JAARVERSLAG STICHTING POOLSTERSCHOLEN 2015

JAARVERSLAG STICHTING POOLSTERSCHOLEN 2015

Inhoudsopgave A

Algemeen deel

A1 A2 A3 A4

Bestuursverslag…………………………………………………………………………………………………………………………… 1 Verslag toezichthouder Stichting Poolsterscholen…………………………………………………………………………………… 18 Kengetallen en grafieken………………………………………………………………………………………………………………… 21 Instellingsgegevens……………………………………………………………………………………………………………………… 23

B

Jaarrekening 2015

B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7

Grondslagen……………………………………………………………………………………………………………………………… 25 Balans per 31 december 2015…………………………………………………………………………………………………………… 29 Exploitatierekening over 2015…………………………………………………………………………………………………………… 31 Kasstroomoverzicht over 2015………………………………………………………………………………………………………… 32 Toelichting op de balans per 31 december 2015……………………………………………………………………………………… 33 Niet in de balans opgenomen verplichtingen (passief)/niet uit de balans blijkende rechten (actief)…………………………… 37 Toelichting op de exploitatierekening over 2015……………………………………………………………………………………… 38

C

Overige gegevens

C1 C2 C3 C4 C5

Controleverklaring………………………………………………………………………………………………………………………… 42 (Voorstel) bestemming van het exploitatiesaldo……………………………………………………………………………………… 45 Gebeurtenissen na balansdatum……………………………………………………………………………………………………… 46 Overzicht verbonden partijen…………………………………………………………………………………………………………… 46 Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector………………………………………………… 47

D

Bijlagen Evaluatie Bestuursjaarplan 2015 Bestuurskaart 2015

Rapport 2015

24

41

47

A1. Bestuursverslag Missie: Stichting Poolsterscholen biedt een passend antwoord op de ontwikkelbehoefte van elk kind (met zijn eigen talenten) op het hoogst haalbare niveau in een veilige en uitdagende leeromgeving. Hierbij staat samenwerking centraal met aandacht en respect voor verschillen. Ieder kind is een ster Kindgericht, resultaatgericht, toekomstgericht, maatschappijgericht en sociaal gericht. Visie:  Poolster is een stabiele organisatie in een veranderende omgeving en levert maximale kwaliteit;  Wij anticiperen op ontwikkelingen in de maatschappij;  Wij geven vorm aan goed werkgeverschap;  Wij vinden mogelijkheden voor ontwikkeling/groei/talenten van kinderen;  Ouders hebben invloed op de onderwijsorganisatie;  Ouders zijn onze partner in de ontwikkeling van hun kind;  Onze medewerkers delen actief kennis en zijn continu in ontwikkeling;  Onze scholen participeren actief in de gemeenschap. In het jaarverslag van Stichting Poolsterscholen (hierna te noemen Poolster) treft u informatie aan over het gevoerde beleid en de ontwikkelingen in het jaar 2015 op de gebieden: organisatie, onderwijs, leerlingen, personeel, financiën en huisvesting. In het Koersplan 2015-2019 zijn de ambities en de succesbepalende factoren van de organisatie verwoord met daarbij de te bereiken doelen (zie bijlage 1). Op de bestuurskaart zijn vergelijkende gegevens met voorgaande jaren opgenomen (zie bijlage; bestuurskaart 2015). De focus van de organisatie ligt in 2016 op de basisvaardigheden taal/ lezen, rekenen, kwaliteitssysteem, de instructievaardigheden van de leerkracht, strategisch personeelsbeleid en eigentijds- vernieuwingsonderwijs. In 2015 is volgens de inspectie op 10 scholen voldoende kwaliteit geleverd, deze vallen onder het regulier toezichtarrangement. De Beatrixschool is aangemerkt als zwakke school. Het bestuur heeft met de inspectie afgesproken dat de school in 2016 voldoende kwaliteit levert. De inspectie heeft in 2015 het vertrouwen uitgesproken dat de Beatrixschool in 2016 onder het regulier inspectietoezicht zal vallen. Voor de onderwijsprestaties verwijzen wij naar de betreffende sites van Vensters PO en scholen op de kaart. De bevolkingskrimp in de Achterhoek is ook dit jaar op de Poolsterscholen duidelijk voelbaar. De leerlingenkrimp in 2015 was 3,8% van 1755 naar 1688 leerlingen. Doordat Poolster dit jaar een flexibele schil heeft aangehouden middels detachering en tijdelijke benoemingen hoefde de RDDF niet ten uitvoer gebracht te worden. Voor 2016 is geen RDDF te verwachten. In augustus 2017 zal de Toermalijn worden gesloten omdat het aantal kinderen sterk afneemt. De school komt naar verwachting in 2016 onder de opheffingsnorm. De criteria die Poolster hanteert voor vitale scholen komen in het gedrang. Het gebouw wordt in gebruik genomen door de Josephschool van SKBG. Om het risico die de wet werk en zekerheid voor onze organisatie met zich meebrengt in te perken, is Poolster toegetreden tot het Personeelscluster Oost Nederland (PON). De vervangingen worden via 1

de vervangingspool van het PON ingevuld. Hiermee worden de wachtgeldrisico’s voor Poolster beperkt. Per 1 januari 2015 is de nieuwe directeur mevr. F. Oolbekkink gestart op het scholencluster Barchschole / Nettelhorst. Er is flink ingezet op het voorkomen van ziekte. Gemiddeld over het hele jaar was het ziekteverzuim in 2015 4,54%. Het financiële resultaat over 2015 is € -14.011. Op pagina 8 en verder wordt onder ‘financiële verantwoording 2015’ een verdere toelichting met onderbouwing gegeven. De jaarrekening 2015 is bijgevoegd en dient als verantwoording richting het ministerie van OCW, gemeente en de interne organisatie Poolster. Een aantal knelpunten is nog actueel:   

De overdracht van de schoolgebouwen van de gemeente naar Poolster is nog niet gerealiseerd. De verwachte realisatie is het tweede kwartaal van 2016. De terugloop van het aantal leerlingen leidt structureel tot druk op de formatie, waardoor we nauwelijks personele verplichtingen aan kunnen gaan. De onderwijsopbrengsten voldoen nog niet aan de door Poolster gewenste standaard: “alle scholen presteren op of boven de norm van de inspectie”. (De Beatrixschool voldoet nog niet aan deze norm).

Verantwoording Het jaarverslag is opgesteld volgens het OCW- voorschrift: “Jaarverslaglegging voor de sector Primair Onderwijs” en bestaat uit een algemeen deel (incl. bestuursverslag), de jaarrekening 2015 en overige gegevens, waaronder de controleverklaring van de accountant. Op basis van het gestelde in de statuten van de stichting, biedt het bestuur jaarlijks voor 1 april aan de Raad van de gemeente Lochem de volgende stukken aan:  een begroting met toelichting voor het komende jaar van de baten en de lasten van de activiteiten;  een ontwerp van de rekening van het bestuur met goedkeuring over het afgelopen jaar. De rekening gaat vergezeld van een verslag van een door het bestuur aangewezen registeraccountant, die behalve de verklaring bij de rekening ook bevindingen bevat over de vraag of de administratie en het beheer voldoen aan eisen van rechtmatigheid en doelmatigheid. De goedkeuring strekt het bestuur tot decharge.  een jaarverslag: de jaarrekening gaat vergezeld van een bestuursverslag. In dit verslag legt het bestuur verantwoording af over het gevoerde beleid en de behaalde resultaten en de verwachte risico’s. Procedure De jaarlijkse procedure voor de vaststelling van het jaarverslag/ jaarrekening is als volgt: 22 februari 29 februari 9 maart 17 maart 23 maart 30 maart

Aanleveren concept bestuursverslag aan ObT Opleveren concept bestuursverslag door ObT aan bestuur Afstemming met portefeuillehouders Financiën van het bestuur Concept jaarrekening ter informatie in bestuursvergadering Aanleveren concept jaarrekening inclusief resultaatbestemming en definitief bestuursverslag door bestuur aan ObT Controle jaarrekening door accountant

2

13 april 18 april 5 april 18 april 21 april Voor 15 april Voor 30 juni

Aanleveren concept jaarrekening inclusief controleverschillen door bestuur aan Ten Kate Huizinga Aanleveren definitieve jaarrekening door ObT aan bestuur Ter informatie directeurenoverleg Instemming bestuur Ter informatie GMR Aanleveren jaarverslag gemeente Lochem Aanleveren jaarverslag bij Cfi door ObT

Het jaarverslag 2015 ligt op de scholen ter inzage en wordt op de website van Stichting Poolster gepubliceerd. Voor de ouders en direct bij de organisatie betrokkenen wordt een publieksversie van dit verslag uitgebracht, het zogenaamde “Jaarbericht Poolster”. Het bestuur nodigt u uit om na lezing van dit bestuursjaarverslag, reacties, opmerkingen of aanbevelingen via de algemene directie kenbaar te maken met als doel de verantwoording te optimaliseren. ([email protected] : reactie bestuursjaarverslag 2015).

1. Instellingsgegevens Stichting Poolsterscholen is ingesteld op 1 januari 2011 Bestuursnummer: 42561 Vestigingsadres: Graanweg 1D, 7242 AT Lochem Telefoon 0573-257300 Website: www.poolsterscholen.nl, Email: [email protected] Inschrijving KvK: 51388383 Aantal scholen: 11 School

Brinnummer

Directeur

Plaats/ buurtschap

Julianaschool Villa60 J. v.d. Hoevenschool J.A. de Vullerschool Beatrixschool Mr. G. Propschool de Vennegötte de Toermalijn de Branink ODBS Nettelhorst de Barchschole Totaal

10RS 11GC 11RW 12CJ 12LL 13UR 14BL 14EM 14HE 14MH 14YB

Dhr. T. Houkema Dhr. H. Brinkman Dhr. H. Brinkman Dhr. R. Oost Dhr. T. Houkema Mw. J. Homans Mw. I. Steenbruggen Dhr. R. Kuil Mw. T. Pasman Mw. F. Oolbekkink Mw. F. Oolbekkink

Almen Eefde Epse Gorssel Harfsen Lochem Lochem Lochem Laren Nettelhorst Barchem

Aantal leerlingen 01-10-2015 64 124 105 309 103 292 166 50 267 64 144 1688

3

Organisatie

Bestuur Per 1 januari 2011 is de stichting gestart. Het bestuur bestaat uit 5 leden. Werkwijze: Het bestuur oefent op grond van wet- en regelgeving het voorgeschreven toezicht uit. De gemeente Lochem houdt toezicht op de aspecten die zijn toegekend aan de gemeente. De verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in een managementstatuut en de statuten van de stichting. Wet ‘goed onderwijs, goed bestuur’ De stichting kent een toezichthoudend bestuur dat bestuurt op hoofdlijnen. De algemene directie voert voor het bestuur de bestuurlijke taken uit. In het managementstatuut zijn deze mandaten beschreven. Het bestuur heeft de “Code Goed Bestuur in het Primair onderwijs” integraal overgenomen en de code is daarmee de leidraad voor het handelen. De CAO-PO 2014-2015 is door het bestuur integraal overgenomen. Governance Het bestuur vergadert minimaal zes keer (met de algemene directie als adviseur) en bestuurt (pro)actief op hoofdlijnen. Het managementstatuut is de leidraad voor het handelen. In 2015 heeft het bestuur acht keer vergaderd. Op pagina 19 vindt u een verslag van de toezichthouder. In 2015 bestond het bestuur van de stichting uit de volgende personen: Naam

Functie

tot

Portefeuille

Mevrouw A.C.M. Buijs Dhr. M. van den Born

voorzitter

1-1-‘19

secretaris

1-1-‘17

Algemene zaken, personeel, kwaliteitszorg en onderwijsresultaten, representatie en relatiebeheer Medezeggenschap, representatie en relatiebeheer

Dhr. W.H. van den lid Nieuwenhuizen Dhr. P. Fettelaar lid

1-1-‘19

Dhr. R. Otten

1-1-‘18

penningmeester

1-1-‘17

Organisatie, ICT, medezeggenschap, representatie en relatiebeheer Materiële zaken en huisvesting, representatie en relatiebeheer Financiën, kwaliteitszorg en onderwijs resultaten, representatie en relatiebeheer

Bestuurskantoor Gevestigd aan de Graanweg 1D, 7242 AT te Lochem. 4

Algemene directie (AD) De algemene directie bestaat uit een bovenschools aangestelde algemeen directeur. Deze zorgt voor de beleidsvoorbereiding en -uitvoering en vertegenwoordigt het bestuur. De taken en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in een managementstatuut. Werkwijze: De algemene directie vergadert minimaal zes keer per jaar met het bestuur. Er wordt maandelijks vergaderd met de directeuren in het directeurenoverleg. Tijdens deze overleggen worden de hoofdlijnen van het beleid besproken. De algemeen directeur is voorzitter van het overleg. Voorbereiding van beleid gebeurt in actiegroepen. Er is wekelijks intern overleg tussen de algemene directie en beleidsmedewerkers. Gedurende 2015 waren op het bestuurskantoor de volgende personen werkzaam: Naam

Functie

Dhr. H.H. Colvoort Mw. S. van Duijn Mw. M.H.B. Steenbergen Mw. B. Sanderman Mw. J. Konniger (vanaf 1-8-2015) Mw. M. van Harselaar (tot 1-7-2015) Mw. C. Nijman (tot 1-7-2015) Mw. M. Wiegman (vanaf 1-10-2015)

Algemeen directeur Beleidsmedewerker personeelszaken Beleidsmedewerker financiën Management assistente Management assistente Administratief en secretarieel ondersteuner Ondersteunend medewerker Beleidsmedewerker onderwijskwaliteit

Schoolmanagement Het schoolmanagement bestaat uit vier vrouwelijke en vier mannelijke directeuren. De directeuren zijn afhankelijk van de schoolgrootte volledig ingezet voor directietaken. De directeuren hebben ondersteuning van een directieondersteuner, administratieve kracht en/of conciërge. Een directeur is voor 0,3 fte ingezet voor bovenschoolse projecttaken ter ondersteuning van de directeuren. Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad De GMR met vertegenwoordigers van de scholen bestaat uit 10 personen (5 oudergeleding en 5 personeelsgeleding). Het dagelijkse bestuur bestaat uit dhr. C. Hendriks (voorzitter) en mw. M. Nijhof (secretaris). Werkwijze: In 2015 heeft de GMR acht keer vergaderd. Een deel van de vergadering wordt bijgewoond door de AD. Het bestuur stemt per schooljaar één keer het functioneren van AD en GMR af met de GMR. De GMR wordt betrokken bij de beleidsontwikkeling middels vertegenwoordiging in projectgroepen en heeft positief geadviseerd op de wettelijk voorgeschreven documenten en voorgelegde documenten. Medezeggenschapsraad Elke school kent een medezeggenschapsraad waarin personeel en ouders evenredig zijn vertegenwoordigd. Voor benoeming van nieuwe leden zijn de juiste procedures gehanteerd.De

directeur (als vertegenwoordiger van het bevoegde gezag) voert overleg met de MR over school- specifieke zaken. De directeuren zijn als adviseur aanwezig bij de MR-vergaderingen. Elke school heeft een contactpersoon in de GMR.

5

Stichting Vrienden van De scholen beschikken over een stichting “Vrienden van”. Deze stichtingen worden benut om de financiën te beheren die niet in de jaarrekening van Poolster hoeven te worden opgenomen. De stichtingen hebben naar behoren gefunctioneerd. Het totale saldo van de stichtingen blijft onder de 5% van het balanstotaal, valt daardoor niet onder de consolidatieplicht en is niet meegenomen in de jaarrekening van Stichting Poolster. Ondersteuning (Administratie Kantoor): Het Onderwijsbureau Twente (ObT) uit Borne verzorgt als administratiekantoor de ondersteuning voor onze organisatie op de gebieden personele, salaris- en financiële administratie. Samenwerkingsverbanden Stichting Poolsterscholen valt onder het Samenwerkingsverband IJssel-Berkel te Zutphen. Geografische ligging en afnemers van Stichting Poolsterscholen. De 11 scholen liggen in de gemeente Lochem verdeeld over de stad Lochem en acht kernen. De omgeving bestaat uit plattelandsgebieden met kleine kernen. De schoolbevolking is heel gemêleerd en per kern anders samengesteld. De schoolkeuze wordt vaak bepaald op basis van vaste patronen. Afhankelijk van de ligging is er sprake van grensverkeer en forensen. Huisvesting Het beheer van het onderhoud aan de schoolgebouwen, faciliterende diensten en energie is uitbesteed aan Paul Hardonk Bouw uit Deventer. Dit heeft het afgelopen jaar goed gefunctioneerd. Schoolmaterialen De basisleverancier voor schoolmaterialen is de firma Heutink uit Rijssen. De ICT- diensten worden vooral geleverd door Web2work van Heutink. Communicatie De website www.poolsterscholen.nl wordt gebruikt als extern communicatiemiddel. De interne communicatie gebeurt via SharePoint, een onderdeel van Office365. Nieuwsberichten, vacatures, beleidsstukken, agenda’s en verslagen kunnen via SharePoint worden geraadpleegd. In 2016 worden de websites van Poolster vernieuwd en geschikt gemaakt voor de nieuwe communicatiemiddelen. De directeuren ontvangen wekelijks een directiememo van de AD. Het bestuur ontvangt voorafgaand aan de vergadering een bestuursmemo. In het kader van de horizontale verantwoording wordt aan de ouders en het personeel een publieksversie van het jaarverslag verstrekt, het zogenaamde “jaarbericht Poolster”. Daarnaast wordt periodiek een bestuursmemo met algemene informatie naar alle ouders gestuurd. Behandeling van klachten Op elke school is een schoolcontactpersoon aangesteld en vanuit de stichting zijn twee vertrouwenspersonen aangewezen. Er is een vastgestelde klachtenregeling die voor ouders en personeel toegankelijk is. De behandeling van klachten is verlopen volgens de daarvoor geldende protocollen en de daarvoor binnen de organisatie aangewezen personen. Er hebben zich geen klachten voorgedaan die zijn doorgeleid naar de klachtencommissie. Overige klachten zijn naar behoren afgehandeld. Het jaarverslag van de vertrouwenspersonen is gedeeld met de directeuren en de GMR. De uitkomsten geven geen aanleiding voor nader beleid.

2. Verantwoording van het gevoerde beleid in 2015 Vanuit het strategisch beleidsplan is het beleid voor 2015 geformuleerd en vormgegeven in het bestuursjaarplan 2015. In 2015 is een nieuw koersplan 2015-2019 vormgegeven. Hiervoor is gebruik gemaakt van een nieuw instrument: de koersplanmanager van Cadenza. De uitwerking is nog niet 6

volledig afgerond. Voor 2016 is daarom voor een tussenoplossing gekozen. Het jaarplan 2015 is aangevuld met acties op basis van evaluatie en voorgenomen beleid. Zodra de koersplanmanager volledig is ingevuld wordt het jaarplan 2016 vanuit dit instrument gegenereerd. De GMR is akkoord gegaan met deze procedure en heeft het jaarplan 2016 vastgesteld. De uitwerking en verantwoording is als bijlage 1 toegevoegd: Evaluatie bestuursjaarplan 2015. Onderwijs Scholen cito eindtoets

2015

ondergrens

Julianaschool

537,4

535,1

539

534,6

v.d.Hoevenschool

536,2

534,2

J.A. de Vullerschool

535,2

534,6

Beatrixschool

532,9

535,1

Mr G. Propschool

538,3

534,9

de Vennegötte

536

533,9

de Toermalijn

528,2

527,6

De Branink

534,8

534,8

Nettelhorst

535,5

534,9

Barchschole

535,4

534,8

Villa 60

Tien van de elf scholen vallen onder het regulier inspectietoezicht. In 2015-2016 zijn er op het gebied van onderwijskundige zaken met name veranderingen geweest bij de Barchschole en de Julianaschool . Deze scholen gaan werken met gepersonaliseerd leren. Verder lag de nadruk op de kwaliteit van de instructie en coöperatieve werkvormen. 3. Financiële verantwoording 2015 Exploitatie 2015 Realisatie 2015

Begroting 2015

Realisatie 2014

Begroting 2014

Realisatie 2013

Baten Rijksbijdragen OC&W Overige overheidsbijdragen Overige baten Totaal baten

9.052.524 71.448 175.856 9.299.828

8.793.182 63.999 71.049 8.928.230

9.169.476 57.431 206.854 9.433.761

9.026.148 51.000 134.062 9.211.210

9.769.387 172.715 215.626 10.157.728

Lasten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige instellingslasten Totaal lasten

7.564.215 245.877 752.644 776.425 9.339.161

7.533.660 265.660 739.345 932.849 9.471.514

7.996.892 237.422 652.545 804.484 9.691.343

8.015.838 251.501 641.069 863.838 9.772.246

7.978.500 263.454 754.399 747.597 9.743.950

-39.333

-543.284

-257.582

-561.036

413.778

Financiële baten en lasten

25.322

27.800

40.125

37.326

41.132

Exploitatieresultaat Onttrekking bestemmingsreserves Exploitatieresultaat t.l.v. / t.g.v. algemene reserve

-14.011 -14.011

-515.484 515.484

-217.457 217.457

-523.710 523.710

454.910 -362.465

-

-

-

-

92.445

Saldo baten en lasten

7

Exploitatie 2015 versus exploitatie 2014 Ten opzichte van het vorige kalenderjaar zijn de volgende opvallende verschillen te benoemen: 3.1* Rijksbijdragen OC&W De normatieve rijksbijdragen OCW zijn € 116.952 lager dan in 2014. De bekostiging van het kalenderjaar 2015 wordt bepaald door de leerlingenaantallen van 1 oktober 2013, 1907 leerlingen en 1 oktober 2014, 1755 leerlingen. De bekostiging van het kalenderjaar 2014 wordt bepaald door de leerlingenaantallen van 1 oktober 2012, 1996 leerlingen en 1 oktober 2013, 1907 leerlingen. Op basis van de leerlingendaling zou er ca.€ 500.000 minder baten verwacht worden. In 2015 zijn er € 125.000 extra gelden beschikbaar gekomen vanuit het herfstakkoord, bestuursakkoord en nationaal onderwijsakkoord. Daarnaast is in 2015 € 90.000 extra geld toegekend in verband met uitbetaling van een loonsverhoging van 1,25% en een eenmalige uitkering van € 500 per fte. *Deze nummers verwijzen naar de toelichting op pagina 18,19,20 en 21 van de jaarrekening 2015

De materiële baten zijn met ca. € 140.000 in 2015 t.o.v. 2014 toegenomen door de overheveling verantwoordelijkheid buitenonderhoud per 1 januari 2015 van de gemeente naar de schoolbesturen. Verder zijn er een aantal relatief kleine verschillen op de subsidies voor lerarenbeurs en prestatiebox. Van het samenwerkingsverband is een extra subsidie ontvangen voor een taalpilot bij de Toermalijn. 3.2 Overige overheidsbijdragen De gemeentelijke baten (overige overheidsbijdragen) waren in 2014 € 14.017 lager. Dit wordt met name veroorzaakt doordat in 2014 een correctie heeft plaatsgevonden op de leegstandsgelden over 2012 en 2013. De gemeente Lochem verstrekte in 2015 subsidies voor het gymvervoer, leegstand van de gebouwen en een subsidie voor de schakelklas/huiskamer van de Toermalijn. 3.5 Overige baten De overige baten zijn € 30.998 lager dan in 2014. Hieronder vallen o.a. baten verhuur, baten detachering, baten project CMK van de Propschool en baten van het samenwerkingsverband. Met name de baten voor detachering zijn lager uitgevallen. In 2014 werd de directeur van de Beatrixschool gedetacheerd. 4.1 Personele lasten De personele lasten bestaan uit de lonen en salarissen (incl. uitkeringen vervangingsfonds) en de overige personele lasten. De personele lasten zijn € 432.677 lager uitgevallen. Dit wordt veroorzaakt door € 400.000 lagere loonkosten en € 32.000 lagere overige personele lasten. Lonen en salarissen De loonkosten zijn € 400.000 lager uitgevallen dan in 2014. In 2014 heeft Poolster flankerend beleid gevoerd, hiervoor bedroegen de extra kosten ca. € 200.000. Eind 2014 waren er (excl. ziektevervanging en excl. detacheringen) ca. 114 fte in dienst bij Poolster tegenover 109 fte eind 2015. Door deze lagere inzet van fte’s wordt ca. € 300.000 bespaard. Daarnaast zijn de loonkosten lager door lagere pensioenpremies en is de premie voor het Vervangingsfonds gedurende 2015 verlaagd. In december 2015 is een eenmalige uitkering van € 500 per fte uitbetaald evenals een salarisverhoging van 1,25%. Deze afspraken vloeiden voort uit de onderhandelingen voor een nieuwe cao. Met deze afspraken is voor Poolster ca. € 90.000 gemoeid. 8

Per 31 december 2015 staan er 108,75 fte op de loonlijst, hiervan wordt 0,575 fte uitgeleend via detacheringen en wordt er 3,6 fte ingehuurd via detachering. Overige personele lasten Met betrekking tot de kosten personeel niet in loondienst, P&A, nascholing en Arbokosten is ca. € 32.000 minder uitgegeven dan in 2014. Dit wordt o.a. veroorzaakt doordat in 2014 twee interimdirecteuren enkele maanden voor Poolster werkzaam waren. De kosten voor scholing zijn € 30.000 hoger dan in 2014, dit komt onder andere doordat in 2015 scholing via de Heutink academie is gestart. Verder zijn er in 2015 een aantal meevallers geweest. Er is ca. € 55.000 van de belastingdienst ontvangen over de jaren 2011 en 2012, in 2014 had Poolster ca. € 40.000 ontvangen over deze jaren. Over het schooljaar 2014-2015 wordt er een bonus van € 8.000 verwacht van het vervangingsfonds. 4.2 Afschrijvingen De afschrijvingen over 2015 vallen € 8.455 hoger uit dan in 2014. Dit komt met name doordat er in verhouding meer in ICT wordt geïnvesteerd. Door de relatief korte afschrijvingstermijn van 5 jaar heeft dit een behoorlijk effect op de afschrijvingslasten. 4.3 Huisvestingslasten De huisvestingslasten zijn in 2015 € 100.099 hoger dan in 2014. De oorzaak hiervan is met name dotatie onderhoudsvoorziening van € 142.898. Door de overheveling van het buitenonderhoud wordt er met ingang van 2015 een voorziening voor het buitenonderhoud gevormd. Verder zijn de schoonmaakkosten lager doordat er in 2014 incidentele lasten waren en is er een meevaller geweest t.a.v. de afrekening energielasten. 4.4 Overige lasten De overige lasten zijn in 2015 € 28.059 lager dan in 2014. De uitgaven zijn bij meerdere posten lager dan in 2014, met name de uitgaven voor het administratiekantoor, overige beheerslasten, verbruiksmaterialen en kopieerkosten zijn lager, daarentegen zijn de kosten voor ICT gestegen. Dit laatste komt met name door de aanleg van accesspoints in de scholen. 5.1 5.2 Financiële baten en lasten De rentebaten zijn gedaald met € 14.085 t.o.v. 2014. In 2015 was het rentepercentage 0,7% en in 2014 1,2%. Op de rekening-courant ontvangt Stichting Poolster 0,5% rente. Balans Activa Materiële vaste activa Vorderingen Liquide middelen Totaal activa

31-12-2015 1.386.569

31-12-2014 1.392.007

Passiva Eigen vermogen

614.639 3.023.997

689.699 2.975.993

Voorzieningen Kortlopende schulden

5.025.205

5.057.699

Totaal passiva

31-12-2015 4.039.525

31-12-2014 4.053.536

163.639 822.041

68.200 935.963

5.025.205

5.057.699

Vermogenspositie van het schoolbestuur (en risico’s) De vermogenspositie van Poolster is gezond te noemen. Er zijn voldoende reserves om tegenvallers op te vangen. Dit blijkt ook uit de kengetallen, zie bijv. de kapitalisatiefactor. In 2015 is een voorstel gemaakt om ca. € 1.000.000 beschikbaar te stellen voor een periode van 4 jaar. Van dit bedrag wordt voor 2016 € 100.000 beschikbaar gesteld. Directeuren kunnen aanspraak maken op dit geld als ze concrete plannen hebben waarvoor ze extra gelden nodig hebben. Een commissie zal beoordelen of het voorstel aan de daarvoor gestelde eisen voldoet. 9

Financiën Exploitatie versus begroting De begroting over 2015 laat een negatief resultaat zien van € 515.484. Dit begrote resultaat valt deels zo negatief uit omdat het bestuur heeft ingestemd met het afwachten op duidelijkheid omtrent de financiële uitwerking van de diverse akkoorden. Verwachting eind 2014 was dat er nog ca. € 250.000 extra baten ontvangen zouden worden. In januari 2015 is er over de extra baten duidelijkheid gekomen, op dat moment was de begroting 2015 al vastgesteld door het bestuur. Het resterende tekort na uitwerking van de diverse akkoorden kon gedekt worden uit de bestemmingsreserves. Het resultaat valt € 501.473 hoger uit en komt uit op € 14.011 negatief. Dit tekort wordt gedekt door de bestemmingsreserves. Hiermee wordt de doelstelling, begroten op nihil, voor 2015 behaald. Onderstaand worden de belangrijkste verschillen tussen begroting en realisatie toegelicht. 3.1 Rijksbijdragen OC&W De rijksbaten zijn € 259.342 hoger dan begroot. Vanuit het herfstakkoord, nationaal onderwijsakkoord en bestuursakkoord zijn er ca. 125.000 extra baten ontvangen via de subsidie personele bekostiging en personeel & arbeidsmarktbeleid. Daarnaast heeft er een indexatie van de personele bekostiging plaatsgevonden voor het schooljaar 2014-2015 van € 15.000, deze was niet begroot. In november 2015 is de bekostiging wederom opgehoogd met ca. € 90.000 zodat de afspraken in het loonruimteakkoord nageleefd konden worden. Het personeel kreeg in december 2015 met terugwerkende kracht van 1 september 2015 1,25% salarisverhoging en eenmalig € 500 per fte. Door een wijziging in de regeling prestatiebox is er over 2015 € 30.000 minder ontvangen. Vanuit het samenwerkingsverband IJssel Berkel is € 30.000 meer ontvangen dan begroot voor arrangementen voor zorgleerlingen. Bij het opstellen van de begroting was nog niet duidelijk welke arrangementen verstrekt zouden worden. De baten van de lerarenbeurs, € 20.000, waren niet begroot evenals € 15.000 extra baten van het samenwerkingsverband in verband met een taalpilot bij de Toermalijn. 3.2 Overige overheidsbijdragen De gemeentelijke baten (overige overheidsbijdragen) vallen € 7.449 hoger uit dan begroot. Dit is voornamelijk veroorzaakt door de vergoeding van de gemeente Lochem inzake het huiskamerproject/schakelklas. Deze was lager begroot. 3.5 Overige baten De overige baten zijn € 104.807 hoger uitgevallen dan begroot. Dit komt met name door te laag begrote baten van Kentalis ad € 37.000 en een afrekening van € 30.000 van het samenwerkingsverband i.v.m. de opheffing van WSNS Berkeldal. Verder zijn er nog wat incidentele subsidies aangevraagd door de scholen zoals een subsidie Wetenschap en Techniek. 4.1 Personele lasten De personele lasten zijn € 30.555 hoger uitgevallen dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door € 70.000 hogere loonkosten en € 40.000 lagere overige personele lasten.

10

Lonen en salarissen De loonkosten zijn € 70.000 hoger dan begroot. Hiervoor zijn verschillende oorzaken -In de begroting is uitgegaan van 105 fte inzet per 1 augustus, dit is uiteindelijk 108,75 fte (excl. Detachering) geworden, mede doordat directeuren gelden die begroot waren voor materiële inzet (bijv. subsidie prestatiebox) ingezet hebben voor personeel. -de pensioenpremies zijn 1,8% lager dan begroot, dit levert een besparing van € 80.000 op. -de premie vervangingsfonds is per 1 januari 2015 verlaagd van 7,7% naar 6,5% en per 1 augustus verlaagd naar 6,0%. In de begroting was voor het gehele jaar 7,7% opgenomen, dit levert een besparing op van € 40.000. -per 1 september heeft het personeel een loonsverhoging gehad van 1,25% en een eenmalige uitkering van € 500 bij een fulltime dienstverband. De kosten hiervan zijn. ca. € 90.000. -de uitkering dag van de leraar is eenmalig verhoogd met € 328 bij een fulltime dienstverband, totale kosten voor de stichting Poolster ca. € 35.000. Overige personele lasten De overige personele lasten zijn ca. € 40.000 lager dan begroot. De loonkosten derden zijn € 95.000 hoger uitgevallen. Dit komt o.a. door een verschuiving met de loonkosten. Per augustus 2015 wordt er 3,6 fte ingezet via detachering. De kosten voor nascholing zijn € 20.000 hoger dan begroot, dit komt o.a. door e-learning van de Heutinkacademie en er zijn een aantal individuele scholingen geweest die niet begroot waren deels vallend onder de onderwijsvernieuwing. Onder de uitgaven voor P&A was € 50.000 begroot voor onderwijsvernieuwing. Dit bedrag is wel uitgegeven, maar met name gerealiseerd onder de scholingskosten, verbruiksmaterialen en investeringen. De arbokosten zijn ca. € 10.000 lager dan begroot, dit komt met name door het lagere ziekteverzuim en doordat er minder begeleidingstrajecten zijn geweest voor personeel. Verder zijn er meevallers geweest, totaal € 55.000 m.b.t. teruggaves loonheffing over 2011 en 2012 en de bonus van het Vervangingsfonds van € 18.000 was niet begroot. 4.2 Afschrijvingen De gerealiseerde afschrijvingen zijn ca. € 19.783 lager dan begroot. Dit komt met name doordat investeringen later in het jaar zijn uitgevoerd dan begroot. 4.3 Huisvestingslasten De huisvestingslasten zijn € 13.299 hoger uitgevallen dan begroot. Dit wordt met name veroorzaakt door kosten voor spuitwerk van de Barchschole, kosten ca. € 8.000 en door iets hogere kosten voor alarmering. 4.4 Overige lasten De rubriek overige lasten laat een onderschrijding zien van € 156.424. Dit komt met name door de kosten verbruiksmateriaal. Onder deze post zijn de uitgaven m.b.t. de subsidie prestatiebox begroot, begroot was € 155.000. De uitgaven voor verbruiksmaterialen uit deze middelen zijn uiteindelijk ca. € 18.000 geweest. Meerjarige investeringen De begrote investeringen bedroegen € 237.727, de realisatie is uiteindelijk € 240.438 geworden. Hiervan heeft € 30.000 betrekking op investeringen in onderwijsvernieuwing.

11

Begroting 2016 (toekomstperspectief) Exploitatie 2016 Begroting 2016 Baten Rijksbijdragen OC&W Overige overheidsbijdragen Overige baten Totaal baten Lasten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige instellingslasten Totaal lasten Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten Exploitatieresultaat Te bezuinigen personele lasten Exploitatieresultaat T.l.v. bestemmingsreserves Exploitatieresultaat

8.773.265 67.525 78.641 8.919.431

7.523.889 271.007 742.253 808.580 9.345.729 -426.298 21.750

-404.548 125.000 -279.548 279.548 0

De begroting 2016 is in de bestuursvergadering van 9 december 2015 vastgesteld. Het begrote resultaat bedraagt € 279.548 negatief. Dit negatieve resultaat kan geheel ten laste van de bestemmingsreserves worden geboekt. De meerjarenbegroting kent tot en met 2019 een oplopend negatief resultaat. In november is met het bestuur afgesproken dat de financiële werkgroep in de loop van 2016 gaat kijken hoe in de toekomst bezuinigd kan worden. Voorlopig zijn er nog voldoende reserves, maar als Poolster niets doet wordt er behoorlijk ingeteerd op de algemene reserve. Treasury verslag De financiële administratie van Poolsterscholen wordt verzorgd door het Onderwijsbureau Twente te Borne. Poolster heeft haar liquide middelen volledig ondergebracht bij de Rabobank Almelo en maakt voor haar tijdelijke overtollige middelen gebruik van een internet spaarrekening. De rentevergoeding over het jaar 2015 bedraagt € 27.920, hetgeen neerkomt op een rentepercentage van 0,7% (vorig jaar 1,2%) over het gemiddelde rekeningcourantsaldo. De treasurycommissie is in 2015 twee keer bijeen geweest. Uitkomst van deze bijeenkomsten was dat de externe treasury-adviseur en de financieel beleidsmedewerker in gesprek zijn gegaan met een aantal banken om te kijken of de kosten omlaag kunnen en/of de rentebaten omhoog. Uiteindelijk is besloten om een Rabo Vermogensparen spaarrekening af te sluiten. Hiermee wordt een iets hogere 12

spaarrente ontvangen. In 2016 zal het treasurystatuut nog eens nader tegen het licht worden gehouden om te beoordelen of het huidige statuut niet strijdig is met de statuten van de stichting. Prestatiebox Primair Onderwijs De middelen van de Prestatiebox zijn ingezet voor:  Opbrengstgericht werken Een deel van de scholen heeft de gelden besteed aan taal- en leesmethodes en ontwikkelingsmaterialen. Er is vooral ingezet op taal-lezen omdat dit onderdeel binnen heel Poolster een aandachtspunt is.  Professionalisering van leraren en schoolleiders Een aantal scholen heeft de gelden besteed aan scholing m.b.t. nieuwe onderwijsconcepten.  Versterking en samenhang binnen en kwaliteit van cultuureducatie Een deel van de middelen is besteed aan culturele activiteiten, aanschaf van boeken voor de schoolbibliotheek en het uitwerken van een muziekproject/methode voor Poolsterscholen. De scholen hebben in de jaarplannen doelen geformuleerd. De realisatie van deze doelen, waarvoor ook de middelen van de prestatiebox worden ingezet, worden zichtbaar in de opbrengstrapportages. Deze worden twee keer per jaar besproken.

Continuiteïtsparagraaf De stichting kent een toezichthoudend bestuur dat bestuurt op hoofdlijnen. De algemene directie voert voor het bestuur de bestuurlijke taken uit. In het managementstatuut zijn deze mandaten beschreven. Het bestuur heeft de “Code Goed Bestuur in het Primair onderwijs” integraal overgenomen en de code is daarmee de leidraad voor het handelen. Continuïteit Het risicomanagement is opgenomen in de planning & control cyclus van Stichting Poolster en deze is opgenomen in het financieel beleidsplan. Periodiek komen de onderwerpen van de planning & controlcyclus aan de orde in de rapportagegesprekken tussen het bestuur, algemeen directeur en schooldirecteuren. In 2015 heeft Poolster met name de pijlen gericht op het belangrijkste risico, de krimp in aantal leerlingen. Samen met een aantal omliggende besturen en een adviseur van de Ijsselgroep wordt in kaart gebracht wat de effecten zijn van de krimp in de toekomst. Het ministerie heeft hiervoor de subsidie regionale procesbegeleider leerlingendaling PO verstrekt in 2014/2015. Begin 2016 zullen de resultaten hiervan bekend worden. Verder heeft Poolster zich gericht op risico’s voortvloeiend uit de Wet Werk en Zekerheid. Poolster heeft zich inmiddels aangesloten bij PON zodat risico’s m.b.t. het aangaan van verplichtingen met tijdelijk personeel worden verminderd. Deze risico’s van Poolster kunnen in voldoende mate worden afgedekt door de ruim aanwezige reserves. Daarnaast ondervangen wij daar waar mogelijk de risico’s met beleidsmaatregelen.

13

Kengetallen KENGETAL (stand 31/12) Personele bezetting in FTE - Management / Directie** - Onderwijzend personeel*** - Overige medewerkers Leerlingenaantallen

2015

2016* 8 94 10 1.688

2017* 8 86 10 1.601

2018* 8 82 10 1.518

8 78 10 1.434

*prognose **geen rekening gehouden met sluiting Toermalijn per 31-7-2017 *** inclusief detacheringen (ingehuurd)

Volgens de prognose 2015 van MOOZ daalt het leerlingenaantal in de totale gemeente Lochem tot en met 2020 van 2.647 naar 2.259 leerlingen. In de gemeente Lochem heeft Poolster een marktaandeel van ca. 65%. Na 2020 is de verwachting dat het leerlingenaantal stabiliseert. De leerlingenaantallen in de meerjarenbegroting zijn gebaseerd op de prognose van de directeuren afgezet tegen de prognose van MOOZ en Planningsverband Groningen. Ten aanzien van personele bezetting is Poolster zich bewust van de krimp in het leerlingenaantal en is beleid ontwikkeld om het personeelsbestand passend te laten zijn aan het leerlingenaantal. In bovenstaande fte’s is rekening gehouden met het natuurlijk verloop (de ervaring leert dat er elk jaar een aantal mensen uren in wil leveren danwel eerder met pensioen wil) en vermindering van fte’s in verband met de krimp in leerlingen. Daar waar tijdelijke vacatureruimte ontstaat probeert Poolster vacatures zoveel mogelijk in te vullen via detachering (personeel niet in loondienst). Als de begroting door andere kosten wordt belast zal dit gevolgen hebben voor het aantal in te zetten fte’s.

Balans Activa Vaste activa 1.2 Materiële vaste activa Totaal vaste activa

2015

2016

2017

2018

1.386.569 1.386.569

1.387.096 1.387.096

1.512.153 1.512.153

1.410.220 1.410.220

Vlottende activa 1.5 Vorderingen 1.7 Liquide middelen Totaal vlottende activa

614.639 3.023.997 3.638.636

614.639 2.751.062 3.365.701

614.639 2.427.152 3.041.791

614.639 2.517.033 3.131.672

Totaal activa

5.025.205

4.752.797

4.553.944

4.541.892

14

Passiva Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserve Publiek Totaal Eigen vermogen

2015

2016

2017

2018

2.990.205 1.049.320 4.039.525

2.990.205 769.772 3.759.977

2.990.205 571.987 3.562.192

3.148.745 402.859 3.551.604

96.679 66.960 163.639

111.819 63.960 175.779

119.751 59.960 179.711

127.287 55.960 183.247

74.697

74.697

74.697

74.697

300.256 70.587 1.592 374.909 822.041

295.256 70.587 1.592 374.909 817.041

290.256 70.587 1.592 374.909 812.041

285.256 70.587 1.592 374.909 807.041

5.025.205

4.752.797

4.553.944

4.541.892

2015 9.052.524

2016 8.773.265

2017 8.420.634

2018 8.001.381

71.448 175.856 9.299.828

67.525 78.641 8.919.431

67.525 36.041 8.524.200

67.525 36.058 8.104.964

2015 7.564.215 245.877 752.644 776.425 9.339.161

2016 7.523.890 271.007 742.253 808.580 9.345.730

2017 7.090.919 282.473 707.340 763.008 8.843.740

2018 6.835.775 286.605 693.984 738.024 8.554.388

Saldo Baten en Lasten

-39.333

-426.299

-319.540

-449.424

Saldo financiële bedrijfsvoering Totaal resultaat T.l.v.bestemmingsreserve Bezuiniging personeel per 1-8 Totaal resultaat na bezuiniging

25.322 -14.011 -14.011

21.750 -404.549 279.548 125.000 0

21.756 -297.784 197.785 100.000 0

21.756 -427.668 169.128 100.000 -158.540

Voorzieningen Voorziening Groot Onderhoud Voorziening Jubilea Totaal voorzieningen Kortlopende schulden Crediteuren Belastingen en premies sociale verz. Schulden terzake pensioenen Overige kortlopende schulden Overlopende passiva Totaal kortlopende schulden Totaal passiva

Staat / Raming van baten en Lasten Baten Rijksbijdrage Overige overheidsbijdragen en subsidies Overige baten Totaal Baten Lasten Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten

0

*in de meerjarenbegroting is nog geen rekening gehouden met de sluiting van de Toermalijn per 31-7-2017. 15

Door de krimp in leerlingaantallen dalen de baten van het rijk in de komende jaren. Hiermee samenhangend zal er minder personeel ingezet moeten worden. In het schooljaar 2015-2016 is er sprake van een redelijk grote flexibele schil, er zijn 1,89 fte tijdelijke uitbreidingen, 7,95 fte tijdelijke aanstellingen en 3,6 fte ingehuurd via detacheringen. Verwachting is dat er in het schooljaar 20162017 ook een flexibele schil gecreëerd kan worden. Verder is er nog de mogelijkheid om personeel in te zetten voor ziektevervanging. Bij de schooldirecteuren is er een goed kostenbewustzijn. De directeuren acteren binnen hun begroting en bij incidentele overschrijdingen wordt de AD danwel de financieel beleidsmedewerker daarin gekend en om goedkeuring gevraagd. Het beleid voor de meerjarenbegroting is om op nihil te begroten. Financieringsstructuur Stichting Poolster heeft voldoende liquide middelen. De liquiditeitsratio per 31-12-2015 is 4,43; de streefwaarde is groter of gelijk aan 1,5. Huisvestingsbeleid Stichting Poolster heeft het reguliere onderhoud sinds oktober 2011 uitbesteed aan Paul Hardonk Bouw te Deventer. Dit bedrijf verricht alle werkzaamheden m.b.t. huisvesting en heeft ook de nutsvoorzieningen, schoonmaak en heffingen in haar beheer. Ook over het buitenonderhoud zijn afspraken gemaakt. Met de gemeente Lochem is er voortdurend overleg over de leegstand. Poolster ontvangt van de gemeente Lochem een vergoeding van ca. € 12,50 per m2 leegstand. Reserves en voorzieningen In de afgelopen jaren heeft Poolster een aantal bestemmingsreserves opgebouwd. Deze zijn deels ingezet in 2015 en de verwachting is dat deze bestemmingsreserves in 2016 en 2017 verder uitgeput zullen worden. In 2015 is de voorziening buitenonderhoud gevormd. In samenwerking met Paul Hardonk Bouw wordt bekeken welke onderdelen van het meerjarenonderhoudsplan uitgevoerd worden. Beheersing uitkeringen na ontslag Poolster werkt reeds een aantal jaren met een flexibele schil aan personeel. Dit betreffen personeelsleden die ingehuurd worden via detachering van andere schoolbesturen en tijdelijke aanstellingen. Bij het selecteren van de personeelsleden met een tijdelijke aanstelling wordt gekeken naar de kwaliteit van de medewerker en het arbeidsverleden. Op deze manier neemt de stichting een gecalculeerd risico. Daarnaast bestaat er nog de mogelijkheid een vervangingspool voor ziektevervanging te vormen, momenteel wordt daar geen gebruik van gemaakt. Daar waar toch verplichtingen m.b.t. uitkeringen na ontslag ontstaan is er een reserve wachtgeld gevormd. Vooralsnog hebben we deze nog niet aan hoeven te spreken.

16

Verklarende woordenlijst: AD BAPO

FTE GMR IB ICT LGF

MR

MI OC&W P&A POP SBO WMO WSNS

WTF

Algemene directie Bevordering Arbeids Participatie Ouderen Regeling waarbij senioren van 52 t/m 55 en 56 en ouder 4 respectievelijk 8 uur verlof krijgen in ruil voor een beperkte eigen bijdrage. Regeling tot en met oktober 2014. FullTime Equivalent Volledige arbeidsplaats. Gemeenschappelijke Medezeggenschaps Raad Centrale MR die ingesteld kan worden als een bestuur meerdere scholen beheert. Interne Begeleiding. Coördinator in het onderwijs voor de leerlingenzorg. Informatie - en communicatie Technologie Het geheel van hard- en software dat voor het onderwijs wordt ingezet . Leerling Gebonden Financiering (ook wel rugzakje genoemd) Voorziening voor kinderen met een handicap die een indicatie hebben voor het speciaal onderwijs. Medezeggenschaps Raad Bij de WMO ingesteld inspraak orgaan basisonderwijs voor ouders en personeelsleden. Materiele Instandhouding. De bekostiging vanuit het ministerie voor alle materiële voorzieningen. Ministerie van Onderwijs Cultuur & Wetenschappen. Personeel en Arbeidsmarktbeleid. Een lineair budget ter bekostiging van alle personele lasten die niet onder het lumpsumbudget vallen. Persoonlijk Ontwikkelings Plan. Speciale School voor Basisonderwijs Wet Medezeggenschap Onderwijs Regelt de inspraak van ouders en personeel. Weer Samen Naar School Wettelijk verplicht samenwerkingsverband van basisscholen en speciale basisscholen ten behoeve van gerichte zorg aan leerlingen die dat nodig hebben. Werktijdfactor Benoemingsfactor die aangeeft in welke mate personeel in deeltijd werkt.

17

A2. Verslag toezichthouder Stichting Poolsterscholen Het bestuur van Stichting Poolsterscholen heeft toezicht gehouden op de uitvoering van de bestuurstaken. Het bestuur heeft de taken en bevoegdheden uitgeoefend conform de statuten van de stichting en zoals die zijn uitgewerkt in het managementstatuut. De uitgangspunten van de Code Goed Bestuur zijn richtlijn voor het toezichthouden. Het bestuur heeft in 2015 totaal 11 keer vergaderd, acht keer met de algemene directeur als adviseur, en drie keer intern. Er heeft naast het reguliere afstemmingsgesprek nog een tweede vervolgoverleg plaatsgevonden met de GMR over algemene onderwerpen. Gesproken is onder andere over de verhouding overhead en personeel voor de klas, de zorg over taakbelasting van directeuren, krimpproblematiek en hoe het bestuur een bijdrage kan leveren aan de borging van de kwaliteit voor de GMR. Er is een overleg geweest met de gemeenteraad over de begroting en jaarrekening, en de ontwikkelingen binnen Poolster. Op basis van de portefeuilleverdeling hebben bestuursleden meerdere keren deelgenomen aan werkgroep bijeenkomsten die ten doel hadden de uitgangspunten van beleid verder uit te werken. Op deze wijze is het bestuur vroegtijdig en goed geïnformeerd over de ontwikkelingen en kan dit benutten voor het uit te werken beleid en het toetsen aan de uitgangspunten van het strategisch beleid. De volgende onderwerpen zijn zo besproken: -De uitgangspunten voor het bestuursformatieplan 2015 -Vooroverleg jaarrekening 2014 -Uitgangspunten voor de begroting 2016 -Vooroverleg over de begroting 2016 -Oplossingen voor de vervanging Het bestuur heeft de voorgestelde beleidsstukken in hun vergadering besproken en voor inspraak aan de GMR aangeboden. Er is kennis genomen van de adviezen van de GMR en beoordeeld of deze voldoende zijn gewogen en meegenomen in de voorgestelde beleidsstukken en heeft deze beleidsstukken daarna vastgesteld. Het betrof de volgende beleidstukken:  De begroting 2016  Jaarverslag en jaarrekening 2014  Evaluatie bestuursbeleid Jaarplan 2014  Financieel beleidsplan 2015-2018  Opstellen bestuursjaarplan vanuit het strategisch beleidsplan 2015-2019  Bestuursformatieplan en bezuinigingen op personele kosten  Beleidsplannen op gebied van personeel (aansluiting bij de vervangingspool PON, besluit vaststellen Cao -PO 2014-2015) en kwaliteitszorg (aanstellen medewerker kwaliteitszorg). Over de voortgang van de volgende onderwerpen is in 2015 tijdens de bestuursvergaderingen gerapporteerd:  Na vaststelling van de begroting heeft het bestuur toezicht gehouden op de exploitatie middels de kwartaaloverzichten. De financiële en administratieve organisatie is vastgelegd in een planning- en controlecyclus.  Er is een werkgroep opgestart voor de evaluatie van de managementstructuur.  De beleidsplannen rond huisvesting o.a. de nieuwbouw Propschool in de kern Lochem.  Het overleg met de gemeente en het overleg met andere besturen in de gemeente over huisvesting. 18

De accountant heeft een toelichting op de jaarrekening en de accountantsverklaring gegeven. Er zijn geen verdere op- of aanmerkingen gegeven. Onze organisatie heeft een goede financiële planning en control. De financiële positie van Poolster is besproken en er is geconstateerd dat de algemene reserves hoog zijn. Het bestuur heeft de algemene directeur gevraagd een voorstel te formuleren hoe om te gaan met de hoge reserves. Dit is na de inspraakprocedure vastgesteld en in uitvoering genomen. De treasurycommissie heeft verslag gedaan aan het bestuur: er is een liquiditeitsprognose opgesteld, de mogelijkheden van kostenbesparing op het huidige betalingsverkeer zijn nagegaan, er is een advies gegeven om hogere rendementen op het huidig spaarsaldo te verwezenlijken. Er is een risicoanalyse opgesteld van onze organisatie. Hierbij is het instrument “Risico’s in beeld” van de PO-raad ingevuld. Er is een aanvaardbar risico geconstateerd met dien verstande dat gesignaleerde risico’s met maatregelen zijn afgedicht. De kwaliteit van het onderwijs en de organisatie heeft het bestuur mede beoordeeld aan de hand van de bestuurskaart (als bijlage toegevoegd). Daarnaast heeft het bestuur zich laten informeren over de bevindingen en de resultaten van de inspectiebezoeken. Ook is verslag gedaan over de interne audits in de diverse scholen. Het bestuur is geïnformeerd over de instrumenten ter monitoring van de kwaliteit van het onderwijs. De bestuursvergaderingen zijn regelmatig gepland op de basisscholen. Voorafgaande aan de vergadering geeft de schooldirecteur informatie over de ontwikkelingen van die school. Op een school hebben we kennis kunnen nemen hoe de I-pad ingezet wordt in het onderwijs. Op een andere school is het jaarklassensysteem omgezet in een organisatievorm met bredere leeftijdsgroepen De onderwijsinhoud wordt thematisch aangeboden Dit concept is ondersteund met een interne verbouwing om het goed vorm te kunnen geven. Om de continuïteit van de organisatie te beoordelen en te waarborgen zijn gesprekken gevoerd over de toekomst van kleine scholen binnen de stichting en het omgaan met krimp van het leerlingenaantal binnen de stichting. Er is een subsidie aanvraag bij OC&W gedaan voor het aanstellen van een procesbegeleider die 5 besturen begeleidt bij het opstellen van een plan voor een toekomstbestendig onderwijsaanbod in de regio. De betrokken besturen willen antwoord krijgen op de vraag wat de afzonderlijke dan wel de gezamenlijke organisaties nodig hebben om ook op middellange termijn als vitale en toekomstbestendige organisaties uitvoering te geven aan de opdracht tot het verzorgen van openbaar onderwijs in de deelnemende gemeenten. Dit onderzoek vond plaats in najaar 2015, de rapportage komt beschikbaar in 2016. Er is een procedure opgesteld voor vervanging van de algemeen directeur bij langdurige afwezigheid. Er zijn 2 tijdelijke benoemingen van directeuren omgezet in vaste aanstellingen na een positief beoordelingsgesprek. Drie bestuursleden zijn in 2015 voor herbenoeming voor 4 jaar voorgedragen bij de gemeenteraad Lochem. Tijdens de ( interne ) bestuursvergaderingen hebben we de informatie van de bijgewoonde conferentie uitgewisseld.

19

Er zijn afspraken gemaakt over de evaluatie van ons functioneren als toezichthoudend bestuur. We nemen deel aan een onderzoek van de Universiteit van Groningen over dit onderwerp. De rapportage zal in maart 2016 beschikbaar zijn. De PO-raad heeft en enquête uitgezet over het functioneren van de Code Goed bestuur. Hieraan heeft onze organisatie deelgenomen. Bovendien hebben we deze enquête, ingevuld door de voorzitter en de algemeen directeur, in het bestuur besproken om onze kennis en visie aan te scherpen. Ook hebben we de huidige bestuursvorm te weten een stichtingsbestuur op hoofdlijnen met eindverantwoordelijkheid en een gemandateerde algemeen directeur op basis van een directiestatuut tegen het licht gehouden. Deze bestuursvorm is vergeleken met het model Raad van Toezicht. Na discussie zijn we tot de conclusie gekomen dat deze huidige vorm in onze situatie voldoet. Er zal regelmatig geëvalueerd worden, ook met externe deskundigen. Vooralsnog handhaven we deze bestuursvorm. Namens het bestuur,

Mevrouw A.C.M. Buijs (voorzitter) 17 februari 2016

20

Bestuursjaarverslag 2015 Stichting Poolsterscholen

A3 Kengetallen en grafieken

Kengetallen Financiële kengetallen Liquiditeit (current ratio) Solvabiliteit 1 Solvabiliteit 2 Rentabiliteit Weerstandsvermogen Kapitalisatiefactor Financieringsfunctie Transactiefunctie Financiële buffer

Signaleringsgrens PO

< = 1,00 < 30% < = 30% 3 jaar negatief > 35%

> 5%

Streefwaarde

2011

1,5 30% > = 30% >-2% en <2% >8% 40%

<50%

2,91 76% 77% 0% 19% 42% 25% 10% 8%

2012

3,82 80% 82% 5% 26% 47% 17% 9% 21%

2013

4,21 81% 82% 4% 30% 52% 17% 9% 25%

2014

2015

3,92 80% 81% -2% 29% 53% 20% 10% 23%

4,43 80% 84% 0% 29% 54% 19% 9% 26%

Toelichting Liquiditeit (current ratio): vlottende activa / kortlopende schulden Geeft aan in welke mate de instelling aan haar verplichtingen op korte termijn kan voldoen. Solvabiliteit 1: eigen vermogen / totaal passiva Geeft aan op welke wijze de bezittingen, op de actiefzijde van de balans, zijn gefinancierd. Solvabiliteit 2: (eigen vermogen + voorzieningen) / totaal passiva Geeft aan op welke wijze de bezittingen, op de actiefzijde van de balans, zijn gefinancierd. Rentabiliteit: resultaat / totale baten Geeft aan welk deel van de totale baten over blijft na aftrek van de lasten. Weerstandsvermogen: (eigen vermogen -/- materiële vaste activa) / Rijksbijdrage Is de verhouding tussen het eigen vermogen minus de materiële vaste activa en de omvang van de Rijksbijdragen. Kapitalisatiefactor: (balanstotaal -/- gebouwen en terreinen) / totale baten Meet het verband tussen het kapitaal dat een bestuur gebruikt voor haar activiteiten en de inkomsten.

Liquiditeit (current ratio) 5,00

Solvabiliteit 1 82% 81% 80% 79% 78% 77% 76% 75% 74% 73%

4,00 3,00 2,00 1,00 0,00

Rentabiliteit

4%

86% 84%

82% 80% 78% 76% 74% 72% 2011 2012 2013 2014 2015

2011 2012 2013 2014 2015

6%

60%

30%

50% 40% 30%

15% 2011 2012 2013 2014 2015 -2%

20%

10%

10%

5% 0%

-4%

Rapport 2015

Kapitalisatiefactor

35%

20%

0%

2011 2012 2013 2014 2015

Weerstandsvermogen

25%

2%

Solvabiliteit 2

0% 2011 2012 2013 2014 2015

2011 2012 2013 2014 2015

21

Kengetallen en grafieken vervolg

Kengetallen Ratio's Personele lasten/Rijksbijdrage Personele lasten/Totale baten Eigen vermogen/Totale baten Personele lasten/Totale lasten

Signalerings- Streefgrens PO waarde

>= 95% >= 90%

2011

<= 95% <= 90%

88% 83% 32% 83% € 56.183 € € 59.300 €

Salarislasten per FTE Personeelslasten per FTE

2012

2013

83% 79% 38% 84%

2014

82% 78% 42% 82%

2015

87% 84% 43% 82%

84% 81% 43% 81%

55.898 € 62.058 € 63.745 € 62.581 58.465 € 63.362 € 66.607 € 66.429

Toelichting Personele lasten / Rijksbijdrage Geeft aan in hoeverre een instelling de gelden van het Rijk aanwendt voor personele lasten. Personele lasten / Totale baten Geeft aan in hoeverre een instelling de totale inkomsten aanwendt voor personele lasten. Eigen vermogen / Totale baten Deze ratio geeft een indicatie van het risicomanagement bij de instelling. Personele lasten / Totale lasten Geeft aan hoeveel de instelling uitgeeft aan personele lasten. Dit is met name trendmatig een belangrijk signaal. Salarislasten per FTE Geeft aan wat de salarislasten zijn per FTE. Personeelslasten per FTE Geeft aan wat de totale personele lasten per FTE zijn. Personele lasten/Rijksbijdrage 90% 88%

Personele lasten/Totale baten 86%

50%

84%

40%

82%

86%

Eigen vermogen/Totale baten

30%

80%

84% 82%

78%

80%

76%

78%

20% 10%

74% 2011 2012 2013 2014 2015

Personele lasten/Totale lasten 85% 84% 83% 82%

81% 80% 79% 2011 2012 2013 2014 2015

Rapport 2015

0% 2011

2012

2013

2014

2015

Salarislasten per FTE € 66.000 € 64.000 € 62.000 € 60.000 € 58.000 € 56.000 € 54.000 € 52.000 € 50.000

2011

2012

2013

2014

2015

Personeelslasten per FTE € 68.000 € 66.000 € 64.000

€ 62.000 € 60.000 € 58.000 € 56.000 € 54.000 2011 2012 2013 2014 2015

2011

2012

2013

2014

2015

22

A4 Instellingsgegevens Algemene gegevens Bestuursnummer : 42561 Naam instelling : Stichting Poolsterscholen Adres Postcode Plaats Telefoon E-mailadres

: : : : :

Contactpersoon Telefoon E-mailadres

: Mw. M. Steenbergen : 0573-257300 : [email protected]

BRIN-nummer 10RS 11GC 11RW 12CJ 12LL 13UR 14BL 14EM 14HE 14MH 14YB

: : : : : : : : : : :

Rapport 2015

Graanweg 1-D 7242 AT LOCHEM 0573-257300 [email protected]

Openbare Julianaschool Openbare basisschool Villa 60 Openbare Dr. J. van der Hoevenschool Openbare J.A. de Vullerschool Openbare Beatrixschool Openbare Meester G. Propschool Openbare basisschool De Vennegötte Openbare basissschool De Toermalijn Openbare basisschool De Branink Openbare basisschool Nettelhorst Openbare basisschool De Barchschole

23

Stichting Poolsterscholen Jaarrekening 2015

B Jaarrekening 2015 B1 Grondslagen Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, die uitgegeven zijn door de Raad voor de Jaarverslaggeving waaronder Richtlijn 660 Onderwijsinstellingen. Deze bepalingen zijn van toepassing op grond van de Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten, tenzij anders vermeld. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Activiteiten Stichting Poolsterscholen voert het bevoegd gezag over elf scholen voor basisonderwijs, gespreid over de plaatsen Lochem, Almen, Eefde, Epse, Gorssel, Harfsen, Laren en Barchem. De Stichting verzorgt het openbaar primair onderwijs binnen de gemeente Lochem. Verbonden partijen Als verbonden partij worden alle rechtspersonen aangemerkt waarover overheersende zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis kan worden uitgeoefend. Ook rechtspersonen die overwegende zeggenschap kunnen uitoefenen worden aangemerkt als verbonden partij. Transacties van betekenis met verbonden partijen worden toegelicht voor zover deze niet onder normale marktvoorwaarden zijn aangegaan. Hiervan wordt toegelicht de aard en de omvang van de transactie en andere informatie die nodig is voor het verschaffen van het inzicht. Vergelijkende cijfers De cijfers van 2014 zijn, waar nodig, geherrubriceerd teneinde vergelijking met de cijfers van 2015 mogelijk te maken. Stelselwijziging Tot 1 januari 2015 werden de kosten voor periodiek onderhoud aan panden en installaties rechtstreeks als last verwerkt. Met ingang van verslagjaar 2015 wordt een voorziening buitenonderhoud gevormd waaruit de kosten voor periodiek buitenonderhoud worden gefinancierd. Deze stelselwijziging is ingegeven door de overdracht van buitenonderhoud vanuit de gemeente naar het schoolbestuur. De jaarlijkse dotatie aan deze voorziening is gebaseerd op een meerjarenonderhoudsplan. Doordat het buitenonderhoud tot en met boekjaar 2014 nog ten laste van de gemeente kwam, zijn de vergelijkende cijfers niet aangepast. Schattingen Om de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening te kunnen toepassen, is het nodig dat de leiding van de instelling over verschillende zaken zich een oordeel vormt, en dat de leiding schattingen maakt die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het in art. 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten.

Rapport 2015

25

Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de verwachte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele restwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikname van het materieel vast actief. Over terreinen en vastgoedbeleggingen wordt niet afgeschreven. De gehanteerde activeringsgrens bedraagt € 250. Onderhoudskosten worden rechtstreeks verantwoord in de staat van baten en lasten. Investeringssubsidies Subsidies op investeringen worden in mindering gebracht op de verkrijgingsprijs van de activa waarop de subsidies betrekking hebben. Bijzondere waardevermindering van vaste activa De stichting beoordeelt op iedere balansdatum of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Indien het niet mogelijk is de realiseerbare waarde voor het individuele actief te bepalen, wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroomgenererende eenheid waartoe het actief behoort. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde. Een bijzonder waarde-verminderingsverlies wordt direct als een last verwerkt in de winsten-verliesrekening. Indien wordt vastgesteld dat een bijzondere waardevermindering die in het verleden verantwoord is, niet meer bestaat of is afgenomen, dan wordt de toegenomen boekwaarde van de desbetreffende activa niet hoger gesteld dan de boekwaarde die bepaald zou zijn indien geen bijzondere waardevermindering voor het actief zou zijn verantwoord. Vorderingen De vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor mogelijke verliezen als gevolg van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen. Liquide middelen De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Indien middelen niet ter vrije beschikking staan, dan wordt hiermee bij de waardering rekening gehouden. Eventuele rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder de schulden aan kredietinstellingen onder de kortlopende schulden.

Algemene Reserve Deze post betreft de niet-gebonden reserve die voortkomt uit de door (semi-)overheidsinstellingen gefinancierde activiteiten. De algemene reserve vormt een buffer ter waarborging van de continuïteit van de stichting. Deze wordt opgebouwd uit de resultaatbestemming van overschotten welke ontstaan uit het verschil tussen de gerealiseerde baten en de werkelijk gemaakte lasten. In geval van een tekort wordt dit resultaat ten laste van de algemene reserve gebracht. Bestemmingsreserves Hieronder zijn opgenomen de reserves die bedoeld zijn voor specifieke toekomstige uitgaven die uit de huidige beschikbare middelen gedekt moeten worden, waarbij om die reden door het bestuur een beperktere bestedingsmogelijkheid is aangebracht. De gehanteerde bestemmingsreserves per 31-12-2015 zijn achtereenvolgens:

Rapport 2015

26

- De reserve Eerste Waardering ter dekking van de afschrijvingslasten van de schouw van de aanwezige materiële vaste activa voor invoering van de Lumpsum per 1 augustus 2006. De reserve bedraagt op balansdatum € 126.585. - De reserve Formatieve risico krimp ter dekking van toekomstige tekorten in de formatie en onvoorziene personele lasten. De reserve bedraagt op balansdatum € 300.000. - De reserve Innovatie bedraagt op balansdatum € 44.823. - De reserve Onderhoud bedraagt op balansdatum € 55.000. - De reserve Herfstakkoord bedraagt op balansdatum € 270.631. - De reserve Prestatiebox bedraagt op balansdatum € 97.281. - De reserve Wachtgeld bedraagt op balansdatum € 25.000. - De reserve Passend onderwijs bedraagt op balansdatum € 30.000. - De reserve Specifieke afspraken directeuren bedraagt op balansdatum € 100.000. Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen, tenzij anders vermeld. Voorziening ambtsjubileum Op basis van Richtlijn 271 van de Raad van de Jaarverslaggeving is een voorziening opgenomen voor verplichtingen uit hoofde van toekomstige uitkeringen bij ambtsjubilea voor personeelsleden. De voorziening is opgenomen tegen de contante waarde van de toekomstige uitbetalingen en is afhankelijk van de ingeschatte blijfkans, gemiddelde salarisstijging en disconteringsvoet. De werkelijke jubileauitkeringen worden ten laste van deze voorziening gebracht. De voorziening is conform uitspraak PO-raad 2010 bepaald op basis van € 620 per FTE per jaareinde. Onderhoudsvoorziening Deze voorziening wordt gevormd ter dekking van groot planmatig onderhoud. Dagelijks onderhoud wordt rechtstreeks ten laste van de exploitatierekening gebracht. De meerjarenonderhoudsvoorziening is gevormd op basis van eigen dotaties en verminderd met uitgaven voor groot onderhoud. Schulden Opgenomen leningen en schulden worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs.

Grondslagen voor de bepaling van de exploitatierekening Baten Onder baten wordt verstaan de van overheidswege ontvangen (normatieve) bijdrage OCW, overige OCW subsidies en overige overheidsbijdragen, alsmede de van derden ontvangen overige bijdragen. De baten worden toegerekend aan het boekjaar waarop deze betrekking hebben. Opbrengsten van diensten worden opgenomen naar rato van de mate waarin de diensten zijn verricht, gebaseerd op de tot balansdatum in het kader van de dienstverlening gemaakte kosten in verhouding tot de geschatte kosten van de totaal te verrichten dienstverlening. Personele lasten Onder de personele lasten worden de lasten opgenomen van de personeelsleden die in dienst zijn van de rechtspersoon, alsmede de overige personele lasten die betrekking hebben op onder andere het inhuren van extra personeel, scholingskosten en bedrijfsgezondheidszorg.

Rapport 2015

27

Pensioenen De onderwijsinstelling heeft haar pensioenregeling ondergebracht bij bedrijfstakpensioenfonds ABP. De pensioenverplichtingen uit de regeling worden gewaardeerd volgens de ‘verplichting aan de pensioenuitvoerder benadering’. In deze benadering wordt de aan de pensioenuitvoerder te betalen premie als last in de winst-en-verliesrekening verantwoord. Voor bestaande verplichtingen (anders dan de te betalen premies) jegens de pensioenuitvoerder en/of werknemers wordt een voorziening opgenomen (indien relevant). Ultimo 2015 en 2014 waren er voor de stichting geen pensioenvorderingen en geen verplichtingen naast de betaling van de jaarlijkse aan de pensioenuitvoerder verschuldigde premie. Ultimo 2014 was de beleidsdekkingsgraad van het ABP 104,7%. De beleidsdekkingsgraad eind 2015 is 98,7%. De overheid eist een beleidsdekkingsgraad van 104,2% of hoger. Hiermee voldoet de beleidsdekkingsgraad niet aan de minimale vereisten van de toezichthouder. Afschrijvingen Materiële vaste activa worden vanaf het moment van ingebruikneming afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief. Indien een schattingswijziging plaatsvindt van de toekomstige gebruiksduur, dan worden de toekomstige afschrijvingen aangepast. Boekwinsten en -verliezen uit de incidentele verkoop van materiële vaste activa zijn begrepen onder de afschrijvingen. Lasten De lasten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde grondslagen van waardering en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Financiële baten en lasten De financiële baten en lasten betreffen de op de verslagperiode betrekking hebbende ontvangen en betaalde rente-ontvangsten en -uitgaven van uitgegeven en ontvangen leningen en overige kredietfaciliteiten.

Grondslagen voor het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen, met uitzondering van deposito’s met een looptijd langer dan drie maanden. Ontvangen en betaalde interest zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten

Rapport 2015

28

B2

Balans per 31 december 2015

1

Activa

31 december 2015

31 december 2014

Vaste Activa 1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3

Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur Andere vaste bedrijfsmiddelen Materiële vaste activa

15.302 1.015.356 355.911

Totaal vaste activa

8.703 1.020.562 362.742 1.386.569

1.392.007

1.386.569

1.392.007

Vlottende activa 1.5 1.5.1 1.5.2 1.5.7 1.5.8

1.7 1.7.1 1.7.2

Vorderingen Debiteuren Ministerie van OCW Overige vorderingen Overlopende activa Vorderingen Liquide middelen Kassen Banken Liquide middelen Totaal vlottende activa

Totaal Activa

Rapport 2015

13.288 444.606 38.390 118.355

35.327 513.930 20.382 120.060 614.639

500 3.023.497

689.699

16 2.975.977 3.023.997

2.975.993

3.638.636

3.665.692

5.025.205

5.057.699

29

2

Passiva

2.1 2.1.1 2.1.2

Eigen vermogen Algemene Reserve Bestemmingsreserve publiek Eigen vermogen

2.2 2.2.1 2.2.3

2.4 2.4.2 2.4.3 2.4.7 2.4.8 2.4.9 2.4.10

Voorzieningen Personeelsvoorzieningen Overige voorzieningen Voorzieningen Kortlopende schulden Vooruitontvangen gelden Crediteuren Belastingen en premies soc.verz. Schulden terzake pensioenen Overige kortlopende schulden Overlopende passiva Kortlopende schulden

Totaal Passiva

Rapport 2015

31 december 2015

2.990.205 1.049.320

31 december 2014

2.990.205 1.063.331 4.039.525

66.960 96.679

4.053.536

68.200 163.639

74.697 300.256 70.587 1.592 374.909

68.200

16.429 176.878 293.296 90.883 4.399 354.078 822.041

935.963

5.025.205

5.057.699

30

B3 Exploitatierekening over 2015 Realisatie 2015

Begroting 2015

Realisatie 2014

3

Baten

3.1 3.2

Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen en subsidies Overige baten

9.052.524

8.793.182

9.169.476

71.448 175.856

63.999 71.049

57.431 206.854

Totaal Baten

9.299.828

8.928.230

9.433.761

3.5

4

Lasten

4.1 4.2 4.3 4.4

Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten

7.564.215 245.877 752.644 776.425

7.533.660 265.660 739.345 932.849

7.996.892 237.422 652.545 804.484

Totaal Lasten

9.339.161

9.471.514

9.691.343

Saldo baten en lasten

39.333-

543.284-

257.582-

5

Financiële baten en lasten

5.1 5.5

Financiële baten Financiële lasten

27.920 2.598

30.000 2.200

42.005 1.880

Saldo financiële baten en lasten

25.322

27.800

40.125

Totaal resultaat

14.011-

515.484-

217.457-

Rapport 2015

31

B4 Kasstroomoverzicht 2015 2015 Kasstroom uit operationele activiteiten Saldo Baten en Lasten Aanpassingen voor: - Afschrijvingen - Mutaties voorzieningen - Vorderingen (-/-) - Kortlopende schulden Totaal kasstroom uit bedrijfoperaties - Ontvangen interest - Betaalde interest (-/-)

39.333-

237.422 3.100-

75.060 113.922-

62.5726.851 263.121

27.920 2.598

Mutatie liquide middelen

Eindstand liquide middelen

Rapport 2015

78.98142.005 1.880

25.322

40.125

288.443

38.856-

240.439-

Totaal kassstroom uit investeringsactiviteiten

Beginstand liquide middelen Mutatie liquide middelen

257.582-

245.877 95.439

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten (Des)investeringen materiële vaste activa (-/-)

2014

274.229240.439-

274.229-

48.004

313.085-

2.975.993 48.004

3.289.078 313.0853.023.997

2.975.993

32

B5

Toelichting op de balans per 31 december 2015

1

Activa

1.2

Materiële vaste activa Afschrijvingsjaren

Aanschaf prijs

Afschrijvingen cumulatief

Boekwaarde

1-1-2015

1-1-2015

1-1-2015

Investeringen

Mutaties 2015 Des Afschrijvingen investeringen

Aanschaf Prijs

Afschrijving cumulatief

Boekwaarde

31-12-2015

31-12-2015

31-12-2015

1.2.1 Gebouwen en terreinen 1.2.1.2 Gebouwdelen/verbouwingen

30

15.748

7.045

8.703

8.310

-

1.711

24.058

8.756

15.302

1.2.2 1.2.2.1 1.2.2.2 1.2.2.3 1.2.2.4

Inventaris en apparatuur Kantoormeubilair Schoolmeubilair Inventaris en apparatuur ICT

30 20 10 5

120.212 1.268.002 323.474 674.653

43.500 647.404 222.446 452.429

76.712 620.598 101.028 222.224

21.226 28.706 14.191 80.441

5.585 139.745 139.245 52.156

4.287 56.904 18.827 69.752

135.853 1.156.963 198.420 702.938

42.202 564.563 102.028 470.025

93.651 592.400 96.392 232.913

1.2.2

Totaal Inventaris en apparatuur

2.386.341

1.365.779

1.020.562

144.564

336.731

149.770

2.194.174

1.178.818

1.015.356

1.048.591

685.849

362.742

87.565

178.706

94.396

957.450

601.539

355.911

3.450.680

2.058.673

1.392.007

240.439

515.437

245.877

3.175.682

1.789.113

1.386.569

1.2.3 Andere vaste bedrijfsmiddelen 1.2.3.1 Leer- hulpmiddelen Totaal

8

De afschrijvingen zijn per 31 december 2015 als volgt te splitsen: Afschrijvingen schouw Afschrijvingen nieuw Totaal

23.665 222.212 245.877

De desinvesteringen betreffen activa die geheel afgeschreven zijn en niet meer aanwezig zijn in de scholen.

Rapport 2015

33

1.5

Vorderingen

1.5.1

Debiteuren Ministerie van OCW Te vorderen personele bekostiging Te vorderen P&A Te vorderen prestatiebox

1.5.2

1.5.8

425.391 19.215

35.327 644455.916 58.658 -

444.606

513.930

38.390

20.382 38.390

Overige vorderingen Overlopende activa Vooruitbetaalde kosten Vooruitbetaalde huisvestingskosten

31 december 2014

13.288

Ministerie van OCW Overige vorderingen

1.5.7

31 december 2015

20.382

72.788 7.861 37.706

96.847 23.213 -

Overlopende activa

118.355

120.060

Totaal Vorderingen

614.639

689.699

1.7

Liquide middelen

1.7.1 1.7.2

Kassen Banken

500 3.023.497

16 2.975.977

Totaal Liquide middelen

3.023.997

2.975.993

2

Passiva

2.1

Eigen vermogen

31 december 2015

Mutaties 2015 Stand per 1-1-2015

2.1.1 2.1.2

2.1.2

31 december 2014

Bestemming resultaat

Stand per 31-12-2015

Overige mutaties

Algemene Reserve Bestemmingsreserve (publiek)

2.990.205 1.063.331

14.011-

-

2.990.205 1.049.320

Totaal Eigen Vermogen

4.053.536

14.011-

-

4.039.525

150.250 300.000 43.151 40.000 270.631 100.000 110.299 25.000 24.000 -

23.6651.672 15.000 100.00013.01824.00030.000 100.000

-

126.585 300.000 44.823 55.000 270.631 97.281 25.000 30.000 100.000

1.063.331

14.011-

-

1.049.320

Bestemmingsreserve (publiek) Reserve Eerste Waardering Reserve Formatieve risico krimp Reserve Innovatie Reserve Onderhoud Reserve Herfstakkoord Reserve Leraar plus Reserve Prestatiebox Reserve Wachtgeld Reserve Onderwijsvernieuwing Reserve passend onderwijs Reserve specifieke afspraken directeuren Totaal Bestemmingsreserves

Rapport 2015

34

2.2

Voorzieningen

Mutaties 2015 Stand per 1-1-2015

2.2.1 2.2.3

Personeelsvoorzieningen Voorziening jubilea Overige voorzieningen Onderhoudsvoorziening groot onderhoud Totaal voorzieningen

Dotaties

Onttrekkingen

Stand per 31-12-2015

Vrijval

68.200

4.330

5.570

-

66.960

-

142.898

46.219

-

96.679

68.200

147.228

51.789

-

163.639

Onderverdeling saldo per 31-12-2015 < 1 jaar > 1 jaar 2.2.1 2.2.3

Personeelsvoorzieningen Voorziening jubilea

7.980

58.980

66.960

Overige voorzieningen Onderhoudsvoorziening groot onderhoud

53.781

42.898

96.679

Totaal

61.761

101.878

163.639

2.4

Kortlopende schulden

2.4.2

Vooruitontvangen bedragen

2.4.3

Crediteuren Afdr. / inh. loonheffing Afdr. / inh. Participatiefonds Afdr. / inh. Vervangingsfonds Afdr. / inh. Proteq

2.4.7

Belastingen en premies soc.verz.

2.4.8

Afdr. / inh. ABP Afdr. / inh. FPU Afdr. / inh. IP/BW Afdr. / inh. pr Partnerpluspensioen Schulden terzake pensioenen Overige kortlopende schulden Netto salarissen

2.4.9

Stand per 31-12-2015

31 december 2015

2.4.10 Overlopende passiva Totaal kortlopende schulden

Rapport 2015

-

16.429

74.697

176.878

279.960 13620.432 -

270.163 15 22.257 861 300.256

58.687 10.726 1.159 15

293.296 72.751 18.080 52

70.587 1.592

90.883 1.302 3.097

1.592

Overige kortlopende schulden Overlopende passiva Te betalen vakantie-uitkering Overige subsidies OCW/niet geoormerkt

31 december 2014

76.666 215.053 83.190

4.399 108.051 233.194 12.833

374.909

354.078

822.041

935.963

35

Model G G1 Subsidies zonder verrekeningsclausule Omschrijving toewijzing

Toewijzing Kenmerk Datum

Lerarenbeurs voor scholing en zij-instromers 2009- PO/ZO2017 2007/12884

Rapport 2015

18-5-2009

Bedrag toewijzing €

Ontvangen t/m 2015 €

79.239

79.239

79.239

79.239

De prestatie ultimo 2015 conform subsidiebeschikking Geheel afgerond Niet geheel afgerond x

36

B6 Niet in de balans opgenomen verplichtingen (passief)/niet uit de balans blijkende rechten (actief) Financiële verplichting Er bestaat een meerjarige financiële verplichting voor: Huurverplichting tussen Viverion en Stichting Poolsterscholen inzake de huur van het gebouw aan de Graanweg te Lochem. De huursom bedraagt € 2.355 per maand (inclusief btw). De bankgarantie is vastgesteld op € 5.479. De contractduur van de huurverplichting, die per 1 augustus 2014 is aangegaan, bedraagt 3 jaar (eindigt op 23 augustus 2017). De opzegtermijn is 1 jaar. Er is sprake van een huurovereenkomst met Canon in het kader van de kopieerapparaten. De expiratiedatum hiervan is 1 december 2017. De hieruit voortvloeiende maandelijkse verplichting bedraagt totaal € 5.227 (inclusief btw). Per 1 oktober 2011 heeft Stichting Poolster een 15-jarige overeenkomst gesloten met Paul Hardonk Bouw te Deventer. Zij nemen de verantwoordelijkheid voor de huisvesting over van de Stichting Poolsterscholen. Jaarlijks ontvangen zij voor deze dienstverlening een bedrag van ca. € 555.000. PHB voert hiervoor de huisvestingscontracten uit, waaronder het dagelijks onderhoud, nutsvoorzieningen, schoonmaak en heffingen. Per 19 juni 2015 is Stichting Poolster een zesjarig contract aangegaan met LochemEnergie Zonnepark 2 B.V. inzake een gebruiksrecht van de zonnepaneleninstallatie voor het opwekken van elektriciteit voor eigen gebruik door de J.A. Vullerschool te Gorssel. De jaarlijkse bijdrage hiervoor bedraagt € 2.601,50. Duurzame inzetbaarheid In de CAO PO 2014-2015 zijn een aantal vernieuwende afspraken opgenomen rondom duurzame inzetbaarheid van personeel en is de BAPO-regeling vervallen. De nieuwe CAO-regeling betreffende de duurzame inzetbaarheid geven medewerkers recht op een basisbudget van 40 uur. Daarnaast is vanaf 57 jaar het sparen van ouderenverlof mogelijk en is er sprake van een overgangsregeling BAPO voor medewerkers vanaf 56 jaar. Deze aanpassing van de CAO heeft ook gevolgen voor de financiële verslaggeving van schoolbesturen met ingang van verslagjaar 2014. Op basis van geldende wet- en regelgeving is geconcludeerd dat voor gespaarde uren duurzame inzetbaarheid in het kader van het ouderenverlof een voorziening moet worden gevormd. Het basisbudget (40 uur) duurzame inzetbaarheid voor iedere werknemer kan in principe ook gespaard worden. Deze uren worden echter niet meegenomen in de voorziening, voor zover deze uren niet worden gespaard voor ouderenverlof. Om uren te kunnen sparen voor ouderenverlof moet de werknemer conform artikel 8.A8 CAO PO vooraf een plan indienen, waarin staat hoe deze verlofuren de komende vijf jaren worden ingezet. Uitgangspunt voor het waarderen van de voorziening zijn deze plannen, die zwart op wit staan. De basis voor het vaststellen van de hoogte van de voorziening duurzame inzetbaarheid is het aantal uur dat een medewerker op basis van deze plannen heeft gespaard (en niet heeft opgenomen) vermenigvuldigd met de loonkosten per uur (rekening houdend met de eigen bijdrage en de blijfkans). Binnen Stichting Poolsterscholen wordt er in schooljaar 2015-2016 niet gespaard voor duurzame inzetbaarheid.

Rapport 2015

37

B7 Toelichting op de exploitatierekening over 2015 3

Baten

3.1

Rijksbijdragen OCW

3.1.1 Rijksbijdragen OCW 3.1.2 Overige subsidies OCW Ontvangen doorbetalingen Rijksbijdragen 3.1.4 SWV Rijksbijdragen OCW Uitsplitsing 3.1.1 Rijksbijdragen OCW Rijksbijdragen personeel OCW Rijksbijdragen materieel OCW

3.2

Overige overheidsbijdragen en -subsidies

3.2.1 Gemeentelijke bijdragen Overige overheidsbijdragen en -subsidies

Realisatie 2015

Begroting 2015

Realisatie 2014

8.472.119 343.860

8.141.672 522.966

8.603.205 468.200

236.545

128.544

98.071

9.052.524 -

8.793.182 -

9.169.476 -

7.114.995 1.357.124

6.778.421 1.363.251

7.313.611 1.289.594

8.472.119

8.141.672

8.603.205

Realisatie 2015

Begroting 2015

Realisatie 2014

71.448

63.999

57.431

71.448

63.999

57.431

Realisatie 2015

Begroting 2015

Realisatie 2014

3.5

Overige baten

3.5.1 3.5.2 3.5.3 3.5.6

Verhuur Detachering personeel Schenking Overige

17.841 32.625 125.390

12.500 24.949 33.600

10.804 61.119 2.092 132.839

Overige baten

175.856

71.049

206.854

-

-

-

77.502 47.888

26.100 7.500

55.524 77.315

125.390

33.600

132.839

Uitsplitsing 3.5.6 Overige Overige baten Overige baten formatie

Rapport 2015

38

4

Lasten

4.1

Personeelslasten

Realisatie 2015

Begroting 2015

Realisatie 2014

4.1.1 Lonen en salarissen 4.1.2 Overige personele lasten 4.1.3 Af: uitkeringen

7.126.047 673.423 235.255-

6.821.798 711.862 -

7.653.218 705.372 361.698-

Personeelslasten

7.564.215

7.533.660

7.996.892

-

-

-

5.281.588 1.193.323 651.136

5.029.674 1.064.301 727.823

5.539.554 1.333.312 780.352

7.126.047

6.821.798

7.653.218

Uitsplitsing 4.1.1 Lonen en salarissen Brutolonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies

4.1.2 Overige personele lasten Reiskosten (woon- werkverkeer) Dienstreizen Personeel niet in loondienst Vrijwilligersvergoeding Dotatie personele voorzieningen Scholing Personeels- en arbeidsmarktbeleid Arbo-dienstverlening Overige

Gemiddeld aantal FTE's (incl. vervanging) - Directie - Onderwijzend Personeel (excl. detachering) - Onderwijs Ondersteunend Personeel

4.2

Afschrijvingen

4.2.2 Gebouwen 4.2.3 Inventaris en apparatuur 4.2.5 Leermiddelen Afschrijvingen

Rapport 2015

37.137 6.700 403.400 8.059 4.330 180.541 55.744 52.057 74.545-

39.947 5.000 307.215 14.000 162.400 110.300 63.000 7.000

37.630 3.019 407.589 12.761 1.982 150.679 82.865 53.061 44.214-

673.423

711.862

705.372

2015 9,28

2014 9,32

94,83 9,76 113,87

101,48 9,26 120,06

Realisatie 2015

Begroting 2015

Realisatie 2014

1.711 149.770 94.396

1.575 164.328 99.757

1.574 141.719 94.129

245.877 -

265.660 -

237.422 -

39

Realisatie 2015

Begroting 2015

Realisatie 2014

4.3

Huisvestingslasten

4.3.1 4.3.3 4.3.4 4.3.5 4.3.6 4.3.7 4.3.8

Huur Onderhoud Energie en water Schoonmaakkosten Heffingen Dotatie onderhoudsvoorzieningen Overige huisvestingslasten

28.559 190.761 123.294 210.153 25.559 142.898 31.420

34.760 175.800 125.250 209.300 26.085 142.900 25.250

30.862 188.367 142.559 224.082 27.527 39.148

Huisvestingslasten

752.644 -

739.345 -

652.545 -

4.4

Overige lasten

4.4.1 Administratie en beheerslasten 4.4.2 Inventaris en apparatuur 4.4.4 Overige Overige lasten Uitsplitsing 4.4.1 Administratie en beheerslasten Administratie- en accountantskosten* Kantoorbenodigdheden Reis- en verblijfkosten Telefoonkosten Portokosten Kabeltelevisie Overige beheerslasten

4.4.2 Inventaris en apparatuur Inventaris en apparatuur ICT-verbruikskosten ICT-licenties

4.4.4 Overige Wervingskosten Representatiekosten (Buiten)schoolse activiteiten Verzekeringen Abonnementen Medezeggenschapsraad GMR Ouderraad Verbruiksmateriaal onderwijs Kopieerkosten

* Specificatie honorarium - onderzoek jaarrekening Accountantskosten

Rapport 2015

Realisatie 2015

Begroting 2015

Realisatie 2014

197.630 184.429 394.366

209.900 163.595 559.354

217.563 173.993 412.928

776.425

932.849

804.484

-

-

-

139.193 2.598 340 15.404 681 1.143 38.271

139.000 2.250 15.400 1.225 475 51.550

147.388 3.228 285 16.678 1.231 829 47.924

197.630

209.900

217.563

3.147 85.866 95.416

1.100 120.940 41.555

9.757 121.974 42.262

184.429

163.595

173.993

192 17.727 84.646 4.392 28.415 819 3.870 9.076 175.020 70.209

5.750 12.400 89.760 4.500 40.250 2.362 12.000 7.500 320.297 64.535

2.548 11.639 83.328 3.375 35.149 1.132 5.634 7.897 184.608 77.618

394.366

559.354

412.928

5.043 5.043

5.000 5.000

5.139 5.139

40

5.1

5.5

Financiële baten

Realisatie 2015

Begroting 2015

Realisatie 2014

Rentebaten

27.920

30.000

42.005

Financiële baten

27.920

30.000

42.005

Financiële lasten

Realisatie 2015

Begroting 2015

Realisatie 2014

Rente- en bankkosten

2.598

2.200

1.880

Financiële lasten

2.598

2.200

1.880

Rapport 2015

41

C Overige gegevens C1

Controleverklaring

Rapport 2015

42

C2 (Voorstel) bestemming van het exploitatiesaldo Het exploitatieresultaat over het jaar 2015 bedraagt € 14.011 negatief. Het bestuur heeft besloten het exploitatieresultaat als volgt te verdelen en te onttrekken danwel toe te voegen aan de volgende reserves:

Stand Bestemming 1-1-2015 resultaat Algemene Reserve Bestemmingsreserve (publiek)

Rapport 2015

Stand 31-12-2015

2.990.205 1.063.331

14.011-

-

2.990.205 1.049.320

4.053.536

14.011-

-

4.039.525

Stand Bestemming 1-1-2015 resultaat Bestemmingsreserve (publiek) Reserve Eerste Waardering Reserve Formatieve risico krimp Reserve Innovatie Reserve Onderhoud Reserve Herfstakkoord Reserve Leraar plus Reserve Prestatiebox Reserve Wachtgeld Reserve Onderwijsvernieuwing Reserve passend onderwijs Reserve specifieke afspraken directeuren

Overige mutaties

Overige mutaties

Stand 31-12-2015

150.250 300.000 43.151 40.000 270.631 100.000 110.299 25.000 24.000 -

23.6651.672 15.000 100.00013.01824.00030.000 100.000

-

126.585 300.000 44.823 55.000 270.631 97.281 25.000 30.000 100.000

1.063.331

14.011-

-

1.049.320

45

C3 Gebeurtenissen na balansdatum Er hebben zich geen gebeurtenissen na balansdatum voorgedaan die aanleiding geven hier te worden vermeld.

C4 Overzicht verbonden partijen Overige verbonden partijen (minderheidsbelang en geen beslissende zeggenschap)

Naam

Juridische vorm

Statutaire zetel

Stichting Vrienden van de Wilhelminaschool Stichting Ouderraad Julianaschool Almen Stichting Vrienden van daltonbasisschool Nettelhorst St. Vrienden van Basisschool J. van de Hoeven Ouderraad J.A. de Vullerschool

Stichting Stichting Stichting Stichting Vereniging*

Eefde Almen Lochem Epse Gorssel

Oudervereniging Openbare Basisschool Mr. G. Propschool Stichting Vrienden van Basisschool De Vennegötte Stichting Ouderraad van Basisschool De Toermalijn Stichting Vrienden van Basisschool Beatrix Vrienden van de Branink Oudervereniging "De Barchschole"

Vereniging* Stichting Stichting Stichting Vereniging* Vereniging*

Lochem Lochem Lochem Harfsen Laren Barchem

* Vereniging met beperkte rechtsbevoegdheid

Rapport 2015

46

C5 Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector Vermelding bezoldiging topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen Vermelding alle bestuurders met dienstbetrekking Functie of functies

Algemeen directeur

Voorzittersclausule Naam van toepassing (J/N)

N

Dhr. H. Colvoort

Ingangsdatum Einddatum Omvang Beloning dienstverband dienstverband dienstverband in FTE 1-1-2011 n.v.t.

1,000

Belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen

€ 73.477

€0

Voorzieningen beloning betaalbaar op termijn € 11.058

Uitkeringen wegens beëindiging van het dienstverband nvt

Vermelding alle toezichthouders Functie of functies

Voorzitter Lid Lid Lid Lid

Voorzitter of lid (J/N)

J N N N N

Naam

Mw. A.C.M. Buijs Dhr. W.H. van den Nieuwenhuizen Dhr. R. Otten Dhr. P. Fettelaar Dhr. M. van den Born

Ingangsdatum Einddatum Omvang Beloning dienstverband dienstverband dienstverband in FTE 19-11-2010 19-11-2010 1-5-2011 1-1-2013 1-1-2013

n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.

€ € € € €

1.500 1.500 1.500 1.500 1.500

Toelichting bij het samenstellen van de WNT verantwoording: Bij de samenstelling van de in deze paragraaf opgenomen verantwoording uit hoofde van de WNT zijn de Beleidsregels toepassing WNT d.d. 26 februari 2014, inclusief de wijziging van 12 maart 2014, van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties als uitgangspunt gehanteerd. Stichting Poolsterscholen herkent de door de Minister van BZK in zijn kamerbrief d.d. 27 februari 2014 onderkende uitvoeringsproblemen met betrekking tot externe niet-topfunctionarissen. In lijn met paragraaf 6 van de (gewijzigde) Beleidsregels toepassing WNT legt de stichting geen verantwoording af over externe niet-topfunctionarissen. In het kader van de WNT wordt vermeld dat Stichting Poolsterscholen in 2015 geen functionarissen in dienst heeft gehad waarvan het belastbaar jaarloon uitsteeg boven de vastgestelde voor de instelling van toepassing zijnde normbedragen.

Rapport 2015

47

Bestuursbesluit Vergadering bestuur d.d. .. mei 2016

Geacht bestuur, Hierbij stel ik u voor de jaarrekening 2015 vast te stellen met een negatief saldo van € 14.011 en akkoord te gaan met de verwerking van voornoemd saldo in de reserves conform het voorstel resultaatbestemming.

LOCHEM, .. mei 2016

Algemeen directeur, Dhr. H. Colvoort

Besluit Bestuur Het bestuur stelt de jaarrekening 2015 vast met een negatief saldo van € 14.011 en gaat akkoord met de verwerking van voornoemd saldo aan de reserves conform het voorstel resultaatbestemming.

LOCHEM, .. mei 2016

Mw. A.C.M. Buijs Voorzitter

Dhr. W.H. van den Nieuwenhuizen Lid

Dhr. R. Otten Lid

Dhr. P. Fettelaar Lid

Dhr. M. van den Born Lid

Rapport 2015

48

Evaluatie Bestuursjaarplan 2015 Stichting Poolsterscholen Lochem Versie: 01-01-2016

Inleiding Directeuren van Stichting Poolster hebben, naast de verantwoordelijkheid voor de eigen school ook een rol, taak en verantwoordelijkheid t.a.v. bovenschools beleid. In deze notitie wordt een overzicht gegeven van de uitvoering van het beleid, de taakverdeling en de actieplannen 2015-2019. Stichting Poolster heeft in de voorgaande jaren de A3 systematiek gehanteerd om (bovenschools) meerjarenbeleid en jaarplannen vast te stellen. Eind 2014 is voor systematiek van de schoolplanmonitor van Cadenza gekozen. Het (Cadenza) bovenschoolse koersplan 2015-2019 wordt in actieplannen en actieteams uitgewerkt. Daar waar er raakvlakken zijn met al eerder geformuleerd beleid en projecten (o.a. vanuit de A3 systematiek), wordt dat in het betreffende actieplan aangegeven. Dit jaarplan moet daarom worden gezien als een overgangsdocument van “oud” naar nieuw”. Uitvoering van het bovenschools beleid wordt door directeuren vormgegeven middels actieteams (een werkgroep van directeuren, waaronder doorgaans de projectdirecteur*1. Een opdracht / actie wordt een actieplan, waarbij AD kader stellend 2* is. Als de opdracht is afgerond, vervalt het actieteam. Een actieteam werkt een opdracht/ actie uit, geformuleerd in een actieplan. Onderstaand overzicht geeft een overzicht van de vastgestelde actieplannen (besloten in het DO 02-06-2015), actieteams en beoogde resultaten. De actieplannen zijn SMART uitgewerkt in het Koersplan 2015-2019 (CadenzaKoersplanmanager). Waar raakvlakken zijn met al eerder geformuleerd beleid wordt dat in het betreffende actieplan onder randvoorwaarden aangegeven.

*1Projectdirecteur: een schooldirecteur (voor WTF 0.3 beschikbaar)om (bovenschoolse) directie taken uit te voeren voor en namens collega-directeuren. * het op hoofdlijnen vaststellen van het beleid en aangeven van de grenzen waarbinnen bestuurlijke bevoegdheden mogen worden uitgevoerd.

Bestuursjaarverslag 2015 Stichting Poolsterscholen

Actieplan Aanbod Resultaten Iedere school heeft beleid t.a.v. het herkennen van toptalenten (i.c. hoogbegaafden) en biedt t.b.v. deze doelgroep een uitdagend aanbod. Iedere school bevordert de integratie van ‘wetenschap en technologie’ met kernvakken. De stichting heeft een geïmplementeerd plan om de kwaliteit en kwantiteit van het bewegingsonderwijs te waarborgen. Planning 2017-2018 Evaluatie 31 december 2015 Nu geen acties lopende zaken uitvoeren. Actieplan uitwerken> december 2016 > actie projectdirecteur.

Actieplan Competentieontwikkeling Resultaten De stichting functioneert als een Professionele Leer-Gemeenschap. Alle medewerkers participeren in kennisuitwisseling op school en met andere collega’s. De medewerkers voldoen aan de eisen van hun competentieprofiel. De leerkrachten voldoen aan de door de stichting geformuleerde eisen betreffende de 21ste eeuwvaardigheden en dit is meetbaar gemaakt. Het pedagogisch-didactisch handelen van de leerkrachten is op peil conform de inspectie-eisen en de betreffende ‘afstemmingsindicatoren’ in het toezichtkader zijn minimaal voldoende. Iedere school zorgt voor planmatige begeleiding van de startende, basis-en vakbekwame leerkrachten, conform het stichtingsbeleid. Planning 2015-2016 Evaluatie 31 december 2015 Focus schooljaar 2015-2016. Het project is volop in uitvoering.

Actieplan Excellentie Resultaten De stichting heeft in 2017 voor haar scholen ‘excellentiebeleid’ geformuleerd. Het bestuur ondersteunt en faciliteert scholen die het predicaat ‘excellent’ willen verwerven. Planning 2016 Evaluatie 31 december 2015 Lopende activiteiten vormgeven. Dhr. Oost werkt in 2016 het actiethema uit, waarna het zal worden voorgelegd aan DO en opgenomen in de Koersplanmanager voor december.

Actieplan externe communicatie Resultaten De stichting en de scholen communiceren helder, zowel over wat ze kunnen bieden, maar ook over waar grenzen en onmogelijkheden liggen. De schoolvensters zijn volledig ingevuld en bieden relevante/ actuele informatie. De stichting voert actief marketing- en PR-beleid om het marktaandeel te behouden. Planning 2015-2016

Bestuursjaarverslag 2015 Stichting Poolsterscholen

Evaluatie 31 december 2015 Project is volop in uitvoering. Het communicatieplan is vastgesteld. Er is externe ondersteuning geweest van mevr. M. Schouten en bovenschoolse ICT’ers. De Schoolvensters zijn door alle scholen ingevuld. Actie 2016: De beleidsmedewerker onderwijskwaliteit analyseert de Schoolvensters en maakt afspraken met de directeuren over ondersteuning en nog uit te voeren acties.

Actieplan ICT-ontwikkeling Resultaten Er is een intranetvoorziening beschikbaar met als doel om informatie te delen en samen te kunnen bewerken. Alle medewerkers beschikken over de door de stichting vastgestelde en door de school specifiek gemaakte ICT-vaardigheden. Planning 2016-2017 Evaluatie 31 december 2015 De beschikbaarheid van intranetvoorziening is gerealiseerd. Office 365 inclusief SharePoint is in werking. Alle personeel is geïnstrueerd. De medewerkers beschikken over de benodigde ICT- vaardigheden: De modules in de Poolsteracademie zijn vastgesteld en worden door het personeel doorlopen. Actie loopt door in 2016. De voorbereiding van de vernieuwing van de website is in volle gang. Het communicatieplan is leidend voor de inrichting, de gewenste functie en functionaliteiten. Het actieplan is vastgesteld en opgenomen in de Koersplanmanager. Het ICT-plan wordt volgens afspraken uitgevoerd.

Actieplan Kwaliteitszorg Resultaten Op school wordt gewerkt met protocollen, gestandaardiseerde procedures en overdrachtssystemen om de continuïteit en de kwaliteit te waarborgen. De stichting beschikt over een medewerker Onderwijskwaliteit die de taak heeft het kwaliteitszorgsysteem op orde te houden en de organisatie te voorzien van betrouwbare data en analyses. De stichting als geheel en de scholen afzonderlijk voldoen aan het criterium vitale organisatie / vitale school. Als dit criterium in het gedrang komt dan worden er vroegtijdig stappen ondernomen, zoals samenwerking en fusie. Evaluatie van de huidige managementstructuur. In 2014 en 2015 hebben evaluaties plaatsgevonden naar de in 2010 gekozen managementstructuur. In 2016 vindt een nieuwe evaluatie plaats met inzet van een externe. Planning 2015-2016 Evaluatie 31 december 2015 De beleidsmedewerker onderwijskwaliteit is per oktober 2015 in dienst getreden. De basis is de taakomschrijving met de expliciet uitgewerkte doelen. De huidige documenten worden nagelopen op functionaliteit en gebruik. Per school is een prezi opgesteld waarin de kwaliteit vanuit verschillende instrumenten in beeld is gebracht. Deze is tijdens directiegesprekken besproken met de directeur, IB’er, kwaliteitsmedewerker en algemeen directeur. Vier schoolbesturen hebben een procesbegeleider als projectmanager. (middels een subsidie van het ministerie van OCW.) In februari 2016 worden de eerste analyses verwacht. Het onderzoek moet inzicht geven in de (toekomstige) vitaliteit van de deelnemende organisaties. In het voorjaar van 2016 worden de resultaten uit het onderzoek met de verschillende geledingen besproken.

Bestuursjaarverslag 2015 Stichting Poolsterscholen

Er is een management evaluatiecommissie ingesteld die de opdracht voor de externe heeft geformuleerd. De externe partij is gekozen. Actie 2016: uitvoering evaluatie voor april 2016.

Actieplan Management Resultaten Verantwoordelijkheden zijn zo laag mogelijk in de organisatie belegd. Elke schooldirecteur is RDO-gecertificeerd bij het schoolleidersregister PO. Elke schooldirecteur werkt voornamelijk volgens de principes van coachend leiderschap. De principes staan voor 2017 beschreven in een hoofdstuk opgenomen in het personeelshandboek. Planning 2016-2017 Evaluatie 31 december 2015 In 2016 werken alle directeuren een plan uit waarin zij aangeven hoe zij in 2018 kunnen voldoen aan de eisen van het schoolleidersregister PO De actiegroep stelt in het voorjaar van 2016 een actieplan op om het coachend leiderschap verder vorm te geven.

Actieplan Opbrengsten(analyse) en waardering Resultaten opbrengsten Alle tussentijdse en eindopbrengsten (Cito) op school liggen op of boven de inspectienorm en worden trendmatig geanalyseerd. De stichting meet de toegevoegde waarde van het onderwijs. Resultaten waardering De ouders/verzorgers zijn tevreden m.b.t. de deelaspecten van de leeromgeving van hun kinderen. De leerlingen zijn tevreden m.b.t. de deelaspecten van hun leeromgeving. Iedere school beschikt minimaal over een basisarrangement van de inspectie. De medewerkers zijn tevreden m.b.t. de deelaspecten van hun werk (omgeving). Planning 2016-2017 Evaluatie 31 december 2015 De opbrengsten van de scholen zijn door de kwaliteitsmedewerker in beeld gebracht en besproken met de scholen. Tien van de elf scholen vallen onder het regulier inspectietoezicht. De enquêtes met betrekking tot ouder en leerling tevredenheid zijn volgens afspraken uitgevoerd. De uitkomsten hebben niet geleid tot extra acties op Poolsterniveau. Op schoolniveau worden zo nodig aanpassingen vormgegeven.

Actieplan Organisatieontwikkeling Resultaten In al ons handelen zijn onze kernwaarden leidend. Onze kernwaarden zijn: kindgericht, toekomstgericht, resultaatgericht, maatschappijgericht, sociaal gericht. Ouderbetrokkenheid is op iedere school aantoonbaar geïmplementeerd. Iedere school beschikt over een actueel en geborgd schoolveiligheidsplan waarin ook de sociale veiligheid een plaats inneemt. In de meerjarenbegroting is ruimte gecreëerd voor andere onderwijsfuncties (bv. onderwijsassistent). Er is sprake van vitale organisaties. Planning 2016-2017 Evaluatie 31 december 2015

Bestuursjaarverslag 2015 Stichting Poolsterscholen

Het actieteam stelt in december 2016 een actieplan op. Het schoolveiligheidsplan is actief en wordt door de scholen actueel gehouden. Het leerlingenaantal van de Toermalijn in de kern Lochem is sterk teruggelopen en komt naar verwachting in 2016 onder de instandhoudingsnorm. In goed overleg met het team, de MR en de ouders is besloten de Toermalijn per 1 augustus 2017 te sluiten middels een fusie.

Bestuursjaarverslag 2015 Stichting Poolsterscholen

Onderwerp

Streefgetal, - norm Jaar 2013

Jaar 2014

Jaar 2015

0 3

0 1

0 2

535,7 539,5 531,2 534,4 532,2 535,7 536,1 530,2 537,2 532,4 536,8

532 535,4 534,4 539,9 533,3 537,4 535,5 529 538,4 536,4 538,7

537,4 539 536,2 535,2 532,9 538,3 536 528,2 534,8 535,5 535,4

92% 1907 43,15% 17 67,3% 49,8%

91% 1755 44,10% 28 0,46%* 66,3% 48,7%

92% 1688 44,30% 24 0,11%* 66,0% 48,0%

163 124,2655 28-135 0,7256 5,97% 0,90 60,50 17,00% 21,00%

158 121,8549 28-130 0,7334 4,61% 0,98 23,20 18,00% 22,00%

144 110,6651 23-121 0,7432 4,54% 0,89 22,06 16,00% 19,37%

52,0% 4,5%

53,0% -2,0%

54,0% 0,0%

Onderwijs/ kwaliteit aant. klachten (land. Klachtenregeling) aantal klachten (algemeen) scholen cito eindtoets. Julianaschool Villa 60 v.d.Hoevenschool J.A. de Vullerschool Beatrixschool Mr G. Propschool de Vennegötte de Toermalijn De Branink Nettelhorst Barchschole Leerlingen (per 1-10) inspectierapporten aantal leerlingen leerlingaantal 4-8 jaar aantal rugzak leerlingen verwijzingsperc. WSNS IJssel-Berkel deelname percentage Poolster (gemeente) deelname percentage Poolster (kern) Personeel (per 1-8) aantal personeelsleden totale fte's aantal mannen - aantal vrouwen gemiddelde aanstelling personeel ziekteverzuim (verzuimpercentage) ziekteverzuim (meldingsfrequentie) ziekteverzuim (gemiddelde verzuimduur) percentage mannen (aantal) percentage mannen (FTE) Financiën (per 31-12) kapitalisatiefactor (bruto)winstmarge Legenda voldoet aan de norm/streefwaarde ontwikkeling geeft aanleiding tot zorg, of nadere verdieping niet volgens planning, is een risico, ligt onder de norm of streefwaarde.

1-1-2016

<1 <5 Ondergrens 2014 534,8 534,3 534,3 534,8 534,8 534,8 533,5 527,4 534,8 534,6 534,6 Regulier toezicht 100% 50% < 0,17% > 65 % > 50 %

>0,75 5,50%

> 20% > 20% < 35% > -2% < 2%

Ondergrens 2015 535,1 534,6 534,2 534,6 535,1 534,9 533,9 527,6 534,8 534,9 534,8

Definities bestuurskaart definities

onderwerp Onderwijs/ kwaliteit Opbrengsten CITO (Poolster): Spelling Rekenen en wiskunde Technisch lezen Begrijpend lezen aantal klachten aantal klachten (algemeen)

Niveauwaarde. Getotaliseerd op bestuursniveau. ParnasSys. Peildatum mei. Niveauwaarde. Getotaliseerd op bestuursniveau. ParnasSys. Peildatum mei. Niveauwaarde. Getotaliseerd op bestuursniveau. ParnasSys. Peildatum mei. Niveauwaarde. Getotaliseerd op bestuursniveau. ParnasSys. Peildatum mei. officiële klachten ingediend bij de landelijke klachtenregeling, peildatum december officiële klachten ingediend bij de scholen, peildatum december

scholen cito eindtoets. Julianaschool Wilhelminaschool v.d.Hoevenschool J.A. de Vullerschool Beatrixschool Mr G. Propschool de Vennegötte de Toermalijn De Branink Exel Nettelhorst Barchschole

Gewogen cito score eindtoets groep 8. Peildatum mei. Gewogen cito score eindtoets groep 8. Peildatum mei. Gewogen cito score eindtoets groep 8. Peildatum mei. Gewogen cito score eindtoets groep 8. Peildatum mei. Gewogen cito score eindtoets groep 8. Peildatum mei. Gewogen cito score eindtoets groep 8. Peildatum mei. Gewogen cito score eindtoets groep 8. Peildatum mei. Gewogen cito score eindtoets groep 8. Peildatum mei. Gewogen cito score eindtoets groep 8. Peildatum mei. Gewogen cito score eindtoets groep 8. Peildatum mei. Gewogen cito score eindtoets groep 8. Peildatum mei. Gewogen cito score eindtoets groep 8. Peildatum mei.

Leerlingen inspectierapporten aantal leerlingen leerlingaantal 4-8 jaar aantal rugzak leerlingen verwijzingsperc. WSNS Zutphen verwijzingsperc. WSNS Berkeldal deelname percentage Poolster deelname percentage Poolster

voldoende beoordeling van scholen door inspectie. Alle scholen = 100%. Peildatum 1 oktober aantal leerlingen per 1 oktober (Bron) aantal leerlingen onderbouw ten opzichte van totaal aantal leerlingen per 1 oktober (Bron) aantal leerlingen waarvoor leerlinggebonden financiering is toegekend, peildatum 1 oktober aantal verwezen leerlingen naar WSNS ten opzichte van totaal aantal leerlingen per schooljaar (geen deelnameperc!) aantal verwezen leerlingen naar WSNS ten opzichte van totaal aantal leerlingen per schooljaar (geen deelnameperc!) aantal leerlingen Poolster ten opzichte van totaal aantal leerlingen gemeente Lochem per 1 oktober aantal leerlingen Poolster kern Lochem ten opzichte van totaal aantal leerlingen kern Lochem per 1 oktober

Personeel aantal personeelsleden totale fte's gemiddelde aanstelling personeel terugloop personeel (aantal) terugloop personeel (FTE) ziekteverzuim (verzuimpercentage) ziekteverzuim (meldingsfrequentie) ziekteverzuim (gemiddelde verzuimduur) percentage mannen (aantal) percentage mannen (FTE)

aantal personeelsleden, vast en tijdelijk excl. inval, peildatum 1 augustus totaal aantal fte in dienst (vast, tijdelijk, detachering), peildatum 1 augustus aantal FTE, vast en tijdelijk excl. inval, als percentage vh aantal personeelsleden (excl. inval), peildatum 1 augustus t.o.v. afgelopen schooljaar ( aantal personeelsleden met een vaste en tijdelijke aanstelling (excl. inval), per schooljaar t.o.v. afgelopen schooljaar, aantal FTE met een vaste en tijdelijke aanstelling (excl. inval), per schooljaar vast en tijdelijk, excl.zwangerschapsverlof, peildatum 1 augustus gemiddeld aantal ziektemeldingen per werknemer, excl.zwangerschapsverlof, peildatum 1 augustus aantal dagen dat een ziekteverzuimgeval gemiddeld heeft verzuimd, excl.zwangerschapsverlof, peildatum 1 augustus aantal mannen ten opzichte van totaal aantal personeelsleden, vast en tijdelijk, peildatum 1 augustus aantal mannen in FTE ten opzichte van totaal aantal FTE, vast en tijdelijk, peildatum 1 augustus

Financiën kapitalisatiefactor (bruto)winstmarge

totaal vermogen /totale baten, peildatum exploitatieresultaat als percentage van de omzet, peildatum