JAARVERSLAG ING GROEP 2001 NAAR EEN WERELDWIJD ING-MERK

J A A RV E R S L A G I N G G R O E P 2 0 0 1

NAAR EEN WERELDWIJD ING-MERK

INHOUD

HOOFDPUNTEN 2001 ..........................................................3 TIEN JAAR KERNCIJFERS.....................................................4 B E R I C H T VA N D E V O O R Z I T T E R . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 PROFIEL ..........................................................................8

NAAR EEN WERELDWIJD ING-MERK ......................................9

O R G A N I S AT I E S T R U C T U U R E N B E S T U U R S S A M E N S T E L L I N G . . . . . . . . . 1 3 BESTUURLIJKE CENTRA .....................................................14 PRODUCTEN EN DIENSTEN .................................................15 A A N D E E L H O U D E R S I N F O R M AT I E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 6 ING IN DE SAMENLEVING..................................................18

B E R I C H T VA N D E R A A D VA N C O M M I S S A R I S S E N . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 0

V E R S L A G VA N D E R A A D VA N B E S T U U R . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 2 FINANCIËLE HOOFDPUNTEN ...............................................22 S T R AT E G I E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 4 VOORUITZICHTEN ............................................................26 I N G E U R O PA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 7 ING AMERICAS ................................................................32 I N G A Z I Ë / PA C I F I C . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 6 ING ASSET MANAGEMENT .................................................39 PERSONEELSBELEID .........................................................43 RISICOBEHEER ................................................................45

F I N A N C I Ë L E I N F O R M AT I E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 8 A C C O U N TA N T S V E R K L A R I N G . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 9 S A M E N VAT T I N G J A A R C I J F E R S . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 0 A A N V U L L E N D E I N F O R M AT I E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 1 - RAROC.........................................................................61 - E M B E D D E D VA L U E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 2 - R AT I O ’ S . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 4 - C R E D I T R AT I N G S . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 5

C O R P O R AT E G O V E R N A N C E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 6 GOVERNANCE BIJ ING ......................................................66 I N F O R M AT I E O V E R L E D E N R A A D VA N C O M M I S S A R I S S E N . . . . . . . . . 6 8 I N F O R M AT I E O V E R L E D E N R A A D VA N B E S T U U R . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 9 B E Z O L D I G I N G R A A D VA N B E S T U U R . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 9 B E Z O L D I G I N G R A A D VA N C O M M I S S A R I S S E N . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 2


PERSONEELSOPTIEPLAN ....................................................72 R A P P O RT E N VA N D E S T I C H T I N G E N . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 4 ONDERNEMINGSRADEN EN ADVIESRAAD .............................75

2

• JAARVERSLAG 2001 ING GROEP

PA G I N A 9 - 1 2

  

HOOFDPUNTEN 2001

WINST BLIJFT GROEIEN I N G D I R E C T: W E E R E E N J A A R

Seguros

R E S U LT A T E N 2 0 0 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 2

VA N R E C O R D G R O E I . . . . . . . . . . . . . . . 2 8

(SCA) van 42% tot 100% uitge-

INVLOED GEBEURTENISSEN 11 SEPTEMBER ........................22

ING

breid. SCA is de grootste parti-

I N G D I R E C T: W E E R E E N J A A R V A N R E C O R D G R O E I . . . . . . . . . . . . . . . 2 8

records met een verdubbeling

I N T E G R AT I E A C T I V I T E I T E N I N Z A K E L I J K E M A R K T . . . . . . . . . . . . . . . . 2 8

van het aantal klanten en toe-

JOINT VENTURE IN DUITSE PENSIOENMARKT ......................30

vertrouwde middelen. Eind 2001

ING AUSTRALIË EN ANZ BANK

S T R AT E G I S C H E S A M E N W E R K I N G M E T P I R A E U S B A N K . . . . . . . . . . . 3 0

had ING Direct 2,6 miljoen

VORMEN JOINT VENTURE .......38

I N T E G R AT I E I N V E R E N I G D E S TAT E N V E R S N E L D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 2

klanten en  24 miljard aan

ING Australië en ANZ Bank

ING VERWERFT 100% IN SEGUROS COMERCIAL AMÉRICA .....34

toevertrouwde middelen. Deze

hebben besloten een joint ven-

ING EN ANZ BANK VORMEN JOINT VENTURE ......................38

cijfers zijn inclusief DiBa in

ture op te richten op het gebied

INSTITUTIONEEL VERMOGENSBEHEER IN VS GEBUNDELD ......40

Duitsland,

in

van beleggingsfondsen en levens-

februari 2002 haar 49%-belang

verzekeringen. In de beoogde

uitbreidde tot 70%.

joint venture, die ING Australia

Direct

brak

waarin

opnieuw

ING

Comercial

América

culiere verzekeraar in Mexico.

R E S U LT A T E N 2 0 0 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 2

 100 miljoen en interne

De operationele nettowinst steeg

boekingen ten laste van cata-

met 6,1% tot  4.252 miljoen.

strofevoorzieningen,

Per aandeel is dat een stijging

netto-invloed op het resultaat

PENSIOENMARKT ..................30

van 5,3% tot  2,20. Het divi-

over 2001  100 miljoen.

ING-dochter BHF-Bank richtte

INSTITUTIONEEL VERMOGENS-

met BHW en BGAG in Duits-

BEHEER IN VS GEBUNDELD .....40

was

de

dend steeg 3,2% tot  0,97 per

Limited zal heten, zal ING 51% JOINT VENTURE IN DUITSE

verkrijgen en ANZ 49%.

aandeel, wat een uitkeringsper-

I N T E G R AT I E A C T I V I T E I T E N I N

land BHW Invest FT op. Deze

In juni 2001 werd ING Aeltus

centage betekent van 44,1%. Het

ZAKELIJKE MARKT ...................28

joint venture richt zich op de

gevormd, dat het institutioneel

totale beheerde vermogen nam

In 2001 zijn alle activiteiten in

nieuwe pensioenmarkt die door

vermogensbeheer van Aeltus

met 2% toe tot  513 miljard.

de zakelijke markt, inclusief

de recente ‘Riester’ wetgeving is

Investment Management en ING

corporate

investment

ontstaan. BHW Invest FT heeft

Furman Selz Asset Manage-

O P E R AT I O N E L E N E T T O W I N S T

banking en collectieve verze-

inmiddels de eerste contracten

ment combineert. Het beheerd

PER AANDEEL

keringen, samengebracht onder

met pensioenfondsen gesloten.

vermogen van ING Aeltus be-

in euro's

het bestuurlijk centrum ING

and

droeg ultimo 2001  69

Europa. Verdere herstructure-

S T R AT E G I S C H E S A M E N W E R K I N G

2,5

ring vindt plaats om het kosten-

MET PIRAEUS BANK ..............30

2,0

niveau aan te passen aan de ge-

In december 2001 besloten ING

GOEDE VOORTGANG BIJ OPBOUW

1,5

wijzigde marktomstandigheden.

en Piraeus Bank tot een strate-

ING-MERK .............................9

gische alliantie op de Griekse

In vele markten waarin ING ac-

I N T E G R AT I E I N V E R E N I G D E

markt. Beide partners hebben

tief is, zoals de Verenigde Staten,

S TAT E N V E R S N E L D . . . . . . . . . . . . . . . . 3 2

een gezamenlijk marktaandeel

Mexico, Chili, Polen, Tsjechië,

De integratie van ReliaStar,

van 14% in levensverzekeringen,

Taiwan en Maleisië, is met

Aetna Financial Services en het

10% in bankieren en 8% in

succes overgestapt naar het

INVLOED GEBEURTENISSEN

Amerikaanse ING-bedrijf ver-

vermogensbeheer. De producten

ING-merk. ING-bedrijfsonder-

11 SEPTEMBER .....................22

liep volgens plan. In december

worden verkocht via 2.500 agen-

delen in Nederland zullen, als

ING werd geconfronteerd met

2001 werd de volgende stap in dit

ten en 300 bankkantoren.

eerste stap naar het ING-merk,

(her-)verzekeringsclaims als ge-

integratieproces aangekondigd,

volg van de aanslagen op het

samen met een kostenreductie-

ING VERWERFT 100% IN SEGUROS

vermelden dat zij deel uitmaken

World Trade Center. Na de

programma vanwege de verslech-

COMERCIAL AMÉRICA............34

van ING.

externe catastrofedekking van

terde marktomstandigheden.

ING heeft haar belang in

1,0 0,5 0 97

98

99

00

01

miljard.

onder hun bestaande logo’s

JAARVERSLAG 2001 ING GROEP

•

3

10 JAAR KERNCIJFERS

1992

1993

1994

1995

1996

O P E R AT I O N E L E R E S U LTAT E N in miljoenen euro's

B A L A N S (in miljarden euro’s)

6.000

Balanstotaal

Eigen vermogen

7

10

10

11

16

147

154

160

180

221

47

53

57

95

112

6

11

10

14

22

13.027

13.424

12.757

13.447

15.226

3.130

3.529

3.706

4.428

5.316

Verzekeringsactiviteiten

641

707

832

956

1.134

Bancaire activiteiten

477

607

685

795

968

-23

-27

-33

5.500 5.000

BEHEERD VERMOGEN

4.500

(in miljarden euro’s)

4.000

MARKTWAARDE

3.500


3.000

R E S U LTAT E N (in miljoenen euro’s)

2.500

Baten verzekeringsactiviteiten

2.000

Baten bancaire activiteiten

(1)

1.500

Operationeel resultaat voor belastingen

1.000 500 0 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 Nettowinst

Dividend op eigen aandelen Resultaat voor belastingen

1.118

1.314

1.494

1.724

2.069

Operationele nettowinst

830

921

1.045

1.202

1.507

Nettowinst

830

921

1.045

1.202

1.507


0,69

0,73

0,79

0,87

1,04

700

Nettowinst

0,69

0,73

0,79

0,87

1,04

650

Uitkeerbare nettowinst

0,69

0,73

0,79

0,87

1,04

600

Dividend

0,29

0,32

0,34

0,38

0,46

550

Eigen vermogen

5,70

7,46

7,23

7,56

10,63

8,7

8,6

10,6

12,1

11,5

16

11

13

15

25

41,9

43,4

43,0

43,2

43,9

2

9

4

-2

3

64

68

69

69

70

107

108

105

104

103

10,25

10,90

11,12

11,07

10,89

Tier-1-ratio ING Bank

5,98

6,18

6,59

6,79

7,57

Efficiencyratio

71,9

70,2

68,9

70,9

72,1

50.650

49.030

46.980

52.140

55.990

Resultaat voor belastingen

B A L A N S T O TA A L

CIJFERS PER GEWOON AANDEEL

in miljarden euro's

(nominaal EUR 0,24)

500 450

R AT I O ’ S (in %)

400

ING GROEP

350

Rendement op eigen vermogen (ROE)

300

Groei operationele nettowinst

250

Uitkeringspercentage

200

VERZEKERINGSACTIVITEITEN

150

Verschil premiegroei/kostenstijging

100

Premie-inkomen leven als % van totaal premie-inkomen

50

Combined ratio schadebedrijf

0 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01

BANCAIRE ACTIVITEITEN

BIS-ratio ING Bank

M E D E W E R K E R S (gemiddeld aantal dagtaken) 1)

4


aangepast voor herrubricering

2)

exclusief ING Direct

10 JAAR KERNCIJFERS

1997

1998

1999

2000

2001 MARKTWAARDE

B A L A N S (in miljarden euro’s) 22

29

35

25

22

Eigen vermogen

282

395

493

650

705

Balanstotaal

in miljarden euro's

80 70

174

253

345

503

513

32

50

58

83

57

19.535

26.908

29.720

38.307

63.077

6.306

8.415

9.876

11.302

11.111

BEHEERD VERMOGEN

60


50

MARKTWAARDE

40


30

R E S U LTAT E N (in miljoenen euro’s)

20

Baten verzekeringsactiviteiten

(1)

Baten bancaire activiteiten

10 0 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01

Operationeel resultaat voor belastingen 1.688

2.065

2.400

3.162

3.571

Verzekeringsactiviteiten

1.276

804

1.981

2.605

2.170

Bancaire activiteiten Dividend op eigen aandelen

-44

MEDEWERKERS gemiddeld aantal dagtaken

5.767

5.741

Resultaat voor belastingen

3.229

4.008

4.252


110.000

4.922

11.984

4.577

Nettowinst

100.000

2.920

2.869

4.381

2.180

2.103

2.206

2.669

90.000

CIJFERS PER GEWOON AANDEEL

80.000

(nominaal EUR 0,24)

70.000

1,40

1,12

1,68

2,09

2,20


60.000

1,42

1,42

2,56

6,27

2,37

Nettowinst

50.000

1,42

1,42

1,84

2,56

2,20

Uitkeerbare nettowinst

40.000

0,52

0,63

0,82

1,13

0,97

Dividend

30.000

13,30

15,21

17,90

13,04

11,03

Eigen vermogen

20.000 10.000

R AT I O ’ S (in %)

0 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01

ING GROEP

12,0

8,3

10,3

12,2

18,4

Rendement op eigen vermogen (ROE)

45

-4

53

24

6

Groei operationele nettowinst

36,9

43,9

44,4

43,9

44,1

Uitkeringspercentage

6

9

7

2

3

Verschil premiegroei/kostenstijging

Internationaal Nederland

VERZEKERINGSACTIVITEITEN

Premie-inkomen leven als % van 75

82

84

86

88

totaal premie-inkomen

102

106

107

104

104

Combined ratio schadebedrijf BANCAIRE ACTIVITEITEN

10,77

10,86

10,38

7,13

7,14

7,02

72,8

79,7

73,6

64.160

82.750

86.040

10,75 7,22 (2)

72,1

92.650

BIS-ratio ING Bank

10,57

Tier-1-ratio ING Bank

7,03 (2)

71,7

112.000

(2)

Efficiencyratio

M E D E W E R K E R S (gemiddeld aantal dagtaken)


•

5

                  

Onder moeilijke economische omstandigheden is ING in staat gebleken voor het elfde achtereenvolgende jaar winstgroei te realiseren. ING sloot 2001 af met een stijging van de operationele nettowinst met 6,1% en van de winst per aandeel met 5,3%. Deze winststijging is te danken aan onze brede mix aan activiteiten, het vertrouwen van onze klanten en zakenpartners en de grote inzet van onze medewerkers.

2001 was in meer dan één opzicht een moeilijk jaar. De achter-

willen zijn. En ten slotte willen wij een goed ‘corporate citizen’ zijn:

uitgang in de economische groei werd nog eens versterkt door de

een onderneming die een nuttige rol in de samenleving vervult.

aanslagen in de VS op 11 september. Die wierpen een schaduw over

Het is mijn persoonlijke overtuiging dat we door een evenwichtige

het hele jaar; niet alleen de economie maar ook de politiek en de

afweging van de verschillende belangen uiteindelijk toegevoegde

samenleving werden geraakt. Ons nieuwe Amerikaanse dochter-

waarde bieden aan alle belanghebbenden. Ons bestaansrecht is

bedrijf ReliaStar werd geconfronteerd met onverwacht hoge herver-

gestoeld op essentiële zaken als betrouwbaarheid, openheid en

zekeringsclaims van in totaal ongeveer  600 miljoen, die betrekking

kwaliteit voor een redelijke prijs. Iedereen bij ING is zich terdege

hadden op collectieve ongevallenverzekeringen van bedrijven in het

bewust dat wij dit bestaansrecht elke dag weer moeten verdienen.

World Trade Center. De afhandeling van dergelijke claims is onderdeel van onze functie als financiële dienstverlener en het doet goed te

Onze doelstellingen zijn ambitieus. Wij willen tot de top-10 van

weten dat deze vergoedingen worden gebruikt om gezinnen die door

financiële dienstverleners in de wereld behoren en tot de top-5 in

de ramp zijn getroffen, te ondersteunen.

Europa en de VS. Wij zijn al de grootste internationale levensverzekeraar in Latijns Amerika en de een na grootste in Azië. Ook

In een veranderende wereld zijn bedrijven meer dan ooit op zoek

willen wij tot de tien grootste vermogensbeheerders in de wereld

naar een nieuwe rol in de hedendaagse samenleving. ING en haar

behoren.

ING WIL TOEGEVOEGDE WAARDE LEVEREN VOOR ALLE BELANGHEBBENDEN voorgangers zijn zich al meer dan 150 jaar zeer bewust geweest van

Een wereldwijd ING-merk zal ons helpen een reputatie op te

hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. In 2001 publiceerden

bouwen als innovatief bedrijf dat andere oplossingen biedt voor de

wij een nieuw jaarverslag, ‘ING in de samenleving’, waarin ons

financiële behoeften van particulieren, gezinnen, bedrijven en

beleid op het gebied van verantwoord ondernemerschap, duur-

instellingen. Van een veelvoud aan lokale merken ontwikkelen wij

zaamheid en business principles wordt weergegeven.

ons naar één krachtig ING-merk, op basis van één ING-cultuur.

Het feit dat ING is verkozen tot meest toonaangevende financiële

Op dit gebied hebben wij in 2001 flinke stappen voorwaarts gezet.

dienstverlener in de Dow Jones Sustainable Indices 2001, is een erkenning voor onze inspanningen. In de zomer van dit jaar

In een aantal belangrijke markten hebben wij onze positie verder

verschijnt de nieuwe uitgave van ‘ING in de samenleving’.

versterkt. De omzet van ons levensverzekeringsbedrijf groeide opnieuw met dubbele cijfers, mede door een aanzienlijke bijdrage

Ons streven naar een optimale balans tussen de belangen van al onze

van de goedlopende bedrijven in opkomende markten. Door de

belanghebbenden vormt de hoeksteen van ons maatschappelijk en

zwakke aandelenmarkten was er meer vraag naar spaarproducten,

economisch beleid. Onze vijftig miljoen klanten verwachten waar

wat resulteerde in een spectaculaire ontwikkeling bij ING Direct, dat

voor hun geld en uitstekende service. Onze aandeelhouders in vele

net als in 2000 het aantal klanten zag verdubbelen tot 1,75 miljoen en

landen verwachten een goed financieel resultaat. Onze meer dan

de toevertrouwde middelen tot  18 miljard. In overeenstemming

110.000 medewerkers in 65 landen vormen een zeer divers en

met de toegenomen vraag naar producten en diensten op het gebied

toegewijd personeelsbestand, voor wie wij een goede werkgever

van vermogensvorming, wisten onze employee benefits- en pensioen-

6


BERICHT VAN DE VOORZITTER

bedrijven in Europa en de VS hun portefeuilles aanzienlijk uit te

Het is nog te vroeg voor een winstverwachting voor 2002. De Raad

breiden. Ondanks de moeilijke markt steeg ons beheerd vermogen

van Bestuur is positief gestemd over de economische vooruitzichten

naar meer dan  510 miljard. Overheden van verschillende landen

voor 2002, maar neemt daarbij de nodige voorzichtigheid in acht.

hebben wij geadviseerd bij de hervorming van hun pensioenstelsels.

Gezien de onzekerheid over verbetering van de economische om-

V E R B E T E R I N G V A N O N Z E R E S U LTAT E N , Z O W E L D O O R V E R D E R E O M Z E T G R O E I A L S D O O R STRAKKE KOSTENBEHEERSING, HEEFT DE HOOGSTE PRIORITEIT IN 2002 Hoewel onze aandacht zich primair richtte op de integratie van de

standigheden in de markten waarin ING actief is, achten wij het

eerdere grote acquisities en de herstructurering van onze zakelijke

verstandig om nog geen winstverwachting voor 2002 uit te spreken.

activiteiten, lukte het ook onze positie in een aantal kernmarkten te verstevigen. In Polen verwierven wij 88% van Bank Slaski. In

Financiële dienstverlening is op de eerste plaats mensenwerk. Ons

Duitsland hebben wij ons belang in DiBa, de grootste Duitse

personeelsbeleid is erop gericht talentvolle medewerkers aan te

directbank, vergroot tot 70% en in Mexico werden wij 100%-eigenaar

trekken. In dezelfde geest blijven wij de tussenpersonen met wie

van Seguros Comercial América, de grootste verzekeraar aldaar.

wij samenwerken ondersteunen. Professioneel advies blijft van grote toegevoegde waarde om onze klanten te helpen bij het kiezen van die

Een joint venture met een goedlopend, lokaal bedrijf is een effectieve

producten die het beste aansluiten bij hun behoeften.

manier om een markt te betreden. Aldus hebben wij toegang gekregen tot de levensverzekeringsmarkten in India en China. In

Mede namens mijn collega’s in de Raad van Bestuur wil ik onze

Griekenland hebben wij onze positie versterkt door een samen-

klanten, aandeelhouders, medewerkers en zakenpartners bedanken

werkingsverband met Piraeus Bank en in Australië deden wij

voor hun vertrouwen in ING. Wij zullen ons uiterste best doen van

hetzelfde met ANZ Bank. In Canada zijn wij door samenwerking met

2002 een succesvol jaar te maken.

Zurich de grootste schadeverzekeraar geworden. In Duitsland gingen wij een joint venture aan op het gebied van pensioenen.

Met vriendelijke groet,

Het is waardevol om met bedrijven samen te werken die onze visie delen over de combinatie van verzekeren, bankieren en vermogensbeheer. Wij hebben inmiddels 11 jaar ervaring opgedaan met

EWALD KIST

geïntegreerde financiële dienstverlening. Elke dag worden nieuwe

Voorzitter van de Raad van Bestuur

synergiemogelijkheden gezocht en samenwerking is een natuurlijk onderdeel van onze bedrijfscultuur geworden. Onze expertise geeft ons een voorsprong op het toenemend aantal concurrenten dat heeft besloten dezelfde weg in te slaan. Onze doelstellingen voor 2002 zijn duidelijk. Verbetering van onze resultaten, zowel door verdere omzetgroei als door strakke kostenbeheersing, heeft de hoogste prioriteit. Voltooiing van de integratie van onze Amerikaanse bedrijven en van onze activiteiten op de zakelijke markt zijn ook belangrijke doelstellingen. Synergie en ‘operational excellence’ (topkwaliteit in administratie

Bestuursvoorzitter Kist voor het nieuwe hoofdkantoor van ING in Amsterdam,

en informatietechnologie) zijn eveneens nadruk-

dat medio 2002 klaar zal zijn.

kelijk onderdeel van de strategie.


•

7

PROFIEL

M I S S I E , P R O F I E L , S T R AT E G I E MISSIE

S T R AT E G I E

ING wil een vooraanstaande, wereldwijd opererende, klantgerichte,

ING stelt zich ten doel tot de wereldwijde top-tien van financiële

innovatieve en kostenefficiënte financiële dienstverlener zijn, die

instellingen te behoren. Met een verscheidenheid aan bedrijven

haar klanten diensten aanbiedt via het distributiekanaal van hun

– onder leiding van de bestuurlijke centra ING Europa, ING

keuze, in markten waar ING waarde kan creëren.

Americas, ING Azië/Pacific en ING Asset Management – wil ING op het gebied van bankieren, verzekeren en vermogensbeheer

PROFIEL

toegevoegde waarde bieden aan haar klanten. ING wil ‘operational excellence’ bereiken, synergieën realiseren en kostenefficiënt werken

ING Groep is een wereldwijd opererende financiële instelling van

binnen één ING-cultuur. De financiële doelstellingen voor de lange

Nederlandse oorsprong, die haar meer dan 50 miljoen particuliere,

termijn zijn een gemiddelde jaarlijkse groei van de operationele

zakelijke en institutionele klanten in 65 landen producten en dien-

nettowinst per aandeel van ten minste 12%, een gemiddeld jaarlijks

sten biedt op het gebied van bankieren, verzekeren en vermogens-

operationeel nettorendement op het eigen vermogen van ten minste

beheer. Met meer dan 110.000 medewerkers, in al hun diversiteit,

18% en verbetering van de efficiency-ratio’s.

omvat ING een grote verscheidenheid aan toonaangevende bedrijven, die er steeds vaker voor kiezen hun klanten onder de merknaam ING te bedienen. Kenmerkend voor ING is haar ‘click–call–face’-distributiestrategie. Dit is een flexibele combinatie van internet, call-centers, tussenpersonen en kantoren, die ING in staat stelt tegemoet te komen aan de huidige wensen van de klant: onbeperkte toegang, optimaal gebruikersgemak, onmiddellijke en nauwkeurige uitvoering, persoonlijk advies, maatwerk en concurrerende tarieven. De strategie van ING richt zich op stabiele groei met behoud van een goede winstgevendheid. De financiële kracht, het omvangrijke assortiment producten en diensten en de brede spreiding van winstbronnen en risico’s vormen de basis voor de continuïteit en de groeimogelijkheden van ING. Meer dan 70% van de ING-aandelen is in handen van beleggers buiten Nederland. ING maakt een zorgvuldige afweging van de belangen van haar klanten, aandeelhouders, medewerkers en de maatschappij. Zij verwacht van al haar medewerkers dat zij handelen in overeenstemming met de ING Business Principles. Deze gedragsregels zijn gebaseerd op de kernwaarden van de Groep: klantgerichtheid, ondernemerschap, professionaliteit, teamwork en integriteit.

8


NAAR EEN WERELDWIJD ING-MERK In het verleden bestond ING uit een groep

Naarmate ING door de jaren heen uitgroeide

bedrijven die elk – veelal onder hun eigen

tot een wereldwijde speler en een meer

naam en met een eigen logo – een grote mate

gecentraliseerde managementstijl kreeg met

van autonomie bezaten. Sommige van deze

de nadruk op het delen van expertise en

bedrijven waren landelijk bekend, terwijl

synergie, groeide de behoefte aan een sterk,

andere een meer regionale reputatie genoten.

gemeenschappelijk merk.


•

9


V E R E N I G D E S TAT E N ING in de Verenigde Staten bestond uit een aantal bedrijven die werkten onder hun eigen merknaam. Zij hebben het ING-logo aan hun naam toegevoegd om te kunnen profiteren van de kracht van het wereldwijde INGmerk. De campagne ‘It’s not an ending, it’s a beginning’ werd ontwikkeld om meer naamsbekendheid te creëren op de Amerikaanse markt, ter ondersteuning van de verkoop- en distributienetwerken. De belangrijkste boodschap was om de aanwezigheid van ING in de Amerikaanse markt duidelijk te maken. De campagne werd goed ontvangen door de tussenpersonen en klanten van ING. De campagne werd bovendien bekroond met een derde plaats in de verkiezing van advertenties in de Amerikaanse financiële dienstverleningssector in 2001. In de eerste drie maanden steeg de ‘geholpen naamsbekendheid’ met bijna 30%.

AUSTRALIË Mercantile Mutual heeft haar naam in ING veranderd om haar nieuwe positionering als geïntegreerde financiële dienstverlener te onderstrepen. In de reclamecampagne speelt de bekende Schotse komiek Billy Connolly de rol van kritische consument. Het doel was een 70% geholpen naamsbekendheid te bereiken na vier weken. De scores liepen evenwel op tot 90%, dat het succes van de campagne bewijst.

POLEN Bank Slaski en Nationale-Nederlanden waren de belangrijkste merknamen van ING in Polen. Met een intensieve PR- en reclamecampagne werd het ING-merk geïntroduceerd op de Poolse markt. Voorafgaand aan de campagne lag de naamsbekendheid lager dan 10%. Het resultaat van de campagne overtrof de verwachtingen: meer dan 50% geholpen naamsbekendheid terwijl het doel 30% was. Met deze campagne is een sterke basis gelegd voor de verdere ontwikkeling van het ING-merk. De leeuw wordt in Polen nu al duidelijk herkend als het symbool van ING.

10



BOUWEN AAN EEN STERK WERELDWIJD ING-MERK ING is actief in 65 landen en behoort tot

heid van het ING-merk deze positie echter

de 15 grootste financiële dienstverleners ter

niet. De financiële sector wordt gekenmerkt

wereld gemeten naar beurswaarde. Op wereld-

door consolidatie en permanente verande-

wijd niveau weerspiegelt de naamsbekend-

ringen in de eisen van consumenten, technologie, distributie en wetgeving. In een

Advertentiecampagnes in zeer

dergelijke omgeving zoeken klanten naar

uiteenlopende markten, maar steeds

stabiliteit, betrouwbaarheid en bekendheid.

gebruik makend van de kracht van de

Een sterk, universeel merk kan hiertoe bij-

ING-leeuw: de VS, India en Mexico.

dragen, aangezien een merk een belofte aan klanten inhoudt ten aanzien van de kwaliteit van producten en diensten, waar voor je geld, stijl en bedrijfscultuur.

www.ingfunds.com 1-877-ING-DEAL 1-877-464-3325

Een sterk merk kan ook bijdragen aan het aantrekken van heel goede nieuwe medewerkers, de synergie bevorderen en één bedrijfscultuur binnen de gehele Groep helpen ontwikkelen. Bovendien biedt één merk aanzienlijke kostenbesparingen op de lange

Tot de 100 bekendste merken ter wereld be-

Take comfort. Think long term.

termijn, aangezien het onderhouden van

horen slechts vier financiële dienstverleners.

ING ING ING ING ING ING

en het reclame maken voor één merk veel

Hoewel er frequent contact is met de klanten

goedkoper is dan voor 70 individuele

– persoonlijk, via de telefoon, per post, via

merken.

internet – slagen financiële dienstverleners er

Nothing feels better when you’re old and gray than nice, warm equity. Focus Fund. Internet Fund. Small Cap Growth Fund. Mid Cap Growth Fund. Large Cap Growth Fund. Growth & Income Fund.

ING ING ING ING ING ING ING

Emerging Markets Equity Fund. European Equity Fund. International Equity Fund. Tax Efficient Equity Fund. Global Brand Names Fund. Global Communications Fund. Global Information Technology Fund.

kennelijk niet in een hechte relatie op te bouwen. Dit biedt ING kansen bij het opbouwen van een wereldmerk. Rebranding – de overstap van het lokale merk naar de ING-naam en de oranje leeuw – is een deel van de missie. Het andere deel is het ING-merk zo te ‘laden’ dat het waar ook ter wereld dezelfde associaties bij klanten en andere betrokkenen oproept. Deze herpositionering is erop gericht te bereiken dat ING wordt gezien als bedrijf dat andere oplossingen biedt voor financiële vraagstukken dan haar concurrenten. Als pionier in het combineren van verzekeren, bankieren en vermogensbeheer en in het benutten van verschillende distributiekanalen, C al l 96220 11111

heeft ING een reputatie als vernieuwer in de financiële sector opgebouwd.


•

11


HET MERK INTRODUCEREN EN UITDRAGEN De ontwikkeling naar een wereldwijd merk

uitmaken van ING, een eerste stap op weg

wordt door het gehele topmanagement van

naar rebranding. De duur en de aanpak van

ING gedragen. Als ‘ING-brand-manager’

het rebranding-project verschilt per land,

stimuleert en leidt de voorzitter van de

bedrijf en aard van de activiteiten.

Raad van Bestuur, Ewald Kist, de overgang. Het Global Branding Committee, bestaan-

Een herpositioneringstraject wordt voor

de uit merkspecialisten en directeuren van-

ieder

uit heel ING, coördineert samen met de

gestippeld om het beoogde merkimago te

gericht op naamsbekendheid. ING

afdeling Branding de initiatieven op het

creëren. Panels bestaande uit interne en

Bank Nederland greep de introductie

terrein van rebranding en herpositionering.

externe deelnemers afkomstig uit alle delen

van de euro aan om zich te profileren

van de wereld hebben, ondersteund door

in een markt met sterke concurrentie.

ING heeft niet voor een ‘big-bang-scenario’

bedrijfsonderdeel

zorgvuldig

uit-

ING Life Taiwan startte een campagne

een reeks onderzoeken, de positionering

gekozen, maar voor een geleidelijke overgang door middel van pilot-projecten, die waardevolle informatie opleveren voor volgende procesfasen. De bedrijven in Noord- en Zuid-Amerika, in Zuid-, Centraal- en Oost-Europa, evenals in

Azië

en

Australië

zijn

inmiddels

overgestapt op de naam ING en het INGlogo. Dat geldt ook voor de wereldwijde zakelijke en vermogensbeheeractiviteiten. De Belgische bedrijven hebben voor een twee-stappenplan gekozen op weg naar het ING-merk.

De

Nederlandse

bedrijven

melden in hun externe uitingen dat ze deel

bepaald die ING in staat stelt zich als merk

worden cursussen op de ING Business

van haar concurrenten te onderscheiden.

School gegeven en zullen een intranetsite, een ‘brand-book’ en videomateriaal in de

Een dergelijk herpositioneringsproces is

loop van 2002 beschikbaar komen om het

onlosmakelijk verbonden met de bedrijfs-

ING-merk verder te introduceren.

cultuur. Het is van het allergrootste belang dat alle medewerkers weten waar het ING-

De rebranding en herpositionering is een

merk voor staat. Zij zullen het merk moeten

proces van jaren. Geleidelijk zal steeds

uitdragen. Communicatie- en trainings-

duidelijker worden dat ING zich onder-

programma’s worden ontwikkeld om er

scheidt in de wereld van financiële dienst-

voor te zorgen dat de medewerkers ver-

verlening.

trouwd raken met de merkwaarden. Zo

12


O R G A N I S AT I E S T R U C T U U R E N B E S T U U R S S A M E N S T E L L I N G

O R G A N I S AT I E S T R U C T U U R

R A A D VA N C O M M I S S A R I S S E N

R A A D VA N B E S T U U R

I N G E U R O PA

ING AMERICAS

I N G A Z I Ë / PA C I F I C

ING ASSET MANAGEMENT

B E S T U U R S S A M E N S T E L L I N G per 31 december 2001

R A A D VA N C O M M I S S A R I S S E N

EXECUTIVE COMMITTEES

1

drs. C.A.J. Herkströter RA (64) voorzitter 2

I N G E U R O PA

M. Tilmant (49) voorzitter

ir. M. Ververs (68) vice-voorzitter 2

mw. prof. dr. L.A.A. van den Berghe (50)

ir. J.H.M. Lindenbergh (58) voorzitter

drs. J.W. Berghuis2, 3 (67)

D. Brands (59)

mw. L. Gross Goldberg (64)

E. Dralans (53) 1

prof. mr. P.F. van der Heijden (52) 2

dr. R.H. Fiedler (47)

drs. A.G. Jacobs (65)

dr. P. Gloystein (56)

J. Kamminga3 (54)

jhr. drs. D. Laman Trip (55)

G.J.A. van der Lugt (61)

drs. J.A. Nijssen (48) 4

prof. dr. ir. P.J.A. baron de Meester (66)

L. Vandewalle (57)

J. Stekelenburg (60)

drs. H.K. Verkoren (54) ING Direct

prof. dr. H. Tietmeyer (70)

Th.C. de Vries (54)

1

J.D. Timmer (68) ING AMERICAS 1 Lid van de Honorerings- en Benoemingscommissie

F.S. Hubbell (50) voorzitter

2 Lid van het Audit Committee

R.G. Hilliard (58)

3 Tot 17 april 2002

T.J. McInerney (45)

4 Lid van het Audit Committee per 17 april 2002 I N G A Z I Ë / PA C I F I C R A A D VA N B E S T U U R

F.S. Hubbell (50) voorzitter

mr. E. Kist (57) voorzitter

P. Poon (54)

M. Tilmant (49) vice-voorzitter

P.R. Shirriff (56)

F.S. Hubbell (50) ir. J.H.M. Lindenbergh (58)


drs. ing. C. Maas (54) chief financial officer

dr. A.H.G. Rinnooy Kan (52) voorzitter

dr. A.H.G. Rinnooy Kan (52)

drs. A.H. van Tooren (54)

Voor meer informatie over de leden van de Raad van Commissarissen

E-business

en Raad van Bestuur, zie bladzijde 68 en 69.

J.P.M. Kemp MBA (52)


•

13

BESTUURLIJKE CENTRA

I N G E U R O PA

ING AMERICAS



ING is een van de vooraan-

Noord-Amerika is altijd een

ING was het eerste Europese

Vermogensbeheer is de derde

staande financiële instellingen

van de belangrijkste internatio-

bedrijf dat levensverzekerings-

kernactiviteit van ING, naast

in Europa en biedt particuliere,

nale markten van ING geweest.

maatschappijen opzette in Japan,

verzekeren en bankieren. De

zakelijke en institutionele klan-

ING Americas richt zich op

Taiwan en Zuid-Korea. Inmid-

wereldwijd georganiseerde acti-

ten via haar multi-distributie-

het verkopen van levensverzeke-

dels hebben de ING-bedrijven

viteit van ING Asset Manage-

strategie diensten aan op het

rings-, pensioenen beleggings-

in deze landen een goede markt-

ment omvat vermogensbeheer

gebied van bankieren, verzekeren

producten.

positie opgebouwd, die verder is

voor

verstevigd door de acquisitie van

van ING, het beheer van de

Aetna International in 2000.

ING-beleggingsfondsen,

en vermogensbeheer. Na de acquisities van Equitable De kernlanden in West-Europa

of Iowa in 1997 en ReliaStar

zijn Nederland, België, Luxem-

alsmede

burg,

Duitsland,

Aetna

Financial

het

verzekeringsbedrijf ver-

mogens- en relatiebeheer voor Australië was een van de eerste

institutionele beleggers, vastgoed, participaties en risico-

Frankrijk,

Services in 2000, behoort ING

internationale

Zwitserland en het Verenigd

tot de top-5 van levensverze-

ING haar model van geïnte-

Koninkrijk. In Zuid-Europa zijn

keraars in de VS. In Canada is

greerde financiële dienstverle-

dat Italië, Spanje en Grieken-

ING de grootste schadeverzeke-

ning introduceerde. ING beschikt

ING Asset Management bestaat

land en in Centraal-Europa

raar. De privatisering van de

in Australië over een sterke

uit ING Investment Manage-

Polen, Tsjechië en Hongarije.

pensioenstelsels in verschillende

positie in levensverzekeringen,

ment, Baring Asset Management,

Latijns-Amerikaanse

landen

schadeverzekeringen en beleg-

ING Vastgoed, Parcom Ventu-

ING Europa is ook verantwoor-

creëert nieuwe mogelijkheden

gingsfondsen. In de afgelopen

res, Baring Private Equity Part-

delijk voor het concept van ING

voor ING.

jaren zijn bancaire producten

ners, ING Aeltus en ING Trust.

Direct, dat op dit moment zeven

voor

markten

particulieren

en

waar

het

vestigingen heeft op verschillende

De kernlanden zijn de Vere-

midden- en kleinbedrijf aan het

continenten.

nigde Staten, Canada, Mexico,

assortiment toegevoegd.

Hetzelfde

geldt

voor de wereldwijde zakelijke

Argentinië, Brazilië en Chili.

bancaire activiteiten, inclusief

De kernlanden zijn Australië,

het voormalige ING Barings.

China, Japan, Korea, Maleisië en Taiwan.

14


kapitaal.

PRODUCTEN EN DIENSTEN

PA R T I C U L I E R E K L A N T E N VERZEKERINGEN

De levensverzekerings- en pensioenproducten van

FINANCIËLE MARKTEN

Zakelijke en institutionele klanten kunnen bij

ING variëren van beleggingsafhankelijke producten tot producten

ING terecht voor de verkoop van, handel in en distributie van aan-

met een gegarandeerde uitkering. ING biedt ook verzekeringsdekking

delen en schuldpapier, alsmede research, treasury, vreemde valuta,

aan voor risico’s zoals brand, schade aan onroerend goed en

geldmarktproducten en derivaten. Ook effectenbewaring, het

motorrijtuigen, ziektekosten, ongevallen en arbeidsongeschiktheid.

administratief beheer van effectenportefeuilles en effectenbemiddeling behoren tot het dienstenpakket.

SPAREN

ING biedt een volledig pakket spaarproducten aan,

variërend van spaardeposito’s tot de door ING Direct geboden

INSTITUTIONELE KLANTEN

hoogrentende internetspaarrekeningen en meer complexe producten

INSTITUTIONEEL VERMOGENSBEHEER

die sparen en beleggen combineren.

profiteren van de ervaring van ING op het terrein van vermogens-

Institutionele beleggers kunnen

beheer, in de vorm van discretionair portefeuillebeheer of door BELEGGEN – BELEGGINGSFONDSEN, EFFECTENBEMIDDELING

ING biedt

deelname in beleggingsfondsen.

een breed scala beleggingsproducten aan, waaronder beleggingsfondsen, alsmede verschillende vormen van effectenbemiddeling.

F O N D S E N A D M I N I S T R AT I E

ING biedt een uitgebreid pakket diensten

aan op het terrein van fondsenadministratie en effectenbewaarPERSOONLIJKE LENINGEN EN HYPOTHEKEN

Of het nu een kredietlimiet

neming, alsmede trust-, bancaire en administratieve diensten.

op een rekening-courant betreft of een aan een beleggingsporteHet ontwikkelen, financieren en beheren van en beleggen

feuille gekoppelde hypotheek, ING levert in alle landen waar zij

VASTGOED

particuliere klanten een volledig pakket bancaire diensten aanbiedt,

in vastgoed vereist speciale vaardigheden. Als één na grootste vast-

voor bijna alle situaties de best passende financieringsvorm.

goedbelegger ter wereld beschikt ING over deze vaardigheden. ING biedt institutionele beleggers een aantal vastgoedfondsen die gericht

P R I V AT E B A N K I N G

banking

De producten en diensten op het gebied van private

betreffen

beleggingen,

portefeuillebeheer,

zijn op winkelcentra, kantoren en woningen.

pensioen-

planning, kredietverlening, bedrijfsoverdracht en trust-diensten.

P A R T I C I P AT I E S

ING heeft verschillende gespecialiseerde onderdelen

die directe of indirecte beleggingen in niet-beursgenoteerde fondsen aanbieden.

ZAKELIJKE KLANTEN ZAKELIJKE LENINGEN

ING biedt zakelijke klanten alle kredietvormen, Hedgefondsen en producten als gese-

variërend van een voorschot in rekening-courant tot een overbrug-

A L T E R N AT I E V E B E L E G G I N G E N

gingskrediet voor een overnametransactie. ING-specialisaties zijn

curitiseerde schuldverplichtingen kunnen voor de klant een aantrek-

handels- en goederenfinanciering en gestructureerde financieringen.

kelijk rendement opleveren. ING biedt de mogelijkheid in deze beleggingen te investeren en daarbij de risico’s goed te beheersen.

B E TA L I N G E N

–

CASH

MANAGEMENT

Door het optimaliseren van

kasstromen kan geld dat vaststaat op vele lokale bankrekeningen, vrijgemaakt worden om het effectiever aan te wenden.

EMPLOYEE BENEFITS – PENSIOENEN

Steeds meer bedrijven bieden hun

werknemers employee benefits aan, zoals pensioenen, ziektekostenverzekeringen, ziekte- en invaliditeitsuitkeringen. ING heeft een unieke en flexibele aanpak ontwikkeld om op dit vlak op maat gesneden diensten aan te bieden. ING combineert deze diensten met administratieve ondersteuning, financiële voorlichting en advisering.

INVESTMENT

BANKING

ING biedt een uitgebreid en geïntegreerd

pakket investment-bankingproducten, toegesneden op de behoeften

www.ing.com biedt toegang tot alle ING-websites.

van zakelijke klanten in Europa, Azië en Noord- en Zuid-Amerika.


•

15

A A N D E E L H O U D E R S I N F O R M AT I E

AANDELENSPLITSING 2 : 1

A L L E E N C O N TA N T D I V I D E N D

Op 2 juli 2001 werd de door de Aandeelhou-

Met ingang van het slotdividend over 2000

dersvergadering van 17 april 2001 goedgekeurde

heeft ING de mogelijkheid tot uitbetaling van

25,0

aandelensplitsing in de verhouding 2 : 1 van

dividend in aandelen afgeschaft. Het huidige

22,5

kracht. De nominale waarde van de (certificaten

beleid om dividend in contanten te betalen,

20,0

van) gewone aandelen ING Groep werd gehal-

voorkomt verwatering van de winst per aandeel.

17,5

veerd van  0,48 tot  0,24. De nominale

Als gevolg van de nieuwe Wet inkomsten-

15,0

waarde van de preferente aandelen A ( 1,20)

belasting, die op 1 januari 2001 van kracht werd,

12,5

werd niet gewijzigd.

was het bovendien voor particuliere aandeel-

10,0

De omwisselingsverhouding van de op 5 januari

houders niet langer fiscaal voordeliger om

7,5

1998 uitgegeven warrants B werd als volgt aan-

dividend in aandelen uitbetaald te krijgen.

5,0

gepast: met een bijbetaling van de (ongewijzigde)

2,5

uitoefenprijs van  49,92 heeft de houder van

0,0

een warrant B tot 5 januari 2008 recht op twee

ING-AANDEEL KOERS-WINSTVERHOUDING

97

98

99

00

01

(certificaten van) gewone aandelen ING Groep.

AFLOOP WARRANTS

Tot 15 maart 2001 konden 14 warrants met bijbetaling van  61,71 omgewisseld worden voor vijf (certificaten van) gewone aandelen ING

DIVIDENDHISTORIE

Groep van  0,48 nominaal. Nu de looptijd

in euro’s

van deze warrants is verstreken, zijn alleen nog warrants B in omloop. 1997

1998

1999

2000

2001

Interimdividend

0,22

0,30

0,32

0,41

0,47

Slotdividend

0,30

0,33

0,50

0,72*

0,50

Totaal

0,52

0,63

0,82

1,13

0,97

U I T G I F T E VA N C F - C E R T I F I C AT E N B E Ë I N D I G D

Met ingang van 2 juli 2001 zijn certificaten aan toonder van gewone en preferente aandelen A

* Inclusief een extra dividend van EUR 0,19.

niet langer beschikbaar in CF-vorm, maar uitsluitend nog in girale vorm. Deze certificaten KOERSVERLOOP ING-AANDEEL

aan

toonder

worden

belichaamd

in

twee

Index: 1 januari 2000 = 100

verzamelbewijzen (‘global depositary receipts’) die het Necigef te Amsterdam in bewaring heeft.

150 NOTERINGEN 125

Certificaten van gewone aandelen ING Groep zijn genoteerd aan de effectenbeurzen van

100

Amsterdam,

Brussel,

Frankfurt,

Parijs,

de

Zwitserse beurs en de New York Stock Exchange.

75

Certificaten van preferente aandelen zijn genoteerd aan de Euronext Amsterdam. Warrants B zijn

50 01/00

04/00

07/00

10/00

01/01

04/01

07/01

10/01

01/02

genoteerd aan de effectenbeurzen van Amsterdam en Brussel. Kortlopende en langlopende opties

ING Amsterdam AEX-index New York Dow Jones-index

op certificaten van gewone aandelen ING Groep worden verhandeld aan de Euronext Amsterdam (derivatenmarkten) en de Chicago Board Options Exchange.

16


A A N D E E L H O U D E R S I N F O R M AT I E

C E R T I F I C A AT H O U D E R S M E T M I N I M A A L 5 % - B E L A N G

I N V E S T O R R E L AT I O N S GEOGRAFISCHE SPREIDING

Op grond van de Wet melding zeggenschap

Naast ﬁnanciële persberichten geeft ING het

ING-AANDELEN

waren ultimo 2001 drie certificaathouders bekend

Aandeelhoudersnieuws en Aandeelhoudersbulletin

in %

met een potentieel belang in ING Groep tussen

uit. Voor meer informatie kan men zich wenden tot:

5 en 10%. Het betreft ABN AMRO, Aegon en

ING Groep

Fortis Utrecht.

Afdeling Investor Relations (AA 13.09) Postbus 810 1000 AV Amsterdam

B E L A N G R I J K E D ATA I N 2 0 0 2 *

telefoon (020) 541 54 62 Algemene Vergadering van Aandeelhouders

fax (020) 541 54 51

(RAI Congrescentrum, Amsterdam)

www.ing.com

- woensdag 17 april 2002, 14.00 uur Notering ING-aandeel ex-slotdividend 2001 - vrijdag 19 april 2002 Betaalbaarstelling slotdividend 2001 - vrijdag 26 april 2002 Publicatie cijfers eerste kwartaal 2002 - donderdag 23 mei 2002 Publicatie cijfers tweede kwartaal 2002 - donderdag 22 augustus 2002

Nederland

25

Verenigd Koninkrijk

23

VS en Canada

20

Zwitserland

5

België

8

Luxemburg

8

Duitsland

4

Overig

7

Notering ING-aandeel ex-interimdividend 2002 - maandag 26 augustus 2002 Publicatie cijfers derde kwartaal 2002

K O E R S E N C E R T I F I C AT E N VA N G E W O N E A A N D E L E N Euronext Amsterdam, in euro’s

- donderdag 21 november 2002 1997

1998

1999

2000

2001

Hoogste beurskoers

23,92

34,83

30,59

42,76

43,97

Laagste beurskoers

13,80

15,70

22,18

24,26

22,80

Koers ultimo

19,38

25,98

29,97

42,54

28,64

13,9

23,3

17,9

20,4

13,0

* alle data onder voorbehoud

Koers-winstverhouding 1

M A AT S C H A P P E L I J K E N G E P L A AT S T K A P I TA A L in miljoenen euro’s

1

U LT I M O

U LT I M O

2000

2001

Gebaseerd op de beurskoers ultimo december en de operationele nettowinst per gewoon aandeel over het boekjaar.

A A N TA L L E N U I T S TA A N D E A A N D E L E N E N W A R R A N T S in miljoenen

Gewone aandelen - maatschappelijk

720,0

720,0

- geplaatst

472,9

478,2

Preferente aandelen

U LT I M O 2 0 0 0

U LT I M O 2 0 0 1

1.970,5

1.992,7

(Certificaten van) gewone aandelen van nominaal EUR 0,24

- maatschappelijk

360,0

360,0

(Certificaten van) preferente

- geplaatst

104,5

104,5

aandelen van nominaal EUR 1,20

87,1

87,1

Cumulatief preferente

Warrants A

29,9

–

aandelen

Warrants B

17,1

17,2

54,8

69,1

- maatschappelijk - geplaatst

1.080,0

1.080,0

–

–

(Certificaten van) gewone aandelen in eigen bezit


•

17

ING IN DE SAMENLEVING

M A AT S C H A P P E L I J K E VERANTWOORDELIJKHEID Duurzame ontwikkeling en maatschappelijke verantwoordelijkheid waren in 2001 veelbesproken onderwerpen voor veel internationaal opererende ondernemingen. Na 10 jaar van economische groei hebben de daaropvolgende economische teruggang en de dramatische gebeurtenissen van 11 september grote gevolgen gehad voor de wereldeconomie. Veel bedrijven werden gedwongen hun strategie te herzien. Ook rees de vraag of deze ontwikkelingen gevolgen zouden hebben voor de voortgang in het proces naar een meer duurzame wijze van zakendoen.

Deze gebeurtenissen zullen het ING-beleid op het gebied van duur-

ING de samenleving als haar vierde belangrijke stakeholder. ING

zaamheid slechts versterken. Als wereldwijde financiële dienstverlener

vindt het belangrijk om een internationaal bedrijf te zijn dat op

heeft ING een belangrijke economische functie in de samenleving.

verantwoorde wijze aandacht besteedt aan de maatschappelijke

Veel van onze producten en diensten, zoals hypotheken en pen-

gevolgen en de invloed op het milieu van haar activiteiten. Het

sioenen, resulteren in langdurige financiële relaties. Aangezien wij

opbouwen

met meer dan 50 miljoen klanten over de hele wereld zaken doen, is

gemeenschappen is een van de prioriteiten voor de komende jaren.

van

goede

en

langdurige

relaties

met

lokale

het van groot belang dat wij het vertrouwen van onze klanten in al die landen en culturen behouden. Dit is een van de redenen waarom

NORMEN, WAARDEN EN BUSINESS PRINCIPLES

ING een duurzame manier van zakendoen heeft ontwikkeld, alsmede normen, waarden en gedragsregels die van toepassing zijn op

De medewerkers van ING worden geacht zich te gedragen in over-

al onze bedrijfsactiviteiten.

eenstemming met de ING Business Principles, die in 2000 werden geïntroduceerd. In 2001 zijn deze business principles verder in de

T R A N S PA R A N T I E

organisatie ingebed. Het management van de Nederlandse bedrijfsonderdelen heeft de uitvoering in de praktijk van de business princi-

Met de publicatie van het eerste verslag ‘ING in de samenleving

ples besproken. De business principles en het bijbehorende trainings-

2000’ heeft ING een volgende stap gezet in openheid over haar

programma zijn in de gehele onderneming bij het personeel en het

maatschappelijke positionering en prestaties op milieugebied. Met

management bekend gemaakt. Ook hebben veel managers het infor-

‘ING in de samenleving’ wil ING alle bij haar betrokkenen (de

matieprogramma bij de ING Business School bijgewoond. Door

‘stakeholders’) op een internationale en geïntegreerde manier infor-

deze uitgebreide aanpak zijn de ING Business Principles in toe-

meren over niet-financiële aspecten, zoals maatschappelijk verant-

nemende mate onderdeel van de dagelijkse bedrijfsvoering bij ING.

woord ondernemen en duurzaamheid. Blijkens onder andere een enquête werd het verslag goed ontvangen, ook door de Centrale

D E O N T W I K K E L I N G V A N E E N K R A C H T I G E M E R K N A A M E N C U LT U U R

Ondernemingsraad. Het verslag is een uitgangspunt voor een verdere dialoog met onze stakeholders. ‘ING in de samenleving’ laat zien

In de komende jaren zal het ING-merk wereldwijd meer zichtbaar

hoe ING zich opstelt jegens de verschillende groepen stakeholders

worden. In veel landen wordt het ING-logo toegevoegd aan de

en hoe zij streeft naar een zorgvuldige afweging van hun belangen.

lokale merken, die vaak al langdurige relaties hebben opgebouwd in

Naast haar klanten, aandeelhouders en medewerkers beschouwt

de markten waarin zij actief zijn. Bij deze ontwikkeling naar één

18


ING IN DE SAMENLEVING

ING-merk is het van groot belang dat het vertrouwen van de klanten

zakenleven. ING heeft deelgenomen aan discussies onder leiding

gehandhaafd blijft door de toegevoegde waarde van ING voor de

van internationale organisaties, zoals de Internationale Kamers van

reeds bekende bedrijfsnamen te tonen. De bedrijven die het ING-

Koophandel en het World Economic Forum, op het gebied van

merk gaan voeren, zullen moeten voldoen aan de hoge eisen die ING

duurzame ontwikkeling en maatschappelijke verantwoordelijkheid.

stelt aan duurzaamheid, normen, waarden en business principles. VOORUITZICHTEN H E T M E T E N VA N D U U R Z A M E P E R F O R M A N C E

Er is erkenning voor de inspanningen van ING op het gebied van ING wil aan haar stakeholders verantwoording afleggen over de

maatschappelijke verantwoordelijkheid. Zo is ING in 2001 gekozen

wijze waarop zij zaken doet. In Nederland is al een aantal jaren een

tot de ‘meest toonaangevende financiële dienstverlener’ in the Dow

uitgebreid milieubeheersysteem operationeel. In de komende jaren

Jones Sustainability World Indices en werd ING opgenomen in de

I N G W I L A A N H A A R S TA K E H O L D E R S V E R A N T W O O R D I N G A F L E G G E N O V E R D E W I J Z E WAAROP ZIJ ZAKEN DOET wil ING de verslaggevingsstructuur internationaal verder uitbreiden

FTSE4Good index. Het ING-aandeel is als beleggingsoptie toe-

met de introductie van rapportage-eisen op het gebied van milieu,

gevoegd aan verschillende duurzame beleggingsfondsen. In de

veiligheid en sociale aspecten voor alle bedrijfsonderdelen. Wanneer

komende jaren wil ING haar positie als koploper in de financiële

meer gegevens zijn verzameld, zal ING haar verslaglegging gelei-

sector handhaven door de harmonisatie en ontwikkeling van

delijk kunnen verbreden en verdiepen. In 2001 is een nieuw wereld-

wereldwijde rapportage- en informatiesystemen, de ontwikkeling

wijd registratiesysteem voor compliance-incidenten ontwikkeld om

van een groepsbreed duurzaamheidsbeleid en het initiëren van

toezicht te houden op compliance-risico’s en deze te registreren.

dialogen met haar stakeholders.

De afdeling International Credit Risk Management werkt aan een

HET VERSLAG ‘ING IN DE SAMENLEVING 2001’ VERSCHIJNT IN JUNI 2002.

risicobeheersysteem ten aanzien van milieu-, maatschappelijke en reputatierisico’s. In samenwerking met de Universiteit van Amsterdam is een onderzoeksproject gestart, gericht op de ontwikkeling van instrumenten die een waarde kunnen toekennen aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid van een bedrijf. In 2001 heeft ING ook haar steun gegeven aan de instelling van een Leerstoel Bedrijfsethiek en Reputatiemanagement aan de Vlerick Leuven Gent Management School in België.

I N T E R N AT I O N A L E V E R T E G E N W O O R D I G I N G

In samenhang met de uitbreiding van haar internationale activiteiten wil ING een bijdrage leveren aan het internationale debat over duurzame ontwikkeling. Daartoe is ING in 2001 lid geworden van de World Business Council for Sustainable Development. Deze organisatie is van toenemende betekenis bij de ontwikkeling van duurzaam beleid voor het internationale


•

19

                             

Na een reeks van jaren waarin de resultaten zich voorspoedig ontwikkelden, stond 2001 grotendeels in het teken van een matig economisch klimaat, dat niet aan ING voorbijging. Afgezien van de aandacht voor de resultatenontwikkeling, was 2001 ook een jaar van integratie, synergie en acquisities om de bestaande activiteiten te versterken en te optimaliseren. Al deze onderwerpen werden besproken in vijf vergaderingen van de Raad van Commissarissen en in drie vergaderingen van het Audit Committee. De Honorerings- en Benoemingscommissie kwam één keer bijeen. V E R G A D E R I N G E N R A A D VA N C O M M I S S A R I S S E N

Europa en de ontwikkelingen op het gebied van Operations/IT kwamen aan de orde.

De jaarlijkse retraite van de Raad van Commis-

In augustus vergaderde de Raad van Commissa-

sarissen en de Raad van Bestuur in januari was

rissen buiten aanwezigheid van de Raad van

vooral aan het Meerjarenplan 2001 - 2003 gewijd.

Bestuur over het eigen functioneren en dat van de

In de overige vier vergaderingen stond de

Raad van Bestuur. Daarbij werd ook het toekom-

resultatenontwikkeling centraal. In het derde

stige profiel van de Raad van Commissarissen

kwartaal werd de teruggang in de economie

besproken.

steeds voelbaarder in de resultaten van ING, wat in combinatie met de gevolgen van de gebeurte-

C O M M I S S I E S U I T D E R A A D VA N C O M M I S S A R I S S E N

nissen van 11 september tot een neerwaartse bijstelling van de winstverwachting leidde. Andere

De beide commissies uit de Raad van Commis-

onderwerpen van overleg waren onder andere

sarissen, het Audit Committee en de Honore-

management development, de aandelensplitsing,

rings- en Benoemingscommissie, hebben ten doel

de aanpassing van het profiel van de Raad

specifieke zaken diepgaander te bespreken en daar-

van Commissarissen, de joint venture van ING

over te adviseren aan de voltallige Raad van Com-

Australië en ANZ Bank en de uitbreiding van

missarissen. Het Audit Committee besprak de jaar-

de belangen in Bank Slaski, Seguros Comercial

cijfers en de halfjaarcijfers, de rapporten en de

América en DiBa. De Raad van Commissarissen

management letters van de externe accountants,

besprak verder de integratie van ING Barings in

het voorzieningenbeleid en het risicobeheer. In

ING Europa, de integratie van de Amerikaanse

oktober vond een extra vergadering plaats om de

bedrijfsonderdelen binnen ING Americas en de

gevolgen te bespreken van de gebeurtenissen op

ontwikkeling naar een wereldwijd ING-merk.

11 september en de verdere verslechtering van de economie. Een neerwaartse bijstelling van de winst-

Verschillende directeuren gaven presentaties over

verwachting voor 2001 bleek onontkoombaar.

hun bedrijfsonderdeel, waardoor de Raad van

20


Commissarissen ook inzicht kreeg in het

De Honorerings- en Benoemingscommissie be-

managementpotentieel onder het niveau van

sprak onder andere het managementpotentieel

de Raad van Bestuur. De grootste Nederlandse

onder het niveau van de Raad van Bestuur, de

bedrijfsonderdelen, de activiteiten in Centraal-

arbeidsvoorwaarden van de leden van de Raad

BERICHT VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN

van Bestuur en de publicatie van de bezoldiging

ben ieder voor zich hun waarde bewezen als

van de Raad van Bestuur en Raad van Commis-

commissaris van ING en zullen zich vanuit hun

sarissen in het jaarverslag.

verschillende achtergronden blijven inzetten voor ING. De Centrale Ondernemingsraad heeft met

S A M E N S T E L L I N G R A A D VA N B E S T U U R E N R A A D

de heer Vuursteen en met elk van de voor her-

VA N C O M M I S S A R I S S E N

benoeming voorgedragen commissarissen een gesprek gevoerd en heeft laten weten tegen de benoe-

De Raad van Bestuur veranderde niet van

ming en herbenoemingen geen bezwaar te hebben.

samenstelling. De Raad van Commissarissen nam tijdens de Aandeelhoudersvergadering van

JAARREKENING EN DIVIDEND

17 april 2001 afscheid van de heer Verhagen, die vice-voorzitter was. Mevrouw Goldberg en

De Raad van Commissarissen heeft in zijn ver-

de heer Van der Lugt werden nieuw benoemd.

gadering van 28 februari 2002 de jaarrekening

Na de Aandeelhoudersvergadering van 17 april

vastgesteld en legt die ter goedkeuring voor aan

2002 zullen de heren Berghuis en Kamminga

de aandeelhouders. Het voorgestelde dividend over

aftreden wegens het bereiken van de maximale

2001 bedraagt  0,97 per aandeel. Na het

zittingsduur. De heer ir. K. Vuursteen wordt

interimdividend van  0,47 bedraagt het slot-

voorgedragen voor benoeming in de Raad van

dividend dan  0,50.

Commissarissen. De heer Vuursteen (Nederlandse nationaliteit, 1942) is tot 25 april 2002 bestuurs-

Terugkijkend op 2001 wil de Raad van Commis-

voorzitter van Heineken. Hij wordt voorgedragen

sarissen zijn dank uitspreken aan de Raad van

vanwege zijn ervaring als bestuursvoorzitter van

Bestuur voor diens grote inspanningen in een

een multinational, zijn kennis van het inter-

moeilijk jaar en aan alle medewerkers wereldwijd

nationale bedrijfsleven en zijn deskundigheid op

die in hun dagelijkse werk inhoud geven aan de

het gebied van merkenbeleid. Na interne gesprek-

kwaliteiten en waarden waar ING voor staat.

ken is besloten mevrouw Van den Berghe en de heren Herkströter, De Meester, Stekelenburg en

Amsterdam, 28 februari 2002

Ververs voor herbenoeming voor te dragen. Zij heb-

D E R A A D VA N C O M M I S S A R I S S E N

A F S C H E I D VA N J A N B E R G H U I S

Jan Kamminga werd in 1988 in de Raad van

EN JAN KAMMINGA

Commissarissen van NMB Bank benoemd, toen nog in zijn hoedanigheid van voorzitter

Wij nemen afscheid van twee commissarissen

van MKB-Nederland. Die speciale band met

van boven naar beneden, van links

met een zeer lange staat van dienst. Jan

het midden- en kleinbedrijf en het onaf-

naar rechts

Berghuis werd in 1987 tot commissaris

hankelijk intermediair is altijd blijven door-

C.A.J. HERKSTRÖTER

benoemd bij NMB Bank en in 1991 behoorde

klinken in zijn rol als commissaris, ook toen

M. VERVERS

hij tot de nieuw benoemde Raad van

hij in 1994 lid werd van de Raad van Com-

L . A . A . VA N D E N B E R G H E

Commissarissen van ING Groep. Hij is daar-

missarissen van ING Groep. Bij zijn vertrek

J . W. B E R G H U I S

mee de langstzittende commissaris van ING

hoort een bijzonder woord van dank gelet op

Groep. Wij zijn hem veel dank verschuldigd

zijn aandacht voor de blijvende betekenis van

voor zijn grote en onverminderde betrokken-

de Nederlandse bedrijfsonderdelen en de

heid gedurende die jaren, sinds 1998 ook als

belangen van hun klanten.

voorzitter

vice-voorzitter

L. GROSS GOLDBERG P. F. VA N D E R H E I J D E N A.G. JACOBS

lid van het Audit Committee. Hij volgde de

J. KAMMINGA G . J . A . VA N D E R L U G T P. J . A . B A R O N D E M E E S T E R

Raad van Bestuur kritisch, maar altijd vanuit

D E R A A D VA N C O M M I S S A R I S S E N

J. STEKELENBURG

het belang van ING.

E N R A A D VA N B E S T U U R

H. TIETMEYER J.D. TIMMER


•

21

                    

FINANCIËLE HOOFDPUNTEN

WINSTSTIJGING ONDANKS ECONOMISCHE TERUGGANG De wereldwijde economische teruggang, de daling van de aanR E S U LTA AT V O O R B E L A S T I N G E N PER BESTUURLIJK CENTRUM

delenbeurzen en de gebeurtenissen van 11 september hadden een negatieve invloed op de resultaten van ING in 2001. Door de

in miljoenen euro's

brede mix van activiteiten van ING was het echter toch mogelijk dit moeilijke jaar met een winststijging af te sluiten. De operationele nettowinst nam toe met 6,1% tot  4.252 miljoen. De zwakkere economie en aandelenmarkten resul-

wat fors hoger is dan het zeer lage niveau van

teerden in hogere risicokosten en een sterke daling

 400 miljoen (19 basispunten) over 2000.

van de provisiebaten op het terrein van bankieren, ING Europa 73%

4.188

ING Americas 16%

899

ING Azië/Pacific 5%

313

ING Asset Management 5% 264 Overig 1% Totaal

77 5.741

vermogensbeheer en aan beleggingen gekoppelde

B AT E N

verzekeringsproducten. ING werd geconfronteerd met een schadelast als gevolg van de aanslagen

De totale baten, inclusief ReliaStar, Aetna

op het World Trade Center van ongeveer  600

Financial Services en Aetna International, bedroe-

miljoen (voor catastrofedekking en voor belas-

gen  74,2 miljard (+ 49,6%). De totale baten

tingen). Na de externe catastrofedekking van

van het verzekeringsbedrijf namen toe met 64,7%

 100 miljoen en interne afboekingen ten laste

tot  63,1 miljard, waarbij de premies uit levens-

van catastrofevoorzieningen, bedroeg het totale

verzekering stegen met 78,1%, de premies uit

verlies na belastingen ten laste van 2001  100

schadeverzekering met 44,2% en de beleggingsin-

miljoen ( 150 miljoen voor belastingen).

komsten met 28,6%. In het moeilijke economische klimaat toonden de baten van het bankbedrijf

WINSTSTIJGING

een lichte daling van 1,7% tot  11,1 miljard. De daling van de provisiebaten met 23,8% deed

De operationele nettowinst van het verzekerings-

de stijgingen in rentebaten met 4,9% en in overige

bedrijf bedroeg  2.810 miljoen, 19,7% hoger

baten met 20,6% teniet.

dan het bedrag van  2.348 miljoen over 2000. ReliaStar, Aetna Financial Services en Aetna

EFFICIENCY

International droegen in het eerste volledige jaar CEES MAAS

na acquisitie  0,07 per aandeel bij aan het

De autonome groei van de bedrijfslasten bleef,

ING kent ambitieuze finan-

nettoresultaat (na aftrek van financieringslasten).

door de strakke kostenbeheersing binnen geheel

ciële doelstellingen voor de

De operationele nettowinst van het bankbedrijf

ING, beperkt tot ongeveer 1%. De autonome

middellange termijn. Wij

daalde met 13,1% van  1.660 miljoen in 2000

stijging van de bedrijfslasten van het verzekerings-

geloven dat ING de potentie

tot  1.442 miljoen. Vanwege de verslechterde

bedrijf was 4,6%. Bij het bankbedrijf daalden de

heeft die doelstellingen te

economische omstandigheden werd de debiteuren-

bedrijfslasten met 1,1% door stringente kosten-

blijven halen.

voorziening versterkt met  750 miljoen, ofwel

beheersing, lagere bonussen en de verkoop van de

32 basispunten van de naar risico gewogen activa,

investment-bankingactiviteiten in de Verenigde

22


VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR

Staten. De efficiency-ratio (exclusief ING Direct)

ING AMERICAS

verbeterde van 72,1% in 2000 tot 71,7% in 2001. Inclusief de invloed van acquisities, desinves-

De stijging met 46,9% van het operationele resul-

GEOGRAFISCHE SPREIDING

teringen en wijzigingen in valutakoersen, stegen

taat voor belastingen van ING Americas weer-

BRUTO PREMIE-INKOMEN

de totale bedrijfslasten van ING met 21,4%.

spiegelt de consolidatie van de bedrijven van

in miljoenen euro's

ReliaStar en Aetna Financial Services, die in 2000 EIGEN VERMOGEN EN RENDEMENT

werden overgenomen. Het operationele resultaat

Het eigen vermogen daalde met  3,8 miljard

Dit was voornamelijk te wijten aan lagere ver-

(-14,9%) tot  21,5 miljard, voornamelijk

kopen en provisies als gevolg van zwakke aan-

vanwege de herwaardering van de aandelen-

delenbeurzen en de claims als gevolg van de

portefeuille en de afschrijving van goodwill met

aanslagen op het World Trade Center. De

betrekking tot acquisities.

Canadese activiteiten en de bedrijven in Latijns-

Het operationele nettorendement op het eigen

Amerika (met uitzondering van Argentinië) pres-

vermogen nam toe van 12,2% over 2000 tot

teerden goed. Seguros Comercial América, nu

18,4% over 2001. De stijging is veroorzaakt door

volledig in handen van ING, droeg  35 miljoen

de hogere operationele nettowinst en een aan-

bij aan het resultaat.

van  899 miljoen is echter lager dan verwacht.

België 4%

1.878

Overig Europa 3%

1.657 31.896

Zuid-Amerika 2%

1.111

Azië 9%

4.782

Australië 4%

2.029


herwaardering van de aandelenportefeuille. Het operationele resultaat voor belastingen van DIVIDEND

7.164

Noord-Amerika 64%

zienlijke daling van het vermogen, die vooral het gevolg is van de afschrijving van goodwill en de

Nederland 14%

ING Azië/Pacific steeg met 39,1% tot  313 miljoen. De consolidatie van de bedrijven van

Overig

-57

Totaal

50.460

Over 2001 wordt een totaal dividend voorgesteld

Aetna International is grotendeels de reden voor

van  0,97 per (certificaat van een) gewoon

het hoge stijgingspercentage. Maar ook de goede

aandeel, een stijging van 3,2% ten opzichte van

resultaten van de bedrijven in Korea en Taiwan

GEOGRAFISCHE SPREIDING

het dividend van  0,94 in 2000 (exclusief het

en van het schadebedrijf in Australië hebben

KREDIETVERLENING

extra dividend van  0,19 uit de winst op de

ervoor gezorgd dat ING Azië/Pacific volledig aan

in miljarden euro's

verkoop van de aandelen CCF). Rekening hou-

de verwachtingen voldeed.

dend met het interimdividend van  0,47, resulteert een slotdividend van  0,50. Het uit-


keringspercentage is 44,1% (2000: 43,9%). Het operationele resultaat voor belastingen van I N G E U R O PA

ING Asset Management daalde met 18,5% tot  264 miljoen, doordat dalende aandelen-

ING Europa boekte een operationele winst voor

beurzen een negatieve invloed hadden op de

belastingen van  4.188 miljoen, een daling

beheervergoedingen. Het totaal beheerde ver-

van 7,8% ten opzichte van het vorige jaar. Het

mogen steeg echter met 2,0% tot  513 miljard.

Nederland 49%

125,2

België 22%

55,4

verzekeringsresultaat steeg met 2,4% tot 

Een netto-instroom van nieuw beheerd vermogen

2.252 miljoen, waar de bancaire activiteiten hun

van  41 miljard, voor het eerst meegetelde

Overig Europa 18%

45,9

operationele resultaat voor belastingen zagen

posten ter waarde van  11 miljard en een

Noord-Amerika 7%

17,0

dalen tot  1.936 miljoen (-17,4%). Lagere

positief effect van  5 miljard als gevolg van

Zuid-Amerika 1%

2,6

Azië 2%

4,5

Australië 1%

3,6

provisiebaten en hogere debiteurenvoorzieningen,

wijzigingen in valutakoersen, compenseerden de

met name bij corporate & investment banking,

waardedalingen ruimschoots.

deden de positieve effecten van een hogere rente-

Totaal

254,2

marge en strakke kostenbeheersing teniet.


•

23

S T R AT E G I E

S T R AT E G I E G E R I C H T O P SYNERGIE, EFFICIENCY EN KOSTENBEHEERSING In het verleden werden de bestuurlijke en strategische ontwikkeling van ING Groep hoofdzakelijk bepaald door de verzekerings- en bankstructuren van de oorspronkelijke fusiepartners. Naarmate de internationale activiteiten in omvang en reikwijdte toenamen en de integratie van de verzekerings-, bancaire en vermogensbeheeractiviteiten vorderden, is het bestuurlijke en strategische zwaartepunt verschoven naar de vier bestuurlijke centra. ING heeft voor elk bestuurlijk centrum strategische doelen vastgesteld, die in de desbetreffende hoofdstukken aan de orde komen. Naast de specifieke doelen per bestuurlijk centrum heeft ING een aantal Groepsdoelstellingen geformuleerd evenals financiële doelstellingen voor winstgroei, rendement en efficiëntie. Dit hoofdstuk behandelt de Groepsdoelstellingen en de financiële doelstellingen.

2 . V O O RT B O U W E N O P D E S P E C I A L I S M E N VA N I N G : L E V E N S V E R Z E K E -

DOELSTELLINGEN OP GROEPSNIVEAU

RINGSGREENFIELDS, EMPLOYEE BENEFITS EN ING DIRECT 1.

KLANTEN

GERICHTE

TOEGEVOEGDE

O R G A N I S AT I E

DIE

WAARDE EEN

BIEDEN

VOLLEDIG

DOOR PA K K E T

KLANT-

Een van de kwaliteiten van ING is het opbouwen van levens-

PRODUCTEN

verzekeringsbedrijven in opkomende markten. Inclusief de onlangs

EEN

LEVERT VIA VERSCHILLENDE DISTRIBUTIEKANALEN

opgezette joint venture in India, heeft ING momenteel 16

Het bestaan van ING is vooral afhankelijk van haar vermogen om

greenfields. De voortgaande premiegroei (+11,2% in 2001) is

wereldwijd haar 50 miljoen klanten tot tevredenheid van dienst te

veelbelovend voor de langetermijnontwikkeling van ING.

zijn. Particuliere klanten zijn tegenwoordig welvarender, veelal hoger

ING heeft ook specifieke ervaring opgedaan met het aan werkgevers

opgeleid en kritischer. Zij willen hun (financiële) toekomst in eigen

aanbieden van employee benefits in combinatie met hoogwaardige

hand houden. Tegelijkertijd hebben zij behoefte aan advies, vooral

administratieve ondersteuning. De Europese en Amerikaanse

nu wetgeving en belastingen steeds ingewikkelder worden. Klanten

ervaring plaatst ING in een uitstekende positie om een toonaan-

stellen prijs op een volledig assortiment financiële oplossingen en

gevende rol te spelen bij het bieden van passende pensioen-

verwachten waar voor hun geld, kwaliteit, gemak, snelle service en

voorzieningen voor een ouder wordende bevolking.

een persoonlijke benadering. ING wil die producten en diensten

De ING Direct-formule, die begint met een hoogrentende spaar-

leveren die klanten nodig hebben om in iedere levensfase hun doelen

rekening voor particulieren waaraan geleidelijk andere producten

te realiseren. Evenzo streeft ING naar het over de volle breedte

worden toegevoegd, blijkt zeer succesvol. Het aantal klanten en de toe-

bedienen van haar zakelijke klanten. Het internationale netwerk van

vertrouwde gelden verdubbelden in 2001. ING is voornemens ING

ING is daarbij een belangrijk concurrentievoordeel.

Direct in de komende jaren te introduceren in één of twee nieuwe landen en de aanwezigheid in de Verenigde Staten te verbreden.

24



3. NADRUK OP KOSTENBEHEERSING

vernieuwende oplossingen biedt op het gebied van financiële

De voornaamste prioriteit van ING voor 2002 is in te spelen op de

dienstverlening. Naarmate de economische onzekerheid toeneemt,

nieuwe economische omstandigheden door het kostenniveau in lijn te

zoeken mensen naar meer zekerheid. Het is daarom van cruciaal

brengen met de getemperde omzetvooruitzichten. Hoewel er enig opti-

belang te investeren in een sterk en betrouwbaar merk. Het merken

misme is dat de economie zich in de loop van het jaar geleidelijk zal

herpositioneringsbeleid is nauw verbonden met de inspanningen om

herstellen, moet rekening worden gehouden met lagere baten- en

tot één ING-cultuur te komen. Merkbeleid heeft alles te maken met

winstgroei dan in de tweede helft van de jaren negentig.

bedrijfscultuur en veranderingsmanagement. Het project rond merk-

Financiële dienstverleners die het qua kostenbeheersing beter doen

opbouw en herpositionering is geslaagd als onze klanten waar ook

dan hun concurrenten, zullen in de komende jaren de winnende par-

ter wereld ING ervaren als een onderneming met één gezicht en een

tijen zijn. ING zal de kostenverlagingsmaatregelen aanscherpen zon-

uniforme uitstraling. Ook het nieuwe ING-hoofdkantoor – ING

der dat dit ten koste mag gaan van investeringen in projecten die tot

House – zal door het bijzondere ontwerp het nieuwe merk uitdragen.

toekomstige besparingen leiden, zoals de ‘shared service centres’. FINANCIËLE DOELSTELLINGEN 4 . H E T B E R E I K E N VA N S Y N E R G I E D O O R M A X I M A L E S A M E N W E R K I N G

In de beginjaren van ING waren de meeste synergieprojecten

1 . W I N S T G R O E I : E E N G E M I D D E L D E T O E N A M E VA N D E O P E R AT I O N E L E

gebaseerd op grotendeels vrijwillige samenwerking tussen bedrijfs-

NETTOWINST PER AANDEEL MET TEN MINSTE 12% PER JAAR

onderdelen. In 2001 maakte ING de overstap van vrijwillige naar

Als gevolg van de verslechterde economische omstandigheden en de

doelgerichte synergie en werd het variabele deel van de bezoldiging

verliezen door claims in verband met de aanslagen op het World

van hogere leidinggevenden voor een deel gekoppeld aan de synergie-

Trade Center steeg de operationele nettowinst per aandeel met 5,3%,

bijdrage van hun bedrijfsonderdeel aan ING Groep.

hetgeen aanzienlijk lager is dan de doelstelling. Over een langere

Naast vele kleinere commerciële initiatieven zijn vijf belangrijke

periode wordt voldaan aan de doelstelling. Gerekend vanaf de op-

synergieprojecten gedefinieerd: de integratie van de zakelijke-

richting in 1991 bedraagt de gemiddelde winstgroei per jaar 13%

marktactiviteiten binnen Europa, het opzetten van ‘shared service

per aandeel.

centres’, de wereldwijde coördinatie van IT en inkoop, de integratie van de retail-activiteiten in de Verenigde Staten en de integratie van

2 . W I N S T G E V E N D H E I D : E E N G E M I D D E L D O P E R AT I O N E E L N E T T O R E N D E -

de activiteiten van Aetna en ING in Azië en Latijns-Amerika.

M E N T O P H E T E I G E N V E R M O G E N VA N T E N M I N S T E 1 8 %

Met een rendement op het eigen vermogen van 18,4% voldeed ING 5 . Z E K E R S T E L L E N V A N ‘ O P E R AT I O N A L E X C E L L E N C E ’ ( I T E N E - B U S I N E S S )

in 2001 aan deze doelstelling. Een belangrijke factor was dat het

Aandacht voor ‘operational excellence’ is een blijvend onderdeel van

eigen vermogen van de Groep, dat al was afgenomen door af-

de strategische benadering van ING om zowel de efficiëntie als de

schrijvingen in verband met acquisities, in 2001 verder daalde als

effectiviteit te verbeteren. Op het gebied van Operations/IT zet ING

gevolg van de herwaardering van de beleggingsportefeuille vanwege

de rationalisatie van de infrastructuur voort door computercentra

gedaalde koersen op de aandelenbeurzen.

samen te voegen, wereldwijde netwerkdiensten uit te besteden en overcomplete IT-bedrijfsmiddelen af te stoten.

3.

De applicatiestrategie van ING is gericht op het vinden van meer

TEITEN DIE LAGER IS DAN 70% EN DIE MET TEN MINSTE 1%-PUNT

gemeenschappelijke oplossingen die centraal worden verzorgd maar

P E R J A A R A F N E E M T, A L S M E D E G R O E I I N D E V E R Z E K E R I N G S P R E M I E S

lokaal worden ingezet. Door de mogelijkheden van internettechno-

DIE DE KOSTENSTIJGING MET TEN MINSTE 2% OVERSTIJGT

logie te benutten en een consistente e-business-benadering te volgen,

De bancaire efficiencyratio verbeterde van 72,1% in 2000 tot 71,1%

is ING in staat op internet-technologie gebaseerde oplossingen te bie-

in 2001 en voldoet daarmee bijna aan de doelstelling. Voortgaande

den aan klanten, medewerkers, toeleveranciers en strategische partners.

rationalisatie van de zakelijke activiteiten, inclusief verdere afslan-

EFFICIËNTIE:

EEN

E F F I C I E N C Y R AT I O

VA N

DE

BANCAIRE

ACTIVI-

king van de aandelenactiviteiten, zal een positieve invloed hebben op 6 . W E R K E N A A N E E N G E Z A M E N L I J K E I N G - C U LT U U R E N E E N G E Z A M E N -

de kostenbeheersingsprogamma’s binnen het bankbedrijf.

LIJK ING-MERK

De doelstelling voor de efficiencyratio van het verzekeringsbedrijf

In 2001 heeft ING aanzienlijke voortgang geboekt met het omzetten

werd in 2001 gehaald. Er was een positief verschil van 2,8% tussen

van de grote verscheidenheid aan handelsnamen in één sterk

de premiegroei en de kostenstijging. Strikte kostenbeheersing moet

ING-merk, daarbij ING positionerend als een onderneming die

voor een verdere verbetering zorgen.


•

25

VOORUITZICHTEN VOOR 2002

VOORUITZICHTEN ONZEKER Kort gezegd kan worden gesteld dat de gebeurtenissen van 11 september de economische teruggang versterkten, waarvan de eerste tekenen al zichtbaar waren in 2000. De aandelenmarkten bereikten op 21 september een dieptepunt en zijn sindsdien weer enigszins omhoog gegaan. In de VS en in Europa mag een herstel van de economie worden verwacht. Japan verkeert nog steeds in een recessie. NOORD- EN ZUID-AMERIKA

AZIË

De Amerikaanse economie lijkt op weg naar een geleidelijk herstel

Door de economische teruggang in de VS, de recessie in Japan en de

in de tweede helft van 2002. Fiscale en monetaire stimulerings-

wereldwijde daling in de vraag naar IT en elektronische apparatuur,

maatregelen in de VS zullen de economische groei en de con-

blijft de groei in Azië onder druk staan. De groei wordt ook

sumentenbestedingen ondersteunen, wat zal resulteren in een stijging

gehinderd door het feit dat de onvermijdelijke herstructurering van

van de aandelenmarkten. ING ziet aantrekkelijke mogelijkheden op

de bancaire sector in vele landen nog een lange weg te gaan heeft.

het gebied van sparen, pensioenen en employee benefits in de VS. De

Een herstel van de Aziatische economie in 2002 is hoogst onzeker.

verwachting is dat de groei van het bruto nationaal product (BNP)

In de komende paar jaar zal de groei waarschijnlijk minder zijn dan

zal aantrekken, maar voor het grootste deel van 2002 nog onder het

in de afgelopen jaren. De Japanse economie vertoont nog steeds

normale niveau zal liggen. Voor 2003 en 2004 ziet het ernaar uit

geen tekenen van herstel. Teruggelopen consumentenbestedingen,

dat de economie van de VS terug zal keren naar haar potentiële

voortdurende deflatie, stijgende werkeloosheid en lage investerings-

groeipercentage voor de langere termijn. Als het herstel inzet en de

uitgaven zorgen voor sombere vooruitzichten.

korte rente wordt verhoogd, mag worden verwacht dat ook de lange

In China is de economische teruggang minder ernstig dan in andere

rente (bescheiden) zal stijgen. De crisis in Argentinië is ernstig maar

Aziatische landen vanwege het betrekkelijk gesloten karakter van de

tot nu toe is de invloed op andere landen gering. ING gaat ervan uit

economie, het flankerend beleid van de overheid (waaronder grote

dat de mogelijkheden op de lange termijn goed zijn in Argentinië.

uitgaven voor infrastructuur), grote instroom van buitenlands geld en continue groei van de particuliere consumptie. Het lidmaatschap

E U R O PA

van China van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) heeft de noodzaak tot structurele hervormingen versterkt, die echter veel tijd

Na de soepele invoering van de euro is de verwachting dat Europa

zullen vergen. Vele Aziatische overheden zijn van plan hun

een economische opleving in de VS volgt, zij het met enige vertraging.

pensioenstelsels te hervormen. Met haar uitgebreide expertise kan

De lange rente zal langzaamaan weer stijgen in lijn met het

ING aan die hervormingen bijdragen.

economisch herstel. De groeipotentie van de Amerikaanse economie lijkt groter dan die van de Europese Unie. Als gevolg van de

WINSTVERWACHTING 2002

vergrijzing van de bevolking zien de financiële vooruitzichten van vele sociale zekerheidsstelsels in Europa er weinig rooskleurig uit.

De Raad van Bestuur is positief gestemd over de economische

Vooral de overheidspensioenen staan onder druk en hervormingen

vooruitzichten voor het komende jaar, maar neemt daarbij de nodige

zijn onvermijdelijk. Overheden zijn zich op dit gebied langzaam

voorzichtigheid in acht. Gezien de onzekerheid over de verbetering

aan het terugtrekken, waardoor een markt ontstaat waar private

van de economische omstandigheden in de markten waarin ING

partijen graag in willen stappen. Daarnaast worden secundaire

actief is, acht de Raad van Bestuur het verstandig om nog geen

arbeidsvoorwaarden steeds belangrijker. Deze ontwikkelingen bieden

winstverwachting voor 2002 uit te spreken.

ING mogelijkheden op het gebied van levensverzekeringen, sparen, pensioenen, employee benefits en vermogensbeheer.

26



I N G E U R O PA

                     Tot de top-vijf van financiële instellingen in Europa behoren, waarbij de strategie zich richt op financiële dienstverlening op de particuliere en zakelijke markt, inclusief employee benefits.

I N G E U R O PA S T R E E F T N A A R SCHAALGROOTTE EN GROEI Op basis van winstbijdrage is Europa de belangrijkste geografische regio van ING. De meeste winst komt uit de

R E S U LTA AT V O O R B E L A S T I N G E N in miljoenen euro's, 2001

Benelux, maar het is een relatief kleine en volgroeide markt. ING Europa wil daarom de thuismarkt vergroten, waardoor op gelijke voet de concurrentie kan worden aangegaan met bedrijven die al een grotere thuismarkt hebben. Om dit te bereiken wil ING in de komende jaren

ING Direct, waaraan zorgvuldig nieuwe acti-

schaalgrootte en verdere groei in Europa

viteiten en distributie via agenten worden toe-

realiseren en tegelijkertijd profiteren van het

gevoegd. In de opkomende markten, met name in

bestaande wereldwijde kantorennetwerk. ING

Centraal-Europa, wil ING marktleider worden

Europa is namelijk niet alleen verantwoordelijk

op het gebied van pensioenen, levensverzeke-

voor de Europese activiteiten van ING, maar ook

ringen en zakelijk bankieren, ook door samen-

voor ING Direct en zakelijk bankieren, wat

werkingsverbanden op het gebied van distributie.

wereldwijde activiteiten zijn.

Voor de zakelijke markt richt de strategie van

ING Europa 73%

4.188

Rest van ING 27%

1.553

A A N TA L M E D E W E R K E R S volledige dagtaken, ultimo 2001

ING zich op het aanbieden van bancaire diensten en employee-benefits-producten aan de Europese

S T R AT E G I E

en internationale klanten. ING richt zich daarbij Voor de particuliere markt richt de strategie

op klanten die duurzaam winstgevend zijn.

zich op vermogensvorming voor particulieren

De strategie van ING Europa is ook gebaseerd

en financiële bescherming (zoals retail banking,

op synergie. Dit betekent samenwerking, uit-

vermogensbeheer, levensverzekeringen en pensi-

wisseling van commerciële kennis, reduceren van

oenen) en private banking, ondersteund door het

IT-, operationele en ontwikkelingskosten en het

‘click– call–face’-distributieconcept.

vergroten van cross-selling. Daartoe is een uit-

ING Europa 63%

71.344

In de thuismarkten Nederland, België en Polen

gebreid programma in de maak.

Rest van ING 37%

41.799

concentreert de strategie zich op vermogensvorming ondersteund door een mix van distri-

NIEUWE STRUCTUUR

butiekanalen en producten die passen bij de kosten-

In 2001 is een soepele overgang gerealiseerd naar

besparing. In andere, volgroeide markten ont-

een geïntegreerde Europese organisatiestructuur.

wikkelt de retail-strategie van ING zich rond

Het nieuwe ING Europa is georganiseerd naar de

betreffende

klantsegmenten

en

op


•

27


functionele gebieden Retail, Wholesale, Opera-

Duitsland is het aantal klanten gestegen tot

tions/IT en ING Direct, alsmede naar zeven

2,6 miljoen en de toevertrouwde middelen tot

geografische regio’s. De nieuwe geïntegreerde

 24 miljard. Gemeten naar toevertrouwde

Een acceptabel winstniveau,

structuur zal meer richting geven aan de

middelen behoort ING Direct nu tot de top-10

ondanks ongunstige

Europese en wereldwijde activiteiten van ING.

banken in Australië, Canada, Frankrijk en



Spanje. Twee van de zes ING Direct-bedrijven,

marktomstandigheden. R E TA I L

Australië en Canada, zijn reeds winstgevend.

geïntegreerd in één

Het management van Retail Europa werkt

ING WHOLESALE

functionele wholesale-

samen met de regio’s aan toekomstige groei. Het

organisatie.

betreft met name het ontwikkelen van gemeen-

Binnen de nieuwe ING Europa-organisatie is in

Zakelijke activiteiten

schappelijke factoren die waarde creëren voor de

2001 ING Wholesale opgericht door de integratie

Start van een omvangrijk

particuliere markt: schaalgrootte, kosten, cross-

van de zakelijke bancaire activiteiten van ING

Operations/IT-programma,

selling, nieuwe activiteiten en tevredenheid van

Barings, ING Bank, BBL, BHF-Bank, de

gericht op verbetering

de klanten. Veel aandacht ging uit naar de

zakelijke verzekeringsactiviteiten van Nationale-

van de kwaliteit van

integratie van de retail-activiteiten in Nederland

Nederlanden en de gespecialiseerde dochteronder-

de dienstverlening en

en de implementatie van de ‘click–call–face’-

neming en Charterhouse, Ferri en Vermeulen-

verhoging van de

strategie rond ING Direct. Onder andere door

Raemdonck. ING Wholesale is ingedeeld naar

kostenefficiëntie.

het inzetten van financiële adviseurs in Centraal-

drie functionele gebieden (Corporate Financial

Europa wordt gestreefd naar schaalgrootte per

Services, Investment Banking en Financial

Meerderheidsbelang in

land.

Markets), vijf Europese regio’s (Nederland,

de Poolse Bank Slaski uit-

In

private-banking-

Zuidwest-Europa, Duitsland, Centraal-Europa,

gebreid en vervolgens

activiteiten van BBL, ING Bank Nederland,

Verenigd Koninkrijk) alsmede de regio’s Noord-

alle bancaire activiteiten

CenE Bankiers, BHF-Bank en ING Barings

en Zuid-Amerika en Azië.

gebundeld in ING Bank

Private Bank functioneel samengebracht als

Binnen Corporate Financial Services zijn in het

Slaski (88%-belang).

apart onderdeel binnen ING Europa.

afgelopen jaar geïntegreerde bedrijfsonderdelen

januari

2002

zijn

de

geformeerd voor Global Clients, Corporate ING Direct is sneller

ING DIRECT

Clients, European Business Desks, Financial Institutions,

gegroeid dan verwacht,

Employee

Benefits,

Structured

zowel in aantal klanten

ING Direct vormt een belangrijk onderdeel van

Finance en de Debt Products Groep (een joint

als in toevertrouwde

de retail-strategie van ING. De strategie van ING

venture met Financial Markets). Employee

middelen.

Direct richt zich op financiële dienstverlening

Benefits in Europa neemt een aanzienlijk deel

in grote, volgroeide markten tegen lage kosten.

van de winst van Corporate Financial Services

Klanten krijgen waar voor hun geld en

voor haar rekening. Het is een van de strategische

uitstekende dienstverlening via call-centers en

speerpunten van ING Groep, waarbij geantici-

internet. Als startproduct gebruikt ING Direct

peerd wordt op pensioenhervormingen en de

een spaarrekening met een hoog rentetarief,

internationale ontwikkelingen op het gebied van

zonder kosten en zonder minimum-inleg. Met dit

arbeidsvoorwaarden. Inmiddels zijn er zeven

product is ING Direct reeds in staat de winst-

Employee Benefits-onderdelen en volgend jaar

doelstelling van ING Groep te overtreffen.

zullen ten minste twee nieuwe onderdelen van

Wanneer het klantenbestand een zekere omvang

start gaan.

heeft bereikt, worden naast de spaarrekening

Investment Banking verzorgt de dienstverlening

andere financiële producten aangeboden, zoals

van de Groep op het gebied van fusies en

hypotheken, beleggingsfondsen en verzekeringen.

overnames, advisering en aandelenmarkten. Over

ING Direct is in 2001 sneller gegroeid dan

het algemeen waren de marktomstandigheden in

verwacht. Inclusief de participatie in DiBa in

2001 zeer ongunstig, waardoor de activiteiten in

28


VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR ING EUROPA

de gehele bedrijfstak aanzienlijk terugliepen. Anticiperend op de huidige, matige marktomstandigheden heeft begin 2001 een reorganisatie plaatsgevonden die heeft geresulteerd in aanzienlijke kostenbesparingen. Financial Markets bestaat uit drie segmenten: Treasury, Strategic Trading, en Sales, Trading & Research. Met name de activiteiten van Treasury, Debt Markets en Foreign Exchange lieten een goede stijging van de winst zien. De ongunstige marktomstandigheden hadden een negatieve invloed op de algehele resultaten van Equities. De activiteiten van Equities in Nederland, Zuidwest-Europa en Duitsland waren in 2001 echter kostendekkend. Het lagere resultaat van Equity Markets werd gecompenseerd door de goede performance van de overige onderdelen van Financial

Markets.

De

Equities-activiteiten

worden geherstructureerd.

GEOGRAFISCHE REGIO’S

O P E R AT I O N S / I T

Naast de functionele lijnen is ING Europa opgedeeld in zeven geografische regio’s.

In de loop van 2001 heeft ING Europa de plannen tot verbetering van IT en Operations

NEDERLAND

verder uitgewerkt. Deze plannen dienen als basis

Nederland, de oorspronkelijke thuisbasis van

voor de realisatie van ‘operational efficiency’.

ING, is nog steeds een van de belangrijkste

Implementatie heeft deels al plaatsgevonden.

markten. Nationale-Nederlanden is marktleider

Verschillende

zijn

op het gebied van verzekeringen en ING Bank

opgericht voor Bankieren (hypotheken, effecten,

en de Postbank behoren tot de toonaangevende

internationale betalingen en financiële markten)

banken. Het gecombineerde resultaat steeg in

en Verzekeringen (schadeafhandeling en levens-

2001 met 6%, onder meer dankzij adequate

verzekeringen).

kostenbeheersing. De verkoop van Tiel Utrecht,

Op het gebied van IT-infrastructuur is een

voortvloeiend uit het strategisch portefeuille-

aantal projecten gestart. Tevens is een aantal

beheer, is succesvol afgerond. Om dezelfde

standaardapplicaties

ontwikkeld

reden is ook besloten om de Westland/Utrecht

(Customer Relationship Management, back-

Hypotheekbank op te splitsen in een onderdeel

MICHEL TILMANT

office en front-office voor Financial Markets,

Vastgoedfinanciering dat overgaat naar ING

Onze Europa-strategie

Human Resources, enz.).

Vastgoed en een hypotheekbank voor de parti-

stoelt op synergie.

Verder is een groot aantal synergieprojecten geïni-

culiere markt. Deze hypotheekbank zal worden

Samenwerking werpt

tieerd. In Nederland zijn maatregelen genomen

samengevoegd met andere onderdelen, waardoor

commercieel vruchten af,

om de ondersteunende functies te hergroeperen.

een ‘intermediaire bank’ ontstaat.

terwijl de verhoogde

In België zijn de drie verzekeringsbedrijven

In 2001 is een grote reorganisatie gestart. Het

kwaliteit van de interne

samengevoegd en ook zijn de activiteiten in

bestaande kantorennet wordt geoptimaliseerd

organisatie en IT de basis

Zwitserland gecombineerd. In Centraal-Europa

door het verbeteren van cross-selling. Bedrijfs-

vormen voor een efficiënte

is een Shared Service Centre voor retail-ban-

onderdelen worden toegespitst op retail, wholesale

bedrijfsvoering.

kieren opgericht.

en het intermediair. Aangezien het onafhankelijk

Shared

Service

voor

ING

Centres


•

29


schappijen zal leiden tot sterkere groei en een grotere kostenefficiëntie. Voor Spanje wordt een ambitieus groeiscenario ontwikkeld. De lokale bedrijven in Spanje en Frankrijk zullen nauwer gaan samenwerken, in het bijzonder met ING Direct.

DUITSLAND

In Duitsland was 2001 het jaar van de reorganisatie van BHF-Bank. Het risicoprofiel is aanzienlijk gereduceerd, terwijl tegelijkertijd nieuwe activiteiten zijn ontwikkeld. Er zijn Orange House in Praag maakt deel uit van de ‘click–call–face’-marktbenadering.

platforms ontwikkeld voor corporate banking en financial markets en BHF-Bank, BHW en BGAG

intermediair een belangrijk distributiekanaal in

zijn een joint venture op het gebied van pensioenen

Nederland is, zal ING blijven investeren in de

aangegaan. Naar aanleiding van de zogenaamde

ondersteuning van het intermediair. In Nederland

‘Riester’-wetgeving heeft ING zich ten doel gesteld

is de functionele lijn ‘Intermediair’ toegevoegd

een marktaandeel te verwerven in zowel individuele

aan Retail, Wholesale en Operations/IT, waar-

als collectieve pensioenregelingen.

mee het grote belang, de sterke marktpositie en

Nadat DiBa besloot dezelfde strategie te volgen

de unieke dynamiek van dit distributiekanaal in

als ING Direct, heeft het een sterke groei weten

Nederland wordt onderkend.

te realiseren.

Z U I D W E S T- E U R O P A

C E N T R A A L - E U R O PA

De activiteiten van ING in Zuidwest-Europa

ING Groep is in veel landen in Centraal-Europa,

omvatten de bedrijfsonderdelen in België (alle

waaronder

diensten), Frankrijk (zakelijke dienstverlening,

woordigd met een groot aantal activiteiten.

vermogensvorming

Luxemburg

Binnen Centraal-Europa is de overgang naar het

Portugal

ING-merk afgerond. Na de succesvolle overname

(zakelijk), Spanje (zakelijk, vermogensvorming

van Bank Slaski in Polen zijn alle bancaire

particulieren) en Zwitserland (private banking,

activiteiten samengevoegd in ING Bank Slaski

handels- en goederenfinanciering). In België is

(nr. 5 in de markt), waarin ING momenteel een

BBL een belangrijke marktpartij, met name in de

belang heeft van 88%. In Polen zijn alle

HESSEL LINDENBERGH

particuliere markt en de middelgrote zakelijke

activiteiten op het terrein van levensverzekeringen

Wij streven naar schaal-

markt. Een van de doelstellingen in Zuidwest-

(nr. 3 in de markt), employee benefits en

grootte en groei in Europa.

Europa is de ontwikkeling naar één organisatie.

pensioenen (nr. 2 in de markt) geïntegreerd. Het

Tegelijkertijd willen we

Diverse synergieprojecten zijn in dit opzicht

Poolse pensioenfonds liet een sterke stijging zien

maximaal rendement halen

van belang: de integratie van de Belgische ver-

van

uit wholesale banking, een

zekeringsbedrijven, de fusie van de activiteiten van

In Hongarije is begonnen met employee benefits

wereldwijde activiteit met

Caisse Privée Banque met BBL en de fusie van

en in Bulgarije is een pensioenfonds opgericht.

het accent op Europa.

BBL en ING Baring Private Bank in Zwitserland.

In Tsjechië werd het eerste ‘Orange House’

Datzelfde geldt voor ING

De verzekeringsactiviteiten in België hebben hun

geopend, waar particuliere klanten en het midden-

Direct, dat nu actief is in

marktaandeel in 2001 fors weten te vergroten,

en kleinbedrijf worden bediend volgens het

Europa, Noord-Amerika

met name in beleggingsverzekeringen. Verder zijn

‘click–call–face’-concept. Binnen heel Centraal-

en Australië.

er stringente kostenbesparingsmaatregelen ge-

Europa zijn initiatieven genomen om back-office-

nomen. De integratie van de verzekeringsmaat-

activiteiten samen te voegen. In Griekenland is

(retail-markten,

30


particulieren), vermogensbeheer),

de

de

winst

thuismarkt

en

het

Polen,

beheerd

vertegen-

vermogen.

VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR ING EUROPA

ING met Piraeus een strategische alliantie

BHF-Bank en ING Baring Private Banking

aangegaan op het gebied van bancassurance,

functioneel samengebracht. Dit zal de synergie

employee benefits en vermogensbeheer. ING

optimaliseren.

streeft ernaar haar positie in Centraal-Europa

ING Direct richt zich op verdere groei door het

verder uit te bouwen.

werkterrein in Amerika en Canada uit te breiden en door nieuwe kantoren te openen. Frankrijk en

VERENIGD KONINKRIJK

Spanje zullen naar verwachting in 2003 winst-

In het Verenigd Koninkrijk is de integratie van

gevend worden, voor de VS zal dit naar alle waar-

ING Barings, Charterhouse Securities, BBL en

schijnlijkheid eind 2003/begin 2004 het geval zijn.

BHF-Bank in Londen en BBL in Dublin in de

De doelstelling voor ING Wholesale is de cross-

nieuwe ING Wholesale organisatie afgerond.

selling in Nederland, België en Polen te intensiveren, de marktpositie in de belangrijkste

A M E R I C A S (wholesale banking, gekoppeld aan EC Europa)

Europese

landen,

waaronder

het

Verenigd

De investment-banking-activiteiten van ING

Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk, Spanje en

Barings en BHF-Bank in de VS zijn met succes

Italië verder te verbeteren, en het klantenbestand

In België heeft BBL aan het

verkocht. Kosten en personeelsaantallen werden

in Europa verder te verbreden. In lijn met het

eigen sterke merk het ING-

teruggebracht. In Latijns-Amerika zijn drie

wereldwijde rebranding-programma zal ING

logo toegevoegd.

kantoren omgezet in vertegenwoordigingen. De

Wholesale in de loop van 2002 overgaan tot het

integratie van verschillende labels resulteerde in

gebruik van één wereldwijd ING-merk ter ver-

meer commerciële mogelijkheden.

sterking van de geïntegreerde wholesale-strategie. Op het gebied van Operations & IT zullen alle

A Z I Ë (wholesale banking, gekoppeld aan EC Europa)

initiatieven gericht zijn op het volledig benutten

In Azië is vooruitgang geboekt met de opbouw

van de synergiemogelijkheden. De IT-platforms

van activiteiten op het gebied van treasury en

zullen tot kostenreductie leiden en de kwaliteit

vastrentende waarden. Aangezien gedurende het

van de dienstverlening en de operationele risico’s

jaar het marktvolume afnam, met name bij

verbeteren. ING wil een kostenefficiënte en

aandelen- en kapitaalmarktactiviteiten, zijn maat-

moderne Operations & IT-structuur ontwikkelen,

regelen genomen om de kosten en de perso-

die het bedrijf in haar groei kan ondersteunen.

neelsaantallen in lijn te brengen met de marktontwikkelingen. Met de integratie van BBL,

STERKE GROEI ING DIRECT IN KLANTEN EN TOEVERTROUWDE MIDDELEN

BHF-Bank en ING Bank in Azië is ook het TOEVERTROUWDE MIDDELEN

aantal locaties van 36 naar 18 teruggebracht, ook

A A N TA L K L A N T E N ( X 1 . 0 0 0 ) U LT I M O 2 0 0 1

U LT I M O 2 0 0 0

U LT I M O 2 0 0 1

Canada

342

480

2.152

3.379

door samenvoeging van kantoren.

VOORUITZICHTEN

(IN MILJOENEN EURO’S)

U LT I M O 2 0 0 0

Spanje

186

397

1.934

3.820

De belangrijkste doelstelling van Europe Retail is

Australië

123

278

1.262

2.930

het

Frankrijk

57

181

929

3.211

thuismarkten (Nederland, België en Polen), het

VS

60

338

699

3.322

ontwikkelen van de ING Direct-strategie in de

Italië (sinds april 2001)

continueren

van

stabiele

groei

in

de

75

1.159

volgroeide markten en het totstandbrengen van duurzame op de lange termijn gerichte posities in

Subtotaal

de opkomende landen.

DiBa (verworven in 2002)

Private banking is een nieuwe activiteit voor

Totaal

768

1.749

6.976

827 768

2.576

17.821 6.215

6.976

24.036

EC Europa. Hierin zijn de private-bankingactiviteiten van ING Bank, BBL, CenE Bankiers,


•

31

ING AMERICAS                      Het opbouwen van toonaangevende marktposities via geïntegreerde financiële dienstverlening in de kernlanden.

ING AMERICAS KLAAR VOOR GROEI IN OMZET EN WINST De missie van ING Americas is om in haar kernmarkten sterke R E S U LTA AT V O O R B E L A S T I N G E N in miljoenen euro's, 2001

platforms voor geïntegreerde financiële dienstverlening te vormen. Inspelend op de behoeften van de klant wordt een veelzijdig productaanbod aangeboden via verschillende distributiekanalen. De in 2001 geformuleerde vijf belangrijkste strategische speerpunten blijven ongewijzigd gericht op het opbouwen van een geïntegreerde financiële dienstverleningsorganisatie.

ING Americas 16% Rest van ING 84%

899

S T R AT E G I E

klantenbestand. Het vijfde speerpunt is het binnen de landenplatforms benutten en uitbreiden van de

4.842

Rationalisatie is de eerste van de vijf belangrijkste

wereldwijde expertise van ING op terreinen als

strategische speerpunten. Het herstructureren en

merkenbeleid, direct marketing, vermogensbeheer,

A A N TA L M E D E W E R K E R S

integreren van activiteiten, het tweede speerpunt,

risicobeheer, IT en inkoop.

volledige dagtaken, ultimo 2001

zal leiden tot kostenbesparingen en ontslagen voorkomen. In de VS heeft ING haar kern-

MARKTPOSITIE

activiteiten geherstructureerd tot US Financial

32

ING Americas 24%

27.656

Rest van ING 76%

85.487


Services om zich beter te kunnen richten op

Het doel van ING Americas is tot de marktlei-

productontwikkeling en distributiekanalen. Hier-

ders te behoren in elk van de kernlanden. In de VS

mee is ING op weg om het derde speerpunt

behoort ING tot de top-5 op het terrein van levens-

te realiseren: het aanbieden van een pakket

verzekeringen en beschikt ING over het grootste

producten en diensten dat de klant toegevoegde

onafhankelijke agentennetwerk. In Canada is ING

waarde biedt. Het afstemmen van de ING-cultuur,

de grootste schadeverzekeraar. In Mexico is ING

de dienstverlening aan de klant en de bedrijfs-

de grootste ziektekosten- en schadeverzekeraar

strategie, het vierde speerpunt, zorgt ervoor

en de op één na grootste levensverzekeraar. In

dat ING hooggekwalificeerde medewerkers kan

Argentinië, Brazilië, Chili en Mexico is ING de

aantrekken die een weerspiegeling vormen van het

grootste internationale verzekeraar.


FINANCIËLE DOELSTELLINGEN NIET GEHAALD

een volgende belangrijke stap in de integratie. Daarbij ligt de nadruk op het splitsen van

In 2001 heeft ING Americas na de acquisities

productontwikkeling en distributie om dichter bij

van ReliaStar, Aetna Financial Services en Aetna

de klant te staan. De acquisities hebben ook het

International de nadruk gelegd op integratie

karakter van de Amerikaanse activiteiten ver-

en branding. Door de wereldwijde economische

anderd van een traditionele leven- en lijfrente-

teruggang, die nog versterkt werd door de

verzekeringsmaatschappij tot een vermogensbe-

tragische gebeurtenissen van 11 september, is het

heerder met een veelzijdig productassortiment.

ING Americas niet gelukt om de financiële doel-

In december 2001 heeft ING Americas haar

stellingen voor 2001 te halen, wat overigens voor

activiteiten

de meeste bedrijven in deze sector gold.

onderbrengen van de beleggingsactiviteiten bij

verder

gestroomlijnd

door

het

US Financial Services om cross-selling te bevorderen. In Latijns-Amerika is de integratie

FRED HUBBELL

van Aetna International bijna voltooid. Alle

Onze missie is door te

De integratie van ReliaStar en Aetna Financial

bedrijven zijn nu uitstekend gepositioneerd om

gaan met het bouwen van

Services in de Amerikaanse ING-organisatie is

sterke financiële platforms te bouwen.

sterke platforms voor

I N T E G R AT I E

flink gevorderd, evenals de integratie van Aetna International met ING in Latijns-Amerika.

geïntegreerde dienstverALLES ONDER ÉÉN NOEMER – HET ING-MERK

Alleen al in de VS werden tijdens het integra-

lening in onze kernlanden en tegemoet te komen aan

tieproces bijna 200 projecten in kaart gebracht.

In lijn met het nieuwe wereldwijde beleid, heeft

de behoeften van onze

Eind 2001 waren er 94 projecten afgerond, waar-

ING Americas binnen de gehele regio het ING-

klanten door het aanbieden

onder een gemeenschappelijk financieel systeem

merk geprofileerd om de naamsbekendheid van

van een veelzijdig produc-

en een ‘shared service’-organisatie. De overige

ING te vergroten. Er is een gemeenschappelijke

tenpakket via verschillende

projecten zullen naar verwachting in 2002

afdeling voor personeelszaken opgezet, zodat

distributiekanalen.

worden afgerond. Al deze integratie-activiteiten

alle medewerkers dezelfde ING-salarisstrook

leiden tot synergie en kostenbesparingen. Het

ontvangen en dezelfde secundaire arbeidsvoor-

combineren van de particuliere en zakelijke

waarden genieten. Reclamecampagnes, inclusief

activiteiten tot ING US Financial Services was

de succesvolle campagne ‘It’s not an ending, it’s a

ING Direct Café in New York: het succes van klantenwerving via internet en de telefoon gecombineerd met persoonlijk contact.


•

33


beginning’, maken deel uit van een geleidelijke



STROOMLIJNING IN CANADA

strategie om ING als een innovatieve en verfrissend andere financiële dienstverlener te positio-

De acquisitie van een deel van de activiteiten van

Omzet en winst lager dan

neren. In Canada ging een succesvolle adver-

Zurich Canada en de met Zurich gesloten samen-

verwacht als gevolg van

tentiecampagne rond het ING-merk van start.

werkingsovereenkomst betekenden een belang-

moeilijke economische

ING heeft haar Mexicaanse activiteiten, Seguros

rijke strategische stroomlijning voor ING Canada,

omstandigheden en

Comercial América en Afore Bital, onder het

waardoor ING marktleider is geworden in de

de aanslagen op het

label ING Comercial América gebracht. De

Canadese schadeverzekeringsmarkt. ING neemt

World Trade Center.

verzekeringsactiviteiten van het overgenomen

de autoverzekeringsportefeuille van Zurich in

Aetna International in Chili gaan verder onder

Canada over, alsmede de woonhuisverzekeringen

het label ING Chili.

en de bedrijfsrisicoverzekeringen in het MKB-

ReliaStar en Aetna Financial

segment. Zurich neemt op haar beurt de verzeke-

Services geïntegreerd in de Amerikaanse activiteiten

ringsportefeuille voor grote bedrijven over van

M A R K TA A N D E L E N G E H A N D H A A F D

ING Canada. Voorts zullen beide bedrijven hun

van ING US Financial Services, die nu tot de

Een van de winstpunten in 2001 was de samen-

productassortiment aan elkaars verzekerings-

top-5 van levensverzeke-

werking binnen de organisatie als gevolg van de

adviseurs en klanten in Canada aanbieden.

raars in de VS behoort.

integratie. Er ontstond een sterke eendracht tussen mensen en culturen binnen een groot

S T E R K E P O S I T I E I N L AT I J N S - A M E R I K A

De nieuwe Amerikaanse

aantal bedrijven en vestigingen. Daardoor werd

bedrijven zijn onder het

het doel ‘One ING’ eerder bereikt en kon de

In 2001 heeft ING verder gebouwd aan een sterke

ING-merk gebracht,

volgende fase van de integratie in de VS worden

positie in Latijns-Amerika via de integratie van

gepaard gaande met

ingegaan. De bedrijven wisten in dit gecom-

Aetna International, dat in 2000 werd over-

een succesvolle

pliceerde integratieproces hun marktaandeel te

genomen. In Mexico werd ING de grootste

advertentiecampagne.

handhaven, onder meer door de kracht van het

particuliere verzekeringsmaatschappij door het

adviseursnetwerk van ING, met meer dan 10.000

afronden van de acquisitie van Seguros Comercial

In Latijns-Amerika zijn de

vertegenwoordigers het grootste netwerk binnen

América

activiteiten van ING en

de Amerikaanse markt.

activiteiten op de particuliere markt in Mexico

De

gecombineerde

omgedoopt tot ING Comercial América.

WORLD TRADE CENTER

ING Chili, de grootste verzekeraar van het land,

nu de grootste internationale levensverzekeraar is.

2001.

bedienen bijna 10 miljoen klanten en werden

Aetna International gecombineerd, waar ING

medio

De aanslagen van 11 september leidden tot bruto

werd uitgeroepen tot ‘Best Foreign Company’.

schadeclaims ter grootte van ongeveer USD 535

ING Argentinië ontving de prestigieuze prijs

In Mexico verwierf ING de

miljoen, voornamelijk via ING Re. Deze werd

‘Excellence in Marketing’ en was daarmee de

resterende 55% van de

geconfronteerd met een ongebruikelijke concen-

eerste levensverzekeraar die deze prijs heeft

aandelen in Seguros

tratie van herverzekeringsrisico’s betreffende de

gewonnen sinds die in 1982 werd ingesteld. In

Comercial América, de

bovenste verdiepingen van de WTC-torens. ING

Buenos Aires is ING in het district Puerto

grootste particuliere

Re had voor USD 100 miljoen catastrofeher-

Madero gestart met het bouwen van een nieuw

verzekeringsmaatschappij.

verzekeringsdekking en was voor 11 september

kantoor dat in het tweede kwartaal van 2002 ge-

nimmer geconfronteerd met catastrofeclaims

reed zal zijn. Hierin zullen de hoofdkantoren van

ING Canada en Zurich

boven

enkele

alle activiteiten van ING in Argentinië worden

Canada zijn een strate-

gebeurtenis. ING heeft besloten zich terug te

gehuisvest. Als onderdeel van haar rationalisatie-

gische alliantie aangegaan

trekken uit de herverzekering van individuele

strategie verkocht ING haar Argentijnse dochter-

waardoor ING nu de

ongevallenverzekeringen voor werknemers en uit

maatschappijen Aetna Vida SA en Asistencia

grootste schadeverze-

de herverzekering van collectieve ongevallen-

Médica Social Argentina SA (AMSA). ING

keraar van het land is.

verzekeringen, die ten grondslag liggen aan deze

stapte uit Colombia door de verkoop van Cruz

excessieve claims.

Blanca, een ziektekostenverzekeraar.

34


USD

7

miljoen

voor

één

VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR ING AMERICAS

ING Comercial América biedt haar verzekeringsklanten mobiele hulp in Mexico City. kondigde vermindering van de jaarlijkse bedrijfs-

E-BUSINESS

kosten met meer dan USD 250 miljoen draagt bij De website van ING VS werd vorig jaar meer

aan het verminderen van de kosten in overeen-

klantgericht gemaakt. Aan www.ing-usa.com zul-

stemming met de verwachte omzetdaling. Voorts

len in 2002 meer interactieve functies worden toe-

zal ING US Financial Services na het voltooien

gevoegd. ING-bedrijfsonderdelen hebben steeds

van de integratieprojecten eind 2002 haar plat-

meer behoefte via webtechnologieën toegang te

forms voor geïntegreerde financiële dienstverlening

hebben tot klantinformatie. Dergelijke technolo-

kunnen realiseren. Uitgaande van een bescheiden

gieën maken het mogelijk dat klanten en tussen-

herstel van de economische groei en aandelen-

personen toegang hebben tot informatie over hun

markten, zijn de ING-bedrijven uitstekend ge-

persoonlijke rekening en transacties kunnen uit-

positioneerd om hun aandeel in de winst van de

voeren. Een webstrategie die klant/intermediair-

Groep te leveren.

koppelingen mogelijk maakt, vormt de grondslag

De algemene doelstelling voor 2002 is het ver-

voor

klantgerichte

sterken van de bedrijven in belangrijke landen waar

organisatie. Naarmate de websites van ING verder

het

realiseren

van

een

ING onder sterk uiteenlopende marktomstandig-

ontwikkeld worden, zullen gebruikers worden

heden groei van omzet en winst kan behalen.

verwezen naar gelieerde financiële adviseurs.

Uiteindelijk wil ING Americas een volledig geïntegreerde financiële dienstverlener worden.

VOORUITZICHTEN

Dit maakt een voortdurend actief portefeuillebeheer, voortzetting van de herstructurering van

Als gevolg van de over het algemeen zwakke

de activiteiten, verbetering van de prestaties,

aandelenmarkten in 2001 is ING het jaar 2002

verlaging van de kosten, klantgerichte product-

ingegaan met een beheerd vermogen dat aan-

ontwikkeling en het verder opbouwen van het

zienlijk beneden de verwachtingen lag. De aange-

ING-merk en de ING-cultuur noodzakelijk.


•

35

I N G A Z I Ë / PA C I F I C                      Een toonaangevende speler zijn in de kernmarkten Australië, Japan, Korea, Taiwan, China (inclusief Hongkong) en Maleisië, terwijl de greenfields in China en India verder worden ontwikkeld.

STERKE MARKTPOSITIES I N A Z I Ë / PA C I F I C 2001 stond voor ING Azië/Pacific in het teken van integratie. R E S U LTA AT V O O R B E L A S T I N G E N

Na de acquisitie van Aetna International in december 2000,

in miljoenen euro's, 2001

werden in 2001 alle Aetna-bedrijven volledig geïntegreerd met de bedrijven van ING in deze regio. Hoewel de integratie veel aandacht vroeg, behaalde de regio de geplande winstdoelstelling. Ook het overschakelen naar het ING-merk maakte deel uit van de integratie-inspanningen. In de gehele regio vonden reclamecampagnes plaats ter introductie van het ING-merk. ING Azië/Pacific 5%

313

Rest van ING 95%

5.428

Er zijn landenplatforms opgezet, gericht op opbouw van het ING-merk, schaalgrootte, kostenbeheersing en synergie.

A A N TA L M E D E W E R K E R S volledige dagtaken, ultimo 2001

markten brengt ING dichter bij de klant. De

S T R AT E G I E

distributiekanalen zullen worden uitgebreid en

ING Azië/Pacific 7% Rest van ING 93%

7.976 105.167

Met reeds een toonaangevende positie op levens-

relatiebeheer zal worden opgezet. ING Azië/-

verzekeringsgebied in Azië/Pacific na de integra-

Pacific streeft ernaar aldus haar positie als

tie van de activiteiten van Aetna International

traditionele levensverzekeraar die producten

zal de strategie zich richten op markten waar

aanbiedt via tussenpersonen, verder uit te

schaalgrootte, distributie, beheer en technologie

bouwen door geleidelijk een financiële dienst-

belangrijke factoren zijn voor het realiseren van

verlener te worden die via verschillende distribu-

winstgroei. Het vergroten van de naamsbekend-

tiekanalen hoogwaardige producten en diensten

heid en het positioneren in de regio van het

levert aan klanten in het particuliere midden- en

ING-merk dragen bij aan het opbouwen van het

hogere segment.

platform voor geïntegreerde financiële dienstverlening.

Het

aanbieden

van

innovatieve

STERKE MARKTPOSITIES

producten, zoals beleggingsfondsen, pensioen-

36


producten met beleggingsafhankelijke uitkerin-

ING is de op een na grootste internationale

gen en beleggingsverzekeringen, in geselecteerde

levensverzekeraar in Azië/Pacific. In Australië


N I E U W E M O G E L I J K H E D E N I N J A PA N



deel van 6% aan beheerd vermogen. Gemeten

Met de desinvestering van Aetna Heiwa Life

Resultaten van ING Azië/-

naar nieuw premie-inkomen staat ING nu op een

Japan in het tweede halfjaar van 2001, heeft ING

Pacific voldeden volledig

vierde plaats voor levensverzekeringen in Taiwan.

een volgende stap gezet in het stroomlijnen van

aan de verwachtingen;

In Taiwan is ING veruit de grootste buitenlandse

haar activiteiten in Japan. ING Principal Pensions,

goede resultaten in Korea,

levensverzekeraar. In Hongkong staat ING op de

de joint venture van ING met de Principal

Taiwan en Australië.

6e plaats met een marktaandeel van 5%. In Korea

Financial Group, behoorde tot de eerste bedrijven

is ING de snelst groeiende buitenlandse levens-

die van start gingen op de veelbelovende markt

Succesvolle integratie

verzekeraar met een marktaandeel van 7% aan

voor pensioenproducten.

van Aetna International

behoort ING tot de top vijf van verzekerings- en vermogensbeheerinstellingen met een marktaan-

nieuwe levenpremies. ING bezet de 19e plaats in Japan, tegenover de 24e plaats in 2000, en

en ING-bedrijven. HERGROEPEREN ACTIVITEITEN IN AUSTRALIË

behoort tot de top drie in ondernemings-

ING Life Korea is de snelst

pensioenen met een marktaandeel van 3%. In

Teneinde haar sterke positie in belangrijke mark-

groeiende buitenlandse

Shanghai, China, is de joint venture van ING,

ten te consolideren en ervoor te zorgen dat zij in een

levensverzekeraar van het

PALIC, thans de een na grootste internationale

omgeving waarin de concurrentie steeds groter

land geworden met 7%

joint venture en staat op de vijfde plaats

wordt, succesvol blijft, is ING in Australië gestart

marktaandeel in nieuwe

met een marktaandeel van 4% aan nieuwe

met het hergroeperen van haar activiteiten naar

premies.

levenpremies. De ervaringen van ING en Aetna

klanten adviseurssegmenten. Nu de organisatie

met het opzetten van nieuwe activiteiten in

naar functie is ingedeeld, is de herstructurering

De omzet van de joint

opkomende landen komt dit bedrijf ten goede.

gericht op de activiteiten van ING Australië op het

venture op het terrein van

Het heeft al 100.000 klanten met een omzetgroei

gebied van levensverzekeringen, beleggingsbeheer

levensverzekeringen in

van meer dan 100% op pro-forma basis. In

en advisering. Australië blijft het regionale

Shanghai (China) is meer

Maleisië is ING de derde levensverzekerings-

centrum voor synergie en het delen van kennis en

dan verdubbeld.

maatschappij gemeten naar premie-inkomen, met

ervaring, waarbij ING Australië de expertise die

een marktaandeel van 10% aan nieuwe productie.

zij heeft opgedaan in de volgroeide markten,

Nieuwe veelbelovende joint

Zij wist haar leidende positie in employee

overdraagt

ventures in India en Japan.

benefits te behouden.

opkomende markten in de regio Azië/Pacific.

aan

andere

ING-bedrijven

in

OVERGANG NAAR HET ING-MERK

In Australië werd het ING-merk succesvol geïntroduceerd, waarbij een overgangslogo werd gebruikt om de naamswijziging van Mercantile Mutual in ING toe te lichten. De koppeling met Mercantile Mutual is in januari 2002 losgelaten. In Taiwan werden Life of Georgia en Aetna geïntegreerd onder de nieuwe merknaam ING Antai. In Hongkong en Macau viel de wijziging van Aetna naar ING Life samen met de integratie en stroomlijning van de activiteiten om een sterk platform voor financiële dienstverlening op te bouwen. Een bekroonde advertentiecampagne, gericht op het ‘prima vent’ imago van de verzekeringsagenten van ING in Hongkong,

ING is een van de grootste levensverzekeraars in Taiwan.

droeg bij aan het versterken van het ING-merk.


•

37


JOINT VENTURE MET ANZ BANK

TOONAANGEVEND WORDEN IN E-BUSINESS

Met ANZ Bank, een van de grootste banken in

ING Azië/Pacific wil zich in de belangrijkste

Australië, werd in december een voorlopige over-

markten profileren op het gebied van e-business.

eenkomst gesloten voor het vormen van een joint

Door gebruik te maken van internet en andere

venture op het gebied van beleggingsfondsen en

digitale technologie werkt ING aan de tot-

levensverzekeringen in Australië en Nieuw-

standbrenging van nieuwe en krachtige relaties

Zeeland met als doel het versterken van de

met haar klanten en agenten door de kosten per

concurrentiepositie van ING Australië. Als dit

transactie terug te dringen en de omzet per klant

volgens plan verloopt, zal de joint venture op de

te verhogen, terwijl tegelijkertijd de klant-

vierde plaats staan wat betreft beheerd vermogen

tevredenheid en de binding met klanten wordt

voor particulieren. De joint venture zal ook de

verbeterd.

FRED HUBBELL

exclusieve leverancier zijn van levensverzeke-

projecten in de gehele regio, waarvan vele ‘self-

Totaal

lopen

er

24

e-business-

Ons streven is onze sterke

ringen en beleggingsproducten voor het kanto-

service’ platforms zijn.

positie als traditionele

rennetwerk van ANZ Bank en de distributie-

levensverzekeraar geleide-

kanalen van ING Australië.

VOORUITZICHTEN

INDIA ALS GROEIMARKT

Het

lijk uit te bouwen tot een financiële dienstverlener

jaar

2001

was

succesvol

voor

ING

Azië/Pacific, omdat zij haar verkoop- en winst-

die via verschillende distributiekanalen kwaliteits-

ING Vysya Life Insurance, een joint venture

doelstellingen heeft gerealiseerd ondanks het

producten en diensten

tussen ING en Vysya Bank in India, opende ves-

verslechterende

levert in het particuliere

tigingen in Bangalore, Delhi en Mumbai. India is

Azië/Pacific beschouwt zichzelf als een ontwik-

midden- en hogere

een van de belangrijkste groeimarkten in Azië.

kelaar en distributeur van financiële producten,

segment.

ING Vysya is in september gestart met het ver-

gebaseerd op ‘operational excellence’ en een

kopen van polissen via haar buitendienst van 300

klantgerichte organisatie in de gehele regio

loondienstagenten alsmede via de 480 kantoren

Azië/Pacific.

van Vysya Bank, die in het zuidelijke deel van het

Het is belangrijk om de concurrentie vóór te

Indiase subcontinent zijn geconcentreerd.

blijven en de expertise te benutten bij het omgaan

economische

klimaat.

ING

met negatieve ontwikkelingen, zoals dalende aandelenmarkten en de huidige lage rente. De diversificatie van de activiteiten van ING over de gehele regio en een scherpe bewaking van de kostenniveaus dragen bij aan het opvangen van tegenvallende economische omstandigheden. Al met al verwacht ING Azië/Pacific in 2002 een aanzienlijke groei van de omzet en winst door verdere integratie van de activiteiten, het optimaliseren van synergie, het vergroten van de distributiemogelijkheden, het bouwen van een krachtig merk en het concentreren op het tegemoetkomen aan de behoeften van de klanten.

ING Antai in Taipeh.

38




                     Behoren tot de wereldwijde top-10 (thans nummer 12 qua beheerd vermogen) van vermogensbeheerders en het behouden van een Europese top-5-positie (thans een 4e plaats) op basis van een bovengemiddelde beleggingsperformance.

BEHEERD VERMOGEN STIJGT IN MOEILIJKE M A R K T O M S TA N D I G H E D E N Het jaar 2001 is een lastig jaar geweest voor de vermogensbeheersector. De sector is gevoelig voor het niveau van de

R E S U LTA AT V O O R B E L A S T I N G E N in miljoenen euro's, 2001

marktprijzen omdat de baten gekoppeld zijn aan het beheerde vermogen. Bovendien gaat een daling van aandelenkoersen vaak gepaard met een netto-uitstroom van fondsen. Onder deze moeilijke omstandigheden behaalde ING Asset Management een winst voor belastingen van

EUR

264 miljoen, 18,5% lager

dan de EUR 324 miljoen in 2000. ING Asset Management 5% 264 Rest van ING 95%

5.477

De winstdaling is in belangrijke mate te wijten

ING presteerde 53% beter ten opzichte van de

aan het lagere rendement op startkapitaal dat

relevante benchmarks op 1-jaarsbasis en 60% op

A A N TA L M E D E W E R K E R S

aangewend is voor het sponsoren van participatie-

3-jaarsbasis per 31 december 2001. Hoewel deze

volledige dagtaken, ultimo 2001

fondsen voor derden. Het door ING beheerde

cijfers wat lager zijn dan voorheen, verbeterde de

vermogen steeg nog altijd met 2% van  503

performance van ING ten opzichte van haar

miljard tot  513 miljard als gevolg van een grote

concurrenten. 75% van de fondsen leverde een

instroom van nieuwe fondsen ( 41 miljard).

bovengemiddelde (eerste of tweede kwartiel)

Het aandeel van voor externe klanten beheerd

performance op 1-jaarsbasis tegenover 72% op

vermogen daalde licht van 71% naar 68%.

3-jaarsbasis.

BELEGGINGSPERFORMANCE ONDER DRUK

S T R AT E G I E

Zoals gebruikelijk in een uiterst volatiele markt

Vanuit de filosofie van ‘wereldwijde beleggings-

ING Asset Management 5% 5.275

kwam de beleggingsperformance van ING onder

expertise en lokale klantfocus’ wil ING Asset

Rest van ING 95%

druk te staan. Van de voornaamste fondsen van

Management

een

uitstekende

107.868

beleggings-


•

39


 Onder uiterst moeilijke

performance en klantenservice leveren. De doel-

Asset Management leidde een verslechtering van

stelling is aldus te behoren tot de Europese top-5

de beleggingsperformance voor sommige pro-

van vermogensbeheerders en wereldwijd tot de

ducten tot een hoger verlies aan mandaten dan

top-10.

verwacht. Het beleggingsproces is doorgelicht en verbeterd. Verwacht wordt dat een verder verlies

marktomstandigheden is het beheerd vermogen

aan mandaten kan worden voorkomen nu de

O R G A N I S AT I E

performance verbetert. ING Aeltus versterkte

met 2% gestegen van EUR 503 miljard tot

In 2002 worden de private-bankingactiviteiten

haar ‘managed-account’ activiteiten (de klant

EUR 513 miljard.

van ING Asset Management overgeheveld naar

participeert in zo’n geval niet meer in het

ING Europa. Aeltus, de vermogensbeheerder van

beleggingsfonds, maar rechtstreeks in de onder-

De voornaamste fondsen

Aetna, is samengevoegd met ING Furman Selz

liggende aandelen), wat leidde tot een behoorlijke

van ING presteerden

Asset Management. Tezamen vormen zij ING

instroom van fondsen.

uitstekend ten opzichte van

Aeltus. De zakelijke vastgoedactiviteiten van

De beleggingsperformance van ING Investment

de concurrentie: 75% van

Westland/Utrecht Hypotheekbank en ING Bank

Management was uitermate bevredigend. Dit

de fondsen leverde een

Nederland, zullen worden overgeheveld naar

heeft geleid tot een aantal nieuwe prestigieuze

prestatie boven het gemid-

ING Vastgoed.

mandaten. ING Investment Management beheert

delde op 1-jaarsbasis per

Hierna zal ING Asset Management bestaan uit

 133 miljard aan toevertrouwde middelen

31 december 2001.

een aantal homogene bedrijfsonderdelen met een

voor ING Verzekeringen. In de VS is de inte-

wereldwijd karakter. ING Asset Management legt

gratie van beleggingsplatforms voor de groeps-

Winstdaling veroorzaakt

een sterk accent op productontwikkeling en

maatschappijen

door lager rendement op

beleggen. Inspanningen op het vlak van distri-

voltooid, waardoor de beleggingsexpertise op een

startkapitaal dat belegd is

butie en marketing richten zich op institutionele

aantal terreinen is vergroot en kostenbesparingen

in participaties, en door

en zakelijke klanten, die institutionele beleggers

zijn doorgevoerd.

lagere beheervergoedingen.

respectievelijk

particuliere

Aetna,

ReliaStar

en

ING

distributiekanalen

vertegenwoordigen.

MEER CONCURRENTIE VOOR BELEGGINGSFONDSEN

In de Verenigde Staten

ING Asset Management streeft naar kosten-

is Aeltus, de vroegere

besparingen op alle niveaus, onder andere door

In 2001 hebben particuliere beleggers hun beleg-

vermogensbeheerder van

het integreren of uitbesteden van back-office-

gingen in aandelenfondsen teruggebracht als

Aetna, samengevoegd met

processen en door het terugdringen van over-

gevolg van de negatieve rendementen. In de beleg-

ING Furman Selz Asset

lappingen in het productaanbod. Bij al haar

gingssector wordt de tijd dat men in een fonds

Management. Tezamen

bedrijfsonderdelen

Asset

belegt korter door de opkomst van thema-

vormen zij ING Aeltus.

Management consequent haar infrastructuur op

fondsen, maar ook omdat beleggers meer kijken

het gebied van risicobeheer.

naar de performance. Daarnaast heeft het toe-

versterkt

ING

passen van een open architectuur, waarbij via

De zakelijke vastgoedactiviteiten van Westland/-

ACTIEF VERMOGENSBEHEER VOOR

distributiekanalen producten van verschillende

Utrecht Hypotheekbank

I N S T I T U T I O N E L E R E L AT I E S

dienstverleners worden verkocht, tot meer concurrentie geleid. Alternatieve beleggingen (funds

en ING Bank Nederland worden geïntegreerd

Baring Asset Management, ING Investment

of hedgefunds, participaties) winnen terrein,

binnen ING Vastgoed.

Management en ING Aeltus bieden institu-

evenals producten met een beschermde inleg.

tionele

40


vermogensbeheer-

De verschillende bedrijfsonderdelen van ING

diensten aan. Het voor institutionele klanten

beleggers

actieve

Asset Management beheerden  181 miljard in

beheerd vermogen bedroeg  166 miljard.

beleggingsfondsen. De netto-instroom was groten-

Hierdoor behoort ING tot een van ’s werelds

deels het gevolg van de instroom in de VS en in

grotere

externe

Azië. ING Pilgrim bracht met succes producten

klanten met sterke marktposities in Europa, de

vermogensbeheerders

voor

met een beschermde inleg, die door ING Aeltus

Verenigde Staten en Azië/Pacific. Bij Baring

worden beheerd, in de VS op de markt.

VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR ING ASSET MANAGEMENT

L E I D E N D E P O S I T I E I N VA S T G O E D

ING Aeltus breidde haar assortiment hedgefunds uit met een gediversifieerd fonds van

BEHEERD VERMOGEN NAAR

ING Vastgoed is actief als vermogensbeheerder,

hedgefunds. Met  7,4 miljard aan beheerd

K L A N T E N C AT E G O R I E

projectontwikkelaar en vastgoedfinancier. Met

vermogen is ING Aeltus een vooraanstaande

in miljarden euro's

een beheerd vermogen van  31 miljard behoort

vermogensbeheerder op het vlak van hoogrende-

ING Vastgoed tot de wereldwijde top-3 van vast-

rende obligaties en specifieke leningen. Dit jaar

500

goedvermogensbeheerders. De activiteiten op het

werd

geïn-

450

gebied van projectontwikkeling en financiering

troduceerd, een zogenoemde CDO (collateralised

400

zijn op zichzelf al winstgevende activiteiten en

debt obligations), ofwel obligaties gedekt door

350

dragen ook bij aan de vastgoedvermogensbeheer-

hoogrenderende vastrentende waarden. Dit bete-

300

activiteiten van ING. Zo kende de introductie

kende de eerste stap van deze productlijn buiten

250

van het Ibérica Retail Fund een sterke start als

de Amerikaanse markt.

200

gevolg van de ervaring bij het ontwikkelen van

Participatieactiviteiten ondervonden de effecten

150

winkelcentra. Na een openbaar bod in november

van de verslechterende markten en het uiteen-

100

2001 op de aandelen van Filo, een Spaanse

spatten van de internetzeepbel. Ondanks deze

50

ontwikkelaar van vastgoed en winkelcentra, werd

problemen introduceerde Baring Private Equity

0

in december 2001 overeenstemming bereikt met

Partners een nieuw participatiefonds voor Rusland,

de vier voornaamste aandeelhouders van Filo

Oost-Europa en Azië. Het totale beheerd vermo-

over het verwerven van een belang van 81,5%.

gen werd hiermee vergroot tot  2,3 miljard.

De gemiddelde winstgroei van de projectontwik-

ING Aeltus bracht twee nieuwe fondsen op de

kelingsactiviteiten bedroeg jaarlijks 2% in de af-

markt die zich richten op participatieproducten.

gelopen vier jaar en verdere groei ligt in de ver-

Met name naar het ‘secundaire’ fonds, bestaande

wachting. Op dit moment bedraagt de portefeuille

uit participatiebelangen van beleggers die hun

van ontwikkelingsprojecten in aanbouw  1,3

belang willen terugbrengen, was veel vraag van

miljard. Verschillende prestigieuze projecten zijn

institutionele beleggers in de VS en Europa.

een

nieuw

Europees

product

97

98

99

00

01

Externe klanten Interne klanten

hieraan dit jaar toegevoegd, zoals het Zlota-project in Warschau, het Times Tower-project in New York en het Gershwin-project in Amsterdam. In 2002 zullen de zakelijke vastgoedactiviteiten van de ING-bedrijfsonderdelen Westland/Utrecht Hypotheekbank en ING Bank worden overgeheveld naar ING Vastgoed. Met een kredietportefeuille van ongeveer  15 miljard zal de nieuwe combinatie aan de top staan van de Nederlandse vastgoedfinancieringsmarkt. ING Vastgoed heeft haar internationale financieringsactiviteiten uitgebreid, met name in Europa en de VS. Een opvallend groeipotentieel vormt het ontwikkelen van innovatieve financieringsstructuren voor het internationale klantenbestand van ING.

N I E U W E I N I T I AT I E V E N O P H E T G E B I E D VA N A LT E R N A T I E V E B E L E G G I N G E N

De call-centers van ING bieden klanten de mogelijkheid hun effectenportefeuille Alternatieve beleggingen kunnen aantrekkelijk zijn

efficiënt te beheren.

vanuit performance- en diversificatie-oogpunt.


•

41


Parcom, de eigen participatiemaatschappij van

trustdiensten en het oprichten en beheren van

ING Asset Management, heeft met de aanzien-

offshore-ondernemingen, die onder meer ge-

lijke winst uit haar (middelgrote) buy-out-

bruikt worden voor belastingplanning, estate-

activiteiten de verliezen uit afschrijvingen op

planning en vermogensbescherming. Door de

sommige beleggingen in een aantal jonge ICT-

verwerving van Intra Beheer in april 2001 is ING

bedrijven ruimschoots goedgemaakt.

Trust een toonaangevende speler geworden op de Nederlandse markt voor offshore-trustdiensten.

V O O R T G A A N D E G R O E I F O N D S E N A D M I N I S T R AT I E EN TRUSTDIENSTEN

VOORUITZICHTEN

ALEXANDER RINNOOY KAN

De trend bij vermogensbeheerders om taken uit

Vermogensbeheer blijft een uiterst aantrekkelijke

Ons doel is internationaal

te besteden, is een gunstige ontwikkeling voor de

activiteit voor ING omdat de groeimogelijkheden

de beste beleggings-

fondsenadministratie van de Financial Services

uitstekend zijn en het vermogensbeslag laag is. In

rendementen te bieden en

Group van Baring Asset Management. Het

Europa en Azië blijven demografische ontwikke-

de lokale klanten optimaal

geadministreerd vermogen, beheerd vermogen en

lingen belangrijke groeimogelijkheden bieden.

te bedienen.

trustvermogen, bedroegen ultimo 2001 gezamenlijk

Door het toepassen van het open architectuur-

 65,4 miljard. De Financial Services Group

model in de VS kan ING de distributie van haar

heeft een uitstekende reputatie opgebouwd als

fondsen verder uitbouwen. Hoewel de sector op

offshore-administrateur van participatiefondsen

de

en hedgefunds. In de afgelopen twee jaar zijn

ongunstige marktontwikkelingen, zal de ver-

haar activiteiten snel gegroeid.

mogensbeheersector zich snel blijven uitbreiden

ING Trust is gespecialiseerd in het leveren van

met winstgevende marges op langere termijn.

ING Vastgoed is marktleider in het ontwikkelen van winkelcentra.

42


korte

termijn

gevoelig

blijft

voor

de


PERSONEELSBELEID

D I V E R S I T E I T VA N D E MEDEWERKERS BENUTTEN Het succes van ING wordt bepaald door de kwaliteit van haar medewerkers. Met activiteiten in 65 landen is ING een aantrekkelijke werkgever. Fortune verkoos ING in maart 2002 tot één van Europa’s ‘10 beste bedrijven om voor te werken’. ING zal haar uitstraling als werkgever verder ontwikkelen.

 De ontwikkeling van talent, prestatiemanagement en het stimuleren van diversiteit zijn de belangrijkste aandachtspunten van het personeelsbeleid.

Ieder afzonderlijk bedrijfsonderdeel van ING

ING hecht veel belang aan effectief management

De ING Business School

heeft als werkgever een lokale reputatie. Wij

van talent. Zij evalueert op consistente wijze de

blijkt een succesvol

streven ernaar die reputatie te behouden en te

lange-termijn carrièreplannen van jonge mensen

leercentrum als onderdeel

verstevigen door de internationale carrière-

die als toptalent binnen de organisatie zijn

van management

perspectieven binnen ING. ING is ook een

geïdentificeerd. Tegelijkertijd volgt en begeleidt

development.

aantrekkelijke werkgever vanwege haar inzet voor

elk bedrijfsonderdeel talent voor management-

opleiding en ontwikkeling, en de betrokkenheid

posities.

bij haar medewerkers. De cultuur van ING wordt bepaald door alle bedrijfsonderdelen. Het bedrijf

topmanagers ontwikkelde ING BUSINESS SCHOOL

is trots op zowel haar Nederlandse afkomst als haar internationale diversiteit.

L E I D E R S C H A P E N M A N A G E M E N T VA N TA L E N T

De Directieraad van 200

zich tot de ruggengraat van het ING-leiderschap.

Op het gebied van management development is de ING Business School in Nederland het

In Nederland kwam één

centrum bij uitstek gericht op leidinggevende

ING-CAO voor alle 34.500

functionarissen binnen ING. In 2001 had de

medewerkers tot stand.

Met betrekking tot leiderschap heeft ING grote

Business School meer dan 1.100 deelnemers, het

vooruitgang geboekt bij het samenstellen van

grootste aantal inschrijvingen ooit. De cursussen

haar internationale Directieraad, waarvan de

richten zich op aspecten van de kernactiviteiten

grootte is bepaald op de circa 200 belangrijkste

van ING evenals op het ontwikkelen van leider-

leidinggevenden. Gedurende de laatste paar jaar

schap. Een belangrijke aanvulling was de ‘ING

zijn deze managers verder met elkaar verbonden

Mindset’, een cursus die op diverse locaties werd

door een gemeenschappelijk prestatiemanagement-

gegeven om medewerkers bekend te maken met de

proces. Dit proces herkent en beloont meetbare

waarden, cultuur en activiteiten van ING. De ING

resultaten en hun bijdrage aan gemeenschappe-

Business School ontwikkelt cursussen die bij de

lijke synergieën binnen ING.

bedrijfactiviteiten aansluiten, zoals programma’s

De eerste Internationale Conferentie buiten

over het ING-merkbeleid, verbeteren van synergie

Europa werd gehouden in juni 2001 in Atlanta

en effectieve begeleiding bij veranderingen.

(VS), waarmee de groei van ING in Noord- en

De ING Business School biedt ook de kans om te

Zuid-Amerika werd erkend en de culturele

netwerken en best practices uit te wisselen met ING-

diversiteit verder werd benadrukt.

collega’s afkomstig uit alle delen van de wereld.


•

43


DIVERSITEIT IN RUIME ZIN

onderdeel van algehele leiderschapsdoelstellingen. De diversiteit is een van de sterke punten

A A N TA L M E D E W E R K E R S volledige dagtaken,

ING wordt gekenmerkt door een brede diversiteit

ultimo 2001

van medewerkers. De uitdaging is om deze verscheidenheid zoveel mogelijk te benutten. In 2001

van ING.

CAO IN NEDERLAND

werd het aandachtsgebied van de Diversity

Nederland 31%

34.463

België 12%

13.685

Overig Europe 21%

23.402

Noord-Amerika 21%

23.886

Zuid-Amerika 6%

6.892

Azië 7%

8.141

Australië 2%

2.600

Overig

74

Totaal

113.143

ALEXANDER RINNOOY KAN

Dankzij de inzet, betrokkenheid en deskundigheid van onze medewerkers heeft ING een sterke concurrentiepositie op de internationale markten.

44


Council, die de Raad van Bestuur adviseert op

In 2001 kwam er een eind aan de verschillen in

dit gebied, verbreed naar andere doelgroepen dan

arbeidsvoorwaarden bij de diverse bedrijfsonder-

alleen vrouwen. Uiteraard blijft de opmars van

delen van ING in Nederland. Daarvóór waren er

vrouwen in leidinggevende functies een top-

afzonderlijke arbeidsovereenkomsten voor mede-

prioriteit, maar de prioriteiten op het gebied van

werkers van ING Verzekeringen en ING Bank.

diversiteit kunnen in de diverse regio’s verschillen.

De arbeidsvoorwaarden konden gelijkgetrokken

De medewerkers van ING moeten op alle niveaus

worden toen ING in 2000 haar eigen Collectieve

een weerspiegeling zijn van het klantenbestand en

Arbeidsovereenkomst (CAO) introduceerde voor

de geografische mix van de locaties waar we

al haar medewerkers in Nederland. Dit maakt het

zakendoen.

eenvoudiger voor medewerkers om naar een

De Diversity Council heeft een gedetailleerd

ander bedrijfsonderdeel over te stappen om hun

actieplan dat drie primaire aandachtsgebieden

carrière verder voort te zetten.

bestrijkt: het tonen van betrokkenheid, gedrags-

Bovendien zijn de arbeidsvoorwaarden gemoder-

verandering en het toewijzen van verantwoorde-

niseerd om aan de behoeften van de huidige mede-

lijkheid.

werkers in Nederland tegemoet te komen. Binnen

In 2001 kondigde ING aan dat diversiteit een

bepaalde grenzen kunnen medewerkers een keuze

onderdeel van de middellangetermijnplannen

maken tussen diverse mogelijkheden betreffende

zou worden. Diversiteit in zowel een zakelijke als

werkuren,

een sociale kwestie. Aan bedrijfsonderdelen werd

vakantiedagen. Een ander belangrijk thema in de

gevraagd om meetbare doelstellingen te formu-

CAO is de introductie van variabele beloning

leren. De voortgang ten opzichte van deze

op basis van prestatiemanagement. Zo heeft ING

doelstellingen wordt regelmatig besproken als

haar aantrekkingskracht als werkgever vergroot.

pensioenvoorzieningen

en

aantal


RISICOBEHEER

RISICOBEHEER HEEFT HOGE PRIORITEIT De Raad van Bestuur geeft een hoge prioriteit aan risicobeheer. Vanwege de omvang van de Groep en de grote verscheidenheid aan activiteiten, soorten klanten en geografische regio’s streeft ING ernaar om de hoogste kwaliteit in haar risicobeheer te handhaven en de modernste en betrouwbaarste methoden die beschikbaar zijn, toe te passen. ING heeft uitgebreide risicobeheerprocedures op alle niveaus binnen de Groep.

RISICOBELEID

KREDIETRISICO

Op het niveau van de Raad van Bestuur bewaakt het Risk Policy

KREDIETRISICO BANKBEDRIJF

Committee het risicoprofiel van ING Groep en streeft naar een

Het algemene kredietrisicobeleid van ING is gericht op het

balans tussen risico, rendement en kapitaal. De belangrijkste risico’s

aanhouden van een internationaal gediversifieerde kredietporte-

zijn het kredietrisico, het marktrisico, het liquiditeitsrisico,

feuille en het vermijden van grote risicoconcentraties. Het accent ligt

actuariële en verzekeringstechnische risico’s, het operationele risico

op het uitbreiden van de activiteiten binnen de regio Europa. De

en het solvabiliteitsrisico.

aandacht richt zich ook op het uitbreiden van het bancaire relatiebeheer en het handhaven van strakke interne risico-

BAZEL II

rendementsrichtlijnen. Door de verslechterende economie zijn de toevoegingen aan de voorzieningen in 2001 sterk gestegen na

Het Bazel Comité is voornemens een nieuw raamwerk te intro-

jaarlijkse dalingen sinds 1998.

duceren met betrekking tot de solvabiliteitseisen, genaamd Bazel II, dat in de plaats komt van het oorspronkelijke uit 1988 daterende

TOEVOEGING AAN DE DEBITEURENVOORZIENING ING BANK

kapitaalakkoord van Bazel. Naar verwachting zal Bazel II in 2005

in miljoenen euro’s

worden ingevoerd. Binnen ING bereiden verschillende risicobeheeronderdelen zich voor op de invoering van Bazel II, zodat ING

2000

2001

75

113

in het jaar 2005 volledig aan de eisen voldoet. Daarbij ligt het accent

Nederland

op het beheer van kredietrisico, marktrisico en operationeel risico.

Internationaal

325

637

Totaal

400

750

I M PA C T VA N 1 1 S E P T E M B E R O P R I S I C O B E H E E R

De gebeurtenissen van 11 september hebben de definitie veranderd van wat men onder een catastrofe verstaat, hetgeen potentiële

KREDIETRISICO VERZEKERINGSBEDRIJF

gevolgen heeft voor het risicoprofiel van ING’s leven-, lijfrente-,

Het beleid is gericht op het aanhouden van een vastrentende

ziektekosten- en schadeportefeuilles. ING is een studie begonnen

beleggingsportefeuille met een kredietkwaliteit die vergelijkbaar is

naar het concentratierisico in deze portefeuilles en met betrekking

met een Standard & Poor’s rating van AA-/A+ (Moody’s rating van

tot haar herverzekeringsbeleid, met name met betrekking tot

A3/A1). Voor kredietrisico’s wordt per ultimo 2001 een voorziening

catastrofeherverzekering.

aangehouden van  165 miljoen (ultimo 2000:  248 miljoen).


•

45


LANDENRISICO

De methodiek voor landenvoorzieningen sluit nauw aan bij de

VA L U E - AT- R I S K P E R R I S I C O C AT E G O R I E

risicodefinitie. Voor landen die als een hoog risico worden gezien


maar niet in gebreke zijn, is een voorziening niet vereist. Wel dient er additioneel kapitaal te worden gealloceerd voor transacties waarbij

U LT I M O 2 0 0 0

U LT I M O 2 0 0 1

een landenrisico wordt gelopen. De hoogte van de voorziening

Vreemde valuta

2,3

3,1

wordt bepaald door het risico van het land en van de transactie zelf.

Aandelen

6,6

7,7

Voor landen die in gebreke dreigen te blijven of recent in gebreke

Emerging markets

7,9

9,2

zijn gebleven, is een adequate voorziening vereist. De Nederlandsche

Rente

4,8

24,9

Bank bewaakt voortdurend ING’s beleid met betrekking tot deze

Subtotaal

21,6

44,9

kapitaalallocatie en voorzieningen voor landenrisico. De onder-

Diversificatie-effect

-5,4

-12,1

Totaal

16,2

32,8

staande tabel toont de grootste grensoverschrijdende obligo’s bij leningen aan opkomende landen.

potentieel negatief effect hebben op de rente-inkomsten van  79,2

MARKTRISICO

miljoen (ultimo 2000:  4 miljoen). MARKTRISICO BANCAIRE ACTIVITEITEN

Het beleid van ING is erop gericht een internationaal gediver-

MARKTRISICO VERZEKERINGSACTIVITEITEN

sifieerde en klantgerichte handelsportefeuille aan te houden en grote

De marktrisico’s bij het verzekeringsbedrijf worden bewaakt door

risicoconcentraties te vermijden. Bij het uitbreiden van activiteiten

balansbeheer en bijbehorende procedures. Daartoe is een groeps-

ligt de nadruk op liquide markten. Als beheersinstrument hanteert

brede beheerstructuur ingevoerd. Het risico van verlies door ongun-

ING Value-at-Risk (VaR) en stress-testing-scenario’s. VaR meet de

stige prijswijzigingen in de financiële markten wordt bewaakt door

maximale verliezen die in één dag kunnen optreden ten gevolge van

middel van specifieke maatregelen. Earnings-at-risk-posities meten

risicofactoren (zoals rentetarieven, wisselkoersen, aandelenkoersen)

de volatiliteit op korte termijn, terwijl de embedded-value-at-risk de

als de posities een dag onveranderd blijven.

volatiliteit op langere termijn meet. Omdat verschillende bedrijfs-

Naast marktrisico’s in handelsportefeuilles loopt ING Bank ook een

onderdelen nog bezig zijn hun systemen op die methoden aan te

structureel renterisico in haar balans. Per 31 december 2001 zou een

passen, wordt het totale marktrisico voor het verzekeringsbedrijf

gedurende het jaar geleidelijke stijging van de rente met 1% een

gemeten met behulp van scenarioanalyses.

GROOTSTE GRENSOVERSCHRIJDENDE OBLIGO’S (>EUR 750 MILJOEN) BIJ LENINGEN AAN OPKOMENDE LANDEN in miljoenen euro’s, exclusief leningen in lokale valuta

BRUTO KREDIETVERLENING

R I S I C O V E R M I N D E R E N D E FA C T O R E N HANDELSPRIMAIRE

G E R E L AT E E R D E

ZEKERHEDEN

ZEKERHEDEN

2001

2001

VOORZIENINGEN OP KREDIETVERLENING I N B U I T E N L A N D S E VA L U TA

2000

2001

Polen

1.640

2.227

189

8

41

46

Indonesië

1.551

1.586

1.099

38

447

304

Hongkong

2.048

1.566

216

124

27

37

884

1.468

1.013

370

34

8

Rusland Zuid-Korea

2000

2001

1.557

1.440

20

716

35

14

Brazilië

979

1.214

286

705

-

-

Mexico

1.628

1.095

334

89

5

5

Argentinië

901

846

302

230

8

98

Turkije

824

830

468

277

-

-

46


VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR RISICOBEHEER

De verzekeringsactiviteiten zijn onderhevig aan rentebewegingen met

steld en is een systeem ingevoerd om periodiek de operationele risico’s

betrekking tot gegarandeerde rentetarieven en de redelijke verwach-

vast te stellen, te beoordelen en te beheersen. In 2001 werd een

tingen van polishouders ten aanzien van winstdeling. Portefeuilles van

bestuurlijk raamwerk opgesteld voor het operationeel risicobeheer.

activa die deze verplichtingen dekken, worden dienovereenkomstig be-

Bij de bedrijfsonderdelen zijn er Operational Risk Management-

heerd. De huidige productportefeuille bestaat ook uit producten met

afdelingen opgezet. Voorts zijn er operationele risicocomités opgericht

renterisico’s die geheel voor rekening van de polishouders komen.

binnen ING Europa.

De verzekeringsactiviteiten zijn voorts onderhevig aan veranderingen in de aandelenmarkten, omdat die van invloed zijn op het niveau van de

S O LV A B I L I T E I T S R A T I O ’ S

kosten die in rekening worden gebracht bij beleggingsverzekeringen. Een daling van 10% van de aandelenkoersen leidt tot een daling van

De volgende tabel laat de solvabiliteitsratio’s voor de bancaire

het gebudgetteerde resultaat voor belastingen in 2002 met 2,7%.

activiteiten zien en ING’s doelstellingen:

LIQUIDITEITSRISICO

B A N C A I R E R AT I O ’ S

2000

ING volgt nauwlettend het liquiditeitsrisico zodat toereikende reserves zijn gewaarborgd om aan haar financiële verplichtingen te

Tier-1-ratio

kunnen voldoen. Het liquiditeitsrisico wordt zowel lokaal als op

BIS-ratio

2001

ING-doelstelling

7,22%

7,03%

circa 7%

10,75%

10,57%

ten minste 10%

groepsniveau beheerd door een combinatie van bestaande beleggingsmandaten, richtlijnen voor balansbeheer, specifieke limieten en door middel van het Treasury-beleid.

De vereiste solvabiliteit van het verzekeringsbedrijf is gebaseerd op richtlijnen van de Europese Unie. Zoals uit de volgende tabel blijkt,

ACTUARIËLE EN VERZEKERINGSTECHNISCHE RISICO’S

voldeed ING aan het eind van 2001 ruimschoots aan deze richtlijnen.

Actuariële risico’s ontstaan in samenhang met de toereikendheid van

V E R Z E K E R I N G S R AT I O ’ S

de premietarieven van ING Verzekeringen, voorzieningen ten aanzien


van haar verzekeringsverplichtingen en haar solvabiliteitsvermogen, rekening houdend met de onderliggende activa (markten boekwaarde, valuta- en rentegevoeligheid), veranderingen in rentetarieven

Aanwezige solvabiliteitsmarge

en wisselkoersen en ontwikkelingen op het gebied van sterftekansen,

Vereiste solvabiliteitsmarge

2000

2001

19.897

20.650

7.989

9.845

11.908

10.805

ziektekosten, vervalpercentages en kosten, alsmede algemene marktomstandigheden. Er wordt specifieke aandacht besteed aan de toerei-

Solvabiliteitssurplus

kendheid van de voorzieningen, rekening houdend met de lage rente in een aantal landen waarin ING actief is. ING is van mening dat haar verzekeringstechnische voorzieningen toereikend zijn. De actuariële

M E E R I N F O R M AT I E

en verzekeringstechnische risico’s worden op Groepsniveau beheerd. Corporate Insurance Risk Management stelt richtlijnen op voor

Meer informatie over toezichtseisen en ratio’s voor het verzekerings-

productontwerp, reservering, acceptatie, prijsstellingscriteria en her-

en bankbedrijf is opgenomen op bladzijde 64 en 65. Een uitgebreid

verzekeringsstrategie. De huidige methodiek van ‘embedded value’

hoofdstuk over risicobeheer is opgenomen bij de jaarrekening, die

wordt uitgebreid met een methodiek voor naar risico gewogen

separaat wordt gepubliceerd en ook beschikbaar is op www.ing.com.

kapitaalallocatie en rentabiliteitsbeoordeling. Amsterdam, 28 februari 2002 D E R A A D VA N B E S T U U R , O P E R AT I O N E L E R I S I C O ’ S

E . K I S T,

voorzitter vice-voorzitter

M . T I L M A N T,

Het beleid van ING is erop gericht de operationele risico’s te mini-

F. S . H U B B E L L J.H.M. LINDENBERGH

maliseren door het risicobewustzijn bij het management en mede-

C. MAAS,

werkers te bevorderen. Daarnaast zijn duidelijke richtlijnen opge-

A.H.G. RINNOOY KAN

chief financial officer


•

47

JAARVERSLAG ING GROEP 2001 NAAR EEN WERELDWIJD ING-MERK

Recommend Documents