Jaarverslag Gemeentemusea Deventer 2012
Historisch Museum Deventer Speelgoedmuseum Deventer
Deventer geschiedenis en moderne kunst – Nederlands landschap, verpakkingsblik en speelgoed
Inhoudsopgave pag. Inleiding 1 Organisatie 2 Financiën 3 Huisvesting 4 Personeel 5 Bedrijfsvoering 6 Tentoonstellingen 7 Bruiklenen
1
8 Collecties 9 Publicaties & Onderzoek 10 Educatie 11 Evenementen 12 Marketing
11
Bijlage: Balans en exploitatie Stichting Promotie Deventer Musea 2012
2 3 5 5 8 9 10
16 16 17 18 19/20
Inleiding In 2013 bestaan Vereniging De Waag en de Deventer musea 100 jaar, terwijl de Stichting Promotie Deventer Musea 30 jaar bestaat. Op het moment van samenstellen van dit jaarverslag (augustus 2013) heeft de gemeenteraad van Deventer besloten tot het opheffen van de gemeentelijke museumorganisatie. Dit leidt tot een besparing op de gemeentebegroting. Ook in 2012 en 2013 ondervindt Nederland nog de gevolgen van een zware economische crisis. Onderdeel van de bestrijding ervan is het bezuinigen op overheidsbudgetten. Ook in Deventer en ook bij onze musea. Dat hierbij keuzes gemaakt moeten worden, is helder. Ook veranderingen in de overheid en de museumwereld staan wij niet in de weg. Echter, de motivatie om over te gaan tot opheffing van de gemeentelijke organisatie (personele en financiële middelen) onder de Deventer musea en de wijze waarop dat daadwerkelijk wordt uitgevoerd vanaf medio 2013 is naar mijn mening slecht onderbouwd. Vooral omdat het inhoudelijk nog alle kanten op kan gaan en er voor de huidige competente medewerkers in de loop van 2014 best nog wel eens een arbeidsplaats in de nieuwe en verzelfstandigde museumfunctie beschikbaar zou kunnen zijn. Gekwalificeerde tentoonstellingsprojectleiders, inhoudelijke expertise en een goedlopend en prachtig instituut worden op voorhand over de schutting gegooid en gaan een onzekere toekomst tegemoet.
In een context van op de inhoud gerichte vrijwillige erfgoedorganisaties, een op bezoekersaantallen en economisch gewin gerichte stadsmarketing en minimaal beschikbare middelen voor collectiebeheer en ‘een museumdoorstart in verzelfstandigde vorm’ blijft de Deventer museumfunctie op waakvlamniveau voortbestaan. Natuurlijk wens ik de uitkomst van dit nieuwe gemeentelijke beleid succes toe en hoop ik dat met minder financiën en vaste medewerkers, betere, grotere en meer publiektrekkende tentoonstellingen op de diverse locaties in de stad kunnen worden georganiseerd. Maar ook hoop ik van harte dat ergens in de komende jaren de waakvlam in de gelegenheid is om het vuur voor een echt professioneel museum – als permanente instelling met een volwaardig eigen gebouw - weer aan te steken. Naast de economische waarde ervan kunnen dan ook weer de overige kernwaarden van een museum (collectie- en verbindende waarde, educatieve en belevingswaarde) onder de bevolking en bezoekers van Deventer tot bloei komen. Nu al en op deze plek dank ik alle direct betrokkenen bij onze musea hartelijk voor hun inzet gedurende de afgelopen jaren. Ik hoop dat de gemeentelijke, ingehuurde en vrijwillige medewerkers die hun huidige functie kwijtraken een nieuwe baan of tijdsbesteding in de nieuwe Deventer museale opzet - of elders - weten te vinden. C.F.C.G. Boissevain directeur
1
1 Organisatie Gemeente Deventer Gemeentemusea Deventer maakt deel uit van de gemeentelijke Eenheid Begeleiden en Beheren. Sinds 2007 werd aan de museumdirecteur ook de aansturing van de conciërge van de Bergkerk en de stadsbeiaardier toebedeeld. In het verslagjaar werd de functie van stadsbeiaardier verzelfstandigd en ondergebracht bij De Leeuwenkuil. Laatstgenoemde actie ging gepaard met een onverwachte extra structurele verlaging van de museumloonsom met € 8.000. Adviesraad voor de Gemeentemusea Deventer De adviesraad adviseert het College van B & W gevraagd en ongevraagd over het museale beleid, inclusief het verwerven en afstoten van objecten. De raad vergaderde in het openbaar op 29 maart, 5 juli, 20 september en 13 december. Agendapunten waren onder meer het plan voor een Deventer-brede erfgoedpresentatie, verzelfstandiging, de bezuinigingen en huisvesting in de mogelijke beschikbaar komende openbare bibliotheek. Op 26 september sprak J. Fleskes tijdens een raadsvergadering (actualisatie cultuurbeleid) over onder meer de huisvesting van de musea, waarin hij adviseerde geen onomkeerbare besluiten te nemen. Op 23 oktober werd een adviesbrief verstuurd over de VVD-motie om de museummedewerkers in het toekomstige stadskantoor te huisvesten, waarin de onwerkbaarheid ervan werd aangegeven. Hoewel aan de beurt om uit te treden, besloot de Adviesraad de heer E. van de Weg voor nog 1 extra jaar te herbenoemen. Eind 2012 bestond de Adviesraad voor de Gemeentemusea Deventer uit de heren D.J. Schoemaker (vz), E. van de Weg (secr), mevrouw I. Sipman, mevrouw C. Reinders en de heer J. Fleskes (leden). Hun vrijwillige inzet voor de musea wordt zeer gewaardeerd.
2
Stichting Promotie Deventer Musea Deze in 1983 op initiatief van de gemeente opgerichte stichting stelt zich de uitgave van educatieve, promotionele en andere middelen ten bate van de musea ten doel. De stichting verwerft op diverse manieren
inkomsten, waarmee nieuwe publicitaire uitgaven en museumactiviteiten kunnen worden gefinancierd. Het bestuur vergaderde op 21 maart en 6 november. Belangrijke gespreksonderwerpen waren de jaarrekening en balans 2011 en de begroting 2012, de benoeming van de heer J. van Putten tot bestuurslid, de lopende projecten waaronder de publicatie over de Deventer tapijtindustrie, het rooster van aftreden, het culturele ondernemerschap via de VVV-Museumwinkel, het jubileumjaar, de administratieve organisatie en interne controle. De ontwikkelingen op commercieel gebied en binnen het vrijwilligerslegioen (de ‘ambassadeurs’) werden positief beoordeeld. De dienstverleningsovereenkomst tussen VVV Deventer en onze stichting werd op 1 maart voor opnieuw vijf jaar verlengd. De bijlage biedt de in 2013 vastgestelde jaarrekening en balans over 2012. Eind 2012 bestond het bestuur uit de heren H. Nutbey (vz), C.F.C.G. Boissevain (secr), R.B. Hunink (penn), C.M. Hogenstijn en J. van Putten (leden). Hun vrijwillige inzet voor de musea wordt zeer gewaardeerd. Netwerk Cultureel Erfgoed Deventer Op 3 februari vond een startbijeenkomst plaats voor wat later het Netwerk Cultureel Erfgoed Deventer zou worden. Langs drie ‘sporen’ (fysieke presentaties o.l.v. Historisch Museum Deventer, erfgoededucatie o.l.v. De Leeuwenkuil en de op het web gebaseerde erfgoedpresentaties o.l.v. het Stadsarchief) werken werkgroepen van diverse erfgoedorganisaties opdrachten uit ter invulling van een ‘netwerk’. Eind 2012 kon de visie erop en de strategie om het doel te bereiken worden overhandigd aan de wethouder Cultuur, werd de Stichting Cultureel Erfgoed Deventer (voorheen alleen voor de organisatie van de Open Monumentendag) met een nieuw bestuur tot ondersteunende stichting gemaakt en werd gestart met het eerste gemeenschappelijke project rond het thema GOUD. Het laatstgenoemde hing samen met de viering van het 100-jarig bestaan van de Deventer musea in 2013.
2 Financiën Personeel
724.062
Salarissen en sociale lasten
-29.142
Salarissen en sociale lasten Inhuur extra personele capaciteit
632.894 106.298
Vorming en opleiding
4.723
Exploitatie
1.626.416
Diverse personeelslasten Stelposten uitgaven Energie algemeen Gas
Werkkleding Frontoffice Telefonie, data Huren
Onderhoud gebouwen Onderhoud inventaris
Overige huisvestingskosten Beveiliging
Schoonmaak Water
Adviesraad
Verzekeringen
Belastingen en rechten
Abonnementen en contributies
9.290
37.300
2.700
4.200
91.500 25.718
32.700 13.300
16.300 3.300 1.600
2.400
34.600 5.600 2.900
Storting in reserve museumaankopen
5.300 4.400
Storting in Fonds KnechtDrenth
79.900
Rente
Stelposten inkomsten Toegangsgelden
Aflossing lening door Stichting Promotie Deventer Musea (voor herinrichting Waag in 2003) Algemene bijdrage van Stichting Promotie Deventer Musea Overige inkomsten
. . . .
41.800
Storting in reserve museumautomatisering
Afschrijving
Sponsoring Naast het rendement uit de Fondsen Knecht-Drenth en Reijns werd in totaal € 180.075 aan extra middelen voor de museumexploitatie verworven. De specificatie ervan is als volgt.
18.600
9.000
Storting in Fonds Reijns
248.100
49.900
Marketing en PR
Aankoop niet duurzame goederen
Administratieve organisatie en interne controle (AOIC) De gemeentelijke audit-afdeling presenteerde een audit van de financiële processen die zich afspelen tussen de Gemeentemusea, Unit Control, Stichting Promotie Deventer Musea en externe debiteuren en crediteuren. Het rapport signaleerde geen risico’s in administratieve organisatie en interne controle (AO-IC).
. .
10.800
Op aanwinstengebied was de Vereniging De Waag weer onmisbaar. Met in totaal € 57.600 werd bijgedragen in de aankoop van het schilderij ‘Gezicht op Deventer (1846)’ door B.J. van Hove. De in 2010 verworven zevende-eeuwse Kolbenarmring werd in 2011 gesubsidieerd en Vereniging De Waag droeg verder met circa € 4.000 bij in de exploitatie van het gemeenschappelijke Weegblad.
61.400
78.000
Stichting Promotie Deventer Musea droeg met circa € 60.000 bij aan promotionele en collectiebeherende kosten, tentoonstellingsprojecten, de publicatie en aan de algemene gemeentelijke museumbegroting. Gemeente Deventer droeg met een eenmalig krediet van € 35.000 bij aan de herinrichting van de vaste presentatie over de Deventer geschiedenis (Stokvis en Deventer Koek). Voor de multitouchscreentafel in deze zaal werd in totaal € 14.000 ontvangen van: Koninklijke Auping Fonds Deventer Geschiedenis in Beeld Prins Bernhard Cultuurfonds Overijssel Vereniging De Waag Terwijl aan de 3D animatiefilm in totaal € 1.500 werd bijgedragen door: Stichting Wesselings-van Breemen Stichting het Iordenshofje
35400
112000 6300
10000 36300
.
De publicatie over de Deventer schildersfamilie Korteling werd gefinancierd door de Deventer Musea en Stichting Promotie Deventer Musea, terwijl in totaal € 7.350 werd ontvangen van: Fonds Deventer Geschiedenis in Beeld
3
. Prins Bernhard Cultuurfonds Overijssel . Stichting Wesselings-van Breemen . Stichting het Iordenshofje . Gravin M.A.O.C. van Bylandt Stichting en . RABO Bank Salland-Zuid Het Bolkesteinfonds droeg met € 625 bij in de productiekosten van het uithangbord
aan de Drie Haringen. Wanneer we de waarde van 5 fte vrijwilligerswerk kapitaliseren x 1.370 productieve uren x € 25 per uur dan komen we uit op nog eens € 171.250 extra voor de museumexploitatie.
In oktober 2012 werd duidelijk dat de stapeling van allerlei (bezuinigings-)maatregelen leidt tot een structurele vermindering van het museumbudget met 1,5 ton per jaar.
Totaal jaarlijks 2012
2013
2014
4
structureel 25.000,00 Deventer Bezinnigt, Culturele instellingen (DOC) 7.805,00 Taakstelling vml eenheid StadThuis (opschonen begroting) 8.492,00 Inleveren opgehoogde productieve uren 6.900 Dekking 0,1 fte ass-cons agv wegvallen dekking Fds Knecht 25.000,00 Deventer Bezinnigt, Culturele instellingen (DOC) 1.863,00 Taakstelling vml eenheid StadThuis (opschonen begroting) 8.910,00 Inleveren opgehoogde productieve uren 28.404,00 Dekking vml I/D-banen vervalt 8.000,00 Gevolg verzelfstandigen functie Stadsbeiaardier Deventer Bezinnigt, Culturele instellingen (DOC) 1.562 Taakstelling vml eenheid StadThuis (opschonen begroting)
Subtotalen per jaar
Stapeling bezuinigingen
48.197
48.197
72.177
120.374
34.562
154.936
33.000,00
3 Huisvesting Eind 2011 bestond de huisvesting van de Deventer musea uit: . De Waag (Brink 56) met het Historisch Museum Deventer . De Drie Haringen (Brink 55) en de Oude Bakkerij (Brink 58) als kantoorruimte, depot en werkplaats . Boterstraat 1 als depotruimte . Brink 47 en Boterstraat 3 met het Speelgoedmuseum Deventer . Depotlocaties op zolders van het Stadhuis en de Openbare Bibliotheek en bij de firma’s Veldhoen te Deventer en UTS Hersevoort te Zwolle. Het plan van de musea en het Architectuurcentrum Rondeel om in het toekomstig te bouwen Stadskantoor een (financieel zichzelf bedruipende) expositie-, informatieen koffieruimte op het gebied van stedenbouw, architectuur en landschap in te richten kreeg geen vervolg. Gemeente Deventer zag op tegen de kosten voor de eenmalige investering. Met het Poppenspelmuseum Vorchten vond contact plaats over het initiatief om te komen tot een Nederlands Speelgoed- en
Poppenspelmuseum in het mogelijk in de toekomst vrijkomende pand van de openbare bibliotheek aan de Brink 70. Niet alleen door het Poppenspelmuseum Vorchten zelf, maar ook door 14 andere poppenspelcollecties en –musea wordt dit initiatief ondersteund. Helaas kon er geen enkele toezegging in de gewenste richting worden gedaan en wordt gehoopt op een kans tijdens de algemene en gemeentebrede discussie over de toekomstige bestemming van het gebouw. In samenwerking met Gemeente Deventer werd een traject opgestart om te komen tot minder energiekosten. Door Baderie Mulder en Paul Hardonk Bouw werden - zonder de arbeidskosten te rekenen – de vier toiletten in het Speelgoedmuseum vernieuwd. Beide bedrijven wordt ook op deze plaats hartelijk dank gezegd voor deze mooie manier van sponsoring. Aan Bureau Beeldtaal Filmmakers werd opdracht gegeven een film te maken over het in de Tweede Wereldoorlog gebombardeerde pand Brink 33 en zijn bewoners, de familie Witteveen.
4 Personeel Eind 2011 werd, in het kader van de implementatie van de gemeentelijke reorganisatie, duidelijk dat de personeelsformatie en de dekking van de diverse wijzigingen daarin gedurende de afgelopen jaren - bij Personeelszaken en Unit Control - niet goed is geadministreerd. In 2012 kon P&O hieraan nauwelijks extra aandacht besteden en gehoopt wordt op een schone lijst in 2013.
Op 21 december vond een door de VVV-Museumwinkel georganiseerde en zeer druk bezochte kerstbijeenkomst plaats voor alle museummedewerkers.
Maandelijks vonden servicegesprekken plaats met P&O en UC. In het verslagjaar legden de gemeentelijke museummedewerkers de ambtseed af. Er werd bij die gelegenheid ook getrakteerd. Twee personeelsuitjes vonden plaats, waarbij werd gebowld resp. portretten getekend in combinatie met een etentje.
5
Overzicht museummedewerkers in gemeentedienst Functiebenaming
Fte (11,62)
Museummedewerker per 31-12-2012 (14)
Teammanager / directeur
1,00
C.F.C.G. Boissevain
Conservator
0,80
P.A.M. van Boheemen
Medewerker Publiekszaken
0,88
P.A. Groothuis
Museumtechnicus
1,00
J.G.M. Kleine Schaars
Assistent-conservator
1,55
Th. Hagedoorn M. Bosboom
Conciërge
3,00
Z. Breko K. Kirmizigul E. Kuipers
Functioneel beheerder
0,66
E. Loman
Grafisch Vormgever
0,88
E. Verkerk
Secretariaat
0,5
A.M.J. Kattenbeld tot 1/9 M. Savenije vanaf 1/9 (gedetacheerd vanuit ST-OM)
Medewerker financiële administratie Stichting
0,55
J. Simon Thomas
Coördinator Bedrijfsvoering
0,80
A.Neuteboom tot 1/8 T. Achterkamp vanaf 1/8
Met de gemeentelijke museummedewerkers werd door de museumdirecteur en de coördinator bedrijfsvoering de Personele Jaarcyclus uitgevoerd. Eerstgenoemde was van april t/m juni 2012 afwezig in verband met een sabbatical. Per 1 september vertrok mevrouw Alie Kattenbeld-van der Wal wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd na ruim twintig jaar goede dienstvervulling bij het museumsecretariaat. Overzicht niet-museale medewerkers in gemeentedienst Functiebenaming
Fte (1,36)
Medewerker per 31-12-2012 (2)
Stadsbeiaardier
0,36
R. Smit tot 1/8
Conciërge Bergkerk
1,00
G. Lambers
Besloten werd om per 1 augustus 2012 de functie van stadsbeiaardier te verzelfstandigen en onder te brengen bij De Leeuwenkuil. Dat viel bij R. Smit samen met de viering van zijn 40-jarig ambtsjubileum en afscheid als stadsbeiaardier. Deventer musea liet speciaal voor hem een muziekstuk voor de beiaard componeren door componist Ad Wammes. Het stuk werd in honderdvoud verspreid onder de Nederlandse beiaardiers. Overzicht extern ingehuurde medewerkers Functiebenaming
Fte (8)
Medewerkers per 31-12-2012 (22)
Schoonmaak
1,00
C. Brouwer
Suppoost (weekdienst)
3,40
E. Bilgili, F. Nabiaalah-Tofig Bakht, I. Nuesink, F. Eilander
Suppoost (zondagsdienst)
1,00
S. van Duuren, A. Loman, G. Yurukel, S. Akyol, L. Fiselier, T. Nieuwenhuis, M. van Middendorp, S. Houtman, F. Ekici, I. Kleine Schaars
Conservering collectie
0,05
J. Bakker
Collectieregistrator
0,20
A. van Geuns, D. Purmer
Medewerker VVV-Museumwinkel
2,00
I. Koolman, K. Smeenk, I. Eekhuis (gedetacheerd vanuit VVV Deventer)
Archivaris Assistent-museumtechnicus
6
C. Fijma tot 1/9 0,20
A. Oskam (P-job)
Overzicht vrijwillige medewerkers Functiebenaming
Fte (5,50)
Medewerkers per 31-12-2011 (40)
Educatief medewerker
0,50
M. Kerk, L. Rutgers, V. van Sleeuwen, M. Wezenberg, A. de Zwart, E. Zuethof
Aanleg Modelspoorbaan Speelgoed- 0,80 museum
G. Wijnen, T. Trip, T. Arends
Ambassadeurs
A. ter Beek, D. Blauw, J. Boom, J. Bos, J. Bouwmeester, E. Braam, J. Brendel, J. Duivenvoorde, A. van Essen, G. Folkertsma, H. Frey, J.H.M. Ham, I. Hartog, H.S. Holthuis, J. van Huffelen, M.M. Kemper, G.W. Koldewijn, M. Kuijper, F. Lammerink, S. van Nimwegen, L. Olthof, G.J. Pennekamp, R.Ch. Pennekamp, R. van Rossum, E. de Ruiter, L. Rutgers, J. Schoppen, D. Spithoven, R. Steegenga, T. Stein, M. Viveen.
4,00
Tweemaal werd een ALV van de ambassadeurs georganiseerd. Dit gebeurt in combinatie met een rondleiding over de daaropvolgend te openen tijdelijke tentoonstelling, incl. borrel. De museumdirecteur, de voorzitter van de Ambassadeurs en de drie door VVV Deventer gedetacheerde winkelmedewerkers hielden elke 2 maanden een winkeloverleg. In een extra ALV van de ambassadeurs op 13 augustus werd een notitie besproken die beoogt met ingang van 2014 per vrijwilliger meer te gaan werken en alle winkelhandelingen te gaan verrichten. Tevens werden besluiten genomen over het met vrijwilligers bezetten van de balie van HMD, het bezetten van de winkel in het SMD tijdens de vakanties en het oprichten van een nieuwe cateringploeg. In het najaar werd een advertentie geplaatst met een oproep voor nieuwe ambassadeurs. Hierop kwamen veel reacties en hieruit zijn zes nieuwe ambassadeurs geworven. Op 31 januari vond een rondleiding bij de Bolwerksmolen plaats. Het jaarlijkse ambassadeursuitstapje werd georganiseerd door Jan Ham en Sophie van Nimwegen en ging naar Zutphen. Hier werden het Stedelijk Museum en de openbare bibliotheek bezocht, geluncht en een stadswandeling en boottocht gemaakt. Circa 10 ambassadeurs volgden de cursus ‘Leer mij Salland kennen’. Overzicht stagiaires Opleiding
Periode
Medewerker (2)
ROC secretarieel (secretariaat)
t/m 20 april
Gonca Demirci
ROC secretarieel (secretariaat)
23 april t/m 29 juni en 28 aug. t/m 9 nov.
Priscilla Rödel
Cibap Zwolle (fotografie)
27 februari t/m 5 juni
Ron Veldman
Snuffelstage (basisschool)
30 maart
Tim van der Ham
Saxion Toerisme (VVV-Museumwinkel)
Februari t/m juni
Titia de Roo
Vorming & Opleiding Informatie- en instructiebijeenkomsten Sociale Media werden door veel medewerkers gevolgd op 12 januari, 22 februari en 11 juni. In het kader van de BHV en de CHV werden ontruimingsoefeningen georganiseerd, terwijl de front office-medewerkers o.l.v. het KCO een training Gastvrijheid volgden. P.A.M. van Boheemen volgde de cursus ‘Coachen in ontwikkeling’, de 3D-bijeenkomst ‘Moedige gesprekken’ en de interne bijeenkomsten over sociale media. Ze woonde in Maastricht het tweedaagse Nationaal Museumcongres bij. Van april t/m juni verving ze de directeur tijdens zijn sabbatical. C.F.C.G. Boissevain woonde diverse Esprit de
Corps-bijeenkomsten en de bijeenkomsten voor het Permanent Herijken en het Management Development voor het gemeentelijke management bij en verder de cursus Winstgevende evenementen (KCO Zwolle) en het nationaal Museumcongres te Maastricht. Petra Groothuis woonde de interne integriteitscursus, de SharePointbeheerders cursus 2010 en de 3d activiteit vitaliteit; bij KCO scholing over arrangementen, bezocht de dag van de cultuureducatie, woonde de interne bijeenkomsten over sociale media bij en volgde de cursus Online Marketing. A. van Geuns beëindigde met goed gevolg de gemeentelijke cursus Projectmatig werken.
7
5 Bedrijfsvoering ICT en AV Ter ondersteuning van de exposities met originele voorwerpen verzorgde de systeembeheerder van de musea de onderliggende techniek van de audiovisuele presentaties en de op het web gebaseerde presentaties. Technische Dienst De Technische Dienst verzorgde de op- en afbouw van de tentoonstellingen, droeg zorg voor de klimaatbeheersing en de overige apparatuur en verrichtte restaurerende en conserverende handelingen aan museumen educatieve voorwerpen. Waar mogelijk werd overgestapt op LEDverlichting, er werden folies aangebracht op de ramen van de depots en een goede leesen vergaderverlichting in het papierdepot.
8
Beveiliging en Gastvrijheid De beveiliging en gastvrijheid worden gegarandeerd door een up to date Handboek, een goede inroostering en interne communicatie, opleiding en geregelde herhalingstrainingen en het besef dat de museum- en winkelbezoeker op de eerste plaats staat. Aan deze voorwaarden is weer in grote mate voldaan. Archiefzorg Op 1 september werd afscheid genomen van tijdelijk archivaris C. Fijma. Onze hoop qua archiefzorg is nu gesteld op de per die datum in dienst getreden office manager mevrouw M. Savenije. 2012 was voor haar nog een inwerkjaar, maar nu al is te voorzien dat voor dit belangrijke onderdeel van het museumwerk niet voldoende uren beschikbaar zullen zijn. We zullen ons hierop nader moeten beraden.
6 Tentoonstellingen Historisch Museum Deventer Stokvis en Deventer koek. Deventer handel en industrie vanaf 10 december 2011 Frans Mettes (1909-1984) 12 Bijzondere Deventer affiches 10 december 2011 t/m 7 oktober 2012 Hatiralar 50 jaar herinneringen Deventer-Turkije 16 maart t/m 6 mei 2012 Epse-Noord. Archeologisch onderzoek Bedrijvenpark A1 8 juni t/m 28 oktober 2012 Nieuw landschap 15 oktober 2011 t/m 19 februari 2012 Fietsenparade Oud en nieuw 1 juni t/m 28 oktober 2012
Bezoekersstatistieken
93 21.5
Met dank aan … 100 jaar aanwinsten Vereniging De Waag vanaf 13 oktober 2012 Geknoopt en geweven Kleurrijke Deventer tapijten 17 november 2012 t/m 7 april 2013
35
31.6
Speelgoedmuseum Deventer Speelgoed van Bekende Nederlanders 28 mei 2011 t/m 22 januari 2012 Nieuw in de collectie Topstukken uit Gouda vanaf 1 april 2012 Nieuwe Treinenzaal vanaf 27 april 2012
89
111.2
Er was eens … Speelgoed in sprookjesland 18 februari 2012 t/m 20 januari 2013
9
7 Bruiklenen
. Bekedam Catering, Deventer, 5 portretschilderijen, inv.nrs. 99, 149, H1990-32/33, H1994-27 . Centrum Moskee Merkez, Deventer, borLangdurend aan:
. . .
. . . . . . . . . . . .
duurwerk ‘Herinneringen in borduursteken’, inv.nr. H2004-612 Cultuur Onder Dak Apeldoorn, afstandsmeter van Willem III, z.nr. Etty Hillesum Centrum, Deventer, paspoort van Etty Hillesum, inv.nr. H2003-040 Huis Nieuw Rande, Diepenveen, 13 schilderijen, inv.nr. 46, 101-102, 158-159, 256, 4112, H1993-12, H2003-125, H1980-599/600, H1995-21 en H2007-376, prent inv.nr. 494, vier meubels plus staand horloge. Per 1/5/2012 nam de eigenaar van het pand, de Stichting IJssellandschap, de exploitatie over van mevrouw M. Linthorst. Kunstenlab, Deventer, 6 kunstwerken moderne kunst t.b.v. Kunstuitleen, inv.nr. G113/114/125/126/570/1187 Museon, Den Haag, Pop van celluloid met poppenkleding en noodmunt van 4 stuiver, koper uit 1578, inv.nr. M0533 Oudheidkundige Kring Bathmen, 17 voorwerpen van de voormalige gemeente Bathmen, inv.nr. H2007-310/325 en H2008-56 Panta Rhei, Deventer, 3 kunstwerken van B. Bevers, inv.nrs. G444, 447 en 451 Raster, Activiteitencentrum De Zandbank, Deventer, 1 kunstwerk van A. Dedden, Zonder titel, inv.nr. G1185 Sallcon Groep, Deventer, 14 kunstvoorwerpen, inv.nrs. G196, G228, G286, G289, G300, G301, G371, G386, G670, G779, G748, G780, G1035, G1268 Stadsarchief & Athenaeumbibliotheek, Deventer, kabinet, inv.nr. 812, schilderij Roelof Renssen, ‘De Olifantsbrug’, inv.nr. H2005-99 Stedelijk Museum Kampen, 9 munten, inv. nrs. 789, 792-793, 795 t/m 797, 802-803, 805 Stedelijk Museum Zwolle, suikerstrooier van D. van Hensboom, 1728, inv.nr. 2412 Stichting Edwina van Heek, paardentuig, inv.nr. 863 VVV Deventer, 2 kunstwerken van E. Verkerk/J. ter Heide en van R. Wesseling, inv. nrs. G115-116 Terre des Hommes, 5 vitrines
. SAB, Deventer, sokkel met kap, mei 2011 t/m Kortdurend aan: 31 juni 2012
10
. Streekmuseum ‘De Roode Tooren’, Doesburg, . . . .
. . . . . . . . .
‘Merklappen oud en nieuw’, 6 september 2011 t/m 11 mei 2012, 3 objecten borduurwerk, 7 borduurpatronen, 1 jaargang ingebonden tijdschrift. Natuurmuseum Fryslan, Leeuwarden, ‘The Big Expo’, 7 november 2011 t/m 27 mei 2012, 3 speelgoedobjecten Haags Historisch Museum, ‘Mijn Den Haag winkelt’, 24 september 2011 t/m 8 januari 2012, 7 blikken Museum Gouda, 11 oktober 2011 t/m 10 januari 2013, schilderij C.F. Daubigny, Avondlandschap Stedelijk Museum Zwolle, ‘Aan God gehecht. Het verhaal van de Moderne Devotie’, 11 oktober 2011 t/m 10 januari 2012, kastje met schedels Geert Grote en Floris Radewijnszn, kruisje J. Brinckerinck, Christuskopje, 2 Schnellen, 3 baardmankruiken, pijpaarden beeldje en lavabo (deels Zwols bezit) Haags Historisch Museum, ‘Fantasie en werkelijkheid. De stadsgezichten van B.J. van Hove’, 25 januari t/m 1 mei 2012, schilderij B.J. van Hove, Gezicht op Deventer Museum Kinderwereld, Roden, ‘Made in China’, 12 februari 2012 t/m 14 januari 2013, 10 speelgoed objecten Paleis Het Loo, Apeldoorn, ‘Penseelprinsessen 1. Kunstenaressen rond het hof in de 19de eeuw’, 18 februari t/m 27 mei 2012, schilderij Aleida Budde, Groepsportret met A.J. Duymaer van Twist schakend met zijn a.s. vrouw Ela Venbroek, Bergkerk, Deventer, ’30 jaar Ela Venbroek’, 1 maart t/m 2 april 2012, 4 schilderijen Streekmuseum De Roode Tooren, Doesburg, ‘Doesburg, van palissadewal tot garnizoensstad’, 9 juni 2012 t/m 3 maart 2013, kanon, hellebaard en helm Fondazione Prada, Ca’ Corner della Regina, Venetië, ‘The Small Utopia, Ars multiplicata’, 5 juli t/m 25 november 2012, 5 Ado wagens Walvisbot voor forensisch onderzoek om tekst te ontcijferen, augustus 2012 Museum Palthehuis, Oldenzaal, ‘In stijl, historische atelierfoto’s en stijlkleding uit de periode 1870-1930’, 5 oktober 2012 t/m januari 2013, 2 japonnen Coda, Apeldoorn, ‘ADO speelgoed, speelt goed!’, 13 oktober 2012 t/m 30 maart 2013, 11 speelgoed objecten
. Twentse Welle, Enschede, ‘1-1, Elf idolen en .
Jan Mulder’, 25 oktober 2012 t/m 31 mei 2013, sigarettendoos Dickensevenement, L.W. van Voorst, 8 t/m 20 december 2011, karabijn
. Protestantse Gemeente Deventer, diverse objecten . Diaconie van de Hervormde Gemeente te Langdurend van:
. .
Deventer, theeservies, pentekening en inktstel Stadsarchief & Atheneumbibliotheek (SAB), koopmansgilderol, en drie archiefstukken Stedelijk Museum Zwolle, 2 schnellen, 3 baardmankruiken, Christuskop, pijpaarde
. . . .
beeldje en portret door P. van Anraedt van Rutger Tichler Vereniging De Waag, diverse objecten H.K. Berghuijs, Diepenveen, 1 goudbaartje Bever R.K. Parochie St. Lebuïnus, Deventer, kastje met beenderen en schedels van Floris Radewijnszn en Geert Grote Nederlands Hervormde Gemeente, Diepenveen, kruisje van Johan Brinkerinck R.F. Berends, Deventer, diverse objecten Kortdurend van: Van diverse externe bruikleengevers werden objecten ontvangen voor onze tijdelijke tentoonstellingen.
8 Collecties Algemeen Het jaarlijkse overleg met Archeologie, SIED en SAB over de convenanten met betrekking tot de afstemming van collecties vond plaats op respectievelijk 3, 5 en 12 december.
Van de schenking in 2011 van de volledige speelgoedcollectie Gouda zijn eerst de topstukken geselecteerd, die zijn toegevoegd aan de vaste presentatie. Op 31 maart heeft het Speelgoedmuseum op gastvrije wijze circa tachtig vrijwilligers van Museum GoudA ontvangen en rondgeleid langs de Goudse topstukken. Na de registratie en fotografie van de overige geselecteerde speelgoedvoorwerpen uit de collectie Gouda, is met een overdrachtsakte op 10 oktober 2012 het volledige restant (32 dozen en 36 losse voorwerpen) vervolgens overgedragen aan Streekmuseum Krimpenerwaard in Krimpen a/d IJssel en op 9 januari 2013 fysiek getransporteerd.
De museumdirecteur participeerde in een gemeentelijke werkgroep voor de bestemming van de kunstcollectie in de gemeentelijke panden ten behoeve van de bouw van het nieuwe stadskantoor en voor de ornamenten afkomstig uit het af te breken stadskantoor, ook over behoud en evt. herplaatsing van waardevolle elementen. In verband met de sloop- en verbouwplannen en het risico op stof en trillingen is het grote 17de-eeuwse schilderij van Gerard ter Borch van de Magistraat op 15 oktober 2012, tijdelijk opgeslagen in depot tot de jubileumtentoonstelling in april 2013. Ook diverse andere kunstwerken zoals in de eerste en tweede Schrijfkamer van het Stadhuis zijn ontruimd. Aanwinsten en registratie De Stichting Industrieel Erfgoed Deventer heeft in het verlengde van het convenant bij zijn verhuizing uit de grijze silo diverse expositiestukken overgedragen aan Historisch Museum Deventer. Dit betreffen onder meer een Burgersfiets, een waterafvoerput van Nering Bögel, een drukwals van Ankersmit, een slachtpistool in gebruik bij Anton Hunink in Deventer en drie affiches van Auping.
Van de heer M. van der Horst ontving het museum een collectie van 75 stuks HOZA speelgoed, dat tussen 1938-1948 is vervaardigd in de fabriek voor machinale houtbewerking van Jos van der Horst te Zaandam. Mevrouw A. van Nijendaal-Boogert, weduwe van schilder en tekenaar Jaap van Nijendaal, schonk vijf stadsgezichten van Deventer.
. Aankopen Bronzen randbijl, type Oldendorf, gevonden . .
bij Steenbruggen, vroege bronstijd, inv.nr. H2012-21 Hein Balsink, Gezicht op Deventer met Grote Kerktoren, oude Spoorbrug en Schipbrug, 1930-1940, inv.nr. H2012-75 Penning, ‘Eere prijs voor Hendrik van Loghem 1820 / Teeken-Genootschap Vlijt en
11
. Sprookjespaleis, diverse sprookjesfiguren en Oordeel te Deventer’, inv.nr. M4386
. . . . . .
filmprojector Dux Kino met 5 sprookjesfilms (1968-1971) voor de tentoonstelling ‘Er was eens … Speelgoed in sprookjesland, inv.nr. S2012-1, 3 t/m 6, 252, 412 Speelgoed van het jaar 2012, S2012-253 t/m 257 Diverse Puzzels en spellen, S2012-377/379 en 397/399 en 426 t/m 429 Kwatta soldaat, 1950-1960, inv.nr. S2012-400 Diverse grammofoonplaatjes, o.a. Piggelmee en het Tovervisje en ‘Het grote Fliplied’, inv.nr. S2012-394/396 Bouwplaat, kralen en kleurboekjes, inv.nr. S2012-375, 386 en 389 Bouwdoos met replica bestelwagen ADO, 2012, inv.nr. S2012-376
inv.nr. H2012-13/14.
. . . . .
. A.G. Gerritsen, Portret van B.J.J. Dietrich,
.
.
. . . .
Schenkingen
. . . . .
12
. Diploma gouden medaille voor Deventer Capsulefabriek, 1904-1915, inv.nr. H2012-15 . Kie Mantels, Gezicht op Deventer met links
. . . . . . . .
stichter van de Moquette Industrie Deventer, M.I.D., 1957, inv.nr. H2012-25 H.G. Bokhorst, Koffiekan, melkkan, theepot, suikerpot, roomkannetje en vier kop en schotels beschilderd met florale motieven, ca. 1950, inv.nr. H2012-26 H.G. Bokhorst, Twee kop en schotels ter ere van echtpaar C.J. Dietrich en J.D.H., mw. Ine Dietrich, 20-12-1957, inv.nr. H2012-27 H.G. Bokhorst, Schotel beschilderd met o.m. de Lebuïnustoren te Deventer, 1950, inv.nr. H2012-28 Schoonhoven, Holland, Schotel ter ere van het 25-jarig jubileum van de M.I.D., Moquette Industrie Deventer, met afbeelding van de Waag te Deventer, 1957, inv.nr. H2012-29 Guérain Grubo, Gouda, Schotel ter ere van het 25-jarig jubileum van de M.I.D., Moquette Industrie Deventer, met afbeelding van schaap op ton, 1957, inv.nr. H2012-30 Waterafvoerput van Nering Bögel, 19001950, inv.nr. H2012-6. Ankersmit Textielfabrieken Wals met vlindermotief om batikstof te produceren, 1900-1962, inv.nr. H2012-7 Slachtpistool gebruikt in de vleesverwerkende industrie fabriek Anton Hunink, 1950-1980, inv.nr. H2012-8 Drie affiches van Auping, 1950-1960, inv.nr. H2012-9. Garantiebewijs Cleopatra bed Auping, 19501960, inv.nr. H2012-10. Capsules, sluitingen voor drankflessen DAIM, 1960-1970, inv.nr. H2012-11. Monsterboekje capsulesurfines DAIM, 19601970, inv.nr. H2012-12 Tekeningen, o.a. Hoornwerk I love, gemaakt t.g.v. opheffing clubhuis Hoornwerk, 2002,
. . . . . . . . . .
de fabriek van Ankersmit en de oude spoorbrug, 1925-1940, inv.nr. H2012-20 J. de Lange, Affiche Bussink koek, 1900, inv. nr. H2012-16 Panoramafoto met gezicht op Deventer met Schipbrug en reclame Bussink, 1930-1940, inv.nr. H2012-17 Fototoestel en statief van de Deventer fotograaf J.J. Meinsma, 1860-1874, inv.nr. H2012-2 Barometer geschonken aan burgemeester H.R. van Marle bij zijn afscheid in 1882, 1882, inv.nr. H2012-1 A.H.J. Meijer, Prent, Ontwerp voor de Buiten Bergpoort te Deventer, ‘Boulevard 2000’, 1995, inv.nr. H2012-3 A.H.J. Meijer, Prent, Schets voor Passantenhaven voor het IJsselhotel te Deventer, 1994, inv.nr. H2012-4 Fragment tapijtloper, Koninklijke Verenigde tapijtfabrieken, 1919-139, inv.nr. H2012-31 Buste, Portret van koning Willem III, 1875, inv.nr. H2012-32 Inktstel van lood of zink, afkomstig van school A, Deventer, 1700-1800, inv.nr. H2012-34 P. Stuurman, Serie tekeningen van boerderijen in de omgeving van Deventer, o.a. Olst, Wezepe, Epse, Colmschate, Okkenbroek, 1970-1990, inv.nr. H2012-51 Evert Bosman, Publicatie ‘Het Nieuwe Deventerisme’, 2000-2001, inv.nr. H2012-52 Jaap van Nijendaal, Aquarel, De Welle met een deel van Onder de Linden en de onderzijde van de Lebuïnustoren, 1950, inv.nr. H2012-53 Jaap van Nijendaal, Schilderij, Detail buitenzijde Mariakerk, 1986, inv.nr. H2012-54 Jaap van Nijendaal, Schilderij, Vestingmuur met fronton van de Tobbe, 1985, inv.nr. H2012-55 Jaap van Nijendaal, Schilderij, Oude begraafplaats Diepenveenseweg, 1985, inv.nr. H2012-56 Jaap van Nijendaal, Schilderij, onvoltooid, Stadsboerderij Walstraat, 1985, inv.nr. H2012-57 Cliché’s of stempels van AKZO en Noury & van der Lande, 1950-2000, inv.nr. H2012-59 Informatiebord waterstanden IJssel, afkomstig van Welle bij pontje, 1950-1960, inv.nr. H2012-60 Jan Oostendorp, Boek, ‘Deventer vrij!’, 1945, inv.nr. H2012-64 Hoge hoed, gedragen door Antonius Groot Koerkamp, in hoedendoos, met rouwband
. . . . . . . . . . . .
. . . .
en kussentje van paars fluweel, met familiegeschiedenis, 1910-1920, inv.nr. H2012-95 Drie knipmutsen en digitale foto van Gerarda Johanna Gerritsen die een van de knipmutsen draagt, 1870-1890, inv.nr. H2012-96 Fiets, Burgers, 1960-1970, inv.nr. H2012-97 Bus met rode losse deksel en vier Mexicaanse figuren op de zijkant, Verblifa, 1950-1990, inv.nr. B2012-3 Trommel met foto beeld Ganzengeesje, Coevorden, Thomassen & Drijver, 1964-1997, inv.nr. B2012-4 Trommel met diverse afbeeldingen van schilderijen, Dordrecht, Wed. J. Bekkers & Zoon, 1910-1925, inv.nr. B2012-5, Trommel Droste cacao, Haarlem, Dordrecht, Wed. J. Bekkers & Zoon, 1910-1914, inv.nr. B2012-7 Bus voor 125 gram Keizer’s cichorei in poedervorm, 1925-1935, inv.nr. B2012-8, Doos voor stroopwafels, prijs Nationale Postcode loterij 2012, Vlijmen, Daelmans Banket BV, 2012, inv.nr. B2012-11 Rechthoekig busje met klapdeksel voor Fresh-life suikervrije pepermuntpastilles, Back 11 Basics, Vejle, Denemarken, 2012, inv. nr. B2012-12 Bus voor gestampte muisjes Albert Heijn met kabouters, konijntjes en eekhoorn, Amsterdam, Numan’s Blikfabrieken, 1960-1969, inv.nr. B2012-13 Ca. 75 stuks HOZA speelgoed: diverse bruggenbouwdozen (Nautica), hijskraan, sleepboot met 4 dekschuiten, pakhuis, maquette van vliegtuigloodsen en goederenloods, demontabele vrachtauto’s, autobouwdoos, trekkar, poppenwieg – en bed, blokkendozen, strijkplank en strijkijzer, houten tol, bureau met lade, eettafel, buffetten, salontafel, eetkamerstoelen, bedden, ladenkast, kledingkasten, nachtkastjes, slaapkamertafel, wandklok voor pop, kabouterstoeltjes, –krukjes, bank en tafel, sjoelbakschijven, sets poppenhuismeubels voor zit- en slaapkamers, miniatuur palletboxen, ontwerp doosje met grachtenhuisjes, linealen, doos met messenleggers, kistje met geometrische figuren, vlechtnaald, horlogestandaard, trapper en dienblaadjes, HOZA, Zaandam, 1938-1946, inv.nr. S2012-186 t/m 249 Zoötroop met draaiplateau en 12 afbeeldingen, 1950-1960, inv.nr. S2012-250 Treinrails en wissels in originele doosjes en zak, spoor H0, Roco, 1975-2005, inv.nr. S2012-251 Jaap ter Haar, Kinderboerderij met 5 kiekeboekjes, 1950-1970, inv.nr. S2012-392 Mapje met creatief speelgoed, Bloemen
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
schikken, Selecta, Den Haag, 1945-1967, inv. nr. S2012-393 C.J. van Roy, Knutselboek met werktekeningen ‘Klein speelgoed van triplex, 1936, inv.nr. S2012-405 Drie boeken en mapjes met creatief speelgoed, 1950-1960, inv.nr. S2012-406-407 Boerderijdieren en accessoires van composiet, 1890, inv.nr. S2012-408 Blokpuzzel met Aral reclame, W.F. Kubus, Duitsland, 1960-1965, inv.nr. S2012-409 Op afstand bestuurbare auto, Wüstenspringer, Tronica, Singapore, 1990-2010, inv.nr. S2012-410 Spel ‘Bakuarena’, Sega Toys, 2008, inv.nr. S2012-411 Trekspeelgoed, Engeland, 1950-1970, inv.nr. S2012-413 Bouwdoosje met voorbeeldboekje, M.J. Francken-Coster, 1908, inv.nr. S2012-414 Patronen voor kleding van Barbie, Mattel, 1961, inv.nr. S2012-415 Boek met 4 bordspellen, I. Schütze-Schur, 1910-1912, inv.nr. S2012-416 Doos met locomotieven, tenders en wagons, Lima, Italië, 1960-1964, inv.nr. S2012-418 Veertien ansichtkaarten met Bonzo, G. Studdy, 1922-1929, inv.nr. S2012-419 Lego bomen, fietsers, brommers, garage etc., 1955-1969, inv.nr. S2012-420 Dinky toys raceauto, nr. 108, Meccano, 19541964, inv.nr. S2012-421 Matchbox auto’s en Bedford bestelbus en raceauto, Lesney, Engeland, 1950-1969, inv. nr. S2012-422 Lego blokken, auto’s, bomen en verkeersbord, 1955-1970, inv.nr. S2012-423 Auto model Daf 600, Best Box, 1963-1969, inv.nr. S2012-424 Verzameling aankleedpopjes, 1950, inv.nr. S2012-425 Legpuzzel Hans en Grietje, Hema, 1930, inv. nr. S2012-430 Calvé reclamekwartet en 4 spellen, o.a. Ezeltje prik, 1900-1942, inv.nr. S2012-431/435 Voor de aanwinsten is Gemeentemusea Deventer veel dank verschuldigd aan de navolgende personen, families en instellingen: W. Ankersmit, Den Haag; mw. J.P. van Banning-van Stoon, Waddinxveen; J. Berkhout, Hendrik-Ido-Ambacht; J. Bloemen, Den Haag; mw. F. Boogaard, Hendrik-Ido-Ambacht; mw. G. Deurloo, Deventer; C.J. en mw. I. Dietrich, Deventer; E.J. Eeftink, Deventer; mw. A.H. Esser-Karseboom, Delden; mw. H. de Haan,
13
Almelo; mw. D. Hagedoorn, Doesburg; G.T. Hartong, Deventer; mw. A. Herder, Deventer; mw. N. Herweijer, Doesburg; mw. E.B. van Heugel-Emmerich, Deventer; C.M. Hogenstijn, Deventer; M. van der Horst, Haren; mw. B.J.M. Jansen, Duiven; H. Kleine Schaars, Deventer; mw. T. Kühlkamp, Deventer; J. van de Laar, Deventer; Dr. C.E. van Marle, Laren; J.N. Matze; mw. G. Muntz-Maathuis, Epse; mw. A. Nieuwenhuis-Bloo, Lettele; mw. A. van Nijendaal-Boogert, Colmschate; mw. C.S.R. van Ouwenaller, Amstelveen; SAB, Deventer; SIED, Deventer; mw. J. Smits-Bloo, Hoofddorp; Thomassen & Drijver Verblifa; mw. Valewink-Meinsma, Breukelen; mw. M. van Velzen-Barendsen, Zwolle; mw. E. Verkerk, Deventer; mw. M. Wijers, Olst; mw. M. Zeggelink, Deventer
. . .
Afgestoten In het verlengde van het convenant met SAB waren in 2011 reeds 19 dozen met oude drukken en werken op papier overgedragen. In 2012 is hier nog aan toegevoegd: 50 stuks uiteenlopend kaartmateriaal op 16 juli 2012 92 stuks Deventer Publicaties op 18 oktober 2012 11 werken op papier op 22 november 2012 Anderhalve doos met unica is aangeboden aan de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. Na het doorlopen van de LAMO-procedure (Leidraad voor het Afstoten van Museale Objecten) is het restant afgestoten via veilinghuis Van Stockum. Enige ophef in de media werd verkregen rondom drie te veilen handschriften, die op 3 december alsnog in de collectie van het SAB zijn opgenomen. De opbrengst van de veiling bij Van Stockum wordt gestort in de Reserve Museumaankopen. Niet afgestoten maar zoekgeraakt is een eind zeventiende-eeuwse gevelsteen ‘De Pauw’ (inv.nr. 4139). Deze is in de jaren tachtig ingemetseld in het Stadskantoor aan het Burseplein. De steen is mogelijk bij de verbouwing van de begane grond verdwenen.
14
Collectie Nederlands Landschap (Knecht– Drenth) De museumdirecteur lanceerde het voorstel om te komen tot een permanente tentoonstellingsruimte voor Nederlandse landschapskunst, stedenbouw en architectuur in het toekomstige en nieuw te bouwen stadskantoor. Hiermee zou de huisvestingsdoelstelling van de Collectie Knecht-Drenth in 2015 gerealiseerd kunnen worden. Ambtelijk en bestuurlijk werd dit voorstel goed ontvangen, maar uiteindelijk kwam het niet tot een vervolg. Over het totale Fonds Knecht-Drenth wordt met ingang van 2003 gedurende 20 jaar jaarlijks 6% rendement (= € 43.560) beschikbaar gesteld voor aankopen, depothuur (tot 2014) en inflatiecorrectie (2%). Met ingang van 2012 kan er geen 0,1 fte meer uit het rendement worden gefinancierd. Deze personele last wordt nu ten laste van de gemeentelijke museumbegroting betaald. De inflatiecorrectie en het niet-bestede deel voor aankopen wordt jaarlijks weer teruggestort in de Voorziening Knecht-Drenth. Met ingang van 2003 komt gedurende 20 jaar jaarlijks 1/20ste deel van het geschonken (eigenlijk geleende) Fonds KnechtDrenth in eigendom van Gemeentemusea Deventer. Ook deze bedragen vullen de Voorziening Knecht-Drenth. Eind 2012 zit in de Voorziening Knecht–Drenth een bedrag van € 583.195,In het verslagjaar werden geen aankopen ten laste van het aankoopfonds KnechtDrenth gedaan. Na de afbouw van de tentoonstelling Nieuw Landschap werden voorbereidingen getroffen voor het afstoten per 2013 van niet tot de collectie behorende kunstwerken. Collectie moderne beeldende kunst Bij de controleronde in de gemeentelijke panden in juli zijn enkele eerder vermiste werken teruggevonden. Er zijn diverse verschuivingen maar geen nieuwe vermissingen geconstateerd. Daarnaast vonden er diverse ruilingen plaats.
Overzicht registratie / digitalisering per 31-12-2012 Totaal aantal museumrecords* (aangepaste schatting) Dev. Geschiedenis
Aantal records beschreven in collectie database
17.842
17.836
Ned. Speelgoed
13.765
13.765
Ned. Verpakkingsblik
6.572
Ned. Landschap Moderne beeldende kunst
Aantal nieuwe records toegevoegd vanaf 31-12-’11 (incl. munten)
Achterstand fotografie; aantal records zonder foto
Aantal records waaraan digitale foto is toegevoegd vanaf 31-12-‘11
6
15.249
2.587
273
-
10.233
3.532
353
6.572
14
-
6.511
61
66
793
793
1
-
776
17
14
1.388
1.388
-
-
1355
33
2
40.360
40.354
5.368
6
34.124
6.230
6.416
= 100%
= 99,98%
5.080
Achterstand Aantal in de berecords schrijving met foto van de museumvoorwerpen
= 13,30 %
= 84,54 %
= 15,43 %
5981
= 15,89 %
* Record: 1 record of inventarisnummer kan meerdere objecten omvatten en 1 of meerdere foto’s ** Nu er een goed overzicht is van de munten- en penningencollectie, wordt deze in de registratietabel van 2012 bij de collectie Deventer geschiedenis voor het eerst meegeteld.
Behoud en beheer / Depots Met het door de gemeenteraad aannemen van de Voorjaarsnota in juni werd tevens een bedrag van structureel € 37.000 per jaar gehonoreerd voor de verbetering van de museumdepots. Hiermee wordt het mogelijk om de deelcollecties, die in het Stadhuis (fietsen) en de Openbare Bibliotheek (onder meer verpakkingsblik) op de zolders inadequaat zijn opgeslagen, verantwoord in het depot te Zwolle onder te brengen.
Registratie / Digitalisering Het munten- en penningenproject had met de inzet van gemiddeld één dag per week van expert Dick Purmer, ondersteund door Anne van Geuns, een goede voortgang. Begin 2013 hoopt het museum de selectie, registratie en fotografie van deze grote collectie af te sluiten. De geselecteerde muntencollectie omvat inmiddels 3.582 munten en penningen. Deze hebben een apart M-nummer. In 2012 is een groot aantal albums aangeschaft waarin de munten op praktische wijze zijn opgeborgen. In 2012 zijn bij de voorbereiding van de tentoonstelling ‘Fietsenparade’ in samenwerking met de historische rijwielvereniging De Oude Fiets diverse fietsen geregistreerd. Ook tijdens de voorbereiding van de tentoonstelling en begeleidende publicatie ‘Geknoopt en geweven, Kleurrijke Deventer tapijten’ zijn in samenwerking met SIED diverse collectiestukken beter geregistreerd en gefotografeerd. De heer Ron Veldman was stagiair voor fotografie van de collectie. Hij heeft van 27 februari t/m 4 juni 2012 circa 850 foto’s gemaakt en werd begeleid door E. Verkerk.
. . .
Restauratie / Conservering Er is in 2012 veel werk verricht op het gebied van conservering en restauratie. Met het oog op de jubileumtentoonstelling Rondom Ter Borch zijn diverse pronkstukken geconserveerd en/of gerestaureerd: Het portret van Gisbert Cuper op koper door Gerard ter Borch is gerestaureerd door dr. Susanne Stangier, Guttecoven (L). Ook de bijzondere bijbehorende lijst van Derk Daniels is gerestaureerd door drs. Josien van der Werf, Den Haag, inv.nr. 3597 Het nieuw verworven randbijltje is gerestaureerd door Restaura, Haelen (L), inv.nr. H2012-1 Het portret van Hendrik Nilant door gerard ter Borch is eveneens gerestaureerd door dr. Susanne Stangier, Guttecoven.
15
. De lijsten van de schilderijen van Jan de
. . . . .
Baen zijn gerestaureerd door Ela Venbroek, Deventer, H2010-90/91. Ook de lijsten van de schilderijen van Jan Nagel (inv.nr. 186), Pieter van Anraedt (inv.nr. 60) en Bartholomeus Breenbergh (inv.nr. 92) zijn door Ela Venbroek behandeld. Het geschonken schilderijtje Gezicht op Deventer van Kie Mantels (inv.nr. H2012-20) is schoongemaakt en heeft een nieuwe lijst gekregen door Ela Venbroek, Deventer De twee 17de-eeuwse lijsten met beulszwaarden in de oude Raadzaal van het Stadhuis zijn geconserveerd door Ela Venbroek, Deventer, inv.nr. H2006-351/352 Zes antieke stoelen in de hal van het Stadhuis zijn voorzien van een nieuwe stoffering, inv.nr. H2006-337 Restauratie lijst van schilderij Louis J. Meijer, inv.nr. 180, door Ela Venbroek, Deventer De restauratie van het Deventer tapijt in de oude Burgemeesterskamer van het Stadhuis is uitgevoerd door Babai Perzische Tapijten, Amersfoort, inv.nr. H2006-358
. De restauratie van het kunstwerk G1462
van Margreet Hajee is uitgevoerd door de kunstenares zelf. De conservering van de kunstwerken in het Stadhuis wordt sinds 2012 in eigen beheer door de musea uitgevoerd, acht mensdagen per jaar. Juleke Bakker is hierbij actief als ondersteuning van de museummedewerkers, ook bij de conservering van de vaste presentatie in de musea. In het pand De Drie Haringen zijn verbeteringen aangebracht. Er zijn folies aangebracht op de ramen van de depots en lampen boven de tafel in het papierdepot. De collectiehulpverlening vormt vanaf 2012 een vast agendapunt. Er zijn zogenaamde CHV-kits (‘gereedschapskisten’) in elk museum en depot. Bij elke nieuwe tentoonstelling is men op de hoogte welke kunstwerken als eerste prioriteit hebben bij een mogelijke calamiteit en ontruiming.
9 Publicaties en onderzoek P.A.M. van Boheemen, Aanwinsten Historisch Museum Deventer 2011, Deventer Jaarboek 2012, p. 78-84 P. van Boheemen maakte deel uit van de redactie van het Deventer Jaarboek.
C.F.C.G. Boissevain maakte deel uit van de redactie van het Weegblad. P. Groothuis redigeerde de nieuwsbrieven voor museummedewerkers
10 Educatie
16
Lezingenserie Deventer Gister en Vandaag In november ging voor de zevende keer de lezingencyclus Deventer Gister & Vandaag van start. De uitvoering vindt in samenwerking met de Ambassadeurs en externe sprekers plaats. De lezingencyclus, die dit jaar werd teruggebracht van tien naar acht zondagmiddagen met elk twee voordrachten, informeert de deelnemers op een voor een breed publiek toegankelijke wijze over de geschiedenis en het heden van de stad. Nieuw dit cursusjaar was het toevoegen van een verhaal over de ontwikkeling van het landschap rondom Deventer. De organisatie bestaat uit de dames S. van Nimwegen en M.W. Stein en de heren J. Schoppen
en C.F.C.G. Boissevain. 37 deelnemers namen een abonnement op de hele serie, terwijl enkele losse kaarten werden verkocht op de dag zelf. Kunstzappen Op 11 maart vond de opening van Kunstzappen Sprookjes in het Kunstenlab plaats. 480 leerlingen hebben meegedaan aan deze activiteit, waarvan 48 uit het speciaal voortgezet onderwijs. Museumlessen In beide musea samen namen 117 groepen met in totaal 2.376 leerlingen deel aan het gevarieerde aanbod museumlessen.
11 Evenementen Het hele jaar was er een goed gevuld activiteitenprogramma met voorstellingen met de toverlantaarn en demonstraties van mechanisch speelgoed. De knutselmiddagen in de voorjaarsvakantie werden goed bezocht, zo ook de 11 knutselmiddagen in de zomervakantie rond de thema’s Sprookjes, Treinen en Bouwen. Spelen op de Brink In 2012 heeft Spelen op de Brink weer goed gelopen. Bestuursleden van de gelijknamige stichting zijn eind 2012 Peter van Bergen (voorzitter), Jos Oosterhuis (secretariaat), Tido van Raalte (penningmeester), Lucrees van Groningen, Kristianne Dijkstra en Petra Groothuis. Kinderfeesten in Speelgoedmuseum Deventer Een kinderfeest in het Speelgoedmuseum blijft onveranderd populair. Er werden 30 feestjes geboekt. Rondleidingen in Historisch Museum Deventer Dagelijks om 12 uur en 13.30 uur. In het begin van het jaar was er een proef met een rondleiding om 15.00 uur, maar dit was geen succes. 14.00 uur botst teveel met groepsafspraken, waardoor werd gekozen voor 13.30 uur als tijdstip voor de tweede gratis rondleiding. Dat loopt goed. Voorstellingen in Speelkwartier Iedere woensdag- en zaterdagmiddag werden goed bezochte voorstellingen mechanisch speelgoed en toverlantaarn uitgevoerd door onze vrijwillige educatief medewerkers.
. Munten- en postzegeltaxatie met 40 deel. nemers Workshop bandenplakken met zeer geringe belangstelling . publieke Ligfietsdag op de Brink met 100 deelnemers veel berichtgeving achteraf in de media . en Een Fietsenlezing trok 38 deelnemers . Een Tapijtlezing trok 29 toehoorders Demonstratie tapijtrestauratie bracht circa 100 toeschouwers
Jubileumjaar 2013 Met het door de gemeenteraad aannemen van de Voorjaarsnota werd ook besloten eenmalig € 50.000 beschikbaar te stellen voor de jubileumviering van de Deventer Musea in 2013. In verband met de slechte economische omstandigheden voor menige Deventer burger besloot de museumdirecteur deze extra middelen niet te besteden aan het bruikleen van een schilderij uit Londen (te kostbaar) en het laten maken van een theatervoorstelling (te branchevreemd), maar het te investeren in de politiek actuele Deventerbrede erfgoedpresentatie. Het thema GOUD heeft raakvlakken met het 100-jarig bestaan van de musea en diverse verenigingen en stichtingen hebben toegezegd te participeren. Voor het jubileumprogramma werden de eerste stappen gezet, waarbij Vereniging De Waag aangaf op eigen gelegenheid een jubileumboek uit te willen geven.
Monumentenweekend 8 en 9 september De musea boden een verhalenverteller in de kelder van de 3 Haringen aan, rondleidingen over de Waag en een informatieblad bij het speelgoedmuseum.
. Presentatie kacheltegelboek 24 februari met begeleidende mini-expositie . Taxatiedag schilderijen met 160 deelnemers Activiteiten bij de tentoonstellingen
Historisch zondagmiddagcafé met 60 deelnemers
17
12 Marketing (Uitwerking) Marketingplan Speelgoedmuseum In het Speelgoedmuseum werd tegen het eind van het jaar een nieuwe museumwinkel annex prettige verblijfsruimte ingericht. Voor de vormgeving waren stichtingsbestuurslid J. van Putten en de extern ingehuurd vormgever M. van der Zee verantwoordelijk. De bouw van het grote winkelmeubel geschiedde door museumtechnicus H. Kleine Schaars. Tijdens de kerstvakantie tekende zich een publieke belangstelling af, die hoopvol is voor de (financiële) toekomst. Aan het Team Kennis & Verkenning van Gemeente Deventer werd opdracht gegeven tot een marktonderzoek onder de niet-bezoekers van het Speelgoedmuseum afkomstig uit de gemeenten Deventer en Voorst. Sociale media Op 12 januari werd een uitgewerkte workshop Sociale Media voor de museummedewerkers en -vrijwilligers georganiseerd, waarbij de nadruk op Twitter lag. Public Relations De directeur was secretaris van het bestuur van Stichting Promotie Deventer Musea, bestuurslid van Stichting het Iordenshofje, lid van het Directeurenoverleg Cultuur (DOC), lid van Nieuw Deventer Circuit, lid van de gemeentelijke projectgroepen Publieksruimten en Kunst in het nieuwe Stadhuiskwartier, organisator van Deventer Historisch Café en redacteur van het tijdschrift Weegblad. Op 18 januari gaf hij een lezing voor Rotary Gorssel over de musea. Verder is hij lid van diverse verenigingen en stichtingen en vertegenwoordigde hij de Deventer musea in het overleg met Vereniging De Waag, in de brancheorganisatie NMV, de internationale museumorganisatie ICOM, Vereniging Rembrandt en tijdens diverse openingen, presentaties en evenementen.
18
Medewerker publiekszaken Petra Groothuis participeerde als lid in het bestuur van Stichting Spelen op de Brink en als redactielid van Deventer Onvoltooid Verleden Tijd (DOVT).
Conservator Petra van Boheemen was lid van de redactie van het Deventer Jaarboek, dat wordt uitgegeven in opdracht van de Historische Vereniging Deventer. Per 4 juni 2012 is zij bestuurslid van de sectie Collecties van de Nederlandse Museumvereniging. Als zodanig organiseerde ze op het Museumcongres in Maastricht de workshop ‘Collecties Digitaal voor Dummies’. Daarnaast is ze actief in het Netwerk Stadsmusea. Assistent-conservator Mara Bosboom woonde op uitnodiging in Turkije een studieweek van het Europese Netwerk van Speelgoedmusea bij. Zij droeg bij aan een gemeenschappelijke expositie en schreef een artikel over ons speelgoedmuseum in een boekwerk. Publiciteit In 2012 verscheen het Weegblad tweemaal. Hierin werd aandacht besteed aan alle tentoonstellingen, diverse aanwinsten en collectiebeherende projecten en algemeen nieuws uit de Vereniging de Waag en de Deventer Musea. Het blad wordt kosteloos aan de leden toegestuurd en is te koop in de VVV-Museumwinkel. Deventer Historisch Café Medio 2012 bestond het DHC 2 jaar. Medeorganisator en Stentorjournalist Herman van Amelsfoort overleed plotseling op 15 april. Juut de Visser nam zijn plaats in. Twaalf steeds wisselende voordrachten en altijd circa 35 deelnemers per aflevering kenmerkten het Deventer Historisch Café.
12 Bijlage: Uitsplitsing resultaat Stichting Promotie Deventer Musea Nadere specificatie van het behaalde resultaat per 31 december 2012 (V=voordeel, N=nadeel) Voorraad per 1 januari 2012 € 67.936,73 Inkopen
€ 407.707,91
€ 475.644,64
Aanwezige voorraad per 31 december 2012
€ 58.757,20
Inkoopwaarde van de omzet
€ 534.401,84
Verkopen
Lasten gerelateerd aan de museumwinkels Kosten ambassadeurs en bestuur SPDM
€ 599.176,07
€ 64.774,23 V
€ 3.373,33
Netto kosten professionele inleenmedewerkers VVV
€ 9.156,53
Voorzieningen museumwinkels
€ 12.535,18
Diverse kosten (schade artikelen winkel, kosten 0900-nummer e.d.)
€ 2.809,63
Onderhoudscontracten
Kosten betalingsverkeer
€ 855,00
€ 2.727,65
€ 33.316,91 V
Baten gerelateerd aan de museumwinkels Voorverkoop derden
€ 383,33 V
Renteopbrengsten
Lasten gerelateerd aan de musea
€ 873,63 V
€ 34.573,87 V
Bijdragen in exploitatiekosten publicaties/catalogi
€ 5.500,00
Bijdrage herinrichting vaste presentatie HMD
€ 2.696,41
Herinrichting De Waag Promotie
Bijdrage gemeentebegroting musea
€ 6.317,75
€ 24.063,64
€ 10.000,00
Netto opbrengst cursus ‘Deventer Gister en Vandaag’ Activiteiten HMD Activiteiten SMD
Overige inkomsten Netto resultaat * inclusief bijdragen derden multitouchscreen ad € 12.000,-
€ 48.577,80 N
€ 14.003,93 N
Baten gerelateerd aan de musea
Netto opbrengst verhuur ruimten, cateringactiviteiten Donaties voor tentoonstellingen/collectiebeheer*
€ 31.457,32 N
€ 1.193,45 € 12.500,00 € 1.276,65 € 3.221,71
€ 1.968,48 € 3.165,87
€ 23.326,16 V € 9.322,23 V
19
Bijlage: Balans en exploitatie Stichting Promotie Deventer Musea 2012 SPDM Balans per 31 december 2012
1-1-2012
31-12-2012
Liquide middelen
Eigen vermogen
Betaalrekening
44.178,02
38.360,71 Kapitaal
Spaarrekening
21.054,09
45.001,40 Resultaat
Kas Kruisposten
1.271,16 3.995,00
996,55 6.455,00 Schulden (kort)
Vorderingen (kort) Debiteuren Nog te ontvangen bedragen Te verrekenen met Belastingdienst
Crediteuren 33.291,94 5.335,80 8.868,49
4.075,51 6.919,61 Transitoria
4.278,51 Nog te betalen bedr
Voorraden Voorraden VVV-museumwinkel en winkel SMD
Vooruitontvangen b 67.936,73
58.757,20
185.931,23 164.844,49
SPDM Baten en lasten tot en met 31 december 2012
begroting
realisatie
Lasten 4000 VVV inleenpersoneel (uitvoering publieksfunctie) 4001 Declaraties VVV inleenpersoneel (cursus- en verblijfkosten)
77.000
88.961,52 8000 Bijdrage VVV D
300
697,13
4002 Onkosten ambassadeurs
4.500
3.373,33
4010 Herinrichting Historisch Museum
6.300
6.317,75
10.000
10.000,00
4011 Algemene bijdrage museumbegroting 4013 Voorverkoop derden
7.500
18.684,15 8013 Voorverkoop derd
500
1.514,85 8021 Cursus Deventer
0
0,00 8020 Activiteiten Hist
4022 Catering en verhuur
2.500
3.384,75 8023 Catering en verh
4023 Promotie
13.000
4019 Cursus Deventer Gister & Vandaag 4020 Activiteiten Historisch Museum
4024 Activiteiten Speelgoedmuseum 4030 Bijdragen aan tentoonstellingen, collectiebeheer 4031 Bijdragen publicaties 4040 Voorzieningen VVV-museumwinkel en winkel SMD
24.063,64
0
0,00 8025 Activiteiten Spee
27.000
2.696,41 8030 Bijdragen aan te
5.000
5.500,00 8031 Subsidies publica
0
12.535,18
4042 Onderhoudscontracten (koffieautomaat, Davilex)
1.500
855,00
4050 Betalingsverkeer
2.000
2.727,65 9010 Rente bankrek
4099 Diverse kosten
5.000
2.809,63 8099 Diverse opbre
480.500
534.401,84 8010 Opbrengsten ver
7000 Inkoopwaarde omzet VVV-museumwinkel en winkel SMD Resultaat
20
Baten
Totalen RH/8 februari 2013
4.000
9.322,23
646.600
727.845,06
2012
1-1-2012
31-12-2012
124.287,35
123.940,04
Eigen vermogen
60,71 Kapitaal
01,40 Resultaat
9.322,23
96,55
55,00 Schulden (kort) Crediteuren
61.643,88
25.971,15
0,00
5.390,75
0,00
220,32
185.931,23
164.844,49
075,51
19,61 Transitoria
78,51 Nog te betalen bedragen Vooruitontvangen bedragen
57,20
44,49
atie
begroting
realisatie
Baten
961,52 8000 Bijdrage VVV Deventer (uitvoering publieksfunctie)
77.000
80.502,12
10.000
19.067,48
1.500
2.791,50
2.000
3.221,71
5.000
4.578,20
4.000
1.968,48
0
12.500,00
4.000
0,00
727,65 9010 Rente bankrekeningnummers
200
873,63
09,63 8099 Diverse opbrengsten
900
3.165,87
542.000
599.176,07
646.600
727.845,06
697,13
373,33
317,75
00,00
684,15 8013 Voorverkoop derden
14,85 8021 Cursus Deventer Gister & Vandaag 0,00 8020 Activiteiten Historisch Museum
84,75 8023 Catering en verhuur
63,64 0,00 8025 Activiteiten Speelgoedmuseum
96,41 8030 Bijdragen aan tentoonstellingen, collectiebeheer
00,00 8031 Subsidies publicaties
535,18
55,00
01,84 8010 Opbrengsten verkopen VVV-museumwinkel en winkel SMD
322,23
45,06
