JAARVERSLAG 2008
Tekst: monique Banda, Harry Romijn en Eddy de Jonge Vormgeving: Henk Kampen
Voorwoord Het jaar 2008 was een buitengewoon interessant jaar voor de Groninger Archieven. Het was een druk jaar met veel activiteiten en nieuwe ontwikkelingen. De nadruk lag op nieuwe publicaties over de Groninger geschiedenis en de snelle ontwikkeling van de digitalisering van de collectie. De Canon van Groningen en de Nieuwe Geschiedenis van Groningen werden in 2008 gepresenteerd. Daarmee werden twee standaardwerken aan de geschiedschrijving van onze provincie toegevoegd. De Canon, de eerste provinciale Canon in Nederland, werd uitgegeven door de Vereniging Stad & Lande in samenwerking met het Huis van de Groninger Cultuur en de Groninger Archieven. De driedelige Nieuwe Geschiedenis van Groningen is de opvolger van de Historie van Groningen uit 1976 en geldt als het nieuwe standaardoverzicht van de Groninger geschiedenis. Deze publicatie kwam tot stand onder leiding van de Rijksuniversiteit Groningen. Aansluitend aan de presentatie van de Geschiedenis van Groningen werd de manifestatie Het Verleden van Groningen georganiseerd. Deze manifestatie gaf op een andere wijze dan gebruikelijk een overzicht van de Groninger geschiedenis in de vorm van een tv-serie, tentoonstellingen en educatieve activiteiten. De Groninger Archieven speelden hierbij een centrale rol. De Groninger Archieven zijn één van de partners in het Groninger Forum. De plannen voor het Groninger Forum werden verder uitgewerkt. Het bedrijfsplan en het voorlopig ontwerp van het gebouw werden voorgelegd aan de gemeenteraad van Groningen. In september 2008 werd het nieuwe vierjarige beleidsplan Naar een groter publiek voor de Groninger geschiedenis gepresenteerd.
Bestuur Het bestuur van de Groninger Archieven kwam in 2008 vijf keer bijeen. De samenstelling was als volgt: Mevr. Drs. J.C.M. van Schie – voorzitter (tot 1 september) en vice-voorzitter (vanaf 1 september) Mevr. Drs. J.A.J. Stam – vice voorzitter (tot 1 september) en voorzitter (vanaf 1 september) Dhr. Mr. J. Seton – bestuurslid Dhr. Drs. D. Mulder – bestuurslid De taken van het bestuur zijn voornamelijk gericht op het beleid en de financiële controle. Speciale punten van aandacht in 2008 waren de ontwikkelingen rondom de voorgenomen decentralisatie van het rijksdeel van de Groninger Archieven en het Groninger Forum.
Digitalisering van de collectie De grote vlucht die het digitaliseren heeft genomen, heeft zijn uitwerking op alle onderdelen van het archiefproces, van materieel beheer en inventarisatie tot het ter beschikkingstellen van archiefmateriaal aan het publiek. Er zijn ongekende mogelijkheden ontstaan. De Groninger Archieven hebben er daarom voor gekozen om het digitaliseren tot kernproces van de organisatie te maken. Dit proces wordt zoveel mogelijk in eigen huis uitgevoerd. Inmiddels fungeert digitalisering als een vliegwiel voor het volledige archiveringsproces van de inschrijving van een nieuw archief tot aan de publiekspresentatie op internet. Een mooi voorbeeld van kansen die digitalisering biedt is een andere manier van het ter beschikking stellen aan het publiek. Voorheen moesten belangstellenden ‘fysiek’ naar het archief komen om stukken te raadplegen. De geoefende bezoeker bereidde zich dan voor door het bestuderen van een gedrukte toegang. Nu kan men wereldwijd onze inventarissen raadplegen op internet. Ook kan men direct het gezochte stuk via internet bekijken. Dit is een ware revolutie in de dienstverlening van archieven. Dit heeft geresulteerd in een enorme groei van het aantal gebruikers van ons archiefmateriaal. In 2008 werden er 9.779 bezoeken aan onze fysieke studiezaal gebracht. Onze digitale studiezaal kan zich inmiddels beroemen op een gebruik dat op circa 1.700.000 ligt.
Bezoekers aan websites www.groningerarchieven.nl www.GroningerArchiefNet.nl www.jodeningroningen.nl www.allegroningers.nl www.beeldbankgroningen.nl www.poparchiefgroningen.nl www.archieven.nl (Groningen) www.genlias.nl (Groningen)
75.000 411.000 9.000 320.000 90.000 120.000 380.000 300.000
Het is niet verwonderlijk dat het aantal fysieke bezoeken aan de studiezaal ook dit jaar is afgenomen, van 11.563 in 2007 naar 9.779 in 2008. Dit cijfer daalt sinds het jaar 2000 toen er nog 20.000 bezoeken waren. Nu neemt het aantal bezoekers wel af, maar de aanvragen per bezoek neemt daarentegen toe. In totaal zijn er 16.808 stukken aangevraagd. In 2000 was er nog een gemiddelde aanvraag per bezoeker van 0,56. In 2008 betrof dit 1,72. Deze stijgende lijn is te verklaren doordat bezoekers zich met ons archievenoverzicht op internet beter kunnen voorbereiden en zij daarnaast per bezoek veel meer materiaal dan vroeger verzamelen, door gebruik te maken van een digitale camera.
Collectie Digitalisering heeft ook effecten op het beheer van onze collectie. Zo worden kwetsbare stukken met voorrang gescand. Ze kunnen dan digitaal geraadpleegd worden, terwijl dit vroeger alleen mogelijk was als deze stukken waren gerestaureerd. Restauratie is een zeer arbeidsintensief en kostbaar proces en kan daarom slechts in beperkte mate worden gebruikt. Ook hier biedt digitalisering weer de mogelijkheid om veel meer materiaal aan het publiek ter beschikking te kunnen stellen. In 2008 zijn maar liefst 212 archieven en 557 boeken aan de collectie toegevoegd. Al enkele jaren breidt de collectie zich snel uit, deels door het inhalen van achterstanden bij overheidsinstellingen, maar vooral ook door het verwerven van diverse particuliere archieven. Onze missie is het opbouwen van een representatieve collectie over de Groninger geschiedenis. Belangrijke onderdelen hiervan zijn het verzamelen van particuliere archieven en onze beeldcollectie. De foto-, negatieven-, prenten-, affiches- en kaartencollectie is verreweg de grootste verzameling van Gronings beeldmateriaal. De Groninger Archieven breiden deze collectie nog voortdurend uit. Zo kregen wij in 2008 bijna 500 foto’s en prentbriefkaarten als aanvulling op de collectie. Het gebeurt vaak, dat verdere gegevens over de foto’s geheel ontbreken. De meeste mensen schrijven geen namen achterop hun foto’s, omdat ze immers weten wie of wat er op staat. Vooral bij portretten is het lastig en soms onmogelijk om nog te achterhalen om wie het gaat. Hun waarde ligt dan in het feit dat ze door Groninger fotografen zijn gemaakt en in het feit dat ze een beeld geven van de tijd waarin ze gemaakt zijn, door bijvoorbeeld de kleding of de pose.
Een curieuze aanwinst was een oud fotoalbum uit het einde van de 19e eeuw. Niet zozeer de inhoud is bijzonder (het betreft een album voor carte-de-visite foto’s, foto’s op visitekaart formaat die in de 19e eeuw erg populair waren) maar de omslag is uniek, omdat deze helemaal beplakt is met schelpen. Ook bij de beeldcollectie heeft de digitalisering voorrang gekregen. Er is hard doorgewerkt om de kerncollectie van de Groninger Archieven van bijna 100.000 afbeeldingen te scannen. Deze collectie is op de beeldbankgroningen.nl geplaatst, een ander mooi voorbeeld van de nieuwe mogelijkheden die digitaliseren biedt. Dit project onder leiding van de Groninger Archieven is een samenwerkingsverband tussen gemeentes, historische verenigingen en waterschappen met als doel het publiek op een plek een overzicht te bieden van alle beeldcollecties in Groningen. Een vorm van samenwerking die vroeger ondenkbaar was. Net als in 2007 is er veel extra tijd besteed aan het materieel beheer en aan de inventarisatie. Ook de digitale toegankelijkheid groeide. Op 31 december 2008 werden er 1956 toegangen op internet aangeboden. Dit zijn 126 meer dan in 2007.
Collectie- informatie 2008 Archief • 114 toegangen (bewerkte archieven) zijn gereedgekomen • Op 31 december 2008 zijn 3720 archiefvormers geteld • Op 31 december 2008 zijn 1956 toegangen aangeboden op internet • 2008 leverde 212 nieuwe aanwinsten (archieven of verzamelingen) op • De omvang van deze aanwinsten is 340 meter 202 meter archief is zuurvrij verpakt en geëtiketteerd Bibliotheek: • De bibliotheek is in 2008 uitgebreid met 557 monografieën en 172 artikelen • 63 boeken, jaargangen en/of tijdschriften zijn ingebonden • 127 krantenleggers zijn overgebracht naar de Koninklijke Bibliotheek ten behoeve van digitalisering voor een nationale krantendatabase. Deze kranten komen medio 2009 beschikbaar op het internet.
Nieuwe toegangen 2008 • Notarissen te Zuidbroek en Veendam, 1811-1925 • Notarissen te Veendam, 1812-1925 • Notarissen te Wildervank, 1812-1925 • Notarissen te Nieuwe Pekela, 1812-1925 • Notarissen te (Nieuw-) Stadskanaal, 1851-1925 • Notarissen te Onstwedde en Stadskanaal, 1876-1925 • Notarissen te Wedde, Pekela en Bellingwolde, 1811-1925 • Notarissen te Nieuweschans, 1878-1925 • Parochie St. Jozef te Zuidhorn, 1766-2007 (herzien) • Hervormde gemeente Zuidbroek en Muntendam, 1599-1991 (herzien) • Doopsgezinde gemeente Den Horn, 1728, 1758-1968 (herzien) • Doopsgezinde gemeente Humsterland, na 1838 Noordhorn, 1757-1968 (herzien) • Verenigde doopsgezinde gemeente in het Westerkwartier van Groningen, 1969-2000 (herzien) • District Groningen van de Koninklijke Lawn Tennisbond (aanvulling) • Familie (van) Mesdag, 1666-1992 (herzien) • Havenschap Delfzijl, 1958-1986 (herzien) • Radio Noord, 1949-1990 (herzien) • Doopsgezinde gemeenten Beerta, Meeden en Midwolda, 1756-1989 (herzien) • Rotary Club Groningen-Oost, 1958-1993 • Groninger Lawn Tennis Bond, 1913-2004 (aanvulling) • NV Handelsmaatschappij v/h Firma Ph. Buttinger, 1795-1970 • Aanvulling op de verzameling handschriften en losse stukken van het Gemeentearchief Groningen • Centraal Comité voor Drankbestrijding Groningen, 1947-2002 (herzien) • Ambtenaar van de Burgerlijke Stand in de gemeente Beerta, 1811-1942 • Ambtenaar van de burgerlijke stand in de gemeente Bellingwolde, 1811-1942
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Ambtenaar van de burgerlijke stand in de gemeente Bierum, 1811-1942 Ambtenaar van de burgerlijke stand in de gemeente Bourtange, 1811-1821 Ambtenaar van de burgerlijke stand in de gemeente Delfzijl, 1811-1942 Ambtenaar van de burgerlijke stand in de gemeente Eenrum, 1811-1942 Ambtenaar van de burgerlijke stand in de gemeente Ezinge, 1811-1942 Ambtenaar van de burgerlijke stand in de gemeente Finsterwolde, 1812-1942 Afdeling Appingedam (‘Fivelingo’) van de Christelijke Plattelandsvrouwenbond, 1947-1999 (herzien) Gereformeerde Kerk van Groningen-Zuid, 1957-2002 Afdeling Groningen van de Nederlandse Reisvereniging, 1955-1999 (herzien) Notarissen te Groningen, (standplaats 20), 1811-1925 Notarissen te Groningen, (standplaats 21) Notarissen te Groningen, (standplaats 22) Notarissen te Groningen, (standplaats 23) Notarissen te Groningen, (standplaats 24) Notarissen te Groningen, (standplaats 25) Notarissen te Groningen, (standplaats 26) Notarissen te Groningen, (standplaats 27) Notarissen te Groningen, (standplaats 28) Notarissen te Groningen, (standplaats 29) Smederij Kuipers te Uithuizen, 1934-1945 Pieter Heertjes Veendorp, 1628-1906 (herzien) Federatie van stichtingen voor therapeutische gezinsverpleging, 1971-1998 Studentenkoor Terpsichore, 1960-1976 Groningse Blindenvereniging, 1925-2000
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Groninger Opera- en Operettevereniging, 1939-2000 Reisvereniging Den Horn, 1945-1992 (Bejaarden)soos Den Horn, 1974-1994 Familie Hekma Wierda te Ranum, 1646- 20e eeuw Groninger Instelling voor Sociaal-Kulturele aktiviteiten (GISKA) en voorgangers, 1957-2003 Bierbrouwerij Keizer Barbarossa, 1670-1999 Afdeling Eemsmond van de PSP, 1975-1989 Originele serie Register Feith (GAG) Provinciale Planologische Dienst van Groningen, 1942-1990 Anthony Winkler Prins, 1830-1898 “Nieuwe Landbouwvereniging” en de Coöperatieve vereniging tot aankoop van landbouwbenodigdheden “Vertrouwen” beide te Nieuwe Pekela, 1893-1990 Afdeling Ten Boer van D’66 Gerrit Krol, ca. 1953-2007 Winschoter Voetbal Vereniging (WVV), 1900-2006 (aanvulling) Nutshulpbank Groningen, 1867-2000 Coöperatieve Aankoopvereniging Meeden, 1892-1972 Vereniging voor Volksvermaken te Veendam, 1881-1948 Afdeling Meeden van de Groninger Maatschappij van Landbouw, 1915-1972 Sociëteit Meeden, 1937-1968 Veenkoloniale wagenmakersbond te Stadskanaal, 1906-1966 Coöperatieve Aankoopvereniging Meeden, 1892-1972 Coöperatieve landbouwvereniging Meeden, 1924-1970 Vereniging “Floralia” te Veendam, 1889-1898 Gereformeerde kerk Groningen, 2002-2005 (niet openbaar) Deputaten Diaconaat en Samenleving van de gereformeerde kerken in de provincie Groningen en Ds. Th. Dellemanstichting voor gereformeerd maatschappelijk activeringswerk, 1948-2004
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Coöperatieve stoomdorsvereniging “Eigen Hulp” W.A. te Scheemda, 1906-1968 Musicus Piet Wiersma, 1957-2003 Savante Vrouwenbibliotheek, Archief- en Documentatiecentrum Groningen, 1978-2005 Provinciaal Centrum Vorming en Emancipatie (VEM), 1993-2001 Plancommissie Groningen, 1960-1978 Provinciaal Overlegorgaan voor de Revalidatie (POR), 1978-1995 Afdeling Zuivering van de Provinciale Griffie van Groningen, 1945-1947 Stichting Federatie van Overleg- en Adviesorganen (F.O.A.), 1989-1996 Christelijk mannenkoor Laus Deo te Groningen, 1912-2005 Pekelder Machinefabriek te Oude Pekela, 1935-1938 Samenwerkende Groninger Bondsspaarbankengroep (SGB) en rechtsvoorgangers, 1842-2000 Bondsspaarbank Noord-Nederland en rechtsvoorgangers, 1824-1981 Dekenaat Groningen, Veendam en Delfzijl, 1955-2003 Provinciaal Educatief Steunpunt voor Christelijke Organisaties en Partijen (PESCOP), 1982-2001 Stichting Multimodale Transport Regio Noord-Nederland, 1991-2001 Begrafenisvereniging kerspel Den Horn, 1906-1970 Rederijkerskamer Groningen, 1902-1933 Stichting Beheer en Koördinatie van Werkgelegenheidsprojekten (BKW) en haar voorlopers te Groningen, 1989-1992 Het Groninger Landschap, 1970-2005 Coöperatieve woonvereniging “De Middelhorst”, 1952-2000 Jeanne Verwey-Tilbusscher, 1900-1987 Stichting Doopsgezind Broederschapshuis/Schuurkerk te Paterswolde, 1955-1977 NV Hollandse Manufacturenhandel Van der Werff & Co. te Groningen, 1916-1990
• Bouwkundige tekeningen e.d. van Job Hansen, Caty van Oven-Hansen en Peter van Oven,1927-1984 • Stukken betreffende panden in de Oosterstraat en de Carolieweg, 1634-1802 • Familie Gleuns, 1840-1945 • Voetbalvereniging The Knickerbockers te Groningen, 1966-2000 • Nederlandse Geologische Vereniging Groningen, 1944-2006 • Vereniging “Sociëteit De Harmonie”, 1840-1999 • Afdelingen Groningen van de Vereniging Sint Franciscus Liefdewerk en Vereniging Francisca • Romana, 1926-1958 • Weldadige Stichting Ketelaar Bos, 1928-1996 • Afdeling Groningen van het Nederlands Bijbelgenootschap, 1814-1946 • Coöperatieve dorsvereniging Engelbert e.o., 1938-1968 • Arbeiderszangvereniging ‘De Volksstem’ te Groningen, 1920-1990 • Stichting Geloven in Groningen, 1989-1992 • Groninger Studenten Schaatsvereniging “Tjas”, 1977-2000 • Stichting Sterhuis Groningen en voorgangers, 1958-2005 • Groninger Gemeenschap, 1939-2004 • Koninklijke Harddraverij- en renvereniging “Groningen”, 1887-1990 • Stichting Streekverbetering Zuidelijk Westerkwartier, 1956-1969 • Actiecomité boycot Radio Noord, 1985-1992 Digitaal • Ten behoeve van de websites www.genlias.nl en www.allegroningers.nl zijn de gegevens uit circa 200.000 aktes van de Burgerlijke Stand ingevoerd. • De indicering en publicatie van de doop-, trouw- en begraafregisters is in 2008 afgerond.
Scanprojecten 2008 Uit de volgende archieven en verzamelingen werden in 2008 scans gemaakt. • De bouwdossiers van de gemeentelijke dienst Ruimtelijke Ordening/ Economische Zaken (1986-2006) • Doop-, trouw- en begraafregisters • Akten van de Burgerlijke Stand • Archieven van de plaatselijke gerechten (ORA) • Archief van het stadsbestuur vóór 1594 • De fotocollectie RHC • Afzonderlijke nummers uit diverse archieven Archiefinspectie (gemeente Groningen) Met ingang van 2008 is overgegaan naar integrale inspecties per gemeentelijke dienst aan de hand van twee thema’s: het opstellen van structuurplannen informatiebeheer (voortgang) en de kwaliteit van archiefruimtes. Inlichtingen In 2008 zijn 390 brieven/e-mails om inlichtingen behandeld.
Publiek In 2008 zijn de contacten met het onderwijs verbeterd, waarbij meer de nadruk is komen te liggen op het basisonderwijs. Juist daar komt nu steeds meer aandacht voor erfgoed, in de vorm van cultuureducatie of omgevingsonderwijs. In het kader van Erfgoed-à-la-Carte - een netwerkproject in de stad – werkten de Groninger Archieven mee aan projecten rond de industrie (met als voorbeeld de suikerfabriek in Hoogkerk) en rond het realiseren van kijkwijzers, hulpmiddelen voor het kijken naar erfgoedobjecten, kunstvoorwerpen en de bebouwde omgeving. In april werden er voor de basisscholen in de stad activiteiten rond de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding in de stad opgezet. De scholen kregen een programma aangeboden van een halve dag, bestaande uit een ontvangst met inleiding en presentatie van materialen bij de Groninger Archieven, een filmvertoning, een stadswandeling en een bezoek aan de synagoge. Er werd voor dit project nauw samengewerkt met de Synagoge, Stichting Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen en de Stichting Oude Groninger Kerken. Tevens werkten hier studenten van de beroepsopleidingen CHN - PABO en het Menso Altingcollege – SPW aan mee. Basisscholen in de provincie zijn minder in de gelegenheid naar de stad te komen. Voor hen werd al eerder een project rond de geschiedenis van joodse gemeenschappen in onze provincie opgezet. Dit in samenwerking met de Stichting OVCG en Kunststation C. Dit project staat op de website van Kunststation C en is veelvuldig gedownload. In vervolg daarop werd met Kunststation C en het IVAK in Delfzijl een project ontwikkeld om leerkrachten te laten zien wat voor bruikbaar materiaal er in archieven zit en hoe gemakkelijk het gebruikt kan worden. Voor dit project,
dat tevens wordt uitgevoerd in samenwerking met de gemeentes, kregen wij subsidie van de provincie Groningen via de Regionale CultuurPlannen. Het resultaat zal allereerst bestaan uit een brochure met CD per gemeente met een presentatie van bruikbare stukken over een paar thema’s uit de locale geschiedenis. Daarnaast wordt met de gemeentes overlegd om te komen tot een snelle levering van gewenste stukken middels een procedure voor scanning-op-aanvraag. Uitvoering van dit project startte in september 2008. De resultaten zullen per gemeente in het najaar van 2009 beschikbaar komen. Op de middelbare scholen, vooral in de stad, worden speciale projecten georganiseerd en regelmatig komen klassen voor informatie, rondleidingen en opdrachten naar de archieven. De projecten zijn van uiteenlopende aard. Onderwerpen in 2008 waren o.a. de middeleeuwse stad, de kunstenaar Hendrik Werkman, criminaliteit, armoede en sociale verhoudingen, verzuiling en het beeld van de koude oorlog in de Groningse kranten. Voor een deel waren de thema’s afhankelijk van de onderwerpen voor het eindexamen. Al jaren werken de Groninger Archieven nauw samen met de Geschiedenisfaculteit van de Rijksuniversiteit. Er worden colleges gegeven op de universiteit en studenten komen regelmatig naar de archieven, voornamelijk voor een introductie over archiefonderzoek. Informatie Publieksactiviteiten Lezingen in de Groninger Archieven In 2008 werden aan het Cascadeplein de volgende lezingen georganiseerd. • 16 januari - S. van Lier over ‘Interieurs van dorpskerken in de Middeleeuwen’ • 13 februari - R. Alma over ‘Genealogische bronnen van vóór 1600’ • 27 februari - H. de Olde over ‘Duivelskrassen’
• 8 maart – T. van Gestel over ‘De DNA-route in de genealogie’ • 19 maart - H. van Harten over ‘ de Fraeylemaborg en de herinrichting van borg en park’ • 12 april - R.A.J. Dix over ‘Vererving van de familienaam in vrouwelijke lijn’ • 17 april - S.J.H. Reker over ‘Groninger taal in boedelinventarissen en andere archiefbronnen’ • 23 april - J. Nicolay over ‘Midlaren-de Bloemert’ • 24 september - B. Poppen over ‘Cherchers en Pagtenaren van het gemaal in de archieven’ • 15 oktober - J. Leinenga over ‘Varende voorouders op het Internet’ • 22 oktober - W. Havik over ‘Monumenten in Groningen’ • 5 november – P. Mooren over ‘De Tweede Wereldoorlog als moreel ijkpunt – kinderliteratuur’ • 8 november - Gosse Blom over ‘Egodocumenten’ • 10 december - W. Schackmann over ‘De subcommissie van Weldadigheid Groningen’ Aantal bezoekers: 770 De lezingen werden georganiseerd in samenwerking met: Vereniging Stad & Lande, NGV afd. Groningen, Stichting Monument & Materiaal en de Stichting Historie Joods Groningen. Bijeenkomsten in de Groninger Archieven • 15 januari – Open Universiteit Groningen, studenten Cultuurwetenschappen. Introductie archiefonderzoek. • 23 januari - Vrienden van de Groninger Molens. Ontvangst, rondleiding en presentatie van originele stukken rondom Groninger molens. • 6 februari – Vereniging Vrienden van de stad Groningen. Ontvangst, rondleiding en presentatie van originele stukken rondom de stad.
• 26 februari – Groninger Ingenieursvereniging. Ontvangst, rondleiding en presentatie van originele stukken rondom bouwen en wonen. • 7 en 8 maart – Groninger Archieven i.s.m. de NGV afd. Groningen. Workshops over genealogie en internet. • 13 maart – Medewerkers Wonen en Monumenten van de Dienst ROEZ van de gemeente Groningen. Ontvangst, rondleiding en presentatie van originele stukken rondom monumenten. • 3 april – Bijeenkomst voor gemeentelijke archiefbeheerders i.s.m. de provinciale archiefinspectie. Over het Groninger Archiefnet. • 10 maart en 17 november – Historische Kring Bedum. Cursus familieonderzoek • 28 mei – Medewerkers provincie Groningen. Ontvangst met rondleiding. • 30 mei – Medewerkers Stripmuseum Groningen. Ontvangst met rondleiding. • 30 mei – Ouderendag Rijksuniversiteit. Ontvangst met Rondleiding. • 2 oktober / Bijeenkomst voor gemeentelijke archiefbeheerders i.s.m. de provinciale archiefinspectie. Over samenwerkingsprojecten. • 19 december – Aanbieding van het Groninger Tinboek. In samenwerking met uitgeverij Profiel Bedum. Aantal bezoekers: 525 Manifestaties in de Groninger Archieven • 1 maart – De Dag van de Noord-Nederlandse Amateur Archeologie. In samenwerking met AWN afd. Noord. 350 bezoekers • 8 mei – Presentatie van de Canon van Groningen. In samenwerking met de Vereniging Stad & Lande en het Huis van de Groninger Cultuur. 150 bezoekers • 11 oktober – De Dag van de Groninger Geschiedenis. In samenwerking met Biblionet Groningen, het Huis van de Groninger Cultuur, de Vereniging Stad & Lande en het Groninger Museum. 1.600 bezoekers
• 13 oktober – Symposium rondom de publicatie van de Nieuwe Geschiedenis van Groningen. 100 bezoekers Aantal bezoekers: 2.200 Externe manifestaties • 6 februari – t Kielzog • 15 maart – St. Nicolaikerk Appingedam – Dag van de Noord-Groninger Geschiedenis. Deelname aan informatiemarkt en advisering • 24 mei – der Aa-kerk. Landelijke genealogische dag. Deelname aan informatiemarkt en presentatie van het digitale Groninger Kwartierstatenboek • 27 september – dorpshuis Kloosterburen. Mernedag. Deelname aan informatiemarkt. Externe lezingen en bijeenkomsten In 2008 verzorgden de medewerkers van de Groninger Archieven 6 externe lezingen op diverse plaatsen in de provincie. Medewerkers van de afdeling Publieksactiviteiten verzorgden 4 workshops rondom genealogie, streekgeschiedenis en internet in Delfzijl en Winschoten. Onderwijs Basisonderwijs Medewerkers van de Groninger Archieven bezochten 4 scholen in de provincie. Er werden programma´s gepresenteerd over ´joden, jodendom en herinneringen aan joden in de omgeving´, ´joodse cultuur´, ´oorlog en bevrijding´ en ´criminaliteit´. Tevens werden deze programma´s gepresenteerd aan groepen van 13 scholen (circa 450 leerlingen) in de archieven.
Middelbaar onderwijs Met leerlingen van het Werkmancollege, het Wessel Gansfort College, het Zernikecollege en het Augustinuscollege werden in het gebouw van de archieven programma´s afgerond rondom de Tweede Wereldoorlog en criminaliteit in de provincie. Er werden 5 bijeenkomsten met leerkrachten georganiseerd. Hoger en wetenschappelijk onderwijs Er werden in 2008 diverse projecten ondernomen met groepen geschiedenisstudenten van de Rijksuniversiteit. Naast introducties rondom archiefonderzoek werd onder andere aandacht besteed aan paleografie, openbaarheid van archieven en bronverwijzingen. Deelnemers: 1.070 aan educatieve activiteiten in de archieven Overige feiten en cijfers Facilitering andere instellingen In 2008 hebben de volgende organisaties gebruik gemaakt van de faciliteiten van de Groninger Archieven: • Archeologische Werkgroep Nederland, afd. Noord - ledenvergadering • Nederlandse Genealogische Vereniging, afd. Groningen – ledenvergadering, bestuursvergaderingen • Vereniging Stad & Lande – ledenvergadering, bestuursvergaderingen, redactievergaderingen Tijdschrift Stad & Lande en redactievergaderingen Historisch Jaarboek Groningen • Stichting Verleden van Groningen – financiële administratie en bestuursvergaderingen • Het project www.hetverhaalvangroningen.nl – penvoering, financiële administratie, bijeenkomsten, vergaderingen
• Stichting Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen – partner in het gebouw • Stichting GAVA – partner in het gebouw • Stichting Huis van de Groninger Cultuur – partner in het gebouw Publicaties • In 2008 verschenen 4 digitale Nieuwsbrieven met daarin het laatste nieuws over de Groninger Archieven en de kwartaaloverzichten van de nieuwe toegangen. • Het magazine Cascadeplein 4 verscheen 3 keer. Cascadeplein 4 is een uitgave van het GAVA, het OVCG en de Groninger Archieven en geeft meer bekendheid aan het werk van deze instellingen. Het wordt verspreid over het archief- en erfgoednetwerk. • In samenwerking met de Vereniging Stad & Lande en het Huis van de Groninger Cultuur wordt vier keer per jaar de Nieuwsbrief Cultureel Erfgoed uitgegeven. De Nieuwsbrief wordt in het Tijdschrift Stad & Lande verspreid en ook los. • In 2008 zijn drie nieuwe publieksfolders uitgegeven rond digitaal familieonderzoek en onderzoek naar kadasterarchieven. Er waren 15 collectiepresentaties in de hal van de archieven.
Medewerkers naam Abdelaziz F. Achterhof J. Banda P.M.I. Baron W. Beuse A. Bloot P.E. Boekema T.T. Boersma T.P. Bollegraaf K. Booy H. Bos-Verschragen P.R.N.F. Braam G.W. Broek, van de J.F.J. Duursma R. Ellens H.H. Hermse M. Hesseling J. Hogardi C.L. Hoge M.A.C. Hopovac E. Hoogstins J.J. Iwema I.F. Jacobs P.G.M. Jager H. Jahanyar S.
functie projectmedewerker systeembeheerder adviseur PR & communicatie projectmedewerker hoofd studiezaal projectmedewerker mdw advies & beheer mdw projecten digitalisering & verfilming restaurator mdw advies & beheer mdw publieksontvangst mdw advies & beheer stadshistoricus collectiebeheerder projectmedewerker mdw nieuwe media beeld & geluid / publieksadviseur mdw advies & beheer mdw advies & beheer projectmedewerker mdw publieksontvangst collectiebeheerder/ applicatiebeheerder mdw personeel & financiën mdw advies & beheer projectmedewerker projectmedewerker
Jonge, de E. Jonge, de M.E. Kampen B. Kampen H. Kampen S. Keulen, van J. Koning D.C. Koops A. Korma A. Kousman B. Krol Y. Maskaeva L.P. Meer, van der H. Nap R.T. Nijboer J.I. Oldenhuis J.F. Punte A.A.V. Riem P.H. Ritsema J.H. Romijn H. Roze J.E. Sanders J. Schut E. Sikkes - Eenshuistra J.
directeur collectiebeheerder behoudsmedewerker grafische vormgeving DTP / behoudsmedewerker behoudsmedewerker hoofd publiekseducatie / rijksarchivaris hoofd bedrijfsvoering systeembeheerder / webmaster mdw administratieve ondersteuning en overige projectmedewerker coördinator gebouw mdw advies & beheer collectiebeheerder / nspectie & relatiebeheer mdw publieksontvangst projectmedewerker publieksadviseur bibliothecaris publieksadviseur projectmedewerker adjunct directeur / hoofd nieuwe media beeld & geluid mdw advies & beheer projectmedewerker collectiebeheerder management-assistent
Steegstra R. Stienstra J. Stoeten M. Takkenkamp N. Tromp C. Uni R. Velema B.A.C. Vintges M.L.Q. Visch - Camphuis M.J. Voorn, van F.C. Wind C.C. Woltjer P. Zuidema - Aalders T.W.
projectmedewerker hoofd collecties & beheer / gemeentearchivaris projectmedewerker mdw publieksontvangst collectiebeheerder mdw administratieve ondersteuning collectiebeheerder mdw advies & beheer collectiebeheerder mdw advies & beheer mdw publieksontvangst projectmedewerker mdw publieksontvangst
Vrijwilligers Genlias, DTB en Collectiebeheer 2006 Wim Adriaanse, G. Annema-Luinge, Els Bareveld-Dijkema, Henk Bareveld, Truus Bareveld-Meima, Wouter Bennik, Roelie Bijmolt-Bensink, Tineke Blaauw, Henk Boon, Tobias Bos, Ton Bosch , Rinske van Brederode-van der Veen, Frits Broekema, Roelien Darwinkel, Jack Deen, Jan Dijk, Jakob Franken, Jan Geertsema, Paul van Gelderen, Johan Gessel, Menne Glas, Koos Gräper, Otto Groenewold, Henk Hartog, Anjo ten Have, Edsko Havinga, Wilma Heeres, René van Heuvelen, Jeanine Hevinga, Herman Jans, Jaap Kalisvaart, Geert Kamphuis, Aster Koolsbergen, Simon Koorn, Rita Koppejan, Els Kramer, Eika Kuiper, Ina Lenting, Riana Luiks, Klaes van der Meulen, Henk Mezach, Jan van der Molen, Reg Mulder, Klaas Niemeijer, Jan Noteboom, Sjouwke Nubé, J. Offereins, Esther van Rems-Dijkstra, Jos Sanders, Wout van ‘t Sant, Gert Schansker, Dries Scheffer, Henk Schreuder, Johannes Schreuder, Kasper Schurer, Frans Schwartz, Harm Selling, Ton Slijfer, Wolter Slik, Geert Spelde,
J. ter Steeg, Fritz Suurhoff, Gill Suurhoff, Reinder van Til, Harry Timmer, Tineke Timmer, Ineke Trox-Pattje, Wim Veld, Wim Vis, Marca Vos, Tobias Wagenaar, Henk Wieringa, Fred Wiersema, Jan Wind, Peter de Wit, Henny Wolthuis-Vos, Wil Zeeman
Beknopte staat van baten en lasten over 2008 Realisatie Begroting Realisatie Baten Algemene baten 4.752.837 4.694.520 4.587.977 Diverse baten 224.623 197.038 288.141 Overige baten 41.233 30.000 64.083 Totaal baten
5.018.693
4.921.558
4.940.201
Kosten Personele kosten 2.069.583 1.978.079 1.969.808 Directe materiële kosten 59.048 67.460 59.068 Projectkosten 213.787 221.000 268.536 Huisvestingskosten 1.960.159 2.143.714 2.066.435 Organisatie en overheadkosten 280.958 285.859 279.582 Afschrijvingskosten 208.805 220.788 283.169 Rentekosten 31.890 29.658 35.393 Overige kosten 15.714 0 10.810 Totaal kosten
4.839.944
4.946.558
4.972.801
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering voor bestemming
178.749 -25.000 -32.600
Toevoeging aan reserves Onttrekking aan reserves
-140.900 0 -19.040 19.040 25.000 53.459
Resultaat na bestemming 56.889
0
1.819
Beknopte balans per 31 december 2008 31-12-2008 31-12-2007 Activa Materiële vaste activa 1.147.488 1.229.458 Vorderingen 374.776 256.031 Liquide middelen 373.213 165.686 Overlopende activa 31.969 43.873 Totaal activa
1.927.446
1.695.048
Passiva Eigen vermogen 514.990 336.241 Voorzieningen 322.989 261.046 Vaste schulden 686.250 791.250 Netto vlottende schulden 268.531 192.073 Overlopende passiva 134.686 114.438 Totaal passiva
1.927.446
1.695.048
