Jaarverslag Koninklijke Boskalis Westminster nv

Telefoon Telefax

(078) 69 69 000 (078) 69 69 555

E-mail Internet

[email protected] www.boskalis.com

We move the earth to a better place

Jaarverslag 2004

Postbus 43 3350 AA Papendrecht

Koninklijke Boskalis Westminster nv

Jaarverslag 2004

Jaarverslag 2004

Rosmolenweg 20 3356 LK Papendrecht


Colofon

Samenstelling en

Afdeling Corporate Communications

coördinatie Koninklijke Boskalis Westminster nv Ontwerp en realisatie Fotografie en illustratie

Via > Handelskade, Rotterdam Arjen Visser, Ben Wind, Fotostudio Honing, Niels Asjee, Norman Childs, One Degree North Photography, Patrick Lefebvre, Piet Mes, Roel Snoep en anderen

Lithografie en druk

PlantijnCasparie Capelle a/d IJssel

Jaarverslag 2004

1

-00162_JV1_TekstNL.indd 1

K o n i n k l i j k e B o s k a l i s We s t m i n s t e r n v

24-03-2005 08:45:11

‘ We r k e n a a n d e g r o e i e n d e w e r e l d ’

Een goede infrastructuur is essentieel voor een groeiende wereld. Boskalis is een leidende speler in de “natte” infrastructuur; een sector die bij uitstek wordt “aangejaagd” door langetermijn groeifactoren en die langetermijn investeringen met zich meebrengt. Als sluitstuk van het zeven jaar durende vlootuitbreidings- en -vernieuwingsprogramma is in 2004 de sleephopperzuiger Oranje in de vaart genomen.

2


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:45:12

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave

Bedrijfsprofiel

6

Missie, doelstellingen en strategie

9

Maatschappelijk verantwoord ondernemerschap

12

Uitgangspunten van het ondernemingsbeleid

14

Corporate Governance

17

Personalia

24

Kerncijfers

28

Investor Relations

29

Bericht aan de aandeelhouders

31

Verslag van de Raad van Bestuur over 2004

34

Bericht van de Raad van Commissarissen

46

Jaarrekening over 2004

52

Grondslagen voor de waardering en de bepaling van het resultaat

52

Geconsolideerde balans voor winstbestemming

56

Geconsolideerde winsten verliesrekening

57

Geconsolideerd kasstroomoverzicht

58

Toelichting bij de geconsolideerde balans en winsten verliesrekening

59

Vennootschappelijke balans voor winstbestemming

70

Vennootschappelijke winsten verliesrekening

71

Toelichting bij de vennootschappelijke balans en winsten verliesrekening

72

Overige gegevens

75

Statutaire bepalingen omtrent resultaatbestemming

75

Voorstel winstbestemming

76

Accountantsverklaring

76

Stichting Continuïteit KBW

77

Verslag

77

Onafhankelijkheidsverklaring

77

Tien jaar Boskalis

78

‘Boskalis: werken aan de groeiende wereld’

4

Gedreven door de groei van de wereldbevolking en klimaatsverandering

10

Gedreven door de groei van de wereldhandel

22

Gedreven door de groei van de mondiale energieconsumptie

44

Gedreven door de groei van het mondiale toerisme

50

Gedreven door duurzaamheid

80

Juridische structuur

79

De wereld van Boskalis

82

Organisatie

83

Adressen van de werkmaatschappijen en deelnemingen

85

Begrippenlijst

90

Materieeloverzicht

95

Alle bedragen in dit verslag zijn in euro’s (€), tenzij anders vermeld. Een aantal van de in dit verslag vermelde projecten is uitgevoerd in samenwerking met andere ondernemingen. Van dit verslag is een Engelse vertaling beschikbaar. The Annual Report is available in an English translation.

3



24-03-2005 08:45:14

‘Boskalis: werken aan de groeiende wereld’ Baggerbedrijf Boskalis is een leidende speler in de wereld van de ‘natte’ infrastructuur: aanleg van havens, land in zee en stranden, kusten oeverbescherming. Concrete producten van een herkenbare internationale sector, die bij uitstek wordt ‘aangejaagd’ door langetermijn economische groeifactoren. Producten die letterlijk ruimte geven aan een duurzaam groeiende wereld.

Want, de wereld dijt uit. Van twee miljard in 1935 is de wereldbevolking gegroeid naar ruim zes miljard mensen in 2004 en volgens de Verenigde Naties telt de aarde over 25 jaar acht miljard bewoners. Daarbij zullen mensen meer en meer hun heil zoeken in grote steden, vooral in kustgebieden met een snelle economische ontwikkeling. Een economische ontwikkeling die wordt gedreven door globalisering van de wereldhandel. Consumptiegoederen voor de westerse wereld worden ver van huis vervaardigd en in containers naar hun markten verscheept; groeiende consumentenmarkten in Azië importeren stijgende hoeveelheden producten. Grondstoffen worden over grote afstanden in bulk

Mensen/km2

naar industriegebieden verscheept; olie en gas

<2

worden overzee aangevoerd om de groeiende

2 – 10

energiehonger van de wereld te stillen.

11 – 40 41 – 100 101 – 500 > 500

Zonder infrastructuur kan de wereld We move the earth to a better place. Groeiende handel, meer maritiem Meer mensen, meer behoefte

transport. Het zijn de aanjagers van

aan duurzame ruimte, meer werk

havenbouw en -onderhoud.

voor Boskalis.

4


Jaarverslag 2004

01-03-2005 16:31:07

Groei van de economie, groei van energiebehoefte, groei van Boskalis. De wereld dijt uit. Van twee miljard in 1935 is de wereldbevolking gegroeid naar ruim zes miljard mensen in 2004.

Daarnaast stuwt de groeiende welvaart het mondiale toerisme. Volgens de World Tourism Organization zullen in 2020 circa 1,6 miljard internationale trips worden gemaakt, meer dan een verdubbeling van het huidige aantal van 700 miljoen. Het bindmiddel bij deze ontwikkelingen is infrastructuur, in allerlei verschijningsvormen. Immers, of het nu gaat om virtuele vormen zoals telecommunicatie en internetmarkten, of dat het meer concrete zaken betreft zoals woongebieden, luchthavens en (water-)wegen; zonder infrastructuur kan de wereld zich niet ontplooien. Daarbij wordt groei meer en meer kritisch benaderd en beoordeeld in samenhang met langetermijn leefbaarheid. Boskalis speelt hierop in, met expertise en innovatieve oplossingen. Opdat de wereld duurzaam kan groeien.


(Bron: U.S. Department of Agriculture)

zich niet ontplooien. . Meer toerisme betekent meer stranden, meer toeristische eilanden betekent meer werk stranden, in zee en Meer meertoerisme cruisehavens. En meer voor meer toeristische eilanden in zeeBoskalis. en meer cruisehavens. En meer werk voor Boskalis.



01-03-2005 16:31:31

Bedrijfsprofiel

Bedrijfsprofiel

We move the earth to a better place. Boskalis, een internationaal toonaangevend bedrijf met een unieke marktpositie. Koninklijke Boskalis Westminster nv is een internationale dienstverlener op het gebied van maritieme infrastructuur, waarvan de kernactiviteiten zich richten op aanleg en onderhoud van havens en waterwegen, creatie van land in water en bescherming van kusten en oevers. Daarnaast is het bedrijf werkzaam in een breed scala van aanverwante activiteiten zoals zand- en grindwinning, grondverbetering en grondverzet, milieuactiviteiten, marine offshore services, munitieberging, tunnelbouw en uitvoering van waterbouwkundige werken. Boskalis is internationaal zeer gespreid. Er wordt gewerkt in meer dan 50 landen verspreid over vijf continenten. Het bedrijf heeft een unieke marktpositie met ‘wholly-owned’ thuismarktposities in een vijftal majeure Europese markten en in ‘joint-venture’ met lokale partners in Nigeria, de Verenigde Staten en Mexico. In het Midden-Oosten speelt zij middels haar 50%-dochter Lamnalco (havendiensten voor olieen gasexport), de 40%-deelname in Archirodon (droge en natte infrastructuur) en de eigen marktpositie in haven- en landaanwinningswerken, een belangrijke rol bij de ontwikkelingen in de Arabische Golf. De onderneming is in het afgelopen decennium fors gegroeid. Deze groei werd deels autonoom gerealiseerd en deels door overname van en of deelname in andere maatschappijen. De onderneming heeft een solide financiële basis en een gezonde cashflow. Kernactiviteiten De wereldwijde markt voor maritieme infrastructuur wordt gedreven door langetermijn economische factoren, zoals groei van de wereldbevolking, groei van de wereldeconomie en groei van het internationale handelsvolume. De vooruitzichten op langere termijn ten aanzien van deze factoren zijn positief. Door haar mondiale spreiding en operationele flexibiliteit kan Boskalis inspelen op wisselende kansen in deelmarkten. Aanleg en onderhoud van havens en waterwegen. Door het groeiende wereldhandelsvolume stijgt de behoefte aan havens langs de internationale scheepvaartroutes. Niet alleen worden de havens groter en dieper door schaalvergroting van onder andere containerschepen, ook het aantal havens groeit, doordat steeds meer landen deelnemen aan de mondiale productie en uitwisseling van goederen. Daarbij concurreren de gevestigde havens met elkaar om regionale leiderschapsposities, bijvoorbeeld in Azië (Singapore, Hong Kong, Pusan), West-Europa (Rotterdam, Antwerpen, Hamburg, Felixstowe) en Noord-Amerika (New York, Halifax). Daarnaast worden havens aangelegd of verbeterd in tal van landen die zich industrieel ontwikkelen, bijvoorbeeld in India, Maleisië en Mexico. Met de stijgende vraag naar grotere en diepere havens groeit ook de noodzaak om deze op diepte te houden, hetgeen resulteert in stijgende onderhoudsvolumes, in het bijzonder in gebieden met sterke stroming of getijdenverschillen. Creatie van land in water. De wereldbevolking groeit nog steeds en economische centra kampen met congestie en overbevolking. Oplossingen voor de groeiende schaarste aan land worden gezocht in de aanleg van nieuwe gebieden. Boskalis speelt hierbij een prominente rol met de inzet van innovatieve, grootschalige sleephopperzuigers, waardoor de kostprijs van een vierkante meter nieuw opgespoten land zich gunstig verhoudt ten opzichte van de commerciële waarde. Bescherming van kusten en oevers. Ook hier ziet Boskalis voortgaande marktgroei door de mondiaal toenemende aandacht voor milieubescherming en de voortdurende groei van het toerisme.

6


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:45:39

Bedrijfsprofiel

Boskalis heeft eind 2004 in Barcelona, Spanje met de snijkopzuiger Para een kunstmatige, tijdelijke lagune aangelegd, waarbij het bestaande strand werd uitgebreid.

Aanverwante activiteiten Naast deze kernactiviteiten heeft Boskalis nog een breed scala aan aanverwante activiteiten (de zogenaamde ‘bagger-plus’ activiteiten), zoals offshorediensten, grind- en zandhandel, grondverbetering en grondverzet, milieuactiviteiten, munitieberging, rotsfragmentatie onder water, aanleg van pijpleidingen en uitvoering van waterbouwkundige werken. Deze activiteiten vormen een verbreding van het dienstenpakket, met doorgaans aantrekkelijke marges. Markten De wereldbaggermarkt bestaat uit vele deelmarkten, die elk hun eigen ontwikkeling kennen, waardoor de markt als geheel heterogeen is en verschillen in dynamiek met zich meebrengt. De jaarlijkse omzet op de wereldmarkt voor baggerdiensten ten behoeve van maritieme infrastructuur bedraagt circa € 7 miljard. De helft daarvan (circa € 3,5 miljard) wordt in vrij-toegankelijke markten behaald. Deze vrije markten worden voor circa 60% bediend door vier grote West-Europese baggerbedrijven, terwijl circa 40% van de vrije omzet door talrijke kleinere regionale en lokale spelers wordt behaald. Boskalis is met een aandeel van circa 20% een belangrijke speler in het segment van de vrije markten. In de minder toegankelijke markten wordt het baggerwerk veelal door lokale private bedrijven of staatsbedrijven uitgevoerd en bestaat voor private internationale baggerbedrijven, zoals Boskalis, geen ruimte. Het afgelopen decennium kende een omvangrijke liberalisering van de wereldhandel en een economische ontwikkeling van traditioneel gesloten markten. Hierdoor is de vrije markt gegroeid ten gunste van professionele baggerbedrijven, die schaalgrootte en concurrerende kostenniveaus hebben. Belangrijke toetredingsdrempels tot de wereldbaggermarkt zijn schaalgrootte, professionele medewerkers, technische kennis, een breed inzetbare vloot, ‘cost leadership’ en financiële slagkracht. Door haar brede geografische spreiding kan een wereldspeler als Boskalis zich evenwichtig ontwikkelen. De belangrijkste opdrachtgevers van Boskalis zijn te vinden bij overheden (nationaal, regionaal en lokaal), exploitanten van havens, internationale projectontwikkelaars, oliemaatschappijen, mijnbouwondernemingen en andere aannemingsmaatschappijen. Boskalis biedt haar opdrachtgevers kwalitatief hoogwaardige producten en diensten tegen concurrerende prijzen.

7



24-03-2005 08:45:40

Bedrijfsprofiel

Marktpositionering De bewerking van de rijk geschakeerde wereldmarkt vereist in veel gevallen een benadering op maat. Zo kent Boskalis enerzijds bredere thuismarktposities en anderzijds (smalle) niche-marktspecialismen. Daarnaast is er de benadering voor grote internationale projecten en kent de onderneming, zoals in het Midden-Oosten, ook een multidisciplinaire, regionale aanpak. Boskalis is in haar marktbenadering veelzijdig, klantgericht en maakt daarbij graag gebruik van (lokale) partnerships. Thuismarkten. Boskalis volgt al vele jaren een thuismarktstrategie, waarmee zij zich onderscheidt van haar concurrenten. Een thuismarkt geeft Boskalis permanente aanwezigheid in landen waar dat commercieel aantrekkelijk is. De kracht van dit thuismarktconcept is gelegen in de stabiele stroom van opdrachten en de mogelijkheid tot verbreding van het activiteitenpakket. Een thuismarktorganisatie heeft een lokaal commercieel gezicht, een eigen vloot en infrastructuur en weet zich gesteund door de financiële en technische kracht van de mondiale Boskalis-organisatie. Vooral in de thuismarkten bestaat de mogelijkheid om met aanverwante activiteiten extra marges te genereren. Boskalis genereert circa 40% van haar omzet in de thuismarkten. Er zijn ‘wholly-owned’ thuismarktposities in een vijftal majeure Europese markten; daarnaast bestaan thuismarktposities in ‘joint-venture’ met lokale partners in Nigeria, de Verenigde Staten en Mexico. Een regionale aanpak: het Midden-Oosten. Boskalis genereert circa 25% van haar omzet in het MiddenOosten. De onderneming is sterk gepositioneerd in het gebied rond de Arabische Golf, waar landen hun olie-inkomsten investeren in economische verbreding in de sectoren handel en toerisme. Boskalis is hier actief in de volle breedte van de maritieme dienstverlening, met een sterke marktpositie in haven- en landaanwinningswerken, de 40%-deelname in Archirodon (droge en natte infrastructuur) en de 50%-dochter Lamnalco (havendiensten voor olieen gasexport). Internationale projectenmarkt, rest van de wereld. Circa 30% van de omzet is afkomstig van de internationale projectenmarkt in de rest van de wereld. Dit betreft vooral baggeren en kusten oeverwerken. Het gaat daarbij vaak om grotere investeringswerken voor nieuwbouw en/of uitbreiding. Daarbij wordt op projectbasis regelmatig in combinatie met derden gewerkt; enerzijds om klanten optimaal te kunnen bedienen, anderzijds om risico’s te delen. Specialistische niche-markten. Ongeveer 5% van de omzet is afkomstig uit specialistische nichemarkten, zoals de offshoremarkt en de markt voor rotsfragmentatie.

8


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:45:41



Transparant, consistent en resultaatgericht. Missie Alle inspanningen van Boskalis zijn gericht op handhaving en versterking van haar leidende positie in de wereldmarkt van baggerdiensten. De onderneming wil daarbij excelleren in winstgevendheid en waardecreatie voor haar aandeelhouders. Boskalis wil een aantrekkelijke werkgever zijn, de eerste keuze van de klant en een goed burger in die landen waar het concern werkzaam is. Boskalis streeft bij het aanbieden van haar diensten naar een optimale balans tussen de functionaliteit van haar werkwijzen en de gevolgen daarvan voor mens en milieu. Doelstellingen Voor de kortere termijn (een à twee jaar) zijn de doelstellingen gericht op optimalisatie van marktpositie, aanscherping van de organisatie en de realisatie van een stevige kasstroom. Voor de langere termijn (drie à vijf jaar) staan degelijke groei (zowel in de kernactiviteit als door middel van verbreding van activiteiten) en de realisatie van een bovengemiddelde winstgevendheid*) centraal. Strategie De kernactiviteit van Boskalis is baggeren. Daarnaast is de onderneming, vooral in de thuismarkten, actief in aanverwante activiteiten, de zogenaamde ‘bagger-plus’ activiteiten. Dit zijn activiteiten die aansluiten bij de kernactiviteit en kerncompetenties van de onderneming. De strategie van de onderneming is het nastreven van groei, in de kernactiviteit en in de ‘bagger-plus’ activiteiten, zowel autonoom als door middel van acquisities. Strategie kernactiviteit baggeren • handhaven, en waar mogelijk, vergroten van het marktaandeel; • uitbreiden en uitbouwen van thuismarktposities; • vergroten van concurrentiekracht, o.a. door investeren in ‘cost leadership’. Strategie ‘bagger-plus’ activiteiten Actief portfoliomanagement, zowel in thuismarkten als specialistische niche-activiteiten, door o.a.: • uitbouwen van en verbreden met activiteiten die bijdragen aan het behalen van de groeidoelstelling; • optimaal benutten van thuismarktposities in de kernactiviteit voor de uitbouw van ‘bagger-plus’ activiteiten. In de meeste markten waarin Boskalis actief is, zal in de toekomst nog meer het accent komen te liggen op concurrentiekracht. Het hebben van een voorsprong op het punt van concurrentiekracht speelt in de strategie van Boskalis dan ook een grote rol en wordt vooral nagestreefd door innovatief te blijven investeren in: • kwaliteit van medewerkers, primair door middel van opleidingen en competentiemanagement; • vlootvernieuwing en -rationalisatie; • procestechnologie; • verbetering van bedrijfsprocessen; • ontwikkeling en optimalisering van het gebruik van moderne ICT-systemen.

*)

Boskalis beschouwt de winstgevendheid bovengemiddeld indien het jaarlijks rendement op het geïnvesteerd vermogen boven de voor Boskalis geldende voet van kapitaalskosten (WACC) ligt.

9



24-03-2005 08:45:41

Volgens het rapport ‘World Urbanization Prospects: The 2003 Revision’ van de Verenigde Naties (www.unpopulation.org) zal de wereldbevolking in de komende 25 jaar met ruim 30% groeien, van zes naar acht miljard mensen.

Gedreven door groei van de wereldbevolking en klimaatverandering

Deze groei zal voornamelijk plaatsvinden in ontwikkelingslanden in Azië en Afrika, met name door een stijgende levensverwachting als gevolg van hogere welvaart en betere gezondheidszorg.

De bevolkingsgroei zal vrijwel geheel in stedelijke gebieden plaatsvinden. Daarnaast groeien steden door migratie vanuit het platteland. Momenteel telt de aarde drie miljard stedelingen, tegen 2030 zal hun aantal gegroeid zijn tot vijf miljard, ofwel 60% van de wereldbevolking.

Sinds mensenheugenis ontwikkelen stedelijke gebieden zich langs rivieren en kustlijnen, dichtbij de (internationale) goederenstromen voor handel en industrie. Een blik op de wereldkaart toont de bestaande dichtbevolkte kustgebieden in Amerika, Europa en Azië. Kijkend naar de toekomst en de verwachte bevolkingsgroei en verstedelijking, mag verwacht worden dat congestie van kustgebieden nog nijpender wordt. Havens raken verstopt, grond wordt schaarser en duurder, kusten en oevers overbevolkt en het milieu bedreigd. Nieuwe ruimte is nodig.

Strandsuppletiewerkzaamheden in Egmond aan Zee, Nederland.

Meer mensen, meer behoefte

10


Jaarverslag 2004

01-03-2005 16:31:49

Landaanwinning in Singapore met behulp van een sleephopperzuiger die het zand aan de wal perst naar de bulldozer op het stort.

Daarnaast verandert het mondiale klimaat, met extremer weer, veranderende neerslagpatronen en stijgende temperaturen. Als gevolg van stormen, overstromingen en de stijgende zeespiegel staan stranden, kusten en rivieroevers onder toenemende druk. Wetenschappers zijn het erover eens dat deze verschijnselen passen in een langeretermijn trend en dat landen moeten investeren in bescherming van hun kusten en rivieroevers.

En daarvoor komt Boskalis in actie: de aanleg van nieuw land in kustgebieden, strandsuppleties, kusten oeverbescherming en dijkenbouw. Maar ook: innovatie met milieuvriendelijke oplossingen, het arrangeren van projectfinanciering en vernieuwende contractvormen. Vaak grootschalige werken, technisch complex en veeleisend, met inzet van ’s werelds grootste baggerschepen en de beste mensen.

Meer mensen, meer behoefte aan duurzame ruimte, meer werk voor Boskalis.

NASA foto van de stadsverlichting in de dichtbevolkte kustgebieden in Amerika, Europa en Azië.

e

aan duurzame ruimte, meer werk voor Boskalis.



01-03-2005 16:33:50


Maatschappelijk verantwoord onder nemerschap

Boskalis heeft een heldere visie op haar rol in de maatschappij en haar verantwoordelijkheden jegens de mondiale samenleving. Gedragscode Boskalis heeft een Algemene Gedragscode en past deze toe op alle relaties die ze wereldwijd onderhoudt. Deze gedragscode is de kapstok voor het (maatschappelijk) verantwoordelijk handelen van de onderneming en zij is voor eenieder beschikbaar op de Boskalis-website: www.boskalis.com. Uitgangspunt van ‘maatschappelijk verantwoord ondernemerschap’ is dat Boskalis een fatsoenlijk bedrijf is, waar respect voor mens en samenleving normaal is. Boskalis aanvaardt verantwoordelijkheid voor zaken die binnen haar invloedssfeer liggen. Echter, de wereld is groot en Boskalis is slechts één van de vele spelers daarin. Onder het adagium “’s lands wijs, ’s lands eer” respecteert Boskalis lokale regels en gebruiken. De evolutie daarvan is een zaak van regeringen en bevolkingen en Boskalis speelt daarbij geen rol van betekenis. De verantwoordelijkheid van Boskalis Boskalis handhaaft haar eigen normen in haar organisatie. Boskalis heeft een directe verantwoordelijkheid voor (onder meer) de eigen medewerkers, toeleveranciers en onderaannemers, veiligheid en milieu. Boskalis gedraagt zich als een goed burger: betamelijk en fatsoenlijk. Dat betekent naleving van lokale wetgeving, een goede werkgever zijn voor de medewerkers en duurzame relaties nastreven met toeleveranciers en onderaannemers. Boskalis voert haar werken uit met de grootst mogelijke zorgvuldigheid qua kwaliteit, veiligheid en milieu. Boskalis draagt hierbij verantwoordelijkheid voor de naleving van milieueisen met betrekking tot de baggerwerken en andere activiteiten van het bedrijf. Eisen die in de eerste plaats door opdrachtgevers (veelal overheden) worden gesteld, maar waar binnen die eisen Boskalis nog eens haar eigen professionele kennis en inzet doet gelden. Ook neemt Boskalis verantwoordelijkheid voor een verantwoorde afvoer van restproducten van haar werkzaamheden, zoals afval en verontreinigd slib. Boskalis in de wereld In de landen waar Boskalis werkt, gelden nationale wetten en regels. Boskalis onthoudt zich dan ook van culturele beoordelingen. Boskalis gedraagt zich als een goed burger of een goede gast. De nationale wet- en regelgeving geldt als leidraad voor het doen en laten van Boskalis, naast uiteraard Nederlandse regels die tot over de grenzen reiken. Boskalis mengt zich niet in de nationale politiek en onthoudt zich van een mening met betrekking tot politieke kwesties. Dat is de verantwoordelijkheid van de nationale overheid. Boskalis volgt ook richtlijnen vanuit de Verenigde Naties, WHO en de Nederlandse overheid als het gaat om reizen naar of zaken doen met bepaalde landen. Bijdrage aan duurzame ontwikkeling Door de aard van de diensten die Boskalis levert, is de onderneming van dichtbij betrokken bij duurzame maatschappelijke ontwikkelingen. Maritieme infrastructuur is voor veel landen een voorwaarde voor structurele economische ontwikkeling en welvaartsgroei. Door dit ‘werken aan de basis’ is Boskalis direct en op een positieve wijze betrokken bij de maatschappelijke voordelen van haar diensten. Soms staat het economisch belang op gespannen voet met andere maatschappelijke belangen. Het is de verantwoordelijkheid van lokale overheden om daarin keuzes te maken en de verantwoordelijkheid van Boskalis om binnen die keuzes zo professioneel mogelijk te opereren.

12


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:13


Een belangrijk aspect van het baggeren is het effect ervan op de ecologie. Boskalis heeft expertise in huis om de klant te adviseren hoe belasting van het milieu kan worden gemeten en tot een minimum beperkt. Daarnaast zal Boskalis steeds zelf afwegen welke werkmethoden het best zijn voor het milieu. Boskalis ontwikkelt zelf systemen voor nauwkeurige bewaking van het baggerwerk, opdat klanten inzicht krijgen in de milieu-effecten van het werk en werkmethoden kunnen worden aangepast indien toleranties overschreden dreigen te worden.

Sleephopperzuiger Prins der Nederlanden op het werk Jubail King Fahd Industrial port in Saudi-Arabië. Dit werk omvat het baggeren van 3 aanlegplaatsen, het uitdiepen van het toegangskanaal en het opspuiten van land t.b.v. een tweede kade in de petrochemische haven.

13



24-03-2005 08:46:14



De belangrijkste succesfactoren voor een toonaangevende internationale dienstverlener op het gebied van maritieme infrastructuur zijn: • ondernemerschap en risicobeheersing; • slagvaardigheid van het personeel; • transparantie in Corporate Governance; • kennis en kunde op vakgebied; • een omvangrijke en veelzijdige vloot; • efficiënte organisatie- en communicatiestructuren. Ondernemerschap en risicobeheersing Ondernemerschap is het dagelijks werken met onzekerheden, kansen en risico’s. In dit verslag wordt in hoofdstuk “Corporate Governance” (pag 17-21) ingegaan op de systemen van risicobeheersing en interne controle die Boskalis hanteert. Slagvaardigheid van het personeel Boskalis plaatst de medewerkers centraal. Zij vormen de kritische succesfactor van de onderneming, die in haar dagelijkse bedrijfsvoering wisselende omstandigheden en uitdagende operationele situaties kent. Het bedrijf werkt wereldwijd met hoogwaardige technische productiemiddelen en heeft daarbij te maken met zeer uiteenlopende fysieke en culturele omstandigheden. Behalve Nederlanders zijn ook veel andere nationaliteiten werkzaam bij Boskalis; zowel aan de wal als op de vloot. Het is van groot belang dat in zo’n complexe omgeving mensen kunnen samenwerken en zich kunnen ontplooien. Boskalis streeft naar een aantrekkelijke werkomgeving waar de kwaliteiten van medewerkers optimaal worden benut. Daarvoor wordt een actief personeelsbeleid gevoerd, waarbij de persoonlijke ontwikkeling van de medewerkers voorop staat. Het beleid is gebaseerd op een continue afstemming van de behoefte van de onderneming en de aanwezige kwaliteit van de medewerkers. Dit krijgt gestalte middels een samenhangend programma van Human Resources Development, dat bestaat uit toekomstverkenning, planning, ontwikkeling, training en beloning. Een belangrijk Human Resources Management-instrument hierbij is het competentiemanagement-programma, dat gericht is op een systematische ontwikkeling van medewerkers langs de lijnen van hun talenten en competenties. Transparantie in Corporate Governance In hoofdstuk “Corporate Governance” van dit jaarverslag wordt separaat ingegaan op het onderwerp Corporate Governance. Kennis en kunde op vakgebied Innovatie. Elk project is een bron van creativiteit en innovatie. Boskalis is één grote innovatieve speeltuin. De wensen van de klant worden vertaald in een technisch ontwerp, waarbij de optimale werkmethoden en inzet van materieel worden toegepast. En daarbij wordt rekening gehouden met lokale omstandigheden, bijvoorbeeld weersgesteldheid, getijdenbewegingen, milieu- en veiligheidseisen. Vaak wordt speciaal materieel ontworpen, regelmatig ontstaan nieuwe technieken op projecten in de praktijk. Steeds vaker zoeken klanten innovatieve vormen van aanbesteding, waarbij de kennis en creativiteit van Boskalis een grotere rol kunnen spelen. Bijvoorbeeld in Design & Construct-aanbestedingen, publiek-private samenwerking of zelfs alliantiecontracten, waarbij Boskalis en haar klant projectpartners zijn.

14


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:16


Onderzoek en ontwikkeling (veelal niet-projectgebonden). Het is van groot strategisch belang dat voortdurend gewerkt wordt aan nieuwe technieken en verdieping van kennis. Sinds vele jaren voert Boskalis ook niet-projectgebonden onderzoek uit, deels in eigen beheer en deels in gezamenlijke projecten met branchegenoten, universiteiten en kennisinstituten. De Research & Development (R&D)-afdeling van Boskalis beschikt over een ervaren staf, simulatie- en rekenmodellen en laboratoriumfaciliteiten. De R&Dstaf is regelmatig op de werken en aan boord van de schepen in binnen- en buitenland aanwezig voor het uitvoeren van metingen. Een stuurgroep, waarin de Raad van Bestuur, de operationele units en de technische stafafdelingen vertegenwoordigd zijn, bepaalt de prioriteit en toetst de langeretermijn planning van de meestal niet-projectgebonden R&D-inspanning. Engineering capaciteit (meestal projectgebonden). In toenemende mate worden grote infrastructurele werken als Design & Construct-projecten aanbesteed. Hierbij zijn de engineeringcapaciteit van Boskalis en het eigen ingenieursbureau Hydronamic van groot belang. Door al in de ontwerpfase rekening te houden met werkmethoden en mogelijkheden van het ter beschikking staande materieel, kunnen wat kostprijs en uitvoeringsduur betreft efficiënte oplossingen worden voorgesteld. Ook in de uitvoeringsfase van werken wordt de engineeringcapaciteit van Boskalis aangewend. Een omvangrijke en veelzijdige vloot Boskalis beschikt over een omvangrijke en veelzijdige vloot. Alle soorten baggermaterieel zijn aanwezig, zodat steeds het juiste werktuig kan worden ingezet. Door middel van vlootvernieuwing en aanpassing van bestaande eenheden wordt gewerkt aan modernisering van de vloot. Vlootautomatisering is daarbij sterk ontwikkeld, wat leidt tot een hoge mate van productiviteit tijdens het baggerproces. Vloot en hulpmaterieel worden nauwgezet onderhouden en waar nodig gemoderniseerd en verbeterd. Met uitzondering van het basismaterieel in de thuismarkten, wordt al het materieel van Boskalis centraal beheerd door de Centrale Technische Dienst in Papendrecht. De Centrale Technische Dienst stelt zijn eenheden beschikbaar ten behoeve van de werkmaatschappijen in binnen- en buitenland. De kwaliteit van de dienstverlening door de Centrale Technische Dienst krijgt grote aandacht. De organisatie is gecertificeerd volgens de ISM-Code. Een Plant Management Systeem draagt zorg voor een optimale inzet en een gestructureerd beheer van de schepen. Binnen het vlootmanagement speelt de zorg voor het milieu en de veiligheid van schepen en bemanningen een grote rol. Efficiënte organisatie- en communicatiestructuren Gezondheid, veiligheid en milieu. Het beleid van Boskalis is erop gericht dat alle medewerkers hun werk uitvoeren onder gezonde, veilige en milieuvriendelijke omstandigheden. Voor alle medewerkers, inclusief die van onderaannemers en toeleveranciers geldt als belangrijke doelstelling het voorkomen van gevaarlijke en/of ongezonde omstandigheden. Dit uitgangspunt wordt verwoord in de door Boskalis gehanteerde slogan ‘Safety matters’. Teneinde het veiligheidsbewustzijn en de kennis van veiligheidsrisico’s te vergroten, organiseert Boskalis trainingen en voorlichtingsbijeenkomsten, zowel op kantoor als op de werken. Daarnaast worden risico’s geïnventariseerd als aanzet tot de vermindering ervan. Zorg voor de bescherming van het milieu is een onderdeel van de kwaliteitszorg en het dagelijks denken en doen bij Boskalis. Voortdurend doet het bedrijf onderzoek naar de mogelijkheden van milieuvriendelijkere baggerprocessen. In dat kader worden technieken ontwikkeld die bijdragen aan het terugdringen van belasting van het milieu bij de uitvoering van baggerwerken.

15



24-03-2005 08:46:16


Deze activiteiten leiden tot een structurele, systematische en inzichtelijke aanpak op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu. Gezond, veilig en milieuvriendelijk werken vereist samenwerking en communicatie, niet alleen binnen het bedrijf, maar ook met derden zoals partners en dienstverlenende instanties. Kwaliteitsborging. Uitgangspunten van de kwaliteitszorg bij Boskalis zijn zowel het willen voldoen aan de eisen van de klant, volgens plan en op efficiënte wijze, als het verder professionaliseren van de interne organisatie. Er worden veel inspanningen geleverd om doorlopend verbeteringen aan te brengen in zowel de kwaliteit van de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van werken als de materieelstelling en de personeelsplanning en -begeleiding; zij vertegenwoordigen kritische succesfactoren. De kwaliteitssystemen zijn opgebouwd rondom het primaire proces van Boskalis: het aannemen en uitvoeren van baggerwerken en baggergerelateerde werken. Deze systemen zijn gecertificeerd volgens ISO-9001. Informatie- en communicatietechnologie. Boskalis beschouwt informatie- en communicatietechnologie (ICT) als een instrument voor efficiëntieverbetering en verzorging van bestuurlijke informatie, als een gereedschap dat het werk kan faciliteren en als een middel om slagvaardiger in de markt te kunnen opereren. Boskalis werkt met een integraal ICT-systeem dat de volledige bedrijfsvoering omspant, wereldwijd op alle niveaus in de organisatie; van projecten via landenorganisaties naar het hoofdkantoor in Papendrecht. Het gebruik van moderne standaard software, hardware en communicatietechnieken is daarvoor essentieel.

Teneinde de komst van het grootste cruiseschip ter wereld – de Queen Mary 2 – naar Rotterdam, Nederland mogelijk te maken, baggerde Boskalis de haven voor de HAL-kade uit en werd deze tevens van een nieuwe bodembescherming voorzien.

16


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:16



INLEIDING Duidelijkheid en openheid in toezicht en verantwoording beschouwt Boskalis als hoekstenen van goed bestuur en ondernemerschap. Hiertoe kent de onderneming een degelijk systeem van corporate governance met een Raad van Bestuur belast met het besturen van de vennootschap, een Raad van Commissarissen die toezicht houdt op het beleid van de Raad van Bestuur, een Algemene Vergadering van Aandeelhouders waaraan door genoemde Raden verantwoording wordt afgelegd voor het bestuur respectievelijk het toezicht daarop, evenals een Ondernemingsraad die de medezeggenschap over de leiding van Boskalis gestalte geeft. BOSKALIS

EN DE

NEDERLANDSE

CORPORATE GOVERNANCE CODE

Boskalis heeft kennis genomen van de Nederlandse corporate governance code, opgesteld door de Commissie Tabaksblat (de “Code”), die op 1 januari 2004 in werking is getreden. In dit verband voorziet de aanpassing van de structuurregeling (de wetswijziging in 2004 van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek) in een wettelijke basis voor de naleving van de Code. De Code is van toepassing op Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen en omvat een stelsel van gedragsregels voor goed en verantwoord bestuur, alsmede voor goed toezicht hierop, waaronder begrepen het afleggen van verantwoording over het uitgeoefende toezicht. Uitgangspunt hierbij is dat de vennootschap een langetermijn samenwerkingsverband is van diverse bij de vennootschap betrokken partijen. De belanghebbenden zijn de groepen en individuen die direct of indirect het bereiken van de doelstellingen van de vennootschap beïnvloeden of erdoor beïnvloed worden, zoals werknemers, aandeelhouders en andere kapitaalverschaffers, toeleveranciers, afnemers, maar ook de overheid en maatschappelijke groeperingen. De Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen van de vennootschap hebben daarbij de integrale verantwoordelijkheid voor de afweging van deze belangen, doorgaans gericht op de continuïteit van de onderneming en het creëren van aandeelhouderswaarde op de lange termijn. De gedragsregels van de Code bestaan uit circa twintig principes en een groot aantal daarbij behorende concrete ‘best practice’-bepalingen. De principes kunnen over het algemeen beschouwd worden als moderne en inmiddels breed gedragen algemene opvattingen over goede corporate governance. Beursgenoteerde ondernemingen dienen voor het eerst in hun jaarverslag over het boekjaar 2004 de hoofdlijnen van hun corporate governance-structuur op te nemen, alsmede aan te geven in hoeverre zij van de gedragsregels van de Code afwijken. (i.e. de regel van “pas toe of leg uit”). Boskalis onderschrijft dat een deugdelijk en transparant stelsel van ‘checks and balances’ een belangrijk middel is voor een goed vertrouwen in de op de kapitaalmarkt opererende ondernemingen. De waarborgen voor goed ondernemingsbestuur worden bij Boskalis vooral gevonden in een open bedrijfscultuur, waarbij ondernemerschap, vaktechnisch professionalisme en normaal burgerlijk fatsoen kenmerkend zijn. In 1998 heeft het bestuur hierover, in het kader van het rapport “Corporate Governance in Nederland: De Veertig Aanbevelingen van de Commissie Peters”, met aandeelhouders uitvoerig van gedachten gewisseld. Ook heeft Boskalis op 29 mei 2001 reeds afscheid genomen van het toch algemeen als aandeelhoudersonvriendelijk ervaren systeem van certificering van aandelen.

17



24-03-2005 08:46:21


Voor een gefocust baggerbedrijf als Boskalis sluiten de meeste principes en veel van de ‘best practice’bepalingen uit de Code aan op bij de vennootschap reeds gehanteerde uitgangspunten en gedragslijnen. Naast de reeds gehanteerde uitgangspunten en gedragslijnen zijn het afgelopen jaar ‘best practice’bepalingen uit de Code bij Boskalis geïmplementeerd. De tekst van de Code (de principes en ‘best practice’- bepalingen) is integraal opgenomen in een bijlage bij dit jaarverslag. Per ‘best practice’-bepaling wordt aangegeven of Boskalis de bepaling wel of niet toepast. In die gevallen waar Boskalis een ‘best practice’ toepast die afwijkt van een bepaling in de Code is een toelichting opgenomen waarin het standpunt van Boskalis is verwoord. In twee gevallen wordt tijdelijk afgeweken in verband met het respecteren van bestaande arbeidsovereenkomsten met bestuursleden. Als resultaat kan worden vastgesteld dat Boskalis alle principes en 91 van de 92 van toepassing zijnde ‘best practice’-bepalingen reeds toepast of zal toepassen. In één geval brengen de specifieke aard en het karakter van de onderneming met zich mee, dat Boskalis een ‘best practice’ toepast die afwijkt van een bepaling in de Code. Het betreft de bepaling III.2.1. Motivatie voor de Boskalis ‘practice’ is in de betreffende toelichting bij deze bepaling in de bijlage bij dit jaarverslag opgenomen. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders in 2005 zal zich over het gekozen corporate governancebeleid van de vennootschap kunnen uitspreken. RISICO-FACTOREN 1. Markt en concurrentie De markten van Boskalis zijn heterogeen en vertonen vaak verschillende ontwikkelingen. In de meeste gevallen zijn de opdrachtgevers nationale en regionale/lokale overheidslichamen respectievelijk daaraan gerelateerde instellingen en olieen gasondernemingen. De markten worden in het algemeen gedreven door langetermijn economische factoren, zoals groei van de wereldbevolking, groei van de wereldeconomie en groei van het internationale handelsvolume. De vooruitzichten op langere termijn ten aanzien van deze factoren zijn positief. Op kortere termijn kunnen factoren als budgettaire beperkingen van overheden en dalende olieen gasprijzen, niettegenstaande deze langetermijn groeitendensen, een negatieve invloed hebben op de markten. Boskalis is goed in staat in te spelen op zowel positieve als negatieve ontwikkelingen op individuele deelmarkten, door een wereldwijde spreiding van haar activiteiten, haar omvangrijke, veelzijdige en internationaal gespreide vloot en door het bezit van sterke (thuis)marktposities. Bovendien is de baggerindustrie voor een groot deel gericht op onderhoud en ontwikkeling van infrastructuur, zodat de langeretermijn ontwikkelingen in het algemeen van grotere betekenis zijn dan kortstondige economische fluctuaties. Op haar markten heeft Boskalis te maken met zowel grote, internationaal opererende concurrenten als meer regionale c.q. lokaal opererende concurrenten die zich beperken tot één of enkele deelmarkten. In de meeste gevallen worden projecten door middel van, al dan niet openbare, tenderprocedures aanbesteed. In de meeste gevallen wordt daarbij sterk op prijs geconcurreerd. De baggerindustrie is een kapitaalintensieve bedrijfstak met hoge toe- en uittredingsdrempels, vooral voor die bedrijven die internationaal opereren. Prijzen worden dan ook in belangrijke mate beïnvloed door de verhouding tussen de vraag naar baggerdiensten en de beschikbare capaciteit c.q. bezettingsgraden van het materieel.

18


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:22


Brede internationale spreiding van marktposities en materieel en ‘cost leadership’ zijn derhalve belangrijke succesfactoren waaraan door Boskalis zowel qua investeringsbeleid als qua speerpunt in de bedrijfsvoering veel aandacht wordt geschonken. 2. Operationele risico’s In de markten van Boskalis is ‘fixed price/lump sum’ nog steeds de meest gangbare contractvorm. Bij deze contractvorm dienen (nagenoeg) alle uitvoerings- en prijsrisico’s door de aannemer te worden verwerkt in de prijs. Verrekening met de opdrachtgever van in de praktijk optredende afwijkingen zijn niet c.q. slechts zeer beperkt mogelijk. Bij het maken van kostprijscalculaties wordt derhalve met die uitvoerings- en prijsrisico’s rekening gehouden. Uitvoeringsrisico’s betreffen met name afwijkende grondcondities, wisselende weersomstandigheden, problemen met de technische inzetbaarheid van het materieel, slijtage aan met het te verwerken materiaal in aanraking komende delen van het materieel en schade aan materieel en eigendommen van derden. Boskalis richt zich op de beheersing van die risico’s door onder meer grondige werkvoorbereiding en maatregelen, zoals grondonderzoek, het bijhouden van goed toegankelijke databases met historische ervaringsgegevens en het gebruik van gedetailleerde risico-analysetechnieken. Daarnaast wordt uitgebreid aandacht besteed aan het (bij)scholen en trainen van medewerkers, het uitvoeren van een gecertificeerd ‘Quality Assurance’-programma en het optimaal onderhouden van materieel. Voorts worden risico’s waar mogelijk verzekerd. De kern van de bekwaamheden en het vakmanschap van Boskalis ligt in de capaciteit om met deze uitvoeringsrisico’s goed en verantwoord om te gaan. Met risico’s ten aanzien van prijsontwikkelingen aan de inkoopzijde, zoals lonen, materiaalkosten, kosten van onderaannemers, brandstoffen, e.d. wordt ook rekening gehouden bij het opstellen van de kostprijscalculaties. Daar waar mogelijk worden, vooral bij projecten met een lange uitvoeringsduur, met opdrachtgevers prijsindexeringsclausules overeengekomen. Met betrekking tot brandstoffen komt het soms voor dat levering door de opdrachtgever wordt overeengekomen, terwijl incidenteel ook termijncontracten c.q. ‘futures’ worden afgesloten. 3. Financiële risico’s Met betrekking tot de projecten loopt Boskalis naast uitvoeringsrisico’s ook financiële risico’s. Deze betreffen vooral risico’s van verstoring van de uitvoering van projecten door politieke ontwikkelingen, geweld, etc. en van wanbetaling. Met betrekking tot deze politieke en betalingsrisico’s hanteert Boskalis een strikt acceptatie- en dekkingsbeleid. Tenzij sprake is van eerste klas kredietwaardige debiteuren, worden risico’s afgedekt door middel van verzekeringen, bankgaranties, vooruitbetaling, en dergelijke. Een groot deel van de opdrachten wordt gecontracteerd in vreemde valuta. Posities in vreemde valuta worden, zodra deze vaststaan, in principe volledig afgedekt, meestal door middel van valutatermijncontracten. De waardeontwikkeling van met name de Amerikaanse dollar ten opzichte van de euro geniet daarbij de volle aandacht. Een groot deel van de opdrachten luidt in Amerikaanse dollars of valuta die daaraan, in meer of minder directe mate, gerelateerd zijn. Met betrekking tot het concurrentievermogen geldt voor de meeste van de grote internationaal opererende concurrenten van Boskalis eveneens dat een belangrijk deel van hun kostenstructuur eurogerelateerd is. In markten waar vooral concurrentie ondervonden wordt van partijen die een niet aan de euro gerelateerde kostenstructuur kennen, is de invloed van valuta-ontwikkelingen groter. Per saldo is echter de invloed van de koersontwikkeling van de Amerikaanse dollar ten opzichte van de euro op het concurrentievermogen van Boskalis beperkt.

19



24-03-2005 08:46:22


De belangrijkste deelnemingen van Boskalis (Archirodon, Lamnalco, Bean Stuyvesant) zijn geheel of althans sterk dollargerelateerd. De kostenstructuur van deze deelnemingen is echter eveneens geheel of voor het overgrote deel dollargerelateerd. Deze deelnemingen worden bezien vanuit een langetermijn visie. Koersrisico’s met betrekking tot deze deelnemingen worden niet afgedekt. Er wordt vanuit gegaan dat valutafluctuaties en rente- en inflatie-ontwikkelingen op lange termijn elkaar compenseren. De in dollars luidende posten van de resultatenrekeningen van deze deelnemingen worden omgerekend tegen gemiddelde koersen. Koersomrekeningsverschillen op de investeringen in deze deelnemingen worden rechtstreeks ten gunste of ten laste van het eigen vermogen gebracht. Financiële derivaten (termijncontracten, opties, renteswaps, futures, etc.) worden uitsluitend gebruikt als er sprake is van onderliggende reële transacties. Zoals in de aannemerij gebruikelijk is, staan ook bij Boskalis grote bedragen uit in de vorm van bankgaranties c.q. ‘surety bonds’ (door verzekeringsmaatschappijen gestelde garanties, hetgeen voornamelijk in de Verenigde Staten het geval is), voornamelijk ten gunste van opdrachtgevers. Omdat het voor een ongestoorde bedrijfsvoering essentieel is dat voldoende ruime krediet- en vooral garantiefaciliteiten ter beschikking blijven staan, voert Boskalis een behoudend financieringsbeleid. Per einde 2004 kon de vennootschap beschikken over ruime krediet- en garantiefaciliteiten. INTERNE

CONTROLESYSTEMEN

Boskalis beschikt over een stelsel van systemen van interne risicobeheersing en controle. Deze systemen zijn gebaseerd op de principes van een effectieve controle- en beheersorganisatie en toegesneden op de praktische werkomgeving waarin Boskalis wereldwijd opereert. Het beoordelen en toetsen van (systemen van) interne risicobeheersing en controle kent bij Boskalis, gezien het ‘hands-on’ karakter van en de korte communicatielijnen binnen de onderneming, drie belangrijke aspecten: 1. Ten aanzien van de dagelijkse operationele gang van zaken vormt een uitgebreid stelsel van kwaliteitsborgingsvoorschriften en -systemen, waarin duidelijke richtlijnen zijn opgenomen met betrekking tot bevoegdheden en risicobeheersing, de ruggengraat van operationele risicobeheersing en controle. Onder verantwoordelijkheid van een QA-functionaris worden, naast audits door externe bureaus, ook regelmatig interne audits uitgevoerd. 2. De dagelijkse aansturing in de Boskalis-organisatie gebeurt met duidelijke verantwoordelijkheden en korte, heldere lijnen, die eenduidig zijn vastgelegd. Zowel de strijd in de markt als de uitvoering van werken vereisen snelheid, kennis van zaken en daadkracht. De dagelijkse aansturing is ‘hands-on’. Daarnaast worden de voortgang en ontwikkeling van de exploitatieresultaten en de vermogenspositie van de onderneming, evenals de operationele en financiële risico’s bewaakt door gestructureerde periodieke rapportages, analyses van de bedrijfsresultaten en ‘performance-reviews’. Deze reviews op seniormanagement-niveau kennen een duidelijk element van management-audit.

20


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:23


Vanaf augustus 2003 tot medio 2005 werkt Terramare aan de uitbreiding van de Ajos-haven in Kemi, Finland. Het werk omvat tevens de aanleg van een betonnen kademuur van 450 meter lengte. Door de uitbreiding zal de Ajoshaven de belangrijkste haven in de golf van Bothnia worden.

3. De opzet en kwaliteit van de administratieve organisatie zijn geborgd door eenduidige vastleggingen en periodieke interne en externe audits. Alle van belang zijnde aspecten van de administratieve organisatie zijn vastgelegd in handboeken, richtlijnen en procedures. Op basis van steekproeven en ad hoc onderzoeken vinden interne audits plaats ter bewaking en verbetering van de kwaliteit en discipline (de zogenaamde financiële audits). Tevens wordt daarbij aandacht besteed aan instructie en opleiding. Daarenboven vindt regelmatige beoordeling van de kwaliteit van de administratieve organisatie en interne controle plaats in het kader van de werkzaamheden van de externe accountants. De QA-, management- en financiële audits vormen bij Boskalis het samenstel ter beoordeling en toetsing van interne risicobeheersing en controle. Alhoewel er ruimte is voor verdere verbetering van de betreffende systemen, en dat ook de nodige aandacht krijgt, heeft Boskalis geen indicatie dat de systemen van risicobeheersing en interne controle niet adequaat en/of effectief zouden zijn. Het onderwerp interne risicobeheersing en controle is met de Raad van Commissarissen besproken. Majeure wijzigingen in de opzet van de systemen van risicobeheersing en interne controle zijn in het verslagjaar niet doorgevoerd.

21



01-03-2005 16:34:21

In de afgelopen decennia is de mondiale economie sterk gegroeid. Internationale handelsrelaties en moderne communicatietechnieken hebben de wereld tot één marktplaats gesmeed.

Gedreven door groei van de wereldhandel

Vond productie van goederen voorheen plaats dichtbij afzetmarkten, door de opkomst van economieën in met name Azië is een sterk groeiende, mondiale uitwisseling ontstaan van grondstoffen, kapitaal- en consumentengoederen. Door al die goederenbewegingen groeit het wereldhandelsvolume circa tweemaal zo snel als de wereldeconomie (bron: IMF, World Economic Outlook, 2004).

Mondiale Droge Bulk Vracht (in miljoenen ton)

(Bron: OneStone)

De groei van de handelsstromen heeft voor een sterke ontwikkeling van het internationale scheepvaartverkeer gezorgd. De groeiende productie (met name in China) zorgt voor stijgende grondstoffenvolumes die over zee worden aangevoerd.

In Le Havre, Frankrijk werkt Atlantique Dragage onder andere met de zeevarende snijkopzuiger Cyrus aan de ambitieuze uitbreiding van de haven. Le Havre wil met deze eerste fase de komende vier jaar de containerdoor-

Groeiende

voer verdubbelen. De zes nieuwe aanlegplaatsen zijn geschikt voor containerschepen van meer dan 7.000 TEU en met een diepgang tot 14,5 m.

22


Jaarverslag 2004

01-03-2005 16:34:54

De jumbo sleephopperzuiger Queen of the Netherlands in Daya Bay China, waar Boskalis onder meer het toegangskanaal naar de haven heeft uitgebaggerd.

Daarnaast worden meer en meer consumptiegoederen verscheept in containers, en dit gebeurt met steeds grotere containerschepen. Schepen met meer diepgang en grotere lengtes, die vaste internationale routes bevaren waarbij grote zeehavens worden aangedaan. Tevens is er een groeiende stroom containers die wordt overgeslagen in kleinere schepen die voor lokale aflevering zorgen.

Mondiale Container Volumes (in miljoenen TEU)

(Bron: OneStone)

Groeiende handel, meer maritiem transport. Grotere schepen, uitdijende, diepere havens. Landen die meer havens bouwen. Regionale concurrentie tussen havens. Het zijn de aanjagers van havenbouw en -onderhoud.

Goed voor de wereldeconomie en werk voor Boskalis.

Jumbo sleephopperzuiger Queen of the Netherlands aan het baggeren in de containerhaven Felixstowe, Verenigd Koninkrijk.

handel, meer maritiem transport. Het zijn de aanjagers van havenbouw en -onderhoud.



01-03-2005 16:35:08

Personalia

Personalia

Raad van Commissarissen drs. M.W. Dekker, voorzitter (1938) • voormalig algemeen directeur NPM Capital N.V. • voorzitter Raad van Commissarissen Algemeen Trust Kantoor N.V., Amsterdam • lid Raad van Commissarissen Arklow Shipping Ltd, Ierland • lid Raad van Commissarissen Solvus N.V., Antwerpen • voorzitter Raad van Commissarissen Dutch Flower Group B.V. • lid Raad van Commissarissen FinAce B.V. • lid Raad van Commissarissen Fugro N.V. • lid Raad van Commissarissen IHC Holland N.V. • lid Raad van Commissarissen JSI N.V. • lid Raad van Commissarissen F. van Lanschot Bankiers N.V. • lid Raad van Commissarissen Van Wijnen Holding N.V. • lid Raad van Commissarissen Belron SA • eerste benoeming: 1989, lopende termijn: 2001-2005 J. Aalberts (1939) • voorzitter Raad van Bestuur Aalberts Industries N.V. • lid Raad van Commissarissen Stork N.V. • lid Raad van Commissarissen Van der Moolen Holding N.V. • lid Raad van Commissarissen Vado Beheer B.V. • eerste benoeming: 2001, lopende termijn: 2001-2005 H. Benjamins (1943) • voorzitter Raad van Bestuur Koninklijke Frans Maas Groep N.V. • voorzitter Raad van Commissarissen Koninklijke Ahrend N.V. • lid Raad van Commissarissen CA F.N.Z. Holding B.V. • lid Raad van Commissarissen Coöperatieve Bloemenveiling FloraHolland U.A. • lid Raad van Commissarissen Grondexploitatiemaatschappij Californië B.V. • eerste benoeming: 2005, lopende termijn: 2005-2009 ir. R.M.F. van Loon (1942) • voormalig vice-president van Shell Chemicals Ltd. • voorzitter Raad van Commissarissen Synbra Group B.V. • lid Raad van Commissarissen Koninklijke Vopak N.V. • eerste benoeming: 2005, lopende termijn: 2005-2009

24


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:37

Personalia

M. Minderhoud, vice-voorzitter (1946) • voormalig lid Raad van Bestuur ING Groep N.V. • voorzitter Raad van Commissarissen Blauwhoed B.V. • voorzitter Raad van Commissarissen Getronics N.V. • voorzitter Raad van Commissarissen De Hypothekers Associatie B.V. • voorzitter Raad van Commissarissen Quion Groep B.V. • lid Raad van Commissarissen Heembouw Holding B.V. • lid Raad van Commissarissen N.V. Nuon • lid Raad van Commissarissen Eureko B.V./Achmea Holding N.V. • lid Raad van Commissarissen Rabobank Nederland • chairman Vodafone International Holdings B.V. • eerste benoeming: 2005, lopende termijn: 2005-2009 M. van der Vorm (1958) • voorzitter Raad van Bestuur HAL Holding N.V. • lid Raad van Commissarissen Anthony Veder Group N.V. • lid Raad van Commissarissen Koninklijke Vopak N.V. • lid Raad van Commissarissen Univar N.V. • eerste benoeming: 1993, lopende termijn: 2003-2007 mr. A.A. Westerlaken (1955) • voorzitter Raad van Bestuur ’s Heeren Loo Zorggroep • lid Raad van Toezicht VU-Windesheim, VUmc • lid Raad van Commissarissen Coöperatieve Bloemenveiling FloraHolland U.A. • eerste benoeming: 1999, lopende termijn: 2003-2007 Alle leden van de Raad van Commissarissen hebben de Nederlandse nationaliteit. Zij bezitten geen aandelen Koninklijke Boskalis Westminster nv of hierop betrekking hebbende optierechten.

25



24-03-2005 08:46:37

Personalia

ing. R. van Gelder BA en dr. P.A.M. Berdowski

Raad van Bestuur ing. R. van Gelder BA, voorzitter (1945) • lid Raad van Bestuur sinds 1985 • voorzitter Raad van Bestuur sinds 1993 • lid Raad van Commissarissen HES Beheer N.V. • lid Raad van Commissarissen Brunel International N.V. • voorzitter Adviesraad Uitgevende Instellingen Euronext • bestuurslid Vereniging Effecten Uitgevende Ondernemingen • voorzitter International Association of Dredging Contractors • lid Raad van Advies ABN AMRO Bank N.V. • bestuurslid Stichting Nederland Maritiem Land dr. P.A.M. Berdowski, vice-voorzitter (1957) • lid Raad van Bestuur sinds 1997 • vice-voorzitter Raad van Bestuur sinds 2001 • voorzitter Raad van Commissarissen Amega Holding B.V. • lid Raad van Commissarissen Scope Publishing B.V. • lid Raad van Commissarissen N.V. Holding Nutsbedrijf Westland • lid Rijkscommissie voor export-, import- en investeringsgaranties • voorzitter Stichting Pensioenfonds Boskalis Westminster Nederland • voormalig Managing Partner Krekel Van der Woerd Wouterse De leden van de Raad van Bestuur hebben de Nederlandse nationaliteit. Eén lid van de Raad van Bestuur bezit aandelen Koninklijke Boskalis Westminster nv, hetgeen in de toelichting bij de vennootschappelijke balans en winsten verliesrekening nader wordt uiteengezet. Secretaris mr. M.J. Kielstra (1972) Bovenstaande gegevens gelden per 14 maart 2005.

26


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:38

Onderhoud op de zelfvarende snijkopzuiger Taurus.

27



24-03-2005 08:46:38

Kerncijfers

Kerncijfers

(1)

( bedragen x € 1 miljoen, tenzij anders vermeld )

2004

Omzet

2003

1.001

1.046

Orderportefeuille (nog te verrichten werk)

(2)

1.164

1.124

EBIT

(3)

41,5

77,9

EBITDA

(4)

130,7

157,2

30,2

70,9

Nettoresultaat Afschrijvingen Cashflow

89,2

79,3

119,4

150,2

Eigen vermogen

(2)

465,0

455,2

Gemiddeld aantal uitstaande aandelen (x 1.000)

(8)

27.769

26.630

Aantal uitstaande aandelen (x 1.000)

(9)

28.174

27.256

Aantal medewerkers

(2)

2.654

3.186

3,7

6,7

Kengetallen ( in procenten ) Bedrijfsresultaat in % van de omzet Rentabiliteit geïnvesteerd vermogen

(5)

6,5

16,0

Rentabiliteit eigen vermogen

(6)

6,6

16,3

Solvabiliteit

(2/7)

43,4

42,5

Winst

(8/10)

1,09

2,66

Cashflow

(8)

Eigen vermogen

(2/9)

Gegevens per aandeel ( bedragen x € 1,00 )

Dividend

4,30

5,64

16,50

16,70

0,75

1,04

Koersinformatie Euronext Amsterdam Gewone aandelen ( bedragen x € 1,00 ) • Laagste/hoogste koers

18,05/25,00

16,51/23,15

• Slotkoers per einde jaar

24,90

20,91

• Koers/winstverhouding

22,8

7,9

(1) Ontleend aan de desbetreffende jaarrekeningen. (2) Per 31 december. (3) Bestaat uit het resultaat voor interest en belastingen. (4) Bestaat uit het resultaat voor interest, belastingen en afschrijvingen. (5) Nettoresultaat + rentelasten langlopende leningen in % van het gemiddeld geïnvesteerd vermogen (eigen vermogen + langlopende leningen). (6) Nettoresultaat in % van het gemiddeld eigen vermogen. (7) Eigen vermogen in % van balanstotaal (vaste activa + vlottende activa). (8) Gewogen gemiddeld aantal uitstaande gewone aandelen onder aftrek van de voorraad ingekochte eigen aandelen. (9) Aantal uitstaande gewone aandelen, onder aftrek van de voorraad ingekochte aandelen per 31 december. (10) Tot en met het boekjaar 2004 is het verwateringseffect vrijwel nihil.

28


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:41

Investor Relations

Investor Relations

Boskalis hecht veel waarde aan goede communicatie met bestaande en potentiële aandeelhouders, institutionele beleggers en financiële analisten. Hoofddoelstelling is daarbij om helderheid te geven over het proces van waardecreatie binnen de onderneming, opdat de waardering van het aandeel Boskalis zoveel mogelijk in overeenstemming is met de ontwikkelingen en vooruitzichten van de markten en de prestaties van Boskalis daarin. Intensieve communicatie met media en beleggers Boskalis voert een actief investor relations-beleid met een open communicatie naar analisten, aandeelhouders, beleggers en media. Door middel van een regelmatige informatiestroom wordt inzicht verschaft in zowel de dagelijkse gang van zaken als de strategie, de ‘business drivers’ en de kritische succesfactoren van de onderneming. Boskalis richt zich in haar communicatie met name op beleggers die geïnteresseerd zijn in het langetermijn potentieel van ‘small cap’-fondsen. Regelmatig worden nieuwe contacten gelegd met beleggers in Europa, de Verenigde Staten en Canada. Daarbij wordt naast institutionele beleggers ook veel aandacht besteed aan particuliere beleggers. Het aandeel Boskalis wordt internationaal met veel belangstelling gevolgd. Boskalis heeft een eigen website op het internet (www.boskalis.com), waarop naast financiële informatie ook informatie te vinden is over de ontwikkeling van het bedrijf in algemene zin, vacatures, de vloot, projecten en de laatste persberichten. Ook de presentaties aan analisten worden op de site gepubliceerd. De website wordt voortdurend onderhouden en verder ontwikkeld. Koers gestegen met ruim 19% Ondanks de onzekerheden op de korte termijn, bleef de belangstelling voor het aandeel Boskalis groot bij analisten en beleggers. Dit gold met name voor de beleggers met een langeretermijn beleggingsvisie. De koers van het aandeel Boskalis steeg in 2004 met ruim 19%, van € 20,91 naar € 24,90. Ontwikkeling aandelenkoers in euro’s, tegen slotkoersen (1 januari 1999 t/m 31 december 2004). In 2004 ontwikkelde de koers van het Boskalis-aandeel zich opwaarts:

Boskalis-koers:

2004

2003

2002

2001

2000

1999-2004

+19%

+8%

-36%

+ 14%

+ 47%

+ 81%

AEX-index:

+3%

+5%

-36%

- 20%

-5%

- 35%

AMX-index:

+15%

+15 %

-35%

-20%

-8%

- 35%

Op basis van de slotkoers ultimo 2004 bedroeg het dividendrendement op aandelen Boskalis in het afgelopen jaar 4,2% (€ 1,04 per aandeel).

29



24-03-2005 08:46:42

Investor Relations

Aandelenbelang Bij Boskalis zijn per 14 maart 2005 de volgende aandeelhouders met een belang van 5% of meer bekend: HAL Holding N.V.

31%

Delta Lloyd N.V.

5%

Naast deze ‘vaste’ aandeelhouders is het grootste deel van de Boskalis-aandelen in buitenlandse handen, naar schatting 25% in de Verenigde Staten en Canada, 25% in het Verenigd Koninkrijk en Ierland en de rest in een tiental landen in Europa. Dividendbeleid Het uitgangspunt van het dividendbeleid van Boskalis is het beschikbaar stellen van 30% tot 40% van het nettoresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor uitkering in de vorm van dividend. In afwijking daarop zal aan de op 10 mei 2005 te houden Algemene Vergadering van Aandeelhouders een dividend van € 0,75 per aandeel worden voorgesteld. Dit dividend zal naar keuze worden uitbetaald in contanten of geheel in aandelen. Het dividend zal vanaf 2 juni 2005 betaalbaar zijn. Euronext notering Aandelen Koninklijke Boskalis Westminster nv zijn genoteerd aan de Euronext Amsterdam en worden daar continu verhandeld. Het aandeel maakt deel uit van de ‘Next 150 Index’. Sinds 2 maart 2005 maakt het aandeel geen deel meer uit van de Amsterdamse ‘AMX-index’ en behoort het tot de ‘Amsterdam Small Cap Index‘ (AScX) van Euronext. Financiële agenda Agenda in 2005 15 maart

Publicatie jaarcijfers 2004

medio april

Publicatie jaarverslag 2004

10 mei

Algemene Vergadering van Aandeelhouders

12 mei

Aandeel noteert ex-dividend

12 mei t/m 27 mei

Keuzeperiode stockdividend of contant dividend

30 mei

Vaststelling omwisselverhouding stockdividend

2 juni

Betaalbaarstelling dividend over 2004

17 augustus

Publicatie halfjaarcijfers 2005

Informatie Investor Relations drs. R.T. Berends RA

30


Telefoon

078 69 69 822

Telefax

078 69 69 805

E-mail

ir @ boskalis.nl

Internet

www.boskalis.com

Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:42



Dames en heren aandeelhouders, 2004 was voor Koninklijke Boskalis Westminster nv een jaar van bescheiden verwachtingen en uiteindelijk ook bescheiden resultaten. Er waaide een gure wind over het internationale baggerlandschap. In onze Europese en Amerikaanse thuismarkten zagen we onder invloed van beperkte overheidsbudgetten lage werkvolumes. Voorts waren de verder dalende waarde van de Amerikaanse dollar ten opzichte van de euro, hoge energieprijzen en scherpe concurrentie in vrijwel al onze markten, evenzovele factoren die bijdroegen aan de mindere marktomstandigheden. Op de internationale markt voor grote projecten duurde enerzijds de stagnatie van de landaanwinningsprojecten in Singapore het gehele jaar voort, doch kende anderzijds de markt in het Midden-Oosten een snelle en omvangrijke ontwikkeling. Grootschalige landaanwinningsprojecten in Dubai, Qatar en Bahrein kwamen in de tweede helft van het jaar in sneltreinvaart van de ontwerptafel naar de markt en zullen de komende jaren veel capaciteit van baggermaterieel vragen. Alhoewel er voor de Europese thuis-

ing. R. van Gelder BA,

markten (voorlopig) nog geen hoge verwachtingen kunnen worden gekoesterd, zien wij voor 2005

voorzitter Raad van Bestuur.

weer een opgaande lijn. Vooral op de markten buiten Europa rekenen wij voor de komende jaren op positieve ontwikkelingen, zowel qua marktvolume als ten aanzien van bezettingsgraden van materieel en prijsstelling. Met de recente verbetering in de relatie tussen de regeringen van Singapore en Maleisië is de mogelijkheid tot hervatting van de landaanwinningsprojecten in Singapore met zand uit Maleisië dichterbij gekomen. Ondanks de moeizame marktomstandigheden en als gevolg het bescheiden nettoresultaat, is er in 2004 degelijk gewerkt. De omvang van de groepsomzet bleef, mede dankzij de bijdrage van de ‘bagger-plus’ activiteiten, slechts fractioneel achter bij die van 2003. Operationele marges stonden onder druk, maar de bezetting van het grote baggermaterieel kon na een moeizaam begin later in het jaar verbeteren. De operationele kasstroom (EBITDA vóór reorganisatiekosten) bleef met € 139 miljoen op een gezond niveau (2003: € 157 miljoen). Een omvangrijk programma van aanscherping van vloot, inkoopprocessen en organisatie bracht een éénmalige last van € 12,8 miljoen met zich mee. De winst per aandeel bedroeg uiteindelijk € 1,09, zoals gezegd bescheiden, doch enigszins beter dan de in augustus 2004 uitgesproken verwachtingen. Er werd in 2004 voor € 1.041 miljoen aan nieuwe opdrachten verworven (2003: € 897 miljoen). Hiermede bleef de orderportefeuille ultimo 2004 op eenzelfde niveau als ultimo 2003. Inmiddels ligt de opdrachtenstroom in de eerste maanden van 2005 boven die van begin 2004. Het verschil op de internationale markt voor baggerdiensten wordt vooral uitgemaakt door kwaliteit, innovatie en ‘cost leadership’. Bij onzekere marktomstandigheden zoals wij die in 2003 en 2004 hebben ondervonden, is het vooral de kunst om bij aanscherping van kosteneffectiviteit het niveau van kwaliteit en innovatie niet aan te tasten. Het in 2003 geïnitieerde en in 2004 uitgevoerde aanscherpingsprogramma heeft naast efficiencyverbetering van inkoop en organisatie, tevens in modernisering van de vloot en rationalisatie van de activiteitenportefeuille van een aantal thuismarkten geresulteerd.

31



01-03-2005 16:35:23


Ten aanzien van de vloot werd een drietal schepen verwijderd en werden twee nieuwe 16.000 m3 sleep-

Vloot en organisatie

hopperzuigers toegevoegd. Ten aanzien van onze thuismarkten werd na de verkoop van de kanaalbouw-

zijn aangescherpt

activiteiten in Duitsland in 2003, in 2004 zowel in Portugal als in Finland een aantal activiteiten met onvoldoende bijdrage aan het groepsresultaat beëindigd. Per saldo werd het aantal arbeidsplaatsen in 2004 met circa 450 verminderd. Naast deze kwantitatieve vermindering werd tevens veel aandacht geschonken aan behoud en verbetering van de kwaliteit van onze medewerkers. Het gaat in onze business om goede mensen en goede spullen. De positieve effecten van deze aanscherping zullen naar verwachting in 2005 goed merkbaar zijn. Vooruitzichten voor

Met de opgaande lijn voor 2005, zien wij op de langere termijn voor onze baggeractiviteiten een goede

de langere termijn

toekomst. Aangedreven door groei van de wereldhandel, activiteiten in dichtbevolkte kustgebieden, het internationale toerisme en de stijgende behoefte aan energie, zal de vraag naar (lucht)havenfaciliteiten

blijven positief

en landaanwinning zich positief ontwikkelen. Wij maken ons zorgen om de positie die daarbij in Nederland dreigt te ontstaan. Daar waar wij uitbreiding

Uitbreiding en verbetering maritieme

en verbetering van de maritieme infrastructuur (inclusief vliegvelden en logistieke verbindingen naar het

infrastructuur in

achterland) op een breed internationaal front en op grote schaal zien plaatsvinden en projecten in sneltreinvaart aan de markt komen, zien wij in Nederland procedurele fijnslijperij en vertraging. Nederland

Nederland behoeft

dreigt niet alleen een achterstand op te lopen met betrekking tot havencapaciteit en -faciliteiten; tevens

urgentie

dreigt zij haar internationale reputatie als toonaangevende waterbouwer te verliezen. Wij zouden graag een hoog gevoel van urgentie en grotere bestuurlijke slagvaardigheid zien ten aanzien van maritieme projecten. Wij zien elders in de wereld (zowel binnen als buiten Europa) dat het anders kan en gaat! Het afgelopen jaar heeft Boskalis haar statuten en bestuurlijke reglementen daar waar nodig aangepast

Boskalis en de

aan de veranderingen inzake de vennootschapswetgeving en de Nederlandse corporate governance

Nederlandse corporate

code (Tabaksblat). Onze aanpak dienaangaande vindt u op pagina 17 tot en met pagina 21 van dit jaar-

governance code

verslag en de aan dit jaarverslag toegevoegde ‘pas toe of leg uit’ bijlage. Wij hopen dat de uitbreiding van bevoegdheden en informatie voor aandeelhouders zich bij Boskalis vooral zal vertalen in een versterking van de betrokkenheid van aandeelhouders bij de onderneming en ondersteuning van het solide en op de langere termijn gerichte beleid van de onderneming. Op het gebied van investor relations heeft Boskalis het afgelopen jaar, juist in een periode dat het de

Actieve communicatie

vennootschap wat minder gaat, actief met de financiële markten gecommuniceerd.

financiële markten zorgt

Gezien het relatief hoge aantal vaste posities bij aandeelhouders enerzijds, en anderzijds de ontwikkeling

voor draagvlak en

van de koers van het aandeel, vooral de laatste maanden van het jaar, heeft u als aandeelhouder ook in

vertrouwen

onzekere tijden het vertrouwen in de onderneming en haar markten behouden. Wij realiseren ons dat vertrouwen elke keer weer moet worden verdiend. De onderneming blijft zich inspannen voor het realiseren van duurzame waardecreatie voor haar aandeelhouders.

32


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:44


Na een onzekere en moeizame periode in 2003 en 2004, zien wij voor 2005 weer een opgaande lijn.

Opgaande lijn voor 2005

De onderneming is zowel qua marktpositie als in financieel opzicht goed gesteld. Er is de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in mens en materieel en in 2004 is de organisatie nog eens goed aangescherpt. Wij verwachten voor 2005 over een gezonde operationele kasstroom te kunnen beschikken. Het investeringsniveau zal, acquisities daargelaten, ten aanzien van het baggermaterieel aanzienlijk lager liggen dan in de afgelopen jaren. Daarentegen zal bij onze 50%-dochter Lamnalco in 2005 stevig worden geïnvesteerd ten behoeve van olieen LNG-terminaldiensten. Hogere omzet en

Omzet en vlootbezetting zullen zich kunnen verbeteren ten opzichte van 2004. Operationele marges zullen

goede vlootbezetting;

voorlopig nog bescheiden blijven. Concrete uitspraken ten aanzien van de resultatenverwachting kunnen

operationele marges

thans niet worden gedaan. Ondanks het ten opzichte van het voorgaande jaar lagere nettoresultaat in

voorlopig bescheiden

2004 stellen wij, gezien het vertrouwen in de ontwikkelingen voor de komende jaren, u voor over 2004 een dividend van € 0,75 per aandeel uit te keren.

Namens de Raad van Bestuur,

R. van Gelder

33



03-03-2005 15:15:12


Ve r s l a g v a n d e R a a d v a n B e s t u u r o v e r 2 0 0 4

INLEIDING De moeizame marktomstandigheden in 2004 vertaalden zich naar een bescheiden financieel resultaat. Desondanks werd een gezonde operationele kasstroom gerealiseerd en werd de financiële positie van de onderneming verder versterkt. In 2004 werd de organisatie aangescherpt, de vloot geoptimaliseerd en het meerjarige vlootvernieuwings- en uitbreidingsprogramma afgerond. Tevens werd onverkort doorgegaan met investeringen in slagkracht in de markt, met goede mensen en goed materieel. Graag biedt de Raad van Bestuur u onderstaand haar verslag over het afgelopen jaar aan. FINANCIËLE

ZAKEN

De hoofdpunten in 2004 waren: • cashflow € 119,4 miljoen, nettowinst € 30,2 miljoen; • marges en vlootbezetting onder druk; • winst per aandeel € 1,09, dividend per aandeel € 0,75; • financiële positie onveranderd sterk; • orderportefeuille € 1,2 miljard. Omzet en orderportefeuille De omzet bedroeg in het verslagjaar € 1.001 miljoen (2003: € 1.046 miljoen). In Nederland daalde de omzet, in de rest van Europa was het volume stabiel. Buiten Europa steeg de omzet in het MiddenOosten, Australië en Mexico. Het activiteitenniveau was lager in Azië en in Noord- en Zuid-Amerika. In Nigeria daalde de omzet, in de rest van Afrika werd een hoger volume gerealiseerd.

Omzet naar markten (in miljoenen euro’s) Omzet (in miljoenen euro’s)

2004

2003

2002

2001

2000

• Nederland

195

230

254

283

223

• Rest Europa

141

181

166

177

181

• Buiten Europa

95

173

186

167

190

431

584

606

627

594

482

371

377

400

302

Thuismarkten

Internationale projectenmarkt ‘hit and run’

Specialistische niche-markten

88

91

52

56

64

1.001

1.046

1.035

1.083

960

Thuismarkten. Op de thuismarkten daalde de omzet in 2004 tot € 431 miljoen (2003: € 584 miljoen). Het aandeel van de thuismarkten in de omzet was 43% (2003: 56%). Thuismarkten van Boskalis zijn:

34


Nederland

Nigeria

Noordwest-Europa

Mexico

Italië

Verenigde Staten

Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:45


In Nederland daalde de omzet vooral door minder ‘natte’ baggerwerken, terwijl de ‘droge’ GWW-sector eveneens stagneerde. De omzetbijdrage van de grote infrastructurele werken Betuwelijn en Hoge Snelheidslijn die, wat de activiteiten van Boskalis betreft in een eindfase verkeren, nam af. Er was in Nederland sprake van moeilijke marktomstandigheden, met onder druk staande aanbestedingsvolumes en prijzen. Ook in de rest van de Europese thuismarkten waren de gevolgen van terughoudende overheidsbestedingen zichtbaar. Wel werd meer omzet behaald in enkele nieuwe markten rond de Baltische Zee. Het volume op het Iberisch schiereiland daalde; in de loop van het jaar werd de thuismarktpositie in Portugal afgebouwd. Buiten Europa was de omzet in thuismarkt Nigeria lager dan in 2003, toen een groot LNG-project werd uitgevoerd voor Chevron. In de Verenigde Staten daalde de omzet vooral door de lagere overheidsuitgaven voor havenverdieping en -onderhoud. In thuismarkt Mexico werden diverse onderhoudswerken uitgevoerd en lag de omzet op een iets hoger niveau dan in 2003.

Omzet naar geografische gebieden (in miljoenen euro’s)

Omzet naar markten

2004

2003

2002

2001

2000

Nederland

195

230

254

283

223

Rest Europa

220

219

189

208

234

Australië / Azië

173

223

207

265

148

Midden-Oosten

203

113

132

61

64

Afrika Noord- en Zuid-Amerika

87

106

115

77

103

123

155

138

189

188

1.001

1.046

1.035

1.083

960

De regio het Midden-Oosten. Het aandeel van het Midden-Oosten in de omzet steeg tot 20% en bedroeg Thuismarkten (43%)

€ 203 miljoen (2003: € 113 miljoen). Diverse haven- en landaanwinningsprojecten werden uitgevoerd

Specialistische niche-markten (9%)

in landen rond de Arabische Golf, zoals Iran, Saudi-Arabië, Bahrein en de Verenigde Arabische Emiraten,

Internationale projectenmarkt (48%)

alsmede in Egypte. Door haar brede positionering kon Boskalis profiteren van de groeiende stroom van maritieme opdrachten in dit gebied, zowel in de kernactiviteit baggeren als met de (proportioneel geconsolideerde) 40%-deelneming in Archirodon. Het aandeel van Archirodon in de omzet bedroeg € 129 miljoen (2003: € 64 miljoen). Internationale projectenmarkt, rest van de wereld. Op de internationale projectenmarkt in de rest van de wereld bedroeg de omzet in 2004 € 279 miljoen (2003: € 258 miljoen). In het Verre Oosten werd onder meer gewerkt aan landaanwinning bij Shanghai. Ook het vlaggenschip Queen of the Netherlands werd in China ingezet, voor een nieuwe petrochemische faciliteit in Daya Bay. In Singapore werd een geringe hoeveelheid land aangewonnen, met lokaal zand. De Australische markt ontwikkelde zich positief, de omzet steeg. In Coega (Zuid-Afrika) werd gebaggerd voor een grote containerterminal en in Ghana voor het herstel van een lagune. In Kazachstan werd gewerkt aan een eiland in zee voor olieproductieplatforms. In Frankrijk werd gewerkt aan de havenuitbreiding van Le Havre en in Trinidad werd voor een consortium van energiemaatchappijen land aangewonnen voor een LNG-exportfaciliteit. De omzet in Zuid-Amerika was gering.

35



24-03-2005 08:46:46


Specialistische niche-markten. Op de specialistische niche-markten bedroeg de omzet in de offshoresector € 88 miljoen (2003: € 91 miljoen). Naast het reguliere steenstortwerk voor pijpleidingen op de Noordzee werd in Singapore goede voortgang gemaakt met het project “Changi Outfall”, een afvoersysteem voor rioolwater. In 2004 werd voor € 1.041 miljoen aan werk aangenomen (2003: € 897 miljoen). Een belangrijk deel van de nieuwe opdrachten betrof het Midden-Oosten, zoals uitbreiding van het vliegveld van Doha in Qatar, landaanwinning in Dubai en havenuitbreiding in Bandar Abbas, Iran. De orderportefeuille steeg van € 1.124 miljoen ultimo 2003 tot € 1.164 miljoen per 31 december 2004. Daarvan betreft € 328 miljoen (2003: € 361 miljoen) nog uit te voeren landaanwinningwerken in Singapore. Het aandeel van Archirodon in de orderportefeuille nam licht toe, van € 182 miljoen ultimo 2003 naar € 190 miljoen per 31 december 2004. Aangenomen werk en orderportefeuille per 31 december

Orderportefeuille naar markten

(in miljoenen euro’s)

per 31 december (in miljoenen euro’s)

Thuismarkten

2004

2003

2002

2001

2000

• Nederland

112

143

199

241

243

81

61

89

71

75

• Rest Europa

• Buiten Europa

63

38

131

83

91

256

242

419

395

409

848

819

761

781

765

AANGENOMENWERK

Internationale projectenmarkt ‘hit and run’

ORDERPORTEFEUILLE

Specialistische niche-markten

60

63

93

48

40

1.164

1.124

1.273

1.224

1.214

Resultaten Het resultaat voor rente en belastingen (EBIT) daalde tot € 41,5 miljoen (2003: € 77,9 miljoen). Het bedrijfsresultaat van € 37,4 miljoen was lager dan in 2003 (€ 69,6 miljoen). Het bedrijfsresultaat in Materieelbezetting

verhouding tot de omzet bedroeg 3,7% (2003: 6,7%).

(weken per jaar)

De bezetting van het materieel in 2004 verbeterde in de tweede helft van het jaar door meer marktvraag.

Dit gold met name voor de hoppervloot, die over het jaar gemiddeld 31 weken bezet was (2003: 37 weken).

De cuttervloot was goed bezet, met name door inzet van de grotere cutterzuigers op enkele omvangrijke

projecten: 34 weken op jaarbasis, ten opzichte van 26 weken in 2003.

Het bedrijfsresultaat over 2004 werd per saldo met € 12,8 miljoen negatief beïnvloed door incidentele

lasten in verband met de maatregelen in het kader van de aanscherping van de organisatie. Deze betreffen

een eenmalige last van € 4,4 miljoen extra afschrijving op materiële vaste activa in verband met vloot-

CUTTERS

rationalisatie, alsmede een last van € 8,4 miljoen voor afvloeiing van personeel en afwikkeling van deel-

HOPPERS

activiteiten in thuismarkten. Het belastingeffect van deze incidentele posten is € 3,2 miljoen, derhalve werd het nettoresultaat over 2004 door de incidentele posten per saldo negatief beïnvloed met een bedrag van € 9,6 miljoen.

36


Jaarverslag 2004

07-04-2005 12:33:53


Nettoresultaat

De post afschrijvingen steeg tot € 89,2 miljoen (2003: € 79,3 miljoen), met name door de ingebruikname


van nieuw materieel. Daarnaast stegen de afschrijvingen bij Archirodon door investeringen in niet-baggermaterieel.

De post afschrijvingen bevat een eenmalige last van € 4,4 miljoen (2003: € 7,1 miljoen) wegens een extra

afboeking in verband met vlootrationalisatie.

Het resultaat uit niet-geconsolideerde deelnemingen bedroeg € 4,1 miljoen (2003: € 8,3 miljoen).

De grootste deelneming, Lamnalco, die zich voornamelijk in het Midden-Oosten en West-Afrika met haven-

en offshoredienstverlening bezighoudt, had wederom een uitstekend jaar en droeg € 7,1 miljoen bij (2003:

€ 7,2 miljoen). Echter, door matige bezettingen en hoge reparatiekosten van materieel werden in de Verenigde Staten negatieve resultaten behaald in enkele materieeldeelnemingen, waardoor per saldo het resultaat uit deelnemingen daalde. De belastinglast bedroeg € 10,1 miljoen. Exclusief de aan de incidentele reorganisatielasten toegerekende

Cashflow

belastingen bedroeg de belastinglast € 13,3 miljoen (2003: € 21,5 miljoen), ofwel een belastingdruk van


25,2% (2003: 28,2%). Deze lagere procentuele belastingdruk hangt samen met de verdeling van de

resultaten over de vele verschillende landen waarin gewerkt wordt en de wijze waarop die resultaten in

die landen fiscaal behandeld worden.

De cashflow nam in 2004 af tot € 119,4 miljoen (2003: € 150,2 miljoen).

In lijn met de ontwikkeling van het nettoresultaat daalde de winst per aandeel tot € 1,09 (2003: € 2,66).

Over 2004 bedroeg de rentabiliteit van het geïnvesteerd vermogen 6,5% (2003: 16,0%) en van het eigen vermogen 6,6% (2003: 16,3%). Investeringen en balans Het investeringsniveau daalde in 2004 door voltooiing van het vlootvernieuwings- en uitbreidingsprogramma 2001-2004. Er werd voor € 110 miljoen (2003: € 149 miljoen) geïnvesteerd in materiële vaste

Investeringen

activa. De belangrijkste investeringen betroffen de nieuwbouw van twee sleephopperzuigers van elk


16.000 m3. Alle investeringen werden uit eigen middelen gefinancierd. De boekwaarde van de desinvesteringen bedroeg € 4 miljoen (2003: € 7 miljoen). In het verslagjaar

werden onder meer een drietal oude hopperzuigers afgestoten.

Het kapitaalsbeslag van de niet-geconsolideerde deelnemingen daalde met € 5 miljoen tot € 47 miljoen,

met name als gevolg van koersomrekeningsverschillen.

Het vermogensbeslag van werkkapitaal (voorraden, onderhanden werken, vorderingen minus kortlopende

NETTO INVESTERINGEN

schulden) bleef sterk negatief: ultimo 2004 € 247 miljoen (2003: € 224 miljoen negatief).

DESINVESTERINGEN

De langlopende niet-rentedragende verplichtingen daalden tot € 22 miljoen (2003: € 61 miljoen), onder andere door afwikkeling van pensioenverplichtingen (€ 12 miljoen). Daarnaast is een deel van de per eind 2003 opgenomen langetermijn belastingverplichtingen per eind 2004 aangemerkt als kortlopende verplichting (€ 12 miljoen). Voorts zijn ultimo 2004 de leaseverplichtingen met betrekking tot de sleephopperzuiger WD Fairway, evenals de daarmee samenhangende valutaswap en deposito’s grotendeels vervroegd afgewikkeld. Daarmee samenhangend namen de langlopende schulden af.

37



24-03-2005 08:46:47


De post voorzieningen daalde tot € 57 miljoen ultimo 2004 (2003: € 64 miljoen). Deze post bevat met name voorzieningen voor onderhoud van materieel en latente belastingverplichtingen. In het verslagjaar werd wederom een fors reparatieprogramma uitgevoerd, hetgeen enerzijds resulteerde in een afname van de reparatievoorziening en anderzijds bijdroeg aan de kwaliteit van de vloot. De liquiditeiten namen in het verslagjaar af, tot € 136 miljoen (ultimo 2003: € 161 miljoen). Een deel van deze liquiditeiten, € 56 miljoen, bevond zich bij werken die in combinatie met derden werden uitgevoerd (2003: € 61 miljoen). Het eigen vermogen, voor verwerking van de voorgestelde winstverdeling, steeg als gevolg van enerzijds de winst over het verslagjaar en anderzijds het contante deel van het dividend over het verslagjaar 2003 (€ 10 miljoen) en negatieve koersomrekeningsverschillen (€ 10 miljoen) per saldo tot € 465 miljoen aan het einde van het verslagjaar (ultimo 2003: € 455 miljoen). De solvabiliteit van de onderneming bedroeg ultimo 2004 43,4% (ultimo 2003: 42,5%). International Financial Reporting Standards (IFRS) Met ingang van 2005 zal Boskalis rapporteren in overeenstemming met de International Financial Reporting Standards (IFRS). Dit is een wijziging ten opzichte van de huidige verslaggevingsregels, die op onderdelen gevolgen heeft voor de jaarrekening van Boskalis. Boskalis zal in haar financiële berichtgeving over 2005 (halfjaarcijfers en jaarrekening) vergelijkende cijfers conform IFRS opnemen over de relevante verslagperioden in 2004. Het overgangsproces naar IFRS beslaat de volgende aandachtsgebieden: • Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling; • Presentatie en toelichtingen; • Aanpassing van administratieve organisatie, procedures en systemen; • Analyse van aanvullend vereiste (financiële) gegevens. De voorbereidingen voor de overgang naar IFRS zijn grotendeels afgerond. Het financiële rapportagesysteem is inhoudelijk aangepast aan de vereisten onder IFRS. Tevens is het “Accounting Manual Koninklijke Boskalis Westminster nv” inhoudelijk met IFRS in overeenstemming gebracht. In het eerste kwartaal van 2005 worden de aangepaste financiële rapportages en het accounting manual in definitieve vorm geïmplementeerd. Waar nodig zijn c.q. worden de administratieve organisatie, procedures en systemen aangepast. De externe accountant is op de hoogte van de voortgang van het transitieproces en heeft terzake gerapporteerd aan de Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen. Op dit moment is een aantal financiële gegevens nog niet in definitieve vorm beschikbaar en de behandeling van een aantal specifieke posten nog niet geheel duidelijk. Derhalve kan nog geen betrouwbare kwantitatieve analyse worden verstrekt van de effecten van IFRS op de balans per 1 januari 2004, het resultaat over 2004 en de balans per 31 december 2004. Onderstaand zijn de belangrijkste effecten van de invoering van IFRS weergegeven: Balansverlenging. Het geconsolideerde balanstotaal zal toenemen, vooral door een andere wijze van presentatie van onderhanden werken en gedeclareerde termijnen.

38


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:48


Onderhoudsvoorziening en materiële vaste activa. De onderhoudsvoorziening is onder IFRS niet langer toegestaan. In de toekomst zullen onderhoudskosten ten laste van het resultaat worden gebracht. Indien de levensduur van onderhoudskosten meer dan een jaar beloopt, kunnen deze kosten in aanmerking komen voor activering en afschrijving. Consolidatie van deelnemingen. De andere definiëring van het begrip “control” leidt tot wijziging van de consolidatiemethode van enkele deelnemingen. De belangrijkste zijn de toevoeging op proportionele basis van Lamnalco (50%) en de gedeeltelijke deconsolidatie met 50% van Dragamex in Mexico. Financiële instrumenten. Binnen Boskalis worden ter afdekking van financiële risico’s verschillende financiële instrumenten ingezet. De financiële verslaglegging met betrekking tot financiële instrumenten is overwegend gebaseerd op de uitgangspunten van “hedge accounting”. Boskalis zal gebruik maken van de vrijstelling in IFRS1 en derhalve eerst met ingang van 2005 de regels met betrekking tot financiële instrumenten toepassen. Pensioenen. Boskalis zal pensioenregelingen, voorzover aan te merken als “toegezegd-pensioenregelingen”, op basis van de haar ter beschikking staande gegevens verantwoorden in de jaarrekening, met inachtneming van IAS19 “Employee Benefits”. Voorstel winstbestemming Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders zal worden voorgesteld een bedrag van € 21,2 miljoen te bestemmen voor uitkering van een dividend van € 0,75 per aandeel, naar keuze in aandelen of in contanten. Het restant ad € 9,0 miljoen wordt toegevoegd aan de overige reserves.

ZAKEN

BETREFFENDE BELEID EN BEDRIJFSVOERING

Marktpositionering Boskalis was het afgelopen jaar gefocust op behoud en, waar mogelijk, versterking van haar marktpositie. Dit beleid kreeg gestalte met concrete maatregelen op een breed terrein. Selectieve marktbenadering. Tegen de achtergrond van de mindere marktomstandigheden voerde Boskalis in het afgelopen jaar wederom een bewust beleid van selectief aannemen. Daarbij stonden ‘kwaliteit’ en ‘cost leadership’ voorop. Het grotere materieel werd ingezet op een beperkt aantal opdrachten met korte doorlooptijd en een aanvaardbaar prijs/risicoprofiel. Door een alerte marktbenadering kon Boskalis belangrijke posities in thuismarkten behouden, ondanks de felle concurrentiestrijd die daar werd gevoerd. Regionale positionering Midden-Oosten. In deze regio kon Boskalis profiteren van de marktkansen dankzij haar brede positionering, met baggeractiviteiten, de alliantie met Archirodon en de deelname in Lamnalco. Herijking Europese thuismarkten. In de eerste helft van het jaar werd het business model voor de Europese thuismarkten herijkt. In bestaande thuismarkten werden activiteitenportefeuilles geoptimaliseerd, daarnaast werd een Europese organisatie opgericht voor het aannemen en uitvoeren van grote baggerwerken in Europa. De aansturing van marketing en van de lokale operationele activiteiten, vooral lokale baggerwerken, blijft decentraal in de landen gebeuren.

39



24-03-2005 08:46:49


Rationalisatie van materieel. De in 2003 gestarte kritische evaluatie van met name oudere vlooteenheden in het kader van de rationalisatie en modernisering van de vloot, leidde tot afstoting van een aantal oudere eenheden in de loop van 2004. De belangrijkste rationalisatie betrof een drietal sleephopperzuigers met een totale capaciteit van circa 16.000 m3. Nieuwe hoppers in de vaart. Met de oplevering in 2004 van de sleephopperzuigers Prins der Nederlanden en Oranje versterkte de onderneming haar concurrerend vermogen. ‘Cost leadership’ is een belangrijk wapen in de strijd om marktpositie en Boskalis is daar met haar moderne vloot goed voor gesteld. Innovatieve contracten. Evenals in voorgaande jaren profileerde Boskalis zich naar haar klanten met innovatieve contractvormen, waarmee de onderneming optimaal haar creativiteit en kennis aan klanten kan aanbieden. Een spraakmakend voorbeeld in 2004 was het alliantiecontract voor de verdieping van de haven van Melbourne, Australië. Bezoldiging van bestuurders en commissarissen Voor het beleid van de vennootschap aangaande de bezoldiging van bestuurders en commissarissen wordt verwezen naar het Bericht van de Raad van Commissarissen. Personeel & Organisatie In 2004 lag voor Boskalis de focus op kosteneffectiviteit en concurrentiekracht. Eén van de maatregelen die zijn getroffen op basis van analyses waarbij de medewerkers zelf nauw waren betrokken, betrof de aanscherping van de organisatie. Deze resulteerde in een reductie van het aantal arbeidsplaatsen met circa 450, waarvan circa 200 in Nederland. De studie die hieraan ten grondslag lag, de aanpassing van de organisatie, waarbij handhaving van de kwaliteit steeds voorop heeft gestaan en de afhandeling en begeleiding waren in 2004 belangrijke aandachtsgebieden. Teneinde nu en in de toekomst te voorzien in de behoefte aan vakkundige medewerkers op alle niveaus, heeft Boskalis in de loop der jaren veel energie gestoken in de ontwikkeling van een totaalpakket aan instrumenten. Goede planningsmethodieken op middellange en lange termijn, een gericht werving- en selectieproces, kennisoverdracht, competentiemanagement en een totaalpakket aan opleidingen en trainingen leveren een bijdrage aan de ontwikkeling van de kerncompetenties van Boskalis: professionaliteit, ondernemerschap en samenwerking. De invoering in januari 2004 van een op competenties gebaseerd functiewaarderingssysteem voor de vlootmedewerkers, aansluitend aan de praktijk en gekoppeld aan een evenwichtig beloningssysteem, past bij een modern personeelsbeleid in de bedrijfstak waterbouw. De invoering van competentiemanagement zal bijdragen aan de ontwikkeling van onze vlootmedewerkers. Gemiddelde personeelsbezetting

De tweede implementatiefase van het nieuwe personeelsregistratie- en informatiesysteem Prinses zal in 2005 worden afgerond. Hiermee beschikt Boskalis over een modern en compleet Human Resources

Management instrument.

Personeelssterkte. In 2004 lag de personeelssterkte op gemiddeld 2.870; ultimo 2004 beliep het aantal

medewerkers 2.654 (3.186 ultimo 2003).

40


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:49


In het overleg met de Ondernemingsraad en haar commissies was de aanscherping van de organisatie uiteraard een belangrijk onderwerp. De actieve opstelling van de Ondernemingsraad en de wijze waarop zij invulling geeft aan haar verantwoordelijkheid in het algemeen en bij het margeverbeteringsproces in het bijzonder, was uitermate constructief. Veiligheid, gezondheid & milieu De zorg voor veilig en gezond werken is bij Boskalis al vele jaren een belangrijk beleidsaspect. Daarbij staat permanente verhoging van het veiligheidsbewustzijn binnen de organisatie centraal. Ook in 2004 werd in het bedrijf intensief over veiligheid gecommuniceerd, onder andere met het bedrijfsbrede kwartaalbulletin ‘Safety matters’. Daarnaast verscheen een aantal maal een ‘Safety Newsflash’ voor vlootbemanningen, waarin veiligheidskwesties specifiek voor de schepen aan de orde werden gesteld. In het verslagjaar werden wederom veiligheidsinspecties op de werken gehouden door senior managers en werden veiligheidstrainingen aan leidinggevenden gegeven. Ook stonden de in Papendrecht gehouden ‘vlootdagen’ voor projectmedewerkers in het teken van veiligheidsbewustzijn. Individuele veiligheidsprestaties vormen een integraal onderdeel van het beloningsbeleid bij Boskalis. Daarnaast looft de Raad van Bestuur jaarlijks een prijs uit voor het beste idee ter verbetering van veiligheid. Deze prijs werd begin 2005 voor het eerst uitgereikt. Sinds juli 2004 zijn alle zeegaande schepen van Boskalis gecertificeerd conform de ISPS-Code (de International Ship & Port Facility Security Code) van de International Maritime Organisation. Deze code bevordert de alertheid op terroristische bedreigingen van de scheepvaart. Ook de haven bij het hoofdkantoor in Papendrecht ontving het certificaat. In 2004 werd wederom een externe onderscheiding behaald voor goede veiligheidsprestaties. Op een groot project in Trinidad werd van cliënt Bechtel een certificaat ontvangen voor het bereiken van vijf miljoen gewerkte manuren zonder verzuim door ongevallen. Aantal ongevallen per

In 2004 daalde het aantal ongevallen ten opzichte van 2003, bij een iets hoger aantal gewerkte uren.

miljoen gewerkte uren

Derhalve daalde de ongevallenfrequentie (LTIF, het aantal ongevallen per miljoen gewerkte uren) in 2004 naar 8,1. Het beleid is gericht op verdere daling van de LTIF.

Naast voortdurende aandacht voor veiligheid en gezondheid, is de ontwikkeling van milieuvriendelijke

baggertechnieken een belangrijk beleidsaspect. Tevens wordt intern de kennis op dit gebied geborgd

en vertaald naar continue verbetering van werkmethoden.

Regelmatig werd Boskalis door klanten om advies gevraagd hoe projecten milieuvriendelijk ontworpen

konden worden, en op meerdere projecten (onder andere in Zweden en China ) werden door Boskalis

ontwikkelde milieubewakingssystemen gehanteerd. Door de inzet van haar staf van milieudeskundigen kan Boskalis haar klanten adequaat adviseren over biologische aspecten op het gebied van aquatisch milieu bij het ontwerp van baggerwerken. In 2004 werd de organisatie in Singapore gecertificeerd volgens milieunorm ISO-4001 en de veiligheidsen milieunorm OSHAS-18001. Daarnaast werd in zowel de organisatie in het Verenigd Koninkrijk als de Business Unit Offshore gestart met de invoering van de milieunorm ISO-4001. Offshore ving tevens aan met de invoering van de veiligheidsen milieunorm OSHAS-18001.

41



24-03-2005 08:46:50


Materieel ‘Cost leadership’ is essentieel voor de concurrentiepositie van Boskalis. In de afgelopen zeven jaar heeft de onderneming stevig geïnvesteerd in een omvangrijk vlootprogramma, deels ter uitbreiding van sleephoppercapaciteit gezien de marktontwikkelingen en deels ter vervanging van ouder tonnage door zeer efficiënte, ‘state of the art’-schepen. Als sluitstuk van dit programma werden in de loop van het jaar de nieuwe sleephopperzuigers Prins der Nederlanden en Oranje (elk 16.000 m3) in de vaart genomen. Tevens werden, mede in het kader van een verdere aanscherping van de organisatie, in het eerste halfjaar drie sleephopperzuigers afgestoten, met een totale capaciteit van circa 16.000 m3. Het betrof de schepen Resolution, Gateway en Rigelstar. De aanscherping van de organisatie leidde tevens tot verdere centralisatie van de aansturing van de vlooteenheden in de Europese thuismarkten. Daarnaast werden maatregelen genomen om diverse vlootonderdelen in de toekomst structureel scherper in te kopen. In de tweede helft van 2004 was jumbo sleephopperzuiger Queen of the Netherlands werkzaam in China, op het project Daya Bay voor Shell. De “Queen” was daarmee de eerste grote Nederlandse sleephopperzuiger in de geschiedenis die in China werd ingezet. Onderzoek en ontwikkeling Binnen Boskalis krijgen onderzoek en ontwikkeling van baggermaterieel en -technieken hoge prioriteit. In het bedrijf is veel kennis en ervaring op dit gebied aanwezig, die continu worden ingezet om te komen tot innovaties. Sinds vele jaren voert Boskalis onderzoek uit, deels in eigen beheer en deels in gezamenlijke projecten met branchegenoten, universiteiten en kennisinstituten. Voor de optimalisatie van het zuigproces van de sleephopperzuigers is in 2004 gewerkt aan de verbetering van de aan boord gepresenteerde procesinformatie. Bij dit onderzoek is samengewerkt met TNO. De ontwikkelde systemen zullen in 2005 verder getest worden. Dit zal zowel op een aantal schepen gebeuren als ook op onze sleephopperzuigersimulator. In 2004 ontwikkelde Boskalis BeauDredge, een onderzuigtechniek die schone grond onder een (vervuilde) laag wegzuigt waarbij het karakter en de samenstelling van de bovenlaag grotendeels worden bewaard. BeauDredge kan als een goed alternatief worden ingezet voor bodemsanering, maar ook voor nautisch onderhoud, ecologisch herstel van plassen en watergangen, waterberging, rivierverruiming en selectieve zandwinnning. Als voorbereiding op een project waarbij gesteente met een sleephopperzuiger gebaggerd gaat worden is een speciale sleepkop ontwikkeld. Hiervoor zijn op locatie snijproeven uitgevoerd. In samenwerking met IHC Systems is een verbeterd procesinstrumentatie- en regelsysteem voor de snijkopzuigers ontwikkeld dat eind 2004 op de snijkopzuiger Cyrus op een project in Le Havre in gebruik werd genomen. In 2005 zullen ook de twee grote zelfvarende snijkopzuigers, de Taurus en de Ursa, hiermee worden uitgerust en zal een begin worden gemaakt met de installatie van het systeem op de andere snijkopzuigers.

42


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:50


Informatie- en Communicatietechnologie (ICT) De mondiale vernieuwing en standaardisatie van ICT-systemen kreeg verder gestalte in het afgelopen jaar. Zo werd het inmiddels breed geïmplementeerde ERP-systeem ook ingezet bij de Nederlandse dochterondernemingen Boskalis Dolman en Breijs. Voortvarend werd gewerkt aan de ontwikkeling van een ERP-Lite-systeem dat als doel heeft een ‘lean and mean’-tool te bieden voor projectmanagers en financiële functionarissen bij projectmanagement en financiële en logistieke taken. Het ERP-Lite-systeem zal op projectlocaties, op de zelfstandige kantoren en bij de kleinere thuismarkten worden geïmplementeerd. Bij de ontwikkeling van het systeem zijn hoge eisen gesteld aan gebruikersvriendelijkheid van de software en de diverse kennisniveaus van de gebruikers. De invoering is gepland in het eerste kwartaal van 2005. Onder strikte veiligheidseisen worden de Boskalis-ICT-systemen wereldwijd steeds toegankelijker voor Boskalis-medewerkers. De implementatie van webmail in 2004 is daar een voorbeeld van. In 2004 werd goede voortgang gemaakt met de ontwikkeling van een nieuw managementinformatiesysteem, met als doel diverse databronnen te ontsluiten en met elkaar in relatie te brengen. Daarbij worden zowel financiële als productiegerichte data op een coherente wijze toegankelijk gemaakt. Voorts werd een reisapplicatie ontwikkeld, waarbij de ERP-systemen gekoppeld zullen worden aan een reisboekingssysteem. Doel is kostenbesparing en procesoptimalisatie. In de Mexicaanse thuismarkt Dragamex werd in 2004 het scheepsmanagementsysteem Maximo geïmplementeerd. Tevens werd veel aandacht besteed aan de verdere optimalisatie van de decentrale ICT-organisaties. Vooruitzichten voor het komende jaar In 2005 zullen de investeringen in baggermaterieel beduidend lager zijn dan in 2004, nu het hoppervlootvernieuwings- en uitbreidingprogramma 2001-2004 is afgerond. De investeringen zullen naar verwachting uit eigen middelen worden gefinancierd. Hierbij worden majeure uitbreidingskansen buiten beschouwing gelaten. Bij de 50%-deelneming Lamnalco zal stevig in materieel worden geïnvesteerd ten behoeve van uitbreiding van de activiteiten. Het aantal medewerkers zal naar verwachting niet substantieel wijzigen. Voor 2005 worden een hogere omzet, betere vlootbezetting en een gezonde cash flow verwacht. Dankzij de in het afgelopen jaar doorgevoerde aanscherping van de organisatie en inkoopbeleid zal Boskalis de komende jaren aanzienlijke kostenbesparingen realiseren. Daarvan zal een belangrijk deel worden aangewend om de commerciële slagkracht in de markt te vergroten. De operationele marges blijven voorlopig nog bescheiden en een concrete uitspraak over de resultatenverwachting voor 2005 kan nog niet worden gedaan. Tot slot In 2004 werd onder moeilijke marktomstandigheden gewerkt. Daarnaast werd in de organisatie een margeverbeteringsproject doorgevoerd, waarvan de onderneming reeds in 2004 concrete vruchten kon plukken. De medewerkers van Boskalis hebben ook in dit lastige jaar veel inzet en constructieve bijdragen geleverd, waarvoor wij onze dank en waardering uitspreken. Papendrecht / Sliedrecht, 14 maart 2005 Raad van Bestuur ing. R. van Gelder BA dr. P.A.M. Berdowski

43



24-03-2005 08:46:50

Volgens de World Energy Outlook 2004 van het International Energy Agency (www.iea.org) heeft de wereld rond 2030 zo’n 60% meer energie nodig dan vandaag. In die behoefte zal worden voorzien door voornamelijk fossiele brandstoffen (olie, gas en kolen). Zo’n 70% van de groei van de vraag naar energie komt uit ontwikkelingslanden, vooral in Azië. Transport van energie, van producerende naar consumerende landen, geschiedt met pijpleidingen over land en door zee, alsmede per schip. In al die transportvormen treedt groei op in de komende jaren. Daarbij zal het transport van vloeibaar gas (LNG) het snelst groeien.

Gedreven door groei van de mondiale energieconsumptie

Boskalis heeft hierbij een brede betrokkenheid, met diverse activiteiten in de keten van de maritieme dienstverlening. Met haar bagger-kernactiviteiten richt het bedrijf zich op het groeiende aantal nieuwe LNG-havens in de wereld, alsmede op landaanwinning in zee, voor de vestiging van LNG-terminals. Daarnaast is de 50%-deelneming in Lamnalco van belang. Lamnalco houdt zich voornamelijk in het Midden-Oosten en West-Afrika bezig met haven- en offshoredienstverlening. Lamnalco voert een ambitieus expansieprogramma uit, waarbij met name wordt ingezet op langetermijn servicecontracten voor het groeiende aantal LNG-terminals.

Netto gas-handelsstromen 2000 (in miljard m3)

(Bron: International Energy Agency)

De snijkopzuiger Edax aan het werk in de LNG-haven van Point Fortin in Trinidad.

Groei van de economie, groei

44


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:51

De Kaspische zee bevat grote hoeveelheden gas- en oliereserves. Deze ondiepe zee kent barre weersomstandigheden. Conventionele olieen gasplatforms kunnen vanwege het kruiende ijs in de lange winterperiode niet ingezet worden. Al sinds 1998 is Boskalis in dit gebied actief met speciaal ontworpen ijsresistente eilanden van waaruit naar olie en gas kan worden geboord. In het noorden is Boskalis begonnen met de aanleg van een nieuw eiland dat in 2006 gereed moet zijn.

Netto gas-handelsstromen 2030 (in miljard m3)

8

244 59

97

202

25

160 27

17

104

85

52

13 60

10

(Bron: International Energy Agency)

Voorts is de offshoredivisie van Boskalis actief op het gebied van de aanleg en bescherming van olieen gaspijpleidingen, zeebodembewerking en kustaanlandingen.

Groei van de economie, groei van energiebehoefte, groei voor Boskalis.

De zelfvarende snijkopzuiger Ursa aan het werk in Pars, Iran. Deze petrochemische haven werd in 2004 uitgebreid en verdiept tot –14.00 meter CD.

van energiebehoefte, groei van Boskalis.



01-03-2005 16:35:37



Jaarrekening In overeenstemming met artikel 26 van de statuten van Koninklijke Boskalis Westminster nv biedt de Raad van Commissarissen het jaarverslag 2004 aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders aan. Het jaarverslag over 2004, met daarin opgenomen de jaarrekening, is door de Raad van Bestuur opgemaakt. De jaarrekening gaat vergezeld van de verklaring van de accountant der vennootschap, KPMG Accountants N.V.. Op dezelfde dag als die der oproeping tot de aandeelhoudersvergadering, is de opgemaakte jaarrekening door de Raad van Bestuur aan de Ondernemingsraad ter kennisname toegezonden. Wij stellen aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders voor: • de jaarrekening, waarin opgenomen het voorstel tot winstbestemming, vast te stellen; • de leden van de Raad van Bestuur decharge te verlenen voor hun bestuur; • de leden van de Raad van Commissarissen decharge te verlenen voor hun toezicht op het bestuur over het jaar 2004; • een dividend uit te keren aan aandeelhouders van € 0,75 per aandeel. Samenstelling Raad van Bestuur De samenstelling van de Raad van Bestuur is in het verslagjaar gewijzigd door het vertrek in de loop van het jaar van de heer A.H.A. Hoevenaars en de pensionering per 1 september 2004 van de heer K.G. van Nes. De Raad van Bestuur bestaat thans uit twee leden. Samenstelling Raad van Commissarissen De heer S.D. de Bree is aan het einde van de aandeelhoudersvergadering in mei 2004, als voorzitter en lid van de Raad van Commissarissen, afgetreden. De heer M.W. Dekker, lid van de Raad van Commissarissen, is hem per dezelfde datum als voorzitter opgevolgd. Voorts is op diezelfde aandeelhoudersvergadering aangekondigd dat de heren M.W. Dekker en J. Aalberts in 2005 volgens rooster zullen aftreden als voorzitter respectievelijk lid van de Raad van Commissarissen. Om in de ontstane en aanstaande vacatures te voorzien en in overeenstemming met de Profielschets van de Raad van Commissarissen, is in december 2004 de heer M. Minderhoud, en zijn in januari 2005 de heren H. Benjamins en R.M.F. van Loon, voorgedragen voor benoeming; genoemde heren zijn door aandeelhouders, bijeengeroepen in buitengewone aandeelhoudersvergaderingen, benoemd en vervolgens tot de Raad van Commissarissen toegetreden. Werkzaamheden Raad van Commissarissen De Raad heeft in de verslagperiode, in vrijwel altijd voltallige samenstelling, zesmaal vergaderd met de Raad van Bestuur. De vergaderingen worden voorbereid door de voorzitter van de Raad van Commissarissen en de voorzitter van de Raad van Bestuur. Vaste agendapunten waren de resultaten, de balans evenals branche- en marktontwikkelingen. Onderwerpen van aandacht waren voorts de opzet en uitvoering van het margeverbeteringsprogramma, de strategische positionering, het bedrijfsbudget, liquiditeit, continuïteit, acquisitieen investeringsvoorstellen, organisatiestructuur, interne controle en risicobeheersing, evenals personeelsbeleid, veiligheid, gezondheid en milieu.

46


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:57


Als gevolg van de wetswijzigingen, met ingang van 1 oktober 2004, van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek met betrekking tot de structuurregeling, heeft de Raad een voorstel tot statutenwijziging van de Raad van Bestuur goedgekeurd, en vervolgens aan aandeelhouders voorgelegd. Omdat tijdens een hiertoe in december 2004 gehouden buitengewone aandeelhoudersvergadering het quorum ontbrak, is in een tweede, in januari 2005 gehouden buitengewone aandeelhoudersvergadering (waarbij het quorumvereiste niet gold), de besluitvorming betreffende de statutenwijziging afgerond. Naar aanleiding van voornoemde wetswijzigingen is tevens een nieuwe Profielschets van de Raad van Commissarissen opgesteld; deze profielschets is met aandeelhouders besproken op de buitengewone aandeelhoudersvergadering van 23 december 2004. Tijdens deze buitengewone aandeelhoudersvergadering is in hetzelfde kader ook het beleid op het terrein van bezoldiging van de Raad van Bestuur door de Raad van Commissarissen aan de orde gesteld, en door aandeelhouders aanvaard en vastgesteld. Voorts heeft de Raad van Commissarissen in het verslagjaar, in het kader van de op 1 januari 2004 in werking getreden Nederlandse corporate governance code (“Code”), een nieuw reglement van de Raad van Commissarissen opgesteld. Tevens is, naast de reeds bestaande kerncommissies Remuneratiecommissie en Selectie- en Benoemingscommissie, een Auditcommissie van de Raad van Commissarissen ingesteld, en zijn er ten behoeve van de drie kerncommissies reglementen opgesteld. Onder dit Bericht treft u de samenstelling van de kerncommissies aan. De Remuneratiecommissie. De Raad van Commissarissen stelt de honorering vast van de leden van de Raad van Bestuur op advies van de Remuneratiecommissie. De hoofdlijnen uit het remuneratierapport, zoals opgemaakt door de Remuneratiecommissie, zijn de volgende. Het beleid is gericht op het succesvol kunnen aantrekken en binden van gekwalificeerde leidinggevenden van een beursgenoteerde, wereldwijd en internationaal opererende onderneming met specialistische technologische activiteiten en kapitaalsintensief materieel. De remuneratie bevat de componenten vast salaris, variabel salaris en pensioenregeling. De hoogte en samenstelling van het pakket is bepaald op basis van de Nederlandse arbeidsmarkt en overigens aan de hand van gegevens van een referentiegroep van ondernemingen die qua grootte en complexiteit met Boskalis vergelijkbaar is. De kortetermijn bonus bestaat uit twee elementen die ieder een gelijke weging hebben. De ene helft is gerelateerd aan het behaalde jaarrendement waarbij een verband wordt gelegd met de nettowinst plus rentelasten op langlopende leningen, uitgedrukt in een percentage van het gemiddeld geïnvesteerd vermogen. De andere helft is gerelateerd aan de mate waarin de bestuurder individueel aan de door de Raad van Commissarissen gestelde doelstellingen heeft voldaan. De kortetermijn bonus kan maximaal 55% van het vaste jaarinkomen bedragen voor bestuurders en 60% voor de voorzitter. De langetermijn bonusregeling legt het accent op eveneens twee elementen die een gelijke weging hebben. Het ene element is gericht op het creëren van aandeelhouderswaarde en het andere element is gericht op het realiseren van het ondernemingsbeleid op langere termijn. Voor een overzicht van de individuele beloningen van de leden van de Raad van Bestuur wordt verwezen naar pagina 67 van het jaarverslag. De variabele beloning die in 2004 is toegekend, heeft betrekking op het verslagjaar 2003.

47



24-03-2005 08:46:57


De Remuneratiecommissie is tweemaal bijeengeweest en heeft buiten de vergaderingen veelvuldig overlegd. Voorstellen werden aan de Raad van Commissarissen gedaan inzake de aanpassing van het vaste jaarsalaris van de leden van de Raad van Bestuur per 1 januari 2004 en de vaststelling van de kortetermijn bonus over 2003. Ook werden in dit verband de criteria voor 2004 voor zowel de kortetermijn als langetermijn bonus vastgesteld. Voorts heeft de Remuneratiecommissie voorstellen aan de Raad gedaan ten aanzien van het in december door de aandeelhoudersvergadering goedgekeurde bezoldigingsbeleid. Tevens heeft de Remuneratiecommissie de Raad geadviseerd aan de aandeelhoudersvergadering in 2004 een voorstel voor te leggen ter actualisering van de remuneratie betreffende de voorzitter en leden van de Raad van Commissarissen. Dit voorstel is door aandeelhouders vastgesteld en met ingang van 1 juli 2004 in werking getreden. De Auditcommissie is na haar instelling in januari 2005 eenmaal bijeengeweest in verband met de financiële verslaglegging over het boekjaar 2004. De Selectie- en Benoemingscommissie kwam in het afgelopen jaar tweemaal bijeen en heeft intern veelvuldig overleg gevoerd alsook besprekingen gevoerd met kandidaten. Ten aanzien van de samenstelling van de Raad van Commissarissen heeft de Raad besloten de vacature, ontstaan door het vertrek van de heer De Bree, zo snel mogelijk te vervullen. Aangezien de heren Aalberts en Dekker aan het einde van de algemene aandeelhoudersvergadering in mei 2005 zullen aftreden, heeft de Raad besloten ook deze komende vacatures, gezien de bescheiden omvang van de Raad, reeds in 2004 trachten te vervullen. Vervulling van genoemde vacatures houdt een tijdelijke uitbreiding van de Raad in. Op basis van de Profielschets van de Raad van Commissarissen en na afstemming met de Raad van Bestuur, werden de drie gewenste profielen bepaald, en zijn drie personen aanbevolen. Uiteindelijk hebben de activiteiten van de commissie geleid tot de benoeming van de heer M. Minderhoud tot lid van de Raad van Commissarissen in de buitengewone aandeelhoudersvergadering van 23 december 2004, en de benoeming tot leden van de Raad van de heren H. Benjamins en R.M.F. van Loon in de buitengewone aandeelhoudersvergadering van 20 januari 2005. De Ondernemingsraad heeft in dit kader aangegeven geen bezwaar te hebben tegen de voordrachten van de Raad van Commissarissen. De Selectie- en Benoemingscommissie heeft met de Raad van Bestuur ook gesproken over de samenstelling en omvang van de Raad van Bestuur, waarbij de bezetting van seniormanagementposities mede betrokken werd. Zowel de huidige als toekomstige bezetting is daarbij in ogenschouw genomen. In verband met de Code zijn tijdens vergaderingen van de Raad met de Raad van Bestuur de in de Code verwoorde beginselen van deugdelijk ondernemingsbestuur en ‘best practice’-bepalingen besproken. Voor het “pas toe en leg uit”-verslag naar aanleiding van de Code verwijst de Raad u graag naar de speciale uitgave van de Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen in dit verband. In overeenstemming met bepalingen van de Code is een Addendum bij het “Reglement ter voorkoming van misbruik van voorwetenschap bij transacties in effecten van de vennootschap” opgesteld en met ingang van 1 januari 2005 in werking getreden. Naar het oordeel van de Raad is voldaan aan het in de Code bepaalde ten aanzien van de onafhankelijkheid van de commissarissen uit de Raad. Als niet-onafhankelijk in de zin van de Code beschouwt de Raad de heer M. van der Vorm.

48


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:46:57


Over actuele ontwikkelingen heeft de voorzitter van de Raad van Commissarissen regelmatig tussentijds overleg gevoerd met de voorzitter van de Raad van Bestuur en met andere commissarissen. De Raad van Commissarissen is tweemaal bijeengekomen buiten aanwezigheid van de Raad van Bestuur. Daarbij zijn verschillende thema’s aan de orde geweest. Zowel het functioneren van de Raad en van individuele commissarissen, als dat van de Raad van Bestuur en van de individuele bestuurders, alsook de vervulling van de bestaande en voorziene vacatures zijn aan de orde geweest. De samenstelling en taakverdeling binnen de Raad van Bestuur werd besproken. Mogelijke opvolgingsschema’s voor de Raad van Bestuur en het topechelon kwamen in dit kader eveneens aan de orde. Commissarissen hebben met belangstelling deelgenomen aan overlegvergaderingen van de Ondernemingsraad. Daarnaast hebben ook gesprekken tussen de commissarissen en de Ondernemingsraad plaatsgevonden. Alle werkzaamheden van de Raad zijn in overeenstemming met het reglement van de Raad van Commissarissen uitgevoerd. De Raad complimenteert medewerkers en Raad van Bestuur met de in 2004 – een jaar dat werd gekenmerkt door de uitvoering van een margeverbeteringsprogramma en moeilijke marktomstandigheden – behaalde resultaten en met het gevoerde beleid en spreekt haar bijzondere waardering uit voor de getoonde inzet en betrokkenheid.

Papendrecht / Sliedrecht, 14 maart 2005 De Raad van Commissarissen drs. M.W. Dekker, voorzitter J. Aalberts M. van der Vorm mr. A.A. Westerlaken M. Minderhoud H. Benjamins ir. R.M.F. van Loon

Leden van de Auditcommissie M. Minderhoud, voorzitter, met ingang van 1 januari 2005; H. Benjamins, met ingang van 1 februari 2005 Leden van de Remuneratiecommissie mr. A.A. Westerlaken, voorzitter, met ingang van 18 mei 2004; M. van der Vorm, met ingang van 18 mei 2004 Leden van de Selectie- en Benoemingscommissie drs M.W. Dekker, voorzitter, met ingang van 16 augustus 2004; M. van der Vorm, met ingang van 16 augustus 2004

49



24-03-2005 08:46:58

Volgens het rapport ‘Tourism 2020 Visions’ van de World Tourism Organization (www.world-tourism.org) zal het internationale toerisme in de komende 15 jaar fors groeien, van 700 miljoen internationale trips nu naar 1,6 miljard in 2020.

Gedreven door groei van het mondiale toerisme

De belangrijkste bestemmingsregio’s zijn Europa, Oost-Azië en Amerika. Ook hier komt de stijgende vraag vooral uit Azië, waar de nieuwe middenklasse met haar groeiende welvaart zich buiten de eigen landsgrenzen zal gaan bewegen. Daarnaast is in het Midden-Oosten een ontwikkeling gaande waarbij traditioneel olie-afhankelijke landen investeren in uitbreiding van handel, industrie en ook toerisme.

Mondiale groei toerisme in regio (in miljoenen)

(Bron: World Tourism Organization)

In dichtbevolkte steden als Kopenhagen is er veel behoefte aan sport- en recreatiefaciliteiten. Om aan deze steeds groeiende behoefte te kunnen blijven voldoen is in 2004 begonnen met de uitbreiding van het bestaande Amager strandpark. Boskalis is betrokken bij de aanleg van het kunstmatige eiland waardoor de bestaande recreatiefaciliteiten zullen verdubbelen.

Meer toerisme betekent meer in zee en

50


Jaarverslag 2004

03-03-2005 10:37:13

Onderhouds- en verdiepingswerkzaamheden in de cruisehaven van Antigua.

Met name in de Verenigde Arabische Emiraten worden grootschalige toeristische eilanden aangelegd, zowel voor bezoekers uit de regio als uit andere werelddelen.

Meer toerisme betekent meer stranden, meer toeristische eilanden in zee en meer cruisehavens. En meer werk voor Boskalis.

Palm Jumeirah, het allereerste eiland dat in Dubai is aangelegd om de toeristenindustrie te promoten en zo minder afhankelijk te worden van de olie-inkomsten. Boskalis is betrokken geweest bij de aanleg van de crescent, de beschermende dijk rond het eiland. Dit allereerste palmproject is gevolgd door nog twee palmeilanden, een eilandengroep in de vorm van de wereld en recent is de aankondiging gedaan voor de ontwikkeling van het Dubai waterfront.

stranden, meer toeristische eilanden meer cruisehavens. En meer werk voor Boskalis.



02-03-2005 14:24:43


Grondslagen voor de waardering en de bepaling van het resultaat

Algemeen De jaarrekening, zoals opgenomen op de pagina’s 52 tot en met 74, is opgesteld op basis van historische kosten. Voorzover niet anders vermeld, zijn de activa en passiva opgenomen voor de nominale waarde, zo nodig verminderd met noodzakelijk geachte voorzieningen. Winsten worden verantwoord als realisatie voldoende zeker is; verliezen worden voorzien zodra de verliesverwachting ontstaat.

Stelselwijziging 2003 Tot en met 2002 vond de resultaatverantwoording op onderhanden werken plaats op basis van opgeleverde werken, met uitzondering van omvangrijke langlopende werken (met een contractwaarde van meer dan € 25 miljoen) waarop, indien het resultaat op betrouwbare wijze kon worden vastgesteld, winst werd genomen naar rato van de werkvoortgang op basis van bestede kosten. Met ingang van het boekjaar 2003 worden resultaten op alle onderhanden werken verantwoord op basis van de verwachte eindewerkresultaten naar rato van de voortgang, gebaseerd op de kostprijs van het in de verslagperiode verrichte werk. Winstneming op onderhanden werken blijft achterwege zolang geen betrouwbare schatting kan worden gemaakt van het eindewerkresultaat. Voor verwachte verliezen worden voorzieningen getroffen zodra zij blijken en in mindering gebracht op de kostprijs. De omzet bestaat uit de kostprijs van het in de verslagperiode verrichte werk, vermeerderd met volgens het vorenstaande stelsel bepaalde resultaat. Deze verwerkingswijze is in de aannemerij gebruikelijk en heeft de voorkeur in de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving. Tevens is dit stelsel van winstneming verplicht onder de International Financial Reporting Standards (IFRS), waaraan de onderneming met ingang van het boekjaar 2005 zal voldoen. De stelselwijziging is in 2003 uitgevoerd via de winsten verliesrekening. Het resultaat over de boekjaren 2003 en 2004 is volgens het nieuwe stelsel bepaald. Het eenmalige cumulatieve effect naar de stand per 1 januari 2003 is onder de overige bedrijfsopbrengsten in het operationele resultaat over 2003 opgenomen.

Schattingswijziging 2003 Door onder meer de afwikkeling van een aantal reeds langer openstaande belastingaangiften en daarmee samenhangende fiscale disputen is in 2003 meer duidelijkheid ontstaan over de fiscale positie van de onderneming. Daaruit voortvloeiend zijn, op grond van de geldende verslaggevingregels, in het boekjaar 2003 latente belastingvorderingen opgenomen in de balans. De opgenomen latente belastingvorderingen, die deels worden gecompenseerd door daarmee samenhangende latente belastingverplichtingen, bestaan voornamelijk uit: • hogere fiscale waardering van materieel; • fiscaal niet gevormde voorzieningen; • timing verschillen met betrekking tot kosten en opbrengsten; • gestalde inhaalverliezen. De per saldo te verantwoorden latente belastingvorderingen zijn tegen nominale waarde opgenomen. Aangezien de verwachte termijn van afwikkeling van deze latente belastingvorderingen in hoge mate overeenkomt met de verwachte termijn van afwikkeling van de onder de langlopende schulden opgenomen belastingverplichtingen, zijn deze daarop in mindering gebracht.

52

-00162_JV2_cijfers.indd 1

Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:49:36


Consolidatie Geconsolideerd zijn Koninklijke Boskalis Westminster nv en haar groepsmaatschappijen. Als groepsmaatschappijen worden aangemerkt die maatschappijen waarin Koninklijke Boskalis Westminster nv, direct of indirect, al dan niet krachtens overeenkomst met anderen, meer dan de helft van het stemgerechtigde kapitaal bezit en een doorslaggevende invloed op het beleid heeft. De financiële gegevens van de geconsolideerde maatschappijen worden voor 100% opgenomen. Onder punt 1. van de toelichting bij de geconsolideerde balans en winsten verliesrekening is een lijst opgenomen met de belangrijkste in de consolidatie betrokken groepsmaatschappijen. De financiële gegevens van aannemingscombinaties zijn proportioneel opgenomen overeenkomstig het eigen aandeel in deze combinaties. Belangrijke deelnemingen waarin de betrokken aandeelhouders de zeggenschap gezamenlijk uitoefenen, worden eveneens proportioneel opgenomen overeenkomstig het eigen aandeel in deze vennootschappen, voorzover de activiteiten identiek of complementair zijn aan die van de groep.

Goodwill Het bij de verwerving van deelnemingen vastgestelde verschil tussen de verwervingsprijs van de aandelen en de nettovermogenswaarde hiervan, bepaald op basis van de waarderingsgrondslagen van Koninklijke Boskalis Westminster nv, wordt geactiveerd en stelselmatig, gebaseerd op de geschatte economische levensduur, ten laste van het resultaat afgeschreven.

Vreemde valuta’s De activa en passiva van buitenlandse groepsmaatschappijen zijn omgerekend tegen de koersen geldende aan het einde van het verslagjaar, met uitzondering van de internationaal inzetbare materiële vaste activa, waarvan de omrekening heeft plaatsgevonden tegen de koersen geldende in de periode van aanschaffing van de desbetreffende activa. De posten van de resultatenrekeningen van de buitenlandse groepsmaatschappijen zijn omgerekend tegen de gemiddelde koersen over het jaar, met uitzondering van de afschrijvingen, die zijn omgerekend tegen dezelfde koersen als de desbetreffende activa. De uit deze systematiek voortvloeiende koersomrekeningsverschillen worden rechtstreeks ten gunste, dan wel ten laste van de post overige reserves gebracht. Voorzover opdrachten in vreemde valuta’s worden gecontracteerd, worden deze door middel van financiële derivaten, meestal valutatermijncontracten, in beginsel volledig afgedekt. De waardering van deze contracten en de daarmee samenhangende activa en passiva geschiedt tegen de geldende termijnkoers. Financiële derivaten worden niet gebruikt voorzover geen sprake is van hiermee samenhangende reële transacties. Overige activa en passiva luidende in vreemde valuta’s zijn omgerekend tegen de koersen geldende aan het einde van het jaar. Koersverschillen die betrekking hebben op transacties in vreemde valuta’s, worden opgenomen onder overige bedrijfsopbrengsten.

53



24-03-2005 08:49:36


Materiële vaste activa De boekwaarde van de materiële vaste activa wordt verkregen door de cumulatieve afschrijvingen in mindering te brengen op de aanschafwaarde. In de aanschafwaarde wordt geen rente over de ` investeringen tijdens de bouw begrepen. Investeringspremies worden in mindering gebracht op de aanschafwaarde. Op groot materieel in gebruik genomen sedert 1996 wordt afgeschreven op basis van de aanschafwaarde. De afschrijvingspercentages zijn gebaseerd op de geschatte gebruiksduur van de activa, die voor de vloot in het algemeen vijftien tot achttien jaar beloopt en voor ander aannemingsmaterieel gemiddeld vijf jaar. Op groot materieel in gebruik genomen vóór 1996 wordt degressief afgeschreven op basis van een vast percentage van de boekwaarde, rekening houdend met een vastgestelde restwaarde. Investeringen in aannemingsmaterieel met een projectmatig karakter worden in kortere termijnen afgeschreven. De overige activa worden afgeschreven volgens een vast percentage van de aanschafwaarde, gebaseerd op een gebruiksduur variërend van tien tot vijftig jaar voor gebouwen, en vier jaar voor inventarissen, etc. Op terreinen wordt niet afgeschreven, behoudens terreinen voor zandwinning die op basis van het tonnageprincipe worden afgeschreven. De door een buitenlandse groepsmaatschappij gesloten langdurige huurovereenkomst ter zake van de hopperzuiger Stuyvesant, waarbij het economische eigendom niet bij het concern berust (operationele lease), is niet geactiveerd. De financiële verplichtingen die hiermee samenhangen, zijn opgenomen onder niet uit de balans blijkende verplichtingen.

Financiële vaste activa De waardering van niet-geconsolideerde deelnemingen geschiedt tegen het aandeel van Koninklijke Boskalis Westminster nv in de nettovermogenswaarde volgens de door de desbetreffende deelnemingen opgestelde balansen, zo nodig verminderd met noodzakelijk geachte voorzieningen. Winsten behaald in landen met een zwakke valuta en/of transferrestricties, worden als gerealiseerd beschouwd indien de ontvangst in harde valuta is zekergesteld. De waardering van de overige financiële vaste activa geschiedt tegen nominale waarde of aanschaffingsprijs, zo nodig verminderd met noodzakelijk geachte voorzieningen.

Voorraden De voorraden, voornamelijk bestaande uit hulpstoffen en reserveonderdelen, worden gewaardeerd tegen de gemiddelde inkoopprijs, onder aftrek van voorzieningen voor incourantheid.

Onderhanden werken Onderhanden werken worden gewaardeerd tegen de kostprijs van het verrichte werk, vermeerderd met het naar rato van de voortgang gerealiseerde deel van de verwachte eindewerkresultaten. Voor verwachte verliezen op onderhanden werken worden voorzieningen getroffen zodra zij blijken en in mindering gebracht op de kostprijs. De kostprijs bevat de directe projectkosten, bestaande uit directe loonkosten, materialen, kosten van uitbesteed werk, overige directe kosten en tarieven voor ingezet materieel. De voortgang van een project wordt bepaald op basis van de kostprijs van het verrichte werk in relatie tot de verwachte kostprijs van het project als geheel. Winstneming op onderhanden werken blijft achterwege zolang geen betrouwbare schatting kan worden gemaakt van het eindewerkresultaat. Op de post onderhanden werken worden de gedeclareerde termijnen en vooruitontvangen betalingen in mindering gebracht.

54


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:49:36


Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor verplichtingen met een onzekere omvang of onzeker tijdstip die samenhangen met de bedrijfsactiviteiten. De voorziening voor latente belastingverplichtingen vloeit voornamelijk voort uit tijdelijke verschillen tussen de commerciële en fiscale winstberekening en is tegen nominale waarde opgenomen. De onderhoudsvoorziening wordt gevormd voor periodiek, respectievelijk achterstallig onderhoud van materieel, teneinde een gelijkmatige verdeling van kosten over de jaren te bewerkstelligen. De voorziening voor pensioenen heeft betrekking op de pensioenverplichtingen uit niet-afgefinancierde opgebouwde rechten van een buitenlandse groepsmaatschappij en is op actuariële basis opgenomen op basis van 6 % rekenrente.

Netto-omzet De netto-omzet bestaat uit de kostprijs van het in de verslagperiode verrichte werk, vermeerderd met het naar rato van de voortgang in de verslagperiode gerealiseerde deel van de verwachte eindewerkresultaten, verminderd en/of vermeerderd met in het verslagjaar gevormde en/of benutte en vrijgekomen voorzieningen voor verwachte verliezen.

Bedrijfsresultaat Het bedrijfsresultaat bestaat uit: • naar rato van de voortgang gerealiseerde resultaten op het in het boekjaar verrichte werk; • toevoegingen aan, dan wel benutting en vrijvallen uit de voorzieningen voor verwachte verliezen op onderhanden werken; • nagekomen resultaten op in voorgaande jaren afgesloten werken, waarvan realisatie eerst in het verslagjaar is zekergesteld; • resultaat op de exploitatie van materieel, bepaald als het verschil tussen de aan de werken doorberekende huren voor inzet van materieel en de exploitatiekosten hiervan, inclusief de afschrijvingen; • algemene beheerskosten; • alle overige baten en lasten voortvloeiend uit de gewone bedrijfsuitoefening, waaronder begrepen boekresultaten op de verkoop van materiële vaste activa en koersresultaten.

Resultaat niet-geconsolideerde deelnemingen Dit betreft het aandeel in de resultaten na belasting van de niet in de consolidatie betrokken deelnemingen.

Belastingen De post belastingen wordt berekend op basis van het verantwoorde resultaat met inachtneming van de geldende fiscale bepalingen en tarieven. Tijdelijke verschillen worden gewaardeerd in latente belastingvorderingen en/of -verplichtingen, voorzover het waarschijnlijk is dat in de toekomst fiscale winst beschikbaar is voor de afwikkeling. Met voorwaartse verliescompensatie wordt in het algemeen, gelet op het projectmatige karakter van de activiteiten in de meeste landen, geen rekening gehouden.

Kasstromen Het geconsolideerde kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Het middelenbegrip bestaat uit de liquide middelen en kortlopende bankschulden.

55



24-03-2005 08:49:37


G e c o n s o l i d e e rd e b a l a n s v o o r w i n s t b e s t e m m i n g

( in € 1.000 )

(1)

31 december 2004

31 december 2003

623.980

607.756

Vaste activa Materiële vaste activa

(2)

Financiële vaste activa • niet-geconsolideerde deelnemingen

(3)

47.166

52.051

• overige financiële vaste activa

(4)

979

.995

Som der vaste activa

48.145

53.046

672.125

660.802

Vlottende activa Voorraden

41.292

30.842

Onderhanden werken

(5)

( 127.381 )

( 112.329 )

Vorderingen en overlopende activa

(6)

348.536

331.682

Liquide middelen

(7)

135.862

161.159

398.309

411.354

Som der vlottende activa Kortlopende schulden Crediteuren, overige schulden en overlopende passiva

(8)

509.122

474.115

Aflossingsverplichtingen en bankschulden

(9)

11.487

8.823

520.609

482.938

Som der kortlopende schulden Uitkomst van vlottende activa min kortlopende schulden

( 122.300 )

( 71.584 )

549.825

589.218

Uitkomst activa min kortlopende schulden Langlopende leningen

(10)

5.726

9.028

Langlopende schulden

(11)

22.345

61.345

Voorzieningen

(12)

56.775

63.604

Eigen vermogen

(13)

464.979

455.241

549.825

589.218

(1) De buiten de kolommen tussen haakjes geplaatste cijfers verwijzen naar de toelichting (zie pag. 59 - 69).

56


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:49:37


Geconsolideerde winsten verliesrekening

( in € 1.000 )

(1)

2004

2003

Netto-omzet

(16)

1.001.204

1.045.523

Overige bedrijfsopbrengsten

(17)

3.747

41.356

1.004.951

1.086.879

Som der bedrijfsopbrengsten Externe kosten

(18)

( 702.908 )

( 745.756 )

Lonen en salarissen

(19)

( 146.198 )

( 144.586 )

Sociale lasten

(20)

( 29.246 )

( 47.640 )

Afschrijvingen op vaste activa

(2)

( 89.158 )

( 79.296 )

Som der bedrijfslasten

( 967.510 )

Bedrijfsresultaat

( 1.017.278 )

37.441

69.601

Rentebaten

1.539

3.019

Rentelasten

( 2.722 )

( 3.016 )

4.073

8.337

Resultaat niet-geconsolideerde deelnemingen

(3)

Uitkomst der financiële baten en lasten

2.890

Resultaat voor belastingen

8.340

40.331

77.941

( 10.161 )

( 7.087 )

30.170

70.854

Winst per aandeel (€ 1,00) *)

1,09

2,66

Verwaterde winst per aandeel (€ 1,00) **)

1,09

2,66

Belastingen

(21)

Nettoresultaat

(1) De buiten de kolommen tussen haakjes geplaatste cijfers verwijzen naar de toelichting (zie pag. 59 - 69). *) Nettoresultaat over het boekjaar gedeeld door het gewogen gemiddelde aantal uitstaande gewone aandelen. **) Nettoresultaat over het boekjaar gedeeld door het gewogen gemiddelde aantal uitstaande gewone aandelen, gecorrigeerd voor de effecten van alle potentiële gewone aandelen die tot verwatering zullen leiden.

57



24-03-2005 08:49:37


Geconsolideerd kasstroomoverzicht

( in € 1.000 )

2004

2003

Kasstroom uit bedrijfsuitoefening Nettoresultaat

30.170

70.854

Afschrijvingen

89.158

79.296

119.328

150.150

18.831

59.377

2.466

.124

Cashflow (Toename) / afname werkkapitaal (Toename) / afname financiële vaste activa (Afname) / toename langlopende schulden Afname voorzieningen Directe mutaties in de reserves en overige mutaties

( 39.000 )

18.829

( 7.710 )

( 8.667 )

. –

.495

Netto kasstroom uit bedrijfsuitoefening

93.915

220.308

Investeringen Investeringen in materiële vaste activa, per saldo Acquisities / investeringen in deelnemingen

( 107.160 )

( 148.257 )

( 1.518 )

( 7.807 )

Totaal investeringen

( 108.678 )

( 156.064 )

Financiering Toename / (afname) langlopende leningen en aflossingsverplichtingen Betaling dividend voorafgaand verslagjaar Totaal financiering

3.249

( 3.757 )

( 9.896 )

( 9.810 ) ( 6.647 )

( 13.567 )

( 115.325 )

( 169.631 )

( 21.410 )

50.677

Per 1 januari

153.724

103.047

Per 31 december

132.314

153.724

( 21.410 )

50.677

Netto kasstroom uit investeringen en financiering (Afname) / toename saldo liquide middelen / overige bankschulden Liquide middelen / overige bankschulden

(Afname) / toename saldo liquide middelen / overige bankschulden

58


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:49:37


Toelichting bij de geconsolideerde balans en winsten verliesrekening

1. Algemeen Alle bedragen in deze toelichting zijn in duizenden euro’s, tenzij anders is vermeld. De geconsolideerde balans is vóór winstbestemming opgesteld. De belangrijkste in de consolidatie van Koninklijke Boskalis Westminster nv opgenomen groepsmaatschappijen en proportioneel geconsolideerde deelnemingen zijn: Nederland

Overige regio’s

Aannemersbedrijf M. de Haan bv,

Boskalis Westminster Ltd, Fareham

Drachtstercompagnie

(Verenigd Koninkrijk)

Aannemingsmaatschappij Markus bv,

Rock Fall Company Ltd, Ayrshire (Verenigd Koninkrijk)

Halfweg

Irish Dredging Company Ltd, Cork (Ierland)

Archirodon Group NV, Dordrecht (40%)

Boskalis Sweden AB, Gotenburg (Zweden)

Baggermaatschappij Boskalis bv,

Atlantique Dragage SARL, Nanterre (Frankrijk)

Papendrecht

Boskalis Offshore A/S, Randaberg (Noorwegen)

Baggermaatschappij Holland bv,

Terramare Oy, Helsinki (Finland)

Papendrecht

Sociedad Española de Dragados SA, Madrid (Spanje)

Boskalis Cortlever Holding bv,

Dragapor Dragagens de Portugal S.A., Alcochete

Amsterdam (51%)

(Portugal)

Boskalis Dolman bv, Dordrecht

Bagger- und Bauunternehmung Delta GmbH, Bremen

Boskalis International bv, Sliedrecht

(Duitsland)

Boskalis Markus bv, Papendrecht

Heinrich Hirdes GmbH, Hamburg (Duitsland)

Boskalis Offshore bv, Papendrecht

Heinrich Hirdes Wasser- und Tiefbau GmbH, Duisburg

Boskalis bv, Rotterdam

(Duitsland)

Boskalis Westminster Dredging bv,

Boskalis Westminster Middle East Ltd, Nicosia (Cyprus)

Papendrecht

Beaver Dredging Company Ltd, Toronto (Canada)

Boskalis Westminster International bv,

Boskalis Westminster Inc., Wilmington

Papendrecht

(Verenigde Staten van Amerika)

Boskalis Westminster Shipping bv i.o.,

Bean Stuyvesant LLC, Delaware

Papendrecht (nieuw)

(Verenigde Staten van Amerika) (50%)

Boskalis Finance bv, Papendrecht

Coastal and Inland Marine Services Inc., Ancon (Panama)

BW Soco bv, Sliedrecht

Dragamex SA de CV, Coatzacoalcos (Mexico) (50%)

A.H. Breijs & Zonen Onroerend

Boscampo, Douala (Kameroen)

Goed bv, Rotterdam

Boskalis Taiwan Ltd, Taipei (Taiwan)

A.H. Breijs & Zonen bv, Rotterdam

Boskalis International (S.) Pte Ltd (Singapore)

J. van Vliet bv, Wormerveer

Riovia SA, Montevideo (Uruguay)

Hydronamic bv, Sliedrecht

Zinkcon Marine Singapore Pte Ltd (Singapore)

Westminster Dredging Company Ltd, Papendrecht

De volledige lijst van in de consolidatie opgenomen groepsmaatschappijen en combinaties alsmede niet-geconsolideerde deelnemingen is gedeponeerd ten kantore van het Handelsregister te Rotterdam. Op een aantal van de in deze lijst opgenomen groepsmaatschappijen wordt artikel 403 Titel 9 Boek 2 BW toegepast.

59



24-03-2005 08:49:38


2. Materiële vaste activa Bedrijfs-

Drijvend en

Andere

Niet aan

Materiële

gebouwen

ander aan-

vaste

bedrijfs-

vaste

en

nemings-

bedrijfs-

voering

activa in

terreinen

materieel

middelen

dienstbaar

aanbouw

61.050

1.094.917

38.494

392

Totaal

Stand per 1 januari 2004 Aanschafwaarde Afschrijvingen

119.587 1.314.440

( 27.176 )

( 657.023 )

( 22.327 )

( 158 )

33.874

437.894

16.167

234

119.587

607.756

971

21.953

7.091

10

79.373

109.398

–

248

–

–

–

248

233

193.979

Boekwaarde

–

( 706.684 )

Mutaties Aanschaffingen In / (uit) consolidatie Inbedrijfnemingen Boekwaarde afstotingen

( 29 )

–

( 3.485 )

( 314 )

–

( 73.853 )

( 11.380 )

( 13 )

( 5.359 )

4.742

(8)

–

Afschrijvingen

( 3.912 )

Koers- en overige mutaties

282

Totaal van de mutaties in 2004

( 2.426 )

133.483

110

1.284.839

54.660

384

( 194.183 )

–

–

( 3.799 )

–

( 89.158 )

( 122 )

( 11 ) ( 114.932 )

( 465 ) 16.224

Stand per 31 december 2004 Aanschafwaarde Afschrijvingen

62.971 ( 31.523 )

( 713.462 )

( 38.383 )

( 161 )

31.448

571.377

16.277

223

Boekwaarde

4.655 1.407.509 – 4.655

( 783.529 ) 623.980

Onder de afschrijvingen is een additionele afschrijvingslast opgenomen voor een aantal eenheden ouder materieel uit hoofde van vlootrationalisatie in het kader van doorgevoerde reorganisaties ten bedrage van € 4,4 miljoen (2003: € 7,1 miljoen). De actuele waarde van het drijvend aannemingsmaterieel ligt aanzienlijk hoger dan de boekwaarde, die op basis van historische kostprijzen en daarop gebaseerde afschrijvingen is bepaald. Het is aannemelijk dat de actuele waarde van de bedrijfsgebouwen en terreinen de boekwaarde enigermate overtreft. In de bedrijfsgebouwen en terreinen is een bedrag ad € 0,8 miljoen aan terreinen voor zandwinning e.d. begrepen (2003: € 1,0 miljoen).

3. Niet-geconsolideerde deelnemingen De belangrijkste niet-geconsolideerde deelnemingen zijn: Bean Meridian Holding LLC, Delaware, Verenigde Staten van Amerika

60


25%

Bean Excavation LLC, Delaware, Verenigde Staten van Amerika

25%

Bean Meridian LLC, Delaware, Verenigde Staten van Amerika

25%

Lamnalco Ltd, Nicosia, Cyprus

50%

RW Aggregates Ltd, Dorking, Verenigd Koninkrijk

50%

Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:49:38


Het verloop van deze post over 2004 is als volgt: Boekwaarde per 1 januari 2004

52.051

Aandeel in resultaten

4.073

Ontvangen dividenden

( 3.059 )

Saldo investeringen / desinvesteringen

1.367


( 7.266 )

Boekwaarde per 31 december 2004

47.166

4. Overige financiële vaste activa Het verloop van deze post over 2004 is als volgt: Boekwaarde per 1 januari 2004 Overige mutaties

995 0

0( 16 )


979

5. Onderhanden werken

2004

2003

1.278.030

1.048.091

( 1.405.411 )

( 1.160.420 )

( 127.381 )

( 112.329 )

Onderhanden werken Gedeclareerde termijnen

In de post onderhanden werken zijn contracten opgenomen waarvan de waarde van het uitgevoerde werk de gedeclareerde termijnen overtreft. Het totaal van de waarde en de gedeclareerde termijnen van deze projecten bedraagt ultimo 2004 respectievelijk € 389,5 miljoen en € 354,1 miljoen (2003: respectievelijk € 400,8 miljoen en € 356,6 miljoen). Als gevolg van de stelselwijziging 2003 met betrekking tot de winstneming op onderhanden werken wordt de waarde van de onderhanden werken met ingang van 1 januari 2003 verhoogd met de naar rato van de voortgang gecumuleerde winst op onderhanden werken voor belastingen.

6. Vorderingen en overlopende activa Handelsdebiteuren Vorderingen op niet-geconsolideerde deelnemingen Overige vorderingen en overlopende activa

2004

2003

213.894

183.770

12.249

14.955

122.393

132.957

348.536

331.682

Onder de overige vorderingen en overlopende activa ultimo 2004 zijn voor € 9,9 miljoen vorderingen opgenomen met een resterende looptijd langer dan één jaar (2003: € 2,1 miljoen).

61



01-03-2005 14:34:17


7. Liquide middelen In de liquide middelen zijn begrepen geldmiddelen van aannemingscombinaties ad € 56,4 miljoen (2003: € 60,6 miljoen). Daarnaast staat ultimo 2004 € 3,3 miljoen op geblokkeerde rekeningen (2003: € 6,3 miljoen). De overige liquide middelen stonden ultimo 2004 volledig ter vrije beschikking. Eind 2004 zijn de leaseverplichtingen met betrekking tot sleephopperzuiger W.D. Fairway grotendeels vervroegd afgewikkeld, evenals de daarmee samenhangende vooruitbetaalde valutaswap en deposito’s.

8. Crediteuren, overige schulden en overlopende passiva Crediteuren

2004

2003

124.356

94.700

Schulden aan niet-geconsolideerde deelnemingen

.2.363

4.356

Winstbelastingen

44.752

28.736

Belastingen en sociale premies

.29.824

40.218

–

6.000

.307.827

300.105

.509.122

474.115

Pensioenen Overige schulden en overlopende passiva

De kortlopende schulden zijn overwegend niet-rentedragend.

9. Aflossingsverplichtingen en bankschulden Aflossingsverplichtingen Overige bankschulden

2004

2003

.7.939

1.388

.3.548

7.435

.11.487

8.823

Met betrekking tot de aflossingsverplichtingen en de overige bankschulden zijn zekerheden verstrekt in de vorm van recht van hypotheek op materieel en stil pandrecht op aangewezen activa voor een bedrag van in totaal € 2,1 miljoen.

10. Langlopende leningen Het gemiddelde rentepercentage op 31 december 2004 van de leningen beloopt 3,5%. De gemiddelde resterende looptijd van de leningen is circa 2,7 jaar. De leningen met een looptijd van meer dan 5 jaar zijn vrijwel nihil. De aflossingsverplichtingen 2005 zijn opgenomen onder aflossingsverplichtingen en bankschulden. Met betrekking tot € 0,5 miljoen van de ultimo 2004 uitstaande langlopende leningen is zekerheid verstrekt in de vorm van recht van hypotheek op materieel en stil pandrecht.

62


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:49:38


11. Langlopende schulden Belastingen

2004

2003

6.893

19.134

Pensioenen Overige schulden en overlopende passiva

–

12.000

15.452

30.211

22.345

61.345

Langetermijn belastingschulden betreffen de belastingschulden die niet binnen een jaar tot afwikkeling zullen komen en waarvan het niet waarschijnlijk is dat zij langer dan 5 jaar zullen uitstaan. Over overige schulden en overlopende passiva behoeft geen rente te worden betaald. De resterende termijn is overwegend langer dan 5 jaar.

12. Voorzieningen Latente

Onderhoud

belasting-

materieel

Pensioenen Reorganisatie

Overige

Totaal

2.706

63.604

verplichtingen

Stand per 1 januari 2004

22.448

Toevoegingen

40

Onttrekkingen

( 3.429 )

Vrijval

( 2.413 )


Stand per 31 december 2004

( 209 )

16.437

34.646

3.804

–

75.772

51

7.595

23

83.481

( 77.843 )

( 65 )

( 4.886 )

( 787 )

( 87.010 )

–

–

–

–

–

3.790

2.709

( 551 )

32.024

– ( 127 )

1.815

( 2.413 ) ( 887 )

56.775

De voorziening voor latente belastingverplichtingen bestaat voornamelijk uit tijdelijke verschillen tussen de fiscale en commerciële waardering van materieel met een looptijd langer dan 1 jaar. De voorziening voor pensioenen betreft pensioenverplichtingen voor (ex-) medewerkers van een buitenlandse groepsmaatschappij. De verplichtingen uit hoofde van weduwe- en wezenpensioenen zijn herverzekerd. Onder overige voorzieningen is opgenomen een voorziening voor garantieverplichtingen, lopende rechtsgedingen en ingediende claims. De reorganisatievoorziening betreft voornamelijk uitkeringen in het kader van een sociaal plan voor medewerkers die in 2004 uit actieve dienst zijn getreden. De voorzieningen zijn overwegend langlopend van aard, met uitzondering van de voorziening voor onderhoud van materieel en de reorganisatievoorziening, waarvan het kortlopende gedeelte respectievelijk € 25 miljoen en € 2 miljoen bedraagt.

13. Eigen vermogen Verwezen wordt naar de punten 3. tot en met 5. van de toelichting bij de vennootschappelijke balans en winsten verliesrekening.

63



24-03-2005 08:49:38


14. Financiële instrumenten Algemeen. Op basis van een door de Raad van Bestuur vastgesteld financieel beleid maken Koninklijke Boskalis Westminster nv en haar groepsmaatschappijen in de normale bedrijfsuitoefening gebruik van verschillende financiële instrumenten. Het betreft financiële instrumenten die onder de activa en passiva zijn verantwoord en financiële instrumenten die niet in de balans zijn opgenomen. Een groot deel van de opdrachten wordt gecontracteerd in vreemde valuta’s. Posities in vreemde valuta’s worden in beginsel volledig afgedekt, meestal door middel van valutatermijncontracten. Financiële derivaten (termijncontracten, opties, etc.) worden niet gebruikt voorzover geen sprake is van hiermee samenhangende reële transacties. Het uitgangspunt bij het beheersen van renterisico’s is dat de rentes met betrekking tot opgenomen leningen in beginsel voor de gehele looptijd worden gefixeerd. Dit wordt gerealiseerd door het opnemen van leningen met een vaste rente of door gebruik te maken van derivaten zoals renteswaps. Gezien de aard van de activiteiten en daarmee samenhangende sterk fluctuerende cashflows worden de beschikbare liquide middelen doorgaans niet langer vastgelegd dan voor periodes van maximaal een jaar. Met betrekking tot politieke en betalingsrisico’s hanteert Koninklijke Boskalis Westminster nv een strikt acceptatie- en dekkingsbeleid. In principe worden betalingsrisico’s door middel van bankgaranties, verzekeringen, e.d. afgedekt, tenzij sprake is van eersteklas kredietwaardige debiteuren. Deze procedures en de geografische spreiding van de activiteiten van de groepsmaatschappijen beperken de blootstelling van Koninklijke Boskalis Westminster nv aan het risico verbonden aan kredietconcentraties en marktrisico’s. In de balans opgenomen financiële instrumenten. Onder de activa en passiva verantwoorde financiële instrumenten zijn onder meer financiële vaste activa, liquide middelen, vorderingen en kort- en langlopende schulden. De geschatte marktwaarde van deze financiële instrumenten benadert de boekwaarde ervan. Niet uit de balans blijkende financiële instrumenten. De marktwaarde van de niet uit de balans blijkende financiële instrumenten per 31 december 2004 weerspiegelt het ongerealiseerde resultaat bij herwaardering van de contracten tegen berekende valutatermijnkoersen geldend aan het einde van het jaar. Ultimo 2004 bedraagt het ongerealiseerde positieve resultaat € 17 miljoen (2003: positief € 28 miljoen). Met deze ongerealiseerde resultaten is rekening gehouden bij de bepaling van de boekwaarde van de onderliggende balansposten respectievelijk de inschatting van de resultaten van lopende projecten en werk in portefeuille. De nominale waarde bedraagt € 249 miljoen (2003: € 248 miljoen).

64


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:49:39


15. Niet uit de balans blijkende verplichtingen De garantieverplichtingen ultimo 2004 belopen € 414 miljoen en kunnen als volgt worden gespecificeerd (x € 1 miljoen): Door derden afgegeven garanties ten behoeve van:

2004

• niet-geconsolideerde deelnemingen • aannemingscombinaties en eigen werken

2003

23

25

369

441

• lease- en overige financieringsverplichtingen

22

35

414

501

Voor bovengenoemde garanties ultimo 2004 zijn tot een bedrag van circa € 413 miljoen contragaranties verstrekt aan financiële instellingen (2003: circa € 501 miljoen). Drie belangrijke groepsmaatschappijen hebben zich hoofdelijk aansprakelijk gesteld met betrekking tot krediet- en garantiefaciliteiten verstrekt aan diverse groepsmaatschappijen. Ten aanzien van deze kredietfaciliteiten is overeengekomen dat het verstrekken van verdere zekerheden op thans aanwezige materiële vaste activa is gelimiteerd. Groepsmaatschappijen zijn mede hoofdelijk aansprakelijk voor de niet in de consolidatie opgenomen schulden van door hen aangegane aannemingscombinaties, die in totaal € 167 miljoen bedragen. Voorts bestaan nog zekere regresverplichtingen jegens bij de financiering van projecten betrokken instellingen. Voorzover noodzakelijk geacht zijn hiervoor voorzieningen getroffen. In een aantal landen waar groepsmaatschappijen zijn gevestigd, zijn meerjarige huurovereenkomsten aangegaan, waarvan de jaarlijkse lasten circa € 5 miljoen bedragen. Er lopen enige gerechtelijke procedures en onderzoeken tegen (dochtermaatschappijen van) Koninklijke Boskalis Westminster nv. Voorzover noodzakelijk geacht zijn hiervoor voorzieningen getroffen. Ultimo 2004 staan geen materiële investeringsverplichtingen uit (2003: € 75 miljoen).

16. Netto-omzet Voor de specificatie van de netto-omzet naar geografisch gebied wordt verwezen naar punt 22. van deze toelichting.

65



24-03-2005 08:49:39


17. Overige bedrijfsopbrengsten In de overige bedrijfsopbrengsten zijn koersresultaten en boekresultaten opgenomen. Daarvan heeft € 0,3 miljoen betrekking op de reorganisatie in 2004. In 2003 bestonden de boekresultaten vooral uit de boekwinst uit hoofde van verzekeringsuitkeringen op de gezonken snijkopzuiger Oranje (€ 13,3 miljoen). Daarnaast bevatte de post overige bedrijfsopbrengsten in 2003 het cumulatieve effect van de stelselwijziging 2003, bestaande uit de naar rato van de voortgang in voorgaande jaren gecumuleerde winst op onderhanden werken, ten bedrage van € 26,7 miljoen (het saldo van de netto-omzet € 301,2 miljoen en externe kosten € 274,5 miljoen). De verwerking van deze post en de daarmee samenhangende belastingdruk is onderstaand weergegeven. Eenmalig cumulatief effect stelselwijziging 1 januari 2003 Overige bedrijfsopbrengsten

.

Bedrijfsresultaat

.

Belastingen

26.694 26.694 ( 7.235 )

Nettoresultaat

.

19.459

18. Externe kosten Dit betreft met name aan derden betaalde dan wel te betalen kosten welke een relatie hebben met de omzet en de algemene bedrijfsvoering. Tevens is onder deze post verantwoord het saldo van de toevoegingen en de onttrekkingen aan de voorzieningen, met uitzondering van de voorziening voor latente belastingverplichtingen, de voorziening voor pensioenen en de reorganisatievoorziening. Over 2004 bevat de post externe kosten € 0,8 miljoen aan reorganisatielasten.

66


Jaarverslag 2004

01-03-2005 14:33:55


19. Lonen en salarissen De post lonen en salarissen bevat over 2004 € 6,8 miljoen aan reorganisatielasten. De bezoldigingen van bestuurders en commissarissen van Koninklijke Boskalis Westminister nv over 2004 zijn als volgt geweest: Periodiek

Beloningen

Winstdeling en

betaalde

betaalbaar op

bonusbetaling

beloningen

termijn

R. van Gelder

407

86

170

663

625

P.A.M. Berdowski

348

58

128

534

1.136

K.G. van Nes (actief tot 1.9.2004)

260

71

106

437

417

A.H.A. Hoevenaars (tot 1.10.2004)

233

42

60

335

176

1.248

257

464

1.969

2.354

Leden Raad van Bestuur

Totaal

2003

Leden Raad van Commissarissen M.W. Dekker

28

–

–

28

18

S.D. de Bree (tot 1.6.2004)

10

–

–

10

25

J. Aalberts

21

–

–

21

18

M. van der Vorm

21

–

–

21

18

A.A. Westerlaken

Totaal

21

–

–

21

18

101

–

–

101

97

1.349

257

464

2.070

2.451

De variabele beloning die in 2004 is toegekend, is gerelateerd aan het behalen van bepaalde doelstellingen in het verslagjaar 2003. Deze doelstellingen zijn gerealiseerd. Er zijn noch leningen aan, noch garanties afgegeven ten behoeve van bestuurders en commissarissen. Ultimo 2004 hadden de in de consolidatie betrokken maatschappijen 2.654 (2003: 3.186) personeelsleden in dienst. Daarvan waren 1.273 (2003: 1.680) op weekloonbasis werkzaam. Het gemiddelde aantal personeelsleden beliep in 2004 2.870 (2003: 3.202). Daarvan was circa driekwart werkzaam in het buitenland.

20. Sociale lasten In de sociale lasten is een bedrag van € 13,6 miljoen begrepen voor pensioenkosten (2003: € 31,1 miljoen). Daarnaast heeft € 1,1 miljoen betrekking op reorganisatielasten. Het aandeel van de pensioenkosten bedraagt daarin € 0,7 miljoen. In de sociale lasten over 2003 is mede begrepen een extra pensioenlast van € 18 miljoen, voortvloeiende uit een met het Pensioenfonds Boskalis Westminster Nederland in 2003 afgesloten nieuwe financieringsovereenkomst. In die overeenkomst heeft de onderneming zich verplicht tot een in termijnen te betalen extra storting, als onderdeel van het in overleg met de Pensioenen Verzekeringskamer opgestelde Herstelplan tot verbetering van de financiële positie van het Pensioenfonds.

67



24-03-2005 08:49:39


21. Belastingen De operationele bedrijfsactiviteiten van Koninklijke Boskalis Westminster nv zijn onderworpen aan verschillende winstbelastingregimes met wettelijke belastingtarieven die variëren van 10% tot 44%. Deze verschillende tarieven, tezamen met fiscale faciliteiten in diverse landen, resultaten vrij van belastingheffing alsmede niet-aftrekbare kosten, leidden in het verslagjaar tot een gemiddelde effectieve belastingdruk van 25,2% (2003: 9,1%). De gemiddelde effectieve belastingdruk is de belasting gedeeld door het resultaat voor belastingen volgens de geconsolideerde winsten verliesrekening. De aansluiting tussen het gewogen gemiddelde belastingtarief en de effectieve belastingdruk is als volgt (in procenten): Gewogen gemiddelde belastingtarief

2004

2003

23,1

32,0

( 5,5 )

( 1,8 )

Belastingeffect van: Gebruikmaking van niet-gewaardeerde verliescompensaties Niet-gewaardeerde toekomstige verliescompensaties

23,8

10,1

Resultaten vrij van belasting en niet-aftrekbare kosten

( 13,8 )

( 6,7 )

Niet-aftrekbaar en bijzondere regimes Schattingswijziging 2003 Effectieve belastingdruk

( 2,4 )

( 1,8 )

,–

( 22,7 )

25,2

9,1

De belastingen op het resultaat bevatten in 2003, naast belastingheffing op winsten uit operationele activiteiten, het effect van de in dat boekjaar gedane schattingswijziging met betrekking tot latente belastingvorderingen. Dit effect bedraagt € 17,7 miljoen.

22. Segmentatie Koninklijke Boskalis Westminster nv is een internationaal opererende baggeronderneming met een sterke focus. De benodigde activa zijn over het algemeen niet-regiogebonden, maar kunnen wereldwijd worden ingezet. Gezien de aard van de activiteiten kent elk individueel project bij Koninklijke Boskalis Westminster nv zijn eigen rendement- en risicoprofiel. Een juist inzicht kan slechts worden verkregen door de activiteiten in samenhang te beoordelen als een gehele portefeuille. Het verstrekken van uitgebreide informatie over de verschillende activiteiten en de geografische gebieden is derhalve minder relevant om inzicht te krijgen in het rendement- en risicoprofiel van Koninklijke Boskalis Westminster nv. Alhoewel niet bepalend voor het rendements- en risicoprofiel is de intern organisatorische en bestuurlijke structuur van de rechtspersoon en het systeem van interne financiële rapportage aan het bestuur voornamelijk gebaseerd op geografische gebieden, hetgeen derhalve als secundaire segmentatiebasis wordt gehanteerd.

68


Jaarverslag 2004

01-03-2005 16:37:13


De geconsolideerde informatie per geografisch segment kan als volgt worden gespecificeerd (in € 1 miljoen): 2004

2003

Netto-

Totaal

Totaal in-

Netto-

Totaal

Totaal in-

omzet

boekwaarde

vesteringen

omzet

boekwaarde

vesteringen

materiële

materiële

verricht

materiële

materiële

verricht

werk

vaste activa*

vaste activa*

werk

Nederland

195

230

Rest van Europa

220

219

Australië / Azië

173

223

Midden-Oosten

203

113

87

106

123

155

Afrika Noord- en Zuid-Amerika

1.001

624

109

1.046

vaste activa* vaste activa*

608

149

*) De materiële vaste activa van Koninklijke Boskalis Westminster nv bestaan voornamelijk uit materieel dat op projectbasis wereldwijd wordt ingezet, waardoor deze niet volledig kunnen worden toegewezen aan onderscheiden, geografische segmenten.

69



24-03-2005 08:49:40


Ve n n o o t s c h a p p e l i j k e b a l a n s v o o r w i n s t b e s t e m m i n g

( in € 1.000 )

(1)

31 december 2004

31 december 2003

462.565

458.602

462.565

458.602

Vaste activa Deelneming in groepsmaatschappij

(2)

Som der vaste activa Vlottende activa Vorderingen op groepsmaatschappijen

2.414

–

Som der vlottende activa

2.414

–

Kortlopende schulden Schulden aan groepsmaatschappijen

.

–

3.361

Som der kortlopende schulden

.

–

3.361

Uitkomst van vlottende activa min kortlopende schulden

2.414

( 3.361 )

Uitkomst activa min kortlopende schulden

464.979

455.241

67.617

65.415

Eigen vermogen Geplaatst kapitaal

(3)

Agioreserve

(4)

13.874

14.635

Overige reserves

(5)

353.318

304.337

30.170

70.854

464.979

455.241

Onverdeelde winst


70


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:49:40


Ve n n o o t s c h a p p e l i j k e w i n s t - e n v e r l i e s r e k e n i n g

( in € 1.000 )

2004

Vennootschappelijk resultaat Resultaat deelneming Nettoresultaat

(1)

( 329 ) (2)

2003 ( 281 )

30.499

71.135

30.170

70.854


71



24-03-2005 08:49:40


Toelichting bij de vennootschappelijke balans en winsten verliesrekening

1. Algemeen Alle bedragen in deze toelichting zijn in duizenden euro’s, tenzij anders is vermeld. De vennootschappelijke balans is vóór winstbestemming opgesteld. De vennootschappelijke winsten verliesrekening is beperkt op grond van artikel 402, Titel 9, Boek 2 BW.

2. Deelneming in groepsmaatschappij Dit betreft de 100% deelneming in Boskalis Westminster Dredging bv, Papendrecht. Het verloop van deze post over 2004 is als volgt: Boekwaarde per 1 januari 2004

458.602

Ontvangen dividend 2003

( 16.000 )

Koersomrekeningsverschillen

( 10.536 )

Resultaat deelneming

30.499


462.565

3. Geplaatst kapitaal Het maatschappelijk kapitaal van € 240 miljoen is verdeeld in 50.000.000 gewone aandelen en 50.000.000 cumulatief beschermingspreferente aandelen van elk nominaal € 2,40 per aandeel. Het verloop van het geplaatst kapitaal is als volgt: Stand per 1 januari Stockdividend Stand per 31 december

2004

2003

65.415

63.520

2.202

1.895

67.617

65.415

Het verloop van de voorraad ingekochte eigen aandelen is in aantallen als volgt:

2004

Stand per 1 januari

.

–

2003 496.744

Uitgeoefende opties

.

–

( 30.000 )

Stockdividend

.

–

( 466.744 )

Stand per 31 december

–

–

Per 31 december 2004 bestaat het geplaatste kapitaal uit 28.173.865 gewone aandelen van nominaal € 2,40 per aandeel, in totaal derhalve € 67,6 miljoen. In 1997 en 1998 zijn optierechten toegekend aan een twintigtal senior leidinggevenden van Koninklijke Boskalis Westminster nv en haar groepsmaatschappijen. In 2003 is het restant uitgeoefend. In 2004 is ten laste van de agioreserve een stockdividend over 2003 uitgekeerd. Daartoe zijn 917.616 nieuwe aandelen uitgegeven. Van het geplaatst kapitaal per 31 december 2004 zijn geen gewone aandelen in bezit van Koninklijke Boskalis Westminster nv.

72


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:49:40


Het aandelenbezit van bestuurders per 31 december 2004 is in aantallen stukken als volgt: R. van Gelder

37.500 37.500

4. Agioreserve Het verloop van deze post is als volgt: Stand per 1 januari

2004 14.635

Stockdividend

( 761 )


13.874

2003 17.650 ( 3.015 ) 14.635

De agioreserve is volledig belastingvrij uitkeerbaar.

5. Overige reserves Het verloop van deze post is als volgt: Stand per 1 januari Winstbestemming voorafgaand verslagjaar

2004

2003

304.337

249.724

59.517

73.406

Uitgegeven voorheen ingekochte eigen gewone aandelen in verband met uitgeoefende opties

.

–

.495

Koersomrekeningsverschillen en overige mutaties

( 10.536 )

( 19.288 )


353.318

304.337

Een wettelijke reserve voor niet-uitkeerbare winsten van deelnemingen behoefde ultimo 2004 niet te worden gevormd. Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders zal worden voorgesteld een bedrag van € 21,2 miljoen te bestemmen voor uitkering van een dividend van € 0,75 per aandeel, naar keuze in aandelen of contanten. Het restant ad € 9.0 miljoen wordt toegevoegd aan de overige reserves.

73



24-03-2005 08:49:40


6. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Koninklijke Boskalis Westminster nv staat aan het hoofd van een fiscale eenheid met nagenoeg alle Nederlandse 100% groepsmaatschappijen. Op grond daarvan is de vennootschap aansprakelijk voor de belastingschulden van de fiscale eenheid als geheel. Door de vennootschap zijn garanties afgegeven ten behoeve van aannemingscombinaties en eigen werken van groepsmaatschappijen, die ultimo 2004 € 3 miljoen (2003: € 3 miljoen) bedroegen. Daarenboven zijn de meerjarige huurverplichtingen van een buitenlandse groepsmaatschappij van circa € 5 miljoen per jaar gegarandeerd (2003: € 5 miljoen). Voorts bestaan nog zekere regresverplichtingen jegens bij de financiering van projecten betrokken instellingen. Voorzover noodzakelijk geacht zijn hiervoor voorzieningen getroffen. Er lopen enige gerechtelijke procedures en onderzoeken tegen (dochtermaatschappijen van) Koninklijke Boskalis Westminster nv. Voorzover noodzakelijk geacht zijn hiervoor voorzieningen getroffen. Papendrecht / Sliedrecht, 14 maart 2005 Raad van Commissarissen drs. M.W. Dekker, voorzitter J. Aalberts M. van der Vorm mr. A.A. Westerlaken M. Minderhoud H. Benjamins ir. R.M.F. van Loon Raad van Bestuur ing. R. van Gelder BA dr. P.A.M. Berdowski

74


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:49:41

Overige gegevens

Overige gegevens

Statutaire bepalingen omtrent resultaatbestemming Artikel 27. 1. Uit de winst die in enig boekjaar is behaald, wordt allereerst, zo mogelijk, op de cumulatief beschermingspreferente aandelen uitgekeerd het hierna te noemen percentage van het verplicht op die aandelen, per de aanvang van het boekjaar waarover de uitkering geschiedt, gestorte bedrag. Het hiervoor bedoelde percentage is gelijk aan het gemiddelde van de Euribor-rente berekend voor leningen met een looptijd van één jaar – gewogen naar het aantal dagen waarvoor deze rente gold – gedurende het boekjaar waarover de uitkering geschiedt, verhoogd met maximaal vier procent punten; deze laatst bedoelde verhoging wordt telkens voor vijf jaar vastgesteld door de Raad van Bestuur onder goedkeuring van de Raad van Commissarissen. Indien in het boekjaar waarover de hiervoor bedoelde uitkering plaatsvindt, het verplicht op de cumulatief beschermingspreferente aandelen gestorte bedrag is verlaagd of, ingevolge een besluit tot verdere storting, is verhoogd, zal de uitkering worden verlaagd respectievelijk, zo mogelijk, worden verhoogd met een bedrag gelijk aan het hiervoor bedoelde percentage van het bedrag van de verlaging respectievelijk verhoging, berekend vanaf het tijdstip van verlaging respectievelijk vanaf het tijdstip waarop de verdere storting verplicht is geworden. Indien in de loop van enig boekjaar uitgifte van cumulatief beschermingspreferente aandelen heeft plaatsgevonden, zal voor dat jaar het dividend op die cumulatief beschermingspreferente aandelen naar rato tot de dag van uitgifte worden verminderd, waarbij een gedeelte van een maand voor een volle maand zal worden gerekend. 2. Indien en voorzover de winst niet voldoende is om de in lid 1 bedoelde uitkering volledig te doen, zal het tekort worden uitgekeerd ten laste van de reserves met inachtneming van de wettelijke bepalingen. 3. Indien in enig boekjaar de in lid 1 bedoelde winst niet toereikend is om de hiervoor in dit artikel bedoelde uitkeringen te doen, en voorts geen uitkering of slechts ten dele een uitkering uit de reserves, als bedoeld in lid 2, geschiedt, zodanig dat het tekort niet of niet volledig is uitgekeerd, vindt in de daarop volgende boekjaren het hiervoor in dit artikel bepaalde en het bepaalde in de volgende leden eerst toepassing nadat het tekort is ingehaald. Na de toepassing van de leden 1, 2 en 3 zal geen verdere uitkering geschieden op de cumulatief beschermingspreferente aandelen. 4. Van de resterende winst wordt jaarlijks een zodanig bedrag gereserveerd, als de gecombineerde vergadering van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen zal bepalen. Hetgeen na reservering, als bedoeld in de vorige zin, van de winst overblijft, staat ter vrije beschikking van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders en komt bij uitkering toe aan de houders van gewone aandelen, naar verhouding van hun bezit aan gewone aandelen.

Artikel 28. 1. Dividenden worden betaalbaar gesteld dertig dagen na vaststelling daarvan of zoveel eerder als de Raad van Bestuur bepaalt. 2. Dividenden, welke vijf jaar, nadat zij betaalbaar zijn, niet in ontvangst zijn genomen, vervallen aan de vennootschap. 3. Indien de Raad van Bestuur onder goedkeuring van de Raad van Commissarissen zulks bepaalt, wordt een interim-dividend uitgekeerd, met inachtneming van de preferentie van de cumulatief beschermingspreferente aandelen en het bepaalde in artikel 2:105 Burgerlijk Wetboek. 4. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders kan, mits op voorstel van de Raad van Bestuur, besluiten dat dividenden geheel of gedeeltelijk in de vorm van aandelen in de vennootschap of certificaten daarvan zullen worden uitgekeerd.

75



24-03-2005 08:49:41

Overige gegevens

5. De vennootschap kan aan de aandeelhouders slechts uitkeringen doen, voorzover haar eigen vermogen groter is dan het bedrag van het geplaatste kapitaal, vermeerderd met de reserves die krachtens de wet of de statuten moeten worden aangehouden. 6. Ten laste van de door de wet voorgeschreven reserves mag een tekort slechts worden gedelgd, voorzover de wet dat toestaat.

Voorstel winstbestemming Met inachtneming van artikel 27 der statuten is besloten van de winst na belastingen een bedrag van € 21,2 miljoen te bestemmen voor uitkering van een dividend van € 0,75 per aandeel. Voorgesteld wordt om het restant ad € 9,0 miljoen toe te voegen aan de overige reserves. Het dividend kan naar keuze van de aandeelhouder worden opgenomen als volgt: • geheel in aandelen ten laste van de belastingvrije agioreserve of de overige reserves, of • geheel in contanten; per aandeel zal € 0,75 worden uitgekeerd, onder inhouding van de verschuldigde dividendbelasting. De keuzeperiode zal aanvangen op 12 mei en eindigen op 27 mei 2005. De verhouding tussen de waarde van het stockdividend en het overeenkomstige contante dividend zal op 30 mei worden vastgesteld op basis van het gewogen gemiddelde van de koers van het aandeel op de beursdagen 23, 24, 25, 26 en 27 mei 2005. De nieuwe aandelen zullen delen in de winst over het verslagjaar 2005 en de volgende jaren.

Accountantsverklaring Opdracht. Wij hebben de jaarrekening 2004 van Koninklijke Boskalis Westminster nv te Sliedrecht gecontroleerd. De jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de leiding van de vennootschap. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de jaarrekening te verstrekken. Werkzaamheden. Onze controle is verricht overeenkomstig in Nederland algemeen aanvaarde richtlijnen met betrekking tot controle-opdrachten. Volgens deze richtlijnen dient onze controle zodanig te worden gepland en uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat. Een controle omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen van informatie ter onderbouwing van de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. Tevens omvat een controle een beoordeling van de grondslagen voor financiële verslaggeving die bij het opmaken van de jaarrekening zijn toegepast en van belangrijke schattingen die de leiding van de vennootschap daarbij heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat onze controle een deugdelijke grondslag vormt voor ons oordeel. Oordeel. Wij zijn van oordeel dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 2004 en van het resultaat over 2004 in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW. Rotterdam, 14 maart 2005 KPMG Accountants N.V.

76


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:49:41



Verslag De Stichting Continuïteit KBW (hierna te noemen de Stichting) heeft ter uitvoering van het besluit van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders d.d. 9 mei 2001 het recht verkregen tot het nemen van cumulatief beschermingspreferente aandelen in Koninklijke Boskalis Westminster nv voor een nominaal bedrag dat gelijk is aan het nominale bedrag van de ten tijde van plaatsing van bedoelde aandelen uitstaande gewone aandelen. De optie tot het plaatsen van de cumulatief beschermingspreferente aandelen is in de verslagperiode niet uitgeoefend. Het Bestuur van de Stichting bestaat uit drie leden: mr. W.E. de Vin ir. J.A. Dekker drs. J.F. van Duyne

Onafhankelijkheidsverklaring Het Bestuur van de Stichting Continuïteit KBW en de Raad van Bestuur van Koninklijke Boskalis Westminster nv, verklaren hiermede dat naar hun oordeel is voldaan aan de ten aanzien van de onafhankelijkheid van de bestuurders van de Stichting Continuïteit KBW in bijlage X van het Fondsenreglement van Euronext Amsterdam N.V. gestelde eisen. Papendrecht, maart 2005 Koninklijke Boskalis Westminster nv Raad van Bestuur Stichting Continuïteit KBW Het Bestuur

77



24-03-2005 08:49:41

Tien jaar Boskalis

Tien jaar Boskalis

(1)

(bedragen x € 1 miljoen, tenzij anders vermeld)

Omzet verricht werk

2004

2003(2)

2002

2001

2000

1999

1998

1997

1996

1.001

1.046

1.035

1.083

960

851

801

697

569

493

–

–

1.124

1.081

882

784

782

637

520

499

1.164

1.124

1.273

1.224

1.214

820

785

661

593

400

Omzet opgeleverd werk Orderportefeuille (nog te verrichten werk) (3)

1995

EBIT

(4)

41,5

77,9

109,3

103,4

89,7

77,6

63,2

44,2

32,0

33,8

EBITDA

(5)

130,7

157,2

175,9

165,6

144,9

131,6

108,7

92,0

74,6

79,8

Nettoresultaat

30,2

70,9

82,1

77,7

67,2

57,5

47,1

37,3

28,2

32,2

Afschrijvingen

89,2

79,3

66,6

62,2

55,2

54,0

45,5

47,8

42,6

46,0

119,4

150,2

148,7

139,9

122,4

111,5

92,6

85,1

70,8

78,2

465,0

455,2

413,0

376,0

327,4

288,8

253,5

225,3

203,2

184,0

(9) 27.769 26.630 25.949 25.900 25.784 25.902 25.941

25.788

25.650

25.441

(10) 28.174 27.256 25.970 25.917 25.881 25.902 25.941

25.788

25.650

25.441

Cashflow

(3)

Eigen vermogen Gemiddeld aantal uitstaande aandelen (x 1.000) Aantal uitstaande aandelen (x 1.000) Aantal medewerkers

(3)

2.654

3.186

3.285

3.119

3.295

3.186

3.115

3.075

3.179

2.679

3,7

6,7

8,9

9,0

9,6

9,4

7,3

6,5

5,5

6,2

Kengetallen (in procenten) Bedrijfsresultaat in % van de omzet Rentabiliteit geïnvesteerd vermogen

(6)

6,5

16,0

20,3

21,4

21,0

20,8

18,3

15,2

12,6

15,7

Rentabiliteit eigen vermogen

(7)

6,6

16,3

20,8

22,1

21,8

21,2

19,7

17,4

14,5

18,4

(3/8)

43,4

42,5

41,6

38,4

37,5

39,6

18,7

16,6

16,8

17,2

1,09

2,66

3,16

3,00

2,61

2,22

1,82

1,45

1,10

1,27

Solvabiliteit

Gegevens per aandeel (bedragen x € 1,00) Winst

(9/11)

Cashflow Eigen vermogen

(9)

4,30

5,64

5,73

5,40

4,75

4,30

3,57

3,30

2,76

3,07

(3/10)

16,50

16,70

15,90

14,51

12,65

11,15

9,77

8,74

7,92

7,23

0,75

1,04

1,26

1,20

1,05

0,90

0,73

0,57

0,50

0,50

18,05

16,51

17,80

25,15

16,50

10,50

8,85

13,93

10,39

8,08

25,00

23,15

35,55

37,15

30,50

18,40

18,38

20,42

16,38

16,25

Dividend

Laagste / hoogste koers (bedragen x € 1,00) (Certificaten van) gewone aandelen

(1) Ontleend aan de desbetreffende jaarrekeningen. (2) Resultaten op onderhanden werken met ingang van 2003 op basis van verricht werk, tot en met 2002 op basis van opgeleverd werk. (3) Per 31 december. (4) Bestaat uit het resultaat voor interest en belastingen. (5) Bestaat uit het resultaat voor interest, belastingen en afschrijvingen. (6) Nettoresultaat + rentelasten langlopende leningen in % van het gemiddeld geïnvesteerd vermogen (eigen vermogen + langlopende leningen). (7) Nettoresultaat in % van het gemiddeld eigen vermogen. (8) Eigen vermogen in % van balanstotaal (vaste activa + vlottende activa). (9) Gewogen gemiddeld aantal uitstaande gewone aandelen onder aftrek van de voorraad ingekochte eigen aandelen. (10) Aantal uitstaande gewone aandelen onder aftrek van de voorraad ingekochte eigen aandelen per 31 december. (11) Tot en met het boekjaar 2004 is het verwateringseffect vrijwel nihil.

78


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:49:41



Koninklijke Boskalis Westminster nv Boskalis Westminster Dredging bv Houdster- en dienst-

Een selectie van werkmaatschappijen en deelnemingen

verlenende vennootschappen

Baggermaatschappij Boskalis bv

Aannemersbedrijf M. de Haan bv

Boskalis Infra bv

Aannemingsmaatschappij Markus bv

Cofra Int bv (51%)

A.H. Breijs & Zonen bv

Hydronamic bv

Baggermaatschappij Holland bv

J. van Vliet bv

Boskalis bv

Zinkcon Dekker bv

Boskalis Dolman bv

Boskalis Westminster Ltd

Boskalis Westminster International bv

Boskalis Zinkcon Ltd

RW Aggregates Ltd (50%)

PVW Int. Dredging & Harbour Works Ltd

Westminster Gravels Ltd

Rock Fall Company Ltd

Zanen Dredging & Contracting Co. Ltd

Archirodon Group nv (40%)

Delta GmbH

Atlantique Dragage SARL

Dragamex SA de CV (50%)

Beijing Boskalis Dredging Technology Ltd

Dragapor Dragagens de Portugal S.A.

BKW Dredging and Contracting Ltd

Dravensa CA

Boskalis Australia Pty Ltd

Dredging & Contracting Belgium N.V.

Boskalis Dredging India Pvt Ltd

Heinrich Hirdes GmbH

Boskalis International bv

Heinrich Hirdes Kampfmittelräumung GmbH

Boskalis International Egypt SAE

Koon Zinkcon Pte Ltd (50%)

Boskalis International (M) Sdn Bhd

Nigerian Westminster Dredging & Marine Ltd (60%)

Boskalis International (S) Pte Ltd

Paragon International Engineers & Consultants bv

Boskalis International Uruguay S.A.

P.T. Boskalis International Indonesia

Boskalis Guyana Inc.

Riovia SA

Boskalis Polska Sp. z o.o.

Soc. Española de Dragados SA

Boskalis South Africa (Pty) Ltd

Stuyvesant Dredging Company

Boskalis Sweden AB

Bean Stuyvesant LLC (50%)

Boskalis Taiwan Ltd

Terramare Oy

Boskalis Westminster Aannemers N.V.

Zinkcon Contractors bv

Boskalis Westminster Cameroun SARL

Zinkcon Dekker Wasserbau GmbH

Boskalis Westminster (Oman) LLC (49%)

Zinkcon International bv

Boskalis Zinkcon bv

Zinkcon Marine Singapore Pte Ltd

Coastal and Inland Marine Services Inc.

Boskalis Offshore bv

Sandpiper A/S

Boskalis Westminster Middle East Ltd

Boskalis Offshore A/S

Lamnalco Ltd (50%)

Lamnalco (Nigeria) Ltd (50%)

Lamnalco (Malaysia) Sdn Bhd (24,5%)

Lamnalco (Sharjah) Ltd (35%)

Lamnalco Namibia (Pty) Ltd (35%)

Boskalis Westminster Al-Rushaid Ltd (49%)

Zanen Verstoep bv BV Beheermaatschappij T. den Breejen van den Bout Boskalis Finance bv

Westminster Dredging Company Ltd

79



24-03-2005 08:52:42

Duurzaam, milieubewust baggeren is een belangrijk begrip dat diverse ladingen heeft. Sinds eeuwen hebben mensen hun activiteiten afgestemd op de aanwezigheid van het water, maar ook omgekeerd de loop van het water aan hun wensen aangepast. Met dijken, kaden en kribben is in het verleden het water steeds verder in een keurslijf gedwongen. Dit is waterbouw in haar essentie, aanpassing van het (natte) milieu, ten faveure van de instandhouding of verbetering van leefomstandigheden.

Gedreven door duurzaamheid

In meer recente jaren heeft milieubewust baggeren betekenis gekregen voor het opruimen van verontreinigde waterbodems of gronden, waarbij overheden investeren in herstel van originele omstandigheden. Daarnaast worden baggertechnieken voortdurend aangepast om nadelige effecten op het milieu te minimaliseren.

Daarbij wordt Boskalis gedreven door zowel de eisen van haar klanten als wetgeving en haar eigen kwaliteitsnormen. Om in deze ontwikkeling mee te kunnen groeien heeft Boskalis bewust gekozen voor een consistente aanpak. Boskalis heeft haar organisatie onderworpen aan kwaliteitsgerichte internationale standaarden zoals ISO en ISM, waarin milieuverantwoord handelen een vanzelfsprekendheid is.

Dit komt ondermeer tot uiting in het aanpassen van een groot deel van de vloot aan strenge regels betreffende afvalstoffenbehandeling, een pro-actieve opstelling in de uitvoering van milieugevoelige projecten en een bijzondere aandacht voor saneringsprojecten.

Boskalis Dolman is gespecialiseerd in het reinigen van vervuilde sedimenten en verwerkt verontreinigde baggerspecie in eigen depots, reinigt het slib in fractiescheidingsinstallaties en maakt het voor hergebruik geschikt. De schoonmaaktechnieken zijn voortdurend in ontwikkeling en kunnen over de hele wereld worden toegepast via de kantoren en steunpunten van Boskalis.

Groei betekent ook: duurzaam,

80


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:52:43

Teneinde de stort- of verwerkingskosten bij het saneren van verontreinigde waterbodems te beperken is het van belang de verontreinigde specie zo nauwkeurig mogelijk met een zo hoog mogelijke dichtheid te verwijderen. Daarnaast dient mors en vertroebeling zoveel als mogelijk te worden voorkomen, om de invloed van de werkzaamheden op de omgeving tot een minimum te beperken. Om aan deze eisen te kunnen voldoen heeft Boskalis de milieuschijfcutter ontwikkeld.

Boskalis is tevens een actieve gesprekspartner met diverse overheden ten behoeve van de technische onderbouwing van internationale regelgeving op het gebied van milieubewust baggeren en berging van baggerspecie.

Realisatie van vrijwel al deze projecten is mogelijk geworden dankzij een actieve bijdrage van Boskalis, mede op basis van langjarig onderzoek en creatieve planontwikkeling.

Groei betekent ook: duurzaam, milieubewust baggeren.

In het Nederlandse Ketelmeer, dat geschikt is gemaakt voor de watersportrecreatie, werd 6 miljoen m3 vervuild slib afgegraven, een laag variërend in dikte van twintig centimeter tot drie meter. Het slib werd via leidingen rechtstreeks naar een depot geperst dat in het midden van het meer is aangelegd.

milieubewust baggeren.



24-03-2005 08:52:55



Nederland

Verenigd Koninkrijk

Duitsland Nordic

Verenigde Staten van Amerika

Archirodon Lamnalco

Mexico

Italië

Hoofdkantoor/Thuismarkt

82


Nigeria

Thuismarkten

Kantoren van Boskalis

Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:53:04

Organisatie

Organisatie

Groepsdirectie ing. R. van Gelder BA, voorzitter Raad van Bestuur dr. P.A.M. Berdowski, vice-voorzitter Raad van Bestuur drs. J.H. Kamps, chief financial officer ing. T.L. Baartmans, groepsdirecteur Internationaal ir. F.A. Verhoeven, groepsdirecteur Europa Internationale projectenmarkt ir. F.A. Verhoeven, C. van den Heuvel,

Area Europa

ir. J. de Reus, C. Wielaart RA Area Midden

ing. T.L. Baartmans, ing. H.F.M. Hesseling, ing. C.N.A.M. Kootstra

Area Midden-Oosten

ing. B.M. de Witt MBA

Area Oost

ing. T.L. Baartmans, ir. J.J. Scheele,

Area West

ir. H.P.M. Sanders

L. Slinger, dr. K.F. Bogaert

Thuismarkten Nederland Boskalis bv

ir. M.C. Dekker, ing. J.J. de With, ing. P. van der Knaap ing. P. van der Linde, L. Iggstrom

Verenigd Koninkrijk Westminster Dredging Company Ltd

P.G. Roland B.Sc., ing. J.J. Dekker,

Duitsland Heinrich Hirdes GmbH

H.G. Peistrup

Nordic (Finland en Zweden) Terramare Oy en Boskalis Sweden AB

J. Yletyinen, H. Lindström

Mexico Dragamex SA de CV

P. Klip, ing. C.D. Versteeg Z.

Nigeria Nigerian Westminster Dredging & Marine Ltd

ing. J.F.A. de Blaeij

Italië Boskalis International bv

M. Benedetti

Verenigde Staten van Amerika Bean-Stuyvesant LLC

J. Bean, B. Hoffman, M.C. van de Ven

Specialistische niche-markten Offshore diensten Boskalis Offshore bv

ir. J. Boender, ing. W.B. Vogelaar

Rotsfragmentatie onder water Rock Fall Company Ltd

G. Steel

Milieuactiviteiten Boskalis Dolman bv

83


J.A. Dolman


24-03-2005 08:53:05

Organisatie

Corporate staf Treasury & Verzekeringen

drs. F.A.J. Rousseau

Investor Relations & Corporate Relations

drs. R.T. Berends RA

Juridische Zaken

mr. K. Duppen

Quality Assurance & Veiligheid

mr. S.P. van Woensel

Informatie & Communicatie Technologie

J.A. Stam

Operationele staf Personeel & Organisatie

Th. F. Buirma

Research & Development

ir. J.A. Eygenraam

Bedrijfsbureau

ir. H. Postma

Centrale Technische Dienst

E.C. Holman

Ondernemingsraad T.A. Scheurwater, voorzitter M.G. de Best L.J. Bouwens M.H. Eekhout M.C.P. Hanssen-van der Velden B. Kooijman G.J. Lodonk, secretaris J.H.W. van der Pol G. Prins ing. W.Th. La Rivière, vice-voorzitter W.J. de Rover J.C. de Snoo M.A. Tjin M. Treffers M.F. van Wijk L. Pasma, ambtelijk secretaris

84


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:53:06

Adressen

Adressen van de werkmaatschappijen en deelnemingen

Boskalis Dolman bv

Hydronamic bv

Koninklijke Boskalis

’s-Gravenweg 399-405

Rosmolenweg 20

Hoofdkantoor Westminster nv

Postbus 4466

Postbus 209

Rosmolenweg 20

3006 AL Rotterdam

3350 AE Papendrecht

Postbus 43

Telefoon (010) 28 82 800

Telefoon (078) 69 69 099

3350 AA Papendrecht

Fax (010) 28 82 810

Fax (078) 69 69 869

Nederland

[email protected]

[email protected]

Telefoon (078) 69 69 000

www.boskalisdolman.nl

www.hydronamic.nl

[email protected]

Boskalis Infra bv

Aannemingsmaatschappij

www.boskalis.com

Nijverheidstraat 68

Markus bv

2901 AR Capelle a/d IJssel

Mollerusweg 102

Fax (078) 69 69 555

Postbus 4290

2031 BZ Haarlem

Baggermaatschappij

3006 AG Rotterdam

Postbus 88

Boskalis bv

Telefoon (010) 45 82 022

1160 AB Zwanenburg


Fax (010) 45 83 775

Telefoon (023) 51 76 868

Nederland

Rosmolenweg 20

Fax (020) 51 76 869

Postbus 43

Aannemersbedrijf

[email protected]

3350 AA Papendrecht

M. de Haan bv

www.markusbv.nl

Telefoon (078) 69 69 011

Alde Wei 2, 9222 NG

Fax (078) 69 69 555

Drachtstercompagnie

J. van Vliet bv

[email protected]

Telefoon (0512) 341 770

Krommenieerpad 42

Fax (0512) 340 603

1521 HB Wormerveer

Boskalis Offshore bv

Postbus 103

Rosmolenweg 20

A.H. Breijs & Zonen bv

1520 AC Wormerveer

Postbus 43

Nijverheidstraat 68

Telefoon (075) 62 84 558

3350 AA Papendrecht

2901 AR Capelle a/d IJssel

Fax (075) 62 13 331

Telefoon (078) 69 69 011

Postbus 4290

[email protected]

Fax (078) 69 69 571

3006 AG Rotterdam

[email protected]

Telefoon (010) 45 82 022

Boskalis bv

Verenigd Koninkrijk en Ierland

Fax (010) 45 83 775

Westminster Dredging

[email protected]

Company Ltd ‘Westminster House’,

Zinkcon Dekker bv ’s-Gravenweg 399-405

Cofra BV

Crompton Way

Postbus 4234

Zuider IJdijk 58

Segensworth West, Fareham

3006 AE Rotterdam

1095 KN Amsterdam

Hampshire PO15 5SS

Telefoon (010) 28 88 777

Postbus 94900

Verenigd Koninkrijk

Fax (010) 28 88 766

1090 GX Amsterdam

Telefoon +44(0)1489885933

[email protected]

Telefoon (020) 69 34 596/

Fax +44(0)1489578588

www.boskalisbv.nl

(020) 69 31 465

[email protected]

Fax (020) 69 41 457

www.westminsterdredging.co.uk

[email protected] www.cofra.com

85



24-03-2005 08:53:06

Adressen

Boskalis Westminster Ltd

Atlantique Dragage Sarl

Heinrich Hirdes GmbH

‘Westminster House’,

9 Rue St Eloi

Bauhofstrasse 8b

Crompton Way

78100 St Germain en Laye,

21079 Hamburg, Duitsland


Frankrijk

Telefoon +49(0)40 76 60 94-0

Hampshire PO15 5SS

Telefoon +33(0)139040490

Fax +49(0)40 76 60 94-55

Verenigd Koninkrijk

Fax +33(0)134517459

[email protected]

Telefoon +44(0)1489885933

[email protected]

www.heinrichhirdes.de

Fax +44(0)1489578588 Sociedad Española de

Terramare Oy

Rock Fall Company Ltd

Dragados, S.A.

Laurinmäenkuja 3a

Unit A1a,

Plaza Castilla, 3 – 7º A

P.O. Box 14

Olympic Business Park

28046 Madrid, Spanje

FIN-00441 Helsinki, Finland

Drybridge Road, Dundonald

Telefoon +34 91 323 7703

Telefoon +358(0)9613621

Ayrshire KA2 9BE

Fax +34 91 323 7128

Fax +358(0)961362700

Verenigd Koninkrijk

[email protected]

[email protected]

Telefoon +44(0)1563851302

www.terramare.fi

Fax +44(0)1563851063

Dragapor Dragagens de

[email protected]

Portugal S.A.

Boskalis Sweden AB

www.rock-fall.co.uk

Av. D. Manuel I

Vassgatan 3D

2890 – 014 Alcochete,

SE-41502 Gotenburg,

Boskalis Zinkcon Ltd

Portugal

Zweden

‘Westminster House’,

Telefoon +351 21 234 82 40

Telefoon +4631507330

Crompton Way

Fax +351 21 234 82 69

Telefax +4631515039


[email protected]

[email protected]

Hampshire PO15 5SS

www.boskalis.se

Verenigd Koninkrijk

Enka-Boskalis Su Yapilari

Telefoon +44(0)1489885922

Inçaati Ticaret A.S.

Boskalis Dragomar SrL

Fax +44(0)1489578588

Enka Binasi

c/o T.R. srl Via Leone XIII, 95

Bestekar Sevki bey Sokak 32

00165 - Rome, Italië

Irish Dredging Company Ltd

Balmumcu 80780 Istanbul,

Telefoon +39 06 39870456

‘Pembroke House’,

Turkije

Fax +39 06 39870263

Pembroke street

Telefoon +902122742574/75

Cork, Ierland

Fax +902122728869/

Terramare Eesti Osauhing

Telefoon +353 214277399

2122742567

Regati pst 1/3 10143 Tallinn, Estland

Fax +353 214277586 [email protected]

Delta GmbH

Telefoon/Fax +372 6306 540

www.irishdredging.com

Zinkcon Dekker Wasserbau

[email protected]

GmbH Rest van Europa

11, zum Panrepel

Boskalis Westminster

28307 Bremen, Duitsland

Aannemers nv

Telefoon +49(0)421438350

Postbus 159

Fax +49(0)4214383519

2000 Antwerpen, België Telefoon +32(0)32327340/2316979 Fax +32(0)32320704

86


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:53:06

Adressen

Midden-Oosten

Al Rushaid Investment Co.

Boskalis International bv/


P.O. Box 31685


Middle East Ltd

Dhahran Airport 31932,

Overseas

Flat no. 204, Saif Bin

Saudi Arabië

# 824 Kenneth Avenue

Ghobash Bldg.

Telefoon +968 38933333

Gulf View

Zayed 2nd Street

Fax +968 38647320

La Romain, Trinidad en

P.O. Box 4831, Abu Dhabi,

Tobago

Verenigde Arabische Emiraten

Lamnalco Ltd

Telefoon +18686539150

Telefoon +971 2 6447306

P.O. Box 5687, Sharjah,

Fax +18686539155

Fax +971 2 6443158

Verenigde Arabische Emiraten

[email protected]

[email protected]

Telefoon +971 6 5172222 Fax +971 6 5749090

Coastal and Inland Marine


[email protected]

Services, Inc.

Middle East Ltd

www.lamnalco.co.ae

P.H. Centro Comercial

Falcon Tower Building 7th Floor, Flat 716

Ciudad Siglo XXI Amerika

Avendida Ricardo J. Alfaro y

P.O. Box 10630


Cl. Juan Pablo II

Manama, Bahrein

(Guyana)

Bethania, Panama

Telefoon +973 17713255

1, Water Street, Quarry

Telefoon +5072600051/88/96

Fax +973 17714276

Wharf, Kingston

Fax +5072361776

[email protected]

P.O. Box 101768,

[email protected]

Georgetown, Guyana Boskalis International

Telefoon +592(0)2259241

Dravensa C.A.

(Egypt Branch)

Fax +592(0)2258666

Edificio ONIX, Piso 6,

Ground floor of 1,

[email protected]

Oficina 61, Calle Sojo – El

Al Shaheed Gamal

Rosal, Caracas, Venezuela

El Fasakhani Street

Atlantique Dragage Sarl

Telefoon

5th Avenue Al Sabaa

Dégrad des Cannes, B.P. 139

+58(0)2129517967/6712

Emarate

97323 Cayenne Cedex,

Fax +58(0)2129512773

Almaza – Heliopolis 11361,

Frans Guyana

[email protected]

Cairo, Egypte

Telefoon +594594354459

Telefoon +20(0)24175688

Fax +594594354254


Fax +20(0)24174262

atlantique.dragage@

Sucursal Argentina

[email protected]

mdi-guyana.fr

Tucúman 540, piso 6 “H”



Argentinië

(Oman) LLC

Postbus 10.021

Telefoon +54 11 43288566

P.O. Box 2063,

Onverdacht, district Para,

Fax +54 11 43288566

postal code 112

Suriname

[email protected]

RUWI, Muscat

Telefoon +597370617/8

Oman

Fax +597370616

1049 – Capital Federal

Telefoon +968 24491244 Fax +968 24491478

87



24-03-2005 08:53:07

Adressen

Boskalis International

Lamnalco (Nigeria) Ltd

Afrika

Uruguay S.A.

Boskalis South Africa

56, Ogunu Road,

Luis Alberto de Herrera 1248

(via KPMG Services

P.O. Box 799

World Trade Center

(proprietary) Limited

Warri, Delta State, Nigeria

Torre A – Officina 703

Pretoria office

Telefoon +234(0)12646490

11300 Montevideo, Uruguay

P.O. Box 11265

ext 44727

Telefoon +598(2)6285085

Hatfield

(via Shell Lagos)

0028 Southfield

Fax +234 53233159

+598(2)6226402 Fax +598(2)6281563

Zuid-Afrika

[email protected]

Telefoon +27 124311300 Fax +27 124311301

Stuyvesant Dredging

Australië en Azië Boskalis Australia Pty Ltd Suite 16-01, Level 16

Company

Boscampo G.I.E.

Tower A, Zenith Centre,

3525 North Causeway

B.P. 4054, Douala,

821 Pacific Highway

Boulevard, Suite 612

Kameroen

Chatswood, NSW 2067

Metairie, Louisiana 70002,

Telefoon +237 3430307

P.O. Box 341


Fax +237 3430907

Chatswood, NSW 2057

Telefoon +15048310880

[email protected]

Australië

Fax +15048370407

Telefoon +61 2 941 544 55 Boskalis International

Fax +61 2 941 510 99

Bean Stuyvesant LLC

Gabon Z.I. Owendo

[email protected]

1055 St. Charles Avenue,

Route du Barracuda

Suite 520,

Boite Postale 336, Libreville,

Boskalis Dredging India

New Orleans, LA 70130,

Gabon

Pvt Ltd

P.O. Box 51118

Telefoon +241702186

23 Sangeeta, Tagore Road

New Orleans, LA 70151-1118

Fax +241702185

Santacruz (West)


[email protected]

Mumbai 400 054, India

Telefoon +1 504 587 8700

Telefoon +91 22 26046699

Fax +1 504 587 8717

Nigerian Westminster

Fax +91 22 26040579

[email protected]

Dredging and Marine Ltd

[email protected]

www.cfbean.com

‘Westminster House’ Plot 1601 Adeola Hopewell

BWME Ltd

Dragamex SA de CV

Street, Victoria Island

Achilleos Building (first floor)

Km 7.5 Carretera

P.O. Box 1518,

224, Arch. Makarios III Ave.

Coatzacoalcos-Minatitlán

Lagos, Nigeria

Lemosos, Cyprus

C.P. 96496 Coatzacoalcos

Telefoon

Telefoon: 357 257 60550

Veracruz, Mexico

+234(0)12624580/581

Fax: 357 257 60552

Telefoon +52 921 2118200

Fax +234(0)12624582

Fax +52 921 2118208

[email protected]


[email protected]

Zhangabyl 1

www.dragamex.com

66503 Bautino Mangistau Oblast Kazakhstan Telefoon: 0073 29 28 24 812 Fax: 0073 292 42 65 10 [email protected]

88


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:53:07

Adressen

De zelfvarende snijkopzuiger Ursa aan het werk met de aanleg van de nieuwe containerhaven in Coega, Zuid-Afrika. Aangezien de containerfaciliteiten in Port Elizabeth, Durban en Kaapstad nagenoeg hun capaciteit hebben bereikt, besloot Zuid-Afrika tot de aanleg van deze nieuwe havenfaciliteiten die begin 2005 operationeel zullen worden.

Boskalis International (S)


P.T. Boskalis International

Pte Ltd

International bv

Indonesia

Koon Building

Korea Branch

Plaza Centris, Floor 12A

17B Pandan Road

Suite 711, Hanaro Building

Jl. H.R. Rasuna Said Kav. B-5

#03-00/#04-00

194-4, Insa-dong, Jongro-Ku,

Kuningan, Jakarta 12910

Singapore 609269

Seoul, Zuid-Korea

Indonesië

Teban Garden Post Office,

Telefoon +82(0)27338973

Telefoon +62 21 5269020

P.O. Box 629

Fax +82(0)27338974

Fax +62 21 5269022

Singapore 916001

[email protected]

Telefoon +65 67335622


Fax +65 67327530

Room 1702, Tower 1


[email protected]

China Hong Kong City

Suite 22, 3rd Floor

33 Canton Road, Tsim Sha

Legaspi Tower 300

Zinkcon Marine Singapore

Tsui, Kowloon

2600 Roxas Blvd. Cor. Vito

Pte Ltd

Hong Kong SAR

Cruz, Manila, Filippijnen

Koon Building

Telefoon +85223762330

Telefoon +63(0)25241627

17B Pandan Road

Fax +85223763489

Fax +63(0)25217062

#03-00/#04-00

[email protected] Boskalis International bv

Singapore 609269

89


Jurong Post Office

Boskalis International (M)

Representative Office Beijing

P.O. Box 446

Sdn Bhd

Room 910

Singapore 916415

Jalan Sultan Ismail

Shougang International

Telefoon +6567333471

No. 4018, 4th Floor,

Building

Fax +6567342510

President House

Xizhimen North Street

50250 Kuala Lumpur

Haidan District, Beijing 100088

Maleisië

Volksrepubliek China

Telefoon +60 32 1448092

Telefoon +86 10 8229 2361,

Fax +60 32 1448093

62, 63

[email protected]

Fax +86 10 8229 2360


01-03-2005 14:31:56

Begrippenlijst

Begrippenlijst

Aangenomen werk Contractuele waarde van verworven opdrachten. Backhoe Een grote, hydraulische graafmachine, gemonteerd op het uiteinde van een ponton. Het ponton is stevig verankerd met spudpalen. Een backhoe kan een verscheidenheid aan materialen met grote nauwkeurigheid baggeren. Bagger-plus activiteiten Activiteiten die aansluiten bij de kernactiviteiten en kerncompetenties van Boskalis, zoals offshorediensten, grind- en zandhandel, grondverbetering en droog grondverzet, milieuactiviteiten, munitieberging, rotsfragmentatie onder water, aanleg van pijpleidingen en uitvoering van waterbouwkundige en civiele werken. Baggermolen Een klassiek, verankerd werkend baggerschip met een ketting waaraan emmers ronddraaien welke beurtelings over de bodem schrapen en geleegd worden. Tegenwoordig wordt dit type materieel met name gebruikt bij milieubaggerwerken en andere werken waar grote precisie vereist is, zoals het baggeren van tunnelsleuven. BeauDredge Een onderzuigtechniek die schone grond onder een (vervuilde) laag wegzuigt waarbij het karakter en de samenstelling van de bovenlaag grotendeels worden bewaard. BeauDredge kan als een goed alternatief worden ingezet voor bodemsanering, maar ook voor nautisch onderhoud, ecologisch herstel van plassen en watergangen, waterberging, rivierverruiming en selectieve zandwinnning. Bakkenzuiger Schip voor het opzuigen en verpompen van grond uit langszij liggende transportschepen. Bodemzuiger Een stationair werkend, hydraulisch schip dat via een zuigbuis het grondwatermengsel opzuigt. Een bodemzuiger wordt doorgaans gebruikt voor zandwinning. Competentiemanagement-programma Programma dat gericht is op de systematische ontwikkeling van medewerkers langs de lijnen van hun talenten en competenties. Cost leadership Laagst in kostprijs zijn. Cutter Zie snijkopzuiger.

90


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:53:09

Begrippenlijst

Dynamisch Positionerings Systeem Systeem om een vaartuig op positie te houden waarbij de schroeven en roeren door een automatische regeling worden bestuurd. EBIT Resultaat voor interest en belastingen. EBITDA Resultaat voor interest, belastingen en afschrijvingen. ERP systeem Enterprise Resource Planning Systeem. Een informatiesysteem met volledige integratie van primaire bedrijfsprocessen. Goodwill Het bij de verwerving van deelnemingen vastgestelde verschil tussen de verwervingsprijs van de aandelen en de nettovermogenswaarde hiervan. Grijperkraan Een stationair ponton waarop aan een kraan een kraanbak of grijper is gemonteerd. Opgebaggerd materiaal wordt in onafhankelijk opererende bakken gedeponeerd. Grijperkranen kunnen zowel specie als voorwerpen aan en zijn daarom geschikt voor bijvoorbeeld het opruimen van moeilijk bereikbare wateren, voor grindwinning en voor onderhoudsbaggerwerk in onregelmatige waterbodems. Hopper Zie sleephopperzuiger. IFRS International Financial Reporting Standards. Financiële verslaggevingsregels opgesteld en uitgevaardigd door het IASB (International Accounting Standards Board), die met ingang van 2005 binnen de Europese Unie voor alle beursgenoteerde ondernemingen verplicht gevolgd dienen te worden in de financiële verslaggeving/berichtgeving. Internationale projectenmarkt Markt die zich vooral richt op grotere investeringswerken voor nieuwbouw en/of uitbreiding. Daarbij wordt op projectbasis regelmatig in combinatie met derden gewerkt; enerzijds om klanten optimaal te kunnen bedienen, anderzijds om risico’s te delen. ISM-code International Safety Management-Code for the Safe Operation of Ships and for Pollution Prevention. Een internationale standaard voor het naleven van veiligheidsregels en vervuilingspreventie op zeeschepen. ISM schrijft voor dat scheepseigenaren een veiligheidsmanagementsysteem moeten opzetten en onderhouden. Vanaf 1 juli 2002 voldoen alle zelfvarende zeegaande baggerschepen van Boskalis aan deze code.

91



24-03-2005 08:53:09

Begrippenlijst

In 2004 werkte Boskalis met onder meer de mega sleephopperzuiger Fairway en de sleephopperzuiger Prins der Nederlanden aan een landaanwinningsproject in Bahrein bestemd voor de bouw van een ziekenhuis en een medische universiteit.

ISO-normen Normen van de International Organisation for Standardisation; de wereldwijde federatie van nationale normalisatie-organisaties die standaardeisen geven voor bijvoorbeeld kwaliteitsmanagementsystemen (ISO-9001) en milieumanagementsystemen (ISO-14001). ISPS-Code International Ship & Port Facility Security Code van de International Maritime Organisation die de alertheid op terroristische bedreigingen van de scheepvaart regelt. Alle zeegaande schepen van Boskalis voldoen vanaf juli 2004 aan deze eisen. Maximo Onderhoudsmanagementsysteem ter besturing en optimalisatie van het onderhoud, de voorraad en de technische informatie van de vlooteenheden. Milieuschijfcutter Een snijkopzuiger met een snijkop met een gesloten constructie, voorzien van een instelbaar vizier en regelbaar zuigdebiet. Een procesregelsysteem stuurt de verschillende parameters aan, waardoor zonder vertroebeling en met een grote mate van nauwkeurigheid een hoge mengselconcentratie kan worden gerealiseerd. Dit type snijkopzuiger is uitermate geschikt voor milieuwerken. Opgeleverd werk Contractuele waarde van de opgeleverde werken.

92


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:53:09

Begrippenlijst

Onderhanden werk Werken die per balansdatum nog niet zijn opgeleverd, echter waarvan een deel reeds is uitgevoerd. Orderportefeuille De omzet van het nog niet uitgevoerde deel van verworven opdrachten. OSHAS-18001 Occupational Health & Safety Management System Specification. Norm voor een veiligheidsmanagementsysteem, opgesteld door onder andere het klassebureau Bureau Veritas. Plant Management Systeem Systeem dat zorgdraagt voor een eenduidige en gestructureerde manier van het beheer van de schepen door middel van interne procedures. PPS Publiek Private Samenwerking. Verzamelnaam voor verschillende vormen van samenwerking tussen de overheid en het bedrijfsleven, met als doel het optimaal benutten van de kwaliteiten en mogelijkheden van beide partijen en het samen beheersen van de risico’s. Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving Financiële verslaggevingsregels opgesteld en uitgevaardigd door de Raad voor de Jaarverslaggeving, waarin verschaffers, gebruikers en controleurs zijn vertegenwoordigd. Sleephopperzuiger Zelfvarend baggerschip dat haar eigen ruim kan laden met behulp van centrifugaalpompen. Het laden gebeurt met pijpen die over de bodem slepen terwijl het schip vaart. Sleephopperzuigers kunnen onafhankelijk van ander materieel opereren en hebben het vermogen om materiaal over grote afstanden te vervoeren. Het opgebaggerde materiaal wordt gestort door kleppen of deuren in de bodem, door rainbowing of wordt via een pijpleiding aan land gepompt. Snijkopzuiger Een baggerschip dat baggert terwijl het vaartuig is verankerd met behulp van een spudpaal en ankers. Bij deze techniek wordt krachtig snijden gecombineerd met zuigen. Een snijkopzuiger wordt met name daar ingezet waar de grond hard en compact is. Het gebaggerde materiaal wordt in beunschepen geladen maar meestal aan land gepompt via een persleiding. Steenstorter Een schip met een dek waarop stenen kunnen worden geladen. Met behulp van een dynamisch positioneringssysteem en schuiven worden de stenen over de rand van het schip geduwd op de juiste plaats in het water.

93



24-03-2005 08:53:12

Begrippenlijst

TEU Twenty-feet Equivalent Unit. Maat die gebruikt wordt om de capaciteit van een container of van transportstromen aan te geven. Thuismarkt Boskalis onderscheidt zich van haar concurrenten door een thuismarktstrategie. Een thuismarkt heeft een lokaal commercieel gezicht, een eigen vloot en infrastructuur en weet zich gesteund door de financiële en technische kracht van de mondiale Boskalis organisatie. Thuismarkten zorgen voor een stabiele stroom van opdrachten en de mogelijkheid om met aanverwante activiteiten extra marges te genereren. Tussenstation Pompstation geïnstalleerd achter een zuiger, dat wordt ingezet voor transport van grond door pijpleidingen over langere afstand. Valpijpschip Schip dat over het af te dekken traject manoevreert terwijl de steen aan boord via een valpijp wordt gestort. Het uiteinde van de valpijp bevindt zich slechts enkele meters boven het installatieniveau. De valpijp wordt gepositioneerd door middel van een nauwkeurig plaatsbepalingssysteem. Het valpijpschip Seahorse kan optioneel uitgerust worden met een A-frame op het achterschip en een ROV (Remotely Operated Vehicle)-gestuurde grijper waarmee gebaggerd kan worden tot op 1.000 meter waterdiepte. Verricht werk Geproduceerde volumes in een bepaalde periode waarbij het werk nog niet hoeft te zijn opgeleverd. WACC Weighted Average Cost of Capital. Het gewogen gemiddelde van de (vereiste) vermogenskostenvoeten (na belastingen) voor het eigen en (rentedragend) vreemd vermogen.

94


Jaarverslag 2004

24-03-2005 08:53:13

Verslag van de Raad van Bestuur Materieeloverzicht over 2003

Materieeloverzicht

8 + 1* Sleephopperzuigers

91 + 30* Beunschepen /

Hoppercapaciteit

zelfvarende bakken

> 6.000 m

3

Hoppercapaciteit van 300 tot 2.336 m3

15 + 10* Sleephopper-

19 + 5* Backhoes Lepelinhoud van

zuigers Hoppercapaciteit < 6.000 m

3

1,4 tot 22 m3

3 Zelfvarende zeegaande

79 + 186* Vletten, sleepboten,

snijkopzuigers

bevoorradingsschepen en crewboten

Totaal geïnstalleerd vermogen

Schroefvermogen

van 12.904 tot 15.830 kW

van 30 tot 4.412 kW

25 + 13* Snijkopzuigers

17 + 5* Grijperkranen


(‘grabdredgers’)

257 tot 9.262 kW

Grijperinhoud van 1,2 tot 9,2 m3

6 + 27* Hijspontons/heibakken

4 Bakkenzuigers

Hijscapaciteit van


10 tot 270 t

van 1.650 tot 4.300 kW

5 Baggermolens

8 Bodemzuigers

Emmerinhoud van


450 tot 900 liter

van 656 tot 4.050 kW

21 + 6* Tussenstations

4 Steenstorters


Laadvermogen

van 390 tot 6.150 kW

van 354 tot 1.200 t

2 + 3* Pontons

28 + 9* Werkschepen

Voor bodembescherming

Schroefvermogen

(klei en stenen)

van 133 tot 918 kW

1 Milieuschijfcutter

5 + 3* Boorplatforms/ pontons

6 + 38* Steentransport-

1 + 1* Valpijpschip met

schepen

dynamisch positioneringssysteem

Laadvermogen van 120 tot 2.000 t

Laadvermogen van 17.000 tot 18.500 t

* Via (minderheids)deelnemingen. Naast het op deze pagina vermelde materieel beschikt het concern nog over een groot scala aan hulpmaterieel, zoals drijvende leidingen, lieren, pompen, draglines, hydraulische graafmachines, wielladers, dumpers, bulldozers, mobiele kranen, mobiele landboorinstallaties, zandpaalinstallaties, vulinstallaties voor oeverbekleding, vaste walleidingen, diverse pontons en huisboten.

95



24-03-2005 08:53:13

Zuigbuis van de jumbo sleephopperzuiger Queen of the Netherlands.

96


Jaarverslag 2004

02-03-2005 10:35:33

Colofon

Samenstelling en

Afdeling Corporate Communications

coördinatie Koninklijke Boskalis Westminster nv Ontwerp en realisatie Fotografie en illustratie

Via > Handelskade, Rotterdam Arjen Visser, Ben Wind, Fotostudio Honing, Niels Asjee, Norman Childs, One Degree North Photography, Patrick Lefebvre, Piet Mes, Roel Snoep en anderen

Lithografie en druk

PlantijnCasparie Capelle a/d IJssel

Telefoon Telefax

(078) 69 69 000 (078) 69 69 555

E-mail Internet

[email protected] www.boskalis.com


Jaarverslag 2004

Postbus 43 3350 AA Papendrecht

Koninklijke Boskalis Westminster nv

Jaarverslag 2004

Jaarverslag 2004

Rosmolenweg 20 3356 LK Papendrecht


Jaarverslag Koninklijke Boskalis Westminster nv

Recommend Documents