Jaarverslag Netwerk Groene Bureaus 2007 Het Netwerk Groene Bureaus is de branchevereniging voor kwaliteitsbevordering en belangenbehartiging van groene adviesbureaus. Het NGB ondersteunt zijn leden bij hun werkzaamheden. De hoofdactiviteiten bestaan uit het vormgeven aan kwaliteit, het organiseren van themabijeenkomsten, het voeren van overleg over gunningprocedures en concurrentieverhoudingen en het praktisch ondersteunen van leden. Dit verslag over de activiteiten in 2007 sluit af met verenigingszaken.
1. vormgeven aan kwaliteit Opstellen van een gedragscode De leden van het Netwerk staan voor de kwaliteit van hun werk. Dit wordt ook erkend: in verleende ontheffingen FF-wet wordt als blijk van deskundigheid het lidmaatschap van het Netwerk genoemd en in offerte-aanvragen wordt soms als kwalificatie-eis lidmaatschap van het Netwerk genoemd. Om de kwaliteit verder te ontwikkelen, heeft het bestuur een aanzet gemaakt voor een actief kwaliteitsbeleid. In dit verslagjaar werd de gedragscode voor groene adviesbureaus ontwikkeld. Deze code wordt in 2008 vastgesteld en maakt de kwaliteit van de bureaus toetsbaar voor de leden onderling, voor opdrachtgevers en belanghebbende partijen. Themabijeenkomsten • Flora- en faunawet Op 30 januari 2007 discussieerden ecologen van het NGB en van de Dienst Landelijk Gebied die betrokken zijn bij ontheffingverlening, over de Flora- en faunawet: negen DLG-ers en veertig NGB-leden. De concept-handreiking van LNV voor de uitvoering van de Flora- en faunawet werd in deze bijeenkomst getoetst. Ter voorbereiding van de bijeenkomst werden bij de leden van het Netwerk vragen geïnventariseerd. De discussie ging over onder meer de status van de Handreiking, de interpretatie van begrippen, wanneer ontheffing nodig is, gedragscodes, omgaan met onderzoek, werkwijze bij onderzoek en handhaving. • ‘passende beoordeling’ De leden werden door het Steunpunt Natura 2000 uitdrukkelijk uitgenodigd voor een besloten bijeenkomst over ‘passende beoordeling’ op 8 februari 2007. Het verslag daarvan werd verspreid onder alle leden. • Ecogrid De Gegevensautoriteit Natuur i.o. organiseerde samen met de Universiteit van Amsterdam en de VOFF op 14 september een bijeenkomst over Ecogrid waarin speciale aandacht werd besteed aan toepassing door de leden. Na een discussie over de mogelijkheden en technische aspecten van Ecogrid, werd in een besloten sessie ingegaan op de consequenties voor het werk van adviesbureaus. • Beroepsethiek Op 15 mei werd via een themabijeenkomst met ongeveer 30 personen de aanzet gegeven voor de beroepscode van het NGB. De bijeenkomst werd intensief voorbereid via aparte bijeenkomsten. Met inbreng van Reinier Meijer (BügelHajema Adviseurs b.v.), Pieter Schollema (BügelHajema Adviseurs b.v.), Tjard de Cock Buning (Athena Instituut, VU Amsterdam) werd gediscussieerd over beroepsethiek. Daarbij werden ook de resultaten gebruikt van een NGB-peiling onder de leden naar ervaren druk om onethisch te handelen, en de mate waarin daaraan wordt toegegeven. In een interactieve sessie werd de mogelijke inhoud van een beroepscode verkend. • ‘significantie’ Op 28 november bogen de leden zich samen met medewerkers van natuurorganisaties, provincies, departementen en kennisinstellingen over het begrip ‘significantie’ uit de natuurwetgeving. Ongeveer honderd deelnemers bespraken de huidige werkwijzen en de nieuwste inzichten bij rijk en provincie. Onder leiding van dagvoorzitter Hans Waardenburg, leidden Ron van der Hut (Altenburg & Wymenga), Jan van der Winden (Bureau Waardenburg), Dick Bal (LNV-Directie Kennis), Annelies Freriks (AKD Prinsen Van Wijmen) de discussie in. De deelnemers aan de forumdiscussie waren: Luuk Boerema (directie Natuur, LNV), Bouke Bouwman (Provincie Zeeland), Ellen Ninaber (VBN), Annelies Freriks (AKD Prinsen Van Wijmen), Jan van der Winden (Bureau Waardenburg) en Eddy Wymenga (Altenburg & Wymenga). In negen workshops werden de gepresenteerde toepassingen doorgenomen en geëvalueerd, gericht op het ontwikkelen van nieuwe beoordelingsmethoden. De uitkomsten werden plenair gepresenteerd en besproken.
1
start van het vleermuisvakberaad Inventariseren en adviseren m.b.t. vleermuizen blijkt gecompliceerd. Ook lopen offertes voor inventarisaties ver uiteen en zijn door opdrachtgevers (waaronder adviesbureaus) niet te beoordelen. Het Netwerk pakt daarom de problematiek van inventarisatie en advisering voor vleermuizen via een commissie aan. Binnen het Netwerk is deze problematiek meermalen gesignaleerd (onder meer bij bijeenkomsten met DLG) en al via een digitale discussie verkend. Het nu ingestelde vleermuisvakberaad, onder voorzitterschap van Reinier Meijer (BügelHajema) is tweemaal bijeen geweest en heft een ambitieus programma opgezet om het kennisniveau binnen de adviesbureaus over vleermuizen te verhogen.
2. gunningprocedures en concurrentieverhoudingen Het bestuur is tot de conclusie gekomen dat de concurrentieverhoudingen tussen overheidsinstellingen en adviesbureaus lastig op basis van cases bespreekbaar te maken is. Een betere invalshoek lijkt een principiële discussie over de positie van kennisinstellingen op de adviesmarkt. Het Netwerk formuleerde een visie op de concurrentieverhoudingen tussen de leden en de kennisinstellingen van de rijksoverheid en de Particuliere Gegevensbeherende Organisaties. Deze visie is de basis voor een verdergaand gesprek met deze organisaties. Gesprekken werden gevoerd met het ministerie van Economische Zaken en de Nederlandse MededingingsAuthoriteit over de positie van rijkskennisinstellingen, met name Deltares. Als gevolg daarvan zal het Netwerk overleg hebben met het Ministerie van Verkeer en Waterstaat over de subsidieregeling voor Deltares, de relatie tot staatssteunregels én over samenwerkingsvormen tussen Deltares en adviesbureaus. In 2007 werd een stage afgerond over de mogelijkheden om via de mededings- en aanbestedingswetten meer transparantie bij individuele gunningen te krijgen. De stage diende duidelijkheid te geven hoe adviesbureaus meer dan nu zekerheid kunnen krijgen dat bij offertes van overheidsinstellingen geen oneerlijke concurrentie plaatsvindt en bij gunning door overheidsinstellingen andere overheidsinstellingen niet bevoordeeld worden. De stage werd uitgevoerd door Angelo Termote (Recht & Management, Universiteit Tilburg) en begeleid door J. de Koning (Witteveen en Bos), S. van Sluis (PIANOo), H.W. van der Weerd (Witteveen en Bos) en B.H. van Leeuwen (NGB). Het stagerapport geeft een goed en hanteerbaar overzicht van relevante regelgeving en suggesties voor de toepassing daarvan.
3. praktisch ondersteunen van leden Via concrete acties ondersteunt het Netwerk zijn leden. Indirect steunt het Netwerk zijn leden door ledenlijsten beschikbaar te stellen voor voorlichtingsactiviteiten van de overheid over het natuurbeleid en te fungeren als aanspreekpunt voor de branche. ontheffingen Het Netwerk heeft een ontheffing voor de Flora- en faunawet voor het inventariseren van flora en fauna. Via een machtiging kunnen de leden deze ontheffing gebruiken. In 2007 werd aan de ontheffing het verplaatsen van planten en dieren toegevoegd. In 2007 werd de rapportage over het gebruik van de ontheffing in 2006 opgesteld. In totaal werden 24 personen gemachtigd tot het gebruik van de ontheffing, met doormachtiging naar 31 personen die samen met de gemachtigden in totaal 571 onderzoeken uitvoerden. In de praktijk worden geen tot geringe verschillen geconstateerd tussen de in de ontheffing beschreven welzijnseffecten en de in de praktijk opgedane ervaring. Het daadwerkelijk ervaren ongerief verschilt niet van het ongerief zoals dat voorzien werd bij de ontheffingverlening. Ook werd met LNV overlegd voor een vergelijkbare regeling voor de regelgeving op het gebied van visserij. Aanleiding was de regulering gebruik grote vistuigen op de binnenwateren die per 1 mei 2008 van kracht wordt. Naar verwachting wordt ook hiervoor een eenvoudige regeling overeengekomen met LNV, evenals voor het Reglement Minimummaten + gesloten tijden; het gebruik electrovisapparaat (art. 3 Regl. Binnenvisserij); het gebruik kuilnet (art. 5 Regl. Binnenvisserij) en het gebruik van het schepnet (art. 2, lid 2 Regl. Binnenvisserij).
2
gegevensvoorziening Het werk van de Gegevensauthoriteit Natuur i.o (GA-N) zal het werk van de leden gaan beïnvloeden. De relatie tussen het Netwerk en de GA-N is via diverse gesprekken vorm gegeven. De GA-N bood de leden van het Netwerk een offertevoorstel voor een ‘signaleringskaart’ aan voor toetsing aan hun praktijk. Het gebundeld commentaar leidde tot belangrijke aanpassingen in de offerteaanvraag die werd uitgezet onder o.m. de leden. De GA-N heeft protocollen laten ontwikkelen voor inventarisatie-activiteiten op een schaal van 50*50 meter. Deze protocollen, én de achterliggende filosofie’ van ‘gegevens op voorraad’ zijn van commentaar voorzien door de leden en gebundeld voorgelegd aan de GA-N. Het overleg daarover is gaande. Overleggroep Natura 2000 Het Netwerk werd lid van de ’Overleggroep Natura 2000’. Daarin overlegt het ministerie van LNV met partijen die belang hebben bij de uitvoering van de regelgeving rond Natura 2000. Via verslagen van deze bijeenkomsten blijven de leden op de hoogte van beleidsontwikkelingen. Via het 'Overleg Natuur en Besmettelijke Dierziekten' waarin LNV met maatschappelijke partijen praat, werd het Netwerk op de hoogte gehouden van ontwikkelingen rond met name Blue Tongue.
4. de vereniging klacht over het naleven van de ethische code Het bestuur heeft een klacht ontvangen over headhunting door een lid van het Netwerk bij een ander lid. Dit gaan in tegen de ethische code van het Netwerk: “de leden respecteren de integriteit van collega-bureaus, onder meer door headhunting (direct dan wel via derden) achterwege te laten”. De klacht is ongegrond verklaard. Beide partijen hebben zich bij dit oordeel neergelegd. Op basis van deze ‘case’ is de procedure voor klachtbehandeling verder uitgewerkt. de leden Met vier nieuwe leden in 2007 en geen opzeggingen kwam het ledental in totaal op 48. De groei van de vereniging zet door. Op 15 mei werd de jaarlijkse ledenvergadering gehouden.
De huidige leden zijn: AD.ECO, Adviesbureau Cuppen, Adviesbureau Haver Droeze, Aequator Groen & Ruimte, Altenburg & Wymenga, Aqua-Terra Nova, AquaSense, Aquaterra, Arcadis, b&d Natuuradvies, BFO Flora & Fauna Onderzoek, BILAN, BügelHajema Adviseurs, Bureau Viridis, Bureau Waardenburg, Buro Bakker, Consulmij Milieu B.V., Croonen Adviseurs, De Groene Ruimte, DHV, EcoGroen Advies, Ecologica, Ecologisch Adviesbureau Henk Baptist, Econsultancy, Elodea, Faunaconsult, Grontmij Nederland bv, Hofman Aquamarien, IJzerman & Van Spréw, IMI, Ingenieursbureau BCC, Koeman en Bijkerk BV, Loo Plan, Movares, Natuurbalans - Limes Divergens, RBOI Rotterdam BV, Royal Haskoning, SAB adviseurs voor
3
ruimtelijke ordening BV, Second Opinion, Syncera B.V., Staro Bos- en natuurbeheer, Taken Landschapsplanning BV, Tauw, Tonckens Ecologie, Van der Goes en Groot, ecologisch onderzoeks- en adviesbureau, VanderHelm Milieubeheer BV, Van Heukelom - Verbeek landschapsarchitecten b.v. en Witteveen+Bos Raadgevend Ingenieurs. het bestuur In het verslagjaar zijn drie nieuwe bestuursleden verkozen. Om overdracht van ervaring naar het vernieuwde bestuur te ondersteunen, is de termijn van een van de aftredende bestuursleden met een jaar verlengd. Op voorstel van Pieter Reijbroek is Hans Waardenburg een jaar langer aangebleven. Het bestuur bestaat uit Henk Baptist, Ecologische Adviesbureau Henk Baptist (penningmeester), Lidia Gerrits, De Groene Ruimte (bestuurslid), Jouke Kampen, Aquaterra (bestuurslid), Marcel Klinge, Witteveen+Bos Raadgevend Ingenieurs (bestuurslid), Reinier Meijer, BügelHajema Adviseurs (bestuurslid) en Hans Waardenburg, Bureau Waardenburg (voorzitter). Het secretariaat wordt gevoerd door Bas van Leeuwen (Second Opinion). Het bestuur vergaderde vijf keer. De verkiezing van nieuwe bestuursleden vroeg veel aandacht. Daarbij is ondermeer een formule ontwikkeld voor de vertegenwoordiging van de verschillende typen adviesbureaus in het bestuur: ‘ecologisch bureau’ met als onderverdeling ‘ecologisch eenmans bureau’: één vertegenwoordiger ‘ecologisch bureau’: twee vertegenwoordigers ‘multidisciplinair bureau’ met als onderverdeling ‘multidisciplinair bureau’ (w.o. stedenbouwkundige/planologische bureaus): één vertegenwoordiger ‘multidisciplinair groot bureau’ (meer dan 500 medewerkers):één vertegenwoordiger. De keuze van bestuursleden vond plaats via een emailstemming. Ook het benodigde inwerken van de nieuwe bestuurskleden vroeg aandacht, onder meer in de vorm van discussies over de inhoudelijke koers van de vereniging. de financiën De groei van de vereniging en de ambities van het nieuwe bestuur leidden tot grotere personele uitgaven. Het jaar werd met een bescheiden positief resultaat afgesloten. Penningmeester Henk Baptist werd decharge verleend door de kascommissie, bestaande uit André de Bonte (Aequator) en Sander IJzerman (IJzerman & van Spréw). de bekendheid van het Netwerk De bekendheid van de vereniging neemt verder toe. In toenemende mate wordt het Netwerk benaderd voor informatie over het groene werkveld. Het Netwerk wordt ook benut om bijvoorbeeld uitnodigingen voor bijeenkomsten en open sollicitaties te verspreiden. Aan potentiële leden werd informatie over het Netwerk verstrekt. Vragen van opdrachtgevers over groene adviesbureaus werden beantwoord. Ook dit jaar maakte LNV gebruik van de NGBemaillijsten om relevante informatie te versturen. De brochure over het Netwerk werd afgerond maar, in afwachting van de nieuwe bestuurssamenstelling, nog niet in productie genomen. Voornemens om een rubriek ‘vragen uit de praktijk’ in het Journaal Flora en fauna te verzorgen, zijn voorlopig in de wacht gezet. De redactie van het Journaal bleek over deze rubriek andere opvattingen te hebben dan de hoofdredacteur en uitgever. Op een later tijdstip wordt deze mogelijkheid opnieuw verkend. Het Netwerk ontving verzoeken om steunbetuiging, onder meer van de GA-N ten behoeve van een onderzoeksvoorstel voor STW en van de VZZ, ten behoeve van een subsidieverzoek voor en op te zetten cursus. Aan het eerste voorstel werd steun verleend, aan het tweede niet. De belangen van de leden werden onvoldoend gediend met het VZZ-voorstel. website Via de website www.netwerkgroenebureaus.nl is informatie over de activiteiten van het Netwerk continu beschikbaar. Naast het reguliere onderhoud en updaten van de website van het
4
Netwerk is een begin gemaakt met een website over vleermuisgeluid. Een bescheiden website werd opgezet over de Natuurbeschermingswet. Onder de domeinnaam www.natuurbeschermingswet.nl, die Henk Baptist beschikbaar stelde aan het Netwerk, wordt informatie over de NB-wet gegeven, gebruik makend van veel bestaande bronnen. De website verwijst voor nader onderzoek naar het Netwerk, en fungeert daarmee als ‘invang’ van potentiële opdrachtgevers van de leden.
5