DOE DE
Jaarverslag 2011 Studie en werk voor hoger opgeleide vluchtelingen
UW
1
1
01
TR
O
N LE
Gekozen tot het meest effectieve goede doel
GOE
Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF
2
2 - UAF Jaarverslag 2011
Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF
Jaarverslag 2011
Studie en werk voor hoger opgeleide vluchtelingen
Inhoudsopgave Voorwoord 1. Het UAF in vogelvlucht 2. Evaluatie: wat ging goed, wat kan beter? 3. Wat gaat er in 2012 gebeuren? 4. Vluchtelingstudenten 5. Vluchtelingen op zoek naar werk 6. Het UAF staat er niet alleen voor 7. Fondsenwerving 8. Zichtbaar, hoorbaar, leesbaar 9. Beleid en organisatie 10. Financiën 11. Samenvatting van verantwoordingsverklaring 12. Accountantsverklaring Bijlage: Hoe werkt het UAF?
4 - UAF Jaarverslag 2011
5 6 9 11 12 19 22 29 34 36 43 74 75 77
Voorwoord In het huidige maatschappelijke en politieke debat over asielzoekers en vluchtelingen lijkt de relatie met de realiteit steeds minder nadrukkelijk aanwezig. Het koortsachtig zoeken naar nieuwe instrumenten om Nederland af te schermen doet geen recht aan de grote inbreng die vluchtelingen hebben geleverd en nog leveren aan de opbouw van onze samenleving. Ontkenning en doorslaan vragen om een tegengeluid. Daar ligt een belangrijke taak voor het UAF en andere vluchtelingenorganisaties. Wanneer we het Nederlandse debat vanuit een ruimer perspectief bezien, dan past ons bescheidenheid. De instroom van asielzoekers in westerse landen betreft krap één procent van de meer dan tien miljoen vluchtelingen die onder verantwoordelijkheid van de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties (UNHCR) vallen. Het lijkt mij raadzaam om de omwentelingen in de Arabische wereld niet alleen te waarderen op grond van het aantal vluchtelingen dat in Nederland bescherming zoekt. Voorspellingen van grote stromen asielzoekers uit bijvoorbeeld Libië die naar Nederland zouden vluchten, zijn overigens geen realiteit geworden. Ons past respect voor mensen die huis en haard hebben moeten achterlaten en nu alles doen om een nieuw bestaan op te bouwen. Het is mijn overtuiging dat we met een respectvolle opvang en een voortvarende integratie niet alleen vluchtelingen een dienst bewijzen. Ook ons belang wordt daarmee gediend. We hebben baat bij de kracht, de kennis en de vaardigheden van vluchtelingen. Zij verrijken ons bestaan. ‘Ambitie is de energie die vrijkomt bij het overwinnen van angst’, schreef Arnon Grunberg. Die ambitie spreekt ook uit dit jaarverslag. De inzet van het UAF heeft ook in 2011 veel resultaten opgeleverd. Het afgelopen jaar werden 3.287 vluchtelingen gesteund bij hun studie in Nederland en het vinden van werk.
In het najaar konden we het afstuderen vieren van 202 hoger opgeleide vluchtelingen. Ondanks de economische crisis vonden 317 vluchtelingen met steun van het UAF een baan. Voor die resultaten wil ik graag mijn waardering tot uitdrukking brengen. Daarbij denk ik vooral aan de vluchtelingen die wij mochten steunen. Hun doorzettingsvermogen bevestigt mijn beeld van de kracht waarover veel vluchtelingen beschikken. Ook mijn collega-bestuursleden en medewerkers van het UAF wil ik laten delen in mijn waardering. Hun inzet blijft voor veel vluchtelingen van grote betekenis. Ten slotte gaat mijn dank uit naar onze veelal zeer trouwe donateurs, de Nationale Postcode Loterij, het Ministerie van OCW en andere fondsen die het werk van onze organisatie in financiële zin mogelijk hebben gemaakt. Dit voorwoord wil ik besluiten met een persoonlijke noot. Eind 2011 werd bekend dat UAF-directeur Kees Bleichrodt vanwege ziekte zijn functie geruime tijd niet zal kunnen vervullen. Namens alle betrokkenen wens ik hem sterkte en een goed herstel.
Ruud Lubbers Voorzitter UAF
5 - UAF Jaarverslag 2011
1. Het UAF in vogelvlucht
Toename vluchtelingstudenten In 2011 werden 3.287 vluchtelingen door het UAF gesteund. Meer dan de helft van de 2.726 studerende vluchtelingen bereidde zich voor op een studie. 561 vluchtelingen zochten met steun van het UAF werk of een stage. Niet eerder heeft het UAF zo veel vluchtelingen begeleid. Voor het eerst in de geschiedenis van het UAF werd een vijftienjarige vluchteling gesteund. Zij studeert succesvol aan de University College in Utrecht.
Minder vluchtelingen op de UAF-wachtlijst Het UAF ontving in 2011 1.229 verzoeken om cliënt te mogen worden. 826 nieuw aangemelde vluchtelingen konden in het verslagjaar starten met de voorbereiding op hun studie. De wachtlijst van meer dan 400 personen in het voorjaar was eind 2011 teruggebracht tot 292 wachtenden. De gemiddelde wachttijd bedroeg eind 2011 ongeveer 4,5 maanden.
Afgestudeerd Bij de jaarlijkse feestelijke bijeenkomst voor afgestudeerde vluchtelingstudenten in oktober feliciteerden minister Gerd Leers voor Immigratie en Asiel en UAF-voorzitter Ruud Lubbers 202 afgestudeerde vluchtelingen in het studiejaar 2010-2011.
6 - UAF Jaarverslag 2011
Veel banen, stages en vrijwilligersplaatsen Ondanks de economische crisis heeft het UAF vluchtelingen bemiddeld naar 317 banen, 212 stageplaatsen en 66 vrijwilligersplekken. Een deel van dit resultaat werd gerealiseerd in het project Verankering Banenoffensief Vluchtelingen.
UAF: het beste goede doel In een grootschalig onderzoek naar maatschappelijke prestaties van de Erasmus Universiteit en het dagblad Trouw werd het UAF in november uitgeroepen tot het beste goede doel in de categorie welzijn en cultuur.
Meer financiële steun De bijdragen van 26.010 donateurs hebben het UAF € 4.097.259 opgeleverd. Niet eerder had het UAF zo veel donateurs. De inkomsten uit eigen fondsenwerving van het UAF stegen met 9 procent. In totaal werd € 8.163.797 ontvangen aan giften en subsidies.
Project Verborgen Schatten afgerond De vierjarige samenwerking tussen de Soroptimisten en het UAF in het project Verborgen Schatten werd in september afgesloten met een manifestatie. Het project leverde het UAF ruim € 400.000 op voor de steun van gevluchte vrouwen. 250 matches tussen vluchtelingen en Soroptimisten kwamen tot stand. Omdat de financiële opbrengsten ruimer waren dan begroot, kan het project in beperkte omvang nog twee jaar worden voortgezet.
Het UAF zichtbaar in media In de media kreeg het UAF ruime aandacht. Niet alleen individuele verhalen van door ons gesteunde vluchtelingen kwamen in de publiciteit, maar ook uiteenlopende facetten van onze activiteiten. In de landelijke pers, regionale bladen en universiteitsperiodieken verschenen circa tachtig interviews met UAF-studenten en alumni.
Boekenactie succesvol In nauwe samenwerking met UAF-alumnus Kader Abdolah participeerde het UAF in de jaarlijkse Boekenweek. De verspreiding van honderdduizend kaarten, waarin gevraagd werd om boekentips voor vluchtelingen, genereerde veel publiciteit en nieuwe donateurs.
Amsterdam kiest voor vluchtelingen De gemeenteraad van Amsterdam besloot in juli unaniem tot specifiek meerjarenbeleid voor vluchtelingen. Onderdeel van dat beleid wordt een convenant waarin intensieve samenwerking tussen de gemeente en het UAF wordt verankerd. Ook ging het UAF samenwerken met de Hogeschool van Amsterdam.
Droef afscheid Tot ons grote verdriet hebben wij in 2011 afscheid moeten nemen van Nadim Youssef (Syrië, 1969). Nadim en zijn vrouw Muzkin bereidden zich beiden sinds januari 2011 voor op een studie in het hoger onderwijs. Nadim vond het belangrijk een sociale studie te kiezen. Daarmee wilde hij een bijdrage leveren aan de Nederlandse samenleving. Hij was Syrië ontvlucht en het is niet te bevatten dat hij op 8 april in een winkelcentrum in Alphen aan de Rijn slachtoffer werd van een gruwelijke moordpartij op willekeurige passanten. Zijn vrouw en kinderen missen een toegewijde echtgenoot en vader, en het UAF een gemotiveerde en inspirerende student.
7 - UAF Jaarverslag 2011
UAF beste goede doel in 2011 Op 19 november publiceerde het dagblad Trouw de Goede Doelen Top 50. Hierin staat het UAF op nummer één in de sector welzijn en cultuur. De lijst is opgesteld in samenwerking met het Centrum voor Strategische Filantropie van de Erasmus Universiteit. Het onderzoek maakt de maatschappelijke prestatie van het goede doel inzichtelijk. Ruim achthonderd goededoelenorganisaties hebben aan dit onderzoek deelgenomen. De gegevens worden verzameld in de database van het Centraal Informatiepunt Goede Doelen (CIGD) dat in 2006 is opgericht. Het CIGD is verantwoordelijk voor de Goede Doelen Monitor waarin informatie van 5.300 goede doelen is bijeengebracht. De monitor dient om potentiële donateurs op het spoor te zetten van een organisatie die aan belangrijke eisen van transparantie en effectiviteit voldoet. Deze erkenning van de impact van het UAF-werk heeft veel publiciteit opgeleverd. Met het dagblad Trouw is een structurele samenwerking tot stand gekomen waarbij lezers door extra redactionele aandacht en (gratis) advertenties (nog) beter geïnformeerd worden over het UAF in het algemeen en het project Vervolgde Wetenschappers / Scholars at Risk in het bijzonder.
8 - UAF Jaarverslag 2011
2. Evaluatie: wat ging goed, wat kan beter? Ook in 2011 heeft het UAF duizenden vluchtelingen gesteund. Dat zij hebben kunnen werken aan een nieuwe start en meer vertrouwen in de toekomst hebben gekregen, is voor de organisatie van doorslaggevend belang. Dat veel vluchtelingen mede door inspanningen van het UAF nu participeren in de samenleving en in veel gevallen verantwoordelijk werk verrichten, stemt ons trots. Hieronder volgt een evaluatie van de belangrijkste resultaten.
De verruiming van de criteria om voor steun van het UAF in aanmerking te komen (met betrekking tot taal- en studieniveau) heeft geleid tot aanzienlijk meer aanmeldingen van asielzoekers en vluchtelingen. De vraag was echter zo groot dat niet iedereen geholpen kon worden; een wachtlijst bleek onvermijdelijk. De organisatie bleek onvoldoende in staat om de nieuwe aanwas op te vangen. Beperkingen in financiële middelen maar ook in personele capaciteit en huisvesting stonden het oplossen van de wachtlijst in de weg. Het aantal wachtenden is in 2011 fors gedaald, maar de gemiddelde wachttijd is nog steeds te lang. Het UAF streeft ernaar om eind 2012 een wachttijd van gemiddeld twee maanden te realiseren. De voor 2011 geformuleerde doelen werden in wisselende mate gehaald. Het aantal gerealiseerde banen, stages en vrijwilligersplaatsen lag boven de doelstelling, maar het aantal afgestudeerde vluchtelingen (202) bleef beneden de raming van 250. Door de grote aanwas van studenten in de voorbereidingsfase was het percentage vluchtelingen dat in een studiejaar afstudeert, lager dan geraamd. Ook in 2011 bleken projecten voor het UAF van groot belang. Zowel gerichte aandacht voor specifieke groepen vluchtelingen (zoals kunstenaars, pardonners, vakvrouwen) als de samenwerking met andere organisaties (zoals de Soroptimisten) bleken voor onze doelgroep zeer waardevol en hebben de organisatie in veel opzichten verrijkt. Het UAF zal moeten leren hoe kennis en ervaringen die in dergelijke projecten worden opgedaan, verankerd kunnen worden in de organisatie.
Medewerkers meer scholen in project management was dan ook een belangrijk agendapunt. Deze ambitie sluit aan bij de uitdaging voor de hele organisatie om strategischer te leren denken. Eind 2010 werd duidelijk dat het UAF er niet in zou slagen een substantiële inkomstengroei te realiseren. Daarmee werd het zeer onzeker of de eerder vastgestelde begroting voor 2011 gerealiseerd zou kunnen worden. Het UAF besloot daarom extern advies te vragen om de fondsenwervingsactiviteiten te analyseren en de werkzaamheden te professionaliseren. De eerste resultaten hiervan werden in 2011 zichtbaar. De inkomsten uit eigen fondsenwerving stegen met 9 procent en het aantal donateurs steeg naar 26.010. De begroting werd echter niet gerealiseerd. De inkomstenontwikkeling van particulieren schept vertrouwen voor de toekomst, maar het UAF is bezorgd over de bijdragen van fondsen. Door eenmalige gebeurtenissen is weliswaar een inkomstenstijging gerealiseerd, maar het UAF is er nog onvoldoende in geslaagd aantrekkelijke proposities voor deze doelgroep te ontwikkelen. Met een nieuw concept voor bedrijven hoopt het UAF de komende jaren voldoende inkomsten van bedrijven te realiseren. Het UAF is verheugd dat de inkomsten uit onderwijsinstellingen op peil zijn gebleven. Door bezuinigingen in het onderwijs lijkt een inkomstenstijging niet realistisch. Het UAF is enigszins teleurgesteld over de licht tegenvallende inkomsten uit nalatenschappen maar hoopt mede dankzij een intensieve wervingscampagne de komende jaren een inkomstengroei te kunnen realiseren.
9 - UAF Jaarverslag 2011
Dilemma’s
Leden van het managementteam van het UAF vertellen met welke beleidsvragen zij het afgelopen jaar het meest geworsteld hebben:
Studentenbegeleiding: te weinig grip op resultaten Asielzoekers en vluchtelingen hebben meer tijd nodig dan voorheen voor zij kunnen starten met een studie in Nederland. Dat is het gevolg van een verschraald taalaanbod voor nieuwkomers. De duur van de voorbereiding op een studie neemt toe terwijl het ons ontbreekt aan heldere criteria over de gewenste voortgang tijdens de voorbereidingsfase. We gaan daaraan werken door ons taalaanbod uit te breiden en duidelijke criteria vast te leggen waaraan vluchtelingen moeten voldoen.
Communicatie & Fondsenwerving: nieuwe wervingsconcepten Hoe kunnen we nieuwe wegen vinden om fondsen te werven? Veel traditionele wervingstechnieken werken niet meer of zijn te kostbaar. Daarom zijn we halverwege het jaar gestopt met straatwerving. Met hulp van specialisten (van het bureau WWAV) hebben we nieuwe wervingsconcepten ontwikkeld. Vanuit de inhoud en niet vanuit marketingtechnieken. Uitgangspunt is samenwerking met partners en koppeling van werving aan zichtbaarheid van de organisatie.
We hebben nu te weinig grip op de resultaten van ons werk: het aantal diploma's is niet goed voorspelbaar. In een project gaan we werken met prestatie-indicatoren om meer inzicht te krijgen in de factoren die de resultaten beïnvloeden, en om de controle hierover te vergroten waardoor we ook meer op resultaten kunnen sturen.
Albert de Voogd (hoofd afdeling Studentenbegeleiding, intake en studiefinanciering)
Job Support: behoud relaties in economische crisis Sommige werkgevers bleken vanwege de mindere economische tijden geen vacatures voor hoger opgeleide vluchtelingen meer te kunnen aanbieden. Daarmee kwam de samenwerking onder druk te staan. Ons dilemma was: hoe behouden we onze relatie met de bedrijven? We hebben onze strategie aangepast. Er werden nieuwe laagdrempelige producten ontwikkeld zoals in-housedagen, mentoring en stages. Deze producten hebben we aangeboden aan werkgevers die geen vacatures hadden. Met succes. Er ontstonden vele nieuwe contacten en onze bestaande relaties kunnen we met de nieuwe producten aan ons (blijven) binden tot er weer betere tijden komen.
Het UAF heeft veel geïnvesteerd in voorlichting over studie in de asielzoekerscentra. Dat heeft geleid tot veel nieuwe aanmeldingen bij het UAF. Zo veel dat een wachtlijst ontstond. Is het dan zinvol om door te gaan met voorlichting? Er is een alternatief ontwikkeld, waarbij naast algemene voorlichting gerichte adviezen worden gegeven aan asielzoekers die nog geen steun van het UAF kunnen krijgen. De nadruk ligt op het nuttig besteden van de wachttijd (taaltraining, inzicht verkrijgen in onderwijssysteem) zodat de wachttijd zo goed mogelijk gebruikt wordt.
Boukje de Haan (hoofd afdeling Communicatie & Fondsenwerving)
Kaveh Pour (hoofd afdeling Job Support) 10 - UAF Jaarverslag 2011
3. Wat gaat er in 2012 gebeuren? Het politieke klimaat voor vluchtelingen is tamelijk guur. Het kabinetsbeleid heeft grote gevolgen voor zowel de toelating als de opvang en integratie van asielzoekers. De toelating wordt niet alleen moeilijker maar ook duurder, de opvang korter en soberder. Inburgering zal door asielzoekers zelf betaald moeten worden. Deze plannen zullen de druk op het UAF aanzienlijk vergroten.
Het aantal aanmeldingen van vluchtelingen met een beperkte kennis van het Nederlands zal toenemen. Zij vragen om een intensievere begeleiding en kosten het UAF meer geld. Ook de voorgenomen maatregelen om studiekosten aanzienlijk te verhogen zullen negatieve effecten sorteren. Daarbij komt dat gemeenten minder zullen kunnen betekenen voor vluchtelingen. De budgetten voor inburgering, volwasseneneducatie en re-integratie verdwijnen of worden krachtig verlaagd. Al deze voornemens bieden tegelijk ook kansen. Internationale verdragen kunnen Nederland behoeden voor een te grote terugval. Daarnaast zullen op termijn ook arbeidsmarktontwikkelingen (en met name de vergrijzing) belangrijke factoren zijn. De noodzaak om op termijn meer hoog geschoolde werknemers te kunnen inzetten is onmiskenbaar. Mochten de kabinetsplannen doorgevoerd worden, dan zal dat een duidelijke reactie van het UAF vragen.Waar mogelijk zal worden geprobeerd te voorkomen dat vluchtelingen slachtoffer worden van onrechtvaardig overheidsbeleid. Een aantal plannen voor 2012 is vastgesteld: Ook in 2012 zal het UAF zich als belangenbehartiger voor (hoger opgeleide) vluchtelingen inzetten om het beleid ten gunste van de doelgroep te beïnvloeden. Afhankelijk van de effectiviteit zal dat binnenskamers dan wel publiek gebeuren. Het wegwerken van de wachtlijst heeft prioriteit. Hoe eerder asielzoekers aan de slag kunnen, hoe beter. In de voorlichting van het UAF in de asielzoekerscentra zal (nog) meer worden benadrukt hoe asielzoekers zich daar al kunnen voorbereiden op hun studie. Om uitval van vluchtelingstudenten bij het UAF te reduceren zal een leervermogentoets worden ingezet. Ook zal een strengere selectie aan de poort plaatsvinden. In 2012 start het project Duurzaam en Divers voor loopbaanbegeleiding van werkende vluchtelingen. Ook zal het project Volunteer Academy van start gaan, waarbij vluchtelingen worden getraind voor bestuurlijke activiteiten in vrijwilligersorganisaties.
Projecten met betrekking tot vervolgde wetenschappers, uitgenodigde vluchtelingen en gevluchte kunstenaars worden voortgezet. Dat geldt ook voor het project waarbij vluchtelingstudenten intensiever worden begeleid. Gezocht wordt naar financiering voor een nieuw banenoffensief voor vluchtelingen en een project voor gevluchte medici (vervolg op het project Latente Talenten). In het voorjaar zal de problematiek van vervolgde wetenschappers in de theaterproductie De Verboden Wetenschapsmonologen in acht universiteitssteden op indringende wijze worden gepresenteerd. Het belang van fondsenwerving wordt voor het UAF nog groter. Zo is het Ministerie van OCW al jaren een steunpilaar voor het UAF, maar heeft laten weten dat de subsidie – ook bij groei van het aantal gesteunde vluchtelingen – aan een plafond gebonden is. Het UAF zal meer dan in het verleden moeten investeren in het benaderen van fondsen en donateurs. Het traject met het bureau WWAV, dat in 2010 werd gestart, wordt voortgezet. In nauw overleg met donateurs wordt in kaart gebracht hoe zij het UAF kunnen versterken. Voor de communicatie met de (potentiële) achterban zullen sociale media en andere publicitaire middelen nog intensiever worden ingezet. Waar mogelijk zal de samenwerking met andere organisaties – zowel binnen de sector vluchtelingen als daarbuiten – worden bevorderd. Een belangrijk doel daarbij is het netwerk van vluchtelingen te vergroten. Nagegaan wordt of service- en netwerkorganisaties zich willen inzetten voor vluchtelingstudenten en vluchtelingen die werk zoeken. Daarnaast zal het UAF samenwerking met de gemeente Heerlen voortzetten en een convenant afsluiten met de gemeente Amsterdam. Het UAF zal zich voorbereiden op het 65-jarig bestaan van de organisatie, dat in 2013 op gepaste wijze zal worden gevierd. Een meerjarenbeleidsplan voor de periode 2013-2016 zal worden opgesteld.
11 - UAF Jaarverslag 2011
4. Vluchtelingstudenten Voor veel vluchtelingen betekent contact met het UAF de kans om intensief te werken aan een nieuwe toekomst. De ondersteuning van het UAF is gebaseerd op maatwerk en het aanreiken van instrumenten waarmee vluchtelingstudenten een nieuw bestaan kunnen opbouwen. Zij blijven daarbij volledig verantwoordelijk voor hun eigen ontwikkeling. Over de manier waarop het UAF vluchtelingstudenten ondersteunt, is informatie te vinden in de bijlage. In dit hoofdstuk wordt weergegeven wie door het UAF ondersteund worden, welke veranderingen in 2011 hebben plaatsgevonden en tot welke resultaten de begeleiding heeft bijgedragen.
4.1. Wie helpt het UAF? In 2011 meldden zich meer vluchtelingen bij het UAF dan de organisatie aankon. Dit heeft geleid tot een wachtlijst. Aan het eind van het jaar was het gelukt de wachtlijst te reduceren tot 292 wachtenden. De gemiddelde wachttijd was iets verminderd, maar bedroeg nog altijd circa 4,5 maanden.
Wie zijn de UAF-studenten? De vluchtelingen die het UAF steunt, zijn afkomstig uit 79 landen. Zij komen vooral uit gebieden die geteisterd worden door ernstige schendingen van mensenrechten, langdurige conflicten of oorlog. De belangrijkste landen van herkomst zijn Irak, Iran en Afghanistan, gevolgd door Somalië,
Armenië, Azerbeidjan en Burundi. De gemiddelde leeftijd van de UAF-studenten is 32 jaar. 39 procent is vrouw. Het aandeel vrouwen ligt onder het gemiddelde van de totale studentenpopulatie in Nederland, maar ver boven het gemiddelde van vluchtelingen in Nederland. Eind 2011 is het grootste deel van de UAF-studenten (86 procent) erkend als vluchteling en heeft een verblijfsvergunning. 11 procent is nog in procedure en minder dan 1 procent is uitgeprocedeerd. Het UAF blijft (onder voorwaarden) uitgeprocedeerde vluchtelingen steunen, zolang zij hun studie nog kunnen vervolgen. Vooral dankzij het generaal pardon is het aantal UAF-studenten zonder verblijfsvergunning de afgelopen jaren fors gedaald.
Herkomstlanden
Armenië 87
Irak 650
Burundi 82
landen waaruit de meeste UAF-studenten kwamen 12 - UAF Jaarverslag 2011
Azerbeidjan 86 Afghanistan 172
China 73
Iran 415 Somalië 128
overige landen waaruit UAF-studenten kwamen
Ashraf El-Hojouj:
‘Ik wil snel een diploma behalen’ De Palestijnse arts Ashraf El-Hojouj (41) zat zeven jaar onschuldig vast in Libië. In Nederland moet hij zijn leven helemaal opnieuw beginnen. Over zijn ervaringen publiceerde hij het boek Khaddafi’s zondebok (2010). Hij hoopt de hbo-studie radiologisch assistent te gaan volgen zodra hij het staatsexamen Nederlands als Tweede Taal heeft behaald. ‘Als je geen diploma hebt en de taal niet spreekt, kun je niet veel.’
Voorlichting Vluchtelingen wisten ook in 2011 de weg naar het UAF goed te vinden. De grotere bekendheid van (de aanmeldingsvoorwaarden van) het UAF onder COA-medewerkers, de beschikbaarheid van een folder in zeven talen en een verbeterde website dragen daartoe zeker bij. Voorlichting in asielzoekerscentra vraagt veel tijd. Tijdens UAF-bijeenkomsten gaat het niet alleen over aanmelding, maar ook over onderwijs in Nederland, studiekeuze en de tijd die het kost om goed voorbereid aan een opleiding te beginnen. De voorlichting wordt meestal in het Engels aangeboden, maar incidenteel ook in het Frans. In 2011 werd voorlichting verstrekt aan meer dan 300 asielzoekers in 23 asielzoekerscentra. Het aantal voorlichtingsbijeenkomsten was iets lager dan gepland, mede vanwege de verminderde instroom van vluchtelingen en de omvang van de UAF-wachtlijst. Waar het UAF voorheen stapels aanmeldingsformulieren moest verwerken, kunnen asielzoekers en vluchtelingen zich vanaf 2011 ook online aanmelden voor ondersteuning van het UAF. Van deze mogelijkheid wordt gretig gebruik gemaakt. Voor de medewerkers van de UAF Admission Office gaat dit een aanzienlijke lastenverlichting betekenen.
4.2. Studeren Bijna 1.400 UAF-studenten waren in 2011 bezig met hun studie. Een even grote groep bereidde zich daarop voor. De meeste UAF-studenten volgen een hbo-opleiding; in het verslagjaar was dat 55 procent. 25 procent studeert aan een universiteit en 20 procent volgt een mbo-opleiding. Het eerste studiejaar is voor de meeste studenten het zwaarste. Het tempo is hoog, de taalkennis vaak nog niet toereikend, het probleemgestuurde onderwijs valt niet mee. Het UAF organiseert bijeenkomsten voor startende studenten. Beginnende studenten wisselen daarbij ervaringen en tips met elkaar uit. De bijeenkomsten zijn echter zeer arbeidsintensief, terwijl de opkomst niet altijd hoog is. Daarom wordt gezocht naar andere vormen van begeleiding. Met de onderwijsinstellingen zullen instrumenten worden ontwikkeld om studenten in de beginfase van hun studie beter te kunnen begeleiden. Met de Hogeschool van Amsterdam zijn hierover eind 2011 afspraken gemaakt.
13 - UAF Jaarverslag 2011
Aantal studenten
Onderwijsniveaus
55%
1.391
vluchtelingen bereiden zich voor op een studie
hbo
561
vluchtelingen op zoek naar een baan
25%
1.335
wo
studerende vluchtelingen
UAF-studenten per onderwijsinstelling 2011 De populairste universiteiten en hogescholen
uit totaal UAF-studenten % Universiteiten
0 1 2 3 4 5 6 7 8
Vrije Universiteit Amsterdam Rijksuniversiteit Groningen Erasmus Universiteit Rotterdam Universiteit van Amsterdam Radboud Universiteit Nijmegen Technische Universiteit Delft Universiteit Utrecht Universiteit Maastricht Universiteit Leiden Hogescholen Hogeschool van Amsterdam Hogeschool Utrecht Fontys Saxion Hogeschool In Holland Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hanze Hogeschool Haagse hogeschool Hogeschool Midden-Nederland Hogeschool Rotterdam Windesheim Hogeschool Zuyd NHL Hogeschool %
14 - UAF Jaarverslag 2011
0 1 2 3 4 5 6 7 8
20% mbo
Qasara Ahmed Abdul Rasid:
‘Het is urgent werk’ Speciale training Naast de bijeenkomsten voor startende studenten wordt ook een speciale training voor eerstejaarsstudenten aangeboden. De training gaat uitgebreid in op de vraag wat ze kunnen doen om zich thuis te voelen in hun nieuwe onderwijsinstelling. In het najaar 2011 hebben dertig studenten deze training gevolgd.
Aandacht voor taal Vanaf 2010 zijn plannen ontwikkeld voor een intensieve taalcursus voor beginnende studenten. Taal is de sleutel voor de meeste studies, maar veel vluchtelingen krijgen weinig kansen om de taal op een goed niveau te leren. In de asielzoekerscentra worden slechts zeer beperkt taallessen aangeboden. Vluchtelingen zonder verblijfsvergunning hebben nog minder kansen om de taal op een goed niveau te leren. Gebrekkige beheersing van het Nederlands bemoeilijkt niet alleen de studie maar ook de integratie in de samenleving. Met steun van de Rabobank Foundation wil het UAF dit probleem bij de wortel aanpakken. In 2011 is met alle grotere
Vijf jaar geleden had Qasara Ahmed Abdul Rasid (48) een eigen apotheek in Bagdad en was ze directrice van een bloedbank. In 2007 werd het haar en haar gezin te gevaarlijk om in Irak te blijven en vluchtten ze naar Nederland. In 2011 behaalde Qasara haar staatsexamen Nederlands als Tweede Taal. In 2012 hoopt ze weer in de collegebanken te zitten, als student farmacie, want ze is vastberaden om haar beroep als apotheker hier weer op te pakken.
taalaanbieders waar UAF-studenten onderwijs volgen een werkconferentie belegd en zijn afspraken gemaakt over de verbetering van het taalonderwijs gericht op vluchtelingstudenten. Met de Vrije Universiteit in Amsterdam is een project uitgevoerd om na te gaan of een specifiek doelgroepgericht programma tot betere resultaten kan leiden. 39 vluchtelingen hebben gebruik gemaakt van deze mogelijkheid om hun taalniveau te verhogen.
Mbo-studies op niveau 3 en 4 Het UAF richt zich op hoger onderwijs. Maar in de loop der jaren is voor een ruimere optiek gekozen, mede omdat veel vluchtelingen afkomstig zijn uit gebieden waar het onderwijssysteem niet (goed) functioneert. Voor hen is instroom in het hoger onderwijs veelal niet direct mogelijk. Ook om andere redenen kan een hbo- of wo-studie onhaalbaar zijn, terwijl de vluchteling wel capaciteiten heeft om een waardevolle bijdrage aan de maatschappij te leveren. Daarom steunt het UAF ook mbo-studenten op niveau 3 en 4, met 15 - UAF Jaarverslag 2011
Technicus in marketingtraining
Studiefinanciering Het UAF functioneert als informatie- en adviespunt over studiefinanciering door de overheid. Circa vijfhonderd vluchtelingen met een verblijfsvergunning studeren voltijds en zijn nog geen dertig jaar bij het begin van hun studie. Zij komen in aanmerking voor studiefinanciering. Het UAF bemiddelt bij de aanvraag voor een studiebeurs bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).
Studieduur In het verslagjaar studeerden 202 vluchtelingen af met steun van het UAF. De gemiddelde studieduur bedroeg in 2011 3,9 jaar. Vluchtelingen studeren in een nieuw verworven taal en vaak
Beursbericht
‘Je moet zichtbaar zijn’
Kwartaalblad voor vluchtelingstudenten nr. 57 – september 2011
Ze koos voor techniek, was vrouw en ook nog allochtoon. De Iraanse Parisa Khosravian Champiri (29) studeerde werktuigbouwkunde als enige meisje tussen honderd jongens. Eind 2010 werd ze geselecteerd voor een traineeship van een jaar bij de TU Delft. Sinds januari werkt ze bij de afdeling marketing en communicatie mee aan de werving van scholieren.
‘(…) Ik maakte een zenuw Vluchtelingstudent slopende start. In het begin wordt docent NT2 wist ik niet hoe het Nederlandse Heldenrace: geld voor studieboeken onderwijssysteem functioneert. Ik had geen idee wat studie punten betekenen. Voordat ik De taal onder de knie uitleg daarover vroeg, had ik en de journalistiek in al 25 studiepunten laten liggen. (…) Mede dankzij mijn studieloopbaanbegeleider en mijn begeleidster bij het UAF ben ik gedurende het studiejaar nooit het vertrouwen kwijtgeraakt. Na elk gesprek met hen kreeg ik extra motivatie. (…)’ Ibrahim Tanou Diallo, Beursbericht nr. 57 (september 2011) Parisa is veel gewend. Ze wachtte negen jaar op haar verblijfsvergunning, die ze uiteindelijk ontving dankzij het generaal pardon. Na het taal- en schakeljaar kreeg ze een mbo-advies, maar zelf wist ze: ik kan meer. Ze deed toelatingsexamen bij de Hanze Hogeschool en haalde in één jaar haar propedeuse.
‘Ik heb hier echt geleerd hoe belangrijk marketing is.’
Dat doorzettingsvermogen komt haar nu goed van pas. Trainees bij de TU Delft krijgen de vrijheid om hun eigen weg te gaan en met nieuwe initiatieven te komen. Parisa vindt het een sport om andere collega’s van haar ideeën te overtuigen: ‘Ik heb hier echt geleerd hoe belangrijk marketing is om een product aan de man te brengen. Als technicus ben je daar niet zo mee bezig.’ Dat gold
Afscheid redactielid
Parisa Khosravian Champiri
ook voor netwerken. Pas tijdens de sollicitatietraining van het UAF begreep ze hoe belangrijk netwerken is bij het vinden van een baan. ‘Je moet zichtbaar zijn. Ik oefen nu vaak in de lift door collega’s van andere afdelingen aan te spreken. Alleen jammer dat ik er op de derde verdieping al uit moet. Soms ga ik dan maar mee tot de achtste verdieping, omdat ze hun elevator pitch nog niet af hebben!’.
Studentenbegeleider en redactielid Regula Rexwinkel heeft afscheid genomen van het UAF. ‘Waarom vond ik het zo leuk om redacteur te zijn van Beursbericht? Omdat je op zoek gaat naar creatieve, spannende, ongelofelijke, hoopgevende, inspirerende en persoonlijke berichten van mensen die ondanks hun gedwongen vlucht naar Nederland hun bestaan in Nederland kleur weten te geven.’ We zullen Regula missen en wensen haar veel succes.
De spreekuren van studentenbegeleiders vind je op www.uaf.nl/spreekuur.
4 | Beursbericht nr. 57 - september
UAF_BB_nr 57 2011-DEF.indd
2011
In memoriam
Natalia Kadir Tskipouri
Foto: Ardeshir Sourmehi
hulp van het Ministerie van OCW, sectie BVE die deze activiteiten vanaf 2011 subsidieert. Op de arbeidsmarkt is bovendien een groeiende vraag naar professionals met mbo als startkwalificatie. De ervaring leert dat mbo-studenten gebaat zijn bij meer begeleiding dan hbo- of universitaire studenten, in het bijzonder bij BBL-trajecten waarbij het vinden van een geschikte leerwerkplek voor vluchtelingen buitengewoon moeilijk is.
Op 5 juli jl. is UAF-alumnus Natalia Kadir Tskipouri om het leven gekomen bij een familiedrama. Zij heeft met steun van het UAF geneeskunde gestudeerd. Ze rondde de studie binnen vier jaar af ondanks herhaalde dreiging van uitzetting. Wij herinneren Natalia als een slimme, vriendelijke vrouw.
Colofon
Beursbericht is het studentenblad
van het UAF. Beursbericht verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 3000 exemplaren. Het blad staat open voor bijdragen en reacties van UAF-studenten. Mail naar:
[email protected]
Ervaringen van een eerstejaarsstudent
Praat mee met het UAF op Facebook, LinkedIn en Twitter. Klik op de icoontjes op onze website.
De in de artikelen ingenomen standpunten vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van het UAF. De redactie houdt zich het recht voor artikelen in te korten, dan wel te weigeren. Niets uit deze uitgave mag gebruikt of vermenigvuldigd worden zonder vooraf toestemming van de uitgever te hebben gevraagd.
Redactie Charlotte van Hout (studentenbegeleider ), Hilde Snick (studentenbegeleider), Ella de Lange (consulent), Mohamed Ibrahim Jalloh (consulent), Remko de Kok (fondsenwerver) en Elisa Veini (medewerker communicatie, eindredacteur)
Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF Wilhelminapark 38 / Postbus 14300, 3508 SK Utrecht T 030 252 08 35 /
[email protected] / www.uaf.nl ontwerp Tangerine Rotterdam / opmaak Piraña grafisch ontwerp druk De LekStroom Griffioen
Het eerste studiejaar is eindelijk achter de rug. Op dit moment ben ik in mijn nopjes met mijn resultaten. Doordat ik de puntendrempel heb gehaald, ben ik toegelaten tot het tweede jaar.
In september 2010 begon ik met de steun van het UAF en de gemeente Vlaardingen aan de studie journalistiek aan de Hogeschool Utrecht. Ik wist dat ik voor een moeilijke studie had gekozen maar ik wilde het graag doen. Het liep niet meteen op rolletjes want ik had een taalachterstand in vergelijking met de Nederlandse studenten. Desondanks heb ik het volgehouden.
16 - UAF Jaarverslag 2011
onderwijs te starten. De taal speelt een cruciale rol. Ik maakte een zenuwslopende start. In het begin wist ik niet hoe het Nederlandse onderwijssysteem functioneert. Ik had geen idee wat studiepunten betekenen. Voordat ik uitleg daarover vroeg, had ik al 25 studiepunten laten liggen. De beginnende UAF-studenten Lees verder op pagina 2
Ik heb keihard gewerkt om een tegenvallend resultaat te voorkomen. Ik las veel Nederlandstalige boeken en maakte talloze aantekeningen en taalopdrachten. Ik leerde van een docent dat lezen de beste manier is om een vreemde taal onder de knie te krijgen. Naar mijn mening geldt dit voor alle buitenlandse studenten die op het punt staan om een studie in het hogere
4-1
onder allesbehalve ideale omstandigheden, maar compenseren onzekerheid over hun (tijdelijke) verblijfsstatus, het verblijf in een asielzoekerscentrum en het verwerken van vluchtervaringen met een buitengewoon sterke motivatie om een nieuw leven op te bouwen. De relatief korte studieduur is deels te verklaren door de vooropleiding waarover veel vluchtelingen beschikken: velen zijn in het land van herkomst al afgestudeerd en hadden daar al een carrière opgebouwd. Dankzij vrijstellingen kunnen zij direct hoger geplaatst worden. Soms heeft een vluchtelingstudent voldoende aan een kort traject van maximaal twee jaar voor het behalen van een diploma of andere startkwalificatie voor de arbeidsmarkt.
Communicatie met vluchtelingstudenten: Beursbericht
Arash Mortezawy: ‘Ik wil weer in mijn eigen beroep werken’ De individuele begeleiding van het VU-project bewees direct haar waarde voor Arash Mortezawy (38). De Iraakse HR-manager kon vrijwel meteen doorstromen naar een hoger niveau. ‘Na twee weken aan de VU had mijn docent al door dat ik snel leerde en meer aankon. Mijn plan is snel het staatsexamen NT2 te halen en daarna Human Resource Management te gaan studeren om weer in mijn eigen beroep te kunnen werken.’
Ibrahim Diallo
Naast individuele begeleiding en groepsbijeenkomsten communiceert het UAF met vluchtelingstudenten via de kwartaaluitgave Beursbericht. Veel aandacht werd in 2011 besteed aan eigen bijdragen van vluchtelingen. Zo werd het hoofdartikel van het septembernummer geschreven door de UAF-student journalistiek Ibrahim Diallo (zie kader). In december hebben enkele (oud-)UAFstudenten in een alumnipanel feedback gegeven op het blad. Dat leverde veel praktische tips op. De redactie neemt deze aanbevelingen over voor de Beursberichten van 2012.
31-08-11 18:06
Populairste studierichtingen
Economie en rechten
Natuur en techniek
19%
Gezondheidszorg
33%
20%
4.3. T erugdringen van studie-uitval in de voorbereidingsfase Het UAF werd ook in 2011 geconfronteerd met ongewenste studie-uitval van (vooral) beginnende vluchtelingstudenten. Voldoende vooropleiding in het land van herkomst blijkt geen garantie om, na een beperkte voorbereiding, in Nederland met succes een studie te volgen. Het UAF wil door testen van het leervermogen de uitval tijdens de voorbereiding verminderen. Ook de verwerving van de Nederlandse taal vraagt steeds meer aandacht. Door het wegvallen van taalonderwijs in de opvangcentra en doordat vluchtelingen sneller de weg naar het UAF vinden is op dit gebied een grotere inspanning noodzakelijk. Omdat de overheid zich terugtrekt uit inburgeringstrajecten zal het UAF in de toekomst een nog grotere rol in de taalverwerving moeten spelen. Tijdens de studie is het uitvalpercentage van vluchtelingen vergelijkbaar met andere studenten. Op sommige oorzaken voor studie-uitval – zoals ziekte of psychische problemen – heeft
het UAF geen invloed. Wel kan goede begeleiding in de voorbereidende fase de uitval terugdringen. In 2009 werd met de ontwikkeling van een vernieuwde begeleidingsmethodiek gestart. Het doel was na te gaan welke begeleidingsvormen het meest effectief zijn. In 2010 werd een onderzoeksgroep van tachtig beginnende vluchtelingstudenten geformeerd. Zij studeren in Utrecht en Noord-Brabant en worden door twee UAF-begeleiders met raad en daad terzijde gestaan. De onderzoeksgroep wordt gespiegeld aan een controlegroep bestaande uit de overige beginnende vluchtelingstudenten. In 2011 is de ontwikkelde methodiek in de praktijk getoetst. De ervaringen en resultaten worden gepubliceerd in 2012 en ter beschikking gesteld aan onderwijsinstellingen en andere betrokkenen.
17 - UAF Jaarverslag 2011
Yves Dikamba:
‘Ik ben trots op mezelf’
Afstudeerfeest Op 15 oktober bezochten meer dan driehonderd afgestudeerden, startende studenten, donateurs en relaties het UAF-afstudeerfeest in de Rode Hoed in Amsterdam. Op basis van de evaluatie van het afstudeerfeest in 2010 was er dit jaar om financiële redenen voor gekozen niet álle studenten, maar alleen afgestudeerde vluchtelingen en startende vluchtelingstudenten uit te nodigen. Een speciale (lunch)bijeenkomst stond in het teken van kennismaking, netwerken en advies. De cabaretière Funda Müjde zorgde voor een enthousiaste en professionele presentatie van het felicitatieprogramma. De afgestudeerden werden uitgebreid in het zonnetje gezet en gefeliciteerd door UAF-voorzitter Lubbers en minister Leers. In zijn toespraak stelde de minister: ‘Nederland is blij met u. Want we hebben goede talentvolle mensen hard nodig. Zeker in de richting die de meesten van jullie hebben gekozen: zorg, techniek en economie.’ Ook publicitair gezien was het afstudeerfeest 2011
18 - UAF Jaarverslag 2011
Yves Dikamba (32) is een van de 202 vluchtelingen die in 2011 met steun van het UAF hun studie afrondden. De Congolese elektrotechnicus volgde een masterstudie aan TU Delft en zoekt nu werk in de telecommunicatie. Zijn diploma ziet hij als beloning voor lang en hard studeren. Zo begon Yves ooit in het asielzoekerscentrum met zelfstudie Nederlands, voordat hij in contact kwam met het UAF.
succesvol. Naast aandacht in enkele tv-programma’s en diverse periodieken maakte de rijksoverheid een video van het afstudeerfeest voor de website van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De gemeente Amsterdam bleek bereid om het afstudeerfeest financieel te ondersteunen.
5. Vluchtelingen op zoek naar werk Het UAF begeleidt vluchtelingen naar werk, zowel individueel als groepsgewijs. Daarbij gaat het om betaald werk, maar ook om stages, werkervaringsplaatsen en vrijwilligerswerk. Het UAF wil werkzoekende vluchtelingen zo snel mogelijk aan werk helpen om te voorkomen dat zij een grote afstand tot de arbeidsmarkt krijgen. In 2011 hebben 317 vluchtelingen met hulp van het UAF een baan gevonden; aanzienlijk meer dan de 284 plaatsingen in 2010. 212 vluchtelingen vonden een stageplek en 66 vrijwilligerswerk. Daarmee heeft het UAF ondanks de economische crisis haar doelstellingen gehaald. Een belangrijk deel van dit resultaat werd gerealiseerd in het project Verankering Banenoffensief Vluchtelingen.
5.1. Trainingen Job Support-consulenten brengen de mogelijkheden en wensen van de werkzoekende in kaart, bespreken de behoefte aan aanvullende trainingstrajecten en helpen met het opstellen van sollicitatiebrieven en de voorbereiding op gesprekken. Alle werkzoekende vluchtelingen kunnen bij het UAF twee groepstrainingen volgen: arbeidsmarkt oriëntatie en sollicitatietraining. Beide trainingen kenden in 2011 een hoge opkomst. Het UAF hanteert een actieve werkgeversbenadering. Er is een bestandsanalyse gemaakt van de vijf belangrijkste beroepssectoren voor vluchtelingen – economisch, gezondheidszorg, technisch, agogisch-sociaal en rechten – en er wordt actief contact gehouden met werkgevers die openstaan voor studenten in deze sectoren.
Werkgevers treden ook op als externe deskundigen bij trainingen en projecten. Zo heeft een aantal HR-managers hun expertise op vrijwillige basis geleverd.
5.2. Mentoring Mentoren – UAF-alumni, maar ook hoger opgeleide Nederlanders – vormen een belangrijke aanvulling op het werk van de begeleiders en consulenten. Als ervaringsdeskundigen geven zij studenten advies over studie en werk. Zij helpen bij het solliciteren en het leren van de Nederlandse taal. Het mentorschap is onbezoldigd, maar niet vrijblijvend. Het duurt in principe een half jaar, maar soms blijft het contact veel langer bestaan. Het aantal mentoren nam toe: van 30 in 2010 tot 38 in 2011. De nog
Populairste werksectoren
18%
Natuur en techniek
16%
19%
Gezondheidszorg Economie en rechten
19 - UAF Jaarverslag 2011
experimentele werkwijze werd in 2011 verankerd in de reguliere dienstverlening van het UAF. Het aantal gegadigden die aanboden om mentor te worden, maakte het mogelijk te voldoen aan de jaarplanning.
Op 14 maart en op 15 oktober gingen nieuwe trainingen voor vluchteling-ondernemers van start. Op de foto de voorjaarslichting bij de presentatie van hun ondernemingsplannen.
5.3. Startende Ondernemers In 2011 zijn twee groepen begonnen met het traject Startende Ondernemers. Doel van dit traject is vluchtelingen voor te bereiden op het opzetten van een eigen onderneming. Het overbrengen van kennis over het ondernemersplan als basisinstrument is daarbij essentieel. Het traject bestaat uit interactieve workshops, begeleiding vanuit het UAF, een ervaren coach en een digitale ondernemerstest. Het wordt aangeboden in samenwerking met STEW Advies & Training Kleinbedrijf, Stichting Ondernemersklankbord en Entrepreneur Consultancy BV. In het afgelopen jaar hebben zeventien deelnemers het traject doorlopen, van wie inmiddels reeds vijf vluchteling-ondernemers zijn gestart met hun eigen bedrijf en zes naar alle waarschijnlijkheid binnenkort van start zullen gaan. Vanwege persoonlijke omstandigheden zijn drie deelnemers uitgevallen. Voorbeelden van de gestarte ondernemingen zijn: een accountancybureau, een massagepraktijk, een Afrikaans cateringbedrijf en een belwinkel. In 2012 wil het UAF de samenwerking met de Stichting Ondernemersklankbord intensiveren
Ilaha Muhseni:
‘Mijn toekomst is in Nederland’ De 19-jarige Ilaha Muhseni vluchtte als kind uit Afghanistan naar Nederland. Na elf jaar wachten kreeg zij een verblijfsvergunning. Nu studeert ze met steun van het UAF rechten aan de VU. Haar droom is een baan te vinden in het internationale bedrijfsleven, maar ze hoopt ook te kunnen opkomen voor de rechten van vluchtelingen. ‘Er moet nodig iets veranderen in de eindeloze asielprocedures en aan het groepsgewijs behandelen van individuele asielzoekers.’ 20 - UAF Jaarverslag 2011
Sabina Alieva:
‘Het diploma is alles voor me’
en een netwerkbijeenkomst organiseren voor alle deelnemers die tot nu toe begeleid zijn op weg naar hun eigen onderneming. Het leren van elkaars ervaringen staat daarbij centraal. Voor deze bijeenkomst zal externe financiering worden gezocht.
5.4. Alumniproject Het alumniproject heeft als doel oud-UAFstudenten met elkaar in contact te brengen, ervaringen uit te wisselen en de banden met het UAF in stand te houden. Daarmee vergroten de alumni hun netwerk en leert het UAF van hun ervaringen en vaardigheden. De activiteiten worden georganiseerd in nauw overleg met een kerngroep van vijf alumni. In 2011 is het netwerk gegroeid van 317 naar 470 alumni. Er werden drie
Sabina Alieva (29) is dolgelukkig. In maart 2011 behaalde ze haar masterdiploma Europese studies aan de UvA. Tien jaar geleden was ze al eens bijna afgestudeerd. Ze studeerde Russische taal- en letterkunde in Bakoe, toen ze met haar ouders en zusje het land moest ontvluchten. In Nederland begon Sabina meteen vrijwilligerswerk te doen en Nederlands te leren. Maar ze wilde weer studeren en klopte aan bij het UAF. ‘Ik kon altijd terecht bij het UAF. Er was veel begrip voor mijn situatie. Maar je moet niet aan de steun blijven hangen. Je moet laten zien dat je actief bent’, zegt ze. Sinds juni 2011 werkt Sabina als studentenbegeleider bij het UAF.
bijeenkomsten georganiseerd waarin gezocht werd naar een combinatie van ontmoeting, informatie-uitwisseling en training. Daarbij kwamen het gebruik van sociale media en netwerkontwikkeling uitgebreid aan bod. Ook werden bezoeken gebracht aan het Tropenmuseum en de Tweede Kamer. Verschillende alumni hebben een bijdrage geleverd aan het afstudeerfeest van het UAF. De alumni ontvingen vier nieuwsbrieven. Feedback van afgestudeerden is voor het UAF van groot belang. Alumnipanels in wisselende samenstelling hebben met UAF-stafleden gesproken over de werkwijze van de organisatie. In 2012 zal worden nagegaan hoe alumni een (nog intensievere) bijdrage kunnen leveren aan het vergroten van de naamsbekendheid en aan fondsenwervende activiteiten van het UAF.
21 - UAF Jaarverslag 2011
6. Het UAF staat er niet alleen voor Het UAF streeft naar vergroting van het draagvlak voor de opvang en participatie van vluchtelingen in Nederland. Het UAF adviseert overheidsinstanties en maatschappelijke organisaties over het slechten van belemmeringen die vluchtelingen ondervinden bij hun participatie in de maatschappij. Samenwerking met andere instellingen is voor het UAF van toenemend belang, vooral vanwege het huidige politieke klimaat waarin de ruimte voor vluchtelingen steeds meer beperkt wordt: samen kunnen wij laten zien hoeveel (kansrijke) vluchtelingen toevoegen aan de Nederlandse samenleving. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste vormen van samenwerking met onderwijsinstellingen, gemeenten, maatschappelijke organisaties en bedrijven.
6.1. Samenwerking met onderwijsinstellingen Het UAF onderhoudt intensieve contacten met veel onderwijsinstellingen. Over begeleiding van individuele vluchtelingstudenten overlegt het UAF met studieadviseurs van de opleidingen. Het UAF faciliteert het Platform Schakeljaren. Voor veel vluchtelingstudenten die met een studie willen starten, zijn de schakeljaren van groot belang. Deze voorbereidende trajecten overbruggen de kloof tussen het onderwijs in het land van herkomst en een studie aan een Nederlandse hboinstelling of universiteit. Verder participeert het UAF in de Kommissie Buitenlandse Studerenden van het Landelijk Beraad Studentendecanen. Met onderwijsinstellingen is afgesproken dat vluchtelingstudenten voor wie het UAF de studiekosten betaalt, op basis van het reguliere collegegeld mogen studeren. De veel hogere tarieven voor buitenlandse studenten blijven hen bespaard. Tegelijkertijd zijn veel onderwijsinstellingen ook begunstigers van het UAF (zie hoofdstuk 7).
Vervolgde Wetenschappers / Scholars at Risk Het UAF realiseert in samenwerking met het internationale Scholars at Risk-netwerk tijdelijke werkplekken aan Nederlandse universiteiten om wetenschappers te beschermen die in eigen land bedreigd worden vanwege hun werk. Daarmee blijft de kennis van belangrijke wetenschappers uit landen met repressieve regimes behouden en profiteren Nederlandse universiteiten van de aanwezigheid van deze moedige en inspirerende mensen. Als de situatie in het land van herkomst veilig is, kunnen de wetenschappers weer terugkeren. Met de in Nederland opgedane kennis en contacten kunnen zij dan bijdragen 22 - UAF Jaarverslag 2011
aan de ontwikkeling van hun land. In 2011 zijn elf wetenschappers op een Nederlandse universiteit geplaatst; zes van hen kwamen uit Iran. Om meer aandacht te vragen voor de ervaringen van bedreigde wetenschappers organiseert het UAF in samenwerking met het Campagnebureau BkB en theaterproducent John Leerdam de theatervoorstelling De Verboden Wetenschapsmonologen, die in maart/april 2012 zal worden opgevoerd in acht universiteitssteden.
6.2. Samenwerking met overheden Gemeenten hebben uiteenlopende taken als het gaat om de opvang, begeleiding en integratie van vluchtelingen. Het bieden van steun wordt echter steeds moeilijker. De al gerealiseerde en voorgenomen bezuinigingen op inburgering, volwasseneneducatie, reïntegratie en diversiteitsbeleid beperken de gemeentelijke mogelijkheden in aanzienlijke mate. Voor het UAF is samenwerking met gemeenten van groot belang: daarbij gaat het onder andere over huisvesting, inburgering en uitkeringen. Daarnaast kan de gemeente – ook als werkgever – steun bieden bij het vinden van stages, werkervaringsplaatsen en banen.
Gemeentelijk beleid Het gemeentelijk beleid is gericht op het aanzetten van gemeenten tot een ruimhartig en doelmatig beleid ten aanzien van vluchtelingen die zich voorbereiden op hun studie, studeren of werk op hun niveau zoeken. Daarnaast wordt geprobeerd de gemeentelijke betrokkenheid bij de integratie van vluchtelingen te bevorderen. Steeds meer gemeenten realiseren zich dat veel hoger opgeleide vluchtelingen met een (relatief) geringe gemeentelijke inspanning blijvend uit de bijstand
verdwijnen. Door hun capaciteiten, vooropleiding en motivatie voorzien deze vluchtelingen veelal in een maatschappelijke behoefte.
Samenwerking met gemeenten Heerlen en Amsterdam In oktober 2010 heeft het UAF een convenant gesloten met de gemeente Heerlen voor de activering van vluchtelingen die moeilijk aansluiting vinden op de arbeidsmarkt. Daarbij gaat het zowel om inburgering en studie als arbeidsmarkttoeleiding voor vluchtelingen. Dankzij de overeenkomst kunnen zij nu studeren met behoud van uitkering. Het UAF heeft in 2011 vijftien vluchtelingen in Heerlen begeleid. Vier trajecten werden om uiteenlopende redenen afgebroken. Drie vluchtelingen hebben inmiddels een baan; zij werken als arts, docent beeldende vorming en ICT-medewerker. In juli 2011 stemde de Amsterdamse gemeenteraad unaniem in met de beleidsnotitie ‘Vluchtelingen in Amsterdam 2011-2014’. De ambities zijn fors. De inzet is een 100-procent score bij de inburgeringsplicht en een verhoging van de arbeidsparticipatie van vluchtelingen
tot 45 procent na 3,5 jaar. Uitgangspunt van het gemeentelijk beleid is dat hoogopgeleide vluchtelingen de kans moeten krijgen in Amsterdam in hun eigen vakgebied op hun eigen niveau aan de slag te kunnen. Het UAF krijgt voor het eerst een structurele plaats in het Amsterdamse beleid. Voorgesteld wordt de samenwerking vast te leggen in een convenant dat in 2012 getekend kan worden. Daarbij zou de intake van vluchtelingen die een traject aanvragen bij de gemeente, in de toekomst gezamenlijk door de gemeente, VluchtelingenWerk en het UAF verricht kunnen worden. De gemeente is bereid om afspraken te maken over een financiële vergoeding van de UAF-inbreng.
Project Hervestiging van hoger opgeleide vluchtelingen In 2011 zijn door de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties (UNHCR) bijna 80.000 vluchtelingen gehervestigd in westerse landen. Het gaat om kwetsbare mensen die na hun vlucht binnen de eigen regio in levensgevaar verkeren, en om vergeten vluchtelingen die jaren uitzichtloos in grote opvangkampen doorbrengen.
Mardjan Seighali:
‘Ik wil bijdragen aan de samenleving’
De Iraanse UAF-alumna Mardjan Seighali (47) heeft haar roeping gevonden als manager. Mardjan heeft, zoals vele andere vluchtelingstudenten, de kansen die ze in Nederland kreeg met beide handen aangegrepen. Na haar studie sociaalpedagogische hulpverlening werkte ze in de zorg en kwam ze al snel terecht in leidinggevende functies. Ook was ze acht jaar gemeenteraadslid voor de PvdA in Almere. ‘Politieke participatie is het nemen van verantwoordelijkheid voor wat er in de samenleving gebeurt.’
23 - UAF Jaarverslag 2011
De Iraanse UAF-student werktuigbouwkunde Parisa Khosravian Champiri (29) werd geselecteerd voor een traineeship van een jaar bij de TU Delft. Ze kwam terecht op de afdeling Marketing en Communicatie. ‘Ik heb hier echt geleerd hoe belangrijk marketing is om een product aan de man te brengen. Als technicus ben je daar niet zo mee bezig.’ Van de sollicitatietraining van het UAF nam ze het belang van netwerken mee. ‘Je moet zichtbaar zijn. Ik oefen nu vaak in de lift door collega’s aan te spreken.’
Parisa Khosravian Champiri:
‘Netwerken is belangrijk’
Nederland nodigt jaarlijks gemiddeld vijfhonderd vluchtelingen uit voor hervestiging. Onder deze groep bevinden zich ook tientallen studenten. Samen met UNHCR, IND, COA, VluchtelingenWerk en gemeenten wil het UAF ervoor zorgen dat talentvolle uitgenodigde vluchtelingen na aankomst in Nederland snel kunnen beginnen met de voorbereiding op een studie door middel van intensieve taaltraining en voorbereidende cursussen. In 2011 namen 125 vluchtelingen deel aan het project dat in 2009 van start ging. 20 projectdeelnemers zijn inmiddels al gestart met hun studie. In 2011 veranderde het opvangmodel voor uitgenodigde vluchtelingen. Deze groep wordt niet langer zes maanden centraal opgevangen, maar onmiddellijk na aankomst in Nederland ondergebracht in een gemeente. Dat vraagt om intensieve begeleiding. De selectie van projectdeelnemers vindt – in goed overleg tussen COA en het UAF – plaats in de regio van herkomst, zodat zij binnen enkele weken na aankomst in Nederland al kunnen worden uitgenodigd voor een intakegesprek bij het UAF. In dit gesprek wordt een persoonlijk opleidingsplan opgesteld. Daarna begint de voorbereiding op de studie met
24 - UAF Jaarverslag 2011
intensief taalonderwijs. De samenwerking tussen COA, UAF, gemeenten en – voor wat betreft de maatschappelijke begeleiding – ook met VluchtelingenWerk verloopt zeer constructief. Om meer aandacht te vragen voor deze groep vluchtelingen heeft het UAF meegewerkt aan een documentaire. In deze film worden vijf projectdeelnemers gevolgd bij het opbouwen van hun leven in Nederland. De film gaat in maart 2012 in première op het festival Movies that Matter. Het project loopt van januari 2009 tot en met december 2011 en wordt gefinancierd door het Europees Vluchtelingenfonds (nationaal programma 2008). In 2012 start een vervolgproject.
Verankering Banenoffensief Vluchtelingen Na de succesvolle afronding van het eerste project Banenoffensief voor Vluchtelingen (20052008) bleek een vervolg zeer wenselijk. De staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid sprak bij de slotbijeenkomst haar grote waardering uit voor de bereikte resultaten, maar bleek een tweede banenoffensief slechts in beperkte mate te kunnen financieren. De samenwerkende organisaties (VluchtelingenWerk/Emplooi,
Doorstart project Generaal Pardon Open brief vluchtelingenorganisaties aan minister Leers Het UAF heeft op Wereldvluchtelingendag (20 juni) samen met UNHCR, IOM en VluchtelingenWerk een open brief overhandigd aan minister Leers. Daarin wordt aangedrongen op naleving van het Vluchtelingenverdrag (1951) en wordt onder meer aandacht gevraagd voor uitgenodigde vluchtelingen. Bij het in ontvangst nemen van deze oproep nodigde de minister de vluchtelingenorganisaties uit hem blijvend kritisch te volgen opdat een goede balans in de benadering van het vluchtelingenbeleid gewaarborgd blijft.
UAF en UWV) besloten de koers enigszins te veranderen. Gekozen werd voor een tweejarig project (2010-2011) waarbij in een beperkt aantal regio’s intensieve samenwerking met gemeenten gezocht werd. De inzet was verankering van ruimte voor vluchtelingen in het gemeentelijk beleid. De praktijk bleek evenwel weerbarstig. Vanwege de omvangrijke bezuinigingen waarvoor gemeenten zich geplaatst zagen (en zien), was er weinig ontvankelijkheid om structurele ruimte voor de specifieke doelgroep vluchtelingen te verankeren. Ook de mogelijkheden van de gemeente als werkgever bleken beperkter dan gehoopt. Toch heeft dit project een aantal waardevolle resultaten opgeleverd. Het UAF heeft in de zes regio’s waarin het banenoffensief zich voltrekt met de bemiddeling van 215 vluchtelingen naar een baan, werkervaringsplaats, stage of vrijwilligerswerk ruimschoots voldaan aan de projectdoelstelling van 200 plaatsingen. Door het project werd de samenwerking tussen de deelnemende organisaties versterkt. Voor het UAF is het van groot belang ook op regionaal niveau goed samen te werken met zowel VluchtelingenWerk/Emplooi als met het UWV. Een grondige beschrijving van de gebruikte methodieken werd afgerond en verspreid. Ook de uitwisseling van informatie en ervaringen tijdens landelijke kennisdagen versterkte de samenwerking en de effectiviteit. De samenwerkende organisaties zijn op zoek naar financiële middelen om het project in 2012 een vervolg te kunnen geven.
Integratie van vluchtelingen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt vraagt om intensieve begeleiding. Vluchtelingen die dankzij het generaal pardon een verblijfsvergunning ontvingen, konden veelal langdurig niet studeren of werken. Vanwege de specifieke kenmerken van de groep pardonners werd begeleiding in projectvorm opgezet. Samen met VluchtelingenWerk/Emplooi, UWV en het COA begeleidde het UAF de afgelopen jaren 152 pardonners naar stage, werk of vrijwilligerswerk. In 2010 werd het project verlengd omdat de begeleiding van de pardonners meer tijd bleek te vragen dan beraamd was. In de tweede fase van dit project (1 juli 2010 - 31 december 2011) wist het UAF tachtig pardonners bij te staan in het vinden van een baan of stageplaats.
Aref Damee: ‘Hier leer ik ondernemen’ De Afghaanse kunstenaar en docent beeldende kunst Aref Damee volgde het opleidingstraject tot creatief ondernemer bij het project De Werkelijkheid en zette een kunstproject op over verslaving voor scholieren in het middelbaar onderwijs in zijn woonplaats Arnhem. ‘Deze opleiding leert mij om zelf te ondernemen. Ik had namelijk al veel ideeën voor projecten gericht op jongeren en cultuur, maar tot nu toe bleven het enkel ideeën. De opleiding motiveert me om deze ideeën verder uit te werken.’
6.3. S amenwerking met maatschappelijke organisaties De Werkelijkheid Met financiering van de Nationale Postcode Loterij werken het UAF, de Stichting tot Bevordering van de Vrolijkheid en Vluchtelingen Werk Nederland samen aan het driejarige project 25 - UAF Jaarverslag 2011
De Werkelijkheid, waarin gevluchte kunstenaars opgeleid worden tot maatschappelijk ondernemer. Binnen het project dat geleid wordt door de Vrolijkheid, worden duurzame netwerken rond asielzoekerscentra gecreëerd om de levenskwaliteit in de centra te verbeteren. In dit project, dat in 2010 van start ging, concentreerde het UAF zich vooral op werving en begeleiding van de individuele kunstenaars. De opleiding Kunst en Ondernemen is inmiddels door twee groepen afgerond. 21 kunstenaars uit verschillende disciplines werden daarin begeleid. Samen verzorgden zij kunstprojecten en community artworkshops. In 2011 is gestart met de oprichting van een werkmaatschappij. Daarmee zal dit project ook na 2013 worden voortgezet. In 2012 zal nog een derde groep kunstenaars worden begeleid.
Verborgen Schatten Het vierjarig samenwerkingsproject met de Unie van de Soroptimistclubs Verborgen Schatten is in september feestelijk afgesloten. In totaal zijn 250 matches tussen Soroptimisten en vluchtelingvrouwen tot stand gekomen. De top drie van matchverzoeken zijn: ondersteuning bij het leren van de Nederlandse taal, het vinden van een stageplaats en uitbreiding van het netwerk.
Vierhonderd vrouwen zijn in het kader van dit project financieel ondersteund. Daarnaast werden achttien meet-and-greetactiviteiten georganiseerd, waaronder diverse bezoeken aan de Tweede Kamer. Twaalf vluchtelingvrouwen zijn lid geworden van een Soroptimistclub. Een onafhankelijk evaluatieonderzoek wijst uit dat de vluchtelingvrouwen het project met een 7,7 honoreren. Het contact met de Soroptimisten heeft een positief effect op het zelfvertrouwen van deelnemende vluchtelingen. De Soroptimisten waarderen het project met een 7,5. Door ludieke fondsenwervende activiteiten (concerten, veiling kindertekeningen, wijnproeverijen enz.) hebben de Soroptimisten meer dan € 400.000 voor het project bijeengebracht. De Delta Lloyd Groep Foundation en Cordaid hebben ook financieel bijgedragen. Het project is afgesloten met een aantal producten: een set ansichtkaarten, een evaluatieonderzoek, een methodiekbeschrijving en een eenmalig tijdschrift Verborgen schatten.
Volunteer Academy De Volunteer Academy is een samenwerkingsproject van het UAF en vier vrijwilligerscentrales. De Utrechtse Vrijwilligerscentrale werkt nu drie jaar samen met het UAF in dit project, waarbij hoger opgeleide vluchtelingen worden bemiddeld naar besturen van vrijwilligersorganisaties. Gezien de goede ervaringen met het project wil het UAF dit initiatief ook in andere steden realiseren; vooralsnog is gekozen voor Nijmegen, Den Haag, Rotterdam en Groningen. Alle betrokken vrijwilligerscentrales in de genoemde regio’s hebben laten weten te willen deelnemen aan het project. Op basis hiervan is in 2011 een projectaanvraag bij het Oranjefonds ingediend. Het project gaat van start als de financiering rond is.
Boekenactie
Hala en Luc: Leren van elkaar Hala Al-Saadoun (37) uit Irak volgt met steun van het UAF een opleiding tot administrateur. Zij heeft veel baat bij het contact met Soroptimist Luc Baarsma. ‘We ondernemen veel samen’, zegt Hala. Samen vormen zij een van de 250 matches die tot stand zijn gekomen in het project Verborgen Schatten. Waarom wil Luc zich voor Hala inzetten? Zij kan er kort over zijn: ‘Ik wil mijn rijkdom delen. Bovendien is het verrijkend om elkaars cultuur en leven te leren kennen.’
26 - UAF Jaarverslag 2011
Kader Abdolah, voormalig UAF-student, was de eerste vluchteling die door het CPNB gevraagd werd het Boekenweekgeschenk te schrijven. Dit was voor het UAF de aanleiding om tijdens de Boekenweek in maart in samenwerking met CPNB een actie te organiseren. Daarbij ging het zowel om vergroting van het draagvlak en de zichtbaarheid van het UAF als om het werven van donateurs. Voor deze actie werden ansichtkaarten, posters en een digitale banner verspreid met de vraag: ‘Welk boek raadt u aan?’ De vraag verwees naar de ervaringen van Kader Abdolah met de boeken die hij las toen hij als
6.4. Samenwerking met bedrijven
‘Jip en Janneke voor de taal, W.F. Hermans voor het land.’ dd 1
Foto: Merlijn Doomernik
Boekenweekauteur Kader Abdolah:
28-02-11 15:05
Kader-Abdolah-kaart-correctie_28feb.in
Iraanse vluchteling in Nederland aan zijn studie begon. Er werden ruim honderdduizend kaarten verspreid onder donateurs en via bibliotheken, onderwijsinstellingen en boekhandels. Free publicity, waaronder een item in het programma Koffietijd, artikelen in dagblad Trouw en aandacht tijdens het slotevenement van de Boekenweek in Carré, werd vooral verworven dankzij de grote inzet van Kader Abdolah bij de Boekenweek. De digitale banner werd geplaatst op de website van relaties en op de site van de NOS. Het actiemateriaal verwees naar speciale pagina’s op de UAF-website en dit leidde tot 60 procent meer bezoekers in de campagneperiode. Het UAF ontving bijna 1200 boekentips, onder anderen van 38 bekende Nederlanders. De actie leverde 200 nieuwe donateurs op. Het meest genoemde boek was Hoe God verdween uit Jorwerd van Geert Mak. Dit boek werd tijdens het slotevenement door UAF-voorzitter Ruud Lubbers overhandigd aan twee vluchtelingstudenten.
Om vluchtelingen goed te kunnen begeleiden naar de arbeidsmarkt werkt het UAF nauw samen met diverse nationale en internationale werkgevers. De samenwerking heeft in 2011 tot goede resultaten geleid. Royal Bank of Scotland, Philips, de Nederlandse Spoorwegen en De Nederlandsche Bank zijn belangrijke partners van het UAF. Met deze werkgevers zijn exclusieve partnerships aangegaan. Ook heeft het UAF onder andere met Accenture, het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Rijkswaterstaat sponsorafspraken gemaakt. De samenwerking met het UAF biedt deze werkgevers de kans om op een professionele en betrouwbare wijze invulling te geven aan hun beleid op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo) en diversiteit. De samenwerking heeft betrekking op werving en selectie van talentvolle medewerkers voor stages, banen en vrijwilligerswerk, en op de mogelijkheid voor medewerkers om hun kennis en ervaring te delen met hoger opgeleide vluchtelingen door middel van deelname aan bedrijvenmentoring, in-housedagen en sollicitatietrainingen. In 2012 zullen zowel de werkgeversbenadering als sponsoring door bedrijven speerpunten zijn binnen de activiteiten van het UAF.
Royal Bank of Scotland: sponsoring en mentoring In 2011 is een duurzame samenwerking met de Royal Bank of Scotland (RBS) van start gegaan. Voor een periode van twee jaar zijn afspraken gemaakt over sponsoring en mentoring. Tijdens de opening van het nieuwe RBSkantoor op de Zuidas (het RBS All Staff Festival) is, onder andere door middel van een veiling, een groot sponsorbedrag (€ 40.000) opgehaald. De uitvoering van het mentoringprogramma is eind 2011 gestart en moet in twee jaar tien mentor matches gaan opleveren. De eerste matches zijn inmiddels al gerealiseerd.
Belastingdienst: cohesielunch en werkervaringsplaatsen
UAF-voorzitter Ruud Lubbers overhandigt Hoe God verdween uit Jorwerd aan twee vluchtelingstudenten.
Als vervolg op de eerdere succesvolle samenwerking hebben ook in 2011 door het UAF-gesteunde vluchtelingen op diverse werkervaringsplaatsen bij de Belastingdienst gewerkt. In maart 2011 heeft een cohesielunch plaatsgevonden
27 - UAF Jaarverslag 2011
onder het motto ‘Proeven van elkaars culturen’. Leidinggevenden en vluchtelingen namen iets te eten mee vanuit hun eigen cultuur. Uit de evaluatie van de samenwerking door de Belastingdienst blijkt dat de ervaringen van de vluchtelingen en leidinggevenden zeer positief zijn.
De Nederlandsche Bank: sponsoring en mentoring Het sponsoring- en mentoringprogramma ‘UAF meets DNB’ heeft ook in 2011 weer twee succesvolle mentormatches en een sponsorbijdrage van € 9.000 opgeleverd. In het mentoringprogramma worden twee vluchtelingen gedurende een jaar begeleid door medewerkers van DNB. Zo krijgen zij de gelegenheid om zich te oriënteren op het werkveld en kennis te maken met de organisatie.
Sabina Sachautdinova: ‘Ik voelde me gewaardeerd’ Sabina Sachautdinova (49) was een van de vier UAF-studenten die na afronding van hun opleiding in Nederland de kans kregen werkervaring op te doen bij de Belastingdienst. ‘Voor mij was de werkervaringsplaats vooral een kans om aan het maatschappelijk isolement te ontsnappen’, vertelt Sabina. In de zes maanden bij de Belastingdienst deed ze zowel operationeel als strategisch werk. ‘Ik voelde me enorm gewaardeerd. Het werk was zeker zinvol en mijn zelfvertrouwen is erdoor sterk gegroeid.’ Aansluitend op de werkervaringsplaats vond ze een baan bij Philips.
Memory Group Het UAF werkt samen met Memory Group, een organisatie die diverse carrièrebeurzen organiseert. Memory Group faciliteert de deelname van het UAF aan drie beurzen. Diversity Works is voor de sectoren overheid, juridisch en economisch; de Nationale Carrièrebeurs richt zich op techniek, zakelijke dienstverlening en de economische sector, en de Carrièrebeurs voor Zorg en Welzijn dekt de sector zorg. Voor deze beurzen treedt het UAF op als contentpartner van de Memory Group. In het kader van deze samenwerkingsverbanden hebben meer dan zeventig vluchtelingen de beurzen bezocht en konden zij spreken met potentiële werkgevers. Ook heeft het UAF acquisitiegesprekken gevoerd met deelnemende werkgevers. Dit heeft geleid tot versterking van de banden met BAM Nederland, de gemeente Amsterdam en Tebodin.
van asielzoekers, toegang tot de asielprocedure, toekenning van een vluchtelingenstatus en terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers. Deze richtlijnen zijn essentieel voor vluchtelingen die het UAF ondersteunt. Er is een European Asylum Support Office opgericht die ervoor moet zorgen dat lidstaten beter samenwerken bij de uitvoering van het asielbeleid. ECRE volgt deze ontwikkelingen kritisch en probeert het wetgevingsproces positief te beïnvloeden.
6.5. Internationale lobby en samenwerking Het is voor het UAF van groot belang Europese ontwikkelingen op het gebied van asielbeleid te volgen. Het UAF is aangesloten bij de European Council on Refugees and Exiles (ECRE), een netwerk van vluchtelingenorganisaties in Europa dat zich inzet voor een rechtvaardig en humaan Europees asielbeleid. De Europese Unie heeft de ambitie om tot een gemeenschappelijk asiel systeem te komen. Hiertoe zijn diverse richtlijnen opgesteld waaraan lidstaten zich moeten houden, onder andere ten aanzien van de opvang 28 - UAF Jaarverslag 2011
7. Fondsenwerving Vluchteling als ik aan jou denk schaam ik me dood wie ben jij wie ben ik wie zijn wij in vredesnaam
van niemand meer want opgedeeld verscheurd in stukken van wie waren daar het eerst en wat
ja vroeger heel vroeger toen nog geen grenspalen geen douaniers het buskruit nog niet was uitgevonden
verbeeld jij je wel om zo maar door te lopen over hekken muren barricades die
geen paspoorten geen papier geen stempels maar wel die open plek in het heelal die aarde heet
wij want waren hier het eerst hebben bedacht vlucht jij maar gauw weer terug gelukzoeker
onze aarde als een huis voor ons allemaal oikoumenè ghe zoals de grieken dat noemden de aarde als een huis
die jij daar bent laat dat geluk zoeken nu maar aan ons over wij hebben daar meer verstand van wij kennen onze grenzen
kom daar eens om vandaag de dag onze aarde is al lang niet meer van ons
ik schaam me dood Simon Jelsma
Uit: Simon Jelsma, Dichter bij elk ander Bundel ter gelegenheid van zijn vijfentachtigste verjaardag (2003) Simon Jelsma overleed in 2011. Het UAF gedenkt met veel respect wat hij – met name via de mede door hem opgerichte Nationale Postcode Loterij – heeft gedaan voor vluchtelingen en het werk van het UAF.
29 - UAF Jaarverslag 2011
Het UAF bestaat bij de gratie van giften van particulieren, fondsen, onderwijsinstellingen en bedrijven. Zij maken het werk van de organisatie mogelijk. Het UAF ontvangt jaarlijks een substantiële bijdrage van de Nationale Postcode Loterij, die nu € 900.000 bedraagt. Ook ontvangt het UAF subsidie van de overheid, vooral van het Ministerie van OCW, deels op projectbasis. Het UAF stelt als norm dat meer dan de helft van de inkomsten afkomstig moet zijn uit andere bronnen dan subsidie. In 2011 heeft de eigen fondsenwerving € 4.097.259 opgeleverd. Dankzij donateurs kan het UAF onafhankelijk blijven en behoudt de organisatie draagvlak voor haar werk. Het UAF probeert permanent donateurs te werven: meer inkomsten betekent dat meer vluchtelingen gesteund kunnen worden. Nadat het aantal donateurs jarenlang vrijwel onveranderd bleef, heeft het UAF in 2011 meer begunstigers geworven zodat het jaar met 1.000 extra donateurs kon worden afgesloten. Het donateursaantal komt nu uit op 26.010. Nooit eerder kreeg de organisatie steun van zo veel particuliere donateurs en organisaties. De nieuwe donateurs zijn geworven door middel van straatwerving, de boekenactie en door speciale mailings. Het benaderen van mensen die zelf gestudeerd hebben, bleek een succes. Aan deze potentiële donateurs werd een brief gestuurd met de vraag: ‘Wat heeft u allemaal te danken aan uw studie?’ Meer dan duizend mensen reageerden op deze brief met een donatie.
7.1. Eigen fondsenwerving Schenkingen ‘Laat vluchtelingen 100 procent profiteren van uw schenking en profiteer maximaal van het belastingvoordeel.’ Deze oproep verscheen in Momentopname van september. Bijna honderd donateurs gaven gehoor aan deze oproep. Eind 2011 koestert het UAF 1.156 donateurs die schenken via een notariële akte. Een notariële schenking wordt voor vijf jaar vastgelegd in een akte. Deze schenkingen zijn volledig aftrekbaar van de belasting, bieden het UAF zekerheid over de te ontvangen inkomsten en maken een betere (financiële) planning mogelijk.
Nalatenschappen Hoewel de betekenis van nalatenschappen in het verleden voor het UAF zeer groot was, werd tot 2011 niet systematisch gewerkt aan voorlichting hierover. In het verslagjaar heeft het UAF voor het eerst een specifiek wervingsprogramma opgezet om structureel meer inkomsten uit nalatenschappen te werven. Dit programma richt zich allereerst op de huidige donateurs. In 2011 werden ruim zesduizend donateurs die voldoen aan het profiel van een erflater, per brief geïnformeerd over de mogelijkheid om na te laten aan het UAF. Het boekje Cum Laude met portretten van onder 30 - UAF Jaarverslag 2011
anderen bekende oud-UAF-studenten, dient de lezer te inspireren en overtuigen dat nalaten aan het UAF een markante manier is om deel uit te maken van de toekomst van de organisatie. Drieduizend brieven die eind oktober werden verstuurd, leverden binnen twee weken een response van 145 kaarten; 14 procent van de respondenten liet weten het UAF al in hun testament te hebben opgenomen.
Fondsen Het UAF wordt ondersteund door ongeveer zeventig grote en kleine fondsen. De grootste ondersteunende fondsen zijn: • Nationale Postcode Loterij • Rabobank Foundation • Adessium Foundation • Stichting Van den Elft Fonds • Stichting IJsselvliedt • Unie van Soroptimistclubs in Nederland, Suriname en de Nederlandse Antillen • Ribbink - Van den Hoek Familie Stichting • Charity Office Insinger de Beaufort • Stichting Bossche Beurzen • Hartstra Stichting • Weeshuis der Doopsgezinden • Stichting VDU Care Een opmerkelijke donatie betreft de Stichting Dété, die het UAF jarenlang trouw steunde, maar in 2011 werd opgeheven. Bij die gelegenheid ontving het UAF een deel van het resterende vermogen: € 148.500.
Inzamelingen Individuele donateurs dragen extra bij aan fondsenwerving door het houden van inzamelingen onder vrienden, familie en collega’s, bij een verjaardag, afscheid, oratie of jubileum. In 2011 werd op deze wijze € 75.930 opgehaald.
Privacy
Mieke Beumer: vluchtelingen opnieuw aan een studie helpen Bij haar afscheid als adjunct-conservator van de Artis Bibliotheek zamelde Mieke Beumer geld in voor het UAF. ‘Zelf heb ik een groot deel van mijn opleiding in de jaren zestig alleen kunnen doen dankzij een studiebeurs. Ik weet dus hoe belangrijk het is. Voor vluchtelingen die hun opleiding hebben moeten afbreken of hun diploma’s niet erkend zien, is het een onmisbare steun om opnieuw te kunnen beginnen.’
Bij werving van donateurs door direct mail, telemarketing en straatwerving hanteert het UAF strikte privacynormen. Het UAF is lid van de stichting Infofilter en hanteert de normen van de VFI, de branchevereniging van landelijk wervende goede doelen. Het UAF gaat in alle opzichten zorgvuldig om met donateursgegevens en volgt in haar communicatie de voorkeuren van de donateur. De afdeling Communicatie & Fondsenwerving is verantwoordelijk voor het afhandelen van eventuele klachten van donateurs. Dit geschiedt telefonisch of schriftelijk binnen twee weken na binnenkomst van de klacht.
7.2. Onderwijsinstellingen Fonds op Naam en notarieel schenken Een Fonds op Naam ontstaat op initiatief van betrokken mensen die zich willen inzetten voor het werk van het UAF. Zij brengen daarvoor een deel van hun vermogen onder bij het UAF. Dat kan door een schenking bij leven of door een testamentaire beschikking ten gunste van het UAF. De initiatiefnemer kiest zelf de naam en het bestedingsdoel van zijn Fonds op Naam, mits die bij de doelstelling van het UAF passen. Het UAF heeft een aantal fondsen op naam bij testament. Deze worden actief na overlijden van de schenker. Momenteel kent het UAF onderstaande Fondsen op Naam: • Dorrie Stoop Fonds – ter ondersteuning van muziekstudenten • Goede Buren Fonds – ter ondersteuning van mbo-studenten en werkzoekenden • Jacoba Felicie Fonds – ter ondersteuning van studie en werk voor vrouwen in de gezondheidszorg • Annette Bogstra Fonds – ter ondersteuning van onderwijs in de Nederlandse taal en cultuur • Sadeq Hedayat Studiefonds – ter ondersteuning van hoger opgeleide vluchtelingen uit Iran. Dit fonds kwam in 2011 tot stand.
Het UAF is ontstaan uit solidariteitsacties van Nederlandse universiteiten, studenten en medewerkers met gevluchte studenten. Die
Bart van Meegen: ‘Studie is belangrijk voor ontwikkeling’ Toen tandarts Jacques Rosenboom en Bart van Meegen, raadsheer bij het gerechtshof in Den Haag, 25 jaar met elkaar gelukkig samen waren, wilden ze meer doen dan alleen een feest geven. Daarom besloten ze het UAF te steunen. Van Meegen: ‘Wij vinden het belangrijk dat iedereen in Nederland de kans krijgt om zijn of haar talenten te ontwikkelen. We zien aan onze Afghaanse vrienden hoe belangrijk studie is geweest voor hun persoonlijke ontwikkeling. Ook zien we hoe waardevol zij zijn voor Nederland.’
31 - UAF Jaarverslag 2011
7.3. Nationale Postcode Loterij
Henk Lekkerkerker: waardering voor het UAF Academiehoogleraar Henk Lekkerkerker, donateur al sinds 1985, zamelde geld in voor het UAF bij zijn afscheid als hoogleraar Fysische en Colloïde Chemie aan de Universiteit Utrecht. ‘Mijn vrouw en ik hebben veel waardering voor de doelstelling van het UAF. Ook vinden wij dat het UAF helder verantwoording aflegt met aansprekende verhalen van vluchtelingen die dankzij de stichting hier hebben kunnen studeren.’
betrokkenheid leeft nog steeds. Ook in 2011 speelden de studentenorkesten NSO en NESKO traditiegetrouw voor vluchtelingstudenten en schonken zij een deel van hun tourneeopbrengsten aan het UAF. Het UAF haakte aan bij de introductieweken door een eigen introcampagne te initiëren. In samenwerking met Stiptomedia en de introductiecomités werden eerstejaarsstudenten via een speciale actiekaart opgeroepen het verhaal van een geportretteerde vluchtelingstudent uit Eritrea op de UAF-website te lezen en een prijsvraag in te vullen. Door koppeling aan sociale media werd het bereik onder studenten verhoogd. Op deze wijze hoopt het UAF haar naamsbekendheid onder studenten te vergroten en jonge donateurs aan de organisatie te binden. Jaarlijks vraagt het UAF de besturen van de (hoger) onderwijsinstellingen in Nederland om een bijdrage. In 2011 steunden de universiteiten het UAF met € 126.000, de hogescholen doneerden € 72.000. De totale opbrengst uit de onder wijssector bedraagt € 208.110. Een van de doelen van het samenwerkingsverband dat de Hogeschool van Amsterdam (HvA) en het UAF eind 2011 hebben afgesloten, betreft de afspraak het UAF als goed doel te promoten. Dat resulteerde in een gratis advertentie in Het Parool en een HvA-kerstactie voor het UAF.
32 - UAF Jaarverslag 2011
Het UAF is sinds 2001 beneficiënt van de Nationale Postcode Loterij en ontving in 2011 € 900.000. In 1989 werd deze goededoelen loterij opgericht om een bijdrage te leveren aan een groenere en rechtvaardige wereld door een structurele geldstroom te realiseren voor goede doelen die zich inzetten voor mensenrechten, ontwikkelingssamenwerking, en natuur en milieu. Naast het werven van fondsen zet de loterij zich ook in om bekendheid te geven aan het werk van goededoelenorganisaties. In 2009 ontving het UAF een extra bijdrage voor een driejarig samenwerkingsproject met VluchtelingenWerk Nederland en de Stichting ter Bevordering van de Vrolijkheid. Dit project biedt een intensief leerprogramma waarbij gevluchte kunstenaars geholpen worden om een bestaan als professioneel kunstenaar in Nederland op te bouwen.
Op het Goed Geld Gala, dat de Nationale Postcode Loterij op 9 februari 2012 in het Rijksmuseum organiseerde, werd bekend gemaakt dat in 2011 een recordopbrengst van 284 miljoen euro voor goede doelen is gerealiseerd.
7.4. Subsidies Het Ministerie van OCW (afdeling HO) maakt al sinds jaren een belangrijk deel van het werk van het UAF mogelijk. Met deze subsidie kunnen studiekosten, zoals het collegegeld en de boekengelden van studenten met verblijfstitel, grotendeels gefinancierd worden. Ook een deel van de begeleiding en voorlichting wordt door het Ministerie bekostigd. Met deze subsidie wil het Ministerie een leven lang leren bevorderen. Voor vluchtelingen is het volgen en voltooien van hoger onderwijs de sleutel tot emancipatie en integratie. In 2011 bedroeg de subsidie aan het UAF € 2.658.043. Nieuw in 2011 was de subsidie van de afdeling BVE van het Ministerie van OCW voor het steunen van mbo-studenten: € 145.950. Ook het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en het Europees Vluchtelingen Fonds financieren enkele UAF-projecten.
33 - UAF Jaarverslag 2011
8. Zichtbaar, hoorbaar, leesbaar 8.1. Communicatie met achterban Over de communicatie van het UAF met vluchtelingen is informatie opgenomen in eerdere hoofdstukken van dit verslag. Ook met donateurs en andere geïnteresseerden wordt op verschillende niveaus gecommuniceerd. Belangrijke instrumenten zijn daarbij het kwartaalblad Momentopname dat naar alle donateurs wordt gestuurd, de website en sociale media. Daarnaast mag het UAF zich verheugen in ruime aandacht van de media.
Column Behnam Taebi Toen ik nog maar net in Nederland was, kreeg ik een vriendelijke uitnodiging van de gemeente Amersfoort om over mijn toekomstplannen te komen praten. Studeren! Was mijn resolute antwoord. Liefst aan een technische universiteit. Kon de gemeente mij helpen? Nou, iets met techniek was prima, maar graag realistisch blijven. De gemeenteambtenaar wilde me duidelijk behoeden voor de teleurstelling en frustratie van studie-uitval en uitkering. Doet u maar een korte opleiding met lekker concrete arbeidsperspectieven, luidde het advies. Niet lang daarna stond ik met een retourtje Utrecht in de hand op Amersfoort Centraal. Bestemming: het woensdagspreekuur van het UAF. Resultaat: onder het motto ‘een beetje van jezelf, een beetje van het UAF’ mocht ik beginnen met ‘materiaalkunde’ aan de TU Delft, als ik maar zorgde dat ik werd toegelaten. The rest is history. Het is daarom een grote eer dat ik nu deel mag uitmaken van deze ideële organisatie waar ambitie hartstochtelijk omarmd wordt. Een organisatie die de drive van vluchtelingen erkent en hen adequaat begeleidt, zodat ze hun kansen ten volle kunnen benutten. De maatschappelijke meerwaarde van deze persoonlijke ontwikkelingen mag voor zich spreken: alleen al dit jaar studeerden tweehonderd UAFstudenten af. Mede dankzij uw hulp. Behnam Taebi, UAF-alumnus en UAF-bestuurslid, Momentopname, 188 (december 2011)
Momentopname In het kwartaalblad voor donateurs, Momentopname, werd nadrukkelijk aandacht besteed aan UAF-studenten afkomstig uit de actuele crisisgebieden – Libië, Afghanistan, Irak – en, zoals voorheen, aan studenten die een mijlpaal hebben bereikt. Studenten en alumni werden dit jaar ook zichtbaar als columnisten: in elk nummer heeft een (oud-)UAF-student een actueel onderwerp belicht. Ook werden UAF-campagnes in beeld gebracht en eigen mijlpalen van de organisatie, zoals de eerste plaats in het onderzoek van het dagblad Trouw naar de prestaties van goede doelen.
Website In 2011 is de website bezocht door 62.639 unieke bezoekers, een stijging ten opzichte van 2010 (57.915 bezoekers). Onderdelen van de website werden opnieuw ingericht. Het UAF kan nu beter aansluiten op de actualiteit, door bijvoorbeeld het prominent vermelden van evenementen en exposities in den lande waar UAF-studenten aanwezig zijn.
Nieuwe media Om onze offline en online aanwezigheid op elkaar af te stemmen, zijn de UAF-netwerken op de sociale media vrij succesvol uitgebreid. Dat bleek effectief. Vluchtelingen en journalisten, donateurs en werkgevers bleken ons allemaal via de sociale media te kunnen vinden. De nieuwe media zijn – ook voor het UAF – een belangrijk kanaal voor nieuwsverspreiding geworden. Eind 2011 had het UAF ruim vijfhonderd volgers op Twitter, meer dan zevenhonderd fans op Facebook en een LinkedIn-groep van meer dan driehonderd professionals. Via regelmatige e-nieuwsbrieven hielden we duizenden sympathisanten, alumni en collega-organisaties op de hoogte van ons werk.
8.2. Publiciteit Zichtbaarheid en media De naamsbekendheid en de zichtbaarheid van het UAF zijn toegenomen. Dat blijkt uit het groeiende aantal artikelen over het UAF in
34 - UAF Jaarverslag 2011
de Angolees Mauro Manuel debatteerde. Hij kon uiteindelijk met een studievisum en steun van het UAF in Nederland blijven.
UAF-nieuws
Een vijftienkoppig team van het UAF nam op 15 juli deel aan de sponsorloop Heldenrace in het Amsterdamse Bos. De lopers zamelden € 8.000 in voor studieboeken van UAF-studenten. Voor teamlid Khedir Said uit Eritrea was de Heldenrace bijna studievoorbereiding: hij wil met steun van het UAF een sportopleiding volgen.
de landelijke en regionale media: ruim tachtig portretten van en interviews met door het UAF-gesteunde vluchtelingen – aanzienlijk meer dan in 2010. Achtergrondverhalen over vluchtelingstudenten in bladen van universiteiten en hogescholen namen eveneens een vlucht. Ook radio en televisie besteedden aandacht aan ons werk. Zo schoof UAF-directeur Kees Bleichrodt samen met oud-UAF-student Kader Abdolah aan bij het programma Koffietijd, waren verschillende vluchtelingstudenten te gast bij programma’s van de publieke omroepen en besteedden Nieuwsuur, de VARA Ombudsman en Pauw & Witteman aandacht aan het UAF-afstudeerfeest in oktober.
De wereld Waarom werd het UAF benaderd? Dat werd bepaald door de wereld om ons heen. Er was veel vraag naar duiders van de opstanden in de Arabische wereld. Onder UAF-studenten bevinden zich hoogopgeleide, welbespraakte Tunesiërs, Egyptenaren en Libiërs. Voor hun analyse was veel belangstelling. Ook kwam het UAF in het nieuws vanwege het politieke en maatschappelijke debat over jonge, uitgeprocedeerde asielzoekers die in Nederland zijn geworteld. Kranten, radio en televisie brachten vanaf de zomer portretten van UAF-studenten die aan dat profiel voldoen. De controversiële, maar goed bekeken tv-quiz Weg van Nederland, waaraan vier UAF-studenten deelnamen, maakte voelbaar hoe pijnlijk de situatie van deze jongeren is. In het najaar bereikte de discussie over dit thema een climax toen de Tweede Kamer over
Het UAF genereerde ook nieuws. Zo trokken wij gezamenlijk op met Kader Abdolah, schrijver van het Boekenweekgeschenk, en het CPNB tijdens een lezersactie in maart. Alle landelijke dagbladen brachten dit nieuws. Ook waren het afstudeerfeest in oktober en de opening van de Amsterdamse Beurs door twee afstuderende UAF-studenten aanleiding voor een reeks berichten in de landelijke media. Bijzondere aandacht blijft het UAF besteden aan de onderwijswereld. Het UAF won een pitch (reclame praatje) over het UAF voor de Ragweek Utrecht en is daarmee het goede doel waarvoor in 2012 geld ingezameld wordt door studentenverenigingen in Utrecht.
Jonge, uitgeprocedeerde asielzoekers die vragen over Nederland beantwoorden en daarmee een geldbedrag kunnen winnen om mee te nemen als ze worden uitgezet – zo luidde het concept voor het controversiële VPRO-programma Weg van Nederland, dat eind augustus werd uitgezonden. Blessing Njohb (op de foto) en drie andere UAF-studenten werkten aan deze quiz mee. ‘Ik zit al elf jaar in een uitzichtloze situatie. Het is goed dat er nu aandacht is voor jonge mensen als ik’, vertelde UAF-studente Sabina aan het Dagblad van het Noorden. Het programma trok niet alleen de aandacht van de Nederlandse pers. Het UAF haalde ook kranten en radio-uitzendingen in Duitsland, België, Tsjechië en de Verenigde Staten. De Koerdische Gulistan uit Armenië die al elf jaar in Nederland woont, won de quiz. Haar laatste woorden: ‘Nederland, hebben jullie nu gezien wat ik in huis heb?’
35 - UAF Jaarverslag 2011
9. Beleid en organisatie Het bestuur is het hoogste orgaan in het UAF en vergadert gemiddeld zes keer per jaar. Het bestuur stelt de jaarcijfers, de begroting en het jaarplan van het UAF vast, nadat de auditcommissie de stukken akkoord heeft bevonden. Per vier jaar wordt het beleid vastgelegd in een meerjarenbeleidsplan. Het lopende 'Meerjarig beleidsplan 2009-2012' zal in 2012 worden geëvalueerd en de basis vormen voor een nieuw beleidsplan.
9.1. Besluitvorming Het UAF wordt geleid door een managementteam (MT) dat bestaat uit de directeur en de hoofden van de afdelingen. Besluitvorming in het MT vindt bij voorkeur plaats op basis van consensus. Als nodig, neemt de directeur een besluit. De zeggenschap van de directeur is vastgelegd in een directiestatuut. De directeur vertegenwoordigt de organisatie bij het bestuur. De afdelingen rapporteren per kwartaal aan het managementteam. Deze kwartaalrapportage gaat naar de auditcommissie. De bevindingen van deze commissie worden vervolgens aan het bestuur gerapporteerd. Hierbij wordt verslag gedaan van de financiële ontwikkelingen en de voortgang van de in het jaarplan geformuleerde doelstellingen. De auditcomissie, bestaande uit vier bestuursleden, waakt over de bedrijfsvoering, de uitvoering van het jaarplan en de financiën en vervult daarmee een toezichthoudende functie.
De commissieleden spreken met de directeur en leden van het managementteam over alle onderwerpen die de financiën, de planning- en controlcyclus en de bedrijfsvoering aangaan en over mogelijke risico’s voor de organisatie. Er is een parttime interne auditor aangesteld die zijn bevindingen en aanbevelingen rapporteert aan de auditcommissie. Op basis hiervan worden processen in gang gezet om de organisatie te verbeteren.
9.2. Bezwaar en beroep Als een asielzoeker of vluchteling niet geaccepteerd wordt als cliënt, kan hij of zij bezwaar maken tegen deze afwijzing. Een UAF-commissie heroverweegt de beslissing vervolgens op basis van een ingediend bezwaarschrift. Over de kwaliteit van de besluiten van het UAF betreffende aanmelding voor cliëntschap waakt een beroepscommissie. Bij deze commissie, die bestaat uit externe leden met een vluchtelingrechtelijke
Organigram UAF
bestuur
auditcommissie/ internal auditor
directeur
management ondersteuning
communicatie & fondsenwerving
36 - UAF Jaarverslag 2011
interne bedrijfsvoering
studentenbegeleiding, intake en studiefinanciering
job support
achtergrond, kan beroep worden aangetekend door wie ook in bezwaar is afgewezen. Als specialisten in vreemdelingen- en asielrecht waarborgen zij de kwaliteit van de besluitvorming van het UAF.
9.3. Verantwoording CBF Het UAF heeft het CBF-Keur voor goede doelen en weet zich gebonden aan de Code voor goed bestuur.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen Alle medewerkers van het UAF zijn zich ervan bewust dat ze werken binnen een sector waarin maatschappelijk verantwoord ondernemen en diversiteit een belangrijke meerwaarde heeft. Voor het UAF betekent dit dat bij de selectie van nieuwe medewerkers nadrukkelijk wordt nagaan of (voormalige) vluchtelingen beschikbaar zijn. Bijna een derde van de UAF-medewerkers heeft geen Nederlandse achtergrond. De werkomstandigheden zijn gericht op ziekte preventie. Daartoe zijn ergonomisch verantwoorde bureaustoelen aangeschaft, functioneert een arbopreventiemedewerker, is een computerontspanningsprogramma geïnstalleerd en worden frequent pauze-ontspanningsoefeningen georganiseerd. Het schoonmaken van de UAF-panden is uitbesteed aan U-werkbedrijven (die mensen met een arbeidshandicap in dienst hebben) die op ons verzoek milieuvriendelijke schoonmaakmiddelen gebruiken. De tuin wordt op milieuvriendelijke wijze onderhouden, zonder bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Er wordt groene energie (stroom en gas) gebruikt en voor de kantine worden fairtradeproducten ingekocht. Het UAF-beleggingsbeleid kent zeer stringente criteria. Bedrijven die zich inlaten met schending van mensenrechten, kinderarbeid, discriminatie, corruptie, dwangarbeid, niet-vrije vakbonden of de productie en levering van wapensystemen, worden uitgesloten. Bescherming van natuur, milieu en klimaat weegt zwaar als criterium.
Financieel beheer en verantwoord beleggen De balans van het UAF kent fondsen en reserves. De fondsen betreffen middelen die door derden aan het UAF ter beschikking zijn gesteld met een gelimiteerde bestemming. De overige vermogenscomponenten betreffen reserves met een door het UAF-bestuur vastgestelde bestemming.
In 2011 werden – conform de afspraken uit het Goede Buren Fonds – gelden besteed ter ondersteuning van vluchtelingen in het mbo-onderwijs en toeleiding naar de arbeidsmarkt. Uit het Jacoba Felicie Fonds werden gelden besteed voor het ondersteunen van (vrouwelijke) geneeskundestudenten. Het Dorrie Stoop Fonds richtte zich op ondersteuning van muziekstudenten en het Annette Bogstra Fonds is bestemd voor taalverwerving van vluchtelingen. Uit het fonds Stichting en Gezondheid werden geen gelden besteed in het verslagjaar. In 2011 werd het Sadeq Hedayat Fonds opgericht ter ondersteuning van hoger opgeleide vluchtelingen uit Iran. In 2011 kende het UAF de volgende reserves: 1. Continuïteitsreserve. Deze reserve dient als buffer voor slechte tijden. Mochten de inkomsten sterk verminderen of de lasten sterk stijgen, dan heeft het UAF hiervoor de continuïteitsreserve. De omvang van de reserve is door het bestuur vastgesteld op 25 procent van de exploitatiekosten. De reserve bedroeg € 2.190.000. € 700.000 wordt gedekt door de stille reserve van de panden. De maximale grootte van de continuïteitsreserve bedroeg € 6.531.000. Deze is conform de CBF-richtlijn (150 procent van de kosten van de jaarlijkse werkorganisatie). 2. Reserve speciale projecten. Deze reserve is bedoeld voor innovatieve projecten. De noodzakelijke omvang is door het bestuur bepaald op de hoogte van de cofinanciering van het UAF voor een jaar van de projecten. 3. Reserve financiële activa. Het UAF verstrekt studieleningen aan asielzoekers en vluchtelingen. In deze reserve liggen de uitgegeven leningen vast, verminderd met een voorziening met betrekking tot oninbaarheid. Na beëindiging van het cliëntschap worden de leningen afgelost. 4. Reserve meerjarig beleidsplan. Het resterend vermogensdeel is door het bestuur bestemd voor financiering in het kader van de doelstelling in de navolgende jaren conform het meerjarig beleidsplan en de jaarlijkse meerjarenramingen. Het streven is deze middelen in een periode van vijf jaar te besteden.
Beleggen en verantwoord financieel beheer Met uitzondering van de Fondsen op Naam belegt het UAF niet in aandelen, maar worden de overtollige middelen aangehouden in liquiditeiten 37 - UAF Jaarverslag 2011
als spaarrekeningen en deposito’s. Bij de aandelen is instandhouding van de hoofdsom het uitgangspunt met daarnaast een redelijk rendement. Voor verantwoord beheer van de middelen geldt een ethische code. Vermeden wordt enige betrokkenheid bij: schending van mensenrechten, kinderarbeid, discriminatie, corruptie, dwangarbeid, een niet-vrije vakvereniging en de productie en levering van wapensystemen. Uitgangspunt is de bescherming van natuur, milieu en klimaat. Omdat de aandelenportefeuille klein van omvang is, is gekozen om te beleggen in aandelenfondsen van de ASN-bank. Daarmee is verzekerd dat de ethische code wordt nageleefd. Het financieel beheerresultaat volgens het VFImodel is opgenomen in de jaarrekening.
Bestuursleden, (neven)functies en zittingstermijnen per april 2012 Ruud Lubbers, voorzitter Bestuurslid sinds 1 juli 2006, 2e her benoeming op 1 juli 2012, einde zittingstermijn 1 juli 2015 • Minister van Staat • Lid en honorary co-chair Earth Charter Commission • Voorzitter raad van toezicht ECN (Energieonderzoek Centrum Nederland) • Voorzitter Curatorium VNO-NCW • Voorzitter Stichtingsbestuur Universiteit van Tilburg • Voorzitter Council Rotterdam Climate Initiative • Lid directie Breesaap B.V.
9.4. Bestuur Iric van Doorn In het bestuur van de stichting zijn de werkvelden van het UAF vertegenwoordigd: vluchtelingen en asiel, studie en werk, en internationale betrekkingen. Ook zijn er leden met een achtergrond op het gebied van communicatie, fondsenwerving en bedrijfsvoering. Bij vacatures in het bestuur wordt erop gelet dat alle genoemde werkvelden in voldoende mate vertegenwoordigd zijn. De maximale zittingstermijn voor bestuursleden is negen jaar (drie termijnen van drie jaar). De bestuursleden doen hun werk onbezoldigd. Het bestuur denkt mee over alle belangrijke strategische beslissingen aan de hand van door de directeur opgestelde memo’s. De voorzitter van de auditcommissie rapporteert aan het bestuur over de belangrijkste bevindingen in verband met het toezicht houden op de planning- en controlcyclus. De belangrijkste onderwerpen waarover het bestuur zich in 2011 boog waren: • nieuwe ontwikkelingen op asielrechtelijk gebied • actuele politieke ontwikkelingen waarbij vooral het beleid van het kabinet Rutte en de gevolgen voor het UAF centraal stonden (lokale betrokkenheid bij toekenning van een status voor uitgeprocedeerde asielzoekers, de kwestie Mauro en het inzetten van studievisa) • de toename aan aanmeldingen van asielzoekers en vluchtelingen bij het UAF en de consequenties voor de organisatie • de interne organisatie (interne bedrijfsvoering, jaarplan, begroting, jaarrekening, reserve beleid, fondsenwerving en ondernemingsraad). Het bestuur evalueert periodiek het eigen functioneren. 38 - UAF Jaarverslag 2011
Bestuurslid sinds 1 april 2005, laatste herbenoeming op 1 april 2011, einde zittingstermijn 1 april 2014 • Directeur/grootaandeelhouder van Delta Business International b.v. en dochters • Voorzitter stichting IIC (Internationale Informatie en Communicatie) • Voorzitter Rosa Spier Huis • Ad-hoc advieswerk betreffende beleidsontwikkeling, en structuur- en organisatieontwikkeling
Thijs Drupsteen Bestuurslid sinds 1 januari 2004, laatste herbenoeming op 1 januari 2010, einde zittingstermijn 1 januari 2013 • Staatsraad in buitengewone dienst in Raad van State • Voorzitter van het bestuur van het Water Governance Centre
Roel Fernhout Bestuurslid sinds 9 maart 2006, laatste herbenoeming 9 maart 2012, einde zittingstermijn 9 maart 2015 • Bijzonder hoogleraar Migratierecht en Rechtsbescherming Radboud Universiteit Nijmegen • Voorzitter landelijke commissie Gedragscode internationale student in het hoger onderwijs • Lid Commissie Mensenrechten van de Adviesraad Internationale Vraagstukken
• Lid van de Commissie Meijers en voorzitter van haar subcommissie Asiel • Lid van de redactie van de Asia-Europe Democratisation and Justice series van de Asia-Europe Foundation (ASEF) • Lid beroepenveldcommissie FdR Erasmus Universiteit • Lid adviesraad E.M. Meijers-instituut van de Universiteit Leiden
Ad Hoevenaars, penningmeester Bestuurslid sinds 1 juni 2004, laatste herbenoeming op 1 juni 2010, einde zittingstermijn 1 juni 2013 • Plaatsvervangend directeur Belastingdienst Oost-Brabant • Voorzitter werkgroep 4 en 5 mei van Stichting Boxtel Vooruit
Saskia J. Stuiveling
• • •
• • • • • • •
Bestuurslid sinds 1 juni 2010, verwachte datum herbenoeming 1 juni 2013, einde zittingstermijn 1 juni 2019 • President Algemene Rekenkamer • Lid bestuur stichting Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam Lid raad van toezicht RO theater, Rotterdam Lid raad van toezicht museum Boijmans van Beuningen, Rotterdam Lid raad van toezicht stichting Trustfonds Rijksacademie voor Beeldende Kunst, Amsterdam Lid raad van toezicht stichting Paleis het Loo Nationaal Museum, Apeldoorn Lid raad van toezicht Trustfonds Erasmus Universiteit Rotterdam Lid advisory board Rotterdam School of Management Erasmus Universiteit Rotterdam Voorzitter bestuur Stichting Anne Vondelingprijs Lid raad van advies Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) Lid raad van advies van de Orde van Advocaten Diverse comités van aanbeveling (zie overzicht op www.rekenkamer.nl)
Behnam Taebi Bestuurslid sinds 1 oktober 2009, verwachte herbenoeming op 1 oktober 2012, einde zittingstermijn 1 oktober 2018 • Universitair docent techniekfilosofie aan de Technische Universiteit Delft • Mede-initiatiefnemer van de actiegroep 'Iraanse Studenten' • Beëdigd tolk, werkzaam voor de Immigratieen Naturalisatiedienst (IND) • Columnist van Technisch Weekblad
Ashley Terlouw, secretaris Bestuurslid sinds 1 september 2003, laatste herbenoeming op 1 september 2009, einde zittingstermijn 1 september 2012 • Hoogleraar rechtssociologie Radboud Universiteit Nijmegen • Plaatsvervangend rechter van de rechtbank Arnhem
Els Verhoef Bestuurslid sinds 1 april 2005, laatste herbenoeming op 1 april 2011, einde zittingstermijn 1 april 2014 • Voormalig lid college van bestuur Haagse Hogeschool • Lid raad van toezicht Stichting Jeugdpunt, Utrecht • Lid PolitieOnderwijsRaad (POR)
Ben Warner Bestuurslid sinds 1 december 2009, verwachte herbenoeming op 1 december 2012, einde zittingstermijn 1 december 2018 • Lid van bestuur Stichting Kunstraad Groningen • Secretaris bestuur Stichting Oerol Festival • Voorzitter Stichting Eurovoetbal • Penningmeester Stichting LabbertéHoedemaker Fonds • Adviseur strategische communicatie Stichting Energy Valley • Lid bestuur Proeven in Groningen • Lid bestuur Ubbo Emmius Fonds (RUG)
39 - UAF Jaarverslag 2011
Willem van Bennekom was bestuurslid tot 22 november 2011. Het UAF is hem veel dank verschuldigd voor zijn inzet gedurende de negen jaar dat hij deel uitmaakte van het bestuur.
Kees Bleichrodt, directeur UAF • Voorzitter ledenraad Amnesty International, afdeling Nederland • Lid raad van advies Stichting Vluchteling • Voorzitter Commissie Asiel VluchtelingenWerk Nederland • Voorzitter Landelijke Werkgroep Rechtsbijstand Vluchtelingen • Lid bestuur Rinny Huizinga Stichting • Voorzitter Stichting Oost-West
9.5. Comité van aanbeveling Het comité van aanbeveling van het UAF bestaat uit de volgende leden: de heer prof. dr. Th. C. van Boven, de heer prof. dr. P.J.D. Drenth, mevrouw prof. dr. ir. L.O. Fresco, de heer prof. mr. P.H. Kooijmans, de heer Th. Olof, de heer dr. A.H.G. Rinnooy Kan, de heer dr. H.D. Tjeenk Willink, de heer dr. H.J. Witteveen en de heer S.S.F. Hazewinkel. Tot zijn overlijden op 23 april 2011 maakte ook de heer mr. M. van der Stoel deel uit van het comité van aanbeveling.
9.6. Directie De directeur van het UAF onderhoudt veel externe contacten met subsidiegevers, mensenrechtenorganisaties, overheidsinstellingen, politieke partijen en maatschappelijke organisaties. Daartoe volgt hij de internationale en nationale ontwikkelingen met betrekking tot regelgeving voor vluchtelingen en asielzoekers op de voet. In nauw overleg met de voorzitter van het UAF onderneemt hij lobbywerk om de positie van asielzoekers en vluchtelingen te versterken. Hij geeft waar mogelijk de UAF-opvattingen in de media weer. Daarnaast vervult de directeur ook een belangrijke interne functie: hij bereidt de bestuursvergaderingen voor en stuurt het managementteam aan.
40 - UAF Jaarverslag 2011
Bezoldiging directie Het bestuur van het UAF heeft het bezoldigingsbeleid, de hoogte van de directiebeloning en de hoogte van andere bezoldigingscomponenten vastgesteld. Het beleid wordt periodiek geactualiseerd. De laatste evaluatie vond plaats in april 2011. Bij de bepaling van het bezoldigingsbeleid en de vaststelling van de beloning volgt het bestuur de Adviesregeling Beloning Directeuren van Goede Doelen van VFI en de Code Wijffels (zie www.vfi.nl). De Adviesregeling geeft aan de hand van zwaartecriteria een maximumnorm voor het jaarinkomen. De weging van de situatie bij het UAF vond plaats door middel van extern advies van de Human Capital Group uitgevoerd in juni 2010. Dit leidde tot een zogenaamde BSDscore van 390 punten met een maximaal jaarinkomen van € 98.257 (1 fte/12 mnd). Omdat de cao Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening een 36-urige werkweek kent en de directeur 40 uur werkt, is het normsalaris gecorrigeerd met 40/36ste. Dit leidt tot een normsalaris van € 109.065. De werkelijke jaarinkomens van de directie die relevant zijn voor de toetsing aan VFImaxima, bedroegen voor Kees Bleichrodt (1 fte/ 12 mnd) € 103.750. Deze beloning bleef binnen het VFI-maximum. De hoogte en samenstelling van de bezoldiging wordt in de jaarrekening vermeld in de toelichting op de staat van baten en lasten.
9.7. Afdelingen Het meerjarig beleidsplan 2009-2012 is voor het verslagjaar uitgewerkt in een jaarplan. Daarin formuleert elke afdeling kwalitatieve en kwantitatieve doelstellingen. Het UAF heeft definities en normen opgesteld van de te monitoren factoren en werkt aan het aanpassen van de managementinformatie om de kwantitatieve resultaten te volgen. Het UAF werkt niet met vrijwilligers, maar is wel bijzonder blij met de hulp die donateurs en andere betrokkenen vaak aanbieden. Het UAF telde in het verslagjaar een bezetting van 59,6 fulltime-equivalent (fte), verdeeld over gemiddeld 74 medewerkers. Per afdeling bedroegen het aantal fte’s en aantal medewerkers respectievelijk (peildatum 31 december 2011):
Medewerkers UAF (31-12-2011) Directie Studentenbegeleiding Job Support Communicatie & Fondsenwerving Interne Bedrijfsvoering Managementondersteuning
Fte Aantal personen 1,0 1 26,25 34 10,65 12 6,3 8 7,9 9 + 2 flexwerkers 4,6 6 + 2 flexwerkers
In 2011 werden negen nieuwe medewerkers aangenomen, van wie twee voor tijdelijke ondersteuning in piekperiodes. In dezelfde periode hebben dertien medewerkers de organisatie verlaten. De gemiddelde leeftijd van alle medewerkers die op 31 december 2011 in dienst waren, is 44 jaar. 52 procent van alle medewerkers is door een vast contract aan het UAF verbonden. 68 procent van de werknemers is vrouw. Van de werknemers is meer dan 30 procent van niet-Nederlandse afkomst, ruim boven de diversiteitdoelstelling van het jaarplan (minimaal 25 procent). In 2011 lag de prioriteit van de P&Owerkzaamheden bij het afronden van het functiewaarderingstraject. Alle functies zijn opnieuw beschreven en gewaardeerd. Vervolgens zijn de medewerkers die nog ingeschaald waren in de BBRA-salarisregeling, ingepast in de salarisschalen van de cao Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening. Hierdoor is bereikt dat de gehele cao op onze medewerkers van toepassing is. Ook is een begin gemaakt met het actualiseren van een aantal P&O-beleidsgebieden zoals ziekteverzuimbegeleiding, thuis- en telewerkregeling en functionerings- en ontwikkelingsgesprekken. In 2012 zal de aandacht onder meer uitgaan naar scholings- en opleidingsbeleid en huisvesting in samenhang met een te houden risico-inventarisatie en -evaluatie. In 2011 hebben verschillende medewerkers scholing gevolgd, onder meer over leren werken in projecten en met betrekking tot vakinhoudelijke deskundigheidsbevordering. De bhv’ers en de OR-leden hebben (bij)scholing voor deze nevenactiviteiten gevolgd. Tevens is een gedeelte van het opleidingsbudget besteed aan coaching en/of intervisie.
Directeur: Kees Bleichrodt Internal auditor: Herman Vriesendorp Afdeling Communicatie & Fondsenwerving: Boukje de Haan (hoofd afdeling), Erik van den Bergh, Remko de Kok, Claudia Mijnders, Janneke Bruil, Hélène Ruys, Elisa Veini, Matthijs Weststeijn. Afdeling Interne Bedrijfsvoering: André Wilbers (hoofd afdeling), Keme Cisse, Chantal Floris, Grace Floris-Rompas, Dick Muis, Najla Painda, Annemiek Prins, Suresh Sardjoe, Gratian Schiopu, Marieke Veenstra. Afdeling Job Support: Kaveh Pour (hoofd afdeling), Afsaneh Azari, Grietje Jansen, Ella de Lange, Stannie Maessen, Teuta Curri, Nilka Capricorne, Mohammed Jalloh, Saskia Furrer, Wout Smeets, Mery Redjopawiro, Mariette Zeeberg. Afdeling Managementondersteuning: Nienke ter Voorde (hoofd afdeling), Erica Bowles, Eus Joanknecht, Karin Kienhuis, Ehsan Nouzari, Eilish Straub-Leonard, Azita Abbasyan, Emmelie Both. Afdeling Studentenbegeleiding: Albert de Voogd (hoofd afdeling), Joeke van Aelst, Stef Arens, Bahman Bahmani, Anneke van de Beld, Sepper Firoozizadeh, Maechteld Bergkotte, Gaya Blom, Staf Carette, Paul Evers, Annet Fleer, Erik Hagen, Friso Harms, Elisabeth van ’t Hooft, Anja van den Hoogen, Charlotte van Hout, Emine Igdi, Ida Ibraimova, Berend Jonker, Lea Kayiganwa, Jelle Kruidenier, Jos Meijer, Natasja Savtsjin, Tatev Sedrekjan, Hella Snoeren, Katrijn van Sprundel, Brenda Teunissen, Petra Veltman, Olav Wissink, Nudolmo Wolfs, Marjoleine van der Zeijden.
41 - UAF Jaarverslag 2011
9.8. Ondernemingsraad Begin 2011 heeft de ondernemingsraad ingestemd met een thuis- en telewerkregeling en met een gedragscode voor UAF-medewerkers. In maart 2011 is een nieuwe OR aangetreden. Daar zich vijf kandidaten hadden gemeld, bleken verkiezingen niet nodig. Het belangrijkste OR-onderwerp was het functiewaarderingstraject. Aangedrongen werd op goede regelingen voor onvoorziene situaties; dit is meegenomen in de uiteindelijke regeling. De OR heeft daarnaast adviezen uitgebracht over huisvesting, projectmanagement, functioneringsgesprekken, de begroting 2012, exitpakketten, een scholings- en ontwikkelingsplan en de audit van de afdeling Studentenbegeleiding. De OR heeft tussentijds afscheid genomen van een vertrekkende collega; een nieuwe kandidaat is na aankondiging en de mogelijkheid tot bezwaar toegetreden tot de OR.
9.9. Preventie en ziekteverzuim Het UAF beschikt over een preventiemedewerker en drie bhv’ers. Het ziekteverzuimcijfer is in deze verslagperiode gedaald ten opzichte van de afgelopen jaren. In 2011 lag het verzuimpercentage met gemiddeld 3,9 procent ruim onder het streefcijfer van 5 procent.
42 - UAF Jaarverslag 2011
10. Financiën Inkomsten
53 € 2.995.580 .411
€ 3.881
€ 172.958
€ 900.000
€ 4.097.259
totaal: € 8.165.797 Eigen fondsenwerving
Subsidie OCW
Nationale Postcode Loterij
Overig
Uitgaven
€ 983.9
53
€ 780.1
96
.411
€ 3.881
€ 900.000
€ 787.546 € 622.939 30
€ 1.246.0
totaal: € 8.302.075 Financiële ondersteuning
Projecten
vluchtelingstudenten
Werving
Studentenbegeleiding
Overig
Begeleiding Job Support
43 - UAF Jaarverslag 2011
Hoofdpunten • De jaarrekening sluit met een saldo van € -136.278. Begroot was € -18.565. • Het aantal gesteunde vluchtelingen groeide met 6 procent ten opzichte van het vorige jaar en was 1 procent lager dan begroot. • De reguliere inkomsten uit eigen fondsenwerving – de erfenissen buiten beschouwing gelaten – stegen met 11 procent ten opzichte van het vorige jaar, maar waren 9 procent lager dan begroot. • De kosten van eigen fondsenwerving bedroegen 16 procent van de opbrengst. Dit is ruim binnen de CBF-norm van 25 procent. • De studiekosten bleven achter bij de begroting (11 procent). Voor een belangrijk deel wordt dit veroorzaakt door minder doorstroming vanuit de voorbereidende fase naar de studiefase. Ook waren in de voorbereidende fase en in de studiefase minder studenten dan begroot, en in de baanzoekende fase juist meer. • 85 procent van de baten is direct besteed aan de doelstelling en 22 procent aan de werving van baten en aan kosten van administratie en beheer. Door het negatieve saldo is dat samen meer dan 100 procent. • 85 procent van de lasten is besteed aan de doelstelling. De kosten van administratie en beheer zijn uitgekomen op 6 procent van het totaal aan lasten. Dit is binnen de interne norm van 10 procent.
Cliëntaantallen en directe studiekosten De laatste jaren maakt het UAF een groei door. Over het jaar 2011 betekende het een gemiddeld aantal gesteunde vluchtelingstudenten van 2.726, het hoogste aantal ooit. Daarnaast werden 561 vluchtelingen die op zoek waren naar een baan, door het UAF begeleid. Het totaal aantal door het UAF gesteunde vluchtelingen komt daarmee op 3.287. De groei vindt vooral plaats in de categorie asielzoekers en vluchtelingen die zich voorbereiden op een studie. Het aantal vluchtelingen dat gebruik maakt van de arbeidsbemiddelingsfunctie, nam met 14 procent toe. Verschillende soorten studenten worden door het UAF financieel gesteund: dagstudenten (eventueel met maandgeld) en deeltijdstudenten, kortetrajectstudenten en asielzoekers en vluchtelingen die zich voorbereiden op hun studie. De kosten verschillen per categorie. Daarnaast sluiten studenten leningen af, die ze na hun afstuderen in maandelijkse termijnen moeten terugbetalen. 44 - UAF Jaarverslag 2011
De kosten voor een voorbereider inclusief begeleiding (zonder leendeel) bedroegen € 1.500 per jaar. Voor een studerende zijn de kosten al gauw € 2.500, met een uitschieter tot € 13.000 voor een bursaal. Een deel van de kosten voor de statushouders kon worden betaald uit een subsidie van het Ministerie van OCW. Studenten ontvangen een geldelijke bijdrage in de vorm van een gemengde financiering. Terugbetaalde leningen worden vervolgens opnieuw aangewend voor ondersteuning van de doelgroep. Standaard wordt rekening gehouden met een oninbaarheidspercentage van 30 procent; hiervoor wordt een voorziening getroffen. In het verslagjaar liepen de afboekingen vanwege de economische situatie op, maar bleven nog wel binnen de marge van 30 procent.
Projecten Projecten bieden het UAF de kans om nieuwe werkvormen te ontwikkelen (zie overzicht in hoofdstuk 4). De projecten worden grotendeels extern gefinancierd. Na een geslaagd project worden middelen gezocht om de werkzaamheden te incorporeren in de reguliere begroting. In totaal bedroeg de omvang van de projecten € 787.000, waarvan € 740.000 met externe financiering.
Personeelsbestand en materiële kosten In het verslagjaar had het UAF ruim 59 personeelsleden in dienst (in fte). Veel mensen werkten parttime en er was een aantal flexwerkers; gemiddeld waren er 74 mensen in dienst. Er moesten interim-maatregelen genomen worden om de continuïteit van het systeembeheer en de P&Ofunctie te waarborgen. Enkele langdurig zieken moesten vervangen worden. De materiële kosten zijn boven de raming van de begroting uitgekomen (+ 3 procent). Deze meerkosten betroffen de automatisering (ook door toegenomen afschrijvingen) en zijn onder andere gemaakt ter stabilisatie van het systeembeheer en als een investering in de toekomst.
Baten De in 2009 opgestelde meerjarenbegroting – waarbij over een reeks van jaren naast 3 procent reguliere groei € 300.000 extra aan inkomsten was begroot – bleek niet realistisch. De eigen fondsenwerving (inclusief nalatenschappen en projectfinanciering) bleef 9 procent achter bij de begroting, maar steeg 9 procent ten opzichte van het vorige jaar. Bij bijna alle doelgroepen
werd een inkomstenstijging ten opzichte van vorig jaar gerealiseerd, maar de stijging bleef achter bij de begroting. Er waren projectbijdragen van Adessium voor het project Vervolgde Wetenschappers, van de Unie van Soroptimisten en de Rabobank Foundation voor een taalfonds. Van de Nationale Postcode Loterij ontvingen we een bedrag van € 900.000 als reguliere bijdrage en daarnaast een projectsubsidie. Het Ministerie van OCW was de grootste subsidieverstrekker vanuit de overheid. Daarnaast ontving het UAF projectsubsidies van onder andere het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en het Europees Vluchtelingenfonds. De subsidie van het Ministerie van OCW viel € 470.000 lager uit dan begroot vanwege achterblijvende student aantallen in de studiefase. De kosten van de eigen fondsenwerving bedroegen 16 procent van de opbrengsten (zie verder hoofdstuk 7).
Balans In het verslagjaar werden investeringen gedaan in de software. In het softwareprogramma Navision werden een analysetool voor fondsenwerving en een electronisch archiveersysteem geïmplementeerd. Ook werd een belangrijk deel van het computerserverpark vervangen evenals alle werkstations. In totaal werd er € 650.000 aan nieuwe leningen aan studenten verstrekt. De aflossingen bedroegen € 695.000. De post afboekingen bedroeg € 395.000, inclusief een correctie van € 165.000 over de voorgaande twee boekjaren. Als resultante is de post leningen u/g gedaald in het boekjaar. Het standaard dotatiepercentage aan de voorziening tegen oninbaarheid bleef gehandhaafd op 30 procent. Wel werd de dotatie van als dubieus aangemerkte debiteuren verhoogd van 60 naar 75 procent wegens tegenvallende resultaten van incassotrajecten.
Risico’s en de toekomst Op het moment van schrijven is de algemene economische situatie nog steeds slecht. De eurocrisis woekert door en het kabinet zoekt naar extra bezuinigingen. Vooralsnog krijgt het UAF slechts een bescheiden briesje van deze storm over zich heen. Maar de gevolgen kunnen groter worden dan waarvan nu wordt uitgegaan. Met als mogelijk gevolg: afnemende resultaten op de fondsenwerving, bezuinigingen op de subsidies door de overheid, minder projectsubsidies en meer afboekingen omdat debiteuren niet meer aan hun verplichtingen kunnen voldoen. Doordat nu uitgegaan wordt van een meer realistische ontwikkeling van de eigen fondsenwerving die dichter bij de huidige inkomstenstroom ligt, zijn de risico’s in vergelijking met het verleden beduidend afgenomen. Wel is er een risico op lange termijn gezien de vergrijzing van het donateursbestand. Het UAF wordt geconfronteerd met asielzoekers en vluchtelingen die de (Nederlandse) taal steeds minder machtig zijn. De doorstroming van de voorbereidingsfase naar de studiefase is reeds enige tijd geringer dan voorheen en minder dan gewenst. Het UAF zal hierop een antwoord moeten vinden in het huidige politieke klimaat, dat voor vluchtelingen negatief is en mogelijk hogere kosten met zich meebrengt.
45 - UAF Jaarverslag 2011
Financieel jaarverslag UAF 2011 26 april 2012
Balans per 31 december 2011 ACTIVA
31-dec-11 €
I
€
Grond Wilhelminapark
508.445
508.445
Pand Wilhelminapark
574.217
606.427
Verbouwingen pand
17.028
28.716
Inventaris
75.164
101.811
Computer hardware
158.316
69.442
Computer software
126.562
151.109 1.459.732
Vorderingen op (ex-)cliënten
4.458.436
Voorziening tegen oninbaarheid
-1.502.089
1.465.950
4.900.672 -1.661.925 2.956.347
3.238.747
VOORRADEN Voorraden voor verkoop
13.848
24.910 13.848
IV
24.910
VORDERINGEN WSF-DUO
447.274
521.958
TS-DUO
12.289
6.716
Toegezegde bijdragen
373.135
542.374
1.573
1.573
Diverse vorderingen Te ontvangen c.q. vooruitbetaalde posten
138.485
57.978
Rekening courant UAF-SUS
91.294
76.539 1.064.050
V
1.207.138
Effecten Effecten
543.303
573.639 543.303
VI
€
FINANCIËLE VASTE ACTIVA
Activa vastgelegd voor doelstelling III
€
MATERIËLE VASTE ACTIVA
Activa vastgelegd voor bedrijfsvoering II
31-dec-10
573.639
LIQUIDE MIDDELEN Deposito's en spaarrekeningen Banken en overige geldmiddelen
TOTAAL GENERAAL
46 - UAF Jaarverslag 2011
4.950.600
3.922.366
206.504
662.882 5.157.104
4.585.248
11.194.384
11.095.632
PASSIVA
31-dec-11 €
VII
€
€
1.490.000
2.237.000
224.800
142.500
2.956.392
3.238.792
0
1.305.252
3.751.817
1.614.826
8.423.009
8.538.370
Bestemmingsfondsen
555.345
576.262
Totaal fondsen
555.345
576.262
Reserve speciale projecten Reserve financiële activa doelstelling Reserve materiële activa bedrijfsvoering Reserve meerjarig beleidsplan Totaal reserves
Totaal reserves en fondsen
8.978.354
9.114.632
VOORZIENINGEN Voorziening groot onderhoud
218.643
160.698 218.643
IX
€
RESERVES EN FONDSEN Continuïteitsreserve
VIII
31-dec-10
160.698
SCHULDEN Op korte termijn Crediteuren
748.867
741.403
Vooruitontvangen bijdragen
165.509
170.816
Te betalen organisatiekosten
32.647
31.147
Saldo ter bestemming van Ministerie van OCW
689.514
488.174
Salarissen en sociale lasten
360.853
TOTAAL GENERAAL
388.762 1.997.387
1.820.302
11.194.384
11.095.632
47 - UAF Jaarverslag 2011
Rekening van baten en lasten 2011 Rek. v. B/L 2011 €
Rek. v. B/L 2010 €
€
Begroting 2011 €
€
Begroting 2012 €
€
€
BATEN I
Baten uit eigen fondsenwerving
A
Regulier programma Bijdragen uit schenkingsakten
706.050
687.408
850.000
750.000
Bijdragen van fondsen
329.150
169.082
350.000
200.000
Bijdragen van onderwijsinstellingen
208.111
212.842
220.000
180.000
64.417
27.534
130.000
80.000
470.577
508.572
500.000
550.000
1.593.195
1.515.262
1.800.000
1.900.000
Bijdragen van bedrijven Bijdragen uit nalatenschappen Bijdragen van particulieren Fondsen op Naam Fondsenwervende acties Schenkingsrecht / correcties
83.500
83.500
90.000
40.000
132.903
99.665
210.000
120.000
20
480
0
0
3.587.923 B
Bijdragen voor projecten
C
Kostprijs
508.367
3.820.000
239.889
364.600
318.600
508.367
239.889
364.600
318.600
239.889
571.057
387.600
364.600
7.608
3.956
5.000
6.000
-6.639
-2.877
-3.000
-4.500
Nettowinst verkoop Totaal baten eigen fondsenwerving
969
1.079
2.000
1.500
4.097.259
3.545.313
4.516.600
4.140.100
Baten uit acties van derden Nationale Postcode Loterij
900.000
1.000.000 900.000
III
4.150.000
Resultaat verkopen artikelen Omzet
II
3.304.345
Projectprogramma
900.000 1.000.000
900.000 900.000
900.000
SUBSIDIES OVERHEDEN Subsidies overige overheidsinstellingen Subsidies Ministerie van OCW Totaal subsidies overheden
48 - UAF Jaarverslag 2011
234.167
248.743
163.900
75.000
2.761.413
2.606.175
3.232.000
3.353.125
2.995.580
2.854.918
3.395.900
3.428.125
Rek. v. B/L 2011 € IV
Rek. v. B/L 2010 €
€
Begroting 2011 €
€
Begroting 2012 €
€
€
Baten uit beleggingen (On)gerealiseerde koersverschillen effecten
-7.344
18.518
0
0
Rente obligaties / dividend
11.942
20.460
24.000
24.000
Rente op studieleningen
20.782
21.147
18.000
18.000
Overige renteopbrengsten / kosten
147.578
45.814
75.000
75.000
Totaal intrest / dividend Som der baten
172.958
105.939
117.000
117.000
8.165.797
7.506.170
8.929.500
8.585.225
LASTEN V
Besteed aan doelstellingen
A
Financiële ondersteuning studerenden
A
UAF-studenten
0
0
7.100
7.650
B
WSF-studenten
53.138
54.434
51.350
45.250
C
OCW-bursalen
130.837
163.650
172.400
126.300
D
AZC/VVTV-dagstudenten
145.325
216.218
242.250
205.350
F
(Deeltijd-)studenten met TS-DUO
4.547
5.512
1.200
3.900
G
(Deeltijd-)studenten met TS-UAF
60.875
134.073
30.600
63.500
H
Studenten met TS OCW
642.913
556.681
961.750
905.800
J
AZC / VVTV-deeltijdstudenten
13.675
11.807
7.850
16.750
K
Korte traject studenten
68.799
98.818
171.825
112.275
L
Recuperanten
6.839
935
9.750
0
M
Voorbereiders
1.470.441
1.396.964
1.616.550
1.661.200
N
Overige kosten studerenden
148.377
125.451
174.475
147.375
O
Vrijval/dotatie voorziening tegen oninbaarheid verstrekte leningen
230.445
110.733
46.015
24.040
P
Uitvoeringskosten
905.190
734.672
830.850
829.000
Totaal financiële ondersteuning studerenden B
3.881.411
3.609.948
4.323.965
4.148.390
Begeleiding Ontmoetingsdagen Diverse directe kosten Uitvoeringskosten Totaal begeleiding
23.311
28.257
29.000
29.000
10.685
5.235
8.000
8.000
1.212.034
1.006.401 1.246.030
1.305.750 1.039.893
1.207.700 1.342.750
1.244.700
49 - UAF Jaarverslag 2011
Rek. v. B/L 2011 € C
€
€
15.500
15.500
Uitvoeringskosten
72.876
67.094
47.400
71.700
89.323
€
83.271
62.900
87.200
Voorlichtingskosten Directe kosten voorlichting
231.079
236.299
284.750
247.000
Uitvoeringskosten
203.284
201.280
244.200
243.150
434.363
437.579
528.950
490.150
Job Support 20.757
15.587
602.182
Totaal Job Support
18.200
503.200 622.939
26.400
571.900 518.787
661.700 590.100
688.100
Projecten Diverse projecten
787.546
815.914 787.546
541.200 815.914
618.400 541.200
618.400
WERVING BATEN Kosten eigen fondsenwerving
672.799
670.986
845.950
794.900
Kosten verkoop
3.836
3.355
3.350
4.000
Kosten acties derden
19.178
33.546
20.350
19.900
Kosten verkrijging subsidies overheden
72.876
67.094
78.050
75.750
Kosten van beleggingen
11.507
33.546
20.400
15.900
780.196 VIII
€
16.177
Uitvoeringkosten
VII
€
16.447
Directe kosten
F
€
Begroting 2012
Participatiekosten
Totaal voorlichtingskosten E
€
Begroting 2011
Participatie en bemiddeling (internationaal) vluchtelingenwerk
Totaal vluchtelingenwerk D
Rek. v. B/L 2010
808.527
968.100
910.450
Kosten van beheer en administratie Kosten van beheer en administratie
460.267
469.654
590.100
573.950
460.267
469.654
590.100
573.950
8.302.075
7.783.573
8.948.065
8.761.340
-136.278
-277.403
-18.565
-176.115
Bestemmingsreserves
-115.361
-272.877
88.835
-89.115
Bestemmingsfondsen
-20.917
-4.526
-107.400
-87.000
-136.278
-277.403
-18.565
-176.115
Som der lasten SALDO VAN BATEN EN LASTEN SALDOBESTEMMING
50 - UAF Jaarverslag 2011
Specificatie en verdeling kosten naar bestemming Doelstelling DIRECTE KOSTEN
Financiële ondersteuning studerenden Begeleiding en intake
Fin. ondersteuning
Begeleiding & Intake
VluchtelingenWerk
Voorlichting
Job Support
Projecten
€
€
€
€
€
€
2.976.221
0
0
0
0
0
0
33.996
0
0
0
0
Participatie vluchtelingenwerk
0
0
16.447
0
0
0
Voorlichting (publiciteit en communicatie)
0
0
0
231.079
0
0
Job Support
0
0
0
0
20.757
0
Projecten
0
0
0
0
0
278.905
Eigen fondsenwerving
0
0
0
0
0
0
TOEGEREKENDE KOSTEN 734.081
982.922
59.100
164.857
488.351
419.548
Kosten huisvesting
Personeelskosten
53.522
71.665
4.309
12.020
35.606
26.728
Kantoorkosten en algemene kosten
81.614
109.279
6.571
18.329
54.294
46.342
Afschrijvingen
35.973
48.168
2.896
8.078
23.931
16.023
3.881.411
1.246.030
89.323
434.363
622.939
787.546
Eigen FW
Verkoop
Acties Derden
Subsidies
Beleggingen
Financiële ondersteuning studerenden
0
0
0
0
0
Begeleiding en intake
0
0
0
0
0
Totaal
Werving baten DIRECTE KOSTEN
Participatie vluchtelingenwerk
0
0
0
0
0
Voorlichting (publiciteit en communicatie)
0
0
0
0
0
Job Support
0
0
0
0
0
Projecten
0
0
0
0
0
400.476
0
0
0
0
220.845
3.111
15.553
59.100
9.332
Eigen fondsenwerving TOEGEREKENDE KOSTEN Personeelskosten Kosten huisvesting
16.102
227
1.134
4.309
680
Kantoorkosten en algemene kosten
24.553
346
1.729
6.571
1.037
Afschrijvingen Totaal
10.823
152
762
2.896
458
672.799
3.836
19.178
72.876
11.507
51 - UAF Jaarverslag 2011
Specificatie en verdeling kosten naar bestemming vervolg Beheer en Administratie
2011
2010
Begr 2011
Begr 2012
€
€
€
€
€
Financiële ondersteuning studerenden
0
2.976.221
2.875.276
3.493.115
3.319.390
Begeleiding en intake
0
33.996
33.492
37.000
37.000
Participatie vluchtelingenwerk
0
16.447
16.177
15.500
15.500
Voorlichting (publiciteit en communicatie)
0
231.079
236.299
284.750
247.000
Job Support
0
20.757
15.587
18.200
26.400
Projecten
0
278.905
161.493
160.500
251.300
Eigen fondsenwerving
0
400.476
436.159
595.000
512.000
373.262
3.530.062
3.256.786
3.556.000
3.526.250
Huisvestingskosten
28.355
254.657
225.873
268.000
279.500
Kantoorkosten en algemene kosten
37.649
388.314
391.241
407.500
389.000
Afschrijvingen
21.001
171.161
135.190
112.500
158.000
460.267
8.302.075
7.783.573
8.948.065
8.761.340
Rek. v. B/L 2010 dec
Begroting 2011
Begroting 2012
TOEGEREKENDE KOSTEN Personeelkosten
Totaal
Rek. v. B/L 2011 Gemiddeld aantal personeelsleden (in fte's) Tijdelijke dienst
28,8
27,8
22,6
22,6
Vaste dienst
30,8
26,5
33,8
33,8
Totaal
59,6
54,3
56,4
56,4
Totaal bezoldiging bestuurders
0
0
0
0
Leningen, voorschotten en garanties verstrekt aan bestuurders
0
0
0
0
52 - UAF Jaarverslag 2011
Grondslagen van de financiële verslaggeving Algemeen
Financiële vaste activa
Het jaarverslag is opgesteld conform de 'Richtlijn Verslaggeving Fondsenwervende Instellingen' van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) en Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen.
Waardering van de vorderingen op (ex-)cliënten vindt plaats tegen de nominale waarde onder aftrek van een voorziening wegens vermoedelijke oninbaarheid. Er wordt beoordeeld op iedere balansdatum of er aanwijzingen zijn dat een financieel actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld en een dotatie gedaan aan de voorziening tegen dubieuze debiteuren.
Vergelijking met voorgaand jaar De gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van het voorgaande jaar, met uitzondering van de toegepaste stelselwijzigingen.
Waardering Voorraden Materiële vaste activa Waardering vindt plaats tegen de aanschafprijs verminderd met lineaire afschrijvingen, welke gebaseerd zijn op de geschatte levensduur en berekend over de aanschafprijs. De afschrijvingspercentages bedragen: • Panden Wilhelminapark inclusief verbouwingen 3,33-20 • Inventarissen 20-25 • Computerhardware, software en automatiseringsadviezen 25-33
De voorraden voor de verkoop worden gewaardeerd tegen historische kostprijs.
Vorderingen De vorderingen op DUO-studiefinanciering zijn gebaseerd op de voorschotten die aan cliënten op grond van hun studiefinancieringsrecht zijn verstrekt. Het UAF zorgt voor verdere doorbetaling van deze gelden. Waardering van de overige vorderingen vindt plaats tegen de nominale waarde.
Effecten Op de in bezit zijnde grond wordt niet afgeschreven. In het jaar van aanschaf wordt naar tijdgelang afgeschreven. Er wordt beoordeeld op iedere balansdatum of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Er is geen verplichting tot herstel na afloop van het gebruik van activa.
Effecten worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. De effecten worden gewaardeerd tegen beurswaarde per balansdatum. Waardeveranderingen worden rechtstreeks in de winst-en-verliesrekening verwerkt zowel bij verkoop als per balansdatum de ongerealiseerde waardevermeerdering of -vermindering.
53 - UAF Jaarverslag 2011
Voorzieningen
Overige activa en passiva
Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen, tenzij anders vermeld.
Waardering vindt plaats tegen nominale waarde.
De voorziening groot onderhoud wordt opgebouwd door jaarlijkse dotaties, gebaseerd op de in de toekomst te maken kosten terzake van groot onderhoud aan de panden Wilhelminapark 37, 38 en 41 op basis van een onderhoudsplan voor tien jaar. Gemaakte kosten voor groot onderhoud worden bestreden uit deze voorziening.
Pensioenvoorziening Het UAF is verplicht aangesloten bij het pensioenfonds voor de zorg- en welzijnssector (PZFW). Het pensioenfonds voert de regelingen uit. Op de Nederlandse pensioenregelingen zijn de bepalingen van de Nederlandse Pensioenwet van toepassing. De premies worden verantwoord als personeelskosten zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Nog niet betaalde premies worden als verplichting op de balans opgenomen. De belangrijkste kenmerken van de regeling zijn: De pensioengevende salarisgrondslag is gebaseerd op de middelloon. Het bestuur van het pensioenfonds besluit elk jaar of er voldoende geld is om de loonontwikkeling in de sector zorg en welzijn te volgen en het pensioen te verhogen. Een eventuele verhoging wordt gedeeltelijk betaald uit premie en gedeeltelijk uit opbrengsten van de beleggingen. In 2011 en 2012 is er niet geïndexeerd. Ultimo december was de dekkingsgraad 97 procent.
54 - UAF Jaarverslag 2011
Resultaatbepaling Het resultaat wordt bepaald met inachtneming van de hiervoor vermelde waarderingsgronds lagen, waarbij opbrengsten en kosten voor zover redelijkerwijs mogelijk worden toegerekend aan het boekjaar waarop zij betrekking hebben.
Legaten en erfenissen De opbrengst van legaten en erfenissen wordt opgenomen in het boekjaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld.
Studiefinanciering / verstrekkingen De kosten van de diverse regelingen zijn gebaseerd op de daadwerkelijk in het boekjaar aan cliënten betaalde vergoedingen of, in het geval van collegegelden, op de bedragen die door het UAF middels machtigingen aan de onderwijsinstellingen zijn afgegeven en door de onderwijsinstellingen zijn geïncasseerd.
Operationele lease Verplichtingen uit hoofde van operationele leasing worden, rekening houdend met ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in de winst-enverliesrekening over de looptijd van het contract.
Rente Dit betreft de op het boekjaar betrekking hebbende van derden ontvangen en te ontvangen respectievelijk aan derden betaalde en te betalen rente.
Toelichting op de balans per 31 december 2011 ACTIVA I
31-12-11
31-12-10
€
€
Boekwaarde 1 januari
508.445
508.445
Boekwaarde per 31 december
508.445
508.445
Cumulatieve aanschafwaarde 1 januari
965.770
965.770
Cumulatieve afschrijvingen 1 januari
-359.343
-327.132
Boekwaarde 1 januari
606.427
638.638
Materiële vaste activa
€ 1.459.733
Grond Wilhelminapark
€ 508.445
Panden Wilhelminapark
€ 574.217
Afschrijving op de panden
-32.210
-32.211
Boekwaarde per 31 december
574.217
606.427
Het UAF bezit de panden Wilhelminapark 37, 38 en 41. De gezamenlijke WOZ-waarde is € 3.235.000. Dit betekent dat er een 'stille' reserve is van € 2.120.120. Verbouwingen
€ 17.028
Cumulatieve aanschafwaarde 1 januari Cumulatieve afschrijvingen 1 januari
63.337
63.337
-34.621
-22.932
Boekwaarde 1 januari
28.716
40.405
Afschrijving verbouwingen
-11.688
-11.689
Boekwaarde per 31 december
17.028
28.716
Inventaris
€ 75.164
Cumulatieve aanschafwaarde 1 januari
193.497
184.596
Cumulatieve afschrijvingen 1 januari
-91.686
-58.977
Boekwaarde 1 januari
101.811
125.619
6.535
8.901
Afschrijving
Aanschafwaarde boekjaar
-33.182
-32.709
Boekwaarde per 31 december
75.164
101.811
236.142
188.729
-166.700
-120.273
69.442
68.456
160.909
47.413
Afschrijving
-72.035
-46.427
Boekwaarde per 31 december
158.316
69.442
351.441
312.650
-200.332
-126.200
Boekwaarde 1 januari
151.109
186.450
Aanschafwaarde boekjaar
61.227
38.791
Afschrijving
-85.774
-74.132
126.562
151.109
Computer hardware
€ 158.316
Cumulatieve aanschafwaarde 1 januari Cumulatieve afschrijvingen 1 januari Boekwaarde 1 januari Aanschafwaarde boekjaar
Computer software Cumulatieve aanschafwaarde 1 januari Cumulatieve afschrijvingen 1 januari
Boekwaarde per 31 december
€ 126.562
De belangrijkste investeringen in het boekjaar waren: nieuwe servers, investeringen in het databaseprogramma Navision, electronisch archiveersysteem, nieuwe pc's en inventaris. Als zekerheid voor een rekening courant kredietfaciliteit is aan de ING-bank een hypotheek gegeven op de panden Wilhelminapark 37/38 ter grootte van € 1.815.120. De rekening courant kredietfaciliteit die het UAF heeft bij de ING-bank bedraagt € 1.000.000. Op de balansdatum 31/12/11 was er geen gebruik gemaakt van dit krediet. 55 - UAF Jaarverslag 2011
ACTIVA II
31-12-11
31-12-10
€
€
4.900.672
4.855.885
40% leningen
417.426
500.308
100% leningen
200.421
207.911
Verrekening studiefinanciering (40% en 100%)
15.652
27.968
Rente
20.782
21.147
Correcties
-2.160
-3.340
5.552.793
5.609.879
Aflossingen in boekjaar
-694.787
-635.226
Afboekingen
-390.291
-69.569
-9.279
-4.412
4.458.436
4.900.672
-1.661.925
-1.620.761
390.291
69.569
-1.271.634
-1.551.192
Financiële vaste activa
€ 2.956.347
Vorderingen op (ex-)cliënten € 4.458.436 Saldo per 1 januari
Kortingen Saldo financiële administratie 31 december Voorziening tegen oninbaarheid
€ 1.502.089
Saldo per 1 januari Afgeboekt in boekjaar Dotatie/vrijval in boekjaar Saldo per 31 december
-230.455
-110.733
-1.502.089
-1.661.925
13.848
24.910
13.848
24.910
447.274
521.958
12.289
6.716
252.964
434.061
120.171
108.313
373.135
542.374
1.573
1.573
1.573
1.573
Conform het bestuursbesluit werd het percentage van de voorziening 75% van dubieuze vorderingen en 30% van de niet-dubieuze vorderingen. III
Voorraden € 13.848 Voorraden voor verkoop
IV
Vorderingen € 925.565 WSF-gelden DUO
€ 447.274
Saldo 31 december Ts-gelden DUO
€ 12.289
Saldo 31 december Toegezegde bijdragen
€ 373.135
Te ontvangen erfenissen Toegezegde bijdragen/doelsubsidies
Diverse vorderingen Waarborgsommen
56 - UAF Jaarverslag 2011
€ 1.573
ACTIVA
31-12-11
31-12-10
€
€
60.254
3.068
2.065
2.678
Te ontvangen c.q. vooruitbetaalde posten € 138.485 Te ontvangen rente/dividend Te ontvangen facturen verkoop FW Vooruitbetaalde en te ontvangen organisatiekosten
Rekening Courant UAF-SUS
€ 91.294
76.166
52.232
138.485
57.978
91.294
76.539
543.303
573.639
543.303
573.639
Tussen Stichting UAF en Stichting SUS bestaat een rekening-courant verhouding. De hoogte van deze rekening-courant is een momentopname per balansdatum. V
Effecten
€ 543.303
Effecten
€ 543.303
Ter beurze genoteerde effecten
Beleggingen zijn in het kader van twee Fondsen op Naam. Voor Fondsen op Naam geldt een beleggingsmix van 75% aandelen in een obligatiefonds en 25% aandelen in een wereldwijd beleggingsfonds. Belegd wordt in de huisfondsen van de ASN-bank. Hiermee voorkomt het UAF beleggingen in sectoren die de organisatie niet wil ondersteunen. Uitgesloten zijn beleggingen in sectoren/bedrijven en organisaties waarbij sprake is van schending van mensenrechten, dwang- of kinderarbeid, discriminatie, aantasting van natuur, milieu en klimaat, productie en levering van wapensystemen. VI
Liquide middelen Rente- en spaarrekeningen
€ 5.157.104 € 4.905.600
Van Lanschot termijn depositorekening
2.026.000
1.000.000
Spaarrekening ING-bank
2.924.600
2.922.366
4.950.600
3.922.366
1.065
1.096
Overige geldmiddelen
€ 206.504
Kas Banken
205.439
661.786
206.504
662.882
31-12-11
31-12-10
€
€
De liquide middelen staan ter vrije beschikking van de stichting. PASSIVA VII
Reserves en fondsen
€ 8.978.354
Bestemmingsreserves
€ 8.423.009
Continuïteitsreserve
€ 1.490.000
Stand begin boekjaar
2.237.000
2.599.500
Toegevoegd
0
0
Onttrokken
-47.000
-362.500
2.190.000
2.237.000
-700.000
0
1.490.000
2.237.000
Dekking door een op te nemen hypotheek te panden. Saldo 31 december
De continuïtsreserve dient als een buffer voor slechte tijden. Mochten de inkomsten sterk verminderen of de lasten sterk stijgen, dan heeft het UAF een reserve als buffer voor slechte tijden. De omvang van de reserve is door het bestuur op 16/9/2010 vastgesteld op 25% van de exploitatiekosten. De omvang berust op een analyse van de risico's die het UAF loopt op korte en lange termijn. € 700.000 wordt gedekt door de stille reserve van de panden en kan indien nodig liquide gemaakt worden door een op te nemen hypotheek op deze panden. De maximale conform de CBF-richtlijn toegestane grootte van de continuïteitsreserve bedroeg in 2011 € 6.531.000.
57 - UAF Jaarverslag 2011
PASSIVA
31-12-11
31-12-10
€
€
Beginstand
142.500
343.200
Toegevoegd
82.300
0
Onttrokken
0
-200.700
224.800
142.500
Reserve speciale projecten
€ 224.800
De reserve speciale projecten is bedoeld voor innovatieve projecten in het kader van de doelstelling. De noodzakelijke omvang is door het bestuur bepaald op de hoogte van de cofinanciering van het UAF voor een jaar van de projecten. Reserve materiële activa bedrijfsvoering
€ 0
Materiële vaste activa beginstand
1.305.252
1.568.013
Voorziening groot onderhoud beginstand
0
-113.012
Mutatie vaste activa
0
-102.063
Mutatie voorziening groot onderhoud
0
-47.686
Onttrokken
-1.305.252
0
0
1.305.252
Nu deze reserve niet langer verplicht is in de Richtlijn 650, heeft het bestuur besloten deze op te heffen. Het vermogenbestandsdeel is samengevoegd met de reserve meerjarig beleidsplan. Reserve financiële activa doelstelling € 2.956.392 Stichtingskapitaal
45
45
Financiële vaste activa beginstand
3.238.747
3.235.124
Mutatie financiële vaste activa
-282.400
3.623
2.956.392
3.238.792
1.614.826
1.178.377
Toegevoegd aan overige reserves en fondsen
-82.300
-17.294
Onttrokken aan overige reserves en fondsen
2.333.569
731.146
-114.281
-277.403
3.751.814
1.614.826
De financiële activa zijn de in het kader van de doelstelling uitgegeven leningen aan cliënten. Reserve doelstelling meerjarig beleidsplan € 3.751.814 Beginstand
Resultaat boekjaar
Dit bedrag is door het bestuur bestemd voor financieringen in navolgende jaren van activiteiten in het kader van het 'Meerjarig beleidsplan 2009-2012'. Deze activiteiten zullen een vervolg krijgen in het 'Meerjarig beleidsplan 2013-2016'. Totaal bestemmingsreserves Bestemmingsfondsen
8.423.009
8.538.370
2.623
4.184
€ 555.345
Subsidie Stichting Student en Gezondheid € 2.623 Stand begin boekjaar Ontvangen gelden
0
0
Bestede gelden
0
-1.561
2.623
2.623
0
0
10.000
0
0
0
10.000
0
Saldo 31 december De gelden dienen ingezet te worden t.b.v. medische voorzieningen van cliënten. Peter Baehr Prijs
€ 10.000
Stand begin boekjaar Ontvangen gelden Bestede gelden Saldo 31 december De gelden dienen te worden ingezet voor een toe te kennen onderzoeksbeurs. 58 - UAF Jaarverslag 2011
PASSIVA
31-12-11
31-12-10
€
€
Stand begin boekjaar
352.490
323.713
Ontvangen gelden
50.000
50.000
1.525
18.777
Bestede gelden
-40.000
-40.000
Saldo 31 december
364.015
352.490
Goede Buren Fonds
€ 364.015
Rendement gedurende boekjaar
Het Goede Buren Fonds richt zicht specifiek op ondersteuning van mbo-onderwijs en toeleiding naar de arbeidsmarkt. Jacoba Felicie Fonds
€ 178.707
Stand begin boekjaar
221.149
Rendement gedurende boekjaar
252.891
2.558
13.393
Bestede gelden
-45.000
-45.135
Saldo 31 december
178.707
221.149
542.722
573.639
Het Jacoba Felicie Fonds richt zich op het ondersteunen van (vrouwelijke) geneeskundestudenten. Totaal Fondsen op Naam
Naast bovengenoemde Fondsen op Naam werden nog bijdragen ontvangen in een tweetal Fondsen op Naam, namelijk het Dorrie Stoop Fonds (€ 17.500) en het Annet Bogstra Taalfonds (€ 16.000). Deze bijdragen werden in het verslagjaar geheel besteed. Totaal Bestemmingsfondsen VIII
IX
555.345
576.262
Saldo per 1 januari
160.698
113.012
Dotatie boekjaar
90.000
120.000
Onttrekking ter zake van groot onderhoud
-32.055
-72.314
218.643
160.698
Verplichtingen t.a.v. crediteuren
269.410
200.641
Termijnverplichtingen collegegeld
479.457
540.762
748.867
741.403
165.509
170.566
0
250
165.509
170.816
21.596
21.362
0
1.445
11.051
8.340
32.647
31.147
Voorzieningen
€ 218.643
Voorziening groot onderhoud
€ 218.643
Schulden
€2.007.360
Schulden op korte termijn
€ 2.007.360
Crediteuren
Bijdragen en doelsubsidies
€ 748.867
€ 165.509
Vooruitontvangen doelsubsidies Vooruit ontvangen bijdragen
Te betalen organisatiekosten € 32.647 Te betalen accountantskosten Waarborgsommen huren Te betalen organisatiekosten
59 - UAF Jaarverslag 2011
PASSIVA
31-12-11
31-12-10
€
€
Saldo per 1 januari
488.174
295.861
Saldo activiteiten verslagjaar
201.337
192.313
Saldo ter bestemming Ministerie van OCW € 689.514
Inhoudingen Ministerie van OCW
0
0
689.511
488.174
Dit saldo wordt gevormd door eventuele overschotten/tekorten op de door het Ministerie van OCW gesubsidieerde activiteiten door de afdelingen HO en BVE. Het saldo ter bestemming van de minister dient om eventuele toekomstige tekorten op de gesubsidieerde activiteiten te kunnen opvangen. Salarissen en sociale lasten
€ 360.853
Loonheffing/sociale verzekeringen Pensioenfonds Tegoed verlofdagen Te betalen salaris Reservering vakantiegeld
184.620
174.392
252
14.651
64.122
82.750
3.711
1.995
108.148
114.974
360.853
388.762
Alle schulden hebben een looptijd korter dan een jaar. Niet uit de balans blijkende vorderingen en verplichtingen De rekening courant kredietfaciliteit die het UAF heeft bij de ING-bank bedraagt € 1.000.000. Als zekerheid is aan de ING-bank gegeven een hypotheek op de panden Wilhelminapark 37 en 38 ter grootte van € 1.815.120. De lening is bedoeld om het rekening courant verkeer te versoepelen. Op de balansdatum 31/12/11 was er geen gebruik gemaakt van dit krediet. Per 1 november 2010 is er als kantoorruimte een verdieping gehuurd op Wilheminapark 40 te Utrecht. De looptijd van het contract is vijf jaar. De huursom bedraagt jaarlijks € 25.000. Dit contract wordt tussentijds ontbonden per 1 april 2012. Vanaf deze datum wordt het gehele kantoorpand aan Wilhelminapark 40 gehuurd voor een huursom van € 69.500 jaarlijks. De looptijd van het contract is 5 jaar. Het UAF heeft een all-in contract afgesloten bij Veenman voor drie copiers en zes printers. Het contract ingaande 1 september 2010 heeft een looptijd van 75 maanden. Het contract heeft een omvang van minimaal € 25.000 per jaar.
60 - UAF Jaarverslag 2011
Toelichting op de rekening van baten en lasten boekjaar 2011 TOELICHTING BATEN
2011
2010
Begr. 2011
Begr. 2012
€
€
€
€
706.050
687.408
850.000
750.000
Bijdragen van fondsen
329.150
169.082
350.000
200.000
Bijdagen van universiteiten
126.050
145.267
100.000
100.000
Bijdrage van hogescholen
72.001
51.308
100.000
70.000
Bijdrage van overige onderwijsinstellingen
10.060
16.267
20.000
10.000
Bijdragen van bedrijven
64.417
27.534
130.000
80.000
470.577
508.572
500.000
550.000
1.593.195
1.515.262
1.800.000
1.900.000
83.500
83.500
90.000
40.000
132.903
99.665
210.000
120.000
20
480
0
0
3.587.923
3.304.345
4.150.000
3.820.000
€
€
€
€
0
0
0
6.000
Soroptimisten
142.015
86.797
84.000
0
Generaal Pardon
63.000
9.750
10.000
0
160.062
114.654
125.000
80.000
0
0
0
37.500
86.878
0
99.800
99.800
I
Baten uit eigen fondsenwerving € 4.097.259
A
Regulier programma
€ 3.587.923
Bijdragen uit schenkingsakten
Bijdragen uit nalatenschappen Bijdragen van particulieren Fondsen op Naam (Goede Buren Fonds, Dorrie Stoop Fonds, Annet Bogstra Taalfonds) Acties Schenkinsgrechten/correcties
B
Projectprogramma
€ 508.367
Bijdrage werkgeversevent
Vervolgde Wetenschappers Vervolg Vervolgde Wetenschappers / Respite Taalfonds
C
Duurzaam & Divers (loopbaanbegeleiding)
0
0
0
54.500
De Vrolijkheid / Nationale Postcode Loterij
46.412
25.188
35.800
35.800
Overige bijdragen
10.000
3.500
10.000
5.000
508.367
239.889
364.600
318.600
Resultaat verkopen artikelen
€ 969
Omzet Kostprijs Netto verkoop II
Baten uit acties van derden
7.608
3.956
5.000
6.000
-6.639
-2.877
-3.000
-4.500
969
1.079
2.000
1.500
900.000
1.000.000
900.000
900.000
€ 900.000
Reguliere bijdrage Nationale Postcode Loterij
61 - UAF Jaarverslag 2011
TOELICHTING BATEN III
Subsidies overheden
€ 2.995.580
Bijdragen van Ministerie van OCW
€ 2.761.413
Voorbereiders
2011
2010
Begr. 2011
Begr. 2012
€
€
€
€
1.058.047
994.711
1.223.200
1.277.250
Bursalen
125.942
160.732
171.225
123.730
Niet WSF-studenten
631.700
546.275
948.350
890.000
Flankerend beleid
99.317
86.106
131.875
106.025
Voorlichting
125.519
116.189
152.600
151.800
Korte toeleidingstrajecten
45.326
60.053
144.225
68.575
Begeleiding
433.870
364.855
436.235
460.445
Overhead
125.519
116.189
152.600
151.800
Project Schakeljaren
116.173
111.065
110.500
123.500
Project Gemeentelijk Beleid
0
50.000
0
0
Aftopping i.v.m. subsidiemaximum
0
0
-238.810
0
2.761.413
2.606.175
3.232.000
3.353.125
€
€
€
€
140.574
80.794
108.900
0
0
9.750
0
0
140.574
90.544
108.900
0
Project Startende Ondernemers
0
-4.705
0
0
Project Latente Talenten
0
85.247
0
0
85.593
68.632
55.000
75.000
85.593
149.174
55.000
75.000
0
3.025
0
0
3.000
6.000
0
0
Bijdragen van overige overheidsinstellingen € 234.167 Ministerie SZW
€ 140.574
Project Banenoffensief II Project Generaal Pardon
Europees Vluchteling Fonds
€ 85.593
Project Resettlement
Overigen
€ 8.000
Gemeente Utrecht: bijdrage project Volunteer Academy Project Heerlen Bijdrage gemeente Amsterdam: afstudeerfeest
Totaal subsidie overige overheden V
Resultaat beleggingen
5.000
0
0
0
8.000
9.025
0
0
234.167
248.743
163.900
75.000
€ 172.958 -782
1.442
0
0
Gerealiseerde koersverschillen effecten
Ongerealiseerde koersverschillen effecten
-6.562
17.076
0
0
Rente obligaties / dividend
11.942
20.460
24.000
24.000
Rente op studieleningen
20.782
21.147
18.000
18.000
Overige rentebaten en -lasten
147.578
45.814
75.000
75.000
172.958
105.939
117.000
117.000
62 - UAF Jaarverslag 2011
TOELICHTING LASTEN VI
2011
2010
Begr.2011
Begr.2012
€
€
€
€
2.726
2.319
2.800
2.850
Gemiddeld aantal cliënten
0
0
1
1
Studietoelagen
0
0
11.833
12.750
Extra voorzieningen
0
0
0
0
Waarvan in de vorm van verstrekte leningen
0
0
-4.733
-5.100
0
0
7.100
7.650
515
533
599
560
Extra voorzieningen
88.563
90.723
85.583
75.417
Waarvan in de vorm van verstrekte leningen
-35.425
-36.289
-34.233
-30.167
53.138
54.434
51.350
45.250
10
15
15
10
125.942
160.732
171.200
124.500
Financiële ondersteuning studerenden € 3.881.411 Gemiddeld aantal cliënten in verslagjaar
A
B
UAF-dagstudenten
WSF-studenten
€ 0
€ 53.138
Gemiddeld aantal cliënten
De WSF-studenten ontvangen van DUO studiefinanciering in het kader van de WSF-18+. In het verslagjaar ging het om een bedrag van € 3.634.035. C
OCW-bursalen
€ 130.837
Gemiddeld aantal cliënten Studietoelagen Extra voorzieningen Waarvan in de vorm van verstrekte leningen
D
AZC/VVTV-dagstudenten
4.863
2.000
3.000
-1.945
-800
-1.200
130.837
163.650
172.400
126.300
84
105
125
97
225.230
334.743
375.000
318.583
€ 145.325
Gemiddeld aantal cliënten Studietegemoetkoming Extra voorzieningen Waarvan in de vorm van verstrekte leningen
Totaal dagstudenten
8.159 -3.264
16.978
25.621
28.750
23.667
-96.883
-144.146
-161.500
-136.900
145.325
216.218
242.250
205.350
329.300
434.302
473.100
384.550
63 - UAF Jaarverslag 2011
TOELICHTING LASTEN E
(Deeltijd)studenten met TS-DUO
2011
2010
Begr.2011
Begr.2012
€
€
€
€
6
7
10
8
€ 4.547
Gemiddeld aantal cliënten Extra voorzieningen
7.578
9.186
2.000
6.500
Waarvan in de vorm van verstrekte leningen
-3.031
-3.674
-800
-2.600
4.547
5.512
1.200
3.900
41
100
35
50
97.428
200.102
40.500
95.333
4.031
13.798
10.500
10.500
-40.584
-79.827
-20.400
-42.333
60.875
134.073
30.600
63.500
271
222
325
330
Studietegemoetkoming
631.703
546.275
950.830
890.000
Extra voorzieningen
18.684
17.343
18.200
26.333
-7.474
-6.937
-7.280
-10.533
642.913
556.681
961.750
905.800
8
8
5
10
19.773
17.593
11.750
25.167
Extra voorzieningen
3.019
2.086
1.333
2.750
Waarvan in de vorm van verstrekte leningen
-9.117
-7.872
-5.233
-11.167
13.675
11.807
7.850
16.750
722.010
708.073
1.001.400
989.950
45
64
75
60
79.914
117.250
166.710
108.310
4.533
7.412
8.525
6.608
-15.648
-25.844
-3.410
-2.643
68.799
98.818
171.825
112.275
55
51
30
0
Studietegemoetkoming
11.398
1.558
16.250
0
Waarvan in de vorm van verstrekte leningen
-4.559
-623
-6.500
0
6.839
935
9.750
0
De studenten ontvingen studiefinanciering van DUO. In het verslagjaar was dit € 7.538.
F
(Deeltijd)studenten met UAF-TS
€ 60.875
Gemiddeld aantal cliënten Studietegemoetkoming Extra voorzieningen Waarvan in de vorm van verstrekte leningen
G
Studenten met TS-OCW
€ 642.913
Gemiddeld aantal cliënten
Waarvan in de vorm van verstrekte leningen
H
AZC/VVTV-deeltijdstudenten
€ 13.675
Gemiddeld aantal cliënten Studietegemoetkoming
Totaal (deeltijd)studenten met tegemoetkoming studiekosten J
Kosten korte traject-studenten
€ 68.799
Gemiddeld aantal cliënten Studietegemoetkoming Extra voorzieningen Waarvan in de vorm van verstrekte leningen
K
Kosten recuperanten
€ 6.839
Gemiddeld aantal cliënten
64 - UAF Jaarverslag 2011
TOELICHTING LASTEN L
Voorbereiders
2010
Begr.2011
Begr.2012
€
€
€
€
1.391
1.190
1.255
1.450
€ 1.470.441
Gemiddeld aantal cliënten Studietegemoetkoming
1.389.509
1.415.920
1.662.830
1.677.583
Bijdrage schakeljaren
116.173
111.065
110.500
123.500
Extra voorzieningen
83.246
42.136
31.780
33.750
Waarvan in de vorm van verstrekte leningen
M
2011
-118.487
-172.157
-188.560
-173.633
1.470.441
1.396.964
1.616.550
1.661.200
300
320
325
274
3.585
4.657
2.667
3.917
-1.434
-1.863
-1.067
-1.567
198.396
207.911
250.000
275.000
15.652
20.169
15.000
10.000
-214.048
-228.080
-265.000
-285.000
Correcties studieschulden
-1.451
-276
0
0
Overige kosten studerenden
€ 148.377
Gemiddeld aantal cliënten (overigen en pas geaccepteerde aspiranten) Studietegemoetkoming overige cliënten Waarvan in de vorm van verstrekte leningen Overige verstrekte vergoedingen (100% lening) 100% verrekende voorschotten studiefinanciering Waarvan in de vorm van verstrekte leningen
Kosten debiteurenadministratie
17.704
7.813
10.000
10.000
Korting debiteuren
9.279
4.412
5.000
5.000
Studiekosten Flankerend Beleid
99.317
86.106
131.875
106.025
0
1.561
1.000
1.000
2.055
3.300
5.000
5.000
Medische kosten ten laste van SSGZ Fondsvergoedingen Dorrie Stoop Fonds Incassokosten collegegeld-termijnen Overige studiekosten
N
Voorziening voor oninbaarheid verstrekte leningen Dotatie/vrijval boekjaar
O
Uitvoeringskosten eigen organisatie
8.704
6.417
10.000
8.000
10.618
13.324
10.000
10.000
148.377
125.451
174.475
147.375
230.455
110.733
46.015
24.040
€ 230.455
€ 905.190
Personele lasten
734.081
591.110
678.850
670.650
Materiële lasten
171.109
143.562
152.000
158.350
905.190
734.672
830.850
829.000
3.881.411
3.609.948
4.323.965
4.148.390
Totaal financiële ondersteuning
65 - UAF Jaarverslag 2011
TOELICHTING LASTEN VII
Begeleiding Ontmoetingsdagen Diverse kosten begeleiding
IX
Begr.2011
Begr.2012
€
€
€
23.091
27.689
29.000
29.000
220
568
0
0
10.685
5.235
8.000
8.000
Personele lasten
982.922
809.740
1.066.850
977.050
Materiële lasten
229.112
196.661
238.900
230.650
1.246.030
1.039.893
1.342.750
1.244.700
Participatie en bemiddeling vluchtelingenwerk € 89.323 Bijdrage European Consulation
8.776
8.776
9.000
9.000
Bijdrage commissie Meijers
5.000
5.000
5.000
5.000
Participatiekosten
2.671
2.401
1.500
1.500
Personele lasten
59.100
53.983
38.750
58.000
Materiële lasten
13.776
13.111
8.650
13.700
89.323
83.271
62.900
87.200
8.744
13.739
16.000
16.000
Momentopname
22.245
17.082
32.000
32.000
Kosten jaarverslag
11.423
7.638
10.000
16.000
3.614
4.439
5.000
0
26.099
43.962
35.000
35.000
17.721
17.721
34.000
38.000
25.454
33.281
30.000
35.000
720
40.425
0
0
0
0
10.000
0
Voorlichtingskosten
€ 434.363
Beursbericht
Pers (Verbetering) website Afschrijving website Brochure/promotiemateriaal Audiovisuele producties Huisstijl Advertenties
84.284
8.556
100.000
50.000
WWAV-traject
11.519
25.424
0
0
Diverse voorlichtingskosten
19.256
22.127
12.750
25.000
Directe kosten OCW-budget
X
2010
€ € 1.246.030
Afstudeerfeest
VIII
2011
0
1.905
0
0
Personele lasten
164.857
161.948
199.500
196.700
Materiële lasten
38.427
39.332
44.700
46.450
434.363
437.579
528.950
490.150
561
492
530
540
5.467
8.143
5.000
6.000
10.092
2.964
8.400
8.400
0
0
0
6.000
5.198
4.480
4.800
6.000
Personeelskosten
488.351
404.870
467.800
535.300
Materiële kosten
113.831
98.330
104.100
126.400
622.939
518.787
590.100
688.100
Job Support Cliëntenaantal Job Support Diverse kosten Cursussen Startende Ondernemers Werknemersevent Reiskosten cliënten bijeenkomsten
66 - UAF Jaarverslag 2011
€ 622.939
TOELICHTING LASTEN XI
2011
2010
Begr.2011
Begr.2012
€
€
€
€
Totaal kosten
239.016
0
0
298.500
Uit UAF-voorzieningen
-152.138
0
0
-173.700
86.878
0
0
124.800
0
53.006
0
0
Projecten
€ 787.546
Taalproject:
Taalproject Gemeentelijk Beleid Latente Talenten Verankering Banenoffensief Generaal Pardon
0
0
80.794
108.900
0
0
73.389
0
0
10.414
6.143
0
0
Verborgen Schatten (Soroptimisten)
85.865
86.797
89.500
0
Resettlement
204.019
122.797
115.000
160.000
Vervolgde Wetenschappers
160.062
114.654
148.500
108.500
0
0
0
37.500
41.982
36.839
43.500
45.500
Alumni Volunteer Academy
0
2.741
0
0
50.424
25.188
35.800
35.300
2.347
36.682
0
106.800
787.546
815.914
541.200
618.400
7.246
5.690
7.500
7.500
152.550
112.704
172.500
205.000
59.618
5.570
15.000
20.000
289
170.854
250.000
0
107.956
21.585
90.000
242.000
405
8.304
10.000
5.000
Advertenties, publiciteit en internet
16.085
56.624
0
0
Donateurenonderzoek
11.699
8.696
0
0
Donateuren software
2.109
357
0
0
33.469
41.360
50.000
20.000
De Werkelijkheid (Kansen voor Kunstenaars) Loopbaanproject (Duurzaam & Divers)
Toelichting werving baten
€ 781.183
Kosten eigen fondsenwerving
€ 672.799
Kosten schenkingsakten Bestaande donateurs Kosten nalatenschappen Kosten direct dialogue Kosten overige doelgroepenacties Bedrijven
Fondsenwerving externe advisering en ondersteuning Overige kosten fondsenwerving
9.050
4.415
0
12.500
Toegerekende personele lasten
220.845
188.939
205.050
228.900
Toegerekende materiële lasten
51.478
45.888
45.900
54.000
672.799
670.986
845.950
794.900
Overige kosten werving baten
€ 107.397
Kosten acties derden
19.178
33.546
20.350
19.900
Verkrijging subsidies overheden
72.876
67.094
78.050
75.750
Kosten van beleggingen
11.507
33.546
20.400
15.900
Kosten verkoop artikelen
XIII
176.884
Heerlen
Vervolg Vervolgde Wetenschappers / Respite
XII
667 144.888
Kosten beheer en administratie Toegerekende personele lasten Toegerekende materiële lasten
3.836
3.355
3.350
4.000
107.397
137.541
122.150
115.550
373.262
377.879
482.200
464.350
€ 460.267 87.005
91.775
107.900
109.600
460.267
469.654
590.100
573.950
67 - UAF Jaarverslag 2011
TOELICHTING OP DE TOEGEREKENDE UITVOERINGSKOSTEN A
Personeelskosten
2010
Begr.2012
Begr.2012
€
€
€
€
€ 3.530.062
Bruto salarissen
2.206.689
2.028.068
2.245.000
2.202.000
Betaalde ziektegelden
119.378
71.378
45.000
44.000
Restitutie ziektegeld / WAO-geld
-38.620
-13.307
0
0
Vakantiegelden
181.613
174.103
183.200
179.700
Niet opgenomen verlof
-18.628
10.035
0
0
Bijzondere beloningen
212.048
195.891
190.100
201.400
5.154
5.544
4.000
4.500
Lasten sociale verzekering
357.265
313.605
343.450
319.700
Oudedags- en invaliditeitspensioenen
Loonheffing spaarloon en natura
237.474
222.556
278.050
252.750
Bijdrage ziektekostenverzekering
9.269
8.128
10.000
10.000
Kosten arbodienst
4.622
3.880
5.500
7.500
79.051
66.223
85.000
85.000
212
4.110
700
700
73.960
86.703
15.000
75.000
Reiskostenvergoeding huis-werk Reiskosten zakelijk Uitzendkrachten / detachering Kantinekosten Kosten salarisadministratie Wervingskosten personeel
5.103
3.907
4.000
5.000
18.666
13.763
12.000
15.000
480
5.115
25.000
10.000
Opleidingskosten personeel
67.963
43.512
85.000
99.000
Diverse personeelskosten
16.669
20.512
25.000
15.000
3.538.368
3.263.726
3.556.000
3.526.250
Loondoorberekening SUS
-8.306
-6.940
0
0
3.530.062
3.256.786
3.556.000
3.526.250
6.346
3.823
4.000
4.000
1.316
98
500
500
Bestuurskosten
7.396
3.844
7.500
8.000
Documentatie en abonnementen
9.652
8.276
10.000
14.000
21.923
23.504
27.000
27.000
Totaal personele lasten B
2011
Materiële lasten Organisatiekosten Reis- en verblijfskosten Vergaderkosten
Heffingen en retributies Diverse organisatiekosten
68 - UAF Jaarverslag 2011
€ 814.132 € 48.751
2.118
6.638
5.500
5.000
48.751
46.183
54.500
58.500
TOELICHTING OP DE TOEGEREKENDE UITVOERINGSKOSTEN
2011
2010
Begr.2012
Begr.2012
€
€
€
€
Afschrijvingen panden 37, 38 en 41
43.898
43.900
41.000
41.000
Gas, water en electra panden 37, 38 en 41
21.205
27.712
35.000
36.000
Huur pand 40
Huisvestingskosten
€ 254.657
25.000
4.167
0
26.000
Alarm panden 37, 38 en 41
6.797
8.624
11.000
11.500
Belastingen en verzekeringen t.b.v. huisvesting
8.107
7.982
10.000
10.000
Dotatie groot onderhoud
90.000
90.000
90.000
90.000
Klein onderhoud
7.421
10.989
13.000
10.000
Klein inventaris
4.709
2.430
4.000
5.000
Schoonmaakkosten
40.753
38.961
42.000
43.000
Diverse huisvestingskosten
16.417
6.478
32.000
7.000
264.307
241.243
278.000
279.500
Ontvangen huren
-9.650
-20.370
-10.000
0
254.657
220.873
268.000
279.500
7.812
7.782
11.500
12.000
Telefoonkosten
34.846
42.920
50.000
50.000
Port0kosten
46.985
50.738
80.000
61.000
Drukwerk
10.827
27.449
20.000
16.000
Onderhoud/service kantoormachines
23.001
22.579
32.000
26.000
Kantoorkosten
€ 238.218
Kantoorbehoeften
Computerkosten
Financiële kosten Kosten aandelenbeheer Overige financiële kosten
Afschrijving computer hardware/software
Accountantskosten Verzekeringen algemeen Externe advieskosten Diverse algemene kosten
Totaal materiële lasten
70.000
85.000
263.500
250.000
18.465
16.808
17.000
18.500
1.202
6.569
1.500
2.000
-385
407
500
500
19.282
23.784
19.000
21.000
33.181
32.709
19.500
23.000
137.978
102.481
93.000
135.000
171.159
135.190
112.500
158.000
62.199
68.168
50.000
39.000
8.570
7.886
10.000
10.500
11.296
1.894
10.000
10.000
0
0
500
0
82.065
77.948
70.500
59.500
814.132
752.304
788.000
826.500
€ 171.159
Afschrijving inventaris
Algemene kosten
96.858 248.326
€ 19.282
Bankkosten
Afschrijvingen
114.747 238.218
€ 82.065
69 - UAF Jaarverslag 2011
Bijlage 1 Kostentoerekening uitvoeringskosten
A
Begr.2011
Begr.2012
€
€
€
3.530.062
3.256.786
3.556.000
3.526.250
Huisvestingkosten
254.657
220.873
268.000
279.500
Kantoorkosten
238.218
248.326
263.500
250.000
Organisatiekosten
48.751
46.183
54.500
58.500
Financiële kosten
19.282
23.784
19.000
21.000
Overige algemene kosten
82.065
77.948
70.500
59.500
Afschrijvingen Totaal
Boekjaar 2011
Boekjaar 2010
171.159
135.190
112.500
158.000
4.344.194
4.009.090
4.344.000
4.352.750
Begroting 2011
Begroting 2012
Personeel
Materieel
Personeel
Materieel
Personeel
Materieel
Personeel
Materieel
Financiële ondersteuning
734.081
171.109
591.110
143.562
678.850
152.000
670.650
158.350
Begeleiding
982.922
229.112
809.740
196.661
1.066.850
238.900
977.050
230.650
59.100
13.776
53.983
13.111
38.750
8.650
58.000
13.700
B
Kosten naar verdeling
I
Doelstelling
Participatie vluchtelingenwerk Voorlichting
164.857
38.427
161.948
39.332
199.500
44.700
196.700
46.450
Job Support
488.351
113.831
404.870
98.330
467.800
104.100
535.300
126.400
Projecten
419.548
89.093
557.653
96.768
317.200
63.500
301.800
65.300
220.845
51.478
188.939
45.888
205.050
45.900
228.900
54.000
Werving baten Eigen fondsenwerving Verkoop Acties van derden Verwerving subsidies Beleggingen
III
2010
€ Toegerekende kosten in totalen Personele lasten
II
2011
3.111
725
2.699
656
2.750
600
3.200
800
15.553
3.625
26.991
6.555
16.650
3.700
16.100
3.800
59.100
13.776
53.983
13.111
63.750
14.300
61.300
14.450
9.332
2.175
26.991
6.555
16.650
3.750
12.900
3.000
373.262
87.005
377.879
91.775
482.200
107.900
464.350
109.600
3.530.062
814.132
3.256.786
752.304
3.556.000
Beheer en administratie Beheer en administratie Totaal
788.000 3.526.250
826.500
Toelichting Toerekening van de uitvoeringskosten van de organisatie wordt jaarlijks bepaald aan de hand van een analyse van de functieinhouden naar bestemming en de gewerkte uren per functie. Waar mogelijk wordt hierbij gebruik gemaakt van de richtlijn zoals die is vastgelegd in de 'Handreiking van de Vereniging voor Fondsenwervende Instellingen'. Aan de projecten worden de kosten direct toegerekend aan de hand van de gewerkte uren. Voor de overige bestemmingscategorieën wordt een percentage van de kosten bepaald aan de hand van de functieinhouden. De kosten van beheer en administratie zijn de kosten van de afdelingen Directie, Interne Bedrijfsvoering en Managementondersteuning voorzover zij niet betrekking hebben op de overige bestemmingscategorieën: financiële ondersteuning, begeleiding, particpatie vluchtelingenwerk, Job Support, projecten en werving baten.
70 - UAF Jaarverslag 2011
Bijlage 2 Bezoldiging directie Naam
K. Bleichrodt
Functie
Directeur
Dienstverband Aard (looptijd)
onbepaald
Uren
40
Standaard werkuren
36
Parttime percentage
100%
Periode
1/1/2011 t/m 31/12/2011
Bezoldiging Jaarinkomen bruto salaris
€ 88.714
vakantiegeld
€ 7.084
eindejaarsuitkering
€ 7.952 € 103.750,00
SV lasten (wg deel)
€ 3.301,00
Belastbare vergoedingen
€ 120,00
Pensioenlasten (wg-deel)
€ 11.513,00
Totaal 2011
€ 118.684
Totaal 2010
€ 116.189
Het jaarinkomen van de directeur (in loondienst) blijft binnen het maximum van € 123.355 volgens de VFI Beloninsgregeling (1fte/12 maanden). Omdat er sprake is van een 40-urige werkweek in plaats van de cao werkwerk van 36 uur is het berekende normsalaris hiervoor aangepast. Voor een toelichting op het beleid en de uitgangspunten voor de directiebezoldiging verwijzen we naar het desbetreffende paragraaf van het jaarverslag. Aan de directieleden zijn geen leningen, voorschotten of garanties verstrekt.
Bijlage Bezoldiging bestuurders Alle bestuursleden van het UAF verrichten hun werk onbezoldigd op vrijwillige basis. Er is geen sprake van een dienstverband, salarisbetaling of pensioenbetalingen. Het is mogelijk voor bestuursleden op declartiebasis hun werkelijk gemaakte kosten die samenhangen met de uitgeoefende bestuursfunctie vergoed te krijgen. Aan de bestuursleden zijn geen leningen, voorschotten of garanties verstrekt.Voor de samenstelling van het bestuur, de benoemingen en de zittingsduren wordt verwezen naar het jaarverslag van de stichting over 2011. In het jaarverslag is ook de verantwoordigingsverklaring over 2011 opgenomen.
71 - UAF Jaarverslag 2011
Bijlage 3 Financieel beheerresultaat Beheerresultaat spaar- en beleggingsvormenen beleggingsvormen (x € 1.000) Beleggingen
2007-2008
Obligatierente Dividend Gerealiseerde koersresultaat
20082009(16md)
2010
2011
€
€
€
€
0
0
0
0
23.157
32.123
20.460
11.943
0
0
17.076
-6.562
Ongerealiseerd koersresultaat
-47.933
8.454
1.442
-782
Bruto beleggingsresultaat
-24.776
40.577
38.978
4.599
193
378
6.569
1.202
-24.969
40.199
32.409
3.397
5.122
16.332
21.147
20.782
Netto resultaat liquide middelen
75.005
38.853
45.814
147.578
(spaarrekeningen en deposito's)
80.127
55.185
66.961
168.360
Kosten beleggingen Netto beleggingsresultaat Rendement beleggingen Gemiddeld rendement 2007-2011 %
0
Gemiddeld rendement 2007-2011 bedrag
12.759
Rente leningen UG aan de doelgroep
Bijlage 4 Informatie percentages 2011
2010
Begr.2011
Begr.2012
Percentage baten besteed aan de doelstelling
85%
78%
80%
82%
Percentage lasten besteed aan de doelstelling
85%
84%
83%
82%
Kosten eigen fondsenwerving in % van bijdragen
16%
19%
19%
19%
6%
6%
7%
7%
Kosten beheer en administratie in %
72 - UAF Jaarverslag 2011
Bijlage 5 Herkomst en besteding der middelen Vanwege staat van baten en lasten Herkomst van de middelen Opbrengsten eigen fondsenwerving
€ 4.097.259
Aandeel in acties van derden
900.000
Subsidies overheden
2.995.577
Beleggingsopbrengsten
172.958 8.165.794
Besteding van de middelen Financiële ondersteuning studerenden Begeleiding Participatie vluchtelingenwerk
-3.881.411 -1.246.030 -89.323
Voorlichting
-434.363
Job Support
-622.939
Projecten
-787.546
Werving baten
-780.196
Kosten beheer en administratie
-460.267 -8.302.075
Saldo
-136.278
Afschrijvingen
234.889
Cashflow
98.611
Vanwege de balans Herkomst van de middelen Mutatie voorraden
11.062
Mutatie beleggingen
30.336
Mutatie financiële activa
282.400
Mutatie vorderingen
143.088
Mutaties voorzieningen Mutatie schulden
57.945 177.088 701.916
Besteding van de middelen (Des)investeringen in vaste activa
-228.671 -228.671
Saldo liquiditeitsmutatie
571.856
73 - UAF Jaarverslag 2011
11. Samenvatting van verantwoordingsverklaring In het kader van de richtlijnen van het CBF heeft het bestuur een verantwoordingsverklaring opgesteld. Hieronder volgt een korte samenvatting. De integrale verantwoordingsverklaring is te vinden op: www.uaf.nl/verantwoording.
1.Onderscheiden van de functies toezicht houden, besturen en uitvoeren
3. V erbeteren van de omgang met belanghebbenden
Het bestuur stuurt op hoofdlijnen, de uitvoering is gedelegeerd aan directie en managementteam (MT). De directeur is voorzitter van het MT, dat bestaat uit de afdelingshoofden. Bij de samenstelling van het bestuur wordt gestreefd naar vertegenwoordiging van alle werkgebieden van de organisatie. Het bestuur evalueert periodiek het eigen functioneren. Een auditcommissie, ondersteund door een parttime interne auditor, versterkt de toezichthoudende rol van het bestuur. In 2011 heeft de interne auditor een audit gedaan op het gebied van de studentenbegeleiding. Over de audit en de bijbehorende aanbevelingen is gerapporteerd in de vergadering van de auditcommissie.
Adequate omgang met belanghebbenden is voor het UAF een wezenlijk onderdeel van goed bestuur. De volgende groepen zijn onderscheiden: (aspirant-)cliënten, medewerkers, particuliere donateurs en andere financiers, onderwijsinstellingen (mbo, hbo, wo) en de overheid. Bij elke doelgroep wordt veel aandacht besteed aan een goede dienstverlening of samenwerking door middel van helder geformuleerde doelstellingen. Eventuele klachten worden zorgvuldig behandeld; waar nodig zijn klachtenregelingen geformuleerd. Alle studenten/werkzoekenden worden begeleid volgens een maatwerktraject dat tot een diploma en/of een baan moet leiden.
2. Verhogen van de effectiviteit en efficiency van de bestedingen
Het UAF hanteert een planning- en controlcyclus. Het jaarplan wordt opgesteld met behulp van SMART-geformuleerde doelen. Dit jaarplan is de vertaling van de strategische doelstellingen uit het meerjarig beleidsplan. Voor de acceptatie van cliënten is een beoordelingsprocedure (inclusief beoordelingscriteria en bezwaar- en beroepsprocedures) vastgesteld. Ook de begeleiding van studenten wordt getoetst op effectiviteit. Er zijn sjablonen vastgesteld voor projectactiviteiten en normen voor taken en output van begeleiders en consulenten.
74 - UAF Jaarverslag 2011
12. Accountantsverklaring
75 - UAF Jaarverslag 2011
76 - UAF Jaarverslag 2011
Bijlage: Hoe werkt het UAF? Voor veel vluchtelingen betekent contact met het UAF de kans om intensief te werken aan een nieuwe toekomst. Als vluchtelingenorganisatie hanteert het UAF een eigen acceptatieprocedure. Het UAF steunt vluchtelingen die, naar het oordeel van de organisatie, terecht een beroep doen op het Vluchtelingenverdrag van Genève en andere verdragen en richtlijnen die bescherming bieden tegen vervolging, onmenselijke of discriminatoire behandeling of bestraffing. Dit betekent dat ook asielzoekers die nog geen verblijfsvergunning hebben, kunnen beginnen met (de voorbereiding op) hun studie. Hierdoor worden frustraties beperkt en kan de gedwongen wachttijd zinvol worden gebruikt. De ondersteuning van het UAF is gebaseerd op maatwerk en het aanreiken van instrumenten waarmee vluchtelingstudenten een nieuw bestaan kunnen opbouwen. Zij blijven daarbij zelf volledig verantwoordelijk voor hun eigen ontwikkeling.
Begeleiding Nadat een asielzoeker of vluchteling door het UAF is geaccepteerd, krijgt hij of zij een studentenbegeleider toegewezen die hem of haar ondersteunt vanaf het moment van acceptatie totdat het diploma is behaald. Omdat studeren in Nederland in vele opzichten afwijkt van het studeren in het land van herkomst, is persoonlijke begeleiding bij studiekeuze, bij studievoorbereiding en tijdens de studie van groot belang. Afhankelijk van de persoonlijke situatie van de vluchteling loopt de steun van het UAF uiteen van hulp bij studiekeuze tot de financiering van taalonderwijs, collegegeld, boekengeld en reiskosten. Na acceptatie is de welkomstbijeenkomst het eerste contactmoment tussen vluchtelingstudent en UAF-begeleider. Tijdens dit gesprek maakt de student kennis met het UAF en de hulp die het UAF kan bieden. Ook wordt in hoofdlijnen verteld over het Nederlandse onderwijssysteem en de Nederlandse maatschappij. Daarna wordt de eigen situatie van de vluchtelingstudent in kaart gebracht en een trajectplan opgesteld, waarmee hij of zij zelf aan de slag gaat. De begeleider is – waar nodig – bereikbaar, maar de aankomende student wordt geacht veel zelf te ondernemen om met een studie of voorbereiding daarop te kunnen beginnen. De begeleider treedt vaak op als bemiddelaar wanneer bijvoorbeeld de steun door de gemeente niet goed is georganiseerd of wanneer het studietraject niet aanslaat. De inzet van een studentenbegeleider blijkt vooral bij het begin van het traject zeer gewenst en kan per vluchtelingstudent sterk variëren. Zodra de
vluchtelingstudent met de studie start, wordt het contact doorgaans minder intensief.
Studievoorbereiding en studiekeuze Omdat in asielzoekerscentra alleen op een basaal niveau Nederlandse taallessen worden gegeven en omdat de toelatingscriteria van het UAF zijn verruimd, melden veel vluchte lingen zich tegenwoordig al aan voordat zij het Nederlands voldoende beheersen. Ook staan hun studieplannen vaak nog helemaal open. Dit vraagt om een intensieve begeleiding, vooral in de voorbereidingsfase. Veel vluchtelingen weten niet hoe ze aan informatie over studeren moeten komen en hoe ze met die informatie moeten omgaan. Het UAF helpt hen bij afspraken met onderwijsinstellingen en beoordeelt of ze aan de toelatingscriteria kunnen voldoen. Vaak hebben studenten geen realistisch beeld van hun mogelijkheden. Sommige vluchtelingen schatten hun taalkennis te hoog in of hebben geen inzicht in de arbeidsmarkt. Statusval is voor velen moeilijk te accepteren. Vluchtelingen onderscheiden zich door een sterke motivatie, maar ze kampen vaak met onzekerheid over hun verblijfsvergunning en/of de psychische nasleep van de vlucht. Gedurende de voorbereidingsfase leren zij Nederlands en de vakken die nodig zijn voor de beoogde studie. Ook maken zij kennis met het Nederlandse studiesysteem en probleemgestuurd onderwijs. Ongeveer een kwart van de vluchtelingen die zich voorbereiden op een studie, volgt een schakeljaar. Anderen volgen veelal een taalcursus.
77 - UAF Jaarverslag 2011
Studiefinanciering Het UAF functioneert als informatie- en adviespunt over studiefinanciering door de overheid. Voltijdstudenten onder de dertig jaar met een verblijfsvergunning bij het begin van hun studie (ongeveer vijfhonderd vluchtelingen in 2011) komen in aanmerking voor studiefinanciering. Het UAF bemiddelt bij de aanvraag voor een studiebeurs bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Het UAF betaalt het college- en boekengeld en verrekent in de loop van het jaar de bedragen met de student. Studenten ouder dan dertig jaar of zonder verblijfsvergunning kunnen geen studiebeurs van de overheid krijgen. Voor hen betaalt het UAF de studie- en reiskosten. Hierbij geldt dat dit voor 60 procent een gift en voor 40 procent een lening is, tenzij er geld is uit een andere bron. De lening wordt na het afronden van de studie in termijnen terugbetaald aan het UAF. De studie- en reiskosten van studenten en voorbereiders met verblijfsvergunning worden deels gedekt door de overeenkomst van het UAF met het Ministerie van OCW. Uit de OCW-subsidie kan het UAF voor bepaalde studenten met een verblijfstitel studiekosten als het collegegeld of boeken- en reisgeld betalen. En bijvoorbeeld de kosten van studenten die een schakeljaar volgen. Tot en met 2010 gold de regeling alleen bij hbo- en wo-studies; vanaf 2011 betaalt de sectie beroeps- en volwasseneneducatie van het Ministerie ook mee aan mbo 3- en 4-opleidingen. De financiering door het UAF
78 - UAF Jaarverslag 2011
en het Ministerie dekt in principe geen kosten voor levensonderhoud. Het eerste studiejaar is voor meeste studenten het zwaarste. Het tempo is hoog, de taalkennis is nog niet toereikend, het probleemgestuurde onderwijs valt niet mee. Voor eerstejaarsstudenten heeft het UAF verschillende begeleidingsmogelijkheden. Alle beginnende studenten worden uitgenodigd voor een startersbijeenkomst. Het UAF organiseert deze bijeenkomsten zowel in het eigen pand als op hogescholen en universiteiten in alle delen van het land. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld om beginnende studenten ervaringen en tips met elkaar te laten uitwisselen. Vluchtelingstudenten ervaren dat anderen met dezelfde problemen worden geconfronteerd. Eén keer per studiejaar worden de studieresultaten (schriftelijk) gecontroleerd. Ook deze controle helpt de begeleiders om in te grijpen als de resultaten niet voldoen. Bij problemen kan de begeleider de student doorverwijzen naar de studieadviseur in de onderwijsinstelling of een afspraak maken. Als de student (structureel) niet reageert op uitnodigingen, mails en telefoontjes, wordt de begeleiding beëindigd. In de laatste fase van de studie wordt de vluchtelingstudent overgedragen aan de afdeling Job Support. Sommigen worden al eerder begeleid door deze afdeling, wanneer ze een stageplaats zoeken.
Colofon Redactie: Erik van den Bergh, Elisa Veini Eindredactie: Karlijn van Onzenoort, Tekstbureau KVO Ontwerp: Piraña grafisch ontwerp, Utrecht Fotografie: Venus Veldhoen (p.13, 18, 20, 21, 23, 26 ), Ardeshir Sourmehi (p.24, 35) Dirk Hol (p.5 ), Chris van Houts (p. 27), Desmet/Paul Weijenberg (p. 35 onder)
79 - UAF Jaarverslag 2011
Talent mag nooit verloren gaan. Daarom helpen wij hoger opgeleide vluchtelingen bij hun studie en werk. Daarmee stellen wij vluchtelingen in staat zich verder te ontwikkelen en een waardevolle bijdrage te leveren aan de Nederlandse maatschappij. Het UAF gelooft in het talent en doorzettingsvermogen van vluchtelingen. Alles wat ze nodig hebben is een kans om zich te ontplooien. Het UAF biedt hen de kans.
Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF Wilhelminapark 38, 3581 NJ Utrecht Postbus 14300, 3508 SK Utrecht Telefoon (030) 252 08 35 Fax (030) 252 18 99
[email protected] | www.uaf.nl Rekening 76300