Jan de Laat
OVE RSTAG
Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren
Copyright en disclaimer Het overnemen van teksten uit deze uitgave, als bedoeld in artikel 15 van de Auteurswet, is niet toegestaan.
Stichting De Zilvervloot is een landelijke onafhankelijke maatschappelijke organisatie op non-profit basis met netwerken in binnen- en buitenland. Zij richt zich op het begeleiden, trainen, opleiden, stimuleren en coachen van ervaren hoogopgeleide werkzoekenden en het ondersteunen van gemeenten. Contact www.dezilvervloot.eu postbus 1728, 5602 BS Eindhoven
Jan de Laat
Ongewild werd Jan de Laat onderdeel van een arbeidsconflict bij zijn werkgever en gedwongen om akkoord te gaan met een vertrekregeling. Binnen twee jaar moest hij een andere werkgever zien te vinden. Ondertussen werd hij vrijgesteld van werk. Na de eerste periode van rouw en doelloos thuiszitten kon hij op parttime basis andere werkzaamheden verrichten bij zijn werkgever, de gemeente. Daarmee vond hij de kracht om actief te gaan solliciteren. Hij kwam ook in contact met Stichting De Zilvervloot en daar besefte hij dat een ander gebruik van zijn netwerk hem meer zou opleveren bij het vinden van een nieuwe baan. Nu geniet Jan opnieuw baanzekerheid en blijft hij de waardevolle lessen van De Zilvervloot nog dagelijks inzetten.
Sollicitaties
Jan: ‘In eerste instantie ben ik gewoon
doelgericht gaan reageren op vacatures voor leidinggevenden bij de overheid. Dat werkte niet echt.’ Hoewel hij van de twintig sollicitaties tien keer werd uitgenodigd voor een gesprek en tot vier keer bij de laatste twee kandidaten hoorde, lukte het hem niet om een nieuwe baan te vinden. ‘In het begin heb je echt hoop. Iedereen in je omgeving roept ook steeds: ‘met jouw kwaliteiten moet je zo aan de bak komen.’ Maar na een lange periode zonder resultaat ga je toch twijfelen. Ik wilde niet wachten op de deadline van twee jaar en gaan solliciteren vanuit een werkloze situatie.’ Jan vervolgt: ‘Ook het inzetten van mijn zakelijk netwerk leidde niet direct tot resultaat. Dit netwerk was te beperkt en niet divers genoeg. Het bestond vooral uit collega’s bij andere gemeenten die hetzelfde werk deden en mij wel het beste toewensten maar uiteindelijk niets voor mij konden betekenen.’ Uit schaamte durfde Jan in eerste instantie zijn privénetwerk niet in te zetten. En dat netwerk is niet gering. Jan is actief betrokken bij zijn sportclub en in de plaatselijke politiek. ‘Pas later ben ik het belang van dat netwerk gaan inzien.’ ‘Tijdens het solliciteren worstelde ik met de vraag hoe transparant ik moest zijn over het arbeidsconflict. Ik zag mij gedwongen om uit te leggen waarom ik nu tijdelijk iets anders deed binnen de gemeente. De ene keer had ik het gevoel dat ik daarover te openhartig was, de andere keer dat ik juist te weinig vertelde.’
De Zilvervloot
Via een kennis kwam Jan in aanraking
met Ed Winters, bestuurslid van De Zilvervloot. Jan zag het concept direct zitten. Vooral vanwege de mogelijkheid om bij anderen te toetsen of hij op de goede weg zat met zijn manier van solliciteren. ‘Ik had behoefte aan reflecteren. In mijn eigen omgeving kreeg ik veel goedbedoelde adviezen, maar bij De Zilvervloot word je op een professionele wijze een spiegel voorgehouden. Ik kreeg al snel te horen dat in mijn doen en laten het té duidelijk was dat ik die baan nodig
‘Ik had behoefte aan reflecteren.’
had. Dat ik wanhoop uitstraalde. Ik moet erkennen dat ik mij ook zo voelde,’ zegt Jan. ‘We hebben toen een sollicitatiegesprek geoefend en opgenomen op video. Ik zag al snel dat ik te veel concessies deed aan mijn eigen waarden en normen om die ene baan
maar te krijgen. Dat gaf een verkeerd signaal af. Het was goed om het te zien en te beseffen. Dit soort feedback geeft je de mogelijkheid om te veranderen en op een andere manier te solliciteren.’ Jan vond bij De Zilvervloot ook de oplossing voor het wel of niet benoemen van het arbeidsconflict en de mate van transparantie. Jan: ‘Je kan het arbeidsconflict best benoemen, maar leg de nadruk van je verhaal dan vooral op wat je ervan geleerd hebt.’ Hij vond het deelnemen aan een groep bij De Zilvervloot stimulerend. De groepen bestaan uit personen met verschillende achtergronden die zich ook
in verschillende fases bevinden van het zoekproces. Sommigen zijn startend, anderen bijna in een afrondende fase. Ze streven ook verschillende doelen na. De een wil graag weer een vaste baan, de ander wil dat nooit meer en onderzoekt zijn kansen als ondernemer. En toch zit iedereen in hetzelfde schuitje, namelijk zoekend. ‘Je beseft dat je niet alleen bent,’ zegt Jan. ‘Daar trek je je aan op. Het mooie is dat ook de succesverhalen worden gedeeld en dat helpt om weer geloof te krijgen in jezelf en je omgeving. Mijn ervaring is dat je dat geloof nodig hebt om vooruit te komen. Soms ben je zeer pessimistisch en zijn er te veel teleurstellingen. Het vertrouwen in de maatschappij kan dan gedeeltelijk of geheel wegvallen. Door dit soort succesverhalen van anderen in dezelfde omstandigheden, krijg je weer een beetje vertrouwen.’
Nieuwe kans
De situatie van Jan bij de gemeente
veranderde met de komst van een nieuwe gemeentesecretaris. Jan werkte gedurende de loop van de regeling nog drie dagen per week bij de gemeente op een andere afdeling en in een andere functie. De andere twee dagen waren gereserveerd voor het solliciteren. Jan:‘Ik ben jouw hoofdpijndossier, zei ik tijdens het kennismakingsgesprek met de gemeentesecretaris. Dat interesseerde hem. Toen heeft hij mijn dossier gelezen en onderzoek gedaan naar mijn huidige functioneren en toegevoegde waarde binnen de organisatie. Op basis van zijn bevindingen heeft hij besloten om het ontslag en de regeling terug te draaien. Een vrij unieke gebeurtenis. Ik kon blijven werken als projectleider informatiemanagement. Het is weliswaar niet mijn oude functie, maar ik heb
wel een interessante en leuke baan én de baanzekerheid waar ik naar verlangde. Bovendien bij de gemeente waar ik al lang en graag werkzaam ben.’
Lessen
‘Het belangrijkste wat ik bij De Zilvervloot heb geleerd is dat
succes in het vinden van een baan ligt in het goed gebruiken van je netwerk en het netwerk van de mensen bij De Zilvervloot. Je moet deze benutten en vooral uitbreiden om voor jezelf kansen te genereren. Voorheen was ik ervan overtuigd dat er eerst een vacature moest zijn om daarop te kunnen reageren. De kans is echter heel klein dat je daarmee een baan krijgt. In het begin was ik teleurgesteld in mijn netwerk. Ik had gedacht dat ik daar meer aan zou hebben. Vooral collega’s in mijn netwerk die zeiden echt hun best voor mij te zullen doen kwamen niet over de brug. Nu besef ik dat het niet gaat om het netwerk van gelijkgestemden maar om een netwerk van mensen met allerlei achtergronden.’ Uit schaamte hield Jan zijn situatie als werkzoekende geheim in zijn privénetwerk. Hij gebruikte zijn netwerk niet en onthield zichzelf zo van de mogelijkheid dat zijn privécontacten iets voor hem konden betekenen. Bij de Zilvervloot werd hem aangeraden over zijn schaamte heen te stappen en ook dit netwerk te gaan gebruiken. Een goede stap, want al snel zag hij in dat er bij de tennisvereniging waardevolle contacten bleken te zijn die hem op allerlei terreinen konden helpen. Jan: ‘Nu scheid ik mijn privénetwerk niet meer van mijn zakelijk netwerk, het is één netwerk geworden.’
‘Ik heb begrip voor mensen die zich schamen voor hun werkloosheid of arbeidsconflict,’ zegt Jan. ‘Je moet je daar alleen snel overheen zetten en beseffen dat jouw situatie meestal niet of slechts gedeeltelijk verwijtbaar is en door omstandigheden ontstaan. Ook bij een conflict ben je maar een deel van het probleem. Het overkomt een op de drie mensen in hun carrière. De kunst is om snel je zelfvertrouwen terug te vinden,’ vervolgt Jan. ‘Hoe je dat doet is verschillend. Ik heb erkenning nodig, waardering. Voor mij hielp het dat ik bij mijn werkgever nog enkele dagen per week ander werk kon doen, waaruit ik waardering putte. En natuurlijk dat ik mij
‘Gebruik de kracht van lotgenoten.’
aansloot bij een van de groepen van De Zilvervloot. Mijn advies is dan ook om zo snel mogelijk hulp te zoeken als je werkloos wordt. Want je kunt het vaak niet alleen. Denk vooral niet dat je dat met je partner, kinderen of vrienden kunt doen. Zij zijn teveel betrokken bij jou als persoon en hebben hun eigen beleving en emotie bij de ontstane situatie. Sluit je aan bij De Zilvervloot en ga niet eerst zelf alles uitzoeken. Gebruik de kracht van lotgenoten.’
