Jaarverslag 2015
Stichting IJstijdenmuseum Buitenpost
‘Musea worden gedragen door de gemeenschap waarin zij functioneren. Daarvoor is een wisselwerking nodig. Musea moeten naar hun omgeving luisteren, en de omgeving moet aangeven wat ze van musea verwacht. (…) Op dit moment tellen vooral de cijfers. Maar bestaansrecht kan niet alleen aan omzet en bezoekcijfers worden ontleend. Er zijn andere, essentiële waarden, zoals de bijdrage aan onderwijs en welzijn, aan kennisontwikkeling en -distributie, aan innovatie en creativiteit, aan dorpspromotie of economie. (…) De overheid zou die brede maatschappelijke betekenis van het museum centraal moeten stellen en niet alleen moeten oordelen met een financieel-economische meetlat.’ Uit: Musea voor mensen, C. Bunnik e.a.
1
Inhoud Gegevens instelling
blz. 4
Inleiding
blz. 6
Voorbereiding nieuw seizoen
blz. 8
Activiteiten
blz. 8
Lezing
blz. 8
Topstukken van het museum
blz. 9
Prehistorische hut
blz. 9
Speciale dagen en ochtenden
blz. 10
Werkafspraken met de Kruidhof
blz. 11
Rondleidingen
blz. 11
Public Relations
blz. 12
Externe contacten
blz. 12
Interne organisatie
blz. 13
Bestuurssamenstelling
blz. 13
Bestuur initiatieven
blz. 14
Financiën
blz. 15
Plan van Aanpak
blz. 16
2
3
Gegevens instelling Naam:
IJstijdenmuseum
Adres:
Schoolstraat 29 c
Postcode/plaats:
9285 NE Buitenpost
Vorm instelling:
Stichting
Aard instelling:
Cultureel
Voorzitter:
Henk van den Broek
Penningmeester:
Wieger Vellinga
Collectiebeheer/conservator: Lammert Postma Algemene bestuursleden:
Jaring Roosma / technisch adviseur Harry Luiken / adviseur / notulist Homme Biemold / adviseur
Opgericht:
7 januari 2004
Opening voor publiek:
1 juli 2006
Telefoonnummers:
0511 544040 0511 541965 / 0512 545797
E-mailadres:
[email protected]
Website:
www.ijstijdenmuseum.nl
Bankrekening:
NL14RABO036.30.37.241. 4
5
Inleiding Met dit jaarverslag willen wij u inzicht geven in de activiteiten die in en om de Stichting IJstijdenmuseum Buitenpost hebben plaats gevonden. Een terugblik laat zien dat het IJstijdenmuseum op zich een uniek museum is en heeft als doel uit te groeien van een lokaal museum naar een regionaal centrum voor kennis over de historische ontwikkelingen van de Noardlike Fryske Wâlden, de inrichting van het natuurlijk landschap en het gebruik van het materiaal, door de mens, dat door de IJstijden is achtergebleven. Het IJstijdenmuseum heeft de ambitie, gesteund door z'n diverse netwerkpartners rond het toekomstige Linnaeusplein, een onderdeel van de "Poarte nei de Noardlike Fryske Wâlden" te worden. Hierdoor zal de locatie positief verbeteren. Dankzij de upgrading van de omgeving, dit naar aanleiding van het project rond het stationsgebied van Buitenpost, wordt de uitstraling van het museum nog groter. Het Stichting bestuur, nu op volledige bezetting, is verantwoordelijk voor het Museum. Het unieke zit ook in het feit dat alles wat met planning, registratie, collectiebeheer, technisch onderhoud en besturen te maken heeft, wordt uitgevoerd door vrijwilligers. Niemand staat geregistreerd als betaalde kracht. Wij zijn dan ook alle vrijwilligers, donateurs en sponsors dankbaar voor hun inzet en bijdragen. Zonder hen zou het museum niet kunnen functioneren zoals nu. Helaas hebben we een rem moeten zetten op onze uitgaven, door gebrek aan een duurzame financiering. Het is nog steeds een slepend conflict met de gemeente. Toch zien we een stip aan de horizon. In het afgelopen jaar is regelmatig overleg geweest met de huidige wethouder om dit conflict voor eens en altijd uit de wereld te helpen. Zoals het er nu voor staat met resultaat en zien we nieuwe mogelijkheden en kunnen met vertrouwen de toekomst tegemoetzien. Henk van den Broek Voorzitter
6
7
Voorbereiding nieuw seizoen In de wintermaanden is er volop gelegenheid om orde op zaken te stellen en het museum gereed te maken voor het nieuwe seizoen. Het museum weet zich gesteund door een groot aantal vrijwilligers die het museum bijstaan. Daartoe kwamen elke dinsdagmorgen een groep vrijwilligers en bestuursleden naar het museum om allerlei klussen te doen. Vitrines schoonmaken, vitrines opnieuw inrichten, onder andere met de collectie van Budde en Gerrit Jonker. Een aantal zwerfstenen zijn her geschikt volgens een ander thema. Herstelwerkzaamheden en onderhoud, secretariaatswerk en archiveren. GPTV heeft een interview gehouden in het museum naar aanleiding van de start van het nieuwe seizoen. Er is veel werk verzet, om het bestaande kwaliteitsniveau te handhaven.
Activiteiten Oerboeren representatief gemaakt Claudia van der Veen van Claussminkerij heeft de poppen van de rendierjagers een meer realistisch uiterlijk gegeven en het resultaat is zeer geslaagd. Op GPTV is aandacht besteed aan de metamorfose van de poppen.
Lezing Remko Kuipers heeft een zeer interessante lezing gegeven over Het Oer dieet, ook wel Paleodieet genoemd. Hij vertelde ons over zijn inzichten en wat we daaruit kunnen leren. Zijn lezing raakt duidelijk ons dagelijks bestaan, hoe wij leven, wat we eten en drinken. In de media is veel aandacht besteed aan de komst van Remko naar Buitenpost en de belangstelling voor de lezing was overweldigend.
8
Topstukken van het museum Een filmploeg is een morgen bezig geweest een drietal topstukken in het museum te filmen voor de website van Markant Friesland. Het ging om een rituele bijl, een hamerbijl en een fraaie bladspits. De filmpjes zijn te zien op onze website, onder het kopje: kopstukken.
Prehistorische hut De prehistorische hut stond op instorten en is afgebroken. Een aantal vrijwilligers zijn bezig met de wederopbouw van de prehistorische hut. Het skelet is klaar. Deze is gemaakt van wilgentenen. De rieten dakbedekking moet nog aangebracht worden. Al het gebruikte materiaal is grotendeels belangeloos door derden beschikbaar gesteld. Tevens wordt er nagedacht over de herinrichting van de prehistorische tuin.
9
Speciale dagen en ochtenden De Bodemvondsten dag was een groot succes. Veel meer bezoekers dan vorig jaar. Deze keer was de dag in het museum zelf. Hierdoor kwam het museum zelf ook veel meer in beeld en was het zeer gezellig in het museum. De vele vondsten werden door experts gedetermineerd.
In de loop van het jaar zijn er negen Determinatie ochtenden geweest. Deze vinden altijd plaats op de tweede zaterdag van de maand. Deze worden goed bezocht en er worden altijd veel interessante voorwerpen ter determinatie aangeboden.
De Prehistorische dag en Geologische dag zijn goed verlopen. Het weer was goed, evenals de bezoekersaantallen. Bij het voorbereiden van de dagen is er uitstekende samenwerking geweest met de mensen van de Botanische tuin De Kruidhof. We hebben onder ander gebruik kunnen maken van kramen en partytenten van de Kruidhof en natuurlijk de prachtige locatie: de Kloostertuin. De catering is door vrijwilligers prima verzorgd.
Prehistorische Dag Experimentele Archeologie: Weven in de Steentijd
10
Werkafspraken met de Kruidhof Het IJstijdenmuseum en de Kruidhof zijn regelmatig in overleg om een aantal concrete zaken te regelen. Afgelopen seizoen was er een schema voor het sluiten en openen van het museum door onze vrijwilligers. Dit was een enorme belasting voor de vrijwilligers. Een mogelijkheid om dit anders te organiseren was een belangrijk onderwerp van bespreking met De Kruidhof. Het resultaat is dat het openen en sluiten, in het nieuwe seizoen geregeld gaat worden door de vrijwilligers bij de entree en door middel van één knop wordt de verlichting aan- of uitgeschakeld. Verder zullen we aandacht besteden aan gezamenlijke Public Relations, opstellen van een calamiteitenplan.
Rondleidingen Er worden regelmatig rondleidingen gegeven voor zowel volwassenen als kinderen. Vaak gaat het om familiegroepen. Diverse overheidsinstanties die in de buurt zijn voor werkbezoek maken van de gelegenheid gebruik het museum te bezoeken. Voor leerlingen van het Lauwerscollege hebben we twee workshops georganiseerd met rondleidingen. Momenteel is er veel belangstelling voor het Project Museumschatjes van Markant Friesland. Kinderen gaan aan de hand van een doekaart het museum door, op zoek naar hun museumschatje.
11
Public Relations Er wordt een nieuwe website gemaakt met relevante informatie en een wat sprankelend uiterlijk naar hedendaagse normen. Gekoppeld aan deze website is het IJstijdennieuws Café. Hierop komen onder andere berichten over archeologie, fossielen, zwerfstenen, geologie, lezingen, etc. Zowel van binnenland als over de grenzen. Daarnaast is een nieuwe folder gemaakt met uitgebreide informatie over het IJstijdenmuseum.
Externe contacten Gemeente Achtkarspelen Provincie Fryslân It Koartling De Kruidhof Oud Achtkarspelen Museumfederatie Fryslân Markant Fryslân Hunebedcentrum Borger Drents Museum Rijksmuseum van Oudheden Afûk Omrop Fryslân Staatsbosbeheer Noardlike Fryske Wâlden Studio Toonbeeld 12
Interne organisatie
Bestuurssamenstelling Het bestuur is weer compleet. Het bestuur bestaat uit zes personen met de deskundigheden die wij nodig hebben voor een goed bestuur. Het bestuur bestaat thans uit de volgende personen: Henk van den Broek, voorzitter/public relations/website Lammert Postma, collectiebeheer/conservator Wieger Vellinga, penningmeester Jaring Roosma, algemeen bestuurslid Harry Luiken, algemeen bestuurslid Homme Biemold, algemeen bestuurslid Het bestuur besluit in haar vergadering welke functies worden ingevuld door de bestuursleden. Voor al de andere voorwaarden voor besturen in de Stichting wordt verwezen naar de statuten van de Stichting. Het bestuur is afgelopen jaar tien keer bij elkaar geweest. De bespreekpunten zijn vastgelegd en worden bewaard in het archief.
13
Bestuursinitiatieven De Stichting houdt dagelijks een logboek bij, waarin alle bijzonderheden en activiteiten met betrekking tot het IJstijdenmuseum worden opgetekend. Stichting bestuurders gaven op aanvraag lezingen over archeologie, geologie en fossielen. Er is een vernieuwde aanzet gegeven om tot een betere samenwerking te komen met De Kruidhof en het IJstijdenmuseum. Om een gezonde financiële toekomst te krijgen voor het IJstijdenmuseum zijn we regelmatig in overleg geweest met de wethouder om dit te realiseren. Het is een al jaren slepend conflict en moet eindelijk uit de wereld geholpen worden. Een verhoging van de entreegelden is voor ons een reële optie. We hebben een voorstel ingediend en dit zal in het voorjaar bij de bespreking van de Kadernota behandeld worden.
14
Wij zijn als IJstijdenmuseum door de gemeente betrokken bij een overleg over de ontwikkeling van het Stationsgebied in Buitenpost. Bij dit overleg zijn ook andere partijen betrokken, zoals It Koartling, De Kruidhof, de Noardlike Fryske Wâlden, Oud Achtkarspelen en de gemeente Achtkarpelen. Dit valt onder het project: De Poarte nei de Fryske Wâlden.
Het doel is meer samenwerken met aan ons museum te linken instellingen. Een intensieve samenwerking met omliggende partners heeft kennisuitwisseling tot doel op het gebied van organisatie en exploitatie en leidt daarmee tot wederzijdse versterking en verdere professionalisering. Er is een intentieverklaring tot samenwerking getekend van natuur-, historie- en culturele instellingen. Naast deze verklaring hebben we wel onze voorwaarden gesteld. Deelname kan alleen plaats vinden als er een duurzame financiële borging komt en we onze eigen identiteit kunnen behouden.
Financiën Het IJstijdenmuseum ontvangt inkomsten uit de entreegelden, verkoop van artikelen uit de museumwinkel, verkoop materiaal op beurzen/tentoonstellingen en donateursbijdragen. Willen we het hoofd boven water houden zullen, onder welke formule dan ook, we een duurzame financiële borging (hiervoor reeds besproken) moeten krijgen van de gemeente. We hebben een voorstel gedaan aan het college voor verhoging van de entreegelden. De jaarrekening en het financieel verslag wordt in samenwerking met Van der Bijl Administratie- & Advieskantoor en de penningmeester opgesteld. Een voorlopige conclusie is, dat de financiële situatie niet zorgelijk is, maar geen ruimte biedt voor extra activiteiten. Het blijft zaak, dat we een groter deel van de entreegelden van het museum ontvangen om op termijn het museum op verantwoorde wijze te exploiteren en het kwaliteitsniveau te handhaven en eventueel te verbeteren.
15
Plan van aanpak Bij realisatie van een duurzame financiële borging zullen de volgende projecten in de komende jaren in eerste instantie uitgevoerd worden. Onderhoud: Nieuwe vloer (linoleum); binnen schilderwerk; cv-installatie vervangen. Bevorderen duurzaamheid: Verlichting door LED vervangen; klimaatbeheersing (verwarming). Externe projecten: Vernieuwing prehistorische hut en upgrading van de prehistorische hof. Communicatie: Optimaliseren Wi-Fi (internet) verbinding. Educatie: Ontwikkelen educatief materiaal; museum gids; brochure in meerdere talen.
16
