Jaarverslag 2013 Colofon: uitgave ContourdeTwern april 2014 Voor meer informatie: Floor van Berkel p/a Veemarktstraat 39,
5038 CT Tilburg
Vooraf De inhoudelijke verantwoording van R-Newt bevat drie onderdelen: het jaarverslag, de accountgesprekken (zie de paragraaf over de kwaliteitsborging van personeel) en de accountantscontrole op inhoud. De accountgesprekken vinden plaats per gebied (Noord, Oud-Noord, West, Zuid, Binnenstad, Reeshof en Berkel-Enschot/Udenhout). Deelnemers zijn wijkregisseurs, omgevingsmanager(s), contractambtenaar en manager RNewt, betrokken coördinator en medewerkers R-Newt van dat gebied. In deze gesprekken bespreken we de voortgang op het subsidieverzoek en licht elke medewerker toe waaruit zijn werkzaamheden bestaan en wat de actuele stand van zaken is. In dit jaarverslag geven we op hoofdlijnen de resultaten weer die we in 2013 hebben bereikt. Deze resultaten vloeien voort uit het Programma van Eisen van de gemeente Tilburg, het subsidieverzoek en de beschikking Preventief jongerenwerk en R-Newt+ (inclusief klanttevredenheid). Vanaf pagina 7 gaan we dieper in op de trends, afwijkingen en actuele ontwikkelingen. Ons enthousiaste team heeft zich in 2013 ontwikkeld en verbeterd. We heten niet voor niets R-Newt -renewed-: we vernieuwen en blijven zoeken naar wat ons werk scherper en beter maakt. Ook in 2014!
telefoon 013-5430140 website www.r-newt.nl e-mail @r-newt.nl
Social media zijn belangrijk in het contact met jongeren. Iedere jongerenwerker van R-Newt heeft één of meerdere social media accounts. Facebook en Twitter worden het meest gebruikt: gemiddeld aantal volgers/vrienden per account is 350 (voornamelijk jongeren, maar ook netwerkpartners, zoals politie en gemeente).
www.r-newt.nl is 15.193 keer bezocht door 10.041 bezoekers. Die klikten 85.169 keer door naar een pagina, waar ze gemiddeld 3,10 min. bleven. 63,37% bezocht de site voor het eerst.
1
jaarverslag 2013 R-Newt in het kort: Vier pijlers Om de inzet van R-Newt zo duidelijk mogelijk te maken, hangen we onze interventies op aan vier pijlers: Present werken, Veiligheid in de openbare ruimte, Talentbenadering en Zorg (empower- ment). Present werken Werken vanuit presentie is een belangrijke pijler van R-Newt. Vanuit present werken wordt in de eerste plaats een relatie aangegaan. Pas als je de ander als persoon kent, kun je bepalen wat je voor de ander kunt betekenen. Er is dus geen vooropgezet plan met betrekking tot wat je voor de ander kan doen. De jongerenwerker neemt present werken als uitgangspunt van de manier waarop hij zijn werk doet. De jongerenwerker is aandachtig en toegewijd naar de jongere toe, leert te zien wat er bij de ander op het spel staat en begrijpt wat er in die situatie gedaan kan worden met en voor de ander. Dit doet de jongerenwerker met gevoel voor subtiliteit, vakmanschap, praktische wijsheid en gepassioneerde, loyale betrokkenheid (Andries Baart). Present werken betekent ook dat de jongerenwerker zichtbaar aanwezig is op de plekken waar de jongeren zijn. Dus: op straat, bij een activiteit of in de ontmoetingsruimte in
het buurtcentrum. Veiligheid in de openbare ruimte De veiligheidspijler is erop gericht om de subjectieve veiligheid (het veiligheidsgevoel dat mensen hebben) in wijken te beïnvloeden. In dit verband gaat het om jongerenproblematiek. R-Newt zet in op de subjectieve veiligheid door de integrale aanpak die ze samen uitvoert met politie en de gemeente Tilburg. R-Newt is hierin de partner die vaak de juiste actuele straatinformatie kan geven. R-Newt is sterk in preventief werk: we kennen vele groepen rondhangende jongeren in de wijken van Tilburg en hebben daar goede contacten mee. Dat zorgt ervoor dat groepen aanspreekbaar zijn op de momenten dat er sprake is van overlast. Ook wanneer er sprake is van overlast hebben wij onze interventies. Inzet richt zich zowel op jongeren als op buurtbewoners en ouders. Talentbenadering R-Newt richt zich op wat jongeren wel kunnen in plaats van op wat allemaal fout gaat. Van daaruit krijgt R-Newt jongeren weer aan de slag. De talentbenadering zet in op een actieve houding van jongeren. Jon-
geren worden gestimuleerd om mee te doen aan de maatschappij en worden gekneed tot zelfstandige ondernemende volwassen burgers. Vanuit de talentbenadering betekent meedoen ook: iets bijdragen aan de (leef-)omgeving. Dit is niet altijd wijkgericht, het kan ook stedelijk georiënteerd zijn. Zorg (empowerment) De zorgpijler van R-Newt is er uitdrukkelijk niet om de rol van de hulpverlener of frontlijnprofessional over te nemen. Door onze kennis en kunde te concentreren en in te zetten ten behoeve van de jongeren in de wijken, menen we een interventie in handen te hebben waarmee we ervoor kunnen zorgen dat we in een vroeg stadium risico’s en problemen kunnen opsporen en bij de juiste persoon in de keten kunnen neerleggen. Daarbij gaan we uit van de eigen kracht van de jongere (en ouders!) en empoweren we het oplossingsvermogen van jongeren. Het is namelijk de bedoeling dat jongeren de tools in huis krijgen om het zelf te kunnen redden in de maatschappij als ze eenmaal volwassen zijn.
Werken vanuit presentie is een belangrijke pijler van R-Newt. Vanuit present werken wordt in de eerste plaats een relatie aangegaan. Pas als je de ander als persoon kent, kun je bepalen wat je voor de ander kunt betekenen.
2
Algemene resultaten Bereik In dit hoofdstuk noemen we getallen die kunnen conflicteren met getallen die in het subsidieverzoek 2014 zijn genoemd. De getallen genoemd in het subsidieverzoek zijn voorlopige getallen op basis van eerste berekeningen.
Een van de resultaten van R-Newt is om 80% van de risicojongeren te bereiken en te weten wat er speelt bij de risicojongeren. Jongerenwerk bereikt jongeren op verschillende manieren. Zo voert
R-Newt ambulant werk (straatwerk) uit waarbij ze op jongeren afstapt die rondhangen in de openbare ruimte. Deze inzet is vooral preventief. Uit Jongeren in Beeld kunnen we informatie halen over ons bereik: we bereiken jongeren op incidentele basis. Met de risicojongeren werken we motiverend en leggen we structureler contact. We empoweren hen in groepen zodat ze mogelijkheden krijgen/leren om verder te komen. De jongeren die meer ondersteuning nodig hebben, krijgen een ondersteuningstraject, de meest in-
Tabel 1. Bereik uitgesplitst naar intensiteit Intensiteit
Licht
Zwaar
Aantal jongeren
%
Incidenteel Contacten met jongeren die we monitoren op straat (presentie)
Jongens
Structureel Contact met jongeren waarbij R-Newt actief interventies inzet (Empowerment, veiligheid, talentbenadering)
Jongens
Meisjes
691
Intensieve ondersteuning Complexere toeleidingstrajecten (meervoudige problematiek)
Jongens
183
Meisjes
110
Meisjes
2500
3349
59%
2059
36%
849
1368
Totaal
293
5701
5%
100%
tensieve vorm van interveniëren bij R-Newt. We richten ons erop om jongeren zoveel mogelijk zelf de regie in handen te geven. In tabel 1 is te zien dat de meeste jongeren op incidentele basis worden bereikt (59%). 6% van de jongeren krijgt intensieve ondersteuning. Relatief gezien gaat daar de meeste aandacht naartoe. Wat opvalt is dat we aanzienlijk meer jongens bereiken dan meiden. R-Newt werkt met een registratiesysteem waarin wordt gemonitord met welke jongeren we werken, met wie we samenwerken rondom deze jongeren, hoe ze samenkomen in groepen en nog veel meer.
Instroom/nieuwe aanwas Jaarlijks komen we in contact met nieuwe jongeren waar we op incidentele, structurele of intensieve basis mee aan de slag gaan. Van de jongeren op structurele en intensieve basis hebben we een dossier op naam in ons registratiesysteem staan. We monitoren de jongeren, maken een analyse van de risicofactoren, maken een plan van aanpak. Zo gaan we resultaatgericht aan de slag. In tabel 2 laten we zien wat de afgelopen jaren de nieuwe instroom is geweest van jongeren die we op structurele of intensieve basis hebben ondersteund. De groepen die we monitoren of incidenteel bereiken, laten we in deze tabel dus buiten beschouwing.
Tabel 2. Nieuwe instroom
Jaar
Aantal nieuwe dossiers (structurele en intensieve contacten)
2011
1359
2012
2613
2013
1295
2014
694 (van 1-1-’14 tot 1-4-2014)
In 2012 zien we een relatief hoog aantal nieuwe dossiers. In dat jaar zijn we volledig gebruik gaan maken van JIB. De papieren bestanden zijn daarbij ook meegenomen in het systeem. Deze inhaalslag verklaart dit hoge aantal nieuw dossiers.
3
jaarverslag 2013 Inzet preventief jongerenwerk In 2013 heeft R-Newt hard gewerkt: We hebben actief ingezet op 282 meldingen van overlast.
We kennen 2352 jongeren bij naam. We kennen 112 ouders bij naam. We hebben 170 jeugdgroepen in beeld. We monitoren 408 locaties in de stad. We hebben 11.676 keer de ontmoetingsplekken bezocht. Daarbij hadden we 2986 keer contact met meiden en 15.445 keer contact met jongens. We organiseerden 457 keer een interventie om aan te sluiten bij groepen jongeren (niet op straat, wel present werk zoals OPEN) We organiseerden (of ondersteunden jongeren bij het organiseren van) 611 bijeenkomsten gericht op groepsmatig werken volgens de talentbenadering zoals Grab the Mic, R-Sport en Studio Hartwerk.
Inzet bij zorgen en ondersteuningsvragen In de beschikking 2014 hebben we met de gemeente Tilburg afgesproken dat we onderscheid maken in twee soorten van ondersteuningsbehoefte, die ook overeenkomen met de praktijk: we maken ons zorgen of er is sprake van een ondersteuningsvraag. Dit is ook de insteek geweest voor 2013, alleen hanteerden we daarbij andere termen. Vooruitlopend op volgende jaren, gebruiken we in deze rapportage de termen zoals genoemd in de beschikking 2014. Qua intensiteit zijn ondersteuningsvragen lichter van aard dan de zorgen die we signaleren. Met de gemeente Tilburg is afgesproken dat we alle zorgen oppakken. Wanneer een jongerenwerker zich zorgen maakt over een jongere, wordt deze zorg besproken in een intern casusoverleg. Aan de hand daarvan bepalen we of er een signaal wordt afgegeven in ZvJ of wordt ingebracht in wijkZAT/buurtregie/VHT of dat hij direct wordt doorgeleid naar de professionals van de frontlinie of de tweede lijn. Uit het registratiesysteem blijkt dat we 57% van de ondersteuningsvragen kunnen oppakken in de eigen omgeving van de jongere. Wij zorgen daarbij niet voor de oplossing maar werken aan de eigen kracht zodat de jongere zelf aan de slag kan, samen met zijn sociale netwerk. Tabel 3 Lichte tot zware inzet bij ondersteuningsvragen en zorgen Intensiteit Licht
Zwaar Totaal
Aantal jongeren 376
57%
Ondersteuningsvragen vanuit een andere instantie (afschalen)
70
11%
Ondersteuning met inzet van andere instanties (opschalen)
104
16%
Zorgen ingebracht in netwerken
83
13%
Zorgen gesignaleerd in Zorg voor Jeugd
30
4%
Ondersteuningsvragen van de jongere zelf opgelost met inzet in de eigen omgeving (eigen kracht)
663
%
Een zorg is een vermoeden van het bestaan van een of meerdere complexe problemen bij een jongere op het gebied van mentale gezondheid, de thuissituatie, school of werk. Zorgen kunnen worden gesignaleerd door jongerenwerkers of door netwerkpartners. De jongere of ouder hoeft zichzelf nog niet bewust te zijn van hun eigen zorgwekkende situatie. Een ondersteuningsvraag is een vraag om hulp die komt van de jongere zelf of van een van de ouders (of een partner zoals school). Het jongerenwerk pakt deze vraag in principe vanuit de eigen kracht van de jongere op. Wezenlijk verschil tussen je zorgen maken en een vraag voor hulp krijgen is dat er bij het uiten van een ondersteuningsvraag een motivatie/ startpunt bij de jongere of ouders zelf ligt. Dat zorgt ervoor dat de vraag opgepakt kan worden. Ondersteuningsvragen worden pas een zorg wanneer een partner of de jongerenwerker zich zorgen gaat maken om de ondersteuningsvraag en meer intensieve inzet nodig is. Een ander verschil is dat een ondersteuningsvraag concreet wordt neergelegd. Een aanloop van present werken is niet nodig, we kunnen meteen aan de slag. Een zorg komt pas naar boven als je present bent. We leiden pas toe wanneer de zorg intern is geformuleerd en besproken met de jongere (en ouders). Een voorbeeld van een zorg: Een meisje van 15 vertoont grensoverschrijdend gedrag op seksueel vlak. Ouders hebben het niet in de gaten en het meisje vindt haar gedrag niet verkeerd: we maken ons zorgen. Een voorbeeld van een ondersteuningsvraag is: ik wil graag leren hoe ik DJ word.
100%
De meeste zorgen hebben betrekking op onderwijs (23%) en gezondheid (20%), verslaving, seksualiteit, fysieke gezondheid en mentale gezondheid).
4
Resultaten 2013
Inzet R-Newt+ In 2013 zette R-Newt+ 3 fte in en werkte daarbij volgens de afgesproken interventies: de R-Newt+ aanpak (waarvan de quickscans een onderdeel zijn), Mate(n) van de Straat en trainingen.
Aantal keer mate(n) van de straat als methode ingezet Aantal quickscans
3
Aantal verzorgde trainingen (aan preventieteams, buurtbewoners en politie). Gemiddelde klanttevredenheid van de trainingen
15
10
8,5
De kracht van R-Newt+: Heeft stedelijk zicht op groepen jongeren ook door wekelijks mee te lopen met de verschillende R-Newt straatwerkers. Is snel en flexibel inzetbaar vanuit centrale sturing en coördinatie. Heeft een groot en relevant netwerk zowel met de zorg als met de repressief georiënteerde partners (zoals politie). Kent de mogelijke interventies t.a.v. de fysieke omgeving, de groep en het individu. Heeft analyserend vermogen en kennis van jongerenoverlastsituaties en verbindt nieuwe landelijke inzichten t.a.v. jeugd-
groepen aan de dagelijkse praktijk in Tilburg. Biedt de mogelijkheid om ’s avonds tot middernacht en in het weekend te werken. Ontwikkelt een eigen methodiek als er een ‘gat’ in de aanpak wordt geconstateerd. Daarbij maakt R-Newt+ slim gebruik van bestaande onderzoeksresultaten en bestaande interventies die worden gekoppeld aan de praktijk.
Vernieuwing handleiding De gemeente Tilburg heeft een vernieuwde handleiding voor de aanpak van jeugdgroepen opgesteld.
zit in de stuurgroep aanpak jeugdgroepen, waar de handleiding besproken is. Daarnaast is het RNewt+ team met regelmaat bevraagd door de coördinator jeugd in 2013 om input te leveren. Mate(n) van de Straat Aanhoudende overlastsituaties vragen een extra inzet vanuit het netwerk. Om dergelijke situaties aan te pakken, moeten alle partijen dezelfde kant op werken en doen waar ze goed in zijn. Om dit laatste te bewerkstelligen heeft R-Newt+ de werkwijze Mate(n) van de Straat ontwikkeld. De werkwijze moet gezien worden als aanvulling op de Bekeshort list methodiek.
Zowel op managementniveau als op uitvoerend niveau heeft R-Newt+ aan deze handleiding haar bijdrage geleverd. De manager van R-Newt
5
jaarverslag 2013 In 2013 is Mate(n) van de Straat door het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) beloond met de hoogst mogelijke beoordeling. De werkwijze is opgenomen in de database van aanpakken jeugdgroepen van het CCV en Bureau Beke. In het najaar van 2013 is de database vernieuwd en verbeterd. De database is herijkt tot 45 aanpakken. Hiervan zijn slechts 27 beoordeeld als sterk (waaronder Mate(n) van de Straat). Mate(n) van de straat is gestoeld op het Kennisfundament (WODC, 2008), gecombineerd met theorieën over dynamische groepsprocessen (De Jong, 2007) en de motivatie van jongeren (Kooijmans, 2010). Maike Kooijmans (promovendus bij UvA en docent bij Avans) over de beschrijving van Mate(n) van de Straat: “In de uitvoering van Mate(n) van de Straat lopen we nog tegen opstartproblemen aan. Het is van belang in de aanpak dat de gemeente Tilburg de regie pakt bij de uitvoering van de analyse van Mate(n) van de Straat en de uiteindelijke uitvoering van de adviezen die zijn voortgevloeid uit de analyse.”
Doorontwikkeling Quickscan en Mate(n) van de straat Ondanks de toetsing van het CCV staat de werkwijze van Mate(n) van de Straat nog in haar kinderschoenen. In 2014 willen we verdere stappen zetten om de werkwijze te kunnen laten toetsen door het NJI. Bovendien willen we het analysemodel zo door ontwikkelen dat de vertaalslag naar het Plan van Aanpak eenvoudiger wordt. De quickscan en Mate(n) van de Straat zijn aanvankelijk ingezet op aanhoudende overlastgevende groepen jongeren. Zowel de quickscan als Mate(n) van de Straat is ook preventief in te zetten. Het preventief jongerenwerk werkt op preventieve basis met jongeren op straat, ook als er sprake is van lichte overlast. R-Newt+ sluit daar, wanneer de situatie uit de hand dreigt te lopen, op aan. Om de inzet op straat door te ontwikkelen, ontwikkelt R-Newt in 2014 een preventieve quickscan voor straatsituaties, naar het voorbeeld van R-Newt+. R-Newt+ traint daarnaast de preventief jongerenwerkers in de methode van Mate(n) van de Straat, zodat jongerenwerkers in een vroeg stadium analyses
“Met grote interesse en bewondering heb ik ‘Mate(n) van de straat’ gelezen. Allereerst mijn complimenten voor de degelijkheid en zorgvuldigheid waarmee jullie deze methodiekbeschrijving hebben geschreven. Heel helder, ik denk ook voor leken die minder goed thuis zijn in de materie. Knap! Maar het is ook voor lezers die meer ingewijd zijn in de thematiek zeer interessant en innovatief. En de illustraties zijn ook krachtig! De verbinding die jullie maken tussen de drie gekozen basistheorieën is denk is adequaat en lijkt 'van nature’ samen te vloeien door de manier waarop jullie ze met elkaar integreren. Ik zeg ‘lijkt van nature te gaan’ omdat ik zeker weet dat hier door jullie (en waarschijnlijk andere collega’s van R-Newt) heel veel over nagedacht is en er heel veel praktijkkennis (en ook boekenwijsheid) van jullie kant aan te pas is gekomen. Van nature is dan ook iets anders dan als vanzelf. Credits to you!!” Maike Kooijmans
6
Klanttevredenheid R-Newt heeft in 2013 de klanttevredenheid gemeten bij netwerkpartners, melders en jongeren. We kunnen zeggen dat men over het algemeen tevreden is over onze inzet. Daar zijn we trots op! In de volgende paragrafen geven we voorbeelden van cijfers van klanttevredenheid en uitspraken van partners en jongeren over R-Newt. We hebben in onze meting de nadruk gelegd op onze netwerkpartners. Onze klanttevredenheidsgegevens zijn op verzoek in te zien. Tevredenheid netwerkpartners Partners zijn dik tevreden over de dienstverlening van R-Newt. Ze geven de inzet van R-Newt+ een 8,6. De ondersteuningstrajecten krijgen het cijfer 8,5. In de wijken en dorpen zijn partners ook tevreden. In Berkel-Enschot worden die gewaardeerd met een 7,9 en in West met een 7,5. Tevredenheidmelders Voordat we ingaan op de resultaten, zetten we hier eerst uiteen hoe de structuur eruit ziet rondom het behandelen van meldingen door buurtbewoners die overlast ervaren (melders). Buurtbewoners doen een melding van overlast bij het Centraal Meldpunt. Deze meldingen worden beoordeeld door de wijkregisseur van de gemeente. De wijkregisseur zet meldingen, waarbij R-Newt van betekenis kan zijn, door naar de jongerenwerkers. Daarnaast ontvangen we meldingen van de politie (wijkagent). Vaak gaat het bij zowel de wijkregisseur als de wijkagent om een verzoek om een locatie op te nemen in de ambulante ronde van de jongerenwerker om zodoende een beeld te krijgen van de locatie, de overlast en de jongeren. Vaak weten we niet wie de specifieke melding heeft gedaan of is het verzoek niet gericht op contact met de melder. We ondernemen actie op inhoud van de melding. In 2013 ontving R-Newt 282 meldingen van overlast. Er zijn 197 meldingen in 2013 afgesloten. De rest van de meldingen liepen in 2014 door. Voor het overgrote deel van de afgehandelde meldingen was de melder onbekend voor R-Newt. Contacten met de directe klagers verliepen via partners als de politie of de wijkregisseurs (77%). Bij de meeste van deze meldingen heeft het jongerenwerk contact gehad met buurtbewoners (niet perse de melder). Van de melders die wel bekend zijn bij R-Newt was 80% na afloop tevreden over de inzet van het jongerenwerk. Tevredenheid jongeren De ervaring is dat jongeren al snel een hoog punt geven aan de projecten van R-Newt. Jongeren doen namelijk vrijwillig mee en zijn dus vaak al gemotiveerd en positief. Jongeren geven op de vraag ‘wat kan beter?’ verbeterpunten aan. Daar waar mogelijk en realistisch pakken we de punten op. Het oppasdiploma in Berkel Enschot krijgt van jongeren een 8,1. In Zorgvlied krijgen de meidenactiviteiten een 9. Ook het Kickboksproject in Udenhout krijgt een 9. De zakgeldprojecten in de Reeshof scoren allen boven de 8. Ook stedelijke projecten krijgen goede cijfers: een 9,8 voor Fix up your life, een 8,5 voor Unpunished Youth en een 9 voor de DJ workshops.
Enkele uitspraken: Een wijkagent “We hebben korte lijnen en als wijkagent ben ik zeer tevreden.” Een wijkregisseur “Ik heb R-Newt+ nu een aantal keren ingeschakeld voor een groep jongeren. Dat is telkens naar alle tevredenheid verlopen, snel en actiegericht. Ik vind de samenwerking prima zo!” Een school in Berkel-Enschot “Sinds dit schooljaar is R-Newt steeds meer betrokken bij onze school. Wij ervaren het als zeer prettig dat de lijntjes zo kort zijn.’’ Medewerker Stadstoezicht “Het contact is goed. Indien nodig weten we elkaar goed te vinden. Ook het onderhouden van contact en bijpraten gebeurt regelmatig. Ik kom beide jongerenwerkers vaak buiten tegen als ze bezig zijn met straatwerk.” Een wijkagent in de Reeshof “Ik ben enorm tevreden over de samenwerking en de effectieve inzet, daadkracht vanuit R-Newt. Het cijfer 9 is dan ook niet voor niets.” Woonbegeleider Direkshon “Ga zo door!’’ Consulent Stichting MEE Tilburg “Prettige samenwerking!’’
Een jongere over het oppasdiploma: “Alles wordt goed uitgelegd’’ Een jongere over het zakgeldproject: “Het is gezellig en het is leuk om te doen’’ Een jongere over Fix up your Life: “Het is prettig om informatie te krijgen over instanties en om geholpen te worden om in contact te komen met instanties. R-Newt is de eerste instantie die jongeren echt helpt en een luisterend oor heeft. Er wordt echt actie ondernomen. Echt ontzettend bedankt.’’
7
jaarverslag 2013 Trends, actuele ontwikkelingen en afwijkingen Trend 1: Jongeren die extra motivatie nodig hebben om aan de slag te gaan: Fix up your Life Met Fix up your Life heeft R-Newt een veelbelovende interventie in huis, gericht op het voorkomen van vroegtijdig schoolverlaten, het verder opbouwen van schulden, het veroorzaken van overlast, het ontwikkelen van crimineel gedrag. We zien namelijk dat veel jongeren nog niet bewust of gemotiveerd genoeg zijn om de problemen die ze hebben aan te pakken. Dat doen we door: Bewustwordingstraining, een voortraject voor Bureau Schuldhulpverlening. Ondersteuningstrajecten gericht op motivatie om problemen aan te pakken en toeleiding naar hulpverlening. Voorlichting, Fix up your Life wordt op scholen onder de aandacht gebracht. In 2013 had R-Newt 93 deelnemers aan de training van Fix up your Life, daarvan zijn er 69 doorverwezen naar Bureau Schuldhulpverlening. Jongerenwerkers voerden 250 ondersteuningstrajecten uit: 100 intensieve trajecten van 2,5 maand en 150 kortdurende trajecten. R-Newt nam deel aan 10 voorlichtingsdagen op diverse ROC’s. Daarbij waren er zo’n 200 toehoorders bij de voorlichting van FuyL. In 2014 zijn we gestart met de doorontwikkeling van FuyL. Daarbij richten we ons wat meer op een nog preventievere insteek (de insteek nu is om jongeren die al problemen hebben, te motiveren). Met de preventievere insteek willen we jongeren op tijd bewust maken van de zaken die er allemaal op ze afkomen wanneer ze 18 worden.
Trend 2: Vragen van ouders en vragen van andere instellingen
Trend 3: Meer vrijwillige inzet van ouders
We hebben in 2012 en 2013 grote stappen gezet in de samenwerking met netwerkpartners. Partners in zorg, veiligheid en ook scholen weten ons te vinden, we weten ons beter te verhouden. Partners krijgen door dat ze jongerenwerkers nodig hebben om bepaalde stappen te kunnen zetten. Kortom, we zijn een integrale partner geworden. Dat is ook de opdracht van de gemeente. We benadrukken dat we daadwerkelijk slagen in die opdracht. De kracht van jongerenwerkers is dat zij de juiste ingang hebben bij jongeren (en hun ouders) om ze te motiveren hulp te accepteren. We zien dat er steeds meer vragen van partners bij R-Newt komen voor inzet (afschalen). Deze vragen pakken we zoveel mogelijk, liefst allemaal, op. We willen ervaring opdoen met dit nieuwe afschalen zodat we volgend jaar gericht kunnen aangeven hoe we met afschaalvragen omgaan. Welke vragen komen we tegen? Welke vragen kunnen we goed oppakken? Bij welke vragen kunnen we niet of onvoldoende van betekenis zijn? Welk advies kunnen we daarop geven? Verschillende partners (hulpverlening) vragen/gebruiken R-Newt medewerkers als ingang bij jongeren en hun ouders. Dit betreft voornamelijk moeilijk toegankelijke ouders vanwege onze betrokkenheid bij een jongere en vanwege onze motiverende interventies. Andersom zien we dat steeds meer ouders met hun vraag aankloppen bij jongerenwerkers. Deze vragen pakken we zoveel als mogelijk op. Met de ouders bekijken we vooral wat zij zelf kunnen doen (eigen kracht). We geven advies en informatie over de leefwereld van hun kind. Dat wordt gewaardeerd. We leiden ouders daarbij waar nodig toe naar hulpverlening (of wijkZAT).
Een van de belangrijkste speerpunten van R-Newt is het betrokken maken van ouders of het systeem, bij hun kinderen en bij projecten en trajecten van R-Newt. Een belangrijke vorm van ouderbetrokkenheid is de inzet van ouders als vrijwilliger. De ouders zetten zich in voor hun kinderen en andere kinderen in de wijk. Ze zijn een goed voorbeeld van hoe je dingen voor elkaar over hebt en elkaar kunt helpen: een participatiemaatschappij zoals die wordt beoogd. Inzet van ouders als vrijwilliger Ouders zijn ingezet als vrijwilliger bij diverse R-Newt activiteiten. Zo krijgen ouders een duidelijker beeld van het jongerenwerk. Tegelijkertijd participeren ouders positief. In Zuid wordt bijvoorbeeld een werkzoekende ouder ingezet als vrijwilliger bij diverse jongerenwerkactiviteiten. De ouder heeft inmiddels een duidelijker beeld gekregen van R-Newt. Ze organiseert ook jaarlijks een bijeenkomst voor een vrouwengroep, bestaande uit wijkbewoners en moeders, met JW als thema. In de Reeshof is een ouder ingezet als coach voor het Reeshofteam van de Tilburg Street League (ism Buurtsport). Zowel Buurtsport als R-Newt waren tevreden met deze ouder en maken nu ook gebruik van zijn expertise en talent om hem in te zetten bij diverse sportprojecten. In 2014 gaan we de inzet van vrijwillige ouders uitbreiden onder andere bij de zakgeldprojecten. Vier moeders in West hebben zich bij de jongerenwerker aangemeld als vrijwilliger voor komende edities.
8
In 2013 werkten we op verschillende andere niveaus met ouders:
Informatiebijeenkomsten:
R-Newt organiseerde (informatie-)bijeenkomsten met netwerkpartners om bijvoorbeeld informatie te geven over de ontwikkeling van kinderen in het algemeen, een debat met onder andere ouders of over een specifieke (overlast-)locatie. In Udenhout organiseerden we een bijeenkomst voor groep 7 & 8 met de ouders. De opkomst was groot. Partners als Basisscholen, Halt, Novadic Kentron, GGD (Sense en Triple P), vrijwilligers van de buurtpreventie, de dorpsraad en Loket U hebben een bijdrage geleverd. De betrokkenheid van ouders uit groep 7 en 8 is uit ervaring groter dan bij jongeren die al op het Voortgezet Onderwijs zitten. Huisbezoeken: Onderdeel van het Zakgeldproject is dat de jongerenwerker een huisbezoek aflegde bij de jongere die aan het project wilde deelnemen. Het huisbezoek zie we als eerste ingang om met ouders in contact te komen. Via deze weg is er ook betrokkenheid gevraagd bij andere projecten van R-Newt. Ook legde R-Newt huisbezoeken af naar aanleiding van overlastmeldingen. R-Newt onderhield in 2013 contacten met de ouderkamers van basisscholen. Wanneer R-Newt een ondersteuningstraject aan jongeren bood, betrokken we ouders. R-Newt liet jongeren zelf hun eigen ouders of systeem benaderen bij activiteiten die ze zelf organiseerden. Bij diverse wijkactiviteiten kwamen we zowel direct en indirect in contact met ouders of het systeem. Voorbeelden zijn de Banenmarkt, Fright Night, Spooktocht, Winterchillness en het Reeshofparkfestival.
Waar mogelijk gebruiken we bij de inzet op ouders de beginselen van Triple P. De toepassing van Triple P door R-Newt ziet er anders uit. Inzet in de nulde lijn is namelijk wezenlijk anders. ContourdeTwern houdt zich intern bezig met hoe Triple P het beste in de nulde lijn kan worden toegepast. Een vrijwilliger kan bijvoorbeeld ook volgens de beginselen van Triple P ouders op weg helpen. Het contact en verloop van de inzet met ouders staat voornamelijk in de logboekverslagen van ons registratiesysteem. Gegevens zijn nu met moeite uit te zuiveren omdat het systeem vooral is ingericht rondom het monitoren van jongeren, groepen en ontmoetingsplekken. In 2014 bekijken we of we de registratie rondom ouders beter kunnen inrichten zodat we inzet op ouders gerichter kunnen monitoren en er uiteindelijk ook gerichter op kunnen registreren.
Jongeren hebben mee beslist over plaatselijke Jongeren Ontmoetingsplekken of andere zaken in de openbare ruimte
Trend 4: Ook jongeren zetten zich vrijwillig in en leveren een bijdrage aan hun omgeving R-Newt stimuleert jongeren een bijdrage te leveren aan de omgeving. Dat heeft verschillende verschijningsvormen (op verzoek is een concrete opsomming per gebied beschikbaar): Bij buurtpreventie, door mee te zoeken als er iets verdachts was of een oogje in het zeil te houden. Op deze manier werken jongeren mee aan een veiligere situatie in samenwerking met de bewoners. Een groep jongeren zorgt voor het onderhoud van het Center Court in de binnenstad en daarmee voor een stuk sociale controle. Jongeren hebben mee beslist over plaatselijke Jongeren Ontmoetingsplekken of andere zaken in de openbare ruimte (inrichting van pleinen Pastoriestraat, Pastoor Schutjesstraat), herplaatsen van bankjes, aanvragen van prullenbakken), i.s.m. gemeente, dorpsraad, politie, jongerenwerk en bewoners. Daarbij worden tegelijk met de jongeren afspraken gemaakt over het gebruik. Jongeren hebben activiteiten opgezet voor andere jongeren of geven workshops aan andere jongeren (vrijwillig clinics voor jongeren uit de buurt) of meegewerkt aan festivals zoals Reeshofparkfestival, Groenewoudfestival. Zakgeldprojecten. Jongeren zetten hun talent vrijwillig in op aanvraag van organisaties: als DJ bij de ijsbaan van het Pieter Vreedeplein, de opening van WatWest, de tienerdisco van een zelforganisatie, Festival Mundial of dans-, DJ- en visagieworkshops voor leerlingen van het Praktijkcollege.
9
jaarverslag 2013 De Zakgeldprojecten Het zakgeldproject is een R-Newt interventie gericht op het vergroten van het financieel bewustzijn van jongeren en op leveren van een bijdrage in de wijk. Het project heeft een preventieve insteek waarbij jongeren karweitjes in de wijk uitvoeren en zakgeld verdienen. Op verzoek is een uitgebreidere evaluatie van de zakgeldprojecten beschikbaar. Belangrijke resultaten in 2013 zijn: Het zakgeldproject heeft in 2013 in 8 wijken plaatsgevonden: Groenewoud, Reeshof M-buurt, Reeshof B -buurt, Zorgvlied, Groeseind Hoefstraat, Het Zand, Kruidenbuurt en Trouwlaan. Per wijk is het zakgeldproject toegepast op de couleur locale. Jongeren zijn geïnformeerd over werk en bijbanen
Jongeren hebben zich positief in de wijk geprofileerd Kloof tussen jong en oud verkleinen Andere opvallende zaken uit Jongeren in Beeld Geslacht, leeftijd en woongebied van de doelgroep Over het algemeen bereiken we meer jongens dan meiden (66% jongens vs 34% meiden) Vooral in Noord, Udenhout en West bereiken we naar verhouding veel jongens (tussen de 70 en 75%) In geen enkel werkgebied bereiken we meer meiden dan jongens De meeste jongeren die we bereiken hebben een leeftijd in de categorie 12 tot 16 jaar (24%) of 18 tot 23 jaar (27%). In Udenhout bereiken we relatief veel oudere jongeren van 18-23 jaar (49% van de doelgroep in Udenhout). In Zuid bereiken we juist relatief veel jongere jongeren van 12-16 jaar (34% van de doelgroep in Zuid) De meeste jongeren die we kennen wonen in de Reeshof (19%) of in Zuid (22%). Dat betekent niet dat de inzet op deze jongeren komt van de jongerenwerkers uit dat betreffende gebied. We merken dat jongeren zich door heel Tilburg verplaatsen en dus op plekken rondhangen buiten de wijk waar ze wonen. Daarnaast bereiken we met de stedelijke inzet ook jongeren die in de wijken wonen.
Ouders zijn betrokken en geïnformeerd over financieel bewustzijn bij kinderen Doorontwikkeling Inmiddels is het zakgeldproject 3.0 in ontwikkeling. Hiermee zullen we in 2014 een pilot draaien. Kern blijft het leveren van een bijdrage aan de wijk door jongeren. Nieuw aan het zakgeldproject 3.0 is dat er meer met ouders wordt gewerkt en dat we de karweitjes niet enkel en alleen richten op het schoonmaken van de wijk. Rondom ouderbetrokkenheid richten we de inzet niet meer op het informeren van ouders, maar zetten we ouders als vrijwilliger binnen het project in. In Noord willen we bijvoorbeeld jongeren diensten laten leveren in een seniorenflat. In Zuid gaan jongeren als buurtpreventieteam aan de slag en nemen zo verantwoordelijkheid voor de wijk.
Deze jongeren zoeken juist buiten hun woongebied naar ondersteuning of contact. Informeren van jongeren Jongerenwerkers geven jongeren informatie over uiteenlopende onderwerpen. De meeste informatie die gegeven wordt gaat over hulpverlening, school en werk. Ook onderwerpen als wonen en vrienden zijn in trek. We zien dat in Udenhout relatief veel wordt geïnformeerd over drugs ten opzichte van andere gebieden. Bij jongeren waarvan onbekend is in welk gebied ze wonen wordt opvallend veel informatie gegeven over wonen. Ook in de Reeshof is het thema wonen een populair onderwerp.
Zorgen en ondersteuningsvragen Zorgen gaan vaak over gezondheid en onderwijs. Met name in Noord, Zuid en Reeshof veel koppelingen van zorgen met deze onderwerpen. Voornamelijk in Zuid zijn signalen in ZvJ gezet (12 tov 1 tot 5 signalen op jaarbasis bij de rest). We zien dat vragen om ondersteuning dezelfde onderwerpen hebben als de onderwerpen van de zorgen die we signaleren: gezondheid en school. Daarnaast zien we een behoefte aan ondersteuning op het gebied van werk en hulpverlening. Rondom zorgen is er in 2013 in de meeste gevallen contact geweest met de coördinator van de wijkZAT’s. Daarnaast is er in veel gevallen contact met de wijkagent of met het IMW.
10
Randvoorwaarden Norm voor R-Newt In 2013 heeft R-Newt gewerkt aan de ontwikkeling van een norm voor jongerenwerkers. Inmiddels is er een voorlopige norm bekend en berekend op 85. De ontwikkeling van een norm voor jongerenwerk is uniek in Nederland. We lopen daarin voorop. Bij de ontwikkeling van de huidige (voorlopige) norm zijn we op een aantal zaken gestuit, die normberekening ingewikkeld maken:
Eén norm voor alle jongerenwerkers is geen goede weerspiegeling is van de praktijk. Elke jongerenwerker heeft zijn eigen focus en takenpakket. Jongeren
werkers die bijvoorbeeld veel op straat werken bereiken andere resultaten dan jongerenwerkers die bijvoorbeeld ondersteuning bieden aan jongeren in toeleiding naar zorgpartners. Jongerenwerkers bereiken veel jongeren en werken daarin ook samen. Het bereik van de ene jongerenwerker heeft overlap met het bereik van collegajongerenwerkers. Ook assistent-jongerenwerkers werken met jongeren, maar zijn ondersteunend aan de jongerenwerkers. De gemeente heeft verzocht om ook deze medewerkers mee te nemen in de berekeningen van de norm.
De norm ontwikkelen we door. Daarbij proberen we de norm te koppelen aan inzet/methodieken onderverdeeld naar present werken, talentbenadering en ondersteuningstrajecten. Zo kunnen we een beeld geven van de opbouw van de inzet op hoofdlijnen. Doel is dat we aan kunnen geven waar het zwaartepunt van de inzet ligt en trends kunnen aantonen van waar inzet op gericht zou moeten zijn. Daarmee kunnen we onderbouwd beslissingen nemen over verandering van de focus van inzet.
Methodeboek Eind 2013 leverde R-Newt de eerste versie van het methodeboek op. In het methodeboek zijn de methodieken verzameld die worden gebruikt door jongerenwerkers in de praktijk. De methodieken zijn onderverdeeld volgens de pijlers zoals we die eerder benoemen: veiligheid, talent en zorg(empowerment). Daarnaast hebben we een hoofdstuk toegevoegd, waarin we de belangrijkste methode rondom presentie hebben uitgewerkt.
De methode Mate(n) van de Straat is inmiddels opgenomen in de databank Aanpak Jeugdgroepen. Het methodeboek is op verzoek verkrijgbaar en tevens in het bezit van de contactambtenaar van dit subsidieverzoek. In het methodeboek maken we een koppeling met het Kennisfundament. Naast de informatie uit het Kennisfundament neemt R-Newt kennis van de volgende theorieën of informatiebronnen: Integraal Motiveren van Kooijmans (2010)
De methodieken zijn: Ambulant werk
Kapot Moeilijk, De Jong (2007) Jongerenwerk Nieuwe Stijl (Van Strijen, 2011) Raak Pro, onderzoek naar talentontwikkeling bij risi-
De talentbenadering Ondersteuningstrajecten Fix up your Life
cojongeren (2009-2014) De Presentietheorie van Baart (2004)
Mate(n) van de Straat
Kwaliteitsborging personeel R-Newt doet aan actieve kwaliteitsontwikkeling van haar personeel. We hebben beleid voor werving en selectie, beoordeling en functioneren en deskundigheidsbevordering. Het kwaliteitstraject is in 2011 al gestart. In 2012 heeft dat geresulteerd in actieve vernieuwing van het team en een andere verdeling van werkers over de stad (de juiste werker op de juiste plek). In 2013 heeft er een verdere finetuning van het team plaatsgevonden. R-Newt volgt de ontwikkelingen rondom het landelijk profiel jongerenwerk en het sociaal werk op de voet en is deels ook trendsettend.
11
jaarverslag 2013 Op het vlak van deskundigheidsbevordering zette R-Newt, naast de reguliere intervisie en maandelijks terugkerende themabijeenkomsten, in op scholing in de methode Effectief Jongerenwerk door Van Strijen. Ook in 2013 organiseerde R -Newt een jaarlijks terugkerende jongerenwerkdag waarin afgelopen jaar de focus lag op de drie pijlers. Bijdragen zijn geleverd door Jan Dirk De Jong (Kapot Moeilijk), Lisbeth Verharen (Lector Jeugd) en Sebastian Abdallah en Timon Raven (onderzoekers Raak Pro).
Resultaten 2013 Aantal ontwikkelgesprekken
33
Aantal functioneringsgesprekken
40
Aantal beoordelingsgesprekken
11
Accountantscontrole van deze jongeren geïnformeerd. In maart 2014 controleerde de acIn twee gevallen niet. Afspraak is countant op inhoud vier resultaten dat in zo’n geval de manager op de van R-Newt. hoogte wordt gebracht van het niet -informeren. Dat is in beide geval Zo zijn we gecontroleerd op het len gebeurd. feit of we ouders informeerden van jongeren onder de 16 jaar waarbij Ook moest uit het systeem blijken we een signaal in Zorg voor Jeugd dat: zetten. We hebben 11 keer een De actie die een jongerenwersignaal in Zorg voor Jeugd gezet ker uitvoert bij jongeren met van jongeren onder de 16 jaar. In een ondersteuningsvraag, hel9 gevallen hebben we de ouders der is.
Hoog geprioriteerde jongeren (dat is een intern label dat we aan jongeren plakken waarmee we zeggen: ‘Deze jongere vraagt om een intensieve inzet’) een ingevuld plan van aanpak hebben. Ouderbetrokkenheid, door middel van het invoeren en koppelen van gegevens van ouders.
Tot slot R-Newt blijft door ontwikkelen. In onze offerte 2014 hebben we weer enkele vooruitstrevende doelstellingen opgenomen. In de huidige tijd kun je niet anders dan mee bewegen en dat past ons. We zien de toekomst als een uitdaging!
ben we de laatste jaren bewust geen beroep gedaan op extra middelen ten behoeve van een pilot in het kader van transitie. We hebben regulier geïnvesteerd zonder te kort te schieten in onze opdracht, om te laten zien dat dat mogelijk is. En ook omdat we ‘er van zijn’.
Wij staan naast de jongeren die het nodig hebben, zolang het nodig is. En verdwijnen dan weer respectvol uit beeld. Floor van Berkel en Marthe Genten
Daarnaast krijgen we bevestigd dat we onze opdracht goed oppakken en we weten ook dat we de doelgroep goed in beeld hebben. Een ambitie voor de toekomst is voor ons om ‘het veld’ rondom jeugd nog meer te bewegen tot een echt integrale aanpak, waarbij je als professional ook buiten lijntjes kunt kleuren zonder over grenzen te gaan en waarbij het centrale belang van de jongere boven het instellingsbelang staat. We zijn van mening dat met reguliere middelen nog efficiënter gewerkt kan worden aan betere zorg voor de jeugd als ‘het veld’ gezamenlijk bereid is de stappen te maken die nodig zijn. Wij zullen dat zeker aanjagen. Mede daarom heb
12
