Jaarverslag 2013 Stichting de Zaanse Schans
Foto: uit welke landen komen de bezoekers van de Zaanse Schans?
Inhoudsopgave 1.
Voorwoord ............................................................................................................ 3
2.
Uniek Historisch Erfgoed...................................................................................... 4
3.
Toeristische trekpleister van formaat ................................................................... 7
4.
Financiën ........................................................................................................... 11
5.
Organisatie......................................................................................................... 13
6.
Tot slot ............................................................................................................... 15
2
1. Voorwoord De Zaanse Schans staat in een mooi rijtje. Op basis van het in 2013 uitgevoerde onderzoek naar de bezoekers is de Zaanse Schans binnen gekomen in de top 3 van dagattracties in Nederland. De Zaanse Schans staat achter De Efteling en het Rijksmuseum, maar nog voor gevestigde namen als het Van Goghmuseum, Anne Frankhuis en Burgers’Zoo. Het meten van de bezoekersaantallen zet de Zaanse Schans in het juiste perspectief ten opzichte van andere dagattracties in Nederland. En met een stijging van zo’n 11% ten opzichte van 2012 is het aantal bezoeken ook toegenomen. Tegelijk is het groeiend aantal bezoeken op de Zaanse Schans reden om na te denken over de logistiek. Stichting de Zaanse Schans wil binnen haar mogelijkheden beleid maken om de bezoekers te spreiden over de tijd. Dit voorkomt grote pieken in het bezoek en dit is goed voor de bezoekers zelf, die zo de Zaanse Schans goed kunnen blijven beleven, maar ook voor bijvoorbeeld de bewoners van de Zaanse Schans. In 2013 zijn binnen het EFRO-project de historische kralentuin bij de entree Kalverringdijk en de uitkijktoren gereed gekomen. Daarnaast is de nieuwe huisstijl geïmplementeerd, waaronder de nieuwe website www.dezaanseschans.nl. Er is een start gemaakt met het entreepaviljoen dat begin 2014 is opgeleverd en er is overeenstemming gezocht inzake het plan tot herinrichting van de entree nabij het Schipperplein. Ten aanzien van het beleid is verder gegaan met implementatie van het meerjaren beleids- en activiteitenplan “(in) Balans op de Schans”. Daarbij is extra aandacht geschonken aan de historische kwaliteit van de Schans, onder meer is het project kwaliteit gestart gericht op het vebeteren van de kwaliteit en branchering van ondernemingen op de Schans. Ook is een start gemaakt met het strategisch marketingplan. Op 26 maart 2013 is de Marketingcommissie van de Zaanse Schans geïnstalleerd. Voor u ligt het jaarverslag 2013. Wij wensen u veel leesplezier en danken langs deze weg iedereen die heeft bijgedragen aan dit succesvolle jaar van de Zaanse schans. Bestuur Stichting de Zaanse Schans Juni 2014
3
2. Uniek Historisch Erfgoed De Zaanse Schans is ruim 50 jaar geleden gecreëerd als reservaat van oude Zaanse huizen en molens. Dit moest voorkomen dat deze panden gesloopt zouden worden en uiteindelijk uit het beeld van de Zaanstreek en de Zaankanters zouden verdwijnen. Het unieke rijke Zaanse historisch erfgoed moest behouden blijven. Stichting de Zaanse Schans ziet het als haar belangrijkste taak om dit erfgoed te bewaren en bewaken. Niet alleen om ook het nageslacht te leren over de rijke geschiedenis van de Zaanstreek, maar ook om de bezoekers van de Zaanse Schans een ultieme beleving te geven van hoe de Zaanstreek er anno 1850 uitgezien heeft. In het kader van het behoud van dit unieke stukje erfgoed zijn de volgende werkzaamheden uitgevoerd.
Onderhoud openbare ruimte Ten aanzien van het beheer en onderhoud van de openbare ruimte van de Zaanse Schans zijn in 2013 de volgende werkzaamheden verricht. Het dagelijks groenbeheer is in 2013 wederom uitgevoerd door het werkvoorzieningsbedrijf Baanstede. Zij zijn al geruime tijd betrokken bij de Zaanse Schans. Voor het snoeien van de bomen, het onderhoud van de siertuinen en het schouwen van de sloten krijgen zij ondersteuning van gespecialiseerde bedrijven. Er is in 2013 groot onderhoud gepleegd aan de steiger nabij het Glop, die wordt geëxploiteerd door Rederij De Schans. Daarnaast is in het kader van het EFRO-project gestart met restauratie van de beelden in de tuin tegenover restaurant de Hoop op d’ Swarte Walvis. Ook zijn de twee molentjes die behoren tot het bezit van Stichting de Zaanse Schans, De Hadel en De Windhond, opgeknapt. Voor dit onderhoud is een subsidie verkregen van de gemeente Zaanstad. Tot slot is herstel gepleegd aan de wegen, paden en hekken daar waar noodzakelijk. Extra aandacht is geschonken aan de sloten. In het kader van het EFRO-project zijn de sloten van de Kalverpolder uitgebaggerd. Onderhoud panden Ten aanzien van de panden is het groot onderhoud van pakhuis De Kraai afgerond. Daarnaast is ook groot onderhoud gepleegd aan het woonhuis van de Catharinahoeve, Zeilenmakerspad 5. Ook aan het Vissershuisje is enig onderhoud gepleegd. Vooruitlopend op de schilderbeurt heeft bouwbedrijf Somass een deel van de gevelbetimmering vervangen, omdat dit door bruinrot was aangetast. De pan- en stoflatten van het oostelijk dakvlak van molenschuur De Bezem zijn vervangen. De verhuur van leegstaande panden op Kalverringdijk 25 leverde enig onderhoud op. In de voormalige timmerwerkplaats zijn enkele aanpassingen gemaakt omwille van het gebruik door het cacaolab Zaans Gedaan. De oude schilderwerkplaats heeft een kleine schilderbeurt gehad, zodat het pandje enige tijd als kantine kan functioneren. En tenslotte is op het buitendijkse gebied bij het spuithuis een wastafel aangebracht en is de klinkervloer opgehaald ten behoeve van de fietsverhuur. Historische Commissie De Historische Commissie heeft ook in 2013 uitermate gedreven geadviseerd ten behoeven van het behoud en bevordering van de authenticiteit van de Zaanse Schans, een Zaans dorp zoals het eruit gezien zou kunnen hebben rond met midden van de 19e eeuw. De Historische Commissie is 11 keer bijeengeweest en heeft met name geadviseerd over: De herinrichting van de entreegebieden (in het kader van het EFRO-project). De herbouw, de locatie en de situering van het Assendelftse pand Dorpsstraat 861. Behoud en herbestemming van speelmolen Het Huiskind. Vormgeving van de nieuwe bebording. 4
-
Reclame-uitingen en affichering (project kwaliteit). Branchering. Uitgiftebalie, terrasinvulling en windscherm bij De Kraai. De speeldernis bij de Kuiperij. De aanlegsteigers van de rondvaart en bij erf De Haan.
De vergaderingen van de Historische Commissie werden in 2013 regelmatig bijgewoond door ‘’gasten’’ vanuit de stichting de Zaanse Schans, de gemeente Zaanstad, Stadsherstel en enkele ondernemers. Project kwaliteit In april 2013 heeft het bestuur van Stichting de Zaanse Schans besloten tot het opzetten van het project kwaliteit. Aanleiding van het project was het groeiende aantal niet passende reclameuitingen op, aan en rond de panden waar commerciële activiteiten plaatsvinden. Tegelijk is geconstateerd dat ook ten aanzien van branchering de huidige situatie niet altijd gelijk liep met de individuele afspraken met ondernemers. Doel van het project kwaliteit is het bewaken van de kwaliteit en beleving van de Zaanse Schans. Op 2 juli en 27 november heeft Stichting de Zaanse Schans twee sessies georganiseerd samen met de ondernemers op de Zaanse Schans. Daarbij waren ook vertegenwoordigers van het Schans Bewoners Belang en de Historische Commissie aanwezig. Bij de sessie op 27 november was bovendien Wethouder Struijlaart van Zaanstad aanwezig. Tijdens de sessies konden de ondernemers input geven op het beleid inzake het project kwaliteit en werden de kaders rondom affichering (reclame-uitingen) en branchering gepresenteerd. In 2014 heeft het bestuur de regels rondom affichering en branchering definitief vastgesteld en worden met de ondernemers individuele gesprekken gevoerd. EFRO-project In het kader van het project “De Zaanse Schans als regionaal transferpunt voor toerisme”, ook wel EFRO-project genoemd, zijn de volgende werkzaamheden uitgevoerd: 1. Het entreegebied Kalverringdijk is heringericht. Kern van dit entreegebied is de realisatie van de nieuwe kralentuin. De kralentuin is ontworpen door bureau Steenhuis Meurs, met een flinke inbreng van de historische commissie. Het entreegebied markeert de overgang tussen de moderne omgeving (Julianabrug) en de historische Zaanse Schans en is voor de bezoekers van de Zaanse Schans een warm welkom. De kralentuin is op 15 mei 2013 geopend door wethouder Vissers-Koopman van Zaanstad. 2. De uitkijktoren richting de Kalverpolder is gerealiseerd. De toren, een ontwerp van Dafarchitecten, geeft een bezoeker een spectaculair zicht over de Kalverpolder en de Zaanse Schans. De uitkijktoren is op 9 juni geopend door wethouder Linnekamp van Zaanstad. 3. De vergunning voor de herinrichting van de entree nabij het Schipperplein is afgegeven. Op de vergunning is echter bezwaar gemaakt door de ondernemers van het Schipperplein. Dit heeft ervoor gezorgd dat de werkzaamheden nog niet zijn aangevangen in het najaar van 2013. Met de Historische Commissie en de ondernemers is gezocht naar een gewijzigde indeling die de bezwaren van de ondernemers weg zou nemen en tegelijk historisch verantwoord is. Begin 5
2014 is tot overeenstemming gekomen, de werkzaamheden hieromtrent starten in het najaar van 2014. 4. In het kader van de nieuwe visuele identiteit van de Zaanse Schans is verder gewerkt aan de bebording op en rondom de Zaanse Schans. Daarnaast is de website vernieuwd en vanaf eind oktober is de nieuwe website www.dezaanseschans.nl in de lucht. Ook is de Zaanse Schans App vernieuwd en geschikt gemaakt voor Android (Google) en IoS (Apple). Er is fors geïnvesteerd in nieuwe producten die de visuele identiteit van de Zaanse Schans weergeven. Onder meer via nieuwe nieuwsbrieven, filmmateriaal en huisstijldragers.
6
3. Toeristische trekpleister van formaat Bezoekersonderzoek De Zaanse Schans is al jarenlang een van de toeristische iconen van Nederland. In 2013 is een uitgebreid onderzoek gedaan naar het bezoek op de Zaanse Schans. Onderzoeksbureau Strabo heeft net als in 2011 op gezette tijden de bezoekers van de Zaanse Schans geteld en samen met de parkeerbewegingen kan zo een zeer goede berekening worden gemaakt van het aantal bezoekers van de Zaanse Schans. Het officiële bezoekersaantal in 2013 kwam uit op 1.479.512. Dit betekent een stijging van zo’n 11% ten opzichte van 2012. Augustus was wederom de drukste maand qua bezoek, gevolgd door juli, april en mei. In april parkeerden de meeste touringcars op de Zaanse Schans. Januari en februari waren qua bezoek de minst drukke maanden. In de onderstaande figuur is het bezoek per maand aangegeven. Hierbij zijn de jaren 2012 en 2013 vergeleken. Daarbij moet opgemerkt worden dat de gegevens over 2012 zijn gebaseerd op de tellingen van Strabo uit 2011. In 2013 heeft een nieuwe telling plaatsgevonden en zijn gegevens herijkt.
Strabo heeft daarnaast ook via korte enquêtes onderzoek gedaan naar de herkomst, motivatie, waardering en bestedingspatroon van de bezoekers aan de Zaanse Schans. De belangrijkste conclusies uit het Strabo-onderzoek zijn: - De populariteit van de Zaanse Schans blijkt naast de stijging van het aantal bezoeken ook uit de bijzonder positieve beoordeling. Ongeacht de herkomst zijn bezoekers erg enthousiast en men geeft de Schans een gemiddeld rapportcijfer van 8,4. Russen (8,7) en Oost-Aziaten (8,6) zijn het meest positief, Nederlanders zijn naar verhouding iets kritischer (8,1) maar ook nog bijzonder positief. - Bezoekers van de Schans komen uit de hele wereld en zijn van alle leeftijden. 59% van alle bezoekers is afkomstig uit Europa, 31% komt uit Oost Azië. China (18%) en Nederland (14%) vormen de belangrijkste herkomstlanden maar ook uit landen als bijvoorbeeld Azerbeidzjan, Bangladesh, Chili of Nieuw-Zeeland trekt de Schans bezoekers. De Zaanse Schans blijkt daarmee aantrekkelijk voor een mondiaal publiek. Zie hiervoor ook de figuur op de voorkant van dit jaarverslag. - De auto (29%) en de touringcar (40%) zijn de belangrijkste wijzen van vervoer. Met name onder de bezoekers uit Rusland/Oekraïne en Oost Azië ligt het gebruik van de touringcar hoog. Hierbij maken de Oost Aziaten relatief vaak gebruik van een ‘’Holland in één dag reis’’ en kiezen de Russen vaker voor een andere georganiseerde (bus)reis. Desalniettemin is het gebruik van een auto of het openbaar vervoer (circa 35%) onder deze twee groepen zeker niet verwaarloosbaar. Het gebruik van huurauto’s voor een grotere Europese reis lijkt bij met name de Oost Aziaten redelijk populair.
7
-
-
-
Veel van het bezoekgedrag is afhankelijk van de vervoerswijze en de hiervan afhankelijke bezoekduur: komt men zelfstandig (auto/fiets/OV) en is de bezoekduur dus onbeperkt of met een georganiseerde busreis waarbij men beperkt tijd heeft. Er is sprake van een directe relatie tussen bezoekduur, het aantal bezochte attracties en de bestedingen. Hoe hoger de bezoekduur, hoe hoger het aantal bezochte attracties en de besteding. Dit geldt niet alleen voor de horeca-bestedingen maar ook voor overige attracties (molens, musea en souvenirwinkels). Oost Aziaten, een groep die relatief vaak gebruik maakt van een georganiseerde busreis, besteden het meest bij het bezoek (€ 13,- per persoon). Dat is meer dan bijvoorbeeld de Nederlanders (€ 5,- per persoon) of de overige Europeanen (€ 9,- per persoon). Naar vervoerswijze zijn de verschillen aanzienlijk: Oost Aziaten die met een huurauto naar de Zaanse Schans zijn gekomen besteden met gemiddeld € 23,- per persoon namelijk aanzienlijk meer dan de Oost Aziaten die met een touringcar zijn gekomen (€ 15,-). De totale omzet van de musea en ondernemingen op de Zaanse Schans wordt in het onderzoek, op basis van 1,5 miljoen bezoekers en een gemiddelde besteding van € 10,- per persoon, geschat op circa € 15 miljoen. Dit is exclusief de parkeergelden die betaald worden.
Marketing en PR Op het vlak van Marketing en PR is in 2013 fors geïnvesteerd. Binnen het EFRO-project is gewerkt aan een nieuwe visuele identiteit en daarnaast is geïnvesteerd in nieuwe producten. Er is extra capaciteit ingehuurd voor PR en Marketing en ook is gestart met het Strategisch Marketingplan. Ondernemers zijn gevraagd input aan te leveren voor in het plan en de Marketingcommissie heeft samen met het Algemeen Bestuur een brainstormsessie gehad over de richting van het Strategisch Marketingplan. Op het vlak van PR en Marketing hebben de volgende activiteiten plaatsgevonden: - De nieuwe visuele identitiet van de Zaanse Schans is vastgesteld en geïmplementeerd. Centraal staat hierin het kenmerkende logo, met een moderne vertaling van de kernelementen van de Zaanse Schans, namelijk de molens, de Zaanse houtbouw, de industrie, de wind en de Zaan. Vanuit deze nieuwe visuele identiteit zijn nieuwe producten gemaakt, zoals banners, folders, een presentatiemap, vlaggen, etc. - Er zijn nieuwe factsheets gemaakt voor de binnenlandse en buitenlandse markt. - Er zijn voor de Zaanse Schans nieuwe promotievideo’s gemaakt in acht verschillende talen. - De nieuwe website van de Zaanse Schans, op de URL www.dezaanseschans.nl, is gelanceerd. - Het Historisch Straattheater is nieuw leven ingeblazen. Onder leiding van de Theatermijn hebben zo’n 25 vrijwilligers vier keer opgetreden. Zij hebben onder meer een Zaanse bruiloft uitgebeeld. - In juni heeft de Zaanse Schans 550 Amerikaanse cruisepassagiers ontvangen met een op maat gemaakt avondprogramma. Dit was een experiment voor de Zaanse Schans. Zowel voor de bezoekers als de samenwerkende partijen op de Zaanse Schans (musea, molens, ondernemers) was dit een erg geslaagde avond. 8
-
-
-
-
-
-
-
-
De Zaanse Schans heeft geparticipeerd in de film “Going Dutch” van Cityfilm. De Zaanse Schans is gepresenteerd als een van de iconen van Nederland binnen het onderdeel “Dutch History”. De film ‘’Going Dutch’’ wordt via de uitzendkanalen van 4- en 5-sterrenhotels uitgezonden, alsmede de ambassades over de hele wereld. Free publicity werd gegenereerd door diverse binnen- en buitenlandse persbezoeken, film- en foto opnamen voor onder meer reis- en cultuurprogramma’s. Zij kwamen veelal via Amsterdam Marketing en Holland Marketing bij de Zaanse Schans terecht. De Zaanse Schans is diverse malen decor geweest voor commerciële opnamen voor TVprogramma’s en radio- & tvcommercials. De organisatoren van de SamenLoop voor Hoop en de Zaanse Schans Loop lieten hun deelnemers weer voor het goede doel hardlopen over de Kalverringdijk. De Laatste Loodjes wandelden hun 5de Kalverpolder Wandeltocht via het Schanszichtpad over de Zaanse Schans. Diverse rondreizende (inter-) nationale muziek- en dansgezelschappen vroegen een gratis optreden aan op de Zaanse Schans. Men gaf gemiddeld een optreden van 1 uur op het Schipperplein en bezocht daarna op eigen gelegenheid de Zaanse Schans. Voor de medewerkers van (ondernemingen op) de Zaanse Schans werd een kick-off meeting in maart georganiseerd met een Gastvrijheidstraining. Deze training vond plaats in het Zaans Museum en na een rondleiding over de Zaanse Schans eindigde het gezelschap voor een netwerkborrel in de Catharinahoeve. Voor de reisindustrie werd een nieuw netwerkevenement georganiseerd, namelijk de ‘’Get Together borrel’’. De bijeenkomst werd georganiseerd door de Ondernemersvereniging Zaanse Schans (OVZS) in samenwerking met Stichting de Zaanse Schans en vond plaats in de Catharinahoeve. Voor de bewoners en ondernemers van de Zaanse Schans en directe relaties van Stichting de Zaanse Schans werd een najaarsborrel in de de Hoop op d’Swarte Walvis georganiseerd, waar ook de nieuwe website is gelanceerd.
Evenementen In 2013 zijn de jaarlijkse evenementen Zaanse Kinderboekenmarkt, de Fokloredag (OVZS), de Nacht van de Nacht en de Sinterklaasmiddag georganiseerd. Dit jaar is een nieuw evenement gehouden, namelijk het Pinksterzaan-evenement op de Zaanse Schans en de Hemmes. Bijzonder was de recordpoging “De Langste Pannenkoek van Nederland” dat op 29 augustus plaatsvond. De volgende evenementen vonden plaats in 2013: - 6&7 april Nationaal Museumweekend, Musea boden korting op de entree. - 20 mei Pinksterzaan (streekproductenmarkt, oorlogsschermutselingen, Living History, Spaanse bezetting, viering Derde Pinksterdag). Georganiseerd door Stichting PinksterZaan / Bas Husslage.
9
-
9 juni 17 augustus
-
29 augustus 26 oktober
-
1 december
Zaanse Kinderboekenmarkt georganiseerd door Stichting Oeverloos. Folkloredag, georganiseerd door de Ondernemersvereniging Zaanse Schans (OVZS) met optreden van het Historisch Straattheater van de Zaanse Schans. Recordpoging `De langste pannenkoek van Nederland`. Nacht van de Nacht, georganiseerd door de Gemeente Zaanstad. Stichting de Zaanse Schans sponsorde de huiskamerconcerten. Sinterklaasmiddag Zaanse Schans, georganiseerd in samenwerking met het Zaans Museum.
Beurzen en promotie Stichting de Zaanse Schans heeft in 2013 als standhouder deelgenomen aan twee evenementen, namelijk de Uitmarkt en de 50+ beurs. Op de Uitmarkt participeerde Stichting de Zaanse Schans samen met de gemeente, Vereniging de Zaansche Molen, Stichting Holland Route en Stichting Marketing Zaanstreek. Dit samenwerkingsverband was voor het eerst aanwezig op de Uitmarkt en was een groot succes. Ook op de 50+ beurs waren diverse Zaanse partijen aanwezig om de streek en de attracties te promoten. Als icoon van de Zaanstreek maakt de Zaanse Schans uiteraard prominent onderdeel uit van de stand. In juni 2013 heeft Stichting de Zaanse Schans namens de stakeholders geparticipeerd in een ‘’Mega FAM-trip’’, georganiseerd door onder meer Holland Marketing en Amsterdam Marketing. Nederland ontving verschillende touroperators uit de zogenaamde BRIC-landen. Gekoppeld aan de centrale ontvangst brachten ook diverse touroperators een bezoek aan de Zaanse Schans. Daarnaast hebben ook individuele ondernemers via hun beursdeelname en contacten de Zaanse Schans gepromoot. Zo heeft Stichting de Zaanse Schans samen met restaurant de Kraai geparticipeerd in de nationale ‘’bus-idee-dag’’. Henri Willig Kaas / de Catharinahoeve heeft geparticipeerd in verschillende buitenlandse beurzen, zoals de WTM Londen, Brazilië, Baltische Staten, ITB Berlijn en Moskou. Tot slot heeft de Tinkoepel meegedaan aan de "International Folk Crafts & Cultural Products Expo 2013" in China. De Tinkoepel heeft daar de derde prijs gewonnen en heeft daarmee haar ambacht en de Zaanse Schans op de kaart gezet. Marketingcommissie Op 26 maart 2013 is de nieuwe marketingcommissie van de Zaanse Schans geïnstalleerd. Op 18 april 2013 vond de eerste vergadering plaats van de Marketingcommissie. De marketingcommissie adviseert het bestuur gevraagd en ongevraagd over de marketingstrategie en –activiteiten van (Stichting) de Zaanse Schans. De Marketingcommissie bestaat uit experts die geen directe belangen hebben op de Zaanse Schans, namelijk de volgende personen (per 31 december): - Karel Philippens, voorzitter: voormalig manager Amsterdam Marketing; - Joke Bosch, vice-voorzitter: zelfstandig adviseur, Reinwardt Academie en Nederlansde Museumvereniging; - Peter Stam: coördinator Leisure-studies Hogeschool InHolland; - Lex Kruijver: eigenaar bureau Respons en BV De Nieuwe Aanpak. De Marketingcommissie heeft in totaal vier keer vergaderd, waarbij een keer samen met het Algemeen Bestuur. De Marketingcommissie heeft zich daarbij met name gericht op advisering rondom het Strategisch Marketingplan 2020, dat medio 2014 gereed is.
10
4. Financiën De jaarrekening 2013 geeft een beeld van de financiën van Stichting de Zaanse Schans over 2013. Hieronder volgt een verkorte presentatie van de balans en winst&verliesrekening over 2013. Balans per 31 december 2013 (in euro’s) Activa Materiële Vaste Activa Vlottende Activa Liquide Middelen
1.019.103 262.348 1.578.519
Totaal
2.859.970
Passiva Eigen Vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden Totaal
1.660.640 406.421 453.780 339.129 2.859.970
De balans van Stichting de Zaanse Schans is solide. Zowel de solvabiliteit als de liquiditeit is van voldoende niveau. Een deel van het vermogen wordt overigens wel aangewend voor uitgaven binnen het EFRO-project. Met name de liquiditeitspositie zal daarmee verslechteren maar dit heeft geen dramatische gevolgen voor de financiële positie van Stichting de Zaanse Schans. Winst en Verliesrekening 2013 (in euro’s) Inkomsten Netto omzet Overigen opbrengsten (subsidies) Totaal inkomsten
743.599 271.787 1.015.386
Uitgaven Kosten personeel Afschrijvingen Overige bedrijfskosten Totaal uitgaven
336.461 52.170 761.939 1.150.570
Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Netto resultaat
-135.184 17.432 -117.752
Het resultaat over 2013 is fors negatief. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het resultaat van het EFRO-project. Stichting de Zaanse Schans levert financieel een aanzienlijke eigen bijdrage in het kader van het EFRO-project. Zonder deze bijdrage aan het EFRO-project zou het resultaat licht negatief zijn. Stichting de Zaanse Schans heeft in 2013 ook haar meerjarenonderhoudsvoorziening uitgebreid voor de panden in eigendom. Dit heeft ook gevolgen gehad voor het resultaat. Ten opzichte van 2012 zijn de inkomsten behoorlijk gestegen. Dit komt met name door hogere parkeerinkomsten door meer bezoek en ook vanwege de verhoging van het tarief voor busparkeren. De overige inkomsten zijn nagenoeg gelijk gebleven. Ten aanzien van de kosten valt op dat deze zijn gestegen ten opzichte van 2012. Dit komt deels door hogere uitgaven binnen het EFRO-project. Daarnaast zijn de uitgaven gesteden op het vlak van PR&Marketing en onderhoud (deels via dotatie aan de meerjarenonderhoudsvoorziening). Daarnaast zijn ook de algemene gestegen door hogere kosten voor juridisch en financieel advies. Begroting 2014 en meerjarenperspectief De begroting 2014 laat een licht positief resultaat zien. Daarbij hebben we de parkeerinkomsten, de post die het meest gevoelig is voor schommelingen, conservatief geraamd. Op het gebied van kosten hebben we extra budget vrijgemaakt voor der begeleiding van het project kwaliteit. De voorziening voor groot onderhoud is opnieuw geijkt voor de toekomstige uitgaven groot onderhoud op de Zaanse Schans. In de begroting 2014 is geen rekening gehouden met het EFRO-project, de begroting heeft slechts betrekking op de lopende exploitatie. 11
Begroting 2014 (in euro’s) – exclusief EFRO-project Inkomsten Netto omzet Overigen opbrengsten (subsidies) Totaal inkomsten
765.000 134.000 899.000
Uitgaven Kosten personeel Afschrijvingen Overige bedrijfskosten Totaal uitgaven
372.000 44.000 487.000 903.000
Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Netto resultaat
-4.000 16.000 12.000
Het meerjarenperspectief laat een licht positief beeld zien voor de exploitatie van de Zaanse Schans. Daarbij kan Stichting de Zaanse Schans nu redelijk goed de toekomstige uitgaven voorspellen en ook de verwachte inkomsten. Ondanks dit positieve resultaat is Stichting de Zaanse Schans voornemens de inkomsten uit het parkeren te verhogen door een tariefsverhoging. Extra middelen kunnen dan ingezet worden ten behoeve van de stakeholders die zich bezighouden met het behoud van het erfgoed en die (mogelijk) een minder rooskleurige financiële situatie op de langere termijn hebben. Ook wordt een deel van dit surplus ingezet ten behoeve van de centrale marketing. Dit voorstel wordt in 2014 verder uitgewerkt.
12
5. Organisatie Bestuur Stichting de Zaanse Schans kent vanaf het najaar van 2010 een bestuur waarin de stakeholders van de Zaanse Schans een belangrijke stem hebben. De stakeholders zijn: 1. Vereniging de Zaansche Molen; 2. Stichting Zaans Museum; 3. Ondernemersvereniging Zaanse Schans; 4. Stadsherstel Zaanstreek N.V. Het bestuur van Stichting de Zaanse Schans wordt naast de inbreng van de stakeholders (via voorzitters / directeuren) gevormd door drie onafhankelijke leden. Het bestuur van Stichting de Zaanse Schans bestaat per 31 december 2013 uit de volgende leden: - Maarten Voster – voorzitter – lid van het Dagelijks Bestuur, onafhankelijk lid; - Ko Kraakman – secretaris, afgevaardigde van de Ondernemersvereniging Zaanse Schans – lid van het Dagelijks Bestuur; - Hans Gerson – penningmeester – lid van het Dagelijks Bestuur, onafhankelijk lid; - Piet Middelhoven – afgevaardigde van Stichting Zaans Museum; - André Drost – afgevaardigde van Vereniging de Zaansche Molen; - Jaap Hulscher – afgevaardigde van Stadsherstel Zaanstreek N.V.; - Sandra Chedi – onafhankelijk lid van het bestuur. Het Algemeen Bestuur heeft negen keer vergaderd in 2013. Daarnaast is er in november een extra bijeenkomst geweest, waarbij het bestuur kennis heeft gemaakt met de Marketingcommissie en er gezamenlijk gebrainstormd is over het Strategisch Marketingplan. In het kader van het project kwaliteit is twee keer vergaderd met alle ondernemers van de Zaanse Schans. Onderwerpen die specifiek aan bod zijn gekomen in de bestuursvergaderingen zijn: - De installatie van de Marketingcommissie van de Zaanse Schans. - (In) Balans op de Schans, de toekomstvisie voor de Zaanse Schans 2020. - Invulling van de parkeerexploitatie. - Project kwaliteit op de Zaanse Schans. - Herinrichting van het Zaans Museum en de overdracht van het pand Zaans Museum. - Uitvoering van het EFRO-project; - Planvorming rondom de plaatsing van een nieuw pand op de Zaanse Schans: het wevershuis uit Assendelft. - Verplaatsen van het Molenmuseum naar de Zaanse Schans. - Onderzoek naar het verdienvermogen op de Zaanse Schans, mede in relatie tot de nog te ontwikkelen locaties op de Zaanse Schans. Daarbij is ook gesproken over ondersteuning van stakeholders. - Toekomstagenda cultuur Zaanstad. - Collectie van het Bakkerijmuseum. - Relatie met de Zaanse Houtacademie. Daarnaast zijn lopende (met name ondernemers-) zaken besproken alsmede vaste agendapunten als de financiën / jaarrekening en begroting. Alle werkzaamheden voor het bestuur en de historische- en marketingcommissie worden kosteloos door vrijwilligers verricht. Ook voor organisatie- en bureauwerkzaamheden wordt de stichting regelmatig door inzet van vrijwilligers ondersteund.
13
Externe relaties en adviescommissies Stichting de Zaanse Schans heeft met diverse organisaties uit de Zaanstreek banden. De historische verenigingen zijn een belangrijke inspiratie- en kennisbron voor de stichting. Met de historische commissie van de Zaanse Schans zijn de historische verenigingen een belangrijk adviesorgaan van onze stichting. Met de plannen rondom het Jacob Visterrein werk(t)en we nauw samen met de historische verenigingen in stichting De Oude Wolf. Ook steunt Stichting de Zaanse Schans de plannen rondom de Zaanse Houtacademie. Onder meer wordt de adviseur Historie, Bouwen en Beheer ingeschakeld als professionele ondersteuning voor de Zaanse Houtacademie. Via de Marketingcommissie is de relatie met relevante marketingpartijen aangehaald. Met name graat het hier om Amsterdam Marketing en Holland Marketing (NBTC). Ook met partijen als de Keukenhof, het Rijksmuseum en het Zuiderzeemuseum zijn de banden aangehaald. Met de Stichting Marketing Zaanstreek wordt intensief samengewerkt. Twee keer per jaar vergadert Stichting de Zaanse Schans met het Schans Bewoners Belang. Het bewonersbelang wordt in het bestuur vertegenwoordigd door Stadsherstel Zaanstreek, maar de bewonersvereniging overlegt daarnaast dus ook rechtstreeks met Stichting de Zaanse Schans. De samenwerking tussen Stichting de Zaanse Schans en Stichting Zaans Museum op het vlak van de publieksfunctie is gecontinueerd. Directeur en voorzitter overlegden periodiek met een afvaardiging van de gemeente Zaanstad om elkaar tijdig te informeren over relevante ontwikkelingen en beleidsvoornemens. Daarnaast zijn meerdere keren leden van het College van B&W aanwezig geweest bij bestuursvergaderingen. Bureau Het bureau van Stichting de Zaanse Schans is klein en effectief. Naast parkeerbeheer (3,5 fte) bestaat het bureau uit een directeur (0,6 fte), een directiesecretaresse / HRM (0,8 fte), een hoofd facilitaire dienst (0,5 fte), een adviseur Historie, bouwen en beheer (1 fte), een medewerkster PR en Marketing (0,6 fte) en een administrateur (0,2 fte). Op het vlak van PR en Marketing is in 2012 extra capaciteit ingeschakeld. Ook voor het EFRO-project is een projectleider ingehuurd. Naast het bureau organiseert Stichting de Zaanse Schans het parkeer- en terreinbeheer. De parkeerwacht is deels in dienst van Stichting de Zaanse Schans en gedeeltelijk via uitzendbureaus ingeschakeld. In 2012 is definitief besloten om het parkeerbeheer geheel in eigen beheer uit te voeren. In 2013 was gedurende zes maanden een stagiaire aanwezig, die onderzoek heeft gedaan naar de mogelijkheden van de Zaanse Schans op de binnenlandse markt. Daarnaast hebben we enkele vaste vrijwilligers die ons helpen met de organisatie van evenementen en met bemensing van beurzen. Er zijn twee vrijwillige molenaars verbonden aan Stichting de Zaanse Schans voor de molens “De Windhond” en “De Hadel”. De directie werd ingevuld door de heer P.J.H. van Steenbergen.
14
6. Tot slot Dit jaarverslag is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de directeur van Stichting de Zaanse Schans, de heer P.J.H. van Steenbergen en wordt aangeboden aan het bestuur van de stichting.
Zaandam, 12 juni 2014
15
