Jaarverslag Vastgesteld op 16 maart 2015

Jaarverslag 2014 Vastgesteld op 16 maart 2015.

Inhoud Voorwoord Doelstelling Organisatie Beleid Activiteiten 2014 Activiteiten vanuit de werkgroepen Publiciteit en externe contcten Financiën Vooruitblik 2015 Bijlage 1: Jaarrekening Bijlage 2: Brief aan RVB met notitie Kansen voor Delft Bijlage 3: STARD in de pers

Stichting Armamentarium Delft Mozartlaan 32 2625 CJ Delft KvK 58174265 www.armamentariumdelft.nl [email protected]

Jaarverslag 2014

2

Voorwoord 2014 was een bewogen jaar: STARD kende een aantal dieptepunten (terugtreden van enkele actievelingen van het eerste uur), teleurstellingen (met overtuiging begonnen samenwerkingen die toch niet bleken te werken) en successen (nieuwe enthousiaste meedenkers, contacten met personen die er toe doen in deze wereld die zich achter het STARD initiatief schaarden, erkenning door financiële hulp vanuit Fonds 1818). Er werden duidelijke stappen gezet omdat velen zich weer geheel belangeloos hebben ingezet voor STARD. Mensen gedreven door de wetenschap dat de stad Delft na het vertrek van het Legermuseum een nieuwe publiekstrekker nodig heeft waar alle Delftenaren graag komen, trots op kunnen zijn en die zorgt voor reuring en een echte toegevoegde waarde voor de lokale economie. De site van STARD ging de lucht in, alsmede de Facebook pagina en de lokale pers (schrijvend, maar ook Stadsradio Delft) besteedde met regelmaat aandacht aan STARD. In het blad van de Rabobank verscheen een uitgebreid artikel over bestaan en inzet van STARD. STARD was uiteraard ook aanwezig bij de officiële start van het tijdelijk beheer van het Armamentarium door Motus B.V. De onderlinge relaties worden als plezierig ervaren. Het verkrijgen van de ANBI status voelde als een vorm van erkenning en natuurlijk was het geweldig dat Fonds 1818 de aanvragen van STARD (gedeeltelijk) honoreerde. Het was een moeilijke maar met overtuiging genomen beslissing eind 2014 om niet uiterlijk 9 januari 2015 een plan neer te leggen bij de notaris. Die datum staat in de biedboekprocedure van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB). Geen plan neerleggen betekent ook geen bod uitbrengen om het Armamentarium te verwerven. De kracht van STARD zit in de visie ontwikkeling en met een aanscherping op het eerdere (door het RVB ook bij het biedboek gevoegde) beleidsplan heeft STARD wederom zijn gedachten over een herontwikkeling van het Armamentarium neergelegd. STARD zoekt het overleg met RVB en de gemeente Delft en biedt planindieners de expertise, samenwerking en het netwerk van STARD aan. Maart 2015 Leja van der Hoek, voorzitter

Jaarverslag 2014

3

Doelstelling Het doel van STARD is om de krachten te bundelen en daarmee te komen tot een verantwoorde herbestemming van het Armamentarium, die de historische betekenis van de plek verbindt met een nieuw (inter)nationaal icoon. In de statuten is de doelstelling als volgt verwoord: “De stichting heeft ten doel het maatschappelijk en cultureel belang in Delft en omgeving te dienen door een passende, haalbare en duurzame herbestemming voor het voormalige complex van het Legermuseum (het Armamentarium) te vinden. Een herbestemming die voor nationale en internationale bezoekers aan het Armamentarium het gemeenschappelijk erfgoed ontsluit dat verbonden is met de historie van deze locatie. De stichting beoogt niet het maken van winst.”

Organisatie Het bestuur van STARD bestaat uit een voorzitter, secretaris en penningmeester. In 2014 werden deze functies vervuld door respectievelijk: Leja van der Hoek, Ruud Lek / Margriet Reijn-Cornelissen (vanaf mei), Iwan Kriens / Gertjan van den Beuken (vanaf maart ). De totale groep betrokkenen telt circa 15 vrijwilligers, tezamen het plenair overleg vormend. In 2014 hebben drie van hen zich teruggetrokken om uiteenlopende persoonlijke redenen. Daarnaast heeft een nieuwe vrijwilliger zich aangemeld. Allen zijn gekoppeld aan een of meer werkgroepen, genaamd Draagvlak, Gebouw, Tijdelijkheid, Financiën en Communicatie. Sinds medio 2014 wordt het bestuur ondersteund door twee adviseurs van de Sesam Academie (te weten Arie Pieter Hoogendam en Theo Versnel). De namen van de betrokkenen bij STARD: Lidka Kania, Maura Henkes, Anne de Rooij, Sjoerd Krijnen, Henk den Boer, Iwan Kriens, Stef Breukel, Harald Schout, Jan Zijp, Ben van Tilborg, Wim Eijkelenburg, Cees van Weesenbeeck. Het bestuur van STARD vergaderde in 2014 dertien keer en het plenair overleg kwam acht maal bijeen.

Beleid Het strategisch beleid van STARD is in 2013 vastgelegd in het beleidsplan Denken in Kansen. In het voorjaar van 2014 is het Rijksvastgoedbedrijf gestart met een zogenaamde biedboekprocedure om te komen tot verkoop van het Armamentarium. STARD heeft lang overwogen om aan deze procedure mee te doen en heeft daartoe samenwerking gezocht met lokale partners. Dit vanuit de gedachte dat bundeling van krachten leidt tot een grotere slaagkans. Ondanks intensief overleg is deze poging tot samenwerking niet geslaagd. Uiteindelijk heeft het bestuur besloten af te zien van deelname aan het biedingsproces. De reden hiervoor is de volgende. Jaarverslag 2014

4

Uitgangspunt voor de exploitatie is het gebruik maken van de huidige kernkwaliteiten van het gebouw. Van buiten oogt het weliswaar gesloten, maar binnen is vooral sprake van veel grote en met name open ruimtes. Fysieke ingrepen kunnen daardoor beperkt blijven. Er is eerder sprake van hergebruik dan van herontwikkeling van het gebouw. Dit vraagt om een geleidelijke overgang van de tijdelijke situatie naar de nieuwe. De huidige tijdelijke gebruikers kunnen, indien zij dit wensen, blijven als zij voldoen aan de criteria die horen bij het overkoepelend concept (zie hieronder). Vervolgens worden er andere functies / organisaties bij gezocht die passen binnen het concept. De zittende huurders kunnen hierbij een belang-rijke rol spelen. Per functie / gebruiker wordt bepaald wat een marktconforme én haalbare opbrengst is. Gaandeweg wordt duidelijk wat de totale verdien-capaciteit is van het complex en ontstaat de uiteindelijke vastgoedwaarde. Naar aanleiding van het besluit om niet mee te doen aan het biedingsproces heeft het bestuur het beleidsplan herijkt. De vernieuwde versie van het beleidsplan draagt de titel Kansen voor Delft en is als bijlage bij dit jaarverslag gevoegd. Leidraad voor de herijkte visie is een overkoepelend concept, het Center of Dutch Entrepreneurship. Hedendaagse, commerciële en innovatieve bedrijven en organisaties verbinden er zich met elkaar. De structuur van het gebouwencomplex is de kracht achter de continue dynamiek tussen de gebruikers. Daarmee kunnen fysieke ingrepen in het monumentale complex beperkt blijven. Deze visie op het hergebruik van het gebouw voert nog een hedendaags element op: publiek. De bedrijven die zich verbinden aan het concept faciliteren samen de beleving van de Gouden eeuw. Het publiek wordt uitgenodigd om fysiek en virtueel te reizen door het gebouw en te participeren in wat er zich afspeelt. STARD biedt een concept dat de historie van het Armamentarium respecteert en de geschiedenis tevens gebruikt als uitgangspunt voor commercieel en cultureel gebruik: VOC 3.0.

Activiteiten 2014 In 2014 kwam de plenaire groep eens in de 5-6 weken bij elkaar, het driekoppig bestuur vergaderde tevens separaat. De locatie van vergaderen was wisselend, afhankelijk van de beschikbaarheid ervan. Tijdens de plenaire bijeenkomsten rapporteerden bestuur en werkgroepen over hun activiteiten. Het bestuur zoekt in het belang van de continuïteit naar uitbreiding en onderhoudt daarom regelmatig contacten met potentiële geïnteresseerden. In juni startte het Rijksvastgoedbedrijf de verkoopprocedure van het Armamentarium. Het oorspronkelijke beleidsplan Denken in Kansen werd als bijlage aan het biedboek toegevoegd, wat door het bestuur gezien wordt als een vorm van erkenning.

Jaarverslag 2014

5

Activiteiten vanuit de werkgroepen Werkgroep Draagvlak De leden van deze werkgroep bespreken waar en bij wie draagvlak, begrip en sympathie moet worden gerealiseerd. Een concept voor de opzet van een marktverkenning werd geïnitieerd.

Werkgroep Gebouw De Werkgroep Gebouw is, samen met vertegenwoordiging vanuit het bestuur, in 2014 intensief betrokken geweest bij het onderzoek naar mogelijke samenwerking met andere initiatieven. Daarvoor zijn individuele gesprekken gevoerd en brainstormsessies doorlopen. De eerdere bevindingen over de (on)mogelijkheden van het complex vormden een onmisbare basis.

Werkgroep Tijdelijkheid Een door deze werkgroep geschreven document over tijdelijk gebruik van het Armamentarium werd bijlage van het beleidsplan Denken in Kansen. In mei kondigde de trekker van deze werkgroep zijn langdurig vertrek naar het buitenland aan. Aangezien het bestuur goed contact onderhoudt met tijdelijk beheerder Motus, is de werkgroep in slaapstand gezet.

Werkgroep Financiën Deze werkgroep zette zich in voor het verkrijgen van een subsidie van Fonds 1818, bestemd voor de inzet van een projectleider voor het opstellen van een ondernemingsplan. Op verzoek van Fonds 1818 is deze aanvraag aangehouden en is gebruik gemaakt van de mogelijkheid van het inschakelen van twee adviseurs van de Sesam Academie. De hieraan verbonden kosten worden rechtstreeks vergoed door Fonds 1818. Daarnaast heeft Fonds 1818 een subsidie van 7.200 euro verstrekt voor het realiseren / onderhouden van de website, een pr-campagne en een publieksevent. De Sesam adviseurs hebben het bestuur begeleid in het proces van het uitwerken van een wervende business case, wat aan het eind van het jaar uitmondde in een vernieuwd beleidsplan Kansen voor Delft. De culturele ANBI-status (algemeen nut beogende instelling) werd verworven, zodat sympathisanten van STARD hun gift (gebonden aan een drempel) fiscaal aftrekbaar kunnen maken. De ANBI werd met terugwerkende kracht per 1 januari 2014 verstrekt. Jaarverslag 2014

6

Werkgroep Communicatie De website van STARD is gedurende het jaar geactualiseerd met nieuws, foto’s, documenten en berichten over STARD in diverse media. De Facebookpagina fungeerde als een meer informele uiting waarop bezoekers rechtstreeks en zichtbaar kunnen reageren. Na het uitbrengen van het herijkte beleidsplan is een persbericht uitgebracht, dat heeft geleid tot veel aandacht in de lokale media. Zie de bijlage STARD in de pers.

Publiciteit en externe contacten In 2014 zijn veel contacten gelegd en onderhouden met onder meer Gemeente Delft (w.o. de nieuwe wethouder met Armamentarium en Spoorzone in portefeuille), Rijksvastgoedbedrijf, tijdelijk beheerder Motus, betrokkenen collectie Nusantara, vertegenwoordigers van de TU Delft en potentiële leden voor een Comité van Aanbeveling STARD. In de tweede helft van 2014 onderzocht STARD samen met nieuwe (lokale) initiatieven de mogelijkheden tot samenwerking bij de planvorming rond hergebruik van het Armamentarium. Achterliggende gedachte was dat partijen elkaar zouden kunnen versterken en zij zouden groeien naar een consortium. De Sesam adviseurs vervulden een bewakende en sturende rol in dat proces. Toen STARD plenair besloot niet mee te doen aan de biedprocedure, is de samenwerking gestopt. STARD ziet in de toekomst een rol als onderdeel van een consortium dat zoekend is naar een culturele component.

Financiën Bijlage 1 is het financiële verslag van STARD over 2014. De jaarrekening is opgesteld conform de richtlijnen van de Raad voor de Jaarverslaggeving voor Fondsenwervende instellingen (Richtlijn 650) en voorzien van een toelichting op de cijfers.

Vooruitblik 2015 Met het openbaar maken en verspreiden van de aangescherpte notitie Kansen voor Delft zoekt STARD in 2015 nadrukkelijk aansluiting bij andere initiatieven en betrokkenen. Het Rijksvastgoedbedrijf is gevraagd het document te verspreiden onder mogelijke deelnemers aan de biedprocedure.

Bijlagen: 1: Jaarrekening 2014 2: Brief aan RVB met notitie Kansen voor Delft 3: STARD in de pers

Jaarverslag 2014

7

Jaarrekening 2014 opgesteld op basis van Richtlijn 650 voor Fondsenwervende instellingen alle bedragen in euro’s en inclusief BTW

BALANS 31 December 2013 31 December 2014 Activa Immateriële vaste activa - Materiële vaste activa - Financiële vaste activa - - Voorraden - Vorderingen en overlopende activa - 1.440 A Effecten - - Liquide middelen 464 4.897 Totaal 464 6.337 Passiva Reserves en fondsen * Reserves * Continuïteitsreserve 464 277 * Bestemmingsreserve - 6.060 * Herwaarderingsreserve - - B * Overige reserves - - 464 6.337 * Fondsen * Bestemmingsfonds(en) - Totaal Reserves en fondsen 464 6.337 Voorzieningen - - Langlopende schulden - - Kortlopende schulden - - Totaal 464 6.337

Jaarverslag 2014

8

Jaarrekening 2014 opgesteld op basis van Richtlijn 650 voor Fondsenwervende instellingen alle bedragen in euro’s en inclusief BTW

STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2013 begroting 2014 werkelijk 2014 Baten * Baten uit eigen fondsenwerving - 80.504 7.200 * Baten uit gezamenlijke acties - - - * Baten uit acties van derden - - - * Subsidies van overheden - - * Overige baten 500 - - Som der baten 500 80.504 7.200 Lasten * Besteed aan doelstellingen * Subdoelstelling A: het werken aan naamsbekendheid en draagvlak - 7.200 1.140 * Subdoelstelling B: uitwerken van het ontwikkelingsconcept tot een bedrijfsplan met als centrale thema’s VOC en Delfts Blauw - 75.504 75 - 82.704 1.215 * Werving baten * Kosten eigen fondsenwerving - - 5 * Kosten gezamenlijke acties - - * Kosten acties derden - - * Kosten verkrijging subsidies overheden - - * Kosten van beleggingen/bankkosten 36 150 112 36 150 * Beheer en administratie * Kosten beheer en administratie -

1.750

-

Som der lasten

36 84.604

1.327

Saldo van baten en lasten

464 – 4.100

5.873

Toevoeging/onttrekking aan: * Continuïteitsreserve 464 – 4.100 * Bestemmingsreserve - - * Herwaarderingsreserve - - * Overige reserve - - * Bestemmingsfonds - - 464 – 4.100

Jaarverslag 2014

112

9

-187 5.873

C

D

E

Jaarrekening 2014 opgesteld op basis van Richtlijn 650 voor Fondsenwervende instellingen Toelichting op de balans

alle bedragen in euro’s en inclusief BTW

A

Vorderingen Dit betreft een vordering op Fonds 1818. Er is 7.200 euro toegezegd. Als voorschot is 5.760 euro uitbetaald.

B

Bestemmingsreserve De subsidie van Fonds 1818 is bestemd voor het realiseren van een website, een pr-campagne en een publieksevent. Hieraan is in 2014 1.140 euro besteed. Het verschil dient voor dit doel gereserveerd te blijven. Indien een deel van de subsidie niet aan deze doelen wordt besteed, dient dit deel te zijner tijd te worden terugbetaald.

Toelichting op de staat van baten en lasten C Baten uit eigen fondsenwerving Begroot was een bijdrage van 75.504 euro van Fonds 1818 en 5.000 euro van het Ondernemingsfonds Delft Binnenstad. Gerealiseerd is alleen een bijdrage van 7.200 euro van Fonds 1818. D E

Jaarverslag 2014

Besteed aan subdoelstelling A Voor website en drukwerk van 2.200 euro begroot, voor een benefietevent 5.000 euro. In het najaar van 2014 is besloten voorlopig van het organiseren van dit event af te zien. Besteed aan subdoelstelling B Begroot was een bedrag van 75.504 euro voor het inhuren van een projectleider t.b.v. het opstellen van een bedrijfsplan. Hiervan is afgezien, omdat het niet is gelukt hiervoor middelen te verkrijgen.

10

secretariaat: Mozartlaan 32 2625 CJ Delft Rijksvastgoedbedrijf t.a.v. de directie Postbus 16700 2500 BS Den Haag

www.armamentariumdelft.nl [email protected]

Onderwerp: Armamentarium Delft Delft, 8 januari 2015

Geachte heer/mevrouw, Met bijgaande notitie presenteren wij onze visie op het hergebruik van het Armamentarium in Delft. Stichting Armamentarium Delft (STARD) legt dit document voor als expliciete uitnodiging tot samenwerking met andere betrokken partijen. Deze stap volgt uit het besluit om zelf niet te bieden, maar wel nadrukkelijk aansluiting te zoeken bij en in gesprek te komen met mogelijke kopers, het Rijksvastgoedbedrijf en de Gemeente Delft. Samengevat zien wij samenwerking tussen deze belanghebbenden als de kracht achter een succesvolle herbestemming. Het Armamentarium beschikt door zijn opbouw, structuur en unieke ligging over eigenschappen die het mogelijk maken om te groeien tot een levendige en flexibele ontmoetingsplaats voor bedrijven en publiek. Het complex is een tastbare schakel tussen de Gouden eeuw en de moderne tijd. De historische context die verbonden is aan deze plek beschouwen wij als leidend motief voor nieuwe functies, relevant voor Delft, de regio en Nederland. Het moge duidelijk zijn dat het nieuwe gebruik van het voormalige Legermuseum nauw verbonden is met de gebiedsontwikkeling Nieuw Delft. STARD is een particulier initiatief en ontstaan uit de binding van Delftenaren met het Armamentarium en de stad Delft. Met het opnemen van ons beleidsplan Denken in Kansen als bijlage bij het biedboek, voelen wij ons gesteund door het Rijksvastgoedbedrijf en werden wij nog beter zichtbaar voor potentiële bieders. Deze erkenning is een extra impuls geweest om onze visie verder aan te scherpen tot een realistisch concept voor het hergebruik en deze op dit moment in de biedprocedure onder de aandacht te brengen. Wij nodigen u uit om deze brief met bijlage bekend te maken bij de partijen die uitgenodigd zullen worden om mee te doen aan de tweede ronde van de biedprocedure. Wij bieden u en hen onze visie, denkkracht, expertise en het STARD netwerk aan. Vol belangstelling naar uw reactie tekent met hoogachting, Stichting Armamentarium Delft

mevrouw L.J. van der Hoek voorzitter Kamer van Koophandel 58174265 IBAN: NL33 RABO 0104 4021 13

Kansen voor Delft Het Armamentarium is een tastbare schakel tussen Gouden eeuw en moderne tijd. Zoals de Vereenigde Oostindische Compagnie in de Gouden eeuw het gebouwencomplex en de omliggende kades kleurde, zo past modern ondernemerschap bij een nieuw gebruik van de gebouwen. Stichting Armamentarium Delft (STARD) gaat de uitdaging aan om het monumentale Armamentarium om te vormen tot een plek waar zijn geschiedenis als toonbeeld van ondernemerschap een logisch vervolg krijgt in heden en toekomst. Leidraad voor de visie is een overkoepelend concept, het Center of Dutch Entrepreneurship. Hedendaagse, commerciële en innovatieve bedrijven en organisaties verbinden er zich met elkaar. De structuur van het gebouwencomplex is de kracht achter de continue dynamiek tussen de gebruikers. Daarmee kunnen fysieke ingrepen in het monumentale complex beperkt blijven. Deze visie op het hergebruik van het gebouw voert nog een hedendaags element op: publiek. De bedrijven die zich verbinden aan het concept faciliteren samen de beleving van de Gouden eeuw. Het publiek wordt uitgenodigd om fysiek en virtueel te reizen door het gebouw en te participeren in wat er zich afspeelt. STARD biedt een concept dat de historie van het Armamentarium respecteert en de geschiedenis tevens gebruikt als uitgangspunt voor commercieel en cultureel gebruik: VOC 3.0.

Profiel van het gebouw Gebouw(d) in delen De verschillende gebouwdelen van het Armamentarium dateren uit verschillende perioden en hadden verschillende bestemmingen. De eerste bestemming was wapenarsenaal. Vanuit de begintijd in de Gouden eeuw is het complex gegroeid naar een oppervlakte van circa 12.000 m². De delen zijn individueel in hun verschijning, maar horen tegelijkertijd bij elkaar. In de zeventiende eeuw vormden gebouw en kade aan de Lange Geer het levendig decor van dagelijkse bedrijvigheid, zoals de logistieke activiteiten verbonden met de opslagfunctie van de panden. De gebouwdelen bezitten een specifieke structuur van kolommen met grote vrij indeelbare plattegronden. Binnenhoven laten lucht en licht binnen in de kernen. Het defensieve, ogenschijnlijk dichte karakter van het complex is bepalend voor zijn stedenbouwkundige verschijning. De strategische positie van het gebouw aan de zuidzijde van de Delftse binnenstad is in de loop der eeuwen herkenbaar gebleven. De ligging op het schiereiland tussen de grachten van de Oude Delft en de Lange Geer versterkt het unieke karakter van het complex. Zijn verschijning aan de Zuidwal vormt een markant baken dat deel uitmaakt van het beschermd stadsgezicht. Het gebouwencomplex is onlosmakelijk verbonden met de rijke ontwikkeling van economische welvaart en maatschappelijke groei van Delft. Ook op talrijke andere Kansen voor Delft

1

plekken in de stad zijn sporen uit deze geschiedenis zichtbaar gebleven, die gezamenlijk werken als een magneet op het nationale en internationale toerisme. Gebruikmaken van de structuur Het gebouwencomplex van het Armamentarium vraagt om huisvesting van meerdere en diverse functies. Het kent een grote verscheidenheid aan ruimtes met verschillende kwaliteiten. Al dan niet overkapte binnenhoven in de gebouwdelen kunnen voor een verrassende routing zorgen. Grote vrij indeelbare vloeren met een aantrekkelijke verdiepingshoogte dragen bij aan een flexibel en interessant gebruik. Het is noodzakelijk dat de functies die van het gebouw gebruik gaan maken zich met elkaar kunnen verbinden, zowel fysiek als in toegevoegde waarde voor elkaar. Dat vraagt van de gebruikers dat zij versterkend met en naar elkaar opereren. Opgave en doelstelling is daarom een interessante ontsluiting van het gebouw te verkrijgen die ondersteunend en verbindend is aan deze synergie van verschillende functies. De kracht van Delft wordt zodoende in een zeer breed perspectief vertegenwoordigd. Een reis door het gebouw, wordt tegelijkertijd een reis door de tijd waarin het zich in oorsprong manifesteerde. Het publiek wordt geleid langs het hedendaagse, commerciële en innovatieve gebruik waarmee het complex zich heeft gevuld. Het complex wordt een ontmoetingsplaats van bedrijvigheid en publiek. Het exterieur van het gebouw biedt een historische statuur in de stad, de oorspronkelijke levendigheid en bedrijvigheid worden er door het nieuwe functioneren weer ingebracht. Het sluit daarbij naadloos aan bij de gebiedsontwikkeling Nieuw Delft.

Vereenigde Oostindische Compagnie: ondernemerschap in de Gouden eeuw Delft was één van de zes Hollandse steden met een Kamer van de VOC, die in 1602 werd opgericht. Door de Delftenaren werd een bedrag ingelegd van f. 469.400,-. De handel met het verre Oosten en de toelevering voor de uitrusting van de schepen hadden veel invloed op de welvaart in stad en omstreken. Het eerste schip dat in opdracht van de Delftse Kamer naar Oost-Indië vertrok, droeg de naam Eendracht. Het bestuur van de Kamer was voor een groot deel in handen van machtige Delftse families. De handel in Chinees porselein was, naast de handel in Oosterse specerijen, met name voor Delft van belang. Chinees porselein is in Nederland al vanaf het begin van de VOC-tijd populair. Maar na 1647 viel de import door een burgeroorlog in China stil. Delftse plateelbakkers sprongen er op in en specialiseerden zich in het maken van imitaties. Na 1750 kwam de import vanuit China toch weer op gang. Dat betekende voor de Delftse plateelbakkers het einde. Delfts blauw heeft zijn waarde nooit verloren en is nog steeds gewild en wereldwijd bekend.

VOC 3.0: beleef de geschiedenis Het Armamentarium en zijn directe omgeving ademen nog altijd de geest van de Delftse VOC-geschiedenis. De huidige situatie van hergebruik biedt kansen om hieraan verdere invulling te geven. In een nieuw gebruik kan het gebouw een brug Kansen voor Delft

2

slaan naar de hedendaagse tijdsgeest en een broedplaats zijn voor verwachtingen in de toekomst. Dit past in de doelstelling om het gebouw om te vormen tot knooppunt van de Delftse pijlers creativiteit, historie, techniek en innovatie. VOC 3.0 is een beleving van de VOC-tijd met het Armamentarium en zijn kades als fysiek decor: een interactieve en virtuele ervaring. Technisch is dit mogelijk met hulpmiddelen zoals 3D, hologram, games, een virtuele bril. De bezoeker van VOC 3.0 draagt een dergelijke bril, verkrijgbaar bij de ingang. Hij loopt fysiek de route door het gebouw. De virtuele beleving van de VOC-tijd gaat uit van verschillende historische personen, die elk eigen verhaallijnen vertegenwoordigen. Door de variëteit in verhaallijnen is een beleving op maat mogelijk, afgestemd op diverse doelgroepen en leeftijdscategorieën. De virtuele tour is deels te doorlopen via de ontsluitingen van het gebouw. De fysieke tour brengt de bezoeker ook langs exposities van aan de VOC verbonden producten, zoals keramiek/Delfts blauw. Door middel van games wordt economisch/financieel inzicht in de multinational verkregen. Verrassend kan het ook zijn om de bril te gebruiken in de horeca: hoe en door wie werd de koffie toen geschonken; zonder bril belangrijk en hoe smaakt hij hier en nu. Met VOC 3.0 wordt de brede context van de VOC zichtbaar. De verhaallijnen vertellen geschiedenis en verwijzen tegelijkertijd naar de relatie met de moderne tijd vol innovaties. VOC 3.0 past in de visie op een overkoepelend gebruikersconcept van het Armamentarium. Door zijn structuur en historie is het complex multifunctioneel bruikbaar. Met een grote diversiteit aan activiteiten wordt eenzelfde ondernemingsdrift zichtbaar als in de tijd van de VOC.

Ondernemerschap en innovatie in de eenentwintigste eeuw Center Of Dutch Entrepreneurship: publiek wordt deelgenoot De vele verschillende en open ruimtes van het Armamentarium, met elk hun bijzondere eigenschappen, bieden mogelijkheden voor multifunctioneel gebruik. Overkoepelend is het concept van het zogenoemde Center of Dutch Entrepreneurship (CODE). Dit staat voor: ruimte voor commerciële functies, met als leidraad ondernemerschap en innovatie. Het laten zien van ondernemerschap is een voortzetting van de bedrijvigheid en handelsgeest die het gebouw ademde in de Gouden eeuw, maar dan met uitgangspunten die passen bij deze tijd. CODE staat voor hedendaags ondernemerschap geworteld in de Gouden eeuw. VOC 3.0 is het onderdeel dat beleving van ondernemerschap in de VOC-tijd én in het heden mogelijk maakt. De benadering is hedendaags: deuren open voor publiek. Beleef verleden, heden en toekomst. Publiek wordt uitgenodigd actief te participeren in modern en innovatief ondernemerschap: zien, doen, inspireren en mede bepalen. Het Armamentarium onderscheidt zich in zijn nieuwe interpretatie van een bedrijfsverzamelgebouw. De publieksfunctie wordt nadrukkelijk toegevoegd, bezoekers zijn actief betrokken bij alles wat er in en om het gebouw gebeurt. Ondernemerschap wordt een belevenis die bij elk volgend bezoek weer an-ders kan zijn. Want CODE impliceert een aanbod aan organisaties en presentaties dat continue in beweging blijft. Door het inzetten van social media en speciaal ontwikkelde app’s, presenteert en handhaaft het overkoepelend concept van CODE zich op lokaal, nationaal en interKansen voor Delft

3

nationaal niveau. Zodoende ontstaat breed draagvlak voor ideeën en concepten die in het gebouw aanwezig zijn of worden ontwikkeld. Bedrijven die buiten het Armamentarium gesitueerd zijn, gebruiken ruimtes in het complex als broedplaats of als openbaar podium voor presentaties. Ook daarmee wordt het publiek aangetrokken en telkens opnieuw geprikkeld tot een bezoek.

Exploitatie en organisatie Exploitatie Uitgangspunt voor de exploitatie is het gebruik maken van de huidige kernkwaliteiten van het gebouw. Van buiten oogt het weliswaar gesloten, maar binnen is vooral sprake van veel grote en met name open ruimtes. Fysieke ingrepen kunnen daardoor beperkt blijven. Er is eerder sprake van hergebruik dan van herontwikkeling van het gebouw. Dit vraagt om een geleidelijke overgang van de tijdelijke situatie naar de nieuwe. De huidige tijdelijke gebruikers zullen, indien zij wensen te blijven, langs de meetlat van CODE worden gelegd: voldoen zij aan de criteria die horen bij het overkoepelend concept? Vervolgens worden er andere functies/organisaties bij gezocht die passen binnen het concept. De zittende huurders kunnen hierbij een belangrijke rol spelen. Per functie/gebruiker wordt bepaald wat een marktconforme én haalbare opbrengst is. Gaandeweg wordt duidelijk wat de totale verdiencapaciteit is van het complex en ontstaat de uiteindelijke vastgoedwaarde. Onderdeel van de huurwaarde is de toegevoegde waarde van de VOC 3.0 beleving. In fysieke zin wordt een deel van de huuropbrengst aangewend voor marketingactiviteiten om het gebouw en zijn gebruikers (inter)nationaal op de kaart te zetten. Organisatie Het concept en de exploitatie worden bewaakt door een nieuwe op te richten organisatie, waarin eigenaar en gebruikers samenwerken en waarbij STARD en de gemeente Delft ook partij zouden kunnen zijn. Hierbij zal gebruik worden gemaakt van de ervaringen (best practises) die bij vergelijkbare projecten zijn opgedaan (zoals Blokhuispoort Leeuwarden, Strijp-S Eindhoven en Aalto University Design Factory in Espoo Finland). In samenwerking met de deelnemers aan de 2e ronde van de biedprocedure kan het concept verder worden uitgewerkt.

Delft, 8 januari 2015

Kansen voor Delft

4

STARD in de pers

Uit Dichterbij, uitgave van de Rabobank, juni 2014

Uit Dichterbij, uitgave van de Rabobank, juni 2014