Conservatieve schattingen. Cijfers t/m 2007. Bronnen: SCP 2009 ; pleegzorg) De Graaf e.a. 2005, CVZ & Prismant 2004; Rouvoet 2007, 2008; www.cijfers.minocw.nl, 2009 2
Wat gaat er gebeuren? 1.
Overheveling bestuurlijke en financiële verantwoordelijkheden jeugdzorg (transitie)
Aanbod van algemene en selectieve preventieve programma’s
Signalering opgroei- en Lost nog niet alle problemen op.opvoedproblemen Daarom ook:
2. Inhoudelijke vernieuwing van het stelsel Vroeginterventie, lichte pedagogische ondersteuning (transformatie) Wat is deIndicatie rol vanvoor de gemeente als bestuurder? specialistische hulp / maatregel Welke instrumenten heeft u om vernieuwing te ‘stimuleren’? Vrijwillige Zorg voor JeugdJ&O-hulp: (ambulant, dag/nacht, pleegzorg)
Bescherming & Reclassering
Jeugd-LVG (AWBZ … etc) 3
Even rekenen
Aanbod van algemene en selectieve preventieve programma’s Signalering opgroei- en opvoedproblemen Ongewogen
€ 870,90
Vroeginterventie, lichte pedagogische ondersteuning
Indicatie voor specialistische hulp / maatregel
4
Wat komt naar de gemeenten? per 1000 kk*
Kengetallen 2009*: • Aanmeldingen BJZ: • AMK • • • • • •
Jeugdbescherming: Jeugdreclassering: Jeugd&Opvoedh.(excl dubbelingen) Jeugdzorg Plus (‘gesloten j&o’) J-GGZ (ZVW, alleen jeugdigen) J-LVG (AWBZ, alleen OBC’s)
100.689 59.439
28,5 16,9
51.014 23.193 101.553 3.209 140.569 26.865
14,5 6,6 28,8 0,9 39,86 3,7
*Bron: Van Yperen & Van Woudenberg (2011). Werk in Uitvoering. Utrecht: NJi / ministerie van VWS
5
Wat komt naar de gemeenten? Wat voor problemen? • Aanmeldingen BJZ • AMK • • • • • •
Jeugdbescherming Jeugdreclassering Jeugd&Opvoedhulp Jeugdzorg Plus J-GGZ J-LVG
Alle ernstige problemen Vermoeden kindermishandeling Jeugdige bedreigd, geen vrijw.hulp Jeugdige delinquenten Opgroei- en opvoedproblemen Ernstig risico zelf of omgeving Psychische en gedragsproblemen Verst. beperking, gedragsproblemen
*Bron: Van Yperen & Van Woudenberg (2011). Werk in Uitvoering. Utrecht: NJi / ministerie van VWS
6
Algemeen uitgangspunt Visie, collectieve ambitie en prognose Hoeveel jeugdigen bijv. • Nemen deel aan sport • Behalen startkwalificatie • Komen in intensieve jeugdzorg en speciaal onderwijs Hoe moet dit er over 4 jaar uit zien? Waar gáán we voor? Wat moeten partners doen, wanneer, met welk resultaat?
7
0e lijn
Uitgangspunten inhoudelijke vernieuwing Voorzieningen gewone opgroeien en opvoeden jeugdigen
- ouders eerstverantwoordelijk; opvang/school ook opvoedmilieu
Aanbod van algemene en selectieve preventieve programma’s
1e lijn
Signalering opgroei- en opvoedproblemen
- problemen effectief oplossen of Vroeginterventie, lichte pedagogische draaglijk makenondersteuning (in eigen omgeving, samenwerkend, duurzaam)
2e lijn
Indicatie voor specialistische hulp / maatregel Jeugd-GGZ (AWBZ pgb zorgverz.)
- gespecialiseerde zorg blijft nodig; Zorg voor JeugdSpeciaal Bescherming onderalleen exclusieJeugd-LVG als problematiek (AWBZ & wijs of veiligheid vereist … etc) Reclassering dat (Cluster IV)
Vrijwillige J&O-hulp: (ambulant, dag/nacht, pleegzorg)
8
Inhoudelijke vernieuwing stelsel (Bijv. stepped care gedragsproblemen) Pedagogisch klimaat gezin, klas, buurt (info, advies) Gedragsproblemen/opvoedvragen goed signaleren Nazorg Ondersteun gezin (bv Triple P) e/o klas (bv. Taakspel) in eigen omgeving (‘resistentie’)
Intensieve interventies Jeugdzorg/Rebound/Cluster 4 Bron: Yperen, T.A. van (2007). Schakelen. Utrecht: NJi
9
Inhoudelijke vernieuwing stelsel Pedagogisch klimaat gezin, klas, buurt (info, advies) Tip 1. Geef veldpartners opdracht: Gedragsproblemen/opvoedvragen goed signaleren • Maak dit soort arrangementen voor i.i.g. de top 10 van meest voorkomende Nazorg problemen/vragen Ondersteun gezin (bv Triple P) e/o klas (bv. Taakspel) (‘resistentie’)
• Vraag bijv. uw GGD naar de top 10 Intensieve interventies Jeugdzorg/Rebound/Cluster 4
Bronnen:
Yperen, T.A. van (2007). Schakelen. Utrecht: Nji (te downloaden van www.nji.nl) Yperen, T.A. van & Woudenberg, A. van (2011). Werk in uitvoering. Nederlands Jeugdinstituut (te downloaden van www.nji.nl)
10
Inhoudelijke vernieuwing stelsel Pedagogisch klimaat gezin, klas, buurt (info, advies) Tip 2. Geef veldpartners mee: Gedragsproblemen/opvoedvragen goed signaleren • Ga uit van één gezin, één plan Nazorg • Zorggezin voor (bv zo min mogelijk Ondersteun Triple P) e/o smoelen klas (bv. Taakspel) o Per arrangement (‘resistentie’) o Per gezin en leerkracht Intensieve interventies Jeugdzorg/Rebound/Cluster 4
Bronnen:
Yperen, T.A. van (2007). Schakelen. Utrecht: Nji (te downloaden van www.nji.nl) Yperen, T.A. van & Woudenberg, A. van (2011). Werk in uitvoering. Nederlands Jeugdinstituut (te downloaden van www.nji.nl)
11
Inhoudelijke vernieuwing stelsel Pedagogisch klimaat gezin, klas, buurt (info, advies) Tip 3. Opdracht aan CJG:
Nazorg
• Organiseer versterking pedagogisch Gedragsproblemen/opvoedvragen goed signaleren klimaat (bijv. via ‘Allemaal opvoeders’) Ondersteun gezin sterke (bv Triple P) lijn e/o voor klas (bv. • Organiseer eerste info,Taakspel) (‘resistentie’) advies, ondersteuning (‘pedagogische huisartsenpost’) Intensieve interventies Jeugdzorg/Rebound/Cluster 4
Bronnen:
Yperen, T.A. van (2007). Schakelen. Utrecht: Nji (te downloaden van www.nji.nl) Yperen, T.A. van & Woudenberg, A. van (2011). Werk in uitvoering. Nederlands Jeugdinstituut (te downloaden van www.nji.nl)
12
Inhoudelijke vernieuwing stelsel Pedagogisch klimaat gezin, klas, buurt (info, advies) Tip 4. Opdracht aan CJG:
Nazorg
• Inroepen intensieve zorg (‘indicatieGedragsproblemen/opvoedvragen goed signaleren stelling’) voldoet aan kwaliteitseisen Ondersteun gezin (bvzijn Triple P) e/o klas (bv. Taakspel) • Beslissers gekwalificeerd (‘resistentie’)
• Er is toetsing op kwaliteit Intensieve interventies Jeugdzorg/Rebound/Cluster 4
Bronnen:
Yperen, T.A. van (2007). Schakelen. Utrecht: Nji (te downloaden van www.nji.nl) Yperen, T.A. van & Woudenberg, A. van (2011). Werk in uitvoering. Nederlands Jeugdinstituut (te downloaden van www.nji.nl)
13
Inhoudelijke vernieuwing stelsel Pedagogisch klimaat gezin, klas, buurt die: (info, advies) Tip 5. Alleen zaken met aanbieders • Zich voegen in stepped care arrangementen
Gedragsproblemen/opvoedvragen goed signaleren Nazorg
• Zich voegen naar 1 gezin, 1 plan
Ondersteun gezin (bv Triple P) e/o(keurmerk) klas (bv. Taakspel) • Werken met erkende middelen (‘resistentie’)
• Werken met gecertificeerde professionals
Intensieve interventies Jeugdzorg/Rebound/Cluster 4 • Met prestatie-indicatoren resultaatcijfers leveren Bronnen:
Yperen, T.A. van (2007). Schakelen. Utrecht: Nji (te downloaden van www.nji.nl) Yperen, T.A. van & Woudenberg, A. van (2011). Werk in uitvoering. Nederlands Jeugdinstituut (te downloaden van www.nji.nl)
14
Inhoudelijke vernieuwing stelsel Pedagogisch klimaat gezin, klas, buurt (info, advies) Uw instrumenten t.a.v. inhoudelijke zorgvernieuwing:
Gedragsproblemen/opvoedvragen goed signaleren • Visie, collectieve ambities & prognoses • Opdrachten aan veldpartners Nazorg • Kwaliteitseisen & subsidie-/inkoopbeleid • Prestatie-indicatoren Ondersteun gezin (bv Triple P) e/o klas (bv. Taakspel) (‘resistentie’) Landelijk regelen / afstemmen:
Kwaliteitseisen & keurmerken Intensieve• interventies Jeugdzorg/Rebound/Cluster 4 • Certificering professionals • Prestatie-indicatoren Bronnen:
Yperen, T.A. van (2007). Schakelen. Utrecht: Nji (te downloaden van www.nji.nl) Yperen, T.A. van & Woudenberg, A. van (2011). Werk in uitvoering. Nederlands Jeugdinstituut (te downloaden van www.nji.nl)
15
Meer informatie: •
Yperen, T.A. van & Stam, P. (2010). Opvoeden versterken. Advies i.o.v. Vereniging Nederlandse Gemeenten. Den Haag: VNG. (te downloaden van www.vng.nl)
•
Yperen, T.A. van & Westering, Y.C. van (2010). Pijlers voor nieuw jeugdbeleid. Nederlands Jeugdinstituut. (te downloaden van www.nji.nl)
•
Yperen, T.A. van & Woudenberg, A. van (2011). Werk in uitvoering. Nederlands Jeugdinstituut (te downloaden van www.nji.nl)
•
Yperen, T.A. van & Steenhoven, P. van der (2011). Doorlichting basisset prestatie-indicatoren CJG. Nederlands Jeugdinstituut (te downloaden van www.nji.nl)
•
[email protected]
16
