JAARVERSLAG. Gas is voor ons gas p 9. Sinds 2002 zit ik in een achtbaan p 21. Ernst Vasbinder. Bart-Jan Roelofsz. Ernst: Bart-Jan: INTERVIEW MET

JAARVERSLAG

2014 ET WM E I V R INTE nderunie) i b s a s

Ga tV Erns erlandse z Ned elofs o (N.V. R hine -Jan Bart demol S (En

p) Grou

Ernst:

‘Gas is voor ons gas’ p 9

Bart-Jan:

‘Sinds 2002 zit ik in een achtbaan’ p 21

INHOUD

Ieder heeft zijn eigen waarheid en die verandert elke dag

Tijdens de Nieuwjaarsbijeenkomst 2015 bespraken we de jaarplannen van treasurers in diverse sectoren, allen leden van DACT. Wat mij het meeste opviel, was de holistische benadering. Hierin wordt niet alleen naar de traditionele treasury-aspecten gekeken, zoals de impact van de rente-, valuta- en liquiditeitsrisico’s, maar ook naar de operationele risico’s en de wijze waarop de treasury-afdeling die risico’s kan verkleinen. Treasurers zijn bij uitstek gewend naar zowel beïnvloedbare als niet-beïnvloedbare risico’s te kijken, deze te meten, te volgen en hierop beleid te maken: welke risico’s vinden we aanvaardbaar, welke willen we afdekken en wat is dan de meest geëigende methode? Is deze holistische benadering oude wijn in nieuwe zakken? Mogelijk, maar dat is prima. Het kan namelijk helpen om opnieuw creatief naar ons bedrijf en onze processen te kijken. Ook binnen het DACT-bestuur kijken we steeds creatief en met open mind naar ons programma. Dat levert soms interessante discussies op: moeten we doorgaan met wat succesvol is en dat verder uitbouwen? Voor sommige activiteiten geldt dat zeker: de Treasury Beurs 2014 was een nóg groter succes dan de voorgaande edities en het PEP-programma heeft meer leden getrokken en meer enthousiaste evaluaties gebracht dan ooit tevoren. Hoe komt dat? Wij denken door het motto dat we hebben laten prevaleren: DACT-bijeenkomsten zijn er vóór en dóór treasurers. Ofwel: veel leden aan het woord om ervaringen met elkaar te delen. Die insteek wordt duidelijk gewaardeerd. Naast de continue doorontwikkeling van het activiteitenprogramma heeft het DACT-bestuur nog een ander belangrijk thema op de agenda staan: het integriteitsvraagstuk. De parlementaire enquête Woningcorporaties heeft in 2014 pijnlijk blootgelegd dat ook in onze beroepsgroep integer gedrag niet vanzelfsprekend is en extra aandacht verdient. Voor het bestuur is dit aanleiding een ‘code of conduct’ te ontwikkelen. Komend jaar leggen wij deze DACTgedragscode aan alle leden voor. Leven is een kwestie van keuzes maken en de balans zoeken. Iedereen doet dat vanuit zijn eigen waarheid, en die verandert elke dag. In privé-kring thuis, als treasurer op het werk en als bestuurslid van DACT, steeds gaat het om dezelfde kernvraag: waar kies ik voor? Graag luister ik dan niet alleen naar mijn rationele hoofd, maar ook naar mijn onderbuik: wat voelt goed op dit moment? Ook een holistische benadering dus. Dit geeft me de ruimte om telkens

Tegen deze achtergrond sluit ik graag mijn 6-jaars bestuurslidmaatschap van DACT af, waarvan het laatste jaar als voorzitter. Ik dank de leden en mijn collega-bestuursleden voor het enthousiasme en het vertrouwen dat ik altijd heb ervaren. Ik vind DACT een fantastische vereniging met positiefkritische leden, waar ik met veel plezier aan heb meegewerkt. Ik ga nu verder. Meer kijken naar de innerlijke drijfveren die ons bewegen tot de keuzes die we maken. Wellicht komen we elkaar daarin weer tegen in de toekomst. Janneke Nonkes | Voorzitter DACT

DACT Jaarverslag 2014

4

LEDENACTIVITEITEN EN EVENEMENTEN

23 JANUARI 2014 DACT NIEUWJAARSBIJEENKOMST ‘Het doel heiligt de middelen nooit, wel kunnen de middelen het doel verstieren: Treasury Business Plan 2014’. Onder deze titel ging de eerste bijeenkomst van het verenigingsjaar van start. Een nieuw jaar met alle kansen en mogelijkheden. In de bijeenkomst werd in verenigingsverband nagedacht over mooie plannen, uitdagende doelstellingen en (treasury)ambities. Onder moderatorschap van Sander van Tol, Zanders, gaven vijf bestuursleden van DACT een blik in de (treasury)keuken van hun organisatie en de treasurydoelstellingen voor 2014: • NSI, door Ingmar Bergmann - Corporate Treasurer & Head of Corporate Finance • Randstad, door Robert Bogaardt - Managing Director Group Treasury and Group Insurance • TNT, door Bernd Haaksman - Director Treasury, Insurance & Working Capital • Vopak, door Cees Vletter - Global Director Treasury • Wolters Kluwer, door George Dessing - Vice President Treasury & Risk In hun presentatie gaven zij ook antwoord op (een aantal van) de onderstaande vragen, waarbij zij steeds de inhoud én het proces belichtten: • Sluiten de treasurydoelstellingen aan bij de bedrijfsstrategie? • • Wat is de rol van het treasurydepartment bij doelstellingen: risk management, pensioen, working capital, • • Heeft treasury naast een jaarplan ook een meerjarenplanning? • Wat is de langetermijnvisie van treasury; bijvoorbeeld de rol van treasury richting 2020? De bijeenkomst werd afgesloten met een nieuwjaarsborrel waar de leden uitstekend konden netwerken en van gedachten wisselen over de vele uitdagingen in 2014.

6 JUNI 2014 ANNUAL CONFERENCE ‘SAME DNA, DIFFERENT INTERESTS?’ DACT EN NEVIR IN DEBAT Op 6 juni 2014 organiseerden DACT en NEVIR (Nederlandse Vereniging voor Investor Relations) een gezamenlijke Annual Conference. Met als overkoepelend thema ‘Same DNA, different interests?’ stond hierin de nauwe samenwerking tussen beide beroepsgroepen binnen hun eigen rol, positie en bijbehorende verantwoordelijkheden centraal. Onder leiding van Lars Duursma, viervoudig en regerend Nederlands kampioen en wereldkampioen (2006) debatteren, passeerden tal van praktijkkwesties de revue, zoals: hebben Treasurers en Investor Relations Managers elkaar nodig of kunnen zij ook zonder elkaar? Is de gewenste samenwerking in overeenstemming met de werkelijkheid? Weten beiden voldoende van elkaars vakgebied? Bedienen zij verschillende doelgroepen? Behartigt de IR-manager de belangen van de aandeelhouder en de Treasurer die van de Debt-holder? En hoe zit het met de carrière van de Treasurer en IR-manager? Zijn het fuikfuncties of zijn er doorgroeimogelijkheden? Na de plenaire discussie was het woord aan Wouter van de Putte, Director Treasury & Investor Relations doorgemaakt. Van een ‘highly leveraged’ onderneming onder private equity naar meer ‘investment grade’ na de beursgang in 2012. Na de aankondiging van de overname door Liberty Global en weer een volledige

beeld van hoe de verschillende rollen van Treasury en Investor Relations zich tot elkaar verhouden.

5

’INVITATION ONLY’ DACT organiseert jaarlijks één of meer bijeenkomsten onder de noemer ’invitation only‘. Dit zijn uitnodiging ontvangt. Het kan ook een bijeenkomst zijn die uitsluitend voor de leden van DACT toegankelijk is en waarbij geen introducés mogelijk zijn. In de ’invitation only‘-reeks kennen we tot nu toe:

‘Walking dinner’ voor nieuwe leden Het aantal DACT-leden stijgt jaarlijks; een bewijs dat de vereniging leeft en voorziet in een behoefte. Door de snelle groei en de grote opkomst bij de activiteiten wordt het wel steeds lastiger om de nieuwe leden persoonlijk te leren kennen. Die kennismaking staat bij het bestuur juist hoog op de agenda. Daarom organiseert DACT sinds 2010 jaarlijks in januari een ’walking dinner’ voor nieuwe DACT-leden. Leden die in het voorafgaande jaar lid zijn geworden, ontvangen een uitnodiging. Tijdens het diner wisselt men drie keer van tafel en van tafelgenoten. De tafels worden voorgezeten door één of twee bestuursleden. Zo kunnen de nieuwkomers de bestuursleden en hun collega-leden leren kennen, en vice versa. Het diner dient tevens als een denktank. Tijdens de tafelgesprekken hoort het bestuur graag wat men van het lidmaatschap verwacht en wat de ervaringen tot nu toe zijn. Op 2 juni 2014 vond het ‘walking dinner’ plaats in Kasteel ’t Kerkebosch in Zeist in aanwezigheid van 25 nieuwe leden en het bestuur van DACT.

Round Table Conference (RTC) De RTC is een activiteit van DACT die in 2009 voor het eerst heeft plaatsgevonden. Het doel is met discussiëren in een besloten bijeenkomst. De deelnemers worden op grond van een aantal criteria, waaronder functie en onderneming, geselecteerd en uitgenodigd. Het onderwerp van een RTC wordt ‘en petit comité’ ingeleid door een deskundige spreker. Een gerenommeerde moderator leidt de discussie thema dat de belangstelling heeft van slechts een beperkte doelgroep. In 2014 is geen besloten RTC georganiseerd.

DACT Young Professionals In 2014 is een nieuwe categorie aan de ’invitation only‘-reeks toegevoegd: Young Professionals. Netwerken is een belangrijke pijler van onze vereniging en met de organisatie van onder meer de PEP’s, de Annual Conference en de Treasury Beurs wil DACT graag een hoogwaardig en professioneel netwerk bieden voor de ruim 500 leden. Om deze netwerkfunctie van de vereniging zo goed mogelijk te laten aansluiten bij de behoeften van de leden, is een netwerkgroep opgericht: de ‘DACT Young Professionals’. Deze groep wil met name de ‘jongere’ leden binnen DACT en de leden die tot zo’n 5 jaar ervaring hebben in het treasuryvak een informeel en bovenal zeer laagdrempelig platform bieden. De opzet is dat je binnen deze netwerkgroep sparringpartners op het juiste niveau vindt en contacten opdoet met enthousiaste vakgenoten die je ook buiten de DACT-events wat gemakkelijker kan benaderen om over actuele treasuryissues van gedachten te wisselen. Op 16 januari 2014 gegeven voor dit netwerk. Tijdens deze speeddate konden alle leden met elkaar kennismaken en elkaar kort spreken tijdens 1op1-sessies. De bijeenkomst werd afgesloten met een stamppotbuffet waar de kennismaking op informele wijze werd voortgezet. Op 22 april 2014 vond de tweede netwerkbijeenkomst plaats op uitnodiging van PwC. Het thema van de dag was treasurysystemen, dat in de vorm van een case study werd behandeld. De deelnemers werkten in groepen aan een treasury technology-vraagstuk. In dit vraagstuk kwamen actuele treasury-onderwerpen langs, zoals EMIR, IFRS 13, Accounting, Treasury reporting en cash & bank account management. Het winnende team werd beloond met een leuk aandenken! Tijdens de afsluitende borrel gaf een bestuurslid van Young PwC een inkijk in de keuken van Young PwC. Na de borrel werd gezamenlijk gegeten en uitgebreid genetwerkt.

DACT Jaarverslag 2014

6

De bijeenkomst werd afgesloten met een paneldiscussie over de vraag hoe Treasurers en IR-managers moeten omgaan met de tegenstrijdige belangen van aandeelhouders en debt investors. Het panel bestond uit: • Advocaat: Jan Louis Burggraaf, partner Allen & Overy • Bankier: Jan de Ruiter, CEO RBS Nederland • Debt Investor: Arnold Gast, Head of Credits Delta Lloyd • Equity Investor: Corné van Zeijl, SNS Bank De gezamenlijke Annual Conference van DACT en NEVIR was een geslaagd experiment. De leden van beide beroepsverenigingen maakten volop gebruik van de mogelijkheid om met elkaar te discussiëren, informatie uit te wisselen en ervaringen te delen. En dat was nu precies de bedoeling.

28 OKTOBER 2014 AUTUMN DINNER / WORKSHOP DOOR BARCLAYS In de prachtige Landgoederij te Bunnik vond het jaarlijkse DACT-diner plaats. Dit keer in de herfst, een Autumn Dinner. Sponsor Barclays organiseerde voorafgaand een workshop over het thema ‘Diversifying funding into the Capital Markets’. Sprekers met verschillende achtergronden en deskundigheden gaven hun visie op het onderwerp. Ook bij deze bijeenkomst was weer een DACT-lid van de partij. Klaas Springer, director corporate diner hield Christian Keller, chief economist van Barclays, een boeiend betoog over de mondiale economische verwachtingen.

ROZ CROES LEEFTIJD: 43 JAAR | WOONPLAATS: ROTTERDAM | LID SINDS: 2014 FUNCTIE: TREASURER | BEDRIJF: SIME DARBY UNIMILLS BV HOBBY’S: SPORT/FITNESS, FOTOGRAFIE, LEZEN

‘Ik ben DACT op het spoor gekomen door een tip van een collega van de Rabobank. Hij vertelde zo enthousiast over de vereniging en alle ledenactiviteiten en kennissessies die worden georganiseerd, dat ik me begin 2014 heb aangemeld als lid. Een extra reden om lid te worden, was dat ik een paar maanden eerder was gestart met de opleiding Treasury Management van NIVE. De PEP-workshops van DACT leken me een mooie aanvulling op de lesstof en dat pakte ook precies zo uit. Afgelopen jaar heb ik aan twee workshops deelgenomen: de sessie over IFRS13 en CVA / DVA door Ernst & Young, in februari, en de PEP over het wallet-distribution model van FrieslandCampina, in april. Van beide bijeenkomsten heb ik veel opgestoken, maar het verhaal van FrieslandCampina spande in alle opzichten de kroon. Zeer indrukwekkend! Omdat ik me in de tweede helft van 2014 moest focussen op mijn scriptie en afstuderen, is DACT noodgedwongen tijdelijk op een zijspoor beland. Ook de Treasury Beurs heb ik helaas moeten missen. In oktober heb ik de opleiding met succes afgerond en daardoor is er weer volop ruimte in de agenda om actief te worden in de vereniging. In 2015 wil ik aan zoveel mogelijk activiteiten deelnemen, in het bijzonder de PEP-workshops en de Treasury Beurs. Keuze en aanbod genoeg, zonde om daar als DACT-lid geen gebruik van te maken!’

7

‘De Treasury Beurs heeft een prima concept; niets aan veranderen! Voor mij biedt het evenement de gelegenheid om met vele bekenden weer bij te praten. Bedankt voor de organisatie!’ ‘Na een serie van voortreffelijke sprekers bij eerdere edities was de Masterclass dit jaar een echte topper. Niet alleen de performance van Kees Cools was indrukwekkend, óók de inhoud. Zijn lezing ze"e me aan het denken en blijft me bezighouden.’

DACT Jaarverslag 2014

8

13 EN 14 NOVEMBER 2014 12e DACT TREASURY BEURS

Praktijkgerichte workshops en vakinhoudelijke presentaties over actuele trends en ontwikkelingen. Informatie over de nieuwste oplossingen, producten en technieken op treasurygebied. En volop ruimte voor interactie met collega’s en vakgenoten. Dat is de succesformule van de DACT Treasury Beurs, hét jaarlijkse evenement voor e Beurs plaats, op de inmiddels vertrouwde stek: Hotels van Oranje in Noordwijk. Ruim 500 bezoekers vonden hun weg naar de Beurs. In 2010 is de trend gezet om voor de gasten die voorafgaand aan de beursdag in Hotels van Oranje overnachten (24-uursarrangement) op donderdagavond een Meet&Greet te organiseren. Zo’n 300 deelnemers verzamelden zich in de trendy Beachclub O van Hotels van Oranje, waar zij gastvrij werden ontvangen door sponsor ABN AMRO. Naast bezoekers aan de beurs waren ook vertegenwoordigers van de beursexposanten en het voltallige DACT-bestuur aanwezig. In een ontspannen sfeer bleef menigeen tot in de late uurtjes borrelen en netwerken. Evenals bij voorgaande edities was de masterclass opnieuw hét succesnummer van de Treasury Beurs. In de rij van spraakmakende topsprekers (Arnoud Boot, Sweder van Wijnbergen, Rick van der Ploeg en Willem Vermeend) was het podium dit jaar voor prof. dr. Kees Cools. Net als zijn voorgangers schuwde hij confronterende uitspraken niet: ‘Als topbankiers één of meer keren gescheiden zijn, uit een laag sociaal milieu komen en narcistisch zijn, is het tijd om bezorgd te worden. Dergelijke persoonskenmerken zijn aanwijzingen dat een bank bestuurd wordt door een slechte leider’, aldus Kees Cools. Cools heeft onderzoek gedaan naar een nog niet eerder bestudeerde oorzaak van de crisis: persoons- en familiekenmerken van bestuurders en hun bonussen. Bij de slechte banken blijkt 40% van de bestuurders bijvoorbeeld gescheiden – een teken van narcisme volgens Cools. Tegenover 0% van de ‘goede’ topbankiers. Ook zijn de directeuren van de slechte te zijn’, stelde Cools. ‘Realisme dwingt ons te erkennen dat goed bestuur geen vanzelfsprekendheid is, integendeel. We zijn een stelletje goed bedoelende, maar agressieve, liegende en bedriegende primaten. Goed bestuur is tegen de natuur.’ Zoals elk jaar konden de bezoekers ’s middags vakinhoudelijk bijtanken en inspiratie opdoen in een scala van workshops. Op het programma stonden negen verschillende sessies: 1. Selectie en implementatie van een nieuw Treasury Management Systeem als enabler voor verdere optimalisatie van de Mediq Treasury Organisatie Mediq – Orchard Finance Consultants 2. Bankrelaties in de Cloud – dé nieuwe manier om uw complexe bankenlandschap te centraliseren BearingPoint – TIS 3. Treasury gericht op groei OCI Nitrogen – Qrcus Clifford Chance 5. Van Sara Lee tot Jacobs Douwe Egberts: hoe speelt treasury in op deze veranderingen en wat is de rol van de banken hierin geweest? DEMB – Rabobank Clondalkin – ING 7. Wat als een treasurysysteem niet de gewenste oplossing kan bieden op het gebied van waarderingen en rapportering… VimpelCom – PwC Philips – Citibank 9. Cash Flow Forecasting in een dynamische en veranderende omgeving E&Y Tussen de programmaonderdelen door was er voldoende ruimte voor een bezoek aan de beursvloer. En natuurlijk was er ook weer volop gelegenheid om vakgenoten te ontmoeten, ervaringen uit te wisselen en te netwerken. De DACT Treasury Beurs is als vaste waarde niet meer weg te denken uit het Nederlandse treasuryprogramma.

9

UIT DE PRAKTIJK VAN...

ERNST VASBINDER Ernst Vasbinder werkte 20 jaar in treasury- en managementfuncties in de financiële sector. Eerst bij AEGON, daarna bij Friesland Bank. In 2007 stapte hij over naar de energiesector, als Corporate Treasurer van N.V. Nederlandse Gasunie. Hoe is de treasuryfunctie bij Gasunie georganiseerd? Met welke specifieke vraagstukken houdt Ernst zich bezig? En hoe kijkt hij beroepsmatig aan tegen de verlaging van de gasproductie in Groningen? ‘Gas is voor ons gas.’ Waarom ben je in 2007 geswitcht naar de energiebranche? ‘Omdat ik het treasuryvak leuk vind. Niets ten nadele van de treasuryfunctie bij de grootste regionale bank van Nederland, wat Friesland Bank in mijn tijd was, maar de functie bij Gasunie was en is in alle opzichten uitdagender, breder en interessanter. Naast de treasury doe ik belastingen, verzekeringen en risicomanagement. Ook bemoei ik mij nog zijdelings met de beleggingen van het pensioenfonds. Bij mijn besluit speelde ook mee dat de energiesector enorm in beweging is en uitblinkt in innovativiteit. Gasunie heeft bovendien een uitstekende reputatie, óók in de treasurywereld.’ Voor welke treasuryvraagstukken sta je op dit moment? ‘Gasunie is een gasinfrastructuurbedrijf. Afgelopen jaren hebben wij zwaar geïnvesteerd in ons transportnetwerk. We waren voor de funding prominent aanwezig in de markt en deden veel transacties. Nu komen we in een rustiger periode, waardoor we iets minder zichtbaar zijn. De uitdaging is om toch de toegang tot markten en producten te behouden. Dit uiteraard in combinatie met het reguliere financieel risicomanagement: handhaving van de liquiditeitspositie, vermijden van valuta- en renterisico’s, bewaking van de aflossingschema’s, enzovoort. Wat de werkzaamheden extra boeiend maakt, is dat het grootste deel van onze activiteiten is gereguleerd. De toezichthouder, de ACM, bepaalt ons verdienmodel. Binnen dat speelveld opereren, vraagt veel creativiteit.’ De gaswinning in Groningen staat ter discussie. Wat zijn de financiële gevolgen voor Gasunie wanneer het kabinet de gaskraan verder dichtdraait? ‘Onze corebusiness is gastransport. Simpel gezegd verhuren wij leidingcapaciteit aan onze klanten, ofwel het recht om gedurende een contractueel vastgelegde periode via ons netwerk gas te transporteren. Welk gas en hoe veel er door onze leidingen stroomt, maakt voor ons, kort door de bocht, niet zo veel uit. Gas is gas, of het nu uit de bodem in Groningen komt, uit Noorwegen (Noordzee) of, via Duitsland, uit Rusland.’ Je bent kandidaat-bestuurslid. Wat wil je aan DACT toevoegen? ‘Ik draag de vereniging een warm hart toe. Het is een zeer actieve, professioneel georganiseerde club en ik wil daar graag op bestuurlijk vlak een bijdrage aan leveren. Enerzijds door ervoor te zorgen dat de vereniging als netwerk- en kennisplatform goed blijft draaien. Anderzijds door mijn kennis van en jarenlange ervaring in het treasuryvak in te brengen om de verenigingsactiviteiten vakinhoudelijk naar een nóg hoger niveau te brengen. Daarbij vind ik dat in het bestuur van DACT, die een afspiegeling is van de Nederlandse treasurywereld, ook de grote(re) ondernemingen vertegenwoordigd moeten zijn. Als je die mening bent toegedaan, moet je dat niet vrijblijvend van de zijlijn roepen, maar zelf je verantwoordelijkheid nemen en in actie komen!’

CORPORATE TREASURER N.V. NEDERLANDSE GASUNIE EN KANDIDAAT-BESTUURSLID LEEFTIJD: 51 JAAR | WOONPLAATS: LEEUWARDEN PRIVÉ: GETROUWD, TWEE KINDEREN HOBBY’S: SPORT (HOCKEY, GOLF, SKIËN), REIZEN, LEZEN

DACT Jaarverslag 2014

10

DACT PERMANENT EDUCATIE PROGRAMMA

Onder de noemer PEP (Permanent Educatie Programma) biedt DACT regelmatig een opleidingsactiviteit aan over een bepaald onderwerp. Het PEP-programma is primair ontwikkeld voor DACT-leden, maar staat ook open voor andere in treasury geïnteresseerde professionals. Het PEP-programma behandelt zowel traditionele vaktechnische thema’s (zoals cash management, interest rate management, loan documentation en werkkapitaalbeheer) als nieuwe ontwikkelingen. richt zich op het vakgebied in de ruimste zin van het woord en kan daarom ook onderwerpen zoals risk management, pensioenen en verzekeringen bevatten. DACT beschikt niet over voldoende menskracht om dit opleidingsaanbod zelf te ontwikkelen en uit te voeren. De PEP-activiteiten worden daarom door DACT samen met de DACT-partners en soms andere met DACT samenwerkende partijen aangeboden. Uit de evaluaties blijkt dat het Permanent Educatie Programma voorziet in een behoefte: DACT-leden blijven up-to-date op het vakgebied en de marktontwikkelingen; de aanbieder heeft en houdt goed contact met de doelgroep. Zowel tijdens de Treasury Beurs als tijdens de Nieuwjaarsbijeenkomst is de formule ‘voor de treasurer door de treasurer’ gehanteerd. Bijeenkomsten waar collega’s/vakbroeders/DACT-leden aan het woord komen, zijn populair en worden vaak drukker bezocht dan andere sessies. Het bestuur heeft daarom besloten de PEP-planning met ingang van 2014 te wijzigen. De educatiecommissie bepaalt circa 10 onderwerpen per jaar die in de PEP-agenda aan de orde kunnen komen. De commissie benadert vervolgens partners en/of leden die een voorstel kunnen doen voor een inhoudelijk programma over het desbetreffende onderwerp. Hierbij streeft de commissie ernaar alle partners gelijk aan bod te laten komen. De voorkeur gaat ernaar uit de onderwerpen door leden te laten presenteren (praktijkcase, ‘meet the company’, paneldiscussies), eventueel aangevuld/ondersteund door een partner. Dit heeft geresulteerd in de bijdrage van 5 bestuursleden aan de Nieuwjaarsbijeenkomst (zie hierna) en de medewerking van Klaas Springer en Sander van Tol aan de PEP Wallet Distribution en van Brian van Onna aan de PEP Treasury Management Systems (10 april en 18 september, zie hierna). Alle drie de bijeenkomsten hadden een grote opkomst en goede scores bij de evaluaties. Bent u DACT-lid en wilt u een onderwerp presenteren tijdens een PEP-sessie? Mail naar [email protected].

11

19 FEBRUARI 2014 DE IMPLEMENTATIE VAN IFRS13 EN CVA / DVA - PWC IFRS werd in 2013 van toepassing. Het doel van de International Accounting Standards Board (IASB) was de consistentie van de waardebepaling te vergroten door alle regelgeving in een enkele standaard bij elkaar te brengen en de kwaliteit en

voor de verwerking van het tegenpartijrisico (CVA) en het kredietrisico van de eigen onderneming (DVA). Corporate treasurers zijn nauw betrokken bij de implementatie van IFRS13, met name bij het verwerken van eigen- en tegenpartijrisico’s in derivaten en risicoafdekking. In de workshop werden de consequenties van IFRS13 voor treasurers besproken nadat een jaar ervaring met deze richtlijn is opgedaan. Ingegaan werd op de belangrijkste elementen bij het vaststellen van de CVA/DVA en de aandachtspunten voor de accounting daarvan. Tevens werden voorbeelden gegeven en richtlijnen voor de omgang met de regelgeving in de dagelijkse treasurypraktijk. Aan de orde kwamen vragen over de gedetailleerdheid van de berekeningen alsmede de voor- en nadelen van het uitbesteden van dit waarderingsproces. Ook werd besproken hoe de uit IFRS13 voortvloeiende ineffectiviteit op risicoafdekking kan worden beperkt.

12 MAART 2014 BELANGRIJKSTE AANDACHTSPUNTEN BIJ ONDERHANDELINGEN OVER LMA-LENINGSDOCUMENTEN - NAUTADUTILH De Loan Market Association (LMA) heeft diverse gestandaardiseerde modellen voor

zijn geïnspireerd op de LMA-modellen. De invloed van de LMA-modellen lijkt zich ook worden in die overeenkomsten opgenomen en vergelijkbare bepalingen worden vaak in doel en werking conform de LMA-modellen uitgelegd. Goede kennis van de LMAmodellen is dan ook van groot belang voor alle betrokkenen. In deze PEP-sessie gaf NautaDutilh een heldere uitleg van de in opdracht van de LMA ontwikkelde leningsdocumentatie en de globale opbouw daarvan. Daarbij werd ook de werking, impact en onderhandelingspunten van individuele bepalingen behandeld. De focus lag hierbij op: • representations and warranties; • undertaking; • events of default; • diverse bepalingen op basis waarvan kosten in rekening kunnen worden gebracht bij de kredietnemer.

10 APRIL 2014 HET BANKRELATIEMANAGEMENT AAN DE HAND VAN HET WALLET DISTRIBUTION-MODEL - ZANDERS In 2013 ontving FrieslandCampina tijdens de uitreiking van de internationaal befaamde Adam Smith Awards een eervolle vermelding voor het onderdeel Bank Relationship Management. Aanleiding was het Wallet Distribution-model van FrieslandCampina, wist te realiseren. In dit model werd een vergelijking gemaakt per bank tussen enerzijds het krediet dat aan FrieslandCampina wordt verstrekt en anderzijds de vergoeding voor bankdiensten die de bank ontvangt. Met de vele verschillende bankdiensten die FrieslandCampina gebruikt, van het gewone betalingsverkeer tot cashmanagementdiensten, het wegzetten van deposito’s, vreemde-valutatransacties, rentederivaten en advisering rond acquisities, was dat een hele uitdaging. Het Wallet Distribution-model geeft inzicht in hoeverre deze relatie tussen kredietverstrekking en vergoedingen in evenwicht is. DACT-leden Klaas Springer, Director Corporate Treasury bij FrieslandCampina, en Sander van Tol, partner bij Zanders en lid van de DACT Raad van Advies, hebben dit Wallet Distribution-project samen uitgevoerd. In deze PEP-sessie deelden zij hun ervaringen. De volgende aspecten kwamen aan bod:

DACT Jaarverslag 2014

12

• • • • • •

het onderhandelingstraject met een grote selectie banken; obstakels bij het berekenen van vergoeding voor bankdiensten; impact van Basel III / CRD IV op kredietverstrekking; de informatie die met behulp van het model kan worden verkregen; ontwikkelingen op het gebied van bankrelatiemanagement; de voordelen en kostenbesparingen die zijn gerealiseerd.

26 JUNI 2014 BOOTCAMP VERZEKERINGEN EN DACT ZOMERBORREL - AON Verzekeringen hebben meerdere raakvlakken met het treasuryvakgebied. Veel treasuryfuncties omvatten ook de verantwoordelijkheid voor een deel van de verzekeringsvraagstukken binnen de organisatie of kennen zelfs een verantwoordelijkheid voor het geheel van verzekeringen en risk management. In deze PEP-workshop gaf Aon een ‘Bootcamp’ verzekeringen: • Wat is het belang van verzekeringen? • Welke verzekeringen zijn er? Welke zijn nuttig en welke minder relevant? • Hoe werken verzekeringen en ‘wat kost het’? • Hoe kan je een optimaal eigen risico berekenen? • Hoe kunnen verzekeringen een bijdrage leveren aan het businessresultaat? • Hoe presteert mijn verzekering het beste? • Wat zijn de do’s & don’ts van verzekeringen? • Welke verzekeringsmarkten zijn er om uw risico’s onder te brengen? Daarnaast werd een aantal onderwerpen meer in detail toegelicht: • M&A Hoe een Warranty & Indemnity verzekering kan helpen bij het doen van een betere deal. • D&O Hoe het privévermogen van bestuurders en commissarissen, verweerkosten en ‘inlooprisico’ adequaat kunnen worden afgedekt. • Politieke risico’s Hoe zekerheid en continuïteit bij activiteiten in politiekgevoelige landen geboden kan worden. De bijeenkomst werd afgesloten met een bijzonder gezellige DACT-zomerborrel.

18 SEPTEMBER 2014 GETTING MORE VALUE OUT OF YOUR TREASURY MANAGEMENT SYSTEM - ENIGMA Darling Ingredients International, voorheen de Ingredientstak van VION Food Group, stond eind 2013 bij de verkoop aan het Amerikaanse Darling International voor de beslissing om een TMS in te zetten. Na de succesvolle implementatie worden de treasuryprocessen nu geoptimaliseerd en ondersteund door verdergaande TMSintegratie. Aan de hand van deze praktijkcase gaven Brian van Onna, Assistant Treasurer bij Darling Ingredients International en lid van DACT, en Robert-Jan Wekking, managing partner van Enigma Consulting, inzicht in: • hoe TMS het treasuryproces kan ondersteunen; • hoe TMS kan worden geïntegreerd in andere platformen; • wat de business case drivers kunnen zijn voor TMS en hoe commitment kan worden georganiseerd; • hoe de markt van TMS eruitziet.

13

‘Ik ken geen beter netwerkevenement. Je spreekt louter met treasuryprofessionals en doet kennis op gedurende de workshops. De beursvloer is overzichtelijk en vrij compact. Van de Masterclass, als opening van de vrijdag, heb ik genoten.’

DACT Jaarverslag 2014

14

9 OKTOBER 2014 DEBT CAPITAL MARKETS TRANSACTIES: JURIDISCHE EN PRAKTISCHE INTRODUCTIE VAN EEN BOND UITGIFTE MET RELEVANTE VOORBEELDEN UIT DE PRAKTIJK - CLIFFORD CHANCE onderscheid in looptijd, valuta of rentevorm bestaat er een grote verscheidenheid aan documentatie en regulering, veelal afhankelijk van investor base, credit quality en marktgebruik. Het is vaak niet eenvoudig deze verschillende verschijningsvormen met cruciaal voor de corporate treasurer om het management adequaat te kunnen adviseren In deze PEP-workshop deelden Tineke Kothe en Jurgen van der Meer, specialisten op het gebied van debt capital markets bij Clifford Chance, en Ger Hellenbrand, Manager Corporate Finance van DSM, hun ervaringen met kapitaalmarkttransacties. In een interactieve presentatie met diverse praktijkvoorbeelden kwamen de volgende aandachtspunten aan bod: • Wat zijn de drivers om te bepalen welk type obligatie het best in de strategie van het bedrijf past? • Wat is de impact op de organisatie; hoe bereid ik management en de organisatie voor? • Wat zijn de voor- en nadelen van obligaties en hoe ga ik daarmee om? • Hoe ziet het uitgifteproces eruit, wat is de doorlooptijd, wie zijn betrokken en wat kost het? • Welke documentatie is vereist en wat zijn mijn verplichtingen jegens obligatiehouders? zitten?

27 NOVEMBER 2014 VRIJMAKEN VAN VERBORGEN LIQUIDITEITEN UIT HET WERKKAPITAAL. SIMULATIESPEL - ING werkkapitaal. Door effectief met deze geblokkeerde liquiditeiten om te gaan kan een groot deel worden vrijgemaakt. Een belangrijke doelstelling is het vergroten van de omloopsnelheid van liquiditeiten om daarmee een werkkapitaalverlaging te realiseren. In deze PEP-workshop namen teams van 4 personen deel aan een simulatiespel.

gezamenlijk beslissingen te nemen over verkoop, inkoop, goederenstroombeheersing lijn zijn met het effectief beheren van deze componenten. Dit gebeurde onder onzekere marktomstandigheden en grote schommelingen, waardoor een spanningsveld werd

• toepassen van de principes die ten grondslag liggen aan de fysieke en geldstromen; • begrijpen wat de onderlinge afhankelijkheid is van de verschillende disciplines in een organisatie; • herkennen van de onderlinge afhankelijkheid van de diverse variabelen om daarmee waarde te kunnen creëren. Deze workshop was gericht op: • treasurers; • controllers; • specialisten in werkkapitaalbeheersing;

15

9 DECEMBER 2014 WORKSHOP FUTURE OF PAYMENTS - EQUENS De betalingsverkeermarkt verandert razendsnel. Onder leiding van een deskundige van Equens – op dit moment de belangrijkste leverancier van betalingsverkeerdiensten aan banken en corporates – konden DACT-leden in deze PEP-workshop meedenken over een aantal vragen over de toekomst van het betalingsverkeer: 1. Hoe moet het betalingsverkeerproces worden ingericht (aspecten als real time, mogelijkheden om attachments te linken aan payments, conversiemogelijkheden van aliassen naar IBAN-nummers, etc), de positie van de marktspelers (groter, kleiner, nieuwe), ‘value pockets’? 2. Welke partijen zouden dit kunnen leveren? 3. Onder welke condities kunnen deze ontwikkelingen plaatsvinden (bijvoorbeeld lage hardware- of dataopslagkosten)? Tijdens het eerste deel van de workshop wisselden de deelnemers van gedachten over de visie op het betalingsverkeer. In het tweede deel werd onder leiding van een facilitator gepoogd concreet te maken hoe het betalingsverkeer er in 2022 uit zal zien. Dit gebeurde langs de ‘dimensies’ betalingsproces (en karakteristieken), de spelers, de toegevoegde waarde, enablers en condities.

EVELINE STAM LEEFTIJD: 51 JAAR | WOONPLAATS: RUMPT | LID SINDS: 2014 FUNCTIE: GROUP TREASURER | BEDRIJF: BEARINGPOINT HOBBY’S: SKIËN, HOCKEY, TENNIS, FOTOGRAFIE

‘Ik heb jarenlang in de financiële sector gewerkt, bij banken en als consultant in financial services. Sinds 2013 vervul ik de functie van Group Treasurer bij BearingPoint, ik ben dus een relatieve nieuwkomer in treasuryland. Precies om die reden ben ik eind 2014 lid geworden van DACT. Bij de vereniging kom je zowat het hele vakgebied tegen. Ideaal voor mij om nieuwe contacten te leggen en met collega’s informatie uit te wisselen of vaktechnische vragen te delen. Daar heb ik inmiddels al profijt van gehad! Mijn eerste kennismaking met DACT was op de 12e Treasury Beurs in Noordwijk. Samen met onze betalingsverkeerpartner TIS heb ik daar namens BearingPoint de workshop ‘Bankrelaties in de Cloud – dé nieuwe manier om uw complexe bankenlandschap te centraliseren’ verzorgd. En dat niet alleen. Ik was ook bij de sfeervolle Meet&Greet in Beachclub O, heb de Masterclass van prof. Kees Cools bijgewoond (inspirerend!) en m’n ogen en oren de kost gegeven op de beursvloer. In een paar woorden samengevat: een indrukwekkend, professioneel georganiseerd evenement. Ik voelde me thuis en wist meteen: hier moet en wil ik bijhoren! Direct na de Treasury Beurs heb ik me dan ook aangemeld als lid. Op dit moment ben ik me aan het oriënteren op de verenigingsactiviteiten waaraan ik in 2015 ga deelnemen. Met een drukke baan en een volle agenda is dat nog best lastig kiezen, want DACT is zeer actief en het aanbod van workshops en bijeenkomsten is groot.’

DACT Jaarverslag 2014

16

DACT EN HOGESCHOOL UTRECHT WERKEN SAMEN IN NIEUWE MINOR TREASURY MANAGEMENT

Op 1 september 2014 is de nieuwe minor Treasury Management aan het Instituut Finance & Accounting van de Faculteit Economie en Management van de Hogeschool Utrecht gestart. Doelstelling is gemotiveerde (veelal bedrijfseconomie)studenten in hun laatste jaar bekend te maken en te laten oefenen met rol spelen. Zo’n 20 vierdejaarsstudenten hebben zich tot begin januari 2015 verdiept in vakken als Corporate Finance, Cash- en creditmanagement, Investment analysis, Accounting en Tax, en Rente- en valutamanagement. Daarnaast voerden zij - in kleine groepen - praktijkopdrachten uit die waren opgesteld door DACT-leden/ treasurers van Wolters Kluwer (waar de geslaagde kick off plaatsvond), Nutreco en Grontmij. Bij Grontmij vonden begin januari 2015 de eindpresentaties plaats. De opdrachten varieerden van het beheersen van cashmanagementsysteem. Een laatste onderdeel van de minor is een praktijksimulatie die in drie rondes wordt gespeeld met treasury-ondersteuningssoftware van ILFA. Samenwerking tussen onderwijs, onderzoek en bedrijfsleven zal in de toekomst steeds vaker plaatsvinden, zien tegelijk mogelijk toekomstige werknemers aan het werk. Na de opdracht kan de samenwerking worden voortgezet via een stageplaats bij de onderneming ter afronding van de studie. Studenten kunnen van hun kant praktijkervaring opdoen en een relatienetwerk opbouwen, mede doordat gedurende het gehele programma een groot aantal gastsprekers optreedt. Docenten die - naast hun onderwijsactiviteiten - ook onderzoek verrichten binnen het lectoraat Financiële Advisering van Innovaties, geven hun kennis door aan de bedrijven en krijgen de kans kennis te nemen van de laatste praktijkontwikkelingen. In 2015 zal deze nieuwe specialisatie Treasury Management op HBO-niveau worden opengesteld voor studenten van andere hogescholen. Ook dan zoeken wij weer opdrachtgevers die deze win-winsituatie voor hun onderneming vorm willen geven en het bovendien interessant vinden studenten wegwijs te maken in de praktijk. De Hogeschool Utrecht is nu al bijzonder ingenomen met de samenwerking met DACT. En DACT is blij met de wijze waarop de studenten al vroeg kennismaken met het mooie treasuryvak. Heeft u een praktijkopdracht voor de studenten beschikbaar of bent u geïnteresseerd in dit project, neem dan contact op met Erika Licht, [email protected].

17

‘Ook deze Treasury Beurs was weer bijzonder goed georganiseerd. Ik merk alleen wel dat het elk jaar drukker en voller wordt. Wellicht groeien we op termijn uit de Hotels van Oranje. Ik miste de spectaculaire opening van vorige jaren, maar de Masterclass was fantastisch, bijzonder inspirerend.’

DACT Jaarverslag 2014

18

DACT SPONSORACTIE: ADOPTEER EEN KANJERKRAAL

Kinderen met kanker hebben een zwaar, vaak lang behandelingstraject voor de boeg. Daarom heeft de Vereniging Ouders Kinderen en Kanker (VOKK) een beloningssysteem ontwikkeld: de KanjerKetting. Elk kind krijgt bij de diagnose een waxkoord met daaraan een projectkraal met een anker (teken van hoop) en letterkralen die zijn of haar naam vormen. Vervolgens vormt het kind in de loop van de tijd met zogenaamde KanjerKralen zijn eigen persoonlijke ketting. De VOKK heeft de KanjerKetting landelijk ingevoerd in alle zeven

De KanjerKetting bestaat uit kralen. Iedere kraal is verbonden aan een bepaalde behandeling, een bepaald onderzoek of een speciale gebeurtenis. Bijvoorbeeld een chemokuur, een bestraling, een spoedopname, een scan, een lumbaalpunctie, haarverlies, een superdag, een ontzettende rotdag, een operatie, enzovoort. De KanjerKetting is niet alleen leuk en mooi om te hebben. De kralen vertellen vooral de geschiedenis van het kind en geven de stappen weer die het heeft gezet op de lange weg van behandeling. De soms meterslange ketting laat zien wat een kind allemaal heeft moeten doorstaan en hoe veel doorzettingsvermogen hij of zij heeft getoond. De KanjerKetting steunt kinderen met kanker tijdens de behandeling en de KanjerKetting bevordert de communicatie met andere patiënten en met de omgeving (zoals school).

ondersteunen, organiseerde DACT in januari 2009 een sponsoractie. Inzet van de actie was tien KanjerKralen te adopteren. Op dit moment worden er tien kralen gesponsord. Eén kraal wordt betaald door DACT, de andere negen door Rabobank, ING Bank, PwC, vwdgroup, ILFA, Koninklijke Bunge BV, Koninklijke Vopak NV, Randstad en RBS.

WILT U OOK MEEDOEN? Deelname is zeer eenvoudig. U hoeft alleen maar een e-mail te sturen naar [email protected] en een aanmeldingsformulier te vragen. De kosten voor de adoptie van één kraal bedragen – afhankelijk van uw budget – minimaal € 1.000 per jaar.

19

SAMENSTELLING BESTUUR

ROBERT BOGAARDT is Managing Director Group Treasury, Group Insurance and Working Capital van Randstad Holding NV, de op één na grootste HR-dienstverlener ter wereld met operaties in meer dan 40 landen verspreid over Europa, Noord- en Zuid-Amerika en Azië. Robert is onder andere verantwoordelijk voor de wereldwijde treasuryactiviteiten, die worden gecoördineerd vanuit twee verschillende locaties in Diemen en Zürich. In 2006 keerde Robert terug bij Randstad waar hij in de periode 1998 tot 2001 ook op de treasury-afdeling had gewerkt. Gedurende de circa 4,5 jaren hiertussen was hij vooral werkzaam als consultant in de treasury-adviespraktijk bij Orchard Finance Consultants (voorheen NIB Capital Treasury Solutions). Robert is afgestudeerd als bedrijfseconoom aan de universiteit van Amsterdam en behaalde in Amerika zijn MBA-titel aan Boston University. Robert trad in 2011 toe tot het DACT-bestuur. COEN BORKINK studeerde Bedrijfskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen en voltooide de postdoctorale opleiding tot Register Treasurer aan de Vrije Universiteit. Tot 1997 was Coen werkzaam voor ING Group, waarna hij verschillende treasuryfuncties bekleedde binnen Koninklijke Volker Wessels Stevin en GrandVision (Optical retail, onder meer Pearl en Eye Wish). Coen heeft een brede ervaring met complexe vraagstukken omtrent voor NileDutch. NileDutch is met meer dan 35 containerschepen en een uitgebreide feedervloot Nederlands grootste containerrederij. NileDutch exploiteert lijndiensten tussen Europa, Zuid-Amerika, Azië en WestAfrika.Coen is in 2012 benoemd tot DACT-bestuurslid. GEORGE DESSING is Senior Vice President Treasury & Risk van Wolters Kluwer, een mondiale, toonaangevende aanbieder van informatiediensten en uitgeverij. In deze positie is George verantwoordelijk voor de wereldwijde treasury- en riskmanagementactiviteiten van Wolters Kluwer, ter ondersteuning van de bedrijfsstrategie. Eerder bekleedde George verschillende functies bij NetHold Finance, onderdeel van de FilmNet Group, in Nederland en België. George studeerde bedrijfseconomie aan HEAO in Den Haag en hij heeft tevens een master in bedrijfseconomie behaald aan de universiteit van Tilburg. George trad in 2007 toe tot het DACT-bestuur. BERND HAAKSMAN voltooide in 2000 de postdoctorale opleiding tot Register Treasurer aan de Vrije Universiteit. Daarvoor behaalde hij een master in Bedrijfseconomie aan de Universiteit van Tilburg, na het afronden van de studie bedrijfseconomie aan de Hogeschool Utrecht. Bernd is, met een onderbreking van iets meer dan een jaar waarin hij de Group Treasurer was van PostNL, sinds begin 2005 werkzaam bij TNT, achtereenvolgens als Director Corporate Finance en Assistant Treasurer. Sinds maart 2012 vervult hij bij TNT Express de functie van Group Treasurer. Eerder was Bernd als Treasurer werkzaam voor Vedior in Zwitserland. Bernd is zijn professionele loopbaan begonnen bij Rabobank International. In 2009 werd hij tot DACT-bestuurslid gekozen. JEREMY HELMER is Treasury Manager van Grontmij NV, een toonaangevend beursgenoteerd Europees advies- en ingenieursbureau met uitgebreide expertise op het gebied van energie, snelwegen en wegen, light rail, duurzame gebouwen en water. Hij is verantwoordelijk voor de treasury-activiteiten van de Grontmij Group. Jeremy heeft brede ervaring binnen het treasuryvak. Vóór zijn indiensttreding bij Grontmij bekleedde hij diverse treasuryfuncties bij andere Nederlandse beursgenoteerde corporates, zoals Stork en Draka (beide inmiddels delisted). Jeremy studeerde Bedrijfswetenschappen aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en trad in 2014 toe tot het DACT-bestuur. ERIKA LICHT studeerde Rechten aan Tilburg University. Zij bekleedde diverse functies bij de overheid, in het bedrijfsleven en als advocaat in de insolventie- en familierechtpraktijk, welke praktijk zij in 2006 heeft neergelegd. Daarnaast is zij sinds 1995 actief als (beroeps)bestuurder bij diverse verenigingen en stichtingen in het van de vereniging.

DACT Jaarverslag 2014

20

JANNEKE NONKES management. Tot 2013 was ze werkzaam als Group Treasurer/Changemanager bij Argos. Daarvoor werkte en eindverantwoordelijk treasurer. Janneke heeft een master in Information Management en is Register Accountant en Register Treasurer. Ze werd in 2009 benoemd tot DACT-bestuurslid en is sinds 2012 actief in het curatorium van de Treasury Managementopleiding aan de Vrije Universiteit. Janneke is in juni 2014 tot voorzitter van DACT benoemd. JOKE PIETERSE is sinds 2012 Treasurer van Koppert Biological Systems, de internationale marktleider op het gebied van biologische gewasbescherming en natuurlijke bestuiving. Koppert is een snelgroeiend bedrijf en heeft management, risicomanagement (verzekeringen, valuta- en renterisicomanagement) en credit management. Voordat Joke in dienst kwam bij Koppert, was zij werkzaam bij verschillende banken en bij VolkerWessels. Zij zette bij VolkerWessels de inhouse bank op, implementeerde een treasury management systeem, was treasuryteam. Joke studeerde Technische Bedrijfskunde aan de HTS in Eindhoven en trad in 2014 toe tot het DACT-bestuur. STEFAN WEDA studeerde Economisch Recht aan de Universiteit Utrecht. In 1998 trad hij in dienst bij Aon Nederland, waar strategieën voor internationale ondernemingen. In de functie van Executive Account Director geeft Stefan leiding aan het Global Accounts Team, dat verantwoordelijk is voor het risicomanagement en het relatiebeheer van Aon`s multinationale klanten. Stefan is juni 2013 tot bestuurslid benoemd en bekleedt de zetel voor de branchegebonden leden.

‘Prima hotel, uitstekende Masterclass, voldoende ruimte om de beursstands te bezoeken en leuke workshops. Ook de avond ervoor was prima geregeld (inclusief busvervoer van en naar het hotel).’

21

UIT DE PRAKTIJK VAN...

BART-JAN ROELOFSZ In zijn (schaarse) vrije tijd doet Bart-Jan Roelofsz niets liever dan eventing. Samen met zijn paard Marlando springt hij van hindernis naar hindernis. Hoe zwaarder het parcours, des te groter de kick. Ook als Group Treasurer & Insurance Manager van het mondiale entertainmentconcern Endemol Shine Group geniet hij van een ‘bumpy ride’. ‘Sinds 2002 zit ik in een achtbaan.’ Kun je kort je carrière schetsen? ‘Na mijn opleiding Bank en Financiën aan de Vrije Universiteit heb ik enige tijd bij ING gewerkt als Cash & Treasury Consultant. In 2002 ben ik in dienst getreden bij Endemol. Eerst als Cash Manager, vervolgens als Treasury Manager, Group Treasurer en, sinds 2007, Group Treasurer & Insurance Manager. In deze functie ben ik onder meer verantwoordelijk voor de externe financiering, het bankrelatiemanagement, de financial en non-financial compliance met de financieringsdocumentatie, het rente- en valutarisicomanagement, de inhouse banking & clearing en de directe cash flow forecasting. Daarnaast ligt ook het risicomanagement op het gebied van verzekeringen op mijn bord, inclusief het beheer van de verzekeringsportefeuille. Al deze werkzaamheden doe ik samen met een klein team; lean & mean.’ Voor welke treasuryvraagstukken sta je op dit moment? ‘We hebben net een periode van financiële herstructurering afgesloten. Een complex maar boeiend proces, dat uiteindelijk heeft geleid tot een joint venture van Apollo Global Management, een private equity hedgefonds, en 21st Century Fox. Als Endemol zijn we door deze transactie eigenaar geworden van de Shine Group, die bestaat uit 30 mediabedrijven in 11 landen. We zijn hierdoor niet alleen in één klap 50% in omzet gegroeid, ook alle verantwoordelijkheidsgebieden, waaronder die van mij, zijn plotseling anderhalf keer zo groot. Mijn team wordt daarom uitgebreid. Endemol ligt bovendien qua interne organisatie 10 lichtjaren voor op Shine. Komend halfjaar gaan we alle interne processen bij Shine aansluiten op de ‘Endemol-backbone’, zodat iedereen zich vanaf de zomer weer kan richten op de echte business. Dat betekent ook dat we onze holistische benadering van risicomanagement bij alle Shine-bedrijven gaan implementeren.’ Wat houdt deze holistische benadering in? ‘Risicomanagement is onderdeel van alle dagelijkse processen en vereist dan ook een integrale aanpak. Bij veel organisaties worden valuta-, financierings-, rente-, business- en aansprakelijkheidsrisico’s als separate risico’s, dus gefragmenteerd en ‘stand alone’, benaderd. Bij Endemol brengen wij alle kennis van risicomanagement bij elkaar, waarbij we met een helicopterview, gebruikmakend van scenarioanalyses, zowel naar de financiële als de operationele risico’s kijken. Vandaar ook dat Treasury en Insurance bij ons in één afdeling/team zijn ondergebracht en onder mijn verantwoordelijkheid vallen.’ Je bent kandidaat-bestuurslid. Wat wil je aan DACT toevoegen? ‘Naar mijn overtuiging is niemand beter toegerust voor holistisch risicomanagement dan (Corporate) Treasurers. Als dé beroepsvereniging in treasuryland is DACT de organisatie bij uitstek om deze holistische benadering onder de aandacht te brengen van de leden en breed op de kaart te ze"en. Met mijn kennis en ervaring wil ik daar graag bij helpen.’ Tot slot, wat is de overeenkomst tussen eventing en risicomanagement? ‘Vóór elke wedstrijd loop ik het complete parcours langs om alle risico’s te identificeren en te analyseren. Welke hindernissen kom ik precies tegen? Waar kan het misgaan? En hoe kan ik daarop inspelen? In mijn functie bij Endemol doe ik hetzelfde. Vervolgens ga je die risico’s te lijf om ze te overwinnen. Dat komt aan op samenwerking; tijdens de cross tussen Marlando en mij, en op het werk in een multidisciplinair samengesteld team. En nog een parallel: in beide gevallen komt het aan op ‘enjoying the ride’!’

GROUP TREASURER & INSURANCE MANAGER ENDEMOL SHINE GROUP EN KANDIDAAT-BESTUURSLID LEEFTIJD: 45 JAAR | WOONPLAATS: OVERVEEN PRIVÉ: GETROUWD, VIER KINDEREN HOBBY’S: EVENTING, SPORT (HOCKEY, GOLF, TENNIS, SQUASH, MOUNTAIN BIKING), REIZEN, THEATER BIJZONDERHEDEN: SINDS 1990 ACTIEF LID VAN HET CAVALERIE ERE-ESCORTE VAN HET 3E REGIMENT HUZAREN VAN DE KONINKLIJKE LANDMACHT

DACT Jaarverslag 2014

22

JACOBIJNE VALSTAR LEEFTIJD: 46 JAAR | WOONPLAATS: DRIEBERGEN | LID SINDS: 2014 FUNCTIE: TREASURYMANAGER | BEDRIJF: CORIO NV HOBBY’S: HOCKEY, LEZEN, FIETSEN, KOKEN EN, DAARNA, LEKKER DINEREN

‘Na mijn studie Economie in Maastricht, met als afstudeerrichting financiering, ben ik in 1996 in het vakgebied treasury gaan werken. De eerste tien jaar in de automotivesector (Mitsubishi en Budget Car Rental) en vanaf 2007 bij Corio; als belegger in retailvastgoed in Europa een compleet ander speelveld. In oktober 2014 ben ik lid geworden van DACT. Waarom niet eerder? Ik wist dat de vereniging bestond, maar door de combinatie van een drukke baan en een jong gezin had ik mijn handen jarenlang vol. Daarnaast leefde ik in de veronderstelling dat het lidmaatschap was voorbehouden aan treasurers. Een misva"ing, weet ik nu. Ik ben blij dat ik de stap heb gezet. Treasury is een klein wereldje en DACT is dé plek om vakgenoten te leren kennen, informatie uit te wisselen en te netwerken. Bovendien biedt de vereniging een breed aanbod van cursussen en workshops, waardoor ik me vakinhoudelijk kan ontwikkelen en specialiseren. Zo heb ik op 5 februari deelgenomen aan de PEP-workshop ‘Treasury accounting: how do you get the debits and credits balanced?’ bij PwC in Amsterdam. Zeer interessant en leerzaam! Komend jaar wil ik zoveel mogelijk verenigingsactiviteiten bijwonen, waaronder de beroemde Treasury Beurs. De recente overname van Corio door het Franse Klépierre is daarvoor een extra motivatie. Beide organisaties worden op termijn geïntegreerd en daarbij zal ook de treasuryfunctie anders worden ingericht. Dat biedt kansen voor verdere groei. Reden om me, óók via DACT, actief te oriënteren op mijn mogelijkheden.’

23

SAMENSTELLING RAAD VAN ADVIES

FRITS HENSEL studeerde Bedrijfseconomie en Fiscaal Recht aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Van 1970 tot en met 2005 was hij in dienst van Akzo (thans AkzoNobel). In 1982 werd hij benoemd tot directeur Financiële Zaken aangiftes in alle landen waar AkzoNobel activiteiten ontplooide. Frits was daarnaast vele jaren Chairman van de Board van AkzoNobel USA en van de Board van AkzoNobel UK. Ook was hij vicevoorzitter van het Nederlandse pensioenfonds en voorzitter van de Beleggingscommissies van de belangrijkste buitenlandse pensioenfondsen van AkzoNobel. Van 2001 tot en met 2013 was hij lid van de Raad van Toezicht van de Koninklijke Nederlandse Toeristenbond ANWB, lid van de Raad van Commissarissen en voorzitter van het Audit Committee van ANWB BV. Hij is penningmeester van de Stichting Register Treasurer en voorzitter van de Raad van Advies van DACT. Als lid van het Treasury Beursteam is hij nauw betrokken bij de activiteiten van DACT. ALBERT HOLLEMA studeerde Bedrijfseconomie in Groningen. Daarnaast rondde hij de postdoctorale Register Treasureropleiding aan de Vrije Universiteit succesvol af. Hij startte zijn loopbaan bij KNP BT en was achtereenvolgens werkzaam als Treasury Manager bij Robeco, Group Treasurer bij GUS PLC en als VP Treasury & Insurance bij Royal Numico NV Vanaf juni 2008 tot juli 2009 was hij interim manager treasury bij Akzo Nobel, waarna hij tot mei 2011 de functie van Senior Vice President / Group Treasurer bij NXP Semiconductors NV bekleedde. Sinds mei 2011 is hij Group Treasurer and Head of Corporate Finance bij VimpelCom. Albert werd in 2002 benoemd tot DACT-bestuurslid en werd in 2006 tot voorzitter verkozen, welke functie hij tot juni 2009 heeft vervuld. SANDER VAN TOL studeerde Financiële Economie aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam. Na een korte periode als Assistent Treasurer bij het Woningbedrijf Rotterdam startte hij in 1996 als Associate Consultant bij Zanders, hij medeverantwoordelijk voor de marktgroep Corporate Clients. Naast zijn functie bij Zanders is hij docent bij de postdoctorale Register Treasurer-opleiding aan de Vrije Universiteit. Voorts is Sander spreker op internationale conferenties en geeft hij trainingen in Corporate Finance en Risk Management voor onder PIETER VEUGER werd registeraccountant na zijn studie Bedrijfseconomie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Vanwege zijn voorliefde voor rente- en valutamanagement specialiseerde hij zich binnen PwC vanaf midden jaren negentig van de vorige eeuw in de overlap tussen treasury en accountancy. In 1998 rondde Pieter met succes de Membership Education van de Association of Corporate Treasurers in Londen af. Vlak daarna werd hij lid van focus op corporate treasuries worden ook commodity managementactiviteiten van corporates ondersteund. Samen met een aantal teamgenoten doceert Pieter IFRS- en control-aspecten bij de postdoctorale Register Treasurer-opleiding aan de Vrije Universiteit. Verder is hij lid van de Commissie Verslaggeving en Accountancy van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). WIM VAN WINDEN trad in 1980, na enkele traineeships bij internationale graanhandels, in dienst bij Amrobank. In 1982 stapte hij over naar Royal Volker Stevin. Een jaar later werd hij account manager bij Barclays Bank. In 1985 kreeg z’n carrière een vervolg als Assistant Treasurer en Operational Treasurer Europe bij Sara Lee/DE. In 1992 ging hij een nieuwe uitdaging aan als Corporate Treasurer bij Heineken. Na deze functie zes jaar te hebben vervuld, maakte Wim de switch naar Philips. Hij bekleedde diverse managementfuncties, waaronder Treasurer EMEAGlobal en directeur van het Philips Pensioenfonds. Vanaf 2005 was hij CFO van Philips Nederland en later van Philips Benelux. Sinds 1 oktober 2012 is Wim gepensioneerd. Hij bekleedt momenteel vijf commissariaten en verricht vrijwilligerswerkzaamheden. Wim maakte deel uit het van het oprichtingsbestuur van DACT in 1996 en was gedurende vier jaar voorzitter van de vereniging.

‘Voor alle mensen een dikke 9. Wederom een perfecte organisatie, dank daarvoor. Met name de Masterclass was bijzonder aansprekend.’

DACT Jaarverslag 2014

24

VERENIGING

LEDEN DACT blijft groeien. De vereniging startte 2014 met 470 leden. Gedurende het jaar beëindigden 9 leden het lidmaatschap; 55 nieuwkomers meldden zich aan. Ultimo 2014 telde de vereniging 516 leden.

LIDMAATSCHAP Het lidmaatschap van DACT staat open voor kandidaten die beschikken over relevante ervaring en kennis op het gebied van treasury en op het moment van de aanvraag van het lidmaatschap - op basis van een arbeidsovereenkomst - werkzaam zijn in het treasuryvak of op andere wijze dagelijks betrokken zijn bij de treasury-activiteiten van de onderneming of instelling en niet onder de categorie branchegebonden leden vallen.

HET DACT-LIDMAATSCHAP BIEDT U: • aansluiting bij een hoogwaardig professioneel netwerk van vakgenoten, te raadplegen via de website en linkedin; • gratis toegang tot de besloten ledenbijeenkomsten; • gratis toegang tot een Permanent Educatie Programma (PEP), dat DACT in samenwerking met DACT-partners uitvoert (in bijna alle gevallen gratis voor leden); • substantiële kortingen op de seminars en opleidingen van DACT-partners; • tweemaal per jaar een grote (openbare) bijeenkomst: DACT Treasury Beurs en een themabijeenkomst (Annual Conference); • abonnement op het vakblad TMI, Treasury Management International; • toegang tot een publicatiedatabase.

CONTRIBUTIE BRANCHEGEBONDEN LIDMAATSCHAP Het huidige ledenbeleid van de DACT staat de toetreding van personen werkzaam bij dienstverlenende organisaties (banken, accountants, adviseurs, leveranciers, etc.) of werkzaam als zelfstandig adviseur niet toe. Slechts in uitzonderlijke gevallen kan een lidmaatschap worden toegekend door middel van het branchegebonden lidmaatschap. Het DACT-bestuur heeft het beleid in 2014 aangescherpt. Het branchegebonden lidmaatschap kan nog uitsluitend worden toegekend indien de aanvraag afkomstig is van een persoon die al lang binnen de vereniging herkenbaar en actief is en als zeer representatief voor het vakgebied wordt beschouwd. De organisatie waar de aanvrager werkzaam is, moet bovendien gedurende een aaneengesloten periode van een aantal jaren actief betrokken zijn bij en een positieve bijdrage hebben geleverd aan de vereniging, bijvoorbeeld door de organisatie van workshops, sponsoring van activiteiten, het beschikbaar stellen van publicaties en deelname aan de Treasury Beurs.

25

MAARTEN RUST LEEFTIJD: 43 JAAR | WOONPLAATS: VLEUTEN | LID SINDS: 2014 FUNCTIE: SENIOR DIRECTOR FINANCIAL & PENSION RISKMANAGEMENT / PER 1-4-2015 TREASURER INSURANCE & INVESTOR RELATIONS BEDRIJF: PHILIPS N.V. / PER 1-4-2015 LUMILEDS | HOBBY’S: GOLF

‘Als er één evenement is waar je vrijwel de hele treasurywereld tegenkomt, dan is het wel de DACT Treasury Beurs. Op uitnodiging van collega’s heb ik de Beurs in het verleden een paar keer bezocht, dus DACT stond al op m’n netvlies. Afgelopen jaar heb ik de knoop doorgehakt en ben ik lid geworden. Niet alleen vanwege de netwerkfunctie van de vereniging, maar ook om in een open sfeer en op een efficiënte manier kennis te kunnen vergaren over actuele trends in het vakgebied. De ontwikkelingen gaan razendsnel en het is van groot belang om up-to-date te blijven. Door de hectiek van alledag ontbreekt echter vaak de tijd om er zelf in te duiken. Juist daarom is het lidmaatschap van DACT voor mij van grote waarde. Naast de Treasury Beurs, met de masterclass en de kennissessies, organiseert de vereniging ook vakinhoudelijke workshops in het kader van het Permanent Educatie Programma (PEP). Nu"ig en leerzaam. Wat mij daarbij wel opvalt, is dat de thema’s overwegend op de Nederlandse markt zijn toegespitst. Ook de voertaal is vrijwel altijd Nederlands. Een punt van aandacht, vind ik. Nederland is een internationaal treasuryland; er werken veel treasurers die afkomstig zijn uit het buitenland. Zij voelen zich (nog) niet door DACT aangesproken en laten de vereniging bewust links liggen. Mijn tip voor het bestuur: verleg de blik naar buiten en plaats het opleidingsaanbod meer in internationaal perspectief!’

‘I did found the Treasury Fair a well-organized and informative event, and would give it an 8 on the 1-10 scale. I really enjoyed the Masterclass and would describe it as one of the highlights. The workshops were also informative and well presented.’

‘Mijn eerste DACT beursbezoek was indrukwekkend. De Masterclass van Kees Cools was fantastisch, gaf stof tot nadenken. Ik geef als score een 9.’

DACT PARTNERSHIP

De betrokkenheid van de dienstverleners bij onze vereniging realiseren wij door middel van het DACT Partnership. 1. zij minimaal drie aaneengesloten jaren deelneemt als exposant aan de jaarlijkse DACT Treasury Beurs en 2. zich aanmeldt voor opname op de DACT-partnerpagina (voorheen Treasury Toolbox) en daarvoor een logo met

De meerwaarde van het DACT Partnership: • gegarandeerde positie op de DACT Treasury Beurs; • vermelding van uw logo en pagina (met doorklik naar uw eigen website) op de DACT- partnerpagina; • vermelding als DACT-partner in het DACT-jaarverslag; • ‘preferred supplier’ bij het invullen van de workshops in het DACT Permanent Educatie Programma (PEP); • ‘preferred supplier’ bij het sponsoren van grotere evenementen van DACT; • kosteloze vermelding van de (opleidings)activiteiten van uw organisatie in de DACT Opleidingsdatabase (vernieuwde versie medio 2015), indien relevant voor uw organisatie. Bent u geïnteresseerd in een DACT Partnership, stuur dan een e-mail naar [email protected].

DACT PARTNERS & SPONSORS IN 2014

DACT-partners

VU POSTGRADUATE PROGRAM TREASURY MANAGEMENT

DACT

T 035-69 54 101

Redactie:

Erika Licht & Geert de Vries

Postbus 279

F 035-69 45 045

Eindredactie: Geert de Vries

1400 AG BUSSUM

[email protected]

Vormgeving: Haags Lof ontwerpers

Nederland

www.dact.nl

Noorderstroom.nl